Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch...

22
Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon Raqs wa Risala verschijnt 6 x per jaar. Het blad wordt kosteloos per e-mail gestuurd aan abonnees en gepubliceerd op http://raqswarisala.wordpress.com . Aanmelden als abonnee kan door een bericht met als onderwerp ‘abonnement’ te sturen naar [email protected] . Redactie: Judith Scheepstra Vormgeving advies: Rosanne Pouw Aan dit nummer werkten mee: Hajar, Daniela Incoronato, Ron Hey, John Wesseling en anderen De volgende deadline is 15 februari 2013 Artikelen kunt u sturen naar [email protected] . De redactie beslist of een artikel wordt geplaatst. De evenementen in de agenda zijn gebaseerd op de kalender van www.buikdans.startpagina.nl . De redactie doet haar best om de informatie zo goed mogelijk in de agenda te verwerken, maar is op geen enkele wijze aansprakelijk voor schade die is ontstaan door eventuele fouten. Een vermelding in de agenda houdt niet in dat de redactie het evenement aanbeveelt. Het copyright van het materiaal in dit blad berust bij de makers. Niets uit het blad mag worden verveel- voudigd of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord In een jongerencentrum op de tafel dansen, met een omgebouwde vrachtwagen door Europa trekken, terwijl de muziek van Fairouz uit de luidspreker klinkt, ster zijn in een stuntshow, dansen zonder muziek en toch je publiek geboeid houden, met een heel gemengde groep dansers een voorstelling van vijftig minuten in elkaar zetten. Raksan heeft het allemaal gedaan. Hierover en over alle inzichten en meningen die dat heeft opgeleverd is te lezen in dit nummer van Raqs wa Risala. Aan buikdans worden veel geneeskrachtige werkingen toegeschreven, hoewel daar nog nauwelijks onderzoek naar is gedaan. Danseres Hajar vertelt over haar persoonlijke ervaringen met buikdans in haar strijd tegen kanker. Als kunstenaars uit verschillende disciplines elkaar ontmoeten, gebeuren er mooie dingen. Bijvoorbeeld met een beeldhouwster die getroffen werd door een groep Tunesische danseressen. Zoals veel schrijvers en schrijfsters heeft ook Hanaan as- Sjaikh een eigen versie geschreven van de vertellingen van duizend-en-één nacht. Interessant, maar dat geldt veel sterker voor haar andere boeken. In dit nummer ook weer eens aandacht voor muziek. Met een cd die vooral heel geschikt is voor het scheppen van een ontspannen, Arabische sfeer. Veel leesplezier en de allerbeste wensen voor het nieuwe jaar. Judith Scheepstra Hoofdredacteur

Transcript of Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch...

Page 1: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1

e Raqs wa RisalafElektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen

Jaargang 5, nummer 31, januari 2013

Colofon

Raqs wa Risala verschijnt 6 x perjaar. Het blad wordt kosteloos pere-mail gestuurd aan abonnees engepubliceerd ophttp://raqswarisala.wordpress.com.

Aanmelden als abonnee kan dooreen bericht met als onderwerp‘abonnement’ te sturen [email protected].

Redactie: Judith ScheepstraVormgeving advies: Rosanne Pouw

Aan dit nummer werkten mee:Hajar, Daniela Incoronato, RonHey, John Wesseling en anderen

De volgende deadline is15 februari 2013

Artikelen kunt u sturen [email protected] redactie beslist of een artikelwordt geplaatst.

De evenementen in de agenda zijngebaseerd op de kalender vanwww.buikdans.startpagina.nl.

De redactie doet haar best om deinformatie zo goed mogelijk in deagenda te verwerken, maar is opgeen enkele wijze aansprakelijkvoor schade die is ontstaan dooreventuele fouten. Een vermeldingin de agenda houdt niet in dat deredactie het evenement aanbeveelt.

Het copyright van het materiaal indit blad berust bij de makers. Nietsuit het blad mag worden verveel-voudigd of openbaar gemaakt, inenige vorm of op enige wijze, hetzijelektronisch, mechanisch, doorfotokopieën, opnamen, of op enigeandere manier, zonder devoorafgaande schriftelijketoestemming van de maker.

Het in zijn geheel doormailen vanhet pdf bestand en het maken vanprintjes voor eigen gebruik zijntoegestaan.

ISSN: 2210-3074

Voorwoord

In een jongerencentrum op de tafel dansen, met eenomgebouwde vrachtwagen door Europa trekken, terwijl demuziek van Fairouz uit de luidspreker klinkt, ster zijn in eenstuntshow, dansen zonder muziek en toch je publiekgeboeid houden, met een heel gemengde groep danserseen voorstelling van vijftig minuten in elkaar zetten. Raksanheeft het allemaal gedaan. Hierover en over alle inzichtenen meningen die dat heeft opgeleverd is te lezen in ditnummer van Raqs wa Risala.

Aan buikdans worden veel geneeskrachtige werkingentoegeschreven, hoewel daar nog nauwelijks onderzoeknaar is gedaan. Danseres Hajar vertelt over haarpersoonlijke ervaringen met buikdans in haar strijd tegenkanker.

Als kunstenaars uit verschillende disciplines elkaarontmoeten, gebeuren er mooie dingen. Bijvoorbeeld meteen beeldhouwster die getroffen werd door een groepTunesische danseressen.

Zoals veel schrijvers en schrijfsters heeft ook Hanaan as-Sjaikh een eigen versie geschreven van de vertellingen vanduizend-en-één nacht. Interessant, maar dat geldt veelsterker voor haar andere boeken.

In dit nummer ook weer eens aandacht voor muziek. Meteen cd die vooral heel geschikt is voor het scheppen vaneen ontspannen, Arabische sfeer.

Veel leesplezier en de allerbeste wensen voor het nieuwejaar.

Judith ScheepstraHoofdredacteur

Page 2: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 2

Advertentie

Page 3: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 3

n Een ghawazee uit Hamburg mTijdens het laatste Asli Sharqi festival was de Duitse danseres Raksan één van de buitenlandsegasten. Raqs wa Risala maakte van de gelegenheid gebruik om met haar in debat te gaan overde ontwikkelingen in de oriëntaalse dans. Het debat werd daarna per e-mail voortgezet. Met ditinterview als resultaat.

Het buikdansvirusVertel me een beetje over jezelf: hoe heeft hetbuikdansvirus je precies te pakken gekregen?“Ik ben in 1960 in Hamburg geboren, daar naarschool gegaan en begon in 1979 met eenstudie sociale pedagogiek. Ik had het geluk datbij mijn opleiding een zes maanden durendestage hoorde; mijn stageplaats was eenjongerencentrum in een deel van Hamburgwaar op dat moment veel problemen waren.Mijn doelgroep: jonge Turkse vrouwen, allenzo'n beetje van mijn leeftijd. Dansen! Zijhadden de cassettes, ik de ruimte, de sleutelen de speler. Zes maanden lang werden, tweekeer per week 's middags na school in de geelgeschilderde multifunctionele 70-er jarenruimte onder het neonlicht, de hoofddoekenafgedaan en om de heupen geknoopt.Dansen! Naast elkaar in een Halay-rij, metelkaar in de oriëntaalse dans, om de tafel, opde tafel. Een hechte gemeenschap, want hetverbodene van het geheel verbond ons: ik hadeigenlijk met de jonge vrouwen moeten pratenover hun problemen op school of thuis en demeisjes waren bang dat hun broers lucht

zouden krijgen van de clandestiene dans”.

“In 1980 werd ik 's nachts in een muziekcaféaangesproken door een verslaggever vanBILD-Zeitung, of ik niet, alleen voor een paarfoto's, aan een gefingeerde 'buikdansles' wildemeedoen. Een Amerikaanse vrouw had hetplan om 'zoiets' in Hamburg te vestigen. Hetklonk als striptease, ik heb "nee" gezegd. Kortdaarop had mijn vrijheidsliefde mij ingehaald;de weg naar het burgerbestaan werd door hetafbreken van mijn studie beëindigd en ik ben ineen omgebouwde, 8 ton wegende vrachtwa-gen getrokken die 18 jaar lang mijn huis zouworden. Er volgden reizen naar Oost- en Zuid-Europa, twee jaar lang was ik zelfs devrouwelijke ster in een Italiaanse Helldriverstuntshow... een leven op wielen. En altijddansen! Op Griekse festivals, op straat in hetvoormalige Joegoslavië, in de disco aan zeeop Cyprus... en op het eiland van Aphrodite,blies de Arabische radiozender de stem vanFairouz in mijn camper. Een één keer zag ikeen optreden van een 'buikdanseres' in een

Page 4: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 4

louche nachtclub in Thessaloniki. Meer om jeover te schamen dan je te verheugen”.

“Bij mijn aankomst in Berlijn in 1985 en zwan-ger van mijn zoon, wilde mijn verloskundige mijaanmelden voor 'buikdansen'. Zij had zelfergens in een woonkamer les en ik moestmee! Geen zin, en geen geld... en zo ben ikhelaas Lotti Huber misgelopen, een van delaatste Ausdrucksdansers en destijds ondankshaar hoge leeftijd een nog zeer actievekunstenaar. Jammer!”

“In de herfst van hetzelfde jaar viel ik definitiefvoor de oriëntaalse dans. Op het BerlijnseGauklerfest heb ik Feyrouz! zien dansen, opdat moment de vrouwelijke ster van het"Droomtheater Salome" en heel populair. Haarkunst heeft me diep geraakt... en de gelijkenismet de naam van de beroemde Libanesezangeres, die op Cyprus mijn liefde voor deArabische muziek had gewekt, was een vandie prachtige synchroniciteiten van het leven.Vanaf dat moment had ik niet alleen een - wateen geluk - uiterst professionele lerares, maarook een duidelijk carrièredoel en een roeping.Feyrouz! was het ook die mij al in 1986 naareen circus in Zwitserland stuurde, mijn intredein de wereld van de artiesten. Feyrouz! Is mijnmentor geweest”.

Wat maakt deze dans 'jouw' dans?“Zoals ik al zei, ik ben opgegroeid in Hamburgen het kind van tamelijk blonde 'Friezen'. Al opde lagere school was ik niet alleen vanwegemijn lengte, maar ook vanwege mijn donkerehaar en Aziatische ogen een buitenstaander;alleen een Hindoestaans meisje was nogexotischer dan ik. We werden boezemvrien-dinnen en ik was vaak bij haar thuis: wierookop het huisaltaar, sitarklanken, haar moedereen mooie koningin in een sari. En op hetschoolplein verdedigde ik Behula, heb jongenseen pak slaag gegeven en zodoende op eendag op mijn tiende mijn eerste complimentgekregen: ik werd voor "Vollweib" uitgeschol-den. Ik wist niet wat dat betekende, vroeg hetaan mijn vader en die liep rood aan. Heelinteressant dus!”

“Dat "Vollweib" heeft zich verder ontwikkeld:zwart haar, kohlogen, minstens vijf rokken overelkaar heen aantrekken en zo vrachtwagenrijden en banden verwisselen. Uit brandendeauto's springen en dan voor dertig personensoep koken”.

“De oriëntaalse dans heeft het wilde meisje inmij net zo aangesproken als de verleidster, demoeder, de krijger, de wijze vrouw. De

indrukken van mijn reizen vonden in de dansweerklank. De dans stilt mijn nieuwsgierigheidnaar andere culturen. Hij heeft me ondanks detraditionele achtergrond vrijheden gegeven, megesterkt in mijn vrouwelijke identiteit, en alskunstenaar, ik ben wanhopig naar hem opzoek geweest en met hem gegroeid, hij heeftmij gevoed, veranderd, uitgedaagd en doet datnog steeds”.

“Oriëntaalse dans is voor mij een reïncarnatievan de Ausdrucksdans, sensueel en anarchis-tisch, een dans die in staat is over de grenzenvan culturen heen "de diepste gevoelens teuiten in gebaren en beweging", zoals IsadoraDuncan de vrije dans definieert, een definitiedie voor mij heel dicht bij de essentie vanoriëntaalse dans komt! Als hij maar, ondankszijn vermeende eenvoud, serieus genomenwordt. Een geschenk! Ik probeer het metrespect te behandelen”.

Heb je favoriete dansers die je hebbengeïnspireerd? Een favoriete leraar of artiest opdit moment?“Feyrouz! heeft mij veel meegegeven, eenbasis, een basiskennis, een vonk. Belangrijkerdan de bewegingen die ik van haar en latervan andere docenten heb geleerd, geoefenden verinnerlijkt was haar aanmoediging om mijhet geleerde eigen te maken, zodat ik het zouveranderen, ontwikkelen, variëren. En zo werdik weliswaar een van haar belangrijkstestudenten, maar waarschijnlijk ook degene diehet minst op haar leek”.

“Daarnaast heb ik vele inspiratiebronnen, ikteer nog steeds op mijn langdurige uitwisselingmet mijn collega-artiesten. Ik bewonder PinaBausch, had graag Isadora Duncan lerenkennen, heb Nagua Fuad bewonderd om haarmoed met ensceneren. Ik leer ballet, modernedans (Jean Hugh Assohoto is mijn huidigefavoriet). 'Lievelingsdanseressen' in een anderopzicht zijn vaak mijn leerlingen. Als iemandeen hindernis neemt en die overwint, ben ikweggeblazen! ...en ik houd van hedendaagsefusionmensen als Tjarda, Unmata, DonnaMejia, Illan Rivière en houd tegelijk ook vanoude opnamen van Suheir Saki en alles watmet shaabi, met tetbaladi en met de Egyp-tische versie van de martial arts, de tahtib temaken heeft!”

Kun je fatsoenlijk leven van je dans?“De laatste 26 jaar, ja! En steeds weer: neen.Ik ben een kunstenaar, geen beambte, dus hetgaat op en neer. En mijn persoon getrouw, kanik soms de onzekerheid goed verdragen ensoms niet”.

Page 5: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 5

“Oriëntaalse dans is mijn beroep. Gedurendevele jaren heb ik mijn geld uitsluitend met mijncircus- en varieté-engagementen verdiend.Maanden lang elke dag optreden, routine,showbusiness! Op mijn veertigste heb ik mijdaaruit teruggetrokken, en werd door debuikdansscène met open armen ontvangen.Sindsdien voorzien workshops en steeds vakertheaterprojecten, waarbij ik dansliefhebbersgedurende langere tijd begeleid en waarin ikmijn lange ervaring kan doorgeven, in mijnlevensonderhoud”.

“Ik ben een van de bekendste docenten vanDuitsland, en hoewel mijn klassen qua groottenooit kunnen concurreren met die van deAmerikaanse collega's, ben ik zeer succesvolen vooral continu aanwezig. Niet zo eenvou-dig, want al enige tijd overtreft in Duitsland ende andere Europese landen waar ik les geefhet aanbod veruit de vraag. Steeds moetennieuwe 'hypes' en 'trends' in de wereld gezetworden om de afnemende belangstelling aante wakkeren. De superlatieven van de showsen festivals, de talloze nergens toe leidendewedstrijden, sensationistische marketing-strategieën, evenals de permanente enalgemene beschikbaarheid van alles wat metde dans te maken heeft via het internet,hebben in de afgelopen jaren in debuikdanswereld geleid tot een merkbareoververzadiging en vermoeidheid”.

“Mijn oplossing: ik ga met de in de afgelopen25 jaar verworven kennis als bagage terugnaar de oorsprong en tegelijkertijd met grotestappen naar de toekomst. Versobering op allevlakken, de zoektocht naar een kernbood-schap, zelfreflectie, kritisch en alert kijken,alleen al door de 'Arabische lente' kan de'droomwereld van 1001 Nacht' niet langerworden gehandhaafd. Kunst in plaats vankitsch, gevolg in plaats van gebruik, creativiteitin plaats van concurrentie in kostuum. Eenverandering van houding verandert ook debuitenkant, opent deuren, wekt nieuwenieuwsgierigheid... dit geldt vooral voor de velevrouwen die de oriëntaalse dans als hobbybeoefenen. Laten we zeggen: deprofessionals, de leraren moeten beginnen!”

Boeken en buikdansIk heb begrepen dat je een fervente boeken-lezeres bent. We spraken over "The Art ofmaking dances" en een ander boek waar jeerg enthousiast over was. Wat voor boekenlees je? En hoe verhoudt zich dit tot je dansen,je lesgeven en andere projecten?“Op mijn nachtkastje liggen meestal verschil-lende boeken tegelijk gestapeld. En daarnaastligt altijd een potlood, want ik onderstreep metpassie!”

“De lijst van mijn favorieten begint nu met eenuitdaging: Edward W. Said's "Oriëntalisten",

Page 6: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 6

voor ons buikdanseressen eigenlijk verplichteliteratuur. Geen lichte kost, maar de bestepoging om de westerse kijk op het Midden-Oosten te verklaren. Een van mijn iconen,hierboven helemaal vergeten te noemen:danseres Anna Halprin. "Free Play" doorStephen Nachmanovitch: een vioolvirtuoosschrijft over het wezen van de creativiteit en decreatieve improvisatie”.

“Mijn huidige bijbel is "Raqs: Arabischer Tanzin Translation” door Brigitte Schildknecht. Eentot nu toe helaas alleen in het Duits versche-nen, kritisch onderzoek naar de ontwikkelingvan de oriëntaalse dans in het land vanherkomst en bij ons in het Westen. “BaladiWomen of Cairo” van Eveline A. Early, eenmet warmte geschreven milieuschets. Ennatuurlijk steeds weer Doris Humphrey en"The Art of Making Dances". Dat boek heb iksinds 1988 en het ziet eruit alsof ik het hebopgegeten... en een boek met oudebakrecepten, een over hondenpsychologie eneen over de inrichting van kamervijvers…Hetzijn allemaal versterkers, gidsen, bronnen,denkvoer, inspiratie”.

"46 minuten"Ik vond je optreden tijdens Asli Sharqi zeerindrukwekkend en ik heb er veel vragen over.Voor mij leek het op een soort van"geschiedenis van oriëntaalse dans", metverwijzingen naar zigeunerdans, de enormesluiers van Loie Fuller en, natuurlijk, Salome.”"Raksan danst! 46 minuten" is eenautobiografische routebeschrijving. In hetvoorjaar van 2007, bij de première op hetMAJMA Festival in Glastonbury (UK), was ik46 jaar oud; ik heb één minuut dans voor elklevensjaar op het podium gebracht”.

“De rode draad begint met de eerste reis metmijn truck, waarvan ik het motorgeluid hebopgenomen: vertrek! De melancholie en dekracht van het zigeunerleven, de geboorte vanmijn zoon, mijn succes als dansendeentertainer in het circus, maar ook deinspanning en de valse glitter van de show-business, het verlangen naar meer serieuzevoorstellingen in dans, de magie van hetpodium en het licht, vervellingen, veranderin-gen, problemen, balanceren tussen kunst enentertainment, de ultieme wending naarhedendaagse benaderingen en de verlossingvan de in de muziek van Richard Straussverborgen, vrouwelijke archetypen: dit is mijnverhaal. En kan ook de geschiedenis van deoriëntaalse dans zijn, waarom niet! Maar mijnwerk is niet verhalend, ik werk met symbolenen abstracte beelden. Als alles goed gaat,

volgt iedere kijker zijn of haar eigen innerlijkeverwerking”.

Je bewees dat het mogelijk is voor één danserom drie kwartier lang een publiek te boeien.“Het klinkt zo simpel als het moeilijk is: ik laatme volledig vallen in het moment. Dezetoewijding aan elke seconde genereert eenspanning die boeit en het publiek meeneemt.Presentie is het sleutelwoord, bereikt door eensoms lang van tevoren beginnende focus,afhankelijk van waar de gelegenheid omvraagt, de ruimte, mijn mentale en fysieketoestand. "46" is een tour de force, ja. Maar diedrie kwartier zijn verbazingwekkend snelvoorbij... Ik heb het daarom uitgebreid met tienminuten en dans aan het einde een ander stuk:AMAR 14, een klassieke compositie, eeneerbetoon aan de Arabische cultuur. De reishoudt niet op. En ouder worden betekent meerworden”.

Hoe hebben andere dansers gereageerd op jeoptreden? En niet-dansers?“De reactie van dansers en niet-dansers zijnvergelijkbaar en de respons is overweldigendpositief. Sommige collega's waren diepgeraakt, zelfs dankbaar, omdat ik een risicoheb genomen dat ruimte geeft. Naar degetoonde danstechniek of de choreografischestructuur wordt opvallend weinig, bijna nietgevraagd. Het gaat in de feedback vooral omde emotionaliteit van het stuk en steeds om diebij iedereen op een andere manier opduikendeassociaties”.

“En er zijn ook toeschouwers die nietsbegrepen hebben, gezocht hebben naar hetverhaal en alleen de trommelsolo heel goedvonden, die de glamour misten, de vertrouwdestijlelementen. Ik ben blij als mensen in delobby beginnen te debatteren of gewoonnadenken over wat ze net hebben gezien. Ikverlaat een stereotype en krijg daarvoorapplaus of de maximumstraf. Zo is het ook metkunst, zij polariseert”.

De zwaarddans zonder muziek: hoe heb je datgedaan? Had je een stuk muziek of een ritmein je hoofd om je te helpen met de dans?“Mijn zwaard (een gift van Feyrouz!) en ik zijnal lang een hecht team. Sinds 1997 werken we‘samen’… Het was niet gemakkelijk om hetnabij te komen, om betekenis te vinden in dedans met een wapen, een esthetiek teontwikkelen die echt is en sterk en duidelijk entegelijkertijd erotisch”.

“Het begin was een choreografie op opwinden-de muziek, een dans vol acrobatische trucs.

Page 7: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 7

Nadat ik daarmee een paar keer op hetpodium 'gestorven' ben, was er plots eendoorbraak: weer was het de overgave die heeftgered. Ik probeerde niet meer om het zwaardte hanteren, het nam de leiding over. Vanaf datmoment heb ik alleen nog in grote choreogra-fische kaders gedacht en verder de timing, debewegingen, mijn adem op mijn 'gevaarlijkepartner' afgestemd. De muziek is tapijt, nietmeer de grond en volledig inwisselbaar gewor-den. Voor "46" ga ik nog een stap verder enlaat het publiek getuigen zijn van een intimiteitdie alleen kan worden gevonden in de stilte,het geluid van de adem, het gekraak van devloer. Mijn moeilijkste stuk, ik geef mehelemaal bloot”.

Dansmakers als Noortje en Fery zeggen datbuikdanseressen zich moeten bevrijden vanhun sterke gehechtheid aan muziek. Wat isjouw mening?“Vanuit een hedendaags gezichtspunt zeg ikzeker “ja”, vanuit het oosterse gezichtspunt“nee”. De Arabische dans in zijn traditionelevorm is onlosmakelijk verbonden met demuziek, hij staat met haar in verbinding, groeituit haar, maakt ze fysiek voelbaar, deelt haarmet het publiek, is katalysator”.

“Maar het is een belangrijk proces in het werkvan een danser om op het samenspel vanmuziek en dans te reflecteren. Naast het feitdat die weg bijna nooit wordt ingeslagen: debuikdanswereld heeft helaas altijd al eensterke neiging tot oppervlakkige consumptiegehad. Ook de daaruit voortvloeiende vaak vrijongevoelige omgang met de (Arabische)muziek is daarvan een symptoom. De uit hetbijna inflatoir grote aanbod aan productiesgeselecteerde muziekstukken worden nietalleen naar eigen smaak en interpretatie-vaardigheden geknipt en geplakt; detoenemende weelde van de compilatie moetsieren als een glitterkostuum en vaak genoegeen dramatiek vervangen die de vaardigheidvan de danseres te boven gaat. Tatata!”

“Ik houd van het idee de dans voor te latengaan; meestal choreografeer ik eerst zondermuziek en experimenteer dan met verschil-lende stukken, vertaal, laat veranderen... zoben ik ook met "46" te werk gegaan. Heelmodern, ja!”

Hoe heb je de muziek voor je stuk gekozen?“Nadat ik had gekozen voor mijn biografie alsmogelijk dramatische achtergrond, hoefde ik'alleen nog' één bij één op te tellen: TurkseRomamuziek in een punkversie voor mijn tijdals reiziger, de muziek die het "Roncalli"-orkest

voor mij heeft gespeeld, mijn vaudeville trom-melsolo, mijn toegift bij de Radetzki-mars, EricSatie voor de serpentines, stilte voor de sabel."Salome" staat voor mijn debat met het oriën-talisme en voor de verleidster, de geliefde, dealles verslindende furie, de moeder, de prieste-res in mij. Maar, zoals ik al zei, ik probeer omde dans, mijn interpretatie op de voorgrond telaten”.

Secret LilaJe vertelde me al eens over jouw dansprojectSecret Lila. Hoe werkt het precies? Hoe maakje een ‘intuïtieve voorstelling’ met twaalfverschillende mensen? Wat voordansachtergronden hebben deze mensen?Hoe vind of selecteer je ze? Ziet het er eenbeetje uit als wat Noortje en Fery doen?“Het hedendaags-oriëntaalse theaterdans-project "Secret Lila" is vanaf de eerste studio-uitvoering in Düsseldorf in mei 2009 tot eensoort van 'geheime opleidingstip' en eentegengif geworden voor de superlatieven diede markt overspoelen! Ik ben erg trots op ditwerk en verheug me na Bern, Stuttgart,Osnabrück en München op een nieuweprojectklas in Dresden vanaf 13 januari. Uitprincipe open voor ambitieuze amateur- enprofessionele dansers, selecteer ik niet opvoorhand, maar laat de aanmeldprocedurebeslissen. Zo democratisch gaat het verder, ikwil met "Secret Lila" bewijzen dat een serieuzeartistieke benadering niet alleen op hetverwerven van steeds meer spectaculairedanstechnieken gebaseerd is. Voor mij begintprofessionaliteit vooral met een consequentehouding ten opzichte van de dans, met eenstatement; dit is juist ook belangrijk voorleken!”

“Het project heeft weliswaar een 50 minutendurende opvoering als doel, maar het mooisteis het proces waar de groep doorheen gaat.Het woord "Lila" is afgeleid van het Sanskrieten betekent 'spel' en 'liefde'. Hoe passend voormensen die niet gewoon genieten, maar dezevreugde ook delen”.

“De bronnen waaruit ik put zijn de hoekstenenvan de hedendaagse dans, drama, maarvooral de elementen van de improvisatie:leiden en volgen, ageren en reageren,waarnemen, aanvaarden, de focus op hetmoment, het opgaan in de flow van de snelleactie. Hoewel ik er ook moderne en Indiasedansers bij heb, is "Lila" voor de deelnemersbedacht vanuit een achtergrond in deoriëntaalse dans. Denk aan de taqsim, debaladi, de oude vorm van de Arabische danszonder de normen van de showbusiness; de

Page 8: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 8

oriëntaalse dans is oorspronkelijk eengeïmproviseerde kunstvorm, die zijn charmeontleent aan de vaardigheid van de danser omzich met zijn hele lichaamsgevoel, de muziek,aan de toeschouwers te geven. Dus staat in"Lila" niet virtuositeit van techniek op devoorgrond, maar de 'magie van het moment'.Klinkt een beetje als tribal, maar het werkt veelfijner en laat veel meer ruimte voor individueleinterpretatie, die wordt beschermd en bij elkaargehouden door een vast kader, beoefend bijsteeds nieuwe, aan de wisselende behoeftenvan de klassen aangepast 'scores', zoals deimprov mensen zeggen”.

“Ik heb tijdens Asli Sharqi kort de gelegenheidgehad om onder leiding van Noortje en Fery tedansen en heb hun aanpak als zeer vertrouwdervaren. Het zou mooi zijn meer met hen tekunnen uitwisselen; twee uren zijn veel te kort.Maar toch! Laudies idee om ook hedendaagsedansers uit te nodigen is geweldig, opent dehorizon in beide richtingen. Zoiets stel ik mevoor bij een festival, als het die naam verdient.Dus: dank je wel! Asli was een zeer bemoedi-gend ervaring voor mij. En hoe "Secret Lila"preciés werkt? Tja: SECRET Lila…”

Emoties in dansTijdens het diner zijn we begonnen te pratenover het uiten van emoties door middel vandans en over het verschil tussen dat enacteren.“Het meest opvallende verschil is waarschijnlijkhet taalgebruik. Hoewel er, vooral in modernedans en danstheater veel mogelijkheden zijnom dans met geluiden, woorden, teksten, zangte combineren, is de kunst van het sprekenvolgens mij de basis van het theater. Dansgaat daar verder, waar woorden niet meer ver-der komen; dans is de meest oorspronkelijkevorm om de ziel te beroeren, te 'bewegen doorbeweging’”.

“Er bestaan beproefde technieken, die zijnontwikkeld om de eigenlijk abstracte emotiemet de dans te verbinden; de eerbiedwaardigeoude pantomime hoort daarbij. Ze moetbijvoorbeeld de plot in balletten verduidelijken,een karakter vormgeven, het verhaal vertellen,zonder te spreken. Pantomime is zowel stil alswelsprekend en gebaseerd op een zeermoeilijke, genuanceerde lichaamstaal, maar isvoor mij ondanks de fijne techniek beeldend,omdat niets aan de verbeelding, deinterpretatie wordt overgelaten. Begrijp me nietverkeerd: pantomime is een grote kunst!”

“Maar bij oriëntaalse dans bevreemdtpantomime mij eerder, want volgens mij is die

niet bedoeld als een verhalende kunstvorm;oriëntaalse dans heeft geen verhalende canonzoals de Indiase dans die heeft. In zijnculturele context is hij nooit echt academischbeschouwd, de uitvoering is eigenlijk heelnaïef, de beweging komt voort uit de behoefteaan beweging. Zo'n oorspronkelijke motivatiemaakt hem uitermate eerlijk! En die eerlijkheidte behouden is waarschijnlijk het moeilijkste. Inde loop van zijn geschiedenis, en vooral sindshij steeds populairder wordt in westerse landenen dus volgens westerse normen wordt veran-derd, geprofessionaliseerd en geanalyseerd,worden ook de techniek en expressiviteitaangeleerd met de meest uiteenlopendemethoden en reproduceerbaar gemaakt. Depogingen in deze richting duren voort…”

“Maar de echte magie ligt voor mij niet in devolmaakte vorm. Hij manifesteert zich inongrijpbare nuances, in de momenten waaropde mens zichtbaar wordt, kwetsbaarheiddoorschemert. Een authentieke, geloofwaar-dige voorstelling vereist de moed om in je hartte laten kijken, te 'zijn' en niet te 'zeggen'. Ikvind dat het theater ons prachtig gereedschapin handen geeft om emoties te verkennen, omze te laten stromen, om te leren ze te vertrou-wen. Maar het kan gebeuren dat een door tegoed geoefende gebaren en gezichtsuitdruk-kingen gevormde dans - en dat geldt vooralvoor de oriëntaalse dans - gekunsteld wordt endan niet meer kan ontroeren”.

Hebben Egyptenaren van nature een talent omemoties uit te drukken?“Iemand die opgroeit in een cultuur, waarinmuziek en dans deel uitmaken van het socialeleven en hem van de geboorde af in wat voorvorm dan ook begeleiden, zal gemakkelijkertoegang tot deze dingen hebben; deverbinding van emotie en beweging wordtvroeg aangelegd. Maar een danser kan pasbeschikken over een techniek om zich met zijnbewegingsrepertoire op verschillende wijzenuit te drukken, wanneer hij een bewust procesheeft doorgemaakt. Culturele integratie helptdus, maar het is niet genoeg. Het veelgeroemde en kennelijk voor niet-Egyptenarennauwelijks te bereiken 'Egyptische gevoel' iseen zorgvuldig gecultiveerde mythe, denk ik. Ikgeloof dat we het bereiken omdat we ookmensen zijn, dezelfde gevoelens delen. Maarwij moeten onze eigen weg gaan naar deeenheid van lichaam, geest en ziel. Dan nogeen beetje nieuwsgierigheid naar een anderecultuur en haar tradities. Als dat werkt, zijnoorsprong en authenticiteit geen probleem,toch? "Crossing the bridge".”

Page 9: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 9

Page 10: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 10

Helpt danservaring?“Natuurlijk! Techniek is het ambacht. Emotie,motivatie is de drijvende kracht, de boodschap,de ziel. Zonder een getraind lichaam zal eendans willekeurig en zonder enige esthetischeaantrekkingskracht zijn; zonder een echteinnerlijke betrokkenheid van de danser laat ookeen virtuoos optreden een verveeld publiekachter. Het huwelijk van de twee maakt dedanskunst.

Hoe kunnen we oefenen om meer expressiefte worden?“Over het optimaliseren van technieklessenwordt veel nagedacht: 'drills' en 'workouts' en'hot combinations'. Met succes, want hettechnische niveau van de professionals overde hele wereld heeft een nieuw hoogtepuntbereikt, denk ik. Maar er zijn geen conceptendie interactief zijn en die juist de leken, de velerecreatieve danseressen in hun creativiteituitdagen. Aangename lichaamsarbeid, (goedgedisciplineerde) danstraining in de vorm vanaan het niveau van de klas aangepastecombinaties en vooral steeds weer:improvisatie, het aanspreken van deervaringen in de vrije dans. Dus wordt debehoefte aan een breder bewegingsspectrumgewekt, zonder de in de gewone lessengebruikelijke hiërarchie... en ontstaat ruimtewaarin zich emoties juist meteen metbeweging verbinden en omgekeerd. Maar datbetekent voor de docenten, dat zij zich heelconcreet en vooral met grote zorgvuldigheid enpersoonlijk met de leerlingen (en met zichzelfen hun eigen doelen) moeten engageren. In ‘Ikdans voor en jullie dansen na en dan kunnenjullie het filmen en de cd kopen’-lessen vindtdeze uitwisseling niet plaats, en levert in hetalgemeen alleen middelmatige kopieën op”.

Cosmetische chirurgieIk herinner me dat je geen fan bent vancosmetische chirurgie.“Je hebt het zelf gezegd: "Veel vrouwen enook steeds meer mannen in de entertainment-industrie vinden het nodig om hun lichaam teveranderen, omdat ze menen dat het werk hetvraagt. Daar zijn ook steeds meer buikdanse-ressen bij. Maar onze dans wordt geacht te zijnvoor vrouwen en mannen in alle soorten enmaten!””

Wat betekent deze trend voor onze kunst?“Over het algemeen wordt de oriëntaalse dansnog steeds in verband gebracht met debijvoeglijke naamwoorden exotisch, erotisch,verfrissend, jong, spannend, verleidelijk,sensueel, fantastisch, schitterend, mooi. Er

wordt veel huid getoond; het kostuum bestaatuit een verfijnd gesneden, sprankelendezweem van stof. Showbusiness, revue,nachtclub. Altijd al was er een te grote nadrukop het seksuele element; ook mij kostte heteen hele tijd om me bewust te worden van heteffect van mijn hoog opgeduwde boezem, mijnblote buik en mijn blote linkerbeen op mijnpubliek (en mijn reputatie)! Ik was verblinddoor de 'pin-up'-esthetiek die de oriëntaalsedans voor het westerse (en oosterse) publiekkenmerkt”.

“Het bereiken van perfectie met niet alleenvalse haren en wimpers of sokken in onzetops, maar ook door onder het mes te gaan, iseen verschijnsel van deze tijd en wordt overalin de media als mogelijkheid gepresenteerd. InAmerika, Rusland, Azië is een schoonheids-operatie bijna een statussymbool. En in hetMidden-Oosten, waar een beroepsdanseresook in bredere zin een 'professional' is, gaathet helemaal niet meer zonder chirurgie. Eendanseres die niet met dubbel-D kan pronken,pronkt al gauw helemaal niet meer. Een sterke'verschuiving' in de richting van porno, ver vanzelfbewuste vrouwelijkheid, of de subtieleerotiek die inherent is aan de oriëntaalse dans,die het lichaam eert en niet beschadigt. Geenwonder als het stigma voorop loopt... maariemand moet een tegenmodel aanbieden”.

“Mensen, dames, vrouwen, minder opsmuk!We hebben geen 'superstarborsten' nodig omkunstenaars te zijn. We hebben helemaal geensuperlatieven nodig. De oriëntaalse dans is,zoals ik al zei, een geschenk aan de vrouwe-lijkheid. Als we haar serieus tegemoet tredenen in ons hart binnenlaten, maakt hij ons mooi.Maar als we hem alleen maar benutten omhem en ons lichaam te gelde te maken ofalleen om een beetje glamour in ons leven tebrengen... oh oh. Buikwandcorrecties, silico-nenimplantaten in borst en billen, gespotenlippen maken deel uit van een terugkeer naarhet verleden, dat de oriëntaalse dansscène (enniet alleen die) in zijn greep krijgt en onsvrouwen weer tot objecten maakt”.

“Nogmaals: collega’s, vrouwen! Joehoe! Wehebben weer een paar idealen nodig! En diezijn geen 90-60-90 :-)

"Don't let them tame you!" (Isadora Duncan).

Judith Scheepstra(Eerste foto © Daniela Incoronato, foto AsliSharqi © Ronnos, foto’s Secret Lila door eenonbekende fotograaf)

Page 11: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 11

n Een buikdanseres met één borst? m

Over buikdans ten tijde van borstkanker

Eén op de acht vrouwen krijgt in haar leven te maken met borstkanker. Dus ook onder depopulatie danseressen zullen dat er een aantal zijn. En ik ben er één van. Het afgelopen jaarwerd ik gediagnosticeerd, verloor een borst, mijn haar, mijn navel en de golving van mijn buik.Mijn lichaam werd op de proef gesteld, maar niet mijn vrouwelijkheid. Dankzij de buikdans.

December 2011, het laatste optreden vóór de behandeling(foto © Maarten Mooijman)

"Een buikdanseres met één borst? Dat kantoch niet!" bedacht ik me toen duidelijk werddat ik geamputeerd zou worden. Al gauw bleekechter dat ik in aanmerking kwam voor eenreconstructie direct na amputatie, waarbij buik-vet getransplanteerd wordt en een nieuweborst vormt. Ik greep de mogelijkheid metbeide handen aan.

Nieuwe navelVreemd genoeg vormde overleven op datmoment helemaal niet mijn leidraad. Leidendvoor mijn beslissingen rond de operatie warenhet behoud van decolleté, het kunnen dragenvan shirts en van mijn mooie danskostuums."Ik ben buikdanseres dokter, het moet móóiworden", vertelde ik de plastisch chirurg.

Ik was geschikt voor de operatie. Ik had (net)genoeg buikvet en de vaten in mijn buikverkeerden in prima conditie. Ook werd eenspoedig herstel verwacht, vanwege de goededoorbloeding van het buikgebied. Voor eenreconstructie uit buikweefsel betaal je wel defikse prijs van een gigantisch litteken op jebuik, maar voor mij was de tijd van dansenzonder buiknetje toch al voorbij. Verder is heteen topzware operatie met een wachttijd(terwijl je kanker in je lichaam hebt) en eenlange hersteltijd, maar ik ben ervoor gegaan.De avond voor de operatie is de chirurg noglangs geweest om de ingreep op mijn lichaammet stift aan te tekenen. Pas toen begreep ik

dat er zoveel huid en vet wordt gebruikt, datmijn navel niet meer kon blijven. "Krijg ik ookeen nieuw naveltje dan?" vroeg ik verbaasd."Als je buikdanseres bent, krijg je ook eennieuw naveltje van me", antwoordde hijlachend. En met die gedachte ben ik gaanslapen.

Drie weken na de operatie ben ik naar hetstrand vervoerd en zat in een hemdje in dezon. En niemand die iets zag. De reconstructieis erg mooi geworden en ik heb nooit met éénborst wakker hoeven worden. Een wonder-operatie. Een succesvolle start van eenslopend vervolgtraject.

Troost van Oum KalthoumDe dagen na de operatie waren zwaar. 'sAvonds luisterde ik op mijn koptelefoon naarOum Kalthoum. Keer op keer op keer. Omdatook mijn lymfeklieren wegens besmetting zijnweggenomen had ik oefeningen voor mijnarmen gekregen. Er was mij veel aan gelegenze sterk te houden en oedeem te voorkomen.De eerste tijd mogen je armen niet hoger danschouderhoogte worden geheven. En dat treft,want de basishouding van de armen bij debuikdans is toch schouderhoogte. Dus al in hetziekenhuisbed wisselde ik de oefeningen vande fysiotherapeut in voor armbewegingen uitde oriëntaalse dans. Ik heb het gevoel dat hetactieve gebruik van de armen zoals bij deoriëntaalse dans heel goed werkt en nog leukis ook. En Oum Kalthoum hielp me focussen.Ook regelde ik dat ik de voorstelling "OumKalthoum project" in Utrecht kon gaan zien.Ooit sta ik daar ook weer, dacht ik terwijl ik demuziek mee neuriede, mijn tranen liet stromenen genoot van de intensiteit van de dans. Datwas vlak na mijn eerste chemo. Een weekdaarna verloor ik mijn haar.

Van hoofddoek naar minihaarVrouwen en hun haar. Het is een bijzondererelatie. Toen ze dof werden en uit gingenvallen heb ik ze af laten scheren. En gingvoortaan met hoofddoeken door het leven. Ikdroeg ze in vele kleuren, met knot achter,zoals je wel bij Marokkaanse vrouwen ziet."Salaam aleikum" hoorde ik achter me toen ik

Page 12: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 12

een paar verveelde Marokkaanse jongens inde buurt passeerde, die me volgden met hunblik. Daar kon ik ontzettend om lachen.

Na de chemo’s pakte ik mijn wekelijksebuikdanslessen weer op. En dat ging heelgoed. Stiekem had ik thuis al regelmatig evengedanst, liefst elke dag een nummer. Ik haddoor een medische fout een klaplong gehad enfysieke inspanning was eigenlijk verboden.Maar dansen moest gewoon soms even. Hetgaf me moed en plezier en hoop. Zo trainde ikvoorzichtig mijn lichaam en werd mijnbuiklitteken langzaam opgerekt, zodat mijnbuik alweer wat meebewoog. Ik was euforischtoen ik terugkwam na mijn eerste danslessinds maanden. Ik was er weer! Dansen methoofddoek was wat warm, maar verder geenprobleem. En het stond me eigenlijk zo goed,ik zou er best mee hebben kunnen optredenals ik dat had gewild.

Toen de bestraling eenmaal begon heb ik welweer een enkele les moeten missen, of danstemaar een halve les mee. De vermoeidheid wassoms te groot. Maar in die tijd kwamen welmijn haren weer terug. Ik gooide de hoofddoe-ken af en omdat de chemo’s en de hormoon-kuur me acuut in de overgang hebbengebracht en ik veel opvliegers heb, was datsowieso wel prettig. Dus liep ik met korteminihaartjes rond. Pittig en stoer. En lekkerkoel bij het dansen. Toevallig waren we in dieperiode tijdens de lessen bezig met Marok-kaanse chikhat volksdans, waarbij ook heftigehoofdbewegingen met zwierende lange harenhoren. Daar gaf ik mezelf even vrijstelling van.

Ik dans dus ik bestaIn de weken van de bestraling voelde ik deenergie meer en meer uit mijn lichaam sijpe-len. Mijn wereld verkleinde nog meer. Alleende zin in dansen bleef. Ik zou zó graag weereens uitgaan, dacht ik toen de kuur ten eindeliep en ik hoorde dat bevriende muzikantenzouden optreden met hun "Tribute to ChebKhaled". Te laat, te ver, te vermoeiend. Of zouik toch…?

Ik ben gegaan. Voor het eerst na maanden vanbehandeling, maanden van vallen en opstaan,van ziekte en herstel. De band speelde zolekker, de muziek won het van mijn vermoeid-heid en ik heb de hele avond gedanst. Erstroomde weer leven door mijn lijf. "Jij bent diebuikdanseres uit Utrecht", zei een van debandleden na afloop tegen me. Hij had me ooitzien optreden op een feest van een vriendin.Het laatste optreden voor mijn diagnose, zobleek. En nu, een jaar later, werd ik ondanks

alle veranderingen die ik voor mijn gevoel hadondergaan, herkend. Ik vond dat een mooimoment.

December 2012, terug van weggeweest

Een feest voor het levenInmiddels is de verstrekkende impact van dediagnose kanker veel dieper tot medoorgedrongen en zie ik natuurlijk ook wel indat uiterlijke schoonheid niet het meestessentiële is bij de behandeling van eenlevensbedreigende ziekte. Ook ben ik gewoonamateur-danseres; ik dans puur uit plezier entreed alleen op voor vrienden. Maar buikdansheeft me geholpen. Ik definieerde het als eendeel van mijn identiteit die ik, ondanks alleingrijpende veranderingen, niet wilde verliezen.En dat ik met minder geen genoegen hoefde tenemen. Het gaf me steun, vreugde, troost enrichting. Het hield me in contact met mijnlichaam en mijn vrouwelijkheid. Een lichaamwaar ik trots op ben. Nog steeds.

Ik koester al tijden de droom ooit een baladi tedansen. Die droom is mijn volgende focus; ikzal een dans bedenken om uiting te geven aanwat ik heb meegemaakt. De beweging vaninkeer, weemoed en introversie naar meeruitbundigheid, extraversie en dansgenot die ikin een baladi ervaar, past voor mij bij deperiodes die ik heb beleefd. In een groepsmailaan vrienden kondigde ik dat al maandengeleden met de volgende woorden aan:

"Aan het eind van dit waanzinnige verhaal geefik een heel groot feest. Een feest voor hetleven. En dan zal ik voor jullie dansen. In eennieuw kostuum, met nieuw haar en een nieuweborst en nieuw elan. Dat is het enige wat zekeris".

Margriet (danseres Hajar)

Page 13: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 13

n De bronzen tamboerijn mWat gebeurt er als een beeldend kunstenares wordt gegrepen door de dans? In het geval vanFioen Blaisse (1932-2012) zijn daar mooie, op hun beurt ook weer inspirerende beelden uitvoortgekomen. Haar inspiratie vond Blaisse onder meer bij danseressen in Tunesië.

"Over beelden moet eigenlijk niet gesprokenworden. Het beeld bestaat door zijn zeggings-kracht, niét door zijn verhaal". Aldus FioenBlaisse in haar publicatie "Een beeld moet ineen eigen wereld kijken". Tegen deze regelgaat dit artikel zondigen. En daar hebben weeen goede reden voor

Muziek in de familieFioen Blaisse werd in 1932 geboren als twee-de dochter van het echtpaar Kramer. Haarvader was violist bij het Concertgebouworkest,dat in die tijd onder leiding stond van WillemMengelberg. Hij overleed toen Fioen pas zesjaar was. Haar moeder was pianiste enoverleed eveneens jong. Toch kreeg Fioen inhaar kinderjaren de muziek met de paplepelingegoten. Vanaf haar vijfde volgde ze vioollesen tot op hoge leeftijd bleef ze viool spelen inkwartetten en ensembles.

Toch koos ze voor een opleiding in de beel-dende kunst. Aan de Opleidingsschool voortekenleraren volgde ze een cursus portretboet-seren. Ook werkte ze regelmatig in de studiovan beeldhouwer en graficus Paul Koning, bijwie ze in contact kwam met verschillendekunstenaars.

Rietveld AcademieOp haar 26e jaar begon ze aan een opleidingaan de Gerrit Rietveld Academie. Haar eersteopdrachtgevers waren vooral particulieren,maar in 1968 maakte ze haar eerste beeld meteen publieke functie: een bronzen olifant voorhet kindertehuis Amstelland in Amsterdam.Andere opdrachten waren bijvoorbeeld"Waterbuffels" en portretten van JohannSebastiaan Bach en danseres Brita. In 1954trouwde ze met Erik Blaisse, psycholoog eneigenaar van de likeurstokerij Van Zuylekom.Vanaf 1960 werkte ze vijf dagen per week inhaar Amsterdamse atelier. Ze maakte haarbeelden direct op ware grootte in gips, waarnaze in brons werden gegoten.

Fioen Blaisse kreeg in 1998 de Singerprijsvoor haar hele oeuvre. In hetzelfde jaaropende koningin Beatrix een expositie in deBeurs van Berlage waarin werk van Blaissewas opgenomen. In 2010 moest ze met wer-ken stoppen toen ze bij een val hersenletselopliep. Fioen Blaisse overleed op 29 februari2012 in haar woonplaats Amsterdam.

Schrijdende danseres met tamboerijn (foto Wikifrits)

Bijzondere ontmoetingHaar belangstelling voor dans dankt Blaisseaan een bijzondere ontmoeting: "In de zomervan 1970 had ik het voorrecht een grotepersoonlijkheid in de danskunst te ontmoeten.Tijdens de voorbereidingen voor haar tourneemaakte ik studietekeningen van haar; degelukzalige momenten van ontroering enspanning - van ’t ogenblik, vóór de eerste stapgezet wordt. Door haar heb ik dat ‘tijdlozegebied’ leren kennen. Een inspiratie voor mijnverdere leven" (Fioen Blaisse, 2003).

Page 14: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala nummer 31, januari 2013, blz. 14

Danseres in concentratie (foto Lempkesfabriek)Danseres met tamboerijn (foto Marion Golsteijn)Voortschrijdende danseres (foto Brbbl)

Page 15: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala nummer 31, januari 2013, blz. 15

Dans in Tunesië"Onlangs was ik in India. Tijdens een religieusfeest werd er gedanst. Mijn blik werd gevangendoor een oude vrouw, een dik trommeltje, diezich volledig gelukkig verloor in haar dans. Hetwas prachtig om te zien, heel inspirerend. Zo'nmoment is als een geschenk. Die pure onbe-vangenheid, niet verziekt door raffinement: hetwas alsof je even mocht kijken in een open zielvan de beste soort". Aldus Blaisse in een inter-view (mei 2003). "Mijn interesse voor de dansbestond al voordat ik in 1970 in Tunesië vrou-wen zag dansen in de woestijn, in het duistervan de vallende avond. Ze waren prachtig, metdoeken om hun heupen geknoopt, zonderglamour. Het was een verpletterend en tijdloosmoment, dat een deel van mijzelf werd en ernooit meer uit is gegaan. Het gaat bij mijndanseressen niet om het uiterlijk van de dans,maar om te laten zien hoe hun ziel danst. Datvraagt een apart oog, een apart geduld. Jemoet voor ieder nieuw beeld weer onbevangenzijn, je moet in vuur en vlam staan. Gelukkiggebeurt me dat telkens weer".

De herinnering aan deze reis speelde sinds1971 een rol in haar werk. In 1972 en 1973ontstonden drie Danseressen. Eén drukt dearmen strak tegen het lichaam, waardoor defiguur een innerlijke spanning uitstraalt. Eénheeft de armen gevouwen voor de borst. Dederde draagt een tamboerijn. De drie figurenhebben geen in detail uitgewerkte gezichten;het gaat om de dans.

ReidansDe gemeente Utrecht gaf de beeldhouwster in1972 een opdracht voor een beeld in eensporthal; het werd "Reidans”, een hoogreliëfvan dansende figuren. In het reliëf zijn gestal-ten te onderkennen, dansende voeten enbovenaan een rij tamboerijnen. DansendeGeorgiërs, die langzaam de ene voet voor deandere zetten, leverden de inspiratie voorReidans.

In de loop der jaren maakte Blaisse beeldenmet titels als "Schrijdende Danseres mettamboerijn", "Voortschrijdende danseres"."Danseres in overgave", "Woestijndanseres I","Woestijndanseres II", "Woestijndanseres III"en "Danseres met tamboerijn". “De bron vanmijn werk is het raakvlak van contact met deaarde en muzikale vervoering.” Over haar"Danseres in concentratie II" zei Blaisse: “Dedanseres in concentratie is de belofte van dedans, maar nog niet in vervulling. Het is hetmoment in grote concentratie, voor de dansbegint, als de ziel al in beweging is, maar hetlichaam nog moet volgen”.

Schrijdende danseres met tamboerijn (foto MinkeWagenaar)

Naast beelden maakte Blaisse ook prachtigepenseeltekeningen, waaronder "Dans" en "Dereidans", die in dit blad helaas niet kunnenworden afgebeeld. Maar het wordt tijd om debeelden verder voor zich te laten spreken. Nogeen laatste quote, die van een danseresafkomstig had kunnen zijn: "Een onderwerp tedoorgronden, vraagt veel tijd. Niet wat je ziet,maar wat je voelt…" (Fioen Blaisse, 2003).

Judith Scheepstra

BronnenWim van der Beek - Fioen Blaisse. Tijdloze en universelewaarden, Galerie Quintessens 2010Fioen Blaisse - Een beeld moet in een eigen wereld kijken,Fioen Blaisse, ongedateerdFioen Blaisse - 21 mei tot en met 28 juni 2003, Amsterdamwww.galeriequintessens.nl/tentoonstellingen/blaisse.htmlJosé Boyens - Luisteren naar de geest. Het beeldhouw-werk van Fioen Blaisse, Ons Erfdeel. Jaargang 24. 1981Maaike Staffhorst - Dans als inspiratie, Telegraaf, 8 maart2012Maaike Staffhorst - Fioen Blaisse. Afscheid van het atelier,Galerie Quintessens, 2012Peter ter Veer - Fioen Blaisse is vooral geinteresseerd inhet innerlijk 'Op zoek naar pure onbevangenheid', DagbladRivierenland, mei 2003Peter de Waard - Fioen Blaisse (1932-2012), Volkskrant24 maart 2012Beelden in Zwolle www.beeldeninzwolle.nlDanseres in concentratie, 2010www.buitenbeeldinbeeld.nl/Eindhoven/Blaisse.htmKunst in memoriam www.kunst-in-memoriam.dds.nlMalieBeeld ING Collectie: figuratie verbeeld, 2004www.maliebeeld.nl/_archive/ing-collectie.htmlWikimedia Commons http://commons.wikimedia.orgWikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Fioen_Blaisse

Page 16: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala nummer 31, januari 2013, blz. 16

n Libanese nachten mMet haar boek “One Thousand and One Nights” geeft Hanan al-Shaykh een heel eigen draaiaan de vertellingen van duizend-en-één nacht. De moeite van het lezen waard, maar misschienzou het nog beter zijn om een ander boek van deze schrijfster te lezen.

Hanan al-Shaykh (Hanaan as-Sjaikh) werd in1945 in Libanon geboren en schreef al opzestienjarige leeftijd essays voor de Libanesekrant Al-Nahar. Van 1963 tot 1966 studeerdeze aan het American College for Girls in Cairo.Terug in Beiroet werkte ze voor de televisie envoor het vrouwentijdschrift Al-Hasna. Toen in1975 de Libanese Burgeroorlog uitbrak,verhuisde ze met haar twee kinderen voorgoednaar Londen.

Eigen draaiHet boek "One Thousand and One Nights",bevat een eigentijdse, maar geen moderne,interpretatie van 19 overwegend minder be-kende verhalen uit de “Duizend-en-één nacht”.Net als in de oorspronkelijke vertellingen is ersprake van een kaderverhaal, waarbinnen deandere verhalen worden verteld, maar in ditboek is het niet het verhaal over Sjahrazaaddat de andere verhalen omlijst, maar hetverhaal van "De sjouwer en de drie dames",

dat ook in het origineel meerdere lagen vanverhalen kent. In het begin van het boek volgtde schrijfster de oorspronkelijke vertellingenvrij nauw, maar gaandeweg geeft ze er steedsmeer haar eigen draai aan. Een draai die mijwel bevalt, omdat de schrijfster daarbij vragenstelt die ook bij mij opkwamen bij het lezen vande vertellingen. Bijvoorbeeld het verhaal overde drie appels.

Drie appelsVan een gelukkig getrouwd echtpaar wordtplotseling de vrouw ernstig ziek. De man moetlijdzaam toezien hoe zijn grote liefde steedsverder wegkwijnt. Als de vrouw haar echtge-noot vertelt dat ze trek heeft in een appel, doetde man alles wat hij kan om een appel tevinden en na veel en ver speuren kan hij erdrie kopen. De vrouw is niet meer bij machteom één van de appels te eten en daarombelanden ze op haar nachtkastje. Op een dagkan een zoontje van het paar de verleiding nietweerstaan; hij neemt één van de appels wegen loopt ermee naar buiten. Daar aangekomenweet een slaaf hem de appel te ontfutselen. Deman is trots op deze bijzondere vangst enloopt er pronkend mee door de stad. Als deechtgenoot hem met de appel ziet en hemvraagt hoe hij eraan komt, vertelt hij dat hijhem van zijn minnares heeft gekregen. Deechtgenoot raakt door het vermeende bedrogvan zijn vrouw zo buiten zichzelf van woede,dat hij haar vermoordt als ze niet direct eenverklaring kan geven voor het verdwijnen vande appel. Later hoort hij de ware toedracht; hijbekent schuld aan de kalief die over zijn lot zalbeschikken... Het originele 1001 nacht verhaalconcentreert zich verder rond de vraag inhoeverre de slaaf schuldig is aan de dood vande vrouw en of hij straf verdient; geen woordover de vraag waarom de echtgenoot zonderenige vorm van onderzoek of serieuzewederhoor zijn vrouw heeft vermoord, terwijl hijhaar tot dan toe altijd volkomen had kunnenvertrouwen. Al-Shaykh problematiseert dereactie van de echtgenoot juist wel.

En dat is niet de enige verrassende draai diezij geeft aan de bekende vertellingen. Ook heteinde is bijvoorbeeld heel onverwacht. Erwordt zelfs in het boek gebuikdanst, niet dooreen danseres, maar door de stomdronkensjouwer.

Page 17: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 17

ToneeladaptatieAl met al is dit een heel onderhoudend boek.waar de schrijfster samen met theatermakerTim Supple ook een toneeladaptatie van heeftgemaakt, die is opgevoerd tijdens het"Edinburgh International Festival" van 2011.Die heb ik niet gelezen, maar hij zou interes-sant kunnen zijn voor mensen die iets met1001 nacht op het podium willen doen.

Betere boekenToch vind ik dat Al-Shaykh betere boekenheeft geschreven. Als je niet (zoals ik) eenliefhebber bent van de “Vertellingen vanduizend-en-één nacht”, lees dan bijvoorbeeld"Alleen in Londen" (2004), "Beiroet blues"(2001), "Ik veeg de zon van de daken" (2000)"Het verhaal van Zahra" (1995), of "Vrouwentussen hemel en zand" (1994), die alle bijuitgeverij De Geus zijn verschenen.

Judith Scheepstra

BronnenHanan Al-Shaykh - One Thousand and One Nights,Bloomsbury Publishing, 2011, ISBN 9781408826041Hanan Al-Shaykh & Tim Supple - One Thousand and OneNights, Methuen Drama, 2011De Geuswww.degeus.nl/auteurs/auteur/hanaan-as-sjaikh.htmlSteven Brocklehurst - No Aladdin in this never-endingstory www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-14603760One Thousand and One Nights - Edinburgh InternationalFestival 2011 www.youtube.com/watch?v=prTFGqDXUhY

Page 18: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 18

n New age in een Arabisch jasje mHet is al een tijdje geleden dat de cd "Master of the Arabian flute" (EUCD 1852) verscheen, maartoch is hij de moeite waard om aandacht aan te besteden. Met mooie Arabische fluitmuziek, diebruikbaar is om een intieme sfeer te creëren, langzaam op te dansen of bij te stretchen. Eenbeetje kort én eentonig is-ie wel.

In de muziekserie "Hossam Ramzy Presents.."worden we getrakteerd op het spel van deEgyptische fluitspeler Mohamed Naiem, bege-leid door Hossam Ramzy zelf. De compositieszijn van de beide musici, met uitzondering vanhet laatste, meest dansbare nummer "Al-redaWal Noor" (Ontvangen van het licht) vanMohamed El Mougy. Andere goed dansbare,zij het langzame nummers zijn: "Dam-a MenOyoun Sood" (Traan uit zwarte ogen) met fluiten tabla, 'Monagah" (Gebed) met daarnaastook een synthesizer, en "Raqs El Khayyalah"(Dans van de paarden) met een gezapig saaidiritme. Ervaren buikdanseressen zullen dezenummers misschien al kennen, maar mochtdat niet het geval zijn, dan zijn deze uitvoerin-gen van harte aanbevolen.

Meer om te luisteren of bij te stretchen zijn denummers met de toepasselijke titels "Hams"(Fluisteringen) met alleen fluit en "El-fagr"(Dageraad), met daarnaast ook new age-achtige watergeluiden en het nummer "Farah"(Geluk en feest). Van dit laatste nummer is het'winkelcentrumgehalte' wel erg hoog, hoewelook hier de uitvoering gewoon goed is. Danhebben we nog het enigszins jazzy nummer"Fantasia". Tegen de tijd dat je bij dit zesdenummer van de acht bent aangeland, ga je jeafvragen of ze niet per ongeluk twee keerhetzelfde nummer op de cd hebben gezet (datkomt voor!).

Alles bij elkaar heb je 50 minuten goed uitge-voerde, rustgevende muziek. Een beetjeweinig, maar in dit geval vond ik dat niet zo'nbezwaar, want na die 50 minuten had ik hetecht wel even gehad. Dus toch niet zorustgevend?

Mocht je na het lezen van dit alles nieuwsgierigzijn naar deze cd, dan is het goed om te wetendat je bij Amazon en Bol.com en misschienook elders geluidsfragmenten van alle num-mers kunt beluisteren, zodat je van tevorenweet wat je in huis haalt. Bij Amazon kun jeook losse MP3's van de nummers kopen. BijBol is het even zoeken, want de twee laatsteletters van het woord 'flute' zijn eraf geknipt,zodat je de cd alleen vindt als je zoekt naarArabische griep.

Judith Scheepstra

Page 19: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 19

n Agenda m

Dansreis naar Zuid-Egypte

Start: Donderdag 10 januari 2013 om 12:25 uurEinde: Donderdag 17 januari 2013 om 23:30 uurLocatie: Luxor, EgypteKosten: € 600/1000Website: www.bellydancetravel.nl

Dansreis vol dansfeesten en lessen inZuidegyptische danstradities, zoals Nubisch,Ghawazee en Saïdi.We bezoeken tempels, gravenen de plaatselijke bevolking, maken fietstochten enwie wil kan schilderen.

Spaans Arabische dans

Start: Zondag 13 januari 2013 om 13:00 uurEinde: Zondag 13 januari 2013 om 15:30 uurLocatie: Laetana’s Bellydance World, EindhovenWebsite: www.laetana.com

Leer de essentie van de Spaans Arabische dans: dehandbewegingen, passencombinaties, houding enhet gebruik van de typische wijde rok. Dit allessamengevoegd in een vrolijke en vurige choreo mettemperamentvolle muziek. Zie voor meer info[www.laetana.com]

Eilat festival 2013

Start: Woensdag 16 januari 2013 om 14:00 uurEinde: Zaterdag 19 januari 2013 om 16:30 uurLocatie: Eilat, IsraelKosten: € 450Website: www.eilatfestival.com

On January 16-19 2013 we will host for the 9th timethe international bellydance festival in Eilat, Israel.This festival is organized for dancers, teachers andamateurs as a vacation with rich program andtreats! With live music orchestra, workshops, shows,competitions and night parties. It's one of the worldbiggest festivals and has the most unique andamazing atmosphere! We have a full program ofover 50 workshops for all levels of dancers, Bedouintent with live music and a lot of fun! It's an all-inclusive event - hotel, food, drinks, classes, shows,parties, competition ... are all in one price of 450euro. The festival will be held in the city of Eilat,Israel, on the Red Sea, across the borders of Egyptand Jordan. The program starts on Wednesday,January 16 with workshops from 14:00 pm and endson Saturday January 19 at 16:30 Teachers in Eilatfestival 2013 Orit Maftsir, Nourhan Sherif, Mayodi,Azad Kann, Joana Saahirah of Cairo, Serkan,

Sharon Mesguich, Yael Zarca, Alla Kushnir, Nelly,Leila Oriental, Olesya Efrenova, Zarina Mustafina(winner of competition 2012), Nata Fari (winner ofcompetition 2011), Yana Tsehotskaya , Nadya Jalaland also teachers from Israel, Yael Moav and moreand the live music of Saleh Heby and his Arabicorchestra. Dancers from all over the world willperform in our evening shows, parties and openstage- there is room for everyone and the sooneryou register- the first you take your spot in theshows.

Buikdans kampioenschappen Benelux halve

finale

Start: Zondag 20 januari 2013 om 15:00 uurEinde: Zondag 20 januari 2013 om 19:00 uurLocatie: Sportscentrum Etterbeek Salle ORCAVeldstraat 69/71 1040 Brussel - EtterbeekKosten: € 10,00Website: www.nuriyya.info

Europees Kampioenschap Bellydance 2012/2013,Regio Benelux op 20 januari in Brussel. Een nieuwewedstrijd, waar de Bellydancer haar grote aanbodvan dansvoorstellingen kan laten zien in totaal 3categorieën: Raqs sharqui, Folklore en OosterseFantasy. Contactpersoon in de Benelux: NuriyyaICODAC Email: [email protected]: 32.478.211.669

Diva's van Toen: Nagwa Fouad

Start: Zaterdag 2 februari 2013 om 10:00 uurEinde: Zaterdag 2 februari 2013 om 17:00 uurLocatie: Studio Meng, Helmersstraat 140 II, DenHaagKosten: € 60Website: www.farouq.nl

Workshop met Lady Moonlight en FarouqNiveau: van half-gevorderd tot professionalNagwa Fouad was gedurende de jaren '60-beginjaren '90 één van de bekendste buikdanseressenvan de Arabische wereld en ook één van debekendste sterren van Egypte. Met recht een diva.Haar bewegingsrepertoire strekte zich uit vangeïmproviseerde Baladi tot en met door haarchoreograaf Mohammed Khalil geconstrueerdecombinaties voor het theater en videoproducties Indeze workshop aandacht voor haar bewegingsre-pertoire door middel van afzonderlijke bewegingen,combinaties en improvisatie-opdrachten. Ookonderzoeken wij in deze workshop haar presentatieen aanwezigheid op het podium om een beetje

Page 20: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 20

dichter bij het geheim te komen van haar uitstraling.Info en opgave: Peter Verzijl, [email protected] 030-2436007

Suraya Hilal 8, 9 en 10 februari in Eindhoven

Start: Vrijdag 8 februari 2013 om 13:30 uurEinde: Zondag 10 februari 2013 om 16:00 uurLocatie: Hoogstraat 105 A, unit 7, 5615 PBEindhovenKosten: € 170Website: http://hilaldance.com

In deze drie daagse workshop zal Suraya Hilal jelaten kennismaken met de basisprincipes vanHilaldance: -Integratie van het lichaam en hetontwikkelen van gratie en gemak -Kracht van debeweging met behulp van drie belangrijkeconcepten. Het uitdrukken van jezelf en hetsamenvloeien met Arabische Egyptische muziek enritme. Zowel beginners en meer gevorderdedansers zijn welkom. Er is geen voorkennis nodigvan Hilaldance en andere dansen. Inschrijven enmeer informatie over de workshop:[email protected]

Intensive Baladi Training Nuriyya

Start: Zaterdag 16 februari 2013Einde: Zaterdag 16 februari 2013Locatie: Breda, the NetherlandsKosten: € 210Website:www.badra.nl/Badra_Falak/Evenementen.html

Baladi Project 2013 with Nuriyya!! Februari 16,March 16, April 20 & May 25 Breda, the NetherlandsBaladi is the soul of Egypt, the essence of EgyptianDance and expression of the feminine power indance. Described as "an ancient art of earthysensuality with a proud, playful air", raqs el baladi isthe oldest form of Egyptian solo dance. The wordbaladi, as translated from Arabic, means "of thecountry" and implies story telling and folklore or theexpression of a people about their culture and theireveryday life.

International Bellydance Festival

Start: Vrijdag 22 februari 2013 om 09:30 uurEinde: Zondag 24 februari 2013 om 23:00 uurLocatie: Cultuurhuis HeerlenWebsite: www.bellydancefestival.nl

Voor en door buikdanseressen. Een bijzonder jaar,een bijzonder festival... Het festival bestaat dit jaaruit 3 dagen. Voor het eerst worden de Beneluxbuikdanskampioenschappen gekoppeld aan hetinternationale buikdansfestival van Stichting Dansvan de Morgenstond. Ook is er een mode

ontwerpwedstrijd, een diner dansant en natuurlijkzijn er weer vele shows en workshops. Kortom: zorgdat u dit alles niet mist!!

Saaidi & Stokdans

Start: Zondag 24 februari 2013 om 14:00 uurEinde: Zondag 24 februari 2013 om 18:00 uurLocatie: a2o-cultuurthuis, August Van de Wielelei65, Antwerpen-DeurneKosten: € 40Website: www.buikdans.net

Amana Dance Theatre nodigt je uit voor eenfeestelijke, aardse en koninklijke dans uit het Zuidenvan Egypte.

Workshop Buikdansen en energie punten in het

lichaam

Start: Zaterdag 16 maart 2013 om 14:00 uurEinde: Zaterdag 16 maart 2013 om 16:00 uurLocatie: Bewegingsstudio ThalissaKosten: € 25

Bewegingsstudio Thalissa presenteert een uniekeworkshop Buikdansen en energiepunten in hetlichaam, het onderliggende verband Aa de hand vande zeven chakra's lopen we het hele lichaam doorpunt voor punt. Je leert op deze manier de dansmeer waarderen, beter begrijpen en daardoor ookbeter bewegen.

De Tao van de dans

Start: Zondag 24 maart 2013 om 10:00 uurEinde: Zondag 24 maart 2013 om 17:00 uurLocatie: Osher, Poortstraat 32, Utrecht (ingang omde hoek in de Bouwstraat)Kosten: € 70Website: www.farouq.nl

Workshops met Paula Marissink. De workshops (24maart en 28 april) kunnen los van elkaar gevolgdworden. Minimumaantal deelnemers 4, maximum10 per workshop. Tijd: 10.00-17.00 uur, met eenmiddagpauze van 1 uur. Neem een lunchpakketmee, voor thee wordt gezorgd. Informatie enopgave: Peter Verzijl, [email protected], of 030-2436007

Page 21: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 21

Tunesische dans

Start: Zondag 24 maart 2013 om 14:00 uurEinde: Zondag 24 maart 2013 om 18:00 uurLocatie: a2o-cultuur(t)huis, August Van de Wielelei65, Deurne-AntwerpenKosten: € 50Website: www.maghrebdans.net

Ahlem is gastdocent bij Amana Dance Theatre:Tunesische dans is een dynamische, krachtige entoch elegante dansstijl met veel vrouwenpower. Deopzwepende ritmes nemen je mee in twistendebewegingen op de bal van de voet en voelen in hetechte tempo als een stevige work-out. Tijdens deworkshop maak je kennis met de bekendste ritmes,bewegingen en passencombinaties, die je zowel inoriëntaalse of tribal of theatrale dans kuntverwerken. In een korte pauze, die je echt nodig zulthebben, zal uitleg gegeven worden over hetkostuum en de accessoires. Meenemen: sokken ofgladde schoentjes en bij voorkeur 2 heupsjaalszonder kralen of muntjes.

De Tao van de dans

Start: Zondag 28 april 2013 om 10:00 uurEinde: Zondag 28 april 2013 om 17:00 uurLocatie: Osher, Poortstraat 32, Utrecht (ingang omde hoek in de Bouwstraat)Kosten: € 70Website: www.farouq.nl

Workshops met Paula Marissink. De workshops (24maart en 28 april) kunnen los van elkaar gevolgdworden. Minimumaantal deelnemers 4, maximum10 per workshop. Tijd: 10.00-17.00 uur, met eenmiddagpauze van 1 uur. Neem een lunchpakketmee, voor thee wordt gezorgd. Informatie enopgave: Peter Verzijl, [email protected], of 030-2436007

Ritmes uit de buik

Start: Zondag 28 april 2013 om 14:00 uurEinde: Zondag 28 april 2013 om 18:00 uurLocatie: a2o-cultuur(t)huis, August Van de Wielelei65, Deurne-AntwerpenKosten: € 45Website: www.buikdans.net

Percussioniste Hilde en danseres Vera (AmanaDance Theatre) laten je dansen met levende ritmes.Je leert enkele ritmes zelf spelen om er daarna ooktypische danstechnieken op toe te passen. Jeervaart het plezier van improviseren met levendemuziek.

Rakkas Istanbul

Start: Maandag 29 april 2013Einde: Vrijdag 3 mei 2013Locatie: IstanbulWebsite: www.rakkasistanbul.com

Dear Oriental dance friends, Serkan Tutar proudlyannouce "Rakkas Istanbul" The Biggest and MostMagnificent Oriental Dance Festival in MagicalIstanbul (Turkey). Be prepared for the mostextravagant Oriental Dance Festival beyond yourwildest dreams! Join us for an enchanting week inthe magical land of Istanbul (Turkey), where youcan truly immerse yourself in the exotic culture ofBellydance and meet many other amazingBellydancers from all over the world! This is aninternational festival like no other, guaranteed toleave you spellbound and mesmerized.

Drum Solo Queen Sadie Marquardt in the

Netherlands!

Start: Zaterdag 18 mei 2013 om 10:00 uurEinde: Zondag 19 mei 2013 om 19:00 uurLocatie: Breda, the NetherlandsWebsite:www.badra.nl/Badra_Falak/Evenementen.html

Drum solo queen Sadie Marquardt is coming to TheNetherlands! don't miss Sadie's amazing workshopson: raq'n rolls, flutters, undulations, pops, locks,layers and more! sadie will be dancing life duringthe gala show at the chasse theater breda on may18 2013! limited places, inscribe now via[www.badra.nl] or [email protected]

International Bellydance Festival

Start: Donderdag 30 mei 2013Einde: Zondag 2 juni 2013Locatie: Gemeenschapshuis Heksenberg, HeiGrindelweg 84, HeerlenWebsite: www.bellydance-events.nl

International Bellydance Festival, The Netherlands2013 is only months away! Over 50 hours ofworkshops, an open stage, a fabulous contest -International bellydancer 2013 with amazing prizes -and extra special prizes from Nelly - and a glitteringStars Gala to be held in a unique restaurant setting!And not forgetting stall holders with goodies totempt your dance tastebuds! ( Arabic jewelery stalland Arabesk-shops with more yummy goodies!) Tomake things easy for participants all workshops,open stage and contest are held at the SAMEPLACE!! Workshops with your favourites, in nospecial order: Nelly - no words good enough todescribe and main contest sponsor! Dr Adel Said -choreographer extrordinaire , who has worked with

Page 22: Raqs wa Risala...Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 31, januari 2013 Colofon

Raqs wa Risala, nummer 31, januari 2013, blz. 22

world famous events. Lorelei Acosta - Ahlan Wasahlan festival teacher ( Cairo, Egypt)!! regularlycommutes between Egypt Spain and the Dominicanrepublic teaching and performing! Luna LLena - co-organiser of Belly 2 Belly festivals, publicity expertfor International Bellydance Festival NL, greatsupport to Julia and many other credits to her name.Chadia - co-organiser of Belly 2 Belly festivals andother noteworthy credits. Queenie - again,superstar! Artemisia - no words to describe thisamazing international superstar!! Sylenna - Dutchchampion 2012, among other credits to her name...Fedra - extraordinary choreographer, award-winningartist and many more credits!! Nazima - the amazingMiss Hungarian Bellydance 2011! Katrien - ourfavourite Bellywood artist and co-member of"Bellyrocks" advanced dancers troup! Nephele - thefiery Queen of Shaabi !! Hanaa - and her amazingbellyrolls! Johanna - amazing multi-award winningstar, troupe leader and much publicised and lovedby the media! Noelany - the most amazing yogateacher and tribal dancer !!! And not forgetting Julia.. . who came up with this small idea which grewand grew...

Theatrical Bellydance Conference, New York

City

Start: Donderdag 6 juni 2013Einde: Maandag 10 juni 2013Locatie: New York, Verenigde StatenWebsite: http://theatricalbellydance.com

Welcome back for the second annual large-scaleNew York Theatrical Bellydance Conference. Weare Anasma and Ranya Renée, the co-directors ofthe Theatrical Bellydance Project, which producesyear-round events as well as the annual conferencein the theatrical mecca of New York City. While ourwork may focus on different bellydance styles, wedo share a love of the stage. We were inspired toadd an additional day to this year’s conference, aswell as shopping excursions and tourist activitieswhere dancers can get to know each other beforethe workshops begin. This is the first event in NewYork and we believe, in the world, that focuses ontheatrical approaches to bellydance, in all possibleforms. The conference’s creative diversity andwarm, supportive environment provide a richmeeting ground for the teachers, participants,performers and audiences alike.

Sluierdans en Buikdans voor Beginsters

Start: Zaterdag 6 juli 2013 om 11:00 uurEinde: Zaterdag 6 juli 2013 om 13:00 uurLocatie: Buikdansstudio, Eikenweg 66, 1092 CBAmsterdamKosten: € 30,-Website:www.buikdanslijn.nl/buikdans_workshop.html

Buikdanseres Shaheen geeft een gevarieerdeintroductie workshop voor beginsters, waarin jesluierdans en buikdansbewegingen voor beginstersleert en uitleg krijgt over de geschiedenis enachtergronden van de buikdans. SamenBuikdansen is leuk en ontspannend, buikdansenlaat je genieten van je lichaam en je gevoel, en hetis goed voor je conditie!

International Summer Bellydance Festival 2013

Start: Vrijdag 23 augustus 2013Einde: Zondag 25 augustus 2013Locatie: LeidenWebsite: www.summerbellydancefestival.com

The ISBF team proudly presents and invites you toenjoy: International Summer Bellydance Festival2013 on August 23-24-25 in The NetherlandsWorkshops - On 23rd-24th-25th August, with greatinternational teachers 6 workshops - 6 teachers -total 16 hours Competition - On 23rd & 24th August,"Miss Summer Bellydance 2013" - Category Solo"2013 ISBF Cup" - Category Groups With amaizingPrizes... Opening Gala - Show On Saturday 24th ofAugust "The Bellydance Spectacle" Our festival willpresent great Bellydance Artists; AlekseiRiaboshapka (Ukraine) * Suraiya (Poland) * SarahShahin (Italy) * Anusch Alawerdian (Netherlands)Esmeralda (Brazil) * Michelle Mahasin (Brazil) *(Contest winner of 2012) Guzel (South-Korea) *Dance Company 'Mirage' (The Netherlnads) *Closing Gala - Show/Party On Sunday 25thh ofAugust * Our Performers are: Princess Turrini(Egypt) * Loretta (Netherlands) * Gina Chen(Taiwan) * Daila (Czech Republic) * Performance of"Miss Summer Bellydance 2013" More greatNational and International Bellydance Artists * -Further more: Singer Ramy Lapache acompaniedby his live band * Arabic DJ * oriental bazaars andmany more suprises...