Prva osvajanja Osmanlija na Balkanu

• Posle velike najezde Mongola 1241.god. došlo je do velike promjene u centralnoj Aziji

• Država Turaka Seldžuka izgubila je nezavisnost• U Maloj Aziji su tokom druge polovine 13.vijeka

obrazovane brojne nezavisne države• Jedan od vodja emir Osman okupio je turska

plemena u Maloj Aziji i osnovao novu državu

• Osman (1281-1326)

• Osmanlije su bile prisutne još od sredine 14.vijeka kao plaćenici u vizantijskim gradjanskim ratovima (bitka kod Didimotike 1352.god.)

• Dvije godine kasnije, 1354.god., Osmanlije se kog Galipolja naseljavaju na teritoriju Evrope

• Ubrzo Osmanlije osvajaju Trakiju• Oni su imali dvije prijestonice:maloazijsku u

gradu Bursi i evropsku u Jedrenu

• Balkansko poluostrvo je postalo plodno tlo za osmansku invaziju, koja je uslijedila krajem 14.vijeka

• Ubrzo nakon smrti cara Dušana dolazi do unutrašnjeg raspada srpskog carstva

• Dušana je na prijestolu naslijedio sin Uroš, poznat u srpskoj tradiciji kao “Nejaki”

• Uroš Nejaki (1337-1371)

• Prve su se iz srpskog carstva izdvojile grčke oblasti: Epir i Tesalija, u kojima je zavladao Dušanov polubrat Simeon Paleolog, koji se takodje proglasio za cara

• Uroš je, uz pomoć majke, uspio da sačuva prijesto, ali se srpsko carstvo podijelilo na dva dijela i praktično prestalo da postoji

• Krupni velikaši su počeli da vode potpuno samostalnu politiku; oni se nazivaju oblasnim gospodarima

• 60-tih godina vodeću ulogu preuzela su braća Mrnjavčević: Vukašin i Uglješa

• 1365.god. Vukašin je postao kralj i Urošev savladar, dok je njegov sin Marko postao mladi kralj. Njegova prijestonica bila je u gradu Prilepu

• Iste godine njegov brat Uglješa dobija titulu despota i od carice Jelene preuzima vlast u Seru

• Kralj Vukašin Mrnjavčević (?-1371)

• Teritorije Mrnjavčevića obuhvatale su najveći dio Kosova, Makedonije i sjeverne Grčke

• Knez Vojislav Vojinović bio je gospodar velikih teritorija; od planine Rudnik i Kosova do Jadranskog mora

• Njega je na njegovim teritorijama naslijedio Nikola Altomanović

• U Zeti su se osamostalila braća Balšić, koji su osvojili gradove Budvu, Bar, Ulcinj, u Albaniji Drač

• Osvajanjem Trakije, Osmanlije su se približili posjedima Mrnjavčevića

• Braća Mrnjavčevići su odlučili da samostalno napadnu, ne čekajući osmanski napad; na njihov poziv nisu se odazvali drugi srpski feudalci pa ni Vizantija, koja je takodje bila neposredno ugrožena, iako je despot Jovan Uglješa priznao vlast Carigradske patrijaršije

• Bitka se odigrala na rijeci Marici, nedaleko od Jedrena, 26.septembra 1371.god.

• Srpska vojska je doživjela težak poraz, a oba brata Mrnjavčević su poginula

• Posljedice ove bitke bile su dalekosežne• Oblast despota Jovana Uglješe je nestala, a grad Ser

osvojila je Vizantija• Oblast kralja Vukašina naslijdio je sin Marko, koji je

postao osmanski vazal• Vrhovnu osmansku vlast priznala je i Vizantija• Braća Balšići su osvojili Prizren i Peć, a najveći dio

Kosova dospio je pod vlast Vuka Brankovića

• Ubrzo nakon bitke na Marici umro je car Uroš (krajem 1371.god.), čime se ugasila loza Nemanjića

• U novoj raspodjeli moći, kao najmoćniji feudalac pojavljuje se knez Lazar Hrebeljanović

• On je 70-tih godina 14.vijeka stvorio veliku teritoriju, od Kosova do Dunava, sa rudnicima Rudnikom i Novim Brdom

• Njegova prijestonica bila je grad Kruševac• Država kneza Lazara poznata je kao Moravska

Srbija

• Uspjeh njegove vladavine ogledao se i u podršci crkve, koju je stekao posredovanjem u izmirenju Srpske i Carigradske patrijaršije

• Podigao je veliki broj crkava i manastira• Zajedno sa bosanskim banom Tvrtkom porazio

je Nikolu Altomanovića i podijelio njegove teritorije

• Knez Lazar Hrebeljanović (1329-1389)

• Država kneza Lazara našla se na udaru Osmanlija

• 1388.god. osmanski odredi poraženi su u bici kod Bileće

• Osmanski sultan Murat I se pripremio za odlučujući napad na Moravsku Srbiju

• Do odlučujuće bitke došlo je 28.juna 1389.god. na Kosovu, nedaleko od Prištine

• U vojsci kneza Lazara nalazili su se i Vuk Branković, kao i odred bosanske vojske na čelu sa Vlatkom Vukovićem

• U bici su poginula oba vladara, kao i mnogo srpske vlastele, srpska vojska je poražena

• Kneginja Milica sa sinovima Stefanom i Vukom morala je da prizna vrhovnu vlast sultana Bajazita

• Vodeći srpski oblasni gospodar poslije Kosovske bitke postao je Vuk Branković, koji je jedini još pružao otpor Osmanlijama