PROGRAMI I PUNËS 2013 - rks-gov.net · 5.1. Penale materiale përkatësisht problemet rreth...

99

Transcript of PROGRAMI I PUNËS 2013 - rks-gov.net · 5.1. Penale materiale përkatësisht problemet rreth...

PROGRAMI I PUNËS 2013

4

Të nderuar gjyqtarë, prokurorë dhe profesionist të tjerë të drejtësisë,

Kam kënaqësinë e veçantë të ofroj para jush Programin e Punës së Institutit Gjyqësor të Kosovës (IGJK), për vitin 2013. Ky dokument përmban programe trajnuese të cilat janë hartuar pas një pune intensive të zhvilluar në disa faza dhe duke përdorur mekanizma të një standardi të lartë për vlerësimin e nevojave.

Trajnimet për gjyqtarë, prokurorë, kandidatë për gjyqtarë e prokurorë dhe profesionist tjerë të sistemit gjyqësor janë parakusht për një sistem gjyqësor të besueshëm dhe profesional. Nisur nga ky fakt, institucionet përgjegjëse duhet të sigurojnë programe adekuate trajnimi dhe të krijojnë mundësinë e pjesëmarrjes për të gjithë përfituesit e tyre.Trajnimi gjyqësor (fillestar dhe i vazhdueshëm) ndikon dukshëm në rritjen e pavarësisë dhe paanshmërisë së gjyqtarëve e prokurorëve si dhe rrit besueshmërinë e publikut në punën e gjykatave dhe prokurorive.

Trajnimi i gjyqtarëve, prokurorëve, kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë si dhe profesionistëve të tjerë gjyqësorë në Kosovë është e drejtë dhe detyrim i përcaktuar me disa ligje (Ligji për Gjykata, Ligji për Prokurorin e Shtetit, Ligji për Themelimin e IGJK-së etj.).

Në këtë drejtim IGJK si institucion i pavarur, profesional dhe përgjegjës për trajnimin e gjyqtarëve, prokurorëve, kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë si dhe për profesionistëve të tjerë gjyqësor, është përkushtuar në hartimin e programeve trajnuese të cilat do të adresojnë të gjitha nevojat e këtyre përfituesve.

Këshilli Drejtues i IGJK-së, vlerëson lartë përkushtimin dhe punën profesionale të bërë nga stafi IGJK-së dhe përgëzon të gjithë ekspertët e angazhuar në hartimin e këtij programi pune.

Shpresoj se zbatimi i Programit të Punës për vitin 2013 do të mundësojë lehtësimin e tejkalimit të sfidave të shumta që na presin në botën e një sistemi gjyqësor të ristrukturuar.

Sinqerisht i juaji,

Dr. Fejzullah Hasani,Kryetar i Gjykatës SupremeKryetar i Këshillit Drejtues të Institutit Gjyqësor të Kosovës

FJALA E KRYETARIT TË KËSHILLIT DREJTUES

8 PROGRAMI I PUNËS 2013

Të nderuar përfaqësues të sistemit gjyqësor e prokurorial, gjyqtarë, prokurorë, dhe përfitues të programeve të IGJK-së,

Për shkak se sistemi ynë gjyqësor e prokurorial në vitin 2013 do të fillojë punën sipas një strukture të re dhe për faktin se jeta ligjore në Kosovë ka pësuar ndryshime thelbësore, hartimi i Programit të Punës së IGJK-së, për vitin 2013 ka qenë një sfidë e vërtetë.

Trajnimet dhe aktivitetet e përfshira në këtë program pune synojnë ngritjen e njohurive dhe shkathtësive (profesionale dhe të veçanta) të gjyqtarëve, prokurorëve, kandidatëve për gjyqtarë dhe prokuror si dhe profesionistëve të tjerë gjyqësor. Trajnimet e përfshira në këtë program pune janë, në veçanti në shërbim të nevojave të gjyqtarëve dhe prokurorëve të cilët do të shërbejnë në një strukturë të re të sistemit gjyqësor e prokurorial.

Programi i Punës për vitin 2013 përfshin Programin e trajnimeve të vazhdueshme dhe Programin e trajnimeve për avancim në të cilat përfshihen fushat kryesore të së drejtës, pa lënë anash edhe trajnimet e karakterit interdisiplinar (në ngritje të kapaciteteve etike, sociale, menaxhuese dhe shkathtësive të veçanta praktike). Ky program pune, gjithashtu parasheh hartimin e një Programi të ri të trajnimit fillestar për kandidatët e gjeneratës së pestë për gjyqtarë e prokurorë, ndërsa për herë të parë, përfshihet edhe zbatimi i aktiviteteve të cilat ofrojnë qasje më të mirë në burime ligjore dhe krijojnë mundësi për hulumtime në mbështetje të ngritjes profesionale të përfituesve të IGJK-së.

Duke falënderuar Gjykatën Supreme, Prokurorinë e Shtetit, Këshillin Gjyqësor të Kosovës, Këshillin Prokurorial të Kosovës, Ministrinë e Drejtësisë kryetarët e gjykatave, kryeprokurorët e prokurorive, gjyqtarët, prokurorët, ekspertët, trajnuesit , institucionet vendore dhe ndërkombëtare si dhe stafin e IGJK-së për kontributin e dhënë në hartimin e këtij programi, do t'iu kisha ftuar që me të njëjtin angazhim dhe seriozitet të bëjmë të mundur realizimin e tij.

Me nderime,

Mr. sc. Lavdim KrasniqiDrejtor i Institutit Gjyqësor të Kosovës

FJALA E DREJTORIT

9PROGRAMI I PUNËS 2013

HYRJE

11PROGRAMI I PUNËS 2013

Programi i Punës i Institutit Gjyqësor të Kosovës (më tutje IGJK), për vitin 2013, shpreh synimet drejt realizimit të programeve trajnuese dhe aktiviteteve të tjera për gjyqtarë, prokurorë, kandidatë për gjyqtarë dhe prokurorë si dhe profesionist të tjerë nga lëmi i gjyqësisë të identifikuar nga IGJK.

Për IGJK-në si edhe institucionet tjera të gjyqësisë dhe prokurorisë në Kosovë, viti 2013 është vit i shumë sfidave, por edhe i mundësive të shumta.Programi i Punës së IGJK-së për vitin 2013 është shprehje e nevojave për mbështetje të reformave të sistemit gjyqësor e prokurorial dhe tejkalimin e sfidave për zbatim të ligjeve të reja të sistemit gjyqësor e prokurorial. Ky program gjithashtu synon ngritjen dhe zhvillimin shumëdimensional të përfituesve të funksioneve të IGJK-së.

Realizimi i objektivave të këtij programi do të bëhet duke u mbështetur në parimet e pavarësisë institucionale, transparencës, mosdiskriminimit, profesionalizimit, bashkëpunimit, zbatimit të ligjit si dhe standardeve më të larta të përcaktuara për trajnim të profesionistëve të sistemit gjyqësor e prokurorial të vendit tonë.

Bazuar në funksionet ligjore të IGJK-së, janë hartuar programe trajnimi të veçanta të cilat mbështesin këtë program pune. Me këto programe janë përcaktuar aktivitetet konkrete dhe metodologjia e realizimit të tyre.

Përveç aktiviteteve trajnuese, gjatë vitit 2013 bazuar në nenin 2.2.b) të Ligjit për Themelimin e IGJK-së, do të bëhet ngritja e Qendrës për Burime Ligjore pranë IGJK-së e mbështetur nga zyra e BE-së në Kosovë, përmes projektit IPA 2011. Ky zhvillim do të krijojë një mundësi më shumë për IGJK-në që sipas ligjit të kryej veprimtari profesionale-kërkimore në mbështetje të zhvillimit të gjyqësisë në Kosovë. Nëpërmjet këtij programi pune, do të pasqyrohet në mënyrë të përmbledhur angazhimi i IGJK-së për realizimin e programeve të veçanta trajnuese dhe aktiviteteve tjera për vitin 2013.

1. HYRJE

Disa nga qëllimet kryesore të cilat synohet të arrihen me programin e punës për vitin 2013, janë:

?Ngritja e vazhdueshme profesionale e gjyqtarëve, prokurorëve dhe profesionistëve tjerë nga lëmi i gjyqësisë dhe prokurorisë të përcaktuar nga IGJK;

?Përgatitja profesionale e kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë;

?Zbatimi i trajnimeve të specializuara për gjyqtarë dhe prokurorë;

?Zhvillimi i trajnimeve të nevojshme për stafin e gjykatave dhe prokurorive;

?Zbatimi i fushës hulumtuese kërkimore dhe botimi i publikimeve;

?Zgjerimi i bashkëpunimit dhe koordinimit me partnerët vendor dhe ndërkombëtar;

?Zhvillimi i një metodologjie moderne gjatë zbatimit të programeve trajnuese;

?Pjesëmarrja në aktivitete të ndryshme për trajnim gjyqësor të karakterit ndërkombëtarë.

2. QËLLIMET E PROGRAMIT TË PUNËS

12 PROGRAMI I PUNËS 2013

Realizimi i aktiviteteve të IGJK-së do të bëhet mbi bazë të prioriteteve të përcaktuara me programin vjetor të punës për vitin 2013, në bashkëpunim të ngushtë me Këshillin Gjyqësor të Kosovës (KGJK) dhe Këshillin Prokurorial të Kosovës (KPK), duke pasur parasysh kapacitetet administrative, profesionale dhe financiare të IGJK-së.Renditja e prioriteteve programore sipas rëndësisë së tyre, bëhet si më poshtë:

?Arsimim Ligjor për bartësit e funksionit të gjyqtarit dhe prokurorit (Programi i Vazhdueshëm për Arsimim Ligjor);

?Arsimim Ligjor për bartësit p\otencial të funksionit të gjyqtarit dhe prokurorit (Programi Fillestar për Arsimim Ligjor), për gjeneratën e katërt të kandidatëve;

?Organizimi i Provimit Përgatitor/Hyrës, për gjeneratën e pestë të kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë;

?Arsimim Ligjor, për gjeneratën e pestë të kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë, sipas nevojave të KGJK-së dhe KPK-së, (Programit Fillestar për Arsimim Ligjor);

?Organizimi i kurseve trajnuese të posaçme të aftësimit për avancim për gjyqtarët dhe prokurorët e sapoemëruar dhe ata të avancuar nga një nivel në tjetrin (Programi Trajnues për Avancim);

?Trajnime për profesionistët tjerë nga lëmi i gjyqësisë dhe prokurorisë të identifikuar nga IGJK;

?Zhvillimi i aktiviteteve profesionale të karakterit kërkimor dhe publikimeve të ndryshme për zhvillimin e gjyqësisë dhe prokurorisë së vendit tonë

3. PRIORITETET PROGRAMORE

Programi i Vazhdueshëm për Arsimim Ligjor (PVAL) i dedikohet gjyqtarëve dhe prokurorëve të cilët ushtrojnë funksionin e tyre. Në disa raste, varësisht nga tema, në trajnime të PVAL marrin pjesë edhe profesionist tjerë funksioni i të cilëve lidhet me punën e gjyqtarëve dhe prokurorëve.

Përmbajtja e PVAL për vitin 2013 shpreh jo vetëm nevojat e gjyqtarëve dhe prokurorëve për zbatim të strukturës ligjore në fuqi (përfshirë risitë legjislative), por edhe nevojat e sistemit gjyqësor e prokurorial i cili do të fillojë zbatimin e strukturës së re organizative në bazë të ligjeve të reja sistemore nga 01 janari i vitit 2013.

4.1. Objektivat e PVAL

?Në përmbushje të nevojave dhe pritjeve për një sistem gjyqësor e prokurorial me integritet të lartë profesional, etik, të paanshëm, të pavarur dhe modern PVAL përfshinë këto objektiva:

?Mbajtja e gjyqtarëve dhe prokurorëve në hap me reformat legjislative si dhe zhvillimet e praktikës gjyqësore;

?Ofrimi i ndihmës gjyqtarëve dhe prokurorëve në punën e tyre praktike dhe atëherë kur ata lëvizin në pozita të ndryshme;

?Përgatitja e gjyqtarëve dhe prokurorëve për pozitat menaxhuese dhe promovimi i një kulture për menaxhim të mirë të rasteve;

?Nxitja e shkëmbimit të njohurive, metodave dhe praktikave të mira profesionale;

?Forcimi i shkathtësive profesionale të shkrimit, arsyetimit dhe argumentimit gjatë zbatimit të ligjit në praktikë;

?Dhënia e kontributit për mbajtjen e gjyqtarëve dhe prokurorëve të informuar për zhvillimet në lëmin ekonomik, social dhe kulturorë;

?Ngritja e njohurive të gjyqtarëve dhe prokurorëve rreth të drejtës Evropiane, të drejtave të njeriut dhe të drejtës ndërkombëtare;

?Ofrimi i një qasje multidisiplinare për temat apo çështjet e adresuara nga nevojat për trajnim të gjyqtarëve dhe prokurorëve (përfshirë trajnimet për gjuhë të huaja).

?Promovimi i unifikimit të praktikës gjyqësore.

4. PROGRAMI I VAZHDUESHËM PËR ARSIMIM LIGJOR

13PROGRAMI I PUNËS 2013

4.2. Përmbajtja e PVALMë qëllim që PVAL t'u përgjigjet nevojave për trajnim,

PVAL për vitin 2013 përmban në vete për trajtim çështje janë përdorur burimet si më poshtë: nga:

?Analiza e formave të vlerësimit të aktiviteteve trajnuese ?E drejta Penale (materiale dhe procedurale); të organizuara në vitin 2012;

?Drejtësia për të Mitur; ?Përgjigjet e pyetësorëve të dërguara gjyqtarëve dhe prokurorëve me qëllim të propozimit të temave për

?Ekzekutimi i sanksioneve penale; trajnim në vitin 2013;

?E drejta Civile (materiale dhe procedurale); ?Propozimet e grupit të ekspertëve të caktuar për hartim të programeve trajnuese;

?E drejta Ekonomike-Tregtare;?Takimet me kryetarë të gjykatave dhe kryeprokuror të

?E drejta Administrative; prokurorive;

?E drejta e Bashkimit Evropian; ?Diskutimet me gjyqtarët e Gjykatës Supreme dhe prokurorët e Prokurorisë së Shtetit;

?Konventa Evropiane për të Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut; ?Propozimet e trajnuesve të IGJK-së të dhëna në takime

të veçanta gjatë vitit 2012;?Etika dhe Sjellja Profesionale;

?Takimet me donatorë/partnerë të ndryshëm të cilët ?Lëmia e Kundërvajtjeve; mbështesin IGJK-në;

?Kurse të specializuara të përmbledhura në formë të ?Rekomandimet e raporteve të ndryshme të moduleve nga fusha të caktuara të ligjit; organizatave vendore dhe ndërkombëtare;

?Kurse për zhvillimin e shkathtësive të veçanta të ?Strategjitë legjislative të Qeverisë dhe Kuvendit të gjyqtarëve dhe prokurorëve. Republikës së Kosovës;

?Konkluzionet e takimeve të Këshillit Programor të IGJK-4.3. Burimet për hartimin e PVAL së.

14 PROGRAMI I PUNËS 2013

5.1. Penale materiale përkatësisht problemet rreth përcaktimit të formave të dashjes, pakujdesisë, dijenisë dhe qëllimit. Po ashtu për

5.1.1 Risitë e Kodit Penal shkak se ka dallime të mëdha në praktikën e gjykatave dhe prokurorive lidhur me këtë çështje është i

Hyrje nevojshëm organizimi i trajnimeve me qëllim të evitimit të këtyre problemeve. Problemet e identifikuara gjatë

Kodi i ri Penal, ka inkriminuar disa vepra të reja penale të zbatimit praktik lidhur me përgjegjësinë penale, cilat me kodin e mëparshëm nuk kanë qenë të veçanërisht te identifikimi i rasteve të paaftësisë sanksionuara si vepra penale. Me këtë Kod Penal janë mendore dhe paaftësisë së zvogëluar mendore, bërë ndryshime të shumta, si në pjesën e përgjithshme dilemat rreth përkufizimit të trajtave të pakujdesisë dhe ashtu edhe në pjesën e veçantë, prandaj është e dashjes, lajthimit faktik dhe juridik si dhe tentativës së nevojshme që gjyqtarët dhe prokurorët të njoftohen papërshtatshme, janë çështje me interes të madh në me institutet e reja të parashikuara me këtë kod. praktikë. Situatë delikate është sidomos përcaktimi i

përgjegjësisë penale të personave juridik, sidomos pas Objektivat hyrjes në fuqi të ligjit i cili përcakton këtë lloj të

përgjegjësisë penale.Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të: Objektivat?

?Të identifikojnë kapitujt e ri, veprat e reja penale dhe Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në institutet e reja gjendje që të:?Të njoftohen me ndryshimit në pjesën e përgjithshme dhe të veçantë

?zbatojnë drejtë institutin e përgjegjësisë penale?Të përgatitën gjyqtarët dhe prokurorët për zbatimin e

?identifikojnë dashjen, pakujdesinë, dijeninë dhe Kodit të ri Penal format e tyre?Të aplikojnë drejtë institutet e reja në momentin e

?bëjnë dallimin e veprave penale që kryhen me dashje hyrjes në fuqi të Kodit Penal të ri dhe nga pakujdesia

?bëjnë dallimin në mes dijes, qëllimit, dhe krahasimin e Përmbajtja tyre me dashjen dhe pakujdesinë

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Përmbajtja jenë:

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të ?Veprat reja në Kod janë:?Institutet e reja ne Kod dhe ndryshimet e instituteve ekzistuese

?Dashja dhe pakujdesia ?Dija dhe qëllimiMetodologjia trajnuese:prezantime, diskutime ?Paaftësia mendore interaktive dhe ushtrime?Aftësia e zvogëluar mendore Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditor ?Kryerja e veprës penale në gjendje të dehur Lloji i Trajnimit: Seminar?Rrethanat që e përjashtojnë përgjegjësin penale

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Metodologjia trajnuese: prezantime, diskutime themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda, interaktive dhe ushtrimedepartamenti i përgjithshëm dhe departamenti për të

mitur ), si dhe gjyqtarët e Gjykatës Supreme dhe Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor prokurorët e Prokurorisë së Shtetit dhe Prokurorisë

Speciale. Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimesh

Përfituesit: Gjyqtarët nga Gjykata e Apelit dhe nga 5.1.2 Përgjegjësia penale e personave fizik Gjykatat Themelore (departamenti i krimeve të rënda

dhe nga departamenti i përgjithshëm që do të Hyrjegjykojnë çështjet penale ) si dhe prokurorët nga Prokuroria Themelore (departamenti i krimeve të rënda, Duke pasur parasysh se në praktikën gjyqësore departamenti i përgjithshëm dhe departamenti për të paraqiten probleme të shpeshta në përcaktimin e mitur).përgjegjësisë penale të kryesve të veprave penale

5. FUSHA PENALE

15PROGRAMI I PUNËS 2013

5.1.3 Përgjegjësia penale e personave juridik Metodologjia trajnuese: prezantime, diskutime interaktive dhe ushtrime

HyrjeKohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

Personi juridik është një organizëm kolektiv që e drejta e ka njohur si subjekt të veçantë, duke i dhënë zotësinë Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimeshpër të pasur të drejta dhe detyrime juridike. Kuptohet që zotësia juridike dhe për të vepruar e personit juridik Përfituesit: Gjyqtarët nga Gjykata e Apelit dhe nga është brenda limiteve të përcaktuar nga personat fizikë Gjykatat Themelore departamenti i përgjithshëm që do me aktin e themelimit dhe statut si dhe ndryshon nga të gjykojnë çështjet penale si dhe prokurorët nga zotësia e këtyre të fundit. Duke pasur parasysh se në Prokuroria Themelore -departamenti i përgjithshëm.praktikën gjyqësore paraqiten probleme të shpeshta në përcaktimin e përgjegjësisë penale të kryesve të veprave penale të personave përgjegjës, shtrohet 5.1.4 Mbrojtja e nevojshme dhe nevoja ekstremenevoja e trajtimit të kësaj teme për gjyqtarët dhe

Instituti i mbrojtjes së nevojshme, lidhet ngushtë me prokurorët. sulmin e kundërligjshëm, real dhe të atëçastshëm ndaj

Objektivat vetës ose personit tjetër, me kusht që karakteri i mbrojtjes të jetë proporcional me shkallën e rrezikut që

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në paraqet sulmi. Ndërsa nevoja ekstreme lidhet ngushtë gjendje që të: me zmbrapsjen e rrezikut të atëçastshëm e të pa

provokuar prej vetes ose tjetrit i cili nuk mund të ?zbatojnë drejtë institutin e përgjegjësisë penale të evitohet në mënyrë tjetër por me kusht që e keqja e personave juridik sipas ligjit; shkaktuar të mos jetë më e madhe se e keqja që është ?bëjnë dallimin e veprave penale që kryhen nga kanosur. Nevoja për identifikimin e kushteve kur vepra personi përgjegjës i personit juridik; penale kryhet me mbrojtje të nevojshme apo të ?interpretojnë drejt normat ligjore të këtij instituti; nevojës ekstreme do të ndihmoj për të bërë dallimin në

mes mbrojtjes së nevojshme dhe nevojës ekstreme dhe Përmbajtja do të kontribuonin në zgjidhjen e rasteve në praktikë në

mënyrë të drejtë dhe sipas ligjit. Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të janë: Objektivat

?Baza dhe kufiri i përgjegjësisë së personave juridik; Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?Masat e sigurisë; gjendje që të:?Dënimet dhe sanksionet e tjera penalo juridike;

?identifikojnë elementet dhe karakteristikat e mbrojtjes

16 PROGRAMI I PUNËS 2013

kryhen në bashkëpunim të më shumë personave e bëjnë të nevojshme që kjo temë të trajtohet ashtu që në praktikë të zbatohen sa më drejtë dispozitat e KPPK-së. Dilemat të cilat janë evidente në praktikë rreth përcaktimit të formave të ndryshme të bashkëpunimit, identifikimit i elementeve të përbashkëta dhe dalluese të bashkëpunimit, problemet praktike rreth përcaktimit të përgjegjësisë penale të kryeseve të veprës penale e shtrojnë nevojën e organizimit të trajnimit me qëllim të rritjes së shkathtësive të gjyqtarëve dhe prokurorëve në trajtimin e këtyre rasteve.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

?identifikojnë format e bashkëpunimit në kryerjen e veprave penale?zbatojnë drejt dispozitat l igjore lidhur me

së nevojshme dhe nevojës ekstreme bashkëkryerjen, shtytjen, ndihmën bashkimin kriminal ?dallojnë rastet e tejkalimit të kufijve të mbrojtjes së dhe marrëveshjen për të kryer vepër penalenevojshme ?demonstrojnë njohuritë për përgjegjësinë penale për ?bëjnë dallimin në mes mbrojtjes së nevojshme, kryerjen e veprave penale në bashkëpunimnevojës ekstreme dhe vrasjes në afekt

Përmbajtja Përmbajtja

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të jenë:janë:

?Bashkëkryerja?Kushtet për ekzistimin e mbrojtjes së nevojshme dhe ?Shtytjanevojës ekstreme ?Ndihma?Dallimi në mes nevojës ekstreme dhe mbrojtjes së ?Bashkimi kriminalnevojshme - përjashtimi i përgjegjësisë penale ?Marrëveshja për të kryer vepër penale?Tejkalimi i mbrojtjes së nevojshme dhe vrasja në afekt ?Kufijtë e përgjegjësisë penale dhe ndëshkimi për

bashkëpunimMetodologjia trajnuese

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Prezantim i shkurtër me power point, puna në grupe, power point, puna në grupe, diskutime dhe raste raste studimi nga praktika gjyqësore dhe diskutime. studimi nga praktika gjyqësore.

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh Lloji i Trajnimit: Tryezë pune

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda, themelor dhe i apelit si dhe prokurorët nga prokuroria departamenti i përgjithshëm dhe departamenti për të speciale.mitur) .

5.1.6 Vepra penale kundër jetës dhe trupit5.1.5 Bashkëpunimi në kryerjen e veprës penale

Hyrje Hyrje

Duke marrë parasysh numrin dhe llojin e veprave Numri gjithnjë e më i madh i rasteve ku veprat penale

17PROGRAMI I PUNËS 2013

penale të vrasjes të parashikuara me KPK si dhe Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në kompleksitetin e këtyre veprave, konsiderohet se është gjendje që të:e nevojshme të mbahen trajnime për gjyqtarë dhe prokurorë lidhur me këto vepra penale, në mënyrë që të ?identifikojnë elementet kualifikuese të këtyre veprave identifikohen problemet dhe sfidat gjatë punës së tyre penalee sidomos t'u ofrohen njohuri lidhur me ngjashmëritë ?ngritin shkathtësitë praktike në zbatimin e dispozitave dhe dallimet lidhur me këto vepra sipas kodit të ri penal të Kodit Penal krahasuar me kodin e mëparshëm penal. ?njihen me veprat e reja penale të parapara me këtë

kapitull Objektivat

Përmbajtja Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: Fotografimi dhe incizimi i paautorizuar

Privimi i kundërligjshëm nga liriabëjmë dallimin në mes të llojeve të ndryshme të vrasjes Shkelja e urdhrave për masat e fshehura ose teknike të identifikojnë elementet kualifikuese të vrasjes së rëndë vëzhgimit ose hetimitdallojnë veprën penale të vrasjes në tentative nga veprat penale lëndimet trupore Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në power

point, puna në grupe dhe diskutime rastesh nga Përmbajtja praktika gjyqësore.

?Vrasja, vrasja e rëndë dhe llojet tjera të veprave penale Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor?Veprat e reja penale kundër jetës dhe trupit – ngacmimi, sulmi Lloji i Trajnimit: Tryezë pune?Mosdhënia e ndihmës

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe nga power point, raste nga praktika gjyqësore dhe departamenti i përgjithshëm ). diskutime në grup.

5.1.8 Veprat penale kundër integritetit seksualKohëzgjatja e trajnimit: dy ditor

HyrjeLloji i Trajnimit: Tryezë pune

Duke pasur parasysh numrin dhe llojin e veprave Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli penale kundër integritetit seksual si dhe vështirësitë të themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe cilat i hasin prokurorët dhe gjyqtarët lidhur me departamenti i përgjithshëm).kualifikimin juridik të këtyre veprave penale është e nevojshme që ky kapitull të trajtohet gjatë trajnimit të

5.1.7 Veprat penale kundër lirive dhe të drejtave të tyre, në mënyre që ata të fitojnë njohuritë e nevojshme njeriut lidhur me kuptimin e këtyre veprave penale,

identifikimin e elementeve të tyre dhe zbatimin e drejtë Hyrje të dispozitave ligjore lidhur me këtë lloj të veprave

penale.Kapitulli i veprave penale kundër lirive dhe të drejtave të njeriut parasheh një mori veprash penale të cilat janë jo Objektivatpak prezente në Kosovë. Për shkak të nevojës praktike dhe për faktin se këto vepra penale janë të një Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ndjeshmërie të lartë, është e nevojshme të gjendje që të:organizohen trajnime lidhur me çështjet problematike që shfaqen në praktikë e të cilat lidhen me këtë kapitull ?definojnë veprat penale të kryera kundër integritetit të KPK. Trajnimi do të marrë parasysh ndryshimet që seksualjanë bërë në Kodin Penal të Republikës së Kosovës. ?dallojnë elementet që i karakterizojnë këto vepra

?bëjnë dallimin në mes të prostitucionit dhe Objektivat mundësimit të prostitucionit

18 PROGRAMI I PUNËS 2013

Përmbajtja Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve

?Dhunimi?Shërbimet seksuale të viktimës së trafikimit Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ?Risitë e Kodit Penal lidhur me këto vepra penale themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe

departamenti I përgjithshëm).Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në power point, puna në grupe dhe diskutim i rasteve nga praktika gjyqësore.

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

Lloji i Trajnimit: Tryezë pune

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe nga departamenti i përgjithshëm).

5.1.9 Veprat penale kundër ekonomisë

Hyrje

Veprat penale kundër ekonomisë, me theks të veçantë veprat penale të krimit financiar janë mjaftë të shpeshta dhe paraqesin rrezik për sigurinë financiare të të gjitha 5.1.10 Shmangia nga tatimivendeve. Luftimi i krimit financiar në veçanti dhe veprave penale kundër ekonomisë në përgjithësi është Hyrje i një rëndësie të veçantë për stabilitetin financiar, ekonomik e ligjor të vendit tonë. Në këtë drejtim Shmangia nga tatimi në praktikën gjyqësore sot, zë trajnimet për gjyqtarë dhe prokurorë lidhur me këtë vend të rëndësishëm për shkak të keqpërdorimeve të vepër penale është parakusht i rëndësishëm për shumta, të kryera posaçërisht nga bizneset afariste. luftimin e këtij fenomeni. Shmangia nga tatimi ka për pasojë uljen e buxhetit të

Kosovës dhe mundëson krijimin e të hyrave materiale Objektivat në mënyrë të paligjshme. Është e nevojshme që

përmes një trajnimi adekua, gjyqtarët dhe prokurorët të Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në njihen me rastet praktike, trajtimin, efektet dhe dënimet gjendje që të: e aplikueshme lidhur me këtë vepër penale.

?identifikojnë se cilat janë veprat penale të kësaj natyre Objektivat?kuptojnë format dhe trajtat e këtyre veprave?identifikojnë elementet që përbejnë veprat penale veç Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në e veç gjendje që të:

Përmbajtja ?shpjegojnë kuptimin e shprehjes shmangia nga tatimi ?përkufizojnë elementet e veprës penale, shmangia

?Shpëlarja e parave nga tatimi?Lidhja e kontratës së dëmshme ?njihen me trajtimin, efektet dhe dënimet e ?Pranimi i paarsyeshëm i dhuratave aplikueshme?Falsifikimi i parave dhe letrave me vlerë

PërmbajtjaMetodologjia trajnuese

Në kuadër të kësaj tryeze do të trajtohen këto çështje:Prezantim i shkurtër në power point, puna në grupe dhe studime rastesh nga praktika gjyqësore. ?Shmangia e tarifave detyruese nga pagesat tatimore

?Shpëlarja e parave

19PROGRAMI I PUNËS 2013

?Bashkëpunimi i zyrtarëve doganor me prokurorët ?Lëvizja e mjeteve monetare në dhe jashtë Kosovës ?Sanksionet

Metodologjia trajnuese

Prezantim i shkurtër në power point, puna në grupe Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në dhe diskutimi i rasteve nga praktika gjyqësore. power point, punë në grupe dhe studim rastesh nga

praktika gjyqësoreKohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorLloji i trajnimit: Tryeze diskutimesh Lloji i Trajnimit: Tryezë pune

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe themelor si dhe zyrtar të Njësisë për Inteligjencë departamenti i përgjithshëm). Financiare (NJIF).

5.1.11 Shpëlarja e parave dhe financimi i terrorizmit 5.1.12 Veprat penale kundër pasurisë

Hyrje Hyrje

Shpëlarja e parave është veprim i cili ka synim maskimin Në praktikë shpesh herë ndodh që elementet e veprës e origjinës së parave ose pronës tjetër, të fituara nga penale grabitje po inkorporohen në elemente të veprës ndonjë vepër penale. Maskimi përfshin konvertimin ose penale vjedhje e rëndë. Kjo gjë që po krijon konfuzion çdo transfer të parave që rrjedhin nga aktiviteti kriminal për dallimin e elementeve kualifikuese të këtyre dy dhe fshehja ose maskimi i natyrës, origjinës, vendit, veprave penale. Andaj, me qëllim të kualifikimit sa më të lëvizjes, rregullimit, të drejtave, ose pronësisë në lidhje drejtë të këtyre veprave penale shtrohet nevoja e me paratë ose pronë tjetër të fituar nga aktivitet trajtimit të këtyre veprave në një sesion trajnues për kriminale. Ndërsa financimi i terrorizmit është sigurimi gjyqtarë dhe prokurorë. Po ashtu, trajtimi i veprës ose grumbullimi i mjeteve financiare në çfarëdo lloj penale fajdeja është i një rëndësie të veçantë.mënyre (direkte ose indirekte), me synimin për tu përdorur plotësisht ose pjesërisht, për të kryer një nga Objektivatkrimet e dhëna sipas neneve 112 dhe 113 të Kodit Penal të Kosovës. Lufta kundër këtyre dukurive është Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në prezente në secilin vend, andaj edhe institucionet tona gjendje që të:përgjegjëse duhet të jen pjesë e kësaj lufte. Në këtë rast pjesë e rëndësishme e kësaj lufte është edhe përgatitja ?dallojnë veprat penale kundër pasurisëprofesionale e gjyqtarëve, prokurorëve dhe ?identifikojnë elementet kualifikuese të vjedhjes së profesionistëve tjerë në lëmin e gjyqësisë. rëndë

?demonstrojnë veprën penale të fajdesë.Objektivat

Përmbajtja Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: ?Vjedhja e rëndë

?Grabitja ?kuptojnë elementet kryesore të këtyre veprave penale ?Fajdeja, mashtrimi dhe veprat tjera penale nga ky ?identifikojnë masat, autoritetet kompetente dhe kapitullprocedurat për zbulimin dhe parandalimin e shpëlarjes së parave dhe financimit të terrorizmit Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në ?zbatojnë procedurat e konfiskimit të fondeve të cilat power point, dikutime në grupe dhe studime rastesh dalin nga këto vepra penale nga praktika gjyqësore.

Përmbajtja Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorLloji i Trajnimit: Tryezë pune

?Procedurat për zbulimin dhe parandalimin e Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli shpëlarjes së parave dhe financimit të terrorizmitthemelor (departamenti i krimeve të rënda dhe ?Subjektet raportuese lidhur me qarkullimin e parave

20 PROGRAMI I PUNËS 2013

departamenti i përgjithshëm). Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

5.1.13 Veprat penale kundër administrimit të ?bëjnë dallimin e veprave penale të kësaj natyre nga drejtësisë dhe administratës publike veprat tjera penale

?identifikojnë elementet kualifikuese të këtyre vepraveHyrje

Përmbajtja Vështrimi analitik i veprave penale të parashikuara me Kodin e ri Penal, si veprat penale kundër administrimit të ?Pengimi i personit zyrtar në kryerjen e detyrave zyrtaredrejtësisë dhe administratës publike, kërkon që të ?Sulmi ndaj personit zyrtar gjatë kryerjes së detyrës mbahen trajnime për gjyqtarë dhe prokurorë lidhur me zyrtarekëto vepra penale, në mënyrë që të identifikohen dhe ?Pjesëmarrja në turmën që kryen vepër penale dhe diskutohen problemet dhe sfidat praktike lidhur me huliganizëmkëto vepra penale.

Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër përmes Objektivat power point, puna në grupe, dhe diskutime rastesh nga

praktika gjyqësore.Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

?identifikojnë elementet kualifikuese të veprave penale Lloji i Trajnimit: Tryezë punekundër administrimit të drejtësisë dhe administratës publike Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ?dallojnë veprat penale kundër administrimit të themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe nga drejtësisë dhe administratës publike departamenti i përgjithshëm).

Përmbajtja 5.1.15 Veprat penale kundër të drejtave të votimit

?Mosekzekutimi i vendimeve gjyqësore?Legalizimi i përmbajtjes së rreme Hyrje?Manipulimi me prova

Kapitulli lidhur me veprat penale kundër të drejtave të Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në votimit sipas Kodit të ri Penal shtrihet në të gjithë power point, punë në grupe, diskutime dhe studime procesin e votimit duke përfshirë cenimin e të drejtës rastesh nga praktika. për tu kandiduar, ushtrimin e të drejtës për të votuar në

mënyrë të lirë, keqpërdorimin e detyrës zyrtare gjatë Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor zgjedhjeve, falsifikimin e rezultateve të votimit dhe Lloji i Trajnimit: Tryezë pune shumë veprime tjera të kundërligjshme që lidhen me

zgjedhjet dhe votimin, prandaj kjo e bën të rëndësisë së Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli veçantë nevojën për trajnim të gjyqtarëve dhe themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe nga prokurorëve lidhur me veprat penale të kësaj natyre. departamenti i përgjithshëm ).

Objektivat

5.1.14 Veprat penale kundër rendit publik Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

Hyrje?identifikojnë elementet kualifikuese të veprave penale

Veprat penale kundër rendit publik kohëve të fundit kundër të drejtave të votimitjanë gjithnjë më të shpeshta. Duke qenë se nuk ka mjaft ?dallojnë veprat penale kundër të drejtave të votimitpraktikë gjyqësore lidhur me trajtimin e këtyre veprave penale, është i domosdoshëm diskutimi dhe ngritja e Përmbajtja kapaciteteve për zbatim të drejtë të dispozitave ligjore me qëllim të kualifikimit më të saktë të këtyre veprave ?Mashtrimi në votime me të cilat cenohet rendi publik i vendit. ?Rëndësia dhe pesha e veprës penaleObjektivat

21PROGRAMI I PUNËS 2013

?Risitë Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe power point, diskutim rastesh nga praktika dhe puna në departamenti i përgjithshëm), si prokurorët dhe nga grupeprokuroria speciale.

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorLloji i Trajnimit: Tryezë pune

5.1.17 Konfiskimi i dobisë pasurore të fituar me kryerjen e veprës penale Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli

themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe Hyrjedepartamenti i përgjithshëm).

Gjatë zhvillimit të procedurës penale, KPK ka paraparë dispozita të veçanta lidhur me konfiskimin e dobisë 5.1.16 Veprat penale kundër detyrës zyrtarepasurore të fituar me vepër penale. KPK parasheh se cilat sende duhet të merren, si duhet vepruar në rast të Hyrjepamundësisë së konfiskimit të sendeve, apo si veprohet kur ato sende gjendet tek personat e tretë. Ndryshimi i Për shkak të rëndësisë së veçantë që ka kjo fushë në dispozitave ligjore përkitazi me konfiskimin e dobisë luftimin e korrupsionit shtrohet nevoja e trajtimit të pasurore, procedurave për konfiskim, organet e kësaj vepre penale e cila është edhe prioritet i rrugës autorizuara për zbatimin e procedurës së konfiskimit e nëpër të cilën është duke kaluar Kosova. Analizimi në sidomos konfiskimi i dobisë pasurore të fituar me vepër aspektin përmbajtësor, kualifikimi adekuat, identifikimi i penale nga personat juridik, janë çështje të cilat e elementeve të këtyre veprave si dhe dallimi me veprat e shtrojnë nevojën e trajtimit të kësaj teme në një trajnim tjera me elemente korruptive, kërkojnë një trajtim të të veçantë.veçantë të këtyre veprave penale. Në këtë drejtim

trajnimi i prokurorëve dhe gjyqtarëve është kërkesë e Objektivatpashmangshme.

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Objektivatgjendje të:

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: ?kuptojnë rëndësinë e konfiskimit të dobisë pasurore të

fituar me kryerjen e veprës penale ?identifikojnë veprat penale kundër detyrës zyrtare ?njoftohen me procedurën për konfiskimin e pasurisë ?dallojnë veprat penale me element korrupsioni së fituar me vepër penale.?bëjnë dallimin e veprave penale të kësaj natyre të ?dallojnë konfiskimin e pasurisë nga marrja e sendeve parapara nga Kodi i ri Penal në krahasim me Kodin që shërben si provë në procedurën penale,Penal paraprak.

PërmbajtjaPërmbajtja

?Baza, kushtet dhe mënyra e konfiskimit të dobisë Në kuadër të kësaj tryeze do të trajtohen këto çështje: pasurore

?Konfiskimi i dobisë pasurore nga personat juridik?Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar – neni 422 ?Procedura e konfiskimit ?Elementet e veprës penale te lartcekur, me theks te veçanet - dashja Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në ?Marrja dhe dhënia e ryshfetit power point, diskutime të rasteve nga praktika ?Shpërdorimi i detyrës zyrtare gjyqësore.?Risitë që janë parapare në KPK

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorëMetodologjia trajnuese Prezantim i shkurtër në power point, studim dhe Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh diskutim rastesh në grupe.

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditor themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda

dhe departamenti i përgjithshëm që do të gjykojnë

22 PROGRAMI I PUNËS 2013

çështjet penale). 5.1.19 Masat e trajtimit të detyrueshëm

Hyrje 5.1.18 Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar

Ndryshimi i dispozitave që rregullojnë çështjen për Hyrje shqiptimin dhe zbatimin e masave të trajtimit të

detyrueshëm, shtron nevojën për trajnimin e Në vitet e fundit vërehet një rritje e numrit të rasteve gjyqtarëve dhe prokurorëve në mënyrë që dispozitat e dhe interesim permanent i të gjitha institucioneve për Kodit Penal lidhur me këto masa të zbatohen sa më parandalimin dhe luftimin e veprave penale me natyrë drejtë.korruptive. Përveç kësaj kjo vepër penale është gjithnjë me e shpeshtë, kështu që prokurorët dhe gjyqtarët Objektivatduhet që shpeshherë të merren me procedimin e këtyre çështjeve. Trajtimi i veprave penale kundër Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në detyrës zyrtare kërkon ngritjen e kapaciteteve përmes gjendje që të:trajnimeve të vazhdueshme të gjyqtarëve dhe prokurorëve. ?analizojnë llojet e masave të trajtimit të detyrueshëm

?bëjnë dallimin e masave të trajtimit të detyrueshëmObjektivat ?identifikojnë kushtet për shqiptimin e këtyre masave

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Përmbajtjagjendje të:

?Llojet e masave?shpjegojnë kuptimin e shprehjes, keqpërdorimi i ?Procedura për shqiptimin e masavepozitës apo autoritetit zyrtar ?Kushtet për shqiptimin e këtyre masave?përkufizojnë elementet e kësaj vepre penale?vlerësojnë raste nga praktika gjyqësore, pasojat dhe Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër përmes dënimet e aplikueshme ndaj kryerësve të veprës power point, studim të rasteve nga praktika dhe penale diskutime në grupe.

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorPërmbajtja

Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh Në kuadër të kësaj tryeze do të trajtohen këto çështje:

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ?Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar dhe themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda elementet e veprës penale dhe departamenti i përgjithshëm që do të gjykojnë ?Dallime dhe ngjashmëritë në mes kodit të ri dhe të çështjet penale). vjetër, që kanë sanksionuar këtë vepër penale ?Demonstrim të rastit praktik përmes punës grupore

5.1.20 ParashkrimiMetodologjia trajnuese: Prezantim në power point, puna në grupe, studime të rasteve nga praktika Hyrjegjyqësore.

Parashkrimi është institut i rëndësishëm për të cilin Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor gjykata dhe prokuroria gjithmonë duhet të kujdesen ex Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh oficio. Për këtë arsye është e rëndësisë së veçantë të

flitet për ketë institut dhe efektet e tij në faza të Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ndryshme të procedurës penale, apo edhe në fazën e themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe ekzekutimit të sanksioneve penale. Kjo rëndësi departamenti i përgjithshëm). imponon nevojën për trajnim të gjyqtarëve dhe

prokurorëve lidhur me këtë temë me synim të evitimit të shkaqeve që sjellin deri të parashkrimi.

Objektivat

23PROGRAMI I PUNËS 2013

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në 5.1.21 Moduli - Dënimet dhe matja e dënimevegjendje që të:

Hyrje?identifikojnë shkaqet e parashkrimit?vlerësojnë se si bëhet llogaritja e drejtë e afateve të Duke pasur parasysh llojin dhe lartësinë e sanksioneve parashkrimit penale të parashikuara me KPK si dhe sfidat që ?dallojnë llojet e parashkrimit paraqiten në praktikë para gjyqtarëve gjatë caktimit të ?identifikojnë veprimet procedurale të cilat e llojit dhe lartësisë së dënimit, nevoja për unifikimin e ndërprenë rrjedhën e parashkrimit praktikës gjyqësore e po ashtu edhe risitë e KPK-së

lidhur me sanksionet penale, është e nevojshme që kjo Përmbajtja temë të trajtohet gjatë trajnimit në mënyrë që gjyqtarët

të përfitojnë njohuritë lidhur me dënimet dhe matjen e ?Parashkrimi i ndjekjes penale, fillimi dhe ndërprerja e dënimeve. parashkrimit?Parashkrimi i ekzekutimit të dënimit, fillimi dhe Objektivatndërprerja e parashkrimit ?Parashkrimi i ekzekutimit të dënimeve plotësuese dhe Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në masave të trajtimit të detyrueshëm gjendje që të:

Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në ?analizojnë drejtë rrethanat e përgjithshme si dhe ato power-point, puna ne grupe, diskutim i rasteve nga lehtësuese dhe rënduese për matjen e dënimitpraktika gjyqësore. ?identifikojnë kufijtë e zbutjes së dënimit të personave

të dënuarKohëzgjatja e trajnimit: Një ditor ?identifikojnë bazat e lirimit nga dënimi (veprat penale

të kryera nga pakujdesia)Lloji i Trajnimit: Tryezë pune ?vlerësojnë kushtet për ashpërsimin e dënimit për

recidivizëm të shumëfishtëPërfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ?krahasojnë kushtet për shqiptimin e dënimit për themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda bashkim të veprave penale dhe veprave penale në dhe departamenti i përgjithshëm). vazhdim

?dallojnë rregullat për llogaritjen e dënimit të personave të dënuar nga llogaritja e paraburgimit

Përmbajtja

Çështjet që do të trajtohen në kuadër të këtij moduli do të jenë:

?Dënimet kryesore, plotësuese dhe alternative?Rregullat e përgjithshme për matjen e dënimit?Rrethanat lehtësuese dhe rënduese?Zbutja e dënimit?Ashpërsimi i dënimit për recidivizëm?Mundësia e lirimit nga dënimi?Dënimi për bashkim të veprave penale për veprën

penale të vazhduar?Llogaritja e dënimeve për personat e dënuar dhe në

paraburgim

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në power point, puna në grupe dhe studim rastesh nga praktika gjyqësore

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditor

Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimesh

24 PROGRAMI I PUNËS 2013

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Lloji i Trajnimit: Seminarthemelor dhe i apelit (departamenti i përgjithshëm dhe departamenti për krime të rënda) Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli

themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe departamenti i përgjithshëm).

5.1.22 Moduli - Krimi Kibernetikë

Hyrje

Krimi kibernetik (kompjuterik) është veprimtari kriminale e cila kohëve të fundit është gjithnjë e më e shpeshtë si rezultat i zhvillimit të teknologjisë. Duke qenë se praktika gjyqësore në trajtimin e këtyre krimeve nuk është e mjaftueshme, atëherë zbatimi i drejtë i dispozitave ligjore me qëllim të parandalimit dhe luftimit të krimit kibernetikë me masa konkrete është një nevojë imediate. Masat e parandalimit, zbulimit dhe sanksionimit të shkeljeve të ligjit përmes sistemeve kompjuterike kërkon një qasje të ndjeshme dhe profesionale duke pasur parasysh edhe respektimin e të drejtave të njeriut dhe mbrojtjen e të dhënave personale. Ky kompleksitet shtron nevojën për trajnime të veçanta për gjyqtarë dhe prokurorë.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

?përkufizojnë krimin kibernetik?identifikojnë elementet përbërëse të krimit kibernetik ?analizojnë specifikat e procedurës për ndjekjen e krimit kibernetik?zbatojnë drejt dispozitat vendore dhe ndërkombëtare në luftë kundër krimit kibernetik

Përmbajtja

?Identifikimi i dispozitave ligjore vendore dhe ndërkombëtare që kanë të bëjnë me krimin kibernetikë?Veprat penale të krimit kibernetikë-kuptimi?Elementet e veprave penale të krimit kibernetikë?Provat elektronike?Procedura e ndjekjes të veprat penale të krimit kibernetikë?Procedura e konfiskimit te veprat penale të krimit kibernetikë?Bashkëpunimi ndërkombëtar

Metodologjia trajnuese: prezantim me power point, demonstrim i provave elektronike, punë në grupe dhe studim i rasteve praktike.

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy trajnime dy ditore (niveli bazik dhe i avancuar)

25PROGRAMI I PUNËS 2013

5.1.23 Moduli - Krimet e Rënda Krim i organizuar është ndër krimet më të rënda i kryer nga ndonjë grup i strukturuar për të përfituar

Hyrje drejtpërsëdrejti ose tërthorazi dobi pasurore a financiare. Shprehja “grup kriminal i organizuar” do të

Struktura e re e sistemit gjyqësor e prokurorial të vendit thotë grup i strukturuar i cili ekziston për një kohë të shtron si të domosdoshme nevojën për trajnime lidhur caktuar dhe i cili vepron në bashkëpunim, me qëllim të me krimet e rënda. Analiza e krimeve të rënda dhe kryerjes së një ose më shumë krimeve të rënda për dallimi në mes të këtyre krimeve në raport me krimet e përfitim të drejtpërdrejtë ose tërthortë të dobisë tjera shtron nevojën e trajtimit adekuat për të ofruar pasurore apo financiare. Në luftë kundër kësaj dukurie mundësi që të kuptohet pesha e këtyre krimeve, negative e cila prezantohet edhe si prioritet i ndjekja penale dhe gjykimi i tyre. Përmes këtij moduli, autoriteteve përgjegjëse, trajnimi i gjyqtarëve dhe pjesëmarrësit do të kenë mundësi t'i kuptojnë dallimet prokurorëve është më se i nevojshëm. në mes krimeve të rënda dhe krimeve të përgjithshme,

Objektivatsi dhe sanksionimin e tyre në Kodin Penal të Kosovës.

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Objektivat gjendje që të:

Pas përfundimit të këtij prezantimi pjesëmarrësit do të ?përshkruajnë karakteristikat e krimit të organizuarjenë në gjendje që të: ?identifikojnë llojet e veprave penale që hyjnë në krimin e organizuar?shpjegojnë përkufizimin e krimeve të rënda?bëjnë dallimin e trafikimit me njerëz dhe veprave tjera ?përshkruajnë karakteristikat e krimeve të rëndapenale që kanë ngjashmëri me këtë vepër penale?identifikojnë llojet e krimeve që hyjnë në domenin e ?analizojnë trafikimin e narkotikëve të rrezikshëm dhe krimeve të rënda substancave tjera psikotrope?analizojnë rëndësinë e ndjekjes dhe gjykimit të ?identifikojnë veprat penale lidhur me ekonominë jo-krimeve të rëndaformale ?zbatojnë dispozitat që kanë të bëjnë me gjykimin dhe ?identifikojnë veprat penale lidhur me pastrimin e dënimin e këtyre veprave penaleparave

Përmbajtja Përmbajtja

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Ky trajnim do të trajtojë çështjet si:jenë:

?Kuptimi i krimit të organizuar ?Veprat penale kundër rendit kushtetues dhe sigurisë?Krimi i organizuar si rrezik për sigurinë e brendshme ?Vepra penale kundër njerëzimit (gjenocidi, marrja dhe të jashtmepeng)?Trafikimi me armë?Vepra penale kundër sigurisë se përgjithshme dhe ?Trafikimi me narkotik dhe substancave psikotropepronës?Trafikimi me njerëz?Krimet e rënda ku parashihet dënimi me burg të ?Dallimi në mes trafikimit me njerëz dhe kontrabandimi përjetshëmme imigrant?Ekonomia joformale dhe pastrimi i parave si pjesë e Metodologjia trajnuese: Prezantime në power point, Krimit të Organizuardiskutime në grupe, interpretim i rasteve konkrete.

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorëpower point, diskutim i rasteve praktike në grupe dhe Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh identifikim i mekanizmave për luftë kundër krimit të organizuarPërfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli

themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda) Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorësi dhe prokurorët e prokurorisë speciale.Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli 5.1.24 Moduli - Krimi i organizuarthemelore dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda), si dhe Prokuroria Speciale dhe e Prokuroria e Hyrje Shtetit.

26 PROGRAMI I PUNËS 2013

Instituti Gjyqësor i KosovësKosovski Institut za PravosudjeKosovo Judicial Institute

5.1.25 Moduli – Lufta kundër-korrupsionit prokuroria speciale.

Hyrje5.1.26 Moduli – E drejta ndërkombëtare penale -

Nevoja e ngritjes së nivelit të luftimit të korrupsionit, Krimet e Luftësngritjes së besimit të publikut ndaj institucioneve publike të cilitdo nivel, kualifikimi i drejtë i veprave Hyrje penale korruptive me të cilat rrezikohen dhe dëmtohen vlerat më të rëndësishme shoqërore, shtron nevojën e Elementet e krimeve të luftës, krimeve kundër përpunimit dhe analizimit të këtyre problemeve nga njerëzimit dhe gjenocidit janë të tilla që kërkojnë një p r o k u r o r ë t d h e g j y q t a r ë t p ë r t ë n g r i t u r qasje të veçantë si për hetim dhe ndjekje, ashtu edhe profesionalizmin e tyre në luftë për zbulimin dhe për gjykimin e tyre. Në praktikën gjyqësore sot janë në luftimin e këtyre veprave penale. trajtim një numër i konsiderueshëm i rasteve nga

gjyqtarët dhe prokurorët e EULEX-it të ndihmuar nga Objektivat gjyqtarët dhe prokurorët vendorë. Trajtimi i këtyre

rasteve pas kalimit të një kohe 13 – 14 vjeçare është një Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në sfidë e përcjellë me shumë sfida të veçanta. Në këtë gjendje që të: drejtim ekziston nevoja për ngritje të kapaciteteve të

gjyqtarëve dhe prokurorëve vendor të cilët marrin ?interpretojnë dhe zbatojnë drejtë dispozitat e kornizës pjesë në trajtimin e këtyre rasteve.ligjore kundër korrupsionit?përshkruajnë elementet e veprave penale korruptive Objektivatdhe format e korrupsionit,?identifikojnë rastet kur shkelen të drejtat e njeriut nga Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në zyrtarët për zbatimin e ligjit gjendje që të:?interpretojnë dhe zbatojnë drejtë dispozitat nga ligji dhe aktet nënligjore mbi prokurimin publik ?kuptojnë krimet e luftës nga perspektiva e ?njihen me rolin dhe kompetencat e institucioneve satisfaksionit për viktimatkompetente në fushën e prokurimit publik, si dhe ?identifikojnë elementet përbërëse të krimeve të luftësprocedurat e prokurimit dhe tenderimit ?dallojnë përgjegjësinë penale të komandantëve dhe ?identifikojnë situata dhe rastet kur bien ndesh me përgjegjësve të tjerëetikën profesionale ?zbatojnë me efikasitet ligjet (vendore, ndërkombëtare)

në zgjidhjen përfundimtare të rasteve për krime lufte.Përmbajtja

Përmbajtja Ky trajnim do të trajtojë çështjet si:

?Gjenocidi?Kuptimi i korrupsionit ?Krimet kundër njerëzimit?Korniza Ligjore kundër korrupsionit (vendore dhe ?Krimet e luftës dhe shkeljet e rënda të Konventave të ndërkombëtare) Gjenevës?Prokurimi dhe tenderimi, korniza ligjore dhe ?Krimet e luftës në shkelje të rëndë të ligjeve dhe procedurat zakoneve që zbatohen në konfliktet e armatosura që ?Institucionet për zbatimin e ligjit dhe të drejtat e njeriut nuk janë të karakterit ndërkombëtar?Zyrtarët e zbatimit të ligjit, strategjitë dhe teknikat e ?Veprat tjera penale që kryhen gjatë luftëshetimit

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në power point, diskutim i rasteve nga praktika e gjykatës power point, puna ne grupe lidhur me raste konkrete së Hagëspraktike dhe diskutime për idetë e zgjidhjes së dilemave. Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditor

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorë Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh Lloji i trajnimit: Tryeze diskutimesh

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelorë dhe i apelit (departamenti i krimeve të themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe nga rënda) si dhe prokurorët e prokurorisë speciale.departamenti i përgjithshëm ), si dhe prokurorët nga

28 PROGRAMI I PUNËS 2013

5.2 Kodi i Procedurës Penale ?Institutet e reja në Kodin e Procedurës Penale

5.2.1 Risitë e Kodit të Procedurës Penale Metodologjia trajnuese: prezantime, diskutime interaktive dhe prezantim i listës së ndryshimeve

HyrjeKohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

Në fushën e procedurës penale do të ketë risi si pasojë e Lloji i Trajnimit: Tryezë punendryshimeve në Kodin e Procedurës Penale i cili pritet të miratohet dhe hyjë në fuqi në vitin 2013. Këto risi janë Përfituesit: Gjyqtarët si dhe prokurorët të të gjitha shumë të rëndësishme prandaj është imediate që niveleve.gjyqtarët dhe prokurorët nëpërmes trajnimeve efektive të njoftohen me këto risi në mënyrë që sa më shpejtë

5.2.2 Procedura parapenale dhe hetimidhe me profesionalizëm ato të aplikohen në praktikë.

Objektivat Hyrje

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Prokurori i shtetit zbaton fazën paraprake të procedurës gjendje të: penale, nga e cila varet suksesi i tërë procedurës. Faza e

hetimit, të cilën e zbaton prokurori i shtetit është faza e ?Identifikojnë risitë në KPPK parë e procesit penal në të cilën orientohet i tërë ?Aplikojnë institutet e reja në momentin e hyrjes në fuqi procesi penal. Prokurori si organ shtetëror ka për të Kodit të Procedurës Penale obligim që me vëmendje dhe përkushtim profesional

të vërtetoj faktet si ato që shkojnë në dëm ashtu edhe Përmbajtja ato që shkojnë në dobi të pandehurit. Prandaj trajtimi i

këtyre veprimeve meriton kujdes të veçantë nga të Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të gjithë zbatuesit e dispozitave ligjore, për çka kërkohen jenë: edhe trajnime adekuate.

?Kompetenca lëndore dhe territoriale dhe përbërja e Objektivat gjykatës?Aktakuza dhe shqyrtimi fillestar i aktakuzës Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?Shqyrtimi kryesor dhe gjendje që të:

29PROGRAMI I PUNËS 2013

?identifikojnë teknikat e hetimit në procedurën të pa pranueshme këto provaparapenale dhe hetimore?zbatojnë risitë në KPPK lidhur me veprimet hetimore Përmbajtja?identifikojnë kompetencat e hetuesve gjatë procedurës parapenale ?Kërkesa për shqyrtimin e pranueshmerisë ose të

papranueshmërisëPërmbajtja ?Fazat e paraqitjes së kërkesës për pranueshmerisë dhe

pala e autorizuarÇështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të ?Ank esa kundër vendimit të g jyqtar i t për jenë: pranueshmerinë e provave

?Paraqitja e kallëzimit penal Metodologjia trajnuese?Veprimet hetimore ?Aktvendimi mbi fillimin e hetimit Ligjërimi i shkurtrë, punë në grupe dhe diskutime ?Kërkesa për caktimin e paraburgimit interaktive?Marrja në pyetje e të pandehurit?Kohëzgjatja, zgjerimi, pezullimi dhe pushimi i Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorhetimeve dhe?Të drejtat e të dëmtuarit në procedurën e hetimeve Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve

Përfituesit: Gjyqtarë dhe prokurorë të nivelit themelor Metodologjia trajnuese (departamenti i përgjithshëm dhe departamenti i

krimeve të rënda).Diskutimi interaktive, trajtimi i rasteve individuale përmes shembujve praktikë

5.2.4 Marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorë ekspertëve në procedurë penale

Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve Hyrje

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e nivelit themelor Zhvillimi i një procedure penale të drejtë dhe nevoja (departamenti i përgjithshëm dhe departamenti i për gjetjen e së vërtetës imponojnë domosdoshmërinë krimeve të rënda) si dhe policë hetues. që organet e ndjekjes dhe gjykata me vëmendje dhe

përkushtim maksimal t'i vërtetoj faktet kundër të pandehurit dhe ato në favor të tij. Për vërtetimin e

5.2.3 Pranueshmëria e provave ndonjë fakti të rëndësishëm ku kërkohet njohuri profesionale nga shkencat jo juridike caktohet

Hyrje ekspertimi. Dëgjimi i dëshmitarëve në procedurë penale kërkon njohuri, angazhim dhe profesionalizëm

Sigurimi, mënyra e marrjes, ruajtja dhe prezantimi i të lartë në lëmin e së drejtës. Zbatimi i kësaj procedure provave janë veprime procedurale që kërkojnë trajtim dhe administrimi i këtyre provave që nga inicimi i të veçantë gjatë gjithë procedurës penale. Gjatë secilës procedurës penale është thelbësor dhe kërkon fazë të procedurës penale shtrohet pyetja e profesionalizëm të lartë i cili mund të arrihet nëpërmjet pranueshmerisë ose papranueshmerisë së provave. trajnimeve adekuate.Prandaj, është e domosdoshme që për gjyqtarët dhe prokurorët të trajtohet kjo materie dhe çështjet tjera Objektivatl igjore që kanë të bëjnë me shqyrtimin e pranueshmerisë apo papranueshmërisë së provave. Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në

gjendje që të:Objektivat:

?identifikojnë bazat ligjore për marrjen në pyetje të Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në dëshmitarëve dhe ekspertëve në procedurë penalegjendje që të:

?përcaktojnë se kush mund të jetë dëshmitarë dhe çfarë cilësie – i mbrojtur ose jo, dhe kush mund të jetë

?Identifikojnë mënyrën e marrjes-sigurimit dhe ruajtjes ekspertsë provave

?bëjnë dallimin në mes të dëshmitarëve - anonim dhe ?Përcaktojnë se kur mund të jenë të pranueshme e kur

30 PROGRAMI I PUNËS 2013

të mbrojtur dhe dëshmitarëve të privilegjuar ?dallojnë dëshmitarët e mbrojtur nga dëshmitarët anonim

Përmbajtja Përmbajtja

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të jenë: jenë:

?Procedura e marrjes në pyetje të dëshmitarëve dhe ?Kërkesa për masë mbrojtëse apo anonimitet dhe ekspertëve lëshimi i urdhrit mbrojtës nga gjyqtari?Caktimi i masave mbrojtëse ?Urdhri për anonimitet prej të pandehurit dhe prej ?Kushtet ligjore që duhet të plotësohen për tu shpall publikut si dhe format e tijnjë person dëshmitar i mbrojtur anonim dhe ?Procedura për shpalljen e personit dëshmitar të dëshmitar bashkëpunues mbrojtur?Përfitimet që duhet t'i caktohen një dëshmitari të ?Përfitimet e dëshmitarit të mbrojtur sipas ligjitmbrojtur

Metodologjia: prezantime nga trajnuesit dhe Metodologjia trajnuese diskutime interaktive

Ligjërim i shkurtër, diskutime interaktive të rasteve Kohëzgjatja: një ditor praktike dhe punë në grupe

Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeveKohëzgjatja e trajnimit: Një ditor

Përfituesit: Gjyqtarët nga gjykatat themelore Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve (departamenti i krimeve të rënda dhe departamenti i

përgjithshëm që do të gjykojnë çështjet penale) si dhe Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli prokurorët nga prokuroria themelore (departamenti i themelore si dhe zyrtarët policor. krimeve të rënda dhe ai themelor).

5.2.5 Mbrojtja e dëshmitarëve 5.2.6 Pezullimi i përkohshëm i ndjekjes penale dhe shmangja nga ndjekja penale

HyrjeHyrje

Duke u nisur nga obligimi i dëshmitarit që të dëshmoj në procedurën penale dhe rreziku i cili realisht mund ti Kodi i Procedurës Penale parasheh mundësinë e kanoset atij për dhënie të dëshmisë së tij, ligji parasheh pezullimit të përkohshëm të procedurës penale me procedurën për caktimin e masës mbrojtëse ose për pëlqimin e të dëmtuarit me kusht të plotësimit të disa urdhrin për anonimitet ndaj dëshmitarit. Aplikimi i detyrimeve. Gjithashtu, është paraparë edhe mundësia anonimitetit të dëshmitarit të mbrojtur është i kur prokurori publik nuk do të ndërmerr ndjekjen domosdoshëm për zbulimin dhe gjykimin e penale sepse vlerëson-çmon se sanksioni penal nuk kriminalitetit të rëndë, krimit të organizuar dhe është i nevojshëm. Trajnimet për procedurat alternative korrupsionit. Trajtimi i dispozitave të Kodit të ri të janë me rëndësi në këtë fazë, pasi që aplikimi i këtyre Procedurës Penale që e rregullojnë këtë çështje duke e rregullave do të ishte në favor të ekonomizimit dhe përfshirë edhe ligjin për mbrojtjen e dëshmitarëve efikasitetit të procedurës penale sidomos tani kur janë shtron nevojën e trajtimit të kësaj tematike për gjyqtarë licencuar ndërmjetësuesit dhe kanë filluar punën. dhe prokurorë.

ObjektivatObjektivat

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:gjendje që të:

zbatojnë procedurat alternative (pezull imin ?kuptojnë rëndësinë e dëshmisë së dëshmitarëve të përkohshëm, shmangja nga ndjekja penale)mbrojtur, identifikojnë dilemat eventuale rreth zbatimit të ?njoftohen për procedurën dhe kushtet për të qenë procedurave alternativedëshmitarë i mbrojtur, si dhe Përmbajtja

31PROGRAMI I PUNËS 2013

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorëjenë: Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh

?Natyra juridike e pezullimit dhe e shmangies nga Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ndjekja penale themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe ?Të drejtat e të dëmtuarit në procedurën alternative departamenti i përgjithshëm) dhe ndërmjetësuesit.

Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurtër i përcjell 5.2.8 Masat e fshehta dhe teknike të hetimit dhe me power point, diskutim interaktive dhe demonstrim i vëzhgimitrastit.

HyrjeKohëzgjatja e trajnimit: Një ditoreLloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve.

Ndërmarrja e masave të tilla hetimore padyshim se prek në privatësinë e jetës, të drejtat dhe liritë themelore të Përfituesit: Prokurorë të nivelit themelor, zyrtarë të njeriut. Prandaj, masat e fshehta dhe teknike të shërbimit sprovues.vëzhgimit dhe hetimit do të ndërmerren ndaj personave për të cilët ka dyshim të bazuar se kryejnë vepër penale që ndiqet sipas detyrës zyrtare ose edhe 5.2.7 Ndërmjetësimi në çështjet penalevepra penale të tjera të dënueshme. Këto masa kanë ndikim shumë të madh në një proces penal, andaj Hyrjeshtrohet nevoja e trajtimit në një tryezë profesionale nga ana e atyre që do ti zbatojnë në praktikë.Me procedurën për ndërmjetësim synohet zgjidhja e

çështjes penale për të cilën është paraparë dënim i Objektivatcaktuar, me marrëveshje midis të dëmtuarit dhe të

pandehurit me ndërmjetësimin e ndërmjetësuesit. Në ?Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në këto raste prokurori duhet të ketë parasysh rrethanat e gjendje që të:secilit rast veç e veç. Aplikimi i këtyre mundësive do të ?zbatojnë procedurën për aplikimin e masave të ndikonte në zvogëlimin e rasteve penale që do të duhej fshehta dhe teknike të hetimittë shqyrtoheshin në gjykata dhe kjo nënkupton ?dallojnë urdhrat që i lëshon gjykata me ata që i lëshon shkarkimin e gjykatave nga lëndët e reja penale të cilat prokurorimund të zgjidhen jashtë gjykatës.

Përmbajtja Objektivat

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në jenë:gjendje që të:

?Masat e lëshuara nga prokurorët?identifikojnë rastet kur mund të aplikohet ?Masat e lëshuara nga gjyqtarëtndërmjetësimi?Procedura e aplikimit të masave të fshehta të hetimit ?zbatojnë procedurën e ndërmjetësimitdhe vëzhgimit?vlerësojnë rëndësinë e ndërmjetësimit?Efektet e aplikimit praktik të masave të fshehta dhe teknike të hetimit dhe vëzhgimitPërmbajtja

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të power point, puna në grupe, studime rasti nga praktika jenë:gjyqësore dhe diskutime

?Natyra juridike e ndërmjetësimitKohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë?Autorizimet e ndërmjetësueseveLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh ?Roli i prokurorit dhe zyrtarëve të ndërmjetësimit në

procedurën e ndërmjetësimitPërfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në departamenti i përgjithshëm).power point, puna në grupe dhe diskutim i rasteve nga

praktika gjyqësore

32 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Propozimet-kërkesat e palëve?Pranueshmëria e provave

Metodologjia trajnuese: Prezantime të shkurtra, diskutim i rasteve nga praktika

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditoreLloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda dhe departamenti i përgjithshëm).

5.2.10 Negocimi i Marrëveshjes për pranimin e fajësisë, pranimi i fajësisë në seancën fillestare dhe gjatë shqyrtimit kryesor

Hyrje

Procedura penale nënkupton një veprimtari formale të gjerë të organeve procedurale për zgjidhjen e çështjeve penale. Në disa sisteme bashkëkohore të procedurës penale, përfshirë këtu edhe sistemin tonë, aplikohet marrëveshja për pranimin e fajësisë, e cila ofron rrugë më të shkurtë, më efikase dhe më me pak shpenzime për zgjidhjen e një çështje penale. Zbatimi i 5.2.9 Shqyrtimi fillestar dhe shqyrtimi i dytëkëtij instituti kërkon angazhimin e disa akterëve njëkohësisht dhe është kompleks në vetvete, prandaj Hyrjediskutimi në tryeza diskutimesh lidhur me zbatimin e tij është më se i domosdoshëm.Risi shumë domethënëse në KPPK është se, nuk do të

ketë më konfirmim të aktakuzës dhe se është paraparë Objektivatshqyrtimi fillestar si një fazë nëpër të cilën kalon

procedura penale. Në këtë fazë të procedurës penale Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjykata i dorëzon kopjen e aktakuzës të pandehurit-gjendje që të:nëse nuk i është dorëzuar më herët, vendos për të gjitha

propozimet për të vazhduar apo zbatuar masat për ?identifikojnë rëndësinë e marrëveshjes për pranimin e sigurinë e pranisë së të pandehurit dhe cakton datën e fajësisëshqyrtimit të dytë.?identifikojnë përfitimet të cilat i gëzon i pandehuri?zbatojnë në praktikë marrëveshjen për pranimin e Objektivatfajësisë

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në Përmbajtja gjendje që të:

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të ?njihen me risitë për sa i përket paraqitjes së aktakuzës

jenë:dhe shqyrtimit fillestar?identifikojnë të drejtat dhe detyrimet e palëve në

?Autorizimet dhe të drejtat e palëve gjatë zbatimit të procedurë dheprocedurës për marrëveshjen për pranimin e fajësisë

?mësojnë për rolin e gjykatës e prokurorisë në këtë fazë ?Dallimi në mes pranimit të fajësisë në seancën për të procedurëskonfirmim të aktakuzës dhe marrëveshjen për pranimin e fajësisëPërmbajtja ?Pasojat për të pandehurin kur nuk e respekton marrëveshjen për pranimin e fajësisëÇështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të

jenë:Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtra, punë në grupe, diskutim i rasteve nga praktika

?Paraqitja e aktakuzës

33PROGRAMI I PUNËS 2013

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditore provat e shqyrtuara tregojnë se, gjendja faktike e Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve paraqitur në aktakuzë është ndryshuar, ai në këtë fazë

mund ta ndryshoj aktakuzën sikundër që i akuzuari Përfituesit: Gjyqtarë dhe prokurorë të gjitha niveleve gjatë shqyrtimit gjyqësor kryen vepër penale ose sipas departamenteve përkatëse. zbulohet vepra mëparshme mund të zgjerohet

aktakuza dhe të ndërpritet procedura për përgatitjen e aktakuzës së re. Në praktikë gjatë aplikimit të këtyre

5.2.11 Aktakuza dhe kontrollimi i saj instituteve juridike është vërejtur se janë shkelur dispozitat ligjore dhe se është bërë edhe tejkalimi i

Hyrje aktakuzës.

ObjektivatAktakuza është akt akuzues të cilën e ngrit paditësi i autorizuar pas përfundimit të hetimit ose kur prokurori i

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në shtetit konsideron se informacionet me të cilat gjendje që të:disponon për veprën penale dhe kryesin e saj paraqesin

bazë të arsyeshme për ngritjen e aktakuzës. Aktakuza i ?përshkruajnë rrethanat se kur mund të ndryshohet dorëzohet gjykatës kompetente për procedim të dhe zgjerohet aktakuzamëtejmë konform ligjit. ?njihen me procesin e ndërprerjes së shqyrtimit gjyqësorObjektivat?diskutojnë kur apo nuk lejohet procedura e konfirmimit në këto situataSi rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në ?kuptojnë kompetencën e gjykatës dhe formën e gjendje që të:vendimit

?hartojnë në mënyrë të drejtë aktakuzën, në pikëpamje Përmbajtja të formës dhe përmbajtjes

?arsyetojnë ngritjen e aktakuzës në mënyrë konkreteÇështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të ?kuptojnë në mënyrë të drejtë procedurën për jenë:kontrollim të aktakuzës

?Rrethanat nën të cilat mund të bëhet ndryshimi, Përmbajtja zgjerimi i aktakuzës?Tejkalimi aktakuzësÇështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të ?Të drejtat e paditësit me rastin e ndryshimit ose jenë:zgjerimit të aktakuzës?Të drejtat e të akuzuarit pas ndryshimit ose zgjerimit të ?Përpilimi dhe forma e aktakuzës (përfshirë arsyetimin)aktakuzës?Kthimi i aktakuzës në plotësim dhe përmirësim si dhe

?Veprimet që duhet të ndërmerren lidhur me provat e Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër, papranueshmediskutime interaktive dhe raste nga praktika

Metodologjia trajnuese: prezantime te shkurtra, punë Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorenë grupe dhe ushtrime praktike të kombinuara me Lloji i Trajnimit: Tryezë e Diskutimevediskutime

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe nga Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeshdepartamenti i përgjithshëm).

Përfitues: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe departamenti i

5.2.13 Shqyrtimi gjyqësor - simulim në regjionepërgjithshëm).

Hyrje

5.2.12 Ndryshimi, zgjerimi dhe tejkalimi aktakuzësShqyrtimi gjyqësor paraqet pjesën qendrore të procedurës penale, në të cilën pas administrimit të të Hyrjegjitha provave apo pas pohimit të pandehurit, trupi gjykues merr aktgjykim ose aktvendim. Faza kryesore e Gjatë shqyrtimit gjyqësor kur paditësi konstaton se

34 PROGRAMI I PUNËS 2013

shqyrtimit gjyqësor është procesi i shqyrtimit dhe Objektivatvlerësimit të provave. Prezantimi i provave përfshin të

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjitha faktet që gjykata i konsideron të rëndësishme për gjendje të:një gjykim të saktë dhe të drejtë. Zbatimi i kësaj

procedure dhe administrimi i këtyre provave kërkon ?kuptojnë rëndësinë, bazën e aktgjykimit dhe profesionalizëm të lartë i cili mund të arrihet nëpërmjet arsyetimin e tijtrajnimeve. Kjo do të jetë e rëndësishme edhe për faktin ?përshkruajnë faktet dhe provat relevante të aktgjykimit se me KPPK të ri janë paraparë rregulla të reja.meritorë?njihen me vështirësitë e gjetura në praktikë dhe Objektivateliminimin e tyre

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Përmbajtjagjendje që të:

Në kuadër të kësaj Tryezë do të trajtohen këto çështje:?njihen me rëndësinë e shqyrtimit gjyqësor?kuptojnë kërkesat pas caktimit të shqyrtimit gjyqësor

?Përpilimi i aktgjykimit?identifikojnë mënyrën e procesit shqyrtimit dhe ?Arsyetimi për faktet dhe provat relevantevlerësimit të provave?Arsyetimi lidhur me matjen e dënimit

Përmbajtja Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër,

?Në kuadër të kësaj tryezë do të trajtohen këto çështje: ushtrime në grupe, studime rasti nga praktika gjyqësore ?Kërkesat pas caktimit të shqyrtimit gjyqësorë dhe diskutime?Shqyrtimi i provave?Marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe ekspertëve jashtë Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditoreshqyrtimit gjyqësorë Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh ?Veprat penale të kryera në seancën e shqyrtimit

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli gjyqësorëthemelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda ?Procesverbali i shqyrtimit gjyqësorëdhe departamenti i përgjithshëm).?Shpallja e aktgjykimit

?Metodologjia trajnuese

5.2.15 Procedura për dhënien e urdhrit ndëshkimorPrezantim i shkurtër-PowerPoint, puna në grupe, studime rasti nga praktika gjyqësore dhe diskutime

HyrjeKohëzgjatja e trajnimit: Tri trajnime një ditore (

Kjo procedurë mundëson që, në kushte të caktuara, përfshihen shtatë regjionet)gjykimi me procedurë të shkurtër të përfundoj pa Lloji i trajnimit: simulim gjykimi mbajtur shqyrtimin gjyqësorë. Procedura e tillë kontribuon për zgjidhje të shpejtë (në mënyrë ligjore) Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli të çështjeve penale. Veprimi i tillë në një masë lehtëson themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe punën e gjyqtarit dhe aplikimi i saj, është i rëndësishëm departamenti i përgjithshëm).edhe për palët në procedurë penale.

Objektivat5.2.14 Aktgjykimi dhe arsyetimi i tij

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Hyrje gjendje të:

Parimisht, me aktgjykim vendoset objekti i akuzës. Gjykata me rastin e paraqitjes së arsyetimit të ?zbatojnë procedurën për dhënien e urdhrit aktgjykimit në mënyrë të plotë duhet t'i prezanton ndëshkimorfaktet, rrethanat dhe arsyet në të cilat është bazuar me ?njihen me përparësitë dhe vështirësitë praktike të rastin e zbatimit të dispozitave të caktuara ligjore ndaj të zbatimit të procedurës për dhënien e urdhrit akuzuarit dhe veprës së tij. Pikërisht, vështirësitë dhe ndëshkimorpaqartësitë e gjetura në arsyetimin e aktgjykimit janë ?kuptojnë efektin pozitiv të zbatimit të kësaj procedurerrethana të mjaftueshme për trajtimin e temës së tillë në

Përmbajtja një tryezë pune me gjyqtarët.

35PROGRAMI I PUNËS 2013

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të ?Zbatueshmëria e ekzaminimit psikiatrik dhe trajtimi i jenë: tyre?Procedura për dhënien e urdhrit ndëshkimor ?Paraburgimi për persona me ç'rregullime mendore?Llojet e sanksioneve të cilat mund ti propozoj ?Vështirësitë e vendosjes së personave të tillë në prokurori publik institucione adekuate?Kundërshtimi ndaj një urdhri ndëshkimor dhe pasojat ?Marrja e vendimit gjyqësor dhe llogaritja e masës së e tij trajtimit të detyrueshëm psikiatrik

Metodologjia trajnuese: Diskutim interaktive dhe Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtëra, raste nga praktika gjyqësore diskutime interaktive dhe raste nga praktika

Kohëzgjatja e trajnimit: një ditor Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditoreLloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimeve

Përfituesit: Gjyqtarët nga gjykatat themelore Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e nivelit (departamenti i përgjithshëm që do të gjykojnë themelorë si dhe policë hetues.çështjet penale).

5.2.16 Procedura penale ndaj kryerësve të veprës penale me të meta mentale

Hyrje

Kryesi më çrregullime mendore apo personi i cili trajtohet si i tillë gëzon të drejtat dhe masat e trajtimit të detyrueshëm të përcaktuara nga Kodi Penal. Në praktikën e deri tanishme gjyqësore në mungesë të institucioneve përkatëse-rehabilituese, ka qenë i kufizuar zbatimi i këtyre masave. Për aplikimin e drejtë të masave të tilla është domosdoshmëri krijimi i institucioneve përkatëse për rehabilitimin e kësaj kategorie të personave. Gjatë trajnimit e rëndësishme është të kuptohen fazat e zhvillimit të kësaj procedure duke filluar me çrregullimet mendore, aftësitë mendore dhe aftësia e zvogëluar mendore, si masë e trajtimit të detyrueshme psikiatrik në ndalim apo në liri.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

?caktojnë masat e shërimit të obligueshëm psikiatrik me ndalim dhe në liri?shpjegojnë çështjen e zbatueshmerisë dhe trajtimit të ekzaminimit psikiatrik?analizojnë mbikëqyrjen institucionale të kësaj kategorie të personave

Përmbajtja

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të jenë:

?Shqiptimi i masës së shërimit të obligueshëm psikiatrik me ndalim dhe në liri

36 PROGRAMI I PUNËS 2013

5.2.17 Ndihma juridike ndërkombëtare në çështje ?Procedura gjyqësore për ekstradimpenale ?Procedura ankimore

?Letër rreshtimiHyrje ?Roli i Prokurorisë, Ministrisë dhe Gjykatës në ndihmën

juridike ndërkombëtare në çështjet penaleDuke vlerësuar si të rëndësishme ndihmën juridike ndërkombëtare në çështje penale me qëllim të rritjes së Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në efektivitet dhe respektimit sa më të përkushtuar të power point, diskutime të rasteve praktike në grupeprocedurave për dhënien e ndihmës juridike ndërkombëtare në çështjet penale, trajtimi i kësaj Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorëçështje është më se i nevojshëm për gjyqtarë dhe Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh prokurorë.

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e nivelit themelor Objektivat dhe të apelit (departamenti i përgjithshëm si dhe Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në z yr tarët e Departamentit për Bashkëpunim gjendje të: Ndërkombëtarë të Ministrisë së Drejtësisë.

?kuptojnë natyrën e bashkëpunimit jur idik ndërkombëtarë në çështjet penale 5.2.18 Moduli: Mjetet juridike në procedurën penale?identifikojnë vështirësitë të cilat janë prezentë në praktikë Hyrje?njohin risitë dhe ndryshimet që janë bërë në legjislacionin penal sa i përket ndihmës juridike Ankesa si mjet juridik i rregullt, devolutiv dhe suspenziv ndërkombëtare. mund të sulmojë aktgjykimin në të gjitha pikat e tij, pa

marrë parasysh a është fjala për gabim faktik apo juridik. Kundër aktgjykimit të shkallës së parë personat e autorizuar mund të bëjnë ankesë brenda afatit prej 15 ditësh nga dita e dërgimit të kopjes së aktgjykimit si dhe mjetet e jashtëzakonshme mund të bëhen për shkak të lajthimit të natyrës faktike apo gabimeve juridike të cilat shfrytëzohen pas aktgjykimit të formës së prerë. E gjitha kjo kërkon zbatimin e një procedure të caktuar që jo gjithherë është e qartë dhe e lehtë, prandaj edhe shtrohet nevoja për trajnime.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

?njihen me bazën ligjore për ushtrimin e ankesave?identifikojnë shkeljet procedurale

Përmbajtja

Në kuadër të kësaj Tryezë do të trajtohen këto çështje:

?Rregullat e përgjithshme lidhur me mjetet juridike?Shkeljet esenciale të dispozitave të procedurës penale?Shkeljet të kodit penal?Vërtetimi i gabueshëm ose jo i plotë i gjendjes faktike?Rishikimi i procedurës penale?Kërkesa për zbutjen e jashtëzakonshme të dënimit ?Kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në power point, puna në grupe dhe studime të rasteve Përmbajtja

37PROGRAMI I PUNËS 2013

nga praktika gjyqësore. Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtëra, diskutime dhe ushtrime në grupe punuese

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorëLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditore

Lloji i Trajnimit: Tryezë e diskutimevePërfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e nivelit dhe nga departamenti i përgjithshëm). themelorë.

5.2.19 Moduli: Paraburgimi dhe masat e tjera për 5.2.20 Moduli: Zhvillimi i Shkathtësive të Përfaqësimit sigurimin e prezencës së të pandehurit në procedurë gjatë Gjykimit

Hyrje Hyrje

Paraburgimi, arresti shtëpiak, paraqitja në stacionin Duke marrë parasysh ndryshimet e Kodit të Procedurës policor, dorëzania etj, janë masa me të cilat bëhet Penale lidhur me marrjen në pyetje dhe udhëheqjen e kufizimi i lirisë së lëvizjes, apo kufizime të tjera të shqyrtimit gjyqësor është e nevojshme që gjyqtarët parapara me ligj dhe janë masa me të cilat sigurohet dhe prokurorët, të trajnohen lidhur me zhvillimin e prezenca e të pandehurit në procedurë penale me shkathtësive gjyqësore. Në mënyrë specifike ngritja e qëllim që të arrihet efikasiteti i zhvillimit të procedurës shkathtësive do të bëhet për fjalën hyrëse, marrjen e penale. Ndërsa paraburgimi si masa më e rëndë drejtpërdrejt dhe të tërthortë në pyetje, vënien në shpeshherë nuk është zbatuar sipas mënyrës dhe dyshim, rehabilitimin dhe fjalën përfundimtare.kushteve të parapara me ligj. Andaj, trajtimi dhe ngritja e aftësive profesionale lidhur me zbatimin e drejtë të Objektivatdispozitave ligjore lidhur me këto masa si dhe arsyetimin e aktvendimit me të cilin vendoset për raste Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në konkrete janë, çështje të cilat kanë nevojë për trajtim të gjendje që të zhvillojnë shkathtësitë e tyre lidhur me:mëtejmë.

?fjalën hyrëse,Objektivat ?marrjen e drejtpërdrejt në pyetje,

?marrjen e tërthortë në pyetje,Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në ?vënien në dyshim,gjendje që të: ?rehabilitimin/rimarrjen në pyetje.

?fjalën përfundimtare?identifikojnë kushtet për shqiptimin e këtyre masave?dallojnë paraburgimin, arrestin shtëpiak dhe Përmbajtja diversionin nga masat tjera të sigurimit të pranisë të pandehurit ?Fjala hyrëse?diskutojnë çështjet praktike të cilat paraqesin pengesa ?Marrja e drejtpërdrejt në pyetjenë procedurë penale ?Marrja në pyetje e tërthortë

?Vënia në dyshimPërmbajtja ?Rehabilitimi/rimarrja në pyetje

?Fjala përfundimtareÇështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të jenë: Metodologjia mësimore: Prezantim i shkurtër në

power point, puna në grupe, ushtrime praktike dhe ?Arsyetimi i aktvendimit për caktimin e paraburgimit diskutime?Kushtet ligjore të caktimit të paraburgimit, arrestit shtëpiak, diversionit dhe masave të tjera Kohëzgjatja e trajnimit: Tre ditor ?Arsyetimi i aktvendimit të caktimit të arrestit shtëpiak Lloji i Trajnimit: Trajnim i specializuardhe masave të tjera?Paraburgimi dhe masat tjera në raport me të drejtat Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli dhe liritë e njeriut themelor (departamenti i krimeve të rënda, ?Shembuj nga praktika gjyqësore dhe çështjet departamenti i përgjithshëm dhe departamenti për të problematike mitur) si dhe prokurorët e Prokurorisë Speciale.

38 PROGRAMI I PUNËS 2013

zbatimit praktik të legjislacionit në këtë fushë. 5.3 Ekzekutimi i vendimeve gjyqësore Delikuenca e të miturve ka disa veçori dhe karakteristika

të përbashkëta me kriminalitetin e personave madhor, Hyrje por për shkak të shumë specifikave në aspektin

sociologjik-kriminalistik ndahet në kategori të Ekzekutimi i vendimeve gjyqësore është një çështje posaçme. Kodi i Drejtësisë për të Mitur përcakton shumë e rëndësishme sidomos kur dihet se në praktikë procedura të veçanta për të miturit si kryes të veprave paraqiten pengesa të shumta me rastin e ekzekutimit të penale dhe prezanton koncepte dhe institute të reja në këtyre vendimeve, posaçërisht, në situatat kur ato legjislacionin dhe administrimin e drejtësisë për të vendime janë të plotfuqishme, në rastet e mitur në Kosovë. Ky Kod siguron mbrojtje më të madhe ekzekutimeve të vendimeve me burg por edhe atyre ligjore për të miturit në konflikt me ligjin, megjithatë me gjobë. Problematikë e veçantë është edhe efikasiteti i tij varet në mënyrë të pashmangshme nga ekzekutimi i vendimeve plotësuese-alternative. shkalla e implementimit nga ana e gjyqtarëve, Çështjet e tilla duhet shqyrtuar gjatë një trajnimi me prokurorëve dhe profesionistëve të drejtësisë për të pjesëmarrës të funksionit adekuat. mitur.

Objektivat Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: gjendje që të:

?dallojnë se cilat vendime duhet të ekzekutohen ?interpretojnë qëllimin, llojet e masave dhe dënimeve ?njohin procedurën e ekzekutimit të vendimeve të zbatueshme ndaj të miturve?zbatojnë drejt masat alternative krahas me dënimin ?shqiptojnë masat e diversitetitkryesor ?interpretojnë qëllimin, llojet dhe kohëzgjatjen e

masave edukuesePërmbajtja/nën temat: ?identifikojnë fazat dhe karakteristikat e ndryshme të

procedurës?Ekzekutimi i dënimit me burg dhe me dënim të ?mësojnë për vendimet e trupit gjykuespërjetshëm ?shpjegojnë për mjetet juridike?Ekzekutimi i dënimeve alternative ?mësojnë vlerën e standardeve ndërkombëtare në ?Ekzekutimi i dënimeve me gjobë lëmin e drejtësisë për të mitur?Ekzekutimi i i vendimet për shpenzimet procedurale, ?demonstrojnë aplikimin praktik të dispozitave të konfiskimi i dobisë pasurore dhe kërkesave pasurore cekurajuridike ?njohin instrumentet ndërkombëtare në fushën e ?Korrigjimi i vendimeve të ekzekutueshme drejtësisë për fëmijë

?identifikojnë rolin e fëmijës së dëshmitar dhe i dëmtuar Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në dhe legjislacionin përkatës në këtë fushëpower point, diskutime të rasteve nga praktika gjyqësore Përmbajtja

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë Pjesa e ParëLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh

?Hyrje në pjesën e përgjithshme të KDM- Parimet me Përfituesit: Gjyqtarët nga gjykatat themelore dhe të theks te veçantë në parimin interesi më i mirë i të apelit si dhe zyrtarët e Shërbimit Korrektues dhe miturit (neni 3 i KDM), fusha e zbatimit për kryerësit e Shërbimit Sprovues. veprave penale si madhorë të rinj (4 par.2) dhe sqarimi i

paraparë në nenin 11 të KDM?Masat dhe dënimet e zbatueshme ndaj të miturve

5.4. Moduli: Kodi i Drejtësisë për të Mitur ?Shqiptimi i masave dhe dënimeve madhorëve për vepra penale të kryera si të mitur

Hyrje ?Masat e diversitetit dhe ndërmjetësimi - Metoda: rast studimi

Programi i trajnimit në fushën e drejtësisë për të mitur, ?Qëllimi llojet dhe kohëzgjatja e masave edukativeka për qellim ngritjen e njohurive të vazhdueshme të ?Masat edukuese të mbikëqyrjes së shtuar me detyrime gjyqtarëve dhe prokurorëve për të mitur dhe rritjen e të veçantaefikasitetit e respektimin e lirive të të miturve gjatë

39PROGRAMI I PUNËS 2013

?Masat edukative institucionale ?Standardet dhe instrumentet ndërkombëtare ?Gjoba dhe urdhri për punë në dobi të përgjithshme (konventat, rregullat, direktivat etj)?Burgimi për të mitur?Gjykimi i madhorëve për veprat penale të kryera ndaj Pjesa e Katërtfëmijëve (raste konkrete nga praktika lokale dhe ajo ndërkombëtare). Fëmija si Dëshmitar dhe I Dëmtuar

Pjesa e Dytë Metodologjia trajnuese: Prezantimi i shkurtër i temës nëpërmjet power point dhe flipchart, diskutim

?Dispozita të përgjithshme që e karakterizojnë procesin interaktiv, punë në grupe lidhur me rastet për studim, ndaj të miturve nxitje e ideve (brainstorming), ide për zgjidhje të ?Parimet e procedurës për të mitur dhe kompetenca e problemeve, luajtja e roleve, film.gjykatave?Subjektet e procedurës penale ndaj të miturve – Kohëzgjatja e trajnimit: disa trajnime disa ditore bashkëpunimi varësisht nga volumi i temave të agjendës për zbatim të ?Fazat e ndryshme të procedurës ndaj të miturve, modulit.kompetencat e prokurorit publik, gjyqtarit për të mitur, trupit gjykues dhe roli i mbrojtësit Lloji i Trajnimit: i kombinuar (punëtori, tryeza të ?Procedura përgatitore (t'i kushtohet shumë kujdes në diskutimeve etj)veçanti edhe procedurës parapenale nga momenti i parë kur i mituri dyshohet se ka kryer vepër penale dhe Përfituesit: gjyqtarë dhe prokurorë për të mitur, zyrtarë intervistohet nga policia) të shërbimit sprovues, të Policisë së Kosovës, të ?Arresti, ndalimi policor dhe paraburgimi Qendrave për Punë Sociale, ndërmjetës dhe të tjerë ?Shqyrtimi gjyqësor sipas nevojës.?Vendimet e gjykatës?Mjetet juridike?Vështirësitë dhe dilemat në aplikimin e KDM në praktik

Pjesa e Tretë

Instituti Gjyqësor i KosovësKosovski Institut za PravosudjeKosovo Judicial Institute

PROGRAMI I PUNËS 2013

6.1 E drejta civile materiale Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

6.1.1 Servitutet (reale dhe personale) ?analizojnë të drejtën e ndërtimit në kuptim të

Hyrje dispozitës së nenit 271 të LPDTS-së?zbatojnë drejtë dispozitat për fitimin e pronësisë me

Servituti është një ndër institutet më të rëndësishme të ndërtim në tokën e huaj dhe me parashkrim fituessë drejtës sendore. Si e drejtë mbi sendin e huaj gëzon mbrojtje ligjore dhe mbrojtje gjyqësore. Praktika Përmbajtja gjyqësore në gjykatat vendore ka treguar se këto raste janë mjaft të komplikuara prandaj, meritojnë trajtim të Fitimi i pronësisë me ndërtim në tokën huajveçantë. Kushtet për fitimin e pronësisë me parashkrim fitues

Objektivat Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtra, diskutim i rasteve nga praktika dhe grupe punuese.

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të: Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë

Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimesh?thellojnë njohuritë në konstituimin e servitutit Përfituesit: Gjyqtarë të Gjykatës themelore dhe të ?identifikojnë servitutet personale dhe ato reale apelit.?përshkruajnë mënyrat e krijimit, mënyrat e shuarjes dhe mënyrat e mbrojtjes së servitutit

6.1.3 Vërtetimi i pronësisë në bazë të kontributit të Përmbajtja përbashkët të bashkëshortëve

?Servitutet si të drejta sendore Hyrje?Servitutet personale dhe reale?Mënyrat e krijimit dhe mënyrat e shuarjes së servitutit Bashkëshortët gjatë jetës familjare dhe martesore

kontribuojnë në mënyrë direkte dhe indirekte në Metodologjia trajnuese: Demonstrim i rasteve nga pasurinë e tyre të përbashkët. Pas shuarjes së martesës-praktika-simulim shkurorëzimit, të njëjtit me procedurë civile-gjyqësore

mund të kërkojnë vërtetimin e kësaj pasurie dhe Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë ndarjen e saj. Në procedurën gjyqësore është me Lloji i Trajnimit: Simulim gjykimi rëndësi të bëhet veçimi i pasurisë së veçantë të njërit Përfituesit: Gjyqtarë të Gjykatës themelore dhe të apo të secilit nga ish bashkëshortët e pastaj të bëhet apelit. pjesëtimi i pasurisë së përbashkët në mënyrë të drejtë.

Duke i marrë në konsideratë edhe ligjet e reja përveç ligjit për Familjen i Kosovës që interferojnë në këtë temë

6.1.2 Fitimi i pronësisë në bazë të ndërtimit në tokën e siç është ligji kundër diskriminimit dhe ligji për barazinë huaj dhe me parashkrim fitues gjinore, është me interes trajtimi i veçantë i kësaj teme

pasi në praktike ekzistojnë mjaftë dilema në zbatimin Hyrje praktik të dispozitave ligjore për këtë institut juridik.

Një prej mënyrave të fitimit të pronësisë në mënyrë Objektivatorigjenere është ndërtimi në tokën e huaj dhe parashkrimi fitues. Ligji i ri mbi pronësinë dhe të drejtat Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në tjera sendore që është në fuqi ka sjell laramani të gjendje që të:aktgjykimeve në gjykatat e regjioneve të Kosovës, e veçmas lidhur me mënyrat e fitimit të pronësisë në ?identifikojnë se çka paraqet pasuri e veçantë dhe e krahasim me rregullativën ligjore të mëparshme. përbashkët e bashkëshortëvePrandaj është me rëndësi të veçantë të diskutohen dhe ?vlerësojnë se kur mund të kërkohet pjesëtimi i kësaj të elaborohen rastet më të shpeshta në praktikën pasuriegjyqësore. ?vlerësojnë rrethanat (kushtet) që duhet t`i merr gjykata

parasysh me rastin e vendosjes së ndarjes së masës së Objektivat pasurisë së përbashkët

?hartojnë dispozitivin e aktgjykimit kur vendoset ndarja

6. FUSHA CIVILE

42 PROGRAMI I PUNËS 2013

e pasurisë së përbashkët (masa e pasurisë, pjesët dhe Metodologjia trajnuese: prezantim dhe shpjegime ndarja në mes të bashkëshortëve) teorike, diskutime dhe demonstrim i rasteve nga

praktikaPërmbajtja

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë?Pasuria e përbashkët martesore – çka nënkupton dhe Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimesh çka përfshinë Përfituesit: Gjyqtarë të gjykatave themelore dhe të ?Kontributi i bashkëshortëve në fitimin e pasurisë së apelit.përbashkët gjatë jetës së përbashkët martesore – kriteret dhe mënyra e vlerësimit ?Caktimi vlerës dhe pjesëtimi i pasurisë së përbashkët 6.1.5 Privatizimi gjatë martesës dhe pas pushimit të martesës?Dallimi në mes të pasurisë së përbashkët dhe të Hyrje veçantë të bashkëshortëve

Procesi i privatizimit në Kosovë ka sjellë shumë dilema Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër me gjatë zbatimit praktikë të legjislacionit e veçmas lidhur power point, diskutim dhe demonstrim përmes rasteve me kompetencën lëndore të Dhomës së Posaçme të nga praktika gjyqësore, puna me grupe. Gjykatës Supreme apo të gjykatave të rregullta, në

kontestet juridike ku si palë në procedurë paraqiten Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë ndërmarrjet të cilat janë nën administrimin e AKP-së. Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimesh Këto situata kanë krijuar vështirësi sidomos në Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore dhe të efikasitetin dhe kohëzgjatjen e procedurës dhe shkeljes apelit. së parimit për një proces të drejtë dhe të rregullt

gjyqësor.

6.1.4 E drejta e përparësisë së blerjes dhe parablerjes Objektivat

Hyrje Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

Në bazë të ligjit, në raste të caktuara personat e caktuar kanë të drejtën e përparësisë së blerjes së ?njohin konceptin e privatizimitpaluaj tshmër isë para personave t jerë . N jë ?dallojnë format e privatizimitpaluajtëshmëri mund të ngarkohet edhe me të drejtën ?vlerësojnë rastet lidhur me kompetencën e parablerjes që i takon një personi tjetër. Në praktikën ?kuptojnë drejtë dispozitat ligjore për privatizimintonë rastet e shkeljes së kësaj të drejte tek shitblerjet e paluajtshmërisë janë të shprehura, prandaj është e Përmbajtja nevojshme thellimi i njohurive profesionale të gjyqtarëve në këtë drejtim. ?Koncepti i privatizimit

?Forma e privatizimit Objektivat ?Konflikti për kompetencë

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në Metodologjia trajnuese: prezantim dhe shpjegim gjendje që të: teorik dhe diskutim i rasteve nga praktika.

?zbatojnë legjislacionin lidhur me drejtën e përparësisë Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorësë blerjes në kuptim të dispozitës të nenit 44 të LPDTS. Lloji i trajnimit:Tryezë diskutimesh ?bëjnë dallime në mes të drejtës së përparësisë së Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatës të të gjitha niveleve blerjes dhe parablerjes dhe bashkëpunëtorët profesional.

Përmbajtja 6.2 E drejta familjare

?Përmbajtja e të drejtës së përparësisë së blerjes?Krijimi i të drejtës së parablerjes 6.2.1 Mbrojtja nga Dhuna në Familje?Dallimet në mes të drejtës së përparësisë së blerjes dhe parablerjes Hyrje

43PROGRAMI I PUNËS 2013

Dhuna në familje është një problem shoqëror që duhet drejtat themelore në raportin prindër - fëmijë dhe të trajtohet edhe nga institucionet shtetërore në anasjelltas. Praktika ka treguar që këto raste duhet të mënyrë të përshtatshme. Me këtë çështje merren trajtohen me ndjeshmëri dhe profesionalizëm të gjykatat të cilat caktojnë masat mbrojtëse kundër veçantë nga gjyqtarët, prandaj është e nevojshme që dhunës në familje me të cilat mbrohen viktimat e gjyqtarët të thellojnë njohuritë lidhur me dispozitat dhunës në familje. Qëllimi i masave është mbrojtja ligjore dhe rrjedhën procedurale për këto çështje.kundër dhunës në familje e viktimës, me mjete ligjore. Ndjeshmëria dhe urgjenca e trajtimit të kësaj çështjeje Objektivatnga gjykatat e shtrojnë nevojën e trajtimit të saj në trajnime. Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në

gjendje që të:Objektivat

?kuptojnë vështirësitë në rrjedhën e procedurës tek Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në këto konteste gjendje të: ?vlerësojnë legjitimitetin e palëve në procedurë e

posaçërisht te kontestet e vërtetimit dhe mohimit të ?kuptojnë dhe interpretojnë dispozitat ligjore për atësisë dhe amësisëdhunën në familje dhe çështjet kryesore procedurale ?administrojnë në mënyrë të drejtë provat e duhura ?interpretojnë nocionet e barazisë gjinore dhe lidhur me këtë çështjembrojtjen e të drejtave të gruas në instrumentet ndërkombëtare Përmbajtja /nëntemat:?shpjegojnë dhe zbërthejnë të drejtat pronësore të grave. ?Vërtetimi i atësisë dhe i amësisë ?caktojnë dhe dallojnë llojet e masave të mbrojtës ?Kundërshtimi i atësisë ose amësisë nga prindërit ose kundër dhunës në familje nga fëmijët?interpretojnë dhe zbatojnë aktet nënligjore për ?Ekspertizat lidhur në këto kontestezbatimin e LMDHF.

Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtra me Përmbajtja power point, diskutime të rasteve nga praktika

gjyqësore, puna me grupeDhuna në familje, çështjet kryesore procedurale dhe llojet e masave që mund t`i përmbajë një Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorëUrdhërmbrojtje dhe Urdhërmbrojtje emergjente Lloji i Trajnimit: SeminarTrajtimi i çështjeve të barazisë gjinore dhe mbrojtja e të drejtave të gruas në Instrumentet Ndërkombëtare Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore, të apelit Të drejtat pronësore të grave dhe ekspertë nga Departamenti i Mjekësisë Ligjore Aktet nënligjore për zbatimin e LMDHF (ADN)

Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër, shpjegim teorik, diskutim dhe demonstrim përmes 6.2.3 Detyrimi ligjor për ushqim dhe besimi i fëmijëverasteve nga praktika

Hyrje Kohëzgjatja e trajnimit: dy ditorëLloji i Trajnimit: Tryezë diskutimesh Është me interes të veçantë trajtimi i kësaj teme për

faktin së në praktikë ekziston laramani me rastin e Përfituesit: gjyqtarë të gjykatave themelore, mbrojtësit vendosjes sa i përket lartësisë së ushqimit si dhe e viktimave, përfaqësuesit e Qendrave për Punë Sociale kohëzgjatjes së tij, e po ashtu edhe përkitazi me atë së dhe Policia e Kosovës. mbi çfarë baze dhe kushtesh ligjore duhet të pranohet

ushqimi për bashkëshortin. Në praktikën gjyqësore ekzistojnë dallime dhe dilema të mëdha me rastin e

6.2.2 Vërtetimi dhe kundërshtimi i atësisë dhe vendosjes së kontesteve për besimin e fëmijëve, andaj amësisë është me interes që të harmonizohet dhe unifikohet

praktika gjyqësore, duke marrë në konsideratë gjithnjë Hyrje standardet ndërkombëtare për mbrojtën e të drejtave

të fëmijëve.Kjo është një temë e cila përfaqëson njërën ndër të

44 PROGRAMI I PUNËS 2013

Objektivat 6.3 E drejta e detyrimeve

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në 6.3.1 Kontratat – kushtet për lidhjen e kontratave dhe gjendje që të: efektet e kontratave

?zbatojnë kushtet me ndikim për caktimin e lartësisë së Hyrjeushqimit?identifikojnë dhe zbatojnë drejtë mënyrën e caktimit Kontratat dhe çështjet tjera që ndërlidhën me kontratat të detyrimit të ushqimisë dhe shuarjen e të drejtës se siç janë kushtet për lidhjen e kontratave, efektet e ushqimisë. kontratave, interpretimi, përmbushja, konvalidimi dhe ?vlerësojnë drejtë kushtet të cilat duhet t`i merr gjykata anulimi i kontratave etj., janë situata juridike dhe parasysh me rastin e vendosjes përkitazi me besimin e veprime për të cilat në vazhdimësi lindin konteste, kurse fëmijëve. kompetente janë gjykatat të cilat shqyrtojnë dhe ?zbatojnë në mënyrë të drejtë dispozitat që rregullojnë vendosin. Në këtë kuptim është me rëndësi që besimin e fëmijëve dhe veprimet procedurale sipas gjyqtarët të avancojnë njohuritë e tyre dhe të njohin Ligjit për Familjen të Kosovës. mirë kriteret për shqyrtimin e raporteve të tilla juridike,

duke identifikuar kushtet e përgjithshme dhe të Përmbajtja veçanta për lidhjen e kontratave.

Objektivat?Kompetenca lëndore?Ushqimi i bashkëshortëve, fëmijëve, prindërve dhe Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në personave të tjerë në gjini gjendje që të:?Kushtet me ndikim për lartësinë e ushqimit dhe?Ushtrimi i kujdesit në rastin e ndarjes se prindërve - ?zbatojnë drejtë dispozitat e Ligjit mbi Marrëdhëniet e besimi i fëmijëve Detyrimeve, për kontratat?Hartimi i aktgjykimit ne kontestet e besimit te fëmijëve ?identifikojnë kushtet e përgjithshme dhe të veçanta

për lidhjen e kontrataveMetodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt teorik i ?vlerësojnë efektet e kontratavepërcjell me PowerPoint, paraqitje e shembujve nga ?zbatojnë drejtë dispozitat ligjore që rregullojnë praktika gjyqësore, diskutime interaktive në grupe çështjet e interpretimit, konvalidimit dhe anulimit të punuese kontratave

Kohëzgjatja: Një ditorë Përmbajtja Lloji i trajnimit: SeminarPërfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore dhe të ?Kushtet për lidhjen e kontratave, gjykatës së apelit. ?Interpretimi i kontratave

?Përmbushja e kontratave?Konvalidimi i kontratave?Anulimi i kontratave (kontratat absolutisht të pavlefshme dhe kontratat relativisht të pavlefshme)

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër teorik, diskutime aktive dhe shembuj nga praktika gjyqësore

Lloji i trajnimit: SeminarKohëzgjatja e trajnimit: Një ditor.Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore, gjykatës së apelit dhe bashkëpunëtorët profesional

6.3.2 Shpërblimi i dëmit

Hyrje

Numri i madh i kontesteve gjyqësore për shpërblimin e dëmit, qoftë të dëmit material apo jo material, praktika

45PROGRAMI I PUNËS 2013

gjyqësore jo e harmonizuar sa i përket vendosjes dhe Detyrimeve, për mjetet e sigurimit të ekzekutimit të kritereve për përcaktimin e lartësisë së dëmit jo kontratavematerial, janë indikator që tregojnë se kjo temë është ?dallojnë llojet e mjeteve veç e veç, të cilat mund të shumë me rëndësi të diskutohet në nivel të gjyqtarëve shërbejnë si sigurim për përmbushje të kontratavetë instancave të ndryshme gjyqësore, me qëllim që të ?shpjegohet hipoteka një prej formave të sigurimit të nxirren konkluzione të përbashkëta për mënyrën dhe kërkesaverrethanat që duhet vlerësuar kur vendoset për çështje të tilla. Përmbajtja

Objektivat ?Kuptimi i mjeteve për sigurimin e ekzekutimit të kontratës

Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në ?Llojet e mjeteve për sigurimin e ekzekutimit të gjendje që të: kontratës

?Mjetet personale për sigurimin e ekzekutimit të ?zbatojnë drejtë dispozitat e Ligjit mbi Marrëdhëniet e kontratësDetyrimeve, për shpërblimin e dëmit ?Mjetet reale për sigurimin e ekzekutimit të kontratës?dallojnë dëmin material nga dëmi jo material si dhe kriteret për të përcaktuar lartësinë e dëmit Metodologjia trajnuese: Shpjegime teorike, diskutime

Përmbajtja dhe demonstrim i rasteve praktike

?Përgjegjësia për shkaktimin e dëmit (subjektive dhe Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorëobjektive) Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh?Dëmi material dhe kriteret për vlerësimin e tij Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore, gjykatës ?Dëmi jo material dhe kriteret për vlerësimin e dëmit së apelit dhe gjyqtarët e Gjykatës Supreme.?Kamatat

Metodologjia trajnuese: Shpjegime teorike, diskutime 6.3.4 Kontrata për mbajtjen e përjetshmedhe demonstrim-diskutim i rasteve praktike

HyrjeKohëzgjatja e trajnimit: Një ditorLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh Kontrata mbi mbajtjen e përjetshme mbi ushqimin Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore, gjykatës është e rregulluar me LMD. Në praktikën gjyqësore janë së apelit dhe Gjykatës Supreme. paraqitur paqartësi se kjo kontratë a duhet të

vërtetohet nga shërbimi i noterisë apo nga ana e shërbimit të vërtetimit të kontratave në gjykata

6.3.3 Mjetet e sigurimit të ekzekutimit të kontratës vendore apo edhe gjykatës e cila duhet ta vendosë në (reale dhe personale) procedurë jashtëkontestimore. Në mënyrë që kjo lloj

kontrate të jetë e vlefshme, dhe e vërtetuar në mënyrë Hyrje të rregullt është me rëndësi të veçantë të trajtohet kjo

çështje ligjore.Me anë të mjeteve për sigurimin e ekzekutimit të kontratave (reale dhe personale), debitorët sigurohen Objektivatpër përmbushjen e kontratës. Ligji mbi Marrëdhëniet e Detyrimeve e ka rregulluar këtë çështje, mirëpo praktika Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në juridike në gjykatat vendore ka treguar se në këtë temë gjendje që të:është e nevojshme që gjyqtarët të njohin mirë, të thellojnë dhe avancojnë njohuritë e tyre për mjetet ?analizojnë kushtet që duhet të përmbushen për reale dhe personale të sigurimit të ekzekutimit të lidhjen dhe vlefshmërinë e kësaj kontratekontratave. ?eliminojnë dilemat se kjo kontratë a duhet të

vërtetohet nga shërbimi noterial qoftë i gjykatës qoftë Objektivat nga vet noteria apo duhet të vendoset në procedurë

jashtëkontestimore për të qenë e vlefshmeSi rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në ?zbatojnë procedurën përkatëse ligjoregjendje që të:

?zbatojnë drejtë dispozitat e Ligjit mbi Marrëdhëniet e Përmbajtja

46 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Kuptimi i kontratës për mbajtjen e përjetshme dhe Përmbajtja kushtet që duhet të përmbushen për lidhjen dhe vlefshmërinë e saj Trajnimi ka për fokus: natyrën, regjistr imin, ?Procedura për lidhjen e kësaj kontrate përgjegjësinë, parimet e qeverisjes, menaxhimit dhe ?Efektet e kontratës në mes palëve kontraktuese dhe në bazat për shpërbërjen apo likuidimin e shoqërive raport me bazat e thirrjes së trashëgimisë tregtare; burimet ligjore të drejtës së mbrojtjes së

konsumatorit gjatë dhe pas lidhjes së kontratës (me Metodologjia trajnuese- simulim rasti praktik fokus në kushtet e padrejta); vendimin e arbitrazhit siç

janë procedurat e marrjes së vendimit, forma dhe efekti Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë i vendimit, procedura për të kërkuar shqyrtimin Lloji i Trajnimit:Punëtori gjyqësor dhe arsyet për të anuluar një vendim të tillë. Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore dhe Njohja dhe përmbarimi i vendimeve të arbitrazhit si noterët. vendor dhe atij të huaj, procedurat për të kërkuar

njohjen dhe përmbarimin e vendimit si dhe zbatimi i konventave ndërkombëtare në këtë fushë.

6.4 Moduli: E Drejta Ekonomike - tregtareMetodologjia trajnuese: Shpjegim teorik, diskutim

Hyrje dhe demonstrim përmes rasteve nga praktika gjyqësore

Qëllimi i këtij moduli është që të ofrojë njohuri më të thella për të drejtën tregtare. Fokusi do të jetë në Kohëzgjatja e trajnimit: katër ditorëthemelimin, operimin, falimentimin e shoqërive Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimeshtregtare si dhe praktikën gjyqësore në lidhje me Përfituesit: Gjyqtarët e Departamentit për Çështje veprimtarinë e shoqërive tregtare. Ekonomike dhe Departamentit Administrativ.

Vëmendje e veçantë do t'i kushtohet mbrojtjes së konsumatorit. Në këtë aspekt bazuar edhe në faktin se 6.5 Moduli: E Drejta e Punësparimi i lirisë kontraktore është fondamental për një ekonomi funksionale, legjislacioni evropian dhe ai Hyrjevendor është fokusuar në mbrojtjen e partnerëve më të dobët kontraktues. Kontestet e punës janë konteste me rëndësi të veçantë

që duhet të trajtohen në procedurë urgjente. Në Në këtë trajnim do të analizohet edhe arbitrazhi si një Kosovë gjykatat janë të ngarkuara me numër të madh metodë e zgjidhjes alternative të mosmarrëveshjeve. të kontesteve të punës ku objekt shqyrtimi është Roli i arbitrazhit, përparësitë dhe pengesat e tij në vlerësimi i ligjshmërisë së vendimit për ndërprerjen e veçanti heqja dorë nga mbrojtja procedurale e sidomos marrëdhënies së punës. Është me interes të veçantë zbatimi dhe pranimi i vendimit të arbitrazhit. trajtimi i kësaj çështje për zgjidhjen e drejtë dhe efikase

të këtyre kontesteve. Procedurat e ndryshme të veçanta Objektivat sipas ligjeve të ndryshme zbatohen në mbrojtjen e të

drejtave nga marrëdhënia e punës andaj është e Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në domosdoshme që gjyqtarët të njoftohen dhe thellojnë gjendje që të: njohuritë e tyre me këto procedura si dhe është e

domosdoshme të trajtohet moszbatimi i disa ?analizojnë karakteristikat e shoqërive tregtare; vendimeve të Këshillit të Pavarur Mbikëqyrës nga ana e ?interpretojnë qëllimin dhe konceptet themelore të disa autoriteteve punëdhënëse dhe mënyra e ligjit për Shoqëritë Tregtare; përmbarimit të vendimeve nga gjykatat. ?Analizojnë praktikat e falimentimit;?kuptojnë legjislacionin vendor dhe atë të BE-së, në Objektivatfushën e të Drejtës së Mbrojtjes së Konsumatorit;?njoftohen me praktikën vendore dhe ndërkombëtare Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në (në veçanti atë të Bashkimit Evropian) në këtë fushë; gjendje që të:?kuptojnë çështjet kyçe në lidhje me marrjen e vendimit të arbitrazhit; ?identifikojnë mënyrat dhe kushtet e ligjshme të ?njoftohen me procedurën se si kërkohet njohja dhe themelimit të marrëdhënies së punëspërmbarimi i vendimit. ?identifikojnë mënyrat e ligjshme të ndërprerjes së

marrëdhënies së punës.

47PROGRAMI I PUNËS 2013

?njohin mbrojtjen efektive të drejtave të punëtorëve në përfundimtar.Shërbimin Civil të Kosovës?dallojnë mbrojtjen e të drejtave të shërbyesve civil në ObjektivatKPMK dhe në gjykatë?vlerësojnë kompetencën për përmbarimin e Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në vendimeve të KPMK gjendje që të:

Përmbajtja ?dallojnë seancën përgatitore nga seanca për shqyrtim kryesor

?Mënyrat e themelimit të marrëdhënies së punës ?aplikojnë drejtë dispozitat ligjore përkitazi me seancën ?Kushtet dhe mënyrat e ndërprerjes së marrëdhënies se përgatitore punës ?zbatojnë drejtë dispozita ligjore rreth veprimeve për ?Mbrojtja e të drejtës së shkelur nga marrëdhënia e përgatitjen e shqyrtimit kryesorpunës të shërbyesve civil para KPMK-së ?aplikojnë drejtë dispozitat ligjore përkitazi me seancën ?Mbrojtja gjyqësore në këto konteste dhe efektiviteti i e shqyrtimit kryesor saj?Mbrojtja gjyqësore e të punësuarve jashtë shërbimit Përmbajtja civil?Mjetet kundër vendimit të KPMK-së dhe përmbarimi i ?Seanca përgatitorevendimeve të KPMK-së ?Shqyrtimi kryesor

?Roli i gjykatës në këto faza të procedurësMetodologjia trajnuese: prezantim teorik, diskutim i rasteve nga praktika gjyqësore Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër në

power point, ndarja në grupe, diskutim i rasteve nga Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorë praktika gjyqësoreLloji I Trajnimit: Tryezë pune

Kohëzgjatja: Një ditorePërfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore, gjykatës Lloji i trajnimit: Punëtorisë apelit dhe anëtarët e Këshillit të Pavarur Mbikëqyrës. Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore

6.6 Procedura Kontestimore

6.6.1 Seanca përgatitore, përgatitja e shqyrtimit kryesor dhe shqyrtimi kryesor

Hyrje

Procedura kontestimore zhvillohet në dy seanca, seanca përgatitore dhe seanca për shqyrtimin kryesor. Seanca përgatitore është e paraparë me qëllim të përgatitjes së shqyrtimit kryesor, në mënyrë që shqyrtimi kryesor të zhvillohet në mënyrë të rregullt dhe pa shtyrje, kurse seanca e shqyrtimit kryesor është e paraparë si seancë e administrimit të provave me të cilat palët pretendojnë ti vërtetojnë kërkesat e tyre.Në praktikën gjyqësore është vërejtur që seancës përgatitore nuk i kushtohet kujdes i duhur dhe për pasojë seanca e shqyrtimit kryesor zvarritet pa nevojë. Andaj ndjehet nevojë për trajtim të kësaj teme sepse shqyrtimi kryesor është faza qendrore e procedurës kontestimore, pasi që gjatë shqyrtimit analizohet tërë materiali procedural si deklaratat e palëve, provat e marra dhe veprimet tjera procedurale me qëllim që në bazë të gjithë kësaj gjykata të jep vendimin

48 PROGRAMI I PUNËS 2013

6.6.2 Bashkëndërgjyqësia dhe ndërhyrësit ?dallojnë rolin e ndërhyrësit anësor dhe kryesor në procedurën kontestimore

Hyrje ?shqyrtojnë pjesëmarrjen e paraardhësit juridik dhe njoftimin e personit të tretë për procedurën

Në anën e palës paditëse mund të paraqitet një subjekt kontestimorei vetëm apo edhe më shumë subjekte, sikurse edhe në anën e palës së kundërt që mund të paraqiten më Përmbajtjashumë se një subjekt e veçanërisht ka raste kur ligji kërkon detyrimisht që në anën e palës së paditur të ?Llojet e bashkëndërgjyqësisë paraqiten disa persona. Pasi që padia mund të paraqitet ?Pjesëmarrja e personave të tretë në procesin nga shumë paditës dhe kundër shumë të paditurve, kontestimoratëherë, nënkuptohet se në anën e paditësve apo të ?Emërimi i paraardhësit juridikpaditurve në secilin rast të tillë është i themeluar ose ?Njoftimi i personit të tretë për procesin gjyqësorekziston instituti juridik i bashkë ndërgjyqësisë.

Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër i përcjell LPK-ja lejon mundësinë që në një proces gjyqësor që me power point, prezantim i rasteve nga praktika, puna zhvillohet në mes të subjekteve të caktuar të ndërhyjnë në grupe dhe diskutime interaktiveedhe persona të tretë, kështu që në kuadër të këtij trajnimi do të shpjegohen llojet e ndërhyrjes dhe Kohëzgjatja: Një ditorëkushtet në të cilat mund të ndërhyjnë personat e tretë Lloji i trajnimit: Trajnimnë një proces të caktuar. Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore.

Objektivat6.6.3 Mjetet provuese dhe marrja e provave

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: Hyrje

?dallojnë bashkëndërgjyqësinë, materiale, formale, Ligji përcakton obligimet e palëve ndërgjyqëse që të eventuale, solidare dhe unike provojnë faktet mbi të cilat i bazojnë kërkesat dhe

pretendimet e veta. Në të provuarit përfshihen të gjitha faktet që janë të rëndësishme për dhënien e vendimit dhe gjykata vendos se cilat prova do të merren me qëllim të vërtetimit të fakteve vendimtare. Është e rëndësishme të trajtohet kjo temë sepse në praktikë hasim në vështirësi lidhur me atë se si zhvillohet procedura e të provuarit dhe kur gjykata është e autorizuar që t'i marr edhe provat që nuk i kanë propozuar palët po që se konstaton se ato tentojnë të posedojnë me kërkesat me të cilat nuk kanë të drejtë të disponojnë. Në këtë kuadër do të trajtohet në mënyrë specifike secili mjet provues i paraparë me ligj dhe fuqia provuese e secilit mjet provues.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

?identifikojnë mjetet provuese sipas LPK-së?vlerësojnë faktet që provohen dhe që nuk duhet të provohen?kuptojnë autorizimet kur gjykata edhe zyrtarisht mund të marrë prova?zbatojnë dispozitat ligjore lidhur me kohën e propozimit dhe paraqitjes së provave si dhe barrën e të provuarit

49PROGRAMI I PUNËS 2013

?zbatojnë procedurën e marrjes së një prove gjatë ?Ankimimi i aktvendimit mbi caktimin e masave të këqyrjes në vend dhe asaj e cila gjendet jashtë shtetit sigurimit të kërkesëpadisë ?procedojnë me marrjen e një prove kudo që gjendet ajo. Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt i përcjell me

power point, paraqitje e rasteve nga praktika, puna në Përmbajtja grupe dhe diskutime interaktive

?Mjetet provuese dhe marrja e provave Kohëzgjatja: Një ditorë?Llojet e mjeteve provuese në procedurën Lloji i trajnimit: seminarkontestimore Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore dhe të ?Barra e të provuarit në procedurën kontestimore apelit.?Sigurimi i provave

Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër në 6.6.5 Procedura dhe kompetenca për të vendosur power point, paraqitje e rasteve nga praktika gjyqësore, lidhur me shpronësimin puna në grupe dhe diskutime interaktive

HyrjeKohëzgjatja: Një ditorëLloji i trajnimit: tryezë pune Shpronësimi si institut juridik, me ligjin e ri mbi Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore shpronësimin është i rregulluar esencialisht ndryshe në

krahasim me ligjin e mëparshëm dhe në dispozitat e tij ka lënë hapësirë për interpretime të ndryshme në

6.6.4 Sigurimi i kërkesëpadisë zbatimin praktik. Ndër të tjera, ky institut është i rëndësishëm të trajtohet sepse gjatë vendosjes për

Hyrje caktimin e kompensimit për pasurinë e shpronësuar ka dallime lidhur me caktimin e kompensimit varësisht

Sigurimi i kërkesëpadisë është institut i ri juridik në LPK, prej kulturës së paluajtshmërisë së shpronësuar. Në kështu që lidhur me këtë në praktikë ekzistojnë procedurë për gjykatën është me rëndësi caktimi i paqartësi në zbatimin e dispozitave të këtij ligji. Sigurimi ekspertëve të lëmisë përkatëse me qëllim të i kërkesëpadisë paraqet siguri juridike të palëve duke përcaktimit të kompensimit real dhe adekuat, për parandaluar shkaktimin e dëmit të pariparueshëm që pasurinë e shpronësuar dhe kjo e bën më se të do ta pësonte pala si dhe siguron kushtet për nevojshëm trajnimin për këtë çështje.mbarëvajtjen e procesit kontestimor. Vlerësimi i kushteve për caktimin e masave për sigurimin e Objektivatkërkesëpadisë ka rëndësi të veçantë pasi që vlerësimi real i këtyre kushteve paraqet një siguri për palën deri Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në në përfundim te kontestit. gjendje që të:

?zbatojnë drejtë dispozitat ligjore lidhur me caktimin Objektivatpër kompensimin real varësisht prej kulturës së paluajtshmërinë së shpronësuarSi rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?zbatojnë drejtë dispozitat ligjore lidhur me caktimin e gjendje që të:kompensimit edhe në rastet e tjera ku pronarët e

?njohin veprimet që palët mund ti ndërmarrin për mëparshëm sipas ligjit i njihet e drejta e kompensimit sigurimin e kërkesëpadisë gjatë zhvillimit të për sendin në të cilin e ka humbur të drejtën e procedurës kontestimore pronësisë ose ndonjë të drejtë tjetër sendore?dallojnë masat e sigurimit të kërkesëpadisë dhe masat ?njohin mjetet juridike kundër vendimeve për e përkohshme shpronësimin?përshkruajnë se në cilat faza paraqitet propozimi për sigurimin e kërkesëpadisë Përmbajtja

Përmbajtja ?Procedura dhe kompetenca për të vendosur lidhur me ?Llojet e masave të sigurimit dhe dallimi prej masave të çështjet e shpronësimit.përkohshme ?Caktimi i vlerës së kompensimit të pasurisë së ?Procedura e caktimit të tyre shpronësuar me anë të ekspertizës?Aktvendimi mbi caktimin e masave të sigurimit ?Vendimet dhe procedura e ankimit

50 PROGRAMI I PUNËS 2013

Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt i përcjell me power point, paraqitje e rasteve nga praktika, puna në grupe dhe diskutime interaktive

Kohëzgjatja: Një ditorëLloji i trajnimit: tryezë e diskutimevePërfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore, gjykatës së apelit dhe Gjykatës Supreme

6.6.6 Procedura lidhur me pengim posedimin

Hyrje

Ky trajnim ka për synim avancimin e njohurive praktike për gjykim të drejtë në kontestet e pengim posedimit dhe për njohjen e fakteve me rëndësi për vendosje e veçmas për afatet e paraqitjes së padisë. Posedimi është institut i rëndësishëm i të drejtës sendore. Është në interes të përgjithshëm të trajtohet kjo temë ngase në praktikë paraqiten raste të shumta të vendosjes ndryshe në këto konteste pasi ka dilema në zbatimin e dispozitave ligjore që rregullojnë ketë institut juridik.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

?zbatojnë në mënyrë të drejtë legjislacionin në fuqi që ka të bëj me procedurën e pengim posedimit?zhvillojnë drejtë procedurën lidhur me kontestet e pengim posedimit?përfitojnë shkathtësi praktike për nxjerrjen e aktvendimit me të cilin vendosen rastet e pengim posedimit

Përmbajtja

?Rrjedha e procedurës lidhur me kontestet e pengim posedimit?Vlerësimi i afatshmërisë së padisë dhe ?Aktvendimi me të cilin vendosen rastet e pengim posedimit

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtës teorik, diskutim lidhur me dispozitat ligjore dhe përfundime që do t'i avancojnë zgjidhjet praktike

Kohëzgjatja e trajnimit: NjëditorëLloji i Trajnimit: Tryezë punePërfituesit: gjyqtarë të gjykatave themelore dhe gjykatës së apelit.

51PROGRAMI I PUNËS 2013

6.6.7 Hartimi dhe arsyetimi i vendimeve gjyqësore

Hyrje

Rezultat i përfundimit të procedurës është nxjerrja e aktgjykimit me të cilin vendoset në mënyrë meritore lidhur me kërkesëpadinë. Për këtë arsye është shumë me rendësi që aktgjykimi të jetë hartuar dhe i arsyetuar në pajtim me ligjin. Disa prej aktgjykimeve të përpiluara në praktikë nuk janë në përputhje me ligjin dhe ka probleme në nxjerrjen e aktgjykimeve të përcaktuar me ligj. Aktgjykimet e përpiluara nuk arsyetohen si duhet dhe se gjendja e vërtetuar faktike nuk është e mbështetur në dispozita ligjore. Kështu që kjo temë meriton trajtim të veçantë për të zbatuar drejtë dispozitat ligjore për hartimin dhe arsyetimin e vendimeve gjyqësorë.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

?hartojnë aktgjykime cilësore në përputhje me Ligjin?hartojnë në mënyrë të drejtë secilin nga llojet e aktgjykimeve që i parasheh LPK.?arsyetojnë aktgjykimet në bazë të gjendjes së vërtetuar faktike bazuar në dispozita ligjore?aplikojnë metoda të avancuara në arsyetimin e vendimeve gjyqësore

Përmbajtja

?Teknikat e hartimit të disa aktgjykimeve?Arsyetimi ligjor i aktgjykimeve?Pjesët e aktgjykimit – aktvendimit dhe përmbajtja e tyre?Nxjerrja, hartimi me shkrim dhe dërgimi i aktgjykimit

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në PowerPoint, Prezantimi i shembujve nga praktika, diskutime lidhur me shembujt nga praktika dhe ushtrime në grupe në të cilat do të përpilohen forma të aktgjykimeve.

Kohëzgjatja: Një ditorëLloji i Trajnimit: PunëtoriPërfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore dhe gjykatës së apelit.

6.6.8 Aktgjykimi

Hyrje

52 PROGRAMI I PUNËS 2013

Qëllimi i zhvillimit të një procesi gjyqësor është marrja e relativ sipas dispozitave të reja të LPK-së. Në procedurën vendimit meritor lidhur me një çështje konkrete. Ligji i kontestimore mjetet juridike garantojnë ligjshmërinë Procedurës Kontestimore ka paraparë disa lloje të dhe parimin e dy shkallshmërisë në realizimin e të aktgjykimeve, të cilat mund të merren në procedurë drejtës së palëve tek gjykata e instancës më të lartë në kontestimore, për të cilat ka paraparë edhe kushtet rastet kur gjykatat nuk vërtetojnë sa duhet gjendjen veçanta për nxjerrjen e tyre. Në praktikë gjatë nxjerrjes faktike, bëjnë aplikimin e gabuar të normës juridike si së këtyre aktgjykimeve janë paraqitur dilema të dhe kur gjatë procedurës bëhen shkelje të dispozitave caktuara lidhur me kushtet e veçanta për nxjerrjen e procedurale.aktgjykimit të caktuar. Së këndejmi, gjatë zhvillimit të kësaj teme do të trajtohet secili lloj i aktgjykimit që Objektivatnxirret në procedurë kontestimore si dhe kushtet për nxjerrjen e tyre, për të eliminuar dilemat në praktikë Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në lidhur me kushtet dhe situatat kur mund të nxirret një gjendje që të:lloj apo një tjetër i aktgjykimit në këtë procedurë. Në këtë kuadër, pjesë e këtij trajnimi do të jetë edhe ?identifikojnë shkaqet e goditjes së vendimeve të shpjegimi lidhur me analizën ligjore dhe arsyetimin e caktuara me ligjkëtyre aktgjykimeve. ?analizojnë mirë procedurën lidhur me ankesën që

zhvillohet në gjykatën e shkallës së parë dhe gjykatën e Objektivat shkallës së dytë

?identifikojnë veprimet e gjyqtarit relator dhe përbërjen Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në e gjykatës në instancat e ndryshme gjyqësore gjatë gjendje të: vendosjes lidhur me ankesën

?identifikojnë vendimet e gjykatës së shkallës së dytë ?dallojnë llojet e aktgjykimeve sipas LPK-së lidhur me ankesën?aplikojnë dispozitat ligjore lidhur me kushtet e veçanta për nxjerrjen e secilit lloj të aktgjykimit Përmbajtja?zbatojnë në mënyrë të drejtë dispozitat ligjore për hartimin dhe arsyetimin e këtyre aktgjykimeve ?Ankesa si mjet i rregullt juridik

?Shkaqet ankimorePërmbajtja ?Kufijtë e ekzaminimit të aktgjykimit të shkallës së parë

nga ana e gjykatës së shkallës së dytë lidhur me ?Aktgjykimi ankesën?Llojet e aktgjykimeve në procedurën kontestimore ?Vendimet e gjykatës së shkallës së parë dhe të gjykatës ?Arsyetimi ligjor i aktgjykimeve së shkallës së dytë lidhur me vendosjen për ankesën

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt i përcjell me PowerPoint, Prezantimi i shembujve nga praktika dhe PowerPoint, paraqitje e rasteve nga praktika gjyqësore diskutim i tyre dhe puna në grupe

Kohëzgjatja: Një ditorë Kohëzgjatja: Një ditorëLloji i Trajnimit: Punëtori Lloji i trajnimit: tryezë punePërfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore. Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore dhe

gjykatës së apelit6.6.9 Procedura sipas ankesës

Hyrje 6.6.10 Përsëritja e procedurës

Njëra ndër të drejtat themelore të palëve në procedurë Hyrjeështë edhe drejta e ankimimit kundër aktgjykimit përkatësisht aktvendimit me të cilin është vendosur Në praktikën e gjykatave lindin dilema lidhur me lidhur me kërkesën e asaj pale. LPK-ja ka paraparë kompetencën për vendosje sipas kërkesës për elemente përbërëse të ankesës, afatet, shkaqet e përsëritjen e procedurës e veçmas kompetencës paraqitjes, procedurën dhe vendosjen sipas ankesës në lëndore të gjykatës e cila duhet të vendos lidhur me gjykatën e shkallës së dytë. këtë mjet juridik si edhe kompetenca për të vendosur Me këtë trajnim synohet ngritja e njohurive të kundër vendimit të marr në shkallë të parë. gjyqtarëve lidhur me shkeljet e karakterit absolut dhe

53PROGRAMI I PUNËS 2013

Ky mjet justifikohet në rastet kur janë përfunduar Objektivatprocedurat dhe vendimet kanë marrë formë të prere

por janë bërë parregullsi të rënda të cilat janë vërejtur Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në pas kalimit të afatit të ankesës apo janë zbuluar fakte gjendje të:dhe prova që nuk janë ditur gjatë zhvillimit të

procedurës e që do të ndikonin në marrjen e një ?identifikojnë rastet kur mund të shkohet me vendimi tjetër.ndërmjetësim?zbatojnë procedurën e ndërmjetësimitNë këtë kuadër do të shqyrtohen veçanërisht kushtet ?vlerësojnë rëndësinë e ndërmjetësimit dhe efektin e tij ligjore për përsëritje të procedurës si dhe afatet për në efikasitetin e gjykataveparaqitjen e propozimit për përsëritje të procedurës.

Përmbajtja /nën temat: Objektivat

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në jenë:gjendje që të:

?Natyra juridike e ndërmjetësimit?zbatojnë drejtë dispozitat lidhur me kompetencën e ?Autorizimet e ndërmjetësuesevegjykatës për të vendosur për këtë mjet juridik?Roli i gjykatës dhe zyrtarëve të ndërmjetësimit në ?vlerësojnë shkaqet për përsëritjen e procedurësprocedurën e ndërmjetësimit?zbatojnë drejtë dispozitat ligjore lidhur me veprimet e

gjykatës së shkallës së parë, dytë dhe të tretë sa i përket Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër me vendosjes për këtë mjet juridikpower point, puna në grupe, diskutime rastesh nga praktika gjyqësore Përmbajtja

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë?Shkaqet për paraqitjen e kërkesës për përsëritjen e

Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh procedurës?Afati për paraqitjen e propozimit për përsëritjen e

Për f ituesit : Gjyqtarët nga nivel i themelor procedurës(departamenti i përgjithshëm) dhe ndërmjetësuesit.

?Aktvendimi lidhur me përsëritjen e procedurës?Raporti i këtij mjeti juridik me mjetet tjera të jashtëzakonshme

6.6.12 Risitë e ndryshimeve në Ligjin e Procedurës Kontestimore Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt në

PowerPoint, paraqitje e rasteve nga praktika, puna në Hyrjegrupe dhe diskutime interaktive

Ligji i Procedurës Kontestimore është në procedurë të Kohëzgjatja: Një ditorëndryshimit dhe plotësimit, prandaj paraqitet nevoja që Lloji i trajnimit: tryezë punenë fazat e hershme të hyrjes në fuqi të këtyre Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave të të gjitha nivelevendryshimeve, duhet të organizohen trajnime në mënyrë që të mbështeten gjyqtarët në zbatimin e drejtë të ndryshimeve të reja.6.6.11 Ndërmjetësimi në çështjet civile

ObjektivatHyrje

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Me procedurën për ndërmjetësim synohet zgjidhja e gjendje të:çështjes kontestuese në mes palëve në raportet

juridiko-pasurore të subjekteve të së drejtës, tregtare, ?identifikojnë ndryshimet e ligjitfamiljare, të punës dhe raporte të tjera civile. Në këto ?zbatojnë drejtë institutet e reja raste gjyqtari duhet të ketë parasysh rrethanat e secilit Përmbajtja/nën temat:rast veç e veç. Aplikimi i këtyre mundësive do të

ndikonte në zvogëlimin e rasteve penale që do të duhej ?Trajtimi i të gjitha ndryshimeve të ligjit të shqyrtoheshin në gjykata-dhe kjo nënkupton

shkarkimin e gjykatave nga lëndët e reja civile të cilat Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt i përcjell me mund të zgjidhen jashtë gjykatës.

54 PROGRAMI I PUNËS 2013

power point, paraqitje e rasteve nga praktika, puna në duke përfshirë edhe themelimin e adoptimit me grupe dhe diskutime interaktive element të huaj si dhe procedurat rigoroze që duhet të

zbatohen nën mbikëqyrje të gjykatës e bëjnë këtë temë Kohëzgjatja: Një ditorë me rendësi për trajtim.Lloji i trajnimit: seminarPërfituesit: gjyqtarët e gjykatave të të gjitha niveleve. Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në 6.7 Procedura Jokontestimore gjendje që të:

6.7.1 Vazhdimi dhe pushimi i së drejtës prindërore ?mësojnë cilët fëmijë konsiderohen pa kujdes prindëror?zbatojnë drejtë procedurën dhe kushtet për

Hyrje themelimin e adoptimit?kuptojnë specifikat e procedurës së anulimit dhe

Në procedurën e vazhdimit dhe pushimit të së drejtës shuarjes së adoptimitprindërore gjykata vendos për vazhdimin dhe ?kuptojnë dhe zbatojnë zgjidhjet që ofrojnë standardet pushimin e së drejtës prindërore kur kjo është paraparë ndërkombëtare që përmbahen në konventat me Ligjin për Procedurën Jokontestimore. Lidhur me ndërkombëtareketë procedurë gjyqtarët, të cilët do të punojnë në çështjet jokontestimore, pas trajnimit do të zbërthejnë Përmbajtjadhe zhvillojnë drejt procedurën për vazhdimin dhe pushimin e së drejtës prindërore. ?Procedura për themelimin e adoptimit

?Procedura për anulimin e adoptimitObjektivat ?Procedura për shuarjen e adoptimit

?Standardet ndërkombëtare që përmbahen në Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në konventat ndërkombëtaregjendje të:

Metodologjia trajnuese: prezantim i shkurtër me ?zbatojnë drejtë procedurën e vazhdimit dhe pushimit PowerPoint, paraqitje dhe diskutim i rasteve nga të së drejtës prindërore praktika gjyqësore?interpretojnë heqjen dhe kthimin e së drejtës prindërore Kohëzgjatja: Një ditorë?vendosin lidhur me dhënien e lejes për lidhjen e Lloji i trajnimit: Tryezë punemartesës Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore dhe

Gjykatës së Apelit (departamenti i përgjithshëm).Përmbajtja

?Procedura e vazhdimit dhe pushimit të së drejtës 6.8 Moduli: E drejta trashëgimoreprindërore?Heqja dhe kthimi i së drejtës prindërore Hyrje?Dhënia e lejes për lidhjen e martesës

Synimi i këtij moduli është avancimi dhe thellimi i Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt me njohurive lidhur me kontestet nga marrëdhëniet PowerPoint, diskutim i rasteve nga praktika përmes juridiko-trashëgimore. Në përmbajtjen e këtij moduli punës në grupe do të jenë temat të cilat paraqesin vështirësi dhe dilema

në praktikën gjyqësore si: bazat e thirrjes në trashëgimi, Kohëzgjatja: Një ditorë transaksionet midis të gjallëve, përjashtimi nga Lloji i trajnimit: Tryezë pune trashëgimia dhe pjesa e domosdoshme e trashëgimisë. Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore dhe apelit Moduli nga lëmia trashëgimore është sajuar mbi bazën (departamenti i përgjithshëm) e kërkesave të gjyqtarëve dhe do të iu shërbej për

avancimin e njohurive në temat e lartpërmendura. Ligji 6.7.2 Adoptimi për trashëgiminë ka paraparë edhe trashëgimtarët e

pjesës së domosdoshme të trashëgimisë dhe në Hyrje praktikën gjyqësore ka vështirësi rreth përcaktimit të

vëllimit të pjesës së domosdoshme dhe personave që e Numri i kërkesave në rritje për themelimin e adoptimit gëzojnë këtë të drejtë.

55PROGRAMI I PUNËS 2013

Objektivat Komunës.

Si rezultat i trajnimeve në këtë modul, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

6.9 Moduli: Përmbarimi - procedura e përmbarimit?identifikojnë dhe dallojnë bazat e thirrjes në Hyrjetrashëgimi?krahasojnë rendet e trashëgimisë ligjore Është e njohur se përmbarimi është faza e fundit dhe ?identifikojnë kushtet për vlefshmërinë e cedimit dhe kurorë e procesit gjyqësor. Pa përmbarim efektiv dhe në pjesëtimit të pasurisë për së gjalli dhe llojin e pasurisë kohë të arsyeshme, palët privohen nga të drejtat e që mund të cedohet fituara me aktgjykim. Gjykata Evropiane e të Drejtave të ?identifikojnë kushtet që e bëjnë të padenjë një Njeriut e ka njohur fazën e përmbarimit si pjesë trashëgimtar për të trashëguar integrale të gjykimit me qëllim të vlerësimit të ?kuptojnë pjesën e domosdoshme të trashëgimisë dhe kohëzgjatjes së arsyeshme të tij dhe vlerësimit se a iu ?llogarisin pjesën e domosdoshme të trashëgimisë është ofruar palëve mbrojtja e nevojshme nga

gjyqësori. Sigurimi i qasjes së drejtë dhe procedurave Përmbajtja efektive të përmbarimit, tash, u bë prioritet në gjithë

Evropën. Në këtë modul do të trajtohen çështjet si: ?Bazat e thirrjes në trashëgimi përmbarimi në bazë të dokumentit përmbarimor dhe ?Transaksionet midis të gjallëve atij të besueshëm, përmbarimi në xhirollogaritë ?Përjashtimi nga trashëgimia dhe bankare, përmbarimi në paluajtëshmëri dhe mjetet ?Pjesa e domosdoshme e trashëgimisë juridike në këtë procedurë.

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër teorik, Objektivatdiskutim dhe demonstrim i rasteve nga praktika gjyqësore si dhe puna me grupe. Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në

gjendje të:Kohëzgjatja e trajnimit: Dyditorë

?zbërthejnë nocionin dhe rëndësinë e dokumentit Lloji i Trajnimit: Punëtoripërmbarimorë dhe të dallojnë llojet e dokumentit Përfituesit: Gjyqtarët e gjykatave themelore dhe përmbarimorëGjykatës së Apelit, bashkëpunëtorë profesional, noterë, ?zbatojnë drejtë përmbarimin në xhirollogaritë bankare ndërmjetësues dhe zyrtarët kompetent nga Ofiqaria e

56 PROGRAMI I PUNËS 2013

tek debitori Hyrje?zbërthejnë dhe zbatojnë procedurën e përmbarimit në paluajteshmëri. Ligji për Gjykata hyn në fuqi nga janari 2013. Ky ligj ?identifikojnë shkaqet e goditjes së vendimeve dhe të rregullon ndryshe organizimin struktural të gjyqësorit zbatojnë drejtë procedurën lidhur me ankesën që në Kosovë si dhe kompetencat e gjykatave sipas kësaj zhvillohet në gjykatën e shkallës së parë dhe gjykatën e strukture të re. Prandaj është me rëndësi që kjo temë të shkallës së dytë trajtohet në mënyrë të veçantë pasi që në fillim të

zbatimit të këtij ligji sigurisht se do të ketë vështirësi të Përmbajtja theksuara.

?Përmbarimi në bazë të dokumentit përmbarimor dhe Objektivatdokumentit të besueshëm, Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?Përmbarimi në xhirollogaritë bankare gjendje që të:?Përmbarimi në paluajtshmëri ?Mjetet juridike ?identifikojnë organizimin dhe kompetencat e

gjykatave të rregulltaMetodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurtër me ?zbatojnë dispozitat ligjore që lidhen me kompetencën PowerPoint, diskutim i rasteve nga praktika gjyqësore e gjykatavedhe puna në grupe.

PërmbajtjaKohëzgjatja: Një ditorëLloji i trajnimit: Tryezë pune ?Kompetenca e Gjykatës ThemelorePërfituesit: gjyqtarët e gjykatave themelore dhe ?Kompetenca e Gjykatës së ApelitGjykatës së Apelit (Departamenti i Përgjithshëm dhe ?Kompetenca e Gjykatës SupremeDepartamenti për Çështje Ekonomike).

Metodologjia trajnuese: prezantimi i shkurtër, diskutim lidhur me temat në vështrim të rasteve

6.10 Trajnime me tema të përgjithshme konkrete praktike.

6.10.1 Kompetenca e gjykatave në kuptim të Ligjit për Kohëzgjatja: Një ditorëGjykata Lloji i trajnimit: Trajnim

Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave të gjitha niveleve.

57PROGRAMI I PUNËS 2013

6.10.2 Kompetenca e prokurorive në kuptim të Ligjit Objektivatpër Prokurorin e Shtetit

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Hyrje gjendje që të:

Ligji i ri për Prokurorin e Shtetit hyn në fuqi nga janari ?interpretojnë dispozitat ligjore të ligjit mbi mjedisin2013. Ky ligj rregullon ndryshe organizimin struktural të ?kuptojnë konventat ndërkombëtare mjedisoreprokurorive në Kosovë si dhe kompetencat e ?identifikojnë veprat penale dhe kundërvajtjet që prokurorive sipas kësaj strukture të re. Është mjaft e kryhen kundër mjedisitnevojshme dhe me rëndësi që kjo temë të trajtohet në mënyrë të veçantë me qëllim që në fillim të zbatimit të Përmbajtjakëtij ligji, sfidat do të jenë më lehtë për tu tejkaluar.

?Konventa ndërkombëtare mjedisore: historiku, Objektivat nocionet themelore dhe parimet udhëzuese

?Legjislacioni i BE për mjedisin dhe obligimet nga Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Acquis mjedisorgjendje që të: ?Ligji për mbrojtjen e Mjedisit

?Veprat penale kundër mjedisit, kafshëve, bimëve dhe ?identifikojnë organizimin dhe kompetencat e objekteve kulturoreprokurorive të rregullta dhe asaj speciale?zbatojnë dispozitat ligjore që lidhen me kompetencën Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër me e prokurorive power point, raste studimi nga praktika gjyqësore dhe

diskutime interaktive.Përmbajtja

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor?Kompetenca e Prokurorisë Themelore Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh ?Kompetenca e Prokurorisë së Apelit Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli ?Kompetenca e Prokurorisë Speciale themelor (departamenti i krimeve të rënda dhe ?Kompetenca e Prokurorisë së Shtetit departamenti i përgjithshëm).

Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurtër me power point, diskutim i rasteve nga praktika dhe puna në 6.10.4 Moduli: E Drejta Kushtetuesegrupe.Kohëzgjatja: Një ditorë HyrjeLloji i trajnimit: TrajnimPërfituesit: prokurorët e prokurorive të gjitha niveleve. Gjykata Kushtetuese ka autoritet të plotë për

interpretimin e kushtetutës dhe bazës juridike të legjislacionit tonë. Interpretimi i shpallur nëpërmjet

6.10.3 Ligji për Mbrojtjen e Mjedisit vendimeve të saj është i detyrueshëm për të gjithë, përfshirë këtu dhe hierarkinë më të lartë të shtetit.

Hyrje Kontrolli kushtetues, ndikon drejtpërsëdrejti të tre pushtetet dhe gjykohet më normale të kryhet nga një

Mbrojtja e mjedisit përditë e më shumë po bëhet një organ, që nuk është pjesë e njërit prej tyre, sepse kjo do prioritet i shoqërisë sonë. Pikërisht në këtë frymë të mundësojë një interpretim të barasvlershëm për të Kosova ka nxjerr Ligjin për Mbrojtjen e Mjedisit që ka tre ata. Implementimi dhe zbatimi i vendimeve siguruar mbrojtje juridike të mjedisit. Mirëpo ka raste (aktgjykimeve) gjyqësore-kushtetuese, veçmas në kur me veprim apo mosveprim kryhen vepra penale, vendet e demokracive të reja, po ballafaqohet me dhe kundërvajtja që përbëjnë një kërcënim për numër të madh të sfidave në të cilat duhet të mbijetesën e vetë qenieve njerëzore. Si rezultat, në përgjigjemi me forcimin e institucioneve, promovimin qendër nuk është ruajtja e stabilitetit social, por e dialogut, si në nivelin e brendshëm dhe në atë mbijetesa e vetë shoqërisë. Është e rëndësishme të ndërkombëtar.theksohet se krimet e mjedisit janë krime të vërteta me pasoja për shumë njerëz, prandaj për gjyqtarët e Objektivatprokurorët do të jetë me interes trajnimi lidhur me aplikimin e dispozitave të këtij ligji dhe akteve Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ndërkombëtare. gjendje që të:

58 PROGRAMI I PUNËS 2013

?interpretojnë rolin e Gjykatës Kushtetuese të Kosovës, procedurën administrative, organizimin dhe funksionimin dhe juridiksionin e saj ?zbatojnë drejtë procedurën përgatitore dhe të ?zbatojnë drejtë vendimet që nxjerr ajo. përpilojnë vendime cilësore të cilat gjykata duhet t'i ?njohin jurisprudencën kushtetuese dhe të zbatojnë nxjerrë në këtë procedurëdrejtë procedurën e referimit kushtetues ?zbatojnë dispozitat për seancën e hapur dhe të ?interpretojnë efektet juridike të një vendimi mbyllur në konfliktin administrativ kushtetues sipas procedurës së referimit incidental ?zbatojnë procedurën e nxjerrjes së vendimeve me të

cilat udhëhiqet ose përfundon procedura si dhe Përmbajtja nxjerrin aktgjykime cilësore me të cilat vendoset në

mënyrë meritore.?Roli dhe kompetencat e Gjykatës Kushtetuese si dhe ?zbërthejnë mjetet juridike dhe të përpilojnë vendime efekti i vendimeve të saja cilësore lidhur me mjetet e rregullta.?Kontrolli kushtetues dhe veçoritë e tij në vende të ndryshme, dhe llojet e tij Përmbajtja?Jurisprudencën kushtetuese lidhur me referimin kushtetues ?Inicimi i procedurës administrative, llojet dhe subjektet ?Efektet juridike të një vendimi kushtetues sipas në këtë procedurëprocedurës së referimit incidental ?Kuptimi, llojet dhe rëndësia e kompetencës

?Të provuarit në procedurën administrative dhe llojet e Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër, diskutim akteve administrative i rasteve nga praktika gjyqësore. ?Mjetet juridike në procedurën administrative

?Konflikti administrativKohëzgjatja e trajnimit: Dy ditore ?Procedura paraprake në konfliktin administrativLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh ?Seanca verbale në konfliktin administrativPërfituesit: gjyqtarët e të gjitha niveleve ?Vendimet e gjykatës në konfliktin administrativ

?Mjetet juridike në konfliktin administrativ

6.10.5 Moduli: E Drejta Administrative Kohëzgjatja: 5 ditorePë r f i t u e s i t : G j y q t a r ë t e d e p a r t a m e n t e v e

Hyrje administrative dhe të përgjithshme të Gjykatës themelore në Prishtinë dhe Gjykatës së Apelit.

Ka një numër problemesh që janë paraqitur në praktikën gjyqësore. Ndër më të theksuarat janë ai i 6.10.6 Moduli: Konventa Evropiane për Mbrojtjen e të mbrojtjes “jo në kohë” gjyqësore juridike. Një numër Drejtave të Njeriut dhe Lirive Themelore (KEDNJ)lëndësh presin për gjykim, procedurat zvarriten dhe qytetarët humbin besimin në gjykatat përgjithësisht. Hyrje

Në legjislacionin tonë tani janë paraparë ndryshime të Në sferën e të drejtave të njeriut, KEDNJ ka rol shumë të kompetencës në këtë fushë dhe për këtë është e rëndësishëm në realizimin e qëllimeve të proklamuara domosdoshme thellimi i njohurive të gjyqtarëve. Në të Këshillit të Evropës. Me këtë instrument të këtë kontekst për të vendosur për konfliktet rëndësishëm të së drejtës ndërkombëtare mbrohen të administrative do të inkuadrohen gjyqtar pa përvojë të drejtat individuale që janë përfshirë në pjesën I- të mjaftueshme në këtë lëmi, prandaj trajtimi i këtyre Konventës (nenet 2-18) dhe Protokollet e saja. Për çështjeve do të jetë i domosdoshëm dhe do ngritë shtetet anëtare, Konventa Evropiane paraqet akt juridik njohuritë e gjyqtarëve të cilët do të punojnë në detyrues. Në Kosovë, konform nenit 22 dhe 53 të Departamentin për Çështje Administrative të Gjykatës Kushtetutës së Republikës së Kosovës, KEDNJ është e Themelore në Prishtinë dhe në Gjykatën e Apelit. inkorporuar si pjesë e të drejtës së brendshme

pavarësisht se Kosova nuk e ka nënshkruar dhe as nuk e Objektivat ka ratifikuar Konventën. Për të siguruar respektimin e

zotimeve që lindin nga KEDNJ, për palët e larta Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në kontraktuese, nga Këshilli i Evropës, është themeluar gjendje që të: Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut.

Megjithatë, arsyeja e organizimit të këtyre trajnimeve ?dallojnë llojet e procedurave administrative si dhe qëndron në faktin e përgatitjes së gjyqtarëve dhe palët në këtë procedurë. prokurorëve për të ardhmen kur Republika e Kosovës të ?zbatojnë dispozitat lidhur me kompetencën në bëhet palë e Konventës, kurse qytetarët do të kenë

59PROGRAMI I PUNËS 2013

qasje në GJEDNJ. Duke vërejtur se në gjyqësorin 6.10.7 Moduli: E Drejta e BE-sëkosovar ka hezitim në zbatimin e Konventës Evropiane dhe neneve e protokolleve të saj, konsiderojmë se Hyrjetrajnimet e tilla të drejtuara nga ekspertët kombëtar dhe ndërkombëtar, me shtjellimin e rasteve praktike, do Përmes këtij moduli synohet arritja dhe përfitimi i të ishin ndihmë e konsiderueshme profesionale në njohurive të gjyqtarëve dhe prokurorëve lidhur me drejtim të zbatimit të KEDNJ-së. efektin e të drejtës evropiane në të drejtën nacionale të

Republikës së Kosovës. Në këtë drejtim do të Objektivat elaborohen burimet e së drejtës se Bashkimit Evropian

si dhe disa nga rastet-shembuj të Gjykatës së Drejtësisë ?Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në së BE-së. Do të trajtohen dallimet në mes të Këshillit gjendje që të: Evropian dhe Këshillit të Evropës si dhe GJED dhe ?njohin punën dhe kompetencat e Gjykatës Evropiane GJEDNJ. Njëkohësisht do të trajtohet roli i Gjykatës së për të Drejtat e Njeriut, Këshillin e Evropës, rolin dhe Drejtësisë së BE-së (GJED), Vendimi paraprak – nxjerrja procedurat e aplikimit, dhe efekti i tij si dhe procedurat në këtë gjykatë, ?kuptojnë dhe të njohin me afër përmbajtjen e nenit 5 referencat, formulimi i kërkesës dhe përgjegjësia e të KEDNJ, shtetit për shkak të shkeljes së të drejtës evropiane.?realizojnë mbrojtjen procedurale sipas dispozitave të nenit 6 të KEDNJ, Po ashtu do të shqyrtohet bashkëpunimi gjyqësor në ?shpjegojnë kuptimin e jetës private në kontekst të lëmin penale në BE, si një temë mjaft komplekse me nenit 8 të KEDNJ, interes për të gjitha shtetet e Unionit Evropian dhe ?analizojnë raportin e KEDNJ me Kushtetutën e qytetarët e saj si dhe për të gjitha shtetet tjera Republikës së Kosovës evropiane, aspirant për të hyrë në Unionin Evropian, ?kuptojnë qëllimin dhe konceptet themelore të Nenit 1 ndër të cilat është edhe vendi ynë. Institucionet e protokollit 1 të KEDNJ Unionit Evropian, si Parlamenti, Këshilli Evropian, Këshilli

i Ministrave dhe Komisioni Evropian, vazhdojnë të Përmbajtja theksojnë rëndësinë e bashkëpunimit policor dhe

gjyqësor ne mes vendeve anëtare për të siguruar që ?Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut në Strasburg krimi i organizuar si kërcënim serioz për të gjithë në UE dhe Këshilli i Evropës dhe krimet tjera të rënda të luftohen me efikasitet. ?Garancitë procedurale te garantuara nga Neni 5 KEDNJ?Mbrojtjet procedurale sipas dispozitave të nenit 6 të ObjektivatKEDNJ- e drejta për proces të rregullt gjyqësor?E drejta për respektimin e jetës private dhe familjare – Si rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në përmbajtja dhe gjendje që të:? zbatimi i nenit 8 të KEDNJ?Rëndësia e KEDNJ dhe efektet e saj në Kushtetutën e ?zbërthejnë strukturën e BE-së dhe rolin e organeve të Republikës së Kosovës dhe sistemin kushtetues të saja.Kosovës ?kuptojnë dhe dallojnë efektin e të drejtës së BE-së në të ?E drejta në pronë sipas Nenit 1 protokolli 1 të KEDNJ drejtën vendore dhe të dinë të zbatojnë të drejtën

evropiane në nivel nacional.Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurtër, ushtrime ?njohin dhe zbatojnë burimet e të drejtës së BE-së dhe dhe diskutime për rastet praktike të GJEDNJ. llojet e tyre.

?zbërthejnë rolin dhe rëndësinë e Gjykatës së Drejtësisë Kohëzgjatja: disa sesione një ditore. së BE-së, kompetencat, përbërjen, organizimin dhe Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh vendimet që mund t'i nxjerr ajo.Përfituesit: gjyqtarët e gjykatës themelore, Gjykatës së ?zbërthejnë procedurën që zhvillohet në GJED dhe të Apelit, bashkëpunëtorët profesional, prokurorët. dinë se si bëhet referenca për një vendim paraprak në

60 PROGRAMI I PUNËS 2013

GJED si dhe të vlerësojnë natyrën juridike të referimit seancës gjyqësore kryesore dhe planifikimi i për vendim paraprak. menaxhimit të rasteve.

ObjektivatPërmbajtja

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Institucionet e Bashkimit Evropian dhe e Drejta e BE-sëgjendje të:Efekti i të drejtës së Bashkimit Evropian (BE-së) në të

drejtën vendore?kuptojnë natyrën dhe rëndësinë e menaxhimit të Burimet e së Drejtës së Bashkimit Evropianrasteve; Gjykata e Drejtësisë e Bashkimit Evropian: përbërja, ?identifikojnë vështirësitë të cilat janë prezente në detyrat dhe kompetencatpraktikën tonë gjyqësore;Procedura në Gjykatën e Drejtësisë së BE-së dhe ?jenë në gjendje të zbatojnë praktikat më të mira në vendimi paraprakmenaxhimin e rasteve.

Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurtër, ushtrime Përmbajtja dhe diskutime për rastet praktike të Gjykatës së

Drejtësisë së Bashkimit Evropian.?Kuptimi i menaxhimit të rasteve;?Parimet themelore të menaxhimit të rasteve;Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh?Teknikat kryesore të menaxhimit të rasteve;

Kohëzgjatja: disa sesione një ose dy ditoreMetodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e të gjitha Power-Point, diskutime me pjesëmarrësit dhe studime niveleve dhe bashkëpunëtorët profesional.të rasteve nga praktika gjyqësore.

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor6.10.8 Menaxhimi i rasteveLloji i trajnimit: Tryezë diskutimeshPërfituesit: të gjithë gjyqtarët dhe prokurorët.Zhvillimi i këtij moduli trajnues do të përqendrohet në

trajtimin e teknikave të menaxhimit të rasteve individuale nga gjyqtarët, në krahasim me menaxhimin

6.10.9 Menaxhimi i gjykatës e fluksit të rasteve me të cilat merren gjykatat dhe sfidat që paraqiten me këtë rast. Ky modul trajnimi do të

Ndryshimet e fundit në udhëheqjen e gjykatave bazohet në konceptin që nëse një gjyqtar merr shtrojnë nevojën për ngritjen e kapaciteteve të përgjegjësinë për një rast në një fazë të hershme të kryetarëve rreth menaxhimit të gjykatës. Ky modul procedurës, ai do të ketë mundësinë për të menaxhuar trajnimi do të përqendrohet në menaxhimin strategjik rastin në mënyrën më efikase të mundshme sidomos të gjykatës nga kryetari si njëra nga përgjegjësitë nëse gjyqtari vë në veprim teknika të veçanta. Kjo kryesore të tij. Moduli do të përqendrohet në gjithashtu do të theksojë dobinë e një konference para pavarësinë e gjyqësorit (pavarësia e gjyqësorit,

PROGRAMI VJETOR I PUNËS 2013 33

pavarësia e gjyqtarëve si dhe parimet që kanë të bëjnë shërbej në ngritjen e shkathtësive praktike për gjyqtarët me paanshmërinë dhe drejtësinë), frymëzimin e dhe prokurorët. Ky modul do të ndihmonte dhe besimit të publikut në gjyqësor, menaxhimin e stresit, promovonte përdorimin e metodave dhe teknikave më komunikimin efektiv, forcimin e aftësive drejtuese të avancuara me rastin e shkrimit të vendimeve dhe praktike (duke përfshirë aspekte të marrëdhënieve dokumenteve tjera ligjore si punë primare në ushtrimin njerëzore), interpretimin dhe aplikimin e të dhënave e funksioneve të tyre dhe synohet të ngritët në radhë të statistikore për qëllime të vlerësimit strategjik (duke parë cilësia por edhe efikasiteti i punës së gjyqtarëve përfshirë edhe parimet e aplikueshme të menaxhimit të dhe prokurorëve.fluksit të rasteve) dhe të performancës, ndërtimin e

Objektivatekipeve (duke përfshirë marrëdhëniet e kryetarit të gjykatës, administratorit të gjykatës dhe punonjësve

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në mbështetës) për të lehtësuar menaxhimin e gjykatës, gjendje që të:për f it imet e trajnimit të staf it mbështetës

administrative të gjykatave, si dhe tema tjera relevante. ?avancojnë njohuritë e tyre për shkrimin dhe arsyetimin ligjorObjektivat ?njohin metodat më të avancuara të shkrimit dhe

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në arsyetimit ligjorgjendje të: ?ngritin cilësinë e shkrimit, analizës dhe arsyetimit të

vendimeve gjyqësore ?kuptojnë rëndësinë dhe konceptimit e menaxhimit

Përmbajtja ?zbatojnë rolin e lidershipit në transformimin e gjykatave

?Shkrimi ligjor?mundësojnë efikasitetin e gjykatave përmes teknikave ?Arsyetimi ligjormoderne të menagjimit?Procesi i shkrimit dhe arsyetimit ligjor

Përmbajtja ?Metoda ç-l-a-p (siç njihet ndryshe IRAC)

Metodologjia trajnuese: Ligjërim, bashkëbisedim, ?Menaxhimi në përgjithësi përdorimi i power point, diskutim i rasteve praktike si ?Menaxhimi gjykatave si komponentë specifikedhe puna në grupe të vogla.?Roli i Lidershipit në transformimin e gjykatave

?Arritja objektivave të planifikuara Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorë?Metodat themelore te menaxhimit te rasteveLloji i trajnimit: tryezë pune

Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtra, Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e gjykatave-diskutime në grup dhe studim i rasteve. prokurorive themelore.

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorëLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh 6.10.11 Teknologjia InformativePërfituesit: Kryetarët e gjykatave, gjyqtarët mbikëqyrës, administratorët, ndihmës administratorët. Përfitimet nga teknologjia informative janë mjaft të

theksuara edhe në një mjedis ligjor. Fokusi i këtij moduli trajnues do të jetë në mënyrat në të cilat teknologjia

6.10.10 Shkrimi dhe Arsyetimi Ligjor mund të përmirësojë efikasitetin dhe efektivitetin e punës së gjyqtarëve dhe prokurorëve. Në veçanti ky

Shkrimi dhe arsyetimi ligjor për punën e gjyqtarëve dhe modul do të trajtojë rolin e teknologjisë informative si prokurorëve është jashtëzakonisht i rëndësishëm pasi mjet për organizimin e punëve gjyqësore, organizimin që gjyqtarët dhe prokurorët në punët e tyre të e fakteve dhe bazën ligjore, menaxhimin e projekteve, si përditshme si aktivitet të rregullt kanë shkrimin dhe dhe organizimin dhe paraqitjen e parashtresave me arsyetimin ligjore të akteve të ndryshme për çështjet shkrim apo vendimeve nga gjykata. konkrete. Nevoja për ngritjen e shkathtësive të shkrimit dhe arsyetimit ligjor është theksuar në të gjitha takimet Puna me kompjuter dhe njohja e mirë e programeve me gjyqtarë dhe prokurorë. Kjo nevojë theksohet edhe aplikative është bërë e domosdoshme për çdo vend në raporte të ndryshme të organizatave vendore e pune, puna efikase me kompjuter është çelësi i suksesit ndërkombëtare që mbështesin dhe monitorojnë për çdo individ. Teknologjia e Informacionit ndihmon sistemin gjyqësor. Hartimi i një moduli të trajnimit për gjyqësorin të kryejë përgjegjësitë e saj në mënyrë të çështjen e shkrimit ligjor dhe aftësive të arsyetimit do të duhur, efikase dhe transparente. Me përdorimin e

62 PROGRAMI I PUNËS 2013

Teknologjisë Informative sistemi gjyqësor është i ?kuptojnë rëndësinë e komunikimit të drejtë dhe të arritshëm për të gjithë ata që kërkojnë shërbime qartë, si dhe bartjen e porosisë në mënyrë sa më të gjyqësore. qartë

?kuptojnë rëndësinë e të dëgjuarit me kujdesObjektivat ?demonstrojnë aftësitë në komunikim si në të shkruar

dhe folurSi rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?jenë në gjendje të qartësojnë dilemat, duke qenë të gjendje të: aftë të bëjnë pyetjet të qarta dhe të duhura në kohen e

duhur?bëjnë organizimin e punëve (lëndëve) përmes përdorimit të teknologjisë Përmbajtja ?bëjnë paraqitjen e parashtresave më me efikasitet?bëjnë organizimin më efektiv të agjendës së punës ?Shkathtësitë e komunikimit efektiv?realizojnë hulumtime dhe qasje në burime ligjore ?Komunikimi i qartë (të dëgjuarit aktiv dhe të kuptuarit përmes internetit e drejt)?realizojnë mësimin/trajnimin në distancë (e-learning) ?Përdorimi i metodave të komunikimit

?Bartja e qartë, plotë dhe e kuptueshme e informatës në Përmbajtja të shkruar dhe të folur.

?Hyrje - koncepte të përgjithshme të TI-së Metodologjia trajnuese: Prezantim në PowerPoint, ?Interneti dhe shërbimet e tij ushtrime praktike dhe diskutim i rasteve nga praktika. ?Video konferenca dhe incizimi i zërit?Përdorimi i Office Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë?Përdorimi i MS Outlook Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh?Përdorimi i Internetit dhe e-learning

Përfituesit: gjyqtarët dhe prokurorët e të gjitha Metodologjia trajnuese: Prezantim me MS niveleve PowerPoint, punë praktike dhe diskutime me pjesëmarrësit.

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë 6.10.13 Ushtrime në Gjykim të SimuluarLloji i trajnimit: SeminarPërfituesit: gjyqtarët dhe prokurorët e të gjitha Hyrjeniveleve

Duke vlerësuar si të rëndësishme përgatitjet praktike të gjyqtarëve dhe prokurorëve në çështjet penale dhe

6.10.12 Komunikimi civile dhe me qëllim të rritjes së efektivitet dhe respektimit sa më të plotë të procedurave në çështjet

Komunikimi i gjyqtarëve dhe prokurorëve, veçanërisht penale e civile, ushtrimet praktike përmes simulimit të kur kanë të bëjnë me palët, stafin e gjykatave, publikun gjykimit, ku gjyqtarët do të sprovojnë njohuritë e tyre si dhe përfaqësuesit e mediave është mjaft i praktike duke luajtur rolet e ndara sipas rasteve të rëndësishëm për administrimin e drejtësisë. Zhvillimi i ofruara ne trajnim kanë rëndësi të madhe. një moduli të tillë trajnues do të forcojë aftësitë e

Objektivatkomunikimit të këtyre kategorive gjatë procesit të komunikimit të ndërsjellë. Ky modul trajnimi do të

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në trajtojë teknika dhe forma të avancuara për një gjendje që të:komunikim efektiv dhe do të përqendrohet në aftësitë

që variojnë nga të dëgjuarit aktiv dhe vlefshmëria e tij, ?aplikojnë drejtë dispozitat e Ligjit të Procedurës deri tek përdorimi i metodave më të çmuara të Kontestimore në praktikëkomunik imit dhe për forcimi i normave të ?aplikojnë drejt dispozitat e KPPK-së në praktikëprofesionalizmit përmes gjuhës motivuese dhe jo-?identifikojnë problemet që dalin në praktikë përmes ofenduese. simulimit të gjykimit?eliminojnë mangësitë praktike në zbatim të Objektivatdispozitave procedurale, në rastet civile, penale dhe administrative.Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në

Përmbajtja gjendje që të:

63PROGRAMI I PUNËS 2013

?Prezantim i rastit besimin e publikut.?Leximi i rastit?Ndarja ne grupe

Metodologjia trajnuese: prezantime të shkurtra dhe ?Shqyrtimi i rastit ne grupetrajtimi i skenarëve hipotetik në lidhje me etikën ?Luajtja e roleve – gjyqtar, prokurorë, avokatgjyqësore/prokuroriale, duke shfrytëzuar shembujt të ?Diskutimendryshëm nga praktika.?Vlerësim dhe kritikë

Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimeshMetodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtë në power Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorëpoint, studim rasti, luajtje e roleve, diskutim, vlerësim Përfituesit: gjyqtarët dhe prokurorët e të gjitha dhe kritikë.niveleve.

Kohëzgjatja e trajnimit: disa sesione një ditoreLloji i trajnimit: Simulim i gjykimit

6.10.15 Hetimet në rastet ndërkufitare lidhur me rastet Përfituesit: gjyqtarë dhe prokurorë të të gjitha nivelevee krimit të organizuar dhe korrupsionit

Hyrje6.10.14 Etika gjyqësore

Duke vlerësuar si të rëndësishëm bashkëpunimin Zbatimi i parimeve dhe normave etike për gjyqtarë dhe ndërkufitar lidhur me rastet e krimit të organizuar dhe prokurorë në punën e tyre gjyqësore, por edhe në jetën korrupsionit e në veçanti bashkëpunimin në mes jashtë saj ka një rëndësi të veçantë në forcimin e besimit prokurorisë, policisë dhe organeve tjera shtetërore të publikut. Ky modul do të përqendrohet në idenë se vendore dhe institucioneve ndërkombëtare në besimi i publikut dhe besimi në institucionet gjyqësore çështjet penale, me qëllim të rritjes së efektivitetit, të Kosovës janë drejtpërdrejtë të lidhura ngushtë me trajtimi i kësaj çështje është më se i nevojshëm, sepse sjelljen e gjyqtarëve dhe prokurorëve. Metoda me këtë parandalohet dhe luftohet më me sukses themelore e realizimit të këtij moduli do të bazohet në trafikimi me qenie njerëzore dhe kontrabandimi me hapjen e diskutimit për udhëzimet e zbatueshme etike migrantë. dhe normat e tjera të mirësjelljes, dhe shfrytëzimi i shembujve real të cilët përmbajnë dilema të Objektivatmundshme etike për tu inkurajuar eliminimi i tyre dhe “përqafimi” i një filozofie etike që do të përdoret nga Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjyqtarët dhe prokurorët në rastin e eliminimit të gjendje që të:dilemave të caktuara gjatë kryerjes së veprimtarive të

?identif ikojnë përparësitë dhe problemet e tyre. bashkëpunimit ndërkufitar

Objektivat ?zbatojnë në praktikë rastet që l idhen më bashkëpunimin ndërkufitar

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?identifikojnë ndryshimet që janë bërë në legjislacionet gjendje që të: e shteteve të Ballkanit Perëndimor si vende që mund të

lidhen më bashkëpunim ndërkufitar?identifikojnë përgjegjësitë gjyqësore/prokuroriale ?identifikojnë dëshmitë që mund të shfrytëzohen në ?njohin veprimtaritë jashtë gjyqësore/prokuroriale bazë të bashkëpunimit ndërkufitar?respektojnë të drejtat procedurale të palëve?demonstrojë standarde të larta personale dhe Përmbajtja

ekspertizë ligjore ?ndihmojë në krijimin e një “instikti “ personal për ?Trafikimi me qënje njerëzore – kuptimi dhe elementet

identifikimin dhe zgjidhjen e problemeve etike. ?Kontrabandimi me migrantë – kuptimi dhe elementet ?Karakteristikat e njëjta dhe dalluese në mes trafikimit

Përmbajtja dhe kontranadimit?Identifikimi i dispozitave ligjore të vendeve të Ballkanit

?Parimi i pavarësisë dhe paanësisë Perëndimor, lidhur më Trafikimin dhe Kontrabandimin?Profesionalizmi, integriteti dhe dinjiteti moral i ?Mundësitë e bashkëpunimit ndërkufitar- përparësitë gjyqtarit/prokurorit dhe sfidat?Faktorët që cenojnë këto parime ?Faktorët e brendshëm dhe të jashtëm që zbehin Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër-

64 PROGRAMI I PUNËS 2013

PowerPoint dhe puna në grupe ku diskutohen raste të Organizuarndryshme nga praktika gjyqësore ?Identifikimi i dispozitave ligjore të vendeve të Ballkanit

Perëndimor, lidhur me Krimin e Organizuar dhe Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorë KorrupsioninLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh ?Mundësitë e bashkëpunimit ndërkufitar lidhur me

krimin e organizuar dhe korrupsionin - përparësitë dhe Përfituesit: Prokurorët e Prokurorisë Speciale dhe të sfidatApelit (departamenti i përgjithshëm dhe i krimeve te

Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në rënda), zyrtarët policor nga DTQNJ, Policisë Kufitare dhe power point, diskutim i rasteve nga praktika gjyqësore të Drejtorisë për migrim, zyrtarë të njësisë për mbrojtjen dhe ushtrime në grupe punuese.e viktimave si dhe zyrtarët e Departamentit për

Bashkëpunim Ndërkombëtarë të Ministrisë së Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorëDrejtësisë.Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh

Përfituesit: Prokurorët e Prokurorisë Speciale dhe të 6.10.16 Instrumentet ligjore të BE/KiE për Apelit (departamenti i përgjithshëm dhe i krimeve te bashkëpunimin ndërkufitar në çështjet penale në rënda), zyrtarët policor nga Departamenti i Krimit të rastet e krimit të organizuar dhe korrupsionit. Organizuar, Policisë Kufitare dhe të Drejtorisë për migrim, si dhe zyrtarët e Departamentit për HyrjeBashkëpunim Ndërkombëtarë të Ministrisë së Drejtësisë.Për të pasur sukses në parandalimin dhe luftimin e

krimit të organizuar dhe korrupsionit, prokurorët, gjyqtarët dhe zyrtarët policor duhet që të jenë të njoftuar edhe me instrumentet ligjore të BE/KiE, në mënyrë që këto instrumente të shfrytëzohen sa më mirë dhe sa më drejtë në rastet e bashkëpunimit ndërkufitar. Me qëllim të rritjes së efektivitet dhe suksesit, trajtimi i kësaj çështje është më se i nevojshëm me qëllim që të mbështetet parandalimi dhe luftimi i krimit të organizuar dhe korrupsioni.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

?identifikojnë instrumentet ligjore të BE dhe KiE?identif ikojnë përparësitë dhe problemet e bashkëpunimit ndërkufitar, lidhur me krimin e organizuar dhe korrupsionin?zbatojnë në praktikë rastet që l idhen më bashkëpunimin ndërkufitar, lidhur me krimin e organizuar dhe korrupsionin?identifikojnë ndryshimet që janë bërë në legjislacionet e shteteve të Ballkanit Perëndimor si vende që mund të lidhen më bashkëpunim ndërkufitar, lidhur me krimin e organizuar dhe korrupsionin?identifikojnë dëshmitë që mund të shfrytëzohen në bazë të bashkëpunimit ndërkufitar

Përmbajtja

?Krimi i organizuar – kuptimi dhe elementet ?Korrupsioni – kuptimi dhe elementet ?Karakteristikat e Krimit të Organizuar?Rreziqet e brendshme dhe të jashtme nga Krimi i

65PROGRAMI I PUNËS 2013

6.10.17 Modul - Barazia Gjinore • Aktet nënligjore për zbatimin e LMDHF.

Hyrje Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër teorik, puna në grupe punuese, diskutim i rasteve nga praktika.

Qëllimi i këtij trajnimi është që të vendosë të drejtat e njeriut në një kornizë më të gjerë konceptuale për t'u Kohëzgjatja e trajnimit: Dyditorëdhënë mundësi pjesëmarrësve të krijojnë lidhje mes Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimeshkoncepteve të tyre jetësore me konceptin e të drejtave Përfituesit: Gjyqtarë të gjykatave themelore, prokurorë, të njeriut, interpretimin të këtyre të drejtave, bazuar në mbrojtësit e viktimave, përfaqësuesit e Qendrave për dispozitat përkatëse të instrumenteve ndërkombëtare Punë Sociale dhe Policia e Kosovës.dhe legjislacionit vendor, duke theksuar në mënyrë të pashmangshme pengesat kryesore që hasen në zbatimin e tij. 6.10.18 Legjislacioni tatimor dhe procedurat

Në këtë kontekst do të trajtohen edhe çështjet e Hyrjepronësisë dhe të trashëgimisë, çështjet pronësore në procedurën e shkurorëzimit dhe ndarjes së pasurisë në Angazhimet e Administratës Tatimore të Kosovës, mes bashkëshortëve, problemet në praktikën fokusohen në zgjerimin e bazës tatimore dhe gjyqësore si dhe ndikimi e pasojat e tyre në jetën mbledhjen e shumës së duhur të tatimit nga shoqërore të gruas: humbja e kujdestarisë ndaj tatimpaguesit të cilët janë të obliguar që të deklarojnë fëmijëve, mungesa e pronësisë së biznesit, edukimi i detyrimet tatimore në mënyrë të duhur dhe korrekte fëmijëve e gjithashtu edhe dhuna në familje. Në fokus sepse shmangia nga tatimi ndikon në uljen e buxhetit të trajtimit të do të jenë çështjet procedurale dhe të Kosovës dhe krijimin e të hyrave materiale në mënyrë problemet që hasen në praktikë lidhur me caktimin e të paligjshme. Shtjellimi i çështjeve që kanë të bëjnë me urdhrit për mbrojtje dhe urdhrit për mbrojtje zbulimin, hetimin dhe luftimin e shmangieve tatimore emergjente te rastet e dhunës në familje, me theks të si dhe veprave penale në fushën e tatimeve, e shtron veçante të dhunës ndaj grave, si dhe aktet nënligjore- nevojën që gjyqtarët dhe prokurorët të njihen me masat mbrojtëse për zbatimin e LMDHF. rastet praktike, trajtimin, efektet dhe dënimet e

aplikueshme që kanë të bëjnë me këto shkelje. Objektivat

ObjektivatSi rezultat i këtij trajnimi, pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të: Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në

gjendje që të:?interpretojnë nocionet e barazisë gjinore dhe mbrojtjen e të drejtave të gruas sipas instrumenteve ?zbatojnë dispozitat lidhur me parandalimin e ndërkombëtare dhe ligjeve vendore shmangjes nga tatimi; ?interpretojnë dhe zbatojnë dispozitat lidhur me të ?përkufizojnë elementet e veprës penale, shmangia drejtat pronësore të grave, në veçanti te rastet e nga tatimi;trashëgimisë dhe ndarjes së pasurisë së përbashkët të ?njihen me trajtimin, efektet dhe dënimet e bashkëshortëve. aplikueshme;?interpretojnë dispozitat ligjore për dhunën në familje dhe çështjet kryesore procedurale Përmbajtja?caktojnë dhe dallojnë llojet e masave të mbrojtës kundër dhunës në familje Në kuadër të kësaj tryeze do të trajtohen këto çështje:?interpretojnë dhe zbatojnë aktet nënligjore për zbatimin e LMDHF. ?Marrëdhëniet ndërmjet ATK-së dhe gjyqësorit;

?Shmangie nga taksat doganore dhe shkeljet më të Përmbajtja shpeshta;

?Bashkëpunimi i zyrtarëve doganor me prokurorët;?Trajtimi i çështjeve të barazisë gjinore dhe mbrojtja e të ?Kontestet tatimore dhe proceset e ankesës;drejtave të gruas në instrumentet ndërkombëtare?Dhuna në familje, çështjet kryesore procedurale dhe Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në llojet e masave që mund t`i përmbajë një Urdhër për PowerPoint, puna ne grupe, studime rastesh nga mbrojtje dhe Urdhër për mbrojtje emergjente praktika gjyqësore dhe diskutime?Të drejtat pronësore të grave

66 PROGRAMI I PUNËS 2013

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë ?Të kuptuarit e procedurave për vendosjen e statusit të Lloji i trajnimit: Tryeze diskutimesh refugjatit (standardet ndërkombëtare dhe Ligji mbi Përfituesit: Gjyqtarët nga gjykatat themelore Azilin në Kosovë), (departamenti i përgjithshëm – divizioni që do të

Metodologjia trajnuese: Prezantim në power point, merren me shqyrtimin kërkesave që kanë të bëjnë me diskutim i rasteve nga praktika ndërkombëtare dhe çështje tatimore si dhe gjyqtar e që do të gjykojnë kombëtare dhe puna në grupe.çështjet penale në rastet kur ka vepër penale për shkak

të shmangies tatimore) si dhe prokuroret nga Kohëzgjatja e trajnimit: Tre ditorëProkuroria Themelore (Departamenti i krimeve të Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh përgjithshme).Përfituesit: Gjyqtarët nga gjykatat themelore si dhe prokurorët nga prokuroria themelore (mundësisht edhe gjyqtarët nga gjykatat tjera) 6.10.19 Vendosja e Statusit të Refugjatit – E drejta

ndërkombëtare dhe legjislacioni në fuqi në Kosovë

6.11 Lëmia Kundërvajtëse Hyrje

6.11.1 Ligji i ri për Kundërvajtje në Kosovë Shtetet përkatëse dhe Zyra e Komisionarit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për Refugjatë (UNHCR) kanë për

Hyrjeobligim të sigurojnë një mbrojtje ndërkombëtare për refugjatët. Procesi, me anë të cilit autoritetet përkatëse

Ligji i ri i kundërvajtjeve sipas të cilit funksionojnë të shtetit të pranimit ose UNHCR-ja vendos nëse një gjykatat e kundërvajtjes, është në proces të hartimit, individ i cili kërkon mbrojtje ndërkombëtare është prandaj është më se e nevojshme që të organizohen refugjatë – pra ai ose ajo i plotëson kriteret e pranimit disa trajnime me gjyqtarë të kundërvajtjes me qëllim të sipas instrumenteve ndërkombëtare ose legjislacionit trajtimit të çështjeve që janë risi dhe që do të kenë kombëtar të atij shteti – i referohet si “Vendosja e Statusit rëndësi kyçe në punën e gjykatave (apo divizioneve që të Refugjatit”. Kohëve të fundit kjo çështje ka filluar të do të jenë në të ardhmen) për kundërvajtje.gjej zbatim edhe në Kosovë, prandaj trajtimi i saj në

kuadër të trajnimit për gjyqtarë e prokurorë është e Objektivatnevojshme.

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Objektivatgjendje të:

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?njoftohen me risitë e ligjit të ri për kundërvajtjetgjendje që të:?aplikohen drejtë dispozitat e ligjit të ri?përcaktohen në mënyrë të drejtë parimet e ?kuptojnë elementet themelore të vendosjes së statusit procedurëstë refugjatit,

?kuptojnë se kush është përgjegjës për të vendosur Përmbajtja nëse dikush është refugjat dhe çfarë procedurash

mund të zbatohen për këtë qëllim,?Nocioni i veprës kundërvajtëse?kuptojnë konceptin e persekutimit dhe elemente tjerë ?Parimet në procedurën kundërvajtëse që ndërlidhen me largimin nga vendi i origjinës,?Dallimi me veprat tjera?kuptojnë kriteret bazë për vendosjen e statusit të

refugjatit brenda kuptimit të Konventës së OKB-së të Metodologjia e trajnimit: Prezantim ne PowerPoint, vitit 1951 dhe legjislacionit në fuqi në Kosovë; ndarja në grupe punuese dhe diskutim i rasteve nga praktikaPërmbajtja

Lloji i trajnimit: PunëtoriÇështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të Kohëzgjatja: Një ditorëjenë:Përfituesit: Gjyqtarët e kundërvajtjes

?Të vendosurit se kush është refugjat, ?Kriteret e pranueshmërisë dhe përjashtueshmërisë

6.11.2 Aksidentet në komunikacionin rrugorsipas Konventës 1951 dhe Ligjeve në fuqi në Kosovë ?Të kuptuarit e elementeve kyçe lidhur me pushimin

Hyrjedhe ndërprerjen e statusit të refugjatit,

67PROGRAMI I PUNËS 2013

Vlerësimi i drejtë i veprimit inkriminues, që përcakton gjendje të:kundërvajtjen e paraparë në ligjin për sigurinë në komunikacion rrugor, dhe cilësimi juridik i atij veprimi ?zbatojnë drejtë dispozitat përkatëse ligjore për të është shumë i rëndësishëm. Gjatë vendosjes në miturprocedurën ankimore është vërejt një mangësi në ?zhvillojnë procedurën kundërvajtëse ndaj të miturve, punën e gjyqtarëve të gjykatave komunale për sipas dispozitave ligjorekundërvajtje. ?identifikojnë deh dallojnë masat ndaj të miturve

Objektivat Përmbajtja

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?Kushtet për fillimin e procedurës ndaj të miturve gjendje që të: ?Prioriteti i zhvillimit të procedurës kundërvajtëse

?Procedura e ballafaqimit për të mitur?përcaktojnë në mënyrë të drejtë veprimin inkriminues kundërligjor Metodologjia e trajnimit: prezantim i shkurtër, ?identifikojnë shkaqet e aksidentit rrugor demonstrim i rasteve nga praktika dhe punë në grupe ?aplikojnë drejtë dispozitën ligjore, neni 352 i LSKRR punuese.

Kohëzgjatja: Një ditorëPërmbajtja Përfituesit: Gjyqtarët për kundërvajtje

?Kyçja nga rruga dytësore në rrugën kryesore?Anashkalimi si shkak i aksidentit rrugor 6.11.4 Ligji mbi Rendin dhe Qetësinë Publike?Neni 352 i LKSKRR, në rastet e aksidentit

HyrjeMetodologjia e trajnimit: Ligjërim, prezantim me power point, pune në grupe dhe diskutime të rasteve Një numër i konsiderueshëm i çështjeve të cilat praktike vendosen në gjykatat komunale për kundërvajtje janë

nga lëmia e mbrojtjes së rendit dhe qetësisë publike, të Lloji i trajnimit: Tryeze diskutimesh cilat janë çështje jo pak të ndjeshme dhe herë herë me Kohëzgjatja: Një ditorë elemente jo shumë të qarta në pikëpamje të veprimeve Përfituesit: Gjyqtarët për kundërvajtje dhe zyrtarë të që kryhen nga kryesit gjë që gjyqtarët i vë para policisë së Kosovës. dilemave.

Objektivat6.11.3 Procedura kundërvajtëse ndaj kryesve të mitur të kundërvajtjeve Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në

gjendje që të:Hyrje:

?identifikojnë kundërvajtjet kundër rendit dhe qetësisë Çështjet e rëndësishme për shoqërinë tonë, është publikemirëqenia e të miturit, andaj reagimet e gjyqtarëve në ?përkufizojnë veprimin e sjelljes arroganteprocedurë ndaj kryesve të veprës kundërvajtëse duhet ?dallojmë vendin publik nga ai jo publik të janë të shpejta dhe efikase, për këtë edhe është e nevojshme të mbahen trajnime. Përmbajtja

Objektivat ?Neni 5 i ligjit mbi rendin dhe qetësinë publike?Përleshja - kuptimi i nocionit

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në

68 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Vendi publik Përfituesit: Gjyqtarët për Kundërvajtje

Metodologjia e trajnimit: prezantim përmes power point, diskutim i rasteve praktike dhe puna në grupe 6.11.6 Pozita e gjyqtarëve për kundërvajtje në

strukturën e re të gjyqësoritLloji i trajnimit: Tryeze e diskutimeveKohëzgjatja: Një ditorë Hyrje Përfituesit: Gjyqtarët për kundërvajtje dhe policia e Kosovës Struktura organizative e gjykatave me Ligjin e ri mbi

Gjykatat ndryshon rrënjësisht, me këtë edhe pozita dhe kompetencat e gjyqtarëve dallojnë. Andaj, duhet

6.11.5 Aktvendimi dhe arsyetimi e tij diskutuar për pozitat e gjyqtarëve për kundërvajtje në sistemin e ri me qëllim që gjithçka të jetë funksionale në

Hyrje momentin e aplikimit të ligjeve të reja.

Me aktvendim në procedurën kundërvajtëse vendoset Objektivatobjekti i kërkesës. Me rastin e përpilimit të aktvendimit

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në në mënyrë të plotë duhet të prezantohen aktet, gjendje të:rrethanat dhe arsyet me të cilat është bazuar me rastin e

zbatimit të dispozitave ligjore ndaj të pandehurit dhe ?zbatonin drejtë dispozitat lidhur me kompetencat e veprës kundërvajtëse të cilën e ka kryer.gjyqtarëve për kundërvajtje?zbatojnë drejtë procedurën kundërvajtëse edhe në Objektivatstrukturën e re të gjykatave?zbatojnë drejtë institutet e reja të përfshira në lëminë Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në kundërvajtësegjendje që të:

Përmbajtja ?kuptojnë rëndësinë e aktvendimit dhe arsyetimit të tij?përshkruajnë faktet dhe provat relevante të

?Trajtimi i të gjitha ndryshimeve ligjoreaktvendimit meritor?Pozita dhe roli i gjyqtarit për kundërvajtje në sistemin e ?njihen me vështirësitë e gjetura në praktikë dhe ri gjyqësoreliminimi i tyre?Struktura ligjore dhe funksioni i gjyqtarëve për kundërvajtjePërmbajtja

Metodologjia e trajnimit: Ligjërim i shkurt me power ?Përpilimi i aktvendimit point dhe diskutime interaktive.?Arsyetimi për faktet dhe provat relevante

?Arsyetimi lidhur me matjen e dënimit posaçërisht Kohëzgjatja: Një ditorëgjatë shqyrtimit të dënim burgimitLloji i trajnimit: tryezë diskutimeshPërfituesit: Gjyqtarët për kundërvajtje të dy niveleveMetodologjia e trajnimit: Prezantim i shkurtër me

power point, puna në grupe dhe diskutime të rasteve praktike

Lloji i trajnimit: Tryeze diskutimeshKohëzgjatja:Një ditorë

69PROGRAMI I PUNËS 2013

Ky program trajnimi përfshinë organizimin e kurseve të ?Të njoftohen me ndryshimit në pjesën e përgjithshme posaçme të aftësimit për gjyqtarë dhe prokurorë që dhe të veçantëjanë apo që do të avancohen brenda sistemit gjyqësor ?Të përgatitën gjyqtarët dhe prokurorët për zbatimin e dhe prokurorial të Kosovës. Gjithashtu edhe gjyqtarët Kodit të ri Penaldhe prokurorët të cilët kanë ndërruar profilet, nivelet ?Të aplikojnë drejtë institutet e reja në momentin e apo departamentet ose janë emëruar për herë të parë hyrjes në fuqi të Kodit Penal të rido të përfshihen në këtë program. Programi i Trajnimeve për Avancim, me modulet Përmbajtja trajnuese qofshin profesionale apo për ngritjen e

Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të shkathtësive ndërpersonale do të ju ofrojnë gjyqtarëve jenë:dhe prokurorëve ngritje profesionale në kuadër të

nivelit të kompetencave përkatëse. ?Veprat reja në Kod?Institutet e reja ne Kod dhe ndryshimet e instituteve 7.1 Struktura e programit trajnues për avancimekzistuese

○ Gjatë zbatimit praktik të tij, Programi i Trajnimeve për Metodologjia trajnuese:prezantime, diskutime Avancim do të ndahet në:interaktive dhe ushtrime○ Program trajnues sipas profilit (për gjyqtarë apo Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditor prokurorë); Lloji i Trajnimit: Seminar○ Program trajnues sipas kategorive të gjyqtarëve dhe

prokurorëve (gjyqtarë apo prokurorë që para Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët nga niveli emërimit kanë ushtruar këtë funksion dhe ata që për themelor dhe i apelit (departamenti i krimeve të rënda, herë të parë emërohen)departamenti i përgjithshëm dhe departamenti për të ○ Program trajnues sipas nivelit të gjykatave dhe mitur ), si dhe gjyqtarët e Gjykatës Supreme dhe prokurorive (apelit dhe themelore)prokurorët e Prokurorisë së Shtetit dhe Prokurorisë ○ Program trajnues sipas departamenteve dhe Speciale.divizioneve të gjykatave dhe prokurorive

7.2 Departamenti i përgjithshëm7.2.1.2 Risitë e Kodit të Procedurës Penale

Për gjyqtarët dhe prokurorët të cilët për herë të parë Hyrjejanë emëruar në këto funksione e të cilët janë të

angazhuar në kuadër të Departamentit të Përgjithshëm Në fushën e procedurës penale do të ketë risi si pasojë e të Gjykatave dhe Prokurorive Themelore do të ndryshimeve në Kodin e Procedurës Penale i cili pritet të organizohen trajnime në temat si më poshtë. miratohet dhe hyjë në fuqi në vitin 2013. Këto risi janë shumë të rëndësishme prandaj është imediate që gjyqtarët dhe prokurorët nëpërmes trajnimeve efektive 7.2.1 Fusha penaletë njoftohen me këto risi në mënyrë që sa më shpejtë dhe me profesionalizëm ato të aplikohen në praktikë.7.2.1.1 Risitë e Kodit Penal

ObjektivatHyrje

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Kodi i ri Penal, ka inkriminuar disa vepra të reja penale të gjendje të:cilat me kodin e mëparshëm nuk kanë qenë të

sanksionuara si vepra penale. Me këtë Kod Penal janë ?Identifikojnë risitë në KPPKbërë ndryshime të shumta, si në pjesën e përgjithshme ?Aplikojnë institutet e reja në momentin e hyrjes në fuqi ashtu edhe në pjesën e veçantë, prandaj është e të Kodit të Procedurës Penalenevojshme që gjyqtarët dhe prokurorët të njoftohen

me institutet e reja të parashikuara me këtë kod. Përmbajtja

Objektivat Çështjet që do të trajtohen gjatë këtij trajnimi do të jenë:

?Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

?Kompetenca lëndore dhe territoriale dhe përbërja e ?Të identifikojnë kapitujt e ri, veprat e reja penale dhe

gjykatësinstitutet e reja

7. PROGRAMI I TRAJNIMEVE PËR AVANCIM (PTA)

70 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Aktakuza dhe shqyrtimi fillestar i aktakuzës?Shqyrtimi kryesor dhe?Institutet e reja në Kodin e Procedurës Penale

Metodologjia trajnuese: prezantime, diskutime interaktive dhe prezantim i listës së ndryshimeve

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditor Lloji i Trajnimit: Tryezë punePërfituesit: Gjyqtarët si dhe prokurorët të të gjitha niveleve.

7.2.2 Fusha civile

7.2.2.1 Risitë e Ligjit për Marrëdhëniet e Detyrimeve

Hyrje

Ligji i ri për Marrëdhëniet e Detyrimeve ka sjellë risi sa i përket parimeve të përcaktuara me këtë ligj, disa lloje të kontratave si dhe kohën e zbatimit të këtij ligji. Është me rëndësi të bëhen dallimet në mes të ligjit të ri dhe atij të vjetër.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

?Njohin risitë që sjellë Ligji i ri mbi Detyrimet?Identifikojnë kontratat e reja sipas këtij ligji dhe?Kuptojnë kohën e zbatimit të Ligjit të ri mbi detyrimet

Përmbajtja e modulit:

?Risit që sjellë Ligji i ri mbi Detyrimet?Kontratat të reja sipas ligjit të ri?Koha e zbatimit të ligjit të ri mbi detyrimet

Kohëzgjatja e modulit: 1 ditor

7.2.2.2 Risitë e ndryshimeve në Ligjin e Procedurës Kontestimore

Hyrje

Ligji i Procedurës Kontestimore është në procedurë të ndryshimit dhe plotësimit, prandaj paraqitet nevoja që në fazat e hershme të hyrjes në fuqi të këtyre ndryshimeve, duhet të organizohen trajnime në mënyrë që të mbështeten gjyqtarët në zbatimin e drejtë të ndryshimeve të reja.

Objektivat

71PROGRAMI I PUNËS 2013

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Kohëzgjatja: Një ditorëgjendje të: Lloji i trajnimit: Trajnim

Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave të gjitha niveleve.?Identifikojnë ndryshimet e ligjit?Zbatojnë drejtë institutet e reja

7.2.3.2 Kompetenca e prokurorive në kuptim të Ligjit Përmbajtja për Prokurorin e Shtetit

Trajtimi i të gjitha ndryshimeve të ligjit Hyrje

?Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurt i përcjell me Ligji i ri për Prokurorin e Shtetit hyn në fuqi nga janari power point, paraqitje e rasteve nga praktika, puna në 2013. Ky ligj rregullon ndryshe organizimin struktural të grupe dhe diskutime interaktive prokurorive në Kosovë si dhe kompetencat e

prokurorive sipas kësaj strukture të re. Është mjaft e Kohëzgjatja: Një ditorë nevojshme dhe me rëndësi që kjo temë të trajtohet në Lloji i trajnimit: seminar mënyrë të veçantë me qëllim që në fillim të zbatimit të Përfituesit: gjyqtarët e gjykatave të të gjitha niveleve. këtij ligji, sfidat do të jenë më lehtë për tu tejkaluar.

Objektivat7.2.3 Kompetenca e gjykatave dhe prokurorive në kuptim të Ligjit për Gjykata dhe Ligjit për Prokurorin e Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Shtetit gjendje që të:

7.2.3.1 Kompetenca e gjykatave në kuptim të Ligjit për ?identifikojnë organizimin dhe kompetencat e Gjykata prokurorive të rregullta dhe asaj speciale

?zbatojnë dispozitat ligjore që lidhen me kompetencën Hyrje e prokurorive

Ligji për Gjykata hyn në fuqi nga janari 2013. Ky ligj Përmbajtjarregullon ndryshe organizimin struktural të gjyqësorit në Kosovë si dhe kompetencat e gjykatave sipas kësaj ?Kompetenca e Prokurorisë Themelorestrukture të re. Prandaj është me rëndësi që kjo temë të ?Kompetenca e Prokurorisë së Apelittrajtohet në mënyrë të veçantë pasi që në fillim të ?Kompetenca e Prokurorisë Specialezbatimit të këtij ligji sigurisht se do të ketë vështirësi të ?Kompetenca e Prokurorisë së Shtetittheksuara.

Metodologjia trajnuese: Ligjërim i shkurtër me power Objektivat point, diskutim i rasteve nga praktika dhe puna në

grupe.Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: Kohëzgjatja: Një ditorë

Lloji i trajnimit: Trajnim?identifikojnë organizimin dhe kompetencat e Përfituesit: prokurorët e prokurorive të gjitha niveleve.gjykatave të rregullta?zbatojnë dispozitat ligjore që lidhen me kompetencën e gjykatave 7.2.4 Menaxhimi i rasteve

Përmbajtja Zhvillimi i këtij moduli trajnues do të përqendrohet në trajtimin e teknikave të menaxhimit të rasteve

?Kompetenca e Gjykatës Themelore individuale nga gjyqtarët, në krahasim me menaxhimin ?Kompetenca e Gjykatës së Apelit e fluksit të rasteve me të cilat merren gjykatat dhe sfidat ?Kompetenca e Gjykatës Supreme që paraqiten me këtë rast. Ky modul trajnimi do të

bazohet në konceptin që nëse një gjyqtar merr Metodologjia trajnuese: prezantimi i shkurtër, përgjegjësinë për një rast në një fazë të hershme të diskutim lidhur me temat në vështrim të rasteve procedurës, ai do të ketë mundësinë për të menaxhuar konkrete praktike. rastin në mënyrën më efikase të mundshme sidomos

nëse gjyqtari vë në veprim teknika të veçanta. Kjo

72 PROGRAMI I PUNËS 2013

gjithashtu do të theksojë dobinë e një konference para 7.2.5 Shkrimi dhe Arsyetimi Ligjor seancës gjyqësore kryesore dhe planifikimi i menaxhimit të rasteve. Shkrimi dhe arsyetimi ligjor për punën e gjyqtarëve dhe

prokurorëve është jashtëzakonisht i rëndësishëm pasi Objektivat që gjyqtarët dhe prokurorët në punët e tyre të

përditshme si aktivitet të rregullt kanë shkrimin dhe Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në arsyetimin ligjore të akteve të ndryshme për çështjet gjendje të: konkrete. Nevoja për ngritjen e shkathtësive të shkrimit

dhe arsyetimit ligjor është theksuar në të gjitha takimet ?Kuptojnë natyrën dhe rëndësinë e menaxhimit të me gjyqtarë dhe prokurorë. Kjo nevojë theksohet edhe rasteve; në raporte të ndryshme të organizatave vendore e ?Identifikojnë vështirësitë të cilat janë prezente në ndërkombëtare që mbështesin dhe monitorojnë praktikën tonë gjyqësore; sistemin gjyqësor. Hartimi i një moduli të trajnimit për ?Jenë në gjendje të zbatojnë praktikat më të mira në çështjen e shkrimit ligjor dhe aftësive të arsyetimit do të menaxhimin e rasteve. shërbej në ngritjen e shkathtësive praktike për gjyqtarët

dhe prokurorët. Ky modul do të ndihmonte dhe Përmbajtja promovonte përdorimin e metodave dhe teknikave më

të avancuara me rastin e shkrimit të vendimeve dhe ?Kuptimi i menaxhimit të rasteve; dokumenteve tjera ligjore si punë primare në ushtrimin ?Parimet themelore të menaxhimit të rasteve; e funksioneve të tyre dhe synohet të ngritët në radhë të ?Teknikat kryesore të menaxhimit të rasteve; parë cilësia por edhe efikasiteti i punës së gjyqtarëve

dhe prokurorëve.Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Power-Point, diskutime me pjesëmarrësit dhe studime Objektivattë rasteve nga praktika gjyqësore.

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të:

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorLloji i trajnimit: Tryezë diskutimesh ?Avancojnë njohuritë e tyre për shkrimin dhe Përfituesit: të gjithë gjyqtarët dhe prokurorët. arsyetimin ligjor

?Njohin metodat më të avancuara të shkrimit dhe ?Shkathtësitë e komunikimit efektivarsyetimit ligjor ?Komunikimi i qartë (të dëgjuarit aktiv dhe të kuptuarit ?Ngritin cilësinë e shkrimit, analizës dhe arsyetimit të e drejt)vendimeve gjyqësore ?Përdorimi i metodave të komunikimit

?Bartja e qartë, plotë dhe e kuptueshme e informatës në Përmbajtja të shkruar dhe të folur.

?Shkrimi ligjor Metodologjia trajnuese: Prezantim në PowerPoint, ?Arsyetimi ligjor ushtrime praktike dhe diskutim i rasteve nga praktika. ?Procesi i shkrimit dhe arsyetimit ligjor?Metoda ç-l-a-p (siç njihet ndryshe IRAC) Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorë

Lloji i trajnimit: Tryezë diskutimeshMetodologjia trajnuese: Ligjërim, bashkëbisedim, Përfituesit: gjyqtarët dhe prokurorët e të gjitha përdorimi i power point, diskutim i rasteve praktike si niveleve dhe puna në grupe të vogla.

Kohëzgjatja e trajnimit: Dy ditorë

Lloji i trajnimit: tryezë pune

Përfituesit: Gjyqtarët dhe prokurorët e gjykatave-prokurorive themelore.

7.2.6 Komunikimi

Komunikimi i gjyqtarëve dhe prokurorëve, veçanërisht kur kanë të bëjnë me palët, stafin e gjykatave, publikun si dhe përfaqësuesit e mediave është mjaft i rëndësishëm për administrimin e drejtësisë. Zhvillimi i një moduli të tillë trajnues do të forcojë aftësitë e komunikimit të këtyre kategorive gjatë procesit të komunikimit të ndërsjellë. Ky modul trajnimi do të trajtojë teknika dhe forma të avancuara për një komunikim efektiv dhe do të përqendrohet në aftësitë që variojnë nga të dëgjuarit aktiv dhe vlefshmëria e tij, deri tek përdorimi i metodave më të çmuara të komunik imit dhe për forcimi i normave të profesionalizmit përmes gjuhës motivuese dhe jo-ofenduese.

7.2.7 Ushtrime në Gjykim të SimuluarObjektivat

HyrjeSi rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje që të: Duke vlerësuar si të rëndësishme përgatitjet praktike të

gjyqtarëve dhe prokurorëve në çështjet penale dhe ?Kuptojnë rëndësinë e komunikimit të drejtë dhe të civile dhe me qëllim të rritjes së efektivitet dhe qartë, si dhe bartjen e porosisë në mënyrë sa më të respektimit sa më të plotë të procedurave në çështjet qartë penale e civile, ushtrimet praktike përmes simulimit të ?Kuptojnë rëndësinë e të dëgjuarit me kujdes gjykimit, ku gjyqtarët do të sprovojnë njohuritë e tyre ?Demonstrojnë aftësitë në komunikim si në të shkruar praktike duke luajtur rolet e ndara sipas rasteve të dhe folur ofruara ne trajnim kanë rëndësi të madhe. ?Jenë në gjendje të qartësojnë dilemat, duke qenë të

Objektivataftë të bëjnë pyetjet të qarta dhe të duhura në kohen e duhur

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Përmbajtja gjendje që të:

74 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Aplikojnë drejtë dispozitat e Ligjit të Procedurës HyrjeKontestimore në praktikë?Aplikojnë drejt dispozitat e KPPK-së në praktikë Është e domosdoshme që të trajtohet kjo materie ?Identifikojnë problemet që dalin në praktikë përmes posaçërisht para gjyqtarëve të rinj që për herë të parë e simulimit të gjykimit ushtrojnë këtë funksion, numri i të cilëve është ?Eliminojnë mangësitë praktike në zbatim të relativisht i madh. Kjo për faktin se më herët nuk kanë dispozitave procedurale, në rastet civile, penale dhe pasur njohuri për natyrën e këtyre veprave dhe administrative. rrjedhën e procedurës kundërvajtëse dhe zbatimit të

drejtë të dispozitave të Ligjit mbi Kundërvajtjet.

Përmbajtja Objektivat

?Prezantim i rastit?Leximi i rastit Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?Ndarja ne grupe gjendje të:

?Mësojnë kuptimin e veprës kundërvajtëse;?Dallojnë veprat kundërvajtëse nga veprat tjera; ?Identifikojnë procedurën dhe mënyrën e zbatimit të Ligjit mbi Kundërvajtjet dhe ligjeve specifike.

Përmbajtja e modulit

?Fillimi dhe zhvillimi i procedurës kundërvajtëse?Masat për sigurimin e pranisë së të pandehurit në procedurë kundërvajtëse?Marrja në pyetje e të pandehurit?Marrja në pyetje e dëshmitarit?Këqyrja e vendit dhe ekspertimi?Aktvendimi mbi kundërvajtjet-mjetet juridike?Komunikimi, përpilimi dhe dorëzimi i aktvendimit mbi kundërvajtjet?Prapësimi si mjeti rregullt juridik?Kërkesa për përsëritjen e procedurës

Kohëzgjatja e modulit: 1 ditor

7.2.8.2 Trajnimi i avancuar për gjyqtarët e kundërvajtjes

?Shqyrtimi i rastit ne grupe?Luajtja e roleve – gjyqtar, prokurorë, avokat Hyrje?Diskutime?Vlerësim dhe kritikë Ne procedurën e kundërvajtës kryesit mund ti Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtë në power shqiptohet dënimi me gjobë dhe dënimi me point, studim rasti, luajtje e roleve, diskutim, vlerësim kohëzgjatje me maksimum prej 60 ditësh për dhe kritikë. kundërvajtje të rënda. Meqë dënimet e shqiptuara në

shumicën e rasteve janë alternative duhet diskutuar Kohëzgjatja e trajnimit: disa sesione një ditore rrethanat kur duhet shqiptuar dënimi me gjobë, dënim Lloji i trajnimit: Simulim i gjykimit burgimi si dhe masa e qortimit. Gjithashtu është e Përfituesit: gjyqtarë dhe prokurorë të të gjitha niveleve rëndësishme të flitet për institutin e zbutjes së dënimit

dhe për aplikimit e nenit 267 të ligjit për kundërvajtje me që ka të bëj me ekzekutimin e dënimit.

7.2.8 Kundërvajtje

Objektivat7.2.8.1 Gjyqtarët fillestar të kundërvajtjes

75PROGRAMI I PUNËS 2013

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në Hyrjegjendje të:

Aktualiteti për parandalimin dhe luftimin e krimit të ?Njohin llojet e dënimeve organizuar dhe ngritja e kapaciteteve profesionale të ?Analizojnë kushtet dhe rrethanat për shqiptimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve lidhur me krimin e masave mbrojtëse dhe organizuar e bëjnë të domosdoshëm organizmin e ?Dallojnë rastet kur mund të aplikojnë institutin e trajnimeve për gjyqtarët dhe prokurorët lidhur me këtë zbutjes së dënimit çështje të ndjeshme dhe shumë komplekse.

Përmbajtja e Modulit Objektivat

?Dënimi me gjobe dhe dënimi me burg Përfituesit si rezultat i këtij sesioni do të jenë në gjendje ?Masa e qortimit të:?Kushtet dhe rrethanat për shqiptimin e masave mbrojtëse ?Identifikojnë karakteristikat e krimit të organizuar,?Aplikimi i nenit 9 i Ligjit mbi Kundërvajtjet ?Identifikojnë llojet e veprave penale që hyjnë në krimin ?Aplikimi i nenit 267 i Ligjit Mbi Kundërvajtjet e organizuar,

?Bëjnë dallimin e trafikimit më njerëz dhe veprave tjera Kohëzgjatja e modulit: 1 ditor p e n a l e t ë n g j a s h me,

?Analizojnë trafikimin e narkotikëve të rrezikshëm dhe substancave tjera psikotrope,

7.3 Departamenti për Krime të Rënda ?Identifikojnë veprat penale lidhur me pastrimin e parave ekonominë jo-formale

7.3.1 Moduli: Kundër-korrupsioniPërmbajtja e Modulit

Hyrje?Karakteristikat e krimit të organizuar

Korrupsioni është një prej sfidave dhe rreziqeve më të ?Krimet në fushën financiaremëdha që sulmon një shoqëri demokratike dhe ?Krimet në fushën e narkotikëvesundimin e ligjit të një vendi. Andaj aktualiteti për ?Krimet në fushën e trafikimit të qenieve njerëzoreparandalimin dhe luftimin e korrupsionit imponon ?Krimet kundër jetës dhe trupit dhe nevojën për ngritjen e kapaciteteve profesionale të ?Krimet në fushën e ekonomisëgjyqtarëve dhe prokurorëve në këtë fushë sidomos gjyqtarëve dhe prokurorëve të sapoemëruar apo atyre Kohëzgjatja e modulit: 2 ditor që më herët nuk janë marrë me këtë çështje.

Objektivat 7.3.3 Moduli: Krimi kibernetik

Përfituesit si rezultat i këtij sesioni do të jenë në gjendje Hyrje të:

Është veprimtari kriminale e cila kohëve të fundit është ?Identifikojnë elementet e veprave penale korruptive gjithnjë më e shpeshtë si rezultat i zhvillimit të ?Dallojnë format dhe pasojat e korrupsionit si dhe teknologjisë dhe duke qenë se nuk ka mjaftë praktikë ?Njohin format dhe mënyrën e parandalimit dhe gjyqësore, meriton trajtim të veçantë për zbatim të luftimit të këtyre veprave korruptive drejtë të dispozitave ligjore me qëllim të parandalimit

dhe luftimit të krimit kibernetikë me masa konkrete siç Përmbajtja e Modulit janë: parandalimi, zbulimi dhe sanksionimi i shkeljeve të

ligjit përmes sistemeve kompjuterike dhe me qëllim të ?Kuptimi i korrupsionit respektimit të të drejtave të njeriut dhe mbrojtjes së të ?Veprat penale korruptive dhënave personale.

Kohëzgjatja e modulit : 1 ditor Objektivat

Përfituesit si rezultat i këtij sesioni do të jenë në gjendje 7.3.2 Moduli: Krimi i organizuar të:

76 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Identifikojnë dispozitat ligjore vendore dhe Përmbajtja e modulitndërkombëtare që kanë të bëjnë me krimin kibernetikë, ?Nocioni inicimi dhe subjektet në procedurë ?Njohin elementet e veprave penale të krimit administrativekibernetikë, ?Kompetenca dhe të provuarit në procedurën ?Krahasojnë provat elektronike, administrative?Njohin procedurën e ndjekjes dhe konfiskimit tek ?Aktet administrative, llojet dhe mjetet juridike në veprat penale të krimit kibernetikë, procedurën administrative?Zbatojnë bashkëpunimin ndërkombëtar,

Kohëzgjatja e modulit: 3 ditor Përmbajtja e Modulit Përfitues: gjyqtarët që për herë të parë e ushtrojnë

këtë pozitë dhe ata që janë ngritë në nivele më të larta?Veprat penale të krimit kibernetik?Elementet e veprave penale të krimit kibernetik?Provat 7.5 Departamenti për të Mitur?Procedura e ndjekjes te veprat penale të krimit kibernetik 7.5.1 Moduli: Kodi i Drejtësisë për të Mitur?Procedura e konfiskimit te veprat penale të rimit kibernetik Hyrje

Kohëzgjatja e modulit: 2 ditor Programi i trajnimit në fushën e drejtësisë për të mitur, ka për qellim ngritjen e njohurive të vazhdueshme të

Përfitues: gjyqtarët dhe prokurorët që për herë të parë gjyqtarëve dhe prokurorëve për të mitur dhe rritjen e e ushtrojnë këtë pozitë dhe ata që janë ngritë në nivele efikasitetit e respektimin e lirive të të miturve gjatë më të larta zbatimit praktik të legjislacionit në këtë fushë.

Delikuenca e të miturve ka disa veçori dhe karakteristika të përbashkëta me kriminalitetin e personave madhor,

7.4 Departamenti për Çështje Administrative por për shkak të shumë specifikave në aspektin sociologjik-kriminalistik ndahet në kategori të

7.4.1 Moduli: E drejta administrative posaçme. Kodi i Drejtësisë për të Mitur përcakton procedura të veçanta për të miturit si kryes të veprave

Hyrje penale dhe prezanton koncepte dhe institute të reja në legjislacionin dhe administrimin e drejtësisë për të

Meqenëse gjyqësori i Kosovës prej vitit 2013 do të mitur në Kosovë. Ky Kod siguron mbrojtje më të madhe riorganizohet, është e domosdoshme që gjyqtarët të ligjore për të miturit në konflikt me ligjin, megjithatë cilët do të punojnë në çështjet administrative të njohin efikasiteti i tij varet në mënyrë të pashmangshme nga elementet e kësaj procedure, parimet themelore nga të shkalla e implementimit nga ana e gjyqtarëve, cilat udhëhiqet kjo procedurë dhe të përfitojnë prokurorëve dhe profesionistëve të drejtësisë për të shkathtësi të reja për një hartim dhe arsyetim sa më të mitur. mirë të vendimeve gjyqësore.

ObjektivatObjektivatPërfituesit si rezultat i këtij sesioni do të jenë në gjendje Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në të: gjendje që të:

?interpretojnë qëllimin, llojet e masave dhe dënimeve ?Njohin elementet e procedurës administrativetë zbatueshme ndaj të miturve?Dallojnë parimet themelore dhe llojet e procedurave ?shqiptojnë masat e diversitetitadministrative si dhe?interpretojnë qëllimin, llojet dhe kohëzgjatjen e ?Njohin kompetencën lëndore dhe territoriale në masave edukueseprocedurën administrative?identifikojnë fazat dhe karakteristikat e ndryshme të ?Dallojnë llojet e mjeteve provuese në procedurën procedurësadministrative?mësojnë për vendimet e trupit gjykues?Identifikojnë aktet administrative?shpjegojnë për mjetet juridike?Njohin llojet dhe mjetet juridike në procedurën ?mësojnë vlerën e standardeve ndërkombëtare në administrativelëmin e drejtësisë për të mitur

77PROGRAMI I PUNËS 2013

?demonstrojnë aplikimin praktik të dispozitave të Pjesa e Katërtcekura?njohin instrumentet ndërkombëtare në fushën e ?Fëmija si Dëshmitar dhe i Dëmtuardrejtësisë për fëmijë?identifikojnë rolin e fëmijës së dëshmitar dhe i dëmtuar Metodologjia trajnuese: Prezantimi i shkurtër i temës dhe legjislacionin përkatës në këtë fushë nëpërmjet power point dhe flipchart, diskutim

interaktiv, punë në grupe lidhur me rastet për studim, Përmbajtja nxitje e ideve (brainstorming), ide për zgjidhje të

problemeve, luajtja e roleve, film.Pjesa e Parë

Kohëzgjatja e trajnimit: disa trajnime disa ditore ?Hyrje në pjesën e përgjithshme të KDM- Parimet me varësisht nga volumi i temave të agjendës për zbatim të theks te veçantë në parimin interesi më i mirë i të modulit.miturit (neni 3 i KDM), fusha e zbatimit për kryerësit e veprave penale si madhorë të rinj (4 par.2) dhe sqarimi i Lloji i Trajnimit: i kombinuar (punëtori, tryeza të paraparë në nenin 11 të KDM diskutimeve etj)?Masat dhe dënimet e zbatueshme ndaj të miturve?Shqiptimi i masave dhe dënimeve madhorëve për Përfituesit: gjyqtarë dhe prokurorë për të mitur, zyrtarë vepra penale të kryera si të mitur të shërbimit sprovues, të Policisë së Kosovës, të ?Masat e diversitetit dhe ndërmjetësimi - Metoda: rast Qendrave për Punë Sociale, ndërmjetës dhe të tjerë studimi sipas nevojës.?Qëllimi llojet dhe kohëzgjatja e masave edukative?Masat edukuese të mbikëqyrjes së shtuar me detyrime të veçanta?Masat edukative institucionale?Gjoba dhe urdhri për punë në dobi të përgjithshme?Burgimi për të mitur?Gjykimi i madhorëve për veprat penale të kryera ndaj fëmijëve (raste konkrete nga praktika lokale dhe ajo ndërkombëtare).

Pjesa e Dytë

?Dispozita të përgjithshme që e karakterizojnë procesin ndaj të miturve?Parimet e procedurës për të mitur dhe kompetenca e gjykatave?Subjektet e procedurës penale ndaj të miturve – bashkëpunimi?Fazat e ndryshme të procedurës ndaj të miturve, kompetencat e prokurorit publik, gjyqtarit për të mitur, trupit gjykues dhe roli i mbrojtësit?Procedura përgatitore (t'i kushtohet shumë kujdes në veçanti edhe procedurës parapenale nga momenti i parë kur i mituri dyshohet se ka kryer vepër penale dhe intervistohet nga policia) ?Arresti, ndalimi policor dhe paraburgimi?Shqyrtimi gjyqësor?Vendimet e gjykatës?Mjetet juridike?Vështirësitë dhe dilemat në aplikimin e KDM në praktik

Pjesa e Tretë

?Standardet dhe instrumentet ndërkombëtare (konventat, rregullat, direktivat etj)

78 PROGRAMI I PUNËS 2013

7.6 Departamenti për Çështje Ekonomike njohjen dhe përmbarimin e vendimit si dhe zbatimi i konventave ndërkombëtare në këtë fushë.

7.6.1 Moduli: E Drejta Ekonomike - tregtareMetodologjia trajnuese: Shpjegim teorik, diskutim

Hyrje dhe demonstrim përmes rasteve nga praktika gjyqësore

Qëllimi i këtij moduli është që të ofrojë njohuri më të thella për të drejtën tregtare. Fokusi do të jetë në Kohëzgjatja e trajnimit: katër ditorëthemelimin, operimin, falimentimin e shoqërive Lloji i Trajnimit: Tryezë diskutimeshtregtare si dhe praktikën gjyqësore në lidhje me Përfituesit: Gjyqtarët e Departamentit për Çështje veprimtarinë e shoqërive tregtare. Ekonomike dhe Departamentit Administrativ.

Vëmendje e veçantë do t'i kushtohet mbrojtjes së konsumatorit. Në këtë aspekt bazuar edhe në faktin se 7.6.2 Legjislacioni tatimor dhe procedurat parimi i lirisë kontraktore është fondamental për një ekonomi funksionale, legjislacioni evropian dhe ai Hyrjevendor është fokusuar në mbrojtjen e partnerëve më të dobët kontraktues. Angazhimet e Administratës Tatimore të Kosovës,

fokusohen në zgjerimin e bazës tatimore dhe Në këtë trajnim do të analizohet edhe arbitrazhi si një mbledhjen e shumës së duhur të tatimit nga metodë e zgjidhjes alternative të mosmarrëveshjeve. tatimpaguesit të cilët janë të obliguar që të deklarojnë Roli i arbitrazhit, përparësitë dhe pengesat e tij në detyrimet tatimore në mënyrë të duhur dhe korrekte veçanti heqja dorë nga mbrojtja procedurale e sidomos sepse shmangia nga tatimi ndikon në uljen e buxhetit zbatimi dhe pranimi i vendimit të arbitrazhit. të Kosovës dhe krijimin e të hyrave materiale në mënyrë

të paligjshme. Shtjellimi i çështjeve që kanë të bëjnë me Objektivat zbulimin, hetimin dhe luftimin e shmangieve tatimore

si dhe veprave penale në fushën e tatimeve, e shtron Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në nevojën që gjyqtarët dhe prokurorët të njihen me gjendje që të: rastet praktike, trajtimin, efektet dhe dënimet e

aplikueshme që kanë të bëjnë me këto shkelje. ?analizojnë karakteristikat e shoqërive tregtare;?interpretojnë qëllimin dhe konceptet themelore të Objektivatligjit për Shoqëritë Tregtare;?Analizojnë praktikat e falimentimit; Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në ?kuptojnë legjislacionin vendor dhe atë të BE-së, në gjendje që të:fushën e të Drejtës së Mbrojtjes së Konsumatorit;?njoftohen me praktikën vendore dhe ndërkombëtare ?zbatojnë dispozitat lidhur me parandalimin e (në veçanti atë të Bashkimit Evropian) në këtë fushë; shmangjes nga tatimi; ?kuptojnë çështjet kyçe në lidhje me marrjen e ?përkufizojnë elementet e veprës penale, shmangia vendimit të arbitrazhit; nga tatimi;?njoftohen me procedurën se si kërkohet njohja dhe ?njihen me trajtimin, efektet dhe dënimet e përmbarimi i vendimit. aplikueshme;

Përmbajtja /nëntemat: Përmbajtja

Trajnimi ka për fokus: natyrën, regjistr imin, Në kuadër të kësaj tryeze do të trajtohen këto çështje:përgjegjësinë, parimet e qeverisjes, menaxhimit dhe bazat për shpërbërjen apo likuidimin e shoqërive ?Marrëdhëniet ndërmjet ATK-së dhe gjyqësorit;tregtare; burimet ligjore të drejtës së mbrojtjes së ?Shmangie nga taksat doganore dhe shkeljet më të konsumatorit gjatë dhe pas lidhjes së kontratës (me shpeshta;fokus në kushtet e padrejta); vendimin e arbitrazhit siç ?Bashkëpunimi i zyrtarëve doganor me prokurorët;janë procedurat e marrjes së vendimit, forma dhe efekti ?Kontestet tatimore dhe proceset e ankesës;i vendimit, procedura për të kërkuar shqyrtimin gjyqësor dhe arsyet për të anuluar një vendim të tillë. Metodologjia trajnuese: Prezantim i shkurtër në Njohja dhe përmbarimi i vendimeve të arbitrazhit si PowerPoint, puna ne grupe, studime rastesh nga vendor dhe atij të huaj, procedurat për të kërkuar praktika gjyqësore dhe diskutime

79PROGRAMI I PUNËS 2013

Kohëzgjatja e trajnimit: Një ditorëLloji i trajnimit: Tryeze diskutimesh Gjyqtarët që janë avancuar në nivele më të larta më Përfituesit: Gjyqtarët nga gjykatat themelore parë nuk janë ballafaquar me çështjet e procedurës së (departamenti i përgjithshëm – divizioni që do të ankesës. Andaj, është e nevojshme që në mënyrë merren me shqyrtimin kërkesave që kanë të bëjnë me intensive të trajnohen për mjetet e rregullta të goditjes çështje tatimore si dhe gjyqtar e që do të gjykojnë dhe për vendimmarrjen dhe përpilimin profesional të çështjet penale në rastet kur ka vepër penale për shkak vendimeve gjyqësore në procedurën e shkallës së dytë.të shmangies tatimore) si dhe prokuroret nga Prokuroria Themelore (Departamenti i krimeve të Objektivatpërgjithshme).

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

7.7 Gjyqtarët dhe prokurorët e avancuar nga niveli themelor në atë të apelit ?Njohin procedurën sipas ankesës

?Identifikojnë personat që mund të ushtrojnë ankesëGjyqtarët dhe prokurorët e avancuar nga niveli ?Njohin institutin e paralajmërimit të ankesës Themelor në atë të Apelit do të ndjekin trajnimet të cilat ?Dallojnë procedurën për shqyrtimin e ankesësjanë të parapara për gjyqtarët dhe prokurorët e apelit ?Kuptojnë karakteristikat ligjore të procedurës së (shih pikën 7.8 të këtij programi). ankimimit ndaj aktgjykimit të shkallë së dytë

?Njohin afatet e ushtrimit të ankesës ?Dallojnë llojet e vendimeve

7.8 Gjyqtarët dhe Prokurorët e Apelit ?Identifikojnë llojet e aktvendimeve në shkallë të dytë sipas ankesës

7.8.1 Moduli: Kompetenca e gjyqtarëve të Gjykatës së ?Dallojnë llojet e aktgjykimeve në shkallë të dytë sipas Apelit ankesës

?Njohin procedurën e shqyrtimit të ankesësHyrje ?Kuptojnë arsyet e ankimimit ndaj aktgjykimit të

shkallës së parë Kundër aktgjykimit të shkallës së parë palët mund të ?Identifikojnë faktet në të cilat gjykata ka vërtetuar bëjnë ankim në afatin e përcaktuar me ligj. Ankesa gabimisht ose kur gjykata nuk ka vërtetuar ndonjë fakt duhet të plotësoj formën e përcaktuar me ligj sikurse të rëndësishëmedhe parashtresat tjera. Me rëndësi janë veprimet e gjykatës së shkallës së parë dhe të dytë dhe vendimet të Përmbajtja e modulitcilat i merr gjykata.

80 PROGRAMI I PUNËS 2013

?Procedura gjyqësore në shkallë të dytë ?Identifikojnë arsyet e ushtrimit të ankesës?Mjetet e rregullta të goditjes?Ankesa kundër aktgjykimit të shkallës së parë Përmbajtja?Ankesa kundër aktgjykimit të shkallës së dytë?Llojet e vendimeve sipas ankesës kundër aktgjykimit të ?Paralajmërimi i ankesës,gjykatës së shkallës së parë ?Ankesa a është e afatshme,?Vërtetimi i gabuar dhe jo i plotë i gjendjes faktike dhe ?Ankesa a është ushtruar nga personat e autorizuar,vendimi për dënimin si baza ligjore për animimin e ?Shqyrtimi i ankesave të palëve dhe shkresave të lëndës,aktgjykimit të shkallës së parë ?Mendimi i prokurorit lidhur me ankesa,

?Autorizimet e prokurorit të apelit lidhur më ankesën e Kohëzgjatja e modulit: 6 ditor u s h t r u a r n g a a n a e prokurorit publik,Përfitues: Gjyqtarët e Gjykatës së Apelit ?Roli i prokurorit të apelit në seancën e kolegjit në

gjykatën e shkallës së dytë apo në shqyrtimin gjyqësor etj.

7.8.2 Moduli: Kompetenca e prokurorëve të Prokurorisë së Apelit Kohëzgjatja: 2 ditore

Përfituesit: Prokurorët e Prokurorisë së ApelitHyrje

Në modulin për trajnimin e prokurorëve të apelit, do të flitet për rolin e prokurorisë së apelit, në çka duhet të fokusohet roli i prokurorit me rastin e marrjes së shkesave të lëndës nga gjykata e apelit. Gjatë trajnimit, rëndësi të veçantë do tu jepet rasteve të ndryshme nga praktika, mendimet që duhet dhënë prokurori i apelit, diskutime etj.

Objektivat

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në gjendje të:

?Njohin mjetet e rregullta juridike?Njohin afatet e ushtrimit të ankesës dhe

81PROGRAMI I PUNËS 2013

8.1 Programi për bashkëpunëtorë profesional Konfirmimi i aktakuzës,Shqyrtimi gjyqësor – parimet,

Bashkëpunëtorët profesional në sistemin e drejtësisë Vendimet gjyqësore,ushtrojnë veprimtari profesionale në ndihmë të gjyqtarëve dhe prokurorëve si në përgatitjen e rasteve Cikli i katërt- Kodi i Procedurës Penalepenale ashtu edhe civile dhe në fushat tjera të së drejtës, sigurojnë materiale të domosdoshme juridike Marrëveshja për pranimin e fajësisë,për shqyrtimin e ligjeve dhe çështje tjera. Andaj me Mbrojtja e dëshmitarëve,qëllim të krijimit të një shërbimi sa më profesional është Dëshmitari bashkëpunues.e nevojshme që edhe kjo kategori të ketë edukim të Mjetet Juridike: a) të zakonshme, dhe b) të vazhdueshëm jashtëzakonshme

Etika dhe konfidencialiteti 8.1.1 Objektivat e trajnimit për bashkëpunëtorë profesional Cikli i pestë-Procedura civile

Si rezultat i këtyre trajnimeve bashkëpunëtorët Provat në procedurën kontestimoreprofesional do të jenë në gjendje të: Dëshmitarët dhe ekspertët

Procedura në kontestet martesorevlerësojnë drejtë lëndët penale, civile dhe fushat tjera të Mjetet e rregullta dhe të jashtëzakonshmesë drejtësbashkëpunojnë me gjyqtarët dhe prokurorëtndihmojë gjyqtarin/prokurorin në përgatitjen e 8.2 KURIKULA E TRAJNIMIT MBI MENAXHIMIN E vendimeve, aktgjykimeve, sigurimin e materiale juridike GJYKATËS DHE PROCEDURAT STANDARDE TË dhe në shqyrtimin e ligjeve. VEPRIMIT

8.1.2 Përmbajtja e modulit 1. Hyrje

Cikli i parë - Bartësit e funksionit të judikaturës dhe Ky program trajnimi mbi menaxhimin e gjykatës dhe shoqëria procedurat standarde të veprimit është disenjuar për

qëllim që të ju mundësoj pjesëmarrësve përmes Pozita e bartësve të funksionit të Judikaturës në Kosovë, shpjegimeve të duhura duke bërë një analizë të Rëndësia e pavarësisë së gjyqësorit. detajuar mbi funksionet e ndryshme administrative Standardet ndërkombëtare për statusin e bartësve të dhe strukturën e re organizative në gjykatë. funksioneve të Judikaturës.Pavarësia dhe pa anësia e gjyqësorit dhe prokurorisë në Edhe pas dhjetë viteve të një sistemi gjyqësor, kalimtar Kosovë (aktet, ligjore dhe praktika gjyqësore – dhe emergjent, mospërputhshmëritë organizative dhe Imuniteti), mungesa e resurseve po vazhdojnë ta sfidojnë sistemin Raporti në mes të organeve të Judikaturës dhe gjyqësor të Kosovës. Shërbimet administrative dhe pushtetit legjislativë e ekzekutiv. mbështetëse të gjykatës nuk janë të strukturuara në

mënyrë funksionale, efikase dhe transparente. Ligjet që Cikli i dytë-Kodi Penal i Kosovës rregullojnë strukturën dhe punën e gjykatave janë

miratuar në vitet '70-ta dhe në fillim të viteve '80 dhe Dënimet dhe llojet e tyre, nuk janë të përshtatshme për gjykatat moderne. Në Zëvendësimi i dënimit, mungesë të një materiali referues i cili do ndihmonte Përgjegjësia penale, përshtatjen e kornizës së vjetër ligjore realitetit të sotëm Parimi ne bis in idenë në legjislacionin e Kosovës dhe në modern të gjykatave të Kosovës, korniza ligjore në masë praktikë, të madhe është injoruar gjë që ka rezultuar me Kapitulli i veprave penale kundër lirive dhe të drejtave të zhvillimin e praktikave të ndryshme në tërë gjyqësorin e njeriut, Kosovës. Së fundmi nga Këshilli Gjyqësor i Kosovës dhe

Sekretariati i tij janë iniciuar dhe miratuar rregulla dhe Cikli i tretë- Kodi i Procedurës Penale udhëzime të reja për t'i rregulluar disa çështje specifike

të gjyqësorit. Ndonëse këto ndryshime janë futur në Parimet e procedurës penale në përgjithësi, punën e përditshme të gjykatave, megjithatë, kërkojnë Parimi i të vërtetës materiale, përshtatje të mëtejshme me dinamikën e gjerë të Parimi i gjykimit të drejtë, veprimeve të gjykatave të Kosovës. Procedura e akuzimit, Për gjyqtarët dhe personelin e gjykatave, ky kurs do të

8. PROGRAMI PËR STAFIN MBËSHTETËS TË GJYKATAVE DHE PROKURORIVE

82 PROGRAMI I PUNËS 2013

shërbejë si burim i mirë për praktikat administrative, ? Ligjëratat,funksionale dhe organizative të gjykatave dhe për ? Diskutimet në grupe të mëdha,shërbimet mbështetëse ? Diskutimet në grupe të vogla,

? Ushtrimet në grupe të vogla dhe ato individuale,2.Objektivat mësimore ? Detyrat shtëpiake (nëse parashihen).

Si rezultat i këtij trajnimi pjesëmarrësit do të jenë në 4.Pjesëmarrësit e Kursitgjendje të kuptojnë qëllimin e Doracakut duke:

Kursi është drejtuar për udhëheqësinë e gjykatës ? Fituar njohuri më të mira rreth ndarjes së re (kryetarë dhe administratorë), për gjyqtarë, personelin e

strukturore në gjykatë, gjykatës (jo-gjykatësit) të cilët punojnë në administratë ? Marrë shpjegime më të qarta mbi përgjegjësitë të gjykatës.

administrativ në gjykatë,? Fituar njohuri mbi identifikimin dhe përdorimin e Nga pjesëmarrësit pritet të:

mekanizmave kontrollues dhe llogaridhënës, ?Marrin pjesë në seancë për tërë kohën e zgjatjes së saj,? Njoftuar për të drejtat dhe detyrimet e stafit të ?Marrin pjesë në diskutime të grupeve të mëdha dhe të

gjykatës; dhe vogla, ? Ndikuar në ngritjen e aftësive profesionale dhe ?Marrin pjesë në ushtrimet në grupe të vogla dhe

praktike të cilat hyjnë në kuadër të standardeve më të individuale,mira ndërkombëtare. ?Përgatisin detyrat para-kursit (nëse ka ndonjë).

3.Metodologjia mësimore 5.MaterialetBurimet primare për materialet e kursit përfshijnë:

Kurikula e Trajnimit Ndërmjetës të Përmbarimit Civil do ? Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës, të aplikoj metodat mësimore në vijim: ? Ligji mbi Gjykatat e Rregullta,

83PROGRAMI I PUNËS 2013

? Rregulla mbi Veprimtarinë e Brendshme të Gjykatës, gjykatave ? Akte juridike të Këshillit Gjyqësor ?2010 Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës

?Vendimet e marra në kuadër të programit të Gjykatave 6.Vlerësimi Model

?Kuadri normativ i këshillit Gjyqësor të Kosovës Vlerësimi i pjesëmarrësve do të bëhet përmes pjesëmarrjes aktive dhe testimit më shkrim në fund të 5. Metodologjia Mësimorekursit.

?Prezantimet e shkurta.?Diskutimet në grupe.?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale (i përcjellur me raport)

1. Hyrja dhe Pasqyra

M odul i 1 tenton të jap n jë për mbledhje gjithëpërfshirëse mbi risitë që parashihe në Doracak si dhe një përshkrim të detajuar të të gjithë procedurave, 1.Hyrja dhe Pasqyraprotokolleve dhe shfrytëzimit të formularëve gjatë kryerjes së detyrave në punë. Në këtë Modul flitet për të Moduli 2 paraqet të drejtat dhe përgjegjësitë përkatëse gjithë kapitujt në pika më të shkurtra duke potencuar të kryetarit të gjykatës, administratorit dhe të dallueshmëritë ndërmjet proceseve të parapara në kolegjiumit të gjykatësve në menaxhimin e gjykatës si doracak dhe proceseve se si zbatohen në praktikë. dhe propozon strukturën e re organizative të

shërbimeve administrative në ekipe funksionale.

2. Objektivat Mësimore 2.Objektivat Mësimore

Pjesëmarrësit do të mësojnë për: Pjesëmarrësit do të mësojnë për:?Përshkrimet e reja të punës së kryetarëve dhe ?Rolet dhe detyrat e kryetarit, administratorit dhe administratorëve, kolegjiumit të gjykatësve,?Ndarje të qarta të përgjegjësive administrative, ?Organizimin e zyrave të administratës në gjykatë,?Strukturën e rë organizative të gjykatës në zyra të reja ?Protokollet, formularët dhe mekanizmat për veprim funksionale, më efektiv të Zyrës Qendrore për Menaxhimin e ?Procedura të reja lidhur me Zyrën Qendrore për Lëndëve,Menaxhimin e Lëndëve dhe Zyrën për Mbështetje ?Mekanizmat për koordinim me gjyqtarët dhe zyrat Juridike, administrative.?Aktivitet të reja lidhur me informimin publik.

3.Temat3. Temat

Roli dhe Përgjegjësitë e Kryetarit dhe Administratorit në Roli dhe Përgjegjësitë e Kryetarit, Administratorit dhe çështjet që kanë të bëjnë me: bartësve tjerë në çështjet që kanë të bëjnë me:

?në organizmin e stafit ?në organizmin e stafit?organizmin e punës ?organizmin e punës ?përfaqësimit dhe informimit, dhe ato ?përfaqësimit dhe informimit, dhe ato ?financiare ?financiare

4. Materialet Kryesore të Kursit 4. Materialet Kryesore të Kursit

?1978 Ligji mbi Gjykatat e Rregullta ?1978 Ligji mbi Gjykatat e Rregullta ?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të ?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të

84 PROGRAMI I PUNËS 2013

MODULI 1

PËRMBLEDHJE GJITHËPËRFSHIRËSE E DORACAKUT

Pjesëmarrësit: Kryetarët e gjykatave, administratorët, gjyqtarët

Ditët e trajnimit: 2 ditë

MODULI 2

UDHËHEQËSIA E GJYKATËS

Pjesëmarrësit: Kryetarët e gjykatave, administratorët

Ditët e trajnimit: 1/2 ditë

gjykatave eprorëve tjerë dhe Sekretariatit të KGJK-së në: ?2010 Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës ?Inicimin dhe zhvillimin e procedurave në ?Vendimet e marra në kuadër të programit të Gjykatave lidhje me personelin,Model ?Kompetencat e secilit institucion ne këto ?Kuadri normativ i Këshillit Gjyqësor të Kosovës procedura,

?Çështjet që kanë të bëjnë me trajnimin e 5. Metodologjia Mësimore personelit,

?Risitë që dalin nga ligjet e reja mbi shërbimin ?Prezantimet e shkurta. civil dhe atë të punës. ?Diskutimet në grupe të mëdha.?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale 4. Materialet Kryesore të Kursit (i përcjellur me raport)

?1978 Ligji mbi Gjykatat e Rregullta ?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të gjykatave ?2010 Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës?2010 Ligji mbi Shërbimin Civil?2010 Ligji mbi Punën ?Vendimet e marra në kuadër të programit të Gjykatave Model?Kuadri normativ i Këshillit Gjyqësor të Kosovës

5. Metodologjia Mësimore1. Hyrja dhe Pasqyra

Prezantimet e shkurta.Moduli 3 paraqet të drejtat dhe përgjegjësitë përkatëse ?Diskutimet në grupe të mëdha.të kryetarit të gjykatës dhe administratorit sa i përkasin ?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale procedurave për rekrutimin, punësimin, trajnimin, (i përcjellur me raport)pushimet, zëvendësimet, vlerësimet e performancës, procedurat d is ip l inore dhe për fundimin e marrëdhënies së punës si dhe diskutimi mbi Protokollet dhe formularët për menaxhimin efikas të stafit.

Përgjatë këtij moduli është e rëndësishme të potencohen edhe ndryshimet eventuale që ka sjellë Ligji i ri mbi Shërbimin Civil dhe Ligjit mbi Punën.

2. Objektivat Mësimore

Pjesëmarrësit do të mësojnë për:?Të drejtat dhe detyrimet e gjykatës, respektivisht 1. Hyrja dhe Pasqyrakryetarit, administratorit dhe eprorëve tjerë ne lidhje me menaxhimin efikas të personelit, Moduli 4 paraqet një ndër risitë kryesorë dhe më të ?ndërlidhjen e këtyre të drejtave dhe detyrimeve të rëndësishme në menaxhimin bashkëkohor të gjykatës. gjykatës me kompetencat e Këshillit Gjyqësor të Ky Modul flet për Zyrën Qendrore për Menaxhimin e Kosovës, Lëndëve (ZQML) e cila, përmes funksionim të saj efikas, ?informata të hollësishme mbi procedurat për siguron që gjykata të procedojë lëndët në kohë dhe në rekrutimin, punësimin, trajnimin, pushimet, mënyrë transparente përmes shkurtimit të vonesave në zëvendësimet, vlerësimet e performancës, procedurat procedimin e lëndëve, racionalizimit të punës së disiplinore, personelit të gjykatës, qartësimit të ndarjes së ?protokollet, formularët dhe mekanizmat për veprim përgjegjësive ndërmjet gjykatësve dhe stafit përkrahës, më efektiv, dhe si dhe krijimit të mekanizmave të llogaridhënies për ?mekanizmat për koordinim me eprorët dhe procedimin e lëndëve dhe përputhjen me afatet përfaqësuesit e SKGJK-së. procedurale.

Për më tepër, ky Modul sqaron edhe rolin dhe detyrat e 3. Temat Shefit të Zyrës, Protokollet dhe formularët për Roli dhe përgjegjësitë e Kryetarit, Administratorit, funksionimin e efikas të Zyrës Qendrore për

MODULI 3

BURIMET NJERËZORE

Pjesëmarrësit: Kryetarët e gjykatave, administratorët

Ditët e trajnimit: 1/2 ditë

MODULI 4

ZYRA QENDRORE PËR MENAXHIMIN E LËNDËVE

Pjesëmarrësit: Shefat e shkrimores, referentët, administratorët

Ditët e trajnimit: 1 ditë

85PROGRAMI I PUNËS 2013

Menaxhimin e Lëndëve, dhe mekanizmat për (i përcjellur me raport)bashkërendim me gjyqtarët dhe me zyrat tjera administrative.

2. Objektivat Mësimore

Pjesëmarrësit do të mësojnë për:?Pranimin e të gjitha dokumenteve ne gjykatë dhe evidentimin e tyre në mënyrën e duhur,?Krijimi dhe ruajtja dosjeve të lëndëve,?Ndërmarrja e të gjitha veprimeve procedurale për ndarjen e lëndëve,?Menaxhimi i rrjedhës së lëndëve brenda gjykatës, 1. Hyrja dhe Pasqyra?Arkivimi i lëndëve të kryera,?Përgatitja e raporteve për lëndët e pazgjidhura dhe Moduli 5 po ashtu paraqet një ndër risitë qenësore të procedimin e lëndëve për gjykatën dhe institucione të parapara në Doracak. Në këtë Modul flitet për Zyrën për tjera, Mbështetje Juridike (ZMJ) e cila përgjegjësi primare ka ?Siguron informata për palët e interesuara në bazë të të lehtësimin e punës administrativo-teknike në dhënave të ruajtura në regjistrat e gjykatës, organizim, mbarëvajtje dhe zhvillim të seancave ?Merr të gjitha masat e nevojshme për mbledhjen gjyqësore. ZMJ përfshinë të gjithë personelin teknik i cili efektive të taksave dhe gjobave të urdhëruara nga u ndihmon gjykatësve në mbajtjen dhe transkriptimin e gjyqtarët. seancave si dhe në përpilimin e aktgjykimeve, siç janë:

sekretarët juridikë, përkthyesit dhe bashkëpunëtorët 3. Temat profesionalë.

ZMJ-ja do të ndihmojë dhe bashkërendoj punët Roli dhe përgjegjësitë e Kryetarit, Administratorit, dhe tekniko-administrative të ndërlidhura me interpretimin, Shefit të Shkrimores në çështjet që kanë të bëjnë me: transkriptet, procesverbalin, hulumtimin ligjor dhe

?ngarkimin me lëndë përpilimin e aktgjykimeve.?mirëmbajtja dhe auditimi i regjistrit

2. Objektivat Mësimore?menaxhimi dhe kontrolli i dosjeve të lëndës?lëvizja e lëndës brenda gjykatës

Pjesëmarrësit do të mësojnë për Funksionimi i ZMJ-së ?monitorimi dhe raportimi për lëndët e sa i përket:pazgjidhura?Mbajtjes së procesverbaleve në të gjitha lëndët,?pagesa e taksës gjyqësore?Ndihmës së dhënë gjykatësve në përpilmin e ?arkivimikonkluzioneve, vendimeve dhe aktgjykimeve.?interpretimin e seancave si dhe përkthimin e të gjitha 4. Materialet kryesore të kursit shkresave të lëndës,?bashkëveprimin me Zyrën Qendrore për Menaxhimin ?1978 Ligji mbi Gjykatat e Rregullta e Lëndëve, për çështjet e kompetencave të të dyja ?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të zyrave, sidomos përgatitjen e seancës dhe raportimin gjykatave statistikor.?2003 Ligji mbi Arkivin

?2010 Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës ?Vendimet e marra në kuadër të programit të Gjykatave

3. TematModel?Kuadri normativ i Këshillit Gjyqësor të Kosovës

Ky modul prezanton:?2006 Qarkore Ligjore mbi Standardet Kohore?Rolin dhe detyrat e Shefit të Zyrës për Mbështetje ?2008 Udhëzim mbi raportimin cilësor Juridike, statistikor?Funksionim efikas i ZMJ dhe monitorimi dhe raportimi ?2008 Udhëzim Administrativ mbi Unifikimin e i lëndëve të pazgjidhura, Taksave Gjyqësore?Mekanizmat për bashkërendim me gjyqtarët dhe me zyrat tjera administrative.5. Metodologjia Mësimore

4. Materialet kryesore të kursit ?Prezantimet e shkurta.?Diskutimet në grupe të mëdha.

?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të ?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale

MODULI 5

MBËSHTETJA JURIDIKE

Pjesëmarrësit: Sekretaret juridike, administratorët

Ditët e trajnimit: 1/2 ditë

86 PROGRAMI I PUNËS 2013

gjykatave 3. Temat?2010 Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës Ky modul prezanton:?Vendimet e marra në kuadër të programit të Gjykatave ?Rolin dhe detyrat e Shefit të Zyrës për Financa dhe Model Logjistikë, ?Kuadri normativ i Këshillit Gjyqësor të Kosovës ?Protokollet dhe formularët për punën efektive të

?2006 Qarkore Ligjore mbi Standardet Kohore zyrave për Financa dhe Logjistikë,?2008 Udhëzim mbi raportimin cilësor ?Mekanizmat koordinues me zyrat tjera dhe statistikor Sekretariatin e KGJK dhe me zyrat tjera administrative.

5. Metodologjia Mësimore 4. Materialet kryesore të kursit

?Prezantimet e shkurta. ?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të ?Diskutimet në grupe të mëdha. gjykatave ?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale ?2000 MSHP, Departamenti i Administratës Gjyqësore, (i përcjellur me raport) Udhëzues për pagesën e avokateve, ekspertëve dhe

profesionistëve tjerë gjyqësor?2000 MSHP, Departamenti i Administratës Gjyqësore, Urdhëresa për shfrytëzimin e parave të gatshme?2002 MSHP, Departamenti i Administratës Gjyqësore, Procedurat mbi menaxhimin e të hyrave Gjyqësore?2003 MSHP, Departamenti i Administratës Gjyqësore, Qarkorja për shërbimet e sigurimit?2008 Ligji mbi Menaxhimin e Financave Publike?2008 Udhëzimi 2008/1 për Shfrytëzimin dhe Mirëmbajtjen e Veturave?2008 Udhëzim Administrativ për Unifikimin e taksave gjyqësore?2008 Qarkorja për Shfrytëzimin dhe Mirëmbajtjen e 1. Hyrja dhe PasqyraKamerave?2009 Procedurat për mirëmbajtjen e pajisjeve te TIModuli 6 detajizon të gjitha aktivitetet financiare të ?2009 Udhëzim Administrativ mbi Procedurat ndërmarra nga gjykata. Sipas kornizës ligjore në fuqi, S tandarde Operat ive për Prok ur imin dhe pjesa më e madhe e përgjegjësive financiare mbetet Shpërndarjen e Furnizimevenën kompetencat e Sekretariatit të KGJK-së. ?2010 Doracaku mbi Menaxhimin e Gjykatës ?MEF, Qarkoret mbi kërkesat buxhetore (periodike). 2. Objektivat Mësimore

5. Metodologjia MësimorePjesëmarrësit do të mësojnë për:?Mbikëqyrjen e stafit të gjykatës të caktuar në zyrën e

?Prezantimet e shkurta.financave,?Diskutimet në grupe të mëdha.?Procedimin e të gjitha pagesave të bëra në gjykatë ose ?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale gjykatës nëpërmjet xhirollogarisë,(i përcjellur me raport)?Përgatitjen dhe dorëzimin e urdhërpagesave tek

Sekretariati i KGK-së, për pagesën e gjyqtarëve porotë, avokatëve sipas detyrës z yratre, ekspertëv, përkthyesve, etj. ?Mirëmbajtjen e raporteve mbi të hyrat dhe shpenzimet e gjykatës, dhe?Përgatitjen dhe dorëzimin e kërkesës vjetore të buxhetit tek Seretariati i KGJK.?Sigurimin e mirëmbajtjes së ndërtesës së gjykatës dhe pajisjeve, përfshirë pajisjet e sigurimit, automjetet, dhe kompjuterët.?Sigurimin e materialit shpenzues në sasi të

1. Hyrja dhe Pasqyramjaftueshme gjatë tëre kohës, dhe?Koordinimin e masave te sigurimit.

Zyra për informim publik, temë e cila preket në kuadër të Modulit 7, është një veçori e re e cila u paraqit si

MODULI 6

FINANCA DHE LOGJISTIKË

Pjesëmarrësit: Arkëtarët, stafi i logjistikës, administratorët

Ditët e trajnimit: 1/2 ditë

MODULI 7

INFORMIM PUBLIK

Pjesëmarrësit: Zyrtari për informim, recepsionistët, administratorët dhe kryetaret,

Ditët e trajnimit: 1/2 ditë

87PROGRAMI I PUNËS 2013

nevojë e përmirësimit dhe intensifikimit të komunikimit Si rezultat i trajnimeve zyrtarët përmbarues do të jenë me publikun nga ana e gjykatës me qilim të lehtësimit në gjendje të:të dhënies së informacioneve publikut dhe mundësojë ?Njohin veprimet përmbarimore në mjetet monetare;përgjigje të shpejta ndaj kërkesave të marra nga palët, ?dallojnë veprimet përmbarimore në sendet e mediat apo qytetarëve tjerë të interesuar. luajtshme;

?kuptojnë veprimet përmbarimore në sendet e 2. Objektivat Mësimore paluajtshme dhe

?dinë natyrën dhe përdorimin e dënimeve për Pjesëmarrësit do të mësojnë për: disiplinimin e procesit të përmbarimit.?Raportet e gjykatës me mediet?Raportet e gjykatës me publikun 8.3.1 Procedura dhe veprimet përmbarimore në ?Raportet e gjykatës me palët e interesuara sendet monetare

3. Temat Përmbajtja

Ky modul prezanton: ?Konfiskimi i kontove bankare?Rolin dhe detyrat e Shefit të Zyrës për Informim Publik, ?Identifikimi i kontove bankare?Mirëmbajtja e kërkesave të publikut për informim, ?Obligimet e bankave në procesin e përmbarimit ?Mirëmbajtja e informatave publike të gjykatës ?Rastet speciale të mjeteve monetare të autoriteteve ?Koordinimi i përgjithshëm i aktiviteteve që kanë të publikebejnë me informimin publik, ?Protokollet dhe formularët për punën efektive të zyrës, 8.3.2 Procedura dhe veprimet përmbarimore në ?Mekanizmat koordinues me zyrat tjera dhe sendet e luajtshmeSekretariatin e KGJK.

Përmbajtja 4. Materialet kryesore të kursit

?Llojet e pasurive të luajtshme të përshtatshme për ?1978 Ligji mbi Gjykatat e Rregullta (si është përmbarimamandamentuar) ?Regjistrimi dhe vlerësimi i pasurive të luajtshme?1981 Rregulla mbi veprimtarinë e brendshme të ?Trajtimi i debitorëve në rastet e varfërisë ekstremegjykatave ?Trajtimi i transferimeve mashtruese?2003 ligji për qasje në dokumente zyrtare ?Kolaterali?2 0 0 6 M S H P, U d h ë z i m i Ad m i n i s t r a t i v p ë r ?Ankandiimplementimin e Ligjit për qasje në dokumente zyrtare

8.3.3 Procedura dhe veprimet përmbarimore në sendet e paluajtshme5. Metodologjia Mësimore

Përmbajtja?Prezantimet e shkurta.?Diskutimet në grupe të mëdha.

?Llojet e pasurive të paluajtshme të përshtatshme për ?Ushtrimet në grupe të vogla dhe ushtrimet individuale përmbarim(i përcjellur me raport)?Regjistrimi dhe vlerësimi i pasurive të paluajtshme?Ndarja e pjesëve mes kreditorëve

8.3 Programi për zyrtarët përmbarues ?Hipotekat?Ankandet dhe Dëbimet

Hyrje

Zyrtarët përmbarues janë implementuesit kyç të 8.3.4 Dënimet dhe mjetet juridikesistemit përmbarues. Për të jetësuar në mënyrë të drejtë

Përmbajtjadhe efektive vendimet e gjyk atës është e domosdoshme që kjo kategori të ketë edukim të vazhdueshëm për ligjet procedurale dhe procedurat e ?Identifikimi i informatavepërmbarimit. ?Dënimet

?Kundërshtimet?AnkesatObjektivat?Mjetet tjera për palën e papajtueshme

88 PROGRAMI I PUNËS 2013

89PROGRAMI I PUNËS 2013

PROGRAMI I PUNËS 201390

Duke u bazuar në përvojën e deritashme dhe nevojën 11. Qendra për Burime Ligjore e IGJK-sëpër ndryshime, Programi Fillestar për Arsimim Ligjor (PFAL), për vitin 2013 do të organizohet sipas një Bazuar në nenin 2.2.b) të Ligjit për Themelimin e IGJK-së, strukture dhe përmbajtje të ndryshuar dhe më të do të fillojë operimin Qendra për Burime Ligjore (QBL) e avancuar. Për shkak të specifikave që duhet përfshirë IGJK-së. Fillimi i punës së QBL po mbështetet nga zyra e në përmbajtje, veçanërisht kohëzgjatjes së zbatimit të BE-së në Kosovë dhe Qeveria e Republikës së Kosovës. tij, PFAL nuk është inkorporuar në Programin Vjetor të QBL do të krijojë mundësi që IGJK të kryej edhe Punës së IGJK-së për vitin 2013. Departamenti përkatës veprimtari profesionale-kërkimore në mbështetje të dhe Këshilli Programor i IGJK-së do të hartojnë PFAL i cili zhvillimit të gjyqësisë në Kosovë. jo më larg se muaji janar 2013 do të prezantohet për miratim në Këshillin Drejtues i IGJK-së, për shkak se QBL do të organizohet në dy seksione: seksioni i trajnimi i gjeneratës së pestë të kandidatëve për bibliotekës dhe seksioni i hulumtimit të cilat kanë gjyqtarë dhe prokurorë duhet të filloj sa më parë që të detyra dhe përgjegjësi të ndryshme, mirëpo janë të jetë e mundur në muajt e parë të vitit 2013”. Pas ndërlidhur ngushtë me njëra tjetrën. Struktura miratimit, PFAL do të jetë aneks i Programit të Punës për operative dhe funksionet e QBL janë në proces të vitin 2013. finalizimit dhe në këtë mënyrë ajo do të jetë plotësisht

funksionale gjatë pjesës së parë të vitit 2013. Përfitues të QBL do të jenë të gjithë përfituesit e

10. Trajnimet për trajnues/mentor aktiviteteve të IGJK-së si dhe profesionistët tjerë ligjorë në bazë të marrëveshjes me IGJK-në.

IGJK në vazhdimësi i kushton vëmendje aplikimit të metodave moderne të prezantimit gjatë realizimit të trajnimeve. 12. Kurse për anglishten ligjore

Trajnimet për trajnues, gjatë vitit 2013, kryesisht do të Me qëllim të përmbushjes së nevojave të gjyqtarëve, organizohen në mbështet je nga par tnerët prokurorëve dhe kandidatëve për gjyqtarë e prokurorë, ndërkombëtarë, por edhe nga vet kapacitetet e IGJK-së. për mësim të gjuhës angleze, gjatë vitit 2013 do të Këto trajnime do të organizohen për të gjithë trajnuesit vazhdohet me organizimin e kurseve të anglishtes e IGJK-së, mbi bazën e doracakëve ekzistues për ligjore të nivelit bazik, të mesëm dhe të avancuar. trajnues dhe mentor të zhvilluara nga IGJK. Gjatë vitit Qëllimi i organizimit të këtyre kurseve është që 2013 do të bëhet përpjekje edhe për themelimin e një përfituesit e tyre të zhvillojnë njohuritë nga anglishtja-grupi vendor të cilët do të hartojnë dhe zbatojnë ligjore për të bërë të mundur shfrytëzimin e burimeve trajnimet për trajnues. ligjore dhe materialeve të ndryshme në gjuhën

angleze, si dhe për të mundësuar komunikimin dhe Qëllimi i këtyre trajnimeve është ofrimi i njohurive për bashkëpunimin në nivel ndërkombëtar, përmes trajnues lidhur me përdorimin e metodave më të shkëmbimit të përvojave më të mira në fushën e avancuara të trajnimit dhe në bazë të metodologjive praktikës gjyqësore regjionale dhe ndërkombëtare.më moderne të mësimit për të rritur si dhe aftësimi i trajnuesve lidhur me përdorimin e teknikave për zhvillim të shkathtësive të përfaqësimit gjatë gjykimit.

9. PROGRAMI FILLESTAR PËR ARSIMIM LIGJOR (GJENERATA E PESTË E KANDIDATËVE PËR GJYQTARË DHE PROKURORË)

13. E-learning trajnime për administratorët e platforme (stafi i IGJK-së) dhe trajnuesit e IGJK-së. Me qëllim të pjesëmarrjes

Platforma për mësimin elektronik apo siç quhet e- aktive të gjyqtarëve, prokurorëve, kandidatëve për learning (mësim në distancë) është dizajnuar dhe gjyqtarë dhe prokurorë si dhe përfituesve të tjerë të përgatitur gjatë vitit 2011, me mbështetjen e Programit përcaktuar nga IGJK, në trajnime të ndryshme që do të të Binjakëzimit (EU-LER), financuar nga fondet e BE-së. organizohen përmes platformës e-learning, gjatë vitit IGJK gjatë vitit 2012 ka bërë përpjekje për 2013, IGJK planifikon që ta bëjë plotësisht funksionale funksionalizimin e kësaj platforme duke organizuar, këtë platformë.

Instituti Gjyqësor i KosovësKosovski Institut za PravosudjeKosovo Judicial Institute

PROGRAMI I PUNËS 2013

14. Publikimet ?Buletini - Me qëllim të promovimit të transparent në veprimtarinë e vet, IGJK do të vazhdojë hartimin dhe

Gjatë vitit 2013 IGJK ka planifikuar të realizojë disa publikimin e buletinit informativ. publikime të ndryshme. Në këto publikime do të ?Web faqja - Gjatë vitit 2013 IGJK do të ketë një web pasqyrohen aktivitetet e Institutit dhe hulumtimet faqe të ri dizajnuar dhe përshtatur me trendet e reja të lidhur me problemet e ndryshme ligjore të praktikës zhvillimit. Kjo web faqe është edhe një tjetër dritare e gjyqësore e prokuroriale. cila i ofrohet opinionit më të gjerë se atij gjyqësor. Në

web faqe përveç informacioneve për organizimin, Disa nga publikimet e planifikuara për vitin 2013 janë: funksionimin, strukturën organizative, funksionet

kryesore, publikimet dhe hulumtimet, prezantohen ?Justicia – Është revistë e cila përgatitet nga kandidatët edhe aktivitetet ditore të IGJK-së me të cilat komuniteti e Programit Fillestar për Arsimim Ligjor. Në vitin 2013 gjyqësor dhe më gjerë marrin informacione të sakta do të botohet numri i pestë i saj. dhe të shpejta. ?Opinio Juris – Është një publikim i cili do të përbëhet nga shkrime dhe opinione të ndryshme ligjore të 15. Bashkëpunimi dhe Integrimi Ndërkombëtarë shprehura nga gjyqtarë, prokurorë dhe profesionistë tjerë ligjor brenda dhe jashtë vendit. Në fushën e bashkëpunimit dhe integrimit ?Monografi – Është një publikim i cili do të pasqyron ndërkombëtarë, IGJK gjatë vitit 2013 do të vazhdoj historikun, veprimtarinë, të arriturat dhe sfidat e IGJK- komunikimin dhe shkëmbimin e rregullt. IGJK ka së në mbështetje të ngritjes profesionale të sistemit themeluar raporte bashkëpunimi me shumë gjyqësor dhe prokurorial të Kosovës. institucione ndërkombëtare që mbështesin sistemin ?Modulet trajnuese - Janë përmbledhje e kurseve gjyqësor e prokurorial të Kosovës. Do të vazhdohet trajnuese të cilat realizohen në kuadër të programeve edhe më tutje bashkëpunimi me partner të ndryshëm trajnuese të IGJK-së. me qëllim të njoftimit të tyre me projektet, nevojat dhe ?Broshurat - Janë fletushka të vogla në të cilat do të identifikimin e mundësive të mbështetjes për IGJK-në. prezantohen të dhënat themelore për funksionet dhe veprimtarinë e Institutit. Synimi kryesor në kuadër të këtij komponenti është që

IGJK të integrohet plotësisht dhe me të drejta të me IGJK-në. Megjithatë në përcjellje të reformës në barabarta në të gjitha strukturat ndërkombëtare që gjyqësor dhe prokurori, mund të rishikohet zbatimi i merren me trajnimin e gjyqtarëve, prokurorëve, këtij programi në aspektin e përmbajtjes dhe financave.kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë si dhe profesionistëve tjerë të sistemit të gjyqësisë dhe Miratimi i këtij programi, me përmbajtjen e prezantuar, prokurorisë. do të jetë mbështetje e madhe për zhvillim të një

sistemi gjyqësor dhe prokurorial të pavarur, të paanshëm dhe efikas i cili do të sigurojë sundimin e ligjit

16. Përfundim në Kosovë.

Programi i Punës për vitin 2013 është një program Ky program prezantohet për miratim duke qenë të profesional me qëllim të përmbushjes së nevojave reale bindur se është i hartuar në pajtim me parametrat ligjor, të gjyqtarëve dhe prokurorëve, përgatitjen e në bashkëpunim të ngushtë me institucionet relevante kandidatëve të rinj për gjyqtarë dhe prokurorë si dhe vendore dhe ndërkombëtare si dhe në pajtim me mbështetjes së reformave të gjithanshme të gjyqësorit nevojat e përfituesve të tij. të vendit. Në të njëjtën kohë shprehet angazhimi në ngritjen profesionale të profesionistëve tjerë në Zbatimi i këtij programi është prioriteti kryesor i IGJK-së, sistemin e gjyqësisë, hulumtime të problemeve të veçanërisht tani kur sistemi gjyqësor e prokurorial i praktikës gjyqësore si dhe publikime të ndryshme. Kosovës është duke kaluar në një reformë rrënjësore.

Përveç trajnimeve dhe moduleve të përcaktuara me Në këtë drejtim roli i IGJK-së është sigurimi dhe këtë program, IGJK, sipas nevojës do të mund të garantimi i një kuadri profesional për të shërbyer në organizoj edhe aktivitete tjera trajnuese apo sistemin gjyqësor e prokurorial të Kosovës, sistem i cili iu profesionale, për gjyqtarët, prokurorët, kandidatët për shërben dhe gëzon besimin e të gjithë qytetarëve të gjyqtarë e prokurorë apo profesionistët tjerë të Kosovës.përcaktuar nga IGJK, apo nëse aktivitetet propozohen dhe mbështeten nga donatorët të cilët bashkëpunojnë