Raport o innowacyjności województwa kujawsko-pomorskiego w 2010 roku
-
Upload
instytut-nauk-ekonomicznych-pan -
Category
Documents
-
view
218 -
download
0
description
Transcript of Raport o innowacyjności województwa kujawsko-pomorskiego w 2010 roku
Red. naukowa Tadeusz Baczko
Instytut Nauk Ekonomicznych PAN | Warszawa 2012
2010 RAPORT
O INNOWACYJNOŚCI
WOJEWÓDZTWA
KUJAWSKO-POMORSKIEGO
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI
Redakcja naukowa Tadeusz Baczko
Instytut Nauk Ekonomicznych PAN | Warszawa 2012
2010 RAPORT
O INNOWACYJNOŚCI
WOJEWÓDZTWA
KUJAWSKO-POMORSKIEGO
2 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Redakcja naukowa
Tadeusz Baczko
Redakcja części: analizy regionalne
Małgorzata Pieńkowska
Redakcja części: analizy mikroekonomiczne
Ewa Puchała-Krzywina
Redakcja:
Joanna Pęczkowska
Projekt okładki, projekt typograficzny:
Michał Baranowski
Raport dostępny jest także w Internecie pod adresem:
www.inepan.waw.pl/
© Copyright by Instytut Nauk Ekonomicznych
Polskiej Akademii Nauk
Ul. Nowy Świat 72
00-330 Warszawa
www.inepan.waw.pl
ISBN: 978-83-61597-35-3
2012 – 167 ss. – 21x14,8 cm
Warszawa, 2012
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 3
SPIS TREŚCI
Tadeusz BACZKO, Od lokalnych potencjałów innowacyjnych do
umiędzynarodowienia
5
ANALIZY REGIONALNE
(pod redakcją Małgorzaty Pieńkowskiej)
Leszek Jerzy JASIŃSKI, Wielowymiarowość różnic między regionami
20
Hanna GODLEWSKA-MAJKOWSKA, Atrakcyjność inwestycyjna a
innowacyjność polskich regionów – wyniki badań 2009 r.
Województwo kujawsko-pomorskie
28
Wojciech BURZYŃSKI, Innowacyjne regiony w Polsce – elementy analizy i oceny
32
Małgorzata PIEŃKOWSKA, Innowacyjność przedsiębiorstw przemysłowych
40
Grażyna NIEDBALSKA, Badania OECD nad czynnikami wzrostu regionów
i ich implikacje dla polityki gospodarczej i innowacyjnej
46
Iwona NOWICKA, Projekty foresight dla rozwoju regionalnego
50
Joanna PĘCZKOWSKA, Wykorzystanie funduszy strukturalnych w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na
lata 2007-2013
53
Adam PŁOSZAJ, Agnieszka OLECHNICKA, Nauka i badania w polskich
regionach – województwo kujawsko-pomorskie
90
Marek SZYL, Struktura regionalna przedsiębiorstw innowacyjnych patentujących
w latach 2004-2008
95
Paweł DEC, Działania Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego dla innowacyjności
100
4 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
ANALIZY MIKROEKONOMICZNE
(pod redakcją Ewy Krzywiny)
Ewa PUCHAŁA-KRZYWINA, Bariery innowacyjności w województwie
kujawsko-pomorskim
105
Marek SZYL, Struktura regionalna przedsiębiorstw innowacyjnych inwestujących
w badania i rozwój w 2008 roku
112
Michał BARANOWSKI, Wybrane aspekty zmian zachodzących w rozmieszczeniu
firm innowacyjnych w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2005-2009
118
LISTA NAJBARDZIEJ INNOWACYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW W
WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2008 ROKU
125
LISTA NAJBARDZIEJ INNOWACYJNYCH MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTW W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2008 ROKU
129
LISTA INNOWACYJNYCH PRODUKTÓW/USŁUG W WOJEWÓDZTWIE
MAZOWIECKIM NA PODSTAWIE ANKIET PRZEDSIĘBIORSTW
PRZYSŁANYCH W 2009 ROKU
132
LISTA JEDNOSTEK BADAWCZYCH WG WOJEWÓDZTW
134
DEFINICJE
146
SŁOWNIK DO LISTY NAJBARDZIEJ INNOWACYJNYCH
PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE W 2008 ROKU
151
LISTA ALFABETYCZNA PRZEDSIĘBIORSTW W WOJEWÓDZTWIE
MAZOWIECKIM
159
INFORMACJA O INSTYTUCIE NAUK EKONOMICZNYCH PAN
161
SPIS TABEL
168
SPIS RYSUNKÓW
169
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 5
Tadeusz Baczko
Sieć Naukowa MSN
OD LOKALNYCH POTENCJAŁÓW INNOWACYJNYCH DO UMIĘDZYNARODOWIENIA REGIONU KUJAWSKO-POMORSKIEGO
Wejście do Unii Europejskiej spowodowało bardzo duże zmiany w polskich regionach.
Pozyskane na bezprecedensową skalę fundusze obudziły bardzo duże nadzieje i przyczyniły
się do pobudzenia aktywności społecznej. Uruchomione zostały tysiące projektów, które
dotknęły wielu sfer życia gospodarczego i społecznego. Podróżując dziś po Polsce prawie na
każdym kroku widać efekty tych projektów. Polska jest wielkim placem budowy . Nie ma
wątpliwości, że to fundusze europejskie przyczyniły się do tego, że kryzys finansowy w
Polsce był i jest mniej odczuwalny. Obecnie znajdujemy się w szczególnym momencie.
Znaczna część projektów została uruchomiona, w wielu obszarach fundusze ulokowane w
projekty regionalne i ogólnopolskie ulegają wyczerpaniu.
Obserwacja życia codziennego pokazuje, że skala potrzeb jest ciągle bardzo duża w
każdym regionie. Są ciągle do pokonania ogromne wyzwania w postaci znacznych obszarów
strukturalnego bezrobocia, niedorozwoju infrastruktury, rozwoju lecznictwa, edukacji,
bezpieczeństwa, ochrony środowiska. Wyzwań tych nie da się pokonać bez utrzymania i
tworzenia miejsc pracy, które będą tworzyć atrakcyjne wyroby i usługi przeznaczone do
sprzedaży na coraz bardziej umiędzynarodowionych i konkurencyjnych rynkach. Szczególnie
ważne są dziś te produkty i usługi, które zapewnią wzrost płac, będą dawać na tyle znaczne
nadwyżki, że pozwolą na inwestycje w skali lokalnej, krajowej i międzynarodowej oraz
przyniosą korzyści dla lokalnej kasy i Skarbu Państwa tworząc nowe możliwości rozwojowe.
W dzisiejszym świecie nasilającej się konkurencji i umiędzynarodowienia, gdy prawie na
każdym obszarze przychodzi nam konkurować z krajami często bardzo odległymi o niższych
niż w Polsce kosztach wytworzenia wyrobów i usług szczególną rolę odgrywa działanie na
szczeblu lokalnym. Są tu, bowiem ukryte wielkie potencjały w postaci kultury, wiedzy,
tradycji, kapitału społecznego, zasobów lokalnych, przedsiębiorczości, kreatywności i
innowacyjności. Proces aktywizacji tych ogromnych zasobów został uruchomiony.
Szczególną rolę odegrały w tym procesie gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. Trudno
przecenić znaczenia alokacji funduszy publicznych i prywatnych. Pochodziły one z kraju i
zagranicy. Wyzwolona energia spowodowała powstanie blisko 2 milionów aktywnych firm.
Szereg z nich w ciągu dwudziestu lat zwiększyło ilość miejsc pracy tysiąc razy i więcej.
6 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Tworzy produkty konkurencyjne w skali międzynarodowej i to na najbardziej wymagających
rynkach.
Było to możliwe dzięki wybuchowi kreatywności, przedsiębiorczości i
innowacyjności, który stanowi przedmiot podziwu na całym świecie. Ogromny wysiłek został
poniesiony przez polskie gospodarstwa domowe na terenach miejskich i wiejskich, które
wykazały się wielkimi zdolnościami do dostosowań i ogromnymi aspiracjami. Pytanie jak to
zrobić by ta dynamika nie została zatrzymana, aby nie doprowadzić do kumulacji społecznej
frustracji jest ciągle bardzo aktualne Mamy więc do czynienia z ogromnym wyzwaniem.
Potrzebne są aktywne działania, które pozwolą na wykorzystanie tej ogromnej energii.
Innowacyjność polskich firm w postaci nowych modeli biznesowych, rozwiązań
organizacyjnych, konkurencyjnych produktów i usług, czy rozwój wielu inicjatyw
społecznych stanowi wielki potencjał do wykorzystania. Jest ogromne oczekiwanie na
działania, które będą wspierały te uruchomione procesy.
Znaczącą rolę w tych działaniach ma do odegrania rozwijający się w województwie
sektor innowacyjny, którego podstawę stanowią innowacyjne firmy (zob. Ramka 1). Ma on
szereg problemów, ale może stać się potężnym sojusznikiem w polityce rozwojowej
związanej z pokonywaniem wyzwań społecznych, politycznych i gospodarczych.
Jego istnienie i rozwój w Polsce potwierdzają nasze badania oraz prowadzone w
innych ośrodkach. W sektorze innowacyjnym wyróżnić można jednostkowe podmioty
prowadzące działania innowacyjne a w szczególności inwestorów w badania i rozwój, firmy
patentujące oraz przedsiębiorstwa o bardzo zdywersyfikowanej strukturze działalności ze
względu na charakterystyki procesów innowacyjnych. Firmy te tworzą złożone struktury
przepływu wiedzy i informacji w procesie współpracy z pozostałymi podmiotami systemu
innowacyjnego. Są z nim związane znaczne potencjały. Stwierdzenia te mogą budzić
wątpliwości w świetle bardzo niskiej oceny gospodarki Polski w międzynarodowych
rankingach innowacyjności1. Wskazują one, że Polska jest w grupie krajów w pogoni za
szybko uciekającą czołówką. Dynamika zintegrowanego wskaźnika innowacyjności rośnie,
ale jego poziom znacznie odbiega od czołówki europejskiej i światowej.
1 Najbardziej z nich jest znany European Innovation Scoreboard opracowywany przez zespół z Uniwersytetu
Maastricht na zamówienie Komisji Europejskiej zob. http://www.proinno-europe.eu/inno-
metrics/page/innovation-union-scoreboard-2010
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 7
Rysunek 1. Innowacyjność przedsiębiorstw województwa kujawsko-pomorskiego
Przestrzenne rozmieszczenie firm innowacyjnych
Opracowanie: Tomasz Opach
Źródło: Raport o innowacyjności województwa kujawsko-pomorskiego w 2008 r., INE PAN, Warszawa 2009.
Przedsiębiorstwa, które uzyskały najwyższe w województwie mazowieckim indywidualne oceny
innowacyjności w Systemie 5A. Zostały ocenione pod względem innowacyjności rynkowej, procesowej,
nakładów na innowacyjnych, patentów i kontraktów europejskich.
Liderzy innowacyjności w 2008 r.
1. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A.
2. APATOR S.A
3. Zakłady Chemiczne ZACHEM S.A.
Szczegółowe dany i oceny indywidualne firm zawarte są w tabeli pt. Lista najbardziej innowacyjnych
przedsiębiorstw w województwie kujawsko-pomorskim w 2008 roku w niniejszym Raporcie.
Najbardziej innowacyjne małe i średnie przedsiębiorstwa w 2008 r.
1. METALBARK PP-U
2. TRION S.A.
3. POLON ALFA Zakład Urządzeń Dozymetrycznych Sp. z o.o.
Szczegółowe dany i oceny indywidualne firm zawarte są w tabeli pt. Lista najbardziej innowacyjnych
małych i średnich przedsiębiorstw w województwie kujawsko-pomorskim w 2008 roku w niniejszym
Raporcie.
Informacja o regionalnym systemie innowacji
www.ris.kujawsko-pomorskie.pl
Opracowanie: Joanna Baczko
8 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Stawia to szczególne wymagania przed administracją samorządową i państwową,
które powinny stworzyć nowe ramy dla działalności społecznej oraz gospodarczej. Podstawą
powinny być innowacje w sektorze publicznym takie które będą traktować firmę,
gospodarstwo domowe i obywatela w ten sposób, że ich potrzeby będą w centrum
zainteresowania. Wymaga to zmiany optyki i sięgnięcia do potężnego źródła, jakim jest
partnerstwo publiczno-prywatne oraz stworzenia warunków rozwoju tym zespołom, które w
innowacjach na wszystkich poziomach życia gospodarczego i społecznego widzą szansę
rozwojową.
Badania te oparte są na danych przeciętnych i z pominięciem najliczniejszej w Polsce
grupy firm mikro nie w pełni są w stanie pokazać istniejące w Polsce struktury innowacyjne .
Dostosowane do badania dystansu międzynarodowego tylko częściowo mogą być przydatne
dla pełnej diagnozy i znalezienia dróg do innowacyjnego rozwoju2. Zintegrowane wskaźniki
innowacyjności i ich składowe stanowią ważną przesłankę dla polityki gospodarczej takiej,
która zapewniałaby najlepsze możliwe otoczenie dla innowacyjnych firm. Chodzi w
szczególności o konieczność spójnych działań horyzontalnych w sferze edukacji, szkolnictwa
wyższego, infrastruktury i gospodarki.
Dla osób działających w Polsce i znających jej realia, kwestie instytucjonalne mają
bardzo duże znaczenie. Potrzeba, bowiem stworzenia warunków psychologicznych,
finansowych i informacyjnych dla zmniejszenia ryzyka innowacyjnego przedsiębiorstwa.
Czynniki te nie są w Polsce sprzyjające, o czym świadczy względnie niskie zaangażowanie w
procesy rozwojowe. Wyrazem tego są też skargi przedsiębiorstw innowacyjnych na rosnące
bariery i to mimo napływu znacznych funduszy z Unii Europejskiej. Czy znaczy to, że
rzeczywiście jest tak jak wskazuje statystyka i badania trendów, że pościg za uciekającą
czołówką musi zabrać dziesiątki lat?
Gdzie doszukiwać się źródeł zmniejszenia dystansu innowacyjnego? Badania
makroekonomiczne wskazują, że możliwości stosowania aktywnych polityk fiskalnych są
ograniczone, fundusze europejskie też w stosunkowo niewielkim stopniu znajdują swoje
odbicie w zmniejszeniu dystansu innowacyjnego. Przeważają, bowiem inwestycje
strukturalne, które w niewielkim stopniu przekształcają się na efekty synergiczne związane z
tworzeniem wiedzy, jej kumulacją, transferem czy wreszcie transformacją w innowacje
produktowe, procesowe, organizacyjne czy marketingowe przynoszące realne dodatnie
przepływy finansowe.
2 W pojęciu innowacyjnego rozwoju chodzi o podkreślenie aspektów zrównoważonego rozwoju w układzie
zarówno makroekonomicznym i jak i mezoekonomicznym (regionalnym i sektorowym).
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 9
Sukcesy eksportowe niosą z sobą zarówno szanse jak i zagrożenia. Nowe możliwości
wiążą się z rosnącym umiędzynarodowieniem i poddaniem gospodarki Polski rosnącej
konkurencji. Trudno też nie zwrócić uwagi na przypływy nowych technologii i wiedzy
związanej z nowymi produktami. Ciągle jednak w większości sektorów high - tech mamy
ujemne saldo handlu zagranicznego. Prawdopodobnie ta tendencja poza nielicznymi
sektorami utrzyma się. W szybko globalizującej się gospodarce będzie wprawdzie ciągle
zapotrzebowanie na produkty, czy ich komponenty o wysokich walorach użytkowych,
spełniające standardy międzynarodowe i konkurujące ceną, ale trudno sobie wyobrazić
oparcie na nich przewagi konkurencyjnej kraju, sektora czy regionu w dłuższej perspektywie.
Jakie więc są szanse zmniejszenia innowacyjnego dystansu? Wydaje się, że
możliwości są znaczne. Należy odblokować ograniczenia innowacyjności oraz stworzyć
możliwość aktywizacji w tym obszarze takich podmiotów tworzących podstawy gospodarki
Polski jak konsumenci, firmy produkcyjne i usługowe, podmioty składające się na gospodarkę
społeczną, uczelnie i jednostki badawcze. Podmioty te występują samodzielnie jak i w
strukturach o różnym poziomie złożoności. Mogą być one duże i małe oraz w różnych
stadiach rozwoju. Posiadają też różne cechy związane z innowacyjnością. Rozpoznanie tych
struktur jest bardzo ograniczone i brak jest sił zainteresowanych poważnymi badaniami w tym
obszarze.
Bardzo poważnym ograniczeniem w aktywnych działaniach jest istnienie szeregu
stereotypów dotyczących sfery innowacji, które opierają się na braku wiedzy o realnych
procesach w gospodarce na poziomie mikroekonomicznym. Konieczne jest podjęcie
aktywnych działań w kierunku podważenia tych stereotypów dotyczących innowacyjności
gospodarki Polski w kontekście wyników badań międzynarodowych nad dystansem
innowacyjnym i polskim sektorem innowacyjnym oraz wskazanie na znaczenie podstaw
mikroekonomicznych dla urzeczywistnienia wypracowywanej we współpracy ekspertów i
przedsiębiorstw innowacyjnych wizji rozwojowej, nazwanej Strategią Innowacji dla Polski.
Strategia innowacji dla Polski jest przedsięwzięciem partycypacyjnym, które ma na
celu, aby stworzyć warunki aby Polska mogła się znaleźć znalazła się w gronie najbardziej
innowacyjnych krajów na świecie do 2020 r. Podmioty uczestniczące w tym ambitnym
projekcie uważają, że ten cel jest możliwy do realizacji. Dążymy do takich rozwiązań, które
zapewnią, że potencjały innowacyjne firm niezależnie od ich wielkości nie będą tracone.
Liczymy, że dzięki identyfikacji firm innowacyjnych a także ich popularyzacji zwiększy się
napływ do nich funduszy z Unii Europejskiej oraz ze źródeł prywatnych zarówno krajowych i
zagranicznych. Chcielibyśmy, uczestniczyć w tworzeniu wokół nich kapitału społecznego,
10 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
który obok finansowego i wiedzy sprzyjałby innowacyjnej przedsiębiorczości. Warunkiem
powodzenia strategii jest umiędzynarodowienie systemu innowacyjnego przy jednoczesnym
silnym jego osadzeniu na mikroekonomicznych i regionalnych filarach.
Idea Strategii Innowacji dla Polski ma swoje korzenie w badaniach przedsiębiorstw
prowadzonych przez zespół badawczy Sieci Naukowej MSN koordynowanej przez Instytut
Nauk Ekonomicznych PAN. Badania te prowadzone są od 2005 roku w swoich założeniach
miały na celu zidentyfikowanie firm innowacyjnych, wskazanie na ich różnorodność
zachowań oraz stworzenie podstaw ich typologii. Prace badawcze miały obok celów
poznawczych wymiar utylitarny, chodziło o to, aby uzyskane wyniki badań mogły być od
razu wykorzystywane w praktyce gospodarczej.
Wynikiem prac obok otrzymywanych wypełnionych ankiet, powiększających się
zbiorów danych, analiz oraz opracowań porównawczych było opracowanie systemu
indywidualnej informacji o przedsiębiorstwach innowacyjnych3 który może funkcjonować na
zasadach publicznego systemu ocen innowacyjności4. System ten łączy w sobie dorobek
badawczy w zakresie zintegrowanych wskaźników (composite indicators) z wynikami badań
na mikrodanych przedsiębiorstw innowacyjnych. Bardzo ważnymi zaletami praktycznymi
opracowanego systemu ocen innowacyjności jest możliwość posługiwania się w procesach
decyzyjnych mikrodanymi bez naruszania tajemnicy statystycznej, łączenia danych
statystycznych z jawnymi zasobami danych publicznych, diagnozowania typów zachowań
innowacyjnych, porównywania poziomu innowacyjności na poziomie firm różnej wielkości
także w układzie regionalnym.
Rosnące wyzwania przed firmami innowacyjnymi spowodowały dodanie do badań
ankietowych5 pytań dotyczących kierunków przemian systemu innowacyjnego w Polsce oraz
skutków kryzysu dla firm. Propozycje zgłaszane przez przedsiębiorstwa wskazały na wysoką
świadomość firm innowacyjnych, co do pożądanych kierunków przemian otoczenia
instytucjonalnego. Uzyskane wyniki stały się inspiracją do zorganizowania seminarium przy
3 W pracach wykorzystano blisko 30-letni dorobek INE PAN w tworzeniu systemów informacji publicznej w
oparciu o mikrodane. Najbardziej znanym wynikiem tych badań jest Lista 500 największych polskich
przedsiębiorstw, które to przedsięwzięcie realizowane jest od 1984 r.. W 1989 r. Polska była jedynym krajem
wśród transformujących się w Europie, która miała publiczną informację o 1500 największych firmach. 4 W dotychczasowych badaniach innowacyjności nie podejmowano prób oceny ryzyka podmiotów
gospodarczych choć cząstkowe wskaźniki związane z oceną efektywności gospodarowania zostały
uwzględnione 5 Badania ankietowe innowacyjności przedsiębiorstw są prowadzone od 2005 r. przez Sieć Naukową MSN
koordynowana przez INE PAN. Ważną częścią ankiety dostępnej corocznie na stronie INE PAN
www.inepan.waw.pl są elementy sprawozdań statystycznych GUS z serii PNT przygotowywanych zgodnie ze
standardami Community Innovation Survey (CIS) opracowywanych przez Eurostat i OECD, elementy bilansu i
rachunku wyników (sprawozdanie GUS F-02) oraz pytań dodatkowych. Większość sprawozdań jest przesyłana
do INE PAN dla potrzeb publikacji i przygotowania ocen innowacyjności.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 11
udziale liderów innowacyjności, przedstawicieli środowisk naukowych i administracji
publicznej pod tytułem: „Co powinna obejmować Strategia Innowacji dla Polski?”
Konferencja wskazała na celowość podjęcia działań w kierunku opracowania
partycypacyjnej Strategii Innowacji dla Polski tzn. takiej, która byłby zorientowana na
stworzenie, jak najlepszych warunków instytucjonalnych sprzyjających indywidualnym
strategiom przedsiębiorstw. Winna być ona stale wspierana dynamiczną diagnozą
zachodzących przemian w sektorze innowacyjnym w Polsce i na świecie. Potwierdziła
celowość działań na rzecz identyfikacji i aktywizacji potencjałów innowacyjnych.
Zastosowane podejście nawiązuje do działań międzynarodowych związanych z
opracowaniem Strategii Innowacji OECD oraz upowszechnieniem najlepszych wzorców
wypracowanych na poziomie wiodących w innowacyjności krajów i firm. Tworzy też
podstawy analityczno-badawcze oraz metodologiczne dla rozwoju analiz i diagnoz na
poziomie regionalnym.
Podjęte przedsięwzięcie opiera się na współpracy różnych interesariuszy. Jednak
najważniejszą grupą są przedstawiciele Listy 500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw
w Polsce opracowywanej od 2005 r. Właściciele, przedstawiciele zarządów tych firm i ich
działów badawczo –rozwojowych biorą aktywny udział w kolejnych seminariach i
konferencjach z cyklu Strategia Innowacji dla Polski. Reprezentują one firmy patentujące,
inwestorów w badania i rozwój, firmy o różnej wielkości zorientowane na innowacje
technologiczne, jak i nietechnologiczne. Są wśród nich takie, które działają w sferze produkcji
jak i te zorientowane na usługi. Reprezentują różne sektory gospodarki, posiadają siedziby i
zakłady umiejscowione lokalnie i w całej Polsce. Część należy do światowych korporacji,
które w Polsce uruchomiły swoje centra B+R.
Lista 500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw obejmuje te z nich, które
wysłały swoje ankiety do INE PAN oraz wykazały cechy działalności innowacyjnej i
udostępniają publicznie swoje dane. Są tu te które uzyskały patenty z Urzędu Patentowego
RP. Są te obecne Krajowym Rejestrze Sądowym, które wykazują zakończone prace
rozwojowe. Elitarna grupę stanowią te które uczestniczą w programach ramowych Unii
Europejskiej (7 badawczy program ramowy Unii Europejskiej i CIP (Competetiveness and
Innovation Framework Program). Są tu też beneficjenci Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka. Są też i te notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, ktróre
wykazują nakłady na B+R. Ważna grupę stanowią firmy, które inwestują w B+R i są obecne
w rankingu największych inwestorów w B+R w Europie.
12 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Procesy identyfikacji obejmują firmy, które powstały w ostatnim czasie6, ale również
przedsiębiorstwa o bardzo długiej tradycji7. Przeprowadzone badania wskazują, że firmy
innowacyjne mogą podobnie jak wszystkie inne być analizowane ze względu na formy
własności. W trakcie swego funkcjonowania podlegają zmianom własnościowym8.
Reprezentują też różne formy organizacyjno – prawne od zakładów osób fizycznych do
spółek akcyjnych. Szczególnie istotną grupą firm innowacyjnych są wspomniane spółki
akcyjne obecne na Giełdzie Papierów Wartościowych9.
Bardzo ważnym obszarem obserwacji jest poziom koncentracji własności jak i źródło
pochodzenia kapitału. Jest to zrozumiałe w świetle ścisłego powiązania procesów innowacji z
zarządzaniem korporacyjnym. Przeprowadzone badania wskazują, że bardzo istotną grupę
firm innowacyjnych w Polsce stanowią przedsiębiorstwa rodzinne. Orientacja na specyficzne
aktywa, lepsze niż przeciętne charakterystyki zarządzania w sferze kapitału ludzkiego oraz
długookresowa strategia pozwoliła im osiągnąć liczne sukcesy w sferze innowacji.10
Ich
6 Szczególną grupę stanowią przedsiębiorstwa, które powstają w powiązaniu z ośrodkami akademickimi czy
instytutami badawczymi. Są to firmy spin off i spin out tworzone przez studentów, absolwentów czy
pracowników naukowych. Wiele znanych polskich firm innowacyjnych działających dziś w skali
międzynarodowej powstało w ten sposób. Można wymienić tu firmy Comarch, ADB czy Optopol Technology.
W tych przedsiębiorstwach bardziej niż w innych kwestie tworzenia wiedzy, jej przekazu i transformacji w
strumienie finansowe jest szczególnie istotne. Identyfikacja wzorców ich działania ma dziś szczególne znaczenie
w kontekście licznych problemów związanych z komercjalizacja wiedzy i transferem technologii. Trudne do
przecenienia są w tym kontekście działania fundacji Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, które
gromadzą we wszystkich województwach ponad 700 firm studenckich udzielając im wszechstronnej pomocy.
Bardzo aktywne działania w obszarze przedsiębiorczości akademickiej zainicjował i prowadzi J.Cieślik z
Akademii im. Leona Koźmińskiego w Warszawie. Liczne te działania jeszcze ciągle w ograniczonym stopniu
korzystają z potencjałów wynikających z zatrudnienia studentów w firmach o wysokim poziomie
innowacyjności zob. szerzej na ten temat T. Baczko, Od diagnozy do strategii Innowacji dla Polski w: Raport o
innowacyjności gospodarki Polski w 2009 r., red.T.Baczko, INE PAN, Warszawa 2010, str. 19. 7 Pierwsze analizy dotyczące demografii innowacyjnych firm w Polsce przeprowadził M.Baranowski z Instytutu
Nauk Ekonomicznych PAN. Wskazują one na dominacje wśród firm innowacyjnych tych, które powstały po
1989 r. 8 W krajach przechodzących procesy transformacji firmy innowacyjne często są poddawane przekształceniom
własnościowych. Dobrym przykładem są przedsiębiorstwa polskiego przemysłu lotniczego takie jak PZL
Mielec, PZL Świdnik i PZL Rzeszów, które przeszły wszystkie fazy restrukturyzacji aby w końcu zostać
sprywatyzowanymi i przejętymi przez firmy zagraniczne. Są też przykłady przejmowania przedsiębiorstw
należących do Skarbu Państwa przez innowacyjne firmy z kapitałem krajowym. Wiele wyzwań związanych jest
z przekształceniami własnościowymi sektora badawczego. 9 Badania spółek akcyjnych inwestujących w B+R prowadzone są systematycznie w ramach Raportów o
innowacyjności gospodarki Polski od 2005 r. Badania te wskazują, że co 5-ta spółka giełdowa na GPW w
Warszawie wykazuje nakłady na B+R. Analizy prowadzone przez M. Szyla wskazują także na koncentrację
sektorową, która świadczy o dużych możliwościach rozwojowych tej grupy firm. Przedsiębiorstwa te niosą nowe
potencjały związane z możliwościami wykorzystania rynku kapitałowego. Dalszych badań wymagają ryzyka
związane z ich funkcjonowaniem oraz nowe instrumenty sprzyjające transferowi wiedzy i technologii. 10
Badania nad rodzinnymi firmami innowacyjnymi prowadzone są przez A. Chaberskiego. Od 2005 r.
publikowane są studia przypadków innowacyjnych firm rodzinnych w Raporcie o innowacyjności gospodarki
Polski. Przedstawione zostały kolejno studia przypadku takich innowacyjnych firm rodzinnych jak Duda,
Solaris, Comarch, Adamed. W Raporcie za 2009 r. przedstawione zostały przez A. Chaberskiego wyniki badań
Pentor International przeprowadzone dla PARP przy współpracy stowarzyszenia Inicjatywy Firm Rodzinnych
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 13
doświadczenia mogą mieć duże znaczenie dla tej najliczniejszej w Polsce grupy firm11
.
Przedsiębiorstwa innowacyjne różnią się z punktu widzenia prowadzonej strategii. Część z
nich działa krótkookresowo, ale wiele z nich to firmy posiadające długookresowe strategie o
orientacji międzynarodowej. Wielość typów firm innowacyjnych stanowi bardzo poważne
wyzwanie dla badań, ale i dla polityki gospodarczej.
Kwestia jak to zrobić aby instrumenty polityki gospodarczej jak programy operacyjne,
gwarancje kredytowe czy instrumenty oparte na ulgach podatkowych nie mijały się z
autentycznymi potrzebami i trafiały do tych gdzie przyniosą największy zwrot w postaci
strumieni finansowych czy też lepszego lub tańszego dostępu do dóbr publicznych jest
poważnym wyzwaniem informacyjnym na które współczesna ekonomia nie znalazła w pełni
adekwatnych instrumentów. Warunkiem właściwego gospodarowania funduszami
publicznymi i prywatnymi jest pomiar zarówno nakładów, efektów jak i identyfikacja
podmiotów, gdzie te nakłady dadzą największy zwrot. Potrzebna jest jednocześnie ontologia
w ramach, której moglibyśmy podzielić firmy innowacyjne i określić ich charakterystyki.
Część tych charakterystyk ma charakter uniwersalny zaś część jest specyficzna dla
poszczególnych krajów.
Dobitnie pokazują to wyniki międzynarodowych badań porównawczych
przeprowadzone na poziomie mikrodanych12
. Rośnie znaczenie działań w sferze
niematerialnej. W tym obszarze obserwujemy też coraz więcej innowacji. Znaczenie
innowacji w sferze niematerialnej rośnie w warunkach kryzysu, gdy szukamy nowych źródeł
wzrostu gospodarczego13
. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że dokonany po 1989 roku
przełom gospodarczy w europejskich krajach postkomunistycznych w znacznym stopniu
wiązał się z rozwojem usług w sektorze niematerialnym. Powiązanie firm innowacyjnych z
tworzeniem, transferem i komercjalizacją wiedzy powoduje znaczny wzrost złożoności
populacji firm innowacyjnych.
Wymaga, bowiem uwzględniania kwestii gospodarowania wiedzą, tworzenia i
aktywizacji wzorców zachowań, powiązań z jednostkami zewnętrznymi w tym z odbiorcami i
dostawcami, systemów motywacji do zachowań kooperacyjnych, kwestii uwzględnienia
różnych modeli gospodarowania własnością intelektualną od rozwiązań opartych na patentach
11
Wyniki badań firm rodzinnych przedstawione są na stronie http://firmyrodzinne.pl/ Większość z firm
rodzinnych to przedsiębiorstwa małe i średnie o dużym potencjale wzrostu. 12
Zob.Innovations in Firms. A Microeconomic Perspective, OECD 2009 13
Zob.Measuring innovation. A New Perspective, OECD 2010
14 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
do form coraz bardziej otwartych z uwzględnieniem podejścia open source i free revealing14
.
Istotnym elementem w tych transferach wiedzy i budowie systemów identyfikacji odgrywa
popytowy i podażowy charakter innowacji15
.
Przedstawione charakterystyki firm innowacyjnych, Zidentyfikowane w prowadzonych
badaniach na danych jednostkowych, oraz dalsze prace prowadzone w kierunku znalezienia
nowych typów zachowań w oparciu o analizowane metodami statystycznymi bazy danych
pozwalają na analizy porównawcze, przestrzenne i sektorowe. Jest to bardzo ważne źródło
informacji dla wszystkich aktorów procesu innowacyjnego. Bardzo duże znaczenie ma dla
władz samorządowych i państwowych, które mają centralną pozycję przy alokacji funduszy
publicznych z Unii Europejskiej jak i krajowych. Trudno też przecenić znaczenie informacji
ntego typu dla instytucji finansowych i uczestniczących w procesach transferu technologii
oraz reprezentantów jednostek wspomagających procesy innowacyjne z sektora usług o
wysokim udziale wiedzy(knowledge intensive services–KIS).
Raport o Innowacyjności Województwa Mazowieckiego jest zbiorem studiów które
stanowią podstawę do działań w zakresie rozwoju Strategii Innowacji dla Polski na szczeblu
regionalnym. Raporty mają za zadanie wykazanie, że sektor innowacyjny istnieje w każdym
polskim województwie i że stanowi siłę napędową rozwoju gospodarczo-społecznego a
jednocześnie natrafia na szereg ograniczeń. Firmy innowacyjne mają swoją wizję jak
powinno wyglądać otoczenie w jakim działają lokalnie.
Wykazujemy, że w każdym województwie istnieją firmy innowacyjne, inwestorzy w
B+R, otrzymujące patenty, posiadające innowacyjne usługi i wyroby. Identyfikacja firm
innowacyjnych, przedsiębiorstw które inwestują w badania i rozwój, poosiadają dorobek w
zakresie własności intelektualnej jest wielkim potencjałem, z którego umiejętne skorzystanie
pozwoli na rozwój dóbr publicznych takich jak zdrowie, edukacja, kultura czy
bezpieczeństwo. Powinno wzmocnić mobilność i dostęp do informacji.
Raport przygotowany przez zespół badawczy składa się z 2 części. Pierwszą stanowią
analizy regionalne a drugą studia mikroekonomiczne oparte o analizy danych jednostkowych.
W ramach części analiz regionalnych przygotowanej pod redakcją Małgorzaty Pieńkowskiej
na pierwszy plan wysunięte są kwestie porównań regionów. Profesor Leszek Jerzy JASIŃSKI
dyrektor INE PAN wskazuje na wielowymiarowość różnic między regionami, prof. Hanna
14
Zob. G.Niedbalska, Ekonomia Free revealing . Nowe podejście do problemu własności intelektualnej, w:
Raport o innowacyjności gospodarki Polski w 2009 r., T.Baczko red., INE PAN, Warszawa 2010,s.91-93. 15
Zob. analizy na temat innowacji popytowych i kreowanych przez odbiorcę w artykułach które przedstawili
W.Burzyński, N.Grądzka, W. Pander i A.Żołnierski w: Raport o innowacyjności gospodarki Polski w 2009 r.,
T.Baczko (red.), INE PAN, Warszawa 2010,
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 15
Godlewska Majkowska z SGH analizuje atrakcyjność inwestycyjną województwa w
kontekście innowacyjności polskich regionów
W.Burzyński z Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur analizuje
innowacyjność regionów w Polsce z uwzględnieniem badań porównawczych europejskich.
M.Pieńkowska z Sieci Naukowej MSN, podejmuje analizę innowacyjności przedsiębiorstw
przemysłowych w świetle badań GUS. G.Niedbalska z Komitetu Naukoznawstwa PAN i
Sieci Naukowej MSN przedstawia badania OECD nad czynnikami wzrostu regionów oraz ich
implikacje dla polityki gospodarczej i innowacyjnej.
Szybko rozwijający się program badań przyszłości typu foresight i ich znaczenie praktyczne
w układzie regionalnym przedstawia I.Nowicka radca w Departamencie Strategii
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Ważną częścią Raportu o Innowacyjności Województwa jest odniesiona do
poszczególnych województw analiza wykorzystania funduszy strukturalnych w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 przygotowana przez
J. Pęczkowską z Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN. Stanowi ona ważny wkład w ich ocenę
oraz wskazanie wyzwań jakie stoją przed kolejnymi okresami programowania w kierunku
zwiększenia udziału działań związanych z rozwojem sektora opartego na wiedzy.
Dzisiejsze regiony poza fizycznymi powiązaniami w postaci komunikacji kolejowej,
czy drogowej posiadają szybko rosnące autostrady wiedzy łączące je z całym światem.
Potencjały w tym obszarze można analizować dzięki prezentacji wyników badań
bibliometrycznych przygotowanych przez A.Olechnicką i A.Płoszaja z Interregu
Uniwersytetu Warszawskiego w cyklu analiz nauka i badania w polskich regionach.
Kolejna analiza przedstawiona jest przez M. Maciejczaka i dotyczy dyfuzji innowacji w
sektorze rolnym Mazowsza. Obszar innowacyjności w rolnictwie zasługuje na dalszą
obserwację i należy do najbardziej strategicznych w rozwoju sektora innowacyjnego w
Polsce.
Dużym wyzwaniem dla rozwoju sektora innowacyjnego w Polsce jest mało
przedsiębiorstw uzyskujących patenty. Prowadzone od 2004 roku badania firm patentujących
pozwalają na analizy regionalne. Wyniki tych badań przedstawia studium M. Szyla z Sieci
Naukowej MSN na temat struktury regionalnej przedsiębiorstw innowacyjnych patentujących
w latach 2004-2008.
Ważną rolę w procesie upowszechniania wzorców innowacyjności pełnia organizacje
społeczne. Sieć Naukowa MSN podejmuje liczne działania na rzecz współpracy z takimi
organizacjami społecznymi jak Naczelna Organizacja Techniczna, Polskie Towarzystwo
16 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Ekonomiczne, czy Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. W niniejszym raporcie
chcielibyśmy zwrócić uwagę na tekst P. Deca na temat na działań Polskiego Towarzystwa
Ekonomicznego dla innowacyjności.
Chcielibyśmy też zwrócić uwagę czytelników na drugą część Raportu, która
przedstawia wyniki zespołu Sieci Naukowej MSN koordynowanej przez Instytut Nauk
Ekonomicznych PAN. Zawiera ona analizy mikroekonomiczne oparte na danych ankietowych
wysyłanych przez przedsiębiorstwa oraz danych dostępnych publicznie. Część ta zaczyna
analiza barier innowacyjności dla województwa przygotowana przez E. Puchałę–Krzywinę z
Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN oraz postulatów formułowanych przez przedsiębiorstwa
innowacyjne. Kolejna analiza jest przygotowana przez M. Szyla z Sieci Naukowej MSN i
dotyczy struktury regionalnej przedsiębiorstw innowacyjnych inwestujących w badania i
rozwój w 2008 roku, co ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy.
Raport dla województwa zamyka Lista najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w
województwie w 2008 roku . Jest to druga edycja rankingu na poziomie województwa.
Obejmuje ona indywidualne oceny innowacyjności dla poszczególnych przedsiębiorstw
oparte na pozycyjnym systemie 5A. Lista najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw
województwa powstała dzięki opracowaniu indywidualnych integrowanych indykatorów
innowacyjności. Oparte są one wiedzy ekspertów i danych z ankiet oraz źródeł publicznych.
Opracowanie pozwala na ocenę działalności innowacyjnej przedsiębiorstwa. Uwzględnia
innowacyjność rynkową, procesową, strukturę nakładów na innowacyjność, dorobek w
zakresie własności intelektualnej i kontrakty w ramach programów ramowych (7 PR i CIP)
oraz programu operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG).
Ranking pozwala więc zidentyfikować regionalnych liderów innowacyjności. Daje też
możliwość określenia charakterystyk ich działalności. Lista rankingowa przedstawia poza
indywidualnymi ocenami przedsiębiorstw w systemie 5A takie ważne dane jak sprzedaż
netto, dynamika sprzedaży, nakłady na badania i rozwój (B+R), intensywność tych nakładów
liczoną w stosunku do sprzedaży netto. Przeprowadzone badania kwestionariuszowe oraz
statystyczne oparte są na dostępnych publicznie danych jednostkowych przedsiębiorstw z
bilansów firm objętych KRS, wykazów firm patentujących UP RP, rejestrów beneficjentów
funduszy europejskich przeznaczonych na rozwój innowacyjności oraz danych ze źródeł
Komisji Europejskiej.
Bardzo duże znaczenie dla rozwoju sektora innowacyjnego ma zapewnienie
identyfikacji oraz warunków rozwoju małych i średnich firm innowacyjnych w
województwie. Ich wzrost sprzedaży, eksportu i tworzenie miejsc pracy mają bardzo duże
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 17
znaczenie dla rozwoju województwa oraz przyciągnięcia inwestorów krajowych i
zagranicznych. W celu obserwacji tych procesów opracowana została Lista najbardziej
innowacyjnych małych i średnich przedsiębiorstw w województwie w 2008 roku.
Przedsiębiorstwa innowacyjne w swoich corocznie wysyłanych do Instytutu Nauk
Ekonomicznych PAN wypełnionych kwestionariuszy Sieci Naukowej MSN koordynowanej
przez INE PAN w postaci elektronicznej opisują swoje najbardziej innowacyjne produkty i
usługi co ma wpływ na ich oceny innowacyjności. Lista innowacyjnych produktów w
porządku alfabetycznym w województwie na podstawie ankiet przedsiębiorstw przesłanych w
2009 roku zawarta jest w prezentowanym raporcie .
W województwie mazowieckim skupiona jest znaczna część potencjału instytutów
badawczych zarówno nauk podstawowych jak i o charakterze aplikacyjnym. Stanowią one
bardzo ważną część sektora innowacyjnego województwa. Listę tych jednostek badawczych
na podstawie źródeł OPI w Warszawie zawarto w Raporcie aby pomóc firmom w nawiązaniu
z nimi kontaktu z jednej oraz dla pokazania potencjału jakim dysponują.
Warto też zainteresować się wybranymi definicjami pojęć oraz Słownikiem do Listy
najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w województwie w 2008 roku, przygotowanym
przez zespół w składzie T..Baczko, E. Puchała-Krzywina, M. Szyl, który daje wgląd w
zastosowaną metodologię badań. Raport kończy Lista alfabetyczna ocenionych pod
względem innowacyjności przedsiębiorstw w województwie mazowieckim w 2008 r. oraz
spisy rysunków i tabel. Na zakończenie Raportu znajduje się przygotowana przez Michała
Baranowskiego Informacja o Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN.
Na koniec chciałbym podziękować całemu zespołowi ekspertów, którzy przygotowali
Raport. Praca ta byłoby niemożliwe bez zainteresowania ze strony przedsiębiorstw
innowacyjnych z województwa mazowieckiego, które coraz częściej wysyłają nam swoje
wypełnione ankiety.
Raport rozpoczyna ramka 1 z mapką firm innowacyjnych regionu16
. Liczymy na to, że
nasze wspólne działania: przedsiębiorstw, instytutów badawczych, organizacji społecznych
oraz władz państwowych i samorządowych przyczynią się do zapełnienia przestrzeni nowymi
atrakcyjnymi firmami. Mamy też nadzieję, że regionalni liderzy innowacyjności znajdą
swoich naśladowców i uzyskają kolejne fazy rozwoju w skali krajowej i międzynarodowej.
16
Mapka ta powstała w ramach projektu Sieci Naukowej MSN. Jego wynikiem jest Mapa Innowacyjnych Firm,
która zwiera dane z poprzedniego Raportu o Innowacyjności Województwa Mazowieckiego zob.
www.inepan.waw.pl/innowacje/
18 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 19
ANALIZY
REGIONALNE
20 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Leszek Jerzy Jasiński
Instytut Nauk Ekonomicznych
WIELOWYMIAROWOŚĆ RÓŻNIC MIĘDZY REGIONAMI
Przystępując do zwięzłego omówienia tematu powinniśmy uczynić kilka uwag
wstępnych. Są one bardzo ważne dla wypracowania sobie ogólnego poglądu na skalę
zróżnicowania poszczególnych części kraju oraz regionów należących do odmiennych
państw.
Po pierwsze, wyniki analizy regionalnej przy użyciu materiału statystycznego pozostają
istotnie zależne od przyjętego podziału administracyjnego kraju. W państwach członkowskich
Unii Europejskiej istnieje ogólna reguła wyodrębniania regionów w systemie NUTS
(Nomenclature of Statistical Territorial Units, Nomenclature des Unites Territoriales,
nomenklatura statystycznych jednostek terytorialnych). Niewątpliwie bardzo ułatwia ona
prowadzenie porównań międzynarodowych, co nie było głównym powodem jej wprowadzenia,
nie rozwiązuje jednak tego problemu w sposób całkowity. Po drugie, relacje międzyregionalne
zmieniają się powoli, potrzeba dość dużo czasu, by między częściami kraju dokonały się
wyraźne zmiany poziomem PKB na mieszkańca. Szersze badania sytuacji regionalnej wymagają
zebrania materiału z wielu krajów, opóźnienia w publikacjach statystycznych sięgają nierzadko
trzech lat. W świetle powolnego przebiegu procesów zmian takie opóźnienie nie musi być dużą
przeszkodą.
Zagadnieniem odrębnym jest przeciwstawienie sobie spójności ekonomicznej i spójności
społecznej. Rozwój zrównoważony kraju lub ugrupowania integracyjnego sprowadza się do
pogodzenia ze sobą trzech pożądanych zjawisk ekonomiczno-społecznych: rozwoju
ekonomicznego, spójności społecznej i ochrony środowiska. Rozwój ekonomiczny jest
rozumiany jako wzrost PKB. Wysuwa się postulat szybkiego wzrostu gospodarczego.
Spójność społeczna polega na zbliżeniu się do siebie w różnych krajach i regionach
wskaźników rozwoju społeczno-ekonomicznego, takich jak stan infrastruktury technicznej
i społecznej, poziom życia i wielkość bezrobocia.
Istnieją dwa sposoby rozumienia spójności (kohezji): podejście nazywane
ekonomicznym i społecznym. W pierwszym przypadku porównuje się poziom ogólnej
aktywności gospodarczej, najczęściej PKB na mieszkańca, w poszczególnych regionach,
składających się na dany kraj lub grupę krajów. Inne aspekty analizy na gruncie tego
podejścia pomija się. W drugim przypadku przedmiotem badania są wybrane wskaźniki
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 21
rozwoju społecznego lub społeczno-ekonomicznego takie jak stan infrastruktury gospodarczej
lub wyrażony liczbowo poziom życia. Analiza spójności socjalnej będzie zatem koncentrować
się na zjawiskach zachodzących na rynku pracy, na warunkach życia mieszkańców
i technicznych możliwościach prowadzenia działalności gospodarczej.
Kohezja ekonomiczna stanowi przedmiot stałych analiz, ale nie jest i nie powinna być
celem zasadniczym polityki gospodarczej. Unia Europejska promuje triadę celów: wzrost
gospodarczy, który może przyczyniać się do narastania różnic w dochodach, podobieństwo
między krajami i regionami w świetle podstawowych wskaźników jakości życia oraz
zachowanie dobrego stanu środowiska przyrodniczego. Budując ogólną formułę rozwoju nie
żąda się zrównania dochodów między ludźmi, zawodami, krajami i regionami, ale
zabezpieczenia przyzwoitych warunków życia. Postulatem staje się jedynie spójność
społeczna, a nie spójność ekonomiczna, czyli zbieżność poziomu dochodów na mieszkańca.
Powodów, dla których powstają nierówności dochodowe jest wiele, co oznacza, że
przeciwdziałanie im nie jest proste. Stanowią one, przede wszystkim, naturalny skutek
działania mechanizmu rynkowego: pewne produkty, usługi, zawody i umiejętności są
w danym czasie w cenie, inne nie. Relacja między popytem a podażą nie jest stała, co
powoduje ruch cen. Zmiany popytu i podaży są następstwem występowania najróżniejszych
zjawisk i procesów.
I tak występuje pewna korelacja między zdolnościami człowieka a jego dochodami
i posiadanym bogactwem. Nie zawsze okazuje się ona wielka.17
Bardziej znaczący wydaje się
związek między dochodami a wykształceniem: istnieje pogląd głoszący, że po 1980 roku
zwiększył się na świecie popyt na ludzi wykształconych, których dochody poszły w górę,
natomiast dochody pozostałych pracowników ustabilizowały się. Pewne znaczenie, o czym
słyszymy często, mają takie czynniki jak płeć i kultura.
Głośna w ekonomii teoria Simona Kuznetsa głosi, że skala nierówności przy niskich
dochodach na mieszkańca jest większa niż przy dochodach wyższych. Zależność między
zróżnicowaniem dochodów a dochodem per capita daje się opisać przy pomocy odwróconej
paraboli (odwróconej litery U): jest to krzywa najpierw rosnąca, a później malejąca. Oznacza
to, że nasilające się początkowo różnice zaczynają maleć po dojściu społeczeństwa do
odpowiednio wysokiego dochodu na jednostkę. Teoria ta jest krytykowana, przeczy jej
współczesne doświadczenie wielu krajów. W przeszłości łatwiej było znaleźć jej
17
Lynn R., Vanhanen T.: IQ and the Wealth of Nations, Praeger, Westport 2002.
22 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
potwierdzenie, szczególnie w społeczeństwach przechodzących od gospodarki w dużym
stopniu agrarnej do przemysłowej.
Teoria zagęszczania się bogactwa (wealth condensation) wskazuje na łatwe
powiększanie się korzyści ekonomicznych podmiotów już bogatych. Dzieje się tak, ponieważ
osoby fizyczne i przedsiębiorstwa zamożne oszczędzają więcej, co przy stopie dochodowości,
relacji dochodów do zasobów, takiej samej dla wszystkich podmiotów daje większe efekty
lepiej sytuowanym już na starcie.
Nierówności dochodowe są uznawane, nie przez wszystkich, za konieczny bodziec dla
wzrostu gospodarczego. Jako warunek utrzymania wysokiej jakości pracy postrzega się
również bezrobocie. Pojawiają się teorie głoszące pozytywny wpływ na rozwój gospodarki
światowej, różnic między krajami. Odmienna struktura gospodarki, odmienny poziom
dochodów na mieszkańca i odmienna sytuacja makroekonomiczna, słowem – zróżnicowanie
rozwojowe, uznaje się za czynnik sprzyjający bogatym i biednym.18
Różnice dochodowe tłumaczy się także rozkładem własności w społeczeństwie. Jest to
trafne tylko do pewnych granic, na przykład wielu właścicieli przedsiębiorstw, przede
wszystkim jednoosobowych, nie uzyskuje wysokich, regularnych dochodów.19
Unia Europejska odwołuje się w swoich dokumentach programowych do koncepcji
rozwoju zrównoważonego.20
Przyjrzyjmy się temu pojęciu. Rozwój zrównoważony
sprowadza się do pogodzenia ze sobą trzech pożądanych zjawisk ekonomiczno-społecznych:
rozwoju ekonomicznego, spójności społecznej i ochrony środowiska. Rozwój ekonomiczny
jest rozumiany jako wzrost produktu krajowego brutto, mówiąc o rozwoju postuluje się
szybki wzrost gospodarczy. Spójność (inaczej kohezja) społeczna polega na zbliżeniu się do
siebie w różnych krajach lub regionach wskaźników rozwoju społeczno-ekonomicznego,
takich jak stan infrastruktury technicznej i społecznej, poziom życia i wielkość bezrobocia.21
Istotne jest to, że budując ogólną formułę rozwoju nie żąda się zrównania dochodów
w wymiarach międzyludzkim, wewnątrz Unii, międzyregionalnym i między zawodami,
wskazuje się jedynie potrzebę zabezpieczenia przyzwoitych warunków życia. Postulatem
staje się spójność społeczna, a nie spójność ekonomiczna, czyli zbieżność poziomu dochodów
na mieszkańca.
18
Zróżnicowanie rozwoju jako impuls prorozwojowy w gospodarce światowej, Żukrowska K. (red.), SGH,
Warszawa 2008. 19
Oblicza nierówności społecznych, Klebaniuk J. (red.), t.1 i 2, Eneteia, Warszawa 2007. 20
W czerwcu 2001 roku Rada Europejska na posiedzeniu w Gothenburgu przyjęła Strategię Rozwoju
Zrównoważonego Unii Europejskiej (European Union Sustainable Development Strategy). Została ona
odnowiona na kolejnym szczycie Unii Europejskiej w czerwcu 2006 roku w Brukseli. 21
Pojęcie to bywa czasem rozumiane szerzej i oznacza sytuację, kiedy większość społeczeństwa respektuje
prawa, prawa człowieka i porządek społeczny.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 23
Istnieją teorie optymalnego poziomu nierówności, wyjaśniające, jaka skala różnic
najlepiej służy wzrostowi gospodarczemu. Zdaniem G. A. Cornia i J. Courta na wzrost
wpływa niekorzystnie współczynnik Gini kształtujący się poniżej 0,25 i powyżej 0,40, czyli
zdecydowanie małe i duże rozbieżności dochodowe.22
R. Barro uważa, że nierówności
osłabiają procesy wzrostu w krajach biednych, ale ułatwiają w bogatych. W Polsce P. Kumor
i J. J. Sztaudynger doszli do wniosku, że istniejące różnice dochodowe są nadmierne z punktu
widzenia procesów wzrostu.23
Historia uczy, że osiągnięcie równości w dochodach, tym bardzie materialnej równości
między ludźmi, wymaga użycia przemocy.24
Tylko w ten sposób można próbować
zneutralizować procesy naturalnego różnicowania się pozycji poszczególnych jednostek i
grup ludzi. Zapowiedzi osiągnięcia równości kończyły się niepowodzeniem, w szczególności
ustrój komunistyczny przekreślał podział społeczeństwa na klasy, ale jego nieodłączną cechą
stała się faktyczna klasa rządząca, nomenklatura. Ekonomia marksistowska głosiła, że
kapitalizm jest skazany na nieuchronną zagładę z powodu działania prawa malejącej stopy
zysku, na co remedium był wzrost wyzysku klasy robotniczej. Miało to prowadzić do
rosnącego ubóstwa i koncentracji kapitału, a następnie do rozsadzenia kapitalizmu od
wewnątrz. Tak się nie stało, z czego nie wynika, że problem nierówności dochodowych
przestał stanowić wyzwanie. Egalitarystyczne pomysły Platona i Morusa wspomina się jako
utopie. Przedmiotem dyskusji pozostaje to, czy Morus w swojej Utopii propagował skrajną
równość, czy chciał zbudować krzywe zwierciadło rzeczywistości swojego czasu.25
Amerykańskie powiedzenie głosi, że są na tym świecie dwie rzeczy pewne: śmierć
i podatki. Trzecią rzeczą pewną wydają się być różnice dochodowe.
Prześledźmy teraz sytuację w państwach członkowskich Unii Europejskiej pod
względem niektórych miernikiem spójności ekonomicznej i w mniejszym stopniu, społecznej.
Pełny przegląd takich wskaźników wymagałby napisania całej książki. Z analizy tej płynie
generalny wniosek o niewystępowaniu w Polsce zróżnicowania wewnętrznego,
międzyregionalnego znacząco większego niż w innych krajach UE. Naturalnie, ogólnie niższy
22
Cornia G. A., Court J.: Inequality, growth and Poverty in the Era of Liberalization and Globalization, World
Institute of Development Economics Research, Helsinki 2001. 23
Kumor P., Sztaudynger J. J.: The Optimal Inequality of Earnings - the Econometric Analysis, Comparative
Economic Research, 2007. 24
Pipes R.: Komunizm, Świat Książki, Warszawa 2008, s.165. 25
Kenny A.: Krótka historia filozofii zachodniej, Prószyński, Warszawa 2005, s.197.
24 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
poziom PKB per capita w skali całego kraju na tle naszych partnerów może łatwo prowadzić
do obiegowego przekonania o istnieniu w Polsce różnic szczególnie dużych.26
Tabela 1 przedstawia rozmiary PKB per capita w niektórych regionach krajów Unii na
tle przeciętnej dla całego ugrupowania. W poszczególnych krajach wybraliśmy regiony
ważne, w tym najbogatsze i najbiedniejsze.
Tabela 1. PKB per capita po uwzględnieniu siły nabywczej walut w 2005 r. w wybranych
regionach krajów UE, przeciętna unijna = 100,0
Regiony PKB p.c. Regiony PKB p.c.
BELGIA, Bruksela 240,5 Trydent – Górna Adyga 136,7
REPUBLIKA CZESKA, Praga 160,3 Lacjumo 127,9
NIEMCY, Stuttgart 138,7 Kampania 66,9
Górna Bawaria 165,6 Apulia 68,1
Berlin 98.,5 CYPR 92,6
Hamburg 202,1 ŁOTWA 49,9
Meklemburgia-Przedpomorze 78,3 LITWA 53,2
Hanower 112,8 LUKSEMBURG 264,3
Düsseldorf 128,5 WĘGRY, Węgry Środkowe 104,9
Kolonia 117,1 Północ Wielkiej Niziny 40,9
Chemnitz 79,6 MALTA 77,4
Estonia 62,9 HOLANDIA, Groningen 164,0
GRECJA, Epir 68,7 AUSTRIA, Burgenland 88,7
Grecja Zachodnia 59,1 Wiedeń 177,6
Attyka 131,1 Salzburg 142,7
HISZPANIA, Galicja 84,2 Tyrol 133,1
Kraj Basków 130,8 POLSKA, Mazowieckie 81,2
Madryt 133,9 Lubelskie 35,0
Estremadura 69,7 PORTUGALIA, Północ 59,8
Katalonia 122,1 Lizbona 106,3
FRANCJA, Île de France 172,6 RUMUNIA, Bukareszt 74,8
Północ - Pas-de-Calais 88,6 Południowy Zachód Oltenia 28,1
Lotaryngia 92,5 SŁOWACJA, Kraj Bratysławski 147,9
Alzacja 105,4 SZWECJA, Sztokholm 172,2
Franche-Comté 97,0 W. BRYTANIA, Inner London 302,7
Korsyka 88,7 Outer London 108,5
Gujana Francuska 50,5 Irlandia Północna 97,0
WŁOCHY, Lombardia 136,5 Walia Zachodnia 79,0
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.eurostat.ec.europa.eu
Tabela 2 prezentuje jeden z wielu wskaźników spójności społecznej: współczynnik
zmienności stopy zatrudnienia (przeciwieństwo stopy bezrobocia) w ujęciu
międzyregionalnym. Daje to obraz skali zróżnicowania stopy zatrudnienia w poszczególnych
26
Jasiński L. J.: Spójność ekonomiczna regionów Polski na tle krajów Unii Europejskiej, INE PAN, Warszawa
2005.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 25
krajach. Jeżeli wskaźnik ten jest zerem, wtedy stopy te są we wszystkich regionach takie
same, jego wzrost oznacza rosnącą rozbieżność sytuacji na rynku pracy w poszczególnych
krajach.
Tabela 2. Dyspersja stopy zatrudnienia w wybranych krajach Unii Europejskiej w 2006 r.
Kraj Dyspersja Kraj Dyspersja
Austria 3,4 Portugalia 3,1
Belgia 8,7 Rumunia 3,6
Finlandia 5,4 Republika Czeska 5,2
Francja 7,6 Słowacja 8,6
Grecja 3,7 Szwecja 2,9
Hiszpania 7,8 Wielka Brytania 5,5
Holandia 2,2 Węgry 9,1
Niemcy 5,2 Włochy 16,0
Polska 5,1 UE (27 państw) 11,4
Źródło: zob. www.eurostat.ec.europa.eu
Kolejnym wskaźnikiem jest relatywny poziom zagrożenia ubóstwem. Dane dla krajów
UE w 2006 roku przedstawia tabela 3. Wskaźnik ten wyznacza się jako różnicę między
progiem ubóstwa a medianą (wartością środkową) dochodu osób znajdujących się poniżej
tego progu, wyrażoną jako odsetek tego progu. Miernik ten nie powinien przyjmować
rozmiarów wysokich. Jak widzimy, różnice między krajami Unii istnieją, ale nie są zbyt
wielkie.
Tabela 3. Relatywny poziom zagrożenia ubóstwem w krajach UE w 2006 r. w procentach
Kraj Odsetek Kraj Odsetek
Austria 15 Łotwa 25
Belgia 19 Malta 21
Bułgaria 17 Niemcy 20
Cypr 19 Polska 25
Dania 17 Portugalia 23
Estonia 22 Republika Czeska 17
Finlandia 14 Romania 23
Francja 19 Słowacja 20
Grecja 26 Słowenia 19
Hiszpania 26 Szwecja 22
Holandia 17 Węgry 24
Irlandia 16 Wielka Brytania 23
Litwa 29 Włochy 24
Luksemburg 19 UE (25 państw) 22
Źródło: zob. www.eurostat.ec.europa.eu
26 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
W kolejnym zestawieniu przedstawiamy relację PKB na mieszkańca w regionie
najsilniejszym gospodarczo i w regionie najsłabszym. W tym miejscu należy podkreślić, że
wyniki analizy regionalnej pozostają istotnie związane z podziałem administracyjnym kraju,
gdyby podział niektórych krajów był inny, uzyskalibyśmy zupełnie inne rezultaty.
Tabela 4. PKB per capita maksymalny do minimalnego w regionach w krajach UE
Kraj \ rok Relacja Współczynnik zmienności
2002 2006 2002 2006
Belgia 11,55 11,28 0,60 0,60
Bułgaria 3,61 5,00 0,66 0,79
Republika Czeska 2,71 2,79 0,39 0,40
Dania 3,68 4,01 0,53 0,56
Niemcy 14,22 14,60 0,68 0,68
Irlandia 4,76 4,32 2,24 2,25
Grecja 36,27 38,19 1,61 1,68
Hiszpania 140,42 136,39 1,08 1,08
Hiszpania bez terytoriów pozaeuropejskich 25,35 25,37 0,98 0,98
Francja 187,55 191,08 1,42 1,42
Francja bez departamentów zamorskich 84,74 77,23 1,28 1,28
Włochy 86,67 84,70 1,04 1,04
Węgry 6,28 7,26 0,96 1,02
Holandia 13,94 12,53 0,81 0,81
Austria 12,06 11,98 0,71 0,69
Polska 9,21 9,82 0,78 0,81
Portugalia 18,63 17,84 0,98 0,97
Rumunia 2,44 2,67 0,28 0,34
Słowenia 1,21 1,25 0,13 0,16
Słowacja 1,50 1,76 0,19 0,27
Finlandia 86,57 87,81 1,11 1,11
Szwecja 7,27 7,92 0,65 0,67
Wielka Brytania 26,55 25,03 0,82 0,85
Dla krajów Estonia, Cypr, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta – brak danych.
Źródło: obliczenia własne na podstawie różnych publikacji Eurostatu.
Na koniec przedstawimy pomiar zróżnicowania stóp bezrobocia w krajach UE. Wielkość
ta jest ważnym elementem badania spójności społecznej, a nie ekonomicznej, na jej
uwzględnienie w tej prezentacji zdecydowaliśmy się ponieważ ma ona bardzo duże znaczenie
z różnych punktów widzenia.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 27
Tabela 5. Dyspersja regionalnych stóp bezrobocia (NUTS-2) w krajach UE w 2002
i 2007 r.27
Kraje 2002 2007
UE (27 krajów) 13,2 11,1
UE (15 krajów) 12,4 10,5
Strefa euro (13 krajów) 12,1 10,8
Belgia 8,0 8,6
Bułgaria bd 7,1
Republika Czeska 5,6 4,6
Niemcy 5,7 4,8
Grecja 3,8 3,5
Hiszpania 9,3 7,5
Francja 8,0 6,6
Włochy 16,7 16,3
Węgry 9,4 9,7
Holandia 2,2 2,2
Austria 2,5 3,8
Polska 7,3 4,5
Portugalia 3,8 3,3
Rumunia 3,2 4,6
Słowacja 7,3 8,3
Finlandia 6,7 5,6
Szwecja 4,6 2,4
Wielka Brytania 6,6 5,4
bd – brak danych
Źródło: zob. www.epp.eurostat.ec.europa.eu (strony Europejskiego Urzędu Statystycznego).
27
W zestawieniu pominięto kraje, w których w tej analizie nie wyróżniono regionów NUTS2 lub było ich bardzo
niewiele.
28 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Hanna Godlewska-Majkowska
Szkoła Główna Handlowa
Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie
Instytutu Przedsiębiorstwa
ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA A INNOWACYJNOŚĆ POLSKICH REGIONÓW – WYNIKI BADAŃ 2009 R.
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
Każda inwestycja wiąże się z podejmowaniem decyzji dotyczącej miejsca prowadzenia
działalności. Poszukując lokalizacji inwestor dokonuje różnych analiz, pozwalających na
porównywanie cech poszczególnych potencjalnych miejsc. W zależności od skali planowanej
inwestycji przedmiotem rozważań jest region świata, państwo, region, rejon. Płaszczyzny
analityczne przeplatają się a proces decyzyjny utrudnia duża różnorodność warunków
lokalizacji szczegółowej w regionach/rejonach. W warunkach kryzysu podejmowanie decyzji
inwestycyjnych jest szczególnie istotne, gdyż chybiona inwestycja może przynieść stratę,
bardzo trudną do nadrobienia ze względu na utrudniony dostęp do kapitału obcego. Dlatego
niezbędne jest wypracowanie narzędzi pozwalających na dokonanie preselekcji różnych
wariantów lokalizacyjnych, bez konieczności dokonywania w każdym przypadku wizji
lokalnej.
Do narzędzi ułatwiających podejmowanie decyzji lokalizacyjnych, jak i kształtowania
lokalizacji przez władze samorządowe służą wskaźniki potencjalnej i rzeczywistej
atrakcyjności inwestycyjnej.28
Ich konstrukcja nawiązuje do kluczowych walorów
lokalizacyjnych, które mogą w odniesieniu do konkretnego rodzaju działalności zamienić się
w źródło przewag konkurencyjnych inwestora dzięki niskim kosztom prowadzenia
działalności gospodarczej, korzystnym warunkom zaopatrzenia w czynniki produkcji czy
dogodnemu położeniu względem rynków zbytu. Wskaźniki potencjalnej atrakcyjności
inwestycyjnej mają na celu sprowadzenie do wspólnego mianownika różnych cech
specyficznych dla danego miejsca, które wywierają wpływ na funkcjonowanie firm w danym
miejscu.
28
Szerzej na ten temat: Atrakcyjność inwestycyjna regionów Polski a kształtowanie lokalnych i regionalnych
specjalizacji gospodarczych, red. nauk. H. Godlewska-Majkowska, Szkoła Główna Handlowa - Oficyna
Wydawnicza, Warszawa 2009 oraz Atrakcyjność inwestycyjna polskich regionów. W poszukiwaniu nowych miar,
red. nauk. H. Godlewska-Majkowska, Szkoła Główna Handlowa - Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2008.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 29
Szczególnie istotne znaczenie ma wskaźnik potencjalnej atrakcyjności inwestycyjnej,
oparty na szerokim zestawie cech diagnostycznych (PAI2), który ma zastosowanie
w analizach atrakcyjności i konkurencyjności regionów szczebla wojewódzkiego. Jest to
szczególnie cenne w analizach regionów szczebla NUTS II w perspektywie europejskiej.
Wskaźniki są wyznaczane na podstawie metody wagowo-korelacyjnej, umożliwiającej
wyznaczenie wag zmiennych pseudojednocechowych na podstawie cech rozkładu
statystycznego, dzięki czemu następuje minimalizacja subiektywizmu ocen końcowych.
Przyjęta metoda pozwala na zminimalizowanie wpływu subiektywnej oceny autora na
wyniki końcowe, uwzględniając jednocześnie niejednakowy wpływ poszczególnych
zmiennych na wielkość wskaźnika końcowego. Odpowiada to w większym stopniu
rzeczywistości, niż w przypadku pominięcia rang poszczególnych zmiennych cząstkowych.
Obliczone wartości syntetycznego wskaźnika pseudojednocechowego są podstawą
podziału zbioru jednostek przestrzennych na klasy A-F, których zakres został wyznaczony
przez lewostronnie domknięte przedziały o następujących dolnych granicach: Klasa A: Av +
S(x), Klasa B: Av + 0,5S(x), Klasa C: Av, Klasa D: Av – 0,5S(x), Klasa E: Av-S(x), Klasa F:
0, gdzie: Av – średnia arytmetyczna, S(x) – odchylenie standardowe.
W wyniku zastosowania w roku 2009 metody wagowo-korelacyjnej włączono do
wskaźnika końcowego PAI2 GN następujące mikroklimaty z wagami:
0,8040 - dla mikroklimatu zasobów pracy,
0,6034 - dla infrastruktury technicznej,
0,1829 - dla infrastruktury społecznej,
0,7004- dla społecznego,
0,8881 - dla rynkowego i innowacyjności.29
Dzięki zastosowaniu tej metody, w oparciu o dane za rok 2007 województwo kujawsko-
pomorskie uzyskało klasę D potencjalnej atrakcyjności inwestycyjnej (por. tab. 1 i rys. 1).
29
Dla porównania, wskaźnik PAI2_GN wyznaczony dla 2002 r. miał następujące wagi: 0,5643 - dla
mikroklimatu zasobów pracy, 0,7653 - infrastruktury technicznej, 0,5926 – infrastruktury społecznej, 0,8768 -
społecznego, 0,9060 - rynkowego, 0,6547 – innowacyjności.
30 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Tabela 1. Oceny mikroklimatów tworzących wskaźnik PAI2_GN według województw
w 2007 r.
Województwo Mikroklimat
Za
sob
y p
racy
Infr
ast
ruk
tura
tech
nic
zna
Infr
ast
ruk
tura
spo
łecz
na
Sp
ołe
czn
y
Ry
nk
ow
y
Inn
ow
acy
jny
Sy
nte
tycz
ny
Ad
min
istr
acj
a
Dolnośląskie C A B A B C A A
Kujawsko-pomorskie C D F E D D D E
Lubelskie C F C D E D E F
Lubuskie B D B C D E D C
Łódzkie C C C D C D D D
Małopolskie C C A D C A B D
Mazowieckie A C D A A A A A
Opolskie F C D D E F F E
Podkarpackie D F F C E C D F
Podlaskie F F D E E F F E
Pomorskie B B C C C C C B
Śląskie D A F F A C B D
Świętokrzyskie D E C F E D F D
Warmińsko-mazurskie D E F C E D D C
Wielkopolskie A C D C C B B E
Zachodniopomorskie C B B C D F D B
Źródło: Innowacyjność jako czynnik wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej regionów, praca zbiorowa pod red.
H. Godlewskiej-Majkowskiej, Studia i Analizy Instytutu Przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza SGH,
Warszawa 2010, praca w druku.
Innowacyjność stanowi zatem razem z mikroklimatami rynku zbytu i zasobów pracy
wiodące czynniki, decydujące o atrakcyjności inwestycyjnej regionów. Wskaźnik ten z uwagi
na szczupłość danych dla całej gospodarki tworzą trzy podstawowe składniki tj.: zatrudnienie
w sferze B+R (w EPC30
) w przeliczeniu na 1.000 aktywnych zawodowo, nakłady faktycznie
poniesione na sferę badawczo-rozwojową w przeliczeniu na 1.000 podmiotów
zarejestrowanych w systemie REGON oraz linie produkcyjne zautomatyzowane na 1.000
podmiotów gospodarczych.
30
Ekwiwalent pełnego czasu pracy – jednostki przeliczeniowe służące do ustalania faktycznego zatrudnienia
w działalności B+R. Jeden ekwiwalent pełnego czasu pracy (EPC) oznacza jeden osobo-rok poświęcony
wyłącznie na działalność B+R. GUS: Nauka i technika w 2007 r., Informacje i opracowania statystyczne,
Warszawa 2009.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 31
Rysunek 1. Potencjalna atrakcyjność polskich województw w 2007 r.
Źródło: Innowacyjność jako czynnik wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej regionów, praca zbiorowa pod red.
H. Godlewskiej-Majkowskiej, Studia i Analizy Instytutu Przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza SGH,
Warszawa 2010, praca w druku.
Województwo kujawsko-pomorskie cechowały niskie faktycznie poniesione nakłady na
sferę B+R w przeliczeniu na 1.000 podmiotów gospodarczych. W roku 2007 wyniosły one
580.703 zł (Polska: 1.810.561 zł).31
Województwo kujawsko-pomorskie charakteryzuje się
dość niskim zatrudnieniem w sferze B+R (w EPC) w przeliczeniu na 1.000 aktywnych
zawodowo, w wysokości 3,5 osoby, podczas gdy przeciętnie w Polsce wskaźnik ten osiągnął
4,5 osoby. Również pod względem automatyzacji procesów produkcyjnych województwo nie
wyróżniało się pozytywnie, gdyż w roku 2007 na 1.000 podmiotów gospodarczych
przypadało 3,26 linii produkcyjnych automatycznych (Polska analogicznie: 3,36).
Wszystkie te wskaźniki składają się na ocenę D mikroklimatu innowacyjności. Tę
niekorzystną ocenę potwierdzają także inne miary, wykorzystane w ocenie innych
mikroklimatów atrakcyjności inwestycyjnej.
Negatywnie należy także ocenić dostęp do technologii informatycznych w szkołach
podstawowych, o czym świadczy niższy niż przeciętnie w Polsce odsetek komputerów
z dostępem do Internetu. Natomiast ponadprzeciętne wielkości przybierał on w gimnazjach.
Ważnym aspektem rozwoju innowacyjnej gospodarki jest rola inwestycji w działalność
innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych. Województwo kujawsko-pomorskie
31
Zaprezentowane wskaźniki obliczono w oparciu o dane z Banku Danych Regionalnych (data pobrania
5.06.2010 r.), a w części dotyczącej działalności innowacyjnej średnich i dużych przedsiębiorstw miary
zaczerpnięto z publikacji GUS: Nauka i technika w 2007 r., Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa
2009, s. 139.
32 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
odznaczało się niezbyt wysokimi nakładami na działalność innowacyjną przypadającymi na
jedno przedsiębiorstwo przemysłowe (6.061,7 tys. zł, podczas gdy średnia krajowa w roku
2007 wyniosła 7.068,5 tys. zł). Istotne znaczenie ma także fakt, jaka część przedsiębiorców
wykazuje działania wspierające działalność innowacyjną w przedsiębiorstwie. W oparciu
o dane dla średnich i dużych przedsiębiorstw przemysłowych można stwierdzić, że
województwo wykazywało niedociągnięcia w tej mierze, gdyż udział przedsiębiorstw, które
poniosły nakłady na działalność innowacyjną był równy 28,4%, podczas, gdy przeciętnie
w Polsce odsetek ten osiągnął 31,8%.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 33
Wojciech Burzyński
Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
INNOWACYJNE REGIONY W POLSCE – ELEMENTY ANALIZY I OCENY
Podstawowe dane statystyczne
Dane statystyczne o działalności innowacyjnej w regionach publikowane są przez
Główny Urząd Statystyczny według podziału administracyjnego kraju, odpowiadającego
województwom jako jednostkom terytorialnym NUT2 i pochodzą z Rocznika Statystycznego
Województw.
Oprócz danych wybranych do prezentowanej analizy, innowacje w regionach
charakteryzowane są przez GUS także m.in. przez strukturę zatrudnienia w działalności B+R
według poziomu wykształcenia, strukturę przedsiębiorstw według rodzajów wprowadzanych
innowacji, wskaźnik środków automatyzacji procesów produkcyjnych w przemyśle, a także
strukturę przedsiębiorstw według celu i sposobu korzystania z Internetu (połączenia przez
łącze szerokopasmowe, modem analogowy, łącze bezprzewodowe, własna strona) – jako
element informacji o społeczeństwie informacyjnym.
Do analizy wybrano dane ilustrujące trzy obszary: warunki podejmowania działalności
innowacyjnej: (zatrudnienie), zakres prowadzonej działalności (nakłady) oraz wyniki
działalności innowacyjnej (przychody netto ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie
ulepszonych). Wskazane zostały minimalne i maksymalne wartości wybranych
wskaźników.32
Dane dotyczące działalności innowacyjnej prezentuje tabela 1 i tabela 2.
32
Zob. Burzyński W.: Benchmarking knowledge-based economy in Finland, Switzerland, Netherlands and
Poland, Discussion Papers no. 86, Foreign Trade Research Institute, Warsaw 2004.
Chojnicki Z., Czyż T.: Poland on the Road to a knowledge-based economy: A regional approach (in:) Recent
advances in urban and regional studies (ed.) Ryszard Domański, Polish Academy of Sciences, Committee for
space Economy and Regional Planning, Warsaw 2003.
34 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Tabela 1. Zatrudnienie oraz nakłady na działalność badawczą i rozwojową, 2008 r.
Region -
województwo
Struktura zatrudnienia
w działalności B+R
Struktura nakładów na działalność
B+R, według źródeł finansowania
pracownicy
naukowo-
badawczy
technicy
i pracownicy
równorzędni
budżet
państwa
podmiotów
gospodarczych
%
POLSKA 81,4 9,7 56,1 26,6
Dolnośląskie 86,4 9,4 53,2 31,3
Kujawsko-pomorskie 85,1 8,0 58,0 31,7
Lubelskie 86,3 8,2 71,3 10,0
Lubuskie 90,6 3,7 44,0 46,0
Łódzkie 85,8 6,1 61,6 18,2
Małopolskie 87,9 7,8 56,9 28,2
Mazowieckie 76,3 12,1 55,9 23,7
Opolskie 85,5 7,2 65,4 24,0
Podkarpackie 81,7 14,5 33,2 59,6
Podlaskie 89,3 6,6 46,8 36,2
Pomorskie 85,6 10,1 45,3 43,3
Śląskie 81,3 12,5 53,3 34,2
Świętokrzyskie 90,2 4,6 76,1 21,4
Warmińsko-mazurskie 91,8 5,6 72,7 4,7
Wielkopolskie 70,2 8,4 58,2 25,3
Zachodniopomorskie 83,4 8,0 63,7 5,4
Źródło: opracowanie własne na podstawie Rocznik Statystyczny Województw 2009, Główny Urząd Statystyczny,
Warszawa, Dział XI.
Udział pracowników naukowo-badawczych w ogólnej liczbie zatrudnionych
w działalności B+R mieścił się w przedziale od 70,2% (wielkopolskie) do 91,8% (warmińsko-
mazurskie), zaś techników i pracowników równorzędnych – od 3,7% (lubuskie) do 14,5%
(podkarpackie). Udział nakładów z budżetu państwa w nakładach ogółem na działalność B+R
sięgał od 33,3% (podkarpackie) do 76,1% (świętokrzyskie), a podmiotów gospodarczych – od
4,7% (warmińsko-mazurskie) do 59,6% (podkarpackie).
Udział przychodów netto ze sprzedaży wyrobów nowych lub istotnie ulepszonych
w sprzedaży ogółem wyniósł od 6,2% (lubelskie) do 31,1% (pomorskie), a w eksporcie – od
1,3% (podlaskie) do 10,3% (warmińsko-mazurskie). Przychody ze sprzedaży produktów
nowych lub ulepszonych i nowych tylko dla przedsiębiorstwa stanowiły od 2,0% (lubelskie)
do 11,6% (warmińsko-mazurskie) przychodów ze sprzedaży ogółem, a w przypadku
produktów nowych dla rynku były wyższe i sięgały od 3,5% (podlaskie) do 27,7%
(pomorskie).
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 35
Tabela 2. Przychody netto ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie ulepszonych, 2008 r.
Region -
województwo
Przychody netto ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie
ulepszonych, jako % przychodów netto ze sprzedaży ogółem
ogółem
w tym
nowe
eksport dla
rynku
tylko dla
przedsiębiorstwa
POLSKA 13,3 7,1 6,3 5,7
Dolnośląskie 11,3 7,5 3,7 7,6
Kujawsko-pomorskie 17,3 6,0 11,3 9,7
Lubelskie 6,2 4,2 2,0 1,4
Lubuskie 17,5 10,2 7,3 2,4
Łódzkie 8,9 3,5 5,3 3,4
Małopolskie 15,7 11,3 4,3 8,7
Mazowieckie 13,5 4,9 8,7 4,1
Opolskie 8,4 5,9 2,5 3,6
Podkarpackie 15,7 7,0 8,7 6,0
Podlaskie 8,8 5,6 3,2 1,3
Pomorskie 31,1 27,7 3,4 8,0
Śląskie 12,9 5,9 7,0 7,2
Świętokrzyskie 9,2 5,1 4,1 2,6
Warmińsko-mazurskie 15,4 3,6 11,8 10,3
Wielkopolskie 8,5 4,6 3,8 4,7
Zachodniopomorskie 9,9 3,8 6,2 5,4
Źródło: opracowanie własne na podstawie Rocznik Statystyczny Województw 2009, Główny Urząd Statystyczny,
Warszawa, Dział XI.
Elementy oceny strategicznej
Na ocenę strategiczną innowacji w regionach Polski składają się wybrane dane
z klasyfikacji regionów w Unii Europejskiej publikacji InnoMetrics, a także wybrane
informacje o parkach przemysłowych i parkach oraz inkubatorach technologicznych
uporządkowane według województw.
Punktem wyjścia porównawczej analizy w skali międzynarodowej jest wybór
wskaźników, które w publikacjach InnoMetrics podzielone są na dotyczące warunków
koniecznych działalności innowacyjnej przedsiębiorstw, prowadzenia takiej działalności oraz
jej wyników (por. tab. 3).
36 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Tabela 3. Wskaźniki innowacji w regionach
I. Warunki konieczne działalności innowacyjnej przedsiębiorstw
1. Ludność z wyższym wykształceniem, w wieku 25 – 64, na 100 obywateli, liczba
2. Uczestniczenie w ustawicznej edukacji, w wieku 25 – 64, na 100 obywateli, liczba
3. Publiczne nakłady na B+R – nakłady rządowe (GOVERD) i szkół wyższych, (HERD), relacja do PKB, %
4. Dostęp przedsiębiorstw do Internetu szerokopasmowego, relacja do liczby ogółu przedsiębiorstw, %
II. Działalność innowacyjna przedsiębiorstw
1. Nakłady na innowacje inne niż B+R, relacja do sprzedaży, %
2. MŚP prowadzące własną działalność innowacyjną, relacja do liczby ogółu MŚP, %
3. MŚP współpracujące (nie tylko z innymi MŚP) w działalności innowacyjnej, relacja do liczby ogółu MŚP, %
4. Zgłoszenia patentowe do EPO, na mln ludności, liczba
III. Wyniki działalności innowacyjnej przedsiębiorstw
1. MŚP wprowadzające innowacje produktowe / procesowe, relacja do liczby MŚP, %
2. MŚP wprowadzające innowacje marketingowe / organizacyjne, relacja do liczby MŚP, %
3. Przedsiębiorstwa istotnie zmniejszające jednostkowe koszty pracy wskutek innowacji produktowych lub
procesowych, relacja do liczby ogółu przedsiębiorstw, %
4. Przedsiębiorstwa istotnie zmniejszające jednostkowe koszty materiałów i energii wskutek innowacji
produktowych lub procesowych, relacja do liczby ogółu przedsiębiorstw, %
5. Zatrudnienie w przetwórstwie przemysłowym o średnio-wysokim i wysokim poziomie techniki, relacja do
liczby ogółu zatrudnionych, %
6. Zatrudnienie w usługach o wysokiej intensywności wiedzy, relacja do liczby ogółu zatrudnionych, %
7. Sprzedaż wyrobów i usług nowych na rynku przez wszystkie przedsiębiorstwa, relacja do ogólnej wartości
sprzedaży, %
8. Sprzedaż wyrobów i usług nowych dla przedsiębiorstw przez wszystkie przedsiębiorstwa, relacja do ogólnej
wartości sprzedaży, %
Źródło: opracowano na podstawie Regional Innovation Scoreboard (RIS) 2009, InnoMetrics, December 2009,
Table 1.
Na podstawie wskaźników w trzech wymienionych grupach oblicza się złożone indeksy,
a następnie regiony charakteryzowane są pod względem zaawansowania w każdym z tych
obszarów według pięciostopniowej skali ocen: wysoka, średnio-wysoka, średnia, średnio-
niska, niska.33
Wyniki takiej analizy mogą być uznawane za strategiczne, gdyż ich znaczenie
wykracza poza analizę statystyczną i ma charakter jakościowy (por. tab. 4). Analiza taka ma
też – potencjalnie – charakter dynamiczny, ponieważ umożliwia porównywanie w czasie nie
tylko pozycji w klasyfikacji regionów, ale także poszukiwanie przyczyn ewentualnych zmian,
w tym – mocnych i słabszych stron regionów.
33
Szczegółowy opis metod stosowanych przez InnoMetrics w badaniach nad działalnością innowacyjną
w regionach jest dostępny m.in. w Regional Innovation Scoreboard (RIS) 2009, December 2009.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 37
Tabela 4. Ocena innowacji w regionach Polski w 2006 roku
Region -
Województwo
Warunki konieczne
działalności
innowacyjnej
przedsiębiorstw
Działalność
innowacyjna
przedsiębiorstw
Wyniki działalności
innowacyjnej
przedsiębiorstw
Dolnośląskie średnio - niskie niska średnio - niskie
Kujawsko-pomorskie średnio - niskie niska niskie
Lubelskie średnio - niskie niska niskie
Lubuskie średnio - niskie niska niskie
Łódzkie średnio - niskie niska niskie
Małopolskie średnie niska niskie
Mazowieckie średnie niska średnio - niskie
Opolskie średnio - niskie niska średnio - niskie
Podkarpackie średnio - niskie niska niskie
Podlaskie średnio - niskie niska niskie
Pomorskie średnio - niskie niska średnio - wysokie
Śląskie średnio - niskie niska średnio - niskie
Świętokrzyskie średnio - niskie niska niskie
Warmińsko-mazurskie średnio - niskie niska niskie
Wielkopolskie średnio - niskie niska niskie
Zachodniopomorskie średnio - niskie niska niskie
Źródło: opracowano na podstawie Regional Innovation Scoreboard (RIS) 2009, InnoMetrics, December 2009,
Annex 1.
Pozostaje tu w mocy zastrzeżenie o koncentracji uwagi nie na subiektywnych
rankingach, a raczej na wstępnych profilach innowacyjnych regionów, stąd uzupełnienie
danych liczbowych informacjami, które także można uznać za mające znaczenie strategiczne
z uwagi na połączenie elementów innowacyjnych z inwestycyjnymi. Połączenie takie
występuje m.in. w parkach przemysłowych oraz parkach i inkubatorach technologicznych.34
W ostatnich latach w Polsce nastąpił dynamiczny rozwój parków przemysłowych,
technologicznych oraz inkubatorów technologii, przede wszystkim wskutek wsparcia
inwestycji w ich infrastrukturę techniczną z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
(por. tab. 5).
34
Parki – to zespoły nieruchomości, zaś inkubatory – to wyodrębnione jednostki lokalowe. Instytucjami
zarządzającymi parkami i inkubatorami są spółki, fundacje lub inne podmioty specjalnie w tym celu powołane
lub agencje rozwoju regionalnego, którym powierzono takie zadanie.
Szczegółowe definicje parku technologicznego, przemysłowego inkubatora technologicznego: zob. Innowacje
i transfer technologii- słownik pojęć, PARP, Warszawa 2005.
38 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Tabela 5. Podstawowe dane o parkach przemysłowych (PP), parkach przemysłowo-
technologicznych (PP-T), parkach naukowo-technologicznych (PN-T) oraz inkubatorach
technologicznych (IT)
Region – województwo i park Data założenia Ilość firm na
terenie parku
Ilość miejsc
pracy
Dolnośląskie
Noworudzki PP
Wrocławski PP
VI 2003
V 2005
15
256
296
8000
Kujawsko-pomorskie
Bydgoski PP
Grudziądzki PP
Toruński PT
XII 2004
II 2005
V 2005
40
32
37
460
245
286
Lubelskie
Regionalny PP Świdnik
IX 2005
43
1100
Lubuskie
PN-T Uniwersytetu Zielonogórskiego
(w budowie)
2005
.
.
Łódzkie
Bełchatowsko-Kleszczowski PPT
PP Boruta Zgierz
III 2003
2004
12
150
98
2000
Małopolskie
Krakowski PT
X 1997
10
8594
Mazowieckie
Płocki PP-T
VII 2004
17
1266
Opolskie
Kędzierzyńsko-Kozielski PP
VI 2004
30
150
Podkarpackie
Mielecki PP
III 2005
14
800
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Beskidzki IT
Bielski PT Lotnictwa
Bytomski PP
Euro-Centrum PP, PN-T
Górnośląski PP
Jaworznicki PP
PP-T EkoPark
Rybnicki IT
Śląski PP-T
Żorski PP
2005
VIII 2005
I 2008
XII 2004, I 2008
IV 2005
VI 2004
VII 2007
XI 2007
VI 2004
IX 2007
389
15
6
67
21
6
.
53
35
39
90
70
134
767
340
46
.
200
450
290
Świętokrzyskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Policki PP
IV 2004
8
310
Źródło: Droga do innowacji. Parki przemysłowe, parki technologiczne, inkubatory technologiczne,
Stowarzyszenie Krajowego Forum Parków Przemysłowych i Parków Technologicznych, Katowice 2010.
Było to możliwe w ramach wdrażanego przez Agencję Rozwoju Przemysłu działania
1.3 Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju firm Sektorowego Programu
Operacyjnego – Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, lata 2004–2006 (SPO-WKP).
Proces realizacji inwestycji w infrastrukturę parków i inkubatorów, trwający średnio 2–3 lata,
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 39
zakończył się w roku 2008. W efekcie powstały przyjazne dla nowych przedsiębiorców
budynki i hale produkcyjne, wyposażone w sieci kanalizacyjne, wodociągowe, elektryczne
i przyłącza internetowe, z odpowiednimi parkingami i drogami dojazdowymi. Dokonano
rewitalizacji wielu terenów i ich uzbrojenia pod inwestycje. Zgodnie z programem, parki
przemysłowe powstały przy udziale samorządu terytorialnego na terenach poprzemysłowych,
w celu stworzenia korzystnych warunków do podejmowania działalności gospodarczej przez
małych i średnich przedsiębiorców.
Parki technologiczne istniały w Polsce wcześniej niż parki przemysłowe. Powstawały
one we współpracy z jednostkami naukowymi, przede wszystkim uczelniami o profilu
technicznym, w celu transferu wiedzy i technologii do małych i średnich przedsiębiorców.
Inkubatory technologiczne tworzone były w ścisłym związku z instytucjami naukowymi
o profilu technicznym dla ułatwienia powstawania innowacyjnych firm wdrażających dorobek
tych instytucji w postaci nowych technologii, z możliwością dostępu do laboratoriów
i bibliotek.
Parki przemysłowe, technologiczne oraz inkubatory technologiczne są elementami
systemu innowacji, stwarzającymi możliwość rozwoju lokalnej przedsiębiorczości,
prowadzącej do gospodarczych i społecznych innowacji, a także powstawania klastrów
istotnych dla gospodarki opartej na wiedzy. Traktowane są także jako instrument
wykorzystania infrastruktury technicznej po likwidowanych lub restrukturyzowanych
przedsiębiorstwach, umożliwiający skuteczny przepływ innowacji technologicznych
i organizacyjnych, co jest szczególnie ważne dla regionów restrukturyzujących przemysł.
W listopadzie 2008 roku powstało Stowarzyszenie Krajowego Forum Parków
Przemysłowych i Parków Technologicznych. Zostało ono zarejestrowane 30 marca 2009
roku. Aktualnie w strukturze Stowarzyszenia działa 26 parków oraz inkubatorów.
Głównym celem Stowarzyszenia jest podejmowanie i prowadzenie działań
propagujących ideę parków przemysłowych oraz technologicznych, wymiana informacji,
opinii, doświadczeń, integracja parków przemysłowych i technologicznych w Polsce, a także
współpraca z inkubatorami przedsiębiorczości i strefami ekonomicznymi.
Ponadto Stowarzyszenie dąży do wypracowania wspólnych dla zainteresowanych stron
rozwiązań i osiągnięć. Proponując własne metody i działania wychodzi naprzeciw potrzebom
parków przemysłowych i technologicznych oraz regionalnych strategii rozwoju – szczególnie
w sektorze przedsiębiorczości i innowacji. Współpracuje z instytucjami, organizacjami,
zrzeszeniami oraz innymi podmiotami gospodarczymi.
40 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Małgorzata Pieńkowska
Sieć Naukowa MSN
INNOWACYJNOŚĆ PRODUKTOWA I PROCESOWA PRZEDSIĘBIORSTW PRZEMYSŁOWYCH W REGIONACH
Przedsiębiorstwa w ostatnich latach zasadniczo zwiększały nakłady na działalność
innowacyjną, utrzymywała się natomiast względnie stała struktura wydatków: na badania i
rozwój 8-10%, na inwestycje 75-80%, na szkolenia i marketing nowych wyrobów 3-4%.
Rysunek 1. Struktura nakładów na działalność innowacyjną w zakresie innowacji
produktowych i procesowych w przedsiębiorstwach przemysłowych wg rodzajów
działalności innowacyjnej (w %) w 2008 r.
Źródło: Nauka i technika w 2008, GUS, Warszawa 2010.
Nakłady na działalność innowacyjną w zakresie innowacji produktowych i procesowych
w roku 2008 w przemyśle w podmiotach gospodarczych, w których liczba pracujących
przekracza 9 osób wynosiły 25.367,2 mln zł i w znacznej mierze (70%) finansowane były ze
środków własnych przedsiębiorstw.35
Największe udziały w nakładach na działalność innowacyjną w zakresie innowacji
produktowych i procesowych w przemyśle w 2008 roku odnotowano w działach PKD:36
35
Nauka i technika w 2008, GUS, Warszawa 2010, s.148. 36
Nauka i technika w 2008, GUS, Warszawa 2010, s.148.
Nakłady na działalność badawczą
i rozwojową
8%
Nakłady na zakup wiedzy ze
źródeł zewnętrznych
1%
Nakłady na zakup
oprogramowania
2%
Nakłady inwestycyjne na maszyny
i urządzenia techniczne
57%
Nakłady inwestycyjne na budynki
i budowle
27%
Nakłady na szkolenie personelu
1%
Nakłady na marketing dotyczący
nowych wyrobów
3%
Pozostałe nakłady
1%
6
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 41
produkcja koksu, produktów rafinacji ropy naftowej i paliw jądrowych – 16,4%,
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę –
11,3%,
produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep – 9,5%.
W działalności innowacyjnej bardzo istotna jest współpraca przedsiębiorstw z innymi
jednostkami: deklaruje ją około 8% przedsiębiorstw, przy czym znacznie częściej z innymi
współpracują jednostki duże (taką współpracę deklarowało ok. 40%) niż małe (4%
przedsiębiorstw).
Innowacje najczęściej wprowadzały przedsiębiorstwa duże, najrzadziej przedsiębiorstwa
małe. Prawidłowość ta występuje w każdej dziedzinie i dotyczy zarówno przemysłu ogółem,
przetwórstwa przemysłowego a także sektora usług. Nie znamy wskaźnika innowacyjności
wśród mikroprzedsiębiorstw37
, nie można zatem przeprowadzić żadnych porównań w tym
zakresie.
Tabela 1. Przedsiębiorstwa, które wprowadziły innowacje w % ogółu przedsiębiorstw w
latach 2006-2008 według klas wielkości
Wyszczególnienie Przedsiębiorstwa o liczbie pracujących
10-49 50-249 powyżej 249
Innowacje produktowe lub procesowe 14,6 32,7 60,7
Innowacje organizacyjne 9,0 19,8 43,7
Innowacje marketingowe 10,9 17,4 33,2
Źródło: Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w latach 2006-2008, Notatka informacyjna GUS 2009.
Aktywność innowacyjna firm przejawia się w postaci innowacji produktowych,
procesowych, organizacyjnych i marketingowych. Przedsiębiorstwa, które wprowadziły
innowacje produktowe lub procesowe stanowią ok. 21%, a innowacje organizacyjne lub
marketingowe ok. 20% ogółu przedsiębiorstw przemysłowych.
Zaangażowanie poszczególnych województw w innowacyjność jest bardzo
zróżnicowane: największe nakłady ponosiły corocznie przedsiębiorstwa przemysłowe w
województwach: mazowieckim i śląskim. Drugą grupę, co do wielkości nakładów i ich
znaczenia w strukturze ogólnopolskiej stanowiły województwa: dolnośląskie, łódzkie,
37
Danych takich nie podaje GUS. Analiza mikroprzedsiębiorstw prowadzona jest w PARP, gdzie powstał
Raport Innowacyjność mikroprzedsiębiorstw w Polsce, PARP, Warszawa 2010, patrz też: Małgorzata
Juchniewicz - Diagnoza innowacyjności mikroprzedsiębiorstw w Polsce - omówienie wyników badań
empirycznych, PARP, Warszawa 2010.
42 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
małopolskie, pomorskie i wielkopolskie. W grupie województw o najniższych nakładach
znajdują się niezmiennie od kilku lat: lubelskie, opolskie, świętokrzyskie, warmińsko-
mazurskie i zachodniopomorskie. Interesująco przedstawia się sytuacja w województwie
łódzkim: zainteresowanie innowacyjnością wykazuje tylko co 10 przedsiębiorca (niższe tylko
w województwie lubelskim), natomiast nakłady przypadające średnio na 1 przedsiębiorstwo
są najwyższe, wyższe 1,8-krotnie od średniej krajowej i 4,5-krotnie wyższe, niż w
województwie o najniższych średnich nakładach przypadających na 1 przedsiębiorstwo
prowadzące działalność innowacyjną (por. tab. 2 i 3).
Tabela 2. Nakłady na działalność innowacyjną w zakresie innowacji produktowych
i procesowych w przedsiębiorstwach przemysłowych według województw w latach 2006 i
2008 (ceny bieżące)
2006 2008
Wyszczególnienie w mln zł w odsetkach w mln zł w odsetkach
POLSKA 17841,2 100,0 25367,2 100,0
Dolnośląskie 1220,1 6,8 1829,7 7,2
Kujawsko-pomorskie 875,8 4,9 1981,0 7,8
Lubelskie 562,7 3,2 827,4 3,3
Lubuskie 239,8 1,3 362,5 1,4
Łódzkie 454,3 2,5 2403,7 9,5
Małopolskie 1341,7 7,5 1403,4 5,5
Mazowieckie 4022,0 22,5 5295,9 20,9
Opolskie 315,8 1,8 310,7 1,2
Podkarpackie 937,8 5,3 1017,3 4,0
Podlaskie 458,3 2,6 445,5 1,8
Pomorskie 982,9 5,5 2273,5 9,0
Śląskie 3753,3 21,0 4387,0 17,3
Świętokrzyskie 307,3 1,7 451,6 1,8
Warmińsko-mazurskie 323,9 1,8 325,4 1,3
Wielkopolskie 1714,8 9,6 1656,7 6,5
Zachodniopomorskie 330,7 1,9 395,9 1,6
Źródło: Nauka i technika w 2008, Warszawa, GUS 2010, s. 192.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 43
Tabela 3. Przedsiębiorstwa przemysłowe, które poniosły nakłady na działalność innowacyjną
w zakresie innowacji według województw w 2008 r.
Wyszczególnienie Udział przedsiębiorstw, które
poniosły nakłady na działalność
innowacyjną w % ogółu
przedsiębiorstw
Nakłady przypadające na
1 przedsiębiorstwo
prowadzące działalność
innowacyjną w tys. zł
(ceny bieżące)
POLSKA 16,9 4613,1
Dolnośląskie 19,2 3943,3
Kujawsko-pomorskie 16,8 5949,0
Lubelskie 18,0 4243,2
Lubuskie 9,6 3554,3
Łódzkie 11,1 8231,7
Małopolskie 17,7 3018,0
Mazowieckie 19,2 6490,1
Opolskie 16,7 2446,6
Podkarpackie 18,7 3271,0
Podlaskie 18,4 3592,4
Pomorskie 19,4 5770,4
Śląskie 18,9 5787,7
Świętokrzyskie 16,0 3272,8
Warmińsko-mazurskie 14,4 1848,8
Wielkopolskie 15,7 2784,3
Zachodniopomorskie 14,9 1894,3
Źródło: Nauka i technika w 2008, GUS, Warszawa 2010, s. 175.
Efekty działalności innowacyjnej przedsiębiorstw i całej gospodarki można mierzyć na
wiele sposobów, m.in. liczbą patentowanych polskich wynalazków, udziałem przemysłów
wysokiej techniki w produkcji przemysłowej, udziałem nowych i zmodernizowanych
wyrobów w wartości produkcji sprzedanej przemysłu oraz udziałem przedsiębiorstw
wprowadzających innowacje w ogólnej liczbie przedsiębiorstw.
W ostatniej dekadzie spada z roku na rok liczba zgłaszanych krajowych wynalazków
i udzielanych patentów, rośnie natomiast liczba wynalazków zagranicznych zgłaszanych
i uzyskujących patenty w Polsce.
Największą aktywność w zakresie ochrony patentowej zarówno w Polskim Urzędzie
Patentowym jak i w Europejskim Urzędzie Patentowym wykazują województwa
mazowieckie, śląskie, małopolskie, wielkopolskie i dolnośląskie (por. tab. 4).
44 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Tabela 4. Ochrona własności przemysłowej w Polsce według województw
Wyszczególnienie
Wynalazki w Urzędzie
Patentowym RP
a-zgłoszone
b-udzielone patenty
w 2008 roku
Wzory użytkowe w
Urzędzie Patentowym RP
a-zgłoszone
b-udzielone prawa
ochronne w 2008 roku
Wynalazki zgłoszone do
ochrony w
Europejskim Urzędzie
Patentowym
w 2006 roku
POLSKA a
b 2488
1451
667
616
90,42
Dolnośląskie a
b
280
153
38
28
6,18
Kujawsko-pomorskie a
b
82
49
42
30
2,40
Lubelskie a
b
127
73
39
22
2,50
Lubuskie a
b
28
10
10
13
1,50
Łódzkie a
b
157
99
41
33
4,00
Małopolskie a
b
204
140
63
73
9,95
Mazowieckie a
b
499
377
140
124
10,79
Opolskie a
b
65
43
12
15
2,50
Podkarpackie a
b
85
48
23
27
4,57
Podlaskie a
b
48
11
20
7
0,54
Pomorskie a
b
140
49
21
20
1,00
Śląskie a
b
383
240
114
131
10,83
Świętokrzyskie a
b
48
27
19
10
.
Warmińsko-mazurskie a
b
30
13
9
11
1,40
Wielkopolskie a
b
218
87
50
54
1,67
Zachodniopomorskie a
b
94
32
26
18
2,03
Źródło: opracowanie własne na podstawie Nauka i technika w 2008, GUS, Warszawa 2010, s. 252, 257.
Utrzymuje się - wprawdzie nieznacznie rosnący - niski udział wyrobów nowych i
zmodernizowanych w wartości produkcji sprzedanej przemysłu. Wzrasta, ale coraz słabiej,
udział wyrobów wysokiej techniki w wartości produkcji sprzedanej przemysłu.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 45
Tabela 5. Przedsiębiorstwa innowacyjne w zakresie innowacji produktowych i procesowych
w przemyśle według rodzajów wprowadzonych innowacji oraz województw w latach 2006-
2008
Wyszczególnienie Przedsiębiorstwa, które wprowadziły innowacje
w % ogółu przedsiębiorstw w latach 2006-2008
ogółem
nowe lub istotnie
ulepszone
produkty
w tym
nowe dla rynku
nowe lub istotnie
ulepszone
procesy
Polska 21,3 15,5 9,3 17,0
Dolnośląskie 24,2 16,2 9,9 19,8
Kujawsko-pomorskie 20,7 16,1 9,6 16,0
Lubelskie 22,2 14,6 7,7 19,2
Lubuskie 14,4 9,5 6,6 11,2
Łódzkie 14,8 11,7 6,2 11,2
Małopolskie 22,2 16,4 10,6 18,1
Mazowieckie 25,3 17,8 11,3 20,9
Opolskie 22,9 18,4 11,1 18,4
Podkarpackie 23,5 18,5 10,9 17,4
Podlaskie 23,7 15,0 9,9 20,3
Pomorskie 25,1 18,0 9,2 19,8
Śląskie 22,4 17,3 11,7 17,4
Świętokrzyskie 20,2 16,1 11,0 16,0
Warmińsko-mazurskie 18,1 13,3 7,2 14,5
Wielkopolskie 18,5 13,3 7,9 15,0
Zachodniopomorskie 17,1 10,7 4,1 14,2
Źródło: Nauka i technika w 2008, GUS, Warszawa 2010, s.169.
Wśród przedsiębiorstw, które wprowadziły innowacje produktowe lub procesowe w
latach 2006-2008 ogółem najwięcej znajdowało się w województwie dolnośląskim,
małopolskim, mazowieckim, podkarpackim, pomorskim i śląskim. Oprócz tego wysoko
uplasowały się województwa lubelskie, opolskie i podlaskie, co jest o tyle ciekawe, że w
większości analiz innowacyjnych województwa te znajdują się raczej w końcówce rankingów
(por. tab. 5).
Analiza pokazuje, że największą innowacyjnością wykazują się województwa:
dolnośląskie, małopolskie, mazowieckie i śląskie, najmniejszą zaś: lubuskie i warmińsko-
mazurskie. Taka struktura geograficzna innowacyjności wynika w znacznym stopniu z
uwarunkowań historyczno-ekonomiczno-rolniczych i należy postawić sobie pytanie: czy
przedsiębiorstwa we wszystkich częściach kraju powinny być jednakowo wysoko
innowacyjne, czy takie zróżnicowanie regionalne jest naturalne i występuje też w innych
krajach, czy należy też doceniać i stawiać na rozwój innych dziedzin gospodarki, np. usług,
turystyki czy rolnictwa. Istotne bowiem wydaje się, by wszystkie regiony kraju rozwijały się
intensywnie, podnosiły jakość i wydajność pracy w różnych dziedzinach gospodarki i tym
samym wzajemnie się uzupełniały.
46 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Grażyna Niedbalska
Komitet Naukoznawstwa
Polskiej Akademii Nauk
BADANIA OECD NAD CZYNNIKAMI WZROSTU REGIONÓW I ICH IMPLIKACJE DLA POLITYKI GOSPODARCZEJ
I INNOWACYJNEJ
Wśród wielu ciekawych publikacji wydanych w 2009 r. przez Organizację Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju (OECD) znalazło się m.in. opracowanie How Regions Grow: Trends
and Analysis (Czynniki wzrostu regionów: Analiza Trendów, OECD 200938
).
Jest to raport przedstawiający wyniki przeprowadzonych ostatnio przez Sekretariat
OECD badań mających na celu ocenę ogólnych trendów rozwoju gospodarczego regionów
w obszarze OECD, a także ocenę skali nierówności pomiędzy nimi oraz zidentyfikowanie
głównych determinantów konkurencyjności regionów i oszacowanie długości czasu
niezbędnego do osiągnięcia założonego celu po zastosowaniu wybranych bodźców
prorozwojowych. Polityka i statystyka regionalna stanowią obecnie bardzo ważny element w
pracach OECD.
W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na dane statystyczne w ujęciu regionalnym
organizacja ta stworzyła specjalną regionalną bazę danych The OECD Regional Database
(w skrócie RDB39
), powołała Grupę The Working Party on Territorial Indicators40
skupiającą
wybitnych ekspertów zajmujących się problematyką rozwoju regionalnego, a także stworzyła
serię wydawniczą OECD Regions at a Glance. Poza tą serią OECD wydaje również wiele
innych publikacji poświęconych problematyce rozwoju regionalnego, których przykładem jest
omawiany raport How Regions Grow: Trends and Analysis.
Raport ten, opracowany dla Komitetu OECD ds. Polityki Rozwoju Terytorialnego
(TDPC41
), przedstawia wyniki badań i analiz przeprowadzonych w oparciu o dane
zgromadzone w bazie RDB.
Prowadzona aktualnie na świecie debata na temat polityki regionalnej i rozwoju
koncentruje się na dwóch aspektach, a mianowicie, czy polityka ta powinna przede
wszystkim wspierać wyrównywanie nierówności (pro-equity), czy raczej być
38
Opracowanie to dostępne jest również w wersji francuskiej pod tytułem Régions et croissance: Une analyse
des tendences. 39
Baza The OECD Regional Database zawiera dane, poczynając od 1990 r., dla ponad 2 tysięcy regionów w
30 krajach członkowskich OECD. 40
Grupa Robocza ds. Wskaźników Terytorialnych. 41
Territorial Development Policy Committee.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 47
proefektywnościową (pro-efficiency), przy założeniu, że wybór jednej z tych dwóch
możliwości pociąga za sobą w sposób nieunikniony tzw. koszty alternatywne (a trade-off is
inevitable, czyli coś za coś).
Autorzy omawianego raportu nie zgadzają się z takim podejściem uważając, że szanse na
rozwój istnieją we wszystkich regionach. Argumentują, że rządy powinny promować wzrost
i rozwój gospodarczy we wszystkich regionach swoich krajów.
Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że aktualnie różnice pomiędzy regionami
w obrębie poszczególnych krajów są niejednokrotnie większe niż różnice pomiędzy krajami.
Regiony zostały również w stopniu większym niż państwa jako całości dotknięte
konsekwencjami globalizacji.
Zdaniem autorów omawianego raportu zarówno ekonomiści, jak i decydenci
wytyczający kierunki polityki gospodarczej poświęcają zbyt mało uwagi i wysiłków
rozwojowi regionów koncentrując się zbytnio na sprawach ogólnokrajowych. Z drugiej strony
również same regiony powinny podejmować wszelkie możliwe starania, by zidentyfikować,
zdefiniować i uruchomić swe przewagi konkurencyjne zamiast polegać przede wszystkim, jak
to się często dzieje, na transferach środków pomocowych z zewnątrz i działaniach
inicjowanych przez rządy ogólnokrajowe.
Źródłem wzrostu na poziomie regionalnym jest kompleksowy zbiór wzajemnie ze sobą
powiązanych czynników, wśród których występują zarówno czynniki określane
w omawianym raporcie jako narodowe (national factors), jak i czynniki o charakterze
regionalnym (regional factors).
Autorzy omawianego raportu opierają się na trzech teoriach wzrostu, a mianowicie teorii
neoklasycznej Solowa, teorii wzrostu endogenicznego i teorii zwanej nową geografią
gospodarczą - New Economic Geography, w skrócie NEG.
Teoria neoklasyczna, w której wzrost traktowany jest jako proces determinowany przez
akumulację kapitału fizycznego i ludzkiego42
zakłada istnienie procesu konwergencji, czyli
wyrównywania różnic pomiędzy regionami, gdyż wedle tej teorii regiony biedniejsze rosną
szybciej niż regiony zamożne.
W odróżnieniu od teorii neoklasycznej teoria wzrostu endogenicznego podkreślająca rolę
kapitału ludzkiego i działalności B+R jako źródeł wzrostu zakłada, że proces konwergencji
nie musi wystąpić.
42
Według teorii neoklasycznej długoterminowy wzrost jest rezultatem ciągłego postępu technicznego w postaci
nowych produktów, rynków i procesów. Ze względu jednak na trudności związane z tworzeniem modeli
ekonometrycznych technologia w tej teorii traktowana jest jako czynnik zewnętrzny, pozaustrojowy
(egzogeniczny).
48 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
W teorii neoklasycznej i w teorii endogenicznej wzrost jest wiązany z poziomem
(zasobem) kapitału fizycznego, ludzkiego i innowacji. Każdy z tych trzech czynników ma
istotny aspekt i wymiar regionalny, niestety wciąż jeszcze nie w pełni uwzględniany
w analizach ekonomicznych.
Sporo miejsca w omawianym raporcie poświęcono teorii NEG starającej się zgłębić
dlaczego działalność gospodarcza ma tendencję do koncentrowania się.
Głównym celem tej teorii jest wyjaśnienie dlaczego przedsiębiorstwa i konsumenci
wykazują skłonność do skupiania się w obszarach geograficznych, w których inne firmy
i konsumenci są już ulokowani. Studia nad tym zjawiskiem obejmują m.in. takie pojęcia, jak
growth poles (bieguny wzrostu43
), circular and cumulative causation (cyrkulacyjne i
kumulacyjne związki przyczynowe według Gunnara Myrdala44
), Alberta O. Hirschmana
koncepcja forward and backward linkage45
(związki kosztowo-popytowe).
Istotną różnicą pomiędzy podejściem reprezentowanym przez teorię NEG a podejściem
neoklasycznym i teorią wzrostu endogenicznego jest uwzględnienie efektu skali pomijanego
de facto w dwóch poprzednich teoriach. Teoria NEG zakłada, iż mała różnica wyjściowa
może w miarę upływu czasu znacznie się powiększyć w wyniku działania samonapędzającego
się mechanizmu.
We wszystkich modelach stosowanych w teorii NEG uwzględniane są następujące
założenia i czynniki:
istnienie niedoskonałej konkurencji (imperfect competition) związanej z faktem
wzrostu zysków w danej dziedzinie działalności gospodarczej wskutek efektu skali
(increasing returns to scale, w skrócie IRS)46
,
koszty związane z handlem i transportem,
istnienie sił wzmacniających (dośrodkowych, centripetal forces) i osłabiających
(odśrodkowych, centrifugal forces) skupianie się (agglomeration).
Siły dośrodkowe obejmujące m.in. mobilność i elastyczność podaży siły roboczej, czyli
jej migrację pomiędzy regionami oraz pomiędzy różnymi rodzajami działalności gospodarczej
wpływają pozytywnie na formowanie się klastrów.
Spośród wielu ważnych dla polityki gospodarczej stwierdzeń i konkluzji zawartych
w omawianym raporcie wymienić warto następujące:
43
Perroux F.: Note sur la Notions de Pôle de Croissance (Uwagi nt. biegunów wzrostu), Économie Appliquée,
No. 8, 1955, str. 307 – 320. 44
Myrdal G.: Economic Theory and Underdeveloped Regions, Duckworth, London 1957. 45
Hirschman A. O.: The Strategy of Economic Development, Yale University Press, New Haven 1958. 46
Modelem preferowanym jako najlepiej opisujący to założenie jest model monopolistyczny Dixita – Stiglitza.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 49
wzrost i rozwój są możliwe zarówno w regionach miejskich (urban regions), jak
i wiejskich (rural regions) – nie ma jednej prostej ścieżki zapewniającej stabilny
wzrost i dobrobyt47
;
kluczowe determinanty wzrostu regionów to infrastruktura, innowacje i kapitał ludzki;
infrastruktura tworzona przez rząd centralny jest niezbędnym, lecz nie
wystarczającym warunkiem wzrostu gospodarczego regionów; same inwestycje w
infrastrukturę nie wystarczą, by region się rozwijał, jeśli nie będzie on posiadał
odpowiednich zasobów kapitału ludzkiego i zdolności do wprowadzania innowacji;
przeprowadzona analiza danych statystycznych wskazuje, że pozytywny wpływ
inwestycji w infrastrukturę i rozwój szkolnictwa wyższego na wzrost gospodarczy
regionu ujawnia się po upływie mniej więcej trzech lat;
inwestycje w działalność B+R i innowacyjną mają charakter długofalowy - ich
pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy i rozwój regionu ujawnia się na ogół
dopiero po mniej więcej pięciu latach; innowacyjność określana jest w omawianym
raporcie jako czynnik o wybitnie lokalnym charakterze (Innovation remains a highly
local element);
endogeniczne czynniki wzrostu, kapitał ludzki i innowacje, mają większe znaczenie
dla wzrostu regionów od ich fizycznej odległości od rynków; choć łatwy dostęp do
rynku jest niewątpliwym atutem sprzyjającym rozwojowi regionu, ważniejsze od
odległości od rynków jest występowanie różnych lokalnych czynników wzrostu
(proximity among the diverse local actors) w regionalnym systemie innowacji;
polityka regionalna, która powinna stanowić wsparcie i uzupełnienie polityki
krajowej, nie jest grą o sumie zerowej – wspieranie wzrostu w regionach
zapóźnionych wpływa pozytywnie na rozwój całego kraju nie odbierając szans
rozwoju innym regionom.
Z raportu How Regions Grow: Trends and Analysis płynie wiele istotnych wskazań
ważnych dla polityki gospodarczej naszego kraju, który, podobnie zresztą jak wiele innych
krajów OECD, musi znaleźć równowagę pomiędzy wspieraniem biegunów wzrostu
i regionów zapóźnionych w rozwoju.
47
Choć szanse na wzrost istnieją we wszystkich rodzajach regionów, aktualnie w obszarze OECD większość
regionów z poziomem PKB per capita przewyższającym średnią całego obszaru to regiony miejskie.
50 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Iwona Nowicka
Radca Ministra, Departament Strategii
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
PROJEKTY FORESIGHT DLA ROZWOJU REGIONALNEGO
Wzrost konkurencyjności regionów jest coraz bardziej uzależniony od wprowadzania
nowych technologii, zbudowania scenariuszy i wizji rozwojowej. W Polsce nie posiadają one
z reguły strategii rozwoju średnio- lub długoterminowych lecz jedynie krótkoterminowe.
Dlatego władze regionalne potrzebują dobrze umotywowanej wizji rozwoju ekonomicznego
opartej na analizie możliwych scenariuszy rozwoju w celu opracowania dokumentów
strategicznych. Wizje takie nie powinny być tworzone ani przez indywidualne autorytety ani
przez wąskie gremia specjalistów. Do tego celu niezbędne jest stworzenie szerokiego zespołu
ekspertów posiadających różne doświadczenia i różne perspektywy widzenia. W skład
takiego zespołu ekspertów muszą wchodzić zarówno przedstawiciele środowisk naukowych,
gospodarczych jak i administracji. Taką szansę daje realizacja projektów foresight.
W październiku 2008 roku zakończył się Narodowy Program Foresight Polska 2020
zrealizowany z inicjatywy i pod nadzorem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Został on
przeprowadzony w trzech polach badawczych: Zrównoważony Rozwój Polski, Technologie
Informacyjne i Telekomunikacyjne oraz Bezpieczeństwo. Głównymi celami Narodowego
Programu Foresight Polska 2020 było: określenie wizji rozwojowej Polski do 2020 roku,
określenie priorytetowych kierunków badań naukowych i prac rozwojowych, wykorzystanie
wyników w praktyce, dostosowanie polskiej polityki naukowej do wymogów UE oraz
kształtowanie polityki naukowej i innowacyjnej w kierunku Gospodarki Opartej na Wiedzy.
Ponadto w 2008 roku zakończyła się realizacja 18 projektów foresight o zasięgu
regionalnym i branżowym finansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej
w zakresie Poddziałania 1.4.5 Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost
Konkurencyjności Przedsiębiorstw, dla którego Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
było jednostką pośredniczącą i wdrażającą. Wśród nich jest 8 następujących regionalnych
projektów foresight:
1. Priorytetowe technologie dla zrównoważonego rozwoju województwa śląskiego.
2. Foresight technologiczny na rzecz zrównoważonego rozwoju Małopolski.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 51
3. Monitorowanie i prognozowanie (foresight) priorytetowych, innowacyjnych
technologii dla zrównoważonego rozwoju województwa mazowieckiego.
4. LORIS Wizja. Regionalny foresight technologiczny (woj. łódzkie).
5. Województwo Opolskie Regionem Zrównoważonego Rozwoju - Foresight
Regionalny do 2020 r.
6. Priorytetowe technologie dla zrównoważonego rozwoju województwa
świętokrzyskiego.
7. Priorytetowe technologie dla zrównoważonego rozwoju województwa
podkarpackiego.
8. Makroregion innowacyjny. Foresight technologiczny dla województwa
dolnośląskiego do 2020 roku.
Foresight powinien mieć charakter ciągłego procesu i dlatego projekty w tym zakresie
zostały przewidziane do dofinansowania z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej
w kolejnym Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka na lata 2007 – 2013 na kwotę
15 mln euro. W ramach Poddziałania 1.1.1 przewidziano dofinansowanie realizacji projektów
dotyczących identyfikacji kierunków badań naukowych i prac rozwojowych poprzez
zastosowanie metody foresight w zakresie wsparcia: Narodowego Programu Foresight Polska
2020 i kolejnych, przygotowania regionalnych strategii rozwoju, przygotowania strategii
rozwoju poszczególnych dziedzin nauki i sektorów gospodarki (np. polskiej strategii rozwoju
biotechnologii) zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym, przygotowania strategii
dla działających w Polsce platform. Jednostką pośredniczącą dla tego poddziałania jest
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego a jednostką wdrażającą jest Ośrodek
Przetwarzania Informacji. Zrealizowane zostały już dwa konkursy, w których zostało
rekomendowanych do wsparcia 14 projektów typu foresight.
Planuje się również wdrożenie wyników Narodowego Programu Foresight w zakresie
Projektu Systemowego Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. Wsparcie systemu
zarządzania badaniami naukowymi oraz ich wynikami, którego realizacja rozpocznie się od
2010 roku. Do realizacji zostały przewidziane następujące projekty:
Badanie ewaluacyjne realizowanych w Polsce projektów foresight.
Opracowanie uniwersalnej metodyki służącej mapowaniu kierunków badań
naukowych oraz technologii i kierunków technologicznych zidentyfikowanych
w ramach prac nad projektami foresight.
52 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Opracowanie podstaw krajowego systemu monitoringu wdrażania projektów
foresight z odniesieniem do mierników stopnia realizacji Narodowego Programu
Foresight.
Analiza wykorzystania i wdrożenie wyników Narodowego Programu Foresight
w kształtowaniu polityki naukowej i naukowo-technologicznej.48
48
Województwo nie realizowało dotychczas regionalnego projektu foresight. Nie oznacza to jednak braku
aktywności w tym obszarze. Trudno jest przecenić wkład ekspertów z województwa w ogólnopolskie projekty
foresightowe - przypis redakcyjny.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 53
Joanna Pęczkowska
Instytut Nauk Ekonomicznych PAN
WYKORZYSTANIE FUNDUSZY STRUKTURALNYCH W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO
WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO NA LATA 2007-2013
W latach 2007-2013 Polska będzie korzystała ze wsparcia finansowego z Unii
Europejskiej w ramach sześciu programów operacyjnych o zasięgu ogólnokrajowym. Są nimi
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (POIG), Program Operacyjny Kapitał Ludzki
(POKL), Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ), Program Operacyjny
Pomoc Techniczna (POPT), Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (PORPW) oraz
Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EWT). Łączna wysokość środków
finansowych zaangażowanych w realizację tych programów wyniesie ponad 71 mld euro,
z wkładem wspólnotowym na poziomie 56,4 mld euro. Najwięcej funduszy przeznaczonych
zostanie na POIiŚ - 37,6 mld euro (w tym 27,9 mld euro z UE), POKL - 11,5 mld euro (9,7
mld euro z UE) oraz POIG - 9,7 mld euro (8,3 mld euro z UE). Kolejne miejsca zajmą EWT -
8,31 mld euro (7,75 mld euro z UE), PORPW - 3,57 mld euro (2,27 mld euro z UE), oraz
POPT- 0,61 mld euro (0,52 mld euro z UE).49
Oprócz ogólnokrajowych programów operacyjnych w latach 2007-2013 w każdym
z szesnastu polskich województw realizowane będą także Regionalne Programy Operacyjne
(RPO). Cele i priorytety RPO zostały opracowane indywidualnie dla każdego z województw,
tak aby w jak największym stopniu odpowiadały jego potrzebom rozwojowym. Głównym
celem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata
2007-2013 (RPO WKP) jest tworzenie warunków dla poprawy konkurencyjności
województwa oraz spójności społeczno-gospodarczej i przestrzennej jego obszaru. Za cele
szczegółowe programu uznano:
1. Zwiększenie atrakcyjności województwa kujawsko-pomorskiego jako obszaru
aktywności gospodarczej, lokalizacji inwestycji, jako obszaru atrakcyjnego dla
zamieszkania i wypoczynku zarówno dla mieszkańców regionu, jak i turystów.
2. Zwiększenie konkurencyjności gospodarki regionu.
49
Zob. www.funduszestrukturalne.gov.pl
54 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
3. Poprawa poziomu i jakości życia mieszkańców.50
Realizacji celu głównego i celów strategicznych RPO WKP służy osiem priorytetów
(por. tab. 1).
Tabela 1. Priorytety Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-
Pomorskiego na lata 2007-2013
I Rozwój infrastruktury technicznej
II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska
III Rozwój infrastruktury społecznej
IV Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego
V Wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw
VI Wsparcie rozwoju turystyki
VII Wspieranie przemian w miastach i w obszarach wymagających odnowy
VIII Pomoc techniczna
Źródło: zob. Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013,
http://www.mojregion.eu/regionalny-program-operacyjny-wojewodztwa-kujawsko-pomorskiego/o-
programie.html
Na wdrożenie wszystkich RPO z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
(EFRR) została przeznaczona kwota ponad 16 mld euro. Największe środki uzyskało
województwo mazowieckie. Kolejne miejsca zajęły województwo śląskie, warmińsko-
mazurskie i dolnośląskie. Województwo kujawsko-pomorskie z dofinansowaniem na
poziomie 0,951mld euro uplasowało się na dziewiątej pozycji pod względem wartości
uzyskanych środków (por. tab. 2).
50
Zob. Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013,
http://www.mojregion.eu/regionalny-program-operacyjny-wojewodztwa-kujawsko-pomorskiego/o-
programie.html
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 55
Tabela 2. Wysokość środków przyznanych z EFRR na realizację Regionalnych Programów
Operacyjnych w poszczególnych województwach w latach 2007-2013
Lp. Województwo Wysokość środków z EFRR (w mld euro)
1 mazowieckie 1,831
2 śląskie 1,570
3 warmińsko-mazurskie 1,360
4 dolnośląskie 1,213
5 lubelskie 1,155
6 małopolskie 1,148
7 podkarpackie 1,136
8 wielkopolskie 1,130
9 kujawsko-pomorskie 0,951
10 pomorskie 0,885
11 łódzkie 0,863
12 zachodniopomorskie 0,835
13 świętokrzyskie 0,726
14 podlaskie 0,636
15 lubuskie 0,439
16 opolskie 0,427
Źródło: zob. www.funduszeonline.pl
W latach 2007-201051
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Kujawsko-Pomorskiego zrealizowanych i zakończonych zostało łącznie 216 projektów (por.
rys. 1). Ich łączna wartość wyniosła 251,33 mln zł, z czego 132,19 mln zł stanowiło
dofinansowanie ze środków publicznych. W ramach priorytetu I zrealizowano 72 projekty na
sumę 151,58 mln zł. Projekty dotyczyły dwóch działań: 1.1 Infrastruktura drogowa52
i 1.3
Infrastruktura kolejowa. W ramach priorytetu II zakończone zostały 4 projekty. Wszystkie
zawierały się w działaniu 2.1 Rozwój infrastruktury wodno-ściekowej, a ich łączna wartość
wyniosła 6,75 mln zł. W priorytecie III zrealizowano 3 projekty na kwotę 18,60 mln zł.
Wszystkie dotyczyły działania 3.2 Rozwój infrastruktury ochrony zdrowia i pomocy
społecznej. W ramach priorytetu V zrealizowano 131 projektów, w dwóch działaniach: 5.2
Wsparcie inwestycji przedsiębiorstw oraz 5.5 Promocja i rozwój markowych produktów. Ich
łączna wartość wyniosła 55,04 mln zł. Warto ponadto podkreślić, iż projekty inwestycyjne
realizowane były w większości przez mikroprzedsiębiorstwa. Z zakresu pomocy technicznej
(priorytet VIII) zrealizowano 6 projektów, o łącznej wartości 19,36 mln zł. W ramach
priorytetu IV, VI i VII nie zakończono w latach 2007-2010 żadnego projektu (por. tab. 3).
51
Stan w dniu 1 kwietnia 2010 roku. 52
W numeracji działań pierwsza cyfra oznacza priorytet, z jakiego to działanie pochodzi, druga zaś numer
działania.
56 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Rysunek 1. Liczba zakończonych projektów dofinansowanych w ramach RPO WKP w latach
2007-2010 na tle innych województw*
*Stan w dniu 1 kwietnia 2010 roku.
Źródło: opracowanie własne na podstawie Listy beneficjentów Funduszy Europejskich 2007-2013 - stan na
1 kwietnia 2010 r. na podstawie KSI SIMIK 07-13, www.funduszeeuropejskie.gov.pl/
W ramach RPO WKP realizowanych jest ponadto 467 projektów, które rozpoczęły się
w latach 2007-2010 i nie zostały ukończone przed 1 kwietnia 2010 roku (por. rys. 2). Łączna
wartość tych projektów wynosi 2.331 mln zł, z czego 1.163 mln zł stanowi dofinansowanie ze
środków publicznych. Największa ilość projektów (292) realizowana jest w ramach priorytetu
V Wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw. Dotyczą one pięciu działań: 5.1 Rozwój
instytucji otoczenia biznesu, 5.2 Wsparcie inwestycji przedsiębiorstw, 5.4 Wzmocnienie
regionalnego potencjału badań i rozwoju technologii, 5.5 Promocja i rozwój markowych
produktów, 5.6 Kompleksowe uzbrojenie terenów pod inwestycje. Kolejne miejsca zajmują
Rozwój infrastruktury technicznej (54 projekty), Zachowanie i racjonalne użytkowanie
środowiska (46 projektów), Rozwój infrastruktury społecznej (29 projektów), Rozwój
infrastruktury społeczeństwa informacyjnego (25 projektów), Pomoc techniczna
(8 projektów), Wspieranie przemian w miastach i w obszarach wymagających odnowy
(7 projektów) oraz Wsparcie rozwoju turystyki (6 projektów).
30
249
131
156
204
98
69
106
128
66
213
38
60
168
66
216
0 50 100 150 200 250 300
RPO Województwa Zachodniopomorskiego
RPO Województwa Wielkopolskiego
RPO Województwa Warmińsko-Mazurskiego
RPO Województwa Świętokrzyskiego
RPO Województwa Śląskiego
RPO Województwa Pomorskiego
RPO Województwa Podlaskiego
RPO Województwa Podkarpackiego
RPO Województwa Opolskiego
RPO Województwa Mazowieckiego
RPO Województwa Małopolskiego
RPO Województwa Łódzkiego
RPO Województwa Lubuskiego
RPO Województwa Lubelskiego
RPO Województwa Dolnośląskiego
RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 57
Rysunek 2. Liczba projektów w trakcie realizacji dofinansowanych w ramach RPO WKP
w latach 2007-2010 na tle innych województw*
*Stan w dniu 1 kwietnia 2010 roku.
Źródło: opracowanie własne na podstawie Listy beneficjentów Funduszy Europejskich 2007-2013 - stan na
1 kwietnia 2010 r. na podstawie KSI SIMIK 07-13, www.funduszeeuropejskie.gov.pl/
Jak wynika z powyższych analiz większość projektów zarówno tych zakończonych, jak
i nadal realizowanych związanych jest z podnoszeniem konkurencyjności regionu, co
odpowiada głównym celom RPO WKP. W strukturze projektów dominują działania
nacelowane na wzrost konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw. Stosunkowo dużo
projektów realizowanych jest także w zakresie rozwoju infrastruktury drogowej i kolejowej
oraz ochrony środowiska. Znacznie mniej natomiast dotyczy rozwoju społeczeństwa
informacyjnego oraz zwiększenia atrakcyjności turystycznej regionu.
313 683
874 280
1148 642
385 556
325 343
653 416
405 654
609 467
RPO Województwa Zachodniopomorskiego
RPO Województwa Wielkopolskiego
RPO Województwa Warmińsko-Mazurskiego
RPO Województwa Świętokrzyskiego
RPO Województwa Śląskiego
RPO Województwa Pomorskiego
RPO Województwa Podlaskiego
RPO Województwa Podkarpackiego
RPO Województwa Opolskiego
RPO Województwa Mazowieckiego
RPO Województwa Małopolskiego
RPO Województwa Łódzkiego
RPO Województwa Lubuskiego
RPO Województwa Lubelskiego
RPO Województwa Dolnośląskiego
RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
58 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
T
ab
ela 3
. L
ista
ben
efic
jentó
w R
egio
naln
ego P
rogra
mu O
per
acy
jneg
o W
oje
wództ
wa K
uja
wsk
o-P
om
ors
kieg
o w
lat
ach 2
007
-2010 -
pro
jekty
zak
ończ
one
(sta
n n
a 1 k
wie
tnia
2010)
L
p.
Na
zwa
ben
efic
jen
ta
Ty
tuł
pro
jek
tu
Dzi
ała
nie
P
od
dzi
ała
nie
W
art
ość
og
ółe
m
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
1
Sam
orz
ąd W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
Prz
ebud
ow
a d
rogi
wo
jew
ód
zk
iej
nr
55
3 T
oru
ń –
Wyb
cz k
m 7
+1
42
do
km
21
+8
71
(p
o
prz
ekil
om
etro
wan
iu d
rogi
nr
55
3
wg
do
ku
menta
cji
pro
jekto
wej
7+
14
2 d
o 2
1+
78
0)
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
3 6
78
34
4,9
5
13
265
67
5,4
6
2
Sam
orz
ąd W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
Po
łącz
enie
dro
gi
eksp
reso
wej
S-1
0 z
ko
ryta
rzem
TE
N-T
VIa
,
dro
gą
eksp
reso
wą
S-5
. O
dci
nek
dro
gi
wo
jew
ód
zkie
j N
r 2
46
Nak
ło
- S
zub
in
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
0 5
48
32
5,0
7
10
267
20
0,0
0
3
Po
wia
t B
yd
go
ski
Prz
ebud
ow
a d
rogi
po
wia
tow
ej n
r
15
29
C W
ojn
ow
o-B
yd
go
szcz
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
5
55
5 4
58
,76
2
77
7 7
29
,38
4
Po
wia
t R
yp
ińsk
i P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
po
wia
tow
ej n
r
21
18
C S
zafa
rnia
– W
ąpie
lsk –
Ryp
in,
od
km
11
+5
50
do
km
12
+8
00
od
c. d
ł. 1
.250
km
ora
z o
d
km
19
+0
58
do
km
22
+3
97
odc.
dł.
3
,33
9 k
m (
po
szer
zenie
dro
gi)
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
4
49
0 9
78
,69
2
24
5 4
89
,34
5
Mia
sto
Cheł
mno
B
ud
ow
a as
falt
ow
ej n
aw
ierz
chni
uli
cy P
od
gó
rnej
w C
heł
mn
ie w
raz
z ch
od
nik
am
i o
raz
jej
od
wo
dnie
nie
m i
ośw
ietl
enie
m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
4
39
6 6
89
,92
1
39
9 4
77
,10
6
Po
wia
t C
heł
miń
ski
Prz
ebud
ow
a ci
ągu d
rogo
weg
o
Brz
ozo
wo
-Unis
ław
- et
ap 2
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
4
13
0 8
70
,37
1
98
0 6
83
,58
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 59
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
7
Po
wia
t R
adzi
ejo
wsk
i P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
po
wia
tow
ej n
r
28
07
C O
sięc
iny -
Wie
nie
c -
Wło
cław
ek o
d k
m 0
+0
00
do k
m
6+
56
3
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
25
0 6
81
,27
1
12
5 3
40
,63
8
Gm
ina
Mia
sto
Cheł
mża
B
ud
ow
a d
róg p
ub
licz
nych u
lic
z
cho
dnik
am
i na
osi
edlu
do
mó
w
jed
no
rod
zinn
ych p
rzy u
l. 3
Maj
a
w C
heł
mży -
eta
p I
bud
ow
a
ul.
Bro
nie
wsk
iego
i u
l. T
raugu
tta
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
08
9 3
55
,76
1
04
3 7
58
,55
9
Gm
ina
Bo
bro
wo
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
inn
ej n
r
08
041
2C
Kaw
ki
- N
ieży
wię
ć
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
05
2 4
55
,43
50
0 0
00
,00
10
Gm
ina
Zło
tkik
i K
uja
wsk
ie
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
05
600
08(a
) ora
z cz
ęści
dro
gi
nr
05
600
08
i 0
560
018
w
mie
jsco
wo
ści
Ruce
wo
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
98
4 0
94
,96
4
99
83
9,5
9
11
Po
wia
t B
rod
nic
ki
Prz
ebud
ow
a d
rogi
po
wia
tow
ej n
r
18
25
C B
ob
row
o-Z
bic
zno
-
Jajk
ow
o,
od
cinek
Zb
iczn
o-
Po
krz
yd
ow
o o
d k
m 0
+2
39
do
km
7+
96
7
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
94
6 8
41
,83
9
73
42
0,9
1
12
Gm
ina
Gru
dzi
ądz
Ro
zw
iąza
nie
syst
em
u
ko
mu
nik
acji
lo
kal
nej
w
mie
jsco
wo
ści
No
wa
Wie
ś
po
prz
ez k
om
ple
kso
wą
prz
ebud
ow
ę d
róg:
ul.
Gru
nw
ald
zka,
ul.
29
–
Paź
dzi
ernik
a i
ul.
Św
ierk
oci
ńsk
iej
na
od
cink
u 3
52
7,0
3 m
b.
Eta
p I
ul.
Gru
nw
ald
zka
– o
dci
nek
10
19
,78
mb
(o
d k
m 0
+0
00
,00
do k
m
1+
0,1
97
8)
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
77
6 1
05
,31
4
99
88
4,2
1
60 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
13
Po
wia
t R
adzi
ejo
wsk
i P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
po
wia
tow
ej n
r
28
35
C P
iotr
kó
w K
uja
wsk
i -
No
wa
Wie
ś o
d k
m 0
+0
00
do
km
4+
90
0
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
74
4 5
59
,17
8
72
27
9,5
8
14
Gm
ina
Cze
rnik
ow
o
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
Mak
ow
iska-K
iełp
iny o
d d
rogi
po
w.
nr
20
47
C d
o g
ranic
y g
m.
Kik
ół
w S
um
inie
o d
ługo
ści
27
13
,03
m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
59
6 4
95
,43
4
99
89
5,0
5
15
Gm
ina
No
we
Bud
ow
a d
rog
i g
min
nej
Mał
y
Ko
mo
rsk
-Zd
roje
wo
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
51
4 9
74
,29
5
00
00
0,0
0
16
Gm
ina
Żnin
P
rzeb
ud
ow
a u
licy F
abry
cznej
w
Żnin
ie
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
43
5 4
18
,19
4
99
80
8,3
6
17
Po
wia
t Ż
niń
ski
Prz
ebud
ow
a o
bie
ktu
mo
sto
wego
na
rzec
e W
ełna
w m
iejs
cow
ośc
i
Szk
ółk
i w
km
8 +
06
3 d
rogi
po
wia
tow
ej n
r 2
32
3 C
Weł
na
-
Wie
wió
rczyn w
raz
z p
rzeb
ud
ow
ą
dro
gi
doja
zdo
wej
do
mo
stu n
a
dłu
go
ści
21
7 m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
42
8 2
13
,86
7
14
10
6,9
3
18
Po
wia
t B
rod
nic
ki
Ro
zbud
ow
a d
rogi
po
wia
tow
ej n
r
18
37
C Z
dro
je-G
órz
no
-Sta
rory
pin
,
od
cinek
Gó
rzno
-Kar
w d
ługo
ść
2,1
50
km
, o
d k
m 7
+9
00
do
km
10
+0
50
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
34
4 8
76
,20
6
72
21
9,5
5
19
Gm
ina
Bia
łe B
łota
P
rzeb
ud
ow
a naw
ierz
chni
dro
gi
do
TL
H (
ul.
Biz
nes
ow
ej)
w
mie
jsco
wo
ści
Prz
yłę
ki
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
33
0 6
49
,13
4
99
33
2,4
3
20
Gm
ina
Wie
lgie
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Wie
lgie
- T
eod
oro
wo
wra
z z
tow
arzysz
ącą
infr
astr
uktu
rą
dro
go
wą
- et
ap I
II
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
30
9 2
32
,80
4
99
85
2,7
4
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 61
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
21
Gm
ina
Lip
no
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
17
050
7C
na
od
cinku o
d k
m
1+
87
2 d
o 3
+0
66
w J
astr
zęb
iu
Gm
ina
Lip
no
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
24
1 3
95
,40
5
00
00
0,0
0
22
Gm
ina
Ro
gó
źno
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
04
122
0C
Skurg
wy -
Kra
ko
wsk
a
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
23
2 1
40
,69
4
99
87
9,7
8
23
Gm
ina
Bu
ko
wie
c
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
03
090
4 C
Kru
po
cin -
Bra
nic
a
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
17
0 9
20
,83
4
99
98
2,6
9
24
Gm
ina
Do
brc
z P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
05
020
7C
na
od
cinku N
ekla
-
Lin
ów
iec
- P
auli
ny -
Do
brc
z
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
16
8 1
09
,97
4
99
84
2,3
5
25
Gm
ina
Sw
iekat
ow
o
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
03
081
4 C
na
od
cinku o
d K
m
0+
10
0 d
o K
m 1
+0
20
i d
rogi
gm
innej
nr
03
08
12
C n
a o
dci
nku
od
Km
0+
00
0 d
o K
m 0
+1
80
we
wsi
Jan
ia G
óra
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
11
4 0
26
,24
5
00
00
0,0
0
26
Gm
ina
Bo
bro
wnik
i P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Po
lich
no
wo
-Gno
jno
o d
ługo
ści
2,8
86 k
m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
09
9 3
01
,98
5
00
00
0,0
0
27
Gm
ina
i M
iast
o I
zbic
a K
uja
wsk
a
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
19
121
6C
w m
iejs
cow
ośc
i
Cie
pli
ny-C
iep
lin
ki-
Joas
in,
gm
ina
Izb
ica
Kuja
wsk
a o
dłu
go
ści
26
00
mb
.
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
07
8 2
27
,92
4
99
87
3,1
6
28
Gm
ina
Mro
cza
Bud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
09
071
8C
i 0
90
117
5C
Mro
cza
-
Wie
le w
gm
inie
Mro
cza
- et
ap I
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
07
0 9
81
,06
4
99
96
9,3
3
29
Gm
ina
To
pó
lka
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
Ryb
iny
-Głu
szynek-M
iłac
hó
wek
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
04
3 0
17
,74
3
51
54
0,4
6
62 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
30
Gm
ina
Cheł
mża
P
rzeb
ud
ow
a d
róg n
ad J
ezio
rem
Gro
dzi
eńsk
im i
Cheł
mżyń
skim
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
04
2 9
92
,76
4
99
88
3,0
8
31
Gm
ina
Sęp
óln
o K
raje
ńsk
ie
Bud
ow
a ul.
Po
lnej
W S
ępó
lnie
Kra
jeńsk
im
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
03
6 9
67
,94
5
00
00
0,0
0
32
Gm
ina
Pru
szcz
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
03
112
6C
Zaw
ada
- N
iew
ieśc
in
wra
z z
nie
zbęd
ną
infr
astr
uktu
rą
dro
go
wą
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
00
9 4
64
,93
4
99
84
2,0
0
33
Gm
ina
Lub
iew
o
Prz
ebud
ow
a u
lic
No
wo
wie
jskie
j,
Pej
asa
ora
z cz
ęści
uli
cy
Kw
iato
wej
wra
z z
bud
ow
ą
kan
aliz
acji
des
zczo
wej
w
mie
jsco
wo
ści
Bysł
aw
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
99
97
0,8
3
49
9 9
85
,41
34
Gm
ina
Wło
cław
ek
B
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
m.
Łag
iew
nik
i -
War
ząch
ew
ka
No
wa
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
97
20
5,9
6
49
8 6
02
,98
35
Gm
ina
Dra
gac
z
Prz
ebud
ow
a m
ost
u n
a rz
ece
Mąt
aw
a w
mie
jsco
wo
ści
Mic
hal
e
w c
iągu d
rog
i g
min
nej
Gó
rna
Gru
pa
- M
ichal
e
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
80
48
6,6
0
49
0 2
43
,30
36
Gm
ina
Wag
anie
c
Bud
ow
a naw
ierz
chni
jezd
ni
i
cho
dnik
ów
(p
iesz
oje
zdni)
w
Wag
ańcu,
Zb
rach
linie
No
wy
m,
Wójt
ów
ce (
Ple
ban
ce)
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
70
62
9,2
1
28
5 7
61
,20
37
Gm
ina
Ro
go
wo
B
ud
ow
a i
prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
12
05
21
C R
ogo
wo
-
Ru
mu
nki
Lik
ieckie
na
od
cin
ku o
d
km
3+
20
0 d
o k
m 4
+4
00
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
46
34
8,5
8
47
3 1
74
,29
38
Gm
ina
Bar
uch
ow
o
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
Kłó
tno
-Kuro
wo
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
44
84
9,0
7
46
4 4
43
,26
39
Gm
ina
Brz
uze
B
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Łąc
zonek
-
Gulb
iny o
d k
m 0
+0
00
do
km
3+
91
8
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
29
92
5,6
8
46
4 9
62
,84
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 63
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
40
Gm
ina
Sto
lno
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
Sto
lno
-Mał
e
Czyst
e na
od
cin
ku 1
,9 k
m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
29
78
9,7
0
46
4 8
94
,85
41
Gm
ina
Mia
sto
Lip
no
P
rzeb
ud
ow
a u
licy 2
2-g
o S
tycz
nia
w L
ipn
ie n
a o
dci
nku 7
81
m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
9
11
49
9,5
3
45
5 7
49
,76
42
Gm
ina
Chro
stko
wo
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
17
020
2C
Cho
jno
-Lub
iank
i-
Głę
bo
czek
o d
ługo
ści
od
km
0+
00
0 d
o k
m 2
+2
00
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
92
07
4,8
6
44
6 0
37
,43
43
Gm
ina
Zb
iczn
o
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
08
023
3C
Po
krz
yd
ow
o-
Po
krz
yd
ow
o-P
leb
anka
o d
ług
ośc
i
1,0
39 k
m
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
87
98
1,1
3
44
3 9
90
,56
44
Gm
ina
Cho
ceń
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
19
072
6C
Jan
ow
o -
Cho
ceń o
dłu
go
ści
1,7
95
km
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
76
44
2,6
0
39
0 2
30
,46
45
Gm
ina
Bo
nie
wo
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Łąk
i
Mar
ko
we-S
iero
szew
o o
dłu
go
ści
2+
04
1,4
1 k
m w
gm
inie
Bo
nie
wo
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
59
30
8,8
5
42
9 6
54
,42
46
Gm
ina
Kij
ew
o K
róle
wsk
ie
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
06
051
7C
Kij
ewo
Kró
lew
skie
–
Wie
lkie
Czyst
e nr
06
05
16
C
Kij
ew
o K
róle
wsk
ie –
Jel
enie
c
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
58
54
2,0
8
42
9 2
71
,04
47
Gm
ina
Bar
cin
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
13
030
4c
Sad
łogo
szcz
– Z
ales
ie
Bar
cińsk
ie –
Pie
chci
n n
a o
dci
nk
u
Zal
esie
Bar
ciń
skie
– P
iech
cin
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
56
46
2,5
6
42
8 2
31
,28
48
Gm
ina
Brz
eść
Kuja
wsk
i P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Po
lów
ka
- Ja
ranó
wek
od
km
2+
08
3 d
o k
m 3
+4
75
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
51
54
3,8
6
42
5 7
71
,93
49
Gm
ina
Tłu
cho
wo
B
ud
ow
a d
rogi
gm
inn
ej T
łuch
ow
o
- T
łuch
ów
ek R
um
unk
i
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
20
13
2,3
1
40
1 9
43
,65
64 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
50
Gm
ina
Ro
go
wo
P
rzeb
ud
ow
a d
róg g
min
nych w
mie
jsco
wo
ści
Ro
go
wo
w c
iąg
u
uli
c: S
po
rto
wej
(o
d k
m 0
+0
00 d
o
km
0+
54
0),
Szk
oln
ej (
od
km
0+
00
0 d
o k
m 0
+5
24
) o
raz
Ho
kej
ow
ej (
od k
m 0
+0
00
do k
m
0+
14
9)
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
8
07
66
3,2
6
40
3 8
31
,63
51
Gm
ina
War
lub
ie
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
w
mie
jsco
wo
ści
Kru
sze
gm
ina
War
lub
ie
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
7
98
31
8,8
0
39
9 1
59
,40
52
Gm
ina
Go
lub
-Do
brz
yń
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
11
025
7 C
Kam
ien
ny S
mu
g-
No
wo
gró
d n
a o
dci
nku
No
wo
gró
d-P
racz
ka
gm
ina
Go
lub
-
Do
brz
yń w
raz
z to
war
zysz
ącą
infr
astr
uktu
rą d
rogo
wą
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
7
88
38
4,8
9
37
4 7
67
,09
53
Gm
ina
Kcynia
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
09
041
1C
Żura
wia
-Mia
sto
wic
e n
a
od
cinku o
d 1
00
0m
do
26
14
,73 m
- et
ap I
I
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
7
86
91
8,5
1
39
2 8
43
,15
54
Gm
ina
Ro
jew
o
Prz
ebud
ow
a d
róg g
min
nych w
Jezu
ickie
j S
trud
ze
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
7
18
84
5,8
7
35
9 4
22
,93
55
Gm
ina
Fab
ian
ki
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
Cheł
mic
a D
uża
- C
heł
mic
a M
ała
-
Skó
rzno
od
km
1+
01
2 d
o k
m
1+
54
2 o
raz
od
km
1+
84
3 d
o k
m
2+
27
0
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
6
87
51
6,4
6
34
3 7
58
,23
56
Gm
ina
Bar
tnic
zka
Prz
ebud
ow
a naw
ierz
chni
dro
gi
gm
innej
nr
08
06
09
C J
astr
zęb
ie -
Łas
zew
o
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
6
61
78
7,5
9
33
0 8
93
,79
57
Gm
ina
Wąb
rzeź
no
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Sit
no
-
Jara
nto
wic
e
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
6
60
63
6,2
9
31
2 1
32
,28
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 65
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
58
Gm
ina
Wąp
iels
k
Bud
ow
a d
rogi
gm
innej
-wie
ś
Kie
łpin
y g
m.
Wąp
iels
k o
d k
m
0+
00
0 d
o k
m 2
+5
05
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
6
52
21
5,5
4
32
5 1
07
,77
59
Gm
ina
Osi
els
ko
P
rzeb
ud
ow
a u
l. K
uso
cińsk
ieg
o w
mie
jsco
wo
ści
Nie
mcz
Gm
ina
Osi
elsk
o n
a o
dci
nk
u o
d u
licy
Oli
mp
ijcz
ykó
w d
o d
rogi
po
wia
tow
ej n
r 1
50
4C
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
6
39
17
0,4
6
31
9 5
85
,23
60
Gm
ina
Sic
ien
ko
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
05
031
8 C
Wojn
ow
o-J
ezio
ro
Wie
rzch
uci
ńsk
ie D
uże
na
od
cink
u
Wojn
ow
o C
hm
iele
wo
o d
ługo
ści
10
67
.73
mb
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
6
39
01
7,8
2
31
9 5
04
,41
61
Gm
ina
Śli
wic
e
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
Ro
soch
atka
- O
ko
nin
y w
km
(0+
449
,10 -
1+
89
3,8
4)
- et
ap I
I
1.1
. In
fras
tru
ktu
ra
dro
go
wa
6
34
32
3,4
0
31
7 1
61
,70
62
Gm
ina
Ryp
in
Prz
ebud
ow
a-m
od
erniz
acja
i
częś
cio
we
po
szer
zen
ie d
rogi
gm
innej
nr
12
03
05
C J
asin
-
Kw
iatk
ow
o o
d k
m 0
+0
00
do
km
1+
40
0
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
5
96
91
3,4
0
29
8 4
56
,70
63
Gm
ina
Lis
ew
o
Bud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
06
033
5C
Wie
rzbo
wo
-Wab
cz
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
5
83
32
6,5
3
29
1 6
63
,26
64
Gm
ina
Rad
om
in
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
11
034
7C
Pió
rko
wo
- G
iżyn
ek,
gm
ina
Rad
om
in
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
5
58
38
7,7
7
27
9 0
84
,08
65
Gm
ina
Pap
ow
o B
isk
up
ie
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
Pap
ow
o B
isk
up
ie -
Żyg
ląd
- E
tap
II
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
4
77
53
3,7
9
23
8 7
66
,89
66
Gm
ina
Nakło
nad
No
teci
ą
Bud
ow
a naw
ierz
chni
uli
cy L
eśn
ej
w P
ater
ku
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
4
48
76
1,6
5
22
4 3
80
,82
66 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
67
Mia
sto
i G
min
a D
ob
rzyń n
ad W
isłą
B
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
Mo
kó
wko
-Bo
row
o
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
3
95
52
6,0
8
19
2 7
63
,04
68
Gm
ina
Płu
żnic
a
Prz
ebud
ow
a d
rogi
gm
innej
w
mie
jsco
wo
ści
Wie
ldzą
dz
-
od
cinek
dłu
go
ści
0,6
38
km
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
3
00
50
6,7
0
15
0 2
53
,35
69
Gm
ina
Rad
ziej
ów
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
18
040
9 C
Ko
lonia
Czo
łow
o -
Ko
ntr
ew
ers
od
km
0+
00
0 d
o
2+
90
0
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
90
09
2,9
2
13
9 8
19
,47
70
Mia
sto
Ko
wal
Bud
ow
a u
kła
du k
om
unik
acyjn
ego
na
osi
edlu
mie
szkanio
wy
m N
a
Gó
rce
- p
rzed
łuże
nie
uli
cy P
iwn
ej
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
2
56
81
2,7
3
12
8 4
06
,36
71
Gm
ina
Do
bre
P
rzeb
ud
ow
a d
rogi
gm
innej
nr
18
010
6C
Bod
zano
wo
-
Bo
dza
no
wo
II
na
od
cin
ku k
m
1+
33
5 -
1+
82
0
1.1
. In
fras
truk
tura
dro
go
wa
1
02
76
0,5
2
51
380
,26
72
Sam
orz
ąd W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
Zakup
no
wo
czes
nego
ko
lejo
weg
o
tab
oru
pas
ażer
skie
go
1.3
. In
fras
truk
tura
ko
lejo
wa
2
3 6
68
00
0,0
0
23
668
00
0,0
0
73
Gm
ina
Wię
cbo
rk
Ro
zbud
ow
a si
eci
kanal
izac
yjn
ej
ora
z sy
stem
u z
aop
atrz
enia
w
wo
dę
w m
ieśc
ie W
ięcb
ork
2.1
Ro
zwó
j
infr
astr
uktu
ry w
od
no
-
ście
ko
wej
3
96
1 4
74
,00
8
84
50
4,9
6
74
Gm
ina
Mia
sta
Bro
dnic
y
Bud
ow
a m
agis
tral
i w
od
oci
ągo
wej
PE
D2
80
w u
l. P
od
gó
rnej
w
Bro
dnic
y
2.1
Ro
zwó
j
infr
astr
uktu
ry w
od
no
-
ście
ko
wej
1
26
5 9
60
,50
3
46
67
2,0
2
75
Gm
ina
Ko
rono
wo
B
ud
ow
a kanal
izac
ji s
anit
arnej
i
siec
i w
od
oci
ągo
wej
dla
Osi
edla
Mie
szkanio
wego
TU
SZ
YN
Y w
Ko
rono
wie
2.1
Ro
zwó
j
infr
astr
uktu
ry w
od
no
-
ście
ko
wej
1
06
7 0
63
,90
4
43
74
3,8
8
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 67
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
76
Gm
ina
Mia
sto
Rad
ziej
ów
B
ud
ow
a si
eci
kan
ali
zacj
i
sanit
arnej
wra
z z
prz
epo
mp
ow
nia
mi
ście
kó
w,
prz
yłą
czam
i o
raz
kanał
em
tło
czn
ym
w p
asie
dro
go
wy
m u
lic:
Kaz
imie
rza
Wie
lkie
go
, K
s.
Wie
czo
rka,
Gó
rczy
ńsk
iego
,
Fra
nci
szkańsk
iej,
Mo
niu
szki,
Pad
erew
skie
go
, T
oru
ńsk
iej,
Cho
pin
a w
mie
ście
Rad
ziej
ów
2.1
Ro
zwó
j
infr
astr
uktu
ry w
od
no
-
ście
ko
wej
4
60
08
1,9
7
20
9 2
48
,45
77
Reg
ional
ny S
zpit
al
Sp
ecja
list
ycz
ny
im.
dr.
Wła
dysł
aw
a B
iegańsk
iego
w
Gru
dzi
ądzu
Wyp
osa
żenie
Pra
cow
ni
Hem
od
ynam
iczn
ej w
Reg
ional
nym
Szp
ital
u
Sp
ecja
list
ycz
ny
m w
Gru
dzi
ądzu
3.2
. R
ozw
ój
infr
astr
uktu
ry o
chro
ny
zdro
wia
i p
om
ocy
spo
łecz
nej
8
29
2 4
96
,09
5
39
0 1
22
,45
78
Wie
losp
ecja
list
ycz
ny S
zpit
al
Mie
jski
im.
dr.
Em
ila
War
miń
skie
go
SP
ZO
Z w
Byd
go
szcz
y
Utw
orz
enie
Centr
um
Wyso
ko
spec
jali
stycz
nej
Dia
gno
styki
Ob
razo
wej
ora
z
Ośr
od
ka
Op
erac
ji Z
aćm
y n
a b
azie
Wie
losp
ecja
list
ycz
nego
Szp
itala
Mie
jskie
go
im
. d
r. E
mil
a
War
miń
skie
go
SP
ZO
Z w
Byd
go
szcz
y
3.2
. R
ozw
ój
infr
astr
uktu
ry o
chro
ny
zdro
wia
i p
om
ocy
spo
łecz
nej
5
19
3 3
78
,00
3
34
9 8
00
,00
79
Szp
ital
Uniw
ersy
tecki
Nr
2 i
m.
dr.
Jan
a B
izie
la w
Byd
go
szcz
y
Ro
zw
ój
ora
z d
ost
oso
wanie
do
wy
mag
an
ych
sta
nd
ard
ów
wyso
ko
spec
jali
stycz
nych
pro
ced
ur
lecz
nic
zych
i
op
erac
yjn
ych p
op
rzez
zak
up
no
wo
czesn
ej a
par
atury
med
yczn
ej
3.2
. R
ozw
ój
infr
astr
uktu
ry o
chro
ny
zdro
wia
i p
om
ocy
spo
łecz
nej
5
11
3 6
67
,75
3
16
6 8
94
,44
68 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
80
PP
HU
IN
FO
R K
rzysz
tof
Kuli
k
Uru
cho
mie
nie
no
wo
czes
nej
pro
dukcj
i o
kie
n i
drz
wi
z P
CV
i
alu
min
ium
w m
iejs
cow
ośc
i P
ieck
i
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
68
7 9
37
,84
3
49
96
3,6
0
81
mam
Au
to A
dam
Kula
, M
acie
j K
ula
Sp
. j.
Bud
ow
a b
ud
yn
ku m
agaz
yn
u
częś
ci s
am
ocho
do
wych
wra
z z
wyp
osa
żenie
m o
raz
zak
up
wó
zka
wid
łow
ego
prz
ez S
pó
łkę
mam
Au
to
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
63
2 8
14
,00
3
48
70
4,5
8
82
MA
XB
EL
T J
anusz
Rak
R
ozw
ój
i uno
wo
cześ
nie
nie
fir
my
MA
XB
EL
T z
Byd
go
szcz
y,
po
prz
ez u
ruch
om
ienie
pro
duk
cji
dużych,
pas
ow
ych k
ół
zęb
atych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
62
5 7
74
,82
2
45
00
0,0
0
83
GO
ND
EK
Zb
ignie
w G
ond
ek
P
otę
żna
mo
c d
źw
ięku n
ajw
yższ
ej
jako
ści
w A
gen
cji
Ko
nce
rto
wej
GO
ND
EK
w B
yd
go
szcz
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
1 2
20
,00
3
50
00
0,0
0
84
GO
ND
EK
Zb
ignie
w G
ond
ek
P
rofe
sjo
nal
na
tech
nik
a est
rad
ow
a
w A
gencj
i K
once
rto
wej
GO
ND
EK
w B
yd
go
szcz
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
3
50
00
0,0
0
85
Janusz
Rak
MA
XB
EL
T
Ro
zw
ój
i uno
wo
cześ
nie
nie
fir
my
MA
XB
EL
T z
Byd
go
szcz
y
po
prz
ez u
ruch
om
ienie
pro
duk
cji
mał
ych
, p
aso
wych
kó
ł zę
bat
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
2
42
98
3,3
0
86
Mar
ian K
alin
ski
Zakup
urz
ądze
ń w
cel
u
uno
wo
cześ
nia
nia
i w
pro
wad
zania
no
wych u
sług w
od
no
-
kan
aliz
acyjn
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
2
81
44
4,3
0
87
Prz
edsi
ębio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o
Han
dlo
wo
Usł
ugo
we
AN
-TO
M
An
na
Sta
szew
ska
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
firm
y A
N-T
OM
po
prz
ez z
akup
no
wo
czesn
ej l
inii
do
pro
dukcj
i
mak
aro
nu i
wp
row
ad
zenie
do
ofe
rty n
ow
ego
pro
duktu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
3
49
44
3,6
5
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 69
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
88
Prz
edsi
ębio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o-
Han
dlo
we
MIL
TE
X S
.C.
Gra
żyna
Raj
ca,
Krz
ysz
tof
Raj
ca
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a M
ilte
x S
.C.
po
prz
ez b
ud
ow
ę hal
i
pro
dukcyjn
ej i
zak
up
masz
yn
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
3
50
00
0,0
0
89
Prz
edsi
ębio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o-
Han
dlo
wo
-Usł
ugo
we
EV
EN
TU
S
Ark
adiu
sz K
alin
ski
Zakup
urz
ądze
ń w
cel
u
uno
wo
cześ
nia
nia
i w
pro
wad
zania
no
wych u
sług b
ud
ow
lan
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
2
93
96
4,3
4
90
Zakła
d W
ielo
bra
nżo
wy K
LIM
AT
Janusz
Jar
czyńsk
i
Wzm
ocnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Z.W
. K
LIM
AT
po
prz
ez
uru
cho
mie
nie
pro
dukcj
i
elem
entó
w w
enty
lacyjn
ych -
eta
p
III:
zak
up
zgrz
ew
arki
linio
wej
,
zaw
ijar
ki
ob
rzeż
y i
zam
yk
arki,
mas
zyn
y d
o p
rod
ukcj
i o
brz
eży
kra
tek w
enty
lacyjn
ych o
raz
mo
der
niz
acja
mas
zyn
y d
o
pro
dukcj
i p
rost
okąt
nych
kanał
ów
wenty
lacyjn
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
61
0 0
00
,00
1
80
00
0,0
0
91
Prz
edsi
ębio
rstw
o R
ob
ót
Inżynie
ryjn
o-S
anit
arn
ych P
RIS
Grz
ego
rz K
aptu
rsk
i
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
Prz
edsi
ębio
rstw
a R
ob
ót
Inżynie
ryjn
o-S
anit
arn
ych P
RIS
Grz
ego
rz K
aptu
rsk
i p
op
rzez
zakup
śro
dkó
w t
rwał
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
9 0
24
,00
3
49
19
5,0
0
92
KU
ŹN
IA -
OB
ER
ŻA
PO
LS
KA
Jola
nta
Gro
dzi
cka
Ro
zbud
ow
a re
stau
racj
i K
UŹ
NIA
o s
alę
tanec
zno
-ban
kie
tow
ą i
zap
lecz
e w
raz
z w
yp
osa
żen
iem
i
sprz
ętem
gast
rono
mic
zny
m
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
7 5
60
,00
3
48
59
6,5
0
93
MU
RP
LE
X T
RA
DIN
G S
p.
z o
.o.
Uno
wo
cześn
ienie
tec
hno
logii
pro
dukcj
i gra
nula
tu p
op
rzez
zakup
wytł
acza
rki
dw
uśl
imako
wej
Extr
ud
er
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
5 4
98
,00
3
46
50
0,0
0
70 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
94
EL
EK
TR
O-M
ET
Wo
jcie
ch
Mo
rzyńsk
i
Zakup
inno
wac
yjn
ego
urz
ądze
nia
elek
tro
ero
zyjn
ego
i
op
rogra
mo
wania
MA
ST
ER
CA
M
dla
po
trze
b r
ozw
oju
pro
duktó
w i
usł
ug f
irm
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
4 7
54
,00
2
97
00
0,0
0
95
EC
OF
LO
W P
ietr
asze
k M
arci
n
Mac
iej
Ro
zw
ój
ora
z w
pro
wad
zen
ie
no
wych u
sług w
fir
mie
EC
OF
LO
W w
Byd
go
szcz
y
po
prz
ez z
akup
no
wo
czes
nych
urz
ądze
ń
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
3 9
00
,00
3
45
94
0,0
0
96
DO
M-B
RU
K P
aw
eł D
om
agała
W
zro
st z
do
lno
ści
pro
dukcyjn
ych
firm
y D
OM
-BR
UK
Paw
eł
Do
mag
ała
po
prz
ez b
ud
ow
ę w
iaty
pro
duk
cyjn
ej i
zak
up
śro
dkó
w
trw
ałych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
1 4
60
,00
2
71
15
0,0
0
97
INT
KO
MP
Krz
ysz
tof
Bar
yła
Z
wię
ksz
enie
ryn
ku o
db
iorc
ów
usł
ug
firm
y I
NT
KO
MP
po
prz
ez
zakup
i m
onta
ż st
acji
nad
aw
czych,
um
ożl
iwia
jących
szyb
ki
do
stęp
do
Inte
rnet
u
mie
szkańco
m W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o –
Po
mo
rskie
go
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
60
0 0
00
,00
3
37
48
4,1
2
98
SIL
VA
Mik
roel
ektr
onik
Ho
ldin
g
Sp
. z
o.o
. S
pó
łka
ko
mand
yto
wa
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a S
ILV
A
Mik
roel
ektr
on
ik H
old
ing
Sp
. z
o.o
. S
pó
łka
ko
man
dyto
wa
z
sied
zib
ą w
Kij
ew
ie S
zlac
hec
kim
po
prz
ez z
akup
lin
ii d
o p
rod
uk
cji
elek
tro
nic
zn
ych
ko
ntr
ole
rów
sola
rnych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
59
9 0
20
,00
3
43
70
0,0
0
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 71
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
99
LO
CO
Ad
am
Sza
wcz
uk S
ław
om
ir
Szyłk
o S
p.
j.
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a p
op
rzez
uno
wo
cześ
nie
nie
i z
wię
ksz
enie
efek
tyw
no
ści
firm
y d
zięki
wzr
ost
ow
i sp
rzed
aży r
ozs
zerz
eniu
aso
rtym
entu
w n
ow
ym
sal
onie
sprz
edaż
y w
Byd
go
szcz
y p
rzy
uli
cy D
wo
rco
wej
83
ora
z
wd
roże
niu
no
wych
usł
ug
arch
iwiz
ow
ania
, p
rzec
ho
wy
wan
ia
ora
z o
dzy
skiw
ania
dan
ych p
rzy
zast
oso
wan
iu i
nno
wac
yjn
ych
tech
no
logii
info
rmat
ycz
nych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
59
6 5
19
,00
3
42
26
5,0
0
10
0
Zakła
d U
sług W
iert
nic
zych
ST
UD
WIE
RT
Pio
tr K
urk
ow
ski
Wyko
ny
wanie
od
wie
rtó
w m
eto
dą
ob
roto
wą
szansą
ro
zw
oju
fir
my
ST
UD
WIE
RT
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
59
1 7
00
,00
3
39
50
0,0
0
10
1
Fir
ma
Pro
du
kcyjn
o-H
and
low
a
SE
PP
A S
.C.
Gil
Jer
zy,
Węg
rzyn
Paw
eł
Wzm
ocnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a p
op
rzez
zak
up
dru
kar
ki
wie
lko
form
ato
wej
Durs
t
Rho
70
0
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
58
9 2
77
,08
3
38
10
9,8
0
10
2
Zakła
d W
ielo
bra
nżo
wy K
LIM
AT
Janusz
Jar
czyńsk
i
Wzm
ocnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Z.W
. K
LIM
AT
po
prz
ez
uru
cho
mie
nie
pro
dukcj
i
elem
entó
w w
enty
lacyjn
ych -
eta
p
I:za
kup
mas
zyn
y d
o p
rod
ukcj
i ru
r
spir
o
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
54
9 0
00
,00
1
98
90
0,0
0
72 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
10
3
Lab
ora
tori
um
Sto
mat
olo
gic
zne
U
ruch
om
ienie
in
no
wac
yjn
ej
tech
no
logii
fre
zow
an
ia
ko
nst
rukcj
i p
rote
tycz
nej
ora
z
wyci
ągu c
entr
alneg
o p
yłó
w i
op
aró
w w
Lab
ora
tori
um
Sto
mat
olo
gic
zn
ym
Jakub
a
Bo
nik
ow
skie
go
w G
rud
ziąd
zu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
54
1 1
40
,01
3
00
97
2,0
4
10
4
F.P
.H.U
. W
ES
OŁ
OW
SK
I
Prz
emysł
aw
Wes
oło
wsk
i
Zw
iększ
enie
zd
oln
ośc
i
pro
dukcyjn
ych
mik
rop
rzed
sięb
iors
twa
F.P
.H.U
.
WE
SO
ŁO
WS
KI
po
prz
ez
rozb
ud
ow
ę fa
rmy w
iatr
ako
wej
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
54
0 2
73
,34
3
02
28
4,6
3
10
5
CH
EM
AX
-PO
L
EK
SP
OR
T-
IMP
OR
T
F.P
.H.U
. S
.C.
Ro
ber
t
Lis
, B
arto
sz D
ąbro
wsk
i, D
aw
id
Urb
ańsk
i
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
CH
EM
AX
-PO
L p
op
rzez
zak
up
mas
zyn i
urz
ądze
ń d
o o
bró
bki
met
alu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
52
6 4
63
,41
3
02
06
9,1
7
10
6
FP
HU
WE
SO
ŁO
WS
KI
Prz
emysł
aw
Wes
oło
wsk
i
Ro
zbud
ow
a fa
rmy w
iatr
ow
ej w
Chro
mo
wo
li g
min
a K
onec
k
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
52
4 8
76
,94
2
99
43
7,9
9
10
7
ZU
PH
OM
EG
A A
nd
rzej
Szu
lc
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
ZU
PH
Om
ega
And
rzej
Szu
lc z
sied
zib
ą w
Św
ieci
u p
op
rzez
zak
up
mas
zyn d
o p
rod
ukcj
i ro
let
i
mo
skit
ier
ora
z b
ud
ow
y h
ali
pro
dukcyjn
ej
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
49
9 9
99
,92
2
25
40
9,8
0
10
8
Nie
zale
żna
Gru
pa
Kre
atyw
na
Dan
iel
Bia
łek
Zakup
mas
zyn
y d
o i
nse
rto
wan
ia
dla
Nie
zale
żnej
Gru
py
Kre
atyw
nej
Dan
iel
Bia
łek
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
49
8 9
80
,00
2
84
99
1,2
0
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 73
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
10
9
Pry
wat
na
Sp
ecja
list
ycz
na
Prz
ych
od
nia
L
ekar
ska
No
wak -
No
wak S
p.
z o
.o.
Wd
roże
nie
op
aten
tow
anej
tech
no
logii
nie
inw
azyjn
ego
lecz
enia
kam
icy m
ocz
ow
ej,
zale
canej
prz
ez E
uro
pej
skie
Biu
ro
Uro
logii
sz
ansą
na
po
dnie
sien
ie
po
zio
mu t
ech
no
logic
znego
i
po
zycj
i ko
nkure
ncyjn
ej S
pó
łki
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
49
8 9
00
,34
2
74
39
5,1
9
11
0
SO
UN
DL
IGH
T M
arek
Po
łczy
ńsk
i Z
akup
no
wo
czes
nego
ko
mp
akto
wego
syst
em
u
nag
łośn
ienio
wego
wyró
wnanego
linio
wo
cel
em
wd
roże
nia
no
wych
usł
ug w
fir
mie
SO
UN
DL
IGH
T
Mar
ek P
ołc
zyńsk
i
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
49
8 2
99
,04
2
85
41
2,4
0
11
1
Ind
yw
idualn
a P
rakty
ka
Lekar
ska
Lek.
Sto
m.
Jace
k O
wcz
arcz
ak
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
po
prz
ez z
akup
no
wo
czes
neg
o
sprz
ętu d
iag
no
stycz
no
-
tera
peu
tycz
neg
o d
la k
linik
i
sto
mat
olo
gic
znej
- I
nd
yw
idual
na
Pra
kty
ka
Lekar
ska
Lek.
Sto
m.
Jace
k O
wcz
arcz
ak
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
49
6 2
15
,00
3
47
35
0,5
0
11
2
Zakła
d W
ielo
bra
nżo
wy K
LIM
AT
Janusz
Jar
czyńsk
i
Wzm
ocnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Z.W
. K
LIM
AT
po
prz
ez
uru
cho
mie
nie
pro
dukcj
i
elem
entó
w w
enty
lacyjn
ych -
eta
p
II:
zakup
masz
yn
y d
o p
rod
ukcji
pro
fili
i w
ózka
wid
łow
ego
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
46
3 6
00
,00
1
56
60
0,0
0
11
3
Agencj
a U
słu
go
wo
-Hand
low
a
TR
AN
ZA
X P
iotr
Sko
tnic
ki
Zakup
no
wych ś
rod
kó
w t
rwały
ch
i o
pro
gra
mo
wania
cel
em
auto
mat
yza
cji
wie
lko
gab
aryto
weg
o m
agaz
yn
u
łoży
sk o
raz
ud
osk
onal
enia
pro
cesu
lo
gis
tycz
neg
o f
irm
y
TR
AN
ZA
X P
iotr
Sko
tnic
ki
w
zakre
sie
usł
ug s
prz
edaż
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
45
2 0
44
,00
2
58
36
3,0
0
74 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
11
4
Prz
edsi
ębio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o
Han
dlo
we,
Wyro
by P
ończ
osz
nic
ze
TE
RJA
X J
an P
rzyb
ysz
Po
pra
wa
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Prz
edsi
ębio
rstw
a P
rod
ukcyjn
o-
Han
dlo
wo
-Usł
ugo
wego
, w
yro
by
Po
ńcz
osz
nic
ze T
ER
JAX
Jan
Prz
yb
ysz
po
prz
ez w
pro
wad
zenie
no
weg
o i
nno
wac
yjn
ego
pro
duktu
i zw
iększ
enie
efe
kty
wn
ośc
i
dzi
ałan
ia
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
44
4 9
63
,77
3
07
08
5,6
4
11
5
Prz
edsi
ębio
rstw
o H
and
low
e
HE
LE
NA
Wd
roże
nie
tec
hno
logii
cyfr
ow
ych
dla
prz
emysł
u t
ekst
yln
ego
w P
H
HE
LE
NA
w J
anik
ow
ie i
Ino
wro
cław
iu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
43
2 3
13
,10
2
48
04
8,5
0
11
6
Usł
ugi
ślu
sars
ko
-mec
han
iczne
Jerz
y Z
gli
nic
ki
Hyd
rauli
czna
pra
sa k
raw
ędzi
ow
a
– n
ow
ocz
esne
i p
recyzyjn
e usł
ugi
w z
akła
dzi
e śl
usa
rsko
–
mec
hanic
zn
ym
w C
zern
iko
wie
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
42
7 0
00
,00
2
45
00
0,0
0
11
7
AZ
.co
n S
p.
z o
.o.
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
AZ
.co
n S
p.
z o
.o.
na
ryn
ku u
sług
zarz
ądza
nia
nie
rucho
mo
ścia
mi
po
prz
ez r
ozb
ud
ow
ę d
ział
alno
ści
i
po
szer
zenie
do
tychcz
aso
wej
ofe
rty
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
42
0 2
50
,00
2
90
38
3,5
1
11
8
Gab
inet
Sto
mat
olo
gic
zn
y K
ryst
yna
Pil
ecka-
Tra
wiń
ska
Po
dnie
sien
ie k
onk
ure
ncyjn
ośc
i
gab
inet
u i
dyw
ersy
fikac
ja u
słu
g
sto
mat
olo
gic
znych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
41
6 0
20
,00
2
38
70
0,0
0
11
9
Fir
ma
Hand
low
o-U
słu
go
wa
Pio
tro
wsk
i K
rzysz
tof
Mo
der
niz
acja
par
ku
mas
zyno
wego
prz
edsi
ębio
rstw
a
Fir
ma
Hand
low
o-U
słu
go
wa
Pio
tro
wsk
i K
rzysz
tof
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
39
9 8
10
,90
2
19
82
2,9
3
12
0
Pry
wat
ny G
abin
et A
rtur
Szu
mla
ńsk
i
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
Pry
wat
neg
o G
abin
etu
Lekar
skie
go
Art
ur
Szu
mla
ńsk
i
po
prz
ez w
pro
wad
zenie
do
ofe
rty
no
wej
i u
do
sko
nal
onej
usł
ugi
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
39
2 5
19
,00
2
74
76
3,3
0
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 75
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
12
1
Zakła
d P
rod
ukcyjn
o H
and
low
o
Usł
ugo
wy M
AL
-ME
T M
arek
Mal
ak
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
firm
y Z
PH
U M
AL
-ME
T M
arek
Mal
ak p
rzez
zak
up
pio
no
weg
o
centr
um
ob
rób
czeg
o C
NC
ora
z
wp
row
adze
nie
do
ofe
rty n
ow
ych
pro
duktó
w
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
39
0 4
00
,00
2
24
00
0,0
0
12
2
Kli
nik
a S
tom
ato
logic
zna
DE
NM
ED
Pan
ko
wsk
i M
ariu
sz
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
firm
y p
op
rzez
zakup
cyfr
ow
ej
apar
atury
med
ycz
nej
do
bez
po
śred
nie
j o
bsł
ugi
pac
jentó
w
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
35
3 2
91
,20
1
60
30
0,7
9
12
3
EU
RO
GO
LD
W
ojc
iech
Pyrz
yń
ski
W
zmo
cnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
mik
ro p
rzed
sięb
iors
twa
EU
RO
GO
LD
Wo
jcie
ch
Pyrz
yń
ski
w T
oru
niu
po
prz
ez
zw
iększ
enie
zd
oln
ośc
i
usł
ugo
wych w
wyn
iku z
akup
u
no
wo
czesn
ych u
rząd
zeń
serw
iso
wych i
dia
gno
stycz
nych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
33
7 9
40
,00
18
8 6
02
,40
12
4
Prz
edsi
ębio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o
Han
dlo
wo
Usł
ugo
we
RE
D G
RA
F
Gen
ow
efa
Zd
rad
a
Po
pra
wa
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
RE
D G
RA
F p
op
rzez
zak
up
inno
wac
yjn
ego
urz
ądze
nia
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
32
2 0
82
,44
1
84
80
1,4
0
12
5
Zakła
d M
echaniz
acji
i T
ransp
ort
u
ora
z U
sług K
sięgo
wych S
p.
z o
.o.
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
Okrę
go
wej
Sta
cji
Ko
ntr
oli
Poja
zdó
w w
Un
isła
wiu
po
prz
ez
rozb
ud
ow
ę i
zakup
wyp
osa
żenia
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
30
2 4
38
,00
1
73
48
9,2
6
12
6
WA
TE
RG
AZ
Zakła
d I
nst
alac
ji
Prz
emysł
ow
ych
i K
onst
rukcj
i
Met
alo
wych G
órn
ikie
wic
z M
ichał
Zakup
no
wych ś
rod
kó
w t
rwały
ch
cele
m u
rucho
mie
nia
no
wych
usł
ug o
gó
lno
bud
ow
lan
ych w
firm
ie W
AT
ER
GA
Z
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
28
7 1
22
,91
1
62
54
5,2
4
12
7
ST
OD
RE
WE
K S
.C.
Wło
dzi
mie
rz
Po
lit,
Mar
ek P
oli
t
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
ST
OD
RE
WE
K S
.C.
po
prz
ez
inw
esty
cje
w G
osp
od
arkę
Mag
azyno
wą
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
28
0 6
00
,00
1
04
95
6,2
8
76 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
12
8
Zakła
d U
sług M
oto
ryza
cyjn
o –
Dia
gno
stycz
nych O
krę
go
wa
Sta
cja
Ko
ntr
oli
Poja
zdó
w B
ednar
ek i
S-k
a
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
Zakła
du U
słu
g M
oto
ryza
cyjn
o –
Dia
gno
stycz
nych O
krę
go
wa
Sta
cja
Ko
ntr
oli
Poja
zdó
w
Bed
nar
ek i
S-k
a w
Lub
ieniu
Kuja
wsk
im p
op
rzez
zak
up
no
wo
czesn
ych u
rząd
zeń
ko
ntr
oln
o –
dia
gno
stycz
nych
i
usł
ugo
wych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
23
9 4
38
,40
1
37
38
2,6
9
12
9
Zakła
d P
rzet
wó
rstw
a T
wo
rzyw
Szt
ucz
nych i
Mec
han
ika
Masz
yn -
Sto
sik E
wa
Po
szer
zenie
ofe
rty p
rod
ukcyjn
ej
firm
y Z
.P.T
.S i
M.M
. E
wa
Sto
sik
z T
oru
nia
po
prz
ez z
akup
cen
tru
m
tokar
skie
go
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
21
9 6
00
,00
1
26
00
0,0
0
13
0
Jed
kie
Jer
zy J
erte
s R
ozb
ud
ow
a i
uno
wo
cześ
nie
nie
lokal
u g
astr
ono
mic
zneg
o J
ER
TE
S
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
21
8 8
00
,00
1
25
54
0,9
8
13
1
PH
U H
OR
T -
WA
LD
U
ruch
om
ienie
eko
log
iczn
ej p
raln
i
chem
iczn
ej p
rzez
fir
mę
PH
U
HO
RT
- W
AL
D w
Nakle
nad
No
teci
ą
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
21
6 5
50
,00
1
20
01
8,3
0
13
2
Ind
yw
idualn
a P
rakty
ka
Sto
mat
olo
gic
zna
Cez
ary P
ozo
rski
Wsp
arci
e in
west
ycj
i w
Gab
ineci
e
Sto
mat
olo
gic
zn
ym
C.
Po
zors
kie
go
w B
ysł
aw
iu,
po
legaj
ącej
na
zakup
ie n
ow
ych
urz
ądze
ń
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
21
0 9
90
,00
8
0 8
54
,35
13
3
Gra
żyna
Mat
czak
P
od
nie
sien
ie k
onk
ure
ncyjn
ośc
i
gab
inet
u s
tom
ato
logic
znego
Gra
żyna
Mat
czak p
op
rzez
inw
esty
cje
w n
ow
ocz
esn
y s
prz
ęt
med
ycz
ny i
zw
ięk
szen
ie
zatr
ud
nie
nia
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
20
9 0
00
,00
1
11
40
3,7
7
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 77
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
13
4
Zakła
d u
słu
g r
oln
iczych
- Z
big
nie
w
No
gal
ski
Zakup
uży
wanej
ko
par
ki
ko
łow
ej
do
św
iad
czen
ia u
słu
g w
zak
resi
e
pra
c zi
emn
ych
i b
ud
ow
lan
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
20
7 4
00
,00
7
5 0
00
,00
13
5
NZ
OZ
Prz
ych
od
nia
Do
kto
r S
.C.
Ald
ona
i Ja
cek W
czysł
a
Wp
row
adze
nie
in
no
wac
yjn
ych,
nie
inw
azyjn
ych m
eto
d
dia
gno
stycz
nych i
tera
peu
tycz
nych w
gab
inec
ie
okuli
stycz
ny
m,
rehab
ilit
acyjn
ym
i
lekar
za r
od
zinnego
dla
mie
szkańcó
w w
oje
wó
dzt
wa
kuja
wsk
o-p
om
ors
kie
go
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
18
9 2
65
,00
1
32
48
5,5
0
13
6
EK
O P
RA
L K
atar
zyna
Do
brz
ańsk
a
Ro
zw
ój
dzi
ałal
no
ści
firm
y E
KO
PR
AL
po
prz
ez z
akup
i i
nst
alacj
ę
pro
fesj
onal
nej
pra
lni
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
18
5 0
74
,00
1
06
19
0,0
0
13
7
Pry
wat
ny G
abin
et S
tom
ato
log
iczn
y
AD
EN
T A
nna
Kam
ińsk
a
Po
dnie
sien
ie k
onk
ure
ncyjn
ośc
i
usł
ug s
tom
ato
logic
zn
ych p
op
rzez
zakup
inno
wac
yjn
ego
sp
rzętu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
18
4 7
68
,77
9
1 9
26
,88
13
8
Pra
ce Z
iem
ne
Zie
liń
ski
Józe
f P
opra
wa
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a P
race
Zie
mn
e
Zie
lińsk
i Jó
zef
po
prz
ez z
akup
ko
par
ko
-ład
ow
arki
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
18
4 2
20
,00
1
05
70
0,0
0
13
9
Gab
inet
Sto
mat
olo
gic
zn
y A
nn
a
Mał
go
rzat
a M
isze
wsk
a
Po
prz
ez i
nw
est
ycj
e w
spec
jali
stycz
ny s
prz
ęt d
o
po
dnie
sien
ia k
on
kure
ncyjn
ośc
i i
inno
wac
yjn
ośc
i św
iad
czo
nych
usł
ug s
tom
ato
logic
zn
ych n
a
byd
go
skim
ryn
ku
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
17
8 0
99
,91
1
15
62
8,2
3
14
0
Fir
ma
Gast
rono
mic
zno
-Usł
ug
ow
o-
Han
dlo
wa
HE
ŃK
O P
iotr
No
wic
ki
Zakup
wyp
osa
żenia
do
res
taura
cji
KA
RC
ZM
A D
ĄB
RÓ
WK
A w
Dąb
row
ie C
heł
miń
skie
j
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
16
5 0
47
,21
6
7 9
03
,67
78 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
14
1
Gab
inet
Ort
od
onty
czn
y A
gnie
szka
Kac
zm
arek
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Gab
inet
u O
rto
do
nty
czneg
o
Ag
nie
szka
Kac
zm
arek
po
prz
ez
otw
arci
e w
łasn
ego
gab
inetu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
15
9 5
50
,31
1
10
24
1,4
1
14
2
AU
TO
-BŁ
YS
K M
yjn
ia
Sam
och
od
ow
a K
aro
lina
Bąc
zek
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a p
op
rzez
zak
up
myjn
i auto
mat
ycz
nej
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
15
3 7
20
,00
8
8 2
00
,00
14
3
Zakła
d n
apra
wy i
ko
nse
rwac
ji
sprz
ętu p
rzec
iwp
oża
row
ego
i
legal
izac
ji b
utl
i M
arek
Ham
ersk
i
Ro
zw
ój
ofe
rty u
słu
go
wej
po
prz
ez
do
po
saże
nie
sp
rzęt
ow
e w
Zakła
dzi
e nap
raw
y i
ko
nse
rwacj
i
sprz
ętu p
rzec
iwp
oża
row
ego
i
legal
izac
ji b
utl
i M
arek
Ham
ersk
i
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
15
3 6
30
,94
6
9 2
59
,85
14
4
Ed
war
d M
arek
Ko
zło
wsk
i
VE
LV
ET
GL
AS
S P
OL
AN
D
Zakup
sp
ecja
list
ycz
nego
pie
ca
elek
trycz
nego
do
gię
cia
szkła
prz
ez f
irm
ę V
elvet
Gla
ss P
ola
nd
z
Wie
wió
rczyna
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
15
2 7
44
,00
8
7 6
40
,00
14
5
Sie
lski
Łu
kas
z P
iotr
Cen
tru
m
Reh
abil
itac
ji F
un
kcj
onal
nej
Po
prz
ez i
nno
wac
yjn
e ro
zw
iązan
ia
w r
ehab
ilit
acji
do
wzr
ost
u
ko
nkure
ncyjn
ośc
i i
atra
kcyjn
ośc
i
usł
ug C
entr
um
Reh
abil
itac
ji
Fu
nkcj
onal
nej
na
regio
nal
nym
ryn
ku
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
14
9 0
00
,00
9
9 8
30
,00
14
6
Sp
ica
Zd
zisł
aw
Prz
edsi
ębio
rstw
o
Wie
lob
ranżo
we
ZS
Utw
orz
enie
Okrę
go
wej
Sta
cji
Ko
ntr
oli
Poja
zdó
w w
Wię
cbo
rku
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
14
3 2
28
,00
8
2 1
80
,00
14
7
RO
NA
CH
Okuci
a M
eblo
we
Ro
ber
t
Tyb
lew
ski
Zakup
śro
dkó
w t
rwał
ych
i
op
rogra
mo
wania
dla
wp
row
adze
nia
no
wej
usł
ugi
do
rad
ztw
a te
chn
iczn
ego
, ce
lem
wzm
ocn
ienia
po
zycj
i
ko
nkure
ncyjn
ej f
irm
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
13
0 2
96
,00
6
3 9
60
,00
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 79
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
14
8
GR
AD
AM
PR
ZY
GO
DZ
IŃS
CY
Ad
am
Prz
ygo
dzi
ńsk
i
Pro
fesj
onal
ny s
yst
em
dru
kują
cy,
ko
piu
jący i
skan
ują
cy w
ko
lorz
e
od
fo
rmat
u A
-3 d
o A
-0 w
Byd
go
szcz
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
12
6 3
55
,40
7
2 4
99
,00
14
9
FA
NS
T S
.C.
Jaro
sław
Wij
as,
Wojc
iech
Zil
mann
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
FA
NS
T S
.C.
na
ryn
ku u
słu
g
regen
erac
ji z
aso
bnik
ów
dru
kują
cych p
rzez
zak
up
spec
jali
stycz
nych u
rząd
zeń
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
12
1 9
75
,60
6
9 4
81
,01
15
0
Lis
ak F
ranci
szek B
iuro
Usł
ug
Geo
dez
yjn
ych
Zakup
no
wo
czes
nego
sp
rzęt
u d
o
po
mia
rów
geo
dez
yjn
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
11
7 4
25
,00
6
7 3
75
,00
15
1
FL
OW
ER
Bo
gd
an K
wia
tko
wsk
i N
ow
e źr
ód
ło p
rzych
od
ów
fir
my
FL
OW
ER
– s
kle
p d
roger
yjn
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
11
5 8
74
,77
6
6 2
88
,89
15
2
SO
LA
NG
E K
atar
zyna
Ch
yle
wsk
a -
Kac
zm
arek
Ro
zw
ój
firm
y
SO
LA
NG
E
Kat
arzyna
Ch
yle
wsk
a-K
aczm
arek
po
prz
ez w
pro
wad
zenie
no
wo
czesn
ych u
słu
g n
a
regio
nal
nym
ryn
ku
ko
smet
ycz
ny
m
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
11
2 0
00
,00
7
8 4
00
,00
15
3
EU
RO
ST
YL
+ T
om
asz
Dem
bek
W
zro
st k
onk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
EU
RO
ST
YL
+ p
op
rzez
zak
up
po
dno
śnik
a ko
szo
weg
o
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
10
9 8
00
,00
5
1 1
00
,00
15
4
MA
CH
TE
L O
PT
YK
A K
aro
l
Mac
hte
l
Bud
ow
a p
ozycj
i ko
nk
ure
ncyjn
ej
firm
y M
AC
HT
EL
OP
TY
KA
po
prz
ez z
akup
zes
taw
u
szli
fier
skie
go
KA
PP
A
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
10
8 0
67
,60
6
2 0
06
,00
80 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
15
5
Kurz
aw
iak B
ogd
an U
NE
L
Po
pra
wa
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
prz
edsi
ębio
rstw
a K
urz
aw
iak
Bo
gd
an U
NE
L p
op
rzez
wp
row
adze
nie
do
ofe
rty n
ow
ych
usł
ug i
po
pra
wę
efe
kty
wno
ści
dzi
ałan
ia
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
10
2 6
00
,00
5
8 8
00
,00
15
6
PR
OJE
KT
- S
TY
L M
arek
Pió
rko
wsk
i
Zakup
pił
y f
orm
ato
wej
i
bo
czkar
ki
jed
no
wrz
ecio
no
wej
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
10
1 2
60
,00
5
8 1
00
,00
15
7
Ole
ksi
ejuk A
nna
Mar
ia -
AM
O
DE
NT
Pry
wat
ny G
abin
et
Sto
mat
olo
gic
zn
y
Zakup
sp
ecja
list
ycz
nego
wyp
osa
żenia
dla
gab
inet
u
Sto
mat
olo
gic
znego
AM
O-D
EN
T
w T
oru
niu
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
10
0 7
00
,00
6
0 4
20
,00
15
8
Zakła
d O
pty
czn
y V
ISU
S S
.C.
Zakup
urz
ądze
nia
do
las
ero
tera
pii
5
.2.
Wsp
arci
e
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
91
888
,85
5
8 0
65
,00
15
9
Gab
inet
Ko
smet
ycz
ny M
arit
a
Prz
yb
yls
ka
Mo
der
niz
acja
i i
nw
esty
cja
w
no
wo
czesn
ą ap
arat
urę
sza
nsą
rozw
oju
Gab
inet
u
Ko
smet
ycz
neg
o M
arit
y
Prz
yb
yls
kie
j
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.1. W
spar
cie
inw
esty
cji
mik
rop
rzed
sięb
iors
tw
87
807
,15
6
1 4
48
,21
16
0
Zakła
d P
oli
gra
ficz
ny P
OL
PR
INT
Sp
. z
o.o
.
Uat
rakcyjn
ienie
ofe
rty s
pó
łki
PO
LP
RIN
T z
Ino
wro
cław
ia
po
prz
ez z
akup
no
wo
czes
neg
o
urz
ądze
nia
dru
kują
cego
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
3 5
29 8
86
,44
5
49
73
6,4
1
16
1
GE
ND
ER
KA
Sp
. z
o.o
.
Zakup
mas
zyn i
urz
ądze
ń d
o
pro
dukcj
i w
yro
bó
w z
e st
yro
pia
nu
prz
ez f
irm
ę G
EN
DE
RK
A
Sp
. z
o.o
. d
o Z
akła
du
Pro
dukcyjn
ego
w B
yd
go
szcz
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
2 3
10 6
80
,00
9
28
01
1,0
0
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 81
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
16
2
Rad
io H
it-M
arfi
x Z
PC
HR
Wie
sław
Raf
alsk
i
Zakup
inno
wac
yjn
ej m
asz
yn
y
po
ligra
ficz
nej
sp
oso
bem
po
dnie
sien
ia k
on
kure
ncyjn
ośc
i
firm
y R
adio
Hit
-Mar
fix Z
PC
HR
Wie
sław
Rafa
lski
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
2 1
96 0
00
,00
7
51
55
7,3
3
16
3
Kuja
wsk
a F
abry
ka
Masz
yn
Ro
lnic
zych S
p.
z o
.o.
Zakup
mas
zyn i
urz
ądze
ń d
la
Kuja
wsk
iej
Fab
ryki
Mas
zyn
Ro
lnic
zych S
p.
z o
.o.
w B
rześ
ciu
Kuja
wsk
im c
elem
wd
roże
nia
no
wych u
sług o
raz
pro
dukcj
i
no
wych i
ud
osk
onal
on
ych
mas
zyn r
oln
iczych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
1 8
37 3
20
,00
7
36
37
0,5
0
16
4
Prz
edsi
ębio
rstw
o -
Pro
dukcyjn
o -
Han
dlo
we
RO
X R
om
an T
urc
zyn
Ad
apta
cja
istn
ieją
cego
bud
yn
ku
na
prz
edsz
ko
le z
ro
zbud
ow
ą w
celu
dyw
ersy
fikac
ji u
sług f
irm
y
PP
H
RO
X w
Zło
tory
i
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
1 4
62 5
33
,30
5
23
91
4,4
5
16
5
Zakła
d M
echanik
i P
oja
zdo
wej
,
Bla
char
stw
a i
Lak
iern
ictw
a Ja
n
Kam
ińsk
i
Wp
row
adze
nie
in
no
wac
yjn
eg
o
pro
cesu
św
iad
czen
ia u
słu
g w
Zakła
dzi
e M
echanik
i P
oja
zdow
ej,
Bla
char
stw
a i
Lak
iern
ictw
a Ja
na
Kam
ińsk
iego
w K
arb
ow
ie
po
prz
ez u
ruch
om
ienie
no
wo
czesn
ej b
lach
arnio
-lakie
rni
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
1 2
86 7
81
,53
5
14
58
4,3
8
16
6
TO
RP
AK
Sp
. z
o.o
.
Z
akup
Pó
łauto
mat
ycz
nej
Kra
jark
o-P
rzew
ijar
ki
do
ko
nfe
kcj
ono
wan
ia f
oli
i p
rzez
TO
RP
AK
Sp
. z
o.o
. w
Wąb
rzeź
nie
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
1 2
20 0
00
,00
4
18
94
4,6
0
16
7
CO
MP
RE
SS
OR
- K
rusz
yw
a
To
mas
z C
ury
ło
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i fi
rmy
CO
MP
RE
SS
OR
- K
rusz
yw
a
po
prz
ez w
pro
wad
zenie
no
wych
ora
z zm
od
erniz
ow
anych
pro
duktó
w
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
1 1
28 5
00
,00
6
47
50
0,0
0
82 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
16
8
TA
TF
OR
T G
OL
F C
LU
B S
p.
z o
.o.
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
firm
y T
AT
Ele
ktr
onik
po
prz
ez
zakup
sp
ecja
list
ycz
nych m
asz
yn
do
pie
lęgnac
ji z
iele
ni
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
1 0
45 0
48
,95
5
99
61
8,2
5
16
9
Prz
edsi
ębio
rstw
o R
em
onto
wo
-
Bud
ow
lane
AG
AD
Sp
. z
o.o
.
Wzr
ost
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Prz
edsi
ębio
rstw
a R
em
onto
wo
-
Bud
ow
laneg
o A
GA
D
Sp
. z
o.o
. p
op
rzez
zak
up
cen
tru
m
ob
rób
czeg
o w
raz
z w
yp
osa
żen
iem
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
95
8 4
66
,16
3
10
50
0,0
0
17
0
Z.P
.H.U
. T
EC
HB
UD
Mał
go
rzat
a
Fir
yn
Wd
roże
nie
no
wo
czes
nych
tech
no
logii
św
iad
czen
ia u
sług
prz
ez f
irm
ę T
EC
HB
UD
ze
Św
ieci
a
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
91
5 0
00
,00
4
24
88
1,0
0
17
1
INP
OL
Gro
nik
ow
scy S
p.
j.
Wzm
ocnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
firm
y I
NP
OL
Gro
nik
ow
scy S
p.
j.
po
prz
ez d
yw
ersy
fikac
ję
do
tychcz
aso
wej
pro
dukcj
i
po
legaj
ące
na
wp
row
adze
niu
no
weg
o p
rod
uktu
– K
uja
wsk
iej
chru
pk
i cz
eko
lad
ow
ej
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
87
9 6
20
,00
3
57
95
1,1
1
17
2
Fir
ma
Pro
dukcyjn
o-U
słu
go
wo
-
Han
dlo
wa
CO
MP
RE
SS
OR
To
masz
Cury
ło
Zakup
prz
esie
wac
za p
rzez
FP
UH
CO
MP
RE
SS
OR
To
masz
Cury
ło z
Ko
wal
ew
a P
om
ors
kie
go
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
75
6 4
00
,00
3
07
50
0,0
0
17
3
Zakła
d S
tola
rsk
i K
apej
a M
arek
W
zmo
cnie
nie
po
zycj
i i
wzr
ost
ko
nkure
ncyjn
ośc
i Z
akła
du
Sto
lars
kie
go
Kap
eja
Mar
ek d
zięk
i
zakup
ow
i ce
ntr
um
ob
rób
czeg
o
wra
z z
wyp
osa
żenie
m
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
74
1 7
56
,72
5
19
22
9,7
0
17
4
Est
etic
med
.pl
Mar
cin B
ieńko
wsk
i Z
akup
inno
wac
yjn
ych u
rząd
zeń
med
ycz
nych d
la k
linik
i
med
ycyn
y e
stet
ycz
nej
i
lase
rote
rap
ii E
stet
icm
ed.p
l
Mar
cin B
ień
ko
wsk
i
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
68
6 8
15
,95
4
79
79
7,1
1
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 83
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
17
5
Fir
ma
Rze
mie
ślnic
zo-U
sługo
wo
-
Han
dlo
wa
CE
RA
KO
Jan
Ko
wal
ski
Uru
cho
mie
nie
no
wo
czes
nej
myjn
i
sam
oo
bsł
ugo
wej
prz
ez f
irm
ę
CE
RA
KO
w B
rod
nic
y k
lucz
em
do
wzr
ost
u k
on
kure
ncyjn
ośc
i
firm
y
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
68
0 7
13
,12
3
84
61
5,0
0
17
6
Fir
ma
Bud
ow
lano
-Dro
go
wa
PR
AS
BE
T S
p.
j. W
ojc
iech
Hil
ger
,
Mar
iusz
Zie
mer
Wzm
ocnie
nie
ko
nk
ure
ncyjn
ośc
i
Fir
my B
ud
ow
lano
- D
rogo
wej
PR
AS
BE
T S
p.
j. z
Gru
dzi
ądza
po
prz
ez z
akup
dw
óch w
yso
kie
j
kla
sy ł
ado
war
ek b
ud
ow
lan
ych
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
65
1 4
87
,81
2
66
50
3,2
0
17
7
KA
PL
AS
T S
p.
z o
.o.
No
we
pro
dukty
, no
wi
kli
enci
,
no
we
ryn
ki
- in
no
wac
yjn
a
tech
no
logia
sza
nsą
na
rozw
ój
spó
łki
KA
PL
AS
T z
Byd
go
szczy
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
48
8 0
00
,00
1
99
15
0,1
2
17
8
DIN
GO
Sp
. z
o.o
. R
ozb
ud
ow
a fi
rmy D
ING
O
Sp
. z
o.o
. z
Byd
go
szcz
y o
raz
wp
row
adze
nie
no
wych
pro
duktó
w d
o o
fert
y k
lucz
em
do
wzr
ost
u k
onk
ure
ncyjn
ośc
i
5.2
. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
5.2
.2. W
spar
cie
inw
esty
cji
prz
edsi
ębio
rstw
27
0 3
15
,40
1
10
76
4,8
3
17
9
NO
ME
T S
p.
z o
.o.
P
rom
ocj
a p
rod
uktó
w o
raz
ud
zia
ł
NO
ME
T s
p.
z o
.o.
w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
ZO
W´2
00
9 B
ad S
alzu
flen,
Nie
mcy,
w l
uty
m 2
00
9 r
.
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
1
84
27
6,0
6
49
136
,06
18
0
Toru
ńsk
a A
gencj
a R
ozw
oju
Reg
ional
neg
o S
.A.
Ud
ział
w m
ięd
zynar
od
ow
ych
targ
ach D
RE
MA
20
09
fir
m
bra
nży m
asz
yn i
nar
zęd
zi d
la
prz
emysł
u d
rzew
nego
i
meb
lars
kie
go
w P
ozn
aniu
w
dnia
ch 3
1 m
arca
-3 k
wie
tnia
20
09
r.
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
1
61
40
1,1
8
56
811
,42
18
1
NO
ME
T S
p.
z o
.o.
U
dzi
ał N
OM
ET
sp
. z
o.o
. w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
ZO
W M
osc
ow
20
08
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
1
34
75
3,4
7
25
505
,48
84 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
18
2
NO
ME
T S
p.
z o
.o.
P
rom
ocj
a p
rod
uktó
w o
raz
ud
zia
ł
NO
ME
T S
p.
z o
.o.
w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Bud
ow
nic
twa
BU
DM
A 2
00
9 w
Po
znan
iu
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
1
14
15
3,5
6
34
294
,39
18
3
Sam
orz
ąd W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
Ud
ział
w M
ięd
zynar
od
ow
ych
Tar
gac
h G
runeW
och
e w
Ber
linie
(Nie
mcy)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
1
11
21
6,0
0
55
217
,32
18
4
Cen
tru
m O
bsł
ugi
Pie
kar
stw
a
AK
O S
.A.
Ud
ział
w t
argac
h M
od
ern B
aker
y
w d
nia
ch 2
3-2
6 l
ipca
20
09
ro
ku w
Mo
skw
ie (
Ro
sja)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
8
8 0
49
,50
2
9 7
27
,79
18
5
SIT
S S
p.
z o
.o.
Ro
zw
ój
i p
rom
ocj
a m
arki
SIT
S
po
prz
ez u
dzi
ał p
rzed
sięb
iors
twa
w t
argac
h S
alo
n d
u M
eble
Par
is l
e
Bo
rget
w t
erm
inie
22
-26
sty
czeń
20
09
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
8
6 1
60
,00
3
5 8
57
,80
18
6
SIT
S S
p.
z o
.o.
Ro
zw
ój
i p
rom
ocj
a m
arki
SIT
S
po
prz
ez u
dzi
ał p
rzed
sięb
iors
twa
w t
argac
h M
EB
LE
20
09
org
aniz
ow
ane
prz
ez
Mię
dzynar
od
ow
e T
argi
Po
znań
skie
w t
erm
inie
3-6
czer
wca
20
09
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
8
5 1
56
,00
3
4 9
00
,00
18
7
Tar
gi
Po
mo
rskie
Sp
. z
o.o
. U
dzi
ał f
irm
y T
argi
Po
mo
rskie
Sp
. z
o.o
. w
15
Św
iato
wych
Tar
gac
h N
arzę
dzi
. S
truktu
ra
Fo
rmy,
Wzo
rnic
two
i R
ozw
ój
Pro
duktu
Euro
Mo
ld 2
00
8,
w
dnia
ch 0
3-0
6 g
rud
nia
20
08
,
Fra
nk
furt
nad
Menem
(N
iem
cy)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
8
4 0
73
,03
31
650
,66
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 85
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
18
8
BIN
Sp
. z
o.o
. w
Ale
ksa
nd
row
ie
Kuja
wsk
im
Pro
mo
cja
eksp
ort
u w
yro
bó
w B
IN
Sp
. z
o.o
. p
op
rzez
ud
ział
w X
V
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Tec
hnik
i R
oln
icze
j A
GR
OT
EC
H
w d
nia
ch 1
3-1
5.0
3.2
00
9 w
Kie
lcac
h o
raz
pro
mo
cja
mar
ki
BIN
jak
o p
rod
uktu
reg
ional
nego
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
8
2 8
41
,83
3
4 3
72
,48
18
9
P.W
. S
OR
IME
X S
p.
z o.o
. U
dzi
ał P
W S
OR
IME
X S
p.
z o.o
.
jako
wyst
aw
ca,
w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Wyp
osa
żenia
i A
par
atury
Med
ycz
nej
ME
DIC
A 2
00
8 w
dnia
ch o
d 1
9 d
o 2
2 l
isto
pad
a
20
08
r.
w D
uss
eld
orf
ie -
Nie
mcy
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
7
4 6
44
,26
3
5 3
40
,00
19
0
AT
S S
.A.
Ud
ział
AT
S S
.A.
jako
wyst
aw
cy
w t
argac
h:
TIB
RO
ME
XP
O
INT
ER
NA
TIO
NA
L 2
00
8
7-1
1.1
0.2
008
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
7
3 4
19
,92
8
15
9,7
8
19
1
Toru
ńsk
ie Z
akła
dy U
rząd
zeń
Okrę
tow
ych T
OW
IMO
R S
.A.
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
TO
WIM
OR
S.A
. na
ryn
ku
euro
pej
skim
i ś
wia
tow
ym
,
po
prz
ez z
apre
zento
wan
ie o
fert
y
pro
dukto
wej
na
świa
tow
ych
targ
ach b
ranży o
krę
tow
ej
Ko
rmar
ine
20
09
(B
usa
n,
Ko
rea,
21
-24
paź
dzi
ernik
a 2
00
9)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
7
2 2
00
,00
3
0 2
36
,49
19
2
AK
O S
.A.
Ud
ział
w t
argac
h I
BA
w d
nia
ch
3-
9 p
aźd
zier
nik
a 2
00
9 r
oku
w D
uss
eld
orf
(N
iem
cy)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
7
0 1
82
,10
2
7 7
60
,27
19
3
Cen
tru
m O
bsł
ugi
Pie
kar
stw
a
AK
O S
.A.
Ud
ział
w t
argac
h P
OL
AG
RA
-
TE
CH
w d
nia
ch 1
4-1
8 w
rześ
nia
20
08
ro
ku w
Po
znan
iu
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
6
9 5
19
,04
2
8 0
30
,51
86 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
19
4
U
dzi
ał w
tar
gac
h R
yga-F
oo
d w
dnia
ch 9
-12
wrz
eśnia
20
09
w
Ryd
ze (
Ło
twa)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
6
7 8
59
,19
2
8 8
60
,75
19
5
ZP
UH
OS
KA
Zb
ignie
w O
skw
arek
,
Kaz
imie
rz K
asp
row
icz
Sp
. j.
Ud
ział
fir
my O
SK
A w
char
akte
rze
wyst
aw
cy w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Go
spo
dar
ki
Leś
nej
i P
rzem
ysł
u
Drz
ew
neg
o L
IGN
A+
, H
anno
ver
,
w d
nia
ch 1
8-2
2.0
5.2
00
9 r
.
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
6
4 9
91
,30
2
8 2
77
,92
19
6
Cen
tru
m O
bsł
ugi
Pie
kar
stw
a
AK
O S
.A.
Ud
ział
w t
argac
h I
NT
ER
NO
RG
A
w d
nia
ch 1
3-1
8 m
arca
20
09
roku
w H
am
burg
u (
Nie
mcy)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
6
2 6
39
,94
2
4 8
68
,64
19
7
IBIS
LT
D.-
Inte
rnat
ional
Bak
ery
Ind
ust
ries-
Sp
om
asz
Sp
. z
o.o
.
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
firm
y I
BIS
po
prz
ez u
dzi
ał w
targ
ach I
BA
w D
uss
eld
orf
(Nie
mcy,
3-9
paź
dzi
ernik
a 2
00
9)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
6
1 9
20
,00
2
5 7
50
,00
19
8
PL
AN
IKA
Sp
. z
o.o
. U
czes
tnic
two
w t
argac
h
wyp
osa
żenia
wn
ętrz
w
char
akte
rze
wyst
aw
cy N
ow
Des
ign a
viv
re w
Par
yżu
we
Fra
ncj
i w
dnia
ch 2
3-2
7.0
1.2
00
9
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
5
9 9
99
,98
3
0 8
39
,01
19
9
Fir
ma
KO
MN
ET
Kra
jew
ski
Pio
tr
Pro
mo
cja
mar
ki
Meb
le K
raje
wsk
i
ora
z p
rod
uktó
w w
ytw
orz
on
ych
prz
ez t
ą m
arkę
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
5
6 5
96
,59
2
7 8
24
,44
20
0
My F
ashio
n S
p.
z o
.o.
Pusz
yśc
i -
Wre
szci
e M
od
nie
-
Po
znań
20
09
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
7 9
42
,05
2
7 8
92
,48
20
1
Gm
ina
Ko
rono
wo
U
trw
alenie
mar
ki
Gm
iny
Ko
rono
wo
w o
bsz
arze
rynk
u
euro
pej
skie
go
– u
dzi
ał w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Po
znań
skic
h F
AR
MA
20
09
/Po
znań
/9-1
1.1
0.2
00
9 r
. o
raz
TO
UR
SA
LO
N 2
00
9/P
ozn
ań/2
1-
24
.10.2
00
9 r
.
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
7 0
33
,10
2
2 7
23
,74
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 87
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
20
2
AU
ST
EN
IT I
MP
OR
T S
p. j.
Kry
styn
a C
iećkie
wic
z, J
acek
Cie
ćkie
wic
z, C
yp
rian C
iećk
iew
icz
Ud
ział
fir
my A
US
TE
NIT
IMP
OR
T w
tar
gac
h 5
th
Inte
rnat
ional
Sta
inle
ss S
teel
Co
ngre
ss -
Sta
inle
ss 2
00
9 j
ako
wyst
aw
ca B
rno
07
-09
.04.2
00
9
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
6 3
80
,96
2
0 8
84
,00
20
3
Okrę
g P
ols
kie
go
Zw
iązku
Węd
kar
skie
go
Ud
ział
Okrę
gu P
ols
kie
go
Zw
iązk
u W
ędkar
skie
go
w
Toru
niu
jak
o w
yst
aw
cy w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Gru
ne
Wo
che
w B
erli
nie
, N
iem
cy
w d
nia
ch 1
6-2
5 s
tycz
nia
20
09
r.
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
6 2
52
,00
3
0 3
09
,90
20
4
P.P
.U.H
. E
UR
O-P
LA
ST
Rem
igiu
sz
Wal
do
wsk
i
1.
Prz
ygo
tow
anie
i p
reze
nta
cja
ofe
rty h
and
low
ej n
a ta
rgi
WO
D-
KA
N 2
00
9
2.
Ud
ział
jak
o w
yst
aw
ca w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Mas
zyn i
Urz
ądze
ń d
la
Wo
do
ciąg
ów
WO
D-K
AN
20
09
,
26
-28
maj
a 2
00
9 w
Byd
go
szczy
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
5 5
45
,04
2
2 3
99
,20
20
5
Mec
han
ika
Masz
yn M
EC
H-M
AS
Z
Hen
ryk S
zcze
cińsk
i
Ud
ział
Fir
my M
echanik
a M
aszyn
ME
CH
-MA
SZ
Henry
k
Szc
zeci
ńsk
i w
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Po
znań
skic
h -
BA
KE
PO
L T
argi
Prz
emysł
u P
iekar
skie
go
i
Cu
kie
rnic
zego
(B
akin
g a
nd
Co
nfe
ctio
ner
y I
nd
ust
ry F
air)
w
Kie
lcac
h,
w d
nia
ch 2
4-2
8.0
4.2
00
9
roku,
jako
wyst
aw
cy
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
5 1
20
,17
2
1 7
40
,36
88 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
20
6
Toru
ńsk
ie Z
akła
dy U
rząd
zeń
Okrę
tow
ych T
OW
IMO
R S
.A.
Zw
iększ
enie
ko
nkure
ncyjn
ośc
i
TO
WIM
OR
S.A
. na
ryn
ku
euro
pej
skim
, p
op
rzez
zap
reze
nto
wanie
ofe
rty
pro
dukto
wej
na
świa
tow
ych
targ
ach b
ranży o
krę
tow
ej S
MM
20
08
(H
amb
urg
, N
iem
cy,
23
-26
.09.2
00
8)
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
1 7
90
,47
1
8 4
23
,33
20
7
VIT
RO
FL
OR
A S
p.
z o
.o.
Ud
ział
VIT
RO
FL
OR
Y S
p.
z o
.o.
jako
wyst
aw
cy w
mię
dzynar
od
ow
ych
tar
gac
h
ogro
dnic
zych I
PM
200
9 -
Ess
en
w d
nia
ch 2
9.0
1 -
01
.02
.200
9
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
4
0 9
28
,46
2
4 6
43
,41
20
8
Mia
sto
i G
min
a D
ob
rzyń n
ad W
isłą
W
dro
żenie
mar
ko
wego
pro
duktu
Do
brz
yń n
ad W
isłą
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
3
6 6
00
,00
2
5 2
81
,22
20
9
PL
AS
TM
AL
JA
KO
Sp
. z
o.o
. U
dzi
ał P
LA
ST
MA
L j
ako
Sp
. z
o.o
. ja
ko
wyst
aw
cy n
a X
X
Mię
dzynar
od
ow
ych T
argac
h
Tel
eko
mu
nik
acji
Ele
ktr
on
iczn
ej
INT
ER
TE
LE
KO
M 2
00
9 w
Ło
dzi
ora
z za
kup
mat
eria
łów
pro
mo
cyjn
ych
do
kam
pan
ii
prz
yp
om
inaj
ącej
po t
argac
h
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
2
5 0
82
,34
1
2 5
02
,18
21
0
Prz
edsi
ębio
rstw
o H
ote
lars
ko
-
Tury
stycz
ne
BR
DA
Sp
. z
o.o
.
Wsp
arci
e p
rom
ocj
i lo
kal
neg
o
pro
duktu
tury
stycz
nego
-Ho
tel
BR
DA
w B
yd
go
szcz
y
5.5
. P
rom
ocj
a i
rozw
ój
mar
ko
wych
pro
duk
tów
2
2 8
74
,51
9
37
4,8
0
21
1
Zar
ząd
Wo
jew
ód
ztw
a K
uja
wsk
o-
Po
mo
rsk
iego
Zap
ew
nie
nie
sp
raw
nego
pro
cesu
zarz
ądza
nia
i w
dra
żania
dla
Reg
ional
neg
o P
rogra
mu
Op
erac
yjn
ego
Wo
jew
ód
ztw
a
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
w 2
00
8 r
.
8.1
Wsp
arci
e p
roce
su
zarz
ądza
nia
i
wd
raża
nia
RP
O
1
3 9
99
45
0,0
0
5 4
52 4
83
,81
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 89
Lp
. N
azw
a b
enef
icje
nta
T
ytu
ł p
roje
ktu
D
zia
łan
ie
Po
dd
zia
łan
ie
Wa
rto
ść o
gó
łem
(w z
ł)
Do
fin
an
sow
an
ie
pu
bli
czn
e
(w z
ł)
21
2
Zar
ząd
Wo
jew
ód
ztw
a K
uja
wsk
o-
Po
mo
rsk
iego
Zap
ew
nie
nie
sp
raw
nego
pro
cesu
zarz
ądza
nia
i w
dra
żania
dla
Reg
ional
neg
o P
rogra
mu
Op
erac
yjn
ego
Wo
jew
ód
ztw
a
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
w 2
00
7 r
.
8.1
Wsp
arci
e p
roce
su
zarz
ądza
nia
i
wd
raża
nia
RP
O
1
34
0 5
43
,98
1
02
9 5
10
,32
21
3
Sam
orz
ąd W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
Oce
ny i
eksp
erty
zy z
wią
zane
z
zarz
ądza
nie
m i
wd
raża
nie
m R
PO
WK
-P w
20
09
r.
8.1
Wsp
arci
e p
roce
su
zarz
ądza
nia
i
wd
raża
nia
RP
O
6
13
23
5,0
0
44
2 3
89
,35
21
4
Zar
ząd
Wo
jew
ód
ztw
a K
uja
wsk
o-
Po
mo
rsk
iego
Oce
ny i
eksp
erty
zy z
wią
zane
z
zarz
ądza
nie
m i
wd
raża
nie
m R
PO
WK
-P w
20
08
r.
8.1
Wsp
arci
e p
roce
su
zarz
ądza
nia
i
wd
raża
nia
RP
O
5
00
00
0,0
0
25
7 3
83
,40
21
5
Sam
orz
ąd W
oje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
Mo
der
niz
acja
i a
dap
tacj
a b
udyn
ku
prz
y u
l. B
echie
go
2 w
e
Wło
cław
ku n
a p
otr
zeb
y U
rzęd
u
Mar
szał
ko
wsk
iego
Wo
jew
ód
ztw
a
Kuja
wsk
o-P
om
ors
kie
go
w l
atac
h
20
07
-200
9
8.1
Wsp
arci
e p
roce
su
zarz
ądza
nia
i
wd
raża
nia
RP
O
3
22
08
4,9
5
27
3 7
72
,20
21
6
Zar
ząd
Wo
jew
ód
ztw
a K
uja
wsk
o-
Po
mo
rsk
iego
Pro
mo
cja
Reg
ional
neg
o
Pro
gra
mu O
per
acyjn
ego
Woje
wó
dzt
wa
Kuja
wsk
o-
Po
mo
rsk
iego
w 2
00
8 r
.
8.2
Dzi
ałan
ia
info
rmac
yjn
e i
pro
mo
cyjn
e
2
58
6 0
00
,00
4
35
92
1,3
1
Źró
dło
: o
pra
cow
anie
w
łasn
e
na
po
dst
aw
ie
Lis
ty
ben
efic
jen
tów
F
un
du
szy
Eu
rop
ejsk
ich
2
00
7-2
01
3
- st
an
n
a
1 k
wie
tnia
2
01
0
r.
na
p
od
sta
wie
K
SI
SIM
IK
07
-13,
ww
w.f
und
usz
eeuro
pej
skie
.go
v.p
l/
90 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
90
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Agnieszka Olechnicka, Adam Płoszaj
Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych EUROREG
Uniwersytet Warszawski
NAUKA I BADANIA W POLSKICH REGIONACH – WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
Innowacja stała się ucieleśnieniem sukcesu firm, regionów i państw. Jakie są źródła
innowacyjności, gdzie jej poszukiwać? Nie ma prostej odpowiedzi. Jednak niewątpliwie
ważną rolę odgrywa potencjał naukowo-badawczy skupiony na danym terytorium.53
Badania
wskazują, że muszą oczywiście zaistnieć odpowiednie warunki do wykorzystania potencjału
naukowego i działać adekwatne mechanizmy usprawniające przekładanie osiągnięć
naukowych na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw,54
jednak nie przyniosą one rezultatu gdy
potencjał naukowy jest wątły.
Zagadnienia związane z potencjałem naukowym stanowią serce wielu teorii mówiących
o rozwoju regionalnym, w których sektorowi naukowo-badawczemu przypisuje się nowe role
związane z dynamicznie zmieniającymi się uwarunkowaniami. Mówią o tym takie koncepcje
jak: regionalny system innowacji,55
koncepcja klastrów,56
model potrójnej helisy (triple
helix),57
czy druga metoda produkcji wiedzy (Mode 2 Knowledge Production).58
Wszystkie
wymienione podejścia podkreślają wzrost znaczenia zewnętrznych relacji w systemie
produkcji wiedzy, przyznając tym samym konieczność otwarcia sektora naukowego na
potrzeby otoczenia59
oraz rozwijania sieci współpracy.60
53
Mowerty D.C, Sampat B.N.: Universities in National Innovation Systems w: Fagerberg J., Mowery D.C.,
Nelson R.R (red.): The Oxford Handbook of Innovation, Oxford University Press, New York 2005. 54
Bąk M., Kulawczuk P. (red.): Warunki skutecznej współpracy pomiędzy nauką a przedsiębiorstwami, Instytut
Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym, Warszawa 2009. 55
Managing National Innovation Systems, OECD, Paris 1999; Okoń-Horodyńska E.: Jak budować regionalne
systemy innowacji, IBnGR, Gdańsk 2000. 56
Porter M.: Konkurencyjna przewaga narodów, PWE, Warszawa 1990. 57
Leydesdorff L., Etzkowitz H.: The Triple Helix as a Model for Innovation Studies, Science and Public Policy
25(3), 1998, s. 195-203. 58
Etzkowitz H., Ledersdorff L.: The Dynamics of Innovation: from National Systems and ''Mode 2'' to a Triple
Helix of University-Industry-Government Relations, Research Policy 29, 2000, s.109-23. 59
Hessels L. K., van Lente H.: Re-thinking new knowledge production: A literature review and a research
agenda, Research Policy, nr 4 (37), 2008, s. 740-760. 60
Olechnicka A., Płoszaj A.: Sieci współpracy receptą na innowacyjność regionu?, w: Gorzelak G., Tucholska
A. (red.): Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, MRR, EUROREG, Warszawa 2010.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 91
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 9
1
Innowacyjność Polski jest na tle Europy i świata relatywnie mała.61
Zagadnienie to
można rozpatrywać przy wykorzystaniu kilku perspektyw. Po pierwsze wskaźniki z zakresu
nauki i badań w ujęciu zasobowym prezentują się niezadowalająco. Świadczy o tym między
innymi pozycja Polski w analizach tworzonych na zamówienie Komisji Europejskiej od 2000
(European Innovation Scoreboard 2009) w odniesieniu do takich elementów jak udział
wydatków publicznych na B+R w %PKB (58% średniej UE27) czy odsetek osób
z wykształceniem wyższym, posiadających stopień doktora czy kształcących się ustawicznie
(odpowiednio 80%, 77%, 52% średniej UE ). Potwierdza to również obraz, jaki wyłania się
z rankingów uniwersytetów na świecie.62
Po drugie także z punktu widzenia produktów
sektora nauki Polski dorobek jest nieznaczny. Polskę charakteryzuje relatywnie niska liczba
publikacji naukowych w odniesieniu do liczby ludności kraju oraz niska cytowalność (średnia
liczba cytowań jednego artykułu) publikacji afiliowanych w Polsce.63
Liczba przedsiębiorstw
zaangażowanych w publikacje naukowe jest znikoma, co może świadczyć o niskiej
aplikowalności badań lub rozciągnięciu w czasie momentu zastosowania nowych
rozwiązań.64
Również aktywność patentowa krajowych podmiotów jest mała – ponadto
w tym przypadku obserwowany jest trend spadkowy przeciwstawny do zintensyfikowanej
aktywności wynalazczej na świecie.65
Potencjał naukowo-badawczy Polski jest zróżnicowany przestrzennie i skupiony
w największych ośrodkach miejskich. W szczególności silne ośrodki metropolitalne
koncentrują zasoby naukowo-badawcze,66
instytucje, pracowników, nakłady, innowacyjne
firmy itd. Należy jednak podkreślić, że jest to zjawisko niejako naturalne, związane m.in.
z procesami metropolizacji67
i globalizacji, powszechnie obserwowane w wielu krajach.68
61
European innovation scoreboard 2008: Comparative analysis of innovation performance, PRO INNO
Europe® Paper No. 10; Płowiec U.: Innowacyjność Polski na tle innych krajów Unii Europejskiej, w: Baczko
T. (red.): Raport o innowacyjności gospodarki Polski w 2008 roku, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej
Akademii Nauk, Warszawa 2009. 62
Por. np.: www.arwu.org 63
Olechnicka A., Płoszaj A.: Polska nauka na tle światowym – analiza bibliometryczna, w: Baczko T. (red.):
Raport o innowacyjności gospodarki Polski w 2009 roku, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii
Nauk, Warszawa 2010. 64
Niepublikowane materiały z realizacji projektu badawczego habilitacyjnego MNiSW pt.: Potencjał nauki
a innowacyjność polskich regionów (nr N N114 208434). 65
Niedbalska G.: Działalność wynalazcza w Polsce w latach 2000–2006 według województw, w: Baczko T.
(red.): Raport o innowacyjności województwa dolnośląskiego w 2007 roku, INE PAN, Warszawa 2008. 66
Olechnicka A., Płoszaj A.: Polska nauka w sieci. Przestrzeń nauki i innowacyjności. Raport z badań,
Warszawa 2008. 67
Smętkowski M., Gorzelak G.: Metropolis and its Region—New Relations in the Information Economy,
European Planning Studies, Vol. 16, no. 6, 2008, s. 727-743. 68
Olechnicka A., Płoszaj A.: Metropolie a innowacyjność, w: Jałowiecki B.: Czy metropolia jest jeszcze
miastem, Scholar, Warszawa 2009.
92 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
92
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Rysunek 1. Region na tle kraju
INSTYTUCJE – jednostki prowadzące działalność B+R na 1 mln mieszkańców w 2008 r., dane GUS.
NAKŁADY B+R – nakłady na B+R na 1 mieszkańca w 2008 r., dane GUS.
ZATRUDNIENIE B+R – zatrudnienie w B+R na 10 tys. mieszkańców w 2008 r., dane GUS.
NAUCZYCIELE AKADEMICCY – nauczyciele akademiccy na tysiąc studentów w 2008 r., dane GUS.
STUDENCI – studenci na tysiąc mieszkańców w 2008 r. dane GUS.
PROJEKTY 6. PR – zespoły realizujące projekty w ramach 6. Programu Ramowego UE na 1 mln mieszkańców,
dane CORDIS.
PUBLIKACJE – publikacje naukowe z lat 2001- 2006 indeksowane w Web of Science na 10 tys. mieszkańców,
dane Web of Science.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, CORDIS i Web of Science.
Województwo kujawsko-pomorskie wyróżnia na tle kraju funkcjonowanie dwóch
silnych ośrodków naukowych – Torunia i Bydgoszczy – wzajemnie ze sobą kooperujących,
a także silna i trwała specjalizacji naukowa. Profil regionu (por. rys. 1) skłania do
twierdzenia, że rola sektora nauki w regionie na tle Polski dotyczy w większym stopniu
kształcenia niż działalności badawczej. Świadczą o tym stosunkowo lepsze niż średnio
w kraju wskaźniki liczby nauczycieli akademickich i liczby studentów. Stosunkowo wyższy
odsetek studentów na kierunkach humanistycznych i znacznie niższy na kierunkach
społecznych to cechy charakterystyczne kujawsko-pomorskiego w porównaniu do innych
województw. W odniesieniu do pozostałych kryteriów region osiąga poziom poniżej średniej
krajowej. Szczególnie uderzające są nieznaczne nakłady na B+R w przeliczeniu na jednego
mieszkańca oraz liczba projektów ramowych UE na 1 mln mieszkańców. Analizy wskazują,
że istnieje zróżnicowanie wewnętrzne regionu, przy czym podregion bydgoski osiąga słabsze
rezultaty w odniesieniu do projektów 6. Programu Ramowego UE, publikacji, nakładów na
B+R i zatrudnienia w działalności naukowo-badawczej.69
69
Olechnicka A. Płoszaj A.: Polska nauka w sieci. Przestrzeń nauki i innowacyjności. Raport z badań,
Warszawa 2008.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 93
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 9
3
Tabela 1. Specjalizacja naukowa regionu
Dziedzina Web of Science
Odsetek publikacji w danej
dziedzinie w ogóle publikacji
w tej dziedzinie w Polsce
Odsetek publikacji w danej
dziedzinie w ogóle
publikacji w województwie
Współczynnik
lokalizacji70
Astronomia 15,0 7,8 4,13
Badania układu nerwowego 2,5 1,3 0,68
Biologia i biochemia 3,1 5,6 0,87
Biologia molekularna i genetyka 2,9 1,6 0,81
Botanika i zoologia 4,0 8,8 1,10
Chemia 4,6 28,3 1,27
Farmakologia i toksykologia 1,6 0,8 0,44
Fizyka 2,2 11,9 0,60
Immunologia 1,2 0,3 0,34
Informatyka 4,9 1,4 1,35
Inżynieria 1,8 3,8 0,50
Matematyka 9,4 10,4 2,59
Medycyna kliniczna 3,5 8,6 0,97
Mikrobiologia 1,4 0,3 0,39
Nauka o ziemi 1,5 0,8 0,42
Nauki materiałowe 2,1 3,8 0,58
Nauki o środowisku 4,1 3,0 1,12
Nauki rolnicze 2,1 0,8 0,57
Psychiatria i psychologia 8,3 0,7 2,28
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Web of Science.
Dane dotyczące publikacji pozwalają na określenie profilu naukowego województwa.
Zastrzeżenie jakie należy w tym względzie poczynić dotyczy charakterystyki
bibliometrycznej bazy Web of Science, z której pozyskiwane są dane. Otóż istotną przewagę
w tej bazie mają artykuły z zakresu nauk medycznych i inżynieryjnych, przy niewielkim
udziale tych z zakresu nauk humanistycznych i społecznych, co istotnie wpływa na wyniki
analiz regionalnych.71
Pamiętając o tych ograniczeniach można jednak analizować
specjalizację regionalną w ramach nauk ścisłych. Województwo kujawsko-pomorskie zajmuje
9 pozycję w rankingu województw ze względu na udział w puli publikacji objętych bazą Web
of Science w latach 2001-2006 z co najmniej jedną polską afiliacją. W przypadku
70
Współczynnik lokalizacji (LQ) jest miarą pokazującą relatywną pozycję danej jednostki terytorialnej w danym
kraju. Do obliczenia LQ zastosowano równanie:
Gdzie: Pir – liczba publikacji w dziedzinie i w regionie r; Pr – całkowita liczba publikacji w r; Pin – liczba
publikacji w dziedzinie i w kraju; Pn – ogólna liczba publikacji w kraju. LQ = 1 oznacza, że dany rodzaj
publikacji w analizowanym regionie jest na średnim krajowym poziomie. LQ>1 oznacza, że region cechuje się
relatywnie większą aktywnością pod względem badanej cechy, a więc specjalizacją regionalną – por. np.:
Capello R.: Regional Economics, Routeledge, London and New York 2007. 71
Olechnicka A., Płoszaj A.: Przestrzenne aspekty nauki w Polsce, Zagadnienia Naukoznawstwa, nr 2/2009.
94 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
94
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
omawianego regionu wyraźne jest duże znaczenie nauk astronomicznych – wynika to
z tradycji, jakie w tym względzie ma ośrodek toruński oraz z funkcjonowania na obszarze
województwa unikalnej aparatury badawczej tj. Obserwatorium Astronomicznego
Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Piwnicach. Duże znaczenie badań w zakresie
matematyki należy także w pewnym zakresie łączyć z badaniami astronomicznymi. Z kolei
wysoki współczynnik lokalizacji publikacji z zakresu psychologii i psychiatrii należy
przypisywać ośrodkowi bydgoskiemu i funkcjonującemu tam Collegium Medicum UMK
(por. tab. 1).
Kujawsko-pomorskie zalicza się do grupy regionów o najniższym odsetku publikacji
samodzielnych. Wyróżnikiem jest silna współpraca zagraniczna zarówno w zakresie
publikacji, jak i programów ramowych. Jest to z pewnością związane ze specjalizacją ośrodka
toruńskiego w naukach przyrodniczych i tradycjami badawczymi w tym zakresie. Silna
kooperacja zagraniczna regionu, w szczególności Torunia determinuje współpracę krajową
instytucji tego obszaru, która jest skoncentrowana i ograniczona głównie do współpracy
z Warszawą. Natomiast najważniejszy udział w artykułach afiliowanych w Bydgoszczy mają
instytucje naukowe zlokalizowane w Warszawie i w Poznaniu. Co ciekawe, wspólne
publikacje Torunia i Bydgoszczy stanowią 16% publikacji Bydgoszczy i 20% publikacji
Torunia, co oznacza, że Bydgoszcz jest nieco ważniejsza dla Torunia niż odwrotnie.
U podłoża tych zróżnicowań wzorców współpracy obu miast leży niewątpliwie odmienna
specjalizacja dziedzinowa (Bydgoszcz – nauki medyczne, Toruń – przyrodnicze). Współpraca
zagraniczna także różnicuje wewnętrznie region. Ośrodek toruński współpracuje szeroko,
jego związki kooperacyjne sięgają poza granice Europy, a najważniejszymi partnerami są
Stany Zjednoczone, Francja i Niemcy. Natomiast współpraca zagraniczna Bydgoszczy jest
słabsza, dominują partnerzy niemieccy, amerykańcy i holenderscy.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 95
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 9
5
Marek Szyl Sieć Naukowa MSN
STRUKTURA REGIONALNA SEKTORA PRZEDSIĘBIORSTW PATENTUJĄCYCH W LATACH 2004-2008
W ramach badania struktury regionalnej sektora przedsiębiorstw, które zarejestrowały
patenty w Urzędzie Patentowym RP (UPRP) w okresie 2004-2008, przebadano łącznie 579
przedsiębiorstwa.72
W omawianym okresie grupa ta zarejestrowała w UPRP łącznie 1424
patenty.
Wyniki badań pokazują, że największy sektor przedsiębiorstw patentujących znajdował
się w regionie Śląskim i to zarówno według liczby przedsiębiorstw patentujących (140
podmiotów, 24% badanej grupy przedsiębiorstw), jak i liczby patentów posiadanych przez
przedsiębiorstwa (368 patenty, 26% wszystkich patentów). Do regionów o największych
sektorach przedsiębiorstw patentujących należały również województwa mazowieckie,
małopolskie i dolnośląskie (te cztery regiony skupiały łącznie 56% wszystkich
przedsiębiorstw patentujących). Rysunek 1 przedstawia rozmiary sektorów przedsiębiorstw
patentujących w poszczególnych regionach.
Rysunek 1. Liczba przedsiębiorstw patentujących w latach 2004-2008 według regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Patentowego RP
72
Badanie regionalne, którego wyniki prezentuje poniższy artykuł, jest rozwinięciem prac badawczych
prowadzonych nad strukturą sektora przedsiębiorstw patentujących, które były prowadzone w ramach 5 edycji
badań nad innowacyjnością gospodarki Polski, Baczko T. (red. nauk.): Raport nad innowacyjnością gospodarki
Polski w 2009 roku, INE PAN, Warszawa 2010.
140 94
49 40
36 35 34 33
26 20 19
16 12
10 9
6
0 20 40 60 80 100 120 140 160
ŚLĄSKIE
MAZOWIECKIE
MAŁOPOLSKIE
DOLNOŚLĄSKIE
PODKARPACKIE
POMORSKIE
ŁÓDZKIE
WIELKOPOLSKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
LUBELSKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
OPOLSKIE
LUBUSKIE
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
ZACHODNIO-POMORSKIE
PODLASKIE
liczba przedsiębiorstw
96 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
96
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Najmniejsze liczbowo sektory przedsiębiorstw patentujących znajdowały się w regionie
podlaskim, zachodniopomorskim, warmińsko-mazurskim i lubuskim (w regionach tych
znajdowało się zaledwie 6% wszystkich przedsiębiorstw patentujących).
Analizy pokazują, że rozkład przedsiębiorstw patentujących w poszczególnych regionach
tylko częściowo pokrywał się z ich siłą ekonomiczną. Wyjaśnienia omawianego rozkładu
należałoby szukać na przykład w powiązaniach pomiędzy rodzajem prowadzonej działalności
a zdolnością patentowania przez przedsiębiorstwa. Powyższa hipoteza wymaga jednak
przeprowadzenia bardziej pogłębionych badań.
W analizowanym okresie najwięcej patentów przedsiębiorstw koncentrowało się
w regionie śląskim, mazowieckim, podkarpackim i małopolskim (regiony te skupiały 58%
wszystkich patentów). Najmniej patentów rejestrowały przedsiębiorstwa w województwie
podlaskim, zachodniopomorskim, warmińsko-mazurskim i lubuskim (regiony te kumulowały
zaledwie 5% wszystkich patentów). Rysunek 2 pokazuje rozkład patentów przedsiębiorstw w
poszczególnych regionach.
Rysunek 2. Rozkład patentów przedsiębiorstw w poszczególnych regionach w latach
2004-2008
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Patentowego RP.
ŚLĄSKIE 26%
MAZOWIECKIE 16%
MAŁOPOLSKIE 8%
DOLNOŚLĄSKIE 7%
PODKARPACKIE 8%
POMORSKIE 4%
ŁÓDZKIE 7%
WIELKOPOLSKIE 4%
KUJAWSKO-POMORSKIE
5%
LUBELSKIE 6%
ŚWIĘTOKRZYSKIE 2%
OPOLSKIE 3%
LUBUSKIE 2%
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
1%
ZACHODNIO POMORSKIE
1%
PODLASKIE 1%
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 97
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 9
7
Uzupełnieniem powyższego jest analiza intensywności patentowania przedsiębiorstw w
poszczególnych województwach. Rysunek 3 prezentuje średnią ilość patentów przypadającą
na przedsiębiorstwo w poszczególnych regionach w latach 2004-2008. Tak skonstruowany
wskaźnik pozwala zbadać bardziej szczegółowo strukturę sektorów w poszczególnych
regionach. Należy podkreślić, że nie jest to miara jednoznaczna. Jest to swego rodzaju
nominanta, tzn. dla grupy regionów o liczebnych sektorach przedsiębiorstw patentujących, im
większa wartość tego wskaźnika tym lepiej (pozytywna sytuacja w przypadku, gdy duża ilość
przedsiębiorstw posiada większą ilość patentów), dla regionów o mniej liczebnych sektorach,
im mniejszy wskaźnik tym lepsza sytuacja w regionie (bardziej korzystne jest występowanie
dużej liczby przedsiębiorstw posiadających, co najmniej jeden patent, niż kumulacja wielu
patentów w jednym przedsiębiorstwie). Przy tak interpretowanym wskaźniku najlepiej
wyglądała sytuacja w regionach śląskim, dolnośląskim, podkarpackim, łódzkim,
świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim oraz zachodniopomorskim (zielony kolor na
wykresie). Najgorzej zaś w regionie podlaskim, lubuskim, opolskim, wielkopolskim
i pomorskim (czerwony kolor na wykresie).
Rysunek 3. Intensywność patentowania przez przedsiębiorstwa patentujące w latach
2004-2008 według regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Patentowego RP.
2,6 2,4
2,2
2,6
3,3
1,5
2,7
1,9
2,5
4,4
1,5
2,5
2,0 1,7
1,6
2,2
-
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
ŚLĄ
SKIE
MA
ZOW
IEC
KIE
MA
ŁOP
OLS
KIE
DO
LNO
ŚLĄ
SKIE
PO
DK
AR
PA
CK
IE
PO
MO
RSK
IE
ŁÓD
ZKIE
WIE
LKO
PO
LSK
IE
KU
JAW
SKO
-PO
MO
RSK
IE
LUB
ELSK
IE
ŚWIĘ
TOK
RZY
SKIE
OP
OLS
KIE
LUB
USK
IE
WA
RM
IŃSK
O-M
AZU
RSK
IE
ZAC
HO
DN
IO-P
OM
OR
SKIE
PO
DLA
SKIE
liczb
a p
ate
ntó
w n
a p
rze
dsi
ęb
iors
two
sytuacja pozytywna
sytuacja neutralna
sytuacja negatywna
średnia dla Polski = 2,5
98 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
98
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Rysunek 4 pokazuje rozwój sektora przedsiębiorstw patentujących w poszczególnych
regionach w ujęciu dynamicznym. Najszybciej rozwijały się sektory przedsiębiorstw
w województwie śląskim, dolnośląskim, podkarpackim, pomorskim, warmińsko-mazurskim.
W regionach mazowieckim, małopolskim, lubuskim i zachodniopomorskim daje się
zauważyć spadek liczby przedsiębiorstw patentujących w roku kryzysowym 2008.
Niezwykle interesujące zjawiska rozwojowe można zaobserwować w regionach
wielkopolskim, lubelskim i opolskim, gdyż w tych regionach sektor przedsiębiorstw
patentujących przechodził kryzys w 2006 roku i w latach 2007-2008 powrócił na ścieżkę
dynamicznego rozwoju.
Rysunek 4. Rozwój sektora przedsiębiorstw patentujących w regionach w latach 2004-2008
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Patentowego RP.
Wnioski
Podsumowując analizy sektora przedsiębiorstw posiadających patenty w UPRP w latach
2004-2008 w poszczególnych regionach Polski, należy stwierdzić, że obserwuje się
względnie duże zróżnicowanie w rozkładzie tego sektora przedsiębiorstw. Analiza sektora
przedsiębiorstw posiadających patenty w UPRP w latach 2004-2008 w poszczególnych
0 20 40 60 80 100 120
ŚLĄSKIE
MAZOWIECKIE
MAŁOPOLSKIE
DOLNOŚLĄSKIE
PODKARPACKIE
POMORSKIE
ŁÓDZKIE
WIELKOPOLSKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
LUBELSKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
OPOLSKIE
LUBUSKIE
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
ZACHODNIO-POMORSKIE
PODLASKIE
liczba patentów
patenty 2008
patenty 2007
patenty 2006
patenty 2005
patenty 2004
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 99
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 9
9
regionach Polski, pokazuje, że występuje względnie duże zróżnicowanie w rozkładzie tego
sektora przedsiębiorstw. Najwięcej przedsiębiorstw patentujących występowało w regionie
śląskim, mazowieckim, małopolskim i dolnośląskim. Najmniejsza liczba przedsiębiorstw
patentujących występowała w regionie podlaskim, zachodniopomorskim, warmińsko-
mazurskim i lubuskim.
100 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
100
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Paweł Dec Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoła Główna Handlowa
DZIAŁANIA POLSKIEGO TOWARZYSTWA EKONOMICZNEGO DLA INNOWACYJNOŚCI
Tematyka innowacyjności gospodarki polskiej jest często dyskutowana w różnych
środowiskach, gremiach i organizacjach, m.in. podczas konwersatoriów Czwartki u
ekonomistów czy w ramach Forum Myśli Strategicznej działających pod egidą Polskiego
Towarzystwa Ekonomicznego.
Czwartki u Ekonomistów
Konwersatoria Czwartki u Ekonomistów to cykl realizowany przez Polskie Towarzystwo
Ekonomiczne od 2006 roku w formie otwartej debaty, nagrywanej (stenogramy)
i komentowanej. Do dyskusji zapraszani są nie tylko ekonomiści, ale także przedstawiciele
rządu, polityki, osobistości świata nauki i kultury oraz dziennikarze. Organizatorzy uznając,
że od dłuższego czasu rolę środowisk opiniotwórczych w debacie ekonomicznej i ustrojowej
przejmują kręgi polityczne, podjęli wyzwanie deklarując: pragniemy powstrzymać ten proces
i przywrócić środowiskom nauki, eksperckim oraz publicystycznym właściwą rolę
w inspirowaniu przemian i reform w naszym kraju.
Wśród organizowanych w 2009 i 2010 roku Czwartków u Ekonomistów, można
wymienić kilka dotyczących problematyki innowacji w polskiej gospodarce:
19 listopada 2009 r. - odbyła się w Warszawskim Domu Ekonomisty (ul. Nowy Świat 49)
debata pt. Sztuki piękne i humanistyka jako kapitał innowacyjny. Do debaty wprowadzili:
dr Jan Kozłowski, Bogna Świątkowska, Beata Bochińska, Edwin Bendyk, Jan Szomburg jr.
oraz dr Alek Tarkowski.
21 stycznia 2010 r. - odbyło się w Warszawskim Domu Ekonomisty konwersatorium pt. Rola
nauki i techniki w "odrabianiu zaległości cywilizacyjnej Polski. Wprowadzenia do dyskusji
dokonali prof. dr hab. Stanisław Rudolf, wiceprezes PTE, Leszek Grabarczyk, Dyrektor
Departamentu Wdrożeń i Innowacji MNiSW, prof. dr hab. Andrzej Jasiński, Wydział
Zarządzania, Uniwersytet Warszawski, dr Stanisław Kubielas, Wydział Nauk
Ekonomicznych, Uniwersytet Warszawski, prof. dr hab. Ewa Okoń-Horodyńska, Wydział
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 101
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
01
Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński, dr Krzysztof Piech, Prezes,
Instytut Wiedzy i Innowacji.
18 lutego 2010 r. - odbyło się konwersatorium pt. Efektywność ulg podatkowych na B+R. Do
dyskusji wprowadzili: Leszek Grabarczyk, dyrektor Departamentu Wdrożeń i Innowacji
MNiSW, Krzysztof Gulda, dyrektor Departamentu Strategii MNiSW, Marta Georgijew,
Departament Rozwoju Gospodarki Ministerstwa Gospodarki, prof. dr hab. Piotr Pysz, Wyższa
Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku, Fachhochschule für Wirtschaft und Technik
Vechta/Diepholz/Oldenburg.
18 marca 2010 r. - odbyło się konwersatorium pt. Kształcenie naukowe jako element budowy
kapitału intelektualnego. Do debaty wprowadzili: prof. Lech Mankiewicz, dyrektor Centrum
Fizyki Teoretycznej PAN, dr Błażej Błażejewski, Instytut Paleobiologii PAN, dr Jan Fazlagic,
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, dr Marcin Grynberg, Instytut Biochemii i Biofizyki
PAN, dr Maciej Kluza, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr Józefina Turło,
Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej,
dr Elżbieta Soszyńska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Stosowanych Nauk Społecznych
i Resocjalizacji.
6 maja 2010 r. - odbyło się konwersatorium pt. Zarządzanie projektami - kluczowe
i problematyczne zagadnienia. Do dyskusji wprowadzili: prof. dr hab. Witold Łojkowski,
Instytut Wysokich Ciśnień PAN, Koordynator Polskiej Platformy Nanotechnologii, prof. dr
hab. inż. Andrzej Straszak, Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania.
Więcej informacji nt. konwersatoriów znajduję się na stronie www.pte.pl/czwartki
Forum Myśli Strategicznej
Forum Myśli Strategicznej zostało powołane 28 stycznia 2008 r. w Warszawie. Wśród
inicjatorów i pomysłodawców jego powołania było Polskie Towarzystwo Ekonomiczne oraz
Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim. Misją działania forum jest
krzewienie kultury i myśli strategicznej w Polsce. Realizacji tak postawionemu celowi służyć
mają działania polegające zarówno na organizacji dyskusji i debat, jak i prowadzeniu badań
naukowych obejmujących problematykę przedstawionej misji. Uczestnikami Forum Myśli
Strategicznej, tak czynnymi jak i biernymi, są osoby z kręgów akademickich, biznesowych,
rządowych oraz samorządowych. Kluczowe pytanie, z punktu widzenia inicjatorów
powołania Forum, Polonia Quo Vadis? idealnie wpisuje się w listę priorytetów naukowych,
biznesowych, społecznych i politycznych w Polsce. Istnieje bowiem niekwestionowana
102 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
102
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
potrzeba włączenia myśli strategicznej w krajowy system edukacji, a tym samym zachęcania
uczniów i studentów do angażowania się w tego typu inicjatywy.
26 października 2009 r. - odbyło się w Warszawskim Domu Ekonomisty VIII seminarium
Forum Myśli Strategicznej, pt. Rządowy dokument strategiczny Polska 2030. Do dyskusji
wprowadził Zespół Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów RP.
25 stycznia 2010 r. - odbyło się X seminarium Forum Myśli Strategicznej pt. Strategiczne
problemy rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce. Wprowadzenie do dyskusji dokonała
Minister Barbara Kudrycka.
22 marca 2010 r. - odbyło się XII seminarium Forum Myśli Strategicznej nt. Nowa ścieżka
rozwoju świata. Program Klubu Rzymskiego. Wprowadzenia do dyskusji dokonał prof. dr
hab. Zdzisław Sadowski, prezes honorowy Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.
Więcej informacji nt. Forum Myśli Strategicznej znajduje się na stronie www.pte.pl/fms
Tematyka innowacji leży również w kręgu zainteresowań Oddziałów PTE
Oddział PTE w Bielsku-Białej w 2009-2010 w zakresie działań na rzecz innowacji:
2009:
Udział przedstawicieli Oddziału w przedsięwzięciach:
Bielskiego Inkubatora Technologicznego na rzecz podniesienia innowacyjności
podmiotów Subregionu Podbeskidzia: wykonano 2 ekspertyzy, wykłady
w organizowanych szkoleniach z zakresu Strategii: Innowacyjna Gospodarka –
Innowacyjny Region;
Bielskiego Centrum Przedsiębiorczości i Bielskiego Funduszu Poręczeń
Kredytowych: Innowacyjny Projekt – Innowacyjne finansowanie.
2010:
Patronat Honorowy PTE nad konferencją Wyższej Szkoły Ekonomiczno-
Humanistycznej w Bielsku-Białej nt.: Współczesne koncepcje i strategie zarządzania.
Teoria a Praktyka (04.06.2010);
Konferencja Naukowa: Instytucje otoczenia biznesu a rozwój przedsiębiorczości
oparty na innowacjach w Subregionie Podbeskidzia (15-16.X.2010).
PTE Oddział w Elblągu zamierza jeszcze w tym roku podpisać porozumienie
o współpracy z Gminą Miasto Elbląg w celu wspólnej realizacji projektu DISKE
Development of Innovative Systems through Knowledge Exchange (por. www.diskeproject.eu)
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 103
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
03
w roli partnera stowarzyszonego. Projekt DISKE jest realizowany w ramach Programu
Współpracy Transgranicznej Południowy Bałtyk 2007-2013. W przedsięwzięcie
zaangażowanych jest 6-ciu partnerów głównych (w tym z Polski, Niemiec, Szwecji i Danii)
oraz 6-ciu partnerów stowarzyszonych (w tym partnerzy z Polski, Rosji, Niemiec i Litwy).
Gmina Miasto Elbląg pełni rolę partnera wiodącego.
W związku z powyższym PTE Oddział w Elblągu będzie miał możliwość uczestniczenia w:
procesie benchmarkingu parków technologicznych Południowego Bałtyku,
spotkaniach z przedsiębiorcami, środowiskami naukowymi oraz administracją
publiczną,
konferencji w Greifswaldzie (Niemcy),
spotkaniach z partnerami projektu tj. przedstawicielami Parków Technologicznych
z Gdyni, Gdańska, Elbląga, Greifswaldu (Niemcy), Kłajpedy (Litwa) i Vaxjo
(Szwecja),
udziału w konferencji zamykającej projekt w 2011 roku (sierpień/wrzesień).
Więcej informacji nt. działalności Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego znajduje się na
stronie www.pte.pl
104 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
104
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
CZĘŚĆ
MIKROEKONOMICZNA
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 105
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
05
Ewa Puchała-Krzywina Instytut Nauk Ekonomicznych PAN
BARIERY INNOWACYJNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM
Poziom innowacyjności firm w istotnym stopniu wpływa na tempo i kierunki rozwoju
gospodarczego zarówno całego kraju jak i poszczególnych regionów. Jednakże pomimo, iż
Polska wg badań Komisji Europejskiej dotyczących zintegrowanego wskaźnika
innowacyjności, należy od 2006 r. do grupy krajów nadążających za takimi liderami jak
Szwecja czy Japonia,73
to nadal poziom innowacyjności polskiej gospodarki jest stosunkowo
niski. Jednak to właśnie innowacyjne firmy są źródłem konkurencyjności polskiej gospodarki
wpływając na zmniejszenie dystansu rozwojowego regionów. Zmniejszenie dystansu
rozwojowego - nie tylko na poziomie regionów - jest niezwykle trudnym wyzwaniem.
Są województwa, które szybko potrafią ten dystans zmniejszać i takie - w których mimo
bardzo dużych nakładów środków i sił dysproporcje ulegają utrwaleniu. Sektor innowacyjny
działa w Polsce w bardzo trudnym otoczeniu. Wiele czynników wpływa na nierozpoczęcie
nowych projektów innowacyjnych, ich przerwanie w trakcie realizacji bądź opóźnienie.
Badania przeprowadzone w INE PAN w ponad 100 firmach74
innowacyjnych pokazały,
że natrafiają one na szereg barier utrudniających czy wręcz uniemożliwiających pomyślną
realizację rozpoczętych lub planowanych projektów innowacyjnych.
W 2008 r. w stosunku do lat 2004-2006 siła oddziaływania barier innowacyjności przez
ankietowane firmy w poszczególnych województwach była różna. W analizach można było
wyodrębnić grupy firm, które wskazywały na istotne znaczenie danego czynnika, średnie
bądź o niskim wpływie. Natomiast dla innych przedsiębiorstw niektóre bariery były bez
znaczenia.75
W niektórych województwach widoczne było nasilenie danej przeszkody,
w innych zmniejszenie, a w pozostałych siła oddziaływania danego czynnika pozostała bez
73
Baczko T.: Wyzwanie innowacyjne w: Raport o innowacyjności gospodarki Polski w 2007 r., INE PAN,
Warszawa 2007, s. 9. 74
Analiza została wykonana na podstawie danych ankietowych przesłanych do INE PAN do Listy 500
najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r. przez 103 firmy (usługowe i przemysłowe) oraz
porównawczo do Listy 500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce w 2006 r. (analiza barier objęła
lata 2004-2006) - 112 firm. Do analiz za poszczególne okresy pod uwagę brane były inne grupy przedsiębiorstw,
dlatego poniższe opracowanie można traktować jedynie jako zasygnalizowanie pewnych tendencji, jakie miały
miejsce w badanym okresie w poszczególnych województwach. W ankiecie została wykorzystana metodologia
badania działalności innowacyjnej przedsiębiorstw stosowana przez GUS w oparciu o kwestionariusz CIS
stosowany w ramach badań międzynarodowego programu badawczego zwanego Community Innovation Survey
(CIS) obejmującego kraje UE i EFTA oraz kandydujące do członkostwa w UE. 75
Stopień wpływu: 1 – wysoki (istotny), 2 – średni (umiarkowany), 3 – niski, 4 – bez znaczenia.
106 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
106
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
zmian. Struktura oddziaływania barier w poszczególnych województwach w stosunku do
poprzedniego okresu była podobna.
W warunkach kryzysu w woj. kujawsko-pomorskim76
odczuwanie barier innowacyjności
było silniejsze. W porównaniu z badaniami dla całego kraju77
w analizowanym województwie
w 2008 r. innowacyjni przedsiębiorcy bardziej – choć była to bardzo znikoma różnica -
obawiali się wpływu czynników rynkowych niż ekonomicznych na swoją działalność.
W porównaniu do wyników ogólnokrajowych stopień oddziaływania tych barier był silniejszy
– por. rys. 1. Firmy uznały, że przeszkody rynkowe umiarkowanie wpływały na ich
innowacyjność. W stosunku do poprzedniego badania siła oddziaływania tych barier
zwiększyła się. Przedsiębiorstwa z woj. kujawsko-pomorskiego w takim samym stopniu
obawiały się niepewnego popytu jak i dominacji innych firm (po 2/3 firm wskazało na istotny
lub umiarkowany wpływ tego czynnika, przy czym bardziej wskazywano na średnie
oddziaływanie tych barier).
Rysunek 1. Przeszkody rynkowe wpływające na działalność innowacyjną firm
w województwie kujawsko-pomorskim na tle innych województw*
*Poszczególne cyfry oznaczają uśredniony stopień wpływu danej bariery na działalność innowacyjną firm
określonego województwa: 1- wysoki, 2 – średni, 3 – niski; 4 – bez znaczenia.
Źródło: opracowanie własne na podstawie badań kwestionariuszowych przesłanych do INE PAN do Listy 500
najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce w 2006 r. i 2008 r.
76
Analiza barier objęła tylko część innowacyjnych przedsiębiorstw, które przesłały do INE PAN swoją ankietę -
Raport obejmuje większą liczbę przedsiębiorstw. W przypadku analizowanego województwa badana próba
objęła 4 firmy, które przesłały swoje dane do Listy 500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce
w 2006 r. i 7 - do Listy 500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r. Zatem wyników tego
badania nie można uśredniać na cały region, a traktować raczej jako rzut światła na bariery odczuwane przez
niektóre innowacyjne firmy regionu. 77
Szerzej zob. E. Krzywina, Bariery utrudniające prowadzenie działalności innowacyjnej w latach 2006-2008
w: Raporcie o innowacyjności gospodarki Polski 2009 r., (red. nauk. T. Baczko), INE PAN, Warszawa 2010.
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3 2,9
2,4
2 2,3
2004-2006
2008
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 107
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
07
Jednocześnie brak popytu na innowacje78
nie stanowił istotnego problemu. Dla ponad
83% ankietowanych przedsiębiorców czynnik ten był bez znaczenia lub o niskim stopniu
istotności. Badane firmy regionu także stosunkowo nisko oceniły brak potrzeby prowadzenia
działalności innowacyjnej ze względu na wprowadzenie innowacji w latach poprzednich (2/3
firm wskazało na niski lub bez znaczenia wpływ tej przeszkody). Żadne przedsiębiorstwo nie
uznało, że dwie ww. bariery mogłyby w sposób istotny wpływać na ich działalność. Zdaniem
ankietowanych podmiotów gospodarczych wpływały one w raczej niskim stopniu na ich
innowacje. Zbyt słabo odczuwana bariera popytowa przez ankietowane firmy może być
wyrazem niewystarczającej orientacji na potrzeby odbiorcy. Innowacyjne przedsiębiorstwa
twierdziły, że popyt nie stanowi dla nich bariery, co może być spowodowane nie
dostrzeganiem znaczenia budowania przewag konkurencyjnych opartych na popytowym
podejściu do innowacji, w tym także bardziej zaawansowanych form takich jak innowacje
kreowane przez odbiorców (User-Driven Innovation), co ma istotne znaczenie dla wdrażania
innowacji.79
Zdaniem innowacyjnych firm regionu na drugim miejscu pod względem wpływu na ich
innowacyjność znalazły się czynniki ekonomiczne - wysokie koszty innowacji, niedostatek
środków własnych lub zewnętrznych, które zarówno w 2008 r. jak i w porównawczym
okresie 2004-2006 wg ankietowanych firm wpływały w umiarkowanym stopniu na ich
działalność innowacyjną, przy czym na wysokie znaczenie braku środków własnych
i zewnętrznych wskazała tylko 1 firma. W 2008 r. największy wpływ na działalność
innowacyjną firm regionu miały zbyt wysokie koszty innowacji – ponad 80%
przedsiębiorców wskazała na istotne (1/3) lub średnie (połowa ankietowanych) znaczenie
tego czynnika. W porównaniu z okresem poprzednim siła oddziaływania bariery związanej ze
zbyt wysokimi kosztami innowacji uległa dość znacznemu zwiększeniu.
Stopień oddziaływania tej grupy czynników na innowacyjność firm od poprzedniego
badania wzrósł. Porównując do średnich wyników ogólnokrajowych powyższe przeszkody
wpływały w takim samym stopniu na innowacyjność ankietowanych firm – por. rys. 2.
78
Bariera ta może być podwójnie interpretowana przez przedsiębiorstwa jako brak popytu ze strony
konsumentów lub pracowników firmy. 79
Zob. teksty: W. Burzyński: User-Driven Innovation (UDI)–elementy teorii i praktyki; W. Pander: Nowe
popytowe podejście do innowacji-User Driven Innovation; N. Grądzka: Innowacje popytowe w latach 2006-
2008-wyniki badań ankietowych; A. Żołnierski: User-Driven Innovation w MŚP - analiza wybranych polskich
studiów przypadku w: Raporcie o innowacyjności gospodarki Polski 2009 r., (red. nauk. T. Baczko), INE PAN,
Warszawa 2010.
108 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
108
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Rysunek 2. Przeszkody ekonomiczne wpływające na działalność innowacyjną firm
w województwie kujawsko-pomorskim na tle innych województw*
*Poszczególne cyfry oznaczają uśredniony stopień wpływu danej bariery na działalność innowacyjną firm
określonego województwa: 1- wysoki, 2 – średni, 3 – niski; 4 – bez znaczenia.
Źródło: opracowanie własne na podstawie badań kwestionariuszowych przesłanych do INE PAN do Listy 500
najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce w 2006 r. i 2008 r.
Siła oddziaływania barier związanych z wiedzą obejmujących brak wykwalifikowanego
personelu, informacji nt. technologii i rynków oraz trudności w znalezieniu partnerów do
współpracy w zakresie działalności innowacyjnej w 2008 r. w stosunku do poprzedniego
okresu uległa także zwiększeniu - por. rys. 3. Przeszkody te określane były raczej przez
ankietowane firmy regionu jako umiarkowane. Porównując do średnich wyników w kraju -
bariery te w 2008 r. w woj. kujawsko-pomorskim wpływały w prawie takim samym stopniu
na innowacje ankietowanych firm.
Żadna z ankietowanych firm w 2008 r. nie wskazała na istotne znaczenie bariery
związanej z brakiem odpowiednio wykwalifikowanego personelu w prowadzeniu działalności
innowacyjnej. Jednocześnie ponad 80% przedsiębiorców określiło tę przeszkodę jako
zupełnie bez znaczenia lub mającą niski wpływ na ich innowacje. W regionie kujawsko-
pomorskim firmy nie miały raczej problemów z dostępem do informacji nt. technologii.
Tylko jedno przedsiębiorstwo wskazało na istotność tej bariery, jednocześnie 2/3firm, uznało
ten czynnik za mający bardzo niski wpływ na ich innowacje. Niski stopień oddziaływania
bariery związanej z brakiem informacji nt. technologii może świadczyć, że ankietowane firmy
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3 2,8
2,1 2,1 2,1
2004-2006
2008
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 109
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
09
nie działają w sferze wysokich technologii.80
Równocześnie niewystarczająca informacja nt.
rynków tylko dla jednego przedsiębiorstwa stanowiła wysoce istotny problem, natomiast dla
ponad 80% podmiotów gospodarczych była bez znaczenia lub o niskim poziomie istotności.
Występowanie braku bariery informacyjnej niezbyt dobrze świadczy o poziomie
umiędzynarodowienia i potrzebie śledzenia postępu technologicznego.
Trudności w znalezieniu odpowiednich partnerów do współpracy w zakresie działalności
innowacyjnej postrzegane były jako bariera mająca raczej umiarkowany wpływ na innowacje
- 1/3 ankietowanych przedsiębiorców regionu wskazała na istotny lub średni wpływ tego
czynnika na ich procesy innowacyjne.
Rysunek 3. Przeszkody związane z wiedzą wpływające na działalność innowacyjną firm
w województwie kujawsko-pomorskim na tle innych województw*
*Poszczególne cyfry oznaczają uśredniony stopień wpływu danej bariery na działalność innowacyjną firm
określonego województwa: 1- wysoki, 2 – średni, 3 – niski; 4 – bez znaczenia.
Źródło: opracowanie własne na podstawie badań kwestionariuszowych przesłanych do INE PAN do Listy 500
najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce w 2006 r. i 2008 r.
Instrumenty wspierające innowacyjność są różnie oceniane przez przedsiębiorców.
Ankietowane firmy regionu widzą możliwość pokonywania barier innowacyjności, mają też
konkretne postulaty instytucjonalne. Ich zdaniem aby zmniejszyć bariery innowacyjności
instytucje publiczne powinny skupić się m.in. na81
zmianie podejścia do innowacji, w ten
sposób, aby cena rozwiązania innowacyjnego nie była barierą sprzedaży tej innowacji
80
Szerzej zob. badanie M. Martina, które wskazuje na różnice we wrażliwości firm w zależności od stopnia
nowoczesności produkcji i technologii. Firmy, które działają w sferze wysokich technologii odczuwają brak
informacji jako wysoce istotny czynnik wpływający na ich działania. 81
Na podstawie wybranych informacji z danych ankietowych przesłanych przez przedsiębiorstwa do INE PAN
do Listy 500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce.
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
2,9 2,7
2,4 2,6
2004-2006
2008
110 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
110
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
(wdrożenie innowacji pociąga za sobą duże koszty). Przedsiębiorstwa postulowały także aby
oferować wsparcie i współudział w opracowaniu technologii. Zdaniem respondentów istotne
jest też większe zaangażowanie w badanie potrzeb producentów i klientów.
Podsumowując, przeszkodami o największym znaczeniu w działalności innowacyjnej
wskazanymi przez ankietowane przedsiębiorstwa woj. kujawsko-pomorskiego w 2008 r. były
bariery rynkowe, a następnie finansowe przy czym zdaniem ankietowanych firm wpływały
one w umiarkowanym stopniu na ich innowacje. W najmniejszym natomiast stopniu
obawiano się barier związanych z wiedzą.
Badania nad innowacyjnością gospodarki Polski82
pokazują, że firmy innowacyjne
występują we wszystkich województwach, jednocześnie utrzymuje się dystans innowacyjny
regionów, który może trwać dziesiątki lat, dlatego też gospodarka oparta o wiedzę i związane
z nią instytucje mogą przyczynić się do przyspieszenia w tych województwach procesów
innowacyjnych. Istotne jest zatem wydłużenie horyzontu polityki gospodarczej nie tylko na
poziomie kraju, ale też regionów, branż i firm. Ważna jest współpraca nauki i gospodarki -
powiązania przedsiębiorstw z ośrodkami akademickimi, naukowymi i badawczo-
rozwojowymi, celem zmniejszenia bariery informacyjnej, czyli orientacji na potrzeby
przedsiębiorstw i konsumentów. Bardzo istotną rolę w całym tym procesie odgrywa także
efektywne wykorzystanie i tworzenie kapitału intelektualnego, zwiększenie świadomości
dotyczącej własności intelektualnej oraz wiedzy na temat standardów i przemian
w innowacjach - nie tylko wśród przedsiębiorców lub kadry zarządzającej, ale także - a może
i przede wszystkim – wśród pracowników.83
Istotną rolę mają do odegrania zarówno firmy
z kapitałem krajowym jak i zagranicznym, ośrodki badawczo-rozwojowe koncernów
międzynarodowych, organizacje akademickie84
czy instytucje świata kultury i mediów. Zatem
realizacja polityki innowacyjnej regionu wymaga jednoczesnego współdziałania różnych grup
interesów – instytucji państwowych, środowiska nauki, sektora prywatnego wraz z doborem
odpowiednich rynkowych narzędzi wsparcia, a istotnym elementem tej polityki jest nie tylko
angażowanie w ten proces inżynierów, pracowników naukowych z działów badawczo-
82
Zob. szerzej Raporty o innowacyjności gospodarki Polski (w latach: 2005-2009), red. T. Baczko, INE PAN,
Warszawa (2005-2010). 83
Pilat D.: OECD’s Innovation Strategy: Key Findings and Policy Message materiały zaprezentowane na
Roundtable on OECD Innovation Strategy Towards new perception of innovation/W kierunku nowego spojrzenia
na innowacje, Ministerstwo Gospodarki, OECD, Polish Market, Warszawa 29.06.2010. 84
Zob. teksty: Janiszewska J.: Rok 2009 - europejskim rokiem kreatywności i innowacji w: Raport
o innowacyjności gospodarki Polski w 2009 r. (red. T. Baczko), INE PAN, Warszawa 2010 oraz Europejski Rok
Kreatywności i Innowacji 2009 w Polsce. Raport, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Fundacja Rozwoju
Systemu Edukacji, Warszawa 2010.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 111
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
11
rozwojowych czy przedsiębiorców, ale także pracowników i będących odbiorcami produktów
lub usług - konsumentów.
112 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
112
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Marek Szyl
Sieć Naukowa MSN
STRUKTURA REGIONALNA PRZEDSIĘBIORSTW INNOWACYJNYCH INWESTUJĄCYCH W BADANIA I ROZWÓJ
W 2008 ROKU
W ramach badań innowacyjności regionów Polski zostało przeprowadzone badanie
innowacyjnych przedsiębiorstw ponoszących nakłady na prace badawczo-rozwojowe.85
W ramach tych badań zidentyfikowano łącznie 592 przedsiębiorstwa, które wykazywały
nakłady na B+R w 2008 roku.
Analiza inwestorów w B+R w poszczególnych regionach (por. rys. 1), pokazuje silną
koncentrację tych przedsiębiorstw, w takich województwach, jak: mazowieckie (129
podmiotów, co stanowiło 22% wszystkich analizowanych przedsiębiorstw), śląskie
(analogicznie 97, 16%), wielkopolskie (56, 9%) czy dolnośląskie (55, 9%). W tych regionach
kumulowało się aż 57% wszystkich badanych przedsiębiorstw. Najmniej inwestorów
w badania i rozwój występowało w regionach: świętokrzyskim (8, 1%), lubuskim (8, 1%),
podlaskim (10, 2%) i opolskim (12, 2%). W tych regionach łącznie występowało zaledwie 6%
wszystkich badanych przedsiębiorstw.
Rysunek 1. Przedsiębiorstwa inwestujące w badania i rozwój w 2008 według regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie bazy danych INE PAN.
85
Nakłady na prace badawczo-rozwojowe definiowane zgodnie ze standardami OECD i GUS oraz z
Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości (MSR nr 38).
0 20 40 60 80 100 120 140
MAZOWIECKIE
ŚLĄSKIE
WIELKOPOLSKIE
DOLNOŚLĄSKIE
ŁÓDZKIE
MAŁOPOLSKIE
PODKARPACKIE
POMORSKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
ZACHODNIOPOMORSKIE
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
LUBELSKIE
OPOLSKIE
PODLASKIE
LUBUSKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
liczba przedsiębiorstw
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 113
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
13
Analiza wartości nakładów na B+R przedsiębiorstw pokazuje jeszcze silniejsze
zróżnicowanie pomiędzy regionami (por. rys. 2). W województwie mazowieckim
przedsiębiorstwa inwestujące w badania i rozwój w 2008 roku wydały łącznie na badania i
rozwój 618 mln zł, (o 8,7% więcej niż w 2007 roku), było to 40% wszystkich nakładów na
badania i rozwój zidentyfikowanych inwestorów w B+R. W regionie śląskim
przedsiębiorstwa w badania i rozwój zainwestowały o połowę mniej niż firmy z województwa
mazowieckiego i wydały 290 mln zł (spadek w stosunku do roku 2007 o 21,2%). W regionie
małopolskim przedsiębiorstwa wydały na prace badawczo-rozwojowe 165 mln zł.
Rysunek 2. Wielkość nakładów na badania i rozwój przedsiębiorstw w latach 2007-2008
według regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie bazy danych INE PAN.
W województwie podlaskim, świętokrzyskim, lubuskim, opolskim, zachodniopomorskim
i warmińsko-mazurskim przedsiębiorstwa wydały łącznie na badania i rozwój zaledwie
49 mln zł, co wskazuje na dużą dysproporcję pomiędzy regionami. Warto zauważyć, że tylko
dwa regiony charakteryzowały się spadkiem nakładów na B+R przedsiębiorstw
(województwo śląskie i lubelskie). W pozostałych 14 regionach obserwować można wzrost
tych nakładów w latach 2007-2008.
Największe średnie nakłady na B+R ponosiły przedsiębiorstwa z regionu mazowieckiego
(4.797 tys. zł), lubelskiego (4.295 tys. zł), małopolskiego (3.911 tys. zł) i pomorskiego (2.014
tys. zł). Najmniejszymi nakładami na B+R charakteryzowały się przedsiębiorstwa
0 150 300 450 600 750
MAZOWIECKIE
ŚLĄSKIE
MAŁOPOLSKIE
WIELKOPOLSKIE
POMORSKIE
PODKARPACKIE
DOLNOŚLĄSKIE
LUBELSKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
ŁÓDZKIE
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
ZACHODNIOPOMORSKIE
OPOLSKIE
LUBUSKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
PODLASKIE
nakłady na B+R w mln zł
2008 2007
114 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
114
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
z województwa: podlaskiego (222 tys. zł), świętokrzyskiego (652 tys. zł), opolskiego (658
tys. zł) i zachodniopomorskiego (761 tys. zł). Średnia dla całego sektora analizowanych
przedsiębiorstw w 2008 roku wyniosła 2.706 tys. zł, zaś mediana 335 tys. zł (odpowiednio
dane dla 2007 roku wyniosły 2.500 tys. zł i 135 tys. zł). Analiza rozkładu średnich
regionalnych dodatkowo potwierdza silne zróżnicowanie pomiędzy przedsiębiorstwami w
poszczególnych regionach – por. rys. 3.
Rysunek 3. Innowacyjne przedsiębiorstwa inwestujące w badania i rozwój w 2008 według
regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie bazy danych INE PAN.
Analizy wyników finansowych innowacyjnych przedsiębiorstw inwestujących w badania
i rozwój w latach 2006, 2007, 2008 pokazują, że pogorszyła się efektywność gospodarowania
przedsiębiorstw w większości regionów. Nie były to jednak zjawiska niszczące wartość
przedsiębiorstw, a oznaczały jedynie pewne spowolnienie procesu generowania zysków. Na
rysunku 4 zostały przedstawione wyniki analizy rentowności sprzedaży netto86
przedsiębiorstw inwestujących w badania i rozwój w poszczególnych regionach w latach
2006, 2007, 2008.
Najbardziej rentownymi przedsiębiorstwami w badanej grupie w roku 2008 były
przedsiębiorstwa z regionów: dolnośląskiego (15%), łódzkiego (10,5%), lubelskiego (7,7%) i
opolskiego (7,5%). Względnie niską rentownością sprzedaży charakteryzowały się
86
Wskaźnik rentowność sprzedaży netto był liczony jako wynik finansowy netto odniesiony do przychodów
ze sprzedaży netto.
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
DO
LNO
ŚLĄ
SKIE
MA
ZOW
IEC
KIE
OP
OLS
KIE
ŚLĄ
SKIE
WIE
LKO
PO
LSK
IE
PO
MO
RSK
IE
PO
DLA
SKIE
PO
DK
AR
PA
CK
IE
WA
RM
IŃSK
O-M
AZU
RSK
IE
KU
JAW
SKO
-PO
MO
RSK
IE
LUB
ELSK
IE
LUB
USK
IE
MA
ŁOP
OLS
KIE
ŁÓD
ZKIE
ZAC
HO
DN
IO-P
OM
OR
SKIE
ŚWIĘ
TOK
RZY
SKIE
nak
ład
y n
a B
+R w
tys
. zł
średnia 2.706 tys. zł
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 115
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
15
przedsiębiorstwa w regionie zachodniopomorskim oraz świętokrzyskim (odpowiednio 0,5% i
2,5%). Średnią rentowność sprzedaży na poziomie ujemnym wykazywały przedsiębiorstwa
inwestujące w B+R z województwa pomorskiego (-1,5%).
Rysunek 4. Rentowność sprzedaży netto (ROS) innowacyjnych przedsiębiorstw
inwestujących w badania i rozwój w latach 2006-2008 roku według regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie bazy danych INE PAN.
Badania wskazują ponadto, że w krótkim okresie nie występowała korelacja pomiędzy
nakładami na badania i rozwój przedsiębiorstw w poszczególnych regionach a ich wynikami
finansowymi. Równocześnie istniała bardzo silna korelacja pomiędzy wielkością
przedsiębiorstw w poszczególnych regionach a ich nakładami na badania i rozwój
(współczynnik korelacji ponad +0,97). Oznacza to, że wielkość przedsiębiorstwa silnie
determinuje działania w obszarze B+R.
-5,0%
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
25,0% MAZOWIECKIE
ŚLĄSKIE
DOLNOŚLĄSKIE
WIELKOPOLSKIE
POMORSKIE
MAŁOPOLSKIE
PODKARPACKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
LUBELSKIE
ŁÓDZKIE
OPOLSKIE
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
ZACHODNIOPOMORSKIE
LUBUSKIE
PODLASKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
ROS 2008 2007 2006
116 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
116
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Uzupełnieniem analiz rentowności sprzedaży netto badanych przedsiębiorstw jest analiza
intensywności nakładów na B+R przedsiębiorstw w regionach (por. rys. 5). Wskaźnik
intensywności nakładów na B+R, liczony jako procent wartości sprzedaży obrazuje, że
w 2008 roku, największymi intensywnościami charakteryzowały się przedsiębiorstwa
z regionów: świętokrzyskiego (1,8%), zachodniopomorskiego (1,7%), łódzkiego (1,5%)
i małopolskiego (1,3%). Najniższe intensywności nakładów na B+R przedsiębiorstw
występowały w regionach: dolnośląskim (0,2%), mazowieckim (0,3%), opolskim (0,4%)
i śląskim (0,5%). Niskimi wskaźnikami intensywności nakładów na badania i rozwój
charakteryzowały się duże przedsiębiorstwa, zaś wysokimi małe firmy. Analiza ta potwierdza,
że wielkość przedsiębiorstwa silnie determinuje innowacyjne przedsiębiorstwa ponoszące
nakłady na B+R.
Rysunek 5. Intensywność nakładów na B+R innowacyjnych przedsiębiorstw w 2008 roku
według regionów
Źródło: opracowanie własne na podstawie bazy danych INE PAN.
0,0%
0,2%
0,4%
0,6%
0,8%
1,0%
1,2%
1,4%
1,6%
1,8% MAZOWIECKIE
ŚLĄSKIE
MAŁOPOLSKIE
POMORSKIE
WIELKOPOLSKIE
LUBELSKIE
PODKARPACKIE
DOLNOŚLĄSKIE
ŁÓDZKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
WARMIŃSKO-MAZURSKIE
LUBUSKIE
ZACHODNIOPOMORSKIE
OPOLSKIE
PODLASKIE
ŚWIĘTOKRZYSKIE
Intensywność nakładów na B+R (jako % sprzedaży)
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 117
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
17
Wnioski
Podsumowując przedstawione powyżej wyniki badań innowacyjnych przedsiębiorstw
ponoszących nakłady na badania i rozwój w 2008 roku, należy stwierdzić, że występowało
duże zróżnicowanie pomiędzy przedsiębiorstwami w poszczególnych regionach.
Zróżnicowanie to występowało zarówno w liczbie przedsiębiorstw, jak i wartości nakładów
na prace badawczo-rozwojowe.
W większości regionów sektory inwestorów w badania i rozwój dynamicznie się
rozwijały i to pomimo wystąpienia kryzysu roku 2008. Równocześnie dawało się
zaobserwować spadek rentowności sprzedaży netto przedsiębiorstw w regionach, ale tylko
w jednym regionie wskaźnik ten był ujemny. Należałoby jednak zaznaczyć, że bardziej
pogłębione badania pokazują, że nie istnieją proste krótkookresowe powiązania pomiędzy
nakładami na B+R przedsiębiorstw w poszczególnych regionach a ich wynikami
operacyjnymi.
W badaniach innowacyjnych przedsiębiorstw ponoszących nakłady na badania i rozwój
istotną determinantą okazuje się wielkość przedsiębiorstwa. Związek ten należy brać pod
uwagę przy ocenie wpływu nakładów na B+R na wyniki finansowe przedsiębiorstw.
118 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
118
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Michał Baranowski Instytut Nauk Ekonomicznych PAN
WYBRANE ASPEKTY ZMIAN ZACHODZĄCYCH W ROZMIESZCZENIU FIRM INNOWACYJNYCH W WOJEWÓDZTWIE
KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2005-2009
Województwo kujawsko-pomorskie pod względem przestrzennego układu firm
przejawiających cechy innowacyjne charakteryzuje stosunkowo silna pozycja dwóch
głównych miast będącymi ośrodkami administracyjnymi regionu. W nich to w większości
koncentrują się firmy innowacyjne. Położone w odległości 50 km od siebie Bydgoszcz
i Toruń tworzą układ podwójny, który dominuje, ale nie pełni roli centrum, wokół którego
skupiają się mniejsze ośrodki. Te ostatnie są dość równomiernie rozmieszczone w całym
województwie.
W literaturze istnieje kilka hipotez dotyczących spójności gospodarczej Polski.87
Dla
potrzeb niniejszej analizy przyjęto jedną z nich, mianowicie założenie o istnieniu trójkąta,88
którego wierzchołkami są w przybliżeniu Trójmiasto, Rzeszów oraz południowo-zachodnie
powiaty województwa dolnośląskiego, przy czym jego podstawę stanowi południowa granica
kraju. Tak zarysowany obszar, pomimo obserwowalnych wewnętrznych niespójności,
charakteryzuje się największym skupieniem firm przejawiających aktywności innowacyjne
w Polsce. Województwo kujawsko-pomorskie położone jest w jego centrum, choć aktywności
innowacyjne firm prezentują się tutaj na średnim poziomie.89
Znajduje się ono w grupie województw o średnim udziale wśród innowacyjnych
przedsiębiorstw w Polsce. W analizie wykonanej na porównywalnych zbiorach firm
innowacyjnych (Lista 50090
) okazało się, że udział ich w całej Polsce wynosi od 3,2% w roku
2006 do 4,8% w roku 2007. Później następuje nieznaczny spadek do 4,6% w roku 2008
87
Jasiński L. J.: Spójność ekonomiczna regionów Polski na tle krajów Unii Europejskiej, INE PAN, Warszawa,
2005, s. 115-121. 88
Ze względu na brak miejsca w niniejszej analizie pominięto inne hipotezy odnośnie spójności kraju, a które
także w warunkach województwa kujawsko-pomorskiego można zweryfikować w kontekście rozkładu firm
innowacyjnych. Jest to hipoteza Wisły i Wisłoki zakładająca, że na wschód od nich aktywność gospodarcza jest
wyraźnie mniejsza oraz hipoteza rozwoju wyspowego, tzn. rozbieżności istniejącej pomiędzy aktywnościami
ekonomicznymi zlokalizowanymi na terenie największych i najważniejszych miast Polski i poza nimi. Niemniej
próba wersyfikacji wspomnianych zależności do układu w tym województwie wypada negatywnie. 89
Por. Opach T.: Mapy innowacyjności w: Baczko T. (red.): Raport o innowacyjności województwa kujawsko-
pomorskiego w 2007 roku, INE PAN, Warszawa, 2008, s. 237-241. 90
Ze względów metodologicznych przyjętych w badaniu, zdecydowano się pracować nie na listach
obejmujących zróżnicowane liczby zidentyfikowanych przedsiębiorstw innowacyjnych z poszczególnych lat
tylko ograniczyć się do badania na grupie pięciuset najbardziej innowacyjnych firm w Polsce w każdym roku.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 119
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
19
i 4,4% w roku 2009 (por. rys. 1a i 1b). Jeżeli pominiemy spadek w roku 2006, to udział ich
w okresie późniejszym jest względnie stabilny (poniżej 5%) z tendencją malejącą. Udział firm
innowacyjnych jest nieznacznie niższy niż udział województwa we wszystkich podmiotach
gospodarki narodowej w Polsce (średnia dla lat 2005-2009 wynosi ok. 5,1%, z nieznaczną
tendencją spadkową - w roku 2005 – 5,2% , w roku 2006, 2007 i 2008 – 5,1%, w roku 2009 –
4,9%). Warto zwrócić uwagę na to, że uzyskane wyniki badawcze są zbieżne z analizami
statystycznymi Głównego Urzędu Statystycznego.91
Rysunek 1a i 1b. Zmiany rozkładu procentowego firm innowacyjnych pomiędzy
województwa Polski w latach 2005-2009 (%)
Źródło: opracowanie własne na podstawie List najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce
zamieszczanych w pięciu Raportach o innowacyjności gospodarki Polski za lata 2005- 2009 pod red. T. Baczko
oraz na podstawie statystyki GUS: Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w 2005, 2006,
2007, 2008, 2009 r., GUS, Warszawa, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010.
Legenda: Na osi pionowej zaznaczony jest liczba firm innowacyjnych w danym województwie wyrażona jako
procent liczby w całym kraju (Polska 100%). Lata na osi pionowej są latami wydań Raportów, z których były
analizowane dane. Pomarańczowa przerywana linia na wykresie (P g. n. w kujawsko-pomorskim) przedstawia
ilość podmiotów gospodarki narodowej w województwie kujawsko-pomorskim wyrażoną jako procentowy
udział całej ich ilości w Polsce w latach 2005-2009. Prawy rysunek pokazuje w powiększeniu dolną część
wykresu ze strony lewej.
Powyższa analiza skupia się na aspekcie ilościowym, warto zwrócić uwagę także na
aspekt jakościowy. Skala nakładów na badania i rozwój ponoszona przez firmy ma olbrzymie
znaczenie dla regionu. W 2007 roku firm, które uzyskały według stosowanej metodologii
91
W roku 2007 rozkład badanej przez GUS populacji innowacyjnych przedsiębiorstw w nieznaczny sposób
odbiegał od danych INE PAN (mazowieckie – 6,2 %). Badania objęły ok. 9 tys. przedsiębiorstw przemysłowych
powyżej 49 zatrudnionych. Por. Nauka i Technika w Polsce w 2007 roku, GUS, Warszawa, 2009, s. 129-131.
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
2005 2006 2007 2008 2009
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
P.g.n. w kuj-pom0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
10,0
2005 2006 2007 2008 2009
%
rok rok
kujawsko-pomorskim
120 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
120
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
20,9%
17,8%
8,7%8,4%
7,3%
6,9%
6,4%
5,9%
4,2%2,6%
2,4% 2,2% 2,0%1,6% 1,4% 1,4% Mazowieckie
Śląskie
Wielkopolskie
Dolnośląskie
Małopolskie
Łódzkie
Podkarpackie
Pomorskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Zachodniopomorskie
Opolskie
Świętokrzyskie
Warmińsko-mazurskie
Lubuskie
Podlaskie
20,0%
14,7%
10,5%
8,4%7,9%
7,0%
5,8%
4,8%
3,6%
3,3%
3,3%2,3%
2,2% 2,1% 2,1% 1,9% Mazowieckie
Śląskie
Wielkopolskie
Małopolskie
Dolnośląskie
Pomorskie
Kujawsko-pomorskie
Łódzkie
Podkarpackie
Zachodniopomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Świętokrzyskie
Podlaskie
Warmińsko-mazurskie
Opolskie
w badaniach literę A na działalność innowacyjną (duże nakłady) oraz firmy z oceną B
(średnie nakłady) w województwie kujawsko-pomorskim było niewiele w porównaniu
z innymi regionami.92
Podobny wynik jak dla firm z List 500 otrzymujemy dla analiz przeprowadzonych na
całej populacji, czyli firm najbardziej innowacyjnych (Lista 500) jak i tych, które nie weszły
do pierwszej 500-tki a wykazują cechy innowacyjne. W porównaniu do roku 2007 w roku
2009 nastąpił niewielki spadek udziału takich firm z województwa kujawsko-pomorskiego
w całej populacji - z 5,8% do 4,2% (por. rys. 2).
Rysunek 2. Województwo kujawsko-pomorskie na tle innych województw Polski w latach
2007 i 2009 (% całej populacji badanych firm)
Rok 2007 Rok 2009
Źródło: obliczenia własne na podstawie wojewódzkich List najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw
zawartych w szesnastu Raportach o innowacyjności poszczególnych województw Polski w roku 2007 i roku
2009 pod red. T. Baczko.
Województwo kujawsko-pomorskie nie zalicza się do województw o dużym
wewnętrznym zróżnicowaniu pod względem lokalizacji firm innowacyjnych. W powyższym
badaniu w 2009 roku ok. 52% firm innowacyjnych regionu znajdowało się w Bydgosko-
Toruńskim Obszarze Metropolitarnym (w skali całego kraju natomiast jest to 2%). Na tle
innych polskich metropolii Bydgoszcz i Toruń lokują się niewiele niżej niż znacznie
ludniejsze Wrocław, Poznań czy Łódź (por. rys. 3). W latach 2005-2009 liczba
zidentyfikowanych przedsiębiorstw z adresem w którymś z tych dwóch miast w skali całego
kraju wahała się od 2,8% w roku 2005 do 1,8% w roku 2006, by później przyjmować wartości
nieco powyżej 2% (2,6% w 2007 r., 2,0% w 2008 i 2,2,% w 2009 r.).
92
Baczko T.: Innowacyjne wyzwanie dla regionów, w: Baczko T. (red.): Raport o innowacyjności województwa
kujawsko-pomorskiego w 2007 roku, op.cit., s. 6-7.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 121
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
21
Rysunek 3. Toruń i Bydgoszcz na tle innych metropolii Polski w latach 2005-2009 (% firm
innowacyjnych w Polsce)
Źródło: opracowanie własne na podstawie List najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce
zamieszczanych w pięciu Raportach o innowacyjności gospodarki Polski za lata 2005- 2009 pod red. T. Baczko
oraz na podstawie statystyki GUS: Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w 2005, 2006,
2007, 2008, 2009 r., GUS, Warszawa, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010.
Legenda: Na osi pionowej zaznaczona jest ilość firm innowacyjnych w danym województwie wyrażona jako
procent ilości w całym kraju (Polska 100%). Lata na osi pionowej są latami wydań Raportów, z których były
analizowane dane.
Województwo kujawsko-pomorskie powstało w 1999 roku z terenów trzech
województw: bydgoskiego, toruńskiego i włocławskiego. Spośród ich trzech firmy
innowacyjne w większości występują na terenie subregionu93
bydgoskiego (55% w 2007 roku
i 66% w 2009). Odpowiednio 33% firm w roku 2007 i 25% w roku 2009 było
zlokalizowanych w subregionie toruńskim, na trzecim miejscu z 12% firm w roku 2007 i 10%
w roku 2009 zajmuje dawne województwo włocławskie (por. rys. 4 i rys. 5). Koncentracja
firm we wszystkich trzech głównych miastach subregionu (Bydgoszcz, Toruń, Włocławek)
jest dość wysoka. Potwierdza to tym samym tezę, że zindustrializowane ośrodki regionalne
odgrywają dużo większą rolę, jeśli chodzi o innowacyjność w swoich subregionach, niż te, w
których przemysł ma marginalne znaczenie.
93
Subregionie określonym jako byłe województwo sprzed reformy w 1999 r. Obecnie istniejące województwo
składa się przede wszystkim z terenów dawnych województw (1975-1999): bydgoskiego (oprócz gmin powiatu
chojnickiego i gminy Trzemeszno), toruńskiego (oprócz gmin powiatu nowomiejskiego) i włocławskiego
(w całości).
0
5
10
15
20
25
2005 2006 2007 2008 2009
Warszawa
Kraków
Gdańsk-Gdynia-Sopot
Poznań
Wrocław
Łódź
Bydgoszcz-Toruńrok
122 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
122
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60% 50% 51%
60%
Włocławski
Bydgoski
Toruński
Rysunek 4. Rozkład firm innowacyjnych pomiędzy poszczególne subregiony województwa
kujawsko-pomorskiego i ich koncentracja w głównych miastach subregionu w roku 2007 (%)
Źródło: obliczenia własne na podstawie wojewódzkich List najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw
zawartych w szesnastu Raportach o innowacyjności poszczególnych województw Polski w roku 2007 i roku
2009 pod red. T. Baczko.
Na prawym wykresie przedstawiona jest liczba firm innowacyjnych w subregionach wyrażona jako procent
liczby firm innowacyjnych w województwie kujawsko-pomorskim w roku 2007. Na lewym wykresie
przedstawiono ile procent firm innowacyjnych z danego subregionu znajduje się w stolicy dawnego
województwa. Są to odpowiednio (od lewej) miasta: Włocławek, Toruń i Bydgoszcz.
Rysunek 5. Rozkład firm innowacyjnych pomiędzy poszczególne subregiony województwa
kujawsko-pomorskiego i ich koncentracja w głównych miastach subregionu w roku 2009 (%)
Źródło: obliczenia własne na podstawie wojewódzkich List najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw
zawartych w szesnastu Raportach o innowacyjności poszczególnych województw Polski w roku 2007 i roku
2009 pod red. T. Baczko.
Na prawym wykresie przedstawiona jest liczba firm innowacyjnych w subregionach wyrażona jako procent
liczby firm innowacyjnych w województwie kujawsko-pomorskim w roku 2007. Na lewym wykresie
przedstawiono ile procent firm innowacyjnych z danego subregionu znajduje się w stolicy dawnego
województwa. Są to odpowiednio (od lewej) miasta: Włocławek, Toruń i Bydgoszcz.
Kujawsko-Pomorskie jest przykładem regionu, który rozwija się w sposób
zrównoważony. Posiada silny ośrodek składający się z dwóch miast, dysponuje stosunkowo
dobrą infrastrukturą, rośnie także znaczenie dwumiasta jako lokalnego węzła
komunikacyjnego (m.in. rola portu lotniczego im. Paderewskiego w Bydgoszczy) i posiada
status uznanego ośrodka akademickiego w Polsce. Niewątpliwym wyzwaniem jest jednak to,
że Toruń i Bydgoszcz, pod wszystkimi tymi względami, muszą rywalizować z nieodległymi
55%33%
12%
Bydgoski
Toruński
Włocławski
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
50%
59%61%
Włocławski
Toruński
Bydgoski
66%
24%
10%
Bydgoski
Toruński
Włocławski
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 123
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
23
dużo silniejszymi ośrodkami – aglomeracją trójmiejską (oddaloną o 180 km) i Warszawą
(oddaloną o 200 km). Rywalizować muszą przede wszystkim o ludzi. Innowacyjne firmy są
bowiem wszędzie tam gdzie są myślący w sposób innowacyjny ludzie. Lepsza infrastruktura,
bardziej rozwinięty rynek pracy, dobre uniwersytety, większa i zróżnicowana oferta
kulturalna oraz rozrywkowa przyciągają do miast. Zatem wśród instrumentów wspierania
innowacyjności nie liczą się tylko inwestycje w firmy – równie ważne są inwestycje
w infrastrukturę, szkolnictwo, naukę oraz kulturę.
Wewnętrzne zależności w województwie pozwala w pewnym stopniu wyjaśnić tzw.
geografia innowacji.94
Skupia się ona m.in. na wpływie aglomeracji na rozwój
innowacyjności, relacjami pomiędzy ośrodkami badawczymi a przemysłem oraz dyfuzją
i transmisją technologii. Powiązany z nimi spillover effect polega na koncentrowaniu się firm
innowacyjnych wokół ośrodków posiadających duży potencjał naukowy (wyższe niż średnie
nakłady na B+R, silne zaplecze akademickie i badawcze mierzone ilością placówek
badawczych i uczelni oraz pracowników naukowych) i charakteryzujących się wysoką
wartością prac badawczych mierzonych metodami biblio metrycznymi.95
Przewaga dwóch
najsilniejszych ośrodków akademickich, czyli Torunia i Bydgoszczy nad Włocławkiem
i pozostałymi miastami, w których znajdują się szkoły wyższe (Tuchola, Grudziądz) jest
wyraźna. W odróżnieniu jednak np. od Mazowsza miasta te nie charakteryzują się większą
ilością firm innowacyjnych niż inne pozostałe miasta regionu.
Czynniki historyczne rozwoju regionu w sposób istotny determinują powstawanie firm
innowacyjnych, choć nie w sposób przesądzający. Firmy innowacyjne potrafią znajdować się
w miejscach stereotypowo postrzeganych jako o niekorzystnych warunkach rozwoju.96
Być
może potwierdza się tutaj koncepcja cykli, wedle której następuje dyspersja aktywności
innowacyjnych,97
potwierdzenie jej wymagałoby jednak dokładniejszych badań.
94
Zob. Feldman M. P.: The New economics of innovation, spillovers and agglomeration: a review of empirical
studies, w: Economics of innovation and New Technology, vol. 8, 1999; Feldman M. P.: The Geography of
innovation, Dordrecht, Boston, London 1994; Polenske K.: The Economic Geography of Innovation, Cambridge
University Press, 2007; Fadairo M., Massard N.: The geography of innovation: challenges to technology policy
within regions, 2009. http://hal.archives-ouvertes.fr/docs/00/37/70/07/PDF/Fadairo-Massard-April_2009.pdf 95
Zob. Olechnicka A., Płoszaj A. Nauka i badania w polskich regionach – województwo kujawsko-pomorskie. 96
Np. na wsi lub w małych miasteczkach. W województwie kujawsko-pomorskim w 2007 roku 11% firm
innowacyjnych było zlokalizowanych na terenach wiejskich, 8,6% w miastach poniżej 10 tys. mieszkańców,
a 17,2% w miastach pomiędzy 10 a 50 tys. mieszkańców. Baranowski M. Wybrane aspekty przestrzennego
rozmieszczenia firm innowacyjnych w Polsce w: Baczko T. (red.) Raport o innowacyjności gospodarki Polski
w 2008 roku, INE PAN, Warszawa, 2009, s. 147. 97
Podobne rozumienie ruchów przestrzennej działalności innowacyjnej można znaleźć u R. Domańskiego.
Prezentuje on koncepcje cykli wedle która zakłada przemieszczanie się innowacyjnych technologii. Ruch ma
charakter odśrodkowy - wraz z rozwojem nowych innowacyjnych działalności, nowe technologie znajdują
lepsze warunki w mniejszych miastach poza ośrodkami macierzystymi. Mają już one jednak wówczas charakter
124 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
124
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Województwo kujawsko-pomorskie lokuje się częściowo wewnątrz obszaru z największą
ilością firm, a potencjał rozwojowy tandemu Bydgoszcz-Toruń jest duży. W raporcie Polska
203098
opracowanym przez KPRM rozwój regionalny oparto o tzw. model bipolarno-
dyfuzyjny. Podobne założenia znajdują się w mającej zostać uchwalonej przez Rząd w lipcu
2010 roku Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego,99
która obecnie znajduje się na etapie
konsultacji przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. W pewnym uproszczeniu obydwie
zakładają rozwój regionów poprzez lokalne ośrodki będące lokomotywami dla całego regionu.
Jeśliby miało się tak stać, oznaczałoby to dużą szansę dla kujawsko-pomorskiego. Z drugiej
strony nie należy jednak wykluczać, że może dochodzić do naturalnych procesów
koncentracji działalności innowacyjnych w największych polskich miastach.
imitacyjny. Aby miasta rozwijały się szybciej konieczne jest rozwój gałęzi przemysłu nowych technologii we
wcześniejszej fazie. Tkocz J.: Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej, Katowice, 2008, s.236-237. 98
Raport jest dostępny na stronie http://www.polska2030.pl/ 99
Por. http://www.mrr.gov.pl/aktualnosci/rozwoj_regionalny/Documents/KSRR_09_09_09_kor_red_stat.pdf
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 125
L
IST
A N
AJ
BA
RD
ZIE
J IN
NO
WA
CY
JN
YC
H P
RZ
ED
SIĘ
BIO
RS
TW
W
WO
JE
WÓ
DZ
TW
IE K
UJ
AW
SK
O-P
OM
OR
SK
IM W
20
08
RO
KU
Lp
. N
azw
a p
rzed
się
bio
rstw
a
Mie
jsc
ow
oś
ć
PK
D
Prz
yc
ho
dy
ne
tto
ze
s
prz
ed
aży
i zró
wn
an
e
z n
imi 2
008
D
yn
am
ika
s
prz
ed
aży
20
08
/20
07
Źródło
Dzia
łaln
oś
ć
ba
daw
cza
i
rozw
ojo
wa
(B
+R
) 2
00
8
Dzia
łaln
oś
ć
B+
R n
a
sp
rze
da
ż
20
08
Patenty krajowe
Kontrakty UE
Innowacyjność rynkowa
Innowacyjność procesowa
Nakłady na działalność
innowacyjną
Patenty
Kontrakty
tys
. zł
%
t
ys
. zł
%
1
Po
jazd
y S
zyn
ow
e P
ES
A B
yd
go
szcz S
.A.
Byd
go
szcz
35
20
717
160
1
1,1
1
9
51
9
1
,33
1
A
B
A
C
N
2
AP
AT
OR
S.A
. T
oru
ń
27
12
100
031
6,9
1
3
78
4
3
,78
1
C
B
A
C
N
3
Za
kła
dy C
he
mic
zn
e Z
AC
HE
M S
.A.
Byd
go
szcz
24
14
813
647
- 1
0,2
1
1
52
8
0
,19
4
B
B
C
B
N
4
So
da
Pols
ka
Cie
ch
Sp
. z o
.o.
Ino
wro
cła
w
20
13
709
468
607
,4
1
2
05
8
0
,29
B
C
C
N
C
5
ME
TA
LB
AR
K P
P-U
N
ow
a W
ieś
Wie
lka
25
11
43
955
5
4,5
1
A
A
C
C
N
6
TR
ION
S.A
. In
ow
rocła
w
25
23
114
668
4
3,9
3
3
12
9
2
,73
C
C
B
N
N
7
PO
LO
N A
LF
A Z
akła
d U
rzą
dzeń
D
ozym
etr
yczn
ych
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
29
56
45
496
1
2,8
5
1
47
4
3
,24
1
N
B
B
C
N
8
NM
G S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
33
30
2
470
1
7,2
5
7
37
29
,82
C
C
B
N
N
9
CA
LL
TE
CH
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
72
21
16
073
318
,5
5
1
99
1
,24
C
B
C
N
N
10
Prz
ed
się
bio
rstw
o I
NK
OR
A S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
74
12
1
59
3
0,0
5
1
0
,75
C
B
C
N
N
11
Prz
ed
się
bio
rstw
o I
nn
ow
acyjn
o
Wdro
że
nio
we
WA
ME
T S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
51
82
25
371
3
6,3
5
10 3
78
40
,90
C
C
B
N
N
12
Byd
go
skie
Za
kła
dy E
lektr
om
ech
anic
zn
e
BE
LM
A S
.A.
Bia
łe B
łota
2
95
2
29
214
2
9,2
5
3
28
3
11
,24
C
C
B
N
N
13
BIN
Sp
. z o
.o.
w A
leksan
dro
wie
Ku
jaw
skim
A
leksa
nd
rów
K
uja
wski
45
21
47
303
-
5,4
5
1
25
0
2
,64
N
C
B
N
C
126 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a p
rzed
się
bio
rstw
a
Mie
jsc
ow
oś
ć
PK
D
Prz
yc
ho
dy
ne
tto
ze
s
prz
ed
aży
i zró
wn
an
e
z n
imi 2
008
D
yn
am
ika
s
prz
ed
aży
20
08
/20
07
Źródło
Dzia
łaln
oś
ć
ba
daw
cza
i
rozw
ojo
wa
(B
+R
) 2
00
8
Dzia
łaln
oś
ć
B+
R n
a
sp
rze
da
ż
20
08
Patenty krajowe
Kontrakty UE
Innowacyjność rynkowa
Innowacyjność procesowa
Nakłady na działalność
innowacyjną
Patenty
Kontrakty
tys
. zł
%
t
ys
. zł
%
14
W.A
.S. W
ietm
ars
ch
er
Po
lska
Sp
. z o
.o.
Lu
bic
z
34
20
50
575
4
7,1
6
2
C
C
N
C
N
15
Za
kła
dy A
zo
tow
e A
NW
IL S
.A.
Wło
cła
we
k
24
16
2
013
751
-
1,3
6
2
N
B
N
C
C
16
Mie
jskie
Wod
ocią
gi i K
ana
lizacja
w
Byd
go
szczy S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
36
00
115
823
1
1,2
1
C
A
C
C
N
17
Mo
nd
i Ś
wie
cie
S.A
. Ś
wie
cie
5
15
7
1
412
760
-
7,5
1
5
89
0
,04
C
C
C
N
N
18
Ko
lejo
we
Zakła
dy Ł
ączn
ości S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
60
10
9
736
-
5,7
5
3
12
3
,21
N
C
B
N
N
19
PR
OJP
RZ
EM
S.A
. B
yd
go
szcz
28
11
210
370
5
1,5
3
2
83
0
,13
C
C
C
N
N
20
BIO
-KS
EL
Sp
. z o
.o.
Gru
dzią
dz
51
46
4
319
1
4,4
5
2
21
5
,11
N
C
B
N
N
21
HA
DR
OK
OR
Sp
. z o
.o.
Wło
cła
we
k
24
30
15
165
1,8
5
36
0
,24
N
B
C
N
N
22
Ce
ntr
um
Za
op
atr
ze
nia
Ch
łod
nic
twa
P
rze
dsię
bio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o H
an
dlo
we
S
p.
j. M
are
k i P
iotr
Dw
ors
cy
Osie
lsko
51
87
5
320
-
3,8
5
4
13
1
77
,66
N
C
B
N
N
23
Dro
be
x P
asz S
p.
z o
.o.
So
lec K
uja
wski
15
71
39
037
9,7
5
29
0
,07
N
C
C
N
N
24
Za
kła
d P
rod
ukcyjn
o-R
em
on
tow
y K
RU
SZ
-S
ER
WIS
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
51
87
6
190
1
0,2
6
1
N
B
N
C
N
25
Za
kła
dy N
ap
raw
cze
Ta
bo
ru K
ole
jow
eg
o
PA
TE
RE
K S
.A.
Pa
tere
k
62
30
67
994
8,5
6
1
N
B
N
C
N
26
SO
LB
ET
Sp
. z o
.o.
So
lec K
uja
wski
26
66
195
059
4,0
6
2
N
C
N
C
N
27
Insta
l P
roje
kt G
aw
łow
scy Ś
cie
rzyń
scy S
p.
j.
Kru
szyn
2
97
2
46
758
1,3
6
1
N
B
N
C
N
28
Fa
bry
ka
Auto
busó
w S
OL
BU
S S
p.
z o
.o.
So
lec K
uja
wski
34
10
51
547
-
3,7
5
3
20
3
6
,21
N
N
B
N
N
29
IRE
NA
S.A
. In
ow
rocła
w
26
13
55
745
-
9,1
3
1
01
0
,18
C
N
C
N
N
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 127
Lp
. N
azw
a p
rzed
się
bio
rstw
a
Mie
jsc
ow
oś
ć
PK
D
Prz
yc
ho
dy
ne
tto
ze
s
prz
ed
aży
i zró
wn
an
e
z n
imi 2
008
D
yn
am
ika
s
prz
ed
aży
20
08
/20
07
Źródło
Dzia
łaln
oś
ć
ba
daw
cza
i
rozw
ojo
wa
(B
+R
) 2
00
8
Dzia
łaln
oś
ć
B+
R n
a
sp
rze
da
ż
20
08
Patenty krajowe
Kontrakty UE
Innowacyjność rynkowa
Innowacyjność procesowa
Nakłady na działalność
innowacyjną
Patenty
Kontrakty
tys
. zł
%
t
ys
. zł
%
30
Za
kła
dy S
prz
ętu
Me
ch
anic
zn
eg
o U
RS
US
S
p.
z o
.o.
Ch
ełm
no
34
30
23
202
4,7
5
30
0
,13
N
C
C
N
N
31
Wytw
órn
ia W
yro
bó
w P
ap
iero
wych
WO
RW
O
Sp
. z o
.o.
Wąbrz
eźn
o
21
21
20
380
0,2
6
N
B
N
N
N
32
To
ruń
skie
Zakła
dy M
ate
ria
łów
O
pa
tru
nko
wych
S.A
. T
oru
ń
17
21
1
415
890
-
1,3
6
1
N
C
N
C
N
33
EU
RO
HA
NS
A S
p.
z o
.o.
To
ruń
1
53
3
48
450
-
2,7
6
N
B
N
N
N
34
RE
ST
AU
RO
Sp
. z o
.o.
To
ruń
9
70
0
16
832
- 2
9,1
6
1
C
C
N
N
C
35
Za
kła
dy C
he
mic
zn
e N
ITR
O C
HE
M S
.A.
Byd
go
szcz
24
61
49
612
- 2
1,6
5
50
0
,10
N
N
C
N
N
36
Th
ysse
nkru
pp
Ene
rgosta
l S
.A.
To
ruń
5
15
4
1
744
696
-
2,5
6
N
C
N
N
N
37
Eld
a E
ltra
Ele
ktr
ote
ch
nik
a S
.A.
Byd
go
szcz
32
10
83
569
-
7,0
6
1
C
N
N
C
N
38
Ino
wro
cła
wskie
Zakła
dy C
he
mic
zn
e
SO
DA
MĄ
TW
Y S
.A.
Ino
wro
cła
w
23
30
6
63
- 9
9,8
6
N
C
N
N
N
39
WE
ST
FA
LIA
SU
RG
E S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
52
33
6
1
N
N
N
C
N
40
AG
RO
HA
NS
A-T
OR
UŃ
Sp
. z o
.o.
To
ruń
8
1
N
N
N
C
N
41
Za
kła
d P
rod
ukcji
Obu
wia
KE
NB
UT
O
sie
7
1
N
N
N
N
C
128 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Źró
dło
1 -
dane z
prz
edsię
bio
rstw
prz
esła
ne w
ankie
tach I
NE
PA
N, nakła
dy n
a B
+R
zgodne z
e s
tandard
am
i O
EC
D i G
US
2 -
dane z
prz
edsię
bio
rstw
prz
esła
ne w
ankie
tach I
NE
PA
N, nakła
dy n
a B
+R
zgodne z
e s
tandard
em
MS
R 3
8
3 -
dane z
e s
pra
wozd
ań p
rzedsię
bio
rstw
noto
wanych n
a G
PW
, nakła
dy n
a B
+R
zgodne z
e s
tandard
em
MS
R 3
8
4 -
dane z
e s
pra
wozd
ań p
rzedsię
bio
rstw
noto
wanych n
a G
PW
, nakła
dy n
a B
+R
na p
odsta
wie
Th
e 2
009 E
U Industr
ial R
&D
In
vestm
ent S
core
board
, E
uro
pean C
om
mis
sio
n, JR
C/D
G R
TD
5 -
dane z
e s
pra
wozd
ań f
inansow
ych p
rzedsię
bio
rstw
na p
odsta
wie
KR
S, nakła
dy n
a B
+R
zgodne z
e s
tandard
em
MS
R 3
8
6 -
dane z
e s
pra
wozd
ań f
inansow
ych p
rzedsię
bio
rstw
na p
odsta
wie
KR
S
7 -
dane z
badania
kontr
aktó
w w
7P
R U
E z
KP
K,
8 -
dane z
badania
pate
ntó
w U
P R
P z
a lata
2006, 2007,
2008
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 129
LIS
TA
NA
JB
AR
DZ
IEJ
IN
NO
WA
CY
JN
YC
H M
AŁ
YC
H I
ŚR
ED
NIC
H P
RZ
ED
SIĘ
BIO
RS
TW
W
WO
JE
WÓ
DZ
TW
IE K
UJ
AW
SK
O-P
OM
OR
SK
IM W
20
08
RO
KU
L
p.
Nazw
a p
rzed
się
bio
rstw
a
Mie
jsc
ow
oś
ć
PK
D
Prz
yc
ho
dy
ne
tto
ze
s
prz
ed
aży
i zró
wn
an
e
z n
imi 2
008
Z
atr
ud
nie
nie
2
00
8
Dyn
am
ika
s
prz
ed
aży
20
08
/20
07
Źródło
D
zia
łaln
oś
ć
ba
daw
cza
i
rozw
ojo
wa
(B
+R
) 2
00
8
Dzia
łaln
oś
ć B
+R
n
a
sp
rze
da
ż
20
08
Patenty krajowe
Kontrakty UE
Innowacyjność rynkowa
Innowacyjność procesowa
Nakłady na działalność
innowacyjną
Patenty
Kontrakty
tys
. zł
lic
zb
a e
tató
w
%
t
ys
. zł
%
1
ME
TA
LB
AR
K P
P-U
N
ow
a W
ieś
Wie
lka
25
11
43 9
55
10
7
54
,5
1
A
A
C
C
N
2
TR
ION
S.A
. In
ow
rocła
w
25
23
11
4 6
68
11
8
43
,9
3
3
12
9
2,7
3
C
C
B
N
N
3
PO
LO
N A
LF
A Z
akła
d U
rzą
dzeń
D
ozym
etr
yczn
ych
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
29
56
45 4
96
21
0
12
,8
5
1
47
4
3,2
4
1
N
B
B
C
N
4
NM
G S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
33
30
2
47
0
18
17
,2
5
7
37
2
9,8
2
C
C
B
N
N
5
CA
LL
TE
CH
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
72
21
16 0
73
10
3
18
,5
5
1
99
1,2
4
C
B
C
N
N
6
Prz
ed
się
bio
rstw
o I
NK
OR
A
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
74
12
1
59
10
30
,0
5
1
0
,75
C
B
C
N
N
7
Prz
ed
się
bio
rstw
o I
nn
ow
acyjn
o
Wdro
że
nio
we
WA
ME
T S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
51
82
25 3
71
95
36
,3
5
10 3
78
4
0,9
0
C
C
B
N
N
8
Byd
go
skie
Za
kła
dy
Ele
ktr
om
ech
an
iczn
e B
EL
MA
S.A
. B
iałe
Bło
ta
29
52
29 2
14
24
0
29
,2
5
3
28
3
1
1,2
4
C
C
B
N
N
9
BIN
Sp
. z o
.o.
w A
leksan
dro
wie
K
uja
wskim
A
leksa
nd
rów
K
uja
wski
45
21
47 3
03
65
- 5
,4
5
1
25
0
2,6
4
N
C
B
N
C
10
W.A
.S. W
ietm
ars
ch
er
Po
lska
S
p.
z o
.o.
Lu
bic
z
34
20
50 5
75
14
0
47
,1
6
2
C
C
N
C
N
11
Ko
lejo
we
Zakła
dy Ł
ączn
ości
Sp
. z o
.o.
Byd
go
szcz
60
10
9
73
6
60
- 5
,7
5
3
12
3,2
1
N
C
B
N
N
12
BIO
-KS
EL
Sp
. z o
.o.
Gru
dzią
dz
51
46
4
31
9
10
14
,4
5
2
21
5,1
1
N
C
B
N
N
130 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
Lp
. N
azw
a p
rzed
się
bio
rstw
a
Mie
jsc
ow
oś
ć
PK
D
Prz
yc
ho
dy
ne
tto
ze
s
prz
ed
aży
i zró
wn
an
e
z n
imi 2
008
Z
atr
ud
nie
nie
2
00
8
Dyn
am
ika
s
prz
ed
aży
20
08
/20
07
Źródło
D
zia
łaln
oś
ć
ba
daw
cza
i
rozw
ojo
wa
(B
+R
) 2
00
8
Dzia
łaln
oś
ć B
+R
n
a
sp
rze
da
ż
20
08
Patenty krajowe
Kontrakty UE
Innowacyjność rynkowa
Innowacyjność procesowa
Nakłady na działalność
innowacyjną
Patenty
Kontrakty
tys
. zł
lic
zb
a e
tató
w
%
t
ys
. zł
%
13
HA
DR
OK
OR
Sp
. z o
.o.
Wło
cła
we
k
24
30
15 1
65
55
1
,8
5
36
0,2
4
N
B
C
N
N
14
Cen
tru
m Z
aop
atr
ze
nia
Ch
łod
nic
twa
P
rze
dsię
bio
rstw
o P
rod
ukcyjn
o
Han
dlo
we
Sp
. j. M
are
k i P
iotr
D
wo
rscy
Osie
lsko
51
87
5
32
0
6
-
3,8
5
4
13
1
7
7,6
6
N
C
B
N
N
15
Dro
be
x P
asz S
p.
z o
.o.
So
lec K
uja
wski
15
71
39 0
37
35
9
,7
5
29
0,0
7
N
C
C
N
N
16
Za
kła
d P
rod
ukcyjn
o-R
em
on
tow
y
KR
US
Z-S
ER
WIS
Sp.
z o
.o.
Byd
go
szcz
51
87
6
19
0
40
10
,2
6
1
N
B
N
C
N
17
Fa
bry
ka
Auto
busó
w S
OL
BU
S
Sp
. z o
.o.
So
lec K
uja
wski
34
10
51 5
47
24
0
- 3
,7
5
3
20
3
6,2
1
N
N
B
N
N
18
Za
kła
dy S
prz
ętu
Me
ch
anic
zn
eg
o
UR
SU
S S
p.
z o
.o.
Che
łmn
o
34
30
23 2
02
17
0
4
,7
5
30
0,1
3
N
C
C
N
N
19
Wytw
órn
ia W
yro
bó
w P
ap
iero
wych
W
OR
WO
Sp
. z o
.o.
Wąbrz
eźn
o
21
21
20 3
80
14
0
0
,2
6
N
B
N
N
N
20
EU
RO
HA
NS
A S
p.
z o
.o.
To
ruń
1
53
3
48 4
50
20
0
- 2
,7
6
N
B
N
N
N
21
RE
ST
AU
RO
Sp
. z o
.o.
To
ruń
9
70
0
16 8
32
35
-
29
,1
6
1
C
C
N
N
C
22
WE
ST
FA
LIA
SU
RG
E S
p.
z o
.o.
Byd
go
szcz
52
33
16
6
1
N
N
N
C
N
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 131
Ź
ród
ło
1 -
da
ne
z p
rze
dsię
bio
rstw
prz
esła
ne
w a
nkie
tach
IN
E P
AN
, n
akła
dy n
a B
+R
zg
od
ne z
e s
tan
da
rdam
i O
EC
D i G
US
2 -
da
ne
z p
rze
dsię
bio
rstw
prz
esła
ne
w a
nkie
tach
IN
E P
AN
, n
akła
dy n
a B
+R
zg
od
ne z
e s
tan
da
rdem
MS
R 3
8
3 -
da
ne
ze
sp
raw
ozd
ań
prz
edsię
bio
rstw
no
tow
an
ych
na
GP
W, n
akła
dy n
a B
+R
zg
odn
e z
e s
tand
ard
em
MS
R 3
8
4 -
da
ne
ze
sp
raw
ozd
ań
prz
edsię
bio
rstw
no
tow
an
ych
na
GP
W, n
akła
dy n
a B
+R
na
pod
sta
wie
Th
e 2
00
9 E
U I
nd
ustr
ial R
&D
In
ve
stm
en
t S
co
reb
oa
rd,
Eu
rop
ean
Com
mis
sio
n, JR
C/D
G
RT
D
5 -
da
ne
ze
sp
raw
ozd
ań
fin
an
so
wych
prz
ed
się
bio
rstw
na
po
dsta
wie
KR
S,
nakła
dy n
a B
+R
zg
od
ne z
e s
tan
da
rde
m M
SR
38
6 -
da
ne
ze
sp
raw
ozd
ań
fin
an
so
wych
prz
ed
się
bio
rstw
na
po
dsta
wie
KR
S
7 -
da
ne
z b
ada
nia
ko
ntr
aktó
w w
7P
R U
E z
KP
K,
8 -
da
ne
z b
ada
nia
pate
ntó
w U
P R
P z
a la
ta 2
00
6,
200
7,
20
08
132 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
LIS
TA
IN
NO
WA
CY
JN
YC
H P
RO
DU
KT
ÓW
/US
ŁU
G W
WO
JE
WÓ
DZ
TW
IE K
UJ
AW
SK
O-P
OM
OR
SK
IM
NA
PO
DS
TA
WIE
AN
KIE
T P
RZ
ED
SIĘ
BIO
RS
TW
PR
ZY
SŁ
AN
YC
H W
20
09
RO
KU
Lp
.
Nazw
a
prz
ed
się
bio
rstw
a
Najb
ard
zie
j in
no
wac
yjn
y
pro
du
kt
/ u
słu
ga
prz
ed
się
bio
rstw
a w
ro
ku
2008
(n
azw
a)
Kró
tka c
hara
kte
rysty
ka
1.
AP
AT
OR
S.A
.
LE
Wsyste
m A
PA
TO
R
Rod
zin
a lic
znik
ów
i
syste
mów
prz
edp
łato
wych
, o
bejm
ują
cych obecn
ie l
iczn
iki
energ
ii ele
ktr
ycznej
i cie
pln
ej
ora
z ga
zom
ierz
e.
Syste
m opra
cow
an
y prz
ez zesp
ół
konstr
ukto
rów
A
PA
TO
R S
.A.
po
d
kie
row
nic
twem
m
gr
inż.
Ce
zare
go
Mik
ow
skie
go.
Głó
wn
ym
i odb
iorc
am
i pro
duktu
są
zakła
dy
energ
ety
czne
. P
ozw
ala
na w
sp
ółp
racę z
e w
szystk
imi syste
mam
i bili
ngo
wym
i u
żyw
an
ym
i w
P
ols
ce.
S
yste
m um
ożliw
ia zakup energ
ii poprz
ez te
lefo
n,
e-m
ail,
S
MS
ja
k i
w skle
pow
ej
kasie
ora
z
poprz
ez e
nerg
om
at
zape
wnia
jący 2
4-g
od
zin
ny z
akup
energ
ii. W
2007 r
. o
pra
co
wan
o u
niw
ers
aln
e
urz
ąd
ze
nie
prz
en
oszące
in
form
acje
m
iędzy
liczn
ikie
m
a
syste
mem
bili
ngo
wym
. U
możliw
ia
on
o
dw
ukie
runkow
ą k
om
unik
ację
z k
ażd
ym
lic
zn
ikie
m e
nerg
ii ele
ktr
yczn
ej
(dow
oln
ego p
rod
ucenta
) b
ez
konie
czności
insta
low
an
ia w
nim
doda
tkow
ych
in
terf
ejs
ów
. N
agro
dy i
wyró
żn
ien
ia:
Godło
T
era
z
Pols
ka
w 2
006 r
., E
uro
pro
dukt
2007
, zło
ty m
edal
60th
Inte
rnation
al
Technic
al
Fair
, E
lektr
opro
dukt
Roku 2
003,
medal
pre
zesa S
EP
, w
yró
żn
ien
ie n
a E
nerg
ety
czn
ych T
arg
ach E
NE
RG
ET
AB
200
5.
W
2008
r.
opra
co
wan
o
uniw
ers
aln
e
opro
gra
mow
anie
lic
zn
ika
syste
mow
eg
o,
któ
ry
rozlic
za
zu
życie
energ
ii zaró
wno w
try
bie
prz
ekła
do
wym
jak i k
red
yto
wym
.
2.
Mie
jskie
Wodocią
gi
i K
ana
lizacja
w
Bydg
oszczy
Prz
ygo
tow
ania
no
wato
rskie
go s
yste
mu
zag
ospod
aro
wa
nia
osadó
w ś
cie
kow
ych
Term
iczne prz
ekszta
łcen
ie osadó
w ście
kow
ych u
możliw
ia b
ezp
ieczne d
la ś
rod
ow
iska i
czło
wie
ka
zag
ospod
aro
wa
nie
od
pad
u po
wsta
jącego w
oczyszcza
lni
ście
kó
w.
Zap
ew
nia
zm
nie
jszenie
ilo
ści
odpa
dó
w
ora
z
pe
łną
h
igie
niz
ację
(z
e
wzg
lęd
u
na
za
wart
ość
meta
li cię
żkic
h
zag
ospod
aro
wa
nie
ro
lnic
ze o
sadó
w ś
cie
kow
ych j
est
nie
mo
żliw
e).
Zapro
jekto
wano i
zasto
so
wan
o ś
wia
tow
ą t
echn
olo
gię
kore
ańskie
j firm
y
Ha
nsol
w
pełn
i spełn
iają
cą
euro
pejs
kie
w
ym
ag
ania
śro
do
wis
kow
e.
Meto
da
te
rmic
zna w
pis
uje
się
w s
truktu
rę K
rajo
weg
o P
lanu G
ospodark
i O
dpad
am
i 2010.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 133
Lp
.
Nazw
a
prz
ed
się
bio
rstw
a
Najb
ard
zie
j in
no
wac
yjn
y
pro
du
kt
/ u
słu
ga
prz
ed
się
bio
rstw
a w
ro
ku
2008
(n
azw
a)
Kró
tka c
hara
kte
rysty
ka
3.
Poja
zd
y S
zyn
ow
e P
ES
A
Byd
goszcz S
.A.
AT
R 2
20
Poja
zd t
yp
u A
TR
22
0 j
est
poja
zd
em
jednoprz
estr
ze
nn
ym
skła
dają
cym
się
z t
rzech c
zęści. Z
osta
ł skonstr
uo
wan
y j
ako l
ekki
poja
zd z
napę
dem
spalin
ow
ym
, z m
ożliw
ością
ja
zd
y w
obu k
ieru
nkach.
Zosta
ł skonstr
uo
wa
ny d
la kole
i w
łoskic
h (w
2
008
ro
ku dosta
rczon
o 9 szt.).
G
łów
nym
zespo
łem
ukła
du n
ap
ędo
weg
o j
est
siln
ik w
ysokoprę
żn
y M
AN
382 k
W (
wtr
ysk b
ezp
ośre
dn
i, c
hło
dzon
y c
ieczą
w
ukła
dzie
zam
knię
tym
, sp
ełn
iają
cy w
ym
agan
ia E
UR
O 3
a o
raz p
rzekła
dni h
ydro
dyn
am
iczn
ej V
oith
T
211
bre
, ze
zin
tegro
wa
nym
ham
ulc
em
h
ydro
dynam
iczn
ym
, z
maksym
aln
ą
dopuszcza
lną
mo
cą
wejś
cio
wą p
rzekła
dn
i 3
50 k
W).
Poja
zd
wyp
osa
żon
y j
est
w p
rocesoro
wy s
yste
m s
teru
jący I
NT
ELO
, któ
ry
prz
ejm
uje
w
szystk
ie
ste
rują
ce,
kontr
oln
e
i koo
rdyn
acyjn
e
czyn
ności
zw
iązan
e
z
obsłu
gą
poja
zdu.
W w
yp
adku po
wsta
nia
sta
nu
a
wary
jneg
o,
syste
m ste
rują
cy re
agu
je naty
chm
iast
i je
go
in
gere
ncja
p
oda
na
jest
do
wia
dom
ości
maszyn
iście
. S
yste
m
ste
rują
cy
INT
ELO
w
sp
ółp
racuje
z p
oszczegó
lnym
i syste
mam
i, c
o p
ow
oduje
, że m
aszyn
ista
otr
zym
uje
info
rmacje
z p
oszczeg
óln
ych
urz
ąd
ze
ń
na
wyśw
ietlaczu.
Nad
be
zpie
czeństw
em
pasa
żeró
w
czu
wa
syste
m
monitoring
u
we
wnę
trzn
ego
i ze
wnętr
znego
, skła
dają
cy
się
z
6
kam
er
we
wnę
trzn
ych
i czte
rech
kam
er
ze
wnętr
zn
ych
(obejm
ują
cych
sw
oim
zasię
gie
m
cały
poja
zd),
d
wóch
monitoró
w
za
bud
ow
an
ych
w
pu
lpitach
kabin
m
aszyn
isty
ora
z
reje
str
ato
ra
obra
zu
kam
er
we
wnętr
zn
ych
. S
yste
m
po
zw
ala
w
czasie
posto
ju p
oja
zd
u n
a o
bserw
ację
drz
wi boczn
ych n
a z
ew
nątr
z p
oja
zdu.
Poja
zd w
ykon
an
y jest
m.in.
zgod
nie
z norm
am
i: z
ale
ceń E
RR
I (O
RE
), k
art
am
i U
IC:
w t
ym
6
22;
62
3-1
; 62
3-2
; 6
23-3
, norm
am
i E
N 1
32
61 i E
N 1
3262.
4.
Zakła
dy C
hem
iczn
e
ZA
CH
EM
S.A
.
Gru
pa p
roduktó
w n
a b
azie
prz
etw
orz
one
go P
CW
Jako
wyro
by
inno
wacyjn
e,
no
we
i is
totn
ie
ule
pszo
ne
wg
definic
ji G
US
, uję
te
zosta
ły
wyro
by
z p
rzetw
orz
oneg
o
PC
W
ora
z
pia
nki
PU
R
o
udoskona
lon
ych
wła
ściw
ościa
ch
fizykoch
em
iczn
ych
i u
lepszon
ych p
ara
metr
ach u
żytk
ow
ych,
któ
re z
osta
ły w
pro
wa
dzon
e n
a r
yn
ek.
Zakre
s p
rac:
zm
ian
y
receptu
row
e p
od w
ym
og
i ry
nku i p
raw
oda
wstw
a u
nijn
ego,
mod
yfikacje
pod w
ym
ogi klie
nta
, p
opra
wa
wła
ściw
ości
prz
etw
órc
zych
wyro
bu
, p
oszerz
enie
p
ale
ty
pro
duktó
w
w
ce
lu
zb
ytu
, po
lepsze
nie
re
nto
wn
ości
wyro
bó
w.
Pra
ce
B+
R
zosta
ły
wyko
na
ne
głó
wnie
prz
ez
we
wnę
trzne
labora
torium
Z
AC
HE
M S
.A.
Fin
anso
wa
nie
ze śro
dków
w
łasn
ych
. N
akła
dy n
a B
+R
d
la po
wyższych te
mató
w:
2006
- 1
70 t
ys.
zł, 2
007
- 16
5 t
ys.
zł, 2
008 -
211 t
ys.
zł.
134 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
LIS
TA
JE
DN
OS
TE
K B
AD
AW
CZ
YC
H W
G W
OJ
EW
ÓD
ZT
W1
00
L
P.
NA
ZW
A J
ED
NO
ST
KI
WO
JE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
1
Insty
tut A
uto
maty
ki S
yste
mó
w
Energ
ety
czn
ych S
p.
z o
. o.
doln
oślą
skie
ul. W
ysta
wo
wa 1
,
51-6
18 W
rocła
w,
Po
lska
sekre
tariat@
iase.w
roc.p
l
(71)
347
-72
-94,
centr
ala
(71)
348
-42-2
1
2
Insty
tut G
órn
ictw
a
Odkry
wko
weg
o
PO
LT
EG
OR
-IN
ST
YT
UT
doln
oślą
skie
ul. P
ark
ow
a 2
5,
51-6
16 W
rocła
w,
Po
lska
poltegor@
igo.w
roc.p
l
(71)
348
-82
-11 d
o g
od
z.
15
,
(71)
348
-82
-17 p
o g
od
z.
15
3
Insty
tut K
om
pute
row
ych
S
yste
mów
Au
tom
aty
ki
i P
om
iaró
w S
p.
z o
.o.
doln
oślą
skie
ul. L
. R
óżyckie
go 1
c,
51-6
08 W
rocła
w,
Po
lska
ik
saip
@ik
saip
.pop.p
l
(71)
348
-45
-55,
(71)
348-8
7-0
0
4
KG
HM
CU
PR
UM
Sp.
z o
.o.
Centr
um
Bada
wczo
-R
ozw
ojo
we
doln
oślą
skie
ul. G
en. W
ł. S
ikors
kie
go 2
-8,
53-6
59 W
rocła
w,
Po
lska
kghm
@cupru
m.w
roc.p
l
(71)
781
-22
-01
5
Wojs
kow
y I
nsty
tut T
echnik
i In
żyn
iery
jnej im
. P
rofe
sora
Jó
zefa
Kosackie
go
doln
oślą
skie
ul. O
born
icka 1
36,
50-9
61 W
rocła
w,
Po
lska
w
iti@
witi.w
roc.p
l
(71)
347
-44
-40,
(71)
347
-44-5
0
6
Insty
tut In
żyn
ieri
i M
ate
riałó
w
Polim
ero
wych i B
arw
nik
ów
kuja
wsko
-pom
ors
kie
ul. M
. S
kło
do
wskie
j-C
urie 5
5,
87-1
00 T
oru
ń, P
ols
ka
sekre
tariat@
ipts
.pl
(56)
659
-84
-22 d
o 2
3,
(5
6)
659
-84
-75,
(56)
659
-36-2
6,
(5
6)
650
-00
-44
7
Ośro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy U
rząd
zeń
Ste
row
an
ia N
apę
dó
w
kuja
wsko
-pom
ors
kie
ul. B
ato
rego
10
7,
87-1
00 T
oru
ń, P
ols
ka
obru
sn@
obru
sn.t
oru
n.p
l
(56)
623
-40
-21,
(56)
623
-40-2
2
8
Insty
tut E
uro
py
Śro
dkow
o-W
schodnie
j lu
bels
kie
ul. N
ieca
ła 5
,
20-0
80 L
ublin
, P
ols
ka
ie
sw
@ie
sw
.lub
lin.p
l
(81)
532
-29
-07,
(81)
743
-68-6
2
9
Insty
tut M
ed
ycyn
y W
si
im. W
itold
a C
ho
dźki
lub
els
kie
ul. K
. Jacze
wskie
go 2
,
20-9
50 L
ublin
, P
ols
ka
im
w@
ga
len.lub
lin.p
l
(81)
718
-44
-00,
(81)
718
-44-1
0
10
In
sty
tut N
aw
ozó
w S
ztu
czn
ych
lu
bels
kie
A
l. T
ysią
cle
cia
Państw
a
Pols
kie
go
13
a, 2
4-1
10
Pu
ław
y,
Pols
ka
ins@
ins.p
ula
wy.p
l
(81)
473
-14
-00,
(81)
473
-14-0
2,
(8
1)
473
-14
-06
11
In
sty
tut U
pra
wy,
Na
wo
żen
ia
i G
lebo
zna
wstw
a -
Państw
ow
y
Insty
tut B
ada
wczy
lub
els
kie
ul. C
zart
ory
skic
h 8
,
24-1
00 P
uła
wy,
Pols
ka
iu
ng@
iun
g.p
ula
wy.p
l
(81)
886
-49
-60,
(81)
886
-34-2
1
10
0 N
a p
od
staw
ie m
ate
riał
ów
otr
zym
an
ych
z O
śro
dka
Prz
etw
arzan
ia I
nfo
rmac
ji.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 135
LP
. N
AZ
WA
JE
DN
OS
TK
I W
OJE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
12
P
aństw
ow
y I
nsty
tut
Wete
ryn
ary
jny -
Państw
ow
y
Insty
tut B
ada
wczy
lub
els
kie
A
l. P
art
yzantó
w 5
7,
24-1
00 P
uła
wy,
Pols
ka
sekre
tariat@
piw
et.
pu
law
y.p
l
(sekre
tariat d
yre
kto
ra)
(81)
889
-30-0
0 (
ce
ntr
ala
)
13
C
entr
aln
y O
śro
dek B
ad
aw
czo
-R
ozw
ojo
wy M
aszyn
W
łókie
nnic
zych
PO
LM
AT
EX
-CE
NA
RO
łód
zkie
ul. W
ólc
za
ńska 5
5/5
9,
90-6
08 Ł
ód
ź, P
ols
ka
biu
ro@
cen
aro
.lod
z.p
l
(42)
632
-85-7
0,
(42)
633
-38-8
2,
(4
2)
633
-55-4
1
14
In
sty
tut B
iopolim
eró
w
i W
łókie
n C
hem
iczn
ych
łó
dzkie
ul. M
. S
kło
do
wskie
j-C
urie
19/2
7, 9
0-5
70
Łó
dź,
Po
lska
ib
wch
@ib
wch.lod
z.p
l
(42)
637
-65-1
0,
(42)
637
-67-4
4
15
In
sty
tut C
entr
um
Zdro
wia
M
atk
i P
olk
i łó
dzkie
ul. R
zg
ow
ska 2
81/2
89,
93-3
38 Ł
ód
ź, P
ols
ka
nauka@
iczm
p.e
du.p
l
(42)
271
-10-0
0,
(42)
271
-12-6
6,
(4
2)
271
-20-0
0,
(42)
646
-96-3
3
16
In
sty
tut M
ed
ycyn
y P
racy
im. pro
f. d
r. m
ed. Jerz
ego
N
ofe
ra
łód
zkie
ul. Ś
w. T
ere
sy o
d D
zie
cią
tka
Je
zus 8
, 91
-348 Ł
ód
ź,
Po
lska
impx@
imp.lod
z.p
l
(42)
631
-45-0
2
17
In
sty
tut P
rzem
ysłu
S
kórz
aneg
o
łód
zkie
ul. Z
gie
rska 7
3,
91-4
62 Ł
ód
ź, P
ols
ka
d
yr-
ips@
ips.lo
dz.p
l
(42)
253
-61-0
8
18
In
sty
tut S
ado
wnic
twa
i K
wia
cia
rstw
a im
. S
zcze
pa
na
Pie
nią
żka
łód
zkie
ul. P
om
olo
gic
zn
a 1
8,
96-1
00 S
kie
rnie
wic
e, P
ols
ka
is
ad@
insa
d.p
l
(46)
833
-20-2
1 d
o 2
4,
(4
6)
833
-25-4
9
19
In
sty
tut T
echnolo
gii
Be
zpie
czeństw
a M
OR
AT
EX
łó
dzkie
ul. M
. S
kło
do
wskie
j-C
urie 3
,
90-9
65 Ł
ód
ź, P
ols
ka
itb
@m
ora
tex.e
u
(42)
637
-37-1
0 (
ce
ntr
ala
)
20
In
sty
tut W
arz
yw
nic
twa
im. E
mila
Chro
boczka
łó
dzkie
ul. K
onsty
tucji
3 M
aja
1/3
,
96-1
00 S
kie
rnie
wic
e, P
ols
ka
iw
arz
@in
warz
.skie
rnie
wic
e.p
l
(46)
833
-22-1
1 d
o 1
3,
(4
6)
833
-34-3
4
21
In
sty
tut W
łókie
nnic
twa
łó
dzkie
ul. B
rze
ziń
ska 5
/15,
92-1
03 Ł
ód
ź, P
ols
ka
in
fo@
iw.lod
z.p
l
(42)
616
-31-0
1,
(42)
616
-31-1
0
22
O
śro
de
k B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy E
kolo
gii
Mia
st
OB
RE
M
łód
zkie
ul. L
ipo
wa 7
3,
90
-568 Ł
ód
ź,
Pols
ka
sekre
tariat@
obre
m.p
l
(42)
637
-56-4
6,
(42)
637
-47-7
1,
(42)
637
-12-7
5
23
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy O
RA
M
Sp.
z o
.o.
łód
zkie
P
l. Z
wycię
stw
a 2
, 9
0-3
12
Łód
ź,
Pols
ka
in
fo@
ora
m.lod
z.p
l
(42)
674
-26-1
5,
(42)
674
-34-9
4
24
C
entr
aln
y O
śro
dek
Chło
dn
ictw
a C
OC
H
w K
rakow
ie S
p.
z o
.o.
mało
pols
kie
ul. J
. Lea 1
16
, 30
-133 K
rakó
w,
Pols
ka
coch@
coch.p
l
(12)
637
-09-3
3
25
In
sty
tut E
kspert
yz S
ądo
wych
im. pro
f. d
r. J
ana S
ehna
mało
pols
kie
ul. W
este
rpla
tte 9
,
31-0
33 K
rakó
w, P
ols
ka
ie
s@
ies.k
rakow
.pl
(12)
422
-87-5
5
136 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
L
P.
NA
ZW
A J
ED
NO
ST
KI
WO
JE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
26
In
sty
tut N
aft
y i G
azu
m
ało
pols
kie
ul. L
ub
icz 2
5a,
31
-503 K
rakó
w,
Pols
ka
off
ice@
inig
.pl
(12)
421
-00-3
3,
(12)
421
-06-8
6,
(12)
653
-25-1
2,
(12)
617
-75-2
8
27
In
sty
tut O
dle
wn
ictw
a
mało
pols
kie
ul. Z
akopia
ńska 7
3,
30-4
18 K
rakó
w, P
ols
ka
io
d@
iod.k
rakow
.pl
(12)
261
-81-1
1,
(12)
266
-26-1
9
28
In
sty
tut R
ozw
oju
Mia
st
mało
pols
kie
ul. C
ieszyńska 2
, 3
0-0
15
Kra
ków
, P
ols
ka
sekre
tariat@
irm
.kra
kow
.pl
(12)
634
-29-5
3
29
In
sty
tut Z
aa
wanso
wan
ych
Technolo
gii
Wytw
arz
ania
m
ało
pols
kie
ul. W
rocła
wska 3
7a,
31-0
11 K
rakó
w, P
ols
ka
io
s@
ios.k
rakow
.pl
(12)
631
-73-3
3,
(12)
633
-52-1
9,
(12)
631
-71-0
0
30
In
sty
tut Z
oo
techn
iki -
Państw
ow
y Insty
tut
Ba
da
wczy
mało
pols
kie
ul. J
. S
are
go 2
, 31
-047 K
raków
, P
ols
ka
iz
ooin
fo@
izo
o.k
rakow
.pl
(12)
258
-81-3
6,
(12)
422
-88-5
2
31
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy B
udo
wy U
rzą
dzeń
C
hem
iczn
ych C
EB
EA
mało
pols
kie
ul. J
. Lea 1
14
, 30
-133 K
rakó
w,
Pols
ka
obr@
ceb
ea.c
om
.pl
(12)
637
-13-2
6
32
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy G
órn
ictw
a
Suro
wcó
w C
hem
iczn
ych
CH
EM
KO
P S
p.
z o
.o.
mało
pols
kie
ul. J
. W
ybic
kie
go 7
,
31-2
61 K
rakó
w, P
ols
ka
am
aki@
chem
kop.p
l
(12)
633
-60-7
5
33
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy S
prz
ętu
M
echan
iczneg
o S
p.
z o
.o.
mało
pols
kie
ul. J
. K
ocha
no
wskie
go 3
0,
33-1
00 T
arn
ów
, P
ols
ka
obr@
ob
r.ta
rno
w.p
l
(14)
627
-31-6
1 c
entr
ala
,
(14)
629
-60-4
4,
(14)
629
-60-4
6
34
C
entr
aln
e L
abora
torium
O
chro
ny R
ad
iolo
gic
zn
ej
mazo
wie
ckie
ul. K
on
wa
liow
a 7
,
03-1
94 W
ars
za
wa,
Pols
ka
szkolin
f@clo
r.w
aw
.pl
(22)
811
-00-1
1,
(22)
811
-16-1
6
35
C
entr
aln
y Insty
tut
Ochro
ny
Pra
cy -
Państw
ow
y Insty
tut
Bad
aw
czy
mazo
wie
ckie
ul. C
zern
iako
wska 1
6,
00-7
01 W
ars
za
wa,
Pols
ka
oin
ip@
cio
p.p
l
(22)
623
-30-0
0,
(22)
623
-36-9
8,
(22)
623
-46-0
1
36
C
entr
aln
y O
śro
dek B
ad
aw
czo
-R
ozw
ojo
wy A
para
tury
B
ad
aw
czej i D
ydakty
cznej
CO
BR
AB
ID S
p.
z o
.o.
mazo
wie
ckie
ul. Ł
ucka 1
5, 00
-842
Wars
za
wa,
Po
lska
firm
a@
cobra
bid
.com
.pl
(22)
620
-30-6
1 d
o 6
2
37
C
entr
aln
y O
śro
dek B
ad
aw
czo
-R
ozw
ojo
wy O
pakow
ań
m
azo
wie
ckie
ul. K
onsta
nciń
ska 1
1,
02-9
42 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
fo@
cobro
.org
.pl
(22)
842
-07-7
1,
(22)
842
-20-1
1
38
C
entr
aln
y O
śro
dek B
ad
aw
czo
-R
ozw
ojo
wy P
rzem
ysłu
P
olig
raficzneg
o
mazo
wie
ckie
ul. M
ied
zia
na 1
1,
00-9
58 W
ars
za
wa,
Pols
ka
cobrp
p@
co
brp
p.c
om
.pl
(22)
620
-63-8
0,
(22)
620
-80-7
0,
(22)
620
-91-3
8
39
C
entr
aln
y S
zp
ita
l K
linic
zn
y
MS
WiA
mazo
wie
ckie
ul. W
oło
ska 1
37,
02-5
07 W
ars
za
wa,
Pols
ka
d
yre
kcja
@cskm
sw
ia.p
l
(22)
508
-20-0
0,
(22)
845
-00-3
1,
(22)
845
-32-8
1
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 137
LP
. N
AZ
WA
JE
DN
OS
TK
I W
OJE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
40
C
entr
um
Bada
ń
Farm
akokin
ety
czn
ych F
ILA
B,
RA
VIM
ED
Sp.
z o
. o.
mazo
wie
ckie
ul. P
oln
a 5
4,
05
-119 Ł
ajs
ki
k. Legio
no
wa
, poczta
Leg
ion
ow
o,
Po
lska
fila
b@
fila
b.c
om
.pl
(22)
782
-21-6
7
41
C
entr
um
Bada
wczo
-K
onstr
ukcyjn
e O
bra
bia
rek
Sp.
z o
.o.
mazo
wie
ckie
ul. S
taszic
a 1
, 0
5-8
00
P
ruszków
, P
ols
ka
konstr
ukcja
@cbko.p
l
nauka@
cbko.p
l
(22)
758
-75-3
1,
(2
2)
759
-93-1
0 w
ew
. 21
42
C
entr
um
Info
rmaty
ki i
Łączn
ości O
bro
ny N
aro
do
wej
mazo
wie
ckie
ul. N
ow
ow
iejs
ka 2
8a,
00-9
11 W
ars
za
wa,
Pols
ka
cilo
n@
wp.m
il.pl
(22)
684
-02-8
6,
(22)
825
-66-5
5
43
C
entr
um
Naukow
o-B
ad
aw
cze
Ochro
ny P
rzeciw
po
żaro
wej
im. J. T
ulis
zkow
skie
go
mazo
wie
ckie
ul. N
ad
wiś
lańska 2
13,
05-4
20 J
ózefó
w k
. O
twocka,
Pols
ka
cnbop
@cnbo
p.p
l
(22)
769
-33-0
0,
centr
ala
(22)
769
-32-0
0
44
C
entr
um
Naukow
o-B
ad
aw
cze
Technik
i R
adia
i T
ele
wiz
ji C
EN
RiT
(w
lik
wid
acji)
mazo
wie
ckie
ul. W
ałb
rzyska 3
/5,
02-7
39 W
ars
za
wa,
Pols
ka
cenrit@
ce
nrit.
wa
w.p
l
(22)
645
-95-4
5,
(22)
843
-19-1
0,
(22)
845
-95-9
3
45
C
entr
um
Onkolo
gii
- In
sty
tut
im. M
arii S
kło
do
wskie
j-C
urie
mazo
wie
ckie
ul. W
. K
. R
oentg
en
a 5
,
02-7
81 W
ars
za
wa,
Pols
ka
seknauk@
coi.w
aw
.pl
(22)
546
-20-0
0,
(22)
644
-02-0
0,
(22)
644
-50-2
4,
(22)
644-5
4-2
4,
(22)
822
-48-3
1 d
o 3
9
46
In
sty
tut B
ada
ń E
dukacyjn
ych
m
azo
wie
ckie
ul. G
órc
ze
wska 8
,
01-1
80 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ib
e@
ibe.e
du.p
l
sekre
tariat@
ibe.e
du.p
l
(22)
632
-02-2
1,
(22)
632
-18-6
9,
(22)
632
-80-8
4
47
In
sty
tut B
ada
ń R
ynku,
Konsum
pcji
i K
oniu
nktu
r m
azo
wie
ckie
A
l. J
ero
zolim
skie
87,
02-0
01 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
ibrk
k.p
l
(22)
628
-55-8
5
48
In
sty
tut B
ada
wczy D
róg
i M
ostó
w
mazo
wie
ckie
ul. J
agie
llońska 8
0,
03-3
01 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ib
dim
@ib
dim
.edu.p
l
(22)
811
-03-8
3,
(2
2)
814
-50-2
5 (
sekre
tariat)
49
In
sty
tut B
ada
wczy L
eśnic
twa
m
azo
wie
ckie
ul. B
raci Leśnej 3,
05
-090
Sękocin
Sta
ry,
poczta
Raszyn
, P
ols
ka
ibl@
ible
s.w
aw
.pl
(22)
715
-03-0
0
50
In
sty
tut B
iote
chno
logii
i A
nty
bio
tykó
w
mazo
wie
ckie
ul. S
taro
ściń
ska 5
,
02-5
16 W
ars
za
wa,
Pols
ka
apl@
iba.w
aw
.pl
(22)
849
-60-5
1
51
In
sty
tut B
iote
chno
logii
Prz
em
ysłu
Roln
o-
Spo
żyw
cze
go
mazo
wie
ckie
ul. R
akow
iecka 3
6,
02-5
32 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ib
prs
@ib
prs
.pl
(22)
606
-36-0
0
52
In
sty
tut C
era
mik
i i M
ate
ria
łów
B
ud
ow
lan
ych
m
azo
wie
ckie
ul. P
ostę
pu 9
, 02
-676
Wars
za
wa,
Po
lska
nfo
@is
ic.w
aw
.pl
(22)
843
-52-9
6,
(22)
847
-74-2
1
53
In
sty
tut C
hem
ii i T
echnik
i Jądro
wej
mazo
wie
ckie
ul. D
oro
dna 1
6,
03-1
95 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekd
yrn
@ic
htj.w
aw
.pl
(22)
504
-10-0
0
138 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
L
P.
NA
ZW
A J
ED
NO
ST
KI
WO
JE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
54
In
sty
tut C
hem
ii P
rzem
ysło
wej
im. pro
f. Ignacego
Mościc
kie
go
mazo
wie
ckie
ul. L
. R
yd
yg
iera
8,
01-7
93 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ic
hp@
ichp
.pl
(22)
568
-20
-00,
(22)
633
-97-9
8
55
In
sty
tut E
konom
iki R
oln
ictw
a
i G
ospo
dark
i Ż
yw
nościo
wej -
Państw
ow
y Insty
tut
Ba
da
wczy
mazo
wie
ckie
ul. Ś
wię
tokrz
yska 2
0,
00-9
50 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ie
rig
z@
ierig
z.w
aw
.pl
(22)
505
-44
-44
56
In
sty
tut E
lektr
ote
chn
iki
mazo
wie
ckie
ul. M
. P
ożary
skie
go 2
8,
04-7
03 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ie
l@ie
l.w
aw
.pl
(22)
812
-00
-21,
(22)
812
-20-0
0
57
In
sty
tut E
nerg
ety
ki
mazo
wie
ckie
ul. M
ory
8,
01
-33
0 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
sty
tut.
energ
ety
ki@
ien
.co
m.p
l
(22)
345
-12
-00,
(22)
836
-32-2
5
58
In
sty
tut E
nerg
ii A
tom
ow
ej
PO
LA
TO
M
mazo
wie
ckie
05-4
00 Ś
wie
rk, poczta
Otw
ock,
Pols
ka
ie
a@
cyf.
go
v.p
l
(22)
718
-00
-01,
(22)
779-3
8-8
8
59
In
sty
tut F
arm
aceuty
czn
y
mazo
wie
ckie
ul. J
. R
yd
yg
iera
8,
01-7
93 W
ars
za
wa,
Pols
ka
konta
kt@
ifarm
.waw
.pl
(22)
456
-38
-00,
(22)
456
-39-0
0
60
In
sty
tut F
izjo
logii
i P
ato
log
ii S
łuch
u
mazo
wie
ckie
ul. Z
gru
po
wan
ia A
K
"Kam
pin
os"
1,
01
-943
Wars
za
wa,
Po
lska
sekre
tariat@
ifps.o
rg.p
l
kancela
ria@
ifps.o
rg.p
l
(22)
835
-52
-14,
(22)
835
-66-7
0
61
In
sty
tut F
izyki P
lazm
y
i Lasero
we
j M
ikro
synte
zy
im. S
ylw
estr
a K
alis
kie
go
mazo
wie
ckie
ul. H
ery
23,
00
-90
8 W
ars
za
wa,
Pols
ka
off
ice@
ifpilm
.wa
w.p
l
(22)
638
-14
-60
62
In
sty
tut G
eo
de
zji
i K
art
ogra
fii
mazo
wie
ckie
ul. Z
. M
od
zele
wskie
go
27,
02-6
79 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ig
ik@
igik
.edu.p
l
(22)
329
-19
-00
63
In
sty
tut G
ospo
dark
i P
rzestr
zen
nej
i M
ieszkaln
ictw
a
mazo
wie
ckie
ul. T
arg
ow
a 4
5,
03-7
28 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ig
pik
@ig
pik
.wa
w.p
l
(22)
619-1
3-5
0
64
In
sty
tut G
ruźlic
y i C
horó
b P
łuc
mazo
wie
ckie
ul. P
łocka 2
6, 01
-138
Wars
za
wa,
Po
lska
dpn1
@ig
ich
p.e
du.p
l in
sty
tut@
igic
hp
.ed
u.p
l
(22)
431
-21
-00,
(22)
431
-21-2
8
65
In
sty
tut H
em
ato
logii
i T
ransfu
zjo
logii
mazo
wie
ckie
ul. I.
Gan
dhi 14,
02-7
76 W
ars
za
wa,
Pols
ka
hem
ato
l@ih
it.w
aw
.pl
(22)
349
-61
-00,
(22)
349
-61-7
6
66
In
sty
tut H
odo
wli
i A
klim
aty
zacji
Roślin
-
Państw
ow
y Insty
tut
Ba
da
wczy
mazo
wie
ckie
05-8
70 R
ad
zik
ów
, poczta
B
łonie
, P
ols
ka
postb
ox@
ihar.
ed
u.p
l e.a
rseniu
k@
ihar.
edu.p
l a.a
nio
l@ih
ar.
edu
.pl
(22)
725
-26
-11 d
o 1
3,
(2
2)
725
-36
-11,
(22)
725
-45-3
6
67
In
sty
tut K
ard
iolo
gii
im.
Pry
masa T
ysią
cle
cia
Ste
fana
Kard
yna
ła W
yszyńskie
go
mazo
wie
ckie
ul. A
lpejs
ka 4
2,
04-6
28 W
ars
za
wa,
Pols
ka
nauka@
ikard
.pl
(22)
815
-40
-14
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 139
LP
. N
AZ
WA
JE
DN
OS
TK
I W
OJE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
68
In
sty
tut K
ole
jnic
twa
m
azo
wie
ckie
ul. J
. C
hło
pic
kie
go 5
0,
04-2
75 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ik
ole
j@ik
ole
j.pl
(22)
610
-08
-68,
(22)
610
-13-3
5
69
In
sty
tut L
otn
ictw
a
mazo
wie
ckie
A
l. K
rakow
ska 1
10/1
14
,
02-2
56 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ilo
t@ilo
t.e
du.p
l
(22)
846
-00
-11,
(22)
846
-08-0
1
70
In
sty
tut Ł
ączn
ości -
Państw
ow
y Insty
tut
Ba
da
wczy
mazo
wie
ckie
ul. S
zacho
wa 1
,
04-8
94 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
fo@
itl.w
aw
.pl
(22)
512
-81
-00
71
In
sty
tut M
aszyn
Mate
maty
czn
ych
m
azo
wie
ckie
ul. L
. K
rzyw
ickie
go 3
4,
02-0
78 W
ars
za
wa,
Pols
ka
im
asm
at@
imm
.org
.pl
(22)
621
-84
-41
72
In
sty
tut M
atk
i i D
zie
cka
m
azo
wie
ckie
ul. M
. K
asprz
aka 1
7a,
01-2
11 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ra
da.n
aukow
a@
imid
.med.p
l
(22)
327
-70
-00,
(22)
327
-70-0
1,
(22)
327
-73
-05
73
In
sty
tut M
echan
iki P
recyzyjn
ej
mazo
wie
ckie
ul. D
uchn
icka 3
,
01-7
96 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
fo@
imp
.edu
.pl
(22)
560
-26
-00
74
In
sty
tut M
echan
izacji
Bud
ow
nic
twa i G
órn
ictw
a
Skaln
eg
o
mazo
wie
ckie
ul. R
acjo
naliz
acji
6/8
,
02-6
73 W
ars
za
wa,
Pols
ka
im
b@
imbig
s.o
rg.p
l
(22)
843
-02
-01,
(22)
843
-11-9
4,
(22)
843
-19
-44
75
In
sty
tut M
ete
oro
logii
i G
ospo
dark
i W
odnej
mazo
wie
ckie
ul. P
od
leśn
a 6
1,
01-6
73 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
imgw
.pl
(22)
569
-41
-00,
(22)
569
-43-0
0,
(22)
834
-18
-01
76
In
sty
tut O
chro
ny Ś
rodo
wis
ka
m
azo
wie
ckie
ul. K
rucza 5
/11,
00-5
48 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
ios.e
du
.pl
(22)
621
-36
-70,
(22)
625
-10-0
5,
(22)
629
-41
-35
77
In
sty
tut O
pty
ki S
toso
wanej
mazo
wie
ckie
ul. K
am
ionkow
ska 1
8,
03-8
05 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
os@
inos.p
l
(22)
810
-25
-89,
(22)
813
-20-5
1
78
In
sty
tut O
rgan
izacji
i Z
arz
ąd
za
nia
w P
rzem
yśle
O
RG
MA
SZ
mazo
wie
ckie
ul. Ż
ela
zn
a 8
7, 0
0-8
79
Wars
za
wa,
Po
lska
insty
tut@
org
masz.p
l
(22)
624
-92
-65,
(22)
654-6
0-6
1
79
In
sty
tut P
aliw
i E
nerg
ii O
dna
wia
lnej
mazo
wie
ckie
ul. J
agie
llońska 5
5,
03-3
01 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
sty
tut@
ipie
o.p
l
(22)
510
-02
-00
80
In
sty
tut P
am
ięci N
aro
do
wej -
Kom
isja
Ścig
an
ia Z
bro
dn
i prz
eciw
ko N
aro
do
wi
Pols
kie
mu
mazo
wie
ckie
ul. T
ow
aro
wa 2
8,
00-8
39 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat.
ipn
@ip
n.g
ov.p
l
(22)
581
-85
-02,
(22)
581
-85-0
4,
(22)
581
-85
-22,
(22)
581
-85-2
3
81
In
sty
tut P
om
nik
- C
entr
um
Z
dro
wia
Dzie
cka
m
azo
wie
ckie
A
l. D
zie
ci P
ols
kic
h 2
0,
04-7
30 W
ars
za
wa,
Pols
ka
d
yr.
nacze
lny@
czd.p
l
(22)
815
-70
-00
82
In
sty
tut P
racy i S
pra
w
Socja
lnych
m
azo
wie
ckie
ul. J
. B
ello
ttie
go 3
b,
01-0
22 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
ipis
s.c
om
.pl
(22)
536
-75
-11,
(22)
536
-75-1
2
83
In
sty
tut P
roble
mów
Jądro
wych
im. A
ndrz
eja
So
łta
na
mazo
wie
ckie
05-4
00 Ś
wie
rk, poczta
Otw
ock,
Pols
ka
sin
s@
ipj.go
v.p
l
(22)
718
-05
-83,
(22)
718-0
5-8
2 ,
(22)
718
-04
-72
140 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
L
P.
NA
ZW
A J
ED
NO
ST
KI
WO
JE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
84
In
sty
tut P
rzem
ysłu
O
rganic
zne
go
m
azo
wie
ckie
ul. A
nn
op
ol 6, 0
3-2
36
Wars
za
wa,
Po
lska
ipo
@ip
o.w
aw
.pl
(22)
811
-12
-31
85
In
sty
tut P
sychia
trii
i N
euro
logii
mazo
wie
ckie
ul. J
. S
ob
ieskie
go 9
,
02-9
57 W
ars
za
wa,
Pols
ka
la
chn
iak@
ipin
.edu.p
l
(22)
458
-28
-00 (
ce
ntr
ala
),
86
In
sty
tut R
eum
ato
log
ii im
. pro
f.
dr
hab.
med. E
leon
ory
Reic
her
mazo
wie
ckie
ul. S
part
ańska 1
,
02-6
37 W
ars
za
wa,
Pols
ka
kancela
ria@
ir.ids.p
l
(22)
844
-48
-81,
(22)
844
-42-4
1,
(22)
844
-49
-81,
87
In
sty
tut R
ozw
oju
Słu
żb
Spo
łeczn
ych
m
azo
wie
ckie
ul. M
ars
za
łkow
ska 3
4/5
0,
00-5
54 W
ars
za
wa,
Pols
ka
irss@
irss.p
l
(22)
629
-40
-18
88
In
sty
tut S
port
u
mazo
wie
ckie
ul. T
rylo
gii
2/1
6,
01-9
82 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
sp@
insp
.wa
w.p
l
(22)
835
-28
-48,
(22)
834
-62-8
8
89
In
sty
tut T
echnic
zn
y W
ojs
k
Lotn
iczych
m
azo
wie
ckie
ul. K
się
cia
Bole
sła
wa 6
,
01-4
94 W
ars
za
wa,
Pols
ka
poczta
@itw
l.p
l
(22)
685
-10
-09
90
In
sty
tut T
echnik
i B
udo
wla
nej
mazo
wie
ckie
ul. F
iltro
wa 1
, 00
-611
Wars
za
wa,
Po
lska
itb
@itb.p
l;in
sty
tut@
itb
.pl
(22)
825
-04
-71,
(22)
825
-13-0
3
91
In
sty
tut T
echnolo
gic
zn
o-
Prz
yro
dn
iczy
mazo
wie
ckie
A
l. H
rabska 3
, 05
-090 F
ale
nty
, poczta
Raszyn
, P
ols
ka
itep
@itep.e
du.p
l
(22)
628
-37
-63,
(22)
72
0-0
4-2
0,
(22)
720
-05
-31 d
o 3
8
92
In
sty
tut T
echnolo
gii
Eksplo
ata
cji
- P
aństw
ow
y
Insty
tut B
ada
wczy
mazo
wie
ckie
ul. P
uła
skie
go 6
/10,
26-6
00 R
adom
, P
ols
ka
in
sty
tut@
itee.r
adom
.pl
(48)
364
-42
-41 d
o 4
9,
(4
8)
364
-39
-03,
(48)
364
-47-9
0
93
In
sty
tut T
echnolo
gii
Ele
ktr
ono
wej
mazo
wie
ckie
A
l. L
otn
ików
32/4
6,
02-6
68 W
ars
za
wa,
Pols
ka
d
yre
kto
aw
.pl
(22)
548
-77
-00,
(22)
843
-30-9
3
94
In
sty
tut T
echnolo
gii
Mate
riałó
w E
lektr
onic
zn
ych
m
azo
wie
ckie
ul. W
ólc
zyńska 1
33,
01-9
19 W
ars
za
wa,
Pols
ka
itm
e@
itm
e.e
du.p
l
(22)
834
-90
-03,
(2
2)
835
-30
-41 d
o 4
9
95
In
sty
tut T
ele
- i
Radio
tech
nic
zn
y
mazo
wie
ckie
ul. R
atu
szo
wa
11,
03-4
50 W
ars
za
wa,
Pols
ka
itr@
itr.
org
.pl
(22)
619
-22
-41,
(22)
619
-26-4
2,
(22)
619
-22
-81
96
In
sty
tut T
ransport
u
Sam
ochodo
we
go
m
azo
wie
ckie
ul. J
agie
llońska 8
0,
03-3
01 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
fo@
its.w
aw
.pl
(22)
811
-32
-31
97
In
sty
tut T
ury
sty
ki S
p.
z o
.o.
mazo
wie
ckie
ul. D
. M
erl
inie
go 9
a,
02-5
11 W
ars
za
wa,
Pols
ka
it@
intu
r.com
.pl
(22)
844
-12
-61 d
o 6
2,
(2
2)
844
-61
-67,
(22)
844
-63-4
7,
sekre
tariat (2
2)
84
8-9
5-9
2
98
In
sty
tut W
ym
iaru
S
pra
wie
dliw
ości
mazo
wie
ckie
ul. K
rakow
skie
Prz
edm
ieście
25, 0
0-0
71 W
ars
za
wa,
Pols
ka
iws@
iws.o
rg.p
l
(22)
826
-03
-63
99
In
sty
tut W
zorn
ictw
a
Prz
em
ysło
wego S
p.
z o
.o.
mazo
wie
ckie
ul. Ś
wię
toje
rska 5
/7,
00-2
36 W
ars
za
wa,
Pols
ka
iw
p@
iwp.c
om
.pl
(22)
860
-00
-66
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 141
LP
. N
AZ
WA
JE
DN
OS
TK
I W
OJE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
100
In
sty
tut Ż
yw
ności i Ż
yw
ienia
im
. pro
f. d
ra m
ed. A
leksandra
S
zczyg
ła
mazo
wie
ckie
ul. P
ow
siń
ska 6
1/6
3,
02-9
03 W
ars
za
wa,
Pols
ka
ja
rosz@
izz.w
aw
.pl
(22)
842
-21
-71
101
N
aro
do
wy I
nsty
tut
Leków
m
azo
wie
ckie
ul. C
he
łmska 3
0/3
4,
00-7
25 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
il.w
aw
.pl
(22)
851
-43
-69,
(22)
851
-44-9
6
102
N
aro
do
wy I
nsty
tut Z
dro
wia
P
ub
liczne
go -
Państw
ow
y
Zakła
d H
igie
ny (
NIZ
P -
PZ
H)
mazo
wie
ckie
ul. C
hocim
ska 2
4,
00-7
91 W
ars
za
wa,
Pols
ka
d
yre
kto
r@p
zh.g
ov.p
l
(22)
542
-14
-00,
(2
2)
849
-40
-51 d
o 5
7 (
centr
ala
),
(22)
849
-76
-12,
(22)
542
-12-0
2
(sekre
tariat D
yre
kto
ra)
103
N
aukow
a i A
kadem
icka S
ieć
Kom
pute
row
a
mazo
wie
ckie
ul. W
ąw
ozo
wa 1
8,
00-7
96 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
nask.p
l
(22)
380
-82
-00
104
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy C
iep
łow
nic
twa
Sto
łeczneg
o P
rze
dsię
bio
rstw
a
Energ
ety
ki C
iep
lnej S
.A.
mazo
wie
ckie
ul. W
. S
koro
chód
-Maje
wskie
go
3, 02-1
04 W
ars
za
wa,
Pols
ka
obrc
@spec.w
aw
.pl
(22)
823
-21
-39,
(2
2)
822
-22
-15 d
o 1
7
105
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy P
RE
DO
M-O
BR
m
azo
wie
ckie
ul. K
rakow
iaków
53,
02-2
55 W
ars
za
wa,
Pols
ka
obr@
pre
dom
.com
.pl
(22)
846
-19
-51
106
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy P
rzem
ysłu
R
afinery
jnego S
.A.
mazo
wie
ckie
ul. C
hem
ików
5, 0
9-4
11 P
łock,
Pols
ka
zarz
ad
@obr.
pl
(24)
365
-33
-07,
(24)
365
-33-2
4,
107
O
śro
dek P
rze
twarz
an
ia
Info
rmacji
mazo
wie
ckie
al. N
iepod
leg
łości 188
b,
00-6
08 W
ars
za
wa,
Pols
ka
opi@
opi.org
.pl
(22)
570
-14
-00
108
P
aństw
ow
y Insty
tut
Geolo
gic
zn
y -
Państw
ow
y
Insty
tut B
ada
wczy
mazo
wie
ckie
ul. R
akow
iecka 4
,
00-9
75 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
pg
i.g
ov.p
l
(22)
849
-53
-51
109
P
rzem
ysło
wy I
nsty
tut
Auto
maty
ki i P
om
iaró
w P
IAP
m
azo
wie
ckie
A
l. J
ero
zolim
skie
202,
02-4
86 W
ars
za
wa,
Pols
ka
pia
p@
pia
p.p
l
(22)
874
-01
-64,
(22)
874
-00-0
0,
(22)
874
-02
-20
110
P
rzem
ysło
wy I
nsty
tut M
aszyn
B
ud
ow
lan
ych S
p.
z o
.o.
mazo
wie
ckie
ul. N
apo
leona 2
, 0
5-2
30
Kob
yłk
a, P
ols
ka
pim
b@
pim
b.c
om
.pl
(22)
786
-23
-26,
(22)
786
-18-3
1
111
P
rzem
ysło
wy I
nsty
tut
Moto
ryzacji
mazo
wie
ckie
ul. J
agie
llońska 5
5,
03-3
01 W
ars
za
wa,
Pols
ka
in
fo@
pim
ot.org
.pl
(22)
811
-24
-70 lu
b 8
0,
(2
2)
811
-14
-21
112
P
rzem
ysło
wy I
nsty
tut
Tele
kom
unik
acji
S.A
. m
azo
wie
ckie
ul. P
olig
on
ow
a 3
0,
04-0
51 W
ars
za
wa,
Pols
ka
sekre
tariat@
pit.e
du.p
l
(22)
486
-52
-25,
(22)
486
-52-9
5,
(22)
486
-52
-00
113
W
ojs
kow
y I
nsty
tut C
hem
ii
i R
adio
metr
ii
mazo
wie
ckie
A
l. g
en
. A
. C
hru
ście
la
"Mo
nte
ra"
105,
00
-910
Wars
za
wa,
Po
lska
sekre
tariat@
wic
hir.w
aw
.pl
(22)
673
-51
-80,
(22)
516
-99-0
9
142 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
L
P.
NA
ZW
A J
ED
NO
ST
KI
WO
JE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
114
W
ojs
kow
y I
nsty
tut H
igie
ny
i E
pid
em
iolo
gii
im. gen.
K
aro
la K
aczko
wskie
go
mazo
wie
ckie
ul. K
ozie
lska 4
,
01-1
63 W
ars
za
wa,
Pols
ka
w
ihie
@w
ihe.w
aw
.pl
(22)
686
-31
-01,
(22)
838
-01-2
9,
(22)
838
-10
-69
115
W
ojs
kow
y I
nsty
tut Ł
ączn
ości
im. pro
f. J
anusza
Gro
szkow
skie
go
mazo
wie
ckie
ul. W
ars
za
wska 2
2a,
05-1
30 Z
egrz
e P
ołu
dnio
we,
Pols
ka
sekre
tariat@
wil.
wa
w.p
l
(22)
688
-55
-55,
116
W
ojs
kow
y I
nsty
tut M
ed
ycyn
y
Lotn
iczej
mazo
wie
ckie
ul. Z
. K
rasiń
skie
go 5
4,
01-7
55 W
ars
za
wa,
Pols
ka
d
yre
kto
r@w
iml.w
aw
.pl
(22)
685
-26
-05,
(22)
685
-26-0
1
117
W
ojs
kow
y I
nsty
tut M
ed
yczn
y
mazo
wie
ckie
ul. S
zaseró
w 1
28,
04-1
41 W
ars
za
wa,
Pols
ka
nauka@
wim
.mil.
pl,
dyre
kcja
@w
im.m
il.pl
(22)
810
-80
-89,
(22)
810
-31-3
1,
(22)
681
-66
-88,
(22)
681
-76-6
6
118
W
ojs
kow
y I
nsty
tut T
echnic
zn
y
Uzbro
jenia
m
azo
wie
ckie
ul. P
rym
asa S
. W
yszyńskie
go
7, 05-2
20 Z
ielo
nka k
. W
ars
za
wy,
Pols
ka
witu
@w
itu.m
il.p
l
(22)
761
-44
-01,
(22)
781
-01-3
9,
(22)
781
-04
-41,
(22)
781
-99-3
7
119
W
ojs
kow
y I
nsty
tut T
echnik
i P
ancern
ej i S
am
ochodo
wej
mazo
wie
ckie
ul. O
kunie
wska 1
,
05-0
70 S
ule
jów
ek,
Pols
ka
sekre
tariat@
witpis
.mil.
pl
(22)
681
-10
-12,
(22)
783
-19-2
8
120
Ż
ydo
wski In
sty
tut H
isto
ryczn
y
im. E
manuela
Rin
ge
lblu
ma
m
azo
wie
ckie
ul. T
łom
ackie
3/5
,
00-0
90 W
ars
za
wa,
Pols
ka
secre
tary
@je
wis
hin
stitu
te.o
rg.p
l
(22)
827
-92
-21
121
In
sty
tut C
iężkie
j S
ynte
zy
Org
anic
znej B
LA
CH
OW
NIA
opo
lskie
ul. E
nerg
ety
kó
w 9
,
47-2
25 K
ęd
zie
rzyn
-Ko
źle
, P
ols
ka
info
@ic
so.c
om
.pl
(77)
487
-31
-99,
(77)
487
-34-7
0
122
P
aństw
ow
y Insty
tut
Naukow
y -
In
sty
tut Ś
ląski w
Opo
lu
opo
lskie
ul. P
iasto
wska 1
7, 4
5-0
81
Opole
, P
ols
ka
in
sty
tuts
laski@
wp.p
l
(77)
453
-60
-32,
(7
7)
453
-64
-41/4
2,
(7
7)
454
-01
-13/1
4, (7
7)
45
4-3
0-8
1
123
C
entr
um
Technik
i O
krę
tow
ej
S.A
. pom
ors
kie
W
ały
Pia
sto
wskie
1,
80-9
58 G
da
ńsk, P
ols
ka
zkarp
in@
cto
.gd
a.p
l
(58)
301
-00
-42,
(58)
307
-42-0
1
124
In
sty
tut M
ors
ki w
Gda
ńsku
pom
ors
kie
ul. D
ługi T
arg
41
/42,
80-8
30 G
da
ńsk, P
ols
ka
im@
im.g
da.p
l
(58)
301
-16
-41,
(58)
301
-18-7
9
125
M
ors
ki In
sty
tut
Ryb
acki
w G
dyn
i pom
ors
kie
ul. H
. K
ołłą
taja
1,
81
-33
2
Gd
yn
ia,
Po
lska
sekrd
n@
mir.g
dyn
ia.p
l
(58)
620-1
7-2
8,
(58)
620
-28-2
5
126
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy C
en
trum
Technik
i M
ors
kie
j S
.A.
pom
ors
kie
ul. A
. D
ickm
ana 6
2,
81-1
09 G
dyn
ia,
Pols
ka
dn@
ctm
.gd
yn
ia.p
l,
ctm
@ctm
.gd
ynia
.pl
(58)
666
-53
-00,
(58)
666
-53-1
8
127
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy P
rzem
ysłu
Pły
t D
rew
no
pocho
dn
ych S
p.
z o
.o.
pom
ors
kie
ul. A
. M
ickie
wic
za 1
0a,
83-2
62 C
zarn
a-W
oda, P
ols
ka
obrp
pd@
obrp
pd.c
om
.pl
(58)
587
-82
-16
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 143
LP
. N
AZ
WA
JE
DN
OS
TK
I W
OJE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
128
B
ran
żo
wy O
śro
dek
Bad
aw
czo
-Ro
zw
ojo
wy
Maszyn E
lektr
yczn
ych
K
OM
EL
ślą
skie
A
l. W
. R
oźd
zie
ńskie
go 1
88,
40-2
03 K
ato
wic
e,
Po
lska
info
@kom
el.kato
wic
e.p
l
(32)
258
-20-4
1
129
C
entr
aln
y O
śro
dek B
ad
aw
czo
-R
ozw
ojo
wy P
rzem
ysłu
Izola
cji
Bud
ow
lanej
ślą
skie
A
l. W
. K
orf
ante
go 1
93,
40-1
57 K
ato
wic
e,
Po
lska
sekre
tar@
cobrp
ib.k
ato
wic
e.p
l
(32)
258
-05-7
2,
(32)
258
-13-7
3
130
C
entr
aln
y O
śro
dek Info
rmaty
ki
Górn
ictw
a w
CO
IG S
.A.
ślą
skie
ul. M
ikoło
wska 1
00,
40-0
65 K
ato
wic
e,
Po
lska
coig
@coig
.kato
wic
e.p
l
(32)
257
-41-2
0
131
G
łów
ny I
nsty
tut G
órn
ictw
a
ślą
skie
P
l. G
wark
ów
1,
40
-166
Kato
wic
e,
Po
lska
gig
@g
ig.e
u
(32)
258
-16-3
1 d
o 9
132
In
sty
tut B
ada
ń i R
ozw
oju
M
oto
ryzacji
BO
SM
AL
Sp.
z o
.o.
ślą
skie
ul. S
arn
i S
tok 9
3,
43-3
01 B
iels
ko
-Bia
ła, P
ols
ka
bosm
al@
bosm
al.com
.pl
(33)
813-0
5-4
0
133
In
sty
tut C
hem
iczn
ej P
rzeró
bki
Węgla
ślą
skie
ul. Z
am
kow
a 1
, 41-8
03 Z
ab
rze,
Pols
ka
off
ice@
ichp
w.z
abrz
e.p
l
(32)
271
-00-4
1 d
o 4
9,
(3
2)
271
-51-5
2,
(32)
274
-50-0
7
134
In
sty
tut E
kolo
gii
Tere
nó
w
Uprz
em
ysło
wio
nych
ślą
skie
ul. S
. K
ossuth
a 6
,
40-8
44 K
ato
wic
e,
Po
lska
ietu
@ie
tu.k
ato
wic
e.p
l
(32)
254
-01-6
4,
(32)
254
-60-3
1
135
In
sty
tut M
ed
ycyn
y P
racy
i Z
dro
wia
Śro
do
wis
kow
ego
ślą
skie
ul. K
oście
lna 1
3,
41-2
00 S
osno
wie
c,
Pols
ka
sekre
tariat@
imp.s
osno
wie
c.p
l
(32)
266
-06-4
0,
(3
2)
266
-08-8
5 d
o 8
9
136
In
sty
tut M
eta
li N
ieże
lazn
ych
ślą
skie
ul. S
ow
ińskie
go 5
, 4
4-1
01
G
liwic
e, P
ols
ka
im
n@
imn.g
liwic
e.p
l
(32)
238
-02-0
0
137
In
sty
tut M
eta
lurg
ii Ż
ela
za
im
. S
tan
isła
wa S
taszic
a
ślą
skie
ul. K
. M
iark
i 12/1
4,
44-1
01 G
liwic
e,
Po
lska
im
z@
imz.p
l
(32)
234
-52-0
0
138
In
sty
tut S
pa
waln
ictw
a
ślą
skie
ul. b
ł. C
zesła
wa 1
6/1
8,
44-1
00 G
liwic
e,
Po
lska
is
@is
.gliw
ice.p
l
(32)
335
-82-0
0,
(32)
331
-61-0
3
139
In
sty
tut T
echnik
In
no
wacyjn
ych E
MA
G
ślą
skie
ul. L
eo
pold
a 3
1,
40
-18
9
Kato
wic
e,
Po
lska
centr
um
@em
ag.p
l
(32)
200
-77-0
0
140
In
sty
tut T
echnik
i G
órn
iczej
KO
MA
G
ślą
skie
ul. P
szczyńska 3
7,
44-1
01 G
liwic
e,
Po
lska
in
fo@
kom
ag.e
u
(32)
237
-41-0
0
141
In
sty
tut T
echnik
i i A
para
tury
M
ed
yczn
ej IT
AM
ślą
skie
ul. F
. R
oose
ve
lta 1
18,
41-8
00 Z
abrz
e,
Po
lska
itam
@itam
.zabrz
e.p
l
(32)
271
-60-1
3
142
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy D
źw
ignic
i
Urz
ąd
ze
ń T
ransport
ow
ych
DE
TR
AN
S
ślą
skie
ul. P
ow
sta
ńcó
w Ś
ląskic
h 6
,
41-9
02 B
yto
m, P
ols
ka
detr
ans@
detr
ans.p
l
(32)
281
-14-7
1 d
o 7
4,
(32)
281
-21-7
2
144 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
L
P.
NA
ZW
A J
ED
NO
ST
KI
WO
JE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
143
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy M
aszyn
P
rzę
dzaln
ictw
a W
ełn
y
BE
LM
AT
EX
ślą
skie
ul. 1
Maja
24,
43-3
00 B
iels
ko
-Bia
ła, P
ols
ka
in
fo@
obr-
belm
ate
x.c
om
.pl
(33)
811
-42-0
1 d
o 3
144
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy U
rząd
zeń
Mechan
iczn
ych
OB
RU
M
Sp.
z o
.o.
ślą
skie
ul. T
oszecka 1
02,
44
-11
7
Gliw
ice, P
ols
ka
in
fo@
obru
m.g
liwic
e.p
l
(32)
231
-81-8
6,
(32)
301
-92-0
0
145
Z
akła
d B
ada
wczo
-D
ośw
iadcza
lny G
osp
odark
i K
om
unaln
ej
ślą
skie
ul. L
. M
ark
iefk
i 24,
40-2
13 K
ato
wic
e,
Po
lska
zbd
gk@
neostr
ad
a.p
l
(32)
259
-84-8
0
146
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy E
lem
entó
w
i U
kła
dó
w P
neum
aty
ki
Sp.
z o
.o.
św
ięto
krz
yskie
ul. H
auke B
osaka 1
5,
25-2
17 K
ielc
e,
Pols
ka
obr@
kce.p
l;b
iuro
@o
bre
iup.c
om
.pl
(41)
361
-50-1
5,
(41)
361
-91-0
1
147
In
sty
tut R
ybactw
a
Śró
dlą
do
weg
o im
.
S. S
akow
icza
warm
ińsko
-mazurs
kie
ul. M
. O
cza
po
wskie
go 1
0,
10-7
19 O
lszty
n, P
ols
ka
irs@
infish.c
om
.pl
(89)
524
-01-7
1
148
O
śro
dek B
adań N
aukow
ych
im. W
ojc
iecha K
ętr
zyńskie
go
w O
lszty
nie
warm
ińsko
-mazurs
kie
ul. P
art
yza
ntó
w 8
7,
10-4
02 O
lszty
n, P
ols
ka
sekre
tariat@
ob
n.o
lszty
n.p
l
(89)
527
-66-1
8
149
In
sty
tut B
ada
ń
Fiz
ykom
ed
yczn
ych P
IW
PR
IMA
X M
ED
IC S
p.
z o
. o
.
wie
lkopols
kie
ul. M
ate
jki 48,
62-0
41 P
uszczyko
wo
, P
ols
ka
ibf@
ibf.
com
.pl
(61)
819
-31-7
0
150
In
sty
tut im
. O
skara
Kolb
erg
a
wie
lkopols
kie
ul. K
. K
an
taka 4
, 61
-812
Po
zna
ń,
Pols
ka
in
sty
tut@
oskark
olb
erg
.pl
(61)
852
-45-1
0
151
In
sty
tut L
ogis
tyki
i M
aga
zyn
ow
an
ia
wie
lkopols
kie
ul. E
. E
stk
ow
skie
go 6
,
61-7
55 P
oznań,
Pols
ka
off
ice@
ilim
.po
znan.p
l
(61)
850
-48-9
0,
(61)
850
-49-0
0
152
In
sty
tut O
bró
bki P
lasty
czn
ej
wie
lkopols
kie
ul. J
ana P
aw
ła II
14
,
61-1
39 P
oznań,
Pols
ka
in
op@
ino
p.p
oznan.p
l
(61)
657
-05-5
5
153
In
sty
tut O
chro
ny R
oślin
-
Państw
ow
y Insty
tut
Ba
da
wczy
wie
lkopols
kie
ul. W
. W
ęgork
a 2
0,
60-3
18 P
oznań,
Pols
ka
tjk@
ior.
po
zn
an.p
l
(61)
864
-90-0
0
154
In
sty
tut P
oja
zdó
w S
zyn
ow
ych
TA
BO
R
wie
lkopols
kie
ul. W
ars
za
wska 1
81,
61-0
55 P
oznań,
Pols
ka
ip
sta
bor@
wp.p
l
(61)
664
-13-0
0
155
In
sty
tut T
echnolo
gii
Dre
wn
a
wie
lkopols
kie
ul. W
inia
rska 1
, 60
-654
Po
zna
ń,
Pols
ka
off
ice@
itd.p
oznan
.pl
(61)
849
-24-0
0
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 145
LP
. N
AZ
WA
JE
DN
OS
TK
I W
OJE
WÓ
DZ
TW
O
AD
RE
S
E-M
AIL
T
EL
EF
ON
156
In
sty
tut W
łókie
n N
atu
raln
ych
i R
oślin
Zie
lars
kic
h
wie
lkopols
kie
ul. W
ojs
ka P
ols
kie
go 7
1b,
60-6
30 P
oznań,
Pols
ka
sekre
tar@
inf.
po
znan.p
l
(61)
845
-58-0
0,
(61)
848
-00-6
1
157
In
sty
tut Z
acho
dn
i -
Insty
tut
Naukow
o-B
ad
aw
czy im
. Z
ygm
unta
Wojc
iechow
skie
go
wie
lkopols
kie
ul. M
osto
wa 2
7a,
61
-85
4
Po
zna
ń,
Pols
ka
iz
po
zpl@
iz.p
ozna
n.p
l
(61)
852
-47-5
0,
(61)
852
-76-9
1
158
O
śro
dek B
ada
wczo
-R
ozw
ojo
wy P
rzem
ysłu
O
ponia
rskie
go S
TO
MIL
S
p.
z o
.o.
wie
lkopols
kie
ul. S
taro
łęcka 1
8, 6
1-3
61
Po
zna
ń,
Pols
ka
opon
y@
obrp
osto
mil.
po
zn
an.p
l
(61)
877
-45-1
1
159
P
rzem
ysło
wy I
nsty
tut M
aszyn
R
oln
iczych
w
ielk
opols
kie
ul. S
taro
łęcka 3
1, 6
0-9
63
Po
zna
ń,
Pols
ka
off
ice@
pim
r.poznan
.pl
(61)
871
-22-0
0
160
Z
akła
d B
ada
wczo
-Ro
zw
ojo
wy
PO
LM
OS
S.A
. (w
lik
wid
acji)
w
ielk
opols
kie
ul. K
ols
ka 3
a, 62
-500 K
on
in,
Pols
ka
sekre
tariat@
po
lmoskonin
.com
.pl
(63)
243
-05-1
1,
(63)
243
-05-3
3
146 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
146
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
DEFINICJE
I. Badania i rozwój (definicje wg GUS)
1) Działalność badawcza i rozwojowa (badania i eksperymentalne prace rozwojowe,
w skrócie B+R) są to systematycznie prowadzone prace twórcze, podjęte dla zwiększenia
zasobu wiedzy, w tym wiedzy o człowieku, kulturze i społeczeństwie, jak również dla
znalezienia nowych zastosowań dla tej wiedzy.
Obejmuje ona badania podstawowe i stosowane oraz prace rozwojowe.
Informacje dotyczące działalności badawczej i rozwojowej obejmują następujące grupy
jednostek:
- jednostki naukowe i badawczo-rozwojowe (tj. jednostki, których podstawowym rodzajem
działalności jest prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, zaklasyfikowane wg PKD do
działu 73 Nauka):
— placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk (PAN),
— jednostki badawczo-rozwojowe (tzw. JBR-y), tj. jednostki mające za zadanie
prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, których wyniki powinny znaleźć zastosowanie
w określonych dziedzinach gospodarki narodowej i życia społecznego (podlegają różnym
ministerstwom, w większości Ministerstwu Gospodarki i Pracy), działające na podstawie
ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (jednolity tekst 2001
Dz. U. Nr 33, poz. 388, z późniejszymi zmianami),
— inne, tj. jednostki prywatne, zaklasyfikowane według PKD do działu 73 Nauka.
- jednostki obsługi nauki (biblioteki naukowe, archiwa naukowe, stowarzyszenia naukowe
i inne jednostki obsługi nauki);
- jednostki rozwojowe, tj. podmioty gospodarcze, przede wszystkim przedsiębiorstwa
przemysłowe, posiadające na ogół własne zaplecze badawczo-rozwojowe (laboratoria, biura
konstrukcyjne, zakłady rozwoju techniki itp.), prowadzące działalność B+R, głównie
o charakterze prac rozwojowych, obok swojej podstawowej działalności;
- szkoły wyższe;
- pozostałe jednostki – m.in. szpitale prowadzące prace badawczo-rozwojowe obok swojej
podstawowej działalności, z wyjątkiem klinik akademii medycznych (uniwersytetów)
i Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego ujętych w kategorii szkoły wyższe oraz
szpitali posiadających status instytutów naukowo-badawczych ujętych w kategorii jednostki
badawczo-rozwojowe.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 147
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
47
2) Nakłady na działalność badawczo-rozwojową obejmują nakłady bieżące poniesione na
badania podstawowe, stosowane i prace rozwojowe oraz nakłady inwestycyjne na środki
trwałe związane z działalnością B+R, niezależnie od źródła pochodzenia środków
finansowych.
Jest to wskaźnik określany w terminologii międzynarodowej jako GERD – Gross Domestic
Expenditure on R&D.
3) Dane dotyczące zatrudnienia w działalności badawczej i rozwojowej obejmują wyłącznie
pracowników bezpośrednio z nią związanych, poświęcających na tę działalność co najmniej
10% nominalnego czasu pracy.
Do zatrudnionych w działalności B+R zaliczani są również uczestnicy studiów doktoranckich
prowadzący prace B+R.
Ekwiwalenty pełnego czasu pracy (EPC) są to jednostki przeliczeniowe służące do
ustalenia faktycznego zatrudnienia w działalności badawczo-rozwojowej. Jeden ekwiwalent
pełnego czasu pracy oznacza jeden osoborok poświęcony wyłącznie na działalność
badawczo-rozwojową.
Wyrób nowy jest to wprowadzony na rynek wyrób, którego charakterystyka technologiczna
(techniczna) i (lub) zastosowanie są nowe lub różnią się w sposób znaczący od uprzednio
wytwarzanych wyrobów.
Wyrób zmodernizowany jest to wyrób już istniejący, którego właściwości techniczne i (lub)
działanie zostały znacząco ulepszone poprzez zastosowanie nowych, doskonalszych
materiałów lub komponentów w przypadku wyrobu prostego bądź poprzez częściowe zmiany
w jednym lub większej liczbie podzespołów w przypadku wyrobu złożonego.
Nowy lub istotnie ulepszony proces (innowacja technologiczna procesu) jest to
zastosowanie technologicznie nowych lub istotnie ulepszonych metod produkcyjnych,
obejmujące zmiany w wyposażeniu lub organizacji produkcji bądź kombinację tych zmian.
Wyroby nowe lub zmodernizowane - wyroby wprowadzone do produkcji w ciągu ostatnich
trzech lat. Po trzech latach wyrób starzeje się.
148 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
148
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Wskaźnik innowacyjności przemysłu to udział przedsiębiorstw, które wprowadziły
przynajmniej jedną innowację technologiczną: nowy lub zmodernizowany wyrób, nowy lub
ulepszony proces bądź innowację organizacyjno-techniczną, w ogólnej liczbie
przedsiębiorstw.
II. Patenty i wynalazki (definicje wg Urzędu Patentowego)
Wynalazek - nowe rozwiązanie problemu o charakterze technicznym, posiadające poziom
wynalazczy (tzn. nie wynikające w sposób oczywisty ze stanu techniki) i nadające się do
przemysłowego stosowania. Wynalazek chroniony jest patentem.
Patent - prawo wyłączne udzielane na wynalazek przez właściwy organ krajowy (w Polsce
przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej) lub międzynarodowy (np. Europejski
Urząd Patentowy).
Treścią patentu jest prawo wyłącznego korzystania z wynalazku na określonym terytorium
(pojedynczego kraju lub grupy krajów), przez czas i na warunkach określonych w krajowej
ustawie patentowej lub konwencji międzynarodowej. Czas trwania patentu wynosi 20 lat od
daty dokonania zgłoszenia wynalazku we właściwym organie krajowym lub organizacji
międzynarodowej.
Układ o współpracy patentowej - międzynarodowy układ zawarty w Waszyngtonie
w 1970 r. pod auspicjami Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO)
w Genewie. 123 państwa będące aktualnie stronami PCT (PATENT CO-OPERATION
TREATY ) tworzą Związek, którego celem jest współpraca w zakresie dokonywania zgłoszeń
patentowych, prowadzenia poszukiwań i badań wstępnych w odniesieniu do tych zgłoszeń,
co ma ułatwić zgłaszającemu ocenę szans uzyskania ochrony patentowej na jego wynalazek
w wybranych państwach stronach Układu.
III. Innowacyjność (definicje wg Podręcznika Oslo)
Innowacja (innovation) to wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu
(wyrobu lub usługi) lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody
organizacyjnej w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach
z otoczeniem.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 149
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
49
Działalność innowacyjna (innovation activities) to całokształt działań naukowych,
technicznych, organizacyjnych, finansowych i komercyjnych, które rzeczywiście prowadzą
lub mają w zamierzeniu prowadzić do wdrażania innowacji. Niektóre z tych działań same
z siebie mają charakter innowacyjny, natomiast inne nie są nowością, lecz są konieczne do
wdrażania innowacji. Działalność innowacyjna obejmuje także działalność badawczo-
rozwojową (B+R), która nie jest bezpośrednio związana z tworzeniem konkretnej innowacji.
Firma innowacyjna (innovative firm) to firma, która wdrożyła innowację w rozpatrywanym
okresie.
Innowacyjność firmy można zdefiniować na kilka sposobów. Podstawowa definicja
innowacyjnej firmy mówi, że jest to firma, która wdrożyła przynajmniej jedną innowację,
natomiast firma innowacyjna w sferze produktów lub procesów (product or process
innovator) została zdefiniowana jako firma, która wdrożyła innowację w obrębie produktu lub
innowację w obrębie procesu.
IV. Definicje ogólne
Venture capital [ang.], kapitał wysokiego ryzyka, kapitał lokowany w nowe przedsięwzięcia
związane z wysokim ryzykiem, np. wdrażanie innowacji oraz tworzenie małych i średnich
przedsiębiorstw; venture capital umożliwia podejmowanie przedsięwzięć o wysokim ryzyku
przez osoby nie posiadające wystarczającej ilości kapitału, np. wynalazców, organizatorów,
przedsiębiorców; przyspiesza to wzrost gospodarczy i zmniejsza bezrobocie. Mimo
wysokiego ryzyka venture capital, w przypadku trafnej inwestycji, może przynosić bardzo
wysokie zyski.
Innowacje [łac.], nowości, rzeczy nowo wprowadzone, w gospodarce wdrażanie nowych
technologii, organizacji i instytucji. Innowacje technologiczne są dzielone na: innowacje
produktowe — wprowadzanie do produkcji nowych wyrobów i usług, oraz innowacje
procesowe — zastosowanie nowych sposobów uzyskiwania tych samych wyrobów;
innowacje technologiczne są następstwem postępu naukowo-technicznego. Innowacje
organizacyjne i instytucjonalne są ściśle związane z przedsiębiorczością, stanowią jej
nieodzowny element. Wdrażanie innowacji jest rodzajem działalności gospodarczej
o szczególnie wysokim stopniu ryzyka, dlatego w rozwiniętych gospodarkach rynkowych
wykształcono specjalne sposoby finansowania innowacji (venture capital).
150 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
150
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Postęp techniczny - proces doskonalenia metod wytwarzania, opanowywania nowych
zasobów i produkcji nowych dóbr; jest rezultatem wdrożenia wyników prac badawczo-
rozwojowych i wiąże się z ryzykiem, dlatego finansowanie postęp techniczny jest z reguły
wspomagane przez państwo lub wykorzystuje specjalne źródła (venture capital), ze względu
na rodzaj oszczędności nakładów czynników produkcji rozróżnia się postęp techniczny
pracooszczędny lub materiałooszczędny.
V. Park technologiczny (definicje wg PARP)
Park technologiczny - zespół wyodrębnionych nieruchomości wraz z infrastrukturą
techniczną, utworzony w celu dokonywania przepływu wiedzy i technologii pomiędzy
jednostkami naukowymi a przedsiębiorcami, na którym oferowane są przedsiębiorcom,
wykorzystującym nowoczesne technologie, usługi w zakresie: doradztwa w tworzeniu
i rozwoju przedsiębiorstw, transferu technologii oraz przekształcania wyników badań
naukowych i prac rozwojowych w innowacje technologiczne, a także tworzenie korzystnych
warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez korzystanie z nieruchomości
i infrastruktury technicznej na zasadach umownych.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 151
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
51
SŁOWNIK DO LISTY 500 NAJBARDZIEJ INNOWACYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW
W POLSCE W 2008 R.
Nazwa przedsiębiorstwa - skrócona nazwa przedsiębiorstwa, pozwalająca na jego
identyfikację.
Rodzaj działalności PKD (wg Polskiej Klasyfikacji Działalności)101
- określa przeważający
rodzaj działalności wskazany przez rejestrowany podmiot:
Sekcja A – rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo:
(01 ...) - rolnictwo i łowiectwo, łącznie z działalnością usługową.
(02 ...) - leśnictwo, łącznie z działalnością usługową.
Sekcja B - rybołówstwo i rybactwo:
(05 ...) - rybołówstwo i rybactwo, łącznie z działalnością usługową.
Sekcja C - górnictwo i kopalnictwo:
(10 ...) - górnictwo węgla kamiennego i brunatnego; wydobywanie torfu.
(11 ...) - wydobywanie ropy naftowej i gazu ziemnego, łącznie z działalnością usługową.
(12 ...)- kopalnictwo rud uranu i toru.
(13 ...) - kopalnictwo rud metali.
(14 ...) - pozostałe górnictwo i kopalnictwo.
Sekcja D - przetwórstwo przemysłowe:
(15 ...) - produkcja artykułów spożywczych i napojów.
(16 ...) - produkcja wyrobów tytoniowych.
(17 ...) - włókiennictwo.
(18 ...) - produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich.
(19 ...) - produkcja skór wyprawionych i wyrobów ze skór wyprawionych.
(20 ...) - produkcja drewna i wyrobów z drewna.
(21 ...) - produkcja masy celulozowej, papieru oraz wyrobów z papieru.
(22 ...) - działalność wydawnicza; poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji.
(23 ...) - wytwarzanie koksu, produktów rafinacji ropy naftowej i paliw jądrowych.
(24 ...) - produkcja wyrobów chemicznych.
(25 ...) - produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych.
101
Polska Klasyfikacja Działalności, załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.10.1997 r. w sprawie
Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej zał. do nr 128, poz. 829
z dnia 21.10.1997 r., Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
152 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
152
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
(26 ...) - produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych pozostałych.
(27 ...) - produkcja metali.
(28 ...) - produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyjątkiem maszyn i urządzeń.
(29 ...) - produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej nie sklasyfikowana.
(30 ...) - produkcja maszyn biurowych i komputerów.
(31 ...) - produkcja maszyn i aparatury elektrycznej, gdzie indziej nie sklasyfikowana.
(32 ...) - produkcja sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych.
(33 ...) - produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów
i zegarków.
(34 ...) - produkcja pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep.
(35 ...) - produkcja pozostałego sprzętu transportowego.
(36 ...) - produkcja mebli; działalność produkcyjna, gdzie indziej nie sklasyfikowana.
(37 ...) - zagospodarowanie odpadów.
Sekcja E - wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę:
(40 ...) - wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę.
(41 ...) - pobór, uzdatnianie i rozprowadzanie wody.
Sekcja F - budownictwo (45 ...).
Sekcja G - handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli oraz
artykułów użytku osobistego i domowego:
(50 ...) - sprzedaż, obsługa i naprawa pojazdów mechanicznych i motocykli; sprzedaż
detaliczna paliw do pojazdów samochodowych.
(51 ...) - handel hurtowy i komisowy, z wyjątkiem handlu pojazdami mechanicznymi
i motocyklami.
(52 ...) - handel detaliczny, z wyjątkiem sprzedaży pojazdów mechanicznych i motocykli;
naprawa artykułów użytku osobistego i domowego.
Sekcja H - hotele i restauracje (55 ...).
Sekcja I - transport, gospodarka magazynowa i łączność:
(60 ...) - transport lądowy; transport rurociągowy.
(61 ...) - transport wodny.
(62 ...) - transport lotniczy.
(63 ...) - działalność wspomagająca transport; działalność związana z turystyką.
(64 ...) - poczta i telekomunikacja.
Sekcja J - pośrednictwo finansowe:
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 153
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
53
(65 ...) - pośrednictwo finansowe, z wyjątkiem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-
rentowych.
(66 ...) - ubezpieczenia i fundusze emerytalno - rentowe.
(67 ...) - działalność pomocnicza związana z pośrednictwem finansowym i z ubezpieczeniami.
Sekcja K - obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej:
(70 ...) - obsługa nieruchomości.
(71 ...) - wynajem maszyn i urządzeń bez obsługi oraz wypożyczanie artykułów użytku
osobistego i domowego.
(72 ...) - informatyka.
(73 ...) - nauka.
74 ...) - pozostałe usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Sekcja L - administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia
społeczne (75 ...).
Sekcja M - edukacja (80 ...).
Sekcja N - ochrona zdrowia i opieka społeczna (85 ...).
Sekcja O - pozostała działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna:
(90 ...) - odprowadzanie ścieków, wywóz odpadów, usługi sanitarne i pokrewne.
(91 ...) - działalność organizacji członkowskich, gdzie indziej nie sklasyfikowana.
(92 ...) - działalność związana z kulturą, rekreacją i sportem.
(93...) - pozostała działalność usługowa.
Miejscowość - miejscowość, gdzie znajduje się siedziba zarządu firmy.
Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi – są to przychody netto ze sprzedaży
i zrównane z nimi (Formularz F-02 w 2008 r. Cz. II Dz. 2 w. 01) lub dane z ankiety MSN INE
PAN albo z bazy danych INE PAN.
Dynamika sprzedaży – liczona jako relacja zmiany przychodów ze sprzedaży w 2008 r.
do roku poprzedniego, do przychodów ze sprzedaży w 2007 r., wyrażona w procentach.
Działalność B+R – działalność badawcza i rozwojowa (B+R), Formularz PNT-02 dla
przemysłu lub PNT-02/u dla usług za lata 2006-2008 r. [Dz. 4 B w. 02] lub koszty
zakończonych prac rozwojowych (wg Ustawy o Rachunkowości) lub w przypadku braku
danych - dane z ankiety MSN INE PAN albo z bazy danych INE PAN.
154 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
154
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Działalność B+R/Sprzedaż – jest to relacja nakładów na B+R do przychodów ze sprzedaży,
wyrażona w procentach (odpowiednie pozycje z odpowiednich dokumentów).
Patenty – przedsiębiorstwo uzyskało patent(y), które zostały zatwierdzone w 2008 r. (dane
z Urzędu Patentowego RP) lub z ankiety MSN INE PAN.
Kontrakty UE – liczba podpisanych kontraktów w 7PR lub w PO Innowacyjna Gospodarka
w latach 2007-2008.
Przy ocenie innowacyjności rynkowej pod uwagę brana była dynamika sprzedaży,
dynamika eksportu, dynamika zatrudnienia oraz ocena jakościowa najbardziej innowacyjnego
produktu/usługi.
Eksport – wartość sprzedaży na eksport (Formularz F-02 w 2008 r. Cz. II Dz. 2 w. 03) lub
dane z ankiety MSN INE PAN.
Zmiana eksportu – jest to relacja zmiany sprzedaży na eksport w 2008 r. do roku
poprzedniego, do sprzedaży na eksport w 2007 r., wyrażona w procentach.
Zatrudnienie – liczba pracowników (stan w końcu okresu sprawozdawczego) (Formularz F-
01/I-01 w 2008 r. Cz. I Dz. 1 Dane uzupełniające w. 79) lub z bazy INE PAN, lub dane
z ankiety MSN INE PAN.
Zmiana zatrudnienia – jest to relacja zmiany liczby pracowników w 2008 r. do roku
poprzedniego, do liczby pracowników w 2007 r., wyrażona w procentach.
Objaśnienia literek w kolumnie innowacyjność rynkowa (maksimum 20 punktów):
Jeżeli 2 spośród 3 wskaźników dynamiki były większe bądź równe od ich median
wartości w badanej populacji przedsiębiorstw – 15 punktów.
Jeżeli 1 spośród 3 wskaźników dynamiki był większy bądź równy od ich median
wartości – 10 punktów.
Jeżeli 2 lub 3 wskaźniki dynamiki były mniejsze od median – 5 punktów.
Jeżeli brak było danych dla wszystkich wartości – 0 punktów.
Opis jakościowy najbardziej innowacyjnego produktu/usługi – od 1 do 5 punktów
a w przypadku braku opisu produktu/usługi - 0 punktów.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 155
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
55
Objaśnienia oznaczeń literowych:
A - 16 i więcej punktów
B - 11 – 15,99 punktów
C - 1 – 10,99 punktów
N - brak danych dla wszystkich wartości
Przy ocenie innowacyjności procesowej pod uwagę brane były: ROA w 2008 r., dynamika
ROA, udział nakładów inwestycyjnych w nakładach na działalność innowacyjną ogółem.
ROA (stopa zwrotu netto na aktywach) – jest to relacja wyniku finansowego netto
(dodatniego) do aktywów razem, wyrażona w procentach [Formularz F-02 w 2008 Cz. II (Dz.
2 poz. 65 minus 66/Dz. 1 kol. 2 poz. 59)*100] lub dane z ankiety MSN INE PAN.
Dynamika ROA – liczona jako relacja zmiany wskaźnika ROA w 2008 r. do roku
poprzedniego, do wskaźnika ROA w 2007 r., wyrażona w procentach.
Udział nakładów inwestycyjnych na środki trwałe w nakładach na działalność
innowacyjną ogółem – jest to udział nakładów inwestycyjnych na środki trwałe w nakładach
na działalność innowacyjną ogółem, wyrażony w procentach Formularz PNT-02 dla
przemysłu lub PNT-02/u dla usług za lata 2006-2008 r. [Dz. 4 B (w. 07/w. 01)*100] lub dane
z ankiety MSN INE PAN.
Objaśnienia literek w kolumnie innowacyjność procesowa (maksimum 20 punktów):
Jeżeli 2 spośród 3 wskaźników były większe bądź równe od ich median wartości
w badanej populacji przedsiębiorstw – 15 punktów.
Jeżeli 1 spośród 3 wskaźników był większy bądź równy od ich median wartości
w badanej populacji przedsiębiorstw – 10 punktów.
Jeżeli 2 lub 3 wskaźniki były mniejsze od ich median wartości w badanej populacji
przedsiębiorstw – 5 punktów.
Jeżeli brak było danych dla wszystkich wartości – 0 punktów.
Opis jakościowy najbardziej innowacyjnego produktu/usługi – od 1 do 5 punktów
a w przypadku braku opisu produktu/usługi - 0 punktów.
Objaśnienia oznaczeń literowych:
A - 16 i więcej punktów
156 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
156
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
B - 11 – 15,99 punktów
C - 1 – 10,99 punktów
N - brak danych dla wszystkich wartości
Przy ocenie nakładów na działalność innowacyjną pod uwagę brane były: działalność
B+R, działalność B+R/sprzedaż, działalność B+R/działalność innowacyjną ogółem.
Działalność B+R/działalność innowacyjną ogółem - udział działalności B+R w nakładach
na działalność innowacyjną ogółem, wyrażony w procentach Formularz PNT-02 dla
przemysłu lub PNT-02/u dla usług za lata 2006-2008 r. [Dz. 4 B (w. 02/w. 01)*100] lub dane
z ankiety MSN INE PAN.
Objaśnienia literek w kolumnie nakłady na działalność innowacyjną (maksimum 20
punktów):
Jeżeli 2 spośród 3 wskaźników były większe bądź równe od ich median wartości – 15
punktów.
Jeżeli 1 spośród 3 wskaźników był większy bądź równy od ich median wartości – 10
punktów.
Jeżeli 2 lub 3 wskaźniki były mniejsze od ich median wartości – 5 punktów.
Jeżeli brak było danych dla wszystkich wartości – 0 punktów.
Opis jakościowy najbardziej innowacyjnego produktu/usługi – od 1 do 5 punktów
a w przypadku braku opisu produktu/usługi - 0 punktów.
Objaśnienia oznaczeń literowych:
A - 16 i więcej punktów
B - 11 – 15,99 punktów
C - 1 – 10,99 punktów
N - brak danych dla wszystkich wartości
Patenty (maksimum punktów 20) - objaśnienia:
Patenty krajowe – w przypadku 1 patentu przedsiębiorstwo otrzymuje 5 punktów; powyżej
1 patentu – 10 punktów.
Patenty zagraniczne (europejskie lub amerykańskie) – 15 punktów.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 157
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
57
W przypadku, gdy przedsiębiorstwo miało zarówno patenty krajowe, jak i zagraniczne punkty
zostały tylko przydzielane za patenty zagraniczne.
Ocena jakościowa najbardziej innowacyjnego produktu/usługi od strony zgłoszeń
patentowych – od 1 do 5 punktów a w przypadku braku opisu produktu/usługi - 0 punktów.
Objaśnienia oznaczeń literowych:
A - 16 i więcej punktów
B - 11 – 15,99 punktów
C - 1 – 10,99 punktów
N - brak danych dla wszystkich wartości
Kontrakty UE (suma punktów - maksimum 20) - objaśnienia:
A - 15 i więcej punktów
B - 11 – 14,99 punktów
C - 1 – 10,99 punktów
N - brak danych dla wszystkich wartości
Liczba punktów dla podpisanych kontraktów w 7 PR UE lub POIG wyniosła:
15 punktów za 4 kontrakty i więcej
10 punktów za 2 – 3 kontrakty
5 punktów za 1 kontrakt
0 punktów za brak kontraktu
finansowanych z funduszy strukturalnych finansowanych z
Liczba punktów dla kontraktów finansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej:
5 punktów za 1 lub więcej kontraktów
0 punktów za brak kontraktów
Przedsiębiorstwa, które miały podpisane kontrakty w programach krajowych lub europejskich
mogły maksymalnie uzyskać 20 punktów.
W przypadku braku danych z ankiety MSN INE PAN – dane pochodzą z formularzy
statystycznych PNT przesłanych do INE PAN do Listy 500 najbardziej innowacyjnych
przedsiębiorstw w Polsce albo z bazy danych INE PAN.
158 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
158
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Jeżeli przedsiębiorstwa uzyskiwały taką samą ilość punktów to kolejność ich uzależniona
była od nakładów na działalność B+R w 2008 r., następnie nakładów na działalność B+R
w 2007 r., następnie dynamiki przychodów ze sprzedaży 2008/2007, a następnie dynamiki
przychodów ze sprzedaży 2007/2006.
Opracowali: Tadeusz Baczko, Ewa Puchała-Krzywina, Marek Szyl.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 159
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
59
LISTA ALFABETYCZNA PRZEDSIĘBIORSTW W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM
Nazwa przedsiębiorstwa
Pozycja na Liście
AGROHANSA-TORUŃ Sp. z o.o. 40
APATOR S.A. 2
BIN Sp. z o.o. w Aleksandrowie Kujawskim 13
BIO-KSEL Sp. z o.o. 20
Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne BELMA S.A. 12
CALLTECH Sp. z o.o. 9
Centrum Zaopatrzenia Chłodnictwa Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe
Sp. j. Marek i Piotr Dworscy 22
Drobex Pasz Sp. z o.o. 23
Elda Eltra Elektrotechnika S.A. 37
EUROHANSA Sp. z o.o. 33
Fabryka Autobusów SOLBUS Sp. z o.o. 28
HADROKOR Sp. z o.o. 21
Inowrocławskie Zakłady Chemiczne SODA MĄTWY S.A. 38
Instal Projekt Gawłowscy Ścierzyńscy Sp. j. 27
IRENA S.A. 29
Kolejowe Zakłady Łączności Sp. z o.o. 18
METALBARK PP-U 5
Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy Sp. z o.o. 16
Mondi Świecie S.A. 17
NMG Sp. z o.o. 8
Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A. 1
POLON ALFA Zakład Urządzeń Dozymetrycznych Sp. z o.o. 7
PROJPRZEM S.A. 19
Przedsiębiorstwo INKORA Sp. z o.o. 10
Przedsiębiorstwo Innowacyjno Wdrożeniowe WAMET Sp. z o.o. 11
RESTAURO Sp. z o.o. 34
Soda Polska Ciech Sp. z o.o. 4
SOLBET Sp. z o.o. 26
Thyssenkrupp Energostal S.A. 36
Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. 32
TRION S.A. 6
W.A.S. Wietmarscher Polska Sp. z o.o. 14
WESTFALIASURGE Sp. z o.o. 39
Wytwórnia Wyrobów Papierowych WORWO Sp. z o.o. 31
Zakład Produkcji Obuwia KENBUT 41
Zakład Produkcyjno-Remontowy KRUSZ-SERWIS Sp. z o.o. 24
160 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
160
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Nazwa przedsiębiorstwa
Pozycja na Liście
Zakłady Azotowe ANWIL S.A. 15
Zakłady Chemiczne NITRO CHEM S.A. 35
Zakłady Chemiczne ZACHEM S.A. 3
Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego PATEREK S.A. 25
Zakłady Sprzętu Mechanicznego URSUS Sp. z o.o. 30
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 161
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
61
INFORMACJA O INSTYTUCIE NAUK EKONOMICZNYCH PAN
INSTYTUT NAUK EKONOMICZNYCH POLSKIEJ AKADEMII NAUK Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72,00 – 330 Warszawa [email protected], www.inepan.pl
Instytut Nauk Ekonomicznych jest instytutem badawczym Wydziału I
Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk. Został utworzony na
podstawie uchwały Prezydium PAN z dnia 10 grudnia 1980 r.,
zatwierdzonej przez Prezesa Rady Ministrów dnia 5 stycznia 1981 r.
Osobowość prawną uzyskał decyzją Prezesa Polskiej Akademii Nauk z
dnia 7 października 1999 r.
Do zadań Instytutu należy w pierwszym miejscu prowadzenie badań
naukowych w dziedzinie teorii ekonomii i analiz gospodarczych,
następnie zaś: rozwój kadr naukowych, upowszechnianie wiedzy
ekonomicznej, propagowanie polskiej myśli naukowej za granicą a także
wykonywanie zadań powierzonych przez Polską Akademię Nauk.
Instytut Nauk Ekonomicznych prowadzi badania z zakresu:
historii myśli ekonomicznej,
polityki gospodarczej,
analiz, prognoz i studiów strategicznych dotyczących gospodarki polskiej,
analiz gospodarki światowej i integracji europejskiej z uwzględnieniem ich wpływu na rozwój gospodarki Polski,
analiz wyników działalności polskich przedsiębiorstw.
Wykonuje także ekspertyzy na zlecenie instytucji rządowych i pozarządowych.
INE PAN zatrudnia czterdziestu pracowników naukowych pracujących w czterech zakładach: Mikroekonomii,
Polityki Gospodarczej, Gospodarki Światowej oraz Ekonomii Instytucji. Wielu pracowników naukowych zajmowało
lub zajmuje wysokie stanowiska w Parlamencie, Rządzie, Narodowym Banku Polskim Komisji Europejskiej oraz
Banku Światowym.
Instytut posiada uprawnienia do nadawania stopni doktora, doktora habilitowanego oraz występowania
z wnioskiem o nadanie tytułu profesora w zakresie nauk ekonomicznych. Rada Naukowa Instytutu sprawuje funkcje
opiniodawcze, doradcze oraz inicjuje kierunki prac naukowych. Przewodniczącym Rady Naukowej jest prof. dr hab.
Jerzy Osiatyński. Dyrektorami Instytutu byli: prof. dr hab. Józef Pajestka (1981-1990), prof. dr hab. Cezary Józefiak
(1990-1993), prof. dr hab. Marek Belka (1993-1996), prof. dr hab. Urszula Grzelońska (1996-1999), dr hab.
Zbigniew Hockuba, prof. UW (1999-2005). Obecnie funkcję tę pełni prof. dr hab. Leszek Jasiński, jego zastępcą
ds. naukowych jest doc. dr hab. Paweł Kozłowski.
W ostatnich 10 latach pracownicy Instytutu opublikowali 1.582 prace, w tym 97 monografii i opracowań
indywidualnych oraz 754 artykuły i rozdziały w książkach. INE PAN prowadzi także ożywioną działalność
seminaryjną, w ostatnich 9 latach odbyło się 166 seminariów i konferencji naukowych z udziałem wielu naukowców,
praktyków gospodarczych oraz przedstawicieli Rządu.
Instytut od 2002 roku prowadzi Studium Doktoranckie. W 2007 r. uruchomił podyplomowe studia
rachunkowości, rok później studia Executive MBA, zarządzania zasobami ludzkimi, dyrektorów finansowych i
audytu i kontroli finansowej. We współpracy z NBP prowadzi także studia podyplomowe bankowości centralnej i
polityki pieniężnej dla dziennikarzy. Instytut wydaje własne czasopismo – kwartalnik Studia Ekonomiczne.
Instytut posiada 1 kategorię dla grupy jednostek jednorodnych N3 Nauki społeczne, ekonomiczne i prawne –
według wykazu ustalonego przez Komisję Badań na rzecz Rozwoju Nauki Rady Nauki (pozycja nr 6 na liście) w dniu
30 czerwca 2006 roku oraz 14 grudnia 2006 roku.
162 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
162
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
INSTYTUT NAUK EKONOMICZNYCH
POLSKIEJ AKADEMII NAUK Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72,00 – 330 Warszawa [email protected], www.inepan.pl
Badania INE PAN
Najbardziej spektakularne przejawy działalności Instytutu dotyczą badań z zakresu analiz i prognoz
makroekonomicznej sytuacji gospodarki Polski oraz badań nad polskimi przedsiębiorstwami. Są to badania, które
poza Instytutem Nauk Ekonomicznych PAN nie są prowadzone w podobnej formie w innych jednostkach
naukowych zajmujących się naukami ekonomicznymi.
W pierwszym przypadku zespół badawczy monitoruje aktualną sytuację
gospodarczą Polski, modeluje ją oraz opracowuje krótkookresowe prognozy
podstawowych wielkości makroekonomicznych (na najbliższe dwa kwartały).
Wyniki umieszczane są w raporcie INE PAN Gospodarka Polski – Prognozy
i Opinie. Przedstawia on sytuację gospodarczą Polski ostatnich sześciu miesięcy,
zawiera analizy kondycji poszczególnych sektorów tworzących PKB – gospodarstw
domowych, przedsiębiorstw, sektora rządowego, instytucji finansowych. W Raporcie
znajdują się także komentarze bieżących wydarzeń gospodarczych, analizy
wewnętrznych i zewnętrznych determinant wzrostu gospodarczego oraz spojrzenie
na problemy związane z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Raport jest
półrocznikiem, ukazuje się od 2002 r., każde jego wydanie jest prezentowane na
konferencji naukowej z udziałem znanych ekonomistów i praktyków gospodarczych.
Ponadto na przełomie roku zespół ogłasza swoje prognozy dotyczące podstawowych
wskaźników makroekonomicznych na rok następny.
W ramach prac o charakterze mikroekonomicznym w Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN prowadzone są
badania nad polskimi przedsiębiorstwami. Mają długą, ponad 20-letnią tradycję (w Instytucie została opracowana
i była publikowana w latach 1984-2005 Lista 500 największych przedsiębiorstw w Polsce) i obecnie koncentrują się
na dwóch przedsięwzięciach:
Pierwszym jest monitoring zmian efektywności funkcjonowania największych
przedsiębiorstw produkcyjnych, usługowych i finansowych. Jest to prowadzone
w sposób ciągły badanie nad mikroekonomicznymi fundamentami polskiej gospodarki,
obejmujące ok. 80 000 dużych i średnich przedsiębiorstw. Pochodną od tych badań jest
Lista Pereł polskiej gospodarki. Jest to lista wiodących polskich przedsiębiorstw,
ogłoszana podczas uroczystej gali, na której wręczane są statuetki pereł i certyfikaty.
Funkcjonuje także Klub Pereł grupujący przedsiębiorstwa, będące laureatami
konkursu. Lista Pereł jest publikowana w anglojęzycznym miesięczniku Polish
Market.
Druga forma badań nad polskimi przedsiębiorstwami – badania innowacyjnych
przedsiębiorstw w Polsce jest najmłodszym przedsięwzięciem INE PAN dotyczącym
badań mikro, małych, średnich i dużych firm działających w Polsce.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 163
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
63
INSTYTUT NAUK EKONOMICZNYCH
POLSKIEJ AKADEMII NAUK Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72,00 – 330 Warszawa [email protected], www.inepan.pl
Program badań nad innowacyjnością INE PAN
Program badawczy nad innowacyjnością polskiej gospodarki został uruchomiony w 2005 r. Jego pośrednim
celem było i jest pobudzenie procesów innowacyjnych w polskiej gospodarce i pokazanie krajowych dokonań
w dziedzinie innowacyjności oraz identyfikacja przedsiębiorstw najbardziej zorientowanych na rozwój. Dotychczas
ukazało się pięć ogólnopolskich Raportów o innowacyjności gospodarki Polski (w 2005, 2006 , 2007, 2008 i 2009
roku) i szesnaście raportów wojewódzkich (2008 rok) opracowanych przez grupę ekspertów reprezentujących
czołowe ośrodki badawcze prowadzące badania z dziedziny innowacyjności w Polsce. Redaktorem naukowym
wszystkich dwudziestu jeden publikacji jest prof. Tadeusz Baczko.
Najbardziej interesującym sferę praktyki wynikiem prac badawczych był opublikowany w Raporcie Ranking
500 najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce, będący pierwszym w historii polskiej gospodarki
rankingiem tego typu. Ranking i oceny innowacyjności firm spotkały się z zainteresowaniem przedsiębiorstw,
instytucji finansowych i mediów. W latach 2005–2007 partnerem projektu był BRE Bank S.A. natomiast partnerem
medialnym Gazeta Prawna. W 2005 i 2006 w Gazecie Prawnej publikowano cykl artykułów dotyczących
innowacyjności. Ponadto przez trzy lata ukazywały się specjalne dodatki przedstawiające wyniki rankingu
najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw.
W trakcie pierwszej edycji wręczenie nagród – Kamertonów Innowacyjności – laureatom odbyło się podczas
uroczystej gali innowacyjności 13 grudnia 2005 r. w Sali Notowań Giełdy Papierów Wartościowych
w Warszawie. W latach nastepnych formułę gal innowacyjności rozszerzono, przygotowując spotkania regionalne.
Odbyły się one w Gdańsku, Łodzi, Katowicach, Poznaniu, Sopocie i Wrocławiu. W sumie uczestniczyło w nich ok.
2000 osób. Gale Innowacyjności zostały ocenione przez Ministerstwo Nauki jako ważne dokonanie w promocji
nauki. Honorowy patronat nad galami objęli przedstawiciele Komisji Europejskiej: w 2006 r. prof. Danuta Hübner
- Komisarz w Komisji Europejskiej odpowiedzialnej za politykę regionalną, a w 2007 r. dr Janez Potočnik -
164 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
164
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Komisarz odpowiedzialny za politykę naukowo-badawczą. Nad samymi raportami patronat honorowy sprawowało
Ministerstwo Gospodarki oraz Prezes Polskiej Akademii Nauk.
Ewolucji ulegał także sam raport. Poszerzał się nie tylko katalog problemów poruszanych przez autorów
poszczególnych rozdziałów, ale także zakres badań firm. W kolejnych latach do Raportu włączano: listę
najbardziej innowacyjnych produktów i usług (2006), podrankingi: najbardziej innowacyjnych mikrofirm, małych
i średnich (2006), regionalne (2006), listę patentów (2006), ranking największych inwestorów w badania i rozwój
(2009).
Kolejnym krokiem było rozszerzenie formuły projektu w roku 2008. Opracowano wówczas 16 raportów
regionalnych, oddzielnie dla każdego z województw Polski. Każdy z raportów wojewódzkich zawierał analizy
regionalne, analizy mikroekonomiczne, listy najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w województwie, podlisty
przedsiębiorstw w układzie duże, średnie i małe, listy innowacyjnych produktów i usług w województwie oraz listy
ośrodków badawczo-rozwojowych i instytutów naukowych. Ważnym elementem raportów stały się też
nowatorskie mapy innowacyjności (dostępne w innej formie także na stronie www.inepan.waw.pl/innowacje/),
przedstawiające przestrzenny rozkład firm innowacyjnych, a wykonane dzięki współpracy z pracownikami
Instytutu Kartografii WGiSR UW. Opracowania te są unikatowymi publikacjami przydatnymi dla wielu grup
odbiorców, w tym władz centralnych i regionalnych. Ich oficjalnej prezentacji dokonano na konferencji
zorganizowanej przez Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych w jej siedzibie przy ulicy Bagatela
w Warszawie. Planowane jest, by kolejna edycja raportów regionalnych ukazała się w drugiej połowie 2010 roku.
Diagnoza obecnego stanu innowacyjności na przełomie lat 2009/2010 stała się podstawą zainicjowanego w INE
PAN społecznego procesu formułowania Strategi Innowacji dla Polski. Spotkaniom i seminariom podczas których
toczą się konsultacje towarzyszy prezentacja wyników badań związanych z przygotowaniem Raportu.
Raporty z poprzednich lat w postaci plików PDF sa dostępne na stronie Instytutu w zakładce publikacje
(Publikacje Sieci MSN).
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 165
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
65
INSTYTUT NAUK EKONOMICZNYCH
POLSKIEJ AKADEMII NAUK Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72,00 – 330 Warszawa [email protected], www.inepan.pl
Wybrane efekty programu badawczego
Efektem badań prowadzonych nad innowacyjnością polskich przedsiębiorstw w latach 2005-2006
było wejście przez Instytut Nauk Ekonomicznych PAN do trzech konsorcjów badawczych
prowadzących projekty typu FORESIGHT w latach 2006-2008:
- Narodowy Program Foresight Polska 2020 gdzie obok
IPPT PAN i PENTOR RI, Instytut Nauk Ekonomicznych
wchodzi do konsorcjum koordynującego projekt;
- konsorcjum ROTMED koordynowanego przez Instytut
Biofizyki i Biocybernetyki PAN prowadzącego projekt System
monitorowania iscenariusze rozwoju technologii medycznych
w Polsce;
- konsorcjum FOREMAT koordynowanego przez Instytut
Podstawowych Problemów Techniki PAN i prowadzącego
projekt Scenariusze rozwoju technologii nowoczesnych
materiałów metalicznych, ceramicznych i kompozytowych.
Wejście do konsorcjów zaowocowało dalszym poszerzeniem tematyki badawczej, przede wszystkim o
elementy dominujące w tematyce każdego z nich, oraz dało także konkretne umiejętności i
doświadczenie w zarządzaniu przez Instytut dużymi projektami badawczymi, w tym
współfinansowanymi ze środków europejskich (ROTMED i FOREMAT były projektami
dofinansowanymi z EFRR w ramach działania 1.4 SPO WKP).
Rozwinęła się także współpraca międzynarodowa w zakresie badań nad innowacyjnością. W ramach
wieloletniej współpracy z Instytutem Ekonomii Rosyjskiej Akademii Nauk w 2008 roku Instytut
opublikował książkę Polska i Rosja na drodze do innowacyjnego rozwoju pod redakcją naukową prof.
Joanny Kotowicz-Jawor. O zagadnieniach związanych z innowacyjnością obydwu państw, w tym
także i firm, dyskutowano także na posiedzeniu XVII sesji Stałej Komisji Ekonomistów PAN i RAN
w 2007 roku oraz podczas wzajemnych wizyt studyjnych.
Wspólnie z Siecią Naukową w ramach współpracy z Uniwersytetem Europejskim Viadrina oraz
Deutsche Institut für Wirtschaftsforschung (DIW) realizowano w latach 2006-2007 badania nad
znaczeniem czynników lokalizacyjnych, a efektywnością i innowacyjnością firm w Polsce i
Niemczech Wschodnich. Efektem współpracy były publikacje w raportach o innowacyjności
(regionalnych i ogólnopolskim z 2007 roku) oraz w wydawnictwach DIW w Berlinie.
Inne rodzaje aktywności międzynarodowych w zakresie innowacyjności to:
Instytut Nauk Ekonomicznych PAN został zaproszony jako wykonawca do międzynarodowej
sieci European Techno-Economic Policy Support Network – ETEPS AISBL,
Instytut został włączony do współpracy z siecią Komisji Europejskiej ERAWATCH,
INE PAN także poprzez Sieć Naukową MSN brał udział w projekcie IRIM – Industrial
Research Investment Monitoring, w ramach 6. Programu Ramowego Unii Europejskiej.
166 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
166
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
Spośród osiągnięć Sieci Naukowej trzeba wymienić także nawiązywanie kontaktów z
kilkudziesięcioma jednostkami zagranicznymi w kontekście składania projektów europejskich, a także
konferencje z udziałem wybitnych światowych autorytetów z zakresu metodologii badawczej: z
twórcą geometrii fraktalnej prof. Benoit Mandelbrotem oraz dyrektorem NESTI (National Experts on
Science&Technology Indivators) w OECD dr Fredem Gaultem.
W kontekście zastosowań praktycznych trzeba wymienić współpracę i rozmowy z firmą Market Street
Associations z San Francisco w Stanach Zjednoczonych, która działa w rejonie Doliny Santa Clara
(Doliny Krzemowej) i zajmuje się m.in. transferem technologii z jednostek badawczych do praktyki
gospodarczej. Badania i system stworzony przez INE PAN miałyby stać się częścią tworzonej przez
MSA platformy, dzięki której firmy z Doliny Krzemowej będą mogły szukać współpracowników i
podwykonawców także i w Polsce.
Wysiłki Instytutu zostały także docenione nie tylko od strony merytorycznej, ale także
organizacyjnej. W latach 2006-2007 na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
prowadzony był program szkoleń Promocja w Nauce. Program badań nad innowacyjnością polskiej
gospodarki Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN został wyróżniony, jako wzorcowy przykład
współpracy nauki, biznesu i mediów. Jako case study był on przedstawiany na szkoleniach. Został
szczegółowo opisany w broszurze pt. Promocja w nauce oraz w dwujęzycznym folderze Kalejdoskop
nauki 2007. Szczegółowy opis projektu jest także dostępny na stronie www.promocjanauki.pl, jako
przykład skutecznej promocji w nauce i budowy wizerunku.
W lipcu 2008 roku Instytut Nauk Ekonomicznych PAN wspólnie z Instytutem Wysokich Ciśnień PAN
oraz Gminą Celestynów powołał do życia spółkę komandytową Park Innowacyjny Celestynów
Unipress. Głównym celem spółki jest budowa na terenie Celestynowa nowoczesnego ośrodka
badawczo-wdrożeniowego – Parku Innowacyjnego. Zakres działalności spółki będzie obejmował
także przygotowywanie programów komercjalizacji zaawansowanych technologii. Spółka będzie
mogła również brać udział w zakładaniu nowych firm, jako partner i inwestor. Naukowym zapleczem
parku, poza naukowcami z PAN, będą także akademicy z Politechniki Warszawskiej, Wyższej Szkoły
Gospodarstwa Wiejskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej oraz Konsorcjum Fotoniki Krótkofalowej.
Koszt budowy Parku Innowacyjnego będzie pokryty ze środków krajowych oraz europejskich.
Od 2010 r. podjęto działania, aby zwiększyć możliwości prezentacji dorobku przedsiębiorstw
innowacyjnych. Wynikiem prac są następujące opracowania:
Ranking firm, które otrzymały najwięcej patentów w latach 2004-2008 – współpraca z
Urzędem Patentowym RP.
Ranking największej liczby patentów, które powstały przy udziale kobiet wśród firm w
Polsce w latach 2004-2009 – współpraca z Urzędem Patentowym RP.
Ranking największych inwestorów w badania i rozwój w Polsce w 2008 r.
Liderzy rankingów zostali wyróżnieni honorowymi dyplomami.
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 167
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
67
SIEĆ NAUKOWA Ocena wpływu działalności badawczo-rozwojowej (B+R) i innowacji na rozwój społeczno-gospodarczy Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72,00 – 330 Warszawa [email protected], www.inepan.pl/siec
INE PAN jest koordynatorem Sieci Naukowej Ocena wpływu działalności badawczo-rozwojowej
(B+R) i innowacji na rozwój społeczno-gospodarczy. Uruchomienie w lipcu 2003 r. sieci naukowej
miało na celu rozpoczęcie działań na rzecz zmniejszenia dystansu Polski w stosunku do najbardziej
rozwiniętych krajów świata w sferze badań, rozwoju i innowacyjności. Podjęcie tych działań w formie
sieci naukowej miało doprowadzić do znalezienia obszarów, gdzie działania kooperacyjne mogłyby
przyczynić się do przyspieszenia procesu zmniejszania tego dystansu.
W skład sieci wchodzą placówki o odmiennym profilu działalności naukowej – co umożliwia
stworzenie infrastruktury, w tym narzędzi ułatwiających transfer technologii do praktyki gospodarczej
oraz rozwój tworzącej ją kadry naukowej celem włączenia się w proces budowy gospodarki opartej na
wiedzy. Obecnie w skład Sieci wchodzą cztery jednostki.
Sieć Naukowa MSN składa się z:
Instytutu Wysokich Ciśnień Polskiej Akademii Nauk,
Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk,
Instytutu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk,
Wydziału Zarządzania Politechniki Warszawskiej.
Oprócz badań nad innowacyjnością prowadzonych wspólnie z Instytutem Nauk Ekonomicznych PAN
aktywność Sieci skupiała się także na pomocy członkom w składaniu wniosków w 7. Programie
Ramowym Unii Europejskiej, Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka realizowanym w
latach 2007 – 2013, jak też pomocy w występowaniu o środki z krajowych grantów.
MSN ułatwia członkom Sieci transfer opracowanych w Instytutach technologii do praktyki
gospodarczej, głównie poprzez pomoc w nawiązywaniu kontaktów pomiędzy placówkami
badawczymi Sieci a przedsiębiorstwami. Sieć przejawia dużą aktywność międzynarodową – w latach
2004 – 2007 nawiązano kontakt z 35 instytucjami mającymi siedzibę poza granicami Polski.
Sieć organizowała:
seminaria metodologiczne,
seminaria prezentujące wyniki badań innych ośrodków,
konferencje z udziałem wybitnych światowych autorytetów z zakresu metodologii (Benoit
Mandelbrot, Fred Gault).
Sieć naukowa MSN upowszechnia wyniki badań poprzez wydawnictwa:
Raport o innowacyjności gospodarki Polski,
Biuletyn MSN,
MSN Working Papers,
Research Bulletin.
We współpracy z Instytutem Kształcenia Konsultantów Europejskich z Kalisza Sieć Naukowa MSN
prowadziła cykl szkoleń prowadzących do uzyskania tytułu Konsultanta, Eksperta i Audytora
Innowacyjności.
MSN tworzy sieci eksperckie składające się z naukowców (m.in. ze Szkoły Głównej Handlowej,
Politechniki Warszawskiej, Wydziału Ekonomii i Wydziału Zarządzania Uniwersytetu
Warszawskiego, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN, Instytutu Biochemii i
Biocybernetyki PAN, Instytutu Wysokich Ciśnień PAN, Narodowego Banku Polskiego i Głównego
Urzędu Statystycznego) oraz z praktyków – przedstawicieli przedsiębiorstw reprezentujących
najważniejsze sektory gospodarki narodowej.
(oprac. M. Baranowski)
168 RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU
168
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U
SPIS TABEL
Tytuł
Strona
PKB per capita po uwzględnieniu siły nabywczej walut w 2005 r. w wybranych regionach
krajów UE, przeciętna unijna = 100,0
24
Dyspersja stopy zatrudnienia w wybranych krajach Unii Europejskiej w 2006 r.
25
Relatywny poziom zagrożenia ubóstwem w krajach UE w 2006 r. w procentach 25
PKB per capita maksymalny do minimalnego w regionach w krajach UE 26
Dyspersja regionalnych stóp bezrobocia (NUTS-2) w krajach UE w 2002 i 2007 r. 27
Oceny mikroklimatów tworzących wskaźnik PAI2_GN według województw
w 2007 r.
30
Zatrudnienie oraz nakłady na działalność badawczą i rozwojową, 2008 34
Przychody netto ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie ulepszonych, 2008 35
Wskaźniki innowacji w regionach 36
Ocena innowacji w regionach Polski w 2006 roku 37
Podstawowe dane o parkach przemysłowych (PP), parkach przemysłowo-
technologicznych (PP-T), parkach naukowo-technologicznych (PN-T) oraz inkubatorach
technologicznych (IT)
38
Przedsiębiorstwa, które wprowadziły innowacje w % ogółu przedsiębiorstw w latach
2006-2008 według klas wielkości
41
Nakłady na działalność innowacyjną w zakresie inowacji produktowych i procesowych w
przedsiębiorstwach przemysłowych według województw w latach 2006 i 2008 (ceny
bieżące)
42
Przedsiębiorstwa przemysłowe, które poniosły nakłady na działalnośc innowacyjną w
zakresie innowacji według województw w 2008 roku
43
Priorytety Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego
na lata 2007-2013
54
Wysokość środków przyznanych z EFRR na realizację Regionalnych Programów
Operacyjnych w poszczególnych województwach w latach 2007-2013
55
Lista beneficjentów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko -
Pomorskiego w latach 2007-2010 - projekty zakończone (stan na 1 kwietnia 2010)
58
Specjalizacja naukowa regionu
93
RAPORT O INNOWACYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2010 ROKU 169
RA
PO
RT
O IN
NO
WA
CY
JN
OŚ
CI W
OJE
WÓ
DZ
TW
A M
AZ
OW
IEC
KIE
GO
W 2
009 R
OK
U 1
69
SPIS RYSUNKÓW
Tytuł
Strona
Potencjalna atrakcyjność polskich województw w 2007 r. 31
Struktura nakładów na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych wg
rodzajów działalności innowacyjnej (w %) w 2008 r.
40
Liczba zakończonych projektów dofinansowanych w ramach RPO WKP w latach 2007-
2010 na tle innych województw
56
Liczba projektów w trakcie realizacji dofinansowanych w ramach RPO WKP w latach
2007-2010 na tle innych województw
57
Region na tle kraju
92
Liczba przedsiębiorstw patentujących w latach 2004-2008 według regionów
95
Rozkład patentów przedsiębiorstw w poszczególnych regionach w latach
2004-2008
96
Intensywność patentowania przez przedsiębiorstwa patentujące w latach
2004-2008 według regionów
97
Rozwój sektora przedsiębiorstw patentujących w regionach w latach 2004-2008
98
Przeszkody rynkowe wpływające na działalność innowacyjną firm w województwie
kujawsko-pomorskim na tle innych województw
106
Przeszkody ekonomiczne wpływające na działalność innowacyjną firm w województwie
kujawsko-pomorskim na tle innych województw
108
Przeszkody związane z wiedzą wpływające na działalność innowacyjną firm
w województwie kujawsko-pomorskim na tle innych województw
109
Przedsiębiorstwa inwestujące w badania i rozwój w 2008 według regionów
112
Wielkość nakładów na badania i rozwój przedsiębiorstw w latach 2007-2008 według
regionów
113
Innowacyjne przedsiębiorstwa inwestujące w badania i rozwój w 2008 według regionów
114
Rentowność sprzedaży netto (ROS) innowacyjnych przedsiębiorstw inwestujących w
badania i rozwój w latach 2006-2008 roku według regionów
115
Intensywność nakładów na B+R innowacyjnych przedsiębiorstw w 2008 roku według
regionów
116
Zmiany rozkładu procentowego firm innowacyjnych pomiędzy województwa Polski w
latach 2005-2009 (%)
119
Województwo kujawsko-pomorskie na tle innych województw Polski w latach 2007 i
2009
(% całej populacji badanych firm)
120
Toruń i Bydgoszcz na tle innych metropolii Polski w latach 2005-2009 (% firm
innowacyjnych w Polsce)
121
Rozkład firm innowacyjnych pomiędzy poszczególne subregiony województwa
kujawsko-pomorskiego i ich koncentracja w głównych miastach subregionu w roku 2007
(%)
122
Rozkład firm innowacyjnych pomiędzy poszczególne subregiony województwa
kujawsko-pomorskiego i ich koncentracja w głównych miastach subregionu w roku 2009
(%)
122
ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
Raport o innowacyjności województwa
kujawsko-pomorskiego jest wraz z
piętnastoma raportami przygotowanych
dla pozostałych województw drugą edycją
badania. Poprzednia została wykonana w
2008 roku. Raport zawiera analizy o
charakterze mezo- i mikroekonomicznym
oraz listy najbardziej innowacyjnych
przedsiębiorstw w województwie.
Województwo kujawsko-pomorskie:
atrakcyjność inwestycyjna poniżej
średniego poziomu
dwa silne ośrodki akademickie
Średnio-niskie warunki dla rozwoju
innowacyjności firm, niskie wyniki działa-
lności innowacyjnej firm
dominująca rola Bydgoszczy i Torunia
w województwie
Średnio-niskie nakłady na B+R per capita
(w skali kraju)
znajduje się tutaj 7,8% firm ponoszących nakłady na B+R…
…a także ok. 5% firm innowacyjnych (w skali kraju)
1/5 firm wprowadziła innowacje w latach 2006-2008
951 mln euro najwięcej pozyskanych środków z Europejskiego Funduszu Regionalnego
Regionalnego
dziewiąte miejsce w Polsce pod względem liczby firm patentujących i udzielonych im patentów
bariery w działalności innowacyjnej firm nie ulegają zmniejszeniu
Instytut Nauk Ekonomicznych
Polskiej Akademii Nauk
Ul. Nowy Świat 72
00-330 Warszawa
www.inepan.waw.pl
ISBN 978-83-61597-35-3
Okładka poprzedniej edycji raportu