Przedmiotowy system oceniania z muzyki w klasach...

40
Teresa Wójcik Przedmiotowy system oceniania z muzyki w klasach 4–6 Muzyczny świat

Transcript of Przedmiotowy system oceniania z muzyki w klasach...

Teresa Wójcik

Przedmiotowysystem oceniania

z muzyki w klasach 4–6

Muzyczny świat

2

Projekt okładkiArtur Gulewicz

RedakcjaMagdalena Młodnicka

KorektaLidia Machura

Skład komputerowyPrzemysław Piątek

© Copyright by MAC EDUKACJA S.A., Kielce 2005

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie publikacji w całości lub fragmentach bez zgody wydawcy zabronione.

MAC EDUKACJA S.A.

25-734 Kielce, ul. Jagiellońska 74tel. 0 41 368 40 68, faks 0 41 368 31 52e-mail: [email protected]; http://www.mac.pl

infolinia 0-801-802-102

3

SPIS TREŚCI

I. Dokumenty określające przedmiotowy system oceniania .......................... 4

II. Specyfi ka oceniania z przedmiotu muzyka ................................................. 4

III. Obszary aktywności uczniów podlegające ocenie ...................................... 5

IV. Wymagania na poszczególne oceny z uwzględnieniem

wszystkich tematów zajęć ........................................................................... 6

V. Kryteria oceny ........................................................................................... 38

4

I. DOKUMENTY OKREŚLAJĄCE PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002 r. nr 51, poz. 458)

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfi kowania i promo-wania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzia-nów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2004 r. nr 199, poz. 2046)

• Program nauczania plastyki i muzyki w klasach 4–6 „Sztuka. Plastyka – mu-zyka” Agnieszki Misior-Waś i Teresy Wójcik”

• Wewnątrzszkolny system oceniania

II. SPECYFIKA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU MUZYKA

Ocena wiedzy i umiejętności uczniów z przedmiotu muzyka nie jest dla nauczycie-la sprawą szablonową. Nauczyciel, dokonując oceny osiągnięć uczniów, powinien wziąć pod uwagę przede wszystkim: • poziom uzdolnień i predyspozycji muzycznych ucznia• indywidualny wkład pracy ucznia potrzebny do realizacji określonych dzia-

łań muzycznych• postawę i zaangażowanie ucznia wobec stawianych mu zadań• uzyskany poziom wiedzy i umiejętności w zakresie różnych form aktywno-

ści muzycznej (śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, percepcja muzyki) i wiadomości z teorii muzyki (historia muzyki, zasady muzyki)

• postawę ucznia wobec dóbr kultury i wytworów sztuki• podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań muzycznych, włączanie się

w życie artystyczne szkoły i środowiska• uczestnictwo ucznia w zajęciach• umiejętność formułowania przez niego problemów, wyciągania wniosków• poszukiwanie własnych rozwiązań, obronę własnego poglądu.

5

III. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIÓW PODLEGAJĄCE OCENIE

• Wykonywanie praktycznych ćwiczeń muzycznych: rytmicznych, melodycz-nych, ruchowych, słuchowych (np.: wyklaskiwanie rytmu, śpiewanie wzo-rów melodycznych, realizację ruchową tematów muzycznych, określanie odległości interwałowych między dźwiękami).

• Aktywne działania w zakresie różnych form muzycznych: śpiewu, gry na instrumencie, słuchania muzyki, ruchu przy muzyce, twórczości muzycznej (np.: śpiewanie pieśni i piosenek, kanonów dwu-, trzygłosowych, przyśpie-wek ludowych, granie akompaniamentu, fragmentów utworów różnych kompozytorów, rozpoznawanie stylu muzycznego epoki w słuchanych utworach, brzmienia instrumentów i głosów ludzkich, budowy formalnej utworu, wykonywanie kroków i fi gur określonego tańca, tworzenie melodii, ilustracji muzycznych do tekstów wiersza).

• Odpowiedzi ustne z zakresu znajomości: zasad muzyki (np.: elementów muzyki, znaków chromatycznych, interwałów muzycznych, trójdźwięków, budowy gam majorowych i minorowych), historii muzyki (np.: znajomość epok muzycznych, twórczości kompozytorów), form muzycznych.

• Prace domowe.• Quizy i konkursy muzyczne.

Ocenianie osiągnięć uczniów powinno być systematyczne i umotywowane ustnie przez nauczyciela. Ocena nie może być tylko wykładnikiem poziomu uzyskanej wiedzy i umiejętności, ale powinna zachęcać uczniów do rozwijania zainteresowań muzycznych.

6

Lp. Temat lekcji Standard wymagańWymagania

konieczne(dopuszczający)

1. Przywitajmy się piosenką Woła nas szkoła. Taktujemy na „dwa”, na „trzy” i na „cztery”

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, taktowanie na „dwa”, na „trzy” i na „cztery”, rytmiczna recytacja tekstu na zasadzie echa

włącza się w śpiew piosenki Woła nas szkoła, wykazuje zainteresowanie tre-ściami muzycznymi zawartymi w pod-ręczniku Muzyczny świat i zeszycie ćwi-czeń ucznia

2. Instrumenty perkusyj-ne – dużo rytmu i trochę melodii

poprawne wykonanie piosenkiz akompaniamentem, poznanie budowy i brzmienia instrumen-tów perkusyjnych, dokonanie podziału instrumentów perku-syjnych na instrumenty o okre-ślonej i nieokreślonej wysokości dźwięków

rozpoznaje na zdję-ciach instrumenty wymienione w tek-ście piosenki (trąbka, bębenek, fortepian, fl et, gitara, puzon), bierze udział w zaba-wie Muzykanci,włącza się w śpiew Piosenki o instru-mentach

3. Wykonujemy własne instrumenty muzyczne

budowanie instrumentów perku-syjnych o nieokreślonej wyso-kości dźwięków z różnych do-stępnych materiałów, śpiewanie piosenki z akompaniowaniem na własnych instrumentach perku-syjnych

wykonuje prosty instrument perkusyj-ny według podanego wzoru, włącza sięw śpiew piosenki Bieszczadzki trakt

4. Wartości rytmiczne nut i pauz

pisze znaki grafi czne nut i pauz, rozróżnia czas trwania różnych wartości rytmicznych,reaguje na pauzę w muzyce, rytmizuje tekst według wzoru

rozpoznaje nutyi pauzy wśród róż-nych znaków grafi cz-nych, wyjaśnia poję-cie pauzy w muzyce

IV. WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z UWZGLĘDNIENIEM WSZYSTKICH TEMATÓW ZAJĘĆ

7

Wymagania

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę Woła nas szkoła z akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, wystukuje puls ryt-miczny piosenki

rytmizuje teksty według podanego wzoru,prawidłowo taktuje na „dwa”, na „trzy” i na „cztery”

rytmizuje teksty we-dług własnej inwen-cji, śpiewa piosenkę Woła nas szkoła jednocześnie taktując, przedstawia krótkie scenki ruchowe zwią-zane z wakacjami

śpiewa piosenkę Woła nas szkoła, obserwując jej zapis nutowy, wykazuje inwencję twórczą w czasie wspólnych działań muzycznych

umie podać różne znaczenia słowa koncert, rytmicznie recytuje rytm refre-nu z wypełnieniem pauz ćwierćnuto-wych i półnutowych klaskaniem, śpiewa Piosenkęo instrumentachz akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD

podaje ogólną cha-rakterystykę instru-mentów muzycznych wymienionych w tekście piosenki, rozpoznaje brzmie-nie instrumentów perkusyjnych i doko-nuje ich podziału na instrumentyo określoneji o nieokreślonej wysokości dźwięku

poprawnie śpiewa Piosenkęo instrumentach, rozpoznaje brzmienie instrumentów solo-wych w słuchanych utworach muzycz-nych, charakteryzuje instrumenty perkusyj-ne, które najczęściej występują w orkie-strze

wyjaśnia znaczenie pojęć:idiofony,membranofony, okre-śla budowę i brzmie-nie instrumentów należących do grupy idiofonówi membranofonów, śpiewa Piosenkęo instrumentach, stosując się do jej zapisu muzycznego

wykonuje instrumen-ty perkusyjne z różnych dostęp-nych materiałów, śpiewa piosenkę Bieszczadzki trakt z akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD

wyjaśnia słowo akompaniament, wy-kazuje się wyobraź-nią i kreatywnościąw czasie wykony-wania własnych instrumentów perku-syjnych

śpiewa piosenkę Bieszczadzki trakt i akompaniuje do niej na instrumentach perkusyjnych według własnej inwencji

do refrenu piosenki Bieszczadzki trakt tworzy akompania-ment na instrumen-tach perkusyjnycho ciekawej strukturze rytmicznej i opraco-wuje go z zespołem muzycznym

określa w zapisie mu-zycznym wartości nut i pauz, bierze udziałw zabawach muzycz-nych, których celem jest wykształcenie reakcji na pauzęw muzyce

porównuje czas trwa-nia danej wartości rytmicznej w stosunku do całej nuty, popraw-nie pisze pauzy na pięciolinii

rytmicznie recytuje tekst wiersza zgodnie z zapisem nutowym, określa łączny czas trwania kilku warto-ści rytmicznych

wykonuje ćwiczenia muzyczne o podwyż-szonym stopniu trud-ności, wykorzystuje różne programy kom-puterowe do pisania znaków grafi cznych nut i pauz

8

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

5. i 6. Jesień w muzyce.Nauka piosenkiKolorowa jesień

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, tworzenie na instru-mentach perkusyjnych ilustracji muzycznej, słuchanie utworów muzycznych związanych z danątematyką, określenie ich nastrojui charakteru

włącza się w śpiew piosenki Kolorowa jesień, omawia treść piosenki i jej nastrój, ogląda obrazyo tematyce jesiennej

7. Kilka słów o rytmie rozróżnianie i nazywanie ele-mentów rytmu, poprawne wystu-kiwanie wzorów rytmicznych, akompaniowanie na instrumen-tach do podanego wzoru

wyklaskuje na zasa-dzie echa kilkutak-towe rytmy, rysuje przykład rytmu zło-żonego, wykorzystu-jąc grafi czne znaki muzyczne

8. Polonez – polski ta-niec narodowy

poznanie genezy i struktury rytmiczno-ruchowej polskiego tańca narodowego, śpiewanie piosenki z akompaniamentem, poznawanie kroków i fi gur ta-necznych wybranego tańca

włącza się w śpiew piosenki Poloneza tańczmy, słucha utworów muzycz-nych opartych na rytmie poloneza

9. Nauka podstawowych kroków i fi gur tanecz-nych poloneza

poznanie struktury muzyczno-ru-chowej tańca, tańczenie krokiem podstawowym w parach kilku fi gur poloneza

wie, jakie jest tempo poloneza i na ile się go tańczy, wymienia kilka fi gur tanecz-nych poloneza

10. Polskie pieśni histo-ryczne

śpiewanie pieśni historycznychz akompaniamentem nauczyciela lub nagraniem z płyty CD,poznanie faktów historycznychi sylwetek wybitnych Polaków

włącza się w śpiew piosenki Przybyli ułani pod okienko, ogląda obrazy bata-listyczne z różnych okresów historycz-nych

9

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę Kolorowa jesień z akompaniamentem nauczyciela, słucha utworów muzycz-nych inspirowanych jesienią, określa ich nastrój, tempo i dy-namikę

dobiera brzmienia instrumentów per-kusyjnych do na-śladowania różnych efektów dźwiękona-śladowczych, wyko-nuje pracę plastyczną inspirowaną wysłu-chaną muzyką

wykonuje w grupie na instrumentach per-kusyjnych ilustrację muzyczną Jesienny spacer, dobiera bar-wę i intonację głosu do ukazania treści wiersza w różnym nastroju

wykazuje się wyob-raźnią i twórczą inwencją w czasie tworzenia ilustracji muzycznej, analizuje utwór muzyczny

nazywa elementy rytmu: oznaczenie taktowe, takt, kreska taktowa, wie, jakie jest oznaczenie tak-towe poznanych pio-senek, określa miarę taktową w różnych oznaczeniach takto-wych

uzupełnia takty brakującą wartością rytmiczną, obser-wując zapis nutowy wyklaskuje rytm piosenki Kolorowa jesień, rytmizuje w dowolnym metrum krótkie teksty wier-szowane

dzieli na takty szeregi rytmiczne zgodniez jego oznaczeniem taktowym, śpiewa refren piosenki Kolo-rowa jesień, akompa-niując na instrumen-tach perkusyjnych według podanego wzoru

tworzy kilkutaktowy rytmiczny akompa-niament do piosenki i zapisuje go warto-ściami rytmicznymi

śpiewa piosenkę Poloneza tańczmy z akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, wyszukuje z tekstu piosenki opisane cechy tańca i jego wykonanie

wystukuje charakte-rystyczny rytm po-loneza i jego zakoń-czenia, prawidłowo wystukuje trudniej-sze rytmicznie takty piosenki Poloneza tańczmy

przedstawia genezę poloneza, na podsta-wie obserwacji zapisu muzycznego piosenki określa metrum, tem-po, dynamikę oraz charakterystyczne cechy melodii i rytmu

wyjaśnia pojęcie stylizacja, podaje przykłady stylizowa-nych utworów mu-zycznych, dokonuje analizy wiersza, wy-mienia różne środki wyrazu artystyczne-go, stosowane przez artystów

wykonuje samodziel-nie krok podstawowy poloneza, wyróżnia akcenty metryczne, dostosowuje krok taneczny do tempa melodii

wykonuje w parze krok podstawowy poloneza, wykazuje orientację czasowo--przestrzenną

tańczy w parze wy-brane fi gury poloneza, np.: labirynt, tunel, para w lewo para w prawo, kolumny dwójkowe i czwórkowe, rozejście partnerów

tańczy w układzie choreografi cznym do piosenki Poloneza tańczmy, potrafi ru-chem z odpowiednią ekspresją oddać cha-rakter tańca

śpiewa z pamięci hymn państwowy i wykazuje właściwą postawę w czasie jego wykonywania, słucha pieśni patrio-tycznych

śpiewa z podziałem na role pieśń Przybyli ułani pod okienko, dostrzega różnice w charakterze wy-słuchanych utworów muzycznych

kojarzy ważne fakty historyczne i sylwetki wybitnych Polaków,o których mowaw tekstach piosenki, dba o wyraz arty-styczny śpiewanej pieśni patriotycznej

zna genezę hymnu państwowego, doko-nuje próby doboru drugiego głosu do melodii pieśni legio-nowej

10

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

11. Kilka dźwięków, a tyle melodii. Nazwy solmizacyjne i litero-we dźwięków gamy C-dur

śpiewanie solmizacją dźwięków gamy C-dur w górę i w dół, granie na dzwonkach lub fl ecie dźwięków gamy C-dur, określa-nie położenia nut na pięciolinii

wie, ile dźwięków ma gama, śpiewa sol-mizacją gamę C-dur w górę i w dół

12. i 13. Deszczowa muzyka. Nauka piosenki Ta-niec w deszczu

śpiewanie piosenki z akompania-mentem nauczyciela, wykonanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką, wykonywanie ćwiczeń muzyczno-ruchowych, granie na instrumentach akompaniamentu do piosenki

włącza się w śpiew piosenki Taniecw deszczu, wykonu-je pracę plastyczną inspirowaną „desz-czową muzyką”

14. Gramy na instrumen-tach melodycznych

granie na instrumentach kilku-taktowych melodii jednogło-sowych, śpiewanie solmizacją krótkich melodii

gra dźwięki wybranej melodii, ale popełnia liczne błędy rytmicz-ne i melodyczne, śpiewa solmizacją dźwięki gamy C-dur

15. Zima w muzyce. Na-uka piosenki Zimowa sanna

śpiewanie piosenki z akompania-mentem nauczyciela, słuchanie utworów ilustracyjno-progra-mowych, improwizowanie na instrumentach perkusyjnych

włącza się w śpiew piosenki Zimowa san-na, opisuje krajobraz zimowy na podstawie własnych spostrzeżeńi oglądanych repro-dukcji obrazów o tematyce zimowej

11

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

pisze poprawnie na pięciolinii klucz wio-linowy i nuty gamy C-dur, wykonuje łatwe ćwiczenia mu-zyczne, np. uzupeł-nianie w zapisie mu-zycznym nazw dźwięków gam

wyjaśnia pojęcie gama, gra na dzwon-kach gamę C-durw górę i w dół

czysto intonuje dźwięki gamy C-dur na fl ecie podłużnym,pisze poprawnie na pięciolinii określone przez nauczyciela nuty

śpiewa solmizację i gra na instrumencie dźwięki różnych gam majorowych i mino-rowych

śpiewa piosenkę Taniec w deszczuz akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, bierze udział w scen-kach ruchowych określonych tema-tycznie

wykonuje impro-wizacje muzyczne Deszczowa symfonia, poprawnie realizuje ćwiczenia muzycznez wartościami ryt-micznymi nut i pauz z kropką

do refrenu piosenki Ta-niec w deszczu tworzy krótki układ choreogra-fi czny w parze, wyko-rzystując znane kroki taneczne, wykonuje akompaniament ryt-miczny na instrumen-tach perkusyjnych do piosenki Taniec w deszczu

analizuje zapis mu-zyczny piosenki (określa metrum, wartości rytmiczne, zwraca uwagę na nuty i pauzy z krop-ką), gra na dzwon-kach lub fl ecie akom-paniament melodycz-ny do piosenki Ta-niec w deszczu

gra na instrumencie dźwięki wybranej melodii, ale nie za-chowuje właściwej rytmiki i tempa, śpie-wa solmizacją dźwię-ki melodii ludowej

wyjaśnia oznaczenia artykulacyjne legato, staccato, poprawnie gra na instrumencie dźwięki wybranej melodii, zachowując właściwy czas trwa-nia każdego dźwięku

gra płynnie na instru-mencie ośmiotaktową melodię (U komarów wesele, Labada lub Poczkaj, poczkaj), stosując odpowiednią dynamikę i tempo, dba o wyraz artys-tyczny utworu

gra na instrumencie melodię ludową Grozik, stosując odpowiednie tempo, dynamikę i artykula-cję legato, staccato

słucha utworów muzycznych inspiro-wanych zimą, śpiewa piosenkę Zimowa sanna z akompania-mentem pianina lub nagraniem z płyty CD

wypowiada się na temat pozamuzycz-nych skojarzeń zwią-zanych z wysłuchaną muzyką, prawidłowo wyklaskuje trudniejsze ugrupowania muzycz-ne piosenki Zimowa sanna

dobiera brzmienia instrumentów perku-syjnych do uzyskania różnych efektów dźwiękonaśladow-czych związanych z kuligiem, śpiewa solmizacją melodię Jingle bells

uzupełnia wykonanie piosenki Zimowa sanna, stosując na in-strumentach ciekawe efekty dźwiękowe, dobiera drugi głos do refrenu piosenki

12

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

16. Zimowe opowieści – balet P. Czajkow-skiego Dziadek do orzechów

zapoznanie z nową formą sce-niczną, słuchanie i analizowanie utworów o charakterze ilustra-cyjno-programowym, wyko-rzystanie różnych technik plas-tycznych przy tworzeniu pracy plastycznej

słucha utworówz suity baletowej P. Czajkowskiego Dziadek do orze-chów, interpretuje plastycznie fragment utworu o charakterze ilustracyjno-progra-mowym

17. Zwyczaje i tradycje związane ze świętami Bożego Narodzeniai Nowego Roku

poznanie tradycji i zwyczajów ludowych, granie na instrumen-tach wybranych utworów, śpie-wanie piosenek z akompania-mentem, słuchanie utworów o określonej tematyce

włącza się w śpiew piosenki Aniołek naj-ładniejszy, słucha nagrań kolęd i pasto-rałek, omawia zwy-czaje i tradycje zwią-zane ze świętami Bo-żego Narodzenia i Nowego Roku kulty-wowane we własnym domu rodzinnym

18. i 19. Śpiewamy w kanonie – opracowanie wokalne Kanonu noworocznego. Odległość oktawy w muzyce

poznanie nowej formy muzycz-nej, określenie formy w słucha-nych utworach muzycznych, poznanie interwału oktawyw muzyce, śpiewanie dźwięków oddalonych o oktawę

śpiewa w jednogłosie melodię kanonu, z pomocą nauczycie-la wykonuje łatwe ćwiczenia muzyczne w zeszycie ćwiczeń, słucha utworów mu-zycznych w formie kanonu

20. Wielkie bale w karna-wale. Nauka piosenki Zimowa samba

poznawanie zwyczajów i tradycji ludowych, śpiewanie piosenkiz akompaniamentem, tworzeniena instrumentach ilustracji mu-zycznej do wiersza, poznawanie kroków tanecznych wybranego tańca

bierze udział w zabawie muzycz-no-ruchowej Wodzi-rej, włącza się w śpiew piosenki Zi-mowa samba, wykla-skuje puls rytmiczny piosenki

13

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

włącza się w działa-nia muzyczno-rucho-we kierowane przez nauczyciela, określa nastrój, tempo i cha-rakter muzyki w wy-słuchanych utworach

potrafi wyjaśnić po-jęcia balet i libretto baletowe, określa rolę muzyki w wi-dowisku baletowym, wykonuje projekt kostiumu sceniczne-go dla tancerki

zna libretto baletu Dziadek do orzechówP. Czajkowskiego, prawidłowo wystuku-je rytm utworu Marszz suity baletowej, interpretuje ruchowo według własnej in-wencji utwór Marszz suity baletowej

zna ważne faktyz życia i twórczości P. Czajkowskiego, projektuje kostium sceniczny techniką komputerową

śpiewa piosenkęAniołek najładniejszy z akompaniamentem pianina lub nagraniem z płyty CD, rozpoznaje rytm poloneza w ko-lędzie Bóg się rodzi, wykonuje ćwiczenia (dekoracja stołu świą-tecznego, przepisy na wieczerzę wigilijną)

analizuje zapis mu-zyczny piosenki Aniołek najładniejszyi wybranej kolędy, gra na instrumencie jedną z kolęd za-mieszczonychw podręczniku

śpiewa partię solową w piosence Aniołek najładniejszy, przed-stawia ruchem jeden z obrzędów regional-nych (np. Kolędowa-nie z gwiazdą)

zna zwyczajei tradycje ludowe związane ze święta-mi Bożego Narodze-nia i Nowego Rokuw różnych regionach Polski, gra na instru-mencie kolędę Lulaj-że Jezuniu, stosując różne środki wyrazu artystycznego

wyjaśnia znaczenie słowa kanon, rozpo-znaje formę kanonu w utworze muzycz-nym, rozpoznaje słuchowo interwał oktawy, wyszukujew zapisie muzycz-nym kanonu Panie Janie interwałów oktawy i poprawnie je intonuje

wykonuje w grupie kanon rytmiczny, prawidłowo wy-klaskuje jego rytm, śpiewa kanon Panie Janie w dwugłosie, pisze na pięciolinii przykłady interwa-łów oktawy

wykonuje w grupie kanon ruchowy, pra-widłowo realizuje jego elementy ruchowe, od podanego dźwięku czysto intonuje głosem drugi dźwięk oddalony od niego o interwał oktawy, układa cztero-taktowy rytm i wystu-kuje go z kolegamiw formie kanonu

określa nazwy oktaw na klawiaturze, po-prawnie śpiewa Ka-non noworocznyw wielogłosie

wyjaśnia znaczenie słowa karnawał, śpie-wa piosenkę Zimowa samba z akompania-mentem pianina lub nagraniem z płyty CD

opowiada o zwy-czajach i tradycjach karnawału w Polsce, wyjaśnia słowo „zapusty”, charakte-ryzuje taniec samba, poprawnie śpiewa piosenkę Zimowa samba

zna zwyczaje i tra-dycje karnawału na świecie, wykonuje krok samby według schematu zamiesz-czonego w podręcz-niku, tworzy na in-strumentach ilustrację muzyczną do wiersza Kulig

tańczy krok zmienny samby w parze do melodii piosenki Zimowa samba

14

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

21. Muzyka ze smyka –o instrumentach smyczkowych

poznanie budowy instrumentówz grupy chordofonów smyczko-wych, rozpoznawanie brzmienia instrumentów w słuchanych utworach muzycznych

wie, co jest źródłem dźwięku w instru-mentach strunowych, wymienia przykłady instrumentów smycz-kowych, słucha utworów na instru-menty smyczkowe

22. Gorące rytmy w zimo-wy czas. Nauka pio-senki Słoniowy jazz

śpiewanie piosenki z akom-paniamentem, wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką, tworzenie różnych efek-tów dźwiękowych głosem i na instrumentach, słuchanie różnych gatunków i stylów muzycznych

włącza się w śpiew piosenki Słoniowy jazz, słucha muzyki plemion afrykań-skich, wykonuje pracę plastyczną do wysłuchanej muzyki

23. i 24. Mazur, oberek, kuja-wiak – polskie tańce narodowe

poznanie polskich tańców naro-dowych, śpiewanie pieśni ludo-wych z akompaniamentem, po-znanie kroków i fi gur tanecznych tańców narodowych, słuchanie utworów muzycznych opartych na rytmach tańców polskich

włącza się w śpiew pieśni Czerwone jabłuszko i Podkówe-czki dajcie ognia, wyklaskuje rytmy pieśni na zasadzie echa, słucha utworów muzycznych opar-tych na rytmach tań-ców narodowych

25. Twórcy i wykonawcy muzyki

poznanie zespołów wykonują-cych muzykę, słuchanie utworów muzycznych i określanie zespołu wykonawczego, poznanie roli dyrygenta w orkiestrze

wie, kto tworzy mu-zykę, podaje kilka nazwisk znanych kompozytorów, oglą-da zdjęcia i nazywa zespoły wykonujące muzykę (chór, orkie-stra, solista)

15

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

rozpoznaje brzmienie instrumentów smyczkowych w wysłuchanych utworach muzycz-nych, rozpoznajena zdjęciachi nazywa instrumenty smyczkowe

opisuje budowęi określa brzmienie instrumentów smycz-kowych, rozpoznaje technikę gry na skrzypcach pizzica-to, wie, jak nazywa się w muzyce gra na instrumentach smyczkowych

umie wymienić czę-ści skrzypiec (pudło rezonansowe, pod-bródek, szyjka, strun-nik, główka) i smycz-ka, wymienia nazwi-ska kilku wybitnych skrzypków, wie, jak nazywają się muzycy grający na instrumen-tach smyczkowych

wie, jak powstają skrzypce, zna etapy powstawania skrzy-piec, objaśnia różne techniki gry i możli-wości brzmieniowe skrzypiec (m.in. pizzi-cato, vibrato, col le-gno), poszukuje w różnych źródłach medialnych informacjio wybitnych wirtu-ozach instrumentów smyczkowych

śpiewa piosenkę Sło-niowy jazz z akom-paniamentem pianina lub nagraniem z pły-ty CD, improwizuje na instrumentach perkusyjnych krótkie rytmy

bierze udział w zaba-wach rytmiczno-mu-zycznych: Afrykańska dżungla, Mówiące bębny, wie, do jakiej grupy instrumentów należy saksofon, zna jego budowę i brzmie-nie, potrafi wyjaśnić znaczenie łuku w zapisie muzyczny

opowiada o charakte-rystycznych cechach muzyki afrykańskiej i jej instrumentarium, tworzy głosem i na instrumentach cie-kawe efekty brzmie-niowe podkreślające treść piosenki Słonio-wy jazz

opowiada o stylu mu-zycznym jazz, zbierainformacje o współ-czesnej muzyce afry-kańskiej

śpiewa pieśni ludowe z akompaniamentem pianina, bierze udział w inscenizacji mu-zyczno-ruchowej opartej na tekście wiersza W. Chotom-skiej Kujawiak

charakteryzuje tańce narodowe: mazur, kujawiak, oberek, rozpoznaje rytmy tańców narodowych w słuchanych utworach muzycznych, wykonu-je w parze krok podsta-wowy kujawiaka do melodii pieśni Czer-wone jabłuszko

analizuje zapis mu-zyczny pieśni ludo-wych, śpiewa pieśń Podkóweczki dajcie ognia i wykonuje wybrane elementy taneczne mazura

wykonuje w parze kroki i fi gury tanecz-ne tańców narodo-wych: mazura, ober-ka i kujawiaka

słucha utworów mu-zycznych i określa zespół wykonawczy, wie, jaka jest rola dyrygenta w orkie-strze, prawidłowo wykonuje schemat taktowania na „dwa”, „trzy”, „cztery”

wyjaśnia słowo batu-ta, wymienia rodzaje głosów ludzkich (so-pran, alt, tenor, bas)i rodzaje chórów (męski, żeński, mie-szany), wie, co to jest partytura

charakteryzuje zespo-ły wykonujące muzy-kę, określa głos śpie-waka lub śpiewaczki w słuchanych utwo-rach muzycznych

tworzy na instrumen-cie kilkutaktową melodię i zapisuje ją na pięciolinii warto-ściami ćwierćnut, poszerza swoją wie-dzę o życiu i twór-czości wybitnych kompozytorów

16

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

26. Fryderyk Chopin – kompozytor, którego muzykę zna cały świat

poznanie życia i twórczości wy-bitnych kompozytorów, słucha-nie utworów wielkich mistrzów, wyrażanie swojej opinii na temat wysłuchanej muzyki

wie, kim był F. Cho-pin, słucha utworów kompozytora

27. Wiosenne zwyczaje i obrzędy ludowe. Nauka piosenki Idzie wiosna

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, naśladowanie na in-strumentach różnych odgłosów, inscenizowanie ruchem określo-nych tematycznie scen

włącza się w śpiew piosenki Idzie wio-sna, opowiadao zmianach zacho-dzących wiosną w przyrodzie

28. Instrumenty strunowe uderzane

poznanie budowy instrumentówi ich możliwości techniczno--brzmieniowych, rozpoznawanie brzmienia instrumentów w słu-chanych utworach muzycznych

słucha utworów na fortepian, rozpoznaje brzmienie fortepianuw utworach muzycz-nych

29. Malowanie muzyką. Nauka piosenki Kolo-rowy świat

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej muzy-ką, słuchanie muzyki o charakte-rze ilustracyjno-programowym, naśladowanie na instrumentach różnych efektów dźwiękonaśla-dowczych

włącza się w śpiew piosenki Kolorowy świat, rytmizuje naz-wy kolorów według wzorów rytmicznych

17

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

wymienia utwory, które tworzyłF. Chopin, wyraża swoje zdanie na te-mat jego muzyki

uzasadnia, dlaczego F. Chopina nazywa się najwybitniejszym kompozytorem pol-skim, wykonuje sa-modzielnie ćwiczenia utrwalające wiedzę o życiu i twórczości kompozytora

przedstawia ważne fakty biografi cznez życia F. Chopina, wymienia prestiżowe konkursy i festiwale chopinowskie

rozpoznaje słuchowo kilka utworów F. Cho-pina, wypowiada się na temat stylizacji muzyki ludowejw utworach kompo-zytora

śpiewa piosenkę Idzie wiosnaz akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, wymienia zwyczaje i obrzędy ludowe związane z wiosną

naśladuje na instru-mentach odgłosy natury charaktery-styczne dla pory wio-sennej (klekot bocia-na, rechotanie żab, brzęczenie owadów, itp.), śpiewa piosen-kę Idzie wiosna z akompaniamentem na instrumentach perkusyjnychw refrenie

opowiada o różnych wiosennych zwycza-jach i obrzędach lu-dowych (np.: topienie marzanny, chodzeniez gaikiem, śmigus--dyngus), rytmizuje przysłowia związane z wiosną

śpiewa gwarą przy-śpiewki ludowe związane z obrzę-dami i zwyczajami wiosennymi, insceni-zuje ruchem wybrany obrzęd ludowy

poznaje możliwości techniczno-wyko-nawcze fortepianu, zapoznaje się z frag-mentem arcydziełanarodowegoA. Mickiewicza Pan Tadeusz opisującego grę na cymbałach

wymienia instrumen-ty strunowe uderza-ne, bierze udział w zabawie muzycz-nej Czarne, białe, czarne, białe

charakteryzuje budo-wę instrumentów strunowych uderza-nych, wymienia naz-wiska wybitnych kompozytorów, któ-rzy tworzyli dzieła na fortepian

zna typy fortepia-nów, wyjaśnia dzia-łanie mechanizmu młoteczkowego w fortepianie, wy-mienia nazwiska wybitnych pianistów polskich i świato-wych

śpiewa piosenkę Kolorowy światz akompaniamentem pianina lub nagra-niem z płyty CD, prawidłowo wykonu-je kompozycję syme-tryczną

rytmicznie recy-tuje tekst piosenki Kolorowy świat, wypełniając pauzy klaskaniem w rytmie ćwierćnut, określa nastrój i charakter muzyki wysłucha-nych utworów, do-biera do nich właści-wą gamę barw

prawidłowo intonuje dźwięki oddalone od siebie o odległość kwarty i kwinty, ilu-struje brzmieniem instrumentów perku-syjnych treść wiersza Ile głosów w lesie?, stosując jak najwięcej efektów dźwiękona-śladowczych

charakteryzuje mu-zykę programową, dokonuje analizy wybranych utworów ilustracyjnych

18

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

30. Półton. Znaki chroma-tyczne w muzyce

poznanie podstawowych zasad muzyki, wykonywanie ćwiczeń muzycznych utrwalających wia-domości, granie na instrumen-tach krótkiej melodii

rozpoznaje w zapisie muzycznym znaki chromatyczne, pisze je poprawnie na pię-ciolinii

31. W rytmie rocka. Nauka piosenki Ten wspaniały rock

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, wykonywanie ruchu tanecznego do piosenki, słucha-nie utworów w różnych stylachi gatunkach muzycznych

włącza się w śpiew piosenki Ten wspa-niały rock, wystukuje miarę taktu w czasie wykonywania pio-senki

32. Wolno-szybko, głoś-no-cicho – znaki dy-namiczne i oznaczenia tempa w muzyce

poznawanie podstawowych elementów dzieła muzycznego, słuchanie utworów muzycznychze zwróceniem uwagi na określo-ny problem muzyczny, układanie na instrumentach perkusyjnych ilustracji muzycznej do wiersza, śpiewanie piosenki z akompania-mentem

określa w słuchanych utworach muzycz-nych tempo i dyna-mikę; głośno, cicho, szybko, umiarkowa-nie, wolno, włącza się w śpiew piosenki Wesoły pociąg

33. Zegarowa muzyka. Nauka piosenki Klini-ka zegarków

śpiewanie piosenki z akompania-mentem lub nagraniem z płyty CD, granie na instrumentach we-dług wzoru, tworzenie na instru-mentach kilkutaktowych melodii, słuchanie utworów muzycznych o określonej tematyce

włącza się w śpiew piosenki Klinika zegarków, naśladuje głosem brzmienie mechanizmów róż-nych zegarów, słucha utworów wielkich mistrzów

19

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

wyjaśnia pojęcie pół-ton w muzyce, śpiewa na sylabie „la” melodię opartą na pochodzie chromatycznym, wy-konuje z pomocą na-uczyciela ćwiczenia muzyczne w zeszyciećwiczeń

wyjaśnia znaczenie znaków chroma-tycznych w muzyce, gra na instrumencie dźwięki podane przez nauczyciela

umiejscawia na kla-wiaturze instrumentu nuty ze znakami chromatycznymi, gra na dzwonkach chromatycznych lub fl ecie melodię ludową Furman

rozróżnia znaki chro-matyczne przygodne i przykluczowe, wyja-śnia ich znaczenie w muzyce, gra melodie ze znakami chroma-tycznymi przygodny-mi i przykluczowymi

wystukuje na zasa-dzie echa trudniejsze rytmicznie takty piosenki Ten wspa-niały rock, wykonuje kilka elementów tanecznych do refre-nu piosenki, słucha utworów w rytmie rocka

poprawnie śpiewa piosenkę Ten wspa-niały rock z akompa-niamentem nauczy-ciela lub nagraniem z płyty CD, improwi-zuje do piosenki ruch taneczny, zachowu-jąc koordynację mu-zyczno-ruchową

samodzielnie wyko-nuje układ taneczny do refrenu piosenki Ten wspaniały rock według schematu zamieszczonegow podręczniku, gra na dzwonkach lub fl e-cie melodię w rytmie rocka

umie wyjaśnić poję-cia: rock, rock and roll, podaje kilka przykładów utworów muzycznych z tego gatunku oraz słynnych twórców i wykonaw-ców rockowychi rock and rollowych, wykonuje inwencję twórczą przy tworze-niu układu ruchowego do piosenki

określa zmiany tem-pa (przyspieszanie-zwalnianie) i dynamiki (coraz głośniej, coraz ciszej) w słuchanych utwo-rach muzycznych,wykonuje w zeszycie ćwiczeń zadania mu-zyczne z pomocąnauczyciela

stosuje zmiany tempa – accelerando przy interpretacji frag-mentu treści wiersza J. Tuwima Lokomo-tywa, śpiewa piosen-kę Wesoły pociąg, stosując właściwe tempo i dynamikę

zna powszechnie używane w muzyce włoskie oznaczenia tempa i dynamiki, stosuje na instrumen-tach perkusyjnych różne zmiany dyna-miczne przy interpre-tacji treści wiersza Burza majowa

zna działanie me-tronomu, układa na instrumentach per-kusyjnych według własnej inwencji ilustrację muzyczną do treści wiersza Burza majowa z za-stosowaniem zmian dynamicznych

śpiewa piosenkę Klinika zegarków z akompaniamentem pianina lub nagra-niem z płyty CD, wy-stukuje trudniejsze rytmicznie taktyna zasadzie echa

wystukuje rytmy na instrumentach per-kusyjnych według wzoru, śpiewa refren piosenki Klinika zegarków z użyciem instrumentów perku-syjnych

określa rytm tańca w melodii z opery Straszny dwór S. Moniuszki, bierze udział w zabawie ruchowej Zegary

tworzy na dzwon-kach lub fl ecie krótką melodyjkę kuran-tową, zapisuje na pięciolinii ułożoną melodię

20

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

34. Rondo w muzyce – tworzenie ronda ryt-micznego Pory roku

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, poznanie nowych form muzycznych, słuchanie utworów muzycznych o określo-nej budowie formalnej, granie na instrumentach utworów w okre-ślonej formie muzycznej

włącza się w śpiew piosenki Hula-hoop,przedstawia budowę ronda za pomocą symboli literowych

35. Na krakowską nutę – nauka piosenki Laj-koniku, prowadź nas

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, granie na instrumencie melodii w tanecznym rytmie, poznanie zwyczajów i tradycji ludowych, poznanie struktury muzyczno-ruchowej tańca naro-dowego, poznanie kroków i fi gur tanecznych tańca narodowego

włącza się w śpiew piosenki Lajkoniku, prowadź nas, bierze udział w zabawieruchowej Lajkonik, wymienia nazwy kroków i fi gur ta-necznych krakowia-ka, wyklaskuje puls rytmiczny melodii tańca

36. Hej, lato, lato! Nauka piosenki Takie lato

śpiewanie piosenek z akom-paniamentem, wykonywanie podstawowych kroków i fi gur tanecznych wybranych tańców, granie na instrumencie utworów różnych kompozytorów, słucha-nie utworów i rozpoznawanie stylu muzycznego epoki, wyjaś-nienie podstawowych terminów muzycznych.

wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi na poziomie elementar-nym, śpiewa w zespole wybraną piosenkę z repertuaru podręcznika, biernie uczestniczy w dysku-sjach.

21

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę Hula-hoop z akompa-niamentem pianinalub nagraniem z płyty CD, wystuku-je prawidłowo grupę rytmiczną ósemka z kropką – szesnast-ka, wykonuje grafi cz-ny schemat budowy ronda

rozpoznaje utwory o budowie ronda w słuchanych utwo-rach muzycznych, wskazuje refren i kuplety ronda, wy-jaśnia, czym różnią się od siebie części zmienne

przedstawia historię ronda, układa rondo rytmiczne Cztery pory roku, rytmizuje według własnej in-wencji kuplety ronda

układa na instrumen-tach perkusyjnych rondo rytmiczne

śpiewa piosenkę Laj-koniku, prowadź nasz akompaniamentem pianina lub nagra-niem z płyty CD, zna legendy związane z Krakowem, podaje charakterystyczne cechy krakowiaka, wykonuje w parze fi gurę „haczyki” i „drobna kaszka”

zna historię konika zwierzynieckiego, umie wyjaśnić pojęcie synkopy w muzyce, uzupełnia rytm takta-mi z synkopą, wyko-nuje prawidłowo kro-ki podstawowe krako-wiaka: cwał w przód bezzmienny, cwał w bok, cwał w przód zmienny, zachowując odpowiednie tempo

opowiada o zwy-czajach i tradycjach ziemi krakowskiej, rozpoznaje regional-ny strój krakowski, gra na dzwonkach lub fl ecie melodię Krako-wiaczek jeden, prawi-dłowo wykonuje krok krzesany krakowiaka oraz kilka fi gur zbio-rowych tańca

analizuje zapis mu-zyczny piosenki Lajkoniku, prowadź nas, śpiewa gwarą przyśpiewki ludowe z regionu krakow-skiego, dokonuje analizy muzyczno--ruchowej krakowia-ka, wykazuje in-wencję twórczą przy tworzeniu układu choreografi cznego do piosenki Lajkoniku, prowadź nas

wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi w stopniu popraw-nym, śpiewa piosenkiz akompaniamen-tem pianina lub nagraniem z płyty CD, improwizuje akompaniament na instrumentach perku-syjnych.

bierze udział w za-gadkach muzyczno--ruchowych, wykazu-je się wiedzą i umie-jętnościami muzycz-nymi w stopniu śred-nim, samodzielnie podejmuje zadania muzyczne, wykazuje inicjatywę w działa-niach zespołowych, poprawnie śpiewa piosenki z repertuaru podręcznika.

układa wakacyjne życzenia na melodię poznanej piosenki, wykazuje aktywną postawę w działaniach indywidualnychi zespołowych, wyka-zuje się wiedzą i umie-jętnościami w stopniu bardzo dobrym, potrafi obronić swój poglądi postawę twórczą, gra na instrumencie frag-menty utworów róż-nych kompozytorów.

wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi wy-kraczającymi poza obowiązujący zakres materiału nauczania, czynnie uczestniczy w dodatkowych za-jęciach muzycznych, angażuje się w życie artystyczne klasy i szkoły, wykazuje kreatywną postawę w różnych działaniach muzycznych.

22

Lp. Temat lekcji Standard wymagańWymagania

konieczne(dopuszczający)

1. Letnich wspomnień czar – nauka piosenki To lato

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, układanie melodii do wybranego tekstu wiersza, słuchanie różnych gatunków muzyki

włącza się w śpiew piosenki To lato, słucha wakacyjnych piosenek, przebo-jów minionego lata, wykazuje zaintereso-wanie treściami mu-zycznymi zawartymiw podręczniku Mu-zyczny świat cz. II

2. Krótka powtórka na dobry początek – utrwalenie wiado-mości o wartościach rytmicznych nut i pauz oraz nazwach solmi-zacyjnych i literowych dźwięków gamy C-dur

śpiewanie solmizacją i literowo dźwięków gamy C-dur, dzielenie na takty szeregów rytmicznych zgodnie z oznaczeniem takto-wym

wyszukuje w zapisie muzycznym piosenki To lato różnych war-tości rytmicznych i nazywa je, wymie-nia kilka polskich oznaczeń tempa i dynamiki

3. O muzyce średnio-wiecza

śpiewanie pieśni polskich z róż-nych epok historycznych, roz-poznawanie stylu muzycznego epoki, słuchanie utworów wiel-kich mistrzów, improwizowanie scenek ruchowych na określony temat

włącza się w śpiew pieśni Breve regnum, ogląda zdjęcia zabyt-ków średniowiecz-nych, wie, jak ważną rolę odgrywaw historii muzyki polskiej pieśń Bogu-rodzica

4. Dawne tańce i melodie epoki renesansu

poznanie charakterystycznych cech muzyki z różnych epok oraz jej twórców, słuchanie utworów z różnych epok, rozpoznawanie stylu muzycznego

ogląda albumyo europejskiej sztuce renesansowej, słucha utworów z epoki renesansu

CZĘŚĆ 2

23

Wymagania

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę To lato z akompania-mentem nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, nuci melodię swojej ulubionej piosenki – wakacyjnego przeboju, bierze udział w zabawie rytmicznej Jakie jesteś lato?

śpiewa piosenkę To lato i uzupełnia pau-zy klaskaniemw rytmie ćwierćnut, poprawnie taktuje na „cztery”, układa wakacyjną listę prze-bojów, wyraża swoje zdanie na temat war-tości ich tekstów i muzyki

układa melodię do krótkiego tekstu wier-sza, śpiewa piosenkę To lato, obserwując zapis nutowy, wie, co to jest przedtaktw muzyce

dobiera drugi głos do refrenu piosenki To lato, improwizuje ruch taneczny do melodii piosenki

wymienia różne oznaczenia taktowe, gra na instrumencie gamę C-dur, wystu-kuje na instrumencie rytmy na zasadzie echa, wymienia naz-wy polskich tańców narodowych

porównuje czas trwa-nia kilku wartości rytmicznychz jedną wartością o takim samym cza-sie trwania, uzupeł-nia takty brakującą wartością rytmiczną zgodnie z oznacze-niem taktowym

prawidłowo realizuje rytm z wartościami rytmicznymi z kropką, zaznacza w taktach prostych i złożonych akcenty metryczne, wymienia kilka włoskich ozna-czeń tempai dynamiki

grupuje wartości ryt-miczne w taktach,rozróżnia takty pro-ste i takty złożone, rytmicznie graz nut fragment me-lodii

śpiewa pieśń Breve regnum z akompa-niamentem pianina,rozpoznaje w słu-chanych utworach muzycznych śpiew chorałowy

wymienia najstarsze zabytki muzyki pol-skiej, opowiadao działalności mu-zycznej rybałtów, wymienia nazwisko średniowiecznego kompozytora pol-skiego

przy pieśni Breve regnum inscenizuje scenę wyboru i ko-ronacji króla żaków, wymienia cechy cho-rału gregoriańskiego, rozróżnia styl budow-li średniowiecznych:romański i gotycki

śpiewa fragment Bogu-rodzicy, poszukujew różnych źródłach informacji o najstar-szych zabytkach muzy-ki polskiej i twórczości kompozytorów z epoki średniowiecza, wymie-nia cechy stylów archi-tektonicznych: romań-skiego i gotyckiego

zna ramy czasowe renesansu, wymienia instrumenty muzycz-ne z tej epoki, wie, co to jest tabulatura

wymienia nazwiska kompozytorów, mala-rzy, architektów epoki renesansu, charaktery-zuje dzieło M. Gomół-ki Melodie na psałterz polski uczynione

zna główne założenia epoki renesansu, cha-rakteryzuje muzykę tego okresu, wyjaśnia słowo polifonia, zna techniki polifoniczne: imitację i kanon

charakteryzuje twór-czość G. P. Palestriny, O. di Lassa i polskich kompozytorów epoki renesansu, pokazuje krok podstawowy kuranta

24

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

5. Kolorowe barwy je-sieni – nauka piosenki Jesienne wędrowanie

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, tworzenie na instru-mentach perkusyjnych ilustracji muzycznych do wiersza, granie na instrumencie fragmentu utworu programowego, wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką

włącza się w śpiew piosenki Jesienne wędrowanie, wyko-nuje ćwiczenie dyk-cyjne Zamawianki deszczowe

6. Rodzina chordofonów – instrumenty struno-we szarpane

poznanie budowy i brzmienia instrumentów muzycznych, słu-chanie utworów na różne instru-menty w określonych stylach i gatunkach muzycznych

słucha utworów na gitarę, rozpoznaje na zdjęciach i nazywa instrumenty z grupy strunowych szarpa-nych

7. W naszej szkole nie jest nudno – nauka piosenki Profesor Robert

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, improwizowanie scenek ruchowych na określony temat, rytmizowanie tekstów w różnym metrum

włącza się w śpiew piosenki ProfesorRobert, wystukuje na zasadzie echa rytm piosenki

8. Od dźwięku do dźwię-ku – interwał tercji, kwinty i oktawy

rozpoznawanie słuchowe odleg-łości tercji, kwinty, oktawy, granie na instrumentach melodii, ze zwróceniem uwagi na występują-ce w niej odległości interwałowe, śpiewanie dźwięków oddalonych od siebieo różne interwały

wyjaśnia termin interwał w muzyce, powtarza głosem dźwięki oddalone od siebie o tercję, kwin-tę i oktawę

9. Historia wpisanaw żołnierską piosenkę

śpiewanie pieśni z różnych okresów historycznych, oglą-danie obrazów o tematyce bata-listycznej, przybliżenie faktów historycznych z różnych okresów historii Polski

włącza się w śpiew pieśni Wojenko, wo-jenko, ogląda obrazy batalistyczne przed-stawiające sceny bitewne z różnych okresów historii Polski

25

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę Je-sienne wędrowanie z akompaniamentem nauczyciela lub nagra-niem z płyty CD, wy-konuje według opisu kompozycję plastycz-ną Jesienny bukiet

gra na instrumencie czterotaktowy wstęp do piosenki Jesienne wędrowanie, wie, co to jest triola, prawidło-wo realizuje rytmz nieregularnym po-działem wartości

układa na instrumen-tach perkusyjnych ilustrację muzycznądo wiersza Jesień, prawidłowo realizuje rytm z nieregularnym podziałem wartości

gra na instrumencie fragment melodii Antonio VivaldiegoJesień, stosując właś-ciwe tempo, dynami-kę i artykulację

podaje podstawowe wiadomości o instru-mentach strunowych szarpanych, wie, jaką rolę w instrumencie odgrywa pudło rezo-nansowe

wie, na jakie grupy dzielą się instrumenty strunowe ze względu na sposób wydobycia z nich dźwięku, wyja-śnia różnice w budowie między gitarą klasycz-ną a elektryczną

zna budowę gitary, nazywa części in-strumentu, wymienia słynnych wirtuozów gitary klasycznej i elektrycznej, wyja-śnia słowo chordofon

zna genezę powsta-nia instrumentów strunowych szarpa-nych, poznaje kilka chwytów gitarowych i próbuje zagrać je na instrumencie

śpiewa piosenkę Pro-fesor Robert z akom-paniamentem lub na-graniem z płyty CD, uzupełnia występujące w piosence pauzy półnutowe i półnutowez kropką klaskaniem w rytmie ćwierćnut

rytmicznie recytuje fragment piosenki na tle wystukiwanego pulsu ósemkowego, bierze udział w zaba-wie pantomimicznej o tematyce szkolnej

prawidłowo wykonu-je ćwiczenia z wartoś-ciami rytmicznymi nut i pauz z kropką, rytmizuje w dowol-nym metrum teksty fraszek

improwizuje do pio-senki Profesor Ro-bert ruch taneczny, układa na instrumen-tach perkusyjnych do piosenki akompania-ment rytmiczny

określa odległość interwałową między dwoma dźwiękami napisanymi na pię-ciolinii, od podanego dźwięku pisze drugi oddalony od niego o określoną odle-głość interwałową

gra na instrumencie interwał tercji, kwintyi oktawy od podanego dźwięku, rozróżnia interwały melodycznei harmoniczne, wyko-nuje ćwiczenia utrwa-lające odległość i brzmienie interwa-łów

gra na instrumencie melodię J. Straussa Nad pięknym modrym Dunajem, zwraca uwagę na brzmienie występujących w melodii interwałów, śpiewa od podanego dźwięku drugi dźwięk oddalony o określoną odległość

śpiewa solmizację Menueta J. S. Bacha,gra na instrumencie jego melodię

śpiewa pieśń Wojenko, wojenko z akompania-mentem nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wystukuje prawi-dłowo takty z grupą rytmiczną (ćwierćnutaz kropką, ósemka)

zna genezę hym-nu państwowego, śpiewa Mazurka Dąbrowskiego, za-chowując właściwą postawę w czasie jego wykonywania

śpiewa partię solową pieśni Wojenko, wo-jenko, opowiadao ważnych faktach historycznych i bo-haterach narodowych opisanych w tekstach pieśni

poznaje kilka innych pieśni z okresu I woj-ny światowej, śpiewa poprawnie Rotę, zna okoliczności powsta-nia pieśni

26

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

10. Triada harmoniczna gamy

poznanie podstawowych zasad muzyki, granie na instrumencie i śpiewanie przykładów muzycz-nych utrwalających określone zagadnienie z zasad muzyki

pisze na pięciolinii gamę C-dur, nazywa jej dźwięki litero-wo, wie, co to jest trójdźwięk, podaje kilka przykładów na pięciolinii

11. Instrumenty dęte drewniane – nauka piosenki Bo on gra na saksofonie

poznanie budowy i rodzajów instrumentów muzycznych, słu-chanie utworów muzycznych na różne instrumenty, śpiewanie piosenki z akompaniamentem

włącza się w śpiew piosenki Bo on gra na saksofonie, słu-cha utworów mu-zycznych na różne instrumenty dęte drewniane

12. Flet podłużny – instru-ment dęty drewniany

poznanie budowy i rodzajów instrumentu, granie na instru-mencie melodii w jedno- i dwu-głosie, poznanie utworów w róż-nych stylach i gatunkach mu-zycznych

próbuje wydobyć pojedyncze dźwięki z fl etu podłużnego, zna zasady zachowa-nia higieny korzysta-nia z instrumentu

13. Zima w malarstwiei muzyce – nauka pio-senki Zimna zima

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, granie na instrumencie fragmentu utworu o charakterzeprogramowym, poznanie przy-kładów dzieł muzycznych i plastycznych inspirowanych określoną tematyką

włącza się w śpiew piosenki Zimna zima, ogląda repro-dukcje malarskie związane tematycz-nie z zimą

27

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

z pomocą nauczycie-la pisze na pięciolinii triadę harmoniczną gamy C-dur, nazywa jej I, IV, V stopień, wykonuje ćwiczenia muzyczne w zeszycie ćwiczeń

poprawnie defi niuje triadę harmoniczną, zaznacza w gamie T S D i buduje sa-modzielnie od nich trójdźwięki triady w układzie melodycz-nym i harmonicznym, rozpoznaje słuchowo triadę harmoniczną gamy

śpiewa trójdźwięki triady harmonicznej,samodzielnie pisze triadę harmoniczną gamy D-dur, G-dur, F-dur, gra na dzwon-kach lub fl ecie wy-braną gamę i jej tria-dę harmoniczną

układa na instru-mencie do wybranej piosenki lub melodii akompaniament oparty na trójdźwię-kach triady harmo-nicznej

śpiewa piosenkę Bo on gra na saksofoniez akompaniamen-tem nauczyciela lub nagraniem na płycie CD, prawidłowo nazywa muzyków grających na in-strumentach dętych drewnianych

krótko charakteryzu-je instrumenty dęte drewniane, wykonuje samodzielnie w zeszy-cie ćwiczeń zadania utrwalające wiedzęo instrumentach dę-tych drewnianych, wie, co to jest przed-takt w muzyce

rozpoznaje brzmienie instrumentów dętych drewnianych w słucha-nych utworach mu-zycznych, dokonuje podziału instrumentówze względu na sposób pobudzania w nich powietrza do drgań

poznaje budowę sak-sofonu i jego rodzaje, dobiera drugi głos do refrenu piosenki Bo on gra na saksofonie

charakteryzuje budo-wę fl etu podłużnego, wymienia jego czę-ści, zna kilka chwy-tów na fl et podłużny, wydobywa pojedyn-cze dźwięki z instrumentu

czysto intonuje na fl ecie podłużnym dźwięki gamy C-dur, ma prawidłową po-stawę w czasie gry, poprawnie operuje oddechem

analizuje zapis nuto-wy melodii (określa wartości rytmiczne, metrum, tempo, dy-namikę), poprawnie gra na fl ecie podłuż-nym melodie jedno-głosowe

poprawnie prowadzi melodię w czasie gryna fl ecie utworów wielogłosowych, gra melodie ze znakami chromatycznymi, w czasie gry stosuje artykulację staccatoi legato

śpiewa piosenkę Zimna zima z akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, wystukuje na zasa-dzie echa trudniejsze rytmicznie takty piosenki

poprawnie wyklasku-je rytm piosenki Zim-na zima, określa techniki malarskie i kolorystykę ogląda-nych reprodukcjio tematycezimowej, określa znaczenie znaków chromatycznych w muzyce

wyjaśnia technikę gry na skrzypcach – piz-zicato, gra na dzwon-kach lub fl ecie frag-ment utworu Zima A. Vivaldiego

opracowuje na in-strumenty perkusyjne akompaniament ryt-miczny do fragmentu utworu Zima A. Vi-valdiego

28

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

14. Obrzędy i zwyczaje związane z Bożym Narodzeniem i No-wym Rokiem – nauka piosenki Dzień jeden w roku

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, granie na instrumencie wstępu i zakończenia piosenki, kultywowanie obrzędówi zwyczajów świątecznych, śpie-wanie w kanonie dwu-, trzygło-sowym

włącza się w śpiew piosenki Dzień jedenw roku, opowiada o tradycjachi zwyczajach świą-tecznych kultywo-wanych w domu rodzinnym

15. Hej, kolęda, kolęda – granie na instru-mentach popularnych kolęd i pastorałek

śpiewanie pieśni z akompania-mentem, granie na dzwonkach, fl ecie lub keyboardzie tradycyj-nych kolęd i pastorałek, słucha-nie utworów w różnych stylach muzycznych

śpiewa w grupie wy-braną kolędę, słucha pieśni bożonarodze-niowe w opracowa-niu chóralnymi instrumentalnym

16. Instrumenty dęte bla-szane

śpiewa piosenkę z akompania-mentem, poznaje budowę in-strumentów muzycznych, słucha brzmienia instrumentóww utworach muzycznych

rozpoznaje na zdję-ciach instrumenty dęte blaszane i wła-ściwie nazywa je, włącza się w śpiew piosenki Orkiestry dęte

17. W karnawałowym rytmie cza-czy

poznanie kroków i fi gur dla pary wybranego tańca, słuchanie muzyki w różnych stylach i kie-runkach muzycznych, śpiewanie piosenki z akompaniamentem

włącza się w śpiew piosenki Ziemia peł-na słońca, wystukuje rytm cza-czy

29

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę Dzień jeden w roku z akom-paniamentem nauczy-ciela lub nagraniemz płyty CD, opowiada o tradycjach i zwycza-jach związanychz okresem Bożego Narodzenia i Nowego Roku kultywowanych w regionie, samodziel-nie wykonuje zadania w zeszycie ćwiczeń

analizuje zapis mu-zyczny piosenki (określa metrum, tempo, dynamikę, nazywa wartości ryt-miczne), wyklaskuje rytm piosenki Dzień jeden w roku,poprawnie śpiewa jej wokalizy

gra na dzwonkach lub fl ecie wstęp i zakoń-czenie do piosenki Dzień jeden w roku, prawidłowo śpiewa melodię Kanonu no-worocznego w dwu- i trzygłosie

tworzy na instrumen-tach perkusyjnych akompaniament do piosenki Dzień jedenw roku

umie wyjaśnić róż-nice między kolędą i pastorałką, śpiewa pieśń bożonarodze-niową, zachowując odpowiedni wyraz artystyczny utworu

analizuje rytm i me-lodię kolędy Jezus malusieńki, gra utwór na dzwonkach, fl ecie lub keyboardzie

zna genezę powstania kolędy Cicha noc, gra utwór na fl ecie, dzwonkach lub key-boardzie, rozpoznaje słuchowo utwórF. Chopina Scherzo h-moll

dobiera drugi głos do melodii kolęd i pastorałek, gra na instrumencie kilka melodii bożonaro-dzeniowych

śpiewa piosenkę Or-kiestry dęte z akom-paniamentem nauczy-ciela lub nagraniem z płyty CD, słucha brzmienia instrumen-tów dętych blasza-nych

wyjaśnia termin ae-rofony, rozpoznaje w słuchanych utwo-rach muzycznych brzmienie instrumen-tów dętych blasza-nych

charakteryzuje popu-larne instrumenty dęte blaszane, samodzielnie wykonuje zadaniaw zeszycie ćwiczeń, wymienia części in-strumentów dętych blaszanych (tłumik, suwak, wentyle, czara głosowa)

zna historię instru-mentów dętych bla-szanych, zna nazwy dawnych instrumen-tów dętych, np. cynk, serpent, ofi klejda, buccina

śpiewa piosenkę Ziemia pełna słońca z akompaniamen-tem nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, mówi w rytmie cza-czy krótki tekst wierszowany

podaje charaktery-stykę tańca cza-cza, wykonuje krok pod-stawowy cza-czy w przód i w tył, wy-stukuje trudniejsze rytmicznie takty pio-senki Ziemia pełna słońca

tańczy w parze krok podstawowy cza-czyw przód i w tył, anali-zuje zapis muzyczny piosenki Ziemia peł-na słońca (metrum, wartości rytmiczne nut i pauz, tempo, dynamika)

tworzy układ chore-ografi czny do refrenu piosenki Ziemia pełna słońca oparty na krokach i fi gurach tanecznych cza-czy

30

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

18. Organy – król instru-mentów

poznanie budowy instrumentów muzycznych, słuchanie brzmie-nia instrumentów w utworach muzycznych, poznanie twórczo-ści wybitnych kompozytorów

wie, do jakiej grupy instrumentów należą organy i rozpoznaje je na tablicy z instru-mentami muzyczny-mi, słucha muzyki organowej

19. Życie i twórczość Jana Sebastiana Bacha

poznanie życia i twórczości wy-bitnych kompozytorów, słucha-nie utworów muzycznych wy-branego kompozytora, śpiewanie piosenki z akompaniamentem, rozpoznawanie stylu muzyczne-go epoki

wie, kim był J. S. Bach i w jakiej epoce tworzył, słucha pio-senki Jan Sebastian Bach w wykony-waniu nauczyciela, wymienia z tekstu piosenki miasta, w których żył kom-pozytor oraz utwory, które tworzył

20. Wariacje muzyczne poznanie budowy nowej formy muzycznej, rozpoznawanie for-my muzycznej w słuchanych utworach różnych kompozyto-rów, tworzenie na instrumentach dzieła o określonej budowie formalnej

słucha utworów mu-zycznych w formie wariacji, dostrzega w wariantach waria-cji zmiany metrum, tempa, dynamiki, wartości rytmicznych

21. Wielka orkiestra sym-foniczna – nauka pio-senki Zabierz mnie do fi lharmonii

poznanie różnych typów zespo-łów wykonawczych, słuchanie utworów muzycznych na okre-ślone zespoły instrumentalne, śpiewanie piosenki z akompania-mentem

wymienia różnych wykonawców mu-zyki (solista, zespół wokalno-instru-mentalny, orkiestra, chór), słucha utwo-rów na orkiestrę symfoniczną

22. Pieśni i obrzędy ludu polskiego

poznanie obrzędów i zwyczajów ludowych z różnych regionów Polski, śpiewanie przyśpiewek i pieśni ludowych, słuchanie utworów w różnych stylach mu-zycznych

włącza się w śpiew przyśpiewek i pieśni ludowych, wymienia kilka zwyczajówi obrzędów kultywo-wanych w różnych regionach kraju

31

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

wyjaśnia termin aerofony, wymienia funkcje organów w przeszłości i mu-zyce współczesnej

wymienia i nazywa główne części or-ganów, wie, co to są głosy organowe, podaje kilka nazwisk kompozytorów, któ-rzy tworzyli utworyna organy

wymienia i charak-teryzuje odmiany organów: portatyw i pozytyw, wyjaśnia sposób wydobywania dźwięków z organów, podaje kilka tytułów utworów organowych i nazwiska ich twórców

zna historię organów od czasów starożyt-nych do współczes-ności, podaje kilka przykładów słynnych organów w Europiei Polsce

słucha utworówJ. S. Bacha i wypo-wiada swoje zdanie na temat jego mu-zyki, podaje kilka tytułów dzieł kom-pozytora, poprawnie wykonuje zadania muzyczne w zeszycie ćwiczeń

przedstawia ważne fakty biografi czne z życia i twórczościJ. S. Bacha, wymie-nia główne formy muzyczne epoki baroku, poprawnie wykonuje wokalizędo piosenki Jan Se-bastian Bach

gra na dzwonkach lub fl ecie Menueta J. S. Bacha, poprawnie wykonuje rytm melo-dii z nieregularnym podziałem wartości rytmicznych, wymienia instrumenty muzyczne epoki baroku, rozpozna-je utwory J. S. Bacha i podaje ich tytuły

charakteryzuje formę fugi, kantaty i pasji, poszerza swoją wie-dzę o życiu i twórczo-ści J. S. Bacha,charakteryzujestyl muzycznyw epoce baroku

wyjaśnia formę wariacji w muzyce, określa zmiany, jakie nastąpiły w prze-kształceniach tematu wariacji

wykonuje według wzoru wariacje rytmiczne oparte na tekście fraszki, rozpoznaje w słu-chanych utworach muzycznych formę wariacji

analizuje przekształce-nia tematu w utworzeF. Chopina Wariacje na temat Rossiniego, samodzielnie układa wariację rytmiczną do krótkiego tekstu wier-szowanego

układa na instrumen-tach wariację melo-dyczną Pory roku

bierze udziałw zabawie muzycz-nej Dyrygent, śpiewa piosenkę Zabierz mnie do fi lharmoniiz akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD

wymienia skład or-kiestry symfonicznej, recytuje tekst piosen-ki z uzupełnieniem pauz klaskaniem w rytmie ćwierćnut

zna układ muzyków na scenie, wymienia różne typy orkiestr (smyczkowa, jazzo-wa, dęta) i przykłady utworów muzycznych napisanych na taki zespół wykonawczy

tworzy na instrumen-tach akompaniament do refrenu piosenki Zabierz mnie do fi l-harmonii, zna genezę powstania orkiestry, tworzy plakat koncer-towy na komputerze

bierze udział w za-bawie muzyczno-ru-chowej Gołąbeczekprzylata, śpiewa przyśpiewki ludowe z akompaniamenteminstrumentu lub na-graniem z płyty CD

opowiada o zwy-czajach i obrzędach ludowych różnych regionów Polski, śpiewa pieśń ludową Ty pójdziesz górą

wyjaśnia znaczenie pojęć: etnografi a, folk-lor, śpiewa w kanonie dwugłosowym me-lodię ludową Posłała mnie matka

zna życie i twórczość Oskara Kolberga, po-szerza swoją wiedzęo muzyce w stylu folk

32

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

23. Raz na ludowo – mu-zyka i tańce ludu pol-skiego

słuchanie muzyki w wykonaniu kapel ludowych, oglądanie wy-stępów tanecznych w wykonaniu zespołów folklorystycznych, uczestniczenie w zabawach mu-zyczno-ruchowych, granie na instrumentach melodii w różnych stylach muzycznych

improwizuje w pa-rach ruch taneczny do melodii ludowej Szewc, rozpoznaje na zdjęciu instrumenty ludowe i właściwie je nazywa

24. Wielkie dzieła na wielkich scenach – opera

poznaje nowe gatunki muzyczne, słucha utworów w określonym gatunku muzycznym wybitnych kompozytorów europejskich, nuci znane fragmenty muzyczne

słucha muzyki ope-rowej, śpiewa na sylabie „la” melodię uwertury do opery Wilhelm Tell z akompaniamentem nauczyciela

25. Raz durowo, raz mo-lowo – nauka piosenki Wiosenne przebudze-nie

rozpoznanie tonacji utworów muzycznych, granie na instru-mencie melodii w trybie dur, moll, śpiewanie piosenki ze zmia-ną tonacji z akompaniamentem

śpiewa za nauczycie-lem dźwięki gamy molowej i durowej, określa różnicę w brzmieniu obu gam, reaguje na zmia-nę tonacji w utworze muzycznym

26. Stanisław Moniuszkoi jego muzyka

poznanie działalności i twórczo-ści artystycznej wybitnych kom-pozytorów polskich, słuchanie utworów wielkich mistrzów mu-zyki, śpiewanie polskich pieśni artystycznych

słucha dzieł S. Mo-niuszki, wymienia kilka tytułów jego utworów, wystukuje na zasadzie echa rytm pieśni Prząś-niczka

33

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

charakteryzuje ludo-we zespoły instru-mentalne, improwi-zuje taniec góralski Zbójnicki, samo-dzielnie wykonuje ćwiczenia w zeszycie ćwiczeń

opisuje budowę wy-branych instrumen-tów ludowych, bierze udział w zabawie tanecznej Szyję buty, szyję buty

gra na dzwonkach lub fl ecie melodię kaszub-ską Szewc, wymienia polskich kompozyto-rów, którzy włączali do swej twórczości muzykę ludową oraz przykłady ich dzieł inspirowanych folk-lorem

zna skład instrumen-talny kapel ludowych w różnych regionach Polski, wykonuje w parze taniec ludo-wy Owczarek, wy-mienia polskie festi-wale folklorystyczne

wymienia głosy żeń-skie i męskie śpiewa-ków, opowiada, w jaki sposób pow-staje widowisko operowe, wie, czym zajmuje się chore-ograf

opowiada o roli mu-zyki w widowisku operowym, wystuku-je na bębenku rytm uwertury do opery Wilhelm Tell, wy-mienia główne części opery i wyjaśnia ter-miny związane z tym gatunkiem muzyki

rozpoznaje w wysłu-chanych fragmentach muzycznych głosy śpiewaków i wła-ściwie je nazywa, wymienia nazwiska kompozytorów ope-rowych oraz tytuły ich wybitnych dzieł

zna historię powstania i rozwoju opery, opo-wiada o twórczości operowej wybitnych kompozytorów euro-pejskich, nuci znane melodie operowe

włącza się w śpiew piosenki Wiosenne przebudzenie, pisze na pięciolinii gamę C-dur i gamę a-moll, bierze udział w za-bawie muzyczno-ru-chowej związanejze zmianą tonacji

śpiewa piosenkę Wio-senne przebudzeniez akompaniamentem nauczyciela lub nagra-niem z płyty CD,wykonuje pracę plas-tyczną inspirowaną utworem muzycznym, stosując barwy ciepłe i zimne do określenia tonacji melodii

gra na dzwonkach chromatycznych me-lodię w tonacji majo-rowej i minorowej,od podanego dźwięku śpiewa na sylabie „la” gamę molowąi durową

określa tonację utwo-rów muzycznych, gra na dzwonkach chro-matycznych gamy majorowe i minoro-we do dwóch znaków chromatycznych

włącza się w śpiew pieśni Moniuszki Prząśniczka, wy-mienia kilka tytułów pieśni kompozytora, zapoznaje się z tek-stem kilku pieśni

śpiewa pieśń Prząś-niczka z akompania-mentem nauczyciela, opowiada, jaką rolę w czasie zaborów spełniał Śpiewnik do-mowy S. Moniuszki

opowiada ważne fak-ty z życia i twórczo-ści S. Moniuszki, wykonuje samodziel-nie pieśń Prząśnicz-ka, wie, jaką rolę odegrał S. Moniuszko w rozwoju polskiej muzyki artystycznej

opowiada genezę powstania opery Halka oraz jej treść literacką

34

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

27. Straszny dwór – opera narodowa Stanisława Moniuszki

słuchanie dzieł polskich kom-pozytorów, poznanie treści wy-branej opery polskiej, śpiewanie piosenki z akompaniamentem, wykonywanie pracy plastycznej różnymi technikami

słucha fragmentów muzycznych z ope-ry Straszny dwór, włącza się w śpiew piosenki Straszny dworek

28. W wiosennym rytmie rock and rolla – nauka piosenki Słoneczny rock

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, nauka podstawowego kroku i fi gur tanecznych rock and rolla, granie na instrumencie melodii w różnych stylach i ga-tunkach muzycznych

włącza się w śpiew piosenki Słoneczny rock, wymienia na-zwy kilku tańców towarzyskich

29. Morskie opowieści –nauka piosenki Wiej wietrze, wiej

śpiewanie piosenki z akompania-mentem, poznanie zwyczajów i tradycji marynarskich, tworze-nie na instrumentach ilustracji muzycznych, słuchanie muzyki programowej określonej tema-tycznie

włącza się w śpiew piosenki Wiej wie-trze, wiej, ogląda obrazy o tematyce marynistycznej, poznaje dzieła lite-rackie inspirowane morzem

30. Karol Szymanowski – mistrz muzycznych nowości

poznanie ważnych faktów bio-grafi cznych i twórczości wybit-nego kompozytora polskiego, słuchanie utworów z dorobku artystycznego kompozytora i wypowiadanie się na temat jego muzyki

wie, kim był Karol Szymanowski i ja-kie gatunki muzyki tworzył, słucha wy-branych dzieł kom-pozytora

35

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

śpiewa piosenkę Straszny dworek z akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, wymienia ważne za-bytki architektoniczne w swoim regionie

opowiada treść li-bretta operyStraszny dwór, prawidłowo wyklaskuje rytm piosenki Straszny dworek, śpiewa par-tię solową piosenki

śpiewa fragment arii Skołuby z III aktu opery Straszny dwór – Ten zegar stary, analizuje zapis muzyczny piosenki Straszny dworek

wykonuje techniką komputerową projekt dekoracji scenicznejdo jednej ze scen z opery Straszny dwór

charakteryzuje taniec rock and roll, śpiewa piosenkę Słoneczny rock z akompaniamen-tem instrumentu lub nagraniem z płyty CD

gra na instrumencie melodię Rock and roll, wykonuje krok podstawowy rock and rolla

opowiada o historii tańców towarzyskich, charakteryzuje wy-brane tańce, tańczy w parze krok podsta-wowy rock and rolla

opowiada o rock and rollu jako gatunku współczesnej muzyki rozrywkowej, wyko-nuje w parze różne fi gury taneczne rock and rolla

śpiewa piosenkę Wiej wietrze, wiej z akom-paniamentem instru-mentu lub nagraniem z płyty CD, rysuje ilustrację plastyczną do utworu C. Debus-sy’ego Gra fal

wyjaśnia znaczenie słowa szanta, wy-mienia kilka tytułów utworów muzycznych inspirowanych mo-rzem oraz nazwiska ich twórców, słucha utworów muzycznych inspirowanych mo-rzem i wypowiada się na ich temat

opowiada o zwycza-jach marynarskich panujących na stat-kach, tworzy na in-strumentach i głosem jeden z obrazów mo-rza (sztorm, wschód słońca, rejs statkiem), bierze udział w zaba-wach muzyczno--ruchowych obrazują-cych pracę marynarzy na statku

wymienia rodzaje szant marynarskich, poprawnie śpiewa pieśń kaszubską Że-glarz

wypowiada swoje zdanie na temat mu-zyki K. Szymanow-skiego, wymienia kilka tytułów dzieł kompozytora

wyjaśnia znaczenie muzyki K. Szy-manowskiego dla dziedzictwa polskiej kultury narodowej, poprawnie wykonuje zadania w zeszycie ćwiczeń

przedstawia ważne fakty z życia i twór-czości K. Szymanow-skiego, opowiada li-bretto baletu Harna-sie, poznaje wiersz W. Chotomskiej List do Pana Szymanow-skiego i wypowiada się na temat jego treści

szuka w różnych źródłach informacji na temat biografi i K. Szymanowskiego

36

Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne(dopuszczający)

31. Okresowa budowa melodii

poznanie okresowej budowy melodii, wyodrębnienie w za-pisie muzycznym i słuchowo podstawowych odcinków melo-dycznych, granie na instrumencie melodii ze zwróceniem uwagi na budowę i brzmienie odcinków melodycznych

improwizuje mu-zyczne pytania i od-powiedzi, wymienia podstawowe odcinki melodii: motyw, fraza, zdanie i okres muzyczny

32. O nas samych – nauka piosenki Przyszli idole

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, wykonanie pracy plastycznej określoną techniką, przedstawianie dyskografi iswojego ulubionego wykonawcy muzycznego

włącza się w śpiew piosenki Przyszli idole, opowiadao swoich zaintere-sowaniach, bierze udział w zespoło-wych zabawach mu-zyczno-ruchowych

33. Lato, co ty na to – na-uka piosenki, Latow kaloszach

śpiewanie piosenki z akompa-niamentem, słuchanie utworów programowych o określonej tematyce, tworzenie na instru-mentach ilustracji muzycznej do tekstu wiersza

włącza się w śpiew piosenki Wakacyjna laba, słucha progra-mowych utworów muzycznych o tema-tyce lata

34. Pożegnamy się piosen-ką, muzyką i tańcem

śpiewanie piosenek z akompa-niamentem, granie na instrumen-tach fragmentów utworów róż-nych kompozytorów, wykony-wanie kroków i fi gur tanecznych wybranego tańca.

śpiewa w grupie pio-senki z akompania-mentem nauczyciela lub nagraniemz płyty CD, włącza się do zabaw mu-zyczno-ruchowych, wykazuje się ele-mentarną wiedzą i umiejętnościami muzycznymi.

37

podstawowe(dostateczny)

rozszerzające (dobry)

dopełniające(bardzo dobry)

wykraczające(celujący)

wskazuje w zapisie muzycznym melodii Czerwone jabłuszko odcinki melodyczne: fraza I, II, III, IV; I zdanie, II zdanie mu-zyczne

układa na dzwonkach lub fl ecie zakończe-nie muzycznej odpo-wiedzi, wyjaśnia, co to jest poprzedniki następnik

gra na dzwonkach fragment melodii ludowej Czerwone jabłuszko, wsłuchuje się w brzmienie wy-odrębnionych w zapi-sie muzycznym od-cinków melodycz-nych

do podanej melodii poprzednika ukła-da na instrumencie melodię następnika i zapisuje ją na pię-ciolinii

śpiewa piosenkę Przy-szli idole z akompa-niamentem nauczycie-la lub nagraniem z płyty CD, wypowia-da swoje zdanie na temat: Dlaczego warto zawsze być sobą i realizować własne marzenia i ideały?

śpiewa piosenkę Przyszli idolez uzupełnianiem pauz klaskaniem w rytmie ćwierćnut, wykonuje pracę plastyczną To ja i mój świat techni-ką collage

opowiada o twórczo-ści i osiągnięciach muzycznych swojego idola, przygotowujei prezentuje utwory w jego wykonaniu, gra na instrumencie melodię Tak bardzo się starałem

gra na instrumencie wybrany fragment muzyczny z repertu-aru ulubionego wyko-nawcy, przedstawia muzycznie w rytmie rapu, samby, bluesa krótkie wiersze tema-tycznie związane z charakterami uczniowskimi

śpiewa piosenkę Wakacyjna labaz akompaniamentem nauczyciela lub na-graniem z płyty CD, bierze udział w zaba-wie rytmicznejCo przynosi lato?

wydobywa głosem i z instrumentów perkusyjnych różne efekty dźwiękonaśla-dowcze i umuzycznia nimi treść wiersza

tworzy na instrumen-tach perkusyjnych ilustrację muzyczną do wiersza J. Sucho-rzewskiej Letnia ule-wa

opisuje środki wyrazu artystycznego zastoso-wane przez kompozy-tora w utworze Lato, cz. Presto, dla ukaza-nia obrazu letniej bu-rzy, wyszukuje w źródłach dzieł pla-stycznych, literackich, muzycznych o tematy-ce lata

słucha utworów w różnych rytmach tanecznych i rozpo-znaje, na jakim tańcu są oparte, śpiewa solo z akompaniamentem, gra na instrumencie utwór o łatwej struk-turze rytmiczno-me-lodycznej, wykazuje się wiedzą i umiejęt-nościami w stopniu poprawnym.

słucha utworów mu-zycznych różnych kompozytorówz repertuaru pod-ręcznika, a następnie podaje ich tytułyi nazwiska twórców, śpiewa a cappella kilka piosenek, wy-kazuje swoją wiedzę i umiejętności mu-zyczne w stopniu średnim.

wykonuje w parze kroki i fi gury tanecz-ne wybranego tańca, gra na instrumencie utwory z repertuaru muzycznego podręcz-nika Muzyczny świat cz. II, wykazuje się wysokim poziomem wiedzy i umiejętności muzycznych.

odpowiada bezbłęd-nie na pytania zawar-te w quizie muzycz-nym Zostań mistrzem muzyki, wykazuje się wiedzą i umiejętno-ściami wykraczają-cymi poza program nauczania, korzystaz różnych źródeł medialnych w celu poszerzenia swojej wiedzy.

38

V. KRYTERIA OCENY

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umie-jętności objętych programem w stopniu bardzo dobrym i dodatkowo:– czynnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych– wykazuje zainteresowanie muzyką (np. bierze udział w koncertach)– podejmuje dodatkowe zadania (zdobywa informacje z innych źródeł, anga-

żuje się w życie artystyczne klasy i szkoły)– reprezentuje szkołę w konkursach muzycznych.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umie-jętności w wysokim stopniu, a ponadto:– wykazuje aktywną postawę w pracach indywidualnych i zespołowych– wyróżniająco wywiązuje się z wszelkich zadań i powierzonych mu ról– uzyskuje bardzo dobre i dobre oceny cząstkowe– starannie wykonuje ćwiczenia plastyczno-muzyczne– potrafi obronić swój pogląd i postawę twórczą.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres programowy wiedzy i umiejętności w stopniu średnim, a także:– zwykle pracuje systematycznie i efektywnie, indywidualnie i w grupie– poprawnie formułuje wnioski i udaje mu się bronić swych poglądów– odpowiednio wywiązuje się z części zadań i powierzonych ról– najczęściej uzyskuje dobre oceny cząstkowe.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejęt-ności w stopniu poprawnym oraz:– nie zawsze pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje wszelkie

działania– rzadko uczestniczy w dyskusjach i pracach zespołowo-grupowych– czasami poprawnie formułuje wnioski– ma problemy z obroną swoich poglądów– najczęściej uzyskuje dostateczne oceny cząstkowe.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umie-jętności na poziomie elementarnym, a także:– nie pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje działania– biernie uczestniczy w dyskusjach– niestarannie wykonuje ćwiczenia– nie formułuje własnych wniosków.

39

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nawet w stopniu elementarnym nie opanował materiału i nie nabył umiejętności wskazanych w programie na-uczania oraz:– nie wykazuje zainteresowania przedmiotem– nie bierze udziału w działaniach twórczych– nie prowadzi zeszytu przedmiotowego– nie wykazuje żadnej chęci do poprawy swojej oceny.

Ocena ta nie wynika z możliwości czy z braku uzdolnień ucznia, lecz z całko-witej niechęci do przedmiotu oraz pracy na lekcjach.

Ocena semestralna powinna być wystawiona z uwzględnieniem kryteriów wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania. Musi odzwiercie-dlać postawę ucznia wobec przedmiotu i wykonywanych zadań oraz wysiłek, jaki uczeń wkłada w ich realizację. Powinna być wykładnikiem osiągniętych umiejętności, poziomu uzyskanej wiedzy w danym okresie oraz motywować i zachęcać ucznia do rozwijania zainteresowań plastycznych i muzycznych.

Ocena roczna musi uwzględniać wiedzę oraz umiejętności ucznia zdobyte i utrwalone w ciągu całego roku. Podobnie jak ocena semestralna, powinna uwzględniać zapisy, które wynikają z wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania.

40