Przebieg procesu karnego sprzeda¿y: J. Grajewski (red.) PRAWO KARNE PROCESOWE – CZÊŒÆ OGÓLNA,...
Transcript of Przebieg procesu karnego sprzeda¿y: J. Grajewski (red.) PRAWO KARNE PROCESOWE – CZÊŒÆ OGÓLNA,...
W sprzeda¿y:
J. Grajewski (red.)
PRAWO KARNE PROCESOWE – CZÊŒÆ OGÓLNA, wyd. 3
Podrêczniki Prawnicze
P. Hofmañski (wprowadzenie)
KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO, wyd. 15
Teksty Ustaw Becka
KODEKS KARNY, KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO, KODEKS
KARNY WYKONAWCZY, wyd. 27
Teksty Ustaw Becka
KODEKS KARNY, KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO, KODEKS
KARNY WYKONAWCZY, KOSZTY S¥DOWE KARNE, wyd. 17
Edycja S¹dowa
KODEKS KARNY, KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO. EDYCJA
PROKURATORSKA, wyd. 19
Twoje Prawo
KODEKS POSTÊPOWANIAKARNEGO Z WPROWADZENIEM, wyd. 26
Twoje Prawo
P. Hofmañski (red.)
KODEKS POSTÊPOWANIAKARNEGO. KOMENTARZ, T. I–III, wyd. 3
Du¿e Komentarze Becka
P. Hofmañski, E. Sadzik, K. Zgryzek
KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO. KOMENTARZ.
AKTUALIZACJE, T. IV
Du¿e Komentarze Becka
www.sklep.beck.pl
Przebieg procesukarnego
† Jan Grajewski
profesor zw. doktor habilitowanyUniwersytet Gdañski
zaktualizowa³dr S³awomir SteinbornUniwersytet Gdañski
5. wydanierozszerzone i zaktualizowane
Redakcja: Aneta Flisek
© Wydawnictwo C. H. Beck 2012
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Sk³ad i ³amanie: TiM-Print, Warszawa
Druk i oprawa: P.W.P. INTERDRUK, Warszawa
ISBN 978-83-255-3152-2
e-book: 978-83-255-3153-9
Od Autora
Podrêcznik obejmuje przebieg procesu karnego w œwietle obowi¹zuj¹cych
od 1.9.1998 r. regulacji prawnych zawartych w Kodeksie postêpowania karnego
z 6.6.1997 r. (Dz.U. Nr 89, poz. 555) oraz w ustawach nowelizuj¹cych ten akt
normatywny. Nowa ustawa procesowa, uchwalona w ramach kompleksowej re-
formy polskiego systemu prawa karnego, jest podstawowym Ÿród³em obo-
wi¹zuj¹cego prawa karnego procesowego.
Opracowanie niniejsze przeznaczone jest dla studentów prawa, aplikantów
s¹dowych, prokuratorskich i adwokackich, a tak¿e s³uchaczy szkó³ policyjnych.
Równie¿ osoby stykaj¹ce siê zawodowo z problematyk¹ karnoprocesow¹ znajd¹
w podrêczniku szczegó³owe rozwa¿ania obejmuj¹ce istotne instytucje charakte-
rystyczne dla kolejnych stadiów procesu karnego. O ile wiêkszoœæ podrêczni-
ków akademickich koncentruje siê przede wszystkim na zagadnieniach ogól-
nych, o tyle niniejsze opracowanie zmierza do prezentacji tych ram prawnych,
które nowa kodyfikacja statuuje dla organów procesowych i innych uczestników
postêpowania w toku przebiegu procesu. W zwi¹zku z tym, w ramach rozwa¿añ
aspektów teoretycznych i dogmatycznych zwi¹zanych z poszczególnymi insty-
tucjami procesowymi, odwo³ywano siê do opracowañ podrêcznikowych zwi¹za-
nych zw³aszcza z rozumieniem niektórych zasad procesowych. Dla pog³êbienia
zagadnieñ ogólnych prawa karnego procesowego nieodzowne bêdzie odniesie-
nie siê czytelnika do odpowiednich partii innych opracowañ podrêcznikowych,
wskazanych w wykazie literatury.
Podrêcznik nie zawiera wyczerpuj¹cego wykazu literatury procesowej. Ta-
kie obszerne wykazy Czytelnik znajdzie w wielu innych podrêcznikach oraz
w komentarzach. Autor wskaza³ przede wszystkim na te pozycje piœmiennictwa,
które dotycz¹ ustawy procesowej z 1997 r., oraz na publikacje, które mimo zmia-
ny stanu prawnego zachowuj¹ swoj¹ aktualnoœæ teoretyczn¹ i kszta³tuj¹ kierunki
wyk³adni. Jest oczywiste, ¿e dla pog³êbienia problematyki objêtej zakresem
niniejszego opracowania nieodzowne jest korzystanie z podrêczników, mono-
grafii, artyku³ów, przyczynków i glos odnosz¹cych siê do dawnych regulacji
prawnoprocesowych. Nie nale¿y bowiem zapominaæ, ¿e obowi¹zuj¹ca obecnie
procedura karna opiera siê na wielu instytucjach i zasadach procesowych zna-
nych uprzednio obowi¹zuj¹cym kodeksom postêpowania karnego z 1928 i 1969 r.
i szeroko rozwa¿anych w opracowaniach polskiej nauki prawa karnego proceso-
wego. Jednoczeœnie przy korzystaniu z „dawnej” literatury i orzecznictwa S¹du
Najwy¿szego nale¿y uwzglêdniaæ nie tylko zmiany, które wprowadzone zosta³y
póŸniejszymi aktami normatywnymi, ale tak¿e realia obecnych przemian ustro-
jowych, których odzwierciedleniem jest nowa aksjologia prawa, odpowiadaj¹ca
demokratycznemu pañstwu prawa, w którym prawo karne s³u¿y ochronie pod-
stawowych wartoœci i nie jest instrumentem polityki.
Ilekroæ autor odwo³uje siê do uzasadnienia Komisji Kodyfikacyjnej, to cho-
dzi o uaktualniony tekst uzasadnienia rz¹dowego projektu nowego Kodeksu po-
stêpowania karnego, zawarty w publikacji „Nowe kodeksy karne z 1997 r.
z uzasadnieniami”, Warszawa 1997, s. 393–452. Powo³ywane w tekœcie pod-
rêcznika artyku³y bez podania aktu prawnego, z którego pochodz¹, oznaczaj¹ ar-
tyku³y Kodeksu postêpowania karnego z 1997 r., chyba ¿e z kontekstu wynika, i¿
chodzi o inny akt normatywny.
Warszawa, luty 2001 r. Jan Grajewski
VI Od Autora
Uwagi do pi¹tego wydania
Kolejne, ju¿ pi¹te wydanie podrêcznika jest jednoczeœnie pierwszym, które
ukazuje siê po œmierci w 2009 r. jego Autora, nieod¿a³owanej pamiêci Profesora
Jana Grajewskiego. Nieustanne zmiany prawa karnego procesowego – od po-
przedniego wydania uchwalono 29 ustaw nowelizuj¹cych Kodeks postêpowania
karnego – wymuszaj¹ koniecznoœæ systematycznego aktualizowania podrêczni-
ka, aby móg³ on stanowiæ u¿yteczne narzêdzie do nauki prawa karnego proceso-
wego. Jest to mo¿liwe dziêki uprzejmoœci Rodziny Profesora. Zmiany wprowa-
dzone w obecnym wydaniu ograniczaj¹ siê do uwzglêdnienia zmienionego stanu
prawnego, nowego orzecznictwa i piœmiennictwa, przy mo¿liwie najpe³niej-
szym zachowaniu oryginalnej myœli Profesora. Nadal wiêc w pe³ni aktualne po-
zostaj¹ za³o¿enia, które przyœwieca³y dotychczasowym wydaniom ksi¹¿ki.
Prezentowany podrêcznik wraz z opracowaniem zbiorowym „Prawo karne
procesowe – czêœæ ogólna”, pod red. Jana Grajewskiego, 3. wyd., Warszawa
2011, obejmuje w zasadzie ca³oœæ problematyki z zakresu procedury karnej obo-
wi¹zuj¹cej na studiach prawniczych.
Obecne wydanie obejmuje istotne zmiany legislacyjne wynikaj¹ce z ustaw
nowelizuj¹cych uchwalonych do koñca VI kadencji Sejmu. Tym samym pod-
rêcznik uwzglêdnia stan prawny na dzieñ 1.1.2012 r. Oprócz tego uwzglêdniono
równie¿ znacz¹ce nowe pozycje literatury przedmiotu, jak równie¿ najnowsze
orzecznictwo Izby Karnej i Wojskowej S¹du Najwy¿szego, maj¹ce istotne znacze-
nie dla wyk³adni przepisów procesowych.
Gdañsk, listopad 2011 r. S³awomir Steinborn
Spis treœci
Str. Nb.
Od Autora ............................................................................................................. V
Uwagi do pi¹tego wydania ................................................................................... VII
Wykaz skrótów ..................................................................................................... XIII
Wykaz literatury ................................................................................................... XVII
Rozdzia³ I. Postêpowanie przygotowawcze ...................................................... 1
§ 1. Uruchomienie postêpowania karnego ....................................................... 10 1
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 10 1
II. Tryby inicjowania procesu karnego............................................... 11 4
III. �ród³a wiadomoœci o przestêpstwie. Obowi¹zek zawiadomienia
o przestêpstwie................................................................................ 23 17
IV. Czynnoœci poprzedzaj¹ce wszczêcie postêpowania przygotowaw-
czego. Odmowa wszczêcia postêpowania przygotowawczego......... 33 29
V. Wszczêcie postêpowania przygotowawczego................................ 39 35
§ 2. Przebieg postêpowania przygotowawczego .............................................. 56 50
I. Przedstawienie zarzutów................................................................. 56 50
II. Modyfikacja zarzutów .................................................................... 61 57
III. Odstêpstwa od modelu przedstawienia zarzutów.......................... 62 59
IV. Zakres uprawnieñ stron i innych uczestników procesu
oraz ich przedstawicieli w postêpowaniu przygotowawczym...... 63 61
V. Zakoñczenie postêpowania przygotowawczego ............................ 78 83
1. Podstawy do zamkniêcia œledztwa............................................. 79 85
2. Prawo do osobistego przejrzenia akt przez podejrzanego i jego
obroñcê. Koñcowe zapoznanie z materia³ami postêpowania
przygotowawczego. Postanowienie o zamkniêciu œledztwa
lub dochodzenia ......................................................................... 80 87
3. Akt oskar¿enia ........................................................................... 84 94
4. Wniosek o warunkowe umorzenie postêpowania...................... 94 106
5. Wniosek o umorzenie postêpowania i zastosowanie œrodków
zabezpieczaj¹cych w zwi¹zku z niepoczytalnoœci¹ sprawcy..... 96 108
6. Umorzenie postêpowania przygotowawczego........................... 98 110
7. Zawieszenie postêpowania przygotowawczego ........................ 101 115
VI. Przejawy redukcji formalizmu procesowego w dochodzeniu ...... 106 120
VII. Nadzór prokuratora nad postêpowaniem przygotowawczym ....... 110 121
VIII. Rola s¹du w postêpowaniu przygotowawczym ............................ 116 131
§ 3. Stosowanie œrodków przymusu karnoprocesowego w procesie karnym... 128 141
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 128 141
II. Zatrzymanie..................................................................................... 129 143
Str. Nb.
III. Œrodki zapobiegawcze ................................................................... 133 145
IV. Poszukiwanie oskar¿onego i list goñczy....................................... 149 161
V. List ¿elazny..................................................................................... 151 163
VI. Kary porz¹dkowe............................................................................ 152 165
VII. Zabezpieczenie maj¹tkowe............................................................. 155 168
§ 4. Orzekanie w procesie karnym w przedmiocie szkody wyrz¹dzonej
przestêpstwem .......................................................................................... 157 171
Rozdzia³ II. Postêpowanie jurysdykcyjne ........................................................ 166
§ 5. Postêpowanie g³ówne (przed s¹dem I instancji)........................................ 166
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 172 185
II. Wstêpna kontrola oskar¿enia ......................................................... 174 191
III. Przygotowanie organizacyjne rozprawy g³ównej .......................... 185 210
IV. Rozprawa g³ówna ........................................................................... 189 216
1. Zasada publicznoœci oraz oznaczony przez konstytucjê zakres
dopuszczalnoœci jej ograniczania............................................... 189 216
2. Rozpoczêcie rozprawy g³ównej.................................................. 198 229
3. Przewód s¹dowy ......................................................................... 207 240
4. G³osy stron.................................................................................. 255 312
5. Wyrokowanie.............................................................................. 258 318
V. Czynnoœci koñcowe w s¹dzie I instancji ...................................... 271 341
§ 6. Postêpowanie odwo³awcze ........................................................................ 278
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 284 347
II. Œrodki zaskar¿enia i ich podzia³.................................................... 290 357
III. Postêpowanie odwo³awcze w œwietle obowi¹zuj¹cej
regulacji ustawowej ........................................................................ 293 365
1. Przepisy ogólne postêpowania odwo³awczego........................... 294 367
2. Apelacja i przebieg postêpowania apelacyjnego ........................ 330 410
3. Za¿alenie i przebieg postêpowania za¿aleniowego .................... 341 430
Rozdzia³ III. Nadzwyczajne œrodki zaskar¿enia .............................................. 352
§ 7. Kasacja....................................................................................................... 356 443
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 356 443
II. Przedmiotowy zakres kasacji ......................................................... 357 446
III. Podstawy kasacyjne ........................................................................ 360 451
IV. Przebieg postêpowania kasacyjnego .............................................. 365 456
V. Kasacja nadzwyczajna (art. 521 KPK).......................................... 376 472
§ 8. Wznowienie postêpowania ........................................................................ 380 477
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 380 477
II. Podstawy wznowienia postêpowania ............................................. 381 478
III. Przebieg postêpowania w sprawie o wznowienie......................... 386 484
Rozdzia³ IV. Postêpowanie w przedmiocie stwierdzenia niewa¿noœci
orzeczeñ wydanych wobec osób represjonowanych za dzia³alnoœæ
na rzecz niepodleg³ego bytu Pañstwa Polskiego .............................................. 389
X Spis treœci
Str. Nb.
§ 9. Uwagi wstêpne .......................................................................................... 389 486
§ 10. Za³o¿enia regulacji ustawy z 1991 r. ....................................................... 390 487
§ 11. Podstawy niewa¿noœci orzeczeñ ............................................................. 390 489
§ 12. Podmioty uprawnione do z³o¿enia wniosku............................................ 391 490
§ 13. Przebieg postêpowania o stwierdzenie niewa¿noœci ............................... 392 491
Rozdzia³ V. Postêpowanie po uprawomocnieniu siê orzeczenia ..................... 395
§ 14. Podjêcie postêpowania warunkowo umorzonego.................................... 398 499
§ 15. Odszkodowanie za nies³uszne skazanie, tymczasowe aresztowanie
lub zatrzymanie........................................................................................ 400 503
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 400 503
II. Przes³anki odpowiedzialnoœci Skarbu Pañstwa ............................. 402 505
III. Podmioty uprawnione do ¿¹dania odszkodowania ....................... 407 509
IV. Przebieg postêpowania odszkodowawczego.................................. 409 513
§ 16. Wyrok ³¹czny........................................................................................... 410 516
§ 17. U³askawienie ........................................................................................... 413 522
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 413 522
II. Przebieg postêpowania u³askawieniowego .................................... 416 527
Rozdzia³ VI. Kodeksowe postêpowania szczególne ......................................... 423
§ 18. Za³o¿enia konstrukcyjne postêpowañ szczególnych ............................... 425 535
§ 19. Postêpowanie uproszczone ...................................................................... 428 538
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 428 538
II. Zakres przedmiotowy postêpowania uproszczonego .................... 429 540
III. Zakres podmiotowy postêpowania uproszczonego ....................... 429 541
IV. Przebieg postêpowania uproszczonego.......................................... 430 542
§ 20. Postêpowanie w sprawach z oskar¿enia prywatnego .............................. 433 548
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 433 548
II. Przebieg postêpowania prywatnoskargowego................................ 435 551
§ 21. Postêpowanie nakazowe .......................................................................... 440 557
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 440 557
II. Przes³anki i przebieg postêpowania nakazowego ......................... 441 560
§ 22. Postêpowanie w sprawach o wykroczenia............................................... 447 569
§ 23. Postêpowanie przyspieszone ................................................................... 448
I. Uwagi wstêpne................................................................................ 450 570
II. Przes³anki postêpowania przyspieszonego..................................... 451 571
III. Przebieg postêpowania przyspieszonego ....................................... 460 575
1. Postêpowanie przygotowawcze ................................................. 460 575
2. Postêpowanie jurysdykcyjne...................................................... 466 577
IV. Uwagi koñcowe .............................................................................. 476 581
Rozdzia³ VII. Postêpowanie karne w sprawach podlegaj¹cych orzecznictwu
s¹dów wojskowych.............................................................................................. 479
Spis treœci XI
Str. Nb.
§ 24. Uwagi wprowadzaj¹ce............................................................................. 480 583
§ 25. W³aœciwoœæ s¹dów wojskowych i odmiennoœci wojskowego
postêpowania karnego ............................................................................ 481 587
Rozdzia³ VIII. Postêpowanie w sprawach karnych ze stosunków
miêdzynarodowych ............................................................................................. 488
§ 26. Zakres regulacji prawnej postêpowania w sprawach karnych
ze stosunków miêdzynarodowych ........................................................... 492 596
§ 27. Immunitet dyplomatyczny i konsularny .................................................. 494 600
§ 28. Pomoc prawna w stosunkach miêdzynarodowych .................................. 497 603
§ 29. Zabezpieczenie mienia i œrodków dowodowych ..................................... 499 607
§ 30. Przejêcie i przekazanie œcigania karnego ................................................ 500 608
§ 31. Ekstradycja .............................................................................................. 502 612
§ 32. Przekazanie osoby œciganej na podstawie europejskiego nakazu
aresztowania ............................................................................................ 506 619
§ 33. Przejêcie i przekazanie orzeczeñ do wykonania...................................... 511 620
§ 34. Wzajemne uznawanie i wykonywanie orzeczeñ w stosunkach miêdzy
pañstwami cz³onkowskimi Unii Europejskiej ......................................... 514 626a
§ 35. Wspó³praca z Miêdzynarodowym Trybuna³em Karnym ........................ 519 627
Indeks rzeczowy .................................................................................................. 523
XII Spis treœci
Wykaz skrótów
1. Akty normatywne
BezpWewnU .................... ustawa z 24.5.2002 r. o Agencji Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego
oraz Agencji Wywiadu (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154
ze zm.)
d. KPK ............................. Kodeks postêpowania karnego z 1969 r.
DOU ................................ ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.
Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.)
IPNU ............................... ustawa z 18.12.1998 r. o Instytucie Pamiêci Narodowej – Ko-
misji Œcigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst
jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 ze zm.)
KC .................................... Kodeks cywilny z 1964 r.
KE .................................... Konwencja z 4.11.1950 r. o ochronie praw cz³owieka i podstawo-
wych wolnoœci (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) (Euro-
pejska Konwencja Praw Cz³owieka)
KK ................................... Kodeks karny z 1997 r.
KKS ................................. Kodeks karny skarbowy z 1999 r.
KKW ................................ Kodeks karny wykonawczy z 1997 r.
Konst. RP ......................... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.
KPC ................................. Kodeks postêpowania cywilnego z 1964 r.
KPK ................................. Kodeks postêpowania karnego z 1997 r.
KPW ................................ Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia z 2001 r.
KW ................................... Kodeks wykroczeñ z 1971 r.
MPPOiP ........................... Miêdzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych
z 19.12.1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167)
NielU ............................... ustawa z 26.10.1982 r. o postêpowaniu w sprawach nieletnich
(tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 ze zm.)
NIKU ............................... ustawa z 23.12.1994 r. o Najwy¿szej Izbie Kontroli (tekst jedn.
Dz.U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701)
PrAdw .............................. ustawa z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U.
z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 ze zm.)
ProkU ............................... ustawa z 20.6.1985 r. o prokuraturze (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r.
Nr 7, poz. 39 ze zm.)
PrUSP .............................. ustawa z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju s¹dów powszechnych
(Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.)
PrUSW ............................ ustawa z 21.8.1997 r. – Prawo o ustroju s¹dów wojskowych
(tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1676 ze zm.)
PWKPK ........................... Przepisy wprowadzaj¹ce KPK z 1997 r.
RadPrU ........................... ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U.
z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.)
reg. prok. .......................... rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z 24.3.2010 r. – Regu-
lamin wewnêtrznego urzêdowania powszechnych jednostek or-
ganizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 49, poz. 296)
RPOU .............................. ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst
jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.)
SNU ................................. ustawa z 23.11.2002 r. o S¹dzie Najwy¿szym (Dz.U. Nr 240,
poz. 2052 ze zm.)
ŒwKorU .......................... ustawa z 25.6.1997 r. o œwiadku koronnym (tekst jedn. Dz.U.
z 2007 r. Nr 36, poz. 232)
TKU ................................. ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102,
poz. 643 ze zm.)
TSU ................................. ustawa z 26.3.1982 r. o Trybunale Stanu (tekst jedn. Dz.U.
z 2002 r. Nr 101, poz. 925 ze zm.)
WykManU ....................... ustawa z 9.5.1996 r. o wykonywaniu mandatu pos³a i senatora
(tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 7, poz. 29)
2. Czasopisma
AUNC .............................. Acta Universitatis Nicolae Copernici
BSP .................................. Bia³ostockie Studia Prawnicze
CPKiNP ........................... Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych
EP ..................................... Edukacja Prawnicza
EPS .................................. Europejski Przegl¹d S¹dowy
GdSP ................................ Gdañskie Studia Prawnicze
GdSP – Prz. Orz. .............. Gdañskie Studia Prawnicze – Przegl¹d Orzecznictwa
Gaz. Praw. ........................ Gazeta Prawnicza
GW ................................... Gazeta Wyborcza
Inf. Praw. .......................... Informacja Prawnicza – Prawo karne
KSP .................................. Krakowskie Studia Prawnicze
MoP .................................. Monitor Prawniczy
NP .................................... Nowe Prawo
OSNKW ........................... Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego Izba Karna i Wojskowa
OSNPG ............................ Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, wyd. Prokuratury Generalnej
OSP .................................. Orzecznictwo S¹dów Polskich
OSPiKA ........................... Orzecznictwo S¹dów Polskich i Komisji Arbitra¿owych
OSN Prok. i Pr. ................ Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, dodatek do „Prokuratury i Prawa”
Pal. ................................... Palestra
PiP .................................... Pañstwo i Prawo
Probl. Praworz. ................ Problemy Praworz¹dnoœci
Probl. Pr. Kar. .................. Problemy Prawa Karnego
Prok. i Pr. ......................... Prokuratura i Prawo
Prz. PK ............................. Przegl¹d Prawa Karnego
Prz. Sejm. ......................... Przegl¹d Sejmowy
XIV Wykaz skrótów
PS ..................................... Przegl¹d S¹dowy
RPEiS ............................... Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
SP ..................................... Studia Prawnicze
Studia Praw. Ekon. ........... Studia Prawno-Ekonomiczne
WPP ................................. Wojskowy Przegl¹d Prawniczy
ZKA ................................. Zeszyty Karno-Administracyjne
ZN IBPS .......................... Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa S¹dowego
ZN UG ............................. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdañskiego
ZN UJ .............................. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagielloñskiego
ZN U£ .............................. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu £ódzkiego
ZN URz ............................ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego
3. Literatura
K. T. Boratyñska i in.,
Komentarz ....................... K. T. Boratyñska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Wa¿ny, Kodeks po-
stêpowania karnego. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2009
A. Bulsiewicz i in.,
Przebieg .......................... A. Bulsiewicz, M. Je¿-Ludwichowska, D. Kala, D. Osowska,
A. Lach, Przebieg procesu karnego, Toruñ 2003
M. Cieœlak, Polska
procedura ........................ M. Cieœlak, Polska procedura karna. Podstawowe za³o¿enia
teoretyczne, Warszawa 1984
W. Daszkiewicz 1999 ...... W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne,
t. 1, Bydgoszcz 1999
W. Daszkiewicz 2001 ...... W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne,
t. 2, Bydgoszcz 2001
Z. Gostyñski i in.,
Komentarz ....................... J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyñski, S. M. Przyjemski,R. A. Stefañski, S. Zab³ocki, Kodeks postêpowania karnego. Ko-
mentarz, pod red. Z. Gostyñskiego, wyd. 2 pod red. R. A. Stefañ-skiego, S. Zab³ockiego, t. 1, Warszawa 2003; t. 2 i 3, Warszawa
2004
J. Grajewski, E. Skrêtowicz,
Komentarz ....................... J. Grajewski, E. Skrêtowicz, Kodeks postêpowania karnego z ko-
mentarzem, wyd. 3, Gdañsk 1996
J. Grajewski, L. K. Paprzycki,
Komentarz ....................... J. Grajewski, L. K. Paprzycki, Kodeks postêpowania karnego
z komentarzem, Sopot 2000
J. Grajewski i in.,
Komentarz ....................... J. Grajewski, L. K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks postêpowa-
nia karnego. Komentarz, pod red. J. Grajewskiego, t. 1 i 2,
wyd. 2, Warszawa 2010
Wykaz skrótów XV
J. Grajewski i in.,
Objaœnienia ...................... J. Grajewski, P. Rogoziñski, S. Steinborn, Kodeks postêpowania
karnego. Objaœnienia dla studentów, pod red. J. Grajewskiego,
t. 1 i 2, Kraków 2005
J. Grajewski, Przebieg ..... J. Grajewski, Przebieg procesu karnego, wyd. 4, Warszawa 2008
J. Grajewski (red.) 2011 .. J. Grajewski, K. Papke-Olszauskas, S. Steinborn, K. WoŸniewski,Prawo karne procesowe – czêœæ ogólna, pod red. J. Grajewskie-go, wyd. 3, Warszawa 2011
T. Grzegorczyk,
Komentarz ....................... T. Grzegorczyk, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz,
wyd. 5, Warszawa 2008
T. Grzegorczyk, J. Tylman,
Polskie postêpowanie ...... T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postêpowanie karne, wyd. 8,
Warszawa 2011
P. Hofmañski i in.,
Komentarz ........................ P. Hofmañski, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postêpowania kar-
nego. Komentarz, pod red. P. Hofmañskiego, t. 1–3, Warszawa
2007
R. Kmiecik,
E. Skrêtowicz,
Proces .............................. R. Kmiecik, E. Skrêtowicz, Proces karny. Czêœæ ogólna, wyd. 7,
Warszawa 2009
P. Kruszyñski i in.,
Wyk³ad.............................. B. Bieñkowska, P. Kruszyñski, C. Kulesza, P. Piszczek, Wyk³ad
prawa karnego procesowego, pod red. P. Kruszyñskiego, wyd. 3,
Bia³ystok 2004
K. Marsza³ i in.
Proces .............................. K. Marsza³, S. Stachowiak, K. Zgryzek, Proces karny, pod red.
K. Marsza³a, wyd. 2, Katowice 2005
T. Nowak, S. Stachowiak,
Prawo karne procesowe ... T. Nowak, S. Stachowiak, Prawo karne procesowe. Dynamika po-
stêpowania, Bydgoszcz 1999
F. Prusak,
Komentarz ....................... F. Prusak, Komentarz do kodeksu postêpowania karnego, t. 1
i t. 2, Warszawa 1999
F. Prusak, Postêpowanie
karne skarbowe ................ F. Prusak, Postêpowanie karne skarbowe, Warszawa 2009
S. Waltoœ, Proces ............... S. Waltoœ, Proces karny – zarys systemu, wyd. 10, Warszawa 2009
Uzasadnienie rz¹dowego
projektu ............................ Uzasadnienie rz¹dowego projektu nowego Kodeksu postêpowa-
nia karnego, [w:] Nowe kodeksy karne z 1997 r. z uzasadnienia-
mi, Warszawa 1997, s. 393–452
XVI Wykaz skrótów
Wykaz literatury
1. Podrêczniki
G. Artymiak, M. Klejnowska, C. P. K³ak, M. Rogalski, Z. Sobolewski, P. K. Sowiñski, Proces kar-
ny. Czêœæ ogólna, pod red. G. Artymiak, M. Rogalskiego, Z. Sobolewskiego, Warszawa 2007
G. Artymiak, M. Klejnowska, C. P. K³ak, A. Mas³owska, Z. Sobolewski, P. K. Sowiñski, Proces
karny. Czêœæ szczególna, pod red. G. Artymiak, M. Rogalskiego, Z. Sobolewskiego, War-
szawa 2007
S. Baniak, Prawo karne skarbowe, wyd. 4, Warszawa 2009
B. Bieñkowska, P. Kruszyñski, C. Kulesza, P. Piszczek, Wyk³ad prawa karnego procesowego,
pod red. P. Kruszyñskiego, wyd. 3, Bia³ystok 2004
A. Bulsiewicz, M. Je¿-Ludwichowska, D. Kala, D. Osowska, A. Lach, Przebieg procesu kar-
nego, Toruñ 2003
M. Cieœlak, Polska procedura karna. Podstawowe za³o¿enia teoretyczne, Warszawa 1984
W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. 1, Bydgoszcz 1999, t. 2,
Bydgoszcz 2001
J. Grajewski, Przebieg procesu karnego, wyd. 4, Warszawa 2008
J. Grajewski, K. Papke-Olszauskas, S. Steinborn, K. WoŸniewski, Prawo karne procesowe
– czêœæ ogólna, pod red. J. Grajewskiego, wyd. 3, Warszawa 2011
T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postêpowanie karne, wyd. 8, Warszawa 2011
R. Kmiecik, D. Karczmarska, A. Taracha, Prawo dowodowe. Zarys wyk³adu, pod red. R. Kmie-cika, wyd. 3, Warszawa 2008
R. Kmiecik, E. Skrêtowicz, Proces karny. Czêœæ ogólna, wyd. 7, Warszawa 2009
V. Konarska-Wrzosek, T. Oczkowski, J. Skorupka, Prawo i postêpowanie karne skarbowe,
Warszawa 2010
K. Marsza³, Proces karny. Zagadnienia ogólne, Katowice 2008
K. Marsza³, S. Stachowiak, K. Sychta, J. Zagrodnik, K. Zgryzek, Proces karny. Przebieg postê-
powania, pod red. K. Marsza³a, Katowice 2008
A. Murzynowski, Istota i zasady procesu karnego, wyd. 3, Warszawa 1994
T. Nowak, S. Stachowiak, Prawo karne procesowe. Dynamika postêpowania, Bydgoszcz 1999
F. Prusak, Postêpowanie karne skarbowe, Warszawa 2009
J. Sawicki, Zarys prawa karnego skarbowego, wyd. 2, Warszawa 2010
Z. Œwida, R. Ponikowski, W. Posnow, Postêpowanie karne. Czêœæ ogólna, pod red. Z. Œwidy,
Warszawa 2008
Z. Œwida, J. Skorupka, R. Ponikowski, W. Posnow, Postêpowanie karne. Czêœæ szczególna,
pod red. Z. Œwidy, Warszawa 2010
S. Waltoœ, Proces karny. Zarys systemu, wyd. 10, Warszawa 2009
L. Wilk, J. Zagrodnik, Prawo karne skarbowe, Warszawa 2009
2. Komentarze
a) do Kodeksu postêpowania karnego:
K. T. Boratyñska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Wa¿ny, Kodeks postêpowania karnego. Komen-
tarz, wyd. 3, Warszawa 2009
J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyñski, S. M. Przyjemski, R. A. Stefañski, S. Zab³ocki, Ko-
deks postêpowania karnego. Komentarz, pod red. Z. Gostyñskiego, wyd. 2 pod red. R. A. Ste-fañskiego, S. Zab³ockiego, t. 1, Warszawa 2003, t. 2 i 3, Warszawa 2004
J. Grajewski, L. K. Paprzycki, Kodeks postêpowania karnego z komentarzem, Sopot 2000
J. Grajewski, L. K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, pod
red. J. Grajewskiego, t. 1 i 2, wyd. 2, Warszawa 2010
J. Grajewski, P. Rogoziñski, S. Steinborn, Kodeks postêpowania karnego. Objaœnienia dla stu-
dentów, pod red. J. Grajewskiego, t. 1 i 2, Kraków 2005
T. Grzegorczyk, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, wyd. 5, Warszawa 2008
W. Grzeszczyk, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, wyd. 8, Warszawa 2011
P. Hofmañski, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postêpowania karnego. Komentarz, pod red.
P. Hofmañskiego, t. 1–3, wyd. 3, Warszawa 2007
A. Kry¿e, P. Niedzielak, K. Petryna, T. E. Wirzman, Kodeks postêpowania karnego. Praktycz-
ny komentarz z orzecznictwem, Warszawa 2002
F. Prusak, Komentarz do kodeksu postêpowania karnego, t. 1 i 2, Warszawa 1999
b) do innych ustaw:
B. Bogdan, A. Nita, J. Raglewski, A. R. Œwiat³owski, Kodeks karny skarbowy, Gdañsk 2007
E. Bieñkowska, A. Walczak-¯ochowska, Postêpowanie w sprawach nieletnich. Komentarz,
Warszawa 2003
T. Bojarski, E. Skrêtowicz, Ustawa o postêpowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, wyd. 3,
Warszawa 2011
T. Ereciñski, J. Gudowski, J. Iwulski, Prawa o ustroju s¹dów powszechnych. Ustawa o Krajo-
wej Radzie S¹downictwa. Komentarz, pod. red. J. Gudowskiego, wyd. 2, Warszawa 2009
M. Filar, Z. Kwaœniewski, D. Kala, Komentarz do ustawy o odpowiedzialnoœci podmiotów
zbiorowych za czyny zabronione pod groŸb¹ kary, wyd. 2, Toruñ 2006
A. Gaberle, M. Korcyl-Wolska, Komentarz do ustawy o postêpowaniu w sprawach nieletnich,
Gdañsk 2002
P. Górecki, S. Stachowiak, Ustawa o postêpowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz,
wyd. 5, Warszawa 2010
P. Górecki, S. Stachowiak, P. Wiliñski, Skarga na przewlek³oœæ postêpowania s¹dowego. Ko-
mentarz, wyd. 2, Warszawa 2010
K. Gromek, Komentarz do ustawy o postêpowaniu w sprawach nieletnich, wyd. 2, Warszawa
2004
T. Grzegorczyk, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. 4, Warszawa 2009
T. Grzegorczyk, Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, wyd. 4, War-
szawa 2008
Z. Ho³da, K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdañsk 2006
P. Kardas, G. £abuda, T. Razowski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2009
A. Kie³tyka, J. Paœkiewicz, M. Rogalski, A. Wa¿ny, Kodeks postêpowania w sprawach o wy-
kroczenia. Komentarz, Warszawa 2009
£. Korózs, M. Sztorc, Ustrój s¹dów powszechnych. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2004
W. Kotowski, B. Kurzêpa, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2007
XVIII Wykaz literatury
J. Lewiñski, Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, wyd. 7, Warsza-
wa 2011
B. Namys³owska-Gabrysiak, Ustawa o odpowiedzialnoœci podmiotów zbiorowych za czyny
zabronione pod groŸb¹ kary. Komentarz, Kraków 2004
J. Potulski, J. Warylewski, Odpowiedzialnoœæ podmiotów zbiorowych w prawie polskim i eu-
ropejskim. Komentarz, Bydgoszcz 2007
F. Prusak, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, t. 1 i 2, Kraków 2006
J. Skorupka, W. Jasiñski, W. Szyd³o, Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania spra-
wy bez nieuzasadnionej zw³oki. Komentarz, pod red. J. Skorupki, Warszawa 2010
A. Skowron, Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Gdañsk 2006
G. Skowronek, Kodeks karny skarbowy. Art. 113–191. Komentarz, Warszawa 2006
L. Wilk, J. Zagrodnik, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2007
3. Zbiory studiów
Aktualne problemy prawa i procesu karnego. Ksiêga ofiarowana Prof. Janowi Grajewskiemu,
pod red. M. P³achty, GdSP, t. XI, Gdañsk 2003
Dzia³alnoœæ orzecznicza S¹du Najwy¿szego a prawo wspólnotowe i unijne, Warszawa 2005
Funkcje procesu karnego. Ksiêga jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, pod red. T. Grze-gorczyka, Warszawa 2011
Godnoœæ obywatela, urzêdu i instytucji. Zmiany prawnoustrojowe Prokuratury RP, pod red.
H. Ziêby-Za³uckiej, M. Kijowskiego, Rzeszów 2005
Karnomaterialne i procesowe aspekty naprawienia szkody, pod red. Z. Æwi¹kalskiego, G. Ar-tymiak, Warszawa 2010
Nauki penalne wobec problemów wspó³czesnej przestêpczoœci. Ksiêga jubileuszowa z okazji
70. rocznicy urodzin Profesora Andrzeja Gaberle, Kraków 2007
Nowa kodyfikacja prawa karnego, pod red. L. Boguni, wydawnictwo ci¹g³e od 1997
Nowe prawo karne procesowe. Zagadnienia wybrane. Ksiêga pami¹tkowa ku czci Profesora
Wies³awa Daszkiewicza, pod red. T. Nowaka, Poznañ 1999
Nowe uregulowania prawne w kodeksie postêpowania karnego z 1997 r., pod red. P. Kruszyñ-skiego, Warszawa 1999
Nowy kodeks postêpowania karnego. Zagadnienia wêz³owe. Materia³y z konferencji nauko-
wej Lublin–Kazimierz Dolny 8–10.9.1997 r., Kraków 1998
Postêpowanie karne w XXI wieku, pod red. P. Kruszyñskiego, Warszawa 2002
Problemy kodyfikacji prawa karnego. Ksiêga ku czci Profesora Mariana Cieœlaka, pod red.
S. Waltosia, Kraków 1993
Problemy prawa i procesu karnego. Ksiêga poœwiêcona pamiêci Profesora Alfreda Kaftala,
pod red. G. Rejman, B.T. Bieñkowskiej, Z. Jêdrzejewskiego, P. Mierzejewskiego, Warsza-
wa 2008
Problemy stosowania prawa s¹dowego. Ksiêga ofiarowana Profesorowi Edwardowi Skrêto-
wiczowi, pod red. I. Nowikowskiego, Lublin 2007
Problemy znowelizowanej procedury karnej, pod red. Z. Sobolewskiego, G. Artymiak, C. P. K³a-ka, Kraków 2004
Rzetelny proces karny. Ksiêga jubileuszowa Profesor Zofii Œwidy, pod red. J. Skorupki, War-
szawa 2009
Rzetelny proces karny. Materia³y konferencji naukowej. Trzebieszowice 17–19 wrzeœnia
2009 r., pod red. W. Jasiñskiego, J. Skorupki, Warszawa 2010
Wykaz literatury XIX