PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili...

84
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIP ETİĞİ VE TARİHİ DOKTORA PROGRAMI Mayıs 2013

Transcript of PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili...

Page 1: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

TIP ETİĞİ VE TARİHİ DOKTORA PROGRAMI

Mayıs 2013

Page 2: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

BÖLÜM I

PROGRAM GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

1. Sağlık Temel Alanı Akademik Ağırlıklı Doktora Eğitimi Yeterlikleri

Tablo 1. Sağlık Temel Alanı Akademik Ağırlıklı Doktora Eğitimi Yeterlikleri

TYYÇ Sağlık Temel Alanı Yeterlilikleri (Akademik Ağırlıklı)

8. Düzey (DOKTORA Eğitimi)

TYYÇ

DÜZEYİ

BİLGİ

-Kuramsal

-Olgusal

BECERİLER

-Bilişsel

-Uygulamalı

YETKİNLİKLER

Bağımsız Çalışabilme ve

Sorumluluk Alabilme

Yetkinliği

Öğrenme

Yetkinliği

İletişim ve Sosyal

Yetkinlik

Alana Özgü

Yetkinlik

8

DOKTORA

_____

EQF-LLL:

8. Düzey

_____

QF-EHEA:

3. Düzey

1-Yüksek lisans

yeterliliklerine dayalı olarak

alanındaki güncel

ve ileri düzeydeki bilgileri özgün

düşünce ve/veya

araştırma ile uzmanlık düzeyinde

geliştirir,

derinleştirir ve alanına yenilik

getirecek özgün

tanımlara ulaşır. 2-Alanının ilişkili

olduğu disiplinler

arası etkileşimi kavrar; yeni ve

karmaşık fikirleri

analiz, sentez ve değerlendirmede

uzmanlık gerektiren

bilgileri kullanarak özgün sonuçlara

ulaşır.

3-Sağlık alanının gerektirdiği düzeyde

bilgisayar dâhil

diğer teknolojik araçlar ile alana

özgü olan cihaz ve

aletler hakkında ileri düzeyde bilgi

sahibidir. 4-Etik ilkelerin ve

etik kurulların birey

ve toplum için önemini bilir.

5-Sağlık alanına

yönelik yapılan çalışmalarda sürekli

olarak kullanılan

istatistiksel yöntemler hakkında

bilgi sahibidir.

1-Alanındaki yeni

bilgileri sistematik bir yaklaşımla

değerlendirir ve

kullanır. 2-Alanına yenilik

getiren, yeni bir

düşünce, yöntem, tasarım ve/veya

uygulama geliştirir ya

da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım

ve/veya uygulamayı

farklı bir alana uygular, özgün bir

konuyu araştırır,

kavrar, tasarlar, uyarlar ve uygular.

3-Yaptığı / katıldığı

araştırmanın raporunu yazabilme ve

ulusal/uluslar arası

kabul görmüş hakemli bir dergide yayınlar,

bilimsel toplantılarda

sunar. 4-Yeni ve karmaşık

düşüncelerin eleştirel

analizini, sentezini ve değerlendirmesini

yapar.

5-Alanı ile ilgili çalışmalarda araştırma

yöntemlerini kullanabilmede üst

düzey becerilere

sahiptir. 6-Sağlık alanının

gerektirdiği düzeyde

bilgisayar dâhil diğer teknolojik araçlar ile

alana özgü olan cihaz

ve aletleri ileri düzeyde kullanarak

gerekli incelemeyi

yapar, problemlere yeni yaratıcı çözümler

geliştirir.

1-Alanına yenilik getiren,

yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama

geliştiren ya da bilinen bir

düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı

bir alana uygulayan

özgün bir çalışmayı bağımsız olarak

gerçekleştirerek

alanındaki ilerlemeye katkıda bulunur.

2-Bilimsel bir makaleyi

değerlendirebilecek düzeyde istatistiksel

analiz yapar.

3-Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi ulusal

ve/veya uluslararası

hakemli dergilerde yayınlayarak alanındaki

bilginin sınırlarını

genişletir. 4-Alanı ile ilgili ve

disiplinler arası sorunların

çözümlenmesini gerektiren ortamlarda

liderlik yapar.

1-Yaratıcı ve

eleştirel düşünme, sorun çözme ve

karar verme gibi

üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak

alanı ile ilgili yeni

düşünce ve yöntemler geliştirir.

2-Kanıta dayalı

uygulamaları takip eder ve mesleki

uygulamalar ile

ilgili kendi alanında kanıt

oluşturacak

araştırmalar yapar. 3-Sağlık alanı ile

ilgili ileri düzeyde

mesleki gelişim ve yaşam boyu

öğrenme ilkelerini

gerçekleştirdiği çalışmalarda

uygular.

1-Sosyal ilişkileri ve bu

ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir

bakış açısıyla inceler,

geliştirir ve gerektiğinde

değiştirmeye yönelik

eylemleri yönetir. 2-Uzman kişiler ile

alanındaki konuların

tartışılmasında özgün görüşlerini savunur ve

alanındaki yetkinliğini

gösteren etkili bir iletişim kurar.

3-Bir yabancı dili en az

Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde

kullanarak ileri

düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar ve

tartışır.

1-Sağlık alanındaki

bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel

ilerlemeleri

tanıtarak, yaşadığı toplumun bilgi

toplumu olma ve

bunu sürdürebilme sürecine katkıda

bulunur.

2-Alanı ile ilgili karşılaşılan

sorunların

çözümünde stratejik karar verme

süreçlerini

kullanarak işlevsel etkileşim kurar.

3-Sağlık alanı ile

ilgili konularda karşılaşılan

toplumsal, bilimsel,

kültürel ve etik sorunların çözümüne

katkıda bulunur ve

bu değerlerin gelişimini destekler.

4-Diğer sağlık

disiplinleri ile çalışabilme

deneyimine sahiptir.

5-Sağlık alanına yönelik yaptığı

çalışmalarda doğru istatistiksel

yöntemleri seçer ve

uygular, doğru yorumlar. Analiz ve

sentez yapar.

6-Sağlık alanı ile ilgili güncel

gelişmeleri ve

bilgileri çocuk, aile, ulusal değerler ve

ülke gerçekleri

doğrultusunda toplum yararına

kullanır.

Page 3: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

2. Programın Amacı

Tıp Etiği ve Tarihi doktora programının amacı: Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi

alanlarına özgü sorunları tanımlayabilen ve teknolojik gelişmeler karşısında ortaya çıkabilecek yeni

konuları öngörebilen, yorumlayabilen, önleyebilen, çözebilen ve çözümü konusunda danışmanlık

verebilen; ilgili konularda özgün, gerektiğinde disiplinler arası ve/veya uluslararası araştırmalar

tasarlayabilen, yürütebilen, yorumlayabilen, raporlayabilen, araştırma ve yayın etiği ilkelerine uygun

biçimde sözlü ve yazılı olarak sunabilen; ilgili alanlarda ihtiyaç analizi yaparak her düzeye uygun

eğitim programları oluşturup, yürütebilen nitelikli ve yetkin bilim doktorları yetiştirmektir.

3. Program Yeterlilikleri

Tıp Etiği ve Tarihi programından mezun bir bilim doktoru,

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına toplumsal

duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik ikilemlerin

çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme yöntemleri

geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek her

türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri, kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır.

Page 4: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4. Temel Alan Yeterlilikleri ile Program Yeterliliklerinin İlişkilendirilmesi

Tablo 2. TTYÇ sağlık temel alanı doktora yeterlilikleri ve “Tıp Etiği ve Tarihi” program yeterliliklerinin

ilişkilendirilmesi Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi

TYYÇ Sağlık Temel Alanı Yeterlilikleri (Akademik Ağırlıklı)

8. Düzey (DOKTORA Eğitimi)

PROGRAM YETERLİLİKLERİ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

BİL

1-Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık

düzeyinde geliştirir, derinleştirir ve alanına yenilik getirecek özgün

tanımlara ulaşır.

x x x x x x x x

2-Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar; yeni ve

karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık

gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşır.

x x x x x x x x x x

3-Sağlık alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar dâhil diğer teknolojik araçlar ile alana özgü olan cihaz ve aletler hakkında ileri düzeyde bilgi

sahibidir.

x

4-Etik ilkelerin ve etik kurulların birey ve toplum için önemini bilir. x x x x x x x x x x x x 5-Sağlık alanına yönelik yapılan çalışmalarda sürekli olarak kullanılan

istatistiksel yöntemler hakkında bilgi sahibidir. x x x

BE

CE

RİL

ER

1-Alanındaki yeni bilgileri sistematik bir yaklaşımla değerlendirir ve kullanır.

x x x x x x x x x x x x x

2-Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya

uygulama geliştirir ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım

ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygular, özgün bir konuyu araştırır, kavrar, tasarlar, uyarlar ve uygular.

x x x x x x x x x x x x

3-Yaptığı / katıldığı araştırmanın raporunu yazabilme ve

ulusal/uluslar arası kabul görmüş hakemli bir dergide yayınlar, bilimsel toplantılarda sunar.

x x

4-Yeni ve karmaşık düşüncelerin eleştirel analizini, sentezini ve

değerlendirmesini yapar. x x x x x x x x x x x x x

5-Alanı ile ilgili çalışmalarda araştırma yöntemlerini kullanabilmede üst düzey becerilere sahiptir.

x x x x

6-Sağlık alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar dâhil diğer

teknolojik araçlar ile alana özgü olan cihaz ve aletleri ileri düzeyde kullanarak gerekli incelemeyi yapar, problemlere yeni yaratıcı

çözümler geliştirir.

x x

YE

TK

İNL

İKL

ER

Bağ

ımsı

z Ç

alı

şab

ilm

e v

e

So

ru

mlu

luk

Ala

bil

me

Yetk

inli

ği

1-Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım

ve/veya uygulama geliştiren ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana

uygulayan özgün bir çalışmayı bağımsız olarak

gerçekleştirerek alanındaki ilerlemeye katkıda bulunur.

x x x

2-Bilimsel bir makaleyi değerlendirebilecek düzeyde

istatistiksel analiz yapar. x x

3-Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi ulusal ve/veya

uluslararası hakemli dergilerde yayınlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletir.

x x

4-Alanı ile ilgili ve disiplinler arası sorunların

çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar. x x x x x x x

Öğ

ren

me

Yetk

inli

ği

1-Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili

yeni düşünce ve yöntemler geliştirir.

x x x x x x x x

2-Kanıta dayalı uygulamaları takip eder ve mesleki uygulamalar ile ilgili kendi alanında kanıt oluşturacak

araştırmalar yapar.

x x x x x

3-Sağlık alanı ile ilgili ileri düzeyde mesleki gelişim ve yaşam

boyu öğrenme ilkelerini gerçekleştirdiği çalışmalarda uygular.

x x x x x x

İleti

şim

ve S

osy

al

Yetk

inli

k

1-Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları

eleştirel bir bakış açısıyla inceler, geliştirir ve gerektiğinde

değiştirmeye yönelik eylemleri yönetir.

x x x x x x x x x

2-Uzman kişiler ile alanındaki konuların tartışılmasında

özgün görüşlerini savunur ve alanındaki yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurar.

x x x x x

3-Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel

Düzeyinde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel

iletişim kurar ve tartışır.

x x x

Ala

na

Özg ü

Yet

kin

li

k

1-Sağlık alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel

ilerlemeleri tanıtarak, yaşadığı toplumun bilgi toplumu olma

ve bunu sürdürebilme sürecine katkıda bulunur.

x x x x x x x x x

Page 5: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak işlevsel etkileşim kurar.

x x x x x x

3-Sağlık alanı ile ilgili konularda karşılaşılan toplumsal,

bilimsel, kültürel ve etik sorunların çözümüne katkıda bulunur ve bu değerlerin gelişimini destekler.

x x x x x x x x x

4-Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. x x x x x x x x 5-Sağlık alanına yönelik yaptığı çalışmalarda doğru

istatistiksel yöntemleri seçer ve uygular, doğru yorumlar.

Analiz ve sentez yapar.

x x

6-Sağlık alanı ile ilgili güncel gelişmeleri ve bilgileri çocuk, aile, ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda toplum

yararına kullanır.

x x x x x x x x x

5. Program Derslerinin Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Tablo 3. Tıp Etiği ve Tarihi Doktora Programındaki Derslerin Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi DERSİN ADI VE KODU Program yeterlilikleri*

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

TET702 Biyoetik 5 5 5 5 5 3 2 3 2 - - - 5

TET703 Tıp Etiği 5 5 3 4 3 3 3 2 2 2 2 - 5

TET704 Düşünce ve Bilim Tarihi - - - - - - - - 3 5 5 5 4

TET705 Tarih Metodolojisi - - - - - - - - 3 5 5 5 4

TET706 Klinik Etik 4 5 5 5 4 3 2 3 3 - - - 5

TET707 Tıp Tarihi - - - - - - - - 5 5 5 5 5

TET708 Sağlık Hukuku - - - - 5 - 5 3 2 - - - 3

TET709 Araştırma ve Yayın Etiği 3 - 5 - 4 5 - 5 - - - - 5

TET710 Türk Tıp Tarihi - - - - - - - - 5 5 5 5 5

TET711 Tıp Etiği Semineri 5 5 3 2 3 5 2 1 2 - - - 5

TET712 Tıp Tarihi Semineri - - - - - - - - 5 5 5 5 5

YET790 Doktora Yeterlilik Sınavına Hazırlık 5 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 4 5

TET701 Özel Konular 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

TET713 Osmanlıca I - - - - - - - - - 3 4 5 -

TET714 Ahlak Felsefesi 2 5 - 2 2 2 1 1 1 2 2 - 2

TET715 Osmanlıca II - - - - - - - - - 3 4 5 -

TET716 Akademik Etik - 5 5 5 - - 4 5 2 3 - - 4

TET717 Genetik ve Biyoetik 5 5 - 3 5 2 2 2 2 1 1 - 2

TET718 Hayvan Araştırmaları ve Etik 5 5 5 5 5 5 5 3 - - 3 - 3

TET719 Etik Metinlerin Çözümlenmesi 2 3 - - 2 2 1 - 2 2 2 - 4

TET720 Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi - - - - - - - 2 5 5 5 4

TET721 Palyatif Bakım Etiği 5 5 - 3 2 1 1 - 1 - - - 3

1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 6: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

6

BÖLÜM II

PROGRAM BİLGİ PAKETİ

Eğitimde dönüşüm projesi kapsamında Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı öğretim üye ve elemanları

tarafından Hacettepe Üniversitesi Program ve Ders Bilgi Paketi Hazırlama Kılavuzu (2012)

doğrultusunda literatür taraması ardından gerçekleştirilen toplantılarla programın amaçları güncellenmiş,

program yeterlikleri belirlenmiştir. Bu taslak amaç ve yetkinlikler mezun ve öğrencilerle paylaşılmış

program amaç ve yetkinlikleri alınan görüşler doğrultusunda düzenlenmiştir.

a. Program Hakkında Genel Bilgi

Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı 1998 yılında kurulmuş olup, öncelikle Tıp Fakültesi Dönem I’de 10

saatlik Tıp Tarihi; Dönem II’de 10, Dönem III’te 11 saatlik Tıp Etiği; Dönem IV’te 2 saatlik cerrahi etik

derslerinden oluşan mezuniyet öncesi eğitim programları hazırlanmıştır. Bu program 2012-2013 Eğitim-

Öğretim yılı itibariyle Dönem IV Kadın Hastalıkları ve Doğum, İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları stajlarına 2’şer saatlik Klinik Etik stajı eklenmesiyle devam etmektedir. Mezuniyet öncesi tıp

eğitimine gelecek eğitim-öğretim yılından itibaren açılmak üzere Dönem I, II, III ve V için 6 adet seçmeli

ders eklenmiştir.

Ayrıca mezuniyet öncesi eğitim kapsamında 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılı itibariyle Diş Hekimliği

Fakültesi Dönem III Deontoloji ve Etik, Dönem V Diş Hekimliğinde Deontoloji derslerinin 4’er saati

anabilim dalımız öğretim üyeleri tarafından verilmektedir.

Mezuniyet sonrası eğitim kapsamında anabilim dalımız tarafından 2001 yılından itibaren yılda iki kez

gerçekleştirilen “Asistan Etik Eğitimi” ile ülkemizdeki çeşitli tıp fakültelerinden mezun olan Hacettepe

Tıp Fakültesi tıpta uzmanlık öğrencilerinin temel tıp etiği bilgisi kazanması amaçlanmaktadır.

Alanımız için uzman yetiştirebileceğimiz mezuniyet sonrası eğitim kanallarından biri, Tıp Tarihi ve Etik

Anabilim Dalları tarafından verilen tıpta uzmanlık eğitimi, 2002 yılı Tıpta Uzmanlık Tüzüğü

değişikliğiyle kaldırılmıştır. Bu bağlamda Tıp Tarihi ve Etik uzmanı yetiştirebilmek için tek program

olması nedeniyle özel önemde olan “Tıp Etiği ve Tarihi Doktora Programı” anabilim dalımızın önerisi ve

YÖK Yürütme Kurulu’nun 21.07.2003 tarihli onayıyla açılmıştır. İlk öğrencilerini 2004-2005 Eğitim-

Öğretim yılında kabul eden programdan bugüne kadar 2 “Tıp Etiği ve Tarihi” doktoru mezun olmuştur.

2012-2013 Eğitim-Öğretim yılında 1’i ders aşamasında, 3’ü tez aşamasında olan 4 doktora öğrencisi

bulunmaktadır.

Doktora programının eğitim dili Türkçe olmakla birlikte öğrenciler, seçmeli ders yüklerini Sağlık

Bilimleri Enstitüsü veya üniversitemizin diğer enstitülerinde açılmış olan İngilizce seçmeli dersleri alarak

da tamamlayabilirler.

Bir temel tıp bölümü olarak eğitim sürecinde kliniğe ve laboratuara ihtiyaç duyulmayan bölümümüzde

asistan ve toplantı odasında, anabilim dalı kütüphanesi, barkovizyon cihazı ve bilgisayarlarla eğitim

etkinliklerimiz sürdürülmektedir.

b. Kazanılan Derece

Tıp Etiği ve Tarihi doktora derecesi

c. Öğrenim Düzeyi

Doktora

Page 7: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

d. Kayıt Kabul Koşulları

Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliği (23 Kasım 2012 tarih ve 28476

sayılı) m. 15 ve 16’da belirtilen koşullardan1 başka adayın,

- Tıp ve Diş Hekimliği Fakültesi mezunu olması veya Tıp ve Sağlık Bilimleri alanında Bilim

uzmanlığı yapmış olması veya Anabilim Dalı akademik kurulunca onaylanması kaydıyla “Tıp Etiği

ve Tarihi” programı ile ilişkili olabilecek bir yüksek lisans programından mezun olması,

- ÜDS/ KPDS’den en az 65 puan almış olması,

- Doktora giriş sınavında değerlendirilmek üzere adayın neden “Tıp Etiği ve Tarihi” alanında doktora

yapmak istediğini anlatan bir niyet mektubu yazması,

- İki adet kapalı zarfta referans mektubu sunması, gerekmektedir.

Yabancı uyruklu adaylar için adayın, yukarıdaki koşullara uyan bir yüksek lisans programından mezun

olması, yüksek lisans programının YÖK tarafından denkliğinin onaylanması, Senato tarafından belirlenen

Türkçeden yeterlik derecesine sahip olması ve doktora sınav jürisi tarafından yapılacak Türkçe mülakat

sınavında başarılı olması gereklidir.

e. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Yönetmelikte (m.35-41) belirtilen koşullarla beraber öğrencinin,

- 120 AKTS’lik ders yükünü başarıyla tamamlaması (m.35),

- Doktora yeterlik sınavında başarılı olması (m.36),

- Tez savunma sınavına girmeden önce en az 4 (dört) ulusal, 2 (iki) uluslararası kongreye katılıp en az

4 (dört) ulusal, 2 (iki) uluslararası sözlü veya poster bildiri sunması,

- Araştırma projelerinden 1 (bir) uluslararası 1 (bir) ulusal yayın yapmış (veya yayına göndermiş)

olması,

- (en az) 120 AKTS’lik doktora tez çalışmasını hazırlayıp, doktora tez savunma sınavında başarılı

olması (m.41),

- Gerekli evrakları (m.43) Sağlık Bilimleri Enstitüsü’ne teslim etmesi gerekmektedir.

1 Doktora ve sanatta yeterlik programlarına başvuru koşulları

MADDE 15 – (1) Doktora ve sanatta yeterlik programlarına başvuracak adaylarda aşağıdaki koşullar aranır:

a) İlgili anabilim/anasanat dalı başkanlığınca ya da anabilim/anasanat dalına ilişkin esaslarda belirlenen ve enstitü yönetim kurulunca

onaylanan bir bilim ya da sanat dalında lisans veya yüksek lisans diplomasına; hazırlık sınıfları hariç en az on yarıyıl süreli tıp, diş hekimliği,

eczacılık ve veteriner fakülteleri diplomasına veya ilgili mevzuata göre bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlık yetkisine sahip olmak,

b) Başvurduğu programın puan türünden Senato tarafından belirlenecek ALES veya eşdeğeri bir sınav puanına sahip olmak,

c) Senato tarafından kabul edilerek başarı taban puanı belirlenen ÜDS ve benzeri ulusal ve uluslararası geçerliliği olan KPDS, TOEFL,

IELTS ve benzeri dil sınavlarında asgari taban puanına sahip olmak.

(2) Temel tıp bilimlerinde doktora programlarına başvuracak tıp fakültesi mezunlarının Senato tarafından belirlenecek TUS veya ALES

standart puanına sahip olmaları gerekir.

(3) Güzel sanatlar, müzik ve sahne sanatları alanlarındaki öğrenci kabulünde ALES’e girmiş olma koşulu aranmaz;yabancı dille ilgili kabul

koşulları Senato tarafından düzenlenir.

(4) Yabancı uyruklu adayların Türkçe yeterlik derecesi, Senatonun kabul ettiği sınavlardan alınacak puana göre değerlendirilir. Tamamen

yabancı dilde yürütülen programlarda Türkçe yeterlik belgesi aranmaz.

Genel başarı değerlendirmesi

MADDE 16 – (1) Adayların değerlendirilmesi sınav jürileri tarafından yapılır. Sınav jürisi anabilim/anasanat dalı başkanlığınca önerilen ve

enstitü yönetim kurulu kararıyla onaylanan en az üç asıl, iki yedek öğretim üyesinden oluşur. Bir anabilim/anasanat dalında yürütülen farklı

lisansüstü programlar için ayrı jüriler kurulabilir. Sınav jürisinin uygun görmesi koşuluyla sınavlar görüntülü elektronik iletişim araçları ile

yapılabilir. Müzik ve sahne sanatları alanlarındaki sınavlar görüntülü ve sesli olarak kaydedilir.

(2) Yüksek lisans ve doktora/sanatta yeterlik programına öğrenci kabulünde, adayların genel başarı notu, 100 üzerinden tam nota

dönüştürülen ALES puanının ya da TUS/DUS temel tıp puanının %50'si, lisans ve/veya yüksek lisans not ortalamasının %20'si ve giriş

sınavı sınav tam notu üzerinden alınan notun %30'u alınarak hesaplanır.

(5) Doktora/sanatta yeterlik programlarında sınav değerlendirilmesinde tam not üzerinden en az %60 alan ve genel başarı notunda da tam

notun en az %70'ini sağlayan adaylar başarılı kabul edilir. Başarılı adayların kendi içinde sıralaması, sınav jürisi tarafından genel başarı

notuna göre yapılır. Genel başarı puanının eşitliği halinde adayların sınav notu dikkate alınır.

(6) Anabilim/anasanat dalları yüksek lisans, doktora/sanatta yeterlik programları için belirlenen kontenjanların en fazla %50’si kadar yedek

adayı, genel başarı değerlendirme sırası esas alınarak belirleyebilir. Programa kayıt hakkı kazanmasına rağmen, akademik takvimde belirtilen

günlerde kayıt yaptırmayarak haklarını kaybeden adayların yerine, başarılı bulunan yedek adaylar genel başarı değerlendirme sırası esas

alınarak kabul edilir.

Page 8: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

f. Önceki öğrenmelerin tanınması

Programa yatay geçiş başvurularının kabul edilmesi için Yönetmelikte belirtilen koşullardan başka (m.18)

öğrencinin aldığı derslerin program dersleri ile uyumluluğunun Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı

akademik kurul kararı ile onaylanmış olması gerekir.

Benzer şekilde ERASMUS gibi değişim programları ile başka bir yükseköğretim kurumunda belli bir süre

öğrenim görmüş veya özel öğrenci olarak herhangi bir programdan ders almış olan öğrencilerin bu

öğrenimleri ders içeriklerinin de tanımlandığı not çizelgelerinin Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı

akademik kurul kararı ile onaylanmasıyla tanınır.

g. Programın Amacı

Tıp Etiği ve Tarihi doktora programının amacı: Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi

alanlarına özgü sorunları tanımlayabilen ve teknolojik gelişmeler karşısında ortaya çıkabilecek yeni

konuları öngörebilen, yorumlayabilen, önleyebilen, çözebilen ve çözümü konusunda danışmanlık

verebilen; ilgili konularda özgün, gerektiğinde disiplinler arası ve/veya uluslararası araştırmalar

tasarlayabilen, yürütebilen, yorumlayabilen, raporlayabilen, araştırma ve yayın etiği ilkelerine uygun

biçimde sözlü ve yazılı olarak sunabilen; ilgili alanlarda ihtiyaç analizi yaparak her düzeye uygun eğitim

programları oluşturup, yürütebilen nitelikli ve yetkin bilim doktorları yetiştirmektir.

Bu amaca ulaşabilmek için programın içeriği biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etiğin temel kuram,

öğreti, ilke ve yaklaşımları, karşılaşılan konu ve sorunlar, etik akıl yürütme ve sorun çözme yöntemleri;

düşünce ve bilim tarihi paralelliğinde evrimsel süreçte tıp ve sağlık tarihi, biyoetik ve tıp tarihi araştırma

yöntemlerinden oluşmaktadır.

h. Öğretim Programı

Öğretim programının ders dönemi (ilk üç yarıyıl) 11 adet zorunlu “Tıp Etiği ve Tarihi” program dersi

(Toplam 55 AKTS) ve program yeterliklerine uygun olarak program sorumlusu tarafından herhangi bir

enstitü bünyesinde yüksek lisans veya doktora düzeyinde belirlenen seçmeli derslerden oluşur. Öğrenci

35 AKTS’yi tamamlamak kaydıyla ilgi alanına göre bu derslerden istediği sayıda seçebilir. Programın ilk

üç yarıyılında alan içi ve dışı zorunlu ve seçmeli ders yükünü tamamlayan öğrenci ders döneminin son

yarıyılında 30 AKTS’lik zorunlu “Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” dersini alır ve program sorumlusu

ve danışmanının yönlendirmesiyle doktora yeterlik sınavına hazırlanır. Yeterlik sınavını başardıktan sonra

en az dört yarıyılda “Özel Konular” başlıklı 30’ar AKTS’lik (en az 120 AKTS) dersler ile doktora tez

çalışmasını tamamlar.

Page 9: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

i. Ders-Program Yeterlilikleri Matrisi

Tablo 4. Tıp Etiği ve Tarihi Doktora Programındaki Derslerin Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

DERSİN ADI VE KODU Program yeterlilikleri*

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

TET702 Biyoetik 5 5 5 5 5 3 2 3 2 - - - 5

TET703 Tıp Etiği 5 5 3 4 3 3 3 2 2 2 2 - 5

TET704 Düşünce ve Bilim Tarihi - - - - - - - - 3 5 5 5 4

TET705 Tarih Metodolojisi - - - - - - - - 3 5 5 5 4

TET706 Klinik Etik 4 5 5 5 4 3 2 3 3 - - - 5

TET707 Tıp Tarihi - - - - - - - - 5 5 5 5 5

TET708 Sağlık Hukuku - - - - 5 - 5 3 2 - - - 3

TET709 Araştırma ve Yayın Etiği 3 - 5 - 4 5 - 5 - - - - 5

TET710 Türk Tıp Tarihi - - - - - - - - 5 5 5 5 5

TET711 Tıp Etiği Semineri 5 5 3 2 3 5 2 1 2 - - - 5

TET712 Tıp Tarihi Semineri - - - - - - - - 5 5 5 5 5

YET790 Doktora Yeterlilik Sınavına Hazırlık 5 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 4 5

TET701 Özel Konular 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

TET713 Osmanlıca I - - - - - - - - - 3 4 5 -

TET714 Felsefede Etik 2 5 - 2 2 2 1 1 1 2 2 - 2

TET715 Osmanlıca II - - - - - - - - - 3 4 5 -

TET716 Akademik Etik - 5 5 5 - - 4 5 2 3 - - 4

TET717 Genetik ve Biyoetik 5 5 - 3 5 2 2 2 2 1 1 - 2

TET718 Hayvan Araştırmaları ve Etik 5 5 5 5 5 5 5 3 - - - - 3

TET719 Etik Metinlerin Çözümlenmesi 2 3 - - 2 2 1 - 2 2 2 - 4

TET720 Tarihi Metinlerin Çözümlenmesi - - - - - - - 2 5 5 5 4

TET721 Palyatif Bakım Etiği 5 5 - 3 2 1 1 - 1 - - - 3

1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

j. Tıp Etiği ve Tarihi doktora programı yeterlilikleri:

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya çıkaracağı

hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına toplumsal

duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik ikilemlerin

çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme yöntemleri geliştirir

ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek her

türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli veya

disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik

kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.

Page 10: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin geçmişten

bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller

çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik

kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır.

k. Mezunların Mesleki Profili

Tıp Etiği ve Tarihi doktora programı mezunları yurt içi veya yurt dışında devlet üniversiteleri ve özel

üniversitelerde Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dallarında öğretim görevlisi/üyesi

Biyoetik kurullarda (araştırma, hastane, akademik… ) üye

Özel hastaneler ve kamu hastanelerinde klinik etik danışman

Tıp ve Sağlık Müzelerinde danışman

Biyoteknoloji şirketlerinde uzman / danışman olarak görev yapabilirler.

l. Bir üst öğrenime geçiş

Doktora, en yüksek seviyedeki akademik derece olduğundan mezunların daha üst seviyede bir programa

geçmesi mümkün değildir. Bununla birlikte mezunlar akademik gelişimlerini sürdürmek amacıyla dünya

üniversitelerinde doktora sonrası araştırmacı olarak pozisyon bulabilir, ulusal veya uluslararası

kuruluşlardan burs alabilirler2.

m. Öğretim Programının yapısı

Dönemlik derslerden oluşan öğretim programının ders dönemi (ilk üç yarıyıl) 11 adet zorunlu “Tıp Etiği

ve Tarihi” program dersi (Toplam 55 AKTS) ve program yeterliklerine uygun olarak program sorumlusu

tarafından herhangi bir enstitü bünyesinde yüksek lisans veya doktora düzeyinde belirlenen seçmeli

derslerden oluşur. Öğrenci 35 AKTS’yi (ders yükünün %30’u) tamamlamak kaydıyla ilgi alanına göre bu

derslerden istediği sayıda seçebilir. Zorunlu derslerden ikisi üçüncü dönemde alınacak olan önkoşullu

seminer dersleridir ve burada hazırlanan seminerler mezuniyet koşulları arasında bulunan ulusal ve

uluslararası yayınlar için temel oluşturur.

Programın ilk üç yarıyılında, alan içi ve dışı zorunlu ve seçmeli ders yükünü tamamlayan öğrenci, ders

döneminin son yarıyılında 30 AKTS’lik zorunlu “Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” dersini alır ve

danışmanının yönlendirmesiyle doktora yeterlik sınavına hazırlanır. Yeterlik sınavını başardıktan sonra en

az dört yarıyılda “Özel Konular” başlıklı 30 AKTS’lik ders ile doktora tez çalışmasını tamamlar (en az

120 AKTS).

Öğretim programında anabilim dalı tarafından açılan zorunlu ve seçmeli dersler ile diğer programlar

tarafından açılmış olan seçmeli ders örnekleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

2 Türkiye Bilimler Akademisi Doktora Sonrası Araştırma Programı (TÜBA-DSAP) Esasları http://www.tuba.gov.tr/tr/destek-

ve-odul/destek-programlari/doktora-sonrasi-arastirma-programi.html; Fulbright Doktora Sonrası Araştırma Bursu

http://www.fulbright.org.tr/tr/turk/doktora-sonrasi-arastirma; YÖK Doktora Sonrası Araştırma Bursu

http://burs.yok.gov.tr/index.php?page=cat&i=62

Page 11: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Tablo 5. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıp Etiği ve Tarihi Doktora Programının Yapısı

GÜZ BAHAR

T P K AKT

S T P K AKTS

1.YARIYIL 2.YARIYIL

ZORUNLU DERSLER LİSTESİ ZORUNLU DERSLER LİSTESİ

TET 702 Biyoetik 3 0 3 5 TET 706 Klinik Etik 3 0 3 5

TET 703 Tıp Etiği 3 0 3 5 TET 707 Tıp Tarihi 2 0 2 5

TET 704 Düşünce ve Bilim Tarihi 3 0 3 5 TET 708 Sağlık Hukuku 2 0 2 5

TET 705 Tarih Metodolojisi 2 0 2 5

TOPLAM ZORUNLU DERS 20 TOPLAM ZORUNLU DERS 15

SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ* SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ

TET 713 Osmanlıca I 2 0 2 5 TET 715 Osmanlica II 2 0 2 5

TET 714 Ahlak Felsefesi 2 0 2 5 TET 716 Akademik Etik 2 0 2 5

BIS 735 Biyoistatistik 3 0 3 7 TET 717 Genetik ve Biyoetik 2 0 2 5

İLT 640 Kültürlerarası İletişim 3 0 3 7 SHO 714 Nitel Araştırma Tasarımı 3 0 3 5

FEL 661 Değer Felsefesi Problemleri 3 0 3 7 SOS 647 Feminist Biyoetik 3 0 3 6

TAR 763 Osmanlı Düşünce Tarihi-2 3 0 3 7 BIS 736 Sağlık Bil. Arş. Yön 3 0 3 7

TEB 653 Tıp Eğt. Ölçme Değerlendirme 3 0 3 8 TAR 764 Osmanlı Düşünce Tarihi-2 3 0 3 7

FEL 794 İnsan Hakları Problemleri 3 0 3 15 ESD 722 Qualitatıve Survey Tech. 2 0 2 8

ANT 723 Kültürel Değ. ve Sağlık-1 3 0 3 15 KLP 504 Psikosomatik Tıp 2 0 2 9

FEL 773 Yüzyılımızda İnsan 3 0 3 15 ANT 724 Kültürel Değ. ve Sağlık-2 3 0 3 15

TOPLAM SEÇMELİ DERS 10 TOPLAM SEÇMELİ DERS 15

YARIYIL TOPLAM 30 YARIYIL TOPLAM 30

3.YARIYIL 4.YARIYIL

ZORUNLU DERSLER LİSTESİ ZORUNLU DERSLER LİSTESİ

TET 709 Araştırma ve Yayın Etiği 3 0 3 5 YET 790 Dok. Yet.Sınavına Hazırlık 0 4 2 30

TET 710 Türk Tıp Tarihi 2 0 2 5

TET 711 Tıp Etiği Semineri 1 0 1 5

TET 712 Tıp Tarihi Semineri 1 0 1 5

TOPLAM ZORUNLU DERS 20 TOPLAM ZORUNLU DERS 30

SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ

TET 718 Hayvan Araş. ve Etik 2 0 2 5

TET 719 Etik Metinlerin Çözümlenmesi 2 0 2 5

TET 720 Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi 2 0 2 5

TET 721 Palyatif Bakım Etiği 2 0 2 5

TKD 521 Socıal Survey Meth. 2 0 2 6

TEB 656 Tıp Eğt. Yeni Yaklaşımlar 3 0 3 6

ARK 615 Anad.Ölü Gömme Adetleri 3 0 3 8

TOPLAM SEÇMELİ DERS 10 TOPLAM SEÇMELİ DERS 0

YARIYIL TOPLAM 30 YARIYIL TOPLAM 30

5.YARIYIL 6.YARIYIL

ZORUNLU DERSLER LİSTESİ ZORUNLU DERSLER LİSTESİ

TET 701 Özel Konular 5 0 0 30 TET 701 Özel Konular 5 0 0 30

TOPLAM ZORUNLU DERS 5 0 0 30 TOPLAM ZORUNLU DERS 5 0 0 30

SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ 0 0 0 0 SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ 0 0 0 0

TOPLAM SEÇMELİ DERS 0 0 0 0 TOPLAM SEÇMELİ DERS 0 0 0 0

YARIYIL TOPLAM 5 0 0 30 YARIYIL TOPLAM 5 0 0 30

7.YARIYIL 8.YARIYIL

ZORUNLU DERSLER LİSTESİ ZORUNLU DERSLER LİSTESİ

TET 701 Özel Konular 5 0 0 30 TET 701 Özel Konular 5 0 0 30

TOPLAM ZORUNLU DERS 5 0 0 30 TOPLAM ZORUNLU DERS 5 0 0 30

SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ 0 0 0 0 SEÇMELİ DERSLER LİSTESİ 0 0 0 0

TOPLAM SEÇMELİ DERS 0 0 0 0 TOPLAM SEÇMELİ DERS 0 0 0 0

YARIYIL TOPLAM 5 0 0 30 YARIYIL TOPLAM 5 0 0 30

GENEL TOPLAM 240

ZORUNLU DERS KREDİSİ 205

SEÇMELİ DERS KREDİSİ 35

ZORUNLU DERS KREDİ YÜZDESİ %85

SEÇMELİ DERS KREDİ YÜZDESİ %15¥

* Tabloda diğer programlardan seçilebilecek bazı örnek seçmeli dersler gösterilmektedir. Ancak eğitim programlarının

güncellenmesi çalışmalarında TET kodlu olmayan ders bilgilerinin değişebileceği dikkate alınmalıdır.

¥ Ders dönemi için toplam 120 AKTS’nin 85’i (%70’i) zorunlu, 35’i (% 30) seçmeli derslerden oluşmaktadır.

Page 12: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

n. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Her ders için uygulanan ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili öğretim üyesi/leri tarafından hazırlanan

ve Bilgi paketinde yer alan “Ders Öğretim Planı”nda tanımlanmıştır. Sınavlar ve ders başarı notları ile

ilgili olarak Yönetmeliğin 25 ve 26. maddeleri uygulanır.

o. Programdan mezun olmak için gerekli koşullar

Yönetmelikte (m.35-41) belirtilen koşullarla beraber öğrencinin,

- 120 AKTS’lik ders yükünü başarıyla tamamlaması (m.35),

- Doktora yeterlik sınavında başarılı olması (m.36),

- Tez savunma sınavına girmeden önce en az 4 (dört) ulusal, 2 (iki) uluslararası kongreye katılıp en az

4 (dört) ulusal, 2 (iki) uluslararası sözlü veya poster bildiri sunması,

- 1 (bir) uluslararası 1 (bir) ulusal araştırma projesini yayına göndermiş veya yayınlatmış olması,

- 120 AKTS’lik doktora tez çalışmasını hazırlayıp, doktora tez savunma sınavında başarılı olması

(m.41),

- Gerekli evrakları (m.43) Sağlık Bilimleri Enstitüsü’ne teslim etmesi gerekmektedir.

p. Eğitim Türü

Tam zamanlı birinci öğretim

q. Bölüm Başkanı ya da eşdeğeri

Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nüket Örnek Büken

Page 13: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

BÖLÜM III

DERS BİLGİ PAKETLERİ

1. TET702 Biyoetik

2. TET703 Tıp Etiği

3. TET704 Düşünce ve Bilim Tarihi

4. TET705 Tarih Metodolojisi

5. TET706 Klinik Etik

6. TET707 Tıp Tarihi

7. TET708 Sağlık Hukuku

8. TET709 Araştırma ve Yayın Etiği

9. TET710 Türk Tıp Tarihi

10. TET711 Tıp Etiği Semineri

11. TET712 Tıp Tarihi Semineri

12. YET790 Doktora Yeterlilik Sınavına Hazırlık

13. TET701 Özel Konular

14. TET713 Osmanlıca I

15. TET714 Ahlak Felsefesi

16. TET715 Osmanlıca II

17. TET716 Akademik Etik

18. TET717 Genetik ve Biyoetik

19. TET718 Hayvan Araştırmaları ve Etik

20. TET719 Etik Metinlerin Çözümlenmesi

21. TET720 Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi

22. TET721 Palyatif Bakım Etiği

Page 14: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Özel Konular” Ders Tanıtım Bilgileri Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Özel

Konular

TET

701

Güz/Bahar 5 0 0 0 30

Önkoşullar Doktora yeterlik sınavında başarılı olmak Dersin

Dili Türkçe

Dersin

Türü Zorunlu

Dersin

Verilme

Şekli

Yüz yüze

Dersin

öğrenme

ve

öğretme

teknikleri

Proje Tasarımı/Yönetimi, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin

Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar

Dersin

amacı Öğrencinin alanına özgü özgün bir konu belirlemesini, bilimsel ve etik standartlar doğrultusunda

araştırmasını, bulgulara ulaşmasını, tartışmasını, sonuçlandırmasını, yazılı ve sözlü olarak

sunmasını sağlamaktır. Dersin

Öğrenme

çıktıları

Dersin sonunda öğrenci,

1. Alanında özgü özgün bir araştırma sorusu belirleyebilir.

2. Araştırma sorusuna ulaştırabilecek yöntemi belirleyebilir.

3. Belirlediği yöntemle veri toplayıp analiz edebilir.

4. Bulguları yorumlayıp mevcut bilgilerle tartışabilir.

5. Tartışmalardan sonuç çıkarıp öneriler sunabilir

6. Araştırmayı yazılı olarak sunup, sözlü olarak savunabilir. Dersin

içeriği Bir bilimsel araştırmanın planlanmasından raporlaştırılıp savunulmasına kadar araştırma

yürütmekle ilgili tüm süreçler Kaynaklar – Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Tez Yazılması ve Değerlendirilmesi

Hakkında Yönerge, Ankara: 2006

http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/images/stories/Sabil/belgeler/aciklama/tez_yazi

m_yonergesi.pdf

– Tez konusuna göre belirlenecek literatür

Page 15: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Araştırma sorusu belirlemek üzere ilgili literatür taraması yapılması

2. Hafta Araştırma sorusunun belirlenmesi

3. Hafta Araştırma sorusu hakkında bilinen ve bilinmeyenleri belirlemek için ilgili literatür

taraması yapılması

4. Hafta Araştırma sorusunu yanıtlayabilecek yöntem seçimi için literatür taraması

5. Hafta Araştırma yönteminin seçimi

6. Hafta Araştırma yönteminin uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi

7. Hafta Araştırma verilerinin seçilen yöntemle toplanması

8. Hafta Araştırma verilerinin seçilen yöntemle toplanması

9. Hafta Bulguların uygun şekilde raporlaştırılması ve yorumlanması

10. Hafta Literatür taramasıyla bulguların tartışılması

11. Hafta Tartışmadan sonuç çıkarılması

12. Hafta Sonuçlara dayalı önerilerin sunulması

13. Hafta Araştırmanın ilgili standartlara göre raporlaştırılması

14. Hafta Araştırmanın sözlü sunu haline getirilmesi

15. Hafta Genel hazırlık

16. Hafta Tezin savunulması

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 -

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 3 %30

Sunum 1 %20

Projeler 1 %50

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav - -

Toplam 5 %100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı - -

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı - -

Toplam %100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 5 70

Laboratuvar - - -

Uygulama - - -

Derse Özgü Staj (varsa) - - -

Alan Çalışması - - -

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 30 420

Sunum / Seminer Hazırlama 1 130 130

Proje 1 130 130

Ödevler 3 50 150

Ara sınavlara hazırlanma süresi - - -

Genel sınavlara hazırlanma süresi - - -

Toplam İş Yükü 900

Page 16: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 17: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

1/4

“Biyoetik” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Biyoetik TET

702

Güz /

Bahar

3 0 0 3 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Örnek Olay İncelemesi, Problem Çözme,

Rapor Hazırlama ve Sunma Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Biyoetik konularıyla ilgili bilgi, farkındalık ve duyarlılık kazandırmak, etik

analiz ve çözümleme yapılmasını sağlamaktır Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Etik, biyoetik, biyomedikal etik kavramlarını, etik kuramları, ana

akımları, biyomedikal etiğin temel ilkeleri tanımlayabilir.

2. Etik ikilem, Etik Çözümleme, Etikte Temellendirme ve Etik

Danışmanlık kavramlarını açıklayabilir.

3. Günümüzde sık tartışılan biyoetik konuları hakkında etik tartışma

yürütebilir,

4. Etik karar verme süreçlerini kullanabilir,

5. Biyoetik kurulların görevlerini açıklayabilir. Dersin içeriği Biyoetiğin teknolojik ilerlemelerin yol açtığı değer sorunları nedeniyle

toplumların gündemine nasıl geldiği, hekimlerin, bilim insanlarının ve

öteki profesyonellerin toplum üzerinde sahip oldukları gücü nasıl

kullandıkları, biyoetikte değer sorunlarının ne olduğu ve çözüm yollarıdır. Kaynaklar – Akarsu B. Ahlak Felsefesi. Ankara: İnkılap Yay, 1999.

– Aydın E. Tıp Etiği Güneş Kitabevi 2006.

– Beauchamp TL, Childress JF. Principles of Biomedical Ethics. 6th ed.

USA: Oxford University Press, 2009.

– Büken NÖ. “Yaşlılık Etiği“ (Geriatric Ethics), Türk Tıp Etiği ve Tıp

Hukuku Araştırmaları Yıllığı, Vol:1, No: 1, 205-218, Ekim 2008.

– Camus A. Veba, Can Yayınları, İstanbul, 1997.

– Encyclopedia of Bioethics, Revised edition, New York. Macmillan,

2005.

– Kuçuradi, I., Etik, TFK, 1996, Ankara.

– Kuçuradi, I., İnsan ve Değerleri, TFK, 1998.

– Kuçuradi, I., Nietzche ve İnsan,TFK, 1997, Ankara.

– Moreno, J.D. Deciding Together,Oxford University Press 1995.

– Nuttal, J., Etiğe Giriş, Ahlak Üzerine Tartışmalar. Ayrıntı Yayınları,

İstanbul, 1997.

– Oğuz NY, Tepe H, Büken NÖ., Kucur D., "Biyoetik Terimleri

Sözlüğü", TFK (Türkiye Felsefe Kurumu) Yayını, Ankara, 2005.

– Pieper Annemarie, Etiğe Giriş, Ayrıntı, 1999.

– Sahinoglu S. Buken NO. Gender, Infertility, Motherhood, and Assisted

Reproductive Technology (ART) in Turkey, Human Reproduction and

Genetic Ethics, Vol 16, No:2, November, 2010 (pages: 182-217).

– Tong, Rosemarie, Gwen Anderson and Aida Santos, eds. 2000.

Page 18: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

2/4

Globalizing Feminist Bioethics: Women's Health Concerns Worldwide.

Boulder, Colorado: Westview Press.

– UNESCO Universal Declaration On Bioethics and Human Rights

Social Responsibility and Health, April 2011, İstanbul.

http://www.unesco.org.tr/dokumanlar/komiteler/bio/bio.pdf

– UNESCO. (2006). Biyoetik Kurullar İş Başında: Çalışma Biçimleri ve

Politikalar Kılavuz No 2 Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür

Kurumu Türkiye Milli Komisyonu Biyoetik Komitesi

– UNESCO. (2006). Biyoetik Kurulların Oluşturulması Kılavuz No 1

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu Türkiye Milli

Komisyonu Biyoetik Komitesi

– UNESCO. (2007). Biyoetik Kurulların Eğitimi Kılavuz No 3 Birleşmiş

Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu Türkiye Milli Komisyonu

Biyoetik Komitesi

Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Etik, Biyoetik ve ilgili /alt ve üst kavramların tanımlanması 2. Hafta Etik kuramlar, Etik kodlar, Etik Yaklaşımlar 3. Hafta Değer, Değer Biçme, Değer Çatışması, Değer Yargısı, Değer Kuramları 4. Hafta Etik ikilem, Etik Çözümleme, Etikte Temellendirme ve Etik Danışmanlık 5. Hafta Tıp etiği, Hemşirelik etiği, Sağlık etiği, Çevre etiği, Araştırma Etiği, Klinik etik

kavramları ve Biyoetik ile ilişkisi 6. Hafta Biyomedikal etiğin temel ilkeleri 7. Hafta Yararlılık/zarar vermeme ilkesi 8. Hafta Özerkliğe saygı ilkesi ve aydınlatılmış onam uygulaması 9. Hafta Adalet ilkesi ve sınırlı kaynakların dağıtımı 10. Hafta Yaşamın sonuna doğru alınan kararlar; Yaşlılık ve etik sorunlar, Canlandırma

komutları, Ötanazi, Faydasız tedavi 11. Hafta Kök hücre araştırmalarının etik boyutları, Klonlama, Genetik ve Etik, Genetiği

değiştirilmiş bitki ve hayvanlar... 12. Hafta Feminist biyoetik, Yardımcı üreme teknolojilerinin etik boyutları. 13. Hafta Çevre etiği, Biyogüvenlik, Hayvan Hakları 14. Hafta Etik kurulların tarihsel geçmişi, Batıda ve bizde yapılanması, işlevleri ve ilgili

tartışmalar 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

Page 19: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/4

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 2 20

Sunum 1 20

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 3 42

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 16 16

Proje 0 0 0

Ödevler 2 10 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

Page 20: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/4

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 21: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/1

“Tıp Etiği” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Tıp Etiği TET

703

Güz 3 0 0 3 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, soru-yanıt, rapor hazırlama ve sunma, Örnek Olay

İncelemesi Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Tıp etiğinin temel kavram, ilke ve değerlerini tanıtmak, hekim- hasta

iletişiminden kaynaklanan etik sorunlar ve etik ikilemler konusunda

farkındalığı arttırmak ve ikilem çözümünde “etik haklı çıkarma”da

izlenecek yol konusunda kişiye donanım kazandırmaktır Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Tıp etiğinin temel kavramlarını, iyi hekim-hasta iletişiminin

belirleyenlerini tanımlayabilir, etik duyarlılıkla profesyonel

uygulamalarında bunları tutumlarına yansıtabilir.

2. Biyomedikal etiğin temel prensiplerini ve teorilerini bilebilir. İlkeci etik

yaklaşım bağlamında tıp etiğinde kullanılan 4 temel ilkeyi

tanımlayabilir.

3. Tıbbi paternalizmi, tanı ve tedavide aydınlatılmış onam sürecini

tanımlayabilir

4. Hekim-hasta ilişkisinde ortaya çıkabilecek değer sorunlarını fark

edebilir, hastanın mahremiyetine saygı gösterilmesi ve hasta sırrının

saklanması ile ilgili tarihsel süreci, bunların istisnalarının neler

olduğunu bilir ve uygulamada bunların önemini kavrar.

5. Konu ile ilgili ulusal uluslararası etik ve hukuki düzenlemeleri, hasta

hakları bildirgelerini, ilgili yönetmeliği ve hekimin hukuki

sorumluluğunu bilir Dersin içeriği Hekim-hasta ilişkisi, bu ilişkinin belirleyenleri, ilişkide ortaya çıkan değer

sorunları/etik ikilemler ve bunların çözümü, tanı ve tedavide aydınlatılmış

onam sürecinin gereklilikleri, tıbbi paternalizm, hasta sırrının saklanması,

risk/yarar değerlendirmesi, sınırlı kaynakların adil kullanımı, hekimin etik

sorumluluğu ve hasta haklarıdır. Kaynaklar – Arras JD, Steinbock B. "Ethical Issues in Modern medicine" 2008.

– Aydın E. "Tıp Etiği" Güneş Kitabevi 2006.

– Aydın E. "Tıp Etiğine Giriş" Pegem yayınevi 2001

– Beauchamp TL, Childress JF. "Principles of Biomedical Ethics"

2001.

– Buken NO “The Health System, Health Policies and Health

Transformation Program in Turkey”, Medicine and Law, Volume: 28,

Number: 1, page: 23-47, March 2009.

– Buken NO, Arapkirlioglu K “Bioethics Committees and Examining

Consent within The Patient-Physician Relationship in Turkey”,

Medicine and Law, Volume 29 Number 3(September 2010) pages

403- 418.

Page 22: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/2

– Buken NO. Buken E. “HIV/AIDS in Turkey and an HIV (+) Child's

Right to Education: Turkey's Example”, Journal of International

Society for the History of Islamic Medicine (JISHIM), Vol:4,

Number:7, April 2005.

– Buken NÖ, Tıp Etiği Terimleri Sözlüğü, Nisan 2009, Altın Örümcek

– Büken NÖ. AIDS ve Tıp Etiği, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik

Mikrobiyolojide Önemli Konular, Uzmanıyla Söyleşi, HIV/AIDS,

2010.

– Childress, JF. "Practical Reasoning in Bioethics" 1997.

– Monagle JF, Thomasma DC. "Health care Ethics" 1998.

– Pellegrino ED, Thomasma DC. "The Virtues in Medical Ethics"

1993.

– Veatch RM. "Medical Ethics" 1997.

– Veatch RM. “Bioetiğin Temelleri” MegaBasım 2010.

– Weinberg M "Medical Ethics" 2001.

“Tıp Etiği” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Biyomedikal etik, tıp etiği kavramları 2. Hafta Etik ikilemler karşısında hekim tutumları, etik haklı çıkarma sürecinde

kullanılabilecek argümanlar, teoriler, ilkeler, etik kodlar 3. Hafta Tıp etiğinde ilkesel yaklaşım 4. Hafta Hekim- hasta iletişiminde paternalizm 5. Hafta Tanı ve tedavide aydınlatılmış onam süreci 6. Hafta Hasta değerleri ve hastanın tıbbi karara katılımı 7. Hafta Tarihsel süreç içerisinde hekim-hasta iletişim modelleri 8. Hafta Hekim-hasta ilişkisinin etik boyutu, yaşamın başı ve sonunda yaşanan etik

sorunlar 9. Hafta Hastanın mahremiyeti, hasta sırrının saklanması, tıp etiğinde mahremiyet kavramı

ve uygulanışı 10. Hafta Hastaya tıbbi gerçeğin söylenmesi, kötü tanının hastaya söylenmesi 11. Hafta Hastane/Klinik Etik Kurullar 12. Hafta Tıp etiğinde ulusal/ uluslararası bildirgeler, Dünya Hekimler Birliği ve TTB’nin

Hasta Hakları Bildirgeleri 13. Hafta Hekim sorumluluğu kavramı, ilgili yasal düzenlemeler 14. Hafta Seminer sunumları 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

Page 23: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/3

“Tıp Etiği” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 15

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 15

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer 1 10

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

“Tıp Etiği” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 3 42

Laboratuvar - - -

Uygulama - - -

Derse Özgü Staj (varsa) - - -

Alan Çalışması - - -

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 2 18 36

Proje - - -

Ödevler 1 15 15

Ara sınavlara hazırlanma süresi - - -

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 15 15 Toplam İş Yükü 150

Page 24: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/4

“Tıp Etiği” Dersi Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 25: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Düşünce ve Bilim Tarihi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Düşünce ve

Bilim Tarihi

TET

704

Güz /

Bahar

3 0 0 3 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Ramazan Acun, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr.

Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Dersin amacı Bu dersin amacı, bilim tarihini düşünce tarihi ile ilişkisi çerçevesinde

öğretmektir. Dersin Öğrenme

çıktıları Bu dersin sonunda öğrenci:

1. Bilim ve bilim tarihi kavramlarını, felsefe, siyaset, sanat, ekonomi

ve teknoloji kavramları ile ilişkisi çerçevesinde tanımlayabilir.

2. İlkçağlardan günümüze bilimsel gelişmenin seyrini özetler, bilimin

ve bilimsel düşüncenin gelişmesinde etkili olan unsurları tarihi

süreç içerisinde analiz edebilir.

3. Tıp tarihinin bilim tarihi içindeki yerini ve önemini

değerlendirebilir.

4. Bilim tarihinde “köşe taşı” niteliğindeki bilimsel teori ve buluşlar

ile bunları yaratan bilim insanlarını döneminin koşulları

çerçevesinde değerlendirebilir.

5. Bilimsel ve teknolojik gelişme ile sosyal ve ekonomik gelişme

(kalkınma) arasındaki pozitif ilişkinin farkına varabilir. Dersin içeriği Bilimin ilk toplumlardaki kökenlerinde başlayarak, modern bilim

kavramına yol açan belli başlı gelişmeler, zaman ve mekan boyutlarında ve

düşünce tarihi ile ilişkisi çerçevesinde karşılaştırmalı olarak ele

alınmaktadır.

Kaynaklar 1. Ronan CA. "Bilim Tarihi" Tübitak Yayınları, Ankara 2005.

2. Asimov İ. "Bilim ve Buluşlar tarihi" İmge Kitapevi 2006.

3. Yıldırım C. "Bilim Felsefesi" Remzi Kitapevi İstanbul 2008.

4. Yıldırım C. "Bilim tarihi" Remzi Kitapevi İstanbul 2006.

5. Timuçin A. “Düşünce Tarihi” Bulut yayıncılık, 2008.

6. Tanilli S. “Uygarlık Tarihi”, Alkım Yayınevi İstanbul 2006.

7. Şenel A. “Siyasal Düşünceler Tarihi”. Bilim ve Sanat Yayınları 2011

8. Bernal JD Tarihte Bilim I (çev. Tonguç Ok). İstanbul: Evrensel Basım,

2008.

9. Bernal JD Tarihte Bilim II (çev. Tonguç Ok).. İstanbul: Evrensel

Basım, 2008

Page 26: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Ampirik bilgi, felsefi bilgi, bilimsel bilgi çerçevesinde bilimin ortaya çıkışı ve

karakteri, düşünce tarihi ve bilim tarihi ilişkisi 2. Hafta İlkçağda düşünce ve bilim 3. Hafta Ortaçağda düşünce ve bilim 4. Hafta Rönesans’ta düşünce ve bilim 5. Hafta Bilimsel devrim: Modern bilimin doğuşu ve niteliği 6. Hafta Bilim ve Sanayi Devrimi 7. Hafta On dokuzuncu yüzyılda düşünce ve bilim 8. Hafta Yirminci yüzyılda düşünce ve bilim 9. Hafta Bilim tarihinin ve bilim felsefesinin günümüze etkisi

10. Hafta Sosyoekonomik etkenlerin, siyasi, felsefi, dini görüşlerin bilime etkisi 11. Hafta Eğitimde bilim, Bilimin kurumsallaşması ve üniversiteler 12. Hafta Bilimsel buluşların tarihi ve tarihte bilim insanları 13. Hafta Bilim politikaları 14. Hafta Tıbbın düşünce bilim tarihindeki yeri 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel Sınav

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

Page 27: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi (Saat) Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 3 42

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 16 16

Proje 0 0 0

Ödevler 1 20 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30

Toplam İş Yükü 150

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 28: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Tarih Metodolojisi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Tarih

Metodolojisi

TET

705

Güz,

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin Sorumlusu Doç. Dr. Yunus KOÇ, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge

Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Dersin amacı Tarih disiplinin anlamı ve önemi ile diğer sosyal bilimler arasındaki yerini;

bilimsel tarih yöntemi ve kullanılan araştırma tekniklerini kavratmak;

dipnot ve kaynakça kullanımının önemini, belgelerin kanıta dayalı

yorumlanmasını öğretmek; Tarihsel bilgi üretimi ve bu bilgiye dayalı

yorumlar yaptırmak. Olaylara tarihsel bakış açısıyla yaklaşmayı, onları bu

çerçevede değerlendirmeyi benimsetmek. Dersin Öğrenme

çıktıları Bu dersin sonunda öğrenci,

1. Tarih tanımını yapar; işlevi ve yararını kavrar;

2. Tarih araştırmalarında yöntem bilgisini tanımlar ve kullanır;

3. Bilimsel tarih incelemesinde kullanılan araştırma tekniklerini kullanır;

eleştirel yaklaşımı benimser ve dipnot ile kaynakça kullanımının

önemini kavrar

4. Olayları tarihi süreç içerisinde neden sonuç ilişkileri ve fon-figür ayrımı

yaparak yorumlar;

5. Belgelerden tarihsel bilgi üretir, bu bilgileri analiz eder ve sentez yapar; Dersin içeriği Tarih biliminin tanımı ve konusu, tarih araştırmalarının toplum

kalkınmasındaki rolü, tarih biliminin beşeri ve tarihi bilimler arasındaki

yeri ve bunlarla ilişkileri, tarihin bölümlere ayrılması, tarih yazıcılığının

çeşitleri, kaynak bilgisi ve kaynakların değerlendirilmesi, tarihi olayların

tahlil, tenkid ve terkibi gibi konular ele alınmaktadır. Tarisel bilgi

üretmenin yöntemi ve bu bilgileri analiz etme ve senteze ulaşma

denemeleri yapılır. Kaynaklar – Behar B.E., İktidar ve Tarih, Türkiye’de “Resmi Tarih” Tezinin Oluşumu

(1929-1937), Afa yay., İstanbul 1996, (2. Bs)

– Burke P., Tarih ve Toplumsal Kuram, çev. Mete Tunçay, Tarih Vakfı Yurt

Yayınları, İstanbul 2000 (2. bs).

– Carr E.H., Tarih Nedir, çev. Misket Gizem Gürtürk, Birikim yay. İstanbul

1980.

– Ergun D., Sosyoloji ve Tarih, Sosyolojide Yöntem Sorunu, Der yay. İstanbul

1982 (2bs).

– Skocpol T., (Editör), Tarihsel Sosyoloji, çev Ahmet Fethi, Tarih Vakfı Yurt

Yay., İstanbul 2002 (2. Bs)

– Tosh J., Tarihin Peşinde, çev. Özden Arıkan, Tarih Vakfı Yurt Yayınları,

İstanbul, 1997.

Page 29: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tarih nedir? sorusuyla başlanması ve bilim/disiplin tartışmalarından yola çıkarak

tarihin tanımlanması, nasıl işlediği sorularının tartışılması. 2. Hafta Tarihin bir bilimsel disiplin/bilim alanı olarak, diğer sosyal bilimler içersindeki

yeri ve önemi konusunda yapılan tartışmalardan haberdar olunması 3. Hafta Tarihin geçmiş dönemlerde, özellikle İlk ve orta çağlarda nasıl algılandığı ve hangi

amaçlarla kaleme alınıp kullanıldığı, işlevinin ne olduğu konusunun tartışılması 4. Hafta Yeni ve Yakın çağlarda tarih metodolojisinde görülen gelişmeler, diğer bilim

alanlarıyla paralel bir şekilde değişen tarih metodolojisi. 5. Hafta Ranke ile başlayan modern tarih yazıcılığını ana eğilimleri, getirdiği yenilikler ve

yirminci yüzyıla bıraktığı tesirler 6. Hafta Yirminci yüzyıldaki tarih yaklaşımları, Alman Tarih Mektebi, Annales Ekolü,

Sosyal Tarih ve Yeni Tarih Anlayışı ve Postmodern tarih yazıcılığı

akımları,temsilcileri ve bunların eleştirel değerlendirilmesi. 7. Hafta Türk Tarih yazıcılığının kökenleri ve bugünkü durumu, temsilcileri, metodolojik

katkıları ve konuyla ilgili tartışmalar 8. Hafta Tarihin sosyoloji, Psikoloji, Coğrafya, Teoloji, Edebiyat ve Dilbilim Çalışmaları,

Siyaset ve Ekonomi ile ilişkisi 9. Hafta Tarih yazımında dikkate edilecek hususlar, Alan tespiti, kaynak taraması, konu

seçiminde gerekli hususlar, kaynak ve araştırmaların değerlendirme teknikleri,

bunlardan bilgi çıkarma ve araştırma konusuyla bağlantı kurmada rasyonel ve

metodolojik düşünme ve davranma 10. Hafta Tarih incelemelerinde tanıklıkların/belgelerin önemi, tarihi belgelerin iç ve dış

tenkit mekanizmalarıyla eleştiriye tabi tutulması, sorgulanması,

tanıklık/belgelerden bilgi çıkarma yöntemleri ve bilgilerin güvenilirlik seviyeleri 11. Hafta Tarih metodolojisine uygun olarak konu inceleme teknikleri, karşılaştırma, farklı

verilerin bir konu bağlamında değerlendirilmesi ve analiz edilmesi, bu yönde

olumlu ve olumsuz örnekler üzerinden değerlendirmeler yapılması 12. Hafta Tarihi bir konunun incelenmesinde olgular ve olaylar arasıdaki fark, belgelerin

güvenirliliği sorunu, tanıklıkların sorgulanma biçimleri, karşılaştırma ve analiz

etme ve yorumlama denemeleri 13. Hafta Sorun eksenli veya belge eksenli tarih araştırmalarının faklı ve benzer yönleri,

işleyiş biçimlerindeki farklar, kuramsal yaklaşımlarla bağlantı kurma ve genelleme

yapmaya elverişli analizleri deneme 14. Hafta Ampirik tarihi bulgular ile kuramsal açılımları karşılaştırmaları, daha uzun soluklu

bakışa açısıyla yapılacak değerlendirmelerin önemi ve bu bağlamda deneme

yapabilme becerileri 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

Page 30: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 3 42

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 16 16

Proje 0 0 0

Ödevler 1 20 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

Page 31: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 32: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Klinik Etik” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Klinik Etik TET

706

Güz 3 0 0 3 5

Önkoşullar Biyoetik veya Tıp Etiği dersini başarıyla tamamlamış olmak Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Örnek Olay İncelemesi, Problem Çözme, Rapor

Hazırlama Sunma Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar, Öğr. Gör.

Dr. Müge Demir Dersin amacı Öğrencinin klinik etiğin temel kavramlarını ve klinik etik karar verme

yöntemlerini öğrenmesini ve bu yöntemi klinikte sık karşılaşılan etik

sorunlara uygulayabilmesini sağlamaktır Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Klinik etiğin temel kavramları ve karar verme yöntemlerini tartışabilir

2. Klinikte karşılaşılan etik sorunları tanıyabilmek, ayırt edebilmek ve

analiz edebilir

3. Etik sorunlara klinik-etik karar verme yöntemi uygulayabilir

4. Etik sorunlarla ilgili kendi değerlerinin farkına varabilir

5. Farklı bakış açılarını kavrayarak tarafsız karar alabilir Dersin içeriği Klinik etiğin temel kavram ve kuralları çerçevesinde klinik etik karar

verme yöntemlerinin analizinin ardından önce klasik klinik etik olgular

ardından klinikte sık karşılaşılan varsayımsal ve gerçek olgular üzerinde bu

karar verme yönteminin uygulanması Kaynaklar – Jonsen AR, Siegler M, Winslade WJ. Clinical Ethics A Practical

Approach to Ethical Decisions in Clinical medicine. 6th ed. McGraw

Hill, 2006.

– Pence G. Classic Cases in Medical Ethics. 5th ed. USA: McGraw Hill,

2008.

– Ford PJ, Dudzinski DM. Complex Ethics Consultations. USA:

Cambridge University Press, 2008.

– Ashcroft R, Lucassen A, Parker M. et al. Case Analysis in Clinical

Ethics. USA: Cambridge University Press, 2005.

– Fletcher JC, Spencer EM, Lombardo PA. Fletcher's Introduction to

Clinical Ethics. 3rd ed. Univ Pub Group, 2005.

– Lo B. Resolving Ethical Dilemmas A Guide for Clinicians. 4th ed.

Lippincot Williams & Willkins, 2009.

– Veatch RM. Transplantation Ethics. Washington: Georgetown

University Press, 2000.

– Veatch R. Biyoetiğin Temelleri. İstanbul: HAYAD, 2010.

Page 33: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Klinik Etik” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Klinik Etiğin Tanımı, Tarihi, İçeriği, Kaynakları ve İşlevleri

2. Hafta İlkeci, Erdemci, Anlatısal, Yararcı, Feminist, Fenomenolojik ve Empirik yaklaşımlar

3. Hafta İlke ve kural temelli akıl yürütmeye karşı Vakasallık (Kasuaistik), Klinikte Etik Karar

Verme Yöntemleri ve Dört Adımlık Klinik Etik Karar Verme Modeli

4. Hafta Sağlık çalışanlarından beklenen etik yeterlik ve duyarlılık

5. Hafta Klasik olgu örnekleri çerçevesinde Dünyada ve ülkemizde hastane etik kurulları ve klinik

etik konsültasyonun gelişimi ve uygulaması

6. Hafta Olgularla klinik uygulamalarda güvene dayalı Hekim-Hasta İlişkisi

7. Hafta Olgularla karar vericinin belirlenmesi, gerçeğin söylenmesi, Aydınlatılmış onam ve ret

8. Hafta Olgularla Mahremiyetin Korunması, Tıbbi Gizlilik ve Uyarma Ödevi

9. Hafta Olgularla tıpta adalet, nafile tedavi kavramı ve bunun tedavi kararlarına yansıması: kıt

kaynakların paylaşımı ve triyaj

10. Hafta Olgularla yaşamın sonuna ilişkin etik sorunlar: Tedavinin esirgenmesi, sonlandırılması,

intihara yardım, ötanazi, nafile tedavi

11. Hafta Olgularla organ ve doku nakillerinde etik konular: Ölümün tanımı, organ sağlanması,

organ paylaşımı, organ satışı

12. Hafta Olgularla yaşamın başına ilişkin etik sorunlar: Kürtaj yardımcı üreme teknikleri prenatal

tanı testleri

13. Hafta Olgularla klinik genetik: tarama testleri, aydınlatılmış onam, tıbbi gizlilik, adalet

14. Hafta Olgularla etiğe aykırı tutum ve davranışların önlenmesi: "primum non tacere" "önce sessiz

kalma"

15. Hafta Genel hazırlık

16. Hafta Genel sınav

“Klinik Etik” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 7

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 12 18

Sunum 1 25

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

Page 34: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Klinik Etik” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 3 42

Laboratuvar - - -

Uygulama - - -

Derse Özgü Staj (varsa) - - -

Alan Çalışması - - -

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 16 16

Proje - - -

Ödevler 12 2 24

Ara sınavlara hazırlanma süresi - - -

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 26 26 Toplam İş Yükü 150

“Klinik Etik” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 35: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Tıp Tarihi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Tıp Tarihi TET

707

Güz /

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Tıp tarihi dersinde tıbbın evrimsel/tarihsel gelişiminin canlı bir süreç

olduğu, hekimliğin hangi evrelerden geçerek geliştiği ve yapılaştığı

öğretilecektir.

Tarihteki "olaylar" yerine "olguları" ele alma ve olguları inceleme becerisi

kazandırılacak, bugün ve bundan sonraki mesleki, toplumsal, siyasal

yaşamında da doktora öğrencisinin "olay-olgu değerlendirmesini" yaparak,

daha işevuruk sonuçlara ulaşabilmesi konusunda farkındalık

oluşturulacaktır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Sağlık ve hastalık kavramlarının sosyokültürel açılımlarını ve

dönemlere göre değişen hastalık paradigmalarını bilir.

2. Tıbbın gelişiminin ana evrelerini sayabilir.

3. Mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, düşünce ve yaklaşımlar

çerçevesini, dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini

ve değişen hekim kimliğini tanımlayabilir.

4. Tıbbın gelişimini etkileyen büyük buluşlardan örnekler verebilir.

(Jenner, Pasteur, Harvey, Vesalius, vb).

5. Tıp tarihini yaşayan bir süreç olarak görerek ilgili konuda dün ve

bugünü değerlendirirken yarını da öngörebilecek, karşılaştırmalı tarih

analizi yapabilir.

Dersin içeriği Dersin içeriğinde ilk uygarlıklardan günümüze kadar tıptaki gelişmeler,

eski uygarlıklarda tıbbın özellikleri, tıbbın dönemsel farklılıkları, tıp

tarihindeki buluşlar ve uygulamalar, önemli isimler, hekim kimliği ile

sağlık ve hastalık kavramlarının değişim süreci ve bunun günümüze

yansımaları yer almaktadır. Kaynaklar – Ackernecht EH. A Short History of Medicine". 1982.

– Aydın E. "Dünya ve Türk Tıp tarihi" Güneş Kitabevi 2006.

– Bayat AH. "Tıp tarihi" 2003.

– Castiglioni A. "A History of Medicine" 1958

– Lewis P. Tıp Tarihi. 1998.

– Lyons As, Petrucelli RJ. "Medicine An Illıstrated History" 1978.

– Moynihan R, Cassels A., "Satılık Hastalıklar" Hayy Kitap, 2012.

– Straus E. W., Straus A., "Tıbbi Mucizeler" Domingo Yayınevi, 2009.

– Udwadia F. E., "Man and Medicine A history" Oxford University Press, New

Delhi ,2001.

– Büken NÖ. “Hekim - Hasta İletişimi ve Deontoloji -Tıp Etiği -Tıp Tarihi

Page 36: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

Dersinin Önemi”, Sendrom, 16(9): 69-72 (2004).

– Buken NO. “Tıbbın Evriminde Anatominin Yeri ve Andreas Vesalius”,

Sendrom Dergisi, 18(11): 75-82, 2006, Istanbul.

- Buken NO Sahinoglu S. “Critique of medical history education in Turkey's

medical faculties”, Vesalius, Jun;12(1):44–9, 2006.

“Tıp Tarihi” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tıp tarihi eğitiminin amacı ve gereği, Modern tıbbın geçmişle bağlantısı 2. Hafta Tıbbi bilginin gelişimi, İlkel tıp ve ilkel tıp uygulamaları 3. Hafta Büyüsel-mistik tıbbın tıp tarihindeki yeri 4. Hafta Ampirik tıp uygulamalarına bakış 5. Hafta Felsefi tıp ve dönemsel özellikleri 6. Hafta Eski uygarlıklarda tıbbi gelişmeler 7. Hafta Hipokratik tıbbın oluşumu ve yarattığı tarihsel dönüşüm 8. Hafta Seminer konularının belirlenmesi, kaynak paylaşımı 9. Hafta Ortaçağda Batı Tıbbındaki gelişim 10. Hafta Ortaçağda Doğu tıbbındaki gelişim ve Batıya etkileri 11. Hafta Modern tıbbın doğuşu 12. Hafta Tıptaki bilimsel buluşlar 13. Hafta 20. ve 21. yüzyıldaki gelişmeler 14. Hafta Günümüzde tıbbi paradigma ve gelecek tıbbının öngörülmesi 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Tıp Tarihi” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

Page 37: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Tıp Tarihi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 20 20

Proje 0 0 0

Ödevler 2 10 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 40 40 Toplam İş Yükü 150

“Tıp Tarihi” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 38: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Sağlık Hukuku” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Sağlık Hukuku TET

708

Güz /

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru Yanıt, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Zarife Şenocak, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr.

Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Dersin amacı Doktora öğrencisinin tıbbi uygulamalarla ilgili hukuki kural ve yaptırımları

kavraması, analiz edebilmesi ve Türk hukuk sisteminde hekim

sorumluluğunu tanımlayabilmesi amaçlanmaktadır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Türk hukuk sisteminin temel yapısını kavrayabilir.

2. Yaşam hakkı, sağlığa ulaşma hakkı, hasta hakkı kavramları temelinde

devletin ve sağlık çalışanlarının sorumluluklarını tanımlayabilir.

3. Hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının hukuki, cezai ve idari

yükümlülüklerini ve sorumluluklarını tanımlayabilir.

4. Türk hukuk sisteminde tıbbi uygulamalarla ilgili mevzuata ulaşabilir.

5. Malpraktisi sistem sorgusu ile birlikte tartışabilir. Dersin içeriği Temel hukuk bilgileri ile birlikte sağlık alanındaki uygulamalarda ortaya

çıkan hukuki yükümlülükler ve yaptırımların neler olduklarının anlatılması Kaynaklar – Anayurt Ö. “Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları.” 2005

– Aşçıoğlu Ç. “Doktorların Hukuki ve Cezai Sorumlulukları.” 1982.

– Aşçıoğlu Ç. “Tıbbi yardım ve Et Atmalarda Sorumluluklar” 1993.

– Bayraktar K. “Hekimin Tedavi Nedeniyle Ceza Sorumluluğu” 1972.

– Güriz A. “Hukuk Başlangıcı” 2005.

– Güriz A. “Hukuk Felsefesi” 2003.

– Şenocak Z. "Özel Hukukta hekim sorumluluğu" 2000.

Page 39: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Sağlık Hukuku” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Hukuk kavramı 2. Hafta Hukukta temel ilkeler 3. Hafta Hukuk-etik ilişkisi 4. Hafta Hukukta yaptırımlar 5. Hafta Hukukun tıbba yansıması 6. Hafta Temel insan haklarının 1,2,3. Kuşak haklar bağlamında tartışılması 7. Hafta Tıp tarihinde hekimin hukuki sorumluluğunun gelişimi, 14.04.1928 tarih 863 sayılı

Tababet ve Şuabatı Sanatların Tarzı İcrasına Dair Kanun ve 19.02.1960 tarih

10436 sayılı Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi 8. Hafta Çağdaş hukukta sağlık çalışanlarının sorumlulukları 9. Hafta Hukuk alanlarında sorumluluklar 10. Hafta Hekim-hasta ilişkisinde sözleşme 11. Hafta Tıbbi malpraktis kavramı 12. Hafta Ceza hukukunda kusur 13. Hafta İdare hukukunda sorumluluk 14. Hafta Tıbbi uygulamalarda tazminat 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Sağlık Hukuku” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

Page 40: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Sağlık Hukuku” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar - - -

Uygulama - - -

Derse Özgü Staj (varsa) - - -

Alan Çalışması - - -

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 10 10

Proje - - -

Ödevler 1 20 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi - - -

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 50 50 Toplam İş Yükü 150

“Sağlık Hukuku” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 41: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Araştırma ve Yayın Etiği” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Araştırma ve

Yayın Etiği

TET

709

Güz

/Bahar

3 0 0 3 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Örnek Olay İncelemesi, Problem Çözme,

Rapor Hazırlama ve Sunma Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Doktora öğrencisine araştırma ve yayın etiği ile ilgili bilgi, farkındalık ve

duyarlılık kazandırmak, bu bağlamda araştırma ve yayın etiğine uygun

çalışmalar yürütmesini sağlamak amaçlanmaktadır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Araştırma ve yayın etiğine ilişkin kavramları, bir araştırmanın etik

açıdan geçerli ve güvenilir olması konusunda araştırmacının

sorumluluklarını tanımlayabilir.

2. Klinik araştırmalar, girişimsel olmayan klinik araştırmalar ve hayvan

deneylerinde araştırma deneği (insan/hayvan) ile ilgili etik gereklilikleri

tanımlayabilir.

3. Araştırmaları etik açıdan değerlendiren araştırma etik kurullarının

çalışma disiplini doğrultusunda, araştırma proje başvuru dosyalarında

dikkat edilmesi gereken gereklilikleri bilecek ve uygulayabilir.

(özellikle aydınlatılmış onam konusu)

4. Araştırma etiği ve yayın etiği ile ilgili ulusal ve uluslararası etikolegal

düzenlemeleri bilir.

5. Araştırmanın yayın haline dönüştürülmesi sürecinde yayın etiğinin

gerekliliklerini yerine getirebilir. Dersin içeriği Araştırma Etiği kavramı, ilgili alt ve üst kavramlar, günümüzde en çok

tartışılan araştırma etiği konuları, klinik araştırmalar, girişimsel olmayan

klinik araştırmalar, hayvan deneyleri konusunda bilimsel geçerlik ve

güvenilirliğin nasıl sağlanabileceği, en sık görülen araştırma etiği ihlalleri

ve bunları önleme yöntemleri, ihlal tespiti durumunda izlenecek yolların

neler olduğu hakkında bilgi ve farkındalık kazandırmaktır. Kaynaklar – Aydın E. Tıp Etiği Güneş Kitabevi 2006.

– Büken NÖ, Yegenoglu S., “Physician-Industry Relationships and Promotion

Ethics in Turkey.” Clinical Research and Regulatory Affairs, Volume 20,

Issue 4, pages: 379-389 (2003).

– Büken NÖ. “Klinik Araştırma Etik Kurulları“(Clinical Research Ethics

Committees), Sendrom, 20 (3–4): 61–70, Mart-Nisan 2008.

– Büken NÖ. Büken E. “Plasebo ve Plasebo Etkisi”, Sendrom, 16(3): 98-103

(2004).

– Büken NÖ. Büken E.: “Uluslararası Araştırmalar, Araştırma Etiğinde Temel

İkilemler ve Etik Kurullar” (International Researches, Fundamental Dilemmas

in Research Ethics and Ethics Committees), Sendrom, Volume 20, Number

7,8: 37–47, July- August 2008.

– Büken NÖ. Büken E: The Legal Grounds Regarding Clinical Trial in Turkey,

A Glimpse of National Legislation, Med Law. 2011 Dec; 30(4): 591-611.

Page 42: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

– Demir M, BÜKEN N Ö, İlaç Araştırmaları Hakkında Yönetmelik İle Klinik

Araştırmalar Hakkında Yönetmeliğin Karşılaştırılması. Türkiye Klinikleri J

Med Ethics;17(3):168-75, (2009).

– Buken NO, Arapkirlioglu K “Bioethics Committees and Examining Consent

within The Patient-Physician Relationship in Turkey”, Medicine and Law,

Volume 29 Number 3 (September 2010) pages 403- 418.

– Buken E. Buken B. Buken NO. Çığlık-Çocuk İstismarı Araştırmalarından

Elde Edilen Verilerin Bildirimi Zorunlu mu, Neden? (Scream -Is It Necessary

to Disclose of Obtained Data from Child Abuse Researchs, Why?) Bilimsel

Mektup, Türkiye Klinikleri J Med Sci 2010;30(1):339-2

– Buken NO “The Health System, Health Policies and Health Transformation

Program in Turkey”, Medicine and Law, Volume: 28, Number: 1, page: 23-

47, March 2009.

– Buken NO., Buken E. “Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Açısından Klinik İlaç

Araştırmaları” (“Clinical Drug Research from Medical Ethics and Legal

Perspectives”). Türk Psikiyatri Dergisi (Turkish Journal of Psychiatry), 14(4):

289-299 (2003).

– Buken NO, Büken E. "The Rights Experimental of Subjects and Patients in

Clinical Drug Researches". FABAD Journal of Pharmaceutical Sciences, 27,

173-185 (2002).

– Büken NÖ. "İnsanlar Üzerinde Yapılan Araştırmaların Tarihçesi", Sendrom,

14(9): 130-139 (2002).

– Büken NÖ. Büken E. “Etkilenebilir Denekler Üzerinde Yapılan Klinik

Araştırmaların Etik ve Hukuki Görünümü”, Sağlık ve Toplum (Journal of

Health and Society), 14(1): 3-15 (2004, Ocak-Mart)

– Büken NÖ. "Klinik İlaç Araştırmalarının Ülkemizde Durumu", Hacettepe Tıp

Dergisi, 34(2): 76–83 (2003).

– Büken NÖ. "Dünya Tabipler Birliği Helsinki Bildirgesi", Hacettepe Tıp

Dergisi, 34(2): 83–88 (2003).

– Büken NÖ. “Kadınların Klinik Araştırmalara Katılımında Etik Tartışmalar”,

Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, ATO Yayını,2007, Cilt:16, Sayı: 2, sy: 12-15.

– Türkiye Bilimler Akademisi Bilim Etiği Komitesi. Bilimsel Araştırmada Etik

ve Sorunları. 2002.

“Araştırma ve Yayın Etiği” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tanışma, amaç, beklenti ve kaynakların paylaşımı 2. Hafta Araştırma kavramı, biyomedikal araştırma, amaçlarına ve yöntemlerine göre

araştırmalar 3. Hafta Lab. çalışmaları, hayvan deneyleri, klinik araştırmalar 4. Hafta Bilim ve bilim etiği 5. Hafta Araştırma etiği kavramı ve araştırma etiği ihlalleri, araştırma etiğinin temel ilkeleri 6. Hafta Bilimsel yanıltmalar, Yayın etiği ihlalleri, Yazarlık hakkı sorunları 7. Hafta Taraflı yayın (çıkar çatışması), Editöryal etik 8. Hafta Araştırmada aydınlatılmış onam 9. Hafta Araştırma denekleri, araştırmacı- denek ilişkisi 10. Hafta Denek seçimi, denek hakları, yeterliği olmayan denekler 11. Hafta Araştırma etik kurulları 12. Hafta Araştırmanın İlgili Taraflarının Hak ve Sorumlulukları (Araştırmacı, Denek,

Sponsor, Araştırma Etik Kurulu, Sözleşmeli Araştırma Kuruluşu...) 13. Hafta Araştırmacı - endüstri ilişkisinden doğan etik sorunlar 14. Hafta Ülkemizde araştırma ve yayın etiği ile ilgili yasal mevzuatın değerlendirilmesi ve

Page 43: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

tartışılması 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Araştırma ve Yayın Etiği” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam - 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı - 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı - 60 Toplam 100

“Araştırma ve Yayın Etiği” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 3 42

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 3 42

Sunum / Seminer Hazırlama 1 6 6

Proje 0 0 0

Ödevler 1 10 10

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 50 50 Toplam İş Yükü 150

Page 44: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/4

“Araştırma ve Yayın Etiği” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 45: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Türk Tıp Tarihi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Türk Tıp

Tarihi

TET

710

Güz /

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Doktora öğrencisinin Türk tıbbının canlı bir süreç olan tıp tarihi içindeki

yerini anlamasını, hekim kimliğinin Türk tıp tarihi içindeki yerini

görmesini sağlayarak "olay-olgu değerlendirmesini" yaparak, daha işe

vuruk sonuçlara ulaşabilmesi konusunda farkındalık oluşturulması

amaçlanmaktadır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Türk tıbbının tıp tarihi içindeki yerini ve önemini kavrayabilir.

2. Anadolu tıbbının özellikleri ve günümüz tıbbına yansımalarını

tartışabilir.

3. Türk tıp tarihinde önemli Türk hekimlerini ve tıp tarihine katkılarını

açıklayabilir.

4. Türk sağlık teşkilatlanmasının tarihsel süreçte hangi koşullarda nasıl

değiştiğini ve değişen sağlık politikalarının etkilerini açıklayabilir. Dersin içeriği İlk Türkler'den günümüze kadar Türk tıbbının yaşadığı tarihsel değişimler Kaynaklar – Adıvar A. "Osmanlı Türklerinde İlim" 1991.

– Aydın E. "Dünya ve Türk Tıp tarihi" Güneş Kitabevi 2006.

– Aydın E. “Türkiye’de Sağlık Teşkilatlanması Tarihi”, Naturel, Ankara

2002.

– Bayat F, Türk Kültüründe Kadın Şaman, Ötüken Neşriyat, İstanbul

2010.

– Cantay G. "Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Darüşşifaları" 1992.

– Kahya E, Erdemir AD. “Bilimin Işığında Osmanlıdan Cumhuriyete Tıp

ve Sağlık Kurumları”. Türkiye Diyanet Vakfı Ankara 2000.

– Macar OD, Balkan Savaşlarında Salgın Hastalıklar ve Sağlık

Hizmetleri, Libra Yayıncılık, İstanbul.

– Panzac D. "Osmanlı İmparatorluğunda Veba". 1997.

– Roux JP. Türklerin Tarihi. 8. Baskı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2012.

– Şevki O. Beşbuçuk Asırlık Türk tababet tarihi. 1991.

– Uludağ OŞ. “Osmanlılar Devrinde Türk Hekimliği”, Türk Tarih

Kurumu, Ankara 2010.

Page 46: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Türk Tıp Tarihi” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Türk tıbbının tarihsel genel özellikleri 2. Hafta Eski Türk Uygarlıklarında tıp 3. Hafta Şamanizm ve Türk kültüründe kadın şamanlar 4. Hafta İslamiyetin kabulünün Türk Tıbbına etkileri, tıp tarihinde Türk-İslam sentezi 5. Hafta Anadolu Selçukluları'nda tıp ve Darüşşifalar 6. Hafta Osmanlı'da hekimlik mesleği ve Hekimbaşılık 7. Hafta Osmanlı’da sağlık kuruluşları 8. Hafta Osmanlı İmparatorluğu'nda salgın hastalıklar 9. Hafta Karantina Örgütü 10. Hafta Osmanlı'da tıp eğitimi, Osmanlı Tıbbı’nda Türkçe ve yabancı dil sorunu 11. Hafta Tıp okulunun açılışı 12. Hafta On dokuzuncu Yüzyılda Osmanlı'da bilimsel tıp 13. Hafta Osmanlı sağlık teşkilatlanmasının gelişimi 14. Hafta Cumhuriyetten günümüze sağlık politikaları 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Türk Tıp Tarihi” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

Page 47: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Türk Tıp Tarihi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 1 14 14

Proje 0 0 0

Ödevler 1 25 25

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 55 55 Toplam İş Yükü 150

“Türk Tıp Tarihi” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 48: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Tıp Etiği Semineri” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Tıp Etiği

Semineri

TTE

711

Güz 2 2 0 3 5

Önkoşullar 1. ve 2. yarıyıl derslerini başarıyla tamamlamış olmak Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Rapor hazırlama ve sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Öğrencinin tez savunma sınavına girmeden önce yayın haline getireceği bir

araştırma konusunu belirlemesi, araştırması, metin haline getirmesi ve

sunmasını sağlamaktır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Tıp etiği konusunda araştırma konusu belirleyebilir.

2. Konuya ilişkin güvenilir ve geçerli bilgilere ulaşabilir.

3. Araştırma verilerini sınıflandırarak yorumlayabilir.

4. Seminer halinde raporlayabilir.

5. Sözlü olarak sunabilir. Dersin içeriği Araştırma konusu belirleme, literatür tarama, verileri sınıflandırma,

raporlama ve sunma Kaynaklar – Day. Bilimsel makale Nasıl Yazılır Nasıl Yayınlanır? TÜBİTAK Yay.

2000.

– Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical

Journals: Writing and Editing for Biomedical Publication Updated

April 2010 Publication Ethics: Sponsorship, Authorship, and

Accountability

– International Committee of Medical Journal Editors

http://www.icmje.org/urm_full.pdf

– Seçilen seminer konusuna göre belirlenecek kitap ve makaleler

Page 49: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Tıp Etiği Semineri” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Literatür taraması 2. Hafta Konu seçimi 3. Hafta Konuya özgü literatürün değerlendirilmesi 4. Hafta İlgili başlıkları belirleme, 5. Hafta Gerekçe ve amaç belirleme 6. Hafta Amaca uygun kaynakları belirleme 7. Hafta Bir seminer taslağı hazırlama 8. Hafta Tartışma bölümünü yazma 9. Hafta Tez-antitez özelinde sentez yapma ve sonuç bölümünü yazma 10. Hafta Seminer metnini tamamlama 11. Hafta Görsel materyal hazırlama yöntemleri 12. Hafta Seminer metnini sunuma uygun hale getirme 13. Hafta Görsel materyal ile sunum materyalini birlikte kullanma 14. Hafta Seminer sunumu 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel Sınav

“Tıp Etiği Semineri” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler - -

Sunum - -

Projeler 1 30

Seminer 1 10

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

Page 50: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Tıp Etiği Semineri” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 24

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 24

Sunum / Seminer Hazırlama 1 32 32

Proje 1 40 40

Ödevler 0 0 0

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

“Tıp Etiği Semineri” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 51: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Tıp Tarihi Semineri” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Tıp Tarihi

Semineri

TTE

712

Güz 1 0 0 1 5

Önkoşullar 1. ve 2. yarıyıl derslerini başarıyla tamamlamış olmak Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Rapor hazırlama ve sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Öğrencinin tez savunma sınavına girmeden önce yayın haline getireceği bir

araştırma konusunu belirlemesi, araştırması, metin haline getirmesi ve

sunması sağlamaktır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Tıp tarihi konusunda araştırma konusu belirleyebilir.

2. Konuya ilişkin güvenilir ve geçerli bilgilere ulaşabilir.

3. Araştırma verilerini sınıflandırarak yorumlayabilir.

4. Seminer halinde raporlayabilir.

5. Sözlü olarak sunabilir. Dersin içeriği Araştırma konusu belirleme, literatür tarama, verileri sınıflandırma,

raporlama ve sunma Kaynaklar – Day. Bilimsel makale Nasıl Yazılır Nasıl Yayınlanır? TÜBİTAK Yay.

2000.

– Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical

Journals: Writing and Editing for Biomedical Publication Updated

April 2010 Publication Ethics: Sponsorship, Authorship, and

Accountability

– International Committee of Medical Journal Editors

http://www.icmje.org/urm_full.pdf

– Seçilen seminer konusuna göre belirlenecek kitap ve makaleler

Page 52: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Tıp Tarihi Semineri” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Literatür taraması 2. Hafta Konu seçimi 3. Hafta Konuya özgü literatürün değerlendirilmesi 4. Hafta İlgili başlıkları belirleme, 5. Hafta Gerekçe ve amaç belirleme 6. Hafta Amaca uygun kaynakları belirleme 7. Hafta Bir seminer taslağı hazırlama 8. Hafta Tartışma bölümünü yazma 9. Hafta Tez-antitez özelinde sentez yapma ve sonuç bölümünü yazma 10. Hafta Seminer metnini tamamlama 11. Hafta Görsel materyal hazırlama yöntemleri 12. Hafta Seminer metnini sunuma uygun hale getirme 13. Hafta Görsel materyal ile sunum materyalini birlikte kullanma 14. Hafta Seminer sunumu 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel Sınav

“Tıp Tarihi Semineri” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler - -

Sunum - -

Projeler 1 30

Seminer 1 10

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

Page 53: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Tıp Tarihi Semineri” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 28 28

Sunum / Seminer Hazırlama 1 24 24

Proje 1 40 40

Ödevler 0 0 0

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

“Tıp Tarihi Semineri” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 54: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Osmanlıca-I” Ders Tanıtım Bilgileri Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Osmanlıca-I TET

713

Güz /

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Uygulama-Alıştırma

Dersin Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Hulusi Lekesiz, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr.

Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Dersin amacı Doktora öğrencisinin Osmanlıcanın dil ve yazım özelliklerini temel

düzeyde kavraması amaçlanmıştır. Dersin Öğrenme

çıktıları Bu dersin sonunda öğrenci,

1. Osmanlı alfabesini kullanabilecek,

2. Osmanlı Türkçesi ile ilgili temel kuralları tanımlayabilecek,

3. Türkçe kuralları okuma-yazma örneklerine uygulayabilecek,

4. XX. yüzyıl Osmanlıca metinleri okuyabilecektir. Dersin içeriği Osmanlı Türkçesi, Osmanlı Alfabesi, Osmanlı Türkçesi ile ilgili temel

kurallar, Türkçe kuralların uygulandığı okuma-yazma örnekleri, XX. yüzyıl

Osmanlıca metinler Kaynaklar – Ergin, Muharrem (1989) Osmanlıca Dersleri, Boğaziçi Yayınları,

İstanbul.

– Kurt, Yılmaz (2000) Osmanlıca Dersleri I, Ankara.

– Timurtaş, Faruk K. (1998) Osmanlı Türkçesine Giriş, İstanbul.

“Osmanlıca-I” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Osmanlıca Alfabe: Harfler ve birleşme şekilleri 2. Hafta Türkçe kelimelerin imlası 3. Hafta Kelime köklerinin ve eklerin yazılışı 4. Hafta Türkiye Türkçesi ile yazılmış basit metinleri okuma 5. Hafta Türkçede Arapça kelimelerin aldığı şekiller 6. Hafta Kelime çeşitleri 7. Hafta Masdarlar:Sülasi semai 8. Hafta Masdarlar:Sülasi kıyasi 9. Hafta Klasik Metinleri okumaya giriş ve anlama çalışmaları 10. Hafta Arapça ve Farsça tamlamalar 11. Hafta Metinler üzerinde kelime ve tamlamaların tahlilleri 12. Hafta Metinlerde geçen Türkçe, Arapça ve Farsça kelime ve kavramların tahlil ve

tenkitleri 13. Hafta Orta seviyede metin okuma ve anlama 14. Hafta Osmanlı Türkçesi ile yazılmış çeşitli metinlerin (Tıbbi metinler de dahil olmak

üzere) mukayeseli olarak okutulması 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

Page 55: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Osmanlıca-I” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 3 30

Sunum - -

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

“Osmanlıca-I” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama - - -

Proje 0 0 0

Ödevler 3 15 45

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 50 50 Toplam İş Yükü 150

Page 56: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Osmanlıca-I” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır.

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 57: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Ahlak Felsefesi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Ahlak Felsefesi TET

714

Güz/Bahar 2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Rapor Hazırlama ve Sunma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar, Öğr. Gör.

Dr. Müge Demir Dersin amacı Ahlaki kararlarımıza yol gösterici olarak büyük ahlak filozoflarının

yanıtlarını öğrenmek Dersin Öğrenme

çıktıları Dersin sonunda öğrenci,

1. Ahlak felsefesinin temel soru ve sorunlarını tartışabilir

2. Tarihsel süreçte normatif, betimleyici ve metaetik kuramları

özetleyebilir

3. Biyoetiğin temelindeki felsefi arka planı ahlak felsefesi boyutunda

açıklayabilir Dersin içeriği Geçmişten bugüne ahlak felsefi alanında ortaya konan kuramsal ve

uygulamalı ahlak kuramları Kaynaklar – Akarsu B. Immanuel Kant’ın Ahlak Felsefesi. İstanbul: İnkılap Kitabevi

– Akarsu B. Mutluluk Ahlakı, Ahlak Öğretileri 1. İstanbul: İnkılap

Kitabevi

– Aristoteles. Nikomakhos’a Etik. Ayraç yayınları, 1998.

– Cevizci A. Etiğe Giriş, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2. Baskı, 2007.

– Eski Yunan Tragedyaları 12 Sofokles-Antigone, Mitos Boyut Yayınları

İstanbul, 2011.

– Harun Tepe, Etik ve Meslek Etikleri, Türkiye Felsefe Kurumu

Yayınları, Ankara, 2000.

– Hobbes T. Leviathan. Yapı Kredi Yayınları, 2001.

– Kant I. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi. Türkiye Felsefe

Kurumu, 1995.

– Kuçuadi İ. Nietzsche ve İnsan Ankara: TFK Yay.

– Kuçuadi İ. Schopenhauer ve İnsan Ankara: TFK Yay.

– Kuçuradi İ. Etik. Ankara: TFK Yay.

– Kuçuradi İ. İnsan ve Değerleri. Ankara: TFK Yay.

– McIntyre A. Erdem Peşinde. Ayrıntı Yay. 2001.

– McIntyre A. Ethik'in Kısa Tarihi Homerik Çağdan Yirminci Yüzyıla.

İstanbul: Paradigma Yay, 2001.

– Mill JS. Utilitarianism. Barnes and Noble, 2005.

– Nietzsche F. İyinin ve Kötünün Ötesinde. Ara Yay. 1990.

– Platon. Devlet. İş Bankası Yay. 2000.

Page 58: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Ahlak Felsefesi” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tarihsel süreçte din ve ahlakın temelleri, temel kavramlar, 2. Hafta Antik Çağda ahlak felsefesi 3. Hafta Eski Yunanda ahlak felsefesi ve Platon 4. Hafta Aristoteles ve erdemler 5. Hafta Ortaçağ ve dinsel ahlaklar 6. Hafta Hobbes ve Spinoza 7. Hafta Aydınlanma ve Kant 8. Hafta Hegel ve Marks 9. Hafta Varoluşçu Ahlak ve Nietzsche 10. Hafta Yararcılık 11. Hafta Komüniteryan Etik 12. Hafta Feminist Etik 13. Hafta Uygulamalı Etikler 14. Hafta Ahlak Felsefesi ve Biyoetik 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Ahlak Felsefesi” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 20

Sunum 1 20

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam - 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı - 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı - 50 Toplam 100

Page 59: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Ahlak Felsefesi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 4 56

Sunum / Seminer Hazırlama 1 16 16

Proje 0 0 0

Ödevler 10 2 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

“Ahlak Felsefesi” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 60: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Osmanlıca-II” Ders Tanıtım Bilgileri Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Osmanlıca-II TET

715

Güz /

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Osmanlıca-I dersini tamamlanmış olmak Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Uygulama-Alıştırma

Dersin Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Hulusi Lekesiz, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr.

Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Dersin amacı Doktora öğrencisinin Osmanlıca yazılı metinleri okuyabilir olması

amaçlanmaktadır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Temel Arapça-Farsça terkip ve edatları tanıyabilir.

2. Osmanlıca örnek metinlerdeki Arapça-Farsça terkip ve edatları

açıklayabilir.

3. Osmanlıca edebi metinleri okuyabilir.

4. Tarih kaynaklarının yazım ve üslup özelliklerini fark edebilir. Dersin içeriği Temel Arapça-Farsça terkip ve edatlar, Osmanlıca örnek metinlerdeki

Arapça-Farsça terkip ve edatlar, Osmanlıca edebi metinler, Tarih

kaynaklarının yazım ve üslup özellikleri Kaynaklar Ergin, Muharrem (1989) Osmanlıca Dersleri, Boğaziçi Yayınları,

İstanbul.

Timurtaş, Faruk K. (1998) Osmanlı Türkçesine Giriş, İstanbul.

Kurt,Yılmaz (2000) Osmanlıca Dersleri I, Ankara.

İlgili kaynak, kitap ve makalelerden örnek metinler

Page 61: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Osmanlıca-II” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Osmanlı Türkçesi'nde kullanılan Arapça ve Farsça unsurlar 2. Hafta İsimler ve muhtelif şekilleri 3. Hafta Tıbbi kelime ve kavramlar 4. Hafta Sıfatlar 5. Hafta Tıbbi metinler okuma 6. Hafta Arapça ve farsça kelimelerin tekil çoğul halleri ve sayılar 7. Hafta Arapça ve Farsça zamirler ve edatlar 8. Hafta Metin okuma ve tahlilleri 9. Hafta Metinler üzerinde kelime, kavram ve terkiplerin aldığı şekillerin tekrarı 10. Hafta Değişik bilimsel metinlerin mukayeseli okutulması 11. Hafta Tıbbi metinlerde geçen muhtelif kavramların anlam ve karşılıkları 12. Hafta Gramer tekrarı 13. Hafta Basit el yazısı metinlere giriş 14. Hafta Matbu metinlerle el yazısı metinlerin mukayeseli olarak okululması 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Osmanlıca-II” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 3 30

Sunum - -

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

Page 62: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Osmanlıca-II” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama - - -

Proje 0 0 0

Ödevler 3 15 45

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 50 50 Toplam İş Yükü 150

“Osmanlıca-II” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır.

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 63: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Akademik Etik” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Akademik

Etik

TTE

716

Güz/Bahar 2 0 0 2 5

Önkoşullar Yoktur Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Örnek Olay İncelemesi, Sorun/Problem Çözme, Rapor

Hazırlama ve/veya Sunma Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Akademik etik ve ilgili konularda bilgi, farkındalık ve duyarlılık

kazandırmak Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Üniversitenin ve akademik yaşamın tarihsel süreçte gelişimini

tanımlayabilir.

2. Akademinin değerler sisteminin farkında olarak akademik etik

ihlalleri tanımlayabilir.

3. Etik ihlallerle başa çıkma yöntemleri önerebilir.

4. Akademik etik ile ilgili sorunlara etik sorun çözme yöntemlerini

uygulayarak yaklaşabilir. Dersin içeriği Tarihsel perspektifle akademik yaşam ve akademik kimlik ilişkisiyle

akademik etik konu ve sorunlar ve ilgili sorun çözme yöntemleri Kaynaklar – Adıvar A. Tarih Boyunca İlim ve Din. İstanbul: Remiz Kitabevi, 1994.

– Castiglioni A. A History of Medicine. 1958.

– Ertekin C, Berker N, Tolun A, Ülkü D. Bilimsel Araştırmada Etik ve

Sorunları, Ankara: TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) Yayınları, 2002.

– Foucault, M. Hapishanenin Doğuşu. (çev.) Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara:

İmge, 1992.

– Gillin CT. The bog-like ground on which we tread: Arbitrating academic

freedom in Canada”, The Canadian Review of Sociology and Anthropology

2002;39(3):301-322.

– Hacettepe Üniversitesi Senatosunda Kabul Edilmiş Etiğe Aykırı Davranışlar

– Hacettepe Üniversitesi Tacizden Korunma ve Koruma Kılavuzu

– Hacettepe Üniversitesinin Etik Değer ve İlkeleri

– Harvie D. Alienation, Class and Enclosure in UK Universities. Capital and

Class 2000:71:103-132.

– Kılıçbay MA. Hayalimdeki Üniversite. Düşünen Siyaset 1999;1(3):17-20.

– Magna Carta Universitatum. Bologna Process Committee, 900th Aniversary of

the Alma-mater, Bologna, Italy. 1988

– Nasuhioğlu İ. Tıp Tarihine Kısa Bir Bakış. Ankara, 1974.

– Teichler U. Higher education policy and the world of work: changing

conditions and challenges. Higher Education Policy 1999;12:285-312.

– Timur T. Toplumsal Değişme ve Üniversiteler. Ankara: İmge Yayıncılık,

2000.

– UNESCO. Statement on Academic Freedom, University Autonomy and Social

Responsibility1998. http://www.unesco.org/iau/tfaf_statement.html

– Yıldırım C. Bilim Tarihi. Ankara: Remzi Kitabevi, 1991.

Page 64: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Akademik Etik” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Üniversite ve akademinin tanımı 2. Hafta Üniversitenin evriminde ortaçağ 3. Hafta İslam dünyasındaki medreseler ile Ortaçağ Avrupa’sının okulları 4. Hafta Osmanlı üniversitesinin kuruluşu: Darülfünun 5. Hafta Osmanlı toplumu, Meşrutiyet ve Bilim 6. Hafta Cumhuriyet ve Üniversitenin kuruluşu, 1933 Reformu ve sonrası 7. Hafta Küreselleşme ve Üniversiteler 8. Hafta İdeal bir üniversitenin “olmazsa olmazları” 9. Hafta Akademik etiğin tanımı 10. Hafta Türkiye Açısından Üniversitelerde Akademik Etik 11. Hafta Üniversitelerde en sık gözlenen eğitim etiğine aykırı tutum ve davranışlar 12. Hafta Üniversite yönetiminin etik dışı, akademik özerklik ve akademik liyakate uygun

olmayan tutum ve davranışları 13. Hafta Araştırma ve Yayın etiği ihlalleri, mobbing, taciz, kötü muamele 14. Hafta Hacettepe Üniversitesi Akademik Etik Kurulu ve akademik etik ilkeleri 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel Sınav

“Akademik Etik” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 15

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 1 15

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer 1 10

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

Page 65: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Akademik Etik” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 2 20 40

Proje - - -

Ödevler 1 24 24

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

“Akademik Etik” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 66: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/1

“Genetik ve Biyoetik” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Genetik ve

Biyoetik

TET

717

Güz/Bahar 2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Örnek olay incelemesi, Sorun/Problem Çözme

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Genetik bilimiyle ortaya çıkan çevre etiğinden, araştırma etiğine,

biyogüvenlikten klinik etiğe çeşitli sorun alanları hakkında duyarlılık

kazandırmak Dersin Öğrenme

çıktıları Dersin sonunda öğrenci,

1. Genetik bilimi çerçevesinde tartışılan etik sorunları tanımlayabilir

2. Genetiği değiştirilmiş organizmaların yarattığı etik sorunları tartışabilir

3. Klinikte genetik bilginin kullanımının yarattığı etik sorunları tartışabilir

4. Genetik bilgiyi tıbbın yeni paradigması olarak tanımlayarak, tanı, tedavi

ve araştırmada gelecekteki uygulamaları öngörebilir Dersin içeriği Tarihsel süreçte genetik biliminin yarattığı olanaklar çerçevesinde etik

konu ve sorun alanları Kaynaklar – Anderson, W.F. “Prospects For Human Gene Therapy”. Science (226)

1984: 401-9.

– Baird RM, Rosenbaum SM. Genetically Modified Foods. New York:

Prometheus Books, 2002.

– Billings, P.R. “Genetik Testlerin Bir Sonucu Olarak Ayrımcılık” Am J.

Hum. Genet. 1992 ;50 : 476 - 482 (California Passific Medical Center).

– British Medical Association (BMA), Human Genetics: Choice and

Responsibility. USA: Oxford University Press, 1998.

– Büken, N.Ö. “Genetik ve Etik”. Etik Bunun Neresinde? ATO Yayınları.

– Council of Europe, (2008) Additional Protocol to the Convention on

Human Rights and Biomedicine concerning Genetic Testing for Health

Purposes CETS No.: 203

– Cox, D.R. “Tıbbi Genetik” JAMA, 5(9) 1992: 668 - 670.

– Dündar, C. Gen- Etik. 28.06.2000.

– Encyclopedia of Bioethics, 3rd ed, New York: Macmillan. 2005.

– European Commission The Independent Expert Group, (2004) Ethical,

legal and social aspects of genetic testing: research, development and

clinical applications.

– Huxley A. Cesur Yeni Dünya. İthaki yay, 2000.

– İyi Klinik Uygulamalar, 2009;22.

– Nuffield Council on Bioethics, (2006) Genetic Screening: a Supplement

to the 1993 Report by the Nuffield Council on Bioethics

– Oğuz NY, Tepe H, Büken NÖ., Kucur D. "Biyoetik Terimleri Sözlüğü",

TFK (Türkiye Felsefe Kurumu) Yayını, Ankara, 2005.

– Rothstein MA. Genetic Secrets: Protecting Privacy and Confidentiality

Page 67: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/2

in the Genetic Era, New Haven, CT: Yale University Pres, 1997

– Steinbock B, Arras JD, London AJ. Ethical Issues in Modern Medicine.

New York: McGrawHill, 2009.

– UNESCO (1997). İnsan Genomu ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi,

kuramdan uygulamaya.

– UNESCO (2003) İnsan Genetik Verileri Uluslararası Bildirgesi

“Genetik ve Biyoetik” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Temel kavramlar ve tarihçe 2. Hafta Genetik teknolojinin biyomedikal alana girişi 3. Hafta Transgenik besinler (Monsanto örneği) ve etik tartışmalar 4. Hafta Transgenik hayvan üretimi ve etik tartışmalar 5. Hafta Biyopolitika, biyoçeşitlilik, biyogüvenlik, biyoterörizm 6. Hafta İnsan Genom Projesi ve ELSI 7. Hafta Genetik tanı ve tarama testleri, PGT, prenatal testler 8. Hafta Gen Tedavisi 9. Hafta Tasarlanmış bebekler: Sağlıklı doğma hakkı mı? Çağcıl ırk ıslahı mı? 10. Hafta Klinikte genetik bilginin kullanımı ve genetik danışmanlık 11. Hafta Genetik bilginin gizliliği ve paylaşımı, DNA bankaları 12. Hafta Klonlama, kök hücre araştırmaları 13. Hafta İlgili etik ve yasal düzenlemelerin tartışılması 14. Hafta Genetiği değiştirilmiş bir gelecek tasarımı 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

Page 68: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/3

“Genetik ve Biyoetik” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 2 20

Sunum 2 20

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

“Genetik ve Biyoetik” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 2 16 32

Proje 0 0 0

Ödevler 2 16 32

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

Page 69: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

4/4

“Genetik ve Biyoetik” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile

İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 70: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Hayvan

Araştırmaları

ve Etik

TET

718

Güz /

Bahar

2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Örnek Olay İncelemesi, Problem Çözme,

Rapor Hazırlama ve Sunma Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Doktora öğrencilerinin deneylerde hayvan kullanımını bilimsel ve etik

açıdan değerlendirebilmesi, hayvan kullanımını gerekçelendirilebilmesi ve

hayvan araştırmaları ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuata ulaşabilmesi

amaçlanmaktadır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Araştırmalarda hayvan kullanımı ile ilgili etik sorun alanlarını

tanımlayabilir.

2. Hayvan araştırmalarında kullanılan 3R kuralını açıklayabilir.

3. Araştırmalarda hayvan kullanımı ile ilgili etik sorun çözme yollarını

bilir.

4. Araştırmalarda hayvan kullanımını gerekçelendirebilir.

5. Alanla ilgili ulusal ve uluslararası mevzuata ulaşabilir. Dersin içeriği Hayvan deneylerinin etik ve bilimsel bütünlüğünü sağlamanın temeli

olarak, yerine getirilecek ön gereklilikler ve uygulanacak ilkeler Kaynaklar 1. Bankowskı;Howard,J.N.(1984). Biomedical Research Involving Animals :

Proposed International Guiding Principles (Proceeding of the XVIII

CIOMS Round-table Conference), CIOMS, Geneva.

2. Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Refah

ve Korunmasına Dair Yönetmelik (Resmi Gazete 13.12.2011-28141)

Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı

3. Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair

Yönetmelik (Resmi Gazete 13.08.2010-27671) Tarım ve Köyişleri

Bakanlığı

4. Hacettepe Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurul Yönergesi.

http://www.etikkurul.hacettepe.edu.tr/hdek/yonerge.php

5. Hacettepe Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu-

ALTERNATİF YÖNTEMLER 2007

(http://www.etikkurul.hacettepe.edu.tr/hdek/egitim.php)

6. Hayvan Deneyleri Etik Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına Dair

Yönetmelik (Resmi Gazete 06.07.2006-26220) Çevre ve Orman Bakanlığı

7. Kutlay, N.Y.(1996). Etik ve Hukuk Yönleriyle Deney Hayvanları, Türkiye

Klinikleri Tıbbi Etik Dergisi, Ankara.

8. PORTER, D.G. (1992). Ethical Scores for Animal Experiments. Nature,

356(12): 101-102.

9. Sungurbey, İ. ( 1992). Hayvan hakları, İstanbul Üniversitesi Yayın

No:3685, İstanbul.

10. Uzel, İ (1994). Hayvan Deneyleri Etik Yasası, Türkiye Klinikleri Tıbbi

Etik Dergisi, Ankara.

Page 71: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Hayvan hakları kavramının tartışılması 2. Hafta Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi 3. Hafta Hayvan deneylerinin tanımlanması ve günümüzde hayvan deneyleri yapılan

alanların belirlenmesi 4. Hafta Tarihsel süreçte antivivisection akımlar 5. Hafta Deney hayvanı 6. Hafta Araştırmacı-deney hayvanı ilişkisinde araştırmacı sorumluluğu 7. Hafta Laboratuvar hayvanları kullanım ilkeleri 8. Hafta Sağlık Bilimlerinde en çok hayvan deneylerinin yapıldığı alanlar ve yaşanan

sorunlar 9. Hafta PETA (People For The Ethical Treatment of Animals / Hayvanlara Etik Muamele

İçin Mücadele Edenler Birliği) www.peta.org- HAYTAP (Hayvan Hakları

Federasyonu) www.haytap.org örnekleri ile sivil toplum kuruluşları çalışmaları 10. Hafta Hayvan Deneyleri Etik Kurulu’nun çalışma prensipleri 11. Hafta Deney hayvanı kullanım sertifikaları 12. Hafta HÜ Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurul Yönergesi 13. Hafta Konu ile ilgili ülkemizdeki etik ve yasal düzenlemeler 14. Hafta Görüş ve önerilerin paylaşımı 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 2 20

Sunum 1 10

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 60 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 Toplam 100

Page 72: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Hayvan Araştırmaları ve Etik” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 1 14 14

Proje 0 0 0

Ödevler 2 10 20

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 60 60 Toplam İş Yükü 150

“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 73: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Etik Metinlerin

Çözümlenmesi

TET

719

Güz/Bahar 2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-cevap, Beyin Fırtınası, Deneme yazma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar, Öğr. Gör.

Dr. Müge Demir Dersin amacı Biyoetik tartışmalara referans olan biyoetik, etik, felsefi metin/metinleri

analiz etmek Dersin Öğrenme

çıktıları Dersin sonunda öğrenci,

1. İlgili metin/metinleri tanımlayabilir

2. Metinleri yazıldığı dönem koşullarında değerlendirebilir

3. Güncel biyoetik konulara yansımasını tartışabilir

4. Metinler üzerine deneme yazabilir Dersin içeriği Yazıldığı dönem ve koşullar bağlamında biyoetik tartışmalara referans olan

metin/metinler Kaynaklar 1. Platon. Devlet. İş Bankası Yay. 2000.

2. Kant I. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi. Türkiye Felsefe

Kurumu, 1995.

3. Hobbes T. Leviathan. Yapı Kredi yayınları, 2001.

4. Mill JS. Utilitarianism. Barnes and Noble, 2005.

5. Nietzsche F. İyinin ve Kötünün Ötesinde. Ara Yay. 1990.

6. McIntyre A. Erdem Peşinde. Ayrıntı Yay. 2001.

7. Aristoteles. Nikomakhos’a Etik. Ayraç yayınları, 1998.

8. Foucault M. Söylemin Düzeni. Hil Yayın, 1987

“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tartışılacak metin/metinlerin seçimi 2. Hafta Metin/metinlerin yazıldığı dönemin siyasi, düşünsel, bilimsel koşulları 3. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 4. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 5. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 6. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 7. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 8. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 9. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 10. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 11. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 12. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 13. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 14. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 15. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması

Page 74: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

16. Hafta Genel sınav

“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 10 20

Sunum 2 20

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 2 7 14

Proje 0 0 0

Ödevler 10 5 50

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

Page 75: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile

İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 76: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Tarih

Metinlerinin

Çözümlenmesi

TET

720

Güz/Bahar 2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-cevap, Beyin Fırtınası, Deneme yazma

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.

Aslıhan Akpınar Dersin amacı Tıp tarihi tartışmalarına referans olan felsefi metin/metinleri analiz etmek Dersin Öğrenme

çıktıları Dersin sonunda öğrenci,

1. İlgili metin/metinleri tanımlayabilir

2. Metinleri yazıldığı dönem koşullarında değerlendirebilir

3. Tıp Tarihi araştırma ve eğitimine yansıyacak boyutlarını tartışabilir

4. Metinlerin tıp tarihine yansıyan boyutlara ilişkin deneme yazabilir Dersin içeriği Yazıldığı dönem ve koşullar bağlamında tıp tarihi eğitim/araştırmalarına

referans olan metin/metinler Kaynaklar 1. Hobsbawm E. Tarih Üzerine. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları,

1999.

2. Carr EH. Tarih Nedir? İletişim Yay, 2012

3. Collingwood Rg. Tarih Tasarımı. DoğuBatı, 2007

4. Hegel GWF. Tarihte Akıl. Kabalcı, 2003.

“Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tartışılacak metin/metinlerin seçimi 2. Hafta Metin/metinlerin yazıldığı dönemin siyasi, düşünsel, bilimsel koşulları 3. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 4. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 5. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 6. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 7. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 8. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 9. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 10. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 11. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 12. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 13. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 14. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 15. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 16. Hafta Genel sınav

Page 77: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 10 20

Sunum 2 20

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

“Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 2 7 14

Proje 0 0 0

Ödevler 10 5 50

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

Page 78: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile

İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek

Page 79: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Palyatif Bakım Etiği” Ders Tanıtım Bilgileri

Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Palyatif Bakım

Etiği

TET

721

Güz/Bahar 2 0 0 2 5

Önkoşullar Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Örnek Olay incelemesi, Sorun/Problem Çözme

Dersin Sorumlusu Doç. Dr. Nalan Örnek Çelebi, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr.

Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Dersin amacı Öğrencilerin palyatif bakım ve etiği hakkında temel bilgi ve farkındalık

kazanmasıdır. Dersin Öğrenme

çıktıları 1. Palyatif bakımın tıbbın amaçlarından biri olduğunu bilir.

2. Palyatif bakımda ortaya çıkan etik ikilemleri tanımlayabilir ve

çözüm önerileri geliştirebilir.

3. Palyatif bakımda ortaya çıkan etik ikilemlerin çözümlenmesinde

hasta ve aileyle iletişim kurabilir ve süreci yönetebilir.

4. Palyatif bakımla ilgili etik ve yasal düzenlemelere ulaşabilir.

5. Palyatif bakımın kültürel boyutlarını fark edebilir. Dersin içeriği Palyatif bakımın uygulanmasında tıbbi, etik, yasal ve kültürel öğeler Kaynaklar 1. Angelos P. Ethical Issues in Cancer Patients Care. Springer, 2008.

2. Crippen DW. End-of-life Communication in the ICU. A Global

Perspective. Springer, 2008.

3. Doyle D, Barnard D. Palliative Care and Hospice. In: Bioethics

Encyclopedia. Ed. Post SG. 3rd. Ed 2004.

4. Steinbock B. The Oxford Handbook of Bioethics. Oxford University

Press. 2007.

5. Ten Have, Clark D. The Ethics of Palliative Care: European

Perspective. Open University Press. 2002

Page 80: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Palyatif Bakım Etiği” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Palyatif bakıma giriş, tarihi, felsefesi, tanımı 2. Hafta Fiziksel bakım ve tedavi 3. Hafta Palyatif bakım ve nütrisyon 4. Hafta Yaşam sonu kararları ve yaşam sonu bakımı, hospisler, 5. Hafta Kültür, dil, din ve manevi açıdan ölüme yaklaşım ve ölüm karşısında hekim

tutumları 6. Hafta Palyatif bakımda semptom ve ağrı yönetimi ve çift etki öğretisi 7. Hafta Psikososyal bakım ve müdahaleler 8. Hafta Palyatif bakımda aydınlatılmış onam ve iletişim, kötü haberin verilmesi 9. Hafta Palyatif bakımda sağlık ekibi ve aile iletişimi 10. Hafta Yenidoğan ve çocuklarda palyatif bakım etiği 11. Hafta Tedaviyi ret, tedavilerin esirgenmesi ve sonlandırılması, 12. Hafta Hekim yardımlı intihar, Ötanazi, 13. Hafta Palyatif bakımla ilgili yasal konular 14. Hafta Palyatif bakım araştırmaları ve etik 15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav

“Palyatif Bakım Etiği” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 10

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler 2 20

Sunum 2 20

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav 1 50 Toplam 100

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50 Toplam 100

Page 81: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

“Palyatif Bakım Etiği” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 2 28

Laboratuvar 0 0 0

Uygulama 0 0 0

Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0

Alan Çalışması 0 0 0

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28

Sunum / Seminer Hazırlama 2 16 32

Proje 0 0 0

Ödevler 2 16 32

Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0

Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 150

“Palyatif Bakım Etiği” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile

İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik

ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme

yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini

belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek

her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve

ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı

sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm

olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli

veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve

akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda,

toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında

politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin

hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda

(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde,

gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin

geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin

dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle

bugünü değerlendirirken geleceği öngörür

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok

disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır

ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve

sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

Page 82: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/1

“Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” Ders Tanıtım Bilgileri Dersin Adı

Kodu Yarıyılı Teori

(saat/hafta)

Uygulama

(saat/hafta)

Laboratuvar

(saat/hafta)

Yerel

Kredi

AKTS

Doktora

Yeterlik

Sınavına

Hazırlık

YET

790

Bahar 0 4 0 2 30

Önkoşullar Ders döneminin son yarıyılında olmak Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin Verilme

Şekli Yüz yüze

Dersin öğrenme ve

öğretme teknikleri Tartışma, Soru‐Yanıt

Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan

Akpınar Dersin amacı Öğrencinin doktora yeterlik sınavına hazırlanmasını sağlamaktır Dersin Öğrenme

çıktıları Dersin sonunda öğrenci doktora yeterlik sınavında çıkabilecek sorulara yazılı ve

sözlü olarak yanıt verebilecektir Dersin içeriği Doktora ders aşamasındaki bilgilerin tartışılması Kaynaklar Öğrencinin ihtiyaçlarına göre belirlenecek literatür

“Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” Haftalara Göre İşlenecek Konular

Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular

1. Hafta Tartışma ve soru-yanıt

2. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 3. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 4. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 5. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 6. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 7. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 8. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 9. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 10. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 11. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 12. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 13. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 14. Hafta Tartışma ve soru-yanıt 15. Hafta Tartışma ve soru-yanıt

16. Hafta Doktora yeterlik sınavı

Page 83: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/2

“Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı

Devam 14 -

Laboratuvar - -

Uygulama - -

Alan Çalışması - -

Derse Özgü Staj (Varsa) - -

Ödevler - -

Sunum - -

Projeler - -

Seminer - -

Ara Sınavlar - -

Genel Sınav (Doktora yeterlik Sınavı) 1 100

Toplam - -

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı - -

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı - -

Toplam 100

“Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi

(Saat)

Toplam

İş Yükü

Ders Süresi (x14) 14 5 70

Laboratuvar - - -

Uygulama - - -

Derse Özgü Staj (varsa) - - -

Alan Çalışması - - -

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 59 826

Sunum / Seminer Hazırlama - - -

Proje - - -

Ödevler - - -

Ara sınavlara hazırlanma süresi - - -

Genel sınavlara hazırlanma süresi - - -

Toplam İş Yükü 896

Page 84: PROGRAM VE DERS BİLGİ PAKETİ HAZIRLAMA KILAVUZU · 2014-11-06 · 2-Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak

3/3

“Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile

İlişkilendirilmesi

Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*

1 2 3 4 5

1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya

çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X

2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına

toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu

etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun

çözme yöntemleri geliştirir ve uygular

X

3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…)

gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X

4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında

karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik

danışmanlık” verir

X

5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri

kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve

eleştirel düzeyde katkı sunar

X

6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve

bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel,

disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar,

yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline

getirir.

X

7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri

doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik

ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası

etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.

X

8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve

komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X

9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü

düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve

yürütür.

X

10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir,

mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların

çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar

X

11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,

geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X

12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası,

çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür,

yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.

X

13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı

yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek