PSC HoogstratenJAARVERSLAG2015

2

Over de gevangenis

Het PSC Hoogstraten is gevestigd binnen een kasteel, dat doorheen de geschiedenis als het ‘Gelmelslot’ gekend stond.

p.3

Organisatie van de hulp- en dienstverlening

Om een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod te realiseren in de gevangenis vanuit de VlaamseGemeenschap, is er nood aan goede samenwerkingsmodellen en organisatievormen.

p. 5

De hulp- en dienstverlening

In het PSC wordt een uitgebreid hulp- en dienstverleningsaanbod, zowel individueel als groepsaanbod, georganiseerd.

p. 7

Vooruitblik op 2016

Hier kijken we vooruit naar 2016 en maken we volop plannen voor de toekomst. p. 15

Inhoud

3

Historiek

Het PSC Hoogstraten is gevestigd in een kasteel, dat als het ‘Gelmelslot’ gekend staat. Dit kasteel werd lange tijd bewoond. Eind 18de eeuw vielen de Fransen binnen en namen het kasteel in beslag. Het werd omgebouwd tot een kazerne. In 1808 werd het kasteel een bedelaarsgesticht, waardoor het definitief een instelling van maatschappelijk nut werd. In 1891 werd het Bedelaarswerkhuis overgebracht naar Merksplas en werd het kasteel ingericht als toevluchtshuis met een milder regime voor zwakke en zieke mannen. De vrouwenafdeling werd overgebracht naar Brugge. In 1929 werd het toevluchtshuis afgeschaft , en in 1931 kreeg het kasteel zijn huidige bestemming als Penitentiair Schoolcentrum (PSC).

Capaciteit

Het PSC Hoogstraten heeft plaats voor circa 170 gedetineerden, waarvan ongeveer veertig seksueel delinquenten. Ook in 2015 was er sprake van ‘ondercapaciteit’. Daardoor werden heel wat kortgestraften en een hoger aantal seksueel delinquenten naar het PSC getransfereerd. Over de jaren heen merken we tevens dat de groep 50+ aangroeit (van 15,54% in 2014 naar 23,07% in 2015). De grootste groep gedetineerden situeert zich in de leeftijdsgroep van 30 tot 49 jaar.

In het PSC Hoogstraten verblijven uitsluitend veroordeelde mannen. Daar komt in 2016 verandering in door de opening van een speciale vleugel voor vrouwelijke gedetineerden (veroordeelden). Niet elke gedetineerde kan naar Hoogstraten komen. Het PSC heeft een open regime en de personen die er verblijven moeten hierin kunnen functioneren.

Regime - kerngroep

De inrichting heeft een open gemeenschapsregime, waarin dagbesteding door werk en opleiding centraal staan. ’s Avonds worden sport-, culturele en ontspanningsactiviteiten georganiseerd. Het gemeenschapsregime houdt in dat de gedetineerde zijn detentie – behalve op zijn cel – in gemeenschap met medegedetineerden doorbrengt.

De kerngroep van het PSC bestaat uit een groep van maximaal twintig gedetineerden, waarbijeen kernlid is aangesteld als kernleider. De werking is gelinkt aan de doelstellingen van de basiswet: re-integratie, rehabilitatie en herstel. De leden van de kerngroep verrichten zowel binnen als buiten de inrichting vrijwilligerswerk. De leidraad bij de keuze van de activiteiten is de filosofie dat gedetineerden zich ten dienste kunnen stellen van de gemeenschap. De laatste jaren werd er gewerkt aan een netwerk van organisaties waarbinnen dit engagement wordt waargemaakt.

Over de gevangenis

4

In 2015 werd voor het eerst vrijwilligerswerk verricht bij ’t Antwoord, een organisatie voor kansarmen in Turnhout. Samen met Natuurpunt werd een ooievaarsnest op het domein gebouwd.

Net zoals de voorgaande jaren werd een ‘goede doel actie’ door de kerngroep georganiseerd. De kerngroep organiseerde een verkoop van ‘Bicky For Life’ op de wandeling en de bezoekers konden warme chocomelk met slagroom bekomen. De opbrengst van de verkoop bedroeg 328 euro en ging naar ’t Paggaderke. Nieuw dit jaar was de ‘ koekjesverkoop’ op de Vrijheid (winkelstraat) in Hoogstraten. De opbrengst van de koekjesverkoop (859 euro) gaat naar Coda Hospice (palliatieve zorg) waar de kerngroep al enkele jaren vrijwilligerswerk doet.

Infrastructuur hulp- en dienstverlening

Het PSC Hoogstraten strekt zich uit over een domein van ongeveer vijftig hectaren. Het geheel omvat een historisch kasteel met aanpalende gebouwen, weiden en landbouwgronden. De ganse site is beschermd en is aan renovatie toe. Er zijn plannen voor renovatie, die vooral gericht zijn op de uitbreiding van het aantal cellen, maar ook de keuken/bakkerij en enkele werkhuizen zullen verhuizen en een renovatie ondergaan. In 2015 werd gewerkt aan de renovatie van het gebouw vooraan het domein. Hierin zal de vrouwenafdeling een plaats krijgen. Het PSC Hoogstraten beschikt over een uitgebreide infrastructuur voor hulp- en dienstverlening. Er zijn voldoende leslokalen en oefenruimtes, een mooie bibliotheek en de medewerkers beschikken over de nodige individuele gespreksruimtes met computer en telefoon. Op basis van de samenwerkingsovereenkomst DG EPI en de Vlaamse overheid werden de ict-toegangen voor verschillende medewerkers aangepast.

Ooievaarsnest

5

Om een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod te realiseren in de gevangenis vanuit de Vlaamse overheid, is er nood aan goede samenwerkingsmodellen en organisatievormen. In het PSC Hoogstraten bestaat reeds een lange traditie van overleg. In het kader van de bepalingen van het decreet hulp- en dienstverlening aan gedetineerden zijn een beleidsteam en een coördinatieteam actief. Voor een goede opvolging van de dagelijkse werking en praktijk maken zowel de beleidscoördinator als de organisatieondersteuner deel uit van het dagelijkse voorrapport.

Door een directiewissel en het ontbreken van een onderwijscoördinator viel de dagelijkse werking en coördinatie vooral terug op de beleidscoördinator en de organisatieondersteuner en kwam het coördinatieteam in de eerste helft van 2015 minder samen. Vanuit de Rode Antraciet nemen de sportfunctionaris en/of de cultuurfunctionaris, in onderlinge afspraak, deel aan het coördinatieteam.Gelet op de vele deeltijdse functies is het niet eenvoudig om de betrokkenen samen te brengen.

In de loop van 2015 werd een geslaagde overgang gemaakt naar het actiegericht werken, en werden de klassieke domeinwerkgroepen vervangen door thema/ad hoc werkgroepen. Elke doelstelling met bijhorende actie wordt opgevolgd in een specifieke overleggroep of in het coördinatieteam.

Organisatie van de hulp- en dienstverlening

Beleidsteam1 à 2 maal/jaar

Coördinatieteammaandelijks

Overleg BC-directievoorrapport dagelijks

Ad hoc overleg rondspecifiek thema/project

• anti-pestbeleid• bos en natuurbeheer• tewerkstelling en opleiding• open regime vrouwen

Overleg OO-BC

Overleg OO-BCdomeinverantw.

6

De aangekondigde komst van vrouwelijke gedetineerden (nieuw in de regio, nieuw voor de partners) en de opmaak van het actieplan hulp en dienstverlening 2016-2018 zorgden ervoor dat het beleidsteam meerdere keren werd samengeroepen. Tevens werd een nieuwe werkgroep ‘ open regime vrouwen’ opgericht. De uitbouw van dit open regime met de bijpassende hulp en dienstverlening is een grote uitdaging voor de inrichting én voor de partners. In het vorig actieplan werd een actie geformuleerd rond het ontwikkelen van een anti-pestbeleid. Daarom werd er een werkgroep anti- pesten opgericht. De werkgroep besliste om een ‘ meldpunt pesten’ op te richten. Er wordt daarvoor samengewerkt met Justitie – CGG – CAW en de aalmoezeniersdienst. Concrete uitwerking van dit meldpunt en het zoeken naar inhoudelijke ondersteuning hiervoor zijn voorzien in het nieuwe actieplan.

Naar aanleiding van de achteruitgang van de beroepsopleidingen en het succesverhaal van het bos-en natuurbeheer- project werden hieromtrent acties geformuleerd.

Doelstelling: werken aan de structurele inbedding van de ervaringen in het bos- en natuurbeheer project op twee vlakken.• Werken aan de realisatie van de tweede uitrol van het project bos en natuurbeheer door het

betrekken van de onderwijspartner CVO-LBC en de groendienst van de inrichting.• Opwaarderen van de omkadering beroepsopleidingen

Het coördinatieteam zal een aantal acties ondernemen rond ‘het werken aan draagvlak voor hulp en dienstverlening bij personeel’, dit door initiatieven te ondernemen naar zowel het Justitiepersoneel als naar het personeel van de Vlaamse partners. De concentratie van vier gevangenissen in de regio Noorderkempen, heeft tot gevolg dat de meeste aanbodverstrekkers van hulp- en dienstverlening actief zijn in de vier de gevangenissen. Naast een lokale uitwerking van het aanbod, wordt ook aandacht besteed aan de regionale afstemming tussen de beleidscoördinatoren enerzijds en de aanbodverstrekkers anderzijds.

In 2015 vond op regelmatige basis regionaal overleg plaats met de vaste structurele partners: CAW De Kempen, CGG Kempen, De Rode Antraciet, bibliotheek Turnhout en VDAB. In 2015 werden de regionale partners samengebracht tijdens een gezamenlijk terugkoppelmoment over het strategisch plan hulp en dienstverlening. Na de bijeenkomst werd in elke gevangenis in het beleidsteam en coördinatieteam verder gewerkt aan het specifieke actieplan hulp en dienstverlening 2016-2018.

In het najaar van 2015 werd voor de tweede keer een regionale, herstelgerichte activiteit georganiseerd door CAW De Kempen. Het project, RETOER, ging aan de slag met houtmaterialen uit de gevangenissen waarbij herstel aan de samenleving centraal staat. Deze keer werd het thema natuur gekozen en werden vogelkastjes, insectenhotels, voederplankjes ed. gemaakt. Het project kreeg in elke gevangenis een specifieke uitwerking onder leiding van de organisatieondersteuners.

Er werd samengewerkt met Cellmade en Natuurpunt. De opbrengst gaat naar ‘Open Kamp vzw’, die jeugdkampen voor jongeren in kansarmoede organiseert. Project Retoer

7

Aanbod 2015 PSC Hoogstraten

De hulp- en dienstverlening

Samenwerkingspartners

• AA• Bibliotheek Turnhout• CAW De Kempen - JWT• CBE Kempen• CGG Kempen• CKG Kalmthout• vzw Kreatief - praatpunt Hoogstraten• CVO LBC• De Rode Antraciet• Inverde• MOOOV

• Natuurpunt vzw• Natuurwerk vzw• Provinciaal Veiligheidsinstituut• Stad Hoogstraten• TKO Leuven• DOP Antwerpen• SPK• Suggnomè• VDAB• Vocvo• VOKANS• VVBV - CAP

Cultuur

Bibliotheek

Crea-atelier (nieuw!)

Filmfestival MOOOV – Buiten Beeld

Gitaarlessen

Optredens (muziek – stand up)

Eindejaarsactiviteiten (quiz – bingo – gezelschapsspelen – Crea)

Frietjes op de wandeling

Kunstwerken voor de bezoekzaal

Snack op de wandeling

Repetitie muziekgroep

Barbecue

Praatpunt (nieuw!)

Gezondheid

AA

CAP

Groepsaanbod middelenproblematiek CGG

Groepsaanbod SGG voor normaalbegaafden – CGG

Groepsaanbod SGG voor zwakbegaafden – CGG

Groepsaanbod SGG voor zwakbegaafden (op-stapgroep) – CGG

Individuele begeleiding rond agressie – CGG

Onderwijs

Modules Maatschappelijke Oriëntatie – cluster werk: VCA, Werk Zoeken (vermindering)

G-coach (tijdelijk stopgezet)

Open leercentrum, laagniveau Basiseducatie

Open leercentrum, E-learning - oefenen op computer

Hulpkok

Tuinbouw

Excel

Basiscursus computer

Screenings NT2 Huis van het Nederlands

Leertrajectbegeleiding

8

Welzijn

Trajectbegeleiding

Groepsonthaal en snuffelstage

Bezoekvrijwilligers

Schuldhulpverlening

Traject vzw

Affectieve relaties

Kinderbezoek – laatste woensdag van de maand – buitenspeeldag

Gezinsbegeleiding – CKG ‘samen op weg’

Skype

Cursus ‘Vader zijn in de gevangenis’

Voorleesverhalen

Valentijnsdiner

Familiebrunch

Herstel

Slachtoffer - dader bemiddeling

Herstelfonds

Slachtoffer in beeld

Gespreksgroep herstel

Gevangenistocht

Vrijwilligerswerk kerngroep (Natuurpunt, Zwart Goor, Monnikenheide, Coda Hospice, MOOOV – Giels Bos, ‘t Antwoord)

Goede doelactie Music for Life

Regionaal RETOER project

Sport

Voetbal en conditietraining

Fitness

Start to run

Volley en basketbal

Buitenploegen - voetbal en volleybal (nieuw!)

Voetbal - SI Merksplas

Initiatie volleybal

Volleybal - SI Wortel

Personal Fit Plan

Sportactiviteit kerngroep: fitness en tennis in het weekend + jaarlijkse ontspanningsactiviteit: verschillende activiteiten in recreatiedomein De Mosten

Tewerkstelling

VDAB basisdienstverlening

VDAB arbeidstrajectbegeleiding

VOKANS, opmaak cv

BO automechanica en bandenattest met studiereis (nieuw!)

BO schilder/behanger

BO metser

BO stukadoor

BO elektriciteit (in de loop van 2015, stopgezet)

Familiedag BO

Pilootproject: Bos- en natuurbeheer

9

Individuele hulp- en dienstverlening

Via individuele hulp- en dienstverlening kunnen we een aanbod op maat aanbieden. Door de verscheidenheid aan hulpvragen vormt deze aanpak een duidelijke meerwaarde. In het PSC Hoogstraten zijn er een aantal diensten die inzetten op individuele hulpverlening. We brengen er een aantal van onder de aandacht.

CAW De Kempen: trajectbegeleiding (TB) en team familie en onthaalDe trajectbegeleiders zetten specifiek in op belangrijke scharniermomenten die gedetineerden en hun sociale omgeving (context) meemaken tijdens en na detentie: transfer, zitting van de rechtbank, voorbereiding op de SURB, verlaten van de gevangenis of een ingrijpende gebeurtenis voor het welzijn van de cliënt en zijn context. Vanuit trajectbegeleiding wil men de link maken naar het leven na detentie, vertrekkende vanuit het principe van gedeelde zorg. Men wil de gedetineerden en hun context begeleiden, zodat ze een nieuwe start kunnen maken in de samenleving en daarbij de nodige steunfiguren kunnen vinden. De kloof tussen tijdens en na detentie blijft voor velen immers groot.

Trajectbegeleiders verkennen in het onthaal de context en het netwerk van de gedetineerde. Verbindingen worden gelegd. TB organiseert indien nodig en mogelijk gedeelde zorg en overleg. Bij breuken en crisis in het netwerk kan een beroep worden gedaan op medewerkers van het team familie en onthaal.

Een begeleidingsopdracht is afgebakend naar thema, inhoud en in de tijd. De overdracht van onthaal naar begeleiding is een proces dat actief besproken wordt. Voor het PSC Hoogstraten werken trajectbegeleiders rond een aantal thema’s, waar zij een verschil kunnen maken.

Heel specifiek wordt ingezet op:• voorbereiding op de reclassering• warme overdracht binnen-buiten• herstelfonds en bemiddeling• beroepsopleidingen: thema opleidingen en oefenen in sociale vaardigheden• coördinatie van de hulp en dienstverlening tijdens detentie.

Indien een gedetineerde vrij komt en in de regio gaat wonen kan hij nog een afgebakende periode bij de trajectbegeleider terecht in functie van een overdracht of verwijzing naar een vervolg-begeleiding of eigen netwerk.

Dienst ondersteuningsplan (DOP)De dienst ondersteuningsplan biedt de mogelijkheid aan gedetineerden (met een vermoeden van beperking) en aan de mensen die voor hem/haar belangrijk zijn een jaar samen te werken. Zij kunnen een plan maken over hoe de toekomst er verder kan uitzien. Het is belangrijk dat er reeds een perspectief is, zodat men samen aan de slag kan gaan. Wat kan de betrokkene goed? Wat zijn zijn/haar mogelijkheden? Alle informatie wordt daarna in kaart gebracht om de gepaste ondersteuning te kunnen inschakelen waar nodig.

10

CGG KempenHet Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Kempen biedt in het PSC Hoogstraten naast het groepsaanbod (middelengebruik en seksuele delinquenten) ook individuele begeleidingen voor veroordeelden aan rond het thema agressie. Daarnaast heeft het ’team strategisch plan’ zich in 2015 ingezet voor verkenning van het thema pesten en hebben zij de opstart van het meldpunt pesten mee mogelijk gemaakt. Het is nog zoeken op welke manier zij een bijdrage kunnen leveren in de begeleiding van de ‘pester’ als vorm van agressie begeleiding.

VDAB en VOKANSIn het PSC Hoogstraten is een detentieconsulent van de VDAB actief. De gedetineerden kunnen spontaan of via doorverwijzing (JWT/PSD/OC) terecht bij de consulent. Elke gedetineerde heeft recht op informatie. Bemiddeling kan opgestart worden binnen een periode van 14 maanden voorafgaand aan de mogelijke invrijheidsstelling.

Afhankelijk van de noden van de gedetineerde werkzoekende worden één of meerdere stappen gezet binnen de bemiddeling naar werk. In het kader van de bepalingen van het maatwerkdecreet is VDAB bevoegd voor de indicering. Op basis van deze indicering wordt bepaald of een gedetineerde al dan niet in aanmerking komt voor tewerkstelling in de sociale economie na detentie. De VDAB consulent heeft het voorbije jaar een opleiding in deze materie gevolgd en kan de indicering uitvoeren.

Ook VOKANS is actief in het PSC Hoogstraten en ondersteunt het werk van de VDAB consulent. Gedetineerden die meer individuele ondersteuning nodig hebben kunnen door VOKANS verder geholpen worden. Meer specifiek helpen zij gedetineerden met het uit zoeken van welk werk voor hen het meest geschikt is en zij helpen hen om een curriculum vitae op te stellen.

Samenwerking – nood aan kennismakingHeel wat hulp- en dienstverleners komen in het PSC binnen en gaan individueel aan de slag met gedetineerden. Het is dan ook belangrijk om elkaar en elkaars werking te kennen. Om die reden werd een kennismakingsdag voor individuele hulp en dienstverleners en PSD/directie georganiseerd in het najaar van 2015. Gelet op de vele personeelswissels en aanpassingen in de werking leeft de vraag om dit jaarlijks te organiseren.

11

Groepsaanbod hulp- en dienstverlening PSC Hoogstraten

Crea met AndreaTijdens de uitvoering van het Parol! project bleek er een grote behoefte te bestaan aan een permanent Crea- aanbod. De oplossing kwam via Andrea. Zij vond onderdak als vrijwilliger bij De Rode Antraciet en begon in september 2015 aan de eerste workshops. De gedetineerden zijn enthousiast, de klik met de gedetineerden en met creatieve Andrea werd gemaakt. Het vormingslokaal werd ondertussen omgetoverd tot een mooi, veelkleurig lokaal.

deFilharmonieBij het organiseren van activiteiten ‘binnen de muren’ wordt vaak in eerste instantie gedacht aan de jongere populatie en gaat de keuze al snel naar rock- en popmuziek. Met het filharmonisch orkest hebben we de voltallige groep kunnen bereiken. Voor de oudere generatie werden de oren even niet gegeseld door de beats en schreeuwerige zang van de moderne muziekstijlen, en bij de jongere populatie werd de interesse gewekt door gekende melodieën uit populaire films op een ‘harmonische’ manier aan te brengen. Dirigent Steven Verhaert leidde 35 van zijn collega’s door een toegankelijk filmmuziekprogramma met orkestmuziek uit Harry Potter, Frozen en Pirates of the Carribean. Dit concert was voor de gedetineerden, personeelsleden en orkestmusici een artistieke en emotionele voltreffer.

deFilharmonie

12

Bos en natuurprojectBegin 2015 werd door de deelnemers nog een laatste stageweek doorlopen na hun opleiding in 2014 en kon het solliciteren beginnen. Op 14 oktober 2015 werd in het PSC een slotevent georganiseerd. Vanuit dit project werden drie rapporten uitgeschreven:• natuurbeheerplan• ervaringsrapport• veld-verslag

Als PSC Hoogstraten werken wij aan de re-integratie van gedetineerden via werk en opleiding. Het solliciteren als gedetineerde is heel moeilijk. Een treffend citaat uit het ‘veld-verslag’.“Met het zoeken en vinden van geschikte tewerkstelling volgt de echte confrontatie met de buitenwereld. De acht deelnemers waren voor aanvang gescreend op eventuele inpassing in het WEP+ statuut. Dit statuut werd geschrapt tijdens het project. Vervolgens was de intentie om zoveel mogelijk kandidaten een vervolgtraject aan te bieden in het LDE-statuut. Vanaf 1 april 2015 gebeurt het onderzoek op de toelaatbaarheid op een heel andere manier.

Op vraag van Natuurwerk werden de acht deelnemers gescreend door de VDAB. Met als volgend resultaat: zes deelnemers hebben toestemming, één werd toegelaten in het maatwerk circuit, één deelnemer werd niet toegelaten (hogere kwalificatie). Vier deelnemers zijn bij Natuurwerk aan de slag gegaan in een LDE-traject. Voor een vijfde deelnemer werd een arbeidscontract voorbereid, maar niet uitgevoerd. De trajectbegeleider van Natuurwerk heeft kunnen bemiddelen voor de twee Oost-Vlaamse deelnemers. De achtste deelnemer is op het einde van zijn straftijd vrijgekomen en had toen nog geen werk.

Voor de deelnemers was het een race tegen de tijd omdat een perspectief op werk een cruciaal element was voor de strafuitvoeringsrechtbank.”

Bos en natuurbeheer - stage bij Natuurwerk

13

Beroepsopleidingen – modules Maatschappelijke oriëntatie (MO)Traditioneel worden in het PSC beroepsopleidingen georganiseerd in samenwerking met de VDAB.De opleiding zelf wordt intern gegeven door monitoren penitentiaire bewakingsassisten (pba’s).

Volgende opleidingen worden georganiseerd: metser, stukadoor, schilder, automechanicien, elektricien. Geslaagden ontvangen een VDAB-attest.

In 2015 noteerden we een grote terugloop van het aantal geschikte/geïnteresseerde kandidaten in de inrichting. Omwille van de renovatie van de werkplaats en de mutatie van de betrokken monitor, werd de opleiding elektriciteit stopgezet. Als gevolg van die situatie werd de inzet van de G(geletterdheidscoach) door Basiseducatie tijdelijk stopgezet en een aantal modules MO werden niet meer voorzien in het aanbod (papieren op de werkvloer - communicatie op de werkvloer).

Samen werd gezocht naar een manier om de beroepsopleidingen bij de gedetineerden, ook in andere inrichtingen, bekend te maken. Daarvoor werd samengewerkt met TKO Leuven, docent Fabien De Lathauwer. Door de studenten werd een filmdocumentaire gemaakt, met beelden en getuigenissen van gedetineerden in werkhuizen en opleidingen.

De snuffelstage (rondgang bij de beroepsopleidingen voor nieuwe gedetineerden) werd herwerkt en werden proefdagen georganiseerd. Daardoor krijgen kandidaten een concreter en realistisch beeld van de opleiding.

We stellen vast dat de bouwsector aan grote veranderingen onderhevig is, zowel qua technische vereisten als naar aantal tewerkstellingsplaatsen. Dat werd duidelijk gemaakt tijdens een uitwisselingsmoment in het najaar 2015 in het competentiecentrum VDAB Herentals. Tevens werd de nadruk gelegd op de noodzaak van het bezitten van een rijbewijs voor het vinden van werk, ook in de bouwsector.

14

Praatpunt – Kreatief vzwIn principe kennen gedetineerden Nederlands als zij naar het PSC komen, de meerderheid heeft de Belgische nationaliteit. Toch stellen we vast dat heel wat gedetineerden onvoldoende Nederlands spreken. Daarom werd samenwerking gezocht met Kreatief vzw dat een praatpunt organiseert.

Nederlandstalige vrijwilligers, van buiten de muren, begeleiden anderstalige gedetineerden in hun dagelijks gebruik van de Nederlandse taal door samen gesprekken te voeren. De bedoeling is vooral om Nederlands te oefenen op een informele manier.

In het najaar 2015 werd dit initiatief om de twee weken georganiseerd in de bibliotheek. Na evaluatie werd het tijdelijk stopgezet door te weinig kandidaten. Verdere bekendmaking van het nieuwe aanbod bij de doorverwijzers was nodig. Bij gebrek aan vrijwilligers werd de samenwerking stopgezet en wordt een nieuwe organisatie gezocht om dit aanbod opnieuw vorm te geven.

15

Vooruitblik op 2016

2016 is ingezet en zorgt alvast voor de nodige uitdagingen.

Algemeen zal de hulp- en dienstverlening een aangepaste plaats moeten krijgen binnen het project ‘Anders werken’ van DG EPI en dit specifiek binnen het open regime van het PSC. Dat zal wellicht de nodige flexibiliteit van medewerkers en samenwerkingspartners vragen.

De geplande renovatiewerken in de inrichting spelen een rol en kunnen een invloed hebben op het aanbod en de werkomstandigheden.

De opstart van de vrouwenafdeling en de uitbouw van een geschikt open regime is nieuw en kan een hefboom tot innovatie zijn.

Het PSC Hoogstraten profileert zich nog steeds als een Penitentiair Schoolcentrum. Rekening houden met de vaststellingen in 2015 rond de beroepsopleidingen en de wijzigende doelgroep, is het belangrijk om stil te staan bij de opleidingsnoden en behoeften van gedetineerden en bij de kansen op de arbeidsmarkt(normaal economisch circuit en sociale economie).

De nieuwe onderwijscoördinator zal in het voorjaar van 2016 een behoeftenbevraging onderwijs/opleiding uitvoeren in de inrichting en in samenwerking met de collega’s bij de vrouwelijke gedetineerden in andere inrichtingen.

Begin 2016 werd duidelijk dat een tweede uitrol van het project bos- en natuurbeheer mogelijk is. Werken aan een goed omkaderd traject rond opleiding/stage/werk zoeken is een vereiste om gedetineerden een goede start in het leven buiten de gevangenismuren te kunnen geven. Aanvullend is het werken met de context van gedetineerden door de trajectbegeleiders een versterkend element om de brug van binnen naar buiten succesvol te laten verlopen.

Door de organisatie en de werking van een meldpunt ‘pesten’ willen we werken aan het leefklimaat in de inrichting om op die manier de detentieschade te beperken.

Het decreet hulp- en dienstverlening, de samenwerkingsovereenkomst, en de bepalingen van het nieuwe Strategisch Plan geven het algemene kader en een houvast.

Op het terrein zijn de geformuleerde doelstellingen en acties in het actieplan 2016-2018 een concrete vertaling van wat ons in het PSC te doen staat.

Meer informatie met betrekking tot de hulp- en dienstverlening en de rapporten van het project bos en natuurbeheer in het PSC Hoogstraten, is beschikbaar bij:

Chris Wouters, beleidscoördinator - christine.wouters@wvg.vlaanderen.be

Lay-out: afdeling Algemeen Coördinerende DienstenCentrale redactie: Chris Wouters, beleidscoördinator hulp- en dienstverlening aan gedetineerden PSC HoogstratenFoto’s: Poster Parol! Wim/Lieven Nollet (cover)Verantwoordelijke uitgever: Marijke Enghien, afdeling Welzijn en Samenleving, Koning Albert II-laan 35 bus 30, 1030 Brussel