Programmaboekje Kopenhagen

Inhoudsopgave

Inleiding pagina 3

Programma pagina 4

Denemarken pagina 7

Musea pagina 9 Literatuur pagina 13

Cultuurhistorie pagina 13

Hotel pagina 16 Restaurants pagina 16 Praktische informatie pagina 17

Amalienborg, Kopenhagen Wisseling van de wacht

2

Inleiding

Al 20 jaar organiseert de Vereniging Vrienden Rijksmuseum Twenthe culturele buitenlandse reizen. Zo gingen we in de afgelopen jaren onder meer naar Istanboel, St. Petersburg, Boedapest en New York. Dit jaar hebben we gekozen voor Kopenhagen.Wij kwamen tot die keuze omdat we dan zowel klassieke als eigentijdse musea kunnen bezoeken. Bovendien is Kopenhagen een attractie voor liefhebbers van design, oude en moderne architectuur. Denemarken is ook boeiend voor ons omdat in de 17de eeuw Nederlandse bouwmeesters sterk hebben bijgedragen aan grote bouwprojecten en veel Nederlandse schilders in Denemarken hebben gewerkt. Waarschijnlijk hebt u hierover al gehoord in de lezing die dr. Juliette Roding, op 13 maart heeft gehouden voor de deelnemers en waarvan u een samenvatting vindt in dit boekje. Dit keer geen vliegreis maar een ontspannen busreis, want niet alleen de musea zijn interessant, ook de reis zelf. Na de tocht door Noord-Duitsland kunnen we tijdens de 18 km lange boottocht van Puttgarden naar Rødby lunchen en uitwaaien. We rijden vervolgens over de eilanden Lolland en Sjaelland door naar Kopenhagen, waar we aan het einde van de middag het Arken Museum voor Moderne Kunst bezoeken. Daarna worden we in het hotel verwelkomd door onze gids. Onder haar leiding ontrolt zich in de volgende dagen het culturele programma, zoals verderop beschreven in dit boekje.De lange terugreis gaat over de spectaculaire Grote Beltbrug (Storebaeltsbroen) naar Funen en vervolgens naar Jutland. De tocht wordt veraangenaamd door een bezoek aan het design museum Trapholt en door het afscheidsdiner in Duitsland. Wij wensen u een boeiende en aangename reis toe.

De activiteiten commissie.

De reizen worden begeleid door:10 mei t/m 15 mei Ans van der Sluis-Veenkant 06-3837801817 mei t/m 22 mei Jan Willem van Beusekom 06-13118569 14 juni t/m 19 juni Els Bevers 06-30695025 30 augustus t/m 4 september Jan Geelen 06-30481567

3

Programma Dag 1 - Heenreis via Arken MuseumVanuit de opstapplaats Colloseum-kanaalzijde in Enschede vertrekt u om 06.30 uur naar Puttgarden. Vanaf daar vertrekt u per ferry naar Denemarken. U geniet van een lunchbuffet op de boot (inbegrepen). Vanuit Rødby vervolgt u uw reis over de eilanden Lolland en Sjaelland naar Kopenhagen, waar u aan het einde van de middag het Arken Museum voor Moderne Kunst bezoekt. De verwachte aankomst in uw hotel is om ca. 19.45 uur. Hier overnacht u de komende 5 nachten op basis van logies en ontbijt(buffet).

In het hotel wordt u verwelkomd door de Nederlandssprekende gids Marielle Sundø die tijdens uw gehele reis aanwezig zal zijn. Onder het genot van sandwiches met koffie en thee zal zij kennis met u maken en u alvast van de nodige achtergrondinformatie voorzien.

Dag 2 - Stadsrondrit en boottochtNa het ontbijt maakt u een uitgebreide stadsrondrit onder leiding van Marielle Sundø. U ziet o.a. Charlottenburg, paleis Amalienborg met de wisseling van de wacht en Den Lille Havrue, het standbeeld van de kleine zeemeermin. U luncht op eigen gelegenheid. Aansluitend maakt u een mooie boottocht en geniet u van Kopen- hagen vanaf het water. Na de boottocht heeft u de gelegenheid om bijvoorbeeld lekker door de winkelstraten van Kopenhagen te struinen. De Strøget is de bekendste winkelstraat in Kopenhagen, waar onder andere de bekende Danish Design shop Illums Bolighus gevestigd is. Of breng een bezoek aan de vele terrasjes in Nyhavn.

U geniet van een heerlijk diner in het restaurant van het hotel (inbegrepen, exclusief drankjes). De rest van de avond is ter vrije besteding.

4

Amalienborg

Dag 3 - Dagexcursie met o.a. Ordrupsgaard en LouisianaU ontbijt op eigen gelegenheid in het hotel. U vertrekt vanuit het hotel richting het kasteel Kronborg in Helsingør. U rijdt langs het kasteel en ziet waarom het kasteel op de UNESCO werelderfgoedlijst staat. U geniet in restaurant Madam Sprunck in Helsingør van een lekker kopje koffie met een Deens koekje (inbegrepen).

Hierna vervolgt u de rit richting het kunstmuseum Louisiana in Humlebæk voor een bezoek. De verwachte aankomst in Lousiana is om ca. 11.00 uur. U heeft hier de mogelijkheid om op eigen gelegenheid te lunchen. Om ca. 13.30 uur vertrekt u, via museum Karen Blixen (hier brengt u geen bezoek aan), richting Ordrupsgaard.

Het Rijksmuseum Ordrupsgaard, gelegen bij een nationaal park ten noorden van Kopenhagen, beschikt over belangrijke verzamelingen Franse en Duitse kunst uit de 19e en 20e eeuw. De collectie Franse kunst is hoofdzakelijk gericht op het impressionisme en bestaat uit schilderijen van onder andere Monet. Om ca. 17.00 uur vertrekt u richting uw hotel in Kopenhagen. Vanuit het hotel vertrekt u te voet richting restaurant Frk. Barners Kælder waar u gaat genieten van een diner (inbegrepen, exclusief drankjes). Hierna keert u terug naar uw hotel. De rest van de avond ter vrije besteding.

U kunt eventueel met uw Copenhagen Card een bezoek brengen aan het bekende attractiepark Tivoli, gelegen op korte loopafstand van uw hotel (entreegelden inbegrepen op vertoon van de Copenhagen Card). Attractiepark Tivoli is gelegen in het centrum van Kopenhagen en wordt ‘s avonds verlicht door 115.000 gloeilampen. De achtbaan werd gebouwd in 1926 en is daarmee een van de oudste, houten achtbanen van de wereld die nog actief is.

Dag 4 - Bezoek Statens Museum, Rosenborg Slott en OperaNa het ontbijt brengt u een 2-uur durend bezoek aan het Statens museum voor kunst in Kopenhagen. Het museum is gebouwd in 1896 en is ontworpen door architect Jens Vilhem Dahlerup. In 1970 werd het museum uitgebreid door architect Niels Koppel en in 1998 werd de nieuwste vleugel geopend die ontworpen is door Anna Maria Indrio.

U geniet van een heerlijke lunch in Café Petersborg (inbegrepen, exclusief drankjes). Na de lunch brengt u een bezoek aan het Rosenborg Slott onder leiding van een Nederlandssprekende gids. Het prachtige paleis is gelegen in het centrum van Kopenhagen in het stadspark Kongens Have. Het paleis is in Hollandse renaissance stijl gebouwd net als slot Fredriksborg en ontworpen door Hans van Steenwinckel de Jonge. Hierna brengt u een bezoek onder leiding van een gids aan de Opera. Het Opera gebouw van Kopenhagen is het nationale operagebouw van Denemarken. Het is ontworpen door Henning Larsen en is één van de modernste operagebouwen ter wereld.

5

Hierna keert u per touringcar terug naar uw hotel en maakt de touringcar onder-weg nog een stop bij het architecten museum waar u de mogelijkheid heeft om uit te stappen. Indien gewenst kunt u hierna zelf nog rondkijken en kunt u op eigen gelegenheid terug naar het hotel keren. Op vertoon van uw Copenhagen Card is het gebruik van het openbaar vervoer (trein, bus, metro en havenbus) gratis. U heeft de rest van de avond ter vrije besteding. U dineert op eigen gelegenheid.

Dag 5 Christiansborg, Ny Glyptotek en Carlsberg brouwerijVandaag brengt u een bezoek aan de ‘Royal reception rooms’ van Christiansborg (inbegrepen). Dit paleis is gelegen op het eiland Stolsholmen in het centrum van Kopenhagen. In dit gebouw is het Deense Parlement, het Deense Hooggerechtshof en het bureau van de Eerste minister van Denemarken gevestigd. De Koninklijke familie ontvangt in dit paleis haar officiële gasten en hier vinden bijvoorbeeld huwelijken en huldigingen plaats. Vervolgens gaat u naar het Ny Glyptotek in Kopenhagen. Dit museum is opgericht door de bekende bierbrouwer Carl Jacobsen. Het museum is genoemd naar zijn bierbrouwerijen Carlsberg. Beeldhouwwerken zijn ruim vertegenwoordigd in dit museum vandaar dat het ook Glyptotek is genoemd. U luncht op eigen gelegenheid.

Aansluitend brengt u een bezoek aan de Carlsberg brouwerij. De Carlsberg brouwerij is dé brouwerij waar het voor dé bierbrouwer van Denemarken ooit begon. De speciale ruimte in de bierbrouwerij is ingericht om de gasten op te vangen en rond te leiden. Uiteraard kunt u tijdens dit bezoek zien hoe het bier wordt gebrouwen en is het ook mogelijk om enkele bieren te proeven (2 drankjes inbegrepen).

Hierna keert u terug naar uw hotel. Te voet vertrekt u richting de locatie voor uw diner (gelegen op ca. 20 minuten loopafstand van het hotel). U geniet van een diner inrestaurant Skipperkroen in Nyhavn (exclusief drankjes).

6

Ny Glyptotek

Dag 6 - TerugreisNa het ontbijt checkt u om ca. 08.00 uur uit en plaatst u de bagage in de touringcar. U ontvangt een lunchpakketje voor onderweg. U neemt afscheid van Kopenhagen en begint aan uw terugreis naar Nederland. U brengt nog een bezoek aan museum Trapholt in Kolding, waar u onder leiding van een Engelssprekende gids een 1-uur durende rondleiding krijgt. U vervolgt uw reis richting Nederland. Onderweg geniet u nog van een heerlijk afscheidsdiner in restaurant Haus Telsemeyer in Mettingen. De verwachte aankomst in Enschede is om ca. 21.30 uur. In Enschede aangekomen eindigt uw 6-daagse excursiereis naar Kopenhagen. * De volgorde van het programma per dag kan per reisdatum iets afwijken in verband met geplande evenementen of repetities bij de bezienswaardigheden. Denemarken

Denemarken heeft een oppervlakte van ca. 43.094 km2 en is daarmee iets kleiner dan Nederland maar het telt maar een derde van het aantal inwoners: ongeveer 5.500.000 inwoners. Het land is een van de oudste monarchieën ter wereld (sinds 1849 constitutioneel). Groenland en de eilandengroep Færøer, ten noorden van Schotland zijn voormalige afhankelijke gebieden maar hebben nu volledig zelfbestuur.

Denemarken zelf bestaat uit het grootste deel van het schiereiland Jutland (Jylland) en een archipel van meer dan 400 eilanden. Seeland (Sjælland) is het groot-ste en dichtst bevolkte eiland. Het eiland Bornholm in de Oostzee behoort ook tot Denemarken, net als een deel van het continentaal plat in de Noordzee. De kustlijn heeft een lengte van meer dan 7.000 km; de grootste afstand van oost naar west bedraagt 402 km, van noord naar zuid 362 km. De enige landgrens is die met de Duitse deelstaat Schleswig-Holstein. Voor het overige wordt Denemarken om-geven door water: de Noordzee in het westen (in Denemarken spreekt men van de Westzee), het Skagerrak tussen Jutland en Noorwegen, het Kattegat tussen Jutland en Zweden, de Sont (Øresund) tussen Seeland en Zweden, de Oostzee in het oosten en uitlopers daarvan in het zuiden, tussen Denemarken enDuitsland.

Net als de andere Scandinaviërs leven de Denen in betrekkelijk grote welstand. Denemarken is één van de grootste zuivelproducenten van Europa. Het staat bekend als progressief en tolerant.

Eten en drinkenDe Deense keuken is gevarieerd met vooral veel vlees, vis en aardappelen. Typisch Deense gerechten zijn smørrebrød en kold brod. Smørrebrød zijn sneetjes (rogge-)brood met een riante belegging. Kold brod is een buffet met koude en warme

7

hapjes. Hotdogs zijn ook erg gewild in Denemarken. Deze worden op straat verkocht vanuit zogenoemde pølsevogns (worstkarren). Een typisch Deense drank is Akvavit, een sterke drank die koud gedronken wordt. Ook bier wordt er graag gedronken. Flora en faunaIn de Middeleeuwen was Denemarken dichtbebost. Door het vele houtgebruik voor huizen en de scheepsbouw is hier echter niet veel van overgebleven. Het landoppervlak bestaat nog maar voor 11% uit bos. Ook het aantal dieren zoals herten en wilde zwijnen is sterk verminderd. Langs de kust worden regelmatig tuimelaars en bruinvissen gezien.

PrijsniveauHet prijsniveau in Denemarken ligt over het algemeen iets hoger dan in Nederland. Maar sigaretten, sterke drank, suiker en zoet zijn echter door de hoge accijnzen veel duurder dan in Nederland. ValutaDe munteenheid is de Deense Kroon (DKK). U kunt meestal niet met euro’s betalen. GeldzakenU kunt met uw creditcards (American Express, Visa, Diners Club, Euro- en Mastercard) en bankpas overal betalen en pinnen. Banken zijn geopend op werkdagen van 08:30 tot 13:00 uur en van 14:30 tot 16:00 uur.

FooienFooien zijn niet verplicht maar gebruikelijk (5 -10% van het notabedrag).

Alarmnummer in DenemarkenHet alarmnummer voor politie en ongevallen is (+ 45) 112. De openingstijden van apotheken zijn normaal gesproken van maandag t/m donderdag van 09.30 – 17.30 uur. Op vrijdag zijn de apotheken wat langer geopend. Er zijn ook een aantal 24-uurs apotheken.

KopenhagenKopenhagen is een prachtige stad om kunst te ervaren. De laatste 200 jaar zijn er meerdere rijke kooplui in Kopenhagen geweest die veel voor de stad hebben betekend, zoals Carl Jacobsen. Breng bijvoorbeeld een bezoek aan NY Carlsberg Glyptotek met o.a. de verzameling impressionistische kunst die door Carl Jacobsen aan de stad geschonken is. Hij heeft ook opdracht gegeven om de Kleine Zeemeermin te maken nadat hij een ballet over het sprookje van H.C. Andersen gezien had. Ook het Deense bedrijf Mærsk is van grote betekenis voor Kopenhagen door het schenken van nieuwe Opera. Of bekijk de sfeervolle haven Nyhavn of één van de kastelen die deze stad rijk is. Ga shoppen in één van de langste winkelstraten van Europa:

8

Strøget en kom bij in het gezellige park Tivoli. Kortom volop mogelijkheden om deze prachtige stad en omgeving te ontdekken! Openbaar vervoerHet gebruik van het openbaar vervoer in Denemarken is erg gemakkelijk. De metro in Kopenhagen gaat elke 5 minuten overdag en ’s nachts iedere 20 minuten. Voor meer informatie over het openbaar vervoer verwijzen wij u naar de desbetreffende vervoerder (www.cityzapper.nl/Kopenhagen/Vervoer). Met uw Copenhagen Card kunt u gebruik maken van het openbaar vervoer in de agglomeratie Kopenhagen. Musea Tijdens uw verblijf in Kopenhagen brengt u een bezoek aan de volgende musea:

ARKEN Museum of Modern Art (Ishøj) www.arken.dk Sinds 1996 is in het opvallende gebouw van Søren Robert Lund, aan de kust ten zuiden van Kopenhagen, een belangrijke collectie van Scandinavische moderne kunst samengebracht. De vormgeving van het gebouw doet denken aan een gestrand schip en het interieur is ge-inspireerd op een scheepsruim. Naast de vaste collectie zijn er tijdelijke tentoonstellingen. Charlottenborg Palace www.charlottenborg.dk Dit Nederlandse Barokpaleis werd in 1672 gebouwd voor de Noorse gouverneur, Ulrik Frederik Gyldenløve, een onechte zoon van de Deense Koning Frederik III. Het werd vernoemd naar de volgende bewoner, de koningin-weduwe Charlotte Amalie. Sinds 1754 is hier de Koninklijke Deense Kunstacademie gevestigd. In 1883 is een tentoon- stellingsgebouw aangebouwd, waarin sinds 2007 de Kunsthal Charlottenborg gevestigd is. Amalienborg Palace www.amalienborg.dkHet huidige Koninklijk Paleis is het enige vierzijdig symmetrisch gebouwde paleis. Het ligt aan een overhoeks plein (met een standbeeld van Koning Frederik V) tussen de Marmorkirke en de, aan de overkant van het water gebouwde, Opera. De gebouwen dateren van omstreeks 1750 en worden sinds 1794 gebruikt als koninklijke residentie. De vier vleugels zijn genoemd naar Deense vorsten. In de noordelijke vleugel (Christian VIII) is beneden een museum en boven woont prins Joachim, broer van kroonprins Frederik die in de oostelijke vleugel (Frederik VIII) woont. Hun moeder, Koningin Margarethe II woont in de zuidelijke vleugel (Christian IX). In de westelijke vleugel (Christian VII) is een gastenverblijf. Kronborg (Helsingør) www.kronborg.dk400 jaar na de dood van William Shakespeare staat dit kasteel (Elsinore uit Hamlet) nog steeds

9

op een landtong in het smalste deel van de Sont tegenover de Zweedse stad Helsingborg. Het werd van 1574 tot 1585 in Renaissancestijl gebouwd door de Vlaamse bouwmeesters van Paesschen en van Obbergen met beeldhouwwerk van Van Groningen. Na een brand in 1629 werd het kasteel weer opgebouwd. In 1658 veroverden de Zweden het en namen kunst mee. Vanaf 1785 was het een kazerne en vanaf 1923 is het geopend voor het publiek. Louisiana (Humlebaeck) www.louisiana.dk Het in 1958 geopende museum voor moderne kunst is genoemd naar de drie vrouwen van de stichter Knud. W. Jensen die alle drie Louise heetten. De witte villa werd uitgebreid met enkele glazen gangen door de architecten Bo en Wohlert. Zij namen ook de uitbreidingen in 1966-76 (de westelijke vleugel en de concertzaal), 1982 (zuidvleugel), 1991 (oostvleugel) en 1994-98 (kindervleugel en winkel) voor hun rekening waarbij de oude villa werd gespaard en de beeldentuin open bleef met zicht op de Zweedse kust.

Ordrupsgaard (Charlottelund) www.ordrupsgaard.dkNaast zijn woonhuis liet bankier Wilhelm Hansen een vleugel aanbouwen voor zijn collectie Franse en Deense kunst die hij één of twee dagen in de week openstelde om de Denen in contact te brengen met Franse impressionisten. Bij zijn dood in 1951 liet hij de collectie na aan de Deense staat die het hele woonhuis in 1953 opende als Nationaal Museum. In 2005 werd het museum spectaculair uitgebreid door de architect Zaha Hadid voor tijdelijke tentoonstellingen. Om het huis ligt een beeldentuin; en het naastgelegen woonhuis van interieurarchitect en meubelontwerper Finn Juhl (1912 - 1989) dat nog in originele staat verkeert is sinds 2008 onderdeel van het museum.

Statens Museum for Kunst www.smk.dk Voor de oudste en belangrijkste collectie West-Europese kunst in Denemarken werd in 1896 een museum gebouwd. De collectie begon in 1521 als kunst- verzameling van het Deense Koningshuis. In 1998 werd het museum uitgebreid met een nieuwe vleugel achter het bestaande gebouw. De collectie beslaat 700 jaar kunst(geschiedenis) vanaf de vroege Renaissance tot de huidige tijd en is verdeeld in vier permanente opstellingen: Deens en Noordse kunst (1750 - 1900), Europese kunst (1300 - 1800), Franse kunst (1900 - 1930) en Deense en Internationale kunst na 1900. Rosenborg Slott www.parkmuseerne.dk Als er één gebouw is in Kopenhagen dat de Nederlandse invloed op de architectuur laat zien is het wel dit bescheiden renaissanceslot dat Christian IV in 1606 - toen nog buiten de stad - liet bouwen door de Nederlandse architect van Steenwinckel. Tot 1710 bleef het een koninklijke residentie, sinds 1838 is het open voor publiek. In de kelder zijn de Deense kroonjuwelen te zien.

10

Opera www.kglteater.dk Het nationale operagebouw van Denemarken is ontworpen door Henning Larsen en is één van de modernste operagebouwen ter wereld. Het werd gefinancierd door de transportondernemer Maersk. Het ligt precies op de as van het Koninklijk paleis, aan de overkant van het water. ChristiansborgWie de serie ‘Borgen’ kent, kent ook dit paleis in het centrum van de stad waarin niet alleen het Parlement en het Ministerie van de Eerste Minister gehuisvest zijn, maar ook het Deense Hooggerechtshof, de Koninklijke ontvangstzalen, de paleis- kapel en de Koninklijke stallen. Op deze plek liet bisschop Absalon in 1167 een burcht bouwen waarvan de ruïnes nog steeds zichtbaar zijn. In 1730 liet koning Christian VI een paleis bouwen dat in 1794 afbrandde. In 1828 verrees een nieuw slot dat echter geen dienst meer deed als koninklijk paleis. Het huidige neobarok slot dateert uit 1906.

Ny Carlsberg Glyptotek www.glyptoteket.dkHet museum is in 1882 opgericht door Carl Jacobsen van de Carlsberg brouwerij om zijn collectie beeldhouwwerk aan het publiek te tonen. In 1897 werd het huidige gebouw geopend dat twee jaar later al werd uitgebreid en verbonden door een overdekte wintertuin die in 1906 werd geopend. In 1996 werd het museum gerenoveerd. De collectie bestaat uit antieke en hedendaagse kunst. Naast beeldhouwkunst is ook de impressionistische schilderkunst goed vertegenwoordigd.

Carlsberg brouwerij www.visitcarlsberg.comMet Tuborg vormt Carlsberg het alcoholische uithangbord van Denemarken. Daarnaast is de brouwerij in Kopenhagen vooral bekend door de karakteristieke toegangspoort uit 1901 met de vier olifanten gemaakt door Niklaus Fristrup uit graniet van het Deense eiland Bornholm.

Trapholt Museum for Moderne Kunst (Kolding) www.trapholt.dk Het museum werd in 1988 gesticht door een Deense tandarts (die in Nederland werkte) op een 3 ha. groot terrein aan de Koldingfjord. De collectie bestaat uit Deens Design en moderne beeldende en toegepaste kunst. In de tuin staat het kubus-zomerhuis van de architect Arne Jacobsen uit 1970.

Uiteraard zijn er nog diverse musea die u op eigen gelegenheid kunt bezoeken.

Danish Architecture Centre www.dac.dk Het Deens Architectuur Centrum in een oud pakhuis aan Christianshavn biedt uitzicht op de stad. Hier staat Deense architectuur en stedenbouw centraal. De uitgebreide boekwinkel is gespecialiseerd in architectuur en design.

11

Davids Samling www.davidmus.dk Deze particuliere collectie Islamitische kunst, verzameld door advocaat C.L. David, is sinds 1960 gehuisvest in zijn voormalige woonhuis, nabij het park waarin Rosenborg Slott staat.

Design Museum www.danskdesignmuseum.dkSinds 1926 is het Deens Designmuseum gehuisvest in het voormalige Koning Frederik Hospitaal dat in 1752 werd gebouwd rond een rechthoekige binnentuin. Het museum werd al gesticht in 1890 door de Industrievereniging Kopenhagen en opende in 1895 met als doel een combinatie van kwaliteit en design te laten zien om elkaar en anderen te inspireren. NB. Het elders gevestigde Danish DesignCentre is niet langer open voor het publiek.

Hirschprungske Samling www.hirschsprung.dk Tabaksfabrikant Heinrich Hirchprung (1836 - 1908) liet zijn collectie klassieke Deense kunst na aan de staat op voorwaarde dat er een museum voor gebouwd zou worden. In 1911 verrees achter het Statens Museum for Kunst een elegant neoklassiek museumgebouw waarin schilderijen uit de Deense gouden eeuw en van de kunstenaarskolonie in Skagen getoond worden. Mis vooral het Engelstalige filmpje, als inleiding op het museum, niet. Nationaal Museum www.natmus.dk In dit voormalige paleis, gebouwd in 1743 voor kroonprins Frederik V bevindt zich een groot aantal stijlkamers (uit 1890) met een zeer gevarieerde collectie. Nikolaij Contemporary Art Centre www.nikolaijkunsthal.dk De St. Nikolaij Kunsthal is gevestigd in één van de oudste kerken van de stad (uit ca. 1200). Vanaf 1805 was het brandweergarage, maritiem museum en bibliotheek. Sinds 1957 heeft het als kunstbibliotheek een sleutelrol vervuld voor de moderne kunst in Kopenhagen.

Thorvaldsens Museum www.thorvaldsensmuseum.dkIn 1848 werd dit eerste publieke museum in Denemarken opgedragen aan de beroemdste Deense beeldhouwer Bertel Thorvaldsens (1770 – 1844) die het grootste deel van zijn leven in Rome verbleef maar zijn werk naliet aan zijn vaderland op voorwaarde dat er een museum voor zou worden opgericht (ook voor zijn uitgebreide collectie tekeningen en antiquiteiten).

12

Thorvaldsens Museum

Literatuur Scandinavische misdaadthrillers en misdaadseriesIn de afgelopen decennia zijn heel wat goede Scandinavische boeken, met name thrillers, en Scandinavische televisie misdaadseries verschenen.

De opmars van de Scandinavische thrillerschrijvers begon in de jaren zestig met de Zweedse romans van Sjöwall en Wahlöö. De absolute hoogtepunten zijn de in 2009 verschenen Zweedse misdaadromans van Stieg Larsson. De enorme belangstelling voor de Scandinavische misdaadromans wordt verklaard door hun grote maatschappelijke betrokkenheid en maatschappijkritische aspect. Anders dan veel eerdere misdaadboeken lopen werk en privéleven van de hoofdpersonen door elkaar.

Voorbeelden van bekende Deense schrijvers Karin Blixen: Zij schreef het semi-autobiografische werk Een lied van Afrika, over haar verblijf in Kenia. (Tijdens onze reis proberen we een stop te maken bij haar huis.)

Jussi Adler-Olsen: bekend van de serie Q. Bijvoorbeeld Dossier 64 en De vrouw in de kooi.

Peter Hoeg: bekende werk: Smilla’s gevoel voor sneeuw.

Jens Christian Grondahl: bekende werken: Portret van een man, Stilte in oktober.

Voorbeelden van bekende Deense televisieseriesBorgen: Opgenomen in het regeringscentrum Christiansborg in Kopenhagen, dat onder meer het Deense parlement huisvest. Tijdens onze reis naar Kopenhagen brengen wij hieraan een bezoek.

The Bridge: een Deens/Zweedse serie, genoemd naar de brug tussen Denemarken en Zweden.

The Killing: Politieserie opgenomen in Kopenhagen.

Cultuurhistorie

Samenvatting van de lezing door mevrouw dr. J.G.Roding van de Universiteit Leiden, op zondag 13 maart 2016 in de Gobelinzaal van Rijksmuseum Twenthe. Het is onmogelijk om in kort bestek een overzicht te geven van alle bijzondere gebouwen, musea en kunstwerken in Denemarken. Daarom beperk ik mij in mijn lezing vooral tot de invloed die de Lage Landen hebben gehad op de Deense cultuur.

13

In de late middeleeuwen vestigden Nederlandse boeren zich op een aantal eiland-jes voor de kust van Kopenhagen. Het belangrijkste was Amager, tegenwoordig een stadsdeel van Kopenhagen. Deze boeren, veelal afkomstig uit West-Friesland, hielden tot aan het begin van de 20ste eeuw vast aan hun eigen geloof, tradities en gebruiken, voorzagen het hof en de burgers van Kopenhagen van groente en zuivel. In het Amager Museum kan men meer te weten komen over de cultuur van deze immigranten. Frederik II (1534-1588) begon tijdens zijn regering met de grootscheepse verbouwing van het kasteel Kronborg aan de Sont. Hiervoor liet hij bouw-meesters, beeldhouwers en handwerkslieden in de Nederlanden ronselen. Zij vestigden zich nabij het kasteel in Helsingør. Onder hen bevonden zich Hans van Steenwinckel de Oude (1545-1601), die in 1582 werd benoemd tot koninklijk architect. Zijn zoon Hans van Steenwinckel de Jonge (1587-1639) was nauw betrokken bij de grote bouw- projecten die de opvolger van Frederik II, Christiaan IV (1577-1648) liet uitvoeren: het slot Frederiksborg ten noorden van Kopenhagen, het lustslot Rosenborg, de Beurs met de drakenspits, de wijk Nyboder met huisjes voor het vlootvolk en de Ronde Toren met spiraalgang bij de Universiteitskerk. Zijn broer Laurens bouwde de koninklijke grafkapel aan de kathedraal van Roskilde.

Op Kronborg, Frederiksborg, Rosenborg en in het SMK zult u vele Nederlandse namen tegenkomen van uit Nederland afkomstige schilders, beeldhouwers, tapijt- wevers etc. Zij zijn binnen de Nederlandse kunstgeschiedenis lange tijd onbekend gebleven. Het gaat daarbij om schilders als Jacob van Doort (gest. 1629), wiens familie uit Antwerpen afkomstig was, Pieter Isaacsz (1568-1625) en Karel van Mander III (1609-1670). Laatstgenoemde was zo’n veertig jaar verbonden aan het Deense hof, onder Christiaan IV en Frederik III. Hij maakte portretten van de koninklijke familie, van de Deense adel, religieuze werken en historiestukken. Hij bezat een schitterend huis aan de huidige Strøget, waar hij een grote verzameling en bibliotheek onderbracht. Zijn huis fungeerde als hotel voor buitenlandse diplomaten. De oudste zoon van Christiaan IV, de jong gestorven prins Christian, verzamelde al heel vroeg grafiek van Rembrandt.Voor de ‘Marmeren Galerij’ op Frederiksborg leverde de Amsterdamse bouwmeester Hendrick de Keyser de grote beelden, die een nog niet ontcijferd programma vormden. De originelen kunt u nog bewonderen in de smalle gang die leidt naar de Audiëntiezaal.

14

Slot Rosenborg

Andere kunstenaars uit de Nederlanden verbleven voor korte tijd in de Deense hoofdstad, zoals Cornelis Norbertus Gijsbrechts (c.1630 – c. 1684), die bekend was om zijn trompe l’ oeil schilderkunst. Hij kwam naar Denemarken op uitnodiging van Frederik III (1548-1570), die zeer geïnteresseerd was in wetenschap, met name de optica en het perspectief. Na 1700 neemt de invloed van Nederlandse kunstenaars in Denemarken af. Wel helpen de bouwmeesters Philip de Lange en Felix Dusart (uit de kringen van Daniel Marot) met de wederopbouw van Kopenhagen na de grote stadsbrand van 1728. Van Philip de Lange zijn onder meer de kraan bij de ingang van de haven en de lang- gerekte loodsen voor kanonnen en tuigage die u vanaf het plein voor het koninklijk paleis Amalienborg kunt zien liggen. Maar aan het hof krijgt men nu meer belangstelling voor de Franse kunst en cultuur. Dit leidt uiteindelijk tot de oprichting van een Koninklijke Academie naar Frans model. Toch zijn er in de 18de eeuw een aantal verzamelaars die zich specifiek op Nederlandse kunst richtten, zoals graaf Adam Gottlob Moltke en consul Hans West. Hun collecties waren toegankelijk voor publiek en Deense kunstenaars kon-den hier inspiratie opdoen. Het was met name de Hollandse landschapsschilderkunst die van belang is geweest voor de kunst van de ‘Deense Gouden Eeuw’ tussen 1800-1850.Kopenhagen is zeer rijk aan musea. Persoonlijk kan ik naast de hierboven genoemde musea vooral aanbevelen: de Hirschprungske Samling (Deense 19de-eeuwse kunst, verzameld door een industrieel) en voor wie van Oosterse kunst houdt de Davids Samling. In de Ny Carlsberg Glyptothek zijn vooral de zalen met Impressionisten de moeite waard. Het Thorvaldsen Museum is geheel gewijd aan het werk van deze beroemde Deense beeldhouwer, die vele jaren in Rome verbleef.Buiten de hoofdstad is het Louisiana Museum in Humblebæk een must. In de late jaren vijftig werd een bestaande villa door de bekende Deense architect Vilhelm Wohlert uitgebouwd tot een museum voor moderne kunst. Bijzonder is de wijze waarop de architect gebruik heeft gemaakt van het uitzicht op de Sont en de bestaande vegetatie. Er is een voortdurende uitwisseling tussen cultuur en natuur. Dit komt vooral tot zijn recht in de Giacometti-zaal en in de wijze waarop de beelden van Henry Moore op de naar het water aflopende gazon zijn geplaatst. Een jonge loot aan de stam van Deense musea is Arken in de deelgemeente Ishøj. Hier kan men werk zien van aanstormend talent, meest jonge Deense kunstenaars en kunstenaars uit de andere Noordelijke landen.

Slot Frederiksborg

15

Hotel

Comfort Hotel Vesterbro ****Vesterbrogade 23-29, Vesterbro1620 KopenhagenDenemarken

LiggingHet hotel is gelegen in de wijk Vesterbro op ca. 500 meter loopafstand van het centraal station van Kopenhagen en Tivoli. Het hotel is in 2014 geheel gerenoveerd.

KamerDe nette kamer is voorzien van airconditioning, internet, kluisje, telefoon en een bureau met zitje. De badkamer beschikt over een bad of douche, toilet en een föhn.

Faciliteiten • receptie • lift • bar • restaurant • bagage opslag • wifi (gratis) • vergaderzaal

Bijzonderheden• score van 8,2 op booking.com • comfortabel hotel • behulpzaam personeel

Restaurant

De verzorging is conform programma tijdens uw reis. Alle maaltijden/snacks die u buiten deze maaltijden bestelt zijn voor eigen rekening. Tijdens de gereserveerde maaltijdens zijn de drankjes niet inbegrepen. Tijdens uw verblijf in Kopenhagen dineert u in de volgende restaurants:

Restaurant Frk. Barners Kælder Helgolandsgade 8A1653 Kopenhagen

Restaurant Skipperkroen Nyhavn 271051 Kopenhagen

Hotel en restaurant Haus TelsemeyerSunderstrasse 249497 Mettingen

Restaurant Madam SprunckBramstræde 5, 3000 Helsingør

Café Petersborg Bredgade 761260 Kopenhagen

16

Praktische informatie

Reisbegeleiders RMTAns van der Sluis-Veenkant 10 mei t/m 15 meiJan Willem van Beusekom 17 mei t/m 22 mei Els Bevers 14 juni t/m 19 juniJan Geelen 30 augustus t/m 4 september

Gids in KopenhagenMijn naam is: Marielle Sundø, 61 jaar oud en woonachtig in Kopenhagen: Ik ben geboren in Singapore en vanwege mijn vaders werk elke 3-4 jaar verhuisd naar andere landen. Ik heb in Nederland op de kostschool gezeten en hierna een opleiding als psycholoog gevolgd in Londen. Vervolgens heb ik een aantal culturele studies gevolgd in o.a. Duitsland, Japan, Oostenrijk, Zwitserland en Engeland. Ik ben sinds 2006 woonachtig in Kopenhagen en heb hier een opleiding tot gids gevolgd. Ik ben gespecialiseerd in kunst, architectuur en geschiedenis. Naast mijn werk zijn kunst, wandelen en skiën mijn hobby’s.

Copenhagen Card www.copenhagencard.dk Inbegrepen is de Copenhagen Card die gratis toegang geeft tot een aantal musea en het openbaar vervoer in de agglomeratie Kopenhagen.

Oad ChauffeurJan Zwiep.Telefoonnummer: +31651376967 Medische zakenBij ziekte of andere medische aangelegenheden kunt u zich wenden tot uw chauffeur of reisbegeleiding. Zij weten waar u het beste en snelste geholpen wordt. Op de afdeling EHBO worden inwoners van Europa gratis geholpen. Eventuele bijkomende kosten kunt u in Nederland claimen bij uw reis- of

17

zorgverzekeraar. Indien u de kosten niet kunt betalen kunt u uw zorg- of reisverzekeraar inschakelen. Indien u medicijnen gebruikt schrijft u dan hiervan de gegevens op. Mocht u een medicus moeten consulteren dan is het van belang dat deze gegevens bekend zijn.

RokenIn de bus is roken niet toegestaan. Er wordt regelmatig gestopt zodat u gerust buiten de bus een rokertje kunt opsteken. Ook in de restaurants en hotels is het niet toegestaan om te roken. VerzekerenMedische kosten kunnen enorm oplopen. Zorg ervoor dat u voor elke dag, ook al is het maar een gedeelte van een dag, dat u op reis bent een goede reis-/bagage- en ongevallenverzekering met Europadekking heeft afgesloten. Wees altijd bedacht op zakkenrollers. Berg uw waardevolle spullen goed op, dus geen portemonnee in uw achterzak of in het voorste vakje van uw tas of rugzak.

Bij verlies of diefstal van pasjes deze meteen laten blokkeren door de betreffende maatschappij. Zorg dat u het telefoonnummer daarvoor bij u heeft. Bij verlies of diefstal moet u altijd aangifte doen bij de politie van wie u een bewijs van aangifte krijgt. Dit bewijs heeft u nodig als u de vermiste goederen wilt claimen bij uw verzekeringsmaatschappij.

Zorg dat u te bereiken bentDenkt u eraan dat de thuisblijvers u in noodgevallen weten te bereiken. Laat dus het adres en telefoonnummer van het hotel achter bij huisgenoten of familieleden.

Noodnummers OadDe afdeling Groepsreizen is van maandag t/m vrijdag tijdens kantoortijden (09.00-17.30 uur) bereikbaar op het telefoonnummer: 0547-284440. Buiten kantoortijden kunt u in zeer dringende gevallen contact opnemen met: 0547-284400 (24 uur per dag bereikbaar).

Reisdocumenten Vergeet niet de voor uw reis noodzakelijke grensdocumenten mee te nemen. Berg ze niet op in de koffer maar houdt u ze binnen handbereik in uw hand- bagage. Uw paspoort of Europese identiteitskaart dient in alle gevallen geldig te zijn.

18

19

oad.nl