QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN...

18
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- LÊ THANH BÌNH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NAM TỪ LIÊM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội - 2016

Transcript of QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN...

Page 1: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

---------------------

LÊ THANH BÌNH

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN

TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NAM TỪ LIÊM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội - 2016

Page 2: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

---------------------

LÊ THANH BÌNH

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN

TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NAM TỪ LIÊM

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Nguyễn Ngọc Dũng

Hà Nội - 2016

Page 3: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu

của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn

là trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn

chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào.

Page 4: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này , tôi đã nhận

đƣợc sự hƣớng dẫn , giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Trƣờng Đại

học Kinh tế - Đai hoc Quôc gia Ha Nôi.

Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quy thầy cô trƣờng Đại học

Kinh tế, đã tận tình hƣơng dân, giúp đỡ cho tôi trong qua trình học tập.

Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Ngọc Dũng đã dành rất

nhiều thời gian và tâm huyết hƣớng dẫn nghiên cứu và giúp tôi hoàn thành

luận văn tốt nghiệp.

Mặc dù tôi đã có nhiều cố gắng nỗ lực , tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện

luận văn, tuy nhiên không thể tranh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc

những đóng góp tận tình của quy thầy cô và cac bạn.

Page 5: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

MỤC LỤC

DANH MỤC VIẾT TẮT .......................................... Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................ Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ................................... Error! Bookmark not defined.

LỜI NÓI ĐẦU ............................................................................................................ 1

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN

VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN ................................................ 4

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................... 4

1.2. Cơ sở lý luận về quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn ....................................... 6

1.2.1. Khái niệm ............................................................................................... 6

1.2.2. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn ......................................................... 7

1.2.3. Phân loại chất thải rắn .......................... Error! Bookmark not defined.

1.3. Tac động của chất thải rắn đối với công tac quản lý nhà nƣớcError! Bookmark not defined.

1.3.1. Tác động của chất thải rắn tới kinh tế - xã hộiError! Bookmark not defined.

1.3.2. Tác động của chất thải rắn tới môi trường nước và không khíError! Bookmark not defined.

1.3.3. Tác động của chất thải rắn tới sức khỏe cộng đồngError! Bookmark not defined.

1.4. Nội dung quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn Error! Bookmark not defined.

1.4.1. Nội dung quản lý nhà nước về chất thải rắnError! Bookmark not defined.

1.4.2. Các tiêu chí đánh giá việc quản lý nhà nước về chất thải rắnError! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...... Error! Bookmark not defined.

2.1. Nguồn tài liệu và dữ liệu nghiên cứu .......... Error! Bookmark not defined.

2.2. Cac phƣơng phap nghiên cứu cụ thể ........... Error! Bookmark not defined.

2.2.1. Phương pháp thống kê ........................... Error! Bookmark not defined.

2.2.2. Phương pháp so sánh ............................. Error! Bookmark not defined.

2.2.3. Phương pháp phân tích tổng hợp ........... Error! Bookmark not defined.

Page 6: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN

TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NAM TỪ LIÊM .............. Error! Bookmark not defined.

3.1. Giới thiệu khai quat về quận Nam Từ Liêm thành phố Hà NộiError! Bookmark not defined.

3.1.1. Điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hộiError! Bookmark not defined.

3.1.2. Đặc điểm tình hình chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ LiêmError! Bookmark not defined.

3.2. Thực trạng công tac quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn của quận Nam Từ

Liêm .................................................................... Error! Bookmark not defined.

3.2.1. Hệ thống tổ chức quản lý Nhà nước về chất thải rắn trên địa bàn quận

Nam Từ Liêm .................................................... Error! Bookmark not defined.

3.2.2. Các công cụ quản lý nhà nước về chất thải rắnError! Bookmark not defined.

3.2.3. Hệ thống kiểm tra giám sát thực thi các chính sách của nhà nước về

chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm . Error! Bookmark not defined.

3.2.4. Tình hình thu gom và xử lý chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ

Liêm .................................................................. Error! Bookmark not defined.

3.2.5. Tái sử dụng và tái chế chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ LiêmError! Bookmark not defined.

3.3. Đanh gia chung công tac quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn của quận Nam

Từ Liêm .............................................................. Error! Bookmark not defined.

3.3.1. Những kết quả đạt được ......................... Error! Bookmark not defined.

3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ........................ Error! Bookmark not defined.

3.3.3. Những vấn đề đặt ra ............................... Error! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG CÔNG TÁC

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NAM

TỪ LIÊM................................................................... Error! Bookmark not defined.

4.1. Bối cảnh chung ............................................ Error! Bookmark not defined.

4.2. Định hƣớng hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về chất thải rắnError! Bookmark not defined.

4.3. Một số giải phap chủ yếu nhằm nâng cao công tac quản lý nhà nƣớc về chất

thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm ........... Error! Bookmark not defined.

Page 7: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

4.3.1. Giải pháp kỹ thuật .................................. Error! Bookmark not defined.

4.3.2. Giải pháp về mặt kinh tế ........................ Error! Bookmark not defined.

4.3.3. Giải pháp cơ chế và chính sách ............. Error! Bookmark not defined.

4.3.4. Công tác kiểm tra, giám sát ................... Error! Bookmark not defined.

4.3.5. Các giải pháp khác ................................. Error! Bookmark not defined.

KẾT LUẬN ............................................................... Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 8

Page 8: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

1

LỜI NÓI ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Công tac quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn đã và đang trở thành vấn đề

toàn cầu có ảnh hƣởng lớn đến sự phat triển kinh tế xã hội bền vững của Việt Nam

nói riêng và của cac quốc gia trên thế giới nói chung. Sự phat triển kinh tế xã hội

cùng với qua trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng đã đặt ra những yêu cầu bức

xúc về quản lý chất thải sinh hoạt đô thị. Một trong những nội dung đƣợc Đảng và

Nhà nƣớc hết sức quan tâm là hoạt động thu gom và xử lý chất thải rắn trong sinh

hoạt nhƣ thế nào để vừa nâng cao hiệu quả kinh tế vừa đảm bảo môi trƣờng. Để

giải quyết vấn đề này, nhiều địa phƣơng đã tổ chức cac mô hình thu gom và xử lý

rac khac nhau tùy theo điều kiện cụ thể của từng địa phƣơng, thể hiện tính xã hội

hóa cao. Quận Nam Từ Liêm đƣợc thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên

và dân số cac xã: Mễ Trì, Mỹ Đình, Trung Văn, Tây Mỗ, Đại Mỗ; một phần diện

tích và dân số xã Xuân Phƣơng (phía nam Quốc lộ 32); một phần diện tích và dân

số thị trấn Cầu Diễn (phía Nam Quốc lộ 32 và phía đông sông Nhuệ). Tổng diện

tích tự nhiên của quận là 3.227,36 ha, dân số là 232.894 ngƣời. Ngay từ 01/4/2014

khi quận Nam Từ Liêm chính thức đi vào hoạt động, lãnh đạo Quận ủy (QU), Hội

đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) quận đã đặc biệt quan tâm tới

vấn đề môi trƣờng, đặc biệt là quản lý chất thải rắn sinh hoạt. Do qua trình đô thị

hóa và hoàn thiện cơ sở hạ tầng của quận diễn ra nhanh chóng nên quỹ đất bị thu

hẹp dần, không còn đủ để phục vụ cho công tac chôn lấp rac tại chỗ. Hiện nay

công tac quản lý chất thải rắn trên địa bàn quận còn bộc lộ nhiều bất cập:

- Chất thải rắn chủ yếu đổ lộ thiên tại cac hố đấu, ao, hồ, hoặc ven cac

trục đƣờng giao thông gây mất vệ sinh môi trƣờng, làm ảnh hƣởng tới sức

khỏe nhân dân;

Page 9: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

2

- Công tac đấu thầu, đặt hàng lựa chọn cac đơn vị cung ứng sản phẩm

dịch vụ đô thị công ích về thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa

bàn quận đã đƣợc triển khai nhƣng chƣa thực sự hiệu quả;

- Công tac giam sat, nghiệm thu chất lƣợng cac công trình xử lý chất

thải, công tac quản lý chi phí cho việc quản lý thu gom rac thải, cũng nhƣ

công tac thanh tra, kiểm tra về vấn đề này còn bị buông lỏng ở nhiều khâu.

Trƣớc tình hình trên nhằm thực hiện tốt công tac quản lý nhà nƣớc về

quản lý chất thải rắn, tôi chọn tên đề tài: “Quản lý nhà nƣớc về chất thải

rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm” để thực hiện luận văn thạc sĩ chuyên

ngành quản lý kinh tế, chƣơng trình định hƣớng thực hành.

Câu hỏi nghiên cứu đặt ra cho đề tài là: cần làm gì và làm nhƣ thế nào

để tăng cƣờng công tac quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn trên địa bàn quận

Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội.

2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cƣu

2.1. Mục tiêu

- Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn trên địa bàn quận

Nam Từ Liêm;

- Kiểm soat rac đầu vào, chất lƣợng thu gom, vận chuyển và xử lý chất

thải rắn, nâng cao chất lƣợng vệ sinh môi trƣờng, góp phần giảm chi cho ngân

sach trên địa bàn quận Nam Từ Liêm;

- Đề xuất cac giải phap kỹ thuật, mô hình phù hợp với đặc điểm, tốc

độ đô thị hóa của quận Nam Từ Liêm.

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống hoa lý luận cơ bản về quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn;

- Đanh gia thực trạng rac thải và quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn trên

địa bàn quận Nam Từ Liêm;

Page 10: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

3

- Định hƣớng và đề xuất cac giải phap nâng cao hiệu quả quản lý nhà

nƣớc về chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm giai đoạn 2016 - 2021.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là: Công tac quản lý nhà nƣớc của

UBND quận Nam Từ Liêm về chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm,

thành phố Hà Nội.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

*Phạm vi không gian:

Nghiên cứu về những vấn đề liên quan tới công tac quản lý nhà nƣớc về

chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm.

*Phạm vi thời gian:

Đề tài nghiên cứu công tac quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn trên địa

bàn quận Nam Từ Liêm năm từ 2015 (quận Nam Từ Liêm đƣợc thành lập

theo Nghị quyết số 132/NQ-CP ngày 27/12/2013 của Chính phủ về điều chỉnh

địa giới hành chính huyện Từ Liêm để thành lập 02 quận và 23 phƣờng thuộc

Thành phố Hà Nội và quận chính thức đi vào hoạt động từ 01/4/2014). Cac

giải phap đƣợc xac định cho giai đoạn 2016-2021.

4. Kết cấu của luân văn

Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, luân văn đƣợc cấu thành 4 chƣơng:

Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về quản lý

nhà nƣớc về chất thải rắn

Chƣơng 2: Phƣơng phap nghiên cứu

Chƣơng 3: Thực trạng quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn trên địa bàn

quận Nam Từ Liêm

Chƣơng 4: Định hƣớng và giải phap nâng cao công tac quản lý nhà

nƣớc về chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm.

Page 11: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

4

CHƢƠNG 1

TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

Cho đến nay đã có một số luận an Tiến sỹ nghiên cứu về quản lý chất

thải. Cụ thể nhƣ sau:

Tac giả Nguyễn Văn Phƣơng với đề tài: “Pháp luật môi trường về hoạt

động nhập khẩu phế liệu ở Việt Nam”. Với đề tài này, tac giả đã tập trung

nghiên cứu cac quan điểm, tƣ tƣởng, luật học về phế liệu, hoạt động nhập

khẩu phế liệu và phap luật thực định của Việt Nam về hoạt động này. Phap

luật thực định của Việt Nam về hoạt động quốc tế trong nhập khẩu chất thải.

Và thực tiễn ap dụng phap luật về hoạt động này ở Việt Nam (Nguyễn Văn

Phƣơng, 2010).

Luận an: “Nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn thành phố Hà Nội”

của tac giả Nghiêm Xuân Đạt đã làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của việc

quản lý chất thải nói chung, chất thải rắn nói riêng ở Hà Nội. Tac giả đã xac

định phƣơng hƣớng đổi mới công tac vệ sinh môi trƣờng đô thị, đề xuất mô

hình tổ chức và cơ chế quản lý chất thải rắn ở thành phố; đồng thời kiến nghị

cac giải phap chủ yếu và khả thi để thực hiện mô hình đó, góp phần nâng cao

hiệu quả và hiệu lực của việc quản lý môi trƣờng đô thị nói chung, quản lý

chất thải rắn nói riêng ở Hà Nội và cac thành phố lớn khac, nhằm bảo vệ sức

khỏe và nâng cao không ngừng chất lƣợng cuộc sống nhân dân giữ cho môi

trƣờng đô thị trong lành, cảnh quan tự nhiên và nhân tạo của Thủ đô phong

phú, đa dạng, hấp dẫn (Nghiêm Xuân Đạt, 2012).

Luận văn Thạc sĩ: “Đánh giá hiện trạng và đề xuất các định hướng

quản lý chất thải rắn tại thành phố Đà Nẵng” của tac giả Nguyễn Minh

Page 12: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

5

Phƣơng đã nghiên cứu và đanh gia tình hình phat sinh chất thải rắn, khối

lƣợng, thành phần chất thải rắn và cac biện phap thu gom, vận chuyển, xử lý

chất thải rắn trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Cũng nhƣ tac giả đã đƣa ra một

số định hƣớng cho thành phố Đà Nẵng trong vấn đề quản lý chất thải rắn.

Nhƣ: thực hiện thu gom rac thải theo giờ trên toàn địa bàn thành phố Đà Nẵng

nhằm hạn chế trên 50% số lƣợng cac thùng rac đặt trên cac đƣờng phố khu

nội thị và hạn chế tối đa 80% việc đặt thùng rac trên đƣờng phố chính; xây

dựng và phat triển mô hình “Tổ dân phố không rac” tại 7 quận/huyện của

thành phố Đà Nẵng. Lồng ghép tuyên truyền việc thực hiện mô hình vào

chƣơng trình xây dựng nông thôn mới (Nguyễn Minh Phƣơng, 2012).

Đề tài luận văn: “Đánh giá thực trạng quản lý chất thải rắn nông

nghiệp và ảnh hưởng của nó đến một số tính chất đất lúa ở huyện Hoài Đức –

Hà Nội”- của tac giả Hoàng Thị Thanh Hiếu. Nội dung nghiên cứu của đề tài

bao gồm thu thập số liệu và đanh gia: điều kiện tự nhiên, KT-XH huyện Hoài

Đức; điều tra, đanh gia thực trạng hiện trạng phat sinh (số lƣợng, chủng loại)

chất thải rắn nông nghiệp; đanh gia tình hình thu gom, vận chuyển và quản lý

chất thải rắn nông nghiệp; phân tích đanh gia cac hình thức xử lý phế phụ

phẩm nông nghiệp hiện nay liên quan đến môi trƣờng đất lúa và đề xuất cac

giải phap quản lý chất thải rắn nông nghiệp hiệu quả hơn (Hoàng Thị Thanh

Hiếu, 2009).

Ngoài ra cac nhà khoa học đã có những bài viết đăng trên cac tạp chí

chuyên ngành. Có thể kể đến một số bài viết nhƣ: “Vấn đề thực thi pháp luật

về quản lý chất thải nguy hại ở Việt Nam hiện nay” của tac giả Lê Kim

Nguyệt đăng trên tạp chí khoa học ĐHQGHN, Luật học 27 (2011), bài viết

cho rằng Việt Nam là một nƣớc đang phat triển do đó việc xac định vấn đề

bảo vệ môi trƣờng nói chung và ngăn ngừa giảm thiểu chất thải nguy hại nói

riêng là điều kiện tiên quyết trong chiến lƣợc phat triển kinh tế xã hội của đất

Page 13: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

6

nƣớc đồng thời cũng là trach nhiệm và nghĩa vụ của tất cả mọi công dân. Việc

hoàn thiện phap luật về quản lý chất thải nguy hại là một mục tiêu quan trọng,

bởi nếu làm tốt điều đó chúng ta sẽ đồng thời làm tốt hai nhiệm vụ, đó là đẩy

mạnh sự phat triển kinh tế - xã hội của đất nƣớc và gìn giữ một môi trƣờng

sống trong lành cho chúng ta trong hiện tại cũng nhƣ cả cac thế hệ mai sau

trong tƣơng lai (Lê Kim Nguyệt, 2011).

Hay trong chuyên mục nghiên cứu – trao đổi của tạp chí Luật học, tac

giả Nguyễn Vũ Phong đã đƣa ra “Một số vấn đề về khái niệm chất thải”. Bài

viết sau khi liệt kê một số khai niệm khac nhau về chất thải đã đƣa ra cac tiêu

chí cơ bản của khai niệm chất thải đƣợc xây dựng dựa trên những cơ sở sau

đây: tiếp thu những thành quả của qua trình lập phap của Việt Nam và cac

quốc gia khac; khắc phục những bất cập của khai niệm hiện hành nhằm bảo

đảm tính khả thi; tiếp cận nhằm đảm bảo tính phù hợp với khai niệm chất thải

của phap luật quốc tế (Nguyễn Vũ Phong, 2015).

Tuy nhiên, những bài viết này mới chỉ dừng lại ở việc đanh gia hay gợi

mở một khía cạnh của phap luật quản lý chất thải nói chung, quản lý chất thải

nguy hại nói riêng còn hầu nhƣ không đi sâu vào nghiên cứu vấn đề quản lý

nhà nƣớc về chất thải rắn, đặc biệt là tại quận Nam Từ Liêm. Vì vậy, với đề

tài “Quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn trên địa bàn quận Nam Từ Liêm”

tac giả mong muốn đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc

hoàn thiện vấn đề quản lý của nhà nƣớc đối với chất thải rắn.

1.2. Cơ sở lý luận về quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn

1.2.1. Khái niệm

Chất thải, chất thải rắn

Theo cach hiểu thông thƣờng, chất thải là những chất mà con ngƣời bỏ

đi, không tiếp tục sử dụng nữa. Khi bị thải bỏ, những chất này tồn tại trong

Page 14: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

7

môi trƣờng dƣới những trạng thai nhất định và có thể gây ra rất nhiều tac

động bất lợi cho môi trƣờng cũng nhƣ sức khỏe con ngƣời.

Từ điển Tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học định nghĩa: “Chất thải là rac

thải và những đồ vật bị bỏ đi nói chung”. Theo cach hiểu khai niệm này, chất

thải bao gồm rac là những thứ vụn vặt bị vứt bỏ vƣơng vãi, làm bẩn và đồ vật

không có gia trị, không có tac dụng nên không giữ lại.

Theo quan niệm chung: chất thải rắn là tất cả cac chất thải phat sinh do

cac hoạt động của con ngƣời và động vật tồn tại ở dạng rắn hoặc sệt (còn gọi là

bùn thải), đƣợc thải bỏ khi không còn hữu dụng hay khi không muốn dùng nữa.

Quản lý chất thải rắn (CTR): là một qua trình thực hiện liên tục cac

hoạt động phân loại, thu gom, vận chuyển, giảm thiểu, tai sử dụng, tai chế, xử

lý, tiêu hủy chất thải thải rắn.

Quản lý nhà nƣớc về chất thải rắn: là một cơ cấu tổ chức nhà nƣớc

quản lý chuyên trach về chất thải rắn có vai trò kiểm soat cac vấn đề có liên

quan đến chất thải rắn về quản lý hành chính, tài chính, luật lệ, quy hoạch và

kỹ thuật.

Qua khai niệm này ta thấy quản lý CTR hiện nay ở nƣớc ta đƣợc thể

hiện ở cac khía cạnh sau:

- Chủ thể thực hiện quản lý CTR

- Quản lý CTR có mục đích của nó

- Nội dung của quản lý CTR

1.2.2. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn

Cac nguồn gốc chủ yếu phat sinh chất thải rắn bao gồm:

- Rac sinh hoạt từ khu dân cƣ đô thị và nông thôn

- Rac sinh hoạt từ cac trung tâm thƣơng mại

- Rac từ cac viện nghiên cứu, cơ quan, trƣờng học, cac công trình công cộng

- Rac từ cac dịch vụ đô thị

Page 15: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

8

- Rac từ cac trạm xử lý nƣớc thải và từ cac ông thoat nƣớc của thành phố

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu Tiếng Việt

1. Bộ xây dựng, 1996. Quy định thiết kế, xây dựng, vận hành và kiểm soát

bãi chôn lấp phế thải. Hà Nội.

2. Bộ xây dựng và Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trƣờng, 2001. Thông tư

liên tịch Bộ Xây dựng và Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường số

01/2001/TTLT-BKHCNMT-BXD ngày 18/01/2001 về hướng dẫn các quy

định bảo vệ môi trường đối với việc lựa chọn địa điểm, xây dựng và vận

hành bãi chôn lấp chất thải rắn. Hà Nội.

3. Bộ Xây dựng, 2008. Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng về việc

ban hành "Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia vê Quy hoạch Xây dựng”. Hà Nội.

4. Đặng Kim Chi, 2013. Chất thải – quản lý, tái chế, sử dụng và xử lý chất

thải rắn. Hà Nội.

5. Chính phủ, 2015. Nghị định về quản lý chất thải và phế liệu (Số:

38/2015/NĐ-CP ban hành ngày 24/4/2015). Hà Nội.

6. Chính phủ, 2013. Nghị định về sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ

công ích (Số 130/2013/NĐ-CP ban hành ngày 16/10/2013). Hà Nội.

7. Công ty môi trƣờng đô thị Hà Nội, 2010. Quy hoạch tổng thể hệ thống

thoát nước, xử lý nước thải và quản lý chất thải rắn đô thị Hà Nội giai

đoạn đến năm 2020. Hà Nội

8. Tăng Thế Cƣờng, 2013. Quản lý chất thải rắn đô thị: Cần một hướng tiếp

cận mới. Bộ Tài nguyên và Môi trƣờng, Hà Nội.

9. Nghiêm Xuân Đạt, 2012. Nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn thành

phố Hà Nội. Đại học Quốc Gia, Hà Nội.

Page 16: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

9

10. Phạm Ngọc Đăng, 2000. Quản lý môi trường đô thị và khu công nghiệp.

Hà Nội: nhà xuất bản xây dựng.

11. Cù Huy Đấu và Trần Thị Hƣờng, 2009. Quản lý CTR đô thị. Hà Nội:

NXB Xây dựng.

12. Hoàng Thị Thanh Hiếu, 2009. Đánh giá thực trạng quản lý chất thải rắn nông

nghiệp và ảnh hưởng của nó đến một số tính chất đất lúa ở huyện Hoài Đức –

Hà Nội (2009). Luận văn thạc sĩ. Đại học Nông Nghiệp, Hà Nội.

13. Đăng Thai Học, 2014. Đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn sinh

hoạt tại quận Hải An – Hải Phòng và đề xuất một số biện pháp nhằm

nâng cao hiệu quả quản lý. Luận văn thạc sĩ. Đại học Hải Phòng

14. Nguyễn Đức Khiển, 2003. Quản lý chất thải nguy hại. Hà Nội: Nhà xuất

bản Xây dựng.

15. Lê Kim Nguyệt, 2011. Vấn đề thực thi phap luật về quản lý chất thải nguy

hại ở Việt Nam hiện nay. Tạp chí khoa học ĐHQGHN, Luật học, số 25.

16. Trần Hiểu Nhuệ, 2010. Quản lý chất thải rắn. Hà Nội: NXB Xây dựng.

17. Nguyễn Vũ Phong, 2015. Một số vấn đề về khai niệm chất thải. Tạp chí

Luật học, số 37.

18. Nguyễn Minh Phƣơng, 2014. Đánh giá hiện trạng và đề xuất các định

hướng quản lý chất thải rắn tại thành phố Đà Nẵng. Luận văn thạc sĩ. Đại

học Đà Nẵng.

19. Nguyễn Văn Phƣơng, 2010. Pháp luật môi trường về hoạt động nhập

khẩu phế liệu ở Việt Nam. Luận văn thạc sĩ. Đại học Luật, Hà Nội.

20. Quốc hội, 2005. Luật bảo vệ môi trường. Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.

21. Sở tài nguyên và môi trƣờng Hà Nội, 2014. Báo cáo công tác bảo vệ môi

trường Hà Nội. Hà Nội.

22. Sở tài nguyên và môi trƣờng Hà Nội, 2014. Báo cáo công tác quản lý, xử

lý chất thải rắn tại thành phố Hà Nội. Hà Nội.

Page 17: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

10

23. Nguyễn Danh Sơn, 2004. Kinh tế và Quản lý chất thải ở Việt Nam. Viện

Chiến lƣợc và Chính sach KH&CN.

24. Nguyễn Danh Sơn, 2010. Quản lý tổng hợp chất thải - Vấn đề và giải pháp

chính sách ở nước ta. Viện Phat triển bền vững vùng Bắc bộ.

25. Tạp chí khoa học – Đại học Cần Thơ, 2011. Quản lý tổng hợp chất thải

rắn – cách tiếp cận mới cho công tác bảo vệ môi trường. Cần Thơ.

26. Thủ tƣớng Chính phủ, 2009. Quyết định Phê duyệt Chiến lược quốc gia về

Quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050

(Số 2149/QĐ-TTg ban hành ngày 17/12/2009). Hà Nội.

27. Thủ tƣớng chính phủ, 2003. Quyết định số 256/2003/QĐ-TTg ngày

02/12/2003 về Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2010 và

định hướng đến năm 2020. Hà Nội.

28. Thủ tƣớng Chính phủ, 2014. Quyết định về việc phê duyệt Quy hoạch xử

lý chất thải rắn Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Số

609/QĐ-TTg ban hành ngày 25/4/2014). Hà Nội.

29. Nguyễn Văn Thùy và cộng sự, 2014. Quản lý chất thải rắn - Những điều

còn bất cập. Trung tâm Quan trắc môi trƣờng, Tổng cục Môi trƣờng.

30. Đặng Nhƣ Toàn, 2001. Giáo trình Quản lý môi trường. Hà Nội: Nxb

Thống kê.

31. Trƣờng Đại học Bach Khoa Hồ Chí Minh, 2005. Tài liệu quản lý chất thải

rắn. Hồ Chí Minh: NXB Chính trị.

32. Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, 2014. Quyết định Ban hành quy chế

lựa chọn nhà thầu sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích trên

địa bàn thành phố Hà Nội (Số 77/2014/QĐ-UBND ban hành ngày

10/10/2014). Hà Nội.

Page 18: QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHẤT THẢI RẮN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/16658/1/... · 2017-01-16 · ĐẠi hỌc quỐc gia hÀ nỘi

11

33. Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, 2013. Quyết định về việc ban hành

Quy định quản lý chất thải rắn thông thường trên địa bàn Thành phố Hà

Nội (Số 16/2013/QĐ-UBND ban hành ngày 03/06/2013). Hà Nội.

34. Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, 2014. Quyết định về việc thu phí vệ sinh

đối với chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành

phố Hà Nội (Số 44/2014/QĐ-UBND ban hành ngày 20/8/2014). Hà Nội.

35. Văn phòng chính phủ, 2007. Thông báo ý kiến kết luận của Thủ tướng

Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tại cuộc họp về việc áp dụng các công nghệ

xử lý rác được nghiên cứu trong nước (Thông báo số 50/TB-VPCP ngày

19/3/2007 của Văn phòng Chính phủ). Hà Nội.

Tài liệu tiếng nƣớc ngoài

36. DiGregorio, Trinh Thi Tien, Nguyen Thi Hoang Lan and Nguyen Thu Ha,

1998. Linking Community and Small Enterprise Activities with Urban

Waste Management: Hanoi Case Study. Urban Waste Expertise Program.

37. Forbes R. McDougall, Peter R. White, Marina Franke and Peter Hindle,

2001. Integrated Solid Waste Management: A Life Cycle Inventory. 2nd

edition. Blackwell Science Ltd, a Blackwell Publishing Company.

38. Worldbank, 2004. Vietnam Ministry of Environment and Natural

Resources and Canadian International Development Agency. Vietnam

Environment Monitor: Solid Waste.

Website:

39. http://www.monre.gov.vn

40. http://www.capphep.chatthainguyhai.net/

41. http://mttd.tnus.edu.vn/

42. http://www.vfej.vn/