PROJEKT

LENDA: FIZIKE

Nentema: Pse eshte I domosdoshem kursimi I energjise elektrike? Cilat jane format dhe rruget alternative qe cojne ne zvogelimin e konsumimit te energjise elektrike?

ANETARET:

Koralda Basha(lider)- paraqitja ne Power Point, ndarja e punes, perzgjedhja e materialit

Marjana Quku- poster dhe panelet diellore Fabjona Meta, Renaldo Bica ,Selda Pema dhe

Koralda Basha –keshilla per te ruajtur energjine elektrike

Orjeta dhe Sara Daja- c’eshte energjia elektrike dhe pse eshte e domosdoshme kursimi I saj

Adelajda Mazhi- keshilla per kursimin e energjise elektrike gjate gatimit

C’ESHTE ENERGJIA ELEKTRIKE?

Energjia elektrike është një formë energjie e përftuar nga energjia elektrike potenciale. Elektriciteti (greq. ήλεκτρον, ilektron = qelibar) është një emërtim i përgjithshëm për llojshmërinë e dukurive që ndodhin nga prania dhe rrjedha e ngarkesës. Kjo përfshin shumë dukuri të mirënjohura fizikore si rrufeja, fushat elektromagnetike dhe rrymat elektrike, dhe është vënë në përdorim industrial në elektronikë dhe fuqinë elektrike.

PSE ESHTE I DOMOSDOSHEM KONSUMIMI I ENERGJISE ELEKTRIKE?

Nëse mendoni se do t’i bënit një nder vetëm xhepit tuaj, duke kursyer energji elektrike, atëherë e keni gabim. Ju do t’i bënit nder edhe kompanisë e cila ofron energjinë elektrike. Këshillat e CEZ Shpërndarje theksojnë: “Eficenca e konsumit te energjisë është një faktor shumë i rëndësishëm, që përkrah kursimit dhe ruajtjes së energjisë, ndikon edhe në çmimin e energjisë. Pra, nëse eficenca e konsumit të energjisë elektrike në vendin tonë do të ishte më e mirë, çka nënkupton se humbjet e energjisë elektrike, teknike dhe joteknike do të ishin më të vogla, atëherë si pasojë e prodhimit me kosto më të ulët të energjisë elektrike nga burimet hidro edhe çmimet e energjisë elektrike do te ishin më të ulëta”.

Si te kursejme energji ne shtepite tonaPër të kontribuar në

pakësimin e konsumit të energjisë dhe rrjedhimisht në ngadalësimin e faktorëve që sjellin ngrohjen globale, gjithsecili prej nesh mund t’ia nisë nga shtëpia e tij. Më poshtë do të rëndisim disa mënyra për të kursyer energjinë në shtëpi. Kjo do të thotë se do të harxhoni më pak energji dhe do të paguani më pak para. 

Ato mund të kushtojë më shumë se se llampat e zakonshme, por një llambë fluoreshente kompakte kursen energjinë elektrike. Ato zgjasin deri në 10 herë më të gjatë dhe mund të përdorin deri në 75% më pak energji elektrike. Ju mund të zëvendësoni një llambë të zakonshme 100 vat me një llampë fluoreshente 18 vat.

1. Llambat ekonomike

2.FrigoroferiO Ky elektroshtepiak kaq i

domosdoshem për ne, është një nga konsumatoret më të medhenj të energjise. Konsumon edhe me shumë së kondicioneri. Prandaj keshillohet që dera e tij të mos qëndrojë për një kohë shumë të gjatë e hapur, të mos vendosen gjera të ngrohta në frigorifer dhe të mos lejohet formimi i akullit në pjesën e pasme të tij. Gjithashtu, nëse jeni në kërkim të një frigoriferi te ri, kini parasysh diçka: sa më i madh frigoriferi, aq me shumë harxhon.

3.KONDICIONERI DHE DUSHI Kondicioneri.Shumë i nevojshem ne ambientet

familjare, sidomos gjatë diteve të nxehta të verës. Keshillohet që, në verë, temperatura e kondicionerit të qendrojë stabel në 25 grade Celsius, kurse në dimer temperatura perfekte është 20 grade Celsius. Gjatë verës keshillohet që të përdoret edhe freskuesja, në mënyrë që ajri i ftohtë të shpërndahet në të gjithë dhomën.

Dushi.Instaloni nje kokë dushi të vogel: sa më i ulet presioni aq më pak ujë të ngrohte harxhon dhe për rrjedhojë kursen energji. Te termostati i dushit caktojeni temperaturen në 50 grade Celsius. Uji i fortë krijon copeza të ngurta rreth rezistences se dushit, duke e ulur efiçencen e saj, prandaj këshillohet që rezistenca e dushit të pastrohet çdo 6 muaj. Kur nuk jeni në shtepi, mos e mbani dushin në prizë.

*Televizori. TV Plazma janë konsumatoret me të mëdhenj të energjisë, prandaj nese doni të kurseni, zgjidhni një LCD. Por ndryshimi qendron edhe tek madhesia, prandaj midis nje 32” dhe një 55”, zgjidhni të parin.*Kompjuteri.Fikeni kompjuterin

nese nuk do e perdorni per me shume se 20 min. Reduktoni kontrastin/ndriçimin e ekranit. Nderroje desktop-in per nje lap-top, sepse harxhon me pak energji. Nderroje ekranin e vjeter te kompjuterit me nje LCD, per te njejten arsye. *4.Televizori dhe

Kompjuteri

5. NDRYSHONI NGROHËSIN E UJIT.   Nëse keni një ngrohës uji të

vjetër, atëherë me siguri ju kërkon shumë energji, dhe rrjedhimisht edhe shumë para.

Teknologjia sa vjen dhe përparon, duke ndikuar njëkohësisht edhe te ngrohësit e ujit, që çdo familje i ka. Prodhimet më të fundit janë më ekonomike se të parat, prandaj nëse i juaji i ka bërë vitet e veta, blini një me valvula termostatike. 

6.Termoizolimi / Dopio xham për dritaret.

Xhamat e zakonshme të dritareve dhe kornizat e paizoluara lëshojnë një të pestën e nxehtësisë apo të ajrit të ftohtë jashtë. Dopio xhamat zvogëlojnë këtë humbje me 50 për qind, duke kursyer në të njëjtën kohë shumë kilovat energji.  Rreth 60 % e konsumit të energjisë për një apartament familjar tipik shkon për ngrohjen, si te ambientit, ashtu edhe - të ujit. Edhe në rastet e ftohjes së ambientit në verë, termoizolimi luan nje rol shumë të rendësishëm. Sa më i mirëizoluar të jetë një ambient, aq me gjatë e ruan nxehtësine apo freskinë. Si te kursej

7.Lavatricja dhe Pjatalaresja Asnjëherë mos e vini në përdorim

lavatriçen apo pjatalarësen kur ajo nuk është mbushur, nëse nuk keni njëlarëse me program ekonomik. Këta artikuj të nevojshëm në shtëpi janë gjërat që konsumojnë më shumë energji, prandaj kur të vijë dita e larjes së rrobave bëni një kontroll nëpër shtëpi që të grumbulloni gjithçka, duke kursyer njëkohësisht ujë dhe energji. Mos harroni gjithashtu të lani në temperatura deri në 30 gradë, nëse është e nevojshme, duke përdorur temperatura të larta vetëm nëse është e nevojshme. Kështu edhe kurseni energji, por edhe zgjasni jetëgjatesinë e rrobave tuaja. Për të evituar rrudhosjen e rrobave dhe të kurseni disa kilovat, bëni centrifugen në shkallen më të ulet. 

8.Fikni aparatet shtepiake• Mos i lini ndezur aparatet

shtëpiake apo abazhurët nëse nuk është e nevojshme. Drita e vogël e kuqe e aparaturave të lëna ndezur harxhon 10 deri 60 për qind energji, prandaj do të bëni mirë të tregoheni të kujdesshëm dhe ta fikni. Gjithashtu mos harroni edhe të fikni dritat ashtu si dhe çdo aparaturë tjetër kur dilni nga shtëpia, që të mos shpenzohet pa qenë e nevojshme energji e vyer dhe para të vlefshme.

9. Etiketa A+

Sytë te etiketa.Përpara se të blini një elektroshtepiake të re, kontrolloni etiketen e furnizmit me energji për klasifikimin e aparatures në piramiden e efiçenses së konsumit të energjisë. Eletroshtepiaket që kanë etiketen A+ janë me efiçente dhe kursimtare me konsumin e energjisë.

10. Kurseni energjinë kur gatuani.

•  Ndajeni ushqimin në copa të vogla kur gatuani, pasi do të gatuhet më shpejt dhe do të harxhojë më pak energji. Është e rëndësishme të kini kujdes që tenxheret apo tiganët të jenë në madhësinë e duhur dhe ta shpërndajnë nxehtësinë njëtrajtësisht. Nëse doni të ngrohni shtëpinë, mund ta mbani hapur derën e kuzhinës pasi të keni përfunduar, që nxehtësia e sobave elektrike të shpërndahet edhe në pjesën tjetër. Stufat e "klasit A" kursejne deri ne 40% te energjise, jane vertet pak me te shtrenjta, por jane me kursimtare per energjise.

Disa keshilla te tjera qe duhet te zbatohen kur gatuan:

• 1. per stufat elektrike duhet pershtatur diametri i eneve me diametrin e pllakes se gatimit dhe fundi te jete i sheshte, keshtu kursen 50% te energjise

• 2. fiket pllaka e stufes elektrike 10 minuta para se te perfundoje gatimi, ato vazhdojne te ngelen te nxehta, e njeta gje edhe per furren

• 3. kur gatuani perdorni kapakun e enes, sepse nqs nuk e perdrni kapakun harxhoni 3 fishin e energjise elektrike

• 4. mos perdorni shume uje kur gatuani, vetem sa te mbulohet ushqimi me uje.

• 5. tenxheret me kate jane super ekonomike, avulli u prodhuar nga ena e katit te pare lejon gatimin e ushqimit ne pjeset e siperme te enes

• 6. nje tenxhere me presion gatuan me shpejt ushqimin se tenxheret normale dhe kursen nga 40-70% te energjise elektrike

• 7. duhet te nxirret nga frigoriferi ushqimi i ngrire 1 ore para fillimit te gatimit, keshtu ushqimi gatuhet me mire dhe më me pak energji elektrike

• 8. parangrohja e furres nuk ndihmon ne kursimin e energjise pervec ushqimeve qe e kerkojne kete proces si embelsirat etj

11. Eliminoni rrjedhjet e ajrit

• Hapësirat rreth dritareve dhe dyerve, qarkullojnë ajërin midis ambientit të brëndshëm dhe atij të jashtëm. Nga ky qarkullim i ajërit mund të llogaritet se ju shpenzoni më shumë se 25% të kostove totale për ngrohje . Për të eliminuar këtë gjë u duhet të bëni izolimin e duhur të dyerve dhe dritareve.

12.Instalo drita me sensorë lëvizës dhe të kohës

• Për të shmangur lënien e dritave të jashtme ndezur për periudha të gjata kohore, instalo një sensor lëvizje që ndez automatikisht dritat kur dikush ecën dhe fik dritat pas një periudhe të paracaktuar kohe. Instalo kohëmatës në dritat e përzgjedhura për të shmangur lënien e dritave ndezur gjatë gjithë kohës, dhe duke i lënë ato ndezur vetem në periudha të caktuara, kjo gjë kursen energji dhe gjithashtu kur jeni larg krijon idene që dikush është duke u kujdesur për shtëpinë tuaj.

13.Përdorni dritat sezonale LED

• Përdorimi i dritave sezonale (LED) si brenda dhe jashtë shtëpisë tuaj është një mënyrë e mirë për të ruajtur energjinë dhe për të kursyer para. Dritat LED përdorin deri në 95% më pak energji, zgjasin të paktën 7 herë më shumë se dritat e zakoshme, nuk ka filamente ose llampa qelqi që të thyhen, dhe gjithashtu prodhojnë shumë pak nxehtësi. Llmpat sezonale LED janë në një shumëllojshmëri formash dhe ngjyrash.

14.Panelet diellore

Ju faleminderit per vemendjen tuaj!