Prof. Dr. Abdülkadir ÇEVİK

1

Kriz, bir toplumun veya bir kuruluşun ya da bir kimsenin yaşamında görülen güç dönem, bunalım olarak tanımlanabilir.

Kriz, kararı gerektiren an olarak da tanımlanmaktadır.

2

Her kriz farklı özellik taşır. Ancak ortak özellikleri de vardır. Bunlar: endişe duygusu

sürpriz,

yetersiz bilgi,

sürekli gelişen olaylar zinciri,

kontrolün kaybedilmesi,

önemli çıkarların tehlike altında olması,

panik ve düzenli karar alma süreçlerinin alt üst olmasıdır.

3

Bu nedenle kriz karmaşık özellikler gösteren, öngörü, teşhis ve kararlılığı gerektiren karar mekanizmasını harekete geçirerek mutlaka yönetilmeye ihtiyaç gösteren bir olgudur.

Öngörülebilen kriz daha başlamadan önüne geçilebilen ve daha kolay yönetilebilen krizdir.

Başarılı bir kriz yönetiminin temelinde hazırlıklı olmak ve tüm olasılıklara göre yönetim planları geliştirmek yatar.

Bu planların nasıl algılandığı doğrudan toplumların yönlendirilmesinde önemli rol oynar.

4

Kriz yönetiminde başlangıçta şu üç temel ilkenin kabulü gerekir;

◦ Krizler kaçınılmazdır.

◦ Krizler için planlama yapılmalı ve krizle birlikte yürürlüğe sokulmalıdır.

◦ Kriz yönetimi her yöneticinin sorumluluğunun bütünleyici bir parçasıdır.

Kriz yönetiminde yöneticinin, bir başka deyişle toplum liderinin işlevi ve toplumun algısı üzerindeki etkisi ve toplumu güdülemesi önemlidir

5

Toplumların yönlendirilmesinde algı yönetimi çok önemlidir.

Algının anlamı nesnel dünyayı duyular yoluyla öznel bilince aktarma olarak belirtilmektedir.

Ancak algılanan her şey gerçeğin mutlak kendisi olmayabilir.

Ona rağmen algılanan şey o birey veya toplum için gerçek olarak düşünülür ve toplum o algıladığı gerçek doğrultusunda yol almaya çalışır.

6

Algı önce kişisel değerler ile belirlenen dikkat ile başlar.

Birey veya toplum kendi değerleri doğrultusundaki olay, kişi veya durumlara ilgi gösterir.

Bu ilgi odakları genellikle o toplumun aile yapısı, gelenekleri ve kültürleri ile benzeşen ve onlara çocukluktan itibaren geçmiş yaşantılarını anımsatan değerlere sahiptir.

Bunların başında toplum liderleri gelir.

7

Çünkü bir uyaranın algı ile sonuçlanması için kişinin dikkatini çekecek bir uyarıcıya ihtiyaç vardır.

Toplum liderleri bir uyarıcı işlevi görür.

Grup liderleri dışında medya ve anlık grup dinamikleri gibi etkenler bu süreci etkileyerek gerçekliği farklı bir şekilde algılamamıza yol açabilmektedir.

8

Her toplumun bir kimliği vardır. Büyük grupların kimliğinin oluşması için ötekine ihtiyaç vardır.

Büyük grup içinde yaşayan bireylerin ortak yaşantıları olmasa da aynılık duygusu ve aynı gruba aidiyet ile birbirlerine bağlanmaktadırlar.

Toplumların yönlendirilmesi için onların kimliğini tanımak ve psikolojik süreçlerin anlamlarını kavramak gereklidir.

9

Volkan geniş grubun yedi temel özelliğini şu şekilde ifade etmektedir: 1. olumlu duygularla birlikte olan paylaşılmış somut

imgeler deposu,

2. paylaşılmış olumlu özdeşimler,

3. ötekilerin olumsuz özelliklerinin kimliğe dahil edilmesi,

4. liderlerin özelliklerinin-iç dünyasının içselleştirilmesi,

5. seçilmiş zaferler,

6. seçilmiş travmalar ve

7. grubu ifade eden sembollerdir.

10

Geniş grubun eğilimleri algı çalışmalarıyla değiştirilebilmektedir.

Devletler bölgesel ve küresel bir güç olmak, iktidarlarının, politikalarının meşrutiyetini sağlamak için; fertlerde itibarlarını yükseltmek için hedef kitlelerini ikna etmenin ve onlara kendi bakış açılarından, kendi gözlerinden dünyaya bakmalarını sağlamak için çeşitli stratejiler geliştirmişlerdir.

Bu uygulamalarla toplumlar istenilen doğrultuda güdülenmeye çalışılmaktadır.

11

Artık silah ve asker gücüyle toplumların yönlendirilmesi sonuç için yeterli kalmamakta, bu nedenle toplumların algılarıyla oynanarak önemli bir yol katedilebilmektedir.

Çinli general ve askeri teorisyan olan Sun Tzu’nun yaklaşık 2500 yıl önce ifade ettiği : “Mükemmellik yüz savaşın yüzünü de kazanmak değildir. Asıl maharet düşmanla hiç savaşmadan ona boyun eğdirmektir.”

İnsanların gönlü kazanılarak daha barışçıl yollarla toplumlar yönlendirilebilmektedir.

12

Başarılı algı yönetimi uygulamaları çeşitli yöntemler kullanılarak gerçekleri yansıtma operasyon güvenliği sağlama, gerçeği gizleme ve çarpıtma, psikolojik operasyonları yönetme gibi temel unsurların bileşkesinden oluşmaktadır.

Tüm bu hususlar dikkate alındığında algı yönetiminin iki temel unsuru ortaya çıkmaktadır.

1. bir şeyin doğru olmadığına yönelik olarak aldatma ve kandırmadır.

2. doğrulama projeksiyonudur.

Burada kesin ve doğru bilgiler karşısında muhalif ve yanlış düşünceler yayılır.

13

ABD’de bu önemli faaliyetler CIA kontrolündeki Rendon Grup gibi üç kuruluşça sağlanmaktadır.

ABD’de 2005 yılında Pentagon Rendon Grup üç sözleşmeci kuruluşa 300 milyon dolar tahsis etmiştir.

Burada amaç beş yıllık bir süreç içinde uluslar arası algılama yönetimi projesi kapsamında uzmanlar tarafından psikolojik operasyonlar için yaratıcı görüşlerin oluşturulmasını sağlamaktır.

14

ABD’li algı yöneticileri Irak savaşında ABD’nin Iraklı asilere karşı yürüttüğü mücadeleyi ”Terörle Mücadele “, Saddam Hüseyin’in isyanlarla mücadelesini ise “vahşi bir diktatörün yaptıkları ” şeklinde yaymaya çalışmıştır.

1953’te İran başbakanının görevden alınması için geliştirdikleri yöntemde başbakanın garip bir kişi olduğunu çünkü çalışma ofisinde bornoz giydiği şeklinde fısıltı dedikodusunu çalıştırmışlardır.

15

Vietnam savaşı döneminde ise Vietnamlıların boş inançları olan bir topluluk olduğu şeklinde yanlış astroloji raporları yayınlamışlar ve Vietnam güçlerinin büyük hezimete uğrayacakları şeklinde tehlike tahminleri yapmışlardır.

Dünyanın her yerinde savaşa girmeye hazır olan ABD başkanları tarihsel birliktelik, ortak düşman algısı, zaferler ve travmalar, paylaşılmış özdeşimler ve semboller yaratmaya çalışmaktadır.

Bu konuda Hollywood da üstüne düşen görevi yapmaktadır.

16

Dini inançlara karşı hassasiyet gösterilmeden, tersine bunu kaşıyıcı bir politika izleyen ABD güçleri marjinal örgütlere katılımı da arttırmıştır.

Iraklılara yapılan işkence görüntüleri ve tecavüz haberleri de karşı algı yönetimi uygulamaları için önemli malzemeler vermiştir.

Son aşamada Irak toplumunda görülen etnik ve mezhepsel hizipleşme bir yerde geniş grup kimliğine karşı hissedilen tehdide karşı regresyonun bir sonucu olarak yorumlanabilir.

17

Neticede Irak öteki algısının belirginleştiği ve küçük farklılıkların grup kimliklerini belirler hale geldiği bir toplum haline gelmiştir.

Irak toplumunda grup kimliğini oluşturan zihinsel ve psikolojik ilmikler dağıtılmıştır.

18

Toplumların yönlendirilmesinde medya ve sosyal medya algı yönetiminde çok önemli bir araçtır.

Medya üzerinden yürütülen algı savaşları sebebiyle gerçek ve illüzyon arasındaki farkın ayırımı zorlaşmaktadır.

Lippman, kitlelere sunulan söz ve imgelerin bir çeşit sanal gerçeklik yarattığını ve istenilen şekilde davranış geliştirmede ve toplumlara yön vermede etkili olduğunu söylemektedir.

19

Bireylerin temel ruhsal ihtiyaçları arasında olan temel güvenlik ve kendilik değeri ile ilgili olumlu duygular grup kimliğinin biçimlenmesinde, bireylerin bir gruba olan aidiyetlerinde önemli bir role sahiptir.

Algılatılmak istenen düşünceler toplumun ruhsal ihtiyaçlarını karşılıyorsa her türlü manüpülasyon, kitlelere çekici gelebilmektedir.

Kitle iletişim aygıtlarının bu yönde kullanılması, bireylerin bir gruba olan aidiyetlerini güçlendirebileceği gibi zayıflatabilmektedir.

20

Toplumsal Krizler, Algı ve Liderler

Toplumlar liderlerin düşüncelerini, duygularını ifade ediş biçimleri tekrarlayan davranışları, konuşmaları ve fiziksel olarak takındıkları tavırları izler, kendilerini onlarla özdeşleştirirler.

Geniş gruplarda sosyal ve ekonomik kriz veya bir afet durumunda lideri izleme ve liderin kişilik özelliklerine olan ilgi artar.

21

Kriz ve terör durumlarında liderin takipçilerinin bilinçli yada bilinçdışı olarak paylaşılmış beklentileri liderlerinin kişilik karakterlerini çarpıtır.

Örneğin kriz ve terör durumlarında toplumlar bir kurtarıcı arayışında olurlar, bunun sonucunda liderlerde omnipotent karakteristikler geliştirebilir.

Ancak lider gerçek tehlikenin nerede bittiği ve fantezidekilerin nerede başladığını ayrıştırmada takipçilerine yardımcı olamazsa bölünme görülmeye başlar.

22

Bu bölünme liderin kişilik karakterini onun omnipotensiyle bulaştırmaya devam edenlerle, onu zayıf veya onların kaygılarını gideremeyen kibirli arrogant olarak diğer yanını görenler arasında olur.

Bu durumda her iki taraf liderin kişilik karakteristiklerine daha çok yoğunlaşır.

Ancak genelde liderler kendi kişilik özelliklerinin tarihteki büyük değişimlere yol açabileceğini inkar ederler.

23

Bunun bir örneğini İsrail’in babası sayılan Ben Gurion ile İsrailli tarihçi Lehoshua Arieli arasındaki diyalogda geçer.

Ben Gurcion Arieli’ye tarihte politik liderlerin önemli olup olmadığını sorar Arieli bunun cevabının birçok faktöre bağlı olduğunu örneğin zaman, tarihi durumlar, sosyal politik sistem ve kişinin hükümetteki durumuna bağlıdır der. Burada cevap açıkça evet’ tir. Ben Gurion Arieli’yi durdurarak tarihin ulus tarafından yapıldığını liderin değil der.

Oysa liderlerin tarihi oluşturmadaki önemini birçok örnekte görebiliriz.

24

Rasyonel bir aktör model olarak Başkan Bush’un Irakta oynadığı rol çok açıktır.

Rasyonel Aktör Modeli August L.von Rochau’nın 1853 ‘te Real politik’i tanımlamasına dayanır.

Bu model maliyet, kar ve zarar üzerine odaklanır.

25

Ancak terör, felaketler veya ekonomik kriz durumlarında etnik, ulusal, dini veya ideolojik büyük gruplar gerileme olduğunda bu gruplarla politik liderler arasında abartılı özsevi, güçlü olma, narsist liderin kendi süper gücüne, zekasına ve omnipotensine olan inanç gerilemiş olan büyük gruba rahatlık ve güvende olma illüzyonu, hezeyanı yaratır.

26

Böylece liderin takipçileri narsist liderin kişiliğini paylaşılmış kaygının panzehiri olarak kullanır.

Aslında bu yapıdaki liderde gerilemiş (regressed) takipçilerinin ona olan bağımlılık ve hayranlığı kendi grandiyozitesini korumak ve devam ettirmek ve kendi bağımlılığını gizlemek için kullanır.

27

Politik liderler ile takipçileri arasındaki ilişki kalabalık bir caddeye benzer. Normal zamanlardaki trafik gibi politik bilgiler de düzgün akar.

Ancak stres ve kriz durumlarında liderden gelen trafiğe odaklanma ve ilgi artar.

Kernberg regrese olmuş büyük grupların panik ortamından, atmosferinden kaçmak için narsistik veya paranoid karakteristikler gösterdiğini ve primitif mental mekanizmalar kullanarak veya paylaşarak kendini reorganize ettiğini belirtir.

28

Bu durumda grup narsistik ve aşırı şüpheci bir lider arayışı ve ihtiyacında olur.

Böylece bu liderin lider ve kendilerince tanımlanan düşmanla daha iyi kavga edeceğini düşünür.

Politik liderler bilinçli ve bilinçsiz olarak büyük grubun ortaya koyduğu belirti ve bulguları manüple ederek büyük grubun kimliğini barışçıl ya da yıkıcı bir biçimde korurlar.

29

Travmadan sonra geçici ya da uzun süreli regresyonlar bireylerde ve toplumda bazı regressif durumların ortaya çıkmasına neden olur.

11 Eylül sonrasında Peynirli makarna yiyenler de olduğu gibi.

Regrese olmuş grup bireyselliğini kaybedip körü körüne liderinin etrafında toplandığında ağır bir bölünme görülür.

Bu bölünme lideri körü körüne takip edenlerle ve ona karşı olanlar (ki çoğunlukla gizlice) arasında olur.

30

Narsistik kişiliği olan politik liderler bilinçli veya bilinçdışında kendilerini olumsuzluk ve kötü şeylerden dışarıda tutan bir cam balon veya cam kafes içinde yaşama fantezileriyle yaşarlar.

Bu liderler sıklıkla kendilerine uygun kafadarlar (cronies) veya cam kafes görevini yerine getirecek kişilere ihtiyaç duyarlar.

Bu kişiler liderlerin grandiose selfini güvenli ve ulaşılmaz görürler.

31

Nixon’un başkanlık modeli buna örnektir.

Nixon’un etrafındaki bu kişiler onun yalnız içsel krallığının Berlin Duvarı lakabıyla anıldılar, Narsisistik liderler daima doyurulmamış aç selflerinin farkında olup bunun kontrol edilmesi gerektiğinin ve dolayısıyla kaygı, utanma, humilation ve/veya çaresizliğinden korurlar.

Bu kişiler olumsuz, kötü ve değersiz gördükleri yanları politik kararlarında lider yanlıları ve lider düşmanları, karşıtları olarak yansır.

32

Toplumların güdülenmesinde ve toplumsal alanların değişiminde liderlerin kişilik özellikleri ve bu özelliklerini yansıtan söylemleri oldukça etkili bir rol oynar.

Örneğin 11 Eylül sonrası başkan Bush’un ya bizdensiniz ya da onlardan söyleminin ne kadar dünyayı bölücü bir vasıf taşıdığını hep birlikte yaşadık.

33

Öte yanda Yahudilere karşı İsrail’in varlığını tanımayan İran’ın yeni lideri Ruhani önce Birleşmiş Milletlerde Yahudilerle ilgili pozitif mesajlar vermesi ve daha sonra Davos’ta yaptığı konuşma ve görüşmelerle İran’ın algısını değiştirme çabası kamuoyunda çok önemli bir yer tutmuştur.

Bu şekilde batı kamuoyuna hoş gelecek bazı söylemler ve davranışlarla hem İran’ın dışlanmışlığını gideriyor hem de ABD ve Batı’ya daha ılımlı ve uzlaşmacı bir mesaj vermiş oluyor.

34

Toplumların algılarının İran-ABD ilişkilerinde olduğu gibi daha çok barışa yönelik ve ötekileştirmeye yol açmayan şekilde yönlendirilmesi Obama doktrini olarak bilinmektedir.

İran’dan sonra ABD’nin şimdiye kadar terörist olarak kabul ettiği Küba ile dostluk ilişkilerinin kurulmaya başlanması diğer bir örnektir.

İran ve Küba örnekleri algı yönetimlerinde toplumları barışçıl çözümlere yönlendirmeye örnek verilebilir.

35

• Bu iki örnek dışında Gandi ve Mandela gibi karizmatik liderlerin kimlik oluşturma aşamasında silahsız mücadele ve sivil itaatsizlikle toplumlarına ikinci sınıf vatandaş olmadıklarını ve kendi gruplarına yönelik aktivist rolünü benimsetebildiklerini görüyoruz.

36

Geniş grubun özelliklerine dikkat edilecek olursa liderin geniş grubun “ötekini “ algılamasını etkileyeceği açıktır.

Özellikle kriz dönemlerinde, ekonomik sıkıntılar ve kitlesel aşağılanmaların görüldüğü dönemlerde büyük grupların liderleri bireyleri örgütleyerek “öteki” olarak algılanan grupların günah keçisi ilan edilmesinde etkili olur.

37

Liderler , uluslar arası ve iç olaylarda izlenecek politikalar ve propaganda konusunda karar alırken büyük miktarlarda veri ve bilgiyi akıl süzgecinden geçirmektedirler.

Bunların içinde ulusal ilgiler, halkın istekleri, yabancı düşmanların planları ve iç muhalefet olarak algıladıkları şeyler yer alır.

Bu konularla ilgili gelen bilgilerin açık ve liderin iç dünyasının sakin olduğu durumlarda, akılcı politik uygulamalardan, ruhsal etkiler işin içine karıştırılmadan bahsedilebilir.

38

• Bununla birlikte; alınan kararlar, liderin ve temsil ettiği grubun içinde bulunduğu stresli ve karmaşık bir ortamda alınıyorsa, bireysel dürtüler, ruhsal ihtiyaçlar daha ön plana çıkararak, verilecek politik karara etkide bulunabilmektedir.

Gergin ve karmaşık bir ortamda; liderlerin ruhsal özellikleri, temsil ettikleri büyük grubun geneline de yansıyarak, grubun gerginlik, sorun ve çözümle ilgili algılarını etkileyebilmektedir.

39

Özellikle toplumun kendisini çaresiz ve yardımsız hissettiği dönemlerde, sorunun kaynağını ve çözüm yolunu gösteren karizmatik liderlere olan bağlılık artmakta, grubu oluşturan bireyler, dünyayı liderlerinin onlara gösterdiği şekilde algılamaya meyilli olabilmektedir.

40

Bunun en güzel örneğini Hitler dönemi Almanya’da görebiliriz.

Bu dönemde yoğun bir ekonomik bunalım, fakirlik ve kargaşa yaşayan Alman toplumunda, kendilerine yol gösterecek , kendilerini bu çaresiz ve umutsuz durumdan çıkaracak bir otorite figürüne ihtiyacı ortaya çıkarmıştır.

Özellikle I.Dünya savaşından sonraki Alman toplumunun genel psikolojik yapısını inceleyen araştırmalarda; Almanların otorite figürüne olan ihtiyaçlarını; Almanların yetiştiriliş tarzları ile gelişen otorite figürlerine olan itaat ve sadakat duygularının kişisel kimliklerinin bir parçası olması ile açıklamışlardır.

41

İşte böyle bir ruhsal ve sosyal durum içerisinde bulunan Alman toplumunun, son derece yetenekli bir hatip ve konuşmacı olan Adolf Hitler’e olan gözü kapalı sadakatı ve itaati, dünyayı Hitler’in gözünden algılamalarına yol açmıştır.

Hitler’in sunduğu sorun ve çözüm yolları Alman toplumunun dinamizmini arttırdığı gibi, çözüm için yıkıcı yollara da başvurmalarına yol açmıştır.

42

I.Dünya Savaşı sonrasında parçalanıp dağılan Osmanlı İmparatorluğu’nda çaresiz ve umutsuzluk içindeki Anadolu halkı Atatürk’ün liderliğinde İstiklal Savaşını başlatmış ve Cumhuriyet’i kurarak yeni bir kimlik algısıyla yaşamını devam ettirmiştir.

Anadolu halkı kendini ve dünyayı, kurtarıcı olarak gördüğü lideri Atatürk’ün gözünden göremeye başlamıştır.

43

Bireylerin kitleler halinde ortak bir şekilde etkilendikleri olaylar sonrasında, bireysel tepkilerden ziyade, grup halinde verilen tepkiler ön plana çıkmaktadır.

Özellikle, bir grubun başka bir gruba karşı saldırganca tutumundan sonra ortaya çıkan, aşağılanmışlık ve çaresizlik hisleri, grubu oluşturan bütün bireyler tarafından aynı şekilde hissedilebilmektedir.

44

Özellikle başka bir gurubun bireyleri tarafından kendi grubuna yönelik aşağılama, saldırganlık hisseden bireyler, bilinçli ya da farkında olmadan, bu duyguları kendi çekirdek kimliklerine yönelik saldırı olarak da algılayabilmektedirler.

45

Bu nedenle grup kimliğine yönelik zedelenmişlikle aynı anlamda algılanan bireysel zedelenmişlik, bireyler tarafından onarılmaya, benlik saygısı ayakta tutulmaya çalışılır.

Bunun sağlanmadığı durumlarda bireysel kimlik dağılma ile karşı karşıya gelir ve kişi içsel olarak bir huzursuzluk yaşayabilir.

Bu nedenle bireysel kimliğin ya da bireysel kimlikle aynı olarak algılanan grup kimliğinin devamlılığı kişilerin fizik varlığı kadar hayati olmaktadır.

Kimlik kaybı ölümle eş anlamlı olarak algılanabilmektedir.

46

Büyük gruplar, grup kimliğinin bütünlüğünü tehlikeye atan bir durumla karşı karşıya kaldıklarında bir gerileme sürecine girerek kendi grup kimliklerini korumak, kendilerini öteki olarak algıladıklarından ayırmak için belirli ortak duygu, düşünce ve etkinlikleri harekete geçirirler.

Gerileme sürecindeki grubun ne kadar süre ile bu durumda kalacağı, gerilemeyi meydana getiren travmanın özelliğine, grup liderinin kişisel özelliklerine ve grubu oluşturan bireylerin travmayı algılayış biçimine bağlıdır.

47

Bir lider gruptaki gerilemeyi, kötücül olarak etkileyerek, grubun devamlı bir şekilde gerileme sürecinde kalmasını sağladığı gibi diğer bir lider grubu gerileme sürecinden çıkararak daha yapıcı bir ilerleme dönemine taşıyabilmektedir.

Lidersiz ve gerilemiş toplumlarda ise gerileme süreci bir kaos ortamına dönüşebilir.

Birinciye Hitler, ikinciye Atatürk, üçüncüye ise Mısır ve Suriye örnek verilebilir.

48

Özellikle son yıllarda yaşanan “Arap Baharı” olarak tarif edilen toplumsal olaylarda bunu izleyebilmekteyiz.

Ruhsal olarak gerileme süreci içerisinde bulunan öfkeli Arap halklarının karizmatik bir liderden yoksun olduğu gözlenmektedir.

İdeolojik bir alt yapıdan ve karizmatik bir liderden yoksun bu halk hareketleri, diktatoryel rejimleri devirmelerine rağmen, bir türlü istikrarı sağlayamamaktadır.

Böyle bir ortamda kitlelerin lider ve dünya algısını, kimi kendisinden , kimi öteki olarak algıladığını tespit etmek ve buna yönelik bir strateji geliştirmek, bu ülkelerdeki kargaşa, kaos ve kanlı çatışma ortamını önleyebilecektir.

49

Bu nedenle bir toplumun ruhsal anlamda bir gerileme yaşayıp yaşamadığını tespit etmek ve gerileme sürecinin özelliklerini bilmek, toplumsal hareketleri oluşturan bireylerin algılarını yönetmede önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.

Çünkü gerileme sürecindeki bir toplumun algılama genişliği ile gerileme içinde olmayan bir toplumun algılaması farklı olacaktır.

Bunu dikkate alarak toplumsal algı yönetimin nasıl yapılacağı belirlenmelidir.

50

Algı yönetiminde günlük hayatın içinde farklı anlamlarda kullandığımız ya da alışık olmadığımız kelime kalıpları da algı yönetimi kapsamında toplumları yönlendirmede hayatın içine yerleştirilmektedir.

Örneğin Gezi parkı eylemlerine karşı “faiz lobisi”, yolsuzluk soruşturmalarına karşı “paralel devlet yapılanması” veya “Pensilvanya” ifadeleri kullanılmıştır.

51

Başarılı algı yönetimleri sayesinde Pensilvanya Amerika’nın bir eyaleti olmaktan uzaklaşıp, “devleti ele geçirmeye çalışan cemaatin lideri” nin adının yerine kullanılır olmuştur.

Paralel kelimesi geometrik anlamından ve hatta olumlu kullanım alanından sapmış “yıkıcı derin devlet” anlamında kullanılmaya başlamıştır.

52

Başarılı algı yönetimi sayesinde iktidarı elinde bulunduranlar her türlü zorlukla baş edebilir hale gelmiş oldukları algısını toplumda oluşturabilmektedir.

“Algı yönetiminin lideri Amerika” ifadesini yalanlayacak nitelikte gelişmeler ülkemizde yaşanmaktadır.

İleride ders niteliğinde olan algı yönetimleri bugün toplumumuz üzerinde başta hükümet olmak üzere diğer partiler ve nerdeyse tüm kurumlar tarafından uygulanmaktadır.

53

Türkiye’nin yaşamakta olduğu 7 Haziran seçimleri ile ilgili olarak partilerin çalışmalarının temelinde algı yönetimi ile ilgili stratejiler çok önemli bir yer tutmaktadır.

Sonuç olarak algı yönetimiyle toplumların yönlendirilmesi ve onların kararlarını etkilemek özellikle günümüz iletişim çağında daha hızlı ve çarpıcı bir biçimde yapılabilmektedir.

Teknolojik gelişmelerden önce fısıltı gazeteleri ve dedikodularla yapılanların yerini sosyal medya almıştır.

54

Teşekkür ederim Prof. Dr. Abdülkadir ÇEVİK

55