i

Parathënie

Aplikacionet web janë të ekspozuar në internet ndaj ndërtimi i tyre e

përball programuesin me mundësi e problematika të ndryshme nga

aplikacionet për desktop.

Duke qenë të ekspozuar në internet aplikacionet duhet të jenë të

ndërtuara për tu bërë ballë sulmeve që synojnë të gjejnë vrima sigurie

në to.

Aplikacionet nuk kanë nevojë për instalim ndaj edhe numri i

përdoruesve të njëkohshëm i tyre mund të jetë i madh dhe në disa

raste shumë i vështirë për tu parashikuar.

Natyra e jetesës ka rritur nevojën për të përdorur aplikacionin

nëpërmjet ndërfaqeve jo tradicionale si si nga pajisjet celulare apo

nëpërmjet zërit dhe telefonit.

Shpesh koha që kemi në dispozicion për ndërtimin dhe modifikimin e

një aplikacioni web është e shkurtër. Një analizë e kujdesshme

paraprake, një njohje e mirë e mjeteve në dispozicion dhe zbatimi i një

metodologjie që ndan dizenjimin nga programimi, na mundëson që të

aplikojmë ndryshime në aplikim, në mënytë të vecantë në ndërfaqen

e tij, në një kohë të shkurtër dhe të ndajmë punën në ekip.

Ky libër ju njeh me mjetet dhe teknikat për ndërtimin e aplikimeve

web në platformën php&mysql. Kjo është një platformë me kod

burimi të hapur prandaj aplikacionet e ndërtuara në këtë platformë

nuk kanë kosto për licenca të software, ndaj edhe janë me kosto të

ulët për hostimin.

Libri fillon me mjetet e programimit në klient, html dhe javascript

dhe vazhdon më tej me PHP dhe MySQL.

ii

Sqarimet në libër janë bazuar shumë në shembuj konkretë dhe në

fund të leksioneve ka ushtrime që do të shërbenin për përforcimin e

njohurive të marra gjatë leksionit.

Një faqe interneti është ndërtuar për të dhënë zgjidhjet e disa

ushtrimeve si edhe për informacione shtesë ndihmëse si udhëzime

për instalimin e platformës apo teknika dhe truke në ndërtimin e

aplikimeve.

Informacionet shtesë në lidhje me librin do ti gjeni në adresën

http://ictedu.info/books

Autorët

iii

Pasqyra e lëndës

Parathënie ....................................................................................................... i

Pjesa I - Programimi Client Side ................................................................ 1

1. HTML......................................................................................................... 2

1.1 Bazat e HTML ..................................................................................... 3

1. 2 Struktura e dokumenteve HTML .................................................... 4

1.3 Fontet .................................................................................................... 8

1.4 Linket ................................................................................................. 11

1.5 Listat ................................................................................................... 13

1.5 Imazhet .............................................................................................. 15

Ushtrime .................................................................................................. 17

2. Tabelat ..................................................................................................... 18

2.1 Dizenjimi i faqes nëpërmjet tabelave ............................................. 22

Ushtrime .................................................................................................. 24

3. Format ...................................................................................................... 25

3.1 Elementët e Formës .......................................................................... 26

Ushtrime .................................................................................................. 31

4. CSS .......................................................................................................... 33

4.1 SPAN dhe DIV ................................................................................. 34

4.2 Tipare të tjera të CSS ........................................................................ 34

4.3 Trashegimia ....................................................................................... 35

Ushtrime .................................................................................................. 39

5. JavaScript ................................................................................................. 40

5.1 Programi i pare ................................................................................. 40

5.2 Elementet baze te JavaScript ........................................................... 41

5.3. Tipet e te dhenave dhe variablat ................................................... 41

Ushtrime .................................................................................................. 43

5.4 Strukturat e kontrollit ..................................................................... 44

5.5 Eventet ............................................................................................... 49

5.6 Objektet .............................................................................................. 51

5.7 Përcaktimi i objekteve ne JavaScript .............................................. 51

5.8 Vektorët............................................................................................. 52

Ushtrime .................................................................................................. 55

5.9 Funksionet ......................................................................................... 56

iv

5.10 jQuery ............................................................................................... 57

5.11. Aplikime JavaScript ...................................................................... 60

6. DOM ........................................................................................................ 70

Pjesa II - Programimi Server Side ............................................................ 75

7. Prezantim me PHP ................................................................................. 77

7.1 Sintaksa, Variablat dhe Operatoret ................................................ 79

7.2 Tipet e të dhënave ne PHP .............................................................. 79

7.3 Operatorët.......................................................................................... 80

Ushtrime .................................................................................................. 82

8. Strukturat e kontrollit ne Php .............................................................. 83

8.1 Degëzimi i kodit nepermjet If .. else .............................................. 83

8.2 Cikli FOR ........................................................................................... 83

8.3 Cikli While dhe cikli do .. while ..................................................... 85

8.4 Degëzimi i kodit me instruksionin switch .. case ........................ 87

Ushtrime .................................................................................................. 92

9. Stringjet ne PHP ..................................................................................... 95

9.2 Funksionet mbi stringjet .................................................................. 97

9.2 Ruajtja e rreshtave të rinj nga teksti në html .............................. 100

Ushtrime ................................................................................................ 101

10. Funksionet dhe modulimi i kodit .................................................... 103

10. 1 Kalimi i argumentave një funksioni ......................................... 104

10. 2 Funksionet rekursive .................................................................. 106

10.3 Përfshirja e skedarëve në skedarë të tjerë PHP ........................ 107

Ushtrime ................................................................................................ 113

11. Komunikimi me browserin .............................................................. 114

Ushtrime ................................................................................................ 122

12. Array ne PHP ...................................................................................... 123

12.1 Deklarimi i nje array .................................................................... 123

12.2 Perdorimi i Array ......................................................................... 125

Ushtrime ................................................................................................ 130

13. Puna me skedarët ............................................................................... 132

13.1 Hapja e skedarëve nëpërmjet funksioni fopen() ...................... 132

13.2 Të lexojmë skedarin rresht për rresht nëpërmjet funksionit

fgets() .......................................