Projekti Zhvillimor i Patos-Marinzës · Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 5 of 40 Kompania...
Transcript of Projekti Zhvillimor i Patos-Marinzës · Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 5 of 40 Kompania...
Projekti Zhvillimor
i Patos-Marinzës
Plani Përgjigjes për Emergjencat (PPE)
Pusi 5761
Raporti i Vlerësimit të Ndotjes
Maj 2015
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 2 of 40
Vlerësimi i Ndotjes në Mjedis
1 Përmbledhje Ekzekutive
Bankers Petroleum Albania Limited (BPAL) ka përgatitur këtë dokument në mbështetje të planit të
veprimit të bonifikimit të kompanisë pas incidentit në M-5761 (Sheshi i Pusit P29A) në 1 prill 2015. Ky
dokument është strukturuar në mënyrë që të ofrojë një pasqyrë të bazuar në fakte të gjendjes mjedisore të
zonës përreth pusit M-5761. Raporti i vlerësimit vlerëson ajrin, trupat e ngurtë, dhe monitorimin e ujit, si
edhe krahason rezultatet kundrejt standardeve dhe ligjeve përkatëse, ku ato janë të disponueshme.
a. Cilësia e Ajrit
Cilësia e ajrit në zonën përreth zonës së shkarkimit mbetet e pandryshuar pas ngjarjes së shkarkimit në
prill. Elementet përbërës të kampioneve të ajrit të marra pas shkarkimit ishin të krahasueshme me
kampionet e ajrit të marra para shkarkimit në të njëjtën zonë, sipas niveleve të pranueshme ndërkombëtare
të përcaktuara nga Bashkimi Evropian. Analiza u krye duke përdorur kampionet e marra mbi bazë mujore
për 9 muajt e mëparshëm, duke përfshirë muajin prill, pas shkarkimit. Të gjitha testimet plotësojnë
standardet ndërkombëtare dhe shqiptare.
Si pjesë e angazhimit tonë për përmirësimin e vazhdueshëm të operacioneve tona dhe në përgjigje të
shqetësimeve të marra nga komuniteti, Bankers ka tashmë një program më të gjerë të kontrollit të
emetimeve, i projektuar për të reduktuar emetimet në masë më të lartë nëpërmjet përmirësimit të pajisjeve
dhe praktikave operative gjatë viteve në vazhdim.
Ne duam të theksojmë dhe të sigurojmë banorët e Marinzës që Bankers po monitoron cilësinë e ajrit në të
gjithë zonën e shkarkimit; ajri nuk ishte i rrezikshëm ose toksik në asnjë moment gjatë shkarkimit.
0
10
20
30
40
50
60
70
Benzene H2S S02 NO2
μg/m
3
Rezultatet e Analizave të Ajrit në Patos-Marinëz
After the Release Before the Release (9 month average)
Acceptable International Levels
Acceptable Albanian Levels
Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare: Kampionet e ajrit krahasuar me standardet e Bashkimit Evropian
Pas Shkarkimit Para Shkarkimit (9 muaj mesatarisht) Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare Nivelet e Lejuara Shqiptare
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 3 of 40
b. Kampionet e Trupave të Ngurtë/Tokës
Kampionet e tokës të marra drejtpërdrejt nga zona përreth shkarkimit nuk përmbajnë nivele të larta të
hidrokarbureve dhe të gjitha kampionet janë gjithashtu brenda niveleve të lejuara ndërkombëtare.
Përmbajtja e ulët e hidrokarbureve në kampionet me përmbajtje të materialeve të çliruara nga incidenti
tregon se gazi dhe fluidet e shkarkuara nuk kanë qenë në kontakt me ndonjë shtresë naftëmbajtëse dhe
nuk kanë shkarkuar naftë në ujërat nëntokësorë apo në dherat sipërfaqësore.
Kampionet e dheut të marra drejtpërdrejt nga zona përreth shkarkimit nuk treguan ndotës të rëndësishëm
të metaleve dhe ishin brenda niveleve të lejuara ndërkombëtare. Kampionet e marra pas shkarkimit janë
krahasuar me kampionet e marra në të njëjtën zonë para shkarkimit dhe kampionet e marra jashtë zonës së
shkarkimit. Rezultatet nuk treguan asnjë ndryshim të dukshëm në karakteristikat e dheut duke
demonstruar se materiali i shkarkuar nuk ka shkaktuar ndotje. Disa kampione treguan nivele nikeli pak
më të larta në krahasim me standardin më rigoroz, por kjo ishte në përputhje me kampionet e marra para
shkarkimit, nuk konsiderohet të jetë e shkaktuar nga incidenti.
0.1
1
10
100
1000
10000
100000
mg/k
g
Rezultatet e Testimit Hidrokarbur të Dherave
After the Release
Acceptable International Levels
Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare: Kampionet e Tokës Krahasuar me Rregulloret e Tokës së Agjencisë së Mjedisit
Britani përdorur modeli CLEA
Pas Shkarkimit Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 4 of 40
c. Puset e Ujit
Analizat e kampioneve të ujit të marra para dhe pas shkarkimit treguan se nuk kishte asnjë ndryshim në
cilësinë e ujit për shkak të shkarkimit. Kampionet e ujit janë krahasuar me standardet e lejuara
ndërkombëtare (Bashkimi Evropian, Organizata Botërore e Shëndetësisë) dhe standardeve Shqiptare për
ujin e pijshëm. Kampionet e fundit të marra pas shkarkimit ishin në përputhje me testimin e bërë më parë,
si pjesë e një studimi mjedisor që Bankers ka ndërmarrë në shtator të vitit 2014. Kampionet e ujit të marra
pas shkarkimit nuk treguan rritje të hidrokarbureve ose të metaleve në ujë duke demonstruar se nuk kemi
emetim të fluideve të shpimit gjatë shkarkimit. Cilësia e ujit ka qenë historikisht një sfidë në këtë zonë,
treguar në disa kampione me nivele të larta të materialeve biologjike dhe jonike në përputhje me
aktivitetet njerëzore dhe bujqësore.
Bankers është angazhuar të kompensojë për puset individuale të dëmtuara nga çlirimi i gazit, në përputhje
me gjetjet e Komisionit të komunës. Këto puse nuk janë shpuar mjaftueshëm thellë që të sigurojnë ujë të
pijshëm nga burime të pastra të shtresës ujëmbajtëse sipas përshkrimeve në udhëzimet ndërkombëtare.
0.1
1
10
100
1000
10000
Arsenic Barium* Cadmium Chromium Copper Lead Nickel** Selenium Zinc
mg/k
g
Rezultatet e Testimit Metale/Inorganike në Dhera
After the Release
Acceptable International Levels
Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare: Kampionet e Dheut Krahasuar me Rregulloret e Dheut së Agjencisë së Mjedisit Britani përdorur modeli CLEA * Një test i vetëm i Bariumit tejkaloi standardet më rigoroze ndërkombëtare (CLEA), por është ende nën pragun e lejuar për parqet publike (1960 mg/kg) ** Vlerat e Nikelit janë në përputhje me strukturën gjeologjike të zonës dhe mbeten nën kufijtë për parqet publike (184 mg/kg)
Pas Shkarkimit
Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 5 of 40
Kompania vazhdon punën së bashku me fshatin Marinzë dhe Komunën Kuman mbi rrugët për
përmirësimin e kushteve mjedisore të trashëguara nga operacionet e naftës dhe për reduktimin e gjurmës
së ndikimit të operacioneve hidrokarbure për banorët lokalë.
Ne kemi dëgjuar shqetësime nga komuniteti në lidhje me shëndetin e bagëtive të tyre pas shkarkimit. Të
dhënat e përmendura më sipër tregojnë se ajri, uji dhe toka nuk janë prekur nga shkarkimi dhe në asnjë
kohë nuk kanë përbërë rrezik qoftë për njerëzit apo bagëtinë.
Të jemi Partneri i Zgjedhur:
Në Bankers ne punojmë shumë që të jemi një partner i zgjedhur për Shqipërinë, përmes konsiderimit të
praktikave të kujdesshme sociale, kulturore, mjedisore, shëndetësore dhe të sigurisë. Gjatë dhjetë viteve të
fundit Bankers është fokusuar në përmirësimin e kushteve të ndotjes së trashëguar të naftës për të
mbrojtur njerëzit tanë dhe komunitetin lokal, dhe pakësim e gjurmës mjedisore nga operacionet
hidrokarbure. Ne punojmë fort të jemi fqinj i interesuar dhe të investojnë në komunitetet lokale, duke
punuar ngushtë me banorët që jetojnë dhe punojnë në të njëjtën zonë që ne operojmë. Fokusi ynë ka qenë
në ndërtimin e marrëdhënieve të forta brenda komuniteteve bazuar në respektin, besimin, dhe dialogun e
ndershëm.
Faqet në vazhdim përmbajnë të dhëna
0.00
0.01
0.10
1.00
10.00
100.00
1000.00
10000.00
mg/k
g
Rezultatet e Testimit të Ujit në Patos-Marinëz
After the Release Before the Release Acceptable International Levels
NU
K A
PLI
KO
HET
NU
K A
PLI
KO
HET
Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare: Mostrat e ujit krahasuar me Dekretin e Mbretërisë s së Bashkuar për Mbrojtjen e Mjedisit,
standardet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, Standardet e Ujit të Pijshëm të Bashkimit Evropian, Standardet e
Departamentit të Mbretërisë së Bashkuar për Mjedisin Ushqimin & Punëve Rurale Inspektorati Ujit të Pijshëm
Pas Shkarkimit Para Shkarkimit Nivelet e Lejuara Ndërkombëtare
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 6 of 40
2 Hyrje
Bankers Petroleum Albania Limited (BPAL) ka përgatitur këtë dokument në mbështetje të planit të
veprimit të bonifikimit të kompanisë pas incidentit në M-5761 (Sheshi i Pusit P29A) në 1 prill 2015. Ky
dokument është strukturuar në mënyrë që të ofrojë një pasqyrë të bazuar në fakte të gjendjes mjedisore të
zonës përreth pusit M-5761. Aty ku janë të disponueshme; të dhënat e monitorimit janë konsideruar dhe
krahasuar me:
• Të dhënat bazë në dispozicion
• Standardet shqiptare
• Standardet Ndërkombëtare
• Kriteret bazë të rrezikut
3 Përmbledhje & Pasqyrë e Incidentit
Përmbledhje e Incidentit
Në 1 prill 2015, rreth orës 06:09, pusi 5761 përjetoi një fontanim gjatë operacioneve të shpimit. Shenjat e
para ishin se sonda e shpimit ndeshi në një zonë me përmbajtje gazi me presion jo-hidrokarbur që gjendet
në shtresat e sipërme naftëmbajtëse. Gazi i shpimit kishte emigruar deri në sipërfaqe, Bop-të ishin
mbyllur dhe pusi devijoi nga dalja e gazit. Linja e jashtme shumëfishe që progresojnë daljen e gazit doli
jashtë pune për shkak të presionit dhe shpejtësisë së gazit / ujit / rërës që rrodhi në sipërfaqe; rrjedha u
devijua më pas në depozitën asgjësuese nëpërmjet tubacioneve 4 inç i cili gjithashtu progresivisht ishte
jashtë. Kjo rezultoi që një sasi e madhe e rërës dhe ujit të dilte në sipërfaqen e sheshit.
Bankers aktivizoi planin PPE në përgjigje ndaj daljes së gazit shoqëruar me çlirimin në puse. Gazi dhe uji
dolën në sipërfaqe në zonën përreth sheshit dhe u zgjerua edhe në fshatin Marinzë ngjitur. Njerëzit brenda
një rreze 500 m në plan u evakuuan nga stafi i Bankers dhe Policisë së Shtetit.
Pusi u vu nën kontroll të plotë rreth orës 17:00 të datës 1 prill. Shtresa e jashtme dhe çimentimi u vendos
në sipërfaqe më 4 prill dhe sonda u çlirua më 5 prill.
Përmbledhje për efektet e menjëhershme të incidentit
Ndikimi i menjëhershëm dhe i dukshëm i incidentit ishte si rezultat i lëvizjes së flukseve me presion të
ujit / gazit. Në vendet e dy puseve private të ujit dhe disa vende të tjera provuan daljet e konsiderueshme
të ujit dhe sedimenteve në sipërfaqe. Zona e ndikuar ishte kryesisht në lindje të sheshit të shpimit, në
drejtim të fshatit Marinzë. Në të gjitha vendet shtresa e hollë e rërës shteroi dhe kishte një humbje të
vëllimit të paktën në sipërfaqe që kishte rezultuar në hapjen e një numri të vrima në sipërfaqe. Pikat e
daljes ishin në fusha të hapura, në një rrugë, rreth puseve, dhe nën ose në afërsi të ndërtesave.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 7 of 40
4 Monitorimi Mjedisor
Vrojtimet gjeofizike të ndërmarra në vazhdimësi në mënyrë që të përshkruajmë ndonjë ndikim fizike në
gjeologjinë kryesore të zonës.
Monitorimi i mjedisit u ndërmor për të identifikuar rreziqet e mundshme ose të vazhdueshme mjedisore.
BPAL ka një rrjet Monitorimi dhe kapacitet të gjerë pajisjesh brenda Patos-Marinzës që kanë mundësuar
mobilizimin e shpejtë të burimeve pas ngjarjes.
4.1 Burimi i të Dhënave
Cilësia e Ajrit
Monitorimi i Vazhdueshëm i Ajrit nëpërmjet pajisjeve elektronike
GR Albania – Vlerësimi i Cilësisë së Ajrit – “Cilësia e Ajrit në Sondën e Shpimit 504 dhe në
afërsi të vendit”
Tubat e Cilësisë së Ajrit në Ambient – Pjesë e rrjetit që mundëson monitorim të vazhdueshëm që
nga Qershori 2013
Cilësia e Dherave
Kampionet pas incidentit – Argjila e Shpimit
Kampionet pas incidentit – Sedimentet e Nxjerra
Kampionet e nivelit bazë – Gropat e testimit
WSP Studimi Mjedisor i Dherave dhe Ujërave Nëntokësore, Nëntor 2012
Cilësia e Puseve të Ujit të Komunitetit
Kampionet pas incidentit
Kampionet para incidentit (GR Albania – nga testimet e Vrojtimit Gjeologjik 3D – Shtator 2014)
4.2 Cilësia e Ajrit
4.2.1 Vendndodhjet e Monitorimi dhe Parametrat
Monitorimi i ajrit është kryer duke përdorur pajisje elektronike të monitorimit në vendet e treguara në
figurën 1.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 8 of 40
Vendndodhjet e Monitorimit të Vazhdueshëm të Ajrit
Figura 1: Vendndodhjet e Pajisjeve për Monitorimin e Vazhdueshëm të Ajrit
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 9 of 40
Monitorimi i ajrit në mjedis filluar menjëherë sapo ishte e mundur pas incidentit. Vendndodhjet e
monitorimit dhe parametrat e matur nga pajisjet elektronike janë treguar në Tabelën 1.
Tabela 1: Të dhënat dhe Vendndodhjet e Monitorimit të vazhdueshëm të Ajrit
Tubat Gradko për Monitorimin Ndërkombëtar të Ajrit në Ambient
Bankers ka, që nga tetori 2013, një rrjet të mirëmbajtur të Tubave për Monitorimin e Ajrit në Ambient në
40 vendndodhje në të gjithë fushën e Patos-Marinzës. Një nga këto stacione monitorimi (vendndodhja 23)
ishte në afërsi të vendndodhjes së incidentit, midis sondës së shpimit dhe fshatit. Ky vend i veçantë ka
qenë një vendndodhje që nga qershori 2014.
Pozicioni i Vendndodhjes Nr. 23 paraqitet në figurën 2.
Location Time Frame Parameters measured Parameters measured
1 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
5 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
6 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
7 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
8 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
9 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
10 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
11 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2 LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2, CH4, VOC, CO, SO2, NO2
Location Time Frame Parameters measured Location Time Frame Parameters measured
3 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2 23 - Sinkhole at the second house LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2
4 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2 24 - Sinkhole on the road LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2
5 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2 25 - Sinkhole by the barn LEL, O2, H2S, CH3SH, CO2
9 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
12 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
13 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
14 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
15 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
16 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
17 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
18 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
19 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
20 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
21 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
22 LEL, CH4, H2S, VOC, CO2
01.04.2015-
02.04.2015
06.04.2015-
09.04.2015
Time Frame
03.04.2015-05.04.2015
15.04.2015 -
Ongoing
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 10 of 40
Figura 2: Vendndodhjet e Monitorimit të Ajrit në Mjedis Nr. 23
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 11 of 40
Tubat e monitorimit u zëvendësuan në 30 mars, dhe për këtë arsye ishin në vend gjatë gjithë incidentit.
Pas ekspozimit të kërkuar, tubat e monitorimit janë dërguar në Britaninë e Madhe për t’u analizuar. Ata
kishin qenë në terren nga datat 30 mars deri më 6 prill. Parametrat e testuar ishin NO2, CO2, H2S, dhe
VOCs përbërë si më poshtë:
Benzen
Toluen
Etilbenzen
m/p-Xylene
o-Xylene
2,5-Cikrihekradien -1,4-dione, 2,5-difenil -
Acid benzoik +
Pentani, 2-metil-
Hekzan
Ciklinetil hekzane
Monitorimi i Metaleve të Rënda nga GR Albania
Ekspertët e pavarur të GR Albania u mobilizuan në terren midis datave 4 dhe 6 prill për të ndërmarrë
monitorimin shtesë të ajrit. Kjo përfshinte një suitë testimi të metaleve të rëndë: CD, TL, Hg, Co, Cr, Ni,
Si, Mn, Cu, Pb. Vendndodhjet e specifikuara si më të përshtatshme nga ekspertët e tyre për marrjen e
kampioneve janë paraqitur në figurën 3.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 12 of 40
Figura 3: GR Albania – Vendndodhjet e Monitorimit të Metaleve të Rënda
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 13 of 40
4.2.2 Analizat e Rezultateve
Vendndodhjet e Monitorimit të Vazhdueshëm
Nuk u identifikuan si H2S si dhe gaze të djegshme në ditën e incidentit. BPAL nuk ka identifikuar në
asnjë pikë që nga incidenti ndonjë nivel të matshëm të H2S.
Gjurmë të metanit (CH4) janë zbuluar në një vend, por jo në nivel të tillë që të konsiderohet i ndezshëm,
përqendrim maksimal i vërejtur ishte 3.5%. Leximet për CH4 & LEL janë identifikuar menjëherë në
burim, por në përfundim të monitorimit, një metër larg nga burimi nuk ka pasur gaz të mjaftueshëm për
të marrë ndonjë lexim tjetër; duke treguar se u çliruan sasi shumë të vogla.
Nivele të reduktuara të oksigjenit janë identifikuar në një vendndodhje gjatë një ngjarje të kampionit, por
jo në atë nivel që mund të konsiderohet i rrezikshëm. Vlera e regjistruar ka qenë 18,2% në krahasim me
një vlerë normale prej rreth 21%.
Metil Merkaptan janë identifikuar në disa vende (1,2,5,6, 7, 8, 9, 10 dhe 11) midis 1 dhe 4 Prill. Nivelet
janë përgjithësisht 0.1 ppm krahasohen me vlerat e lejuara në Shtetet e Bashkuara për Administrimin e
Shëndetit dhe Sigurinë e Punonjësve (OSHA) 10 ppm (20 mg / m3). Vlera e vetme më sipër nivelit 0.1
ishte një lexim i 0.5 ppm në vendndodhjen nr. 9 më 1 prill.
Një kopje e plotë e rezultateve është dhënë si Shtojcën 1.
Tubat Gradko për Monitorimin Ndërkombëtar të Ajrit në Ambient
Të dhënat e monitorimit të kthyera nga laboratori u krahasuan me të dhënat e monitorimit të 8 muajve të
fundit për të njëjtin vend për të identifikuar ndonjë ndryshim në cilësinë e ajrit në mjedis në kohën e
incidentit. Rezultatet e plota të monitorimit jepen në Shtojcën 2.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 14 of 40
Grafiku 1: Përqendrimet e Benzenit nga Qershori 2014 deri në Prill 2015
Përqendrimet e Benzenit në kohën e incidentit u ulën në krahasim me tre muajt e mëparshëm të
monitorimit.
0.00
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
6.00
7.00
8.00
Round 8 - (June 2014)
Round 9 Round 10 Round 11 Round 12 Round 13 Round 14 Round 15 (March 2015)
Round 16 (April 2015)
Benzene µg/m3
Raundet e Monitorimit
Grafiku Tregon Përqendrimin e Benzenit në Ajrin e Ambientit Midis Qershorit 2014 deri në Prill 2015 në Vendndodhjen Nr. 23
Benzene
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 15 of 40
Grafiku 2: Përqendrimi i H2S nga Qershori 2014 deri në Prill 2015
Përqendrimet e H2S në kohën e incidentit ishin afërsisht të njëjta në krahasim me tre muajt e mëparshëm
të monitorimit.
0.00
0.02
0.04
0.06
0.08
0.10
0.12
0.14
0.16
Round 8 - (June 2014)
Round 9 Round 10 Round 11 Round 12 Round 13 Round 14 Round 15 (March 2015)
Round 16 (April 2015)
H2S µg/m3
Raundet e Monitorimit
Grafiku Tregon Përqendrimin e H2S në Ajrin e Ambientit Midis Qershorit 2014 dhe Prillit 2015 në Vendndodhjen Nr. 23
H2S
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 16 of 40
Grafiku 2: Përqendrimi i SO2 nga Qershori 2014 deri në Prill 2015
Përqendrimet e SO2 janë ulur që nga raundi 13 i monitorimit (Dhjetor 2014). Nuk është identifikuar rritje
të SO2 në kohën e incidentit.
0.00
2.00
4.00
6.00
8.00
10.00
12.00
14.00
16.00
18.00
Round 8 - (June 2014)
Round 9 Round 10 Round 11 Round 12 Round 13 Round 14 Round 15 (March 2015)
Round 16 (April 2015)
SO2 µg/m3
Raundet e Monitorimit
Grafiku Tregon Përqendrimin e SO2 në Ajrin e Ambientit Midis Qershorit 2014 dhe Prillit 2015 në Vendndodhjen Nr. 23
SO2
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 17 of 40
Grafiku 4: Përqendrimi i NO2 nga Qershori 2014 deri në Prill 2015
Një rritje në përqendrimet në ambient të NO2 është identifikuar në prill, kur e krahasojmë me raundet e
mëparshme të monitorimit. Vlerat e regjistruara mbeten brenda standardeve të BE-së (40μg / m3) dhe
normave shqiptare (60μg / m3). NO2 është një gaz i djegshëm dhe rritja ka të ngjarë të jetë shkaktuar për
shkak të rritjes së aktivitetit të automjeteve dhe makinerive në kuadër të PPE midis 1 dhe 6 prill.
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
35.00
40.00
Round 8 - (June 2014)
Round 9 Round 10 Round 11 Round 12 Round 13 Round 14 Round 15 (March 2015)
Round 16 (April 2015)
NO2 µg/m3
Raundet e Monitorimit
Grafiku Tregon Përqendrimin e NO2 në Ajrin e Ambientit Midis Qershorit 2014 dhe Prillit 2015 në Vendndodhjen Nr. 23
NO2
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 18 of 40
Grafiku 5: Përqendrimi total i VOC nga Qershori 2014 deri në Prill 2015
Përqendrimet totale të VOC të identifikuara në vendndodhje gjatë incidentit kanë qenë më të ulëta se
vlerat mesatare të regjistruara gjatë 8 muajve të mëparshëm.
GR Albania – Monitorimi i Metaleve të Rënda
Tabela 2: Rezultatet e Monitorimit të Metaleve të Rënda në Ajër
Monitorimi u ndërmor në terren në 4 prill 2015 në mënyrë që të identifikohej nëse cilësia e ajrit ishte
ndikuar nga emetimet e metaleve të rënda. Nuk ka kampione të regjistruara sipër kufijve të
zbulueshmërisë.
0.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
120.00
140.00
160.00
180.00
200.00
Round 8 - (June 2014)
Round 9 Round 10 Round 11 Round 12 Round 13 Round 14 Round 15 (March 2015)
Round 16 (April 2015)
VOC µg/m3
Raundet e Monitorimit
Grafiku Tregon Përqendrimin e VOC në Ajrin e Ambientit Midis Qershorit 2014 dhe Prillit 2015 në Vendndodhjen Nr. 23
Top 5 VOC Inc BTEX
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 19 of 40
4.2.3 Konkluzionet e Monitorimit të Ajrit
Një strategji rigoroze monitorimi u vendos menjëherë sapo u bë e mundur pas fillimit të incidentit e cila
vazhdon për një periudhë të gjatë kohe.
Pothuajse në të gjitha rastet, vlerat e regjistruara kanë qenë në nivelet normale të ambientit, ose ishin në
përputhje me përqendrimet e ambientit të matura më parë. Në një numër të kufizuar të rasteve, pajisjet
shumë të ndjeshme, kanë regjistruar një numër që kaluan nivelet e ambientit - të tilla si në rastin e CH4,
O2, dhe CH3SH. Megjithatë në çdo kohë këto ishin brenda kufijve të sigurt.
Për këtë arsye nuk konsiderohet bindëse se ndonjë nga parametrat e matura do të kishte ndikuar
negativisht te banorët e komunitetit apo bagëtitë. Kjo përforcohet nga mungesa e zjarrit dhe ankesave nga
punëtorët e kompanisë brenda zonës incidentit.
4.3 Monitorimi i Trupave të Ngurtë
4.3.1 Monitorimi i Faktorëve Përcaktues
Pas incidentit Departamenti i Mjedisit ndërmori një inspektim vizual të kanaleve kulluese në afërsi të
sheshit të pusit. Ndikimi është vërejtur në formën e rritjes së sedimenteve dhe nivelit të ujit, por
megjithatë nuk kishte prova vizuale apo nuhatje të ndotjes. Megjithatë u konsiderua marrja e kampioneve
në mënyrë që të përcaktohej materiali i cili u depozitua në sipërfaqe.
Më poshtë janë kampionet e tokës të cilat u morën:
Materiali i nxjerrë në sipërfaqe: SDG 150410-55: S1, S2, S3, S4, S5, S6, S7, S8, S9, S10, S11
Materiali nga sheshi i pusit: SDG 150409-88: Sinda504 Argjilë, Sonda 504 Rërë
Analiza e plotë ishte:
Asbest ID në kampionet e trupave të ngurtë
Cianide, të përbëra
Cianide, i lirë
Krom Heksavalent VI (s)
Arsenik
Barium
Kadmium
Krom
Bakër
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 20 of 40
Plumb
Merkur
Nikel
Selen
Zink
Metale të Përgatitura
PAH nga Hidrokarbure Aromatike të Përgatitura
pH
Fenole Totale të 5 Specieve nga HPLC
Karboni Organik në Total
Material Organik i Dheut (SOM)
Përbërje Organike Volatile VOC nga GC MS
WSP TPH Kriteret e Grupit të Punës
Përveç kësaj, testimi i ujerave ka përfunduar për faktorët përcaktues më poshtë:
Asbest në mostrat e dheut
Cianide, Të përbëra
Cianide, Të lira
Arsenik (diss.filt)
Barium (diss.filt)
Berilium (diss.filt)
Kadmium (diss.filt)
Krom (diss.filt)
Kobalt (diss.filt)
Bakër (diss.filt)
Plumb (diss.filt)
Nikel (diss.filt)
Selen (diss.filt)
Zink (diss.filt)
Krom, Hekzavalent
Mërkur i Tretur
Kalcium (diss.filt)
Magnez (diss.filt)
Kalium (diss.filt)
Natrium (diss.filt)
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 21 of 40
Metale të përgatitur
PAH Spec MS - Aqueous
Fenole Totale të 5 Specieve
Hidrokarburet Totale të Naftës TPH Total (Përfshirë Hidrokarburet Totale të Nxjerrshme EPH Total dhe Varg
Gazoline Organik GRO Total)
Kampionet e nivelit bazë të tokës bujqësore: SDG 150501-71: Trial Pit 1, Trial Pit 2
U hapën dy gropa prove, si pjesë e vrojtimit Gjeofizik. Në mënyrë që të përftonim informacionet bazë u
morën dy kampione në 0.5m nën nivelin e tokës dhe u testuan për:
Kloride
Sulfate të Tretshme në Ujë si SO4
Cianide, Të përbëra
Cianide, Të lira
Arsenik (diss.filt)
Barium (diss.filt)
Berilium (diss.filt)
Kadmium (diss.filt)
Krom (diss.filt)
Bakër (diss.filt)
Plumb (diss.filt)
Nikel (diss.filt)
Selen (diss.filt)
Zink (diss.filt)
Krom, Hekzavalent
Mërkur
Nitrat si NO3
Metale të përgatitur
PAH
pH
Përbërës Organik të Dheut
Hidrokarburet Totale të Naftës TPH Total (Përfshirë Hidrokarburet Totale të Nxjerrshme EPH Total dhe Varg
Gazoline Organik GRO Total)
4.3.2 Vendndodhjet e Monitorimit
Vendndodhjet e monitorimit të trupave të ngurtë janë treguar sipas Figurës 4.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 22 of 40
Figura 4 – Vendndodhjet e Monitorimit të Dherave dhe Trupave të Ngurtë
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 23 of 40
4.3.3 Analiza e Rezultateve
Vlerat e Udhëzimit për Dherat në Shëndetin e Njeriut
Në mungesë të Normave Shqiptare, apo Vlerave për Udhëzimet për Dherat (SGVs), rezultatet e
analizës janë krahasuar me SGV-të sipas normave në Mbretërinë e Bashkuar të dala nga përdorimi i
Modelit CLEA (Vlerësimi për Tokën e Ekspozuar e Ndotur).
Modeli CLEA është një aplikim i bazuar në kompjuter që kombinon informacionin mbi toksicitetin e
ndotësve të dheut me vlerësimet ndaj ekspozimit të mundshëm nga ana e të rriturve dhe fëmijëve që
jetojnë, punojnë dhe / ose luajnë në tokën e prekur nga kontaminimi për një periudhë të gjatë kohe.
Modeli fokusohet në rrugët që lidhen me rreziqet e drejtpërdrejta në shëndetin e njerëzve që dalin si
pasojë e ekspozimit ndaj tokave të ndotura, në përputhje me qasjen “të përshtatshme për përdorim”.
Ai parashikon sasinë e ndotësve ekzistues në bazë të një të dhëne mbi përqendrimin e ndotësve të
tokës. Duke krahasuar ekspozimin e parashikuar me vlerat e kritereve shëndetësorë për sasinë e
ndotësve të lejuar ose pranuar, modeli është përdorur për të gjeneruar kriteret e vlerësimit (p.sh.
Vlerat në Udhëzimet për Dheun) që krijojnë një përqendrim të ndotësve në tokë që janë mbrojtës të
shëndetit të njeriut.
Një kopje e plotë e rezultateve mundësohet në Shtojcën 3
Materialet e Nxjerra në Sipërfaqe
Kampionet S1-S11 u shqyrtuan fillimisht në identifikimin e parametrave të regjistruara sipër kufijve
nga hulumtimi në laborator. Pjesa më e madhe ishin nën atë kufi.
Ato që ishin në përqendrime më lart kufijve ishin të kufizuara në ato hidrokarbure dhe metale, siç
është paraqitur në Tabelën 3 dhe Tabelën 4 të cilat tregojnë vlerën më të lartë të regjistruar në të gjithë
numrin e kampioneve, 11 gjithsej.
Hidrokarbur Vlera më e lartë e regjistruar (mg/kg)
SGV Hidrokarbure (Përdorimi i Tokës për Qëllim Banimi Përfshirë Përditësimin për Kultivimin) mg/kg
Aliphatics >C5-C6 0 30
Aliphatics >C6-C8 9.79 73
Aliphatics >C8-C10 2.68 19
Aliphatics >C10-C12 1.52 93
Aliphatics >C12-C16 2.68 740
Aliphatics >C16-C21 15.6 45000
Aliphatics >C21-C35 5.43 45000
Aromatics >EC5-EC7 0 65
Aromatics >EC7-EC8 0 12
Aromatics >EC8-EC10 1.79 27
Aromatics >EC10-EC12 1.01 69
Aromatics >EC12-EC16 0.752 1400
Aromatics >EC16-EC21 5.11 250
Aromatics >EC21-EC35 4.63 890
Aromatics >EC35-EC44 0 890
Tabela 3: Krahasimi i vlerave organike më të larta të regjistruara në krahasim me SGVs përkatëse.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 24 of 40
Nuk u evidentua tejkalim i SGVs për hidrokarburet.
Metale Vlera më e lartë e regjistruar (mg/kg)
SGV (Përdorimi i Tokës për Qëllim Banimi Përfshirë Përditësimin për Kultivimin) mg/kg
Arsenik 7.29 32
Barium 267 225
Kadmium 0.344 10
Krom 110 3000
Bakër 21.2 2300
Plumb 10.6 410
Nikel 184 130
Selen 0 350
Zink 57.2 3700
Tabela 3: Krahasimi i vlerave më të larta inorganike të regjistruara në krahasim SGVs përkatëse
Nivel paksa më i lartë i Nikel u regjistruar në 7 kampione nga 11 kampione gjithsej, (vlera më e lartë
ishte 184 mg/kg krahasuar me vlerën e udhëzimi 130 mg/kg), por përqendrimi është brenda vlerës së
përcaktuar 230 mg/kg. Për të siguruar kontekstin, standardi për parqet publike është 869 mg/kg, dhe
për zonat komerciale dhe industriale, një vlerë të 13,000 mg/kg konsiderohet e pranueshme.
Në vitin 2012, është ndërmarrë një hulumtim i hollësishëm në të gjithë fushën e Patos-Marinzës. Kjo
përfshinte progresin e një numri prej 130 puse në një thellësi prej rreth 10m. Në 132 kampione të
testuar, nikeli u identifikua në përqendrime më të mëdha se 230 mg/kg. Përqendrimi më i lartë ishte
429 mg/kg.
Një shpim, BH108 gjendet në afërsi të incidentit. Në nëntor 2012 aty u morën 2 kampione në thellësi
prej 0.6 m-1.0 m dhe 3.4 m-4.0 m. Rezultatet ishin 185 mg/kg dhe 223 mg/kg. Toka u regjistrua si
natyrore (d.m.th jo terren i krijuar). Prandaj konsiderohet se nivelet e nikelit të identifikuara në
kampionet e tokës janë rezultat i formimit gjeologjik të zonës, dhe janë në përbërjet e mjedisit.
Vetëm një tejkalim i kufijve të Bariumit është regjistruar në kampionin S 10 me një përqendrim prej
267 mg/kg krahasuar me SGV në nivelin e 225. Ky rezultat është i veçuar me 10 kampionet e mbetur
që bien në mes 23.9 mg / kg dhe 106 mg / kg. Megjithatë, është ende mirë brenda standardit të
parqeve publike 1960 mg / kg. Parqet publike janë konsideruar "të përshtatshme për parqe lokale dhe
hapësira të hapura zakonisht të vendosura në afërsi të shtëpive të banimit".
Sonda 504 Argjilë, Sonda 504 Rërë
Kampionet e marra nga sheshet e puseve u shqyrtuan fillimisht për të identifikuar parametrat e
regjistruar sipër kufijve nga detektimi në laborator. Pjesa më e madhe ishin nën atë kufi.
Ato që ishin në përqendrime më lart kufijve të zbuluar ishin të kufizuara në ato hidrokarbureve dhe
metale, siç është paraqitur në Tabelën 4 dhe Tabela 5
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 25 of 40
Sonda 504 ARGJILË Sonda 504 ARGJILË Sonda 504 RËRË
SGV Hidrokarbure (Përdorimi i Tokës për Qëllim Banimi Përfshirë
Përditësimin për Kultivimin) mg/kg
Aliphatics >C5-C6 <10 <10 30
Aliphatics >C6-C8 0.0632 <10 73
Aliphatics >C8-C10 0.451 0.0394 19
Aliphatics >C10-C12 1.38 0.124 19
Aliphatics >C12-C16 <10 <10 93
Aliphatics >C16-C21 <10 <10 740
Aliphatics >C21-C35 <10 <10 45000
Aliphatics >C35-C44 <10 <10 45000
Aromatics >EC5-EC7 <10 <10 65
Aromatics >EC7-EC8 <10 <10 120
Aromatics >EC8-EC10 0.309 0.0258 27
Aromatics >EC10-EC12 0.92 0.0824 69
Aromatics >EC12-EC16 <10 <10 140
Aromatics >EC16-EC21 <10 <10 250
Aromatics >EC21-EC35 <10 <10 890
Tabela 4: Krahasimi i përqendrimit inorganik kundrejt SGVs përkatëse
Nuk u evidentua tejkalim i SGVs për hidrokarburet.
Metale Sonda 504 ARGJILË Sonda 504 RËRË
Vlera Maksimale e Regjistruar: Përqindja e SGV Përdorimin e Tokës për Qëllime Banimi (Including Plant
Uptake)
Arsenik 3.39 1.8 32
Barium 54.1 22.6 225
Kadmium 0.207 0.126 10
Krom 74 64.9 3000
Bakër 11.2 3.5 2300
Plumb 7.16 2.56 410
Merkur <0.14 <0.14 N/A
Nikel 137 106 130
Selen <1 <1 N/A
Zink 36.5 14.5 3700
Tabela 5: Krahasimi i përqendrimit organik kundrejt SGVs përkatëse
Nivel pak i ngritur i Nikelit u identifikua në Sondën 504 Argjilë me një rezultat prej 137mg / kg
krahasuar me SGV për banimin prej 130 mg/kg. Megjithatë, siç u diskutua më sipër, ky është
konsideruar në përputhje me ose më pak se nivelet e mjedisit përreth.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 26 of 40
Gropat e Testit 1 & 2
Kampionet nga këto vende do të ofrojnë të dhëna shtesë për ambientin përreth. Rezultatet priten në 12
maj.
4.3.4 Marrja e kampioneve të mëtejshme bazë dhe vlefshmëria e tyre
Kampione shtesë sipërfaqësore do të merren nga zona të pa ndikuara nga sedimentet (d.m.th fillestare)
dhe do të krahasohen me kampione të tokës të marra nga zonat aktualisht të mbuluara nga materialet e
nxjerra. Vlerësimi i tyre do të mundësojë garancinë nëse është e mundur kthimi i zonës në të
përshtatshme për përdorimin dhe ekzistencën e saj, ose në kthimin e saj në gjendjen e saj fillestare.
4.3.5 Konkluzionet e Monitorimit të Dheut
Pjesa më e madhe e të gjitha testimeve kanë treguar nivele më poshtë kufijve të zbulimit. Nuk janë
identifikuar hidrokarbure në asnjë kampion mbi nivelet e Vlerave të Udhëzimeve për Dheun për
Përdorimin e Tokës për Qëllime Banimi.
Tejkalimet e kufizuara të Nikelit janë identifikuar në rreth gjysmën e mostrave. Megjithatë, kjo
konsiderohet përfaqësuese për mjedisin përreth.
Në kampionin numër 1, bariumi është regjistruar mbi SGV për banimin, por në mënyrë të
konsiderueshme nën SGV për parqet publike.
Në përgjithësi nuk ka tregues për një përqendrim të konsiderueshme të ngritur e ndotësve si rezultat i
incidentit. Rikuperim do të përqendrohet në riparimin e ndikimeve fizike.
4.4 Monitorimi i Puseve të Ujit të Komunitetit
4.4.1 Vendndodhjet e Monitorimit të Ujit
Tre puse kryesore uji ekzistojnë në zonën në afërsi të incidentit. Ata sigurojnë ujë për një numër të
familjeve brenda zonës. Edhe pse në zonë ka një numër të konsiderueshëm të puseve joformale janë
gjithashtu mundësi aktive për marrjen e kampioneve nuk ishin të disponueshëm. Asnjë nga puset nuk
konsiderohet të jetë pus për ujë të pijshëm.
Kampionet e ujit u morën nga puset e ujit M1, M2, M3 për analizën në 13 prill. Kampionet u dërguan
në Alcontrol në Britaninë e Madhe. Njëkohësisht kampione u morën nga GR Albania, të cilët janë të
akredituar sipas standardeve shqiptare për një numër të parametrave. Ata gjithashtu kanë akses në
laboratorët e Drejtorisë së Shëndetit Publik në Tiranë, dhe kanë një kontratë me Ambiente SC
Laboratori, në Itali.
Vendndodhjet e puseve janë paraqitur në figurën 5.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 27 of 40
Figura 5: Vendndodhja e Puseve të Komunitetit: M1, M2,& M3
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 28 of 40
4.4.2 Parametrat e Monitorimit të Cilësisë së Ujit
Laboratori i GR Albania:
pH
Përçueshmëria
Solidet Totale të Tretura - TDS (total dissolved solid)
Lëndët Totale Pezull - TSS (Total suspend solid)
Laboratori i Drejtorisë së Shëndetit Publik - Tiranë:
Kalcium (mg/l)
Magnez (mg/l)
Klor (mg/l)
NH4 (mg/l)
NO2 (mg/l)
NO3 (mg/l)
SO4 (mg/l)
Fortësia
P2O5 ((μg/l)l)
Ambiente S.C Laboratory – Itali:
Hidrokarbure Total - Total hydrocarbon (C<12) (μg/l)
Hidrokarbure Total - Total hydrocarbon (C >12) (μg/l)
Fenole (μg/l)
Alcontrol - Britani e Madhe
Në mënyrë që t'i tipizojmë plotësisht këto kampione, ato u dërguan në Mbretërinë e Bashkuar dhe u
testuan sipas standardit të ujit të pijshëm i cili redukton në mënyrë të konsiderueshme kufijtë e zbulimit.
Kjo siguron se rezultatet mund të krahasohet me rregullat më të rrepta për ujin e pijshëm. Kjo u bë në
mënyrë që të sigurohet maksimumi i informacionit në dispozicion. Megjithatë, duhet të theksohet se këto
janë puset të zakonshme furnizimi me ujë, dhe nuk janë shpuar ose vënë në punë sipas standardeve të
kërkuara për puset e ujit.
Një kopje e plotë e rezultateve është mundësuar si Shtojca 4
Alkaliniteti Total si CaCO3
Azot Amoniakal si N (nivel i ulët)
Azot Amoniakal i Ulët si NH3
Azot Amoniakal i Ulët si NH4
Bromide
Kloride
Nitrate si N
Nitrate si NO3
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 29 of 40
Fosfate (ortho) si PO4
Sulfate
Përçueshmëria (at 20 deg.C)
Cianide, Të përbëra
Cianide, Të lira
Cianide, Total
Alumin (diss.filt)
Antimoni (diss.filt)
Arsenik (diss.filt)
Barium (diss.filt)
Bori (diss.filt)
Kadmium (diss.filt)
Krom (diss.filt)
Bakër (diss.filt)
Plumb (diss.filt)
Magnez (diss.filt)
Nikel (diss.filt)
Selen (diss.filt)
Zink (diss.filt)
Florur
Krom, Heksavalent
Merkur i Tretur
Natrium (diss.filt)
Fortësia, Total as CaCO3 i pafltruar
Metale të Përgatitura
PAH Spec MS - Aqueous (W)
Vlera e pH
Fenole Totale të 5 Specieve (W) nga HPLC
Sulfide
VOC (W) nga GC MS
WSP SVOC exc TIC
WSP TPH CËG inc TAME
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 30 of 40
4.4.3 Analiza e Rezultateve
Tabela 6: GR Albania - Rezultatet e Monitorimit të Puseve të Ujit nga Prilli 2015 dhe Shtatori 2014
Recommended value
according to STASH 3904:
1997
Maximum allowable value
according to STASH 3904:
1997
Sample 12 Sample 15 BM2.1 BM2.2 Sample 7 Sample 23 BM1.1 BM1.2 Sample 2 Sample 17 BM3.1 BM3.2
pH 7.32 7.31 7.7 7.7 7.36 7.36 7.5 7.5 7.59 7.61 8 8 6.5 9.5
Conductivity(μS/c) 986 992 514 510 668 670 335 334 475 477 392 413 400 -
Calcium (mg/l) 108.21 108.21 47.1 48.1 70.14 70.14 60.1 58.1 46.09 46.09 41.1 42.1 75 200
Magnesium (mg/l) 65.65 63.23 32.2 31.6 42.56 41.34 33.4 35.3 35.26 35.26 29.8 30.4 20 50
Chlorine (mg/l) 63.81 63.81 29.8 32.6 46.79 47.5 22.7 25.5 26.94 26.94 31.2 32.6 25 200
NH4 (mg/l) 0.038 0.038 0 0 0.046 0.045 0.056 0.0655 0.04 0.039 0.068 0.068 0 0.05
NO2 (mg/l) 0.017 0.017 0 0 0.018 0.016 0.0054 0.0054 0.01 0.01 0 0 0 0.05
NO3 (mg/l) 7.43 8.47 0.062 0.06 1.95 2.35 0.52 0.55 0.69 0.7 0.4 0.4 25 50
SO4 (mg/l) 44.48 44.48 16.66 16.15 24.64 24.64 20.4 20.91 15.52 15.52 18.53 18.44 25 250
TDS (mg/l) 493 496 271 271 334 335 168 168 237 238 200 202
Hardness 30.28 29.72 14 14 19.62 19.34 16.1 16.3 14.58 14.58 12.6 12.9 10-15 20
P2O5 (μg/l) 39.87 39.2 35 35 36.12 37.45 33 34 38.06 37.19 42 44 400 2500
M2 M3 Albanian Drinking Water Standards
September 2014 April 2015 September 2014 April 2015
M1
April 2015September 2014
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 31 of 40
Në shtator 2014 Bankers ndërmori një Vrojtim Gjeofizik për të kuptuar gjeologjinë e fushës
naftëmbajtëse të Patos-Marinzës. U pranua shqetësimi i komunitetit rreth puseve të ujit dhe ndikimit që
mund të shkaktohej nga kalimi dhe përdorimit i kamionëve burimorë. Prandaj u vendos që të ndërmerrej
një raund i monitorimit të puseve. Kjo siguroi një bazë të drejtpërdrejtë për krahasimin me testimin e
kohëve të fundit. Tabela 6 më sipër ofron dy grupe të dhënash, si dhe standardet shqiptare të ujit të
pijshëm.
Në përgjithësi mund të shihet se cilësia e ujit në fakt është përmirësuar që nga shtatori 2014. Kjo mund të
konsiderohet për shkak të rritjes së hollimit nga rimbushja e formacioneve ujëmbajtëse të shtresës gjatë
muajve të dimrit.
Janë regjistruar një numër i kufizuar i tejkalimeve të standardeve shqiptare të ujit të pijshëm për NH4 në
kampionet e marra në 2 prill 2015. M2 (BM1.2) dhe M3 (BM3.1) janë regjistruar respektivisht në 0.0655
mg/l dhe 0.068 mg/l krahasuar me një normë prej 0.05 mg/l. Standardet evropiane të ujit të pijshëm kanë
një vlerë prej 0.5 mg/l. Prandaj NH4 në këtë nivel nuk konsiderohet si një ndotës shqetësues.
Përçueshmëria e ujit ishte më e lartë se norma prej 400 μS/cm gjatë të gjitha ngjarjeve të kampionimit.
Përçueshmëria është më tepër një tregues i cilësisë së ujit se sa një tregues i ndikimit në shëndet. Uji është
i prekur nga prania e trupave të ngurtë të tretur inorganike të tilla si klorur, nitrat, sulfate, fosfat, natrium,
magnez, kalcium dhe jone hekuri. Përbërësit organikë si vaj, fenol, nuk përçojnë mirë elektricitetin dhe
për këtë arsye kanë një përçueshmëri të ulët kur janë në ujë (USEPA). Përçueshmëria më e lartë mbështet
gjetjen që hidrokarburet mungojnë ose janë në nivele shumë të ulëta. Më e rëndësishmja ka një numër të
burimeve të ndotësve që mund të sinjalizohen si rezultat i rritjes së përçueshmërisë: p.sh. një sistem i
prishur i ujërave të zeza e ngre përçueshmërinë për shkak të pranisë së klorurit, fosfateve, dhe nitrateve.
Burime të tjera të rritjes së përcjellshmërisë janë derdhjet urbane nga rrugët dhe derdhjet bujqësore (ujërat
kullues në fushat bujqësore zakonisht kanë nivele jashtëzakonisht të larta të kripërave të tretura).
Analiza e plotë hidrokarbure nga monitorimi i GR nuk ka qenë në dispozicion në kohën e shkrimit, por
është konsideruar në detaje në grupin e të dhënave të Alcontrol dhënë më poshtë sipas Tabelës 7.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 32 of 40
Emri i Caktuar
Standardi Shqiptar
Përqendrimi Maksimal i Lejueshëm Njësia M 1 M 2 M 3
Total coliforms* 0 0 N/100 ml No/100ml 3 <1 56
Streptococci, Faecal (Enterococci)* 0 0 N/100 ml No/100ml <1 <1 <1
Eschericia coli* 0 0 N/100 ml CFU/100ml 0 0 0
Ammoniacal Nitrogen Loë as NH4 NG 0.05 mg/l mg/l * 0.0766 0.0138 0.299
Sulphide NG Detected by senses mg/l mg/l * <0.01 <0.01 <0.01
Conductivity @ 20 deg.C 400 NG µS/cm-3 in 20 oC mS/cm * 545 496 529
Aluminium (diss.filt) 0.05 0.2 mg/l µg/l * <0.0029 <0.0029 <0.0029
Antimony (diss.filt) NG 10 µg/l µg/l <0.16 <0.16 <0.16
Arsenic (diss.filt) 10 50 µg/l µg/l * 0.836 2.29 0.468
Barium (diss.filt) NG 100 µg/l µg/l * 52.4 61.4 90.3
Boron (diss.filt) 300 1000 µg/l µg/l * 24.5 19 38.7
Cadmium (diss.filt) 3 5 µg/l µg/l * <0.1 <0.1 <0.1
Copper (diss.filt) 100 1000 µg/l µg/l * <0.85 <0.85 <0.85
Lead (diss.filt) NG 50 µg/l µg/l * <0.02 0.042 0.141
Manganese (diss.filt) 20 50 µg/l µg/l * 36.7 2.81 89.8
Nickel (diss.filt) 20 50 µg/l µg/l * 0.571 0.488 0.407
Selenium (diss.filt) NG 10 µg/l µg/l * <0.39 1 <0.39
Zinc (diss.filt) 100 3000 µg/l µg/l * 7.86 7.72 1.36
Mercury (diss.filt) NG 1 µg/l µg/l * <0.01 <0.01 <0.01
Sulphate 25 250 mg/l mg/l * 13.8 9.6 11.9
Chloride 25 200 mg/l mg/l * 17.6 21.7 23.8
Phosphate (ortho) as PO4 400 2500 µg/l mg/l * <50 <50 <54
Nitrate as NO3 25 50 mg/l mg/l * 0.384 <0.3 <0.3
Nitrate as N NG 0.05 mg/l mg/l * 0.0867 <0.0677 <0.0677
Cyanide, Total NG 10 µg/l mg/l * <50 <50 <50
Sodium (diss.filt) 20 100 mg/l mg/l * 23.1 27 42.8
Hardness, Total as CaCO3 unfiltered 10-15 20 Grada Gjerman mg/l 309 271 246
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 33 of 40
Emri i Caktuar
Standardi Shqiptar
Përqendrimi Maksimal i Lejueshëm Njësia M 1 M 2 M 3
(Rezultatet në Mg/l)
Chromium, Hexavalent NG 50 µg/l mg/l * <30 <30 <30
pH 6.5 : 8.5 9.5 pH pH Units * 8 8.18 8.12
Phenol NG 0.5 µg/l mg/l * <0.004 <0.004 <0.004
2,4-Dichlorophenol NG 30 µg/l µg/l <4 <4 <4
Fluorene 700 1500 µg/l µg/l <4 <4 <4
Hexachlorobenzene NG 1 µg/l µg/l <4 <4 <4
PAH Spec MS - Aqueous (Ë)
Naphthalene (aq) No Units µg/l * <0.1 <0.1 <0.1
Acenaphthene (aq) No Units µg/l * <0.015 <0.015 <0.015
Acenaphthylene (aq) No Units µg/l * <0.011 <0.011 <0.011
Fluoranthene (aq) No Units µg/l * <0.017 <0.017 <0.017
Anthracene (aq) No Units µg/l * <0.015 <0.015 <0.015
Phenanthrene (aq) No Units µg/l * <0.022 <0.022 <0.022
Fluorene (aq) No Units µg/l * <0.014 <0.014 <0.014
Chrysene (aq) No Units µg/l * <0.013 <0.013 <0.013
Pyrene (aq) No Units µg/l * <0.015 <0.015 <0.015
Benzo(a)anthracene (aq) No Units µg/l * <0.017 <0.017 <0.017
Benzo(b)fluoranthene (aq) No Units µg/l * <0.023 <0.023 <0.023
Benzo(k)fluoranthene (aq) No Units µg/l * <0.027 <0.027 <0.027
Benzo(a)pyrene (aq) No Units µg/l * <0.009 <0.009 <0.009
Dibenzo(a,h)anthracene (aq) No Units µg/l * <0.016 <0.016 <0.016
Benzo(g,h,i)perylene (aq) No Units µg/l * <0.016 <0.016 <0.016
Indeno(1,2,3-cd)pyrene (aq) No Units µg/l * <0.014 <0.014 <0.014
PAH, Total Detected USEPA 16 (aq) 0 Total PAH 0.2 µg/l µg/l <0.344 <0.344 <0.344
Methyl tertiary butyl ether (MTBE) No Units µg/l * <3 <3 <3
Aliphatics >C5-C6 No Units µg/l <10 <10 <10
Aliphatics >C6-C8 No Units µg/l <10 <10 <10
Aliphatics >C8-C10 No Units µg/l <10 <10 <10
Aliphatics >C10-C12 No Units µg/l <10 <10 <10
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 34 of 40
Emri i Caktuar
Standardi Shqiptar
Përqendrimi Maksimal i Lejueshëm Njësia M 1 M 2 M 3
Aliphatics >C12-C16 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Aliphatics >C16-C21 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Aliphatics >C21-C35 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Total Aliphatics >C12-C35 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC5-EC7 No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC7-EC8 No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC8-EC10 No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC10-EC12 No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC12-EC16 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC16-EC21 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Aromatics >EC21-EC35 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Total Aromatics >EC12-EC35 (aq) No Units µg/l <10 <10 <10
Total Aliphatics & Aromatics >C5-35 (aq) NG 10 µg/l µg/l <10 <10 <10
VOC MS (Ë)
Vinyl chloride NG 0.5 µg/l µg/l * <1 <1 <1
1,1-Dichloroethene NG 3 µg/l µg/l * <1 <1 <1
Chloroform NG 0.1 mg/l µg/l * <1 0.00139 <1
Benzene NG 1 µg/l µg/l * <1 <1 <1
Trichloroethene NG 70 µg/l µg/l * <1 <1 <1
1,2-Dichloropropane NG 20 µg/l µg/l * <1 <1 <1
Bromodichloromethane NG 15 µg/l µg/l * <1 2.44 <1
cis-1,3-Dichloropropene NG 20 µg/l µg/l * <1 <1 <1
Tetrachloroethene 1 40 µg/l µg/l * <1 <1 <1
1,2-Dibromo-3-chloropropane NG 1 µg/l µg/l <1 <1 <1
*NJ = Nuk Jepet
Tabela 7: Puset e Ujit të Komunitetit të Marinzës - Testimi i Alcontrol.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 35 of 40
Tabela 7 krahason përcaktimet e ujit kundrejt standardeve shqiptare të ujit të pijshëm - dy Standardet
shqiptare (normat) dhe Përqendrimet e Lejuara Maksimale Shqiptare. Nuk ka një përcaktim ligjor në
dispozicion për të treguar ndarjen midis niveleve. Kjo nuk është përsëritur në udhëzimet e tjera të tilla si
ato të parashikuara nga Organizata Botërore e Shëndetësisë
Koliforme janë identifikuar në M1 dhe M3. Koliformet janë baktere që janë natyrshëm të pranishëm në
ambient dhe përdoren si asnjë tregues tjetër, potencialisht i dëmshëm, bakteret mund të jenë të pranishëm.
Ata janë të lidhur në përgjithësi me sistemet e shkatërruara të ujërave të zeza.
Përçueshmëria e rritur është regjistruar në të gjitha kampionet e përforcuar në të dhënat e GR Albania siç
u tha më sipër.
Nitratet janë regjistruar poshtë kufijve të detektimit (<0.0677 mg / l) në Kampionin nr 2, dhe 0.0867 mg /
l në kampionet e mbetura. Të gjitha këto janë më të mëdha se standardi shqiptar i ujit të pijshëm.
Megjithatë Standardet e Ujit të Pijshëm të BE-së (SUP), SUP të Britanisë së Madhe, dhe ato të
Organizatës Botërore të Shëndetësisë të gjitha përcaktojnë një standard të 50mg/l. Prandaj nitratet nuk
konsiderohen si ndotës shqetësues.
Kampioni i ujit nga M3 ka një përqendrim të ngritur të Manganit në 89.8 μg/l në krahasim me një
standard të 50 μg/l. OBSH jep një vlerë shëndetësore bazë 400ug/l. Kufiri 50μg/l aplikohet në përgjithësi
që nga vlerat baras dhe nën normat bazuar në udhëzimet e shëndetit bazë që mund të ndikojnë në pamjen,
shijen ose erë të ujit.
Të gjitha Hidrokarburet Aromatike Policiklike (PAH) janë në nivele më të ulëta se kufiri i zbulimit për të
gjitha 16 speciet prioritare të identifikuara nga EPA Shtetet e Bashkuara.
Kampionet e ujit i janë nënshtruar testimit TPH CWG që kthen rezultatet të ndara në mes të
hidrokarbureve alifatike dhe aromatike, si dhe të grupuara nga gjatësisë së zinxhirit të karbonit. Kjo do të
kishte lejuar krahasimin me standardet e hidrokarbureve të OBSH. Megjithatë, në të gjitha rastet nivelet e
hidrokarbureve ishin nën kufijtë e zbulimit.
4.4.4 Konkluzionet e Monitorimit të Ujit
Identifikimi i baktereve koliforme tregon praninë e pasuksesshme, apo në këtë rast, në masë më të madhe
jo ekzistent të sistemit të menaxhimit të ujërave të zeza. Fshati i Marinzës nuk ka trajtim komunal të
përqendruar të ujërave të zeza. Ajo operon kryesisht nga përthithja në kullim; edhe pse Drejtoria e
Shëndetit Publik raporton se ujërat e zeza të grumbulluara në gropa septike shkarkohen në një kanal.
Prandaj nuk është e papritur që uji i marrë në shqyrtim ka qenë i ndikuar nga aktiviteti i kësaj natyre dhe
kjo nuk konsiderohet të ketë qenë shkaktuar nga incidenti.
Bankers Petroleum Albania Ltd. Page 36 of 40
Siç u diskutua më parë, standardet e ujit të pijshëm janë shumë rigorozë dhe ky ujë nuk është konsideruar
për të qenë një burim i ujit të pijshëm. Megjithatë, krahasimi ndaj këtyre standardeve shërben për të
treguar se cilësia e ujit në puset mbetet e mirë, dhe asnjë përkeqësim nuk është regjistruar si pasojë e
incidentit dhe, për parametrat jo-bakterial të matur, cilësia e ujit mbetet brenda kritereve shëndetësore
bazë.
5 Konkluzione
si pasojë e incidentit në Pusin M-5761 u ngritën një sërë shqetësimesh në lidhje me kushtet mjedisore të
zonës përreth sondës së shpimit.
Ky raport ka trajtuar në mënyrë sistematike çështjet e cilësisë së ajrit, sedimenteve të emetuara, dhe
cilësinë e ujërave nëntokësore duke përdorur evidencat historike të disponueshme dhe testet kimike.
Bankers do të vazhdojë monitorimin e situatës në mënyrë që të tregojë përputhshmërinë me praktikat më
të mira dhe standardet ndërkombëtare. Megjithatë deri më sot nuk kanë dalë probleme në drejtim të
ndotësve.
Kompania mbetet e angazhuar në pastrimin dhe riparimin e vendeve të dëmtuara, në bashkëpunim me
Qeverinë Shqiptare, dhe në bashkëpunim të plotë me fqinjët e komunitetit tonë.
Bankers Petroleum Albania Ltd.
Shtojca 1*
Rezultatet e Monitorimit të Ajrit në Vazhdimësi
*Ju lutem referojuni të dhënave në versionin Anglisht.
Bankers Petroleum Albania Ltd.
Shtojca 2*
Rezultatet e Monitorimit të Mjedisit
*Ju lutem referojuni të dhënave në versionin Anglisht.
Bankers Petroleum Albania Ltd.
Shtojca 3*
Rezultatet e Materialeve të Ngurta nga Alcontrol
*Ju lutem referojuni të dhënave në versionin Anglisht.