RAKAMLAR NSANLRI ESR ALMILAR

Bu haber 12 KASIM 2011, Cumartesi 12:32:51 eklenmitir.

nsanlar, sayma dncesinin olutuu tarihten bu yana saylara zel bir nem verdiler ve onlara rakamsal deerlerinin tesinde bir anlam yklediler. Matematiin bir arac olan saylarn insann kiiliinin gizli yanlarn gsterdii dnld, pek ok insan saylarn uuruna ya da uursuzluuna inand.nsanlar, sayma dncesinin olutuu tarihten bu yana saylara zel bir nem verdiler ve onlara rakamsal deerlerinin tesinde bir anlam yklediler. Matematiin bir arac olan saylarn insann kiiliinin gizli yanlarn gsterdii dnld, pek ok insan saylarn uuruna ya da uursuzluuna inand.

Saylarda gizem aramann tarihi, Budizm, Taoculuk gibi Uzakdou dinlerinin yaand uygarlklarn yan sra, Msr, Yakndou ve Yunan uygarlklar ile Yahudi ve Hristiyan evrelerde de grlebilir. M.. II binde braniler, Yunanllar, Latinler ve Araplar ba tanrlarn her birine bir say verdiler. Mayalar, oluturduklar 260 gnlk tren takviminde, takvimi her biri bir Tanrnn adn tayan 20 gnlk devrelere bldler. Her tanrnn adna 1-13 aras deien bir say da vermilerdi. Bylece, 260 gnlk takvimin her gnnn, Tanrlarla ilikili zel bir ad ve baka bir gn iin yinelenmeyen bir says vard.Saylara ve saylarn zelliklerine gsterilen ilginin temelleri Pisagorcu felsefeye dayanr. Kurduklar okulda arlkla felsefe, din bilim, mzik, astronomi ve matematik konularnda almalar yapan Pisagorcular, kutsal metinleri yorumlamak ve gelecei okumak adna da saylara ykledikleri anlamlar kullanmlardr. Pisagor retisi evrende her eyin bir say ile, zellikle tam say ile, zletiini ne srer.

Pisagorcular saylarn akl, sal, adaleti ve evlilii etkilediini dnyorlard. Onlara gre, btn saylarn balangc olan 1, birlii ve teklii temsil ediyordu. ift saylar diildi, ilk ift say olan 2 farkl dncelerin simgesiydi ve eitlilii temsil ediyordu. 1 ve 2 saylarnn toplamndan oluan ilk tek say 3 erildi ve uyumun simgesiydi. 4 says adaleti, ilk diil ve eril saylarn toplamndan oluan 5 evlilii, 6 yalnzl, 7 sal ve 8 ak temsil ediyordu. Pisagorcularn sisteminde ilk drt saynn toplam olan 10 en mkemmel sayyd. Onlara gre yldz trnden gkte dolanan 10 cisim olmalyd. Fakat grnen sadece 9 cisim varken onlar zel bir onuncu cisim oluturdular; grnmez bir kar dnya. Pisagor 1'i tanrsal olarak yorumlarken 10 saysnn tanrsal olanla hiliin mkemmel birlii ifade ettiini savunmutur.Platon, saylarn gizemi ile ilgilendi. Republic (Devlet) adl kitabnda "iyi ve ktnn efendisi"olarak niteledii mistik say konusunda yazd ama bu saynn ne olduunu belirtmedi. Daha sonra bu say zerine birok alma yapld. Bir gre gre, Hint ve Babil gizemciliinde nemli bir yeri olan, 60 veya 12.960.000 says Platon'un mistik says idi. Onun iin bu saylara Platonik saylar ad verildi.Taocu dncede ise, bir ikiyi, iki de yaratmtr. Bir Tao'dur, iki Yin ve Yang, ise cennet, dnya ve insanl temsil eder.Bir dnem gizem, kahinlik ve by alanlarnda bir szc oluturan harflerin deerlerinin toplam ile urald. Bu koullarda szckler saysal deer kazandlar. Bu konudaki en gzel rnek, Araplarn Ebcet hesabdr.Pisagor kendi kuramn oluturmadan nce Babil'e gidip saylarn anlamn,gizli gcn,bysn renmiti.Saylarn anlamlar ve gizemi vardr.4 Hermes'i ve Dionysos'u simgeler.7 Atina'nn simgesidir.10 gk kubbeyi omuzlarnda tayan Atlas' anlatr.1 says kutsaldr.Tanr'y anlatr.3,7,12 saylar da dnyann kurulu saylardr.Azteklere gre 3,7,10,11,12,13 uurlu saylardr.4,5,6,8,9 uursuz saylardr.13 says da Masonlara gre uursuzdur.Fransa kral IV. Philippe tarafndan haksz yere sulanp ldrlen Tapnak ovalyelerinin son byk stad Jacques de Molay, 13 Mart 1307'de yaklmtr.Saylara inanlar temelinde bylesi anlamlar veriliyor."Uurlu gn" ve "uurlu say" szleriyle de skca karlayoruz..3'ler,7'ler,12'ler,40'lar. kural, gn gece, ovalye, bykler vb7 gnde dnya yaratlyor.Bir hafta 7 gn.7 kat gkyz.12 ay,12 havari,12 imam,12 kabile,12 yldz.40'lar meclisi,40 gn 40 gece.40' dolmak.40 gn dn dernek.3,7,12,40.Kutsal saylar olmu.Mutlaka bir ykleri de olmal...Bir ilgin not daha...Radikal hristiyanlar; stanbul'un fethi 1453 ile, Hz. Muhammed'in doum tarihi olan 571'i uursuz kabul ederler ki zira bu tarihlerdeki rakam toplamalr '13' etmektedir.Biroumuz, resim yaparken dalarn ardndan parldayan gnei, altn sars bir daire; gece nuruyla arz aydnlatan dolunay da beyaz bir daire olarak izmiizdir. rili ufakl emberlerin, renk renk dairelerin resimlerimize katt gzelliin farkna varm, geometri derslerinde oumuz farkl boyutlardaki bu dairelerin ortak srr olan, evresinin apna orann ifade eden "p" saysn renmiizdir. Bu sabit say, Yunan alfabesinin 16. harfi olan "p" sembol ile gsterilir. Bir sicim kullanlarak yaplan basit bir lmeyle, bu saynn "yaklak" olarak 22/7 yani 3,142857142857... olduu grlebilir. Fakat bu, p'nin gerek deeri deildir. lme bykl nemli olmayan herhangi bir ember izilir, bu emberin evresi ile eit uzunlukta bir ip temin edilir. Daha sonra ip, emberin ap uzunluunda paralara ayrlr, grlecei gibi ap uzunluunda 3 para ile apn yedide birinden biraz ksa bir para ip elde edilir. Bylece emberin evresinin apna oran olan p saysnn, 3 tam 1/7 yani 22/7'den biraz daha kk bir say olduu grlm olur. Fakat bu rasyonel bir saydr ve bu tip saylarda virglden sonraki basamaklar tekrar ettii takdirde blok eklinde sonsuza kadar tekrar eder. p says veya 2 gibi irrasyonel saylarda ise, virglden sonraki basamaklar sonsuza kadar srekli deiir ve bir kurala tbi OLMAZ...

oumuzun hafzasnda p says 3,14 veya 22/7 olarak yer etmi olsa bile, p'nin gerek deeri bunlarn ikisi de deildir. Peki bu say, yani p, tam olarak katr? te bu soru, p saysn tam olarak hesaplamak isteyenleri 4.000 yldr megul etmektedir. Bilim ve teknolojinin bu kadar ilerledii gnmzde bile, bir emberin apna orannn tam olarak hesaplanamamas, ilem sonsuza kadar devam ettii iin ilh hikmetleri asndan zerinde dnlmeye deer bir husustur. Tarih boyunca matematikle ilgilenen birok insan, p saysn hesaplamak iin yllarn vermitir. p saysnn 3,141592653589793238... eklinde sonsuza kadar devam eden bir ondalk rakam serisi olduu bilinmektedir. Virglden sonra sonsuz sayda basamak olduu ve bir saynn sonsuza orannn sfr olduu gz nne alnrsa, trilyonuncu basaman bulunmasnn bile p'nin btn serisini bulmaya nispeten ne kadar nemsiz olduu daha iyi anlalabilir. Buradan sonsuza uzanan bir seriyi aratrmann pratik bir faydasnn olmad da anlalacaktr.En hassas hesaplamalarda bile belli bir basamaktan sonras nemini yitirdii halde, insanlar niin p'nin sonsuza giden basamaklarn bilmek istiyor? Bu sorunun cevaplarndan biri, muhtemelen, insann snrlar lme istei ve sonsuzu anlama itiyakdr. Bu say ile Yce Yaratc'nn kinatta vazettii kanunlar arasnda bir mnasebet olduunu dnenler, bu saynn basamaklarnda sanki bir iaret, bir mesaj aramlardr. "Allah kanunlarn her zaman geometri ile vazetmitir." diyen Eflatun da onlardan biridir.stad Bedizzaman Hazretleri ise konuyu, 20. Sz'de, daha genel bir bakla u ekilde deerlendirmitir: "Her bir kemalin, her bir ilmin, her bir terakkiyatn, her bir fennin bir hakikat- liyesi var ki, o hakikat, bir sm-i lh'ye dayanyor. Pek ok perdeleri ve mtenevvi tecelliyt ve muhtelif daireleri bulunan o isme dayanmakla o fen, o kemlt, o sanat, kemlini bulur, hakikat olur. Yoksa yarm yamalak bir surette nks bir glgedir. Mesel, hendese (geometri) bir fendir. Onun hakikati ve nokta-y mntehas (en son noktas), Cenab- Hakk'n 'ism-i ADL (her eyi yerli yerince ve doru yapan) ve MUKADDR'ine ( her eyi belli ller iinde yaratan) yetiip, hendese yinesinde o ismin hakimane cilvelerini hametiyle mahede etmektir."p saysnn hesaplanmasndaki tarih sre Msrllar ile balar. Msrl bir katip olan Ahmes'in M 1650 yllarnda hesaplad p deeri olan 3,16049... ile gerek deer 3,14159... arasnda yalnzca binde altlk bir hata vardr. O zamanki artlar dikkate alnrsa bu baarl bir tespit saylabilir. Byk Giza Piramidi'nin bir kenarnn yksekliine orannn yaklak olarak p'nin 2'ye oran ile ayn olmas, p saysnn Msr estetik ve mimari anlayndaki yerini gstermektedir.nsanlar uzun yllar bu deerle yetindikten sonra Arimed (M 287-212) p saysnn 3 tam 1/7 den kk, 3 tam 10/71den byk olduunu bulmutur. Muhtemelen, Arimed p saysnn tam olarak bulunamayacan biliyordu, bu yzden alt ve st snrlarn hesaplamakla yetindi. Bu deerleri bulurken hareket noktas ksaca u ekilde zetlenebilir: Yarap l olan bir emberin iine ve dna ekil 1'deki gibi iki dzgn altgen izilir. Kolayca grlebilecei gibi emberin evresi, iteki altgenin evresinden uzun ve dtaki altgenin evresinden ksadr, bu da matematik diliyle 6