بررسي استراتژي هاي سازمان پارك ها و فضاي سبز با استفاده

از ابزارهاي مديريت استراتژيك

)QSPMو ماتريس IE، ماتريس SWOTماتريس (

جناب آقاي دكتر مسعود حجاريان: استاد

آذين دايي جواد

88124140103

)گرايش تحقيق در عمليات(دانشجوي كارشناسي ارشد مديريت صنعتي

:چكيده

ابتدا مي بايست با اين سازمان آشنا گرديم و با وظائف، اهداف كالن اين . كه با ابزارهاي مديريت استراتژيك، سازمان پارك ها و فضاي سبز را مورد بررسي قرار دهيمتالش بر اين است در اين پروژه ي گرديم و پس از آن با استفاده از اين ابزارها توسط نقاط ضعف و قدرت، فرصت ها و پس از آن با تعدادي از ابزارهاي مديريت استراتژيك آشنا م. آشنا گرديم... سازمان، بيانيه ماموريت، چم انداز و

استراتژي برگزيده را انتخاب را تشكيل داده ايم و از طريق اين ماتريس QSPMپرداخته ايم و در نهايت ماتريس IEرا تشكيل مي دهيم، بعد از آن به تشكيل ماتريس SWOTتهديدها ماتريس .نموده ايم

:مقدمه

گونه كه دستيابي به نتايج مطلوب در همان. ايم ريزي بوده هاي مديريتي و برنامه شهرهاي كشورهاي جهان اول شاهد استفاده از ابزارها و تكنيك در گذشتة نه چندان دور در بسياري از شهرها و كالنهاي قدرتمند نظارت و ساماندهي بر هاي مرتبط به عنوان يكي از اهرم ها و سازمان شهرها كه شهرداري مانند كالن اي هاي پيچيده ريزي و مديريت مناسب است، در سيستم هر كاري مستلزم برنامه .باشد ريزي بيشتر محسوس مي هاي برنامه كنند، لزوم بكار گيري تكنيك شهر در آنها فعاليت مي

معاونت اداري و مالي، معاونت برنامه ريزي پژوهشي و فناوري : معاونت ها عبارتند از. معاونت تشكيل شده است 7در كشورمان چارت سازماني شهرداري ها به گونه اي تعريف شده است كه از سازمان پارك ها و فضاي سبز زير نظر معاونت . و نقل و ترافيك و معاونت خدمات شهري اطالعات، معاونت شهرسازي و معماري، معاونت عمران شهري، معاونت فرهنگي و اجتماعي، معاونت حمل

.در سازمان پارك ها و فضاي سبز نيز از تكنيك هاي برنامه ريزي استراتژيك استفاده مي شود. خدمات شهري مشغول كار استها و ويژگي هاي منحصر به فرد آن در ايجاد يك فرآيند ساده و باشد كه به دليل توانمندي مي “اتژيكريزي استر برنامه”ريزي، رويكرد هاي مديريتي و برنامه ترين ابزارها و تكنيك يكي از مناسبتراتژيك با استفاده از جديدترين تحقيقات، ريزي اس برنامه .شوند شهرها، به عنوان ابزار مناسبي ارزيابي مي هاي درگير با ساماندهي و كنترل كالن ها و سازمان ريزي، براي استفاده در ارگان مدون برنامه

شهرها كه با شتابي متفاوت از گذشته در حال تغيير هاي مناسب براي رويارويي با دنياي امروز كالن هاي موردي توانسته است زمينه را براي تقويت بينش، دانش و مهارت تجربيات و تجزيه و تحليل .است، فراهم آورد

توانند بيشترين منفعت را به سازمان برسانند، ها بايد در اين مورد كه كدام يك از راهبردهاي مختلف مي تواند منابع نامحدودي داشته باشد، مديران ارشد سازمان مياز آنجا كه هر سازماني نها است، اهميت وجود در سازمان در جهت تحقق منافع نهفته در فرصتهاي اصلي براي پيشرفت سازمان و تمركز منابع م با توجه به اينكه ماهيت راهبردها تشخيص فرصت. گيري نمايند تصميم

هاي داخلي و خارجي اثرگذار بر سازمان شناسايي و به طور خالصه در اين رويكرد مديريتي، ابتدا ماموريت سازمان تعيين شده، پس از آن محيط. شود ها مشخص مي ريزي استراتژيك در سازمان برنامه .شوند، سپس راهبردهاي مختلف با توجه به اهداف بلندمدت ارائه، بررسي و نهايتاً اجرا و ارزيابي خواهند شد مي اهداف بلندمدت تعيين

به استراتژي اما گردد، مي باز مسيح ميالد از قبل سال 340 به حداقل استراتژي مفهوم. است شده اقتباس “ژنرالها هنر”معناي به “گي استرت”يا “ گوس استرت” يوناني لغت از استراتژي واژه است بوده ريزي بودجه يا و ساليانه ريزي برنامه داشت رواج سازمانها در دوم جهاني جنگ از قبل تا آنچه. است ريزي برنامه تحول و سير حاصل و دوم جهاني جنگ از پس دستاورد آن امروز مفهوم

كسب در را بيشتري تحرك هوايي نقل و حمل و ارتباطات و نقل و حمل توسعه و تكنولوژي پيشرفت دوم جهاني جنگ از پس. گيرند مي قرار برآورد و بيني پيش مورد درآمدها و ها هزينه آن طي كه. است دوران اين دستاورد شد، مي ريزي برنامه ساله پنج تا سه افق يك در سازمان عمليات آن طي كه مدت بلند ريزي برنامه. ساخت ضروري را تري مدت بلند افق در ريزي برنامه و كرد ايجاد كار و ريزي برنامه مباني اقدام اين با و كند تدوين را بود شده حاصل دوم جهاني جنگ از بعد استراتژيك گيريهاي تصميم از كه زيادي تجربيات تا گرفت تصميم آمريكا دفاع وزارت 1960 دهه اوايل در

و كسب استراتژي” اي مقاله طي 1965 سال در آندروز كنت او دنبال به و كرد وارد كار و كسب دنياي به را مفاهيم اين هاروارد دانشگاه استاد چندلر آلفرد بعد سال در. شد گذاري پايه استراتژيك همگان توجه استراتژي رويكرد بكارگيري در اسوف موفقيت. كرد پياده كار و كسب واقعي محيط در را آن و پسنديد را رويكرد اين راسوف ايگو. ساخت مطرح چندلر نظريات و افكار مبناي بر را “كار در پورتر مايكل نظرات با 1980 دهه .كرد اضافه استراتژي ادبيات به را محصول پرتفوليوي متدلوژي بوستون مشاورين گروه 1970 دهه اوايل در. نمود جلب شده ارايه متدلوژيهاي و مفاهيم به را

نظراني صاحب نظريات با آيد مي شمار به استراتژي بخش اثر اصلي عنصر “خالقيت” آن در كه استراتژي ي رويكردها جديد عصر 1990 دهه در و شد سپري رقابت حوزه و رقابتي هاي مزيت زمينه .شد آغاز هامل گري و مينتزبرگ هنري مانند

بعدي چند ساختار يك واقع در استراتژيك مديريت يابد دست خود مدت بلند هاي هدف به سازد مي قادر را سازمان كه است چندگانه تصميمات ارزيابي و اجراء تدوين، علم و هنر استراتژيك مديريت ):1379اعرابي، و پارسيان( شود توجه زير موضوع سه به بايد استراتژيك مديريت ارزيابي و اجرا و تدوين مراحل تمامي در. شود مي شركت راهبردهاي تسهيل سبب كه است نتايج و ها پروسه از

عرضه ها، دولت ها، قيمت بازارها، رقيب، هاي شركت از مديران درك ميزان اساس بر استراتژيك مديريت هاي پايه. دارند واقعي اثرات استراتژيك تصميمات همه بر جهاني هاي رويداد. 1 .باشد رقابت قابل جهاتي سطح در بايد شركت خدمات و محصوالت كيفيت و قيمت بنابراين. دارد دنيا سراسر مشتريان و كنندگان توزيع سهامداران، اوليه، مواد كنندگان

بر و آورند بدست را اطالعات آخرين بتوانند ها شركت كه است شده سبب كامپيوتري جهاني شبكه مزيت. است استراتژيك مديريت براي حياتي هاي ابزار از يكي اطالعات آوري فن .2 را خود محصوالت كيفيت كارايي، آن واسطه به توانند مي ها شركت و شود مي ها فاصله و ساز مسئله عوامل ها، هزينه كاهش سبب الكترونيكي بازرگاني مجموع در. كنند عمل آن اساس  .ببرند بيشتري سود و دهند افزايش

در زيست محيط تخريب و نابودي از مانع كه است اين استراتژيك اصلي مسئله” گويد مي استاريك مارك. است استراتژيك مديريت در مهم بسيار موضوع يك زيست محيط حفظ. 3 “.شويم جهان

هايي استراتژياثرات ناشي از تهديدات خارجي يا كاهش دادن آنها در صدد تدوين  هاي خارجي و پرهيز از ها بايد براي بهره جستن از فرصت استراتژيك اين است كه سازمان اصل اساسي مديريتاطالعات خارجي را  گاهي فرآيند انجام دادن تحقيق و گردآوري و همگون ساختن. سازمان را تضمين نمايد تواند موفقيت تهديدات خارجي مي ها و بدين دليل شناسايي، نظارت و ارزيابي فرصت .برآيند

 .نامند بررسي عوامل خارجي مي

بسيار زيادي مي هاي از راه. از اطالعات مهم اين است كه سازمان از نقاط قوت و ضعف نسبي خودآگاه شود يكي. كند هاي رقيب تغيير مي وضع سازمان نقاط قوت و ضعف هر سازماني در مقايسه بابررسي عوامل داخلي مانند روحيه  توان براي همچنين مي. تههاي گذش ميزان عملكرد و مقايسه اين عوامل با ميانگين دوره ها، تعيين توان عوامل داخلي سازمان را محاسبه كرد، مانند محاسبه نسبت

.استفاده كرد مشتريان از تحقيقات پيمايشي رضايت كاركنان، كارآيي، اثربخشي تبليغات و ميزانمي باشد كه SWOTيكي از اين تكنيك ها، استفاده از تحليل . درويكردها و تكنيك هاي زيادي مي تواند به منظور تحليل موارد استراتژيك در فرآيند مديريت استراتژيك مورد استفاده قرار گير

 به كه است مفيدي و مختصر تحليلي ، مدلSWOTروش تجزيه و تحليل . سازمانها براي پياده سازي اهداف استراتژيك خود و شناسايي همه عوامل دخيل در تصميم گيري ها از آن بهره مي گيرندنقاط قوت و ضعف توسط . سازد مي منعكس را بررسي مورد حرفه كنوني موقعيت به متناسب هاي استراتژي و كرده شناسائي را ها و تهديد ها فرصت ضعف، قوت، عوامل از يك هر يافته نظام شكل

مرسوم، بزرگي عوامل به منظور تأثر هر عامل روي استراتژي يا طرح SWOT در تحليل . محيط دروني ارزيابي مي گردد؛ در حالي كه فرصت ها و تهديدات توسط محيط خارجي ارزيابي مي گردداجازه مي دهد تحليل SWOTبطور خاص، .بدرستي بكار گرفته شود، مي تواند يك زمينه مفيدي را براي تدوين استراتژي فراهم كند SWOTموقعي كه . پيشنهادي، بطور كمي بيان نشده است

.در رابطه با اتخاذ تصميم دسته بندي كنند) فرصت ها، تهديدها(يا خارجي ) نقاط ضعف، قوت(گران، عوامل را تحت عوامل دروني :در سطور پيش رو با مطالب زير روبرو مي شويم

را براي اين سازمان تشكيل مي دهيم و SWOTاريخچه آن آشنا مي شويم، بعد از آشنايي با وظايف و اهداف كالن، بيانيه ماموريت و چشم انداز اين سازمان ماتريس در ابتدا با سازمان پارك ها و ت .كمك مي گيريم QSPMرا براي اين پياده مي نماييم و براي تشخيص مهم ترين استراتژي از ماتريس IEپس از آن براي مشخص نمودن استراتژي سازمان ماتريس

:ها سازمان پارك

هاي دولتي در آن سازمان با تمركز تشكيالت و ،اي خوش آب و هوا و داراي باغات سرسبز شهرت داشت شهر تهران كه از ديرباز و پيش از انتخاب آن به پايتختي در دوران قاجاريه به عنوان منطقه .اي از حيات خود قدم گذارد به كانون پرجنب و جوش فعاليت اقتصادي و اجتماعي تبديل شده و بدين ترتيب به دوران تازه

اي بر چهره شهر و آداب و شيوه زندگي ساكنان آن خدشه ،اين امكان را فراهم آورده بود تا تراكم اوليه ناشي از رشد شهرنشيني ،اعتدال طبيعت و گستردگي اين فرش پر نقش در دامان مهربان البرزرفند هايي در جهت ساماندهي فضاي سبز و ت گيري از مشكالت گوناگوني رخ نمود كه باعث اتخاذ تدابير ويژه و بهره ،هاي بعد و در پي گسترش توام با شتاب روند شهرنشيني وارد نسازد اما طي دهه

.به اجرا درآمد 1339ارائه و در سال “اداره باغات”طرح ايجاد تشكيالتي بنام ،در همين راستا .پيشگيري از نابودي طبيعت درون شهري گرديداين تغيير عنوان و در پي آن .تغيير يافت “هاسازمان پارك”و اهميت فضاي سبز نام آن به نقش, گذشت و به دنبال آشكار شدن بيش از پيش پس از چندي كه از تاسيس اين اداره مي، 1342در سال

ز شهر فضاي سب باتعين اهدافي گسترده تر و تغيير اساسنامه به سازمان پاركها و 1369تا اينكه در سال كماكان ادامه داشت ،ها افزود و اين روند بتدريج بر بار وظائف و مسئوليت ،دگرگوني اهدافبه نظارت مستقيم بر مجموعه ،هاي علمي نگهداري و توسعه كالن فضاي سبز شيوه وري از هايي در زمينه بهره ريزي و اجراي سياست عالوه بر برنامه ،1369سازمان از سال .تهران تبديل گرديد

.توسعه و گسترش كمربند سبز پيرامون شهر تهران را در دستور كار خود قرار داد ،فضاي سبز شهر تهران همت گماشت و به موازات آنهاي تحقيقاتي با عناوين مرتبط با تنگناهاي هاي كاربردي و تخصصي و نيز اجراي طرح چاپ و نشر كتب و دستورالعمل ،اندر كاران فضاي سبز هاي آموزشي جهت ارتقاء دانش دست برگزاري دوره

.امر توسعه و نگهداري فضاي سبز هم در برنامه كار سازمان گنجانيده شدموجود در هاي طراحي فضاي سبز و نيز پروژه بزرگ طرح جامع آب خام فضاي سبز شهر تهران كه بر اساس آن سازي با هدف الگو سازي و ترويج جديدترين شيوه هاي كالن پارك طراحي و اجراي پروژه

.باشد كه اجراي آنها نقش مهمي در ارتقاء كيفيت و كميت فضاي سبز شهر تهران خواهد داشت هاي مهم سازمان مي ز با آب خام صورت خواهد گرفت از ديگر برنامه آبياري كليه سطوح فضاي سب . برمي دارند ،توسعه فضاي سبز شهر تهرانهاي بلندي را در مسير نگهداري و گام ،ها و فضاي سبز شهر تهران با تالش پيگير هم اكنون واحد هاي مختلف سازمان پارك

سازمان پارك ها زير نظر معاونت خدمات شهري مشغول به كار . اين روند پس از تهران به مرور در شهرهاي ديگر هم رشد نمود و امروزه سازمان پارك ها در چارت سازماني شهرداري ها جاي دارد .است

انداز سازمان پاركهاچشم .سبز جذاب، با نشاط و متنوع با توزيع متوازن متناسب با استانداردهاي محيط زيستدستيابي به فضاي

 بيانيه ماموريت سازمان پاركها  .ح كيفي و كمي فضاي سبز شهربرنامه ريزي، نظارت، تحقيق و ارائه خدمات مهندسي جهت ارتقاء سط

اهداف كالن برنامه هاي سازمانكاهش و تعديل آلودگي هاي زيست محيطي با استفاده از بهبود مديريت استفاده از منابع آب در فضاي سبز بهبود ساختار تشكيالت و روشها به منظور افزايش كارائي و اثربخشي ارتقاء سطح كيفي فضاي سبز افزايش مشاركتهاي عمومي و دولتي در امور مربوط به فضاي سبز به فضاي سبزگسترش مطالعات، پژوهش و فناوري درعلوم مربوط دستيابي به آمار و اطالعات به هنگام به عنوان بستر توسعه پايدار فضاي سبز ارتقاء سطح آموزش پرسنل و توسعه فرهنگ شهروندي

:ها و فضاي سبز سازمان پارك وظايف

بهداشت و محيط زيست -حفظ نباتات -اي سبزناظرين فض(هاي كارشناسي اعمال نظارت عالي در جهت ارتقاء كمي و كيفي فضاي سبز شهر در قالب گروه(  نظارت عالي بر عملكرد پيمانكاران شاغل در بخش فضاي سبز شهر  ها و فضاهاي سبز هاي پارك اجرا و نظارت بر پروژه ،طراحي  درخت و درختچه زينتي ،خريد و فروش گل و گياه ،توليد  اجرا و نظارت بر عمليات آبرساني فضاي سبز شهري ،طراحي  هاي دست كاشت در قالب طرح عظيم كمربند سبز پيرامون شهر توسعه و نگهداري جنگل ،كاري جنگل  هاي آموزشي و پژوهشي اجراي طرح  ها و فضاهاي سبز تهيه آمار و اطالعات مربوط به پارك 

ايجاد تمهيدات الزم براي تهيه شناسنامه درختان از طريق مناطق شهرداري  ارتقاء سطح دانش و بينش فني كاركنان فضاي سبز شهر اقدامات الزم در زمينه  ها و اشخاص ذيربط داخل و خارج كشور ايجاد ارتباط با مراكز علمي و دانشگاهي و ساير سازمان  ها هاي گياهي و بررسي آلودگي دفع آفات و بيماري ،فضاي سبز ،خاك و ريزي آب هاي برنامه تشكيل كميته  ر ارتباط با طرح جامع فضاي سبزهاي مربوط د نامه تدوين آئين  بررسي اراضي و امالك مناسب و پيشنهاد تغيير كاربري آنها به منظور تامين اهداف سازمان  ه به قوانين و مقررات حي مورد نياز با توجبازسازي فضاي متروك يا فرسوده بافت شهري و يا فضاهاي فرسايش يافته همجوار شهر و استفاده از آنها جهت تامين پارك و فضاي سبز و تفري

 مربوط با تصويب موردي شوراي سازمان ربط هاي مناسب حفظ و گسترش فضاي سبز جهت تصويب مراجع ذي ها و بهينه نامه آئين ،معيارها ،بررسي و پيشنهاد مقررات  اي و تهيه نقشه پراكندگي آنها در شهر هاي موجود درختي و درختچه شناسايي گونه  اي هاي بومي درختي و درختچه گونهبررسي و شناسايي  هاي زيست محيطي حساسيت و يا مقاومت دارند هايي كه نسبت به آلودگي هاي گياهي زينتي با اقليم شهري و تعيين گونه بررسي سازگاري اكولوژيكي گونه  تعيين مناطق زيست محيطي شهر در رابطه با مسائل گياهي  خاص حقيقي و حقوقي در ارتباط با ايجاد فضاي سبزفراهم آوردن تمهيدات الزم جهت كمك به اش. 

:مقايسه مرحله

:روش زير استفاده كرد 5مي توان براي مقايسه از قوت نقاط و ضعف نقاط ها، فرصت ها، تهديد ماتريس(SWOT) استراتژيك اقدام و موقعيت ارزيابي ماتريس(SPACE) بستون مشاوران گروه ماتريس(BCG) خارجي و داخلي ماتريس(IE) اصلي استراتژي ماتريس

.روش هاي ذكر شده در زير توضيح داده شده است. استفاده نموده ايم QSPMو روش (IE)، ماتريس داخلي و خارجي SWOTدر اين پروژه از ماتريس

: (SWOT) ماتريس تهديدات، فرصت ها، نقاط ضعف، نقاط قوت 

.باشد مي SWOT مورد استفاده جهت مديريت استراتژيك آناليز يكي از ابزارهاي

.شايستگي يا بهره برداري از يك عامل كليدي در جهت توسعه رقابت پذيري شركت مي باشد نقطه قوت يك سازمان يك كاربرد موفق از يك: (Strength)نقطه قوت مزيت هاي شما چيست؟ چه چيزي را خوب انجام مي دهيد؟

:نقاط قوت مي توان از چك ليست هايي نظير چك ليست زير استفاده كرد ليستبراي تهيه

درآمد و سود سازمان كجاست؟ مبدا اصلي سهم بازار در هر يك از محصوالت چقدر است؟ سازمان شما عالمت تجاري آيا (Brand) معتبري دارد؟ است؟ آيا بازاريابي و تبليغات موثر تمركز دارد؟سازمان بر روي چه موارد اصلي نيروي انساني ماهر است؟ آيا سازمان داراي ضعف آيا روحيه كاركنان باال است؟ پيشبرد به سمت تعالي در سازمان وجود دارد؟ آيا پاداشي براي

آيا كاركنان چند مهارتي داريد؟ آيا موجودي به صورت موثري مديريت مي شود؟ كند؟ استفاده مي آيا سازمان بخوبي از فناوري اطالعات آيا سازمان بخوبي خود را با تغييرات وفق مي دهد؟ سازمان قدرت نوآوري دارد؟ آيا دارد؟ آيا سازمان در محيط رقابت بين المللي قدرت ايستادگي

:نقاط قوت مي تواند در قالب يكي از دسته هاي زير دسته بندي گردد

؛ جنبه هاي نوآوري؛ منطقه بازاريابي، توزيع و شناخته شدن؛ ذخاير مالي و درآمدهاي احتمالي؛ تجربيات، دانش، داده ها؛ كاركنان دارايي، منابع،؛ انحصاري بودن؛ مزاياي رقابتي؛ ظرفيت و توانايي ها ديرانم حمايت؛ فرهنگي، رفتاري، نگرشي؛ اطالعات و ارتباطات فناوري؛ فرآيندها و سيستم ها؛ اعتبارات و صالحيت ها؛ قيمت و كيفيت؛ محل جغرافيايي

.شايستگي يا عدم بهره برداري از يك عامل كليدي كه رقابت پذيري شركت را كاهش مي دهد نقطه ضعف يك سازمان يك كاربرد ناموفق از يك: (Weakness) نقطه ضعف

چيزي مي توان اجتناب كرد؟ چه چيز مي تواند بهبود داده شود؟ چه چيز بطور نامناسبي انجام مي شود؟ از چه

:نظير چك ليست زير استفاده كرد تهيه ليست نقاط ضعف مي توان از چك ليست هاييبراي

دارند؟ كداميك از محصوالت سازمان كمترين سوددهي را كدام ناحيه از سازمان توانايي پوشش هزينه هايش را ندارد؟ از عالئم تجاري سازمان ضعيف هستند؟ كداميك آيا بازاريابي و تبليغات موثر است؟ شركت توانايي جذب افراد يا استعدادها را دارد؟آيا داراي انگيزه هستند؟ آيا كاركنان آموزش ديده و ؟وجود دارد آيا سيستم انگيزشي براي باال بردن سطح عملكرد كاركنان بيشترين هزينه هاي شركت چه هزينه هايي هستند؟

دارد؟توانايي ايستادگي در برابر فشار قيمت رقبا را آيا سازمان در مواقع نياز را دارد؟ آيا شركت توان تامين مالي دارد؟ آيا شركت توان ارائه ايده ها و محصوالت جديد را آيا كاركنان به مديريت ارشد اعتقاد دارند؟ حكومتي كافي و مناسب مي باشند؟ آيا قوانين دولتي و عقب تر است؟ آيا شركت در برخورد با تكنولوژي از ساير رقبا

:گردد ضعف مي تواند در قالب يكي از دسته هاي زير دسته بندي نقاط

تاثير روي ؛ دوام و ايستادگي؛ نقدينگي و مصرف آن جريان؛ مقياس و محدوديت زماني؛ آسيب پذيري دانش؛ مباحث مالي؛ ميدان شهرت، حضور در؛ كمبود قدرت رقابت؛ كمبود ظرفيت و توانايي ها .مديران عدم حمايت؛ فرآيندها و سيستم هات؛ اعتبارا؛ رهبري روحيه، تعهد و؛ قابليت پيش بيني برنامه ها؛ اطمينان داده هاقابليت ؛ فعاليت هاي اصلي

مثبت در زمان ماتبر پارامترهاي عملكردي شركت تاثير گذاشته و مزيت رقابتي كه ايجاد كننده اقدا يك فرصت يك حالت خارجي است كه مي تواند بصورت مثبت: (Opportunity) فرصتبيشتر دارد و يا بازارهاي توسعه يافته همچون اينترنت و نيز حركت به سمت بخش جديدي از بازار كه سود هاي پيش روي يك شركت مي توان به از جمله فرصت. مناسب است را بهبود دهد

.ردرهاي رها شده توسط رقبا اشاره كبازا

هستيد؟ چه روندهايي جالب و مورد توجه مي باشند؟تغييرات مثبت روبرو در چه جايي با

:ها مي توان از چك ليست هايي نظير چك ليست زير استفاده كرد تهيه ليست فرصت براي

مزيت رقابتي شركت چيست؟ نوآوري و يا كاهش هزينه ها از آن استفاده كند؟ آيا تكنولوژي جديدي وجود دارد كه شركت بتواند براي به نواحي مرتبط مي باشد؟ گسترش نام تجاري آيا فرصتي براي آيا فرصت فراگيري ارزان وجود دارد؟ مي تواند در بازار بين المللي استفاده كند؟ آيا شركت اطالعات براي بازاريابي وجود دارد؟ آيا امكان استفاده از فناوري

زياد امكان بهبود دارد؟موجودي بدون متحمل شدن هزينه آيا كيفيت عمليات، محصوالت و مديريت نقدينگي را با برقراري ارتباط بهتر با مشتريان، بهبود ببخشد؟ آيا شركت مي تواند جريان براي تغيير و تحول وجود دارد؟ آيا زمان مناسبي سوددهي كاهش داده شوند؟ آيا خطوط توليدي وجود دارند كه براي افزايش

:دسته بندي گردد ته هاي زيرها را مي تواند در قالب يكي از دس فرصت

توسعه كسب و كار و؛ قراردادهاي بزرگ؛ انحصاري شدن جديد؛ واردات صادرات و؛ بازارهاي جديد؛ اعتبار جهاني؛ توسعه تكنولوژي؛ زندگي روندهاي صنعت يا شيوه؛ آسيب پذيري رقبا؛ توسعه بازار

.وضعيت اقتصادي؛ و غيره ي، آب و هواتاثيرات فصل؛ شراكت ها و نمايندگي؛ اطالعات و تحقيق؛ محصول

كننده اقدامات مثبت در زمان مناسب است تواند بصورت منفي بر پارامترهاي عملكردي شركت تاثير گذاشته و مزيت رقابتي كه ايجاد يك فرصت يك حالت خارجي است كه مي: (Threat)تهديد .غيره اشاره كرد معرفي محصول جديد توسط رقبا، ماليات بر روي كاالهاي ارائه شده وظهور رقباي جديد، از جمله تهديدات مي توان به. را كاهش دهد

:چك ليست زير استفاده كرد براي تهيه ليست تهديدها مي توان از چك ليست هايي نظير

تغييرات ناگهاني محيط را دارد؟ آيا سازمان ذخاير كافي براي ايستادگي در برابر است؟ طه به چه صورتوضعيت قوانين و مقررات مربو رقبا مي باشد؟ آيا محصوالت سازمان داراي نام تجاري معتبري براي مقاومت در برابر قيمت آيا رقباي بين المللي وجود دارند؟ كمي مي باشد؟ آيا شركت داراي گستردگي آيا فعاليت هاي حسابداري غير محافظه كارانه مي باشد؟ نقدينگي قرار دارد؟ وضعيت مالي شركت در حاشيه عدم آيا تكنولوژي مي تواند سازگار باشد؟ آيا سازمان با تغييرات آيا حاشيه سود سازمان تحت فشار مي باشد؟ آيا حجم معامالت و قراردادها كاهش يافته؟

مقابل رقباي اينترنتي را دارد؟ آيا شركت توانايي ايستادگي رقبا در

:ي گرددهاي زير دسته بند تهديدها را مي تواند در قالب يكي از دسته

؛ تجاري شركاي؛ قراردادهاي حياتي؛ محصوالت ، خدمات و ايده هاي جديد؛ تكنولوژي؛ تقاضاي بازار؛ اهداف و مقاصد رقبا؛ توسعه فناوري اطالعات؛ محيطي اثرات؛ اثرات قانوني؛ سياسي اثرات .تاثيرات فصلي، آب و هوا و مد؛ اقتصاد داخل و خارج؛ مواجه با موانع و تهديدهاي برطرف نشده

:SWOTمراحل انجام آناليز

SWOT تشكيل جلسه تجزيه و تحليل .1 كار توضيح اجمالي هدف جلسه و مراحل انجام .2 )فرصت ها و تهديدها(خارجي و عوامل) نقاط قوت و ضعف(انجام طوفان ذهني براي شناسايي عوامل داخلي .3 اولويت بندي عوامل داخلي و خارجي .4 و وارد كردن عوامل انتخاب شده با توجه به اولويت بندي SWOT ماتريس تشكيل .5 WT و ST و WO و SO عوامل داخلي و خارجي با هم و تعيين استراتژي هاي مقايسه .6 اقدامات مورد نياز براي انجام استراتژي هاي تعيين شده تعيين .7 ها نتايج آن انجام اقدامات و بررسي .8 بازه هاي زماني مناسبو در SWOT بروز آوري ماتريس .9

ضمن مي توان، منظور اين مي باشد براي بنگاه دروني فعاليت هاي دادن قرار و بيروني محيط از آمده بدست اطالعات تحليل و تجزيه استراتژي، تنظيم به هاي مربوط يكي از مهمترين فعاليت بطور برد، پيش به را بنگاه استراتژي تدوين اصلي فعاليت بيروني، محدوديت هاي و فرصت ها در مقابل شركت داخلي ضعف و قوت نقاط از هريك دادن قرار و SWOTتكنيك از گيري بهرهو استراتژي زد پيوند )W(دروني ضعف هاي را با محيطي فرصت هاي همين طور. را مطرح نمود SOو استراتژي زد پيوند) S(را با قوت هاي دروني ) O( محيطي هاي فرصت مي توان مثال

WO بيروني تهديدات با مي توان نيز را دروني قوتهاي .كرد مطرح را)T( استراتژي و زد پيوندST ضعف هاي دروني را نيز با تهديدات بيروني گره زد و راهبرد . كرد مطرح راWT را مطرح كرد . :استراتژي ها به شرح زير مي باشند

ها مطلوبترين نوع استراتژي هستند و هر اين گونه استراتژي. شوند هاي خارجي طراحي مي گيري از فرصت منظور استفاده از نقاط قوت داخلي براي بهرهها به اين استراتژي: SOهاي استراتژي .كند خود را به جايگاهي برساند كه بتواند از اين نوع استراتژي پيروي كند سازماني تالش مي

كميل فضاي سبز كمربند حفاظتي شهربرنامه ريزي در جهت احداث، توسعه و ت جلب حمايت ملي و بين المللي بدليل موقعيت خاص شهر و تهديدات محيط زيست 

بهبود عرصه هاي فضاي سبز در راستاي افزايش كيفيت بهره برداري

 .شوند خارجي طراحي مي هاي گيري از فرصت ها به منظور بهبود بخشيدن به نقاط ضعف داخلي با بهره اين استراتژي: WOهاي استراتژي ها در سازمان بهبود و اصالح تشكيالت و روش دانايي سازمان(ايجاد نظام ثبت دانش فني در سازمان( شناسايي و پيگيري اعتبارات دولتي تصويب شده مرتبط با توسعه و ايجاد فضاي سبز 14000ايجاد و استقرار نظام ايزو -استقرار سيستم هاي مديريتي هاي اطالعاتي ايجادساختار بانك -برنامه هاي كالن فناوري اطالعات و ارتباطات سازمانتدوين ايجاد نظام اتوماسيون اداري، پيگيري و كنترل ميزان مصرف منابع(مديريت هزينه( هاي تكنولوژيك استفاده از فرصت ها و امكانات موجود جهت توسعه زيرساخت

 .ها را از بين ببرند كوشند با استفاده از نقاط قوت خود اثرات ناشي از تهديدات خارجي را كاهش دهند يا آن ها مي اجراي اين استراتژيها در سازمان: STهاي استراتژي اتخاذ سياست هاي تشويقي و راهكارهاي قانوني جهت حفظ باغات و اراضي بهره برداري و احياء انهار داخل و اطراف شهر تامين منابع آبي پايدارافزايش راندمان آبياري و استفاده از گونه هاي مقاوم به محدوديت آب ها و امكانات موجود جهت توسعه زيرساخت هاي تكنولوژيك استفاده از فرصت اعمال نظر سازمان در هنگام تدوين، تصويب و اجراي طرح تفضيلي در ارتباط با فضاي سبز

سئولين و پيمانكاران جهت آشنايي بيشتر نسبت به مسائل فضاي سبزاطالع رساني و آموزش نيروهاي تخصصي، شهروندان، م همكاري و تعامل با دستگاه هاي دولتي و غيردولتي جهت توسعه فضاي سبز با استفاده از اراضي متعلق به آنها 

نامند و در مواردي كه يك سازمان با هاي تدافعي مي ها را معموالً استراتژي استراتژياين . ها كم كردن نقاط ضعف داخلي و پرهيز از تهديدات خارجي است هدف از اين استراتژي: WTهاي استراتژي .مشكالت داخلي و خارجي زيادي دست به گريبان است، كاربرد دارند

نهادينه كردن بودجه برونسپاري خدمات پشتيباني افزايش كاربري دارايي ها نظارت بر هزينه عملكرد مناطق فراگير در طراحي، اجرا و بهره برداري از فضاي سبز افزايش نظارت مستمر و تعيين ساختار فرآيندي سازمان

.شوند را اجرا كنيم ارائه مي SWOTهايي كه در ماتريس پس قرار نيست همة استراتژي. باشد هاي قابل اجرا مي هدف اين نيست كه بهترين استراتژي را مشخص نمود، بلكه هدف تعيين استراتژي

ت و ضعف و فرصت و تهديد هايي كه در حال پياده سازي فرايند مديريت استراتژيك، از كليه كاركنان سازمان پارك ها، از مديريت ارشد تا عوامل اجرايي، خواسته شد كه كليه نقاط قوبه منظور تكه ليستي جامع از نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهديد به دست آيد تا از يك شناخت اين عمل، بدان جهت صورت گرف. حاضر در سمت و بخش خود با آن رو به رو هستند را شناسايي و بيان كنند

استبهتري از شرايط داخلي سازمان و از سوي ديگر شناخت بيشتري از محيط اطراف سازمان پيدا كنند موارد به دست آمده در جدول قابل مشاهده

نقاط ضعف نقاط قوت انجام پروژه هاي عمراني واختصاص اعتبارات ريالي جهت -1

.طرحهاي تحقيقاتي سازمان از سوي شهرداريهاي آموزشي داخل سازمان جهت پرسنل وجود كالسها و دوره -2

.مرتبط با فضاي سبز، پيمانكاران و شهروندان

عدم تدوين ( مشخص نبودن فرايندها و ارتباطات داخلي سازمان -1شرح شغل و شرايط احراز شغل در بخشهاي مختلف سازمان و عدم

).نظام ارزيابي عملكرد پرسنل سازمانپياده سازي و اجراي عدم تمركز بايگاني موضوعي و واحد در سازمان و وجود بايگاني -2

وجود مراكزي مانند كتابخانه تخصصي فضاي سبز، كلينيك گياه -3 .و ارتباط با مراكز علميپزشكي، ايستگاههاي تحقيقاتي، باغ گلها

.وجود نيروي انساني متخصص و با تجربه مرتبط با فضاي سبز -4امكان استفاده و دستيابي پرسنل به علوم و تكنولوژي به هنگام در -5

.فضاي سبزوجود برنامه هاي مصوب سازماني ميان مدت و بلند مدت جهت -6

.ها و پروژه ها اجراي طرحو نقشه  GISاندازي سيستمهاي اطالعاتي نظير امكان و وجود راه -7

.هاي اطالعاتي آب و خاك . وجود آمار و اطالعات الزم و كافي از وضعيت فضاي سبز -8

).عدم ثبت دانش فني(هاي پراكنده در هر واحد كمبود نيروهاي متخصص در راستاي رسيدن به اهداف استراتژيك -3

.سازمان .ي سازمانعدم استفاده از اعتبارات دولتي جهت اجراي برنامه ها -4عدم وجود استانداردهاي مربوط به فضاي سبزو مديريتي جهت -5

)...…HSE ,ISO(ارائه به ارگانهاي ديگرو داخل سازمان .عدم وجود سيستم انگيزشي داخل سازمان -6  .عدم انطباق مفاد اساسنامه مصوب سازمان با شرايط موجود -7 

تهديدها فرصت ها

علمي و همچنين كارشناسان با تجربه در وجود مراكز دانشگاهي و -1 . هاشهر

 .حمايت مردمي و تشكلهاي غير دولتي از فضاي سبز -2 . خصوص مقابله با خشكسالي اختصاص اعتبارات در -3 . هاامكان احياء و بازسازي باغ هاي قديمي در شهر -4وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار ساير -5

.ي دولتيارگانهاوجود رابطه خواهر خواندگي با شهرهاي مختلف جهان جهت -6

.استفاده از تجارب و دستاوردها .وجود اعتبارات ملي و دولتي در خصوص فضاي سبز -7استفاده از مشاركت مردمي در جهت حفظ و توسعه فضاي سبز به -8

 . سبب عالقه مند بودن آنها به فضاي سبز

 

.و محيط زيست به سبب وجود صنايع آاليندهآلودگي آب و خاك -1خشك شدن باغهاي موجود در سطح شهر بدليل عدم رسيدگي به -2

.آنهاعدم اجراي دستورالعملها و قوانين مرتبط با فضاي سبز توسط ساير -3

.دستگاه ها .تغيير كاربري اراضي فضاي سبز و باغات -4 . ي فضاي سبزعدم انطباق طرحهاي تفصيلي با استانداردها -5عدم وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار -6

.شهرداري .بروز خشكسالي -7 .هاهاي همگون و همراستا در شهرداري عدم وجود استراتژي -8 .عدم استفاده مناسب شهروندان از فضاي سبز -9

وجود عوامل غير انساني مانند آفات، بيماريها، موارد نامساعد - 10

.در مورد فضاي سبز.... جوي و .وضعيت كيفي آب در مناطق مختلف - 11 .هانبود مديريت واحد فضاي سبز در شهرداري - 12

سازمان پارك ها از ). 1قدرت نقطه (اص داده است خوش بختانه شهرداري توجه ويژه اي به پروژه هاي عمراني و طرح هاي تحقيقاتي سازمان پارك ها دارد و اعتبارات ويژه اي به اين امر اختص

) 3نقطه قوت (، سعي در جبران كمبود نيروهاي متخصص )2نقطه قوت (اعتبارات ريالي تخصيص يافته، استفاده مناسبي به عمل آورده است و با برگزاري كالس ها و دوره هاي آموزشي براي پرسنل هم چنين . را پوشش دهد "3نقطه ضعف "و اين موضوع مي تواند )1فرصت (اد و نگهداري از فضاي سبز شروع به فعاليت كرده اند از سوي ديگر مراكز دانشگاهي متعددي در زمينه طراحي، ايج. دارد

فرصت ) (اي خواهي خواندهتحت عنوان شهره(و بهره گيري از تجربيات و دست آوردهاي حاصل از ارتباط با شهرهاي مختلف جهان ) 7فرصت (با استفاده از اعتبارات ملي و دولتي در خصوص سبز ، انطباق طرح هاي تفضيلي با )7تهديد (از جمله تهديد هايي كه مي تواند با فرصت هاي اشاره شده كنترل شود، مقابله با خشك سالي . تعدادي از تهديد هاي پيش روي خود را كنترل كند) 6

.مي باشد) 1تهديد (ورده به سبب وجود ضايع آالينده ، كاهش آلودگي هاي به وجود آ)5تهديد (استاندارد هاي موجود فضاي سبز

مي تواند فرايند ها و ارتباطت داخلي ) 4نقطه قدرت (كه توسط نيروهاي انساني متخصص و با تجربه مرتبط با فضاي سبز ) 8نقطه قوت (جود آمار و اطالعات الزم و كافي از وضعيت فضاي سبز .را متناسب با شرايط داخلي و بيروني سازمان تدوين كندو آن ) 1نقطه ضعف (سازمان را باز طراحي

، حمايت مردمي و تشكل )3فرصت (از مهم ترين تهديد هايي است كه اكثر شهر ها با آن روبرو هستند ولي اختصاص اعتبارات در خصوص مقابله با خشك سالي ) 7تهديد (تهديد بروز خشك سالي مي تواند راه گشا باشد و خطر خشك شدن باغ هاي ) 6نقطه قوت (جود برنامه هاي مصوب سازماني ميان مدت و بلند مدت جهت اجراي اين برنامه ها و و) 2فرصت (هاي غير دولتي از فضاي سبز

.را مهار كند) 2تهديد (موجود در سطح شهر

از موارد درون سازماني مي توان به عدنم ثبت دانش فني . وري و بروز مشكالتي گشته اند طي ساليان گذشته مشاهده شده است كه برخي عوامل درون سازماني و برون سازماني باعث كاهش بهرهاشاره كرد و از جمله موارد برون سازماني كه سازمان را با چالش ) 7نقطه ضعف (و عدم انطباق مفاد اساس نامه مصوب با شرايط موجود ) 6نقطه ضعف (، عدم وجود سيستم انگيزشي )2نقطه ضعف (

، نبود مديريت واحد فضاي )4تهديد (، تغيير كاربري اراضي فضاي سبز و باغات )3تهديد (ه كرده، مي توان به عدم اجراي دستور العمل ها و قوانين مرتبط با فضاي سبز توسط ساير دستگاه ها مواجقطعا برنامه ريزي بهتر و استفاده از امكانات موجود مي تواند اين . اشاره كرد) 8تهديد (ورد فضاي سبز در م... و وجود عوامل غير انساني مانند آفات، بيماري هي و ) 12تهديد (سبز در شهرداري ها

.نقايض شناسايي شده را كنتر كند و بهبود بخشد

، مشاركت هاي آن ها در جهت حفظ و توسعه فضاي سبز از )2فرصت (حمايت هاي مردمي و تشكل ها . و اما شهروندان نيز به نوبه خود مي توانند نقش مهمي در خدمات سازمان پارك داشته باشندمي تواند محدوديت هايي براي ) 4تهديد (و تغيير كاربري اراضي فضاي سبز و باغات ) 9تهديد (يمپك رو مي تواند به كمك سازمان بيايد و از سوي ديگر استفاده نامناسب آن ها از فضاي سبز

.از هدف اصلي آن كه حتما خدمت بهتر و بيشتر به خود شهروندان است دور كندسازمان به وجود بياورد و سازمان را

SWOT

تهديدها فرصت ها . هاوجود مراكز دانشگاهي و علمي و همچنين كارشناسان با تجربه در شهر - 1

 .حمايت مردمي و تشكلهاي غير دولتي از فضاي سبز - 2 . اختصاص اعتبارات درخصوص مقابله با خشكسالي - 3 . هاامكان احياء و بازسازي باغ هاي قديمي در شهر - 4 .وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار ساير ارگانهاي دولتي - 5 .وجود رابطه خواهر خواندگي با شهرهاي مختلف جهان جهت استفاده از تجارب و دستاوردها - 6 .ود اعتبارات ملي و دولتي در خصوص فضاي سبزوج - 7. استفاده از مشاركت مردمي در جهت حفظ و توسعه فضاي سبز به سبب عالقه مند بودن آنها به فضاي سبز - 8

.آلودگي آب و خاك و محيط زيست به سبب وجود صنايع آالينده - 1 .خشك شدن باغهاي موجود در سطح شهر بدليل عدم رسيدگي به آنها - 2 .عدم اجراي دستورالعملها و قوانين مرتبط با فضاي سبز توسط ساير دستگاه ها - 3 .تغيير كاربري اراضي فضاي سبز و باغات - 4 . عدم انطباق طرحهاي تفصيلي با استانداردهاي فضاي سبز - 5 .عدم وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار شهرداري - 6 .بروز خشكسالي - 7 .هاهاي همگون و همراستا در شهرداري عدم وجود استراتژي - 8 .عدم استفاده مناسب شهروندان از فضاي سبز - 9

.در مورد فضاي سبز.... وجود عوامل غير انساني مانند آفات، بيماريها، موارد نامساعد جوي و -10 .وضعيت كيفي آب در مناطق مختلف -11 . هانبود مديريت واحد فضاي سبز در شهرداري -12

نقاط قوت

.اختصاص اعتبارات ريالي جهت انجام پروژه هاي عمراني وطرحهاي تحقيقاتي سازمان از سوي شهرداري - 1 .وجود كالسها و دورههاي آموزشي داخل سازمان جهت پرسنل مرتبط با فضاي سبز، پيمانكاران و شهروندان - 2 .مانند كتابخانه تخصصي فضاي سبز، كلينيك گياه پزشكي، ايستگاههاي تحقيقاتي، باغ گلها و ارتباط با مراكز علميوجود مراكزي - 3 .وجود نيروي انساني متخصص و با تجربه مرتبط با فضاي سبز - 4 .امكان استفاده و دستيابي پرسنل به علوم و تكنولوژي به هنگام در فضاي سبز - 5 .وب سازماني ميان مدت و بلند مدت جهت اجراي طرحها و پروژه هاوجود برنامه هاي مص - 6 .و نقشه هاي اطالعاتي آب و خاك  GISامكان و وجود راه اندازي سيستمهاي اطالعاتي نظير - 7 . وجود آمار و اطالعات الزم و كافي از وضعيت فضاي سبز - 8

حفاظتي شهربرنامه ريزي در جهت احداث، توسعه و تكميل فضاي سبز كمربند جلب حمايت ملي و بين المللي بدليل موقعيت خاص شهر و تهديدات محيط زيست  بهبود عرصه هاي فضاي سبز در راستاي افزايش كيفيت بهره برداري

اتخاذ سياست هاي تشويقي و راهكارهاي قانوني جهت حفظ باغات و اراضي بهره برداري و احياء انهار داخل و اطراف شهر مان آبياري و تامين منابع آبي پايدارافزايش راند استفاده از گونه هاي مقاوم به محدوديت آب استفاده از فرصتها و امكانات موجود جهت توسعه زيرساخت هاي تكنولوژيك اعمال نظر سازمان در هنگام تدوين، تصويب و اجراي طرح تفضيلي در ارتباط با فضاي

سبز ،شهروندان، مسئولين و پيمانكاران جهت اطالع رساني و آموزش نيروهاي تخصصي

آشنايي بيشتر نسبت به مسائل فضاي سبز همكاري و تعامل با دستگاه هاي دولتي و غيردولتي جهت توسعه فضاي سبز با استفاده از

اراضي متعلق به آنها

نقاط ضعف

احراز شغل در بخشهاي مختلفعدم تدوين شرح شغل و شرايط ( مشخص نبودن فرايندها و ارتباطات داخلي سازمان - 1 ).سازمان و عدم پياده سازي و اجراي نظام ارزيابي عملكرد پرسنل سازمان

).عدم ثبت دانش فني(عدم تمركز بايگاني موضوعي و واحد در سازمان و وجود بايگاني هاي پراكنده در هر واحد - 2 .سازمانكمبود نيروهاي متخصص در راستاي رسيدن به اهداف استراتژيك - 3 .عدم استفاده از اعتبارات دولتي جهت اجراي برنامه هاي سازمان - 4 )...…HSE ,ISO(عدم وجود استانداردهاي مربوط به فضاي سبزو مديريتي جهت ارائه به ارگانهاي ديگرو داخل سازمان - 5 .عدم وجود سيستم انگيزشي داخل سازمان - 6  .با شرايط موجودعدم انطباق مفاد اساسنامه مصوب سازمان - 7

بهبود و اصالح تشكيالت و روشها در سازمان دانايي سازمان(ايجاد نظام ثبت دانش فني در سازمان( شناسايي و پيگيري اعتبارات دولتي تصويب شده مرتبط با توسعه و ايجاد فضاي سبز 14000ايجاد و استقرار نظام ايزو -استقرار سيستم هاي مديريتي ايجادساختار بانكهاي -كالن فناوري اطالعات و ارتباطات سازمان تدوين برنامه هاي

اطالعاتي ايجاد نظام اتوماسيون اداري، پيگيري و كنترل ميزان مصرف منابع(مديريت هزينه( استفاده از فرصت ها و امكانات موجود جهت توسعه زيرساختهاي تكنولوژيك

نهادينه كردن بودجه برونسپاري خدمات پشتيباني زايش كاربري دارايي هااف نظارت بر هزينه عملكرد مناطق افزايش نظارت مستمر و فراگير در طراحي، اجرا و بهره برداري از فضاي سبز تعيين ساختار فرآيندي سازمان

 

براي مثال با نقاط قوت موجود و فرصت هاي موجود مي توان استراتژي هايي . پس از مشخص شدن نقاط قوت و ضعف، همچنين فرصت ها و تهديدها، اقدام به بررسي زوجي اين عوامل مي كنيمكري تصميم گيرندگان نوشته مي شود، الزم االجرا نيستند بلكه پس از بررسي هاي صورت الزم به ذكر است كه استراتژي هايي كه در اين مرحله با طوفان ف. را كه از جنس تهاجمي است را نوشت

.كه در ادامه معرفي مي گردد، تركيب متناسبي از اين استراتژي ها انتخاب مي شوند IEگرفته ماتريس همان طور كه مي بينيم برنامه ريزي در جهت احداث، جلب حمايت هاي ملي و . رده استاستراتژي تهاجمي با توجه به نقاط قوت موجود و فرصت هاي پيش رو مشخص ك 3گروه تصميم گيرنده

از سوي ديگر وقتي كه گروه تصميم به تعيين استراتژي براي . بين المللي و بهبود عرصه هاي فضاي سبز استراتژي هايي هستند عالقه مندي هاي بيشتري در رشد و پيشرفت آن ها ديده مي شوداصي به رشد و استراتژي تعيين شد، ماهيت اين استراتژي ها بيشتر درون نگر و اصالح گر است و سعي مي كند سازمان را در وضع موجود نگه دارد و تمايل خ 6عف و تهديدها گرفتند، تركيب نقاط ض

و اما . زايش نظارت استراتژي هايي هستند كه تعيين آن ها گواهي مطلب ارائه شده استنهادينه كردن بودجه، برون سپاري بخشي از خدمات، نظارت بر هزينه ها و اف. پيشرفت در آن ديده نمي شودفرصت نوشته شده است -استراتژي هايي كه براي تركيب نقاط ضعف. تهديد ، سعي در اصالح وضع موجود و در ادامه توجه به پيشرفت و توسعه است-فرصت و نقطه قوت-تركيب هاي نقاط ضعف

تهديد سعي در بكارگيري نقاط قوت موجود در مقابله با تهديدها و حتي -گيري ز فرصت هاي پيش رو ، نقاط ضعف موجود سازمان را بهبود و از بين ببرد و استراتژي هاي قوت سعي دارد با بهره    . تبديل آن ها به فرصت ها است

 :عوامل خارجي سازمان

ترين اين گام، مهم. سال آينده بر سازمان داشته باشند 10-5اي طي هاي محيطي پيرامون سازمان است كه ممكن است اثرات قابل مالحظههدف از اين گام شناسايي و ارزيابي آن تغييرات و روندها معموالً با توجه به عوامل داخلي و خارجي موثر تژيمقايسه و انتخاب استرا. باشد ها در اختيار سازمان و مديريت نمي ريزي استراتژيك بوده و به عواملي تأكيد دارد كه ظهور و بروز آن قسمت برنامه

: توان به دو دسته تقسيم نمود عوامل خارجي يا محيطي موثر بر سازمان را مي. گيرد بر سازمان صورت مي

توانند اثرات بالقوه مثبتي بر روند حركت سازمان داشته باشند ها كه مي فرصت.  سازمان به اهدافش شوندتهديدات كه ممكن است مانع دستيابي.

هـايي ها در صدد تدوين استراتژي هاي خارجي و پرهيز از اثرات ناشي از تهديدات خارجي يا كاهش دادن آن ها بايد براي بهره جستن از فرصت اصل اساسي مديريت استراتژيك اين است كه سازمان .نامند ها و تهديدات خارجي آن است كه آن را بررسي عوامل خارجي مي ك سازمان، شناسايي و ارزيابي فرصتبه همين دليل يكي از گام هاي اوليه در تحليل استراتژيك ي. برآيند

ـ شناسي، محيطي، سياسي، قانوني، دولتي، فناوري و رقابتي است كه مي رويدادها و روندهاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، بوم ها مقصود از فرصت ه سـازمان منفعـت توانند به ميزان زيادي در آينـده بتواننـد بـه ميـزان شناسي، محيطي، سياسي، قانوني، دولتي، فناوري و رقابتي است كـه مـي مقصود از تهديدات خارجي، رويدادها و روندهاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، بوم، و بنا به تعريف. برسانند

.زيادي در آينده به سازمان زيان برسانند

يكي از منابع شناسايي . گردد ها طراحي و تعيين مي جويي از اين فرصت هاي سازمان براي بهره ر در تحليل استراتژيك سازمان مهم است كه بسياري از استراتژيها از اين نظ شناسايي فرصتها ماهيت خارجي دارند، مديران و از آنجا كه فرصت. تها نيس سازان سازمان است، اما اين تنها منبع ممكن براي شناسايي فرصت هاي مديران ارشد و تصميم ها، نظرات و ديدگاه فرصت

از اين رو، تلقي كلي و دانش عمومي . ها را دريافته و شناسايي كنند هاي شاغل در سازمان، ممكن است به دليل اشتغال در امور روزمره و مسائل داخل سازمان نتوانند همه اين فرصت استراتژيستمنظور ه ب سازمان خارجيمحيط ارزيابي شناخت و . ها تلقي شود تواند به عنوان يك منبع مهم در شناسايي فرصت ني از محيط اجتماعي، سياسي و فني، ميهاي سازما كنندگان استراتژي تدوين

.شود كنترل مستقيم سازمان انجام مي تشخيص و بررسي رويدادهاي خارج از

:)EFE(ماتريس ارزيابي عوامل خارجي

براي . شناسي، محيطي، سياسي، قانوني، دولتي، فناوري و رقابتي را مورد ارزيابي قرار دهند عوامل اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، بوم توانند استفاده از ماتريس ارزيابي عوامل خارجي ميها با استراتژيست :شود تهيه ماتريس طبق مراحل زير عمل مي

)عامل 20تا 10بين مجموعاً( هاو تهديد ها نگارش فرصت .1منظور 99تا 1توان وزني در دو غايت است كه براي هر عامل مي ) چه فرصت و چه تهديد(دهنده اهميت نسبي هر عامل وزن نشان: )براي كل عوامل خارجي 100مجموع با (دهي وزن .2

. نمود .باشد هاي آينده نزديك در نشان دادن واكنش نسبت به عامل مزبور مي سازمان و نيز توانمندي هاي گذشته امتياز بالفعل بيانگر ميزان موفقيت :براي هر يك از عواملتعيين امتياز بالفعل .3 1 به هريك از عوامل امتياز .هاي بهبود است سازي و اجراي يك سري برنامه هاي سازمان در آينده براي واكنش نشان دادن به عامل مذكور پس از پياده تعيين امتياز بالقوه كه بيانگر توانايي .4

:بدهيد 4تا )واكنش بسيار عالي :4 ،باالتر متوسطواكنش از حد :3، واكنش در حد متوسط :2،واكنش ضعيف :1(

نمره بالفعل= )وزن× امتياز بالفعل(: طبق فرمول مقابل براي هر يك از عوامل خارجيبالفعل محاسبه نمره .5 نمره بالقوه= )وزن× امتياز بالقوه(: طبق فرمول مقابل براي هر يك از عوامل خارجي ه بالقوهمحاسبه نمر .6

.)مجموع نمرات نهائي( محاسبه امتياز عوامل خارجي .7 :(EFE)خارجي عوامل ارزيابي ماتريس

نمره نهايي  وزن رتبه  عوامل خارجي رديف ها فرصت

15.2  2  7.6   1 وجود مراكز دانشگاهي و علمي و همچنين كارشناسان با تجربه در شهر

14.3  2  7.15   2 حمايت مردمي و تشكلهاي غير دولتي از فضاي سبز

29.16  4  7.29   خصوص مقابله با خشكسالي اختصاص اعتبارات در 3 

17.44  4  4.36   امكان احياء و بازسازي باغ هاي قديمي در شهر 4 

9.4  2  4.7   دولتيوجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار ساير ارگانهاي 5 

13.8  3  4.6   وجود رابطه خواهر خواندگي با شهرهاي مختلف جهان جهت استفاده از تجارب و دستاوردها 6 

4.2  2  2.1   7 وجود اعتبارات ملي و دولتي در خصوص فضاي سبز

6.4  2  3.2   8 استفاده از مشاركت مردمي در جهت حفظ و توسعه فضاي سبز به سبب عالقه مند بودن آنها به فضاي سبز

تهديدها

16  2  8   آلودگي آب و خاك و محيط زيست به سبب وجود صنايع آالينده 1 

19.83  3  6.61   دليل عدم رسيدگي به آنهاه خشك شدن باغهاي موجود در سطح شهر ب 2 

16.4  2  8.2   عدم اجراي دستورالعملها و قوانين مرتبط با فضاي سبز توسط ساير دستگاه ها 3 

40  4  10   تغيير كاربري اراضي فضاي سبز و باغات 4 

6.69  1  6.69   عدم انطباق طرحهاي تفصيلي با استانداردهاي فضاي سبز 5 

12.8  4  7.2   شهرداريعدم وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار 6 

12.8  4  3.2   7 بروز خشكسالي

5.2  2  2.6   8 هاهاي همگون و همراستا در شهرداري عدم وجود استراتژي

1.4  1  1.4   9 عدم استفاده مناسب شهروندان از فضاي سبز

4.2  2  2.1   10 در مورد فضاي سبز.... ها، موارد نامساعد جوي و وجود عوامل غير انساني مانند آفات، بيماري

2.2  2  1.1   11 وضعيت كيفي آب در مناطق مختلف

5.7  3  1.9   12 هانبود مديريت واحد فضاي سبز در شهرداري   

2.60    100      جمع

 

پس از ارزيابي هاي صورت گرفته، گروه تصميم گيري به ميزان نقش هر يك . ، ارزيابي عوامل خارجي جهت مشخص شدن ميزان نزديكي به فرصت ها و تهديدهاست EFEهدف از تشكيل ماتريس به جمع نمرات هر يك از عوامل فرصت ها . ل بدست مي آيداختصاص دادند و با ضرب كردن در وزن اهميت، نمره نهايي هر عام 4تا 1از عوامل فرصت هاي موجود و تهديدهاي پيش رو رتبه اي از

 . است و اين نشان دهنده وضعيت تعادل بين فرصت ها و تهديدهاي پيش روي سازمان است 2.6نمره نهايي اين ماتريس . و تهديدها، نمره نهايي اين ماتريس بدست مي آيد

عوامل داخلي سازمان

اي از عوامل داخلي مثبت و منفي روبروست كه در كنترل مديريت قرار دارد و قابل كنند، با مجموعه هاي خارجي كه بيرون از كنترل و احاطه سازمان عمل مي هر سازماني، عالوه بر تهديدات و فرصتهاي قابل كنترل قرار ارت ديگر، نقاط ضعف داخلي، در زمره فعاليتبه عب. كنيم عوامل داخلي منفي را به عنوان نقاط ضعف سازمان تلقي مي. ناميم اين عوامل را عوامل داخلي مي. ريزي است برنامهها برطرف شده يا اي انجام شود كه نقاط ضعف داخلي در نتيجه اجراي اين استراتژي هاي سازمان بايد به گونه تدوين استراتژي. دهد اي بسيار ضعيف انجام مي ها را به شيوه گيرند كه سازمان آن مي

هاي بخش مهمي از استراتژي. دهد اي بسيار عالي انجام مي ها را به شيوه گيرند كه سازمان آن هاي قابل كنترل سازمان قرار مي نقاط قوت داخلي در زمره فعاليت. ف داده شودها تخفي اثرات آن

ازمان، ارزيابي مديران ارشد آن سازمان از منابع، پيشينه و ساختار خود سازمان ترين منبع شناسايي نقاط قوت يك س مهم. شود هايي است كه براي تقويت نقاط قوت موجود طراحي مي سازمان، آن .است

الً گيرند معمو هايي كه در اين گام مورد بررسي قرار مي هاي و حيطه حوزه. هدف از اين گام، ارزيابي ساختار، فرآيند و عمليات سازمان، و براساس اين ارزيابي، استخراج نقاط ضعف و قوت سازمان است .ها يا محصوالت و خدمات خاص، و غيره عبارتند از امور پرسنلي، امور مالي، واحدهاي فيزيكي، تجهيزات، كاربرد فناوري، موقعيت، مديريت، برنامه

ها يا اجتناب از تهديدها، نقاط جويي از فرصت كه با بهره مي دهيم و يا اين كرده يا اثرات تهديدها را كاهش جويي ها بهره هاي سازمان معموالً با استفاده از نقاط قوت از فرصت در تدوين استراتژي .ضعف سازمان را كاهش مي دهيم

)IFE(ماتريس ارزيابي عوامل داخلي

هاي عمدتاً به قضاوت ،ه يك ماتريس ارزيابي عوامل داخليبراي تهي. نمايد در واقع نقاط قوت و ضعف واحدهاي سازمان را ارزيابي مي. باشد اين ماتريس ابزاري جهت بررسي عوامل داخلي سازمان مي .هاي دولتي و خصوصي كاربرد فراوان دارد ريزي استراتژيك در سازمان آوري اطالعات درون سازماني در فرآيند برنامه اين ابزار براي جمع. شود اندركاران تكيه مي شهودي و نقطه نظرات دست

 .گرچه براي پارادايم تلفيقي نيز قابليت بكارگيري دارد, وري اطالعات، تجويزي استآ پارادايم حاكم بر اين ابزار جمع . نمايد هاي موجود در عملكرد و وضع موجود شركت را ارزيابي مي ها و ضعف قوت) رود باشد كه براي ارزيابي عوامل محيطي بكار مي مي EFEبسيار شبيه ماتريس ( IFEماتريس

:به شرح زير مي باشد ابي عوامل داخليتهيه ماتريس ارزيهاي گام

.، نخست نقاط قوت و سپس نقاط ضعف را ليست نماييد)عامل 20تا 10بين . (نماييد پس از شناسايي عوامل داخلي، نقاط قوت و ضعف سازمان رامشخص .1از كه ست ا خوبگيري پيرامون عوامل با اهميت تر هر يك از عوامل و تصميم براي تعيين وزن. اختصاص دهيد) بسيار مهم(تا يك ) بي اهميت(به هر عامل يك ضريب وزني بين صفر .2

.منظور مي نماييم 99تا 1تر را بين و سپس وزن عوامل با اهميت. نظرات خبرگان آن صنعت و دست اندركاران شركت بهره جستتوانند بخود را مي 4و 3نقاط قوت فقط نمرات . نمايند را دريافت مي 2يا 1نقاط ضعف فقط امتياز . با توجه به محور ذيل مشخص نماييد 4تا 1وضع موجود هر عامل را با امتيازي بين .3

ها بر اساس هاي شركت و محيط حاكم بر آن و وزن باشد كه امتيازات بر اساس وضع موجود فعاليت بسيار حائز اهميت مي IFEو EFEهاي توجه به اين نكته در تهيه ماتريس .بگيرند .شوند اهميت هر يك از عوامل در صنعت مورد بررسي تعيين مي درجه

.بدين منظور امتياز هر رديف از عوامل درون سازماني را در وزن آن ضرب نماييد و در يك ستون جديد درج نماييد. هر عامل را محاسبه نماييد) موزون(دار امتياز وزن .4باشد يعني سازمان از نظر عوامل 5/2اگر نمره نهايي سازمان كمتر از . باشد مي 2/ 5ها باشد و ميانگين آن مي 4و حداكثر 1حداقل را محاسبه نموده كه ) موزون(جمع امتيازات وزن دار .5

.دباش باشد ، بيانگر اين است كه سازمان از نظر عوامل دروني درمجموع داراي قوت مي 5/2باشد و اگر نمره نهايي بيشتر از داخلي درمجموع دچار ضعف مي

: (IFE)ارزيابي عوامل داخلي   ماتريس

نمره نهايي  وزن رتبه  داخليعوامل رديف قوت ها

16.58  2  8.29 هاي تحقيقاتي سازمان از سوي  طرح اختصاص اعتبارات ريالي جهت انجام پروژه هاي عمراني و

 1 شهرداري

20.13  3  6.71 پرسنل مرتبط با فضاي سبز، پيمانكاران و هاي آموزشي داخل سازمان جهت وجود كالسها و دوره

 2 شهروندان

25.29  3  8.43 هاي تحقيقاتي، باغ  وجود مراكزي مانند كتابخانه تخصصي فضاي سبز، كلينيك گياه پزشكي، ايستگاه

 3 گلها و ارتباط با مراكز علمي

25.72  4  6.43   4 وجود نيروي انساني متخصص و با تجربه مرتبط با فضاي سبز

23.44  4  5.86   5 امكان استفاده و دستيابي پرسنل به علوم و تكنولوژي به هنگام در فضاي سبز

9.42  2  4.71   6 ها و پروژه ها وجود برنامه هاي مصوب سازماني ميان مدت و بلند مدت جهت اجراي طرح

6.9  3  2.3   7 و نقشه هاي اطالعاتي آب و خاك  GISامكان و وجود راه اندازي سيستمهاي اطالعاتي نظير

6.84  3  2.28   8 وجود آمار و اطالعات الزم و كافي از وضعيت فضاي سبز

ضعف ها

20.58  3  6.86 عدم تدوين شرح شغل و شرايط احراز شغل در ( مشخص نبودن فرايندها و ارتباطات داخلي سازمان

 1 )ارزيابي عملكرد پرسنل سازمانبخشهاي مختلف سازمان و عدم پياده سازي و اجراي نظام

24.9  3  8.3 عدم ثبت (عدم تمركز بايگاني موضوعي و واحد در سازمان و وجود بايگاني هاي پراكنده در هر واحد

 2 )دانش فني

13.6  2  6.8   3 كمبود نيروهاي متخصص در راستاي رسيدن به اهداف استراتژيك سازمان

34.8  3  11.6   4 دولتي جهت اجراي برنامه هاي سازمان عدم استفاده از اعتبارات

29.72  4  7.43 عدم وجود استانداردهاي مربوط به فضاي سبزو مديريتي جهت ارائه به ارگانهاي ديگرو داخل

 HSE ,ISO…..( 5(سازمان

32  4  8   6 عدم وجود سيستم انگيزشي داخل سازمان

18  3  6   7 موجودعدم انطباق مفاد اساسنامه مصوب سازمان با شرايط

3.34    100      جمع

 

پس از شناسايي عوامل داخلي تاثير . اين ماتريس در واقع نقاط قوت و ضعف سازمان را ارزيابي مي كند. ابزاري جهت بررسي عوامل داخلي سازمان است IFEهمانطور كه پيشتر اشاره شد، ماتريس ) باالترين اهميت 4نمره ( 4تا 1ي اقدام به تخصيص نمره هاي در ادامه با توجه به تاثير هر يك از نقاط ضعف و قوت گروه تصميم گير. كردند........ گذار ، گروه تصميم گيري اقدام به تشكيل جدول

اين نمره در سازمان . از جمع نمرات نهايي عوامل به دست مي آيد IFEنمره نهايي ماتريس . در نهايت با ضرب وزن هر معيار در رتبه تخصيص يافته، نمره نهايي هر عامل به دست مي آيد. كردندنزديك تر مي باشد و مي توان اين گونه تفسير كرد كه نقات قوت سازمان 4همانطور كه در ادامه توضيح داده خواهد شد، اين مقدار به عدد . به دست آمد 3.34عدد ، IFEپارك ها براي ماتريس

 .پاركها برتري نسبي نسبت به نقاط ضعف دارد

ماتريس داخلي و خارجي

هاي قبل و بعد از تهيه اين ماتريس، امكاني را بررسي. دهد خانه قرار مي 9هاي مختلف سازمان را در اين ماتريس بخش. نامند هاي سازمان مي داراييماتريس داخلي و خارجي را ماتريس مجموعه .بيني نمود هاي سازمان را پيش هاي بخش آورد كه اثرات مورد انتظار تصميمات استراتژيك بر مجموعه دارايي وجود مي به

هاي نهايي حاصل از از جمع نمره. (نمايد يك ماتريس عوامل داخلي و يك ماتريس ارزيابي عوامل خارجي تهيه كند هايي كه در كل سازمان مي سازمان بايد براي آن بخش از فعاليت هر بخش از

رسوخ در بازار ، توسعه بازار و توسعه محصول يا استراتژي مبتني بر يكپارچگي (تمركز هاي رشد و گيرند استراتژي قرار مي 4يا 2، 1هاي كه در خانههايي براي بخش.) كنيم ها استفاده مي بخشهدف حفظ هايي را به اجرا درآورد كه گيرند بايد استراتژي قرار مي 7يا 5، 3هاي براي واحدهايي كه در خانه. گيرد مورد استفاده قرار مي) عمودي به باال، يكپارچگي عمودي به پايين و يكپارچگي افقي

هاي خود را در واحدهايي هايي موفق هستند كه دارايي سازمان. هاي رها كردن استفاده كرد گيرند بايد از استراتژي قرار مي 9و 8، 6براي واحدهايي كه در خانه . و نگهداري وضع موجود باشد .گيرند قرار مي 1گذاري كنند كه در خانه شماره سرمايه

. نوع و ماهيت استراتژي هاي اتخاذي مشخص مي شود) فرصت ها و تهديدها(و عوامل خارجي ) قوت ها و ضف ها(همان طور كه در ماتريس مشاهده مي كنيد، از برخورد امتيازهاي عوامل داخلي شدن وضعيت سازمان در اين ماتريس، مي توان استرتژي هاي متناسب با آن را در جدول ماهيت اين استراتژي ها مي تواند رشد، حفظ و نگهداري وضع موجود و رها كردن باشد با مشخص

SWOT انتخاب كرد.

قوت و قدرت در دارد و بيان كننده 4است، اين عدد نزديكي بيشتري به عدد 3.34در سازمان پارك ها با توجه با كار كارشناسي انجام گرفته، نمره اي كه براي عوامل داخلي به دست آمده است عدد مي توان گفت به تنهايي و با توجه به عدد به دست آمده از ماتريس عوامل داخلي، وضعيت . دسته رشد، حفظ و رها كردن 3خانه اي به 9با توجه به تقسيم بندي اين ماتريس . عوامل داخلي است

شد و يا حفظ و نگهداري است و مسلما وضعيت رها كردن در دستور كار قرار نخواهد گرفت و از سوي ديگر عدد به قرار خواهد گرفت كه احتماال وضيت ر 7و يا 4، 1سازمان در يكي از خانه هاي

مي گيرد و ماتريس قرار 4با تلفيق اين دو عدد وضعيت . است كه اين عدد مقدار متوسطي است و وضعيت تعادل را در بررسي هاي محيطي نشان مي دهد 2.6دست آمده براي عوامل خارجي، عدد اكنون مي توان استراتژي هاي به دست آمده از جدول تحليل . فرصت را انتخاب نمايد-واضح است كه در چنين حالتي سازمان بايد استراتژي هاي قدرت. نشان دهنده وضعيت رشد براي سازمان است

SWOT در ادامه توضيح داده خواهد شد كه چگونه با استفاده از . دارد و بايد آن ها را اولويت بندي و اجرا كرد استراتژي وجود 3همان طور كه پيش از اين در جدول مالحظه شد . را انتخاب كرد .مي توان استراتژي ها را اولويت بندي كرد QSPMماتريس

 :)QSPM(  ريزي استراتژيك كمي ماتريس برنامهلي و خارجي سازمان كه پيش از اين ريزي استراتژيك كمي يكي از ابزارها يا روش هايي است كه به استراتژيست ها اين امكان را مي دهد كه با توجه به عوامل موفقيت آميز داخ ماتريس برنامه

يك روش تحليلي است كه بدان وسيله جذابيت نسبي استراتژي ها را مشخص مي QSPMماتريس . دشناخته شده اند ، به صورتي عيني انواع استراتژي هاي امكان پذير را مورد ارزيابي قرار دهن .يعني تعيين ميزاني كه مي توان از عوامل سرنوشت ساز داخلي و خارجي به صورتي موفقيت آميز استفاده كرد .نمايند

نوشته مي ) SWOT حاصل از ماتريس( ف امكان پذيربوده و در رديف باال استراتژي هاي مختل) IFE, EFE حاصل از ماتريس هاي( ستون سمت راست اين ماتريس شامل عوامل داخلي و خارجي .يب متعلق به ماتريس ارزيابي عوامل داخلي و خارجي نوشته مي شودادر ستون دوم ضر .شوند

:بايد مراحل زير انجام شوند QSPMيك ماتريس براي ارائه

 .خارجي، نقاط قوت و ضعف داخلي را در ستون طرف راست ماتريس بنويسيدفرصت ها و تهديدهاي عمده ي .1 .عنوان ضريب در ستون دوم بنويسيده ب را IFE, EFEبراي هر يك از عوامل داخلي يا خارجي وزن هاي ماتريس هاي .2 .استراتژي هايي را كه سازمان مي تواند به اجرا در آورد را مشخص نماييد SWOT با توجه به ماتريس .3 .نمره هاي جذابيت هر استراتژي در رابطه با هر عامل، را تعيين كنيد .4

: نمرات جذابيت با اين شكل اند

.بسيار جذاب= 4داراي جذابيت معقول و = 3تا حدي جذاب، = 2بدون جذابيت، =1

جمع نمره هاي جذابيت بيانگر جذابيت نسبي هر يك از استراتژي .هاي جذابيت استيب در نمره امقصود از جمع نمره هاي جذابيت حاصل ضرب ضر: جمع نمره هاي جذابيت را بيابيد .5 .هاست

 . مجموع نمره هاي جذابيت را حساب كنيد .6 .هر استراتژي كه جمع بيشتر داشت انتخاب كنيد .7

:QSPMمحدوديت هاي

ميزان و امتياز جذابيت هر چند بر مبناي اطالعات هدف . خصوص آگاهي الزم را دارا هستند باشد و فرض بر اين است كه مديران در اين هميشه نيازمند يك قضاوت همراه با بصيرت مي .1 مراه تشكيل ماتريسه ها در حين فرموله كردن استراتژي به كاركنان و استراتژيست, بحث و مذاكره جمعي مديران. ليكن باز هم نيازمند تصميم همراه با قضاوت است, قرار داده شده است

QSPM شود توسعه و پيشرفت تصميم هاي استراتژيك ميسبب. .باشد مذكور مياطالعات كيفيت نتايج آن منوط به كيفيت, شكل گرفته استحاصل از نظر خبرگان چون بر مبناي اطالعات QSPMهاي حاصله از استراتژي .2

عوامل اصلي ضريب تعيين كننده موفقيت

استراتژي سوم استراتژي دوم استراتژي اول نمره

جذابيت جمع

نمره جذابيت نمره

جذابيت جمع

نمره جذابيت نمره

جذابيت جمع

نمره جذابيت

نقاط قوت طرح اختصاص اعتبارات ريالي جهت انجام پروژه هاي عمراني و

24.87 3 24.87 3 8.29 8.29 1 هاي تحقيقاتي سازمان از سوي شهرداري

جهت پرسنل هاي آموزشي داخل سازمان وجود كالسها و دوره 13.42 2 20.13 3 13.42 6.71 2 مرتبط با فضاي سبز، پيمانكاران و شهروندان

وجود مراكزي مانند كتابخانه تخصصي فضاي سبز، كلينيك گياه 25.29 3 16.86 2 16.86 8.43 2 هاي تحقيقاتي، باغ گلها  پزشكي، ايستگاه

25.72 4 19.29 3 19.29 6.43 3 سبزوجود نيروي انساني متخصص و با تجربه مرتبط با فضاي امكان استفاده و دستيابي پرسنل به علوم و تكنولوژي به هنگام

11.72 2 23.44 4 11.72 5.86 2 در فضاي سبز

وجود برنامه هاي مصوب سازماني ميان مدت و بلند مدت جهت 9.42 2 9.42 2 18.84 4.71 4 ها و پروژه ها اجراي طرح

6.9 3 4.6 2 2.3 2.3 1و  GISامكان و وجود راه اندازي سيستمهاي اطالعاتي نظير

نقشه هاي اطالعاتي آب و خاك

9.12 4 6.84 3 4.56 2.28 2 وجود آمار و اطالعات الزم و كافي از وضعيت فضاي سبز نقاط ضعف

20.58 3 13.72 2 20.58 6.86 3 مشخص نبودن فرايندها و ارتباطات داخلي سازمانعدم تمركز بايگاني موضوعي و واحد در سازمان و وجود بايگاني

8.3 1 33.2 4 24.9 8.3 3 هاي پراكنده در هر واحد

كمبود نيروهاي متخصص در راستاي رسيدن به اهداف 13.6 2 6.8 1 13.6 6.8 2 استراتژيك سازمان

34.8 3 23.2 2 34.8 11.6 3 سازمانعدم استفاده از اعتبارات دولتي جهت اجراي برنامه هاي عدم وجود استانداردهاي مربوط به فضاي سبزو مديريتي جهت

29.72 4 14.86 2 29.72 7.43 4 ارائه به ارگانهاي ديگرو داخل سازمان

16 2 24 3 16 8 2 عدم وجود سيستم انگيزشي داخل سازمان 18 3 24 4 6 6 1 موجودعدم انطباق مفاد اساسنامه مصوب سازمان با شرايط

فرصت ها 15.2 2 7.6 1 15.2 7.6 2 وجود مراكز دانشگاهي و علمي و همچنين كارشناسان با تجربه در شهر 21.45 3 21.45 3 21.45 7.15 3 حمايت مردمي و تشكلهاي غير دولتي از فضاي سبز

14.58 2 14.58 2 7.29 7.29 1 خصوص مقابله با خشكسالي اختصاص اعتبارات در 13.08 3 8.72 2 8.72 4.36 2 امكان احياء و بازسازي باغ هاي قديمي در شهر

وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار ساير 18.8 4 14.1 3 14.1 4.7 3 ارگانهاي دولتي

وجود رابطه خواهر خواندگي با شهرهاي مختلف جهان جهت استفاده از 9.2 2 9.2 2 18.4 4.6 4 دستاوردهاتجارب و

4.2 2 8.4 4 4.2 2.1 2 وجود اعتبارات ملي و دولتي در خصوص فضاي سبزاستفاده از مشاركت مردمي در جهت حفظ و توسعه فضاي سبز به سبب

9.6 3 3.2 1 9.6 3.2 3 عالقه مند بودن آنها به فضاي سبز

تهديدات

24 3 24 3 8 3 24 سبب وجود صنايع آاليندهآلودگي آب و خاك و محيط زيست به دليل عدم رسيدگي ه خشك شدن باغهاي موجود در سطح شهر ب

13.22 2 13.22 2 6.61 2 13.22 به آنها

عدم اجراي دستورالعملها و قوانين مرتبط با فضاي سبز توسط 16.4 2 32.8 4 8.2 3 24.6 ساير دستگاه ها

30 3 20 2 10 4 40 باغاتتغيير كاربري اراضي فضاي سبز و 13.38 2 20.07 3 6.69 2 13.38 عدم انطباق طرحهاي تفصيلي با استانداردهاي فضاي سبز

عدم وجود عرصه هاي مناسب جهت توسعه فضاي سبز در اختيار 28.8 4 28.8 4 7.2 3 21.6 شهرداري

6.4 2 6.4 2 3.2 3 9.6 بروز خشكسالي 10.4 4 7.8 3 2.6 2 5.2 هاهاي همگون و همراستا در شهرداري عدم وجود استراتژي

2.8 2 2.8 2 5.6 1.4 4 عدم استفاده مناسب شهروندان از فضاي سبز

ها، موارد نامساعد وجود عوامل غير انساني مانند آفات، بيماري 6.3 3 6.3 3 4.2 2.1 2 در مورد فضاي سبز.... جوي و

4.4 4 4.4 4 3.3 1.1 3 مختلفوضعيت كيفي آب در مناطق

3.8 2 5.7 3 5.7 1.9 3 هانبود مديريت واحد فضاي سبز در شهرداري   

533.47 524.77 510.24  100 جمع مجموع نمرات جذابيت

 

استراتژي در وضعيت رشد وجود دارند كه سازمان مي 3. صورت مي گيرد) استراتژي هاي رشد(، اولويت بندي استراتژي هايي كه متناسب با وضعيت سازمان بودند QSPMبا استفاده از ماتريس خواهد QSPMتري دارد را نظر خبرگان سازمان با استناد از ماتريس ولي جواب به اين سوال كه كدام يك از اين استراتژي ها اولويتباال. بايستي آن ها را در جهت رسيدن به اهداف كالن اجرا كند

به هر يك از اين 4تا 1به تخصيص نمره هايي از در اين ماتريس كليه فرصت ها، تهديدها، نقاط قوت و ضعف هاي سازمان به همراه اوزان اهميتشان قرار مي گيرند و گروه تصميم گيري اقدام . دادبه بيان ديگر، در اين جدول گروه تصميم گيري مشخص مي كند كه اجراي هر يك از استراتژي ها تا چه ميزان در راستاي بهره گيري از . ي هر يك از استراتژي ها مي كندعوامل در راستاي اجرا

.قوت ها و فرصت ها و دوري جستن از تهديدها و پوشش نقاط ضعف است

براي هر يك از استراتژي ها، مشخص شد كه استراتژي سوم، بهبود عرصه هاي فضاي سبز در راستاي افزايش كيفيت بهره وري اولويت اجرايي در نهايت سازمان با بررسي نمره هاي به دست آمده . باالتري دارد و قطع سازمان را كمك خواهد نمود تا با اجراي آن به اهداف خود نزديك تر شود

:نتيجه گيري

و معيارهاي آن آشنا شديم پس از آن اين SWOTدر ابتدا ماتريس با ماتريس . در اين پروژه پس از آشنايي با سازمان پارك ها و فضاي سبز، گام به گام با ابزارهاي مديريت استراتژيك پيش رفتيمصورت گرفت با IEدر مرحله بعد آشنايي با ماتريس . وديمماتريس را براي سازمان پياده سازي نموديم از طريق آشنايي با فرصت ها، تهديدها، نقاط قوت و ضعف استراتژي هاي امكان پذير را بيان نم

وجه شديم با اهميت ترين مرحله بعدي ماتريس برنامه ريزي استراتژيك كمي مي باشد كه توسط اين ماتريس مت. سازمان در موقعيت تهاجمي قرار دارداستفاده از نتايج اين ماتريس متوجه شديم كه بسيار مفيدي به دست مي آورد و عملكرد مناسب پس از انجام اين مطالعات سازمان اطالعات .استراتژي، استراتژي بهبود عرصه هاي فضاي سبز در راستاي افزايش كيفيت بهره برداري مي باشد

.البته اين مطالعات مي بايست در بازه هاي زماني متناوب صورت پذيرد زيرا شرايط در طول زمان متغير مي باشد. براي سال هاي آينده براي سازمان مشخص مي گردد

:منابع و مراجع

.1388:تهران.پانردهم چاپ.فرهنگي هاي پژوهش دفتر.اعرابي محمد سيد و پارسائيان علي ترجمه.استراتژيك مديريت.آر ديويد،فرد .1385: بازتاب،تهران انتشارات.استراتژيك مديريت خالصه.اهللا زاده،وجه قرباني