Przywodztwo
-
Upload
marcin-malinowski -
Category
Business
-
view
5.596 -
download
0
description
Transcript of Przywodztwo
PrzywództwoPrzywództwoPrzywództwoPrzywództwo
Oprac. dr Stefan KubówOprac. dr Stefan Kubów
PrzywództwoRozumienie pojęcia1. Do lat 70tych XX w. • Przywództwo = kierowanie• Przywództwo = zdolność ograniczonego
wywierania wpływu i przewodzenie pod pewnymi względami i w stosunku do pewnej grupy formalnych podwładnych
• Przywódca = członek grupy nieformalnej, wywierający wpływ na dynamikę grupy, tj. na jej wewnętrzne normy, zachowania, decyzje i działania
Przywództwo2. Obecnie (tzn. l. 90te XX w. i XXI w.):
• Przywództwo = Niezbędny warunek umożliwiający zmiany, zdolność kreowania systematycznych zmian oraz utrzymywania właściwego poziomu zgodności organizacji z jej otoczeniem oraz zdolność wpływania na innych (czyli wykorzystywania władzy) (Griffin, 1996)
• Przywództwo = jeden z szeregu obszarów aktywności kierowniczej (obok administrowania, myślenia koncepcyjnego, planowania, zabezpieczania kadr, stawiania zadań i kontrolowania), polegający na wywieraniu wpływu i motywowania do wykonywania zadań (Steinmann i Schreyogg, Koontz i C. O’Donnel,, J. Stoner)
PrzywództwoPrzywództwo – kontekst kulturowyZależy ono od poziomu kultury i poziomu
zapotrzebowania przywódcy oraz cech skutecznych liderów (zakładając, że przywódca = lider).
Wg tej koncepcji działanie przywódcy skupia się na:
• Celach organizacji,• Jej wartościach oraz• Strukturze organizacji jako systemu (A.
Vildavski, 1995)
PrzywództwoPrzywódca – kompetencje
• Kompetencje menedżera (planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie) + predyspozycje, czyli innowacyjność, niekonwencjonalność i tendencja do zmiany status quo (M. Kostera, 2000)
• Niektórzy dodają rozumienie potrzeb jednostek, co umożliwia współpracę i ułatwia motywowanie (J. Adair, 1997)
• Inni jeszcze: wyzwalanie energii organizacji, umiejętność przewidywania szans i zagrożeń dla organizacji (L.R. Bittel, 1999)
PrzywództwoKoncepcje i modele i przywództwa wg F. Fiedlera (1979)
• Nastawienie na zadania (określenie struktury zadań, poszukiwanie informacji przydatnych do realizacji zadań, dyskusja z pracownikami nt. sposobów realizacji zadań)
• Nastawienie na stosunki międzyludzkie (dużo czasu na nieformalne stosunki z pracownikami, staranny dobór zespołu)
• Wzmacnianie pozycji kierownika (zwiększanie fachowości, budowanie własnych kompetencji oraz autorytetu)
PrzywództwoModel R.J. House’a
Wskazywanie kierunku działania i wspieranie podwładnych w osiąganiu celów (organizacji i celów osobistych).
Wyróżnia style przywództwa:• Dyrektywne (wydawanie poleceń i sposobu wykonania, co jednak
przyczynia się do poczucia bezpieczeństwa i akceptacji przez pracownika),
• Wspierające (zainteresowanie pracą podwładnych i wspieranie w razie potrzeby),
• Partycypacyjne (zapewnienie pracownikom udziału w podejmowaniu decyzji),
• Zorientowane na osiągnięcia (wysokie wymagania i wysoka jakość pracy. Przydatny zwłaszcza w firmach innowacyjnych)
Rozwijane przez D. i S. Schulzów, S. Robbinsa i in.
PrzywództwoModel ewolucyjny Hersey’a i Blancharda
Polega na takim oddziaływaniu na podwładnych, aby ci rozwijali się przez podnoszenie kwalifikacji, zaangażowanie i odpowiedzialność za własną pracę:
• Zachowania odnoszące się do zadań: szczegółowe określanie obowiązków jednostki lub grupy (co, jak, kiedy, kto)
• Zachowania odnoszące się do zakresu relacji interprersonalnych przywódcy z grupą, określające zakres komunikacji, pomagania, doradzania, wspierania itp.
W rezultacie pracownicy, którzy z natury są chętni do pracy i uczenia się, wykonują prace coraz lepiej i coraz bardziej samodzielnie, a przy tym rośnie ich identyfikacja z organizacją
PrzywództwoKoncepcja naturalnego przywództwa D. Golemana i in. Oparta na
teorii inteligencji emocjonalnej• Inteligencja emocjonalna – rozumne użycie emocji, czyli
świadome ich wykorzystanie w konkretnych sytuacjach w celu zapewnienia lepszych efektów działań, czyli:
- Dokładne postrzeganie, ocena i wyrażanie emocji,- Umiejętność dostępu do uczuć lub ich generowanie wg potrzeb,- Umiejętność zrozumienia emocji i wiedzy, jaka się z nich
wywodzi,- Umiejętność panowania nad emocjami w celu wspierania
rozwoju emocjonalnego i intelektualnego
Posiadanie inteligencji emocjonalnej to główna kompetencja przywódcy
PrzywództwoObszary kompetencji przywódczych wg D. Golemana, R. Boyatzisa i A.McKee:
a) Samoświadomość - Emocjonalna,- Trafna samoocena, - pewność siebie,
b) samokontrola- Samokontrola emocjonalna,- Elastyczność,- Nastawienie na sukces,- Inicjatywa,- Optymizm,
c) Świadomość społeczna- empatia,- Świadomość organizacyjna,- Nastawienie na klienta
d) Zarządzanie relacjami- inspiracja,- Wywieranie wpływu na innych,- Dbałość o rozwój innych,- Katalizator zmian,- Zarządzanie konfliktami,- Praca zespołowa
PrzywództwoKompetencje przywódcy na XXI wiek- Ograniczanie zatrudnienia,- Odchodzenie od zależności pionowej, preferowanie
pracy zespołowej,- Przechodzenie od jedności do różnorodności w
zatrudnianiu (zróżnicowanie kulturowe i społeczne),- Odchodzenie od przywilejów stanowisk i władzy. Na
rzecz fachowości i kontraktów (np. outsourcing),- Budowanie nowych typów relacji między pracownikami
i nowych typów lojalności,- Uszanowanie rosnących kompetencji i umiejętności
pracowników
Przywództwo Przywództwo w bibliotece
a) Koniecznośćb) Biblioteka jako firma usługowac) Specyfika celów i zadań bibliotekd) Specyfika zawodu,e) Specyfika systemów awansów i
wynagradzaniaf) Wyzwania XXI wieku
PrzywództwoLiteratura1. Kanarski L., Przywództwo we współczesnych
organizacjach. Warszawa,, 20052. Adams K., Galanes G.J., Komunikacja w grupach.
Warszawa, 2008, rozdz. 103. Borkowski T. (i in., red.), W kręgu zarządzania :
spojrzenie multidyscyplinarne. Kraków 2000, s. 107-122
4. Adair J., Anatomia biznesu : przywództwo. Warszawa, 1997, rozdz. 1-2