ad

oly

gia

d b

lyn

yd

do

l

2012-1

3

Rydym yn

hafaldros adferiad

meddwl difrifol

for recovery

from serious

mental illness

o afiechyd

Penblwydd Hapus Hafal!

Ar Ebrill 1af, 2013, roedd Hafal wedi dathlu ei ben-blwydd yn swyddogol

yn ddeng mlwydd oed. Ac am ddegawd! Mae’r elusen nid yn unig wedi tyfu

ac ehangu ei gwasanaethau yn sylweddol, (gweler y tudalennau nesaf)

ond mae ein hymgyrchoedd wedi sicrhau fod y bobl hynny yng Nghymru

sydd yn derbyn gwasanaethau arbenigol ar gyfer afiechyd meddwl – tua

40,000 ohonynt, yn ogystal â’r 1,200 a mwy o gleientiaid a gofalwyr yr

ydym yn eu cefnogi’n ddyddiol – nawr â’r hawl gyfreithiol i dderbyn Cynllun

Gofal a Thriniaeth holistaidd. Pwy fyddai wedi rhagweld hyn ddeng

mlynedd yn ôl?

Yn ystod y ddegawd ddiwethaf, sefydlon ni ein gwasanaethau arloesol,

seiliedig ar adferiad, sydd yn grymuso cleifion a gofalwyr i gymryd

rheolaeth o’u bywydau. Dangoson ni hefyd sut y gall elusen sydd yn cael

ei harwain gan ddefnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr fod yn fudiad

deinamig ac effeithiol heb ei ail.

Er yr hinsawdd economaidd anodd sydd ohoni, nid yw 2012-13 wedi bod

yn llai arloesol na’r blynyddoedd cynt: agorodd ein canolfan adferiad

newydd, Tŷ Adferiad, yng Ngogledd Cymru; derbynion ni gyllid i ddatblygu

uned newydd, blaengar ar gyfer cleifion mewnol ac mae’n canllaw newydd

ar gyfer Cynllunio Gofal a Thriniaeth wedi cyrraedd cynulleidfa o 33,000!

Dyma ddisgwyl ymlaen at y ddegawd nesaf – gadewch i ni weithio gyda’n

gilydd er sicrhau ei bod yn ysbrydoli fel y gwnaeth y ddegawd gyntaf.

Elin Jones, Cadeirydd

Ael

odae

th

ServicesRydym wedi tyfu!

Yn y ddeng mlynedd ddiwethaf, rydym wedi ehangu ein

gwasanaethau ar draws Cymru ac wedi tyfu’n gryfach gydag

Aelodaeth gynyddol.

Incw

m

Staff

2003:

81

2003-4:

£2.9

miliwn

2012-13:

£5.2

miliwn2013:

11102003:

535

2013:

200

UCHAFBWYNT O 2012-13: Yn Ionawr 2012, dyfarnwyd cyllid i Hafal i ddatblygu Canolfan Adferiad flaengar newydd sydd yn cynnig cymorth a thriniaeth i

gleifion mewnol sydd ag afiechyd meddwl difrifol. Bydd y ganoflan newydd, sydd i’w

harwain gan gleifion, yn darparu gwasanaeth i gleientiaid sydd yn uchelgieisol ac yn

gosod safonau newydd o ran mabwysiadu arferion gorau yng Nghymru. Gwyliwch y

gofod hwn!

Ym 2013, rydym yn cynnal 75 o wasanaethau ar draws y 22 sir

yng Nghymru.

Yn y ddeng mlynedd ddiwethaf, mae ein gwasanaeth cyffredinol i gleientiaid ar draws Cymru

wedi tyfu’n sylweddol fel ein bod yn cefnogi 1,650 o bobl ag afiechyd meddwl difrifol a

1,600 o ofalwyr erbyn hyn. Yn ystod 2003-2013, rydym wedi datblygu nifer o wasanaethau

lleol a chenedlaethol blaengar sydd yn hyrwyddo adferiad. Mae’r rhain yn cynnwys:

■ gwasanaethau sydd yn ffocysu ar adferiad ym mhob sir yng Nghymru sydd yn ymgysylltu

cleientiaid gyda’n Rhaglen Adferiad unigryw ac yn grymuso hwy i ysgrifennu eu cynlluniau

gofal holistaidd eu hunain

■ gwasanaethau tai sydd yn ffocysu ar adferiad ac yn cefnogi defnyddwyr gwasanaeth i

symud ymlaen ac ail-integreiddio i mewn i’w cymunedau

■ gwasanaethau i ofalwyr ym mhob un sir

■ nifer o brosiectau cyflogaeth – gan gynnwys y fenter genedlaethol Camau Byr a ariennir

gan y Loteri Fawr – sydd yn cefnogi cannoedd o gleientiaid i ddychwelyd i’r gwaith a mynd i

fyd addysg

■ gwasanaethau cyfiawnder troseddol sydd yn torri tir newydd drwy ddarparu gwasanaethau

amserol ac sy’n ffocysu ar adferiad i bobl sy’n agored i niwed

■ canolfan adferiad newydd unigryw, Tŷ Adferiad, sydd yn rhoi’r cyfle i gleientiaid i edrych yn

wrthrychol ar eu cynlluniau gofal a chymryd rhan mewn gweithgareddau sydd yn ysgogi

megis caiacio, canŵio a threcio.

Am fwy o wybodaeth ar ein gwasanaethau arloesol yn y 22 sir, ewch i: www.hafal.org

UCHAFBWYNTO 2012-13:Ym 2012, dyfarnwyd

cytundeb gwerth

£640,000 i ni

ddarparu

gwasanaeth tai yn

Sir Ddinbych mewn

partneriaeth â

Chymdeithas Tai

Clwyd Alyn dros

gyfnod o bum

mlynedd. Bydd y

prosiect arloesol

hwn yn cefnogi pobl

ddigartref hirdymor

sydd ag afiechyd

meddwl.

Ymgyrchu Dros y ddeng mlynedd ddiwethaf, mae Aelodau Hafal wedi profi i fod yn dipyn o rym

ymgyrchu. Dyma sut yr aeth y cynllunio gofal “person cyfan” o fod yn ddull arloesol a luniwyd

gan ddefnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr Hafal i fod yn rhywbeth sydd nawr yn rhan o

ddeddfwriaeth a pholisi...

1

3

4

5

6

7

2

2004: Hafal yn lansio ei Rhaglen Adferiad unigryw a blaengar yn seiliedig ar brofiad cannoedd o ddefnyddwyr

gwasanaeth a gofalwyr; cafodd ei selio ar gynllun adferiad a oedd yn hyrwyddo’r dull “person cyfan” ac yn cynnwys yr

wyth agwedd allweddol o fywyd.

2006: Cyhoeddwyd “CPA: Arweiniad i Ddefnyddwyr” Hafal. Roedd y canllaw yn amlinellu’r Dull Rhaglen Ofal ac yn rhoi

cyngor allweddol i ddefnyddwyr gwasanaeth ar sut i sicrhau cynllun gofal cynhwysfawr a oedd yn cynnwys yr wyth

agwedd o fywyd. Roedd y canllaw wedi cyrraedd 40,000 o bobl ac yn gyhoeddiad mwyaf poblogaidd Hafal!

2007: Roedd Hafal wedi uno gyda mudiadau eraill er mwyn atal Mesur Iechyd Meddwl nad oedd i’w groesawu ac yna –

wedi diwygio’r Ddeddf Iechyd Meddwl – aeth ati i ymgyrchu’n llwyddiannus o blaid Cod Ymarfer i Gymru a oedd yn

hyrwyddo cynlluniau gofal holistaidd a oedd yn cynnwys yr wyth agwedd o fywyd.

2010: Cymru’n meddu ar gyfraith iechyd meddwl ei hun, “Mesur Iechyd Meddwl (Cymru)”! Dywedodd Jonathan Morgan

AC a gyflwynodd y Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol a arweiniodd at y gyfraith fod y dystiolaeth fwyaf pwerus o

blaid diwygio’r drefn wedi dod o ddefnyddiwr gwasanaeth Hafal, Lee McCabe. Yn ogystal ag ymgyrchu’n weithgar o blaid

y gyfraith newydd, roedd Aelodau Hafal wedi rhoi tystiolaeth allweddol yn ystod pob cam o ddatblygu’r gyfraith.

2011: Defnyddwyr gwasanaeth yn ymgyrchu’n llwyddiannus o blaid Cod Ymarfer ar gyfer y Mesur Iechyd Meddwl er

mwyn rhagnodi Cynlluniau Gofal a Thriniaeth sydd yn cynnwys yr wyth agwedd o fywyd. Mae pob defnyddiwr

gwasanaeth eilaidd yng Nghymru nawr yn meddu ar hawl gyfreithiol i dderbyn cynllun gofal safonol, holistaidd!

2012: Hafal yn cyhoeddi canllaw newydd ar gyfer y Cynllun Gofal a Thriniaeth newydd sydd yn cynnwys adrannau

ar bob un o’r wyth agwedd o fywyd ac mae’n cyrraedd 33,000 o ddarllenwyr yn y flwyddyn gyntaf (ac mae’r rhif yn

cynyddu)...

2012: Defnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr yn ymgyrchu o blaid Strategaeth iechyd meddwl bositif (“Law yn Llaw at

Iechyd Meddwl”) sydd yn cefnogi’r Mesur drwy hyrwyddo grymuso’r defnyddiwr a mabwysiadu’r dull “person cyfan”

tuag at gynllunio gofal.

Uchafbwynt o 2012-13: Roedd ein hymgyrch “Symud I

Fyny”, a gynhaliwyd mewn partneriaeth â’r Sefydliad Iechyd

Meddwl a Bipolar UK, wedi arwain at ein cefnogwyr yn

dringo’r Wyddfa a Phen y Fan er mwyn hyrwyddo

grymuso defnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr.

Uchafbwynt o 2012-13:

Roedd Seminar arloesol a oedd

yn dwyn y teitl, ‘Dialogue of

Equals’, wedi arwain at bobl sydd

yn defnyddio gwasanaethau yn

gweithio gyda gweithwyr iechyd

meddwl proffesiynol a

chynrychiolwyr y Llywodraeth i

drafod sut i wella gwasanaethau

ac ystyried y cyfleoedd am

adferiad sydd yn cael eu

darparu gan y Strategaeth

Iechyd Meddwl a’r

Mesur Iechyd

Meddwl (Cymru)

newydd.

Mae Hafal yn ddiolchgar i’r cyllidwyr canlynol a wnaeth ein

cefnogi ni yn ystod 2012/13:-

■ Bwrdd Iechyd Aneurin Bevan

■ Bwrdd Iechyd Hywel Dda

■ Bwrdd Iechyd Lleol Cwm Taf

■ Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro

Morgannwg

■ Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr

■ Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro

■ C3SC

■ Chwaraeon Cymru

■ COASTAL – Sir Benfro

■ Comic Relief

■ Cronfa’r Loteri Fawr

■ Cyngor a Dinas Abertawe

■ Cyngor Bro Morgannwg

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd

Port Talbot

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar

Ogwr

■ Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam

■ Cyngor Caerdydd

■ Cyngor Dinas Casnewydd

■ Cyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru

■ Cyngor Sir Benfro

■ Cyngor Sir Bwrdeistrefol Rhondda Cynon

Taf

■ Cyngor Sir Ceredigion

■ Cyngor Sir Ddinbych –

Cysylltiadau

Gwaith Newydd

■ Cyngor Sir Gaerfyrddin

■ Cyngor Sir Gwynedd

■ Cyngor Sir Fynwy

■ Cyngor Sir Fflint

■ Cyngor Sir Powys

■ Cyngor Sir Ynys Môn

■ Heddlu De Cymru

■ Ludlow Street Healthcare

■ Llywodraeth Cymru

■ Partnerships in Care

■ Rekindle Home

■ Y Ganolfan Byd Gwaith

■ Ymddiriedolaeth Elusennol Stadiwm y

Mileniwm

■ Ymddiriedolaeth Gymunedol Zurich

■ Ymddiriedolaeth Lloyds TSB i Loegr a

Chymru

■ Ysbyty Anibynnol Rushcliffe

...ac i’r holl rai hynny a wnaeth

gyfraniadau neu rhoi eu hamser,

diolch i chi!

HafalYstafell C2, Tþ William Knox

Ffordd Britannic

Llandarsi

Castell-nedd SA10 6EL

Ffôn: 01792 816600 Ffacs: 01792

813056 Ebost: hafal@hafal.org

Gwe: www.hafal.org

...a chofiwch ein dilyn ni ar

Facebook a Twitter!

Mae Hafal yn elusen gofrestredig,

rhif 1093747, ac yn gwmni cofrestredig,

rhif 4504443.

www.hafal.org