PROCESVERBAL...Gjoni, Andi Përmeti, Fatjona Dhimitri, Artur Roshi, Arben Elezi, Nimet Musaj, Lefter...
Transcript of PROCESVERBAL...Gjoni, Andi Përmeti, Fatjona Dhimitri, Artur Roshi, Arben Elezi, Nimet Musaj, Lefter...
REPUBLIKA E SHQIPËRISË
KUVENDI
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020, TIRANË
1
PROCESVERBAL
SEANCËN E DREJTON
KRYETARI I KUVENDIT
GRAMOZ RUÇI DHE
NËNKRYETARJA
VASILIKA HYSI
(Seanca filloi në orën 10:00)
Rendi i ditës:
1. Miratimi i procesverbalit të seancës
plenare të datës 21.05.2020 (neni 44, pika 2, i Rregullores)
2. Njoftimi i çështjeve të depozituara në
Kuvend për shqyrtim (neni 44, pika 3, i
Rregullores)
3. Interpelancë urgjente me Kryeministrin
kërkuar nga një grup deputetësh lidhur me
shembjen e Teatrit Kombëtar (neni 80 i
Kushtetutës dhe neni 97 i Rregullores)
4. Raporti i veprimtarisë vjetore të
Inspektoratit të Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit
të Pasurive dhe Konfliktit të Interesit për vitin
2019 (neni 78 i Kushtetutës, nenet 55 dhe 103 të
Rregullores, shumicë e thjeshtë votash për
miratim)
Titullari paraqet raportin - jo më shumë se
10 minuta.
Shprehet për projektrezolutën Komisioni
përgjegjës për Çështjet Ligjore, Administratën
Publike dhe të Drejtat e Njeriut. Pyetje
Zhvillimi i debatit (nëse kërkohet me shkrim
nga një komision i përhershëm, një kryetar grupi
parlamentar ose të paktën 10 deputetë)
Koha e votimit të projektrezolutës
5. Raporti i veprimtarisë vjetore të
Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi për
vitin 2019 (neni 78 i Kushtetutës, nenet 55 dhe
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
2
103 të Rregullores, shumicë e thjeshtë votash për
miratim)
Titullari paraqet raportin - jo më shumë se
10 minuta.
Shprehet për projektrezolutën Komisioni
përgjegjës për Çështjet Ligjore, Administratën
Publike dhe të Drejtat e Njeriut.
Pyetje Zhvillimi i debatit (nëse kërkohet me shkrim
nga një komision i përhershëm, një kryetar grupi
parlamentar ose të paktën 10 deputetë)
Koha e votimit të projektrezolutës
6. Akti normativ nr. 17, datë 22.04.2020,
“Për përjashtimin e zbatimit të procedurave dhe të
afateve për përgatitjen e projektdokumentit të
programit buxhetor afatmesëm për vitin 2020”
(nenet 78 dhe 101 të Kushtetutës dhe nenet 55, 73-
77 dhe 88 të Rregullores, shumicë e thjeshtë
votash për miratim)
Pyetje Shprehet nismëtari.
Shprehet Komisioni përgjegjës për
Ekonominë dhe Financat.
Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për
Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të
Drejtat e Njeriut.
Diskutime
(Shprehen grupet parlamentare.)
Koha e votimit
7. Akti normativ nr. 18, datë 23.04.2020,
“Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 8438, datë 28.12.1998, “Për tatimin mbi të ardhurat”, i
ndryshuar”” (nenet 78 dhe 101 të Kushtetutës dhe
nenet 55, 73-77 dhe 88 të Rregullores, shumicë e
thjeshtë votash për miratim)
Pyetje
Shprehet nismëtari.
Shprehet Komisioni përgjegjës për
Ekonominë dhe Financat.
Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për
Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të
Drejtat e Njeriut. Diskutime
(Shprehen grupet parlamentare.)
Koha e votimit
8. Akti normativ nr. 19, datë 23.04.2020,
“Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9632,
datë 30.10.2006 “Për sistemin e taksave vendore”,
i ndryshuar” (nenet 78 dhe 101 të Kushtetutës dhe
nenet 55, 73-77 dhe 88 të Rregullores, shumicë e
thjeshtë votash për miratim)
Pyetje
Shprehet nismëtari.
Shprehet Komisioni përgjegjës për
Ekonominë dhe Financat.
Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për
Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Njeriut.
Diskutime
(Shprehen grupet parlamentare.)
Koha e votimit
9. Projektligji "Për miratimin e huamarrjes
prej 139 300 000 SDR-sh që Fondi Monetar
Ndërkombëtar i akordon Shqipërisë nëpërmjet
instrumentit të financimit të shpejtë (RFI)" (nenet
78 dhe 156 të Kushtetutës dhe nenet 55 dhe 73-77
të Rregullores, shumicë e thjeshtë votash për
miratim)
Pyetje Shprehet nismëtari.
Shprehet Komisioni përgjegjës për
Ekonominë dhe Financat.
Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për
Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të
Drejtat e Njeriut.
Diskutime
(Shprehen grupet parlamentare.)
Koha e votimit në parim, nen për nen dhe në
tërësi
10. Projektvendimi “Për zgjedhjen e një anëtari të Bordit të Autoritetit të Mbikëqyrjes
Financiare, që do të mbajë funksionin e Drejtorit
të Përgjithshëm Ekzekutiv të Autoritetit” (nenet 5,
6, 7 dhe 8 të ligjit nr. 9572, datë 03.07.2006, “Për
Autoritetin e Mbikëqyrjes Financiare, dhe nenet
111 dhe 60 të Rregullores, votim i fshehtë,
shumicë e thjeshtë votash për miratim)
Shprehet Komisioni përgjegjës për
Ekonominë dhe Financat.
Koha e votimit
Gramoz Ruçi – Seancën e deklaroj të hapur.
(Pasi lexon rendin e ditës.)
A ka vërejtje për procesverbalin?
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
3
Njoftime:
Ju njoftoj se nga Këshilli i Ministrave është
depozituar në Kuvend akti normativ për hyrjen në
fuqi të ligjit, i cili, në bazë të nenit 26 të
Rregullores, përfshihet automatikisht në
programin e punës së Kuvendit.
Nga deputetët janë depozituar: projektligji
“Për një shtesë në ligjin nr. 92/2014 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, i ndryshuar”; projektligji
“Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.
45/2015 “Për të drejtën e informimit për
dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit”;
projektligji “Për referendumet”; projektligji “Për
disa shtesa në ligjin nr. 29/2019 “Për trajtimin
financiar suplementar të punonjësve, që kanë
punuar në miniera nëntokë, të punonjësve të
industrisë së naftës, gazit dhe punonjësve që kanë
punuar në metalurgjik”.
Nga Presidenti i Republikës është
depozituar dekreti nr. 11486, datë 22.05.2020, “Për kthimin e ligjit nr. 58/2020 “Për kontratën e
koncesionit të formës BOT të një porti në Porto-
Romano”.
Deputetët Besnik Troplini dhe Artur Roshi
bëhen anëtarë të Grupit Parlamentar Demokrat.
Nga një grup deputetësh janë paraqitur dy
kërkesa për interpelancë urgjente: njëra me
Kryeministrin, e cila, në bazë të Rregullores, është
parashikuar sot në rendin e ditës, dhe tjetra, që
është kërkuar me ministrin e Brendshëm, do të
bëhet javën e ardhshme. Projektligjet dhe çdo material tjetër, si
gjithmonë, do t’i gjeni në faqen zyrtare të
Kuvendit.
Koha e diskutimit, siç është rënë dakord në
Konferencën e Kryetarëve, në total, do të jetë 3
orë.
Ndërkohë, titullarët e institucioneve që do të
raportojnë ditën e sotme kanë në dispozicion jo
më shumë se 10 minuta.
Për sa i përket mënyrës së votimit do të
vazhdojmë si në seancat e mëparshme, por i rikujtoj deputetët që në fund të fletës së votimit
duhet të nënshkruajnë emrin e tyre, sepse edhe në
seancën e kaluar ka pasur raste që nuk e kanë
nënshkruar.
Zoti Ervin Mete, i cili mban aktualisht
detyrën e kryetarit të Bordit të Autoritetit të
Mbikëqyrjes Financiare, për shkak të emërimit të
tij në detyrën e re brenda bordit të Autoritetit, ka
paraqitur dorëheqjen nga detyra që mban
aktualisht. Në këto kushte, janë dy fletë votimi të
veçanta, njëra për lirimin nga detyra dhe tjetra për
emërimin në detyrë.
Shërbimet e Kuvendit ju kanë dërguar në
postën elektronike të gjithë dokumentacionin që
do të shqyrtohet sot. Njëkohësisht,
dokumentacioni është shpërndarë edhe në sistemin elektronik të votimit në sallë.
Fillojmë me çështjet e rendit të ditës.
Interpelancë urgjente.
(Ndërhyrje nga salla pa mikrofon)
Mos u zini!
Urdhëroni!
Po, zoti Gjuzi.
Kujtim Gjuzi – Faleminderit!
Zoti Kryetar,
Në seancën e kaluar ju më hoqët fjalën dhe
nuk më dhatë një arsye pse e bëtë, por nuk ka
problem. Sot dua t’ju sjell në vëmendje se me
komitetin politik, këshillin politik apo këshillin
nacional çlirimtar, sido që ta quani ju, jemi në
shkelje kushtetuese.
Në nenin 1 të Kushtetutës thuhet: “Shqipëria
është Republikë Parlamentare.” Pra,
anashkalohet parlamenti dhe 7 partitë politike që
përfaqësohen këtu.
Në nenin 170 të Kushtetutës thuhet: “Në
gjendje të jashtëzakonshme nuk bashkëbisedohet
për ndryshime në Kodin Zgjedhor”. Ju keni deklaruar gjithandej, deputetë dhe
bashkëkryetarë...
Gramoz Ruçi – Ju lutem, lidheni edhe një
herë zotin Gjuzi, pasi e shtypa unë gabimisht!
Kujtim Gjuzi – Faleminderit, zoti Kryetar!
Pra, dy bashkëkryetarët që, për fat të mirë,
janë edhe deputetë, me bashkëbisedimet e tyre
vazhdojnë të shkelin Kushtetutën. Nuk duhet të
shkelim Kushtetutën për t’u marrë vesh me parti
politike që kanë dalë në bregun e Lanës, që kanë
lëshuar parlamentin (aty nga dalin të gjitha institucionet e tjera, si institucioni i Presidentit
dhe gjykatat e vendit), duke kërkuar të
shkatërrojnë rendin kushtetues.
Ju lutem, zoti Kryetar, mbajeni në vëmendje
këshillën time për të respektuar procedurat e
Kuvendit të Republikës së Shqipërisë!
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
4
Një rast tjetër, keni futur edhe diplomacinë
ndërkombëtare në qorrsokak, duke njohur si lider
vrasës të 21 janarit 2011.
Kujtim Gjuzi dhe Partia Konservatore në
këtë rast protestojnë me forcë për diplomatë të
huaj që duan të na detyrojnë se kush duhet të jetë
lideri i opozitës.
Ne jemi këtu, si një pjesë shumë e mirë e opozitës, e përgjegjshme. Besoj se që nga ardhja
jonë këtu nuk ka më gurë, bojë në parlament,
shiringa apo gjëra të tjera që futeshin këtu në
mënyrë të jashtëligjshme.
Faleminderit, zoti Kryetar!
Gramoz Ruçi – Faleminderit!
Për sa i përket këshillit, është jashtë
kompetencës dhe juridiksionit të seancës së
parlamentit.
Për sa i përket citimit të Kushtetutës, e citoni
gabim, sepse nuk thuhet ajo që lançuat ju për
Kushtetutën. Për sa u përket problemeve të tjera,
etiketimeve të forcave të ndryshme, si “parti e
Lanës”, ju lutem, kontrollojeni veten! Në të
kundërt, do të përgjigjesha që, nëse nuk do të ishte
“partia e Lanës”, ti nuk do të ishe në këtë sallë.
Meqenëse e citon shumë herë partinë tënde,
dua të të rikujtoj se në vitin 2019, një vit më parë,
ke konkurruar dhe nuk ke votuar as vetë për
partinë tënde, pasi ka pasur zero vota.
(Ndërhyrje nga salla pa mikrofon.)
Vazhdo! Kostaq Papa – Faleminderit, Kryetar!
Më vjen mirë që seanca e sotme hapet me
një interpelancë me Kryeministrin për një ngjarje
të rëndësishme, e cila ka të bëjë me karakterin e
shqiptarëve dhe me kulturën e tyre.
Do të dëshiroja që kësaj interpelance t’i
paraprinin interpelanca të tjera, që janë peng i
administrimit të parlamentit, sepse është kërkuar
interpelancë me ministrin e Jashtëm, ose ndoshta
të vijë ministri i Jashtëm që është në detyrë.
Njëkohësisht, do të kërkoja të lirohet fjala e lirë e opozitës, si problem i dytë që dua të ngre në
këtë procedurë, sepse ne kemi vetëm fjalën e lirë.
Këtu në sallë janë një grusht xhentëlmenësh
intelektualë nga opozita, të cilët, përmes fjalës së
tyre të sinqertë dhe një politike të pastër, përpiqen
të përcjellin mesazhe politike, mesazhe të
qytetarëve, me një rregullueshmëri dhe një
kulturë të lartë, kështu që gjeni një mënyrë të na
lejoni të flasim në kohën e duhur, në sasinë e
duhur që t’u përcjellim edhe ne mesazhe
qytetarëve, sepse mesazhet tona janë bashkuese
në një moment të vështirë që po kalon kombi
shqiptar, në një përmbyllje të fazave të
pandemisë, por në mes të rrugës së përpjekjeve
për zhvillimkombëtar, për bashkim kombëtar dhe
gjithëkombëtar. Faleminderit!
Gramoz Ruçi – Vazhdojmë me
interpelancën urgjente me Kryeministrin, kërkuar
nga një grup deputetësh në lidhje me shembjen e
Teatrit Kombëtar. Deputetët Rudina Hajdari, Ralf
Gjoni, Andi Përmeti, Fatjona Dhimitri, Artur
Roshi, Arben Elezi, Nimet Musaj, Lefter Maliqi,
Ylli Shehu, Arlind Çaçani dhe Kujtim Gjuzi kanë
kërkuar këtë interpelancë me Kryeministrin.
Në mbështetje të nenit 96 të Rregullores, nga
grupi është përcaktuar nismëtare zonja Hajdari, e
cila do të parashtrojë interpelancën për jo më shumë se 7 minuta.
Zonja Hajdari, fjala për ju.
Rudina Hajdari – Kjo interpelancë është
kërkuar nga unë si deputete dhe nga zoti Gjoni, i
cili është përjashtuar për 10 ditë nga seanca. Më
vjen keq që disa deputetë në këtë sallë kanë
nënshkruar kërkesë për përjashtimin e tij. Është
vërtet fatkeqësi që një zë i fortë, si zoti Gjoni, nuk
mund të jetë sot për të bërë interpelancë në këtë
sallë me Kryeministrin.
Gjithsesi, duke parë që gjendja është e rëndë dhe sa ndjeshmëri ka çështja e teatrit, më lejoni të
parashtroj sot në këto 7 minuta prezantimin tim
për çështjen e teatrit.
Në fakt, e nisa datën 17 maj duke lexuar
titujt ndërkombëtarë të gazetave më prestigjioze
në botë.
“Le monde” shkruante se Kryeministri
shqiptar kishte kryer një akt barbar.
“New York Times” shkruante se
Kryeministri ynë e kishteshembur në mënyrë
barbare këtë teatër dhe njerëzit kishin dalë në rrugë.
Po ashtu, agjencia “Reuters” shkruante se
ky Kryeministër vazhdoi edhe një herë të zgjonte
zërat e dëshpëruar, të lënduar dhe të zemëruar në
sheshet e Tiranës, por zëri tyre nuk u dëgjua dhe
ai i trajtoi si barbarë, duke e shembur atë godinë
që vërtet e donin me shpirt.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
5
Zoti Kryeministër, ju e dini që shqiptarët sot
e kanë kuptuar që keni 7 vjet si Kryeministër, për
më tepër është një botë e tërë që po shikon fytyrën
tuaj të vërtetë, fytyrën barbare, duke shembur këtë
godinë.
Zoti Kryeministër, dua t’ju kujtoj se me këtë
teatër ju keni pasur një obsesion dhe jo vetëm,
keni pasur obsesionin me truallin e teatrit. Nëse teatri do të kishte qenë në një truall tjetër, ju nuk
do ta kishit këtë obsesion, pra do ta linit të
qëndronte në këmbë, por, ngaqë e donit atë truall
në mes të Tiranës, ju e shembët, e shembët për të
ndërtuar kulla.
E mbaj mend, sepse isha në këtë parlament
kur erdhët me propozimin tuaj të parë, kur me
imagjinatën tuaj thoshit sikur po bënit një Tiranë
imagjinare me kulla të bukura që do të zhvillonin
dhe do të modernizonin Tiranën.
Më fal, por a nuk e dimë ne shumë mirë që
këto ndërtesa me apartamente luksoze nuk është në gjendje t’i blejë askush? Përse ju duhen këto
kulla, përveç faktit që ju doni të kënaqni shokët
tuaj?
Më vjen keq, edhe një herë, që ju, zoti
Kryeministër, vazhdoni të abuzoni me pushtetin
tuaj, por jo vetëm kaq. Ajo që më vjen çudi më së
shumti është fakti se deri ku shkoni ju për ta marrë
atë truall. Nuk pyesni fare. Nuk pyesni, sepse ju
keni thënë se keni hequr dorë nga PPP-ja dhe
teatrin do ta bëni me lekët tuaja, por ndërkohë
Bashkia e Tiranës thotë që nuk i ka këto lekë. Zoti Kryeministër, si mund të na siguroni që
ky teatër do të ndërtohet, ndërkohë që ju thoni se
nuk i keni këto para? Si mund ta bëni atë akt kaq
të shëmtuar e barbar dhe sot të thoni që nuk i keni
paratë e mjaftueshme për ta ndërtuar atë teatër?!
Por jo vetëm kaq, më e keqja e shkatërrimit
të atij teatri ka qenë ora 04:30, pra keni shkuar
në orën 04:30 në atë ndërtesë, ku ka pasur njerëz.
Në momentin kur ajo godinë është shkatërruar ka
pasur njerëz, ka pasur njerëz edhe mbi atë godinë
dhe ju përsëri e shkatërruat, duke bërë kështu një tentativë për vrasje. Nuk pyetët fare as për artistë
dhe as për njeri.
Përse e bëni këtë, zoti Kryeministër? Kush
ishte ai person që jepte urdhrat? Si erdhi zinxhiri
i urdhrave, zoti Kryeministër? Na e shpjegoni dhe
na i thoni drejt se si i bëtë këto akte barbare, për
të cilat nuk jeni i ndërgjegjshëm dhe nuk doni të
dëgjoni njeri!
Zoti Kryeministër, ju duhet të vini këtu të na
shpjegoni (jam shumë e qartë për këtë gjë, madje
do të thoni që u ngjaj atyre të tjerëve, ndoshta do
të merreni me mënyrën, leksikun, gramatikën e të
tjerë) dhe t’u tregoni shqiptarëve se çfarë keni
bërë me këtë vend.
Betonizimi i Tiranës është fakt; kullat e
Tiranës janë fakt; pabarazia shoqërore në Tiranë e kudo është fakt; shkatërrimi dhe rrafshimi i
ndërtesave të vjetra të Tiranës është fakt.
Çfarë keni bërë ju sot? Ju jeni shndërruar në
një Nikola Gruevski, i cili e rrafshoi qendrën e
Shkupit dhe e bëri siç donte vetë. Ai ndërtoi
statuja dhe monumente të pakuptimta, sepse në
imagjinatën e tij kishte një dëshirë për Shkupin.
Sot ju jeni po ai njeri, që do të keni të njëjtin fat
dhe do të mbaheni mend për të njëjtat gjëra: për
shkatërrimin e këtij vendi.
Gramoz Ruçi – Ftoj Kryeministrin të marrë
fjalën për t’u shprehur në lidhje me interpelancën e kërkuar.
Zoti Kryeministër, keni vetëm 20 minuta
kohë.
Edi Rama – Zoti Kryetar i Kuvendit, shumë
faleminderit për rikujtesën!
Me këtë rast dua të ndaj dhimbjen me
kolegun deputet që kërkoi fjalën e lirë, duke i
thënë që, para se të vija në zyrën time, zyra e
Kryetarit më lajmëroi që, pas 20 minutash, do të
më ndërpritej fjala dhe që replikën e kam 3
minuta, apo jo? Kështu që ta harrosh fjalën e lirë pa kufi këtu, sa të jetë ai burri atje; edhe unë, edhe
ti.
Ndërkohë, unë i kam mbaruar fjalët e mia
për teatrin, nuk kam asgjë për të thënë, thjesht do
t’i shfrytëzoj këto 20 minuta për të lexuar fjalët e
atyre që e kanë bërë teatrin, të atyre që janë teatri
dhe të atyre që e nisën protestën për teatrin. Kur e
nisën protestën për teatrin, as ju, as ata të tjerët, që
tani janë kthyer në bij të lënduar të Shekspirit dhe
të Molierit, jo vetëm nuk ishit aty, por edhe ju
ishte thënë të mos guxonit të dukeshit aty. Në atë protestë kanë qenë të gjithë anëtarët e familjes së
komunitetit teatror. Në krye të asaj proteste nuk
ishin dy Budinat, por ishte Robert Ndrenika dhe
Arben Derhemi.
Po vazhdoj t’i jap përgjigje zonjës Hajdari
dhe të gjitha zonjave dhe zotërinjve të lënduar për
çështjen e Teatrit Kombëtar, thjesht duke
përcjellë besnikërisht fjalët e protestuesve të
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
6
vërtetë, jo të aktorëve politikë, që luajnë teatrin e
tyre, pavarësisht se është tek Unaza e Re, tek
Unaza e Vjetër apo aty ku bashkohen dy unazat.
Robert Ndrenika ka këtë përgjigje për ju,
zonja Hajdari: “Ju lutem, mos më kryqëzoni, kam
qenë prej vitesh e jam për një Teatër të ri
Kombëtar dhe bashkëkohor, të cilin ka për detyrë
ta bëjë shteti shqiptar. Paratë le t’i marrë ku të dojë, ndoshta edhe atje ku i merrte Josif Broz
Tito”.
Më pas, Arben Derhemi, sepse është e
rëndësishme të kujtohet që protesta e vërtetë ka
ndodhur më shumë se dy vjet e gjysmë më parë
dhe me protestuesit e vërtetë është zhvilluar
dialog, si për asnjë çështje tjetër më parë në
historinë e këtij vendi, thoshte: “Grupi i artistëve,
pjesë e lëvizjes së mbrojtjes së këtij teatri,
vendosën se duhej të ishin pjesë e bisedave dhe
negociatave me kryetarin e bashkisë. Sipas asaj që
kishim rënë dakord me njëri–tjetrin, ne, grupi i përfaqësuesve dhe i artistëve, shtruam dy
probleme shumë të rëndësishme: të mos preket
trualli dhe territori i Teatrit Kombëtar dhe të
shpallej konkurs ekspertësh për teatrin. Skena e tij
na njeh të gjithëve se kush jemi dhe sa vlejmë. Ata
që duan të bëjnë shfaqje jashtë kësaj skene dhe
historisë së atij tempulli, janë jashtë historisë, për
të gjitha arsyet”.
Siç jeni ju, në fakt, dhe ata që ishin këtu dhe
kanë ikur, jashtë historisë. Jeni një zhvillim
konfuz dhe anormal në një korsi paralele me historinë, por jeni në kundërvajtje.
Bujar Asqeriu: “Unë jam për unitetin dhe
paqen sociale. Nuk e mbështes protestën që bëhet
tani, nuk ka më sens. Logjika më e thjeshtë është
që artistët të mendojnë ndryshe. Unë në ato godinë
nuk futem më, sepse është sëmundje. E kam thënë
gjithmonë dhe nuk e pranoj. Nga ajo godinë ku
vdiqën shokët e mi, më duket se jam sëmurë dhe
unë. Jam për paqe sociale e nuk më përdor dot as
PD-ja, as PS-ja. Dua një teatër të ri dhe nuk ka më
kuptim që të vihemi kundër njëri-tjetrit, por t’ua lëmë këtë çështje arkitektëve. Boll, se u teprua!”.
Reshat Arbana: “Nëse një pjesë e mirë e
territorit qenka e bashkisë, le t’ia lërë teatrit. E
kemi parë të gjithë se në çfarë gjendje është dhe si
është katandisur. Ta mendojnë këtë punë ata që
janë specialistë. A bëhet një teatër në atë sallë apo
një i ri, lërjani territorin Teatrit”.
Luftar Paja: “Po që të kemi këtë teatër, ne si
artistë harrojmë gjërat kryesore dhe merremi me
llaç e me tulla. Ne si artistë duhet të shtojmë forcat
për llaçin dhe betonin artistik. Teatri Kombëtar e
ka emrin Teatër Kombëtar dhe aty nuk duhet të
vijnë vetëm ata që banojnë në Tiranë, por ata që e
meritojnë të vijnë në teatër. Teatri është i gjithë
Shqipërisë”. Më tutje, Altin Basha: “Kemi negociuar.
Ramë dakord të mos cenohej trualli, ramë dakord
për dy përfaqësues të komitetit që do të jenë në
komisionin e negocimit për kontratën. Unë
mendoj se duhet një godinë e re. Pjesa muzeale
mund të zgjidhet brenda godinës së re. Jam gati të
debatoj me këdo për këto pikëpamje. Si regjisor,
e deklaroj me përgjegjësi se ajo godinë nuk ofron
mundësinë për zhvillimin e një krijimtarie
cilësore teatrore dhe si rrjedhim, një cilësi të ulët
produkti për spektatorët”.
Enver Petrovcki, është ai, si puna ime, pa flokë, nëse mund ta kujtoni: “Për mua është një
budallallëk mos me u ndërtu një teatër i ri. Mendoj
se duhet ndërtuar, sepse çdo teatër vlen për një
komb, sidomos Teatri Kombëtar. Jam kundër që
toka t’i falet dikujt, mirëpo të ndërtohet teatri i ri,
absolutisht që është budallallëk me e kundërshtu.
Ai teatër që ekziston, nuk ka kurrfarë vlere”.
Artan Imami: “Më vjen në mend një takim i
vitit ’87 apo ’88 me Ismail Kadarenë dhe,
ndërkohë që po bisedonim në një nga studiot,
dikush e pyeti se si i dukej niveli i teatrit, ai, ndërkohë që i kishte ngulur sytë në një qoshe të
tavanit ku po binte suvaja, thotë: “Po ja, ashtu, si
kjo godinë”.
Bruno Shllaku: “Për sa i përket çështjes së
teatrit, më vjen keq që shumë nuk e dinë se është
një godinë që i përket një stalle kuajsh, që Italia
fashiste e ndërtoi për kapanon truprojash. Ajo
vërtetë që ka vlera, por do të marrë një vlerë më
të madhe kur të bëhet një godinë e re
bashkëkohore që t’i përkasë Teatrit Kombëtar, i
cili shumë shpejt duhet të jetë në bashkëbrinjë me qytete të mëdha të Europës. Reliket, objektet,
figurat dhe suveniret e teatrit të jenë në një seli të
shenjtë si teatri i ri modern, që jam i bindur se
duhet të ndërtohet”.
Niko Kanxheri: “Teatri Kombëtar për mua
duhet bërë i ri. Nostalgjia për dy godina të
ndërtuara për të qenë provizore duhet të zhbëhet.
Godina në vetvete nuk sjell nostalgji. Historia e
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
7
Teatrit Kombëtar do të mbetet e dokumentuar në
arkiv, si: fotot e shfaqjeve, dekoret, kostumet,
muzika e të tjera.”
Rajmonda Bulku: “Aty duhet të ketë një
teatër shumë të mirë. Ç’më duhet mua se çfarë
ndërtohet anës teatrit apo mbi teatër?! Në qiell le
të ndërtohet, nuk kam ndonjë gjë. Unë dua të
ndërtohet një teatër, nuk ka rëndësi fare se çfarë. Godina e teatrit duhet shembur pa asnjë dyshim.
Ne po përjetojmë kushte mizerabël. Unë nuk e di
si punojmë aty, është një turp të punosh aty”.
Drita Haxhiraj (këtë e njihni apo…): “Unë
jam emëruar në teatër në vitin 1967, kur mbarova
Institutin e Lartë të Arteve. Të gjithë aktorët në
vitin ‘72-‘73, duke filluar nga më të mirët dhe më
të fortët në zë, si Naim Frashëri, Violeta Manushi,
Sulejman Pitarka, sepse ne ishim të rinj aso kohe,
diskutonin për domosdoshmërinë e një teatri të ri,
sepse të gjithë po sëmureshin nga mushkëritë.
Pjetër Gjoka u sëmur nga mushkëritë. Për të mos ju thënë dhe të fundit që, për shkak të mushkërive
është ndarë nga jeta kolegu dhe partneri që nga
fëmijëria, Roland Trebicka. Nuk ka qenë ai një
teatër për të qenë. Vetë ata që e krijuan e ngritën
si problem se duhet një teatër i ri. Artistët tanë të
mëdhenj i kanë kërkuar në mbledhje Manush
Myftiut një teatër të ri. Kur u ngrit problemi, ata i
thanë: “Ju lutem, i thoni partisë për një teatër”.
Myftiu ra dakord, duke i thënë se do t’i kthente
një përgjigje, ndërsa Violeta Manushi ia ktheu:
“Ne nuk do ta arrijmë, por bëjeni për këta të rinj, sepse janë të talentuar”. Jam shumë e lidhur
shpirtërisht me të vjetrin, por aty duhet ndërtuar i
ri për aktorët që punojnë në të dhe për brezat e
ardhshëm. Teatri Kombëtar duhet të jetë për
publikun dhe për aktorët”.
Josif Papagjoni: “Më thoni një teatër në
Ballkan që është në këtë gjendje. Unë as nuk e
mendoj dot. Ne duhet t’i krijojmë publikut
mundësinë, shansin, bukurinë që të kënaqet.
Njeriu, kur shkon në teatër, duhet të ndiejë parfum
(jo të ndjejë PD-në, këtë e them unë), duhet të ndiejë që është një godinë e bukur, që është një
godinë e kënaqshme, ku perceptohet produkti
artistik. Por, kur shkoj atje, më falni, por atje
ndjehet era myk (atje vjen era lagështirë,
komponentët e lagështirës ky nuk i ka thënë, ju
mund t’i merrni me mend vetë). Si mund ta heqim
ne lagështirën? Bëj një mijë rikonstruksione, ajo
nuk hiqet. Ajo godinë është e kalbur. Ne duhet të
bëjmë një katarsis brenda vetes. Pyetja është
sfiduese: a mund ta ftojmë ne këtu trupën e
Berlinit të japë një shfaqje? A mund të bëjmë ne
një festival në Teatrin Kombëtar me këto kushte
apo një produkt të Lirit apo Hamletit?”.
Gëzim Kame: “Unë jam dëshmitar i dy
kohëve, edhe para 20 vjetëve i njëjti problem ka
qenë. Atëherë u tha që kjo godinë do të shembej. Dakord thamë të gjithë ne, me në krye Kadri
Roshin. Por edhe ajo nostalgjia që flitet.. Kreu i
aktorëve Kadri Roshi thoshte: “Aman na bëni një
tjetër të ri”. Ishte një ëndërr e gjithë aktorëve,
sepse që në ‘46-ën që ka qenë ata kanë qenë në një
barakë”.
Laert Vasili: “Të ardhmen nuk e ndalon dot
njeri! Ky projekt ka një superarkitekt. Teatri i ri e
ka një autor që këshillohet me ne dhe për ne,
ndërkohë që disa nga ne bëjnë deklarata për luftë.
Të dashur miq, çështja është urgjente, situata
është emergjente, teatri na duhej dje, jo sot dhe as nesër. Na duhej dje!”
Tani, zonja Hajdari, eja dhe fol pardje!
Gramoz Ruçi – Faleminderit, zoti
Kryeministër!
Ftoj zonjën Hajdari të shprehet lidhur me
përgjigjet e Kryeministrit. Keni 15 minuta kohë
në dispozicion.
Rudina Hajdari – Zoti Kryeministër, nëse
do të shtrohej pyetja nëse këtij vendi i duhet një
teatër i ri, patjetër që i duhet një teatri i ri, por nuk
është kjo pyetja që bëhet sot për ju. Çfarë bëtë ju tani? Ju i përçatë artistët, duke i përdorur ata
njerëz, ashtu siç i cituat. Kur i kanë thënë ata këto
gjëra që ju sapo thatë?! Para 21 vjetësh, kur ti ishte
kryetar bashkie, apo i kanë thënë sot?!
Zoti Kryeministër, çështja këtu është: a
duhet t'i ruajmë ne këto vlera kulture?! Këtu
ndahet bota civile me atë barbare. Kjo është pyetja
për ju, sepse ju e bëtë në 4 të mëngjesit dhe në
mënyrë barbare shkatërrimin e atij teatri. Teatri
ishte opsesioni juaj, sepse e keni thënë këtu para
një seance dhe jeni i bindur për këtë gjë. Absolutisht që unë nuk dua të bëj prokuroren, por
uroj që një ditë ti të ulesh te banka e të akuzuarit
dhe të të shtrohen këto gjëra. Ka disa argumente
juridike dhe VKM të ndryshme të qeverisë të asaj
kohe, të cilat ju besoj i dini shumë mirë dhe i
mbani mend, por unë dua t’jua rikujtoj sërish sot.
A e mbani mend vendimin nr. 180 të vitit 2000
për shpalljen ansambël/ monument kulture të aksit
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
8
kryesor të qendrës historike të qytetit të Tiranës?
Nga ky vendim rezulton se kompleksi i Teatrit
Kombëtar përfshihet në këtë zonë të mbrojtjes. Ju,
zoti Kryeministër, në vitin 2000 keni qenë kryetar
bashki dhe jeni munduar me mënyrën tuaj ta
merrni atë truall. Në pikën 4 të këtij vendimi
thuhet se këto monumente kulture duhet të ruhen.
Më falni, a e dini ju se që nga viti 2000 deri në vitin 2017 nuk është bërë absolutisht asgjë për atë
teatër?! Nuk është restauruar, nuk është
mirëmbajtur, nuk është bërë asgjë. A mos është
bërë kjo në mënyrë të qëllimshme nga ju, zoti
Kryeministër?! Nuk ka mundësi që në 17 vjet të
mos vihet dorë në atë teatër, ndërkohë që sipas
këtij vendimi ka qenë i mbrojtur me ligj. Ju nuk e
keni bërë këtë, për më tepër, sapo keni ardhur në
qeveri në vitin 2017, akti tjetër që keni bërë ka
qenë VKM-ja nr. 325 “Për shpalljen e qendrës
historike”. Qeveria juaj e ka përgjysmuar këtë
qendër historike. Pse e keni përgjysmuar, zoti Kryeministër?! Pse e keni dashur atë truall?! Ja,
ku i keni, viti 2000 dhe viti 2017, ku dallohet se si
është përgjysmuar ky truall në mes të Tiranës nga
ky person! Pse e keni bërë këtë, përveç faktit se
doni të ndërtoni kulla me shokët tuaj, dhe e keni
bërë?! Ju nuk ju ndalon dot njeri, keni
parlamentin, keni kaluar koncesione, keni bërë
çfarë keni dashur, por, kur erdhi puna tek teatri, ju
prekët shumë njerëz, sepse e bëtë në mënyrë
barbare, dhunuat pafund, i nxorët ata njerëz zvarrë
nga teatri dhe nuk pyetët absolutisht për askënd. Nuk është vetëm kaq, problemi juaj
vazhdon. Vijmë te VKM-ja nr. 377 e datës
08.05.2020, ku i keni kaluar Bashkisë së Tiranës
një sipërfaqe trualli prej 5522,7 metrash/katrorë.
Ky vendim është shoqëruar me kartelën e
pasurisë, ku përcaktohet sipërfaqja 1126
metra/katrorë ndërtesë. Kjo ndërtesë është Teatri
Eksperimental, nuk është sipërfaqja e ndërtesës së
Teatrit Kombëtar, e cila rezulton të jetë më shumë
se 2800 metra/katrorë. Si ka mundësi, zoti
Kryeministër, që e keni shkatërruar atë teatër, ndërkohë që ia keni kaluar Bashkisë së Tiranës atë
truall, i cili ishte e regjistruar në kadastër me një
sipërfaqe ndërtese prej 1126 metrash/katrorë?!
Më falni, po si e keni bërë këtë gjë?! Mos ndoshta
e keni bërë në mënyrë të paligjshme shembjen e
Teatrit Kombëtar?! Pra, ju nuk ia keni transferuar
fare godinën e teatrit Bashkisë së Tiranës,
megjithatë e prishët.
Rezulton që keni bërë edhe një gjë tjetër, zoti
Kryeministër, dhe këtu dua ta mbyll. Në vitin
2000 ju, zoti Kryeministër, keni dashur të merrni
Teatrin e Kukullave në pronësi të Bashkisë së
Tiranës, por Gjykata Kushtetuese e ka
kundërshtuar këtë transferim. E ka bërë, sepse ka
qenë në kundërshtim të nenit 116 të Kushtetutës,
që përcakton hierarkinë e normave, siç referon ligji, për artin dhe kulturën. Në fakt, Teatri
Kombëtar është institucion qendror publik, që
duhet të mbrohet me ligj dhe nuk mund t’i
transferohetBashkisë së Tiranës me VKM. Edhe
këtu jeni në shkelje.
Kështu që uroj ta kuptoni se obsesioni juaj
do t’ju kushtojë rëndë. Një shprehje thotë: “Ai që
do të kontrollojë të tashmen, do të kontrollojë të
kaluarën, dhe ai që do të kontrollojë të shkuarën,
do të kontrollojë të ardhmen”. Ju po kontrolloni të
tashmen, zoti Kryeministër, sepse keni obsesion
të kaluarën. Nuk e di pse e keni këtë, por ata artistë, që duan të ruajnë të shkuarën, janë duke
menduar për të ardhmen dhe për atë gjeneratë që
e donte atë ndërtesë 81-vjeçare në këmbë.
Faleminderit!
Gramoz Ruçi - Faleminderit, zonja
Hajdari!
Ftoj Kryeministrin për t’u shprehur deri në
3 minuta kohë.
Edi Rama – Është e kotë, nuk ia vlen të
rikthehesh për të rivënë në vend gjërat që the, që i
dëgjon të përkthyera gabim nga shqipja në shqip: “Lista të hapura”, me një fjalë!
Po e shfrytëzoj këtë replikë për t’ju lexuar
një koment të një demokrati, i cili nuk i kursen ato
që ka për mua, të bërë në Facebook në ditët pas
tragjedisë shekspiriane të shembjes së karakatinës
italiane, ku shkruhej: “Na thatë në vitin 2013, kur
na e mori Edvini, që do të bjerë shpejt, sepse ka
premtuar gjëra që nuk bëhen dhe do të ngrihet
populli i zhgënjyer”. Erdhi viti 2015, na iku edhe
Tirana dhe erdhi edhe një tjetër që premton gjëra
që nuk bëhen, por aty e kemi prapë. Na thatë: “Futuni në çadër, se do të bjerë vetë dhe, po nuk
ra urgjent, do të vijë populli ta rrëzojë”. Populli
nuk erdhi, por erdhi Luli dhe na tha të dilnim, se
fituam. Po çfarë fituam? Fitoi prapë Edvini. Pastaj
na thatë që na e futi Amerika, prandaj tani nuk ka
më llafe, nuk ka më zgjedhje, nuk pyesim as për
Amerikën, o burra, revoltë popullore! Erdhi viti
2019, ikët nga parlamenti, por na ikën të gjitha
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
9
bashkitë dhe populli nuk u duk gjëkundi pas nesh,
sepse u tretën edhe ata të bashkive që i nxirrnim
në protesta. Kur ikën të gjitha, dolët edhe nga
parlamenti dhe na thatë: “O burra, tek Unaza e Re,
se aty do ta kapim, se do të vijë populli dhe nuk
ka më shans”. U ngrysëm me muaj, por e vetmja
fitore tek Unaza e Re qe një natë kur erdhi lajmi
se Edvini, duke u kthyer nga Vlora, i ra nga Elbasani. Populli nuk erdhi. Erdhën fadromat dhe
na ngeli vetëm libri i çunit të Fariut për Unazën.
Pastaj doli që lepuri flinte tek teatri dhe, o burra,
pas Lulit për të dhënë jetën aty bashkë me
popullin! Iku edhe teatri dhe populli prapë nuk
erdhi, se Luli na thotë që e paska syrin te reforma
zgjedhore”.
(I ndërpritet fjala, pasi i mbaroi koha në
dispozicion.)
Gramoz Ruçi – Nuk transferohet koha, zoti
Kryeministër!
IT-ja, hapeni mikrofonin! Edhe një 1 minutë kohë për zotin Kryeministër.
Edi Rama – Gramoz, shumë faleminderit!
A e more vesh ti, që e do fjalën e lirë këtu në
Kuvend?
Gramoz Ruçi – Zonja Hajdari, keni 3
minuta kohë.
Rudina Hajdari – Nuk na thatë asgjë, zoti
Kryeministër. Nuk jeni mësuar të flisni 3 minuta,
prandaj doja t’jua jepja edhe 3 minutat e mia që të
sqaroheshit, sepse ishit bërë për “ujë të ftohtë”.
Madje, përdorët edhe demokratët dhe fjalët e tyre pa asnjë lloj sensi.
Dua ta përfundoj këtë interpelancë, duke ju
thënë, zoti Kryeministër, që teatri duhet ndërtuar
diku tjetër, por jo aty. Ne duhej ta kishim ruajtur
atë teatër si monument kulturor i këtij qyteti dhe
të mos ia vrisnim këtë monument kulturor qytetit.
Ju ia keni marrë shpirtin këtij vendi dhe këtij
qyteti duke e betonizuar dhe vazhdoni ta
betonizoni.
Faleminderit!
Gramoz Ruçi –Faleminderit! Vazhdojmë me raportin e veprimtarisë
vjetore të Inspektorit të Lartë të Deklarimit të
Kontrollit të Pasurive dhe Konfliktit të Interesit
për vitin 2019.
Ftoj zotin Zoti Ganaj për të marrë fjalën deri
në 10 minuta kohë.
Shkëlqim Ganaj – I nderuar zoti Kryetar i
Kuvendit,
Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë,
Inspektorati i Lartë i Deklarimit dhe
Kontrollit të Pasurive dhe Konfliktit të Interesave
përmes raportit vjetor sjell një pasqyrë të gjerë të
problematikave më të cilat është ndeshur gjatë
vitit raportues, të zbatimit të kuadrit ligjor të tij, të
rezultateve të arritura, të masave konkrete të
marra, të bashkëpunimit ndërinstitucional, si dhe të transparencës me medien dhe shoqërinë civile.
Gjatë vitit 2019 kemi vijuar aktivitetin duke
pasur prioritet dhe në fokus rekomandimet e
Kuvendit të Shqipërisë dhe rezolutën për vitin
2019, si dhe rekomandimet e Komisionit
Europian në raportin për Shqipërinë për vitin
2019.
Për sa më sipër, janë marrë të gjitha masat e
nevojshme duke arritur përmbushjen e plotë të
tyre, veçanërisht përmbushjen e angazhimit të
marrë në kuadrin e projekteve asistuese nga
USAID-i, Bashkimi Europian dhe Këshilli i Europës për ngritjen e sistemit elektronik të
deklarimit online të interesave privatë dhe
publikimit të tyre.
Gjatë vitit raportues Inspektorati i Lartë me
pjesën më të madhe të kapaciteteve të tij ka vijuar
të mbështesë procesin reformues të sistemit të
drejtësisë, si një masë e domosdoshme dhe
emergjente për të rikthyer besimin e publikut tek
institucionet e këtij sistemi, si dhe për të garantuar
konsolidimin dhe funksionimin e shtetit të së
drejtës. Në këtë drejtim ka vijuar bashkëpunimi me
organet e rivlerësimit kalimtar, me qëllim
përmbushjen e detyrave funksionale në mënyrë sa
më efektive, brenda afateve të parashikuara nga
Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë dhe aktet
ligjore në fuqi të lidhura me këtë proces.
Në total, deri më 31.12.2019, u përfunduan
raporte për 715 subjekte të procesit të vlerësimit
nga 794 subjekte gjithsej dhe vetëm për periudhën
janar-dhjetor të vitit 2019 në total për 220
subjekte. Janë përfunduar raporte të hollësishme së
bashku me dokumentacionin e plotë për pjesën e
mbetur të gjyqtarëve të gjykatave të apelit,
prokurorëve pranë prokurorive të apelit, si edhe
për një pjesë të gjyqtarëve, prokurorëve dhe
gjykatave e prokurorive të rretheve gjyqësore,
Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda,
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
10
si dhe gjykatave administrative të shkallëve të
para.
Gjithashtu, kemi mbështetur proceset për
emërimin e kandidatëve në pozicione të ndryshme
në sistemin e drejtësisë, duke përfunduar brenda
afateve ligjore kontrollin e plotë për 135
kandidatë, përfshirë kandidatët për prokuror të
Përgjithshëm, anëtarët e Gjykatës Kushtetuese, Inspektorin e Lartë të Drejtësisë, gjyqtarët e
Gjykatës së Lartë, magjistratët e të tjerë.
Aktet e kontrollit iu janë dërguar Këshillit të
Emërimeve në Drejtësi, Këshillit të Lartë
Gjyqësor, si edhe Këshillit të Lartë të Prokurorisë.
Me hyrjen në fuqi të ligjit “Për vlerësimin
kalimtar dhe periodik të punonjësve të policisë së
Shtetit, Gradës së Republikës dhe Shërbimit për
Çështjet e Brendshme”, i njohur si vetingu në
polici, Inspektorati i Lartë, në zbatim të
dispozitave përkatëse, ka përmbushur detyrimet e
parashikuara në këtë ligj, duke përzgjedhur 5 inspektorë pranë këtyre organeve. Për këtë qëllim,
bazuar në kërkesat e dërguara nga Komisioni i
Jashtëm i Vlerësimit, janë vënë në dispozicion
deklaratat e pasurive, së bashku me materialet
shoqëruese për drejtuesit e nivelit të lartë të
Policisë së Shtetit dhe Gradës së Republikës.
Në të njëjtën kohë Inspektorati i Lartë ka
vijuar me zbatimin e 3 ligjeve bazë: ligjit për
deklarimin dhe kontrollin e pasurive, ligjit për
konfliktin e interesit, si dhe ligjit të sinjalizimit
dhe mbrojtjes së sinjalizuesve. Gjatë vitit raportues janë administruar 3868
deklarata të interesave private, për të cilat u krye
dhe përfundoi brenda afateve ligjore procesi i
skanimit, i kontrollit paraprak, si edhe procesi i
kontrollit aritmetik dhe logjik për saktësinë e
vlerësimit të pasurisë së deklaruar dhe burimeve
financiare. 1417 subjekte u përfshinë në skemën e
kontrollit të plotë të hetimit administrativ dhe janë
referuar pranë organeve të prokurorisë, hetimit
tatimor, Policisë së Shtetit, duke aplikuar edhe
masat administrative përkatëse. Inspektorati i Lartë ka vazhduar të ndjekë
një politikë të hapur me qytetarët, medien dhe
shoqërinë civile gjatë marrjes dhe trajtimit të
kërkesave për informim, në respektim të
kërkesave të ligjit për të drejtën e informimit dhe
mbrojtjen e të dhënave personale, duke forcuar
më tej urat e bashkëpunimit.
(Drejtimin e seancës e merr zonja Vasilika
Hysi)
Vasilika Hysi – Të nderuar kolegë (ndjesë,
zoti Kryeinspektor), mbani qetësi, ju lutem!
Shkëlqim Ganaj - Në këtë kuadër janë
trajtuar të gjitha kërkesat e individëve apo
medieve lidhur me publikimin e deklaratave të
interesave private brenda afateve ligjore, pavarësisht fluksit të kërkesave dhe procesit të
përpunimit manual për redaktimin e të dhënave
personale, duke rritur kështu transparencën
institucionale.
Volumi gjithnjë e më shumë në rritje
tregohet në mënyrë të qartë edhe nga të dhënat e
publikimit të deklaratave të interesave private, ku
vetëm për vitin raportues janë publikuar 10 mijë e
937 deklarata.
Gjatë vitit 2019 u angazhuamgjithashtu edhe
në përmbushjen e kompetencave të dhëna me anë
të ligjit për sinjalizimin dhe mbrojtjen e sinjalizuesve. Konkretisht, në total janë ngritur
dhe funksionojnë 612 njësi përgjegjëse: 168 njësi
përgjegjëse në sektorin publik dhe 444 njësi
përgjegjëse në sektorin privat. Janë marrë dhe
administruar 147 raporte nga njësitë përgjegjëse
pranë autoriteteve publike dhe 244 raporte pranë
sektorit privat.
Gjatë vitit 2019, në ushtrim të
kompetencave tona ligjore, si mekanizëm i
jashtëm raportimi për sinjalizimin dhe kërkesat
për mbrojtjen nga hakmarrja, janë regjistruar dhe trajtuar në total 14 raste sinjalizimi dhe një
kërkesë për mbrojtje.
Në përfundim të kryerjes së hetimeve
administrative përkatëse është njoftuar Kontrolli i
Lartë i Shtetit për auditime në ato raste kur ka
pasur dyshime për tendera dhe abuzime me fondet
publike, ndjekje penale nga Prokuroria e Rrethit
Gjyqësor Tiranë, si dhe njoftimin e Komisionit të
Pavarur të Kualifikimit.
Gjatë vitit raportues institucioni ka
bashkëpunuar dhe po vazhdon të punojë në drejtim të rritjes së kapaciteteve, asistimit të
institucionit dhe zbatimit të kuadrit ligjor. Në
bashkëpunim të ngushtë me partnerët
ndërkombëtarë u organizuan seminare trajnuese
për 312 njësi përgjegjëse të sektorit publik dhe
privat për zbatimin e ligjit për sinjalizimin.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
11
Po ashtu, kemi bashkëpunuar edhe me
Komitetin Shqiptar të Helsinkit dhe prezencën e
OSBE-së në Shqipëri.
Në vlerësim të gjetjeve, konkluzioneve dhe
rekomandimeve të dhëna në raportet për zbatimin
e këtij ligji, është evidentuar nevoja për vijimin e
iniciativave trajnuese, informuese dhe
ndërgjegjësuese për njohjen në një shkallë më të gjerë të parashikimeve ligjore të sinjalizimit dhe
mekanizmave mbrojtëse për nëpunësit për njësitë
përgjegjëse në sektorin publik dhe privat;
forcimin e mëtejshëm të kapaciteteve të njësive
përgjegjëse, si dhe rritjen e përgjegjshmërisë,
pavarësisë dhe eficiencës së tyre; forcimin e
mekanizmave për garantimin e konfidencialitetit
për të gjithë nëpunësit që sinjalizojnë raste të
dyshuara korrupsioni, si dhe vlerësimin e
ashpërsimit të sanksioneve për rastet e shkeljeve;
rishikimin e mekanizmave shtrënguese për
plotësimin e kërkesave të nenit 22 të ligjit nr. 60/2016, pasi nga administrimi i raporteve vjetore
rezulton se nga sektori publik, kryesisht njësitë
përgjegjëse në pushtetin vendor, si dhe nga sektori
privat, raportet nuk dorëzohen brenda afatit të
parashikuar në ligj.
Me miratimin e direktivës së Bashkimit
Europian 2019/1937 dhe në kuadër të procesit të
përafrimit të legjislacionit të brendshëm, është e
nevojshme kryerja e analizës së plotë ligjore për
të identifikuar dispozita, të cilat duhet të
rishikohen dhe të amendohen në kuadër të kësaj direktive.
Në përfundim, gjej rastin për të falënderuar
Kuvendin e Shqipërisë, veçanërisht Komisionin e
Ligjeve, e për të ritheksuar angazhimin tonë në
përmbushjen e sfidave në të ardhmen!
Ju faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Ganaj!
Në bazë të Rregullores së Kuvendit, është
koha për pyetje. A keni pyetje për
kryeinspektorin, të nderuar kolegë dhe kolege?
Nuk keni. Faleminderit, zoti Ganaj! Mund të uleni.
Sipas nenit 103/2 të Rregullores, Komisioni
përgjegjës i Ligjeve, ka përgatitur
projektrezolutën e paraqitur, të cilën ju e keni të
gjithë përpara. Nëse nuk keni komente ose
sugjerime, e kalojmë për votim në fazën e votimit.
Relator për këtë projektrezolutë është
kolegu Bashkim Fino.
Këtu mbyllet raportimi i inspektorit të
Përgjithshëm të Inspektoratit të Lartë të
Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive dhe
Konfliktit të Interesit, për vitin 2019.
Kalojmë në çështjen tjetër të rendit të ditës,
në raportimin e veprimtarisë vjetore të
Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi për
vitin 2019. Sipas nenit 103/2 të Rregullores së Kuvendit, raporti do të paraqitet nga Komisioneri,
zoti Robert Gajda.
Zoti Gajda, ju ftoj të paraqisni raportin
brenda 10 minutave.
Faleminderit!
Robert Gajda – Mirëdita të gjithëve!
E nderuar zonja nënkryetare e Kuvendit të
Shqipërisë,
Të nderuar anëtarë të Kuvendit,
Po ju paraqes në mënyrë të përmbledhur
raportin vjetor të Institucionit të Komisionerit për
Mbrojtjen nga Diskriminimi për vitin 2019. Veprimtaria e institucionit është udhëhequr
nga legjislacioni në fuqi dhe nga plani strategjik
2018-2021, i cili përcakton vizionin, misionin dhe
objektivat strategjikë, si dhe planin e veprimit
2019, si më poshtë.
Vizioni i Komisionerit për Mbrojtjen nga
Diskriminimi është të jetojë në një shoqëri ku
promovohen parimet e barazisë, mundësitë dhe
shanset e barabarta.
Qëllimet strategjike dhe masat specifike
janë: Komisioneri rrit ndërgjegjësimin e qytetarëve dhe të institucioneve në Shqipëri lidhur
me mbrojtjen nga diskriminimi dhe rolin e
veçantë të institucionit; komisioneri rrit në
maksimum ndikimin e vendimeve të marra në
kuadër të çështjeve të trajtuara dhe kontribuon për
politikbërjen e mbështetur në prova, duke
monitoruar dhe duke bërë kërkime mbi situatën
për zbatimin e legjislacionit kundër
diskriminimit; rrit efektivitetin dhe eficiencën e
brendshme të institucionit, forcon dhe zgjeron
fushën e veprimit dhe mbështet rrjetin e bashkëpunëtorëve.
Komisioneri e mbështet punën e tij në
zbatim të të gjithë mekanizmave ligjorë
kombëtarë dhe ndërkombëtarë për mbrojtjen e të
drejtave të njeriut të ratifikuara nga Republika e
Shqipërisë.
Vlerësimet dhe rekomandimet e Kuvendit të
Shqipërisë përmes rezolutës për vlerësimin e
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
12
veprimtarisë së Komisionerit për Mbrojtjen nga
Diskriminimi për vitin 2018 kanë përbërë një
udhëzues në veprimtarinë e institucionit për
garantimin e barazisë dhe mbrojtjen efektive nga
diskriminimi dhe çdo formë sjelljeje që e nxit atë.
Gjithashtu, manuali i monitorimit vjetor dhe
periodik, i miratuar nga Kuvendi i Republikës së
Shqipërisë përmes vendimit nr.134/2018, ka shërbyer për hartimin e këtij raporti vjetor të vitit
2019.
Jam i bindur që pjesa më e madhe e kanë
lexuar raportin, kështu që nuk do të doja të
merresha me shifra, por do të doja të evidentoja
disa aspekte nga gjetjet e raportit vjetor, për të
cilin do t’ju ftoja të reflektonit dhe t’i kushtonit
vëmendjen tuaj.
Në lidhje me ankesat e ardhura në
institucion, pjesa më e madhe e tyre janë fokusuar
në shkaqe tashmë të konfirmuara si trend ndër vite
në institucionin e Komisionerit, ku mbizotërojnë çështjet që lidhen me shkakun racë, çështjet që
lidhen me gjendjen shëndetësore, bindjet politike
dhe me aftësinë e kufizuar.
Një vëmendje e veçantë për sa u përket
çështjeve të trajtuara nga institucioni i
Komisionerit u kushtohet edhe fushave ku ndodh
diskriminimi. Për vitin 2019 ka një ndryshim të
fushës së diskriminimit më të pretenduar, ku
rezulton që fusha e diskriminimit më e pretenduar
është ajo e çështjeve të punësimit, ku ka edhe një
ndarje të çështjeve të trajtuara në organet e qeverisjes qendrore dhe vendore, por edhe
kundrejt subjekteve private.
Ndërkohë, trendi i ankesave dhe çështjeve të
trajtuara në lidhje me të mirat, shërbimet dhe me
çështjet e arsimit mbetet pak a shumë në nivel të
njëjtë.
Duhen evidentuar dy shqetësime kryesore,
të cilat janë në rritje tashmë në institucionin e
Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi.
Shqetësimi i parë lidhet me gjuhën e
urrejtjes së përdorur nga funksionarë publikë, nga persona publikë apo edhe nga deputetë të
Kuvendit të Shqipërisë. Tërheq vëmendjen në
lidhje me përdorimin e gjuhës së urrejtjes, pasi
është praktikisht mënyra më e mirë për të
shkatërruar të gjithë punën ndërgjegjësuese dhe
sensibilizuese që bëjnë institucionet në mbrojtje të
të drejtave të njeriut, në mënyrë që të garantojnë
bashkëjetesën e grupeve shoqërore pa qenë
subjekte të urrejtjes apo të dhunës verbale dhe,
akoma më keq, të krimeve të urrejtjes apo të
dhunës fizike kundrejt tyre.
Nga ana tjetër, një rëndësi të veçantë në
çështjet e trajtuara nga Komisioneri për Mbrojtjen
nga Diskriminimi dhe që përbëjnë një shqetësim
në këndvështrimin e institucionit, janë edhe
çështjet që lidhen me fëmijët. Institucioni ka trajtuar 25 çështje që lidhen me fëmijët, pra ku
subjekte të diskriminimit kanë qenë fëmijët. Në
pjesën më të madhe këto vendime apo këto çështje
të trajtuara lidhen me problematika që kanë të
bëjnë me caktimin e mësuesve ndihmës nëpër
shkolla, por edhe nëpër kopshte, gjithashtu, edhe
në shkollat profesionale; aspekte të veçimit apo të
segregimit sidomos të fëmijëve dhe të nxënësve të
komunitetit rom dhe atij egjiptian, si dhe
garantimin e regjistrimit sërish të fëmijëve të
komunitetit rom dhe egjiptian falas nëpër kopshte.
Për sa i përket vendimmarrjes së institucionit, një trend pozitiv që regjistrohet këtë
vit është që për herë të parë kemi një numër më të
madh të vendimeve të diskriminimit nga vendimet
e mosdiskriminimit. Gjithashtu, kemi edhe një
rënie të vendimeve të mospranimit nga ana e
institucionit.
Në lidhje me vendosjen e sanksioneve nga
ana e institucionit kundrejt subjekteve që nuk
kanë zbatuar vendimet e Komisionerit, duhet të
evidentojmë dy aspekte: një aspekt i vendosjes së
gjobës lidhet me moszbatimin e vendimeve, por një aspekt tjetër tepër shqetësues, të cilin unë do
të doja ta ngrija sot në Kuvend, është edhe fakti
që shumë institucione publike nuk japin brenda
afatit të caktuar informacionin që kërkohet nga
ana e institucionit të Komisionerit, në mënyrë që
të kryejë një shqyrtim apo një hetim administrativ
sa më eficient dhe efektiv në lidhje me çështjet që
i parashtrohen.
Për rrjedhojë, në mënyrë që të mos kemi
tejkalim të afateve procedurale në shqyrtimin e
ankesave, por njëkohësisht të kemi edhe informacionin e duhur për shqyrtimin e këtyre
ankesave, është vepruar edhe me gjoba kundrejt
subjekteve publike. Dua të theksoj se është e
papranueshme dhe e patolerueshme që të kemi
ende sot subjekte publike që refuzojnë t’i japin
informacion një institucioni publik, i cili është aty
për të kryer shqyrtime administrative në funksion
dhe në mbrojtje të të drejtave të njeriut.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
13
Për sa u përket proceseve gjyqësore ka një
rritje të tyre, ku Komisioneri për Mbrojtjen nga
Diskriminimi është palë, si në juridiksionin
administrativ, ku Komisioneri është palë e
paditur, ashtu edhe në juridiksionin civil, ku
Komisioneri merr pjesë në çdo padi që i drejtohet
gjykatës si palë e tretë në këto procese. Në lidhje
me vendimmarrjen e gjykatave dua t’ju them se ka një trend pozitiv sa i përket pushtetit gjyqësor
dhe ky në këndvështrimin e institucionit të
Komisionerit është një aspekt që duhet vlerësuar,
pasi ajo që vëmë re është se tashmë gjykatat kanë
hyrë bindshëm dhe thellësisht në shqyrtimin e
çështjeve që lidhen me diskriminimin, sidomos në
rastet kur kemi padi direkte në juridiksionin civil,
kemi edhe vendosje të dëmshpërblimeve të
majmura nga ana e gjykatave kur kanë konstatuar
diskriminim dhe kanë vendosur edhe
dëmshpërblimet përkatëse.
Dua të evidentoj vetëm vendimet e Gjykatave të Apelit, të cilat për vitin 2019 kanë
qenë 18, nga ku në 8 raste komisioneri ka qenë
palë e paditur dhe në 10 raste ka qenë palë e tretë.
Në 6 çështje ku komisioneri ka qenë palë e paditur
gjykata ka konfirmuar vendimet e komisionerit
dhe në 10 çështje ku ka qenë palë e tretë, Gjykata
e Apelit ka vendosur 6 vendime për pranimin e
padisë, çka do të thotë se për rrjedhojë ka
konfirmuar edhe dëmshpërblimet përkatëse.
Në lidhje me funksionin rekomandues dhe
dhënien e mendimeve që institucioni i komisionerit ka për hartimin apo për dhënie
kontributi në projektligje dhe akte nënligjore, për
vitin 2019 institucioni ka dhënë 13 rekomandime
të tilla, ku spikasin rekomandimet e dhëna për
ligjet “Për nxitjen e punësimit”, “Për Policinë e
Burgjeve” dhe “Për trajtimin e të dënuarve me
burgim”, njëkohësisht, janë dhënë rekomandime
edhe për akte nënligjore që lidhen me ligjin “Për
strehimin social”.
Në lidhje me ndërgjegjësimin, duhet thënë
se institucioni i komisionerit ka bërë dy raporte monitoruese, njëri duke u fokusuar në respektimin
e barazisë gjinore në shoqëri dhe...
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Gajda!
Ne të gjithë e kemi marrë raportin, e kemi
përpara, e kemi lexuar...
Po, zoti Gjuzi, keni pyetje?
Kujtim Gjuzi – Po.
Faleminderit, zonja nënkryetare e Kuvendit!
I nderuar kryeinspektor!
Pyetja e parë që unë kam për ju është: a keni
ju emra të drejtuesve të administratës së shtetit, të
cilët diskriminojnë komunitete që përbëjnë
etnogjenezën shqiptare?
E dyta, gjatë kohës së pandemisë, a keni ju
informacion për raste ku shumë prej familjeve të
komunitetit egjiptian dhe atij rom janë ndodhur në vështirësi maksimale dhe administratorë të
ndryshëm jo vetëm që nuk i kanë pritur ata, por ka
pasur edhe raste kur i kanë përbuzur ata?
Nuk dua të bëj me dije në këtë moment
emrat e disa prej administratorëve, pasi ata që janë
duke na ndjekur në këtë moment e kuptojnë se për
kë jam duke folur.
A keni ju emra, të lutem?!
Ju faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Gjuzi!
Fjalën e ka komisioneri Gajda.
Robert Gajda – Faleminderit për interesimin!
Sot nuk dua të flas me emra, por më shumë
dua të flas për fenomenet. Vendimet e
komisionerit dhe të gjitha çështjet që trajtohen
janë publike, përtej deklaratave që institucioni
bën, edhe vendimeve që ka marrë dhe ato mund të
konsultohen, por ajo që është shqetësuese është
fenomeni. Akoma ngul këmbë dhe për këtë dua të
kem edhe vëmendjen tuaj pikërisht për fenomenin
kryesor që na shqetëson, sidomos nga
funksionarët publikë, përdorimi i gjuhës së urrejtjes. Ky është problemi që ne kemi sot me
funksionarët publikë, jo vetëm me funksionarët
publikë, sepse ajo që evidentohet është që edhe
persona të tjerë publikë, që mund të jenë persona
të medieve, artistë apo edhe persona që kanë
perceptim publik përdorin gjuhën e urrejtjes.
Shqetësim tjetër mbeten edhe komentet që bëhen
nëpër rrjetet sociale nga popullsia në lidhje me
gjuhën e urrejtjes.
Sa i përket kohës së pandemisë dhe
komuniteteve rome dhe egjiptiane kemi pasur shumë sinjalizime edhe nëpërmjet zyrave rajonale
që komisioneri ka, të cilat periodikisht, javë për
javë, kanë raportuar mbi ecurinë e bashkive në
shpërndarjen e paketave ndihmuese në lidhje jo
vetëm me komunitetin rom, por në të gjithë
popullatën, duke qenë në kontakt të vazhdueshëm
me të gjitha strukturat e pushtetit vendor. Dua të
evidentoj që institucioni ka dhënë dy
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
14
rekomandime për të përfshirë kategori njerëzish
në dhënien e ndihmave si në pagën e quajtur “të
luftës”, si në dhënien e ndihmave në paketat
ushqimore apo edhe në barnat që janë ofruar dhe
u janë dhënë personave të caktuar, ku një pjesë e
rekomandimeve të komisionerit janë marrë
parasysh, si dhe kemi pasur edhe çështje të
ngritura dhe të denoncuara nga organizatat e shoqërisë civile.
Duhet thënë se pas rekomandimeve dhe
reflektimeve që ka pasur në lidhje me
shpërndarjen e këtyre ndihmave apo me dhënien
e pagës së luftës nuk kemi pasur denoncime
konkrete, jam duke folur për organizatat e
shoqërisë civile apo edhe nga individë siç kishim
në fillim, madje në disa raste kemi pasur edhe
ndërprerje të procedurave për arritje të
efektivitetit të situatës. Unë mendoj se do të ishte
mjaft e dobishme që të kryhej një monitorim
gjithëpërfshirës, ku patjetër do të jenë të përfshira edhe komunitetet rome dhe egjiptiane, por edhe
kategori të tjera si të moshuar, pacientë, për
përfitimin e barnave, persona me aftësi të
kufizuara mendore apo edhe zonat rurale, të cilat
duhet të jenë në vëmendje.
Në këndvështrimin tim duhet të kryhet një
monitorim ku të shohim gjetjet, kush ka mbetur i
ekspozuar apo kush mund të jetë prekur më shumë
nga situata e krijuar në mënyrë që të adresohen
apo të mund të rikuperohen situata, të cilat për
shumë arsye mund të kenë shpëtuar, mund të jenë harruar, mund të jenë neglizhuar apo mund të mos
jenë trajtuar konkretisht.
Këto ishin ato që kisha.
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Gajda!
A kanë kolegët pyetje të tjera?
Fjalën e ka zoti Jenisheri.
Selami Jenishehri – Faleminderit, zonja
nënkryetare!
Unë dua të bëj tri pyetje.
E para: a mendoni se jemi përpara një
diskriminimi dhe cili është qëndrimi juaj për faktin se emigrantët shqiptarë nuk do të mund të
votojnë në zgjedhjet e ardhshme edhe pse janë
pjesë e popullit shqiptar?
E dyta: cili është qëndrimi juaj për zgjedhjet
që bëhen në Republikën e Shqipërisë kur
zyrtarisht Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka
deklaruar se ka më shumë fletë votimi sesa votues
dhe e merr pushtetin personi që është në
kundërshtim me ligjin, siç ndodhur në vitin 2011,
kur zoti Lulëzim Basha u zgjodh kryetar i
Bashkisë së Tiranës me më shumë vota nga sa
votues kishte, duke hequr ish-kryetarin, zotin Edi
Rama, nga kryetar bashkie?
E treta: a mendoni ju se populli shqiptar
është i diskriminuar, sepse Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Shqipërisë në vitin 2008 ka shfuqizuar nenin 315 të Kodit Penal dhe u thotë
gjyqtarëve që, edhe nëse do të marrin një vendim
të padrejtë, ata nuk do të dënohen? Ky vendim, i
cili sipas meje është diskriminues për popullin
shqiptar, ka sjellë mjaft pasoja, një prej të cilave
ka qenë përvetësimi i pasurisë së qytetarëve nga
ana e gjyqtarëve, pasi ata kanë qenë të mbrojtur
nga ky nen i shfuqizuar. Të gjitha gjykatat sot janë
të boshatisura thjesht prej këtij diskriminimi që
mban mbi supe populli shqiptar. Nëse shkon në
gjykatë, gjykatësi ka në dorë të japë edhe një
vendim të padrejtë dhe përsëri nuk dënohet. Për shembull, po të doni, mund t’ju jap edhe
numrin e vendimit, gjyqtari Dritan Halluni, i cili
sot është në KLGJ, thotë: “Toka në një shtëpi
është pemishte arë”, ose e bën të pafajshëm...
Vasilika Hysi – I nderuar koleg,
Pyetjet bëhen në lidhje me raportin, por të
tria pyetjet tuaja nuk kanë lidhje me raportin.
A keni ndonjë pyetje konkrete për faktet që
ka paraqitur komisioneri në raportin vjetor?
Nëse jo, mund ta thërrisni dhe të bëni seanca
pyetje-përgjigje për probleme të caktuara, por jo për çështje që janë jashtë juridiksionit të tij.
Zoti Komisonier, ju nuk jeni i detyruar t’u
përgjigjeni pyetjeve që nuk lidhen me raportin.
Po, zoti Gajda.
Robert Gajda – Faleminderit!
Unë do të merresha vetëm me pyetjen e parë,
pasi vetëm aty shoh që mund të kem diçka në
lidhje me të drejtën e emigrantëve për të votuar,
ndërkohë që dy pyetjet e tjera dalin nga tagri i
komisionerit, sidomos interpretimi i vendimeve
gjyqësore dhe çështjet zgjedhore që kanë ndodhur, prandaj besoj se mendimi i komisionerit
mund të bënte punë.
Lidhur me emigrantët, patjetër kjo është në
sytë e të gjithëve, që ne jemi në një situatë deri
diku jonormale. Diskriminim do të thotë çdo
dallim, veçim apo mosdhënie mundësie dikujt që
të përfitojë nga një e drejtë. Patjetër, përderisa
kemi emigrantë, të cilëve nuk u garantohet
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
15
efektivisht e drejta e votës, do të duhet të kishte
një rikonsiderim dhe një përfshirje e këtyre
qytetarëve, të cilët edhe pse banojnë jashtë kufijve
do të duhet të jenë pjesë e të shfrytëzuarit të të
drejtës së votës dhe e dhënies së mendimit të tyre.
Metoda dhe mënyra bota njeh shumë prej
shumë vitesh, prandaj mund të adoptohet
ndonjëra nga ato. Ky problem ka prekur shumë vende, me aq sa unë kam dijeni edhe Italia, edhe
Greqia që para 70-80 vjetësh e kanë pasur këtë
problem dhe e kanë zgjidhur. Për mendimin tim
patjetër duhet të ketë një rikonsiderim në
legjislacion edhe për të pasur një efektivitet më të
madh. Emigrantët nuk është se janë privuar në të
vërtetë nga e drejta e votës, por thjesht e kanë më
të vështirë për ta ushtruar atë, prandaj në këtë
aspekt do të duhej të kishin një zhdërvjelltësi më
të madhe, të paktën ky është këndvështrimi.
Përfitoj nga rasti t’ju them, meqenëse e pata
kohën e kufizuar në raport, që në Kuvend ju keni të parashtruara edhe modifikimet që janë
propozuar me nismën e Kuvendit për ligjin “Për
mbrojtjen nga disikriminimi”, ku ka pasur edhe
një konsultim publik shumë interesant në lidhje
me këto modifikime. Dua t’ju ftoj që t’i
konsultoni dhe të reflektoni rreth këtyre
modifikimeve në mënyrë që të kemi një produkt
sa më cilësor, por njëkohësisht që garanton, sa më
mirë të jetë mundur, të drejtat e njeriut dhe
sidomos parimin e barazisë dhe të
mosdiskriminimit. Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Gajda!
Nëse nuk ka pyetje të tjera, ta falënderojmë
zotin Gajda. Ju mund të zini vendin. Sipas nenit
103/2 të Rregullores, nga komisioni përgjegjës,
Komisioni i Ligjeve, relator për raportin dhe për
projektrezolutën, është kolegu Alket Hyseni. Nuk
e di nëse zoti Hyseni do të prezantojë
projektrezolutën?
Alket Hyseni - Është e njohur për të gjithë
deputetët, e kanë rezolutën aty, nuk kam për të shtuar asnjë gjë.
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Hyseni!
Projektrezoluta, e cila ju është shpërndarë
gjithë deputetëve, është për votim në pjesën e
fundi, kur të votojmë të gjitha aktet që janë pjesë
e rendit të ditës. Kalojmë në çështjen tjetër të
rendit të ditës, akti normativ nr.17, datë 22 prill
2020 “Për përjashtimin e zbatimit të procedurave
dhe të afateve për përgatitjen e projektdokumentit
të programit buxhetor afatmesëm për vitin 2020”.
Sipas nenit 73/2 të Rregullores, ju, të
nderuar kolegë dhe kolege, keni të drejtë të bëni
pyetje për aktin normativ. Nismëtar është Ministri
i Financave dhe i Ekonomisë, kështu që, nëse keni
pyetje për zonjën Denaj, është radha juaj.
Nëse nuk ka pyetje, fjalën e ka ministrja Denaj.
Fjala është për ju, zonja Ministre.
Anila Denaj – Përshëndetje!
E nderuar kryetare e seancës,
Të nderuar deputetë dhe qytetarë, nëse më
lejoni, do të bëj një përshkrim të shkurtër të disa
akteve normative që Ministria e Financave dhe
Ekonomisë prezanton sot. Kushtet e krijuara,
sigurisht nga pandemia dhe masat e parandalimit
të përhapjes së saj, bënë të nevojshëm krijim e një
kuadri rregullator, i cili ndihmon, në veçanti
tatimpaguesit, përmes shtyrjes së disa detyrimeve tatimore. Për këtë qëllim, më herët, gjatë situatës
së gjendjes së fatkeqësisë natyrore, Parlamenti ka
miratuar shtyrjen paraprake të afateve të
parapagimit të kësteve të tatim-fitimit për vitin
2020 për tatimpaguesit me qarkullim nën 14
milion lekë, si dhe afatet e tatim-fitimit për vitin
2020. Këto masa lehtësuan mbi 50% të bizneseve
në vend dhe vetëm në fashën e qarkullimit të
xhiros deri në 14 milion lekë, gati 49 mijë biznese.
Janë mbi 25 mijë biznese që përfitojnë nga shtyrja
e aftit të deklarimit të bilanceve. Në ndryshimet që burojnë sot në
projektaktin “Për disa ndryshime dhe shtesa në
ligjin nr. 8438, datë 28.12.1998, “Për tatimin mbi
të ardhurat””, në veçanti detajojmë: për bizneset
me qarkullim deri në 14 milion lekë këstet e
parapagimeve të tatim-fitimit të vitit 2020 nuk do
të paguhen për këtë vit. Për bizneset me qarkullim
mbi 14 milion lekë, këstet e tatimit mbi fitimin për
periudhën tatimore të tremujorit të dytë dhe të
tretë, do të shtyhen për të njëjtën periudhë të viti
të ardhshëm. Përjashtohen nga shtyrja bizneset që zhvillojnë veprimtari ekonomike në fushën
veprimtarisë bankare, telekomunikacionit,
tregtimit të produkteve farmaceutike, produkteve
ushqimore dhe fruta-perimeve.
Këstet e tatimit mbi fitimin për periudhën
tatimore prill-dhjetor 2020 për tatimpaguesit që
zhvillojnë veprimtari ekonomike në fushën e
turizmit, të përpunimit aktiv me material
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
16
porositësi dhe call center nuk do të parapaguhen
për vitin 2020, por për të njëjtën periudhë, deri në
dhjetor të vitit 2021. Shtyhet afati i dorëzimit të
deklaratës vjetore individuale të të ardhurave të
vitit 2019 dhe pagesa e detyrimit, nëse ka, bëhet
jo më nga data 30 prill, por 31 korrik 2020.
Në të njëjtën frymë, akti normativ “Për disa
shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9632, datë 30.10.2006, “Për sistemin e taksave vendore”, të
ndryshuar””, përcakton që nga subjektet me xhiro
5 deri në 8 milionë lekë, pagesat e kësteve të
parapagimit të tatimit të thjeshtuar mbi fitimin në
vitin 2020 nuk do të paguhen. Përjashtohen nga
pagesa e taksës së ndikimit në infrastrukturë
investimet në funksion të programeve të
rindërtimit, sipas dispozitave të ligjit për
përballimin e pasojave të fatkeqësisë natyrore, me
qëllim uljen e kostove për rehabilitimin e
komuniteteve të prekura, si pasojë e fatkeqësisë
natyrore. Së treti, akti “Për përjashtimin e zbatimit të
procedurave dhe të afateve për përgatitjen e
projektdokumentit të programit buxhetor
afatmesëm për vitin 2020”, ka për synim të
pezullojë vetëm fazën e parë të përgatitjes së
programit buxhetor afatmesëm 2021-2023, kjo si
rezultat i situatës së krijuar nga pandemia e
Covid-19, e cila krijoi një situatë të re dhe një
nevojë për rishikim të indikatorëve kryesorë
makro-fiskal, sikurse edhe një nevojë për të marrë
kohën dhe për të konsoliduar të gjitha diskutimet publike të nevojshme për këtë fazë, në mënyrë që
të gjithë tavanet buxhetore të jenë sa më afër një
realiteti të mundshëm për këtë projektbuxhet
afatmesëm.
Së fundmi, dëshiroj të theksoj se ky
projektakt është në fazën e dytë të përgatitjes së
PBA-së 2021-2023 dhe të projektbuxhetit të vitit
2021, të cilat parashikohen të vijnë normalisht
konform afateve të përcaktuara në ligjin nr. 9836.
Në fund, dua të adresoj edhe pjesën e
projektligjit "Për miratimin e huamarrjes prej 139 300 000 SDR-sh që Fondi Monetar Ndërkombëtar
i akordon Shqipërisë nëpërmjet instrumentit të
financimit të shpejtë (RFI)". Menjëherë pas
vlerësimit për një impakt në indikatorët
makrofiskalë në deficitin buxhetor në rënie të të
ardhurave, si rrjedhojë e situatës së emergjencës
së krijuar nga pandemia e Covid-19, qeveria
shqiptare negocioi me Fondin Monetar
Ndërkombëtar për aktivizimin shpejtë të këtij
instrumenti me kushte të favorshme, për
mobilizim të menjëhershëm. Injektimi i kësaj
shume prej 139, 3 milionë SDR apo 190 milionë
euro në ekonomi do t’i shërbejë procesit të
përballimit të situatës dhe rimëkëmbjes
ekonomike. Maturimi i kësaj huaje të butë do të
jetë në hapësirë e 3,5 deri në 5 vjet dhe interesi 4,0-5 %. Mundësia e përfitimit nga paketa e
përgjithshme e Fondit Monetar Ndërkombëtar në
kuadër të Covid-19, pa parakushte apo nevojë të
plotësimit të kritereve të caktuara, është një shenjë
e fortë e besimit të FMN-së në reformat e
ndërmarra dhe ato në proces, nga qeveria
shqiptare.
Për të finalizuar këtë proces me sukses dhe
për të vënë në përdorim instrumentet e nevojshme
për qytetarët dhe financat publike, ju ftoj ta
miratojmë këtë projektligj në seancën e sotme
parlamentare. Ju faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja
Ministre!
Sipas neneve 13 dhe 74 të Rregullores, ka të
drejtë të shprehet komisioni përgjegjës.
Komisioni përgjegjës është Komisioni për
Ekonominë dhe Financat. Nuk e di nëse do të
shprehet zonja Ekonomi.
Milva Ekonomi – Në fakt, ne, zonja
nënkryetare, mbasi kemi dëgjuar aktet normative
dhe i kemi diskutuar në komision, vendosëm që nga komisioni do të kishte disa folës sot, për të
dhënë sqarime të mëtejshme. Ndërkohë që të
gjitha pyetjet që kemi pasur, i kemi shteruar gjatë
seancës dëgjimore me ministren.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja
Ekonomi!
Zoti Gjuzi, përse e doni fjalën?
(Deputeti Gjuzi flet nga salla, por nuk
dëgjohet.)
Më falni, nëse keni pyetje për ministren, ka kaluar koha. Faza e pyetjeve është faza e parë.
IT-ja, ju lutem!
Kujtim Gjuzi - Faleminderit, zonja
nënkryetare!
Nëse më lejoni, shkëlqesi Ministre, ju lutem,
domethënë kjo është jashtë çdo rregulli, por nëse
më lejoni, sapo më erdhi një sms në lidhje me
pagesën për biznesin e vogël, të tri pagave. Ka
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
17
kaluar vetëm një dhe njerëzit shkojnë te banka dhe
ka ngecje.
Vetëm për këtë, sepse sapo më mbërriti.
Ju lutem!
Pra, ju panë qytetarët aty dhe kërkojnë që
unë t’jua bëj këtë pyetje.
Faleminderit, zonja nënkryetare, që më dhe
fjalën! Vasilika Hysi – Faleminderit!
Atëherë, fillojmë diskutimet me deputetët e
regjistruar, sipas regjistrimit të bërë. Deputetët që
do të diskutojnë për aktin normativ nga Partia
Socialiste, janë Evis Kushi, Antoneta Dhima,
Elisa Spiropali, dhe në emër të grupit parlamentar,
Taulant Balla. Për grupin demokrat, deputetët
Halit Valteri, Korab Lita dhe në emër të grupit,
deputeti Myslim Murrizi. Nga grupi i pavarur,
deputetët Edlira Hyseni dhe deputeti Enver Roshi.
Nga grupi Demokraci dhe Drejtësi, deputetët
Kostaq Papa, Ervis Meço, dhe në emër të grupit deputeti Edmond Stojku. Deputetë jashtë grupeve
parlamentare janë regjistruar deputetët Andi
Përmeti, Zef Shtjefni, Kujtim Gjuzi, Erion Piciri
dhe Elda Hoti.
Fjalën e ka deputeti Kostaq Papa.
Të përgatiten deputeti Halit Valteri dhe më
pas, deputetja Edlira Hyseni.
Kostaq Papa – Zonja drejtuese e seancës,
në fakt, në lidhje me fjalën tonë, seç ndodhi një
ngatërresë dhe është bërë me të folur, ka të bëjë
me pikën parafolëse, sepse problematikat me ministren i kemi konstatuar, i kemi diskutuar edhe
në komisione, kështu që do të më lejoni të vazhdoj
fjalën time. Ashtu si edhe fjala e pasardhësit,
Ervis Meços, janë fjalë që kanë të bëjnë me
problematikën e diskriminimit, si një plotësim i
rezolutës dhe në të mirë të saj.
Vasilika Hysi – Ju lutem, zoti Papa,
rregullorja kërkon që të flisni për aktin normativ.
Nëse ju kishit pyetje për Komisionerin,
Komisioneri ishte këtu. Gjithashtu, ju keni të
drejtë, në bazë të Rregullores, të flisni në çështjet jashtë rendit të ditë, prandaj vëmendja dhe interesi
i publikut aktualisht është tek akti normativ. Nëse
keni gjë për aktin normativ, ju lutem, vijoni. Nëse
jo, më duhet t’ju ndërpres fjalën.
Kostaq Papa – Atëherë, vetëm një sekondë
dhe do t’ju jap përgjigjen.
Atëherë, dikush, në mënyrë tekniciene, ka
bërë një përpjekje për të na ngatërruar ose për të
na penguar fjalën e lirë. Kështu që dikush nga
Parlamenti duhet të japë dorëheqjen, si dhe
njëkohësisht, duhet të japë dorëheqjen direkt te
kryetari i grupit tonë parlamentar.
Vasilika Hysi – Problemet zgjidhini brenda
grupit.
Kostaq Papa – Kam kohë, e di ku e diskutoj
problemin. Vasilika Hysi – Fjalën e ka deputetja Edlira
Hyseni.
Kostaq Papa – Faleminderit!
Edlira Hyseni - Nënkryetare, të bëjmë një
ndryshim. Nëse është e mundur, mund t’ia jap
minutat e mia kryetarit të grupit, zotit Nimet? Jo?
Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja Hyseni,
por në bazë të Rregullores, ju mund ta bënit
ndryshimin para se unë të lexoja emrat.
Edlira Hyseni – E kuptoj.
Vasilika Hysi – Ndërkohë lista është lexuar.
Besoj se me kaq kohë që keni në Parlament, Rregulloren e Kuvendit mendoj që e keni
përvetësuar.
Edlira Hyseni – Atëherë, po vijoj me fjalën
time.
Vasilika Hysi – Vijoni, ju lutem!
Edlira Hyseni – Të nderuar deputetë,
Të dashur qytetarë, në këto pak minuta që
kemi në dispozicion, dua të përmbledh, nëse arrij,
një mendim të shkurtër lidhur me pesë çështje
kryesore që kanë sot qytetarët shqiptarë. Në fakt,
sot kudo flasin për reformën, drejtësinë, pandeminë, ekonominë dhe tërmetin. Reforma
është ajo zgjedhore dhe nuk dua të hyj në detaje
për të cilat qytetarët mbase nuk janë të interesuar,
por dua të shpreh dëshirën që në këto ditë të fundit
që kanë ngelur të pranohen propozimet e bëra për
hapjen e listave dhe ndryshimin e sistemit në
mënyrë që qytetarët shqiptarë të zgjedhin
deputetët e tyre, të zgjedhin njerëzit që ndiejnë se
i vlerësojnë, që perceptojnë se i përfaqësojnë, të
zgjedhin mendjet, aftësitë, cilësitë dhe ndoshta
edhe fytyrat që duan të shikojnë në vitet e ardhshme në këtë parlament.
Këto ditë ka marrë sërish vëmendje të madhe
reforma në drejtësi, të gjithë jemi të
ndërgjegjshëm për rëndësinë e saj, ndaj do të doja
që ajo të jepte rezultate konkrete dhe të mos
merret me emra, por të ngrihen institucionet. Nëse
sot mund të themi që në rastin më të mirë reforma
ka ngecur, në rastin më të keq reforma rrezikon të
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
18
dështojë, ndërkohë që shqiptarët kanë pritshmëri
të madhe nga kjo reformë.
Vasilika Hysi – Zonja Hyseni, ju lutem
flisni për aktin normativ!
Edlira Hyseni – Dakord.
Vasilika Hysi – Faleminderit!
Edlira Hyseni – Aktet normative që kemi
sot për shqyrtim janë për ekonominë, pandeminë dhe tërmetin. Të dyja aktet normative sjellin një
ndryshim, ku njëri është për procesin e
rindërtimit, kurse tjetri në kuadër të masave
lehtësuese për pandeminë. Në fakt unë kam folur
edhe herë të tjera për dy paketat që tashmë janë të
njohura dhe të implementuara, por tani do të doja
të shtroja edhe një herë problematikat që ndeshen
me to. Përtej opinioneve të ndryshme se sa
përqind e GDP-së po jepet si ndihmë financiare
për qytetarët dhe për bizneset, 2%, 4%, 5% apo
më shumë, ne të gjithë e dimë që ndihma po shkon
në formën e pagave të luftës dhe në formën e garancisë sovrane.
Janë 110 milionë euro që pritet të jepen dhe
që qytetarët po i presin, por ka një problem me
pagat e luftës, sepse sot të gjithë pyesin kujt i
takon, kush do ta marrë, pse po vonohen. Ka një
vonesë në implementimin e tyre dhe kjo me siguri
e diktuar edhe nga vështirësi financiare që mund
të ketë buxheti, por nëse është një premtim i bërë,
duhet të jetë një premtim i mbajtur. Qytetarët
presin pagat e luftës, sepse ndërkohë janë duke
paguar fatura dhe për emergjenca të tjera që kanë. Pjesa e dytë është për garancinë sovrane dhe
ndihmën që duhet t’u shkojë bizneseve, e cila
ende nuk po funksionon. Janë 215 milionë euro që
duhet të marrin, por ndërkohë që pjesa e dytë e
garancisë sovrane nuk ka nisur implementimin,
pjesa e parë është marrë shumë pak. Bankat nuk
po bashkëpunojnë, por po jua bëjnë shumë të
vështirë marrjen e kredisë bizneseve, ndërkohë që
ato sot kanë nevojë për likuiditet. Është
emergjente që qytetarët të marrin pagat e luftës,
që biznesi të ketë likuiditet për të filluar të lëvizë dhe të ketë një ndryshim të shpejtë, por për këtë
kërkohet një bashkëpunim më i mirë midis
institucioneve.
Në këto momente emergjence biznesi duhet
të jetë një partner i qeverisë, por ndërkohë ndaj tij
janë marrë masa shtrënguese si mbyllje llogarish
e të tjera dhe detyrohen të paguajnë për detyrime,
të cilat ata nuk kanë ende mundësi t’i shlyejnë.
Prandaj, i ndihmoni qytetarët e thjeshtë me pagat
e luftës për të pasur një ndihmë sociale për të
përballuar krizën ku jemi, ndihmojeni biznesin
duke ia lehtësuar punën e përditshme dhe duke i
dhënë mundësitë të shlyejë detyrimet pak më
avash.
Sot vendet fqinje si Italia dhe të tjera po
diskutojnë uljen e taksave për të ndihmuar biznesin, kurse ne akoma nuk kemi filluar të
flasim për mundësinë e uljes së taksave.
Gjithashtu, dua të them se të gjithë janë në pritje
të një pakete të tretë, e cila duhet të ndihmojë
sektorët më të goditur, turizmin, transportin dhe të
tjerë. Është domosdoshmëri për ta pasur këtë
paketë dhe këto ndihma sa më shpejtë.
Meqenëse njëri nga aktet normative është
për tërmetin dhe një lehtësi që është bërë për
procesin e rindërtimit, do të doja të rikujtoja që
edhe pse pandemia është sot një emergjencë
primare, tërmeti mbetet një problem i madh. Mbi 2700 familje jetojnë ende në tenda dhe kërkojnë
një shtëpi sa më shpejtë të jetë e mundur. Qeveria
mund të ketë prioritete, problematika, por shteti
duhet të funksionojë në të gjitha hallkat e tij, në
periferi, në qendër dhe institucionet duhet t’u
përgjigjen qytetarëve. Sot qytetarët nuk kanë ku
të ankohen përveçse në facebook, ndaj ju lutem
ndihmojini shqiptarët.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja Hyseni!
Fjalën e ka deputeti Halit Valteri. Të përgatitet deputetja Evis Kushi.
Halit Valteri – Të nderuar kolegë,
E nderuar zonja drejtuese e seancës,
Ju mund të sillni këtu sa akte normative të
doni, por më lejoni t’ju kujtoj që Rama është në
konflikt interesi me çfarë propagandon dhe thotë,
pasi kjo qeveri është e lidhur me krimin, si çdo
qeveri gjatë këtyre 30 vjetëve.
Disa prej jush kanë qenë dëshmitarë në këtë
sallë, kur nga foltorja Rama foli për ish-
prokurorin e Durrësit, Arian Ndoja, duke e akuzuar se punon për bandat. Sulmi me armë ndaj
tij erdhi pasi ai u sulmua përmes deklaratave
publike nga Kryeministri Edi Rama dhe
zëvendëskryeministri Erion Braçe. Nga ajo ditë e
deri më sot ende nuk është zbardhur atentati ndaj
prokurorit të shtetit. Gjë më të rëndë në këtë vend
sesa këto aktet normative që na sillni këtu nuk ka!
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
19
Atentati nuk u zbulua, pasi vrasësit dhe bandat në
këtë vend janë të lidhura me pushtetin.
Të gjithë ata që nuk duan ta shikojnë ose
bëjnë sikur nuk e shikojnë filmin 7 - vjeçar të
kësaj qeverie nuk e shtrojnë dot pyetjen se çfarë
ndodhi atë natë dimri, kur njeriu që e lidhi më
shumë se kushdo tjetër krimin me politikën
vendosi ta luftojë atë, sepse kriminelët i kemi pasur në këtë sallë.
Përveç të tjerash, ky Kryeministër do të
mbahet mend si Kryeministri që shpalli “tokë të
xanun” nga Veriu në Jug kriminelët e të gjitha
kategorive, shtresave dhe racave. Këtë gjë e bëri
në fillim të vitit 2013, kur mori flamurin kundër
drejtësisë së korruptuar, duke vazhduar me
linçimet publike të zyrtarëve të administratës,
sajoi KÇK-në dhe OFL-në, derisa futi si fandi
spathi Ulsi Manjën dhe Fatmir Xhafajn për të
emëruar prokurorët e SPAK-ut, meqë nuk kishte
mbetur gjë tjetër për t’u kapur. Këta prokurorë, që kanë këtë çështje, i ka emëruar dhe i përdor Ulsiu
i partisë si t’i kishte kamerierë.
Përgjigjja e gjithsecilit prej nesh është të
bindim shqiptarët se vendi ynë do të ndryshojë,
ose më mirë, duhet të ndryshojë. Si mund ta bëjmë
këtë? Si mund ta shpallim këtë nismë? Si mund t’i
bindin mijëra djem dhe vajza se Shqipëria është
dhe duhet të jetë vend i lirë? Duhet të zhdukim
këto fekale të sistemit të drejtësisë, që qelben nga
lidhjet nepotike dhe nga sistemi i korruptuar, duke
mos i ikur së vërtetës, duke mos iu fshehur Shqipërinë shqiptarëve, duke mos ia mohuar
shtetin shqiptar qytetarëve të këtij vendi dhe
natyrisht, duke mos u vjedhur shtetin, drejtësinë
dhe mirëqenien atyre që na kanë sjellë në këtë
sallë.
Një baba ka humbur të birin, një nënë ka
humbur shpirtin, ndaj i bëj thirrje SPAK-ut dhe
Prokurorit të Përgjithshëm që të mos bëhen pjesë
e kulisave dhe dosjeve në sirtarë, por të hetojnë
këtë ngjarje dhe shumë ngjarje të tjera që mbahen
në sirtarë nga lidhjet e ish-ministrave dhe deputetëve të kësaj qeverie. Kam bindjen e plotë
që, nëse politika do të heqë duart e përlyera me
gjak nga kjo çështje dhe shumë çështje të tjera, ato
do të zbardhen dhe do të jenë ashtu siç i duan
shqiptarët dhe jo me ngjyrime politike.
I bëj thirrje ministrit të Brendshëm që në
vend që të nxjerrë policë pa emra dhe pa numra
identifikimi për të rrahur qytetarët e Shqipërisë, t’i
dërgojë ata në parcelat e hashashit dhe atje ku
vrasësit lënë gjurmë të pakundërshtueshme.
Faleminderit!
Për sa i përket aktit normativ, të dashur
kolegë, ky parlament nuk ka më nevojë për
opozitën dhe asnjeri tjetër, sepse naltëgjatësia e tij
i ka votat dhe miraton çfarë të dojë. Shumë shpejt
do t’ju sjellë ndonjë akt normativ që ta bëni mbret, sepse ju nuk i lexoni, por thoni vetëm “po”.
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Valteri!
Ndërkohë, ju tërheq vëmendjen për gjuhën e
përdorur në fjalën tuaj. Ju keni cenuar nenin 6 të
Kodit të Sjelljes, sepse përdorët një gjuhë
joparlamentare. Unë ju sugjeroj t’i tërhiqnit fjalët
pa etikë. Keni të drejtë të kritikoni, por me një
fjalor të denjë për deputetët dhe për ata që ne
përfaqësojmë.
Fjalën e ka deputetja Evis Kushi. Të
përgatitet deputeti Andi Përmeti dhe më pas
deputeti Ervis Meço. Evis Kushi – E nderuar zonja drejtuese e
seancës,
Të nderuar kolegë,
Të dashur qytetarë,
Fatmirësisht, Shqipëria, sikurse edhe
Europa, ka filluar t’i lehtësojë masat kufizuese të
vendosura për të parandaluar përhapjen e
Koronavirusit dhe për mbrojtjen e shëndetit të
qytetarëve. Megjithatë, ne nuk mund të harrojmë
që vetëm pak javë më parë përjetuam një situatë
të jashtëzakonshme, të paimagjinueshme, shumë të vështirë dhe të paparashikueshme. Ekonomia
globale ka hyrë në recesion duke dhënë efekte
negative për bizneset dhe punësimin.
Fatkeqësisht, shumë biznese e mbyllën aktivitetin
e tyre gjatë pandemisë, shumë të tjera e reduktuan,
por në këtë situatë reagimi i qeverisë ishte i
menjëhershëm. Një prioritet absolut ka qenë jo
vetëm mbështetja e familjeve në nevojë,
qytetarëve, por edhe vetë bizneset, për t’i
ndihmuar që të kapërcejnë këtë krizë.
Deri tani janë miratuar dhe janë vënë në zbatim dy paketa mbështetëse, një sërë ligjesh,
vendimesh dhe aktesh normative që u vijnë në
ndihmë të gjitha kategorive të prekura nga kjo
pandemi; familjeve në nevojë, atyre me ndihmë
ekonomike, bizneseve të vogla, bizneseve të
mëdha e kështu me radhë.
Në vazhdën e këtyre masave vjen edhe akti
normativ nr. 18, që do të miratojmë sot, të cilin
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
20
ministrja e Financave dhe Ekonomisë e sqaroi në
detaje. Ajo ishte shumë shteruese dhe unë nuk dua
të përsëris të njëjtat gjëra, por do të përsëris vetëm
thelbin e tyre. Ky akt normativ i vjen në ndihmë
fashës më vulnerable, që janë bizneset me
qarkullim deri në 14 milionë lekë, duke i zeruar
këstet e parapagimit të tatimfitimit për periudhën
në vazhdim, ndërkohë që i vjen në ndihmë edhe fashës mbi 14 milionë lekë të rinj, pra bizneseve
brenda kësaj fashe dhe me këtë qarkullim vjetor,
të cilave u shtyhen këstet e parapagimit të
tatimfitimit për vitin 2021.
Gjithashtu, ky akt normativ u vjen në
mbështetje edhe sektorëve të caktuar, si, për
shembull, turizmit, call center-ave apo edhe
fasoneve.
Megjithatë, pavarësisht këtyre paketave,
pavarësisht këtyre mbështetjeve, ne jemi në një
moment kur duhet të reflektojmë qartë lidhur me
të ardhmen, lidhur me hapat që duhet të ndjekim në vazhdim.
Gjatë këtyre ditëve kam lexuar një sërë
artikujsh që lidheshin me atë se çfarë po bëjnë
shtetet e tjera, qofshin këto vende të zhvilluara
apo vende në zhvillim, për kapërcimin e krizës,
pra çfarë hapash po marrin për të mbështetur
bizneset dhe për të ringritur ekonominë, që, siç e
thashë, ka hyrë në një recension global. Kam
lexuar edhe artikuj brenda vendit nga ekonomistë
vendas, të cilët japin sugjerimet e tyre për hapat e
radhës lidhur me mënyrën se si duhet ta kapërcejmë këtë krizë dhe pothuajse pjesa më e
madhe e të gjithë ekonomistëve konvergojnë në të
njëjtin drejtim, pra ka ardhur momenti për një
paketë të tretë, e cila duhet të jetë ndryshe nga dy
paketat e para mbështetëse.
Në qoftë se në dy paketat e para fokusi
kryesor, ashtu sikurse edhe në vendet e tjera, ka
qenë mbështetja e shëndetësisë, subvencionimi i
pagës për të punësuarit, mbështetja sociale,
lehtësitë fiskale, në paketën e tretë unë jam shumë
dakord me profesor Anastas Angjelin, i cili në një nga analizat e tij së fundi thotë: “Paketa e tretë
duhet të fokusohet në tri drejtime kryesore: në
ekonomi, punësim dhe në zbutjen e varfërisë”.
Pra, këto duhet të jenë tri shtyllat kryesore ku
duhet të fokusohemi në vazhdim dhe, pa dyshim,
reforma strukturore dhe nxitja apo, le të themi,
thithja e investimeve të huaja direkte dhe patjetër
i investimeve vendase.
Dje ishim dëshmitarë të një investimi të huaj
direkt nga një kompani franceze për parkun
fotovoltaik të Karavastasë, parku më i madh me
energji diellore në Ballkan. Ky është një lajm
shumë i mirë dhe unë shpresoj që të shërbejë
vërtet si një ogur i mirë për të na bërë më shumë
optimistë drejt së ardhmes, drejt kapërcimit të
krizës. Faleminderit!
Vasilika Hysi – Fjalën e ka deputeti Andi
Përmeti. Të përgatiten deputetët Ervis Meço dhe
Antoneta Dhima.
Andi Përmeti – Do të flas shkurt për shkak
të kohës së kufizuar.
Pandemia po shkon drejt fundit, por,
sigurisht, ne duhet të kemi kujdes. Shqiptarët që
në fillim të mbylljes u bindën të gjithë, edhe pse
urdhrat vinin nga Facebook-u, edhe pse vendimet
ishin të diskutueshme, edhe pse kjo ishte një
goditje e parikuperueshme për ekonominë. Shqiptarët u bindën dhe u kujdesën kryesisht për
veten dhe për familjarët e tyre, por ky kujdes dhe
kjo bindje e shqiptarëve u keqpërdor që në fillim
nga Rama, derisa arriti në tallje. Vetëm para pak
ditësh nga Facebook-u i tij ai doli dhe deklaroi
mbylljen e bizneseve për fundjavën jo në zonat e
kuqe, por në të gjithë Shqipërinë. Të nesërmen
qindra gjoba iu vunë bizneseve dhe qindra
konflikte patën pronarët, të cilët nuk kishin asnjë
faj, sepse nuk e dinin dhe, sigurisht, nuk kanë
asnjë detyrim të rrinë me sy e vesh te Facebook-u i Ramës deri në orën 12 të darkës, nga ku dje i
lajmëroi dhe i njoftoi shqiptarët se ai ishte
shpëtimtari...
Vasilika Hysi –Deputetët e pavarur kanë dy
minuta kohë.
Faleminderit!
Andi Përmeti – ...që u kishte shpëtuar jetën
nga virusi, pra as mjekët, as infermierët, as Zoti,
por ai dora vetë, babai i kombit nga Surreli, me
përkrenaren e Skënderbeut mbrapa kishte luftuar
dhe i kishte shpëtuar nga armiku i padukshëm. Sot, kur e mendon me qetësi, nuk e kupton nëse
po tallet ai me shqiptarët apo nëse është bërë ai
për t’u tallur. Por po nga ai Facebook, përsëri para
disa ditësh, ai i njoftoi shqiptarët se do të ndalonte
lëvizjen e makinave çdo të diel nga tetori në mars,
jo për pandemi, jo për gjendje të
jashtëzakonshme, por se ashtu do dhe mendon ai.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
21
Zoti Rama, me kë talleni ju? Çfarë kujtoni ju
se janë shqiptarët, dele apo kaviet tuaja për t’u
eksperimentuar?! Shqiptarët vërtet janë popull i
varfër dhe i vuajtur, por janë popull me dinjitet.
Madje, ju siguroj që, në qoftë se nuk ndaloni me
talljet dhe eksperimentet ndaj tyre, reagimi i tyre
do të jetë aq i egër, sa fjalët e të madhit Sandër
Gjoka do t’ju duken përkëdhelje. Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Përmeti,
por do të doja t’ju tërhiqja vëmendjen, pasi
diskutimi juaj ishte jashtë rendit të ditës dhe bie
ndesh me nenin 48, pika 1, të Rregullores, pra nuk
po flisni për thelbin e çështjes!
Kushdo nga deputetët që do të marrë fjalën,
duhet të flasë për aktin normativ. Nëse keni për të
folur për çështje jashtë rendit të ditës, ka një pikë
në Rregullore që ju mundëson të flisni për çështje
jashtë rendit të ditës, por në fund, pasi të mbarojë
rendi i ditës. Faleminderit!
Fjalën e ka...
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Po, zoti Murrizi.
Myslim Murrizi – Faleminderit!
Jam absolutisht dakord me vërejtjen që i
bëtë deputetit Përmeti, por ajo(?) flet kur
parlamenti është në kushtet e punimeve normale
dhe të zakonshme. Duke qenë se ne kemi në kohë
të kufizuar, deputetët do të flasin për të gjithë
gamën e çështjeve që trajtohen. Ju nuk po mblidheni enkas vetëm për atë që na thoni se po
mblidheni. Kështu që unë nuk besoj se duhet
ruajtur ndonjë fanatizëm për aktet, për teatrin, për
rendin. Në seancë të jashtëzakonshme ne kemi
diskutuar 23 pika këtu dhe kohën për të folur e
kemi 5 minuta. Patjetër që do të kapërcejmë nga
pikat që kemi të përcaktuara, ku kemi regjistruar
emrin për të folur. Kur të kthehemi në kushtet e
normalitetit, ku çdo diskutant ka të drejtë të flasë
10 minuta, absolutisht që jam dakord të zbatohet
Rregullorja. Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit!
Fjalën e ka deputeti Ervis Meço.
Atëherë, duke qenë se deputeti nuk është i
pranishëm, konsiderohet që ka hequr dorë nga
fjala.
Më falni, paska ndërruar vendin!
Ervis Meço – Faleminderit, zonja drejtuese
e seancës!
Në fakt, fjala ime, për të cilën jam regjistruar
disa ditë para dhe nuk e kuptoj si ka ndodhur kjo
amulli, ka të bëjë me çështjen e diskriminimit,
por, siç i thatë edhe kolegut Papa... Nuk e di pse
është vrarë fjala e lirë sot. Nuk e kuptoj këtë gjë.
Dikush duhet të mbajë përgjegjësi për këtë gjë. Vasilika Hysi – Zoti Meço, e kam dëgjuar
këtë shprehje edhe nga zoti Papa. Ju e dini se
emrat i sillni nëpërmjet sekretarisë së grupit tuaj.
Nëse sekretaria e grupit tuaj i ka sjellë emrat
gabim, dhe emrat vijnë para fillimit të seancës,
problemin gjejeni brenda grupit tuaj dhe
sekretarisë suaj.
Ervis Meço – E kuptoj.
Vasilika Hysi – Por emrat nuk regjistrohen
ditë më parë.
Ervis Meço – Nuk e di këtë, sepse nuk na ka
ndodhur ndonjëherë ky problem. Vasilika Hysi – Zgjidheni me kryetarin e
grupit tuaj dhe me sekretarinë tuaj.
Ervis Meço – Ju kuptoj.
Ju faleminderit!
Vasilika Hysi – Fjalën e ka deputetja
Antoneta Dhima.
Të përgatiten deputetët Zef Shtjefni dhe
Kujtim Gjuzi.
Antoneta Dhima – E nderuar zonja
drejtuese e seancës,
Të nderuara kolege dhe kolegë deputetë, Të dashur qytetarë,
Akti normativ “Për sistemin e taksave
vendore”, i ndryshuar””, të cilin po e diskutojmë
dhe patjetër do ta miratojmë sot, është shumë i
rëndësishëm për situatën që po kalon vendi ynë.
Ndryshimet e parashikuara në këtë akt normativ
do të ndihmojnë reduktimin e kostove të
investimeve në zonat e prekura nga tërmeti, duke
u ardhur kështu në ndihmë qytetarëve të dëmtuar
dhe duke ndikuar drejtpërsëdrejti në rindërtimin e
zonave të prekura nga tërmeti, si dhe do të sigurojë mbështetje për tatimpaguesit e biznesit të
vogël për vitin 2020.
Qeveria shqiptare dhe Kryeministri Rama
me përgjegjshmëri dhe maturi kanë marrë dhe po
vijojnë të marrin vendimet dhe aktet e duhura, të
cilat kanë pasur dhe kanë si objekt zbutjen e
pasojave të shkaktuara nga tërmeti, si dhe nga
pandemia shëndetësore COVID-19.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
22
Dy janë ndryshimet kryesore, të cilat janë
reflektuar në ligjet ekzistuese për sistemin e
taksave vendore.
Së pari, përjashtohen nga taksa e ndikimit në
infrastrukturë investimet në kuadër të programit të
rindërtimit sipas dispozitave të ligjit nr. 97/2019
“Për miratimin e aktit normativ me fuqinë e ligjit
nr. 9, datë 16.12.2019, të Këshillit të Ministrave, “Për përballimin e pasojave të fatkeqësive
natyrore””. Objekt i këtij përjashtimi janë disa
programe, të cilat synojnë përmirësimin e
kushteve të jetesës dhe të shëndetit të banorëve të
zonave të dëmtuara pas shpalljes së gjendjes së
fatkeqësisë natyrore, si: programi i zhvillimit të
objekteve të reja, programi i ndërtimit të
infrastrukturës publike dhe i infrastrukturës
kritike në zonat e dëmtuara nga tërmeti. Nëse do
t’i referohemi legjislacionit aktual, ai parashikon
disa përjashtime nga taksa e ndikimit në
infrastrukturë në sektorin e turizmit dhe të agroturizmit dhe në ndryshimin e bërë në tetor të
vitit të shkuar është shtuar edhe një përjashtim
tjetër nga kjo taksë për investimet mbi
rindërtimin, riparimin ose restaurimin e
ndërtesave të destinuara për qëllime banimi, të
cilat janë dëmtuar nga fatkeqësitë natyrore, sipas
legjislacionit për mbrojtjen civile.
Së dyti, hiqet detyrimi për pagesën e kësteve
të tatimit të thjeshtuar mbi fitimin për vitin 2020
për tatimpaguesit me qarkullim vjetor 5 deri në 8
milionë lekë. Akti normativ nr. 11, datë 27.03.2020, të
cilin e kemi miratuar, parashikonte një shtyrje të
afatit të pagesave të tatimit të thjeshtuar mbi
fitimin për vitin 2020. Pagesa e kësteve për
tremujorin e parë dhe të dytë u shty deri në datën
20 tetor 2020 dhe pagesa e tremujorit të tretë dhe
të katërt u shty në datën 20 dhjetor 2020. Kjo masë
u ndërmor për të zbutur efektet e pandemisë
shëndetësore COVID-19.
Akti normativ që po shqyrtojmë aktualisht
parashikon një zbutje të mëtejshme të masave dhe lehtësimin e tatimpaguesve të biznesit të vogël. Ai
u jep të drejtë tatimpaguesve të tatimit të
thjeshtuar mbi fitimin të biznesit të vogël me
qarkullim 5 deri në 8 milionë lekë që për vitin
2020 të mos paguajnë detyrimin e tatimit të
thjeshtuar mbi fitimin.
Opozita joparlamentare po e shfrytëzon
situatën e krijuar duke bërë politikë të ulët me
pakënaqësitë e gjithkujt që i del përpara, pikërisht
sot kur vendi ynë po mundohet të ringrihet nga dy
fatkeqësitë e rënda, tërmeti dhe pandemia
COVID-19. Ata mund të shkojnë kudo të mbushin
ekranet e televizioneve, apo rrjetet sociale, duke
theksuar se pushteti lokal dhe ai qendror i kanë
lënë njerëzit vetëm, të braktisur, se në treg nuk ka
shitje produktesh, se nuk janë dhënë ndihma për të gjithë, se disa janë diferencuar dhe sjellin pamje
me njerëz, me të cilët luajnë në momentet e tyre
shpirtërore, sociale dhe ekonomike dhe, me sa
duket, kanë filluar fushatën e tyre, por fushatën e
mbrapshtë.
Akti normativ, që po diskutojmë sot, shpreh
edhe një herë qëndrimin e maxhorancës
qeverisëse, duke qenë vërtet në mbështetje dhe në
ndihmë në këto kohë krizash. Në kushtet kur ky
akt normativ mundëson zbatimin e përjashtimeve
nga taksat në një kohë më të shpejtë sesa po të
propozohej në kushte normale të projektligjit, si dhe në kushtet kur ai vjen si në ndihmë të
banorëve të prekur nga tërmeti, ashtu edhe për
biznesin e vogël, të nderuar kolegë dhe kolege
deputetë, ju ftoj ta miratojmë.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja Dhima!
Fjalën e ka deputeti Zef Shtjefni.
Zef Shtjefni - Faleminderit, zonja
nënkryetare!
Zonja dhe zotërinj deputetë,
Të dashur qytetarë, Në këto dy minuta nuk kam se çfarë të flas
për aktin normativ, pasi më duhen 5 minuta a më
shumë për të folur, por këto dy minuta dua t’i
shfrytëzoj për t’u kthyer përgjigje disa medieve
dhe gazetarëve VIP, që merren me opozitën
parlamentare. Nëse është e mundur të vazhdoj,
nëse nuk doni të vazhdoj, le ta lëmë kur të vijë dita
të flasim lirisht.
Zonja zëvendëskryetare, juve po ju
drejtohem.
Vasilika Hysi – Më falni, por ju lirisht po flisni. Ju po i kaloni minutat duke bërë hyrje.
Zef Shtjefni – Nuk kam se çfarë të flas për
dy minuta për aktin normativ. Nëse doni të
vazhdoj të flas, më lini të flas për këtë që kam,
nëse nuk doni, atëherë po e ndërpres dhe kur të
vijë dita do të flas lirisht.
Vasilika Hysi – Dakord, faleminderit!
Fjalën e ka deputeti Kujtim Gjuzi.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
23
Kujtim Gjuzi – E nderuar zonja
nënkryetare e Kuvendit!
Të nderuar qytetarë dhe miq,
Siç e patë, Kryeministri vijoi edhe sot me
fyerje, me shantazh dhe të gjitha i përdor kundër
deputetëve, që ishin të përgjegjshëm dhe u
kujdesën që Kuvendi i Republikës së Shqipërisë
të vazhdojë normalisht punën e tij. Në fakt, ai atë di prej vitesh. Ne që e njohim që në rininë e tij e
dimë që ai di vetëm të bëjë shaka dhe sarkazma pa
kripë, por unë dola sot këtu të them se në 7 vjet ka
pasur zero rritje të pensioneve, për 7 vjet vetëm
PPP dhe vetëm grabitje. Për 7 vjet kjo qeveri nuk
bëri Rrugën e Arbrit, ka 7 vjet që kjo qeveri nuk u
vjen në ndihmë qytetarëve në nevojë, për 7 vjet
kjo qeveri vetëm ka diskriminuar e diskriminuar
dhe e gjithë administrata nuk pranon të respektojë
rregullat dhe ligjet, dhe deputetët e Kuvendit të
Republikës së Shqipërisë i refuzon, madje këtë e
bën Bashkia e Tiranës. Pra, është një skandal. Një tjetër lajm i hidhur ishte se Kryeministri
do të bllokojë lëvizjen e qytetarëve të shtunave e
të dielave. Ta harrojë, se kjo nuk ka për të
ndodhur!
Në fund doja të thosha se nuk mund të jap
një votë pro për aktet normative, sepse nuk ka
sens, kur qytetarët dhe bizneset nuk kanë marrë
pagat dhe kur nuk u janë vënë në dispozicion
qytetarëve shqiptarë fondet e miratuara për këtë
gjë që ndodhi me teorinë e Kryeministrit prej 44
ditësh pa ligj. Faleminderit, zonja nënkryetare!
Në këtë dy minutësh që kemi ne të opozitës
për të folur, kaq mund të themi, le të flasin këta të
PS-së nga 10, 20 apo 30 minuta.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Gjuzi,
por ky rend dite dhe kjo ndarje kohe është caktuar
në Konferencën e Kryetarëve, ku kanë
përfaqësues të gjitha grupet parlamentare! Ne po
zbatojmë atë kalendar dhe atë rend dite të miratuar
me konsensus. Fjalën e ka deputeti Erion Piciri. Të
përgatitet deputetja Elda Hoti.
Zoti Piciri nuk është. Atëherë konsiderohet
se ka hequr dorë nga fjala.
Fjalën e ka deputetja Elda Hoti.
Elda Hoti – E nderuar drejtuese e seancës!
Të nderuar kolegë deputetë,
Të dashur qytetarë,
Dy aktet normative, që janë sot në agjendën
parlamentare, mund të jenë një përpjekje e
qeverisë për të lehtësuar peshën e rëndë, me të
cilën po përballen sot familjet dhe bizneset
shqiptare.
Shtyrja për vitin e ardhshëm për pagesën e
tatimfitimit për bizneset mbase u jep pak frymë në
mes të malit të detyrimeve që kanë mbi supe. Por sot kemi biznese të falimentuara, qytetarë që i
kanë pushuar nga puna për shkak të krizës
ekonomike, që ka kapluar vendin tonë, familje, që
nuk kanë asnjë të ardhur ekonomike, kemi
studentë, që përballen me vështirësi të mëdha
pagesash, kemi të rinj, që mezi presin hapjen e
kufijve që të largohen, se këtu nuk kanë asnjë të
ardhme, kemi një Shqipëri që e keni katandisur si
mos më keq.
Cila është gjëja më e keqe që mund të
ndodhë në një vend demokratik? Është të
humbasësh shpresën tek e ardhmja, sepse ne kemi një Kryeministër që dhunon të rinjtë, që bulizon
gratë, që censuron medien, kemi një
Kryeministër, që nuk e do historinë e Shqipërisë,
që shkatërron monumentet e kulturës, shkatërroi
Teatrin dhe tani oligarkët e tij po kujdesen të
shkatërrojnë Urën e Zogut mbi lumin Mat, që
është ndër më të veçantat për nga struktura
arkitekturore. Keni nxjerrë edhe marrëzinë e
radhës, që të na ndaloni makinat të dielave, gjë që
dëmton bizneset në periferi, cenon të drejtën e
lirisë për të pasur një ditë pushim dedikuar familjes. Ti po kërkon të falimentosh edhe këto
biznese, i nderuar Kryeministër, të cilat i shpëtuan
COVID-19-s, por nga ti kur do të shpëtojnë
shqiptarët? Ju këtij populli i morët gjithçka. Tani
ata nuk kanë më asgjë. Të paktën kini guximin të
ndryshoni sistemin zgjedhor: hapni listat dhe
lejojini shqiptarët të votojnë në lirë për kë të duan!
Shqiptarët do t’jua japin përgjigjen me votë se
çfarë i keni bërë këtij vendi.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja Hoti! Fjalën e ka deputeti Enver Roshi.
Enver Roshi – E nderuar zonja Kryetare,
Të nderuar deputetë,
Natyrisht që aktet normative i shoh në
logjikën e çdo qeverie për t’u bërë ballë
emergjencave, pandemisë së koronavirusit dhe
këto janë përpjekje për të rimëkëmbur ekonominë
dhe për t’iu ardhur në ndihmë njerëzve. Sigurisht
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
24
që ka shumë gjëra për të folur dhe për të diskutuar,
për të qenë pro apo kundër, por në situata të tilla
mendoj se duhet të mbështesim aktet që i
shërbejnë vendit.
Unë doja të kërkoja ndjesë për kohën që nuk
i kushtohet kësaj pjese të fjalës sime! E kam fjalën
për qëndrimin që kanë disa medie dhe analistë për
opozitën. Desha të them që qëndrimi i opozitës dhe i
deputetëve që hynë në parlament ka qenë një
qëndrim intelektual dhe kombëtar për t’u shërbyer
fateve të vendit. Kjo opozitë këtu në parlament
nuk e ka djegur vendin, nuk e ka bërë 97’-n, nuk
ka provokuar 21 janarin, nuk ka zënë rrugët e
kombit duke djegur goma apo duke penguar
njerëzit për të shkuar për të marrë ndihmën e parë.
Kjo opozitë këtu ka pasur platformën e vet,
që të respektojë institucionet, negociatat, tryezat
dhe jo braktisjen e institucioneve.
Ne jemi në një situatë të tillë kur ky vend është braktisur dhe është lënë në gjithë këto vite.
Kjo opozitë këtu mendoj se u ka shërbyer fateve
të vendit në lidhje me reformën në drejtësi, me
reformën zgjedhore dhe me të gjitha aktet ligjore,
që duhen për futjen e vendit në Europë. Ne jemi
këtu për të dhënë këtë shembull, jashtë kësaj
platforme çdo deputet është i lirë të votojë dhe të
bëjë sipas mendimit dhe qëllimit të vet. Ne nuk
jemi të intimiduar nga presioni për votën, nuk
kemi ardhur për intimidim këtu. Kush ka fakte t’u
drejtohet prokurorisë dhe gjykatave për çdo individ, apo deputet, që është këtu.
Ndihemi jashtë presionit dhe jemi të lirë të
vendosim e të votojmë ato nisma që i shërbejnë
vendit, jemi këtu për t’u shërbyer njerëzve, për të
dhënë atë shembull, atë qëndrim dhe atë qytetari,
si dhe për të qenë modeli i qytetarit në lidhjet me
komunikimin që kemi me njerëzit që na dëgjojnë
jashtë sallës. Ne nuk jemi për zënie, për bërtitje,
për klithma, për kapje podiumesh, apo për hedhje
sendesh këtu, por jemi për një qëndrim tjetër, për
një sjellje qytetare dhe intelektuale, për t’i shërbyer Shqipërisë. Kjo opozitë që është këtu
nuk ka bërë tradhti kombëtare, por i ka bërë
shërbim kombit të vet dhe është një shembull se
si duhet të respektohen institucionet e Shqipërisë,
për të cilat është derdhur aq gjak, aq mund dhe aq
djersë nga ky komb, i cili ka 30 vjet e më shumë
që përpëlitet për të dalë nga kjo gjendje dhe ky
është fakti që ne duhet t’i shërbejmë vendit tonë
dhe jo situatave, klaneve, apo investitorëve të
tjerë, që duan ta gllabërojnë këtë vend. Kjo
opozitë këtu nuk ka shitur koncesione, nuk ka
marrë hidrocentrale, nuk ka shkatërruar lugina,
lumenj, apo HEC-e të tjerë, që e kanë batërdisur
vendin, nuk ka djegur pyjet e Shqipërisë, po
kërkon t’i ruajmë, nuk ka shkatërruar mjedisin e
Shqipërisë, por kërkon të ndërtojë një mjedis intelektual, një mjedis negociatash paqësore të
tryezave, ku të gjithë të vijnë e të dialogojnë dhe
të dalin me një frymë konsensusi për t’i shërbyer
popullit dhe jo interesave personale. Ne nuk e
lidhim këtë me fatin e së ardhmes, por me
mundësinë që na jep kjo tavolinë për t’u shërbyer
Shqipërisë dhe shqiptarëve. Ne nuk kemi bërë
tradhti kombëtare, kemi bërë shërbimin e vetëm
ndaj Shqipërisë, si mundësi për ta futur vendin në
Europë. Ne jemi proeuropianë dhe proamerikanë
dhe mbështesim të gjithë politikën e qeverisë
amerikane në Shqipëri, duke theksuar se të vetmit ata, që janë kundër Shqipërisë dhe negociatave
janë politikanët shqiptarë, partitë shqiptare, që në
çdo marrëveshje janë kundër interesave. Sa herë
që vjen ambasadorja amerikane është e
besueshme dhe e mirëpritur të flasë për
Shqipërinë. Politikanët nuk duan dhe ne duam t’i
japim politikës shqiptare një shembull tjetër. Ne
jemi për atë reformë zgjedhore, që vota të
administrohet, të numërohet dhe rezultati të
shprehë vullnetin real të njerëzve kudo, në çdo
pjesë të vendit. Personalisht jam për një sistem të hapur
zgjedhor, që njerëzit të votojnë atë deputet që
duan dhe jo të zgjidhen nga partitë, apo të tjerët.
Këtë duam të mbështesim ne dhe këtë e bëjmë për
Shqipërinë dhe për shqiptarët kudo që janë.
Ju faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Roshi!
Këtu mbyllet lista e diskutantëve.
Kalojmë në diskutimet në emër të grupeve
parlamentare.
Në emër të Grupit Parlamentar “Demokraci e Drejtësi” fjalën e ka deputetiEdmond Stojku.
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Zoti Piciri, jua kam thirrur emrin dy herë,
nuk keni qenë të pranishëm dhe, në bazë të
Rregullores, konsiderohet që keni hequr dorë nga
fjala.
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
25
Jo, nuk kam mundësi, sepse fillon diskutimi
nga fillimi.
Fjalën e ka deputeti Edmond Stojku.
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Zoti Stojku, sipas Rregullores, koha nuk
transferohet.
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Zoti Stojku, fjala për ju. Të përgatitet deputeti Myslim Murrizi.
Edmond Stojku - E nderuar zonja
nënkryetare,
Të nderuar kolegë,
Diskutimi për fatin e ekonomisë kombëtare
ndoshta është tema më e rëndësishme që duhet të
diskutohet në kushtet e COVID-19-s. Është e
rëndësishme, sidomos prej frikës së skajshme dhe
masave që sollën bllokimin e jetës dhe punës në
vend.
Bashkimi Europian lejoi vendet anëtare të
neglizhojnë kushtin për ta mbajtur borxhin e tyre brenda limiteve të paracaktuara. Shumica e
ndihmës që këto vende do të disbursojnë në
mjedisin e tyre ekonomik do të jetë kredi. Ndihma
që këto vende presin të marrin është një kredi për
t’u shlyer ne terma afatgjatë nga kontributet e tyre
si anëtare të BE-së. Në qoftë se këtu flitet që
Shqipëria të marrë një borxh të ri, të cilin qeveria
do ta ndajë, kundrejt garancisë së saj sovrane, me
bizneset private, unë mund të përmend investimin
strategjik për rrugën e Dibrës, ku unë kërkoj
garanci nga qeveria për këtë strategji, e cila duhet të jetë transparente.
Para se të mendojmë se si të injektojmë
fonde në ekonomi, ne duhet të gjejmë mënyra se
si ta kthejmë ekonominë në punë dhe ta bëjmë atë
produktive, duke mbështetur çdo biznes të madh
apo të vogël me mjete financiare dhe strategji
zhvillimi konkrete, ndoshta duke rritur shkallën e
profilizimit, për të qenë kompetitivë brenda dhe
jashtë vendit, pa harruar konsumin e produkteve
vendase nën sloganin “Ha, pi dhe jeto shqip”.
Është çasti të kuptojmë se ne po shkojmë drejt një bote gjithnjë e më pak globale, drejt një
ndryshimi rrënjësor të zinxhirëve të furnizimit
dhe drejt një sistemi gjithnjë e më izolacionist të
zhvillimit të kombeve të ndryshme. Është koha
për të ndryshuar strategji dhe optikë kombëtare.
Deri sot ne kemi favorizuar importet për
produktin vendas dhe kemi keqtrajtuar industrinë
vendase nën një alibi me thelb korruptiv, duke
deklaruar se na e kërkon Organizata Botërore e
Tregtisë. Shkurt, kemi që nga viti 1991 që
preferojmë që ministri i radhës t’i marrë lekët tek
trau i doganës nga importuesit e mëdhenj dhe këtë
e kemi bërë me koston e zhvillimit të vendit.
Çfarë ekonomie kemi ndërtuar në 30 vjet,
kur 80% të ekonomisë e përbëjnë shërbimet, ku
biznesi i vogël jep më pak se 2% të GDP-së dhe biznesi i madh është i lidhur fort me qeverinë, ose
i vdekur? Aq sa i domosdoshëm është rishikimi i
ligjit të buxhetit për vitin 2020, aq e
domosdoshme është të nisim të shohim në sy disa
të vërteta thelbësore. Zhvillimi dhe rritja e
ekonomisë është, së pari, proces i besimit të
publikut të një vendi mbi një territor. Ka disa vjet
që njerëzit vetëm ikin, të bindur se ky vend nuk
bëhet. Pse ndodh kjo?
Sa miliardë euro mbajnë në depozitat e tyre
bankat shqiptare? Parashikimi i FMN-së
dhe i Bankës Botërore është që këtë vit rënia ekonomike do të jetë minus 9%. Çdo injektim
financiar, si lehtësim sasior, i cili do të
kundërbalanconte thellimin e borxhit publik,
rrezikon ta shtyjë vendin në deflacion dhe, si i
tillë, duhet të aplikohet me shumë kujdes. Politika
monetare e vendit, e udhëhequr nga Banka e
Shqipërisë, duhet të referojë saktësisht indeksin e
rënies së konsumit për shkak të krizës, si dhe
problemet me qarkullimin e parasë. Këta dy
tregues janë decizivë në këtë vendimmarrje. Në
qoftë se kërkohet një reformë strukturore për të rritur fleksibilitetin e sektorit financiar, ne, si
opozitë, jemi të gatshëm të ulemi menjëherë me
operatorët kryesorë financiarë të vendit dhe
shoqatat e tyre, qofshin ato shoqatat e bankave
apo shoqata e shoqërive jobankare, për të
optimizuar përgjigjen në treg me mjete të
brendshme monetare të këtij momenti negativ të
ekonomisë. Ju siguroj se burimet e brendshme
monetare, ashtu si edhe vullneti i institucioneve
financiare ne vend, nuk mungojnë.
Zotërinj, jepini fund panikut dhe hapeni ekonominë! Vendosni datën dhe orën kur do të
flasim për një strategji kombëtare të ekonomisë,
në mbrojtje të burimeve dhe prodhimit vendas, në
mbështetje të punësimit të shqiptarëve dhe në
ndryshimin sa më parë të strukturës së deformuar
ekonomike në këta 30 vjet. Le të vendosim për
hapat që duhen hedhur, me guximin dhe me
kurajën që pohon gabimet dhe adreson çështjet në
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
26
terma afatgjatë, në mënyrë që të ndërtojmë një
ekonomi konkurruese.
Vasilika Hysi - Faleminderit, zoti Stojku!
Fjalën e ka deputeti Myslim Murrizi.
Myslim Murrizi - Faleminderit, zonja Hysi!
Të nderuar kolegë deputetë kudo që jeni,
Të nderuar qytetarë shqiptarë,
Sot në parlament kalojnë disa akte normative, që janë në vazhdën e propagandës dhe
të tollovisë së qeverisë prej ditës që ka rënë
fatkeqësia e parë në këtë vend, në shtator 2019,
më 26 nëntor 2019, si dhe i famshmi virus, që del
me zig-zage sipas lejes dhe urdhrit që merr nga
Rama, më 12 mars 2020.
Ministrja e Financave me sa duket është
larguar që të pajisë me vegla pune aktorët, të
cilëve, pasi u shemb Teatri, iu drejtua duke u
thënë: “Keni kohë të merreni me ndërtim derisa të
ndërtohet teatri”, por do të doja të ishte këtu për të
më shpjeguar se çfarë bëhet me këto akte normative, të cilat, përveç propagandës dhe
demagogjisë hipokrite të kësaj qeverie, nuk bëjnë
asgjë më shumë.
Ministrja thotë se do të shtyjmë këstet e
parapagimit të tatimfitimit. Ti nuk e di se sa do të
fitojnë këta të shkretët, të cilët kanë 5 muaj që
kanë mbyllur qepenat. Parapagimi i tatimfitimit
është një shpikje artificë e administratës, e
sanksionuar në ligj, sepse përtonin me
parazitizëm që t’ua merrnin atë tatim real të fitimit
më 31 mars të vitit pasardhës, kur ata do të dorëzonin bilancin tatimor.
Zonja Ministre, atje ku të jesh, te brigada e
ndërtimit, a mendon se bizneset që dorëzojnë
bilance do të kenë fitim më 31 mars të vitit 2021?!
Unë, nga çfarë po shoh dhe se ku ekonomia po
shkon, nuk besoj se do të kenë fitim. Çfarë u
shtyni ju këtyre, borxhin?!
Ministrja thotë që do të shtyjmë pagesën e
kësteve për datën e përcaktuar, që të mos
paguajnë, për shembull, në çdo datë 20, në 3 apo
4 muaj, që e ka caktuar në ligjin tatimor, dhe se po ju bëjmë avantazh. Asgjë nuk u keni hequr nga
barra fiskale dhe nuk i keni përjashtuar nga asnjë
taksë lokale qytetarët, vetëm se, sipas urdhrit, që
e jep sulltani në Facebook në darkë, u mësyjnë
çdo ditë xhandarët dhe taksidarët tuaj, duke i
gjobitur në sabah në çdo qepen dhe derë të
dyqanit, edhe pse i gjejnë të mbyllur.
A e dini se subjektet, edhe pse i kanë
mbyllur qepenat prej 10 marsit, paguajnë faturat e
energjisë elektrike aforfe me miliona lekë, njëlloj
me vitin që shkoi, sepse rrezikohen punonjësit e
KESH-it që t’i kapë koronavirusi në xhade dhe
nuk denjojnë të shikojnë matësit?!
A e dini se hajdutët e OSHEE-së kanë filluar
të ndërrojnë matësit pa ua marrë numrat sahateve në qytetin e Fierit, Lushnjës, Tiranës dhe ku të
munden?!
A e dini ju se nga 170 mijë shqiptarë, të
cilëve u premtuat pagë lufte, vetëm 83 mijë e kanë
marrë deri tani?! Edhe për këta 83 mijë unë jam
skeptik, sepse ju nuk guxuat kurrë ta bëni
transparente listën e qytetarëve që kanë përfituar
qoftë 260 mijë lekë, qoftë 400 mijë lekë. 110
milionë euro i keni bërë rrush e kumbulla. Nga
thesari raportohet se kanë dalë 65-68 milionë
euro. Pra, edhe për shifrën 110 milionë euro
mashtroni. Do të votoni ose keni votuar sot në kuti për një borxh tashmë të marrë. Pra, e keni marrë
edhe borxhin 174 milionë euro, që vjen këtu
thjesht për të marrë vulën e noterit, në emër të
sovranit, në emër të qytetarëve shqiptarë, të cilin
do ta paguajnë fëmijët e qytetarëve shqiptarë për
3,5-5 vjet me interes 4%.
Çfarë është ky borxh dhe nga e keni çuar?!
A di të thotë ndonjë gjë ministri i tërmetit, tigri i
qametit, se ku kanë shkuar 174 milionë euro?! Me
sa duket ka ikur të raportojë atje ku ndan paratë.
Në emër të shqiptarëve deri sot keni borxh marrë rreth 10 miliardë euro, as më shumë e as më
pak, nga 2 mijë euro, duke llogaritur 5 milionë
shqiptarë, bashkë me ata që kanë 30 vjet që
dergjen rrugëve të botës dhe mbajnë me mund,
djersë dhe sakrificë familjet e tyre në këtë vend.
Edhe në emër të tyre keni marrë nga 2 mijë euro
borxh, duke filluar nga ai që lind sot e deri tek ai
që është në prag të vdekjes.
Propagandë dhe hipokrizi me tërmetin!
A mund të më thoni nëse keni bërë ndonjë
plan rregullues për Thumanën? A kanë bashkitë tuaja plan për ndërtime në Durrës, në Shijak, në
Maminas, në Thumanë, në Krujë, në Fushë-Krujë,
në Kavajë apo ku u prishën?! Zero! Edhe të
dëmtuarit e tërmetit të muajit shtator i keni akoma
në çadra sot. Ndërtuat 5 shtëpi në Floq dhe u shkul
e gjithë qeveria për të bërë paradë mode se po
inauguroheshin çatitë. Keni prishur në Durrës...
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
27
Pse është ndërtuar në Thumanë, zonja
Gjermeni?
(Ndërhyrje pa mikrofon)
Sa shtëpi janë ndërtuar në Thumanë? Akoma
nuk keni pastruar mbeturinat, por i mbani dhe e
bëni për video dhe për show.
Keni shkuar në Durrës, keni prishur pallate
pa lajmëruar banorët dhe i keni nxjerrë të gjithë natën, duke u ndërprerë dritat, vetëm se në atë
pallat banonte motra e zëvendësministres së
Brendshme. Ai pallat nuk ishte planifikuar të
prishej, por e bëtë shpejt e shpejt meqenëse ishin
plasaritur dy suva. A e dini, zonja Gjermeni, sepse
jeni deputete e qarkut të Durrësit, që tjetër pallat
pritej të prishej, se është i çarë dhe jashtë
funksionit, dhe tjetër pallat keni prishur në
Durrës?!
Shqiptarët janë në fukarallëk dhe ju i keni
kyçur me vendim në arrest shtëpie deri më 23
qershor. Talleni duke u thënë: “Dilni të hënën, mos dilni të martën; dilni të mërkurën, kujdes të
enjten; të premte e të shtunë dilni në këmbë; ditën
e diel kyçeni makinën, se ju hyn virusi në
makinë”. Hiqini nga rruga ato makinat me 12,7,
se koronavirusi nuk është diversant. Rregulloni
çfarë keni për të rregulluar, sepse shqiptarët po
shkojnë drejt një krize të paparë. E patë se çfarë
ndodhi në ‘97-ën kur shqiptarët humbën 360
milionë euro në 23 kompani rentiere?! Deri në
fund të vitit të jeni të bindur se në buxhet do të
mungojnë 1 miliard euro, por nuk keni garanci se ekonomia do të rimëkëmbet.
Turizmi nuk pret që të vijnë nga jashtë. Na
numëroni si turistë emigrantët shqiptarë që futen
në sistemin TIMS në korrik dhe në dhjetor. 6
milionë turistë me 50 mijë shtretër që ka ky vend
të deklaruar apo jo, i bie që për 120 ditë të gjithë
shtretërit të jenë të zënë! Me kë talleni ju?!
Shkoni dhe shikojini! Thatë se do t’u jepni pagë
lufte! Zero! Çdo ditë qindra biznese po
falimentojnë, kurse ju vetëm talleni me shqiptarët
dhe me fukarallëkun e tyre; talleni kur thoni se do t’u jepni pagë lufte dhe nuk ua jepni; talleni kur
thoni se po i përkrahni; talleni kur thoni se po u
ndërtoni shtëpi; talleni ku e di unë se për çfarë. Më
kryesorja është se nuk guxoni kurrë të merrni
mundimin dhe të shkonin para qytetarëve. Talleni
edhe me gjënë më të shenjtë që qytetarët shqiptarë
në dhjetor të ’90-ës e kanë fituar, pasi vërshuan
mijëra e mijëra në rrugët e Tiranës dhe të gjithë
Shqipërisë: me sovranitetin e votës së qytetarëve
shqiptarë. Pse druheni dhe keni frikë të shkoni te
qytetarët shqiptarë?! Çfarë mëkatesh u keni bërë
këtyre qytetarëve që nuk guxoni të shkoni dhe të
gjykoheni nga vota e tyre?! Strukeni si struci në
Pallatin e Kongreseve dhe bëni lojë të pistë si
skuthat me njëri-tjetrin vetëm e vetëm që t’ua
fshini qytetarëve shqiptarë të zgjedhurit e tyre që do të vijnë në këtë sallë që të bëjnë ligje, të marrin
borxhe e të tallen me ta në emër të tyre.
Zoti Balla, ke deklaruar se do t’u japësh
mundësi të gjithë emigrantëve të votojnë. Pres të
deklarosh nëse do të votojnë sipas asaj që ke në
mendje? Çfarë të shtyu që u tërhoqe?! Kemi
deklaruar se do të çojmë sovranitetin te vota e
qytetarëve shqiptarë. Fshiheni si djalli temjanit,
sepse keni frikë.
Një ditë qytetarët shqiptarë do të vendosin
vetë dhe të jeni të bindur që në këtë sallë nuk kanë
për të ardhur manekinë dhe klounë që nuk ua ka parë njeri surratin në asnjë katund, në asnjë lagje
dhe në asnjë cep të Shqipërisë. Edhe tallja ka një
kufi, edhe durimi ka një kufi. Halleve dhe
sikleteve, që i kanë zënë shqiptarët nga tërmeti i
parë dhe nga tërmeti i dytë, nga virusi e nga
qameti i të gjitha qeverive, të cilat në kurriz të tyre
vetëm vjedhin dhe bëjnë sikur u dhimbsen
shqiptarët në ditë fatkeqësie, duke u qurravitur
nëpër shtëpitë e rrëzuara nga tërmeti apo duke
trokitur nëpër dyer me qese të turpit të politikës
shqiptare sikur po i shpëtojnë me 5 mijë lekë të vjetër, besoj se shumë shpejt do t’u vijë fundi.
Nuk mund t’i mbani përjetësisht nën tutelën e dy
birbove e të dy tufave të vogla të eunukëve që u
lëpihen Janit, Lul artistit dhe artistit tjetër të
Surrelit. Nuk mund t’i mbani përjetësisht. Kur të
ngrihen shqiptarët, do t’ju duket ’97-ta mjaltë.
Rrugën për në Durrës e keni me 4 korsi, por do të
harroni të merrni brekë dhe kanotiere me vete. Ju
mendoni se mund t’i robëroni, ju mendoni se
mund t’u kyçni atyre vullnetin për të zgjedhur me
votën e tyre atë që ata duan?! E keni gabim. Të gjithë, por ju më shumë që nuk guxoni ta çoni
votën tek ata, jeni zero para fuqisë së votës së
qytetarëve shqiptarë. Dashtë Zoti, shumë shpejt
do ta provoni ju, por edhe ne e të gjithë ata që janë
tallur me këtë popull prej 30 vjetësh.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Murrizi!
Fjalën e ka deputeti Taulant Balla.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
28
Taulant Balla – Në fakt, ky është një akt
tjetër i rëndësishëm në vijim të të gjitha masave të
ndërmarra nga qeveria shqiptare për përballimin e
një prej situatave më të vështira që po kalon mbarë
njerëzimi, po ashtu, edhe Shqipëria. Ne nuk duhet
ta fshehim që Shqipëria jonë e dashur dhe populli
shqiptar meritojnë të gjithë respektin për pranimin
dhe respektimin e masave shtrënguese me të cilat e përballuan këtë situatë. Besoj se fjala e çdo
deputeti të Kuvendit të Shqipërisë duhet të fillojë
duke falënderuar njerëzit. Edhe pse mund të jesh
në opozitë, nuk është herezi që t’i thuash
faleminderit edhe qeverisë, sepse në momentin e
duhur (duhet të mos e harrojmë asnjëherë që në
Europë kemi qenë të dytët pas Italisë, edhe pse në
Itali rasti i parë me COVID-19 ishte identifikuar
20 ditë para se të identifikohej në Shqipëri) ishim
të parët që mbyllëm shkollat, kopshtet, çerdhet, po
ashtu, hap pas hapi, të gjitha institucionet e më pas
vendosëm të gjitha oraret e të gjitha kufizimet për ta përballuar si duhet këtë pandemi. Prej datës 1
Qershor, një ditë shumë kuptimplotë, dita e
fëmijëve, ne hapemi, por me apelin e
domosdoshëm për çdokënd, edhe për këtë sallë:
ne duhet të jemi modeli se si duhet të vazhdojmë
ta respektojmë distancimin social. Distancimi
social është domosdoshmëri në kushtet e reja të
ruajtjes së jetës së njerëzve.
Do ta mbyll duke thënë: për ne, për qeverinë
e Partisë Socialiste, për Grupin e Parlamentar të
Partisë Socialiste, asgjë nuk është më e rëndësishme dhe nuk ka qenë më e rëndësishme
gjatë gjithë kësaj lufte sesa jeta dhe shëndeti i
shqiptarëve dhe me jetën e shëndetin e
shqiptarëve nuk duhet të tentojnë të bëjnë politikë.
Nuk flas as për Lulin, as për ndonjë tjetër, sepse
Luli nuk ka asnjë lloj lidhjeje me jetën e
shqiptarëve, nuk ka për të pasur, sepse nuk e ka
kuptuar kurrë që të jesh politikan dhe që të të
votojnë njerëzit, nuk duhet të bësh as teatër dhe as
të luash me atë që është më e rëndësishmja.
U fol për historinë e të drejtave të njeriut, por kush ka studiuar sadopak të drejtë në përgatitjen e
tij arsimore, e di që, mbi të drejtën e jetës, nuk ka
asnjë të drejtë tjetër; prevalon e drejta e jetës.
Kështu që, duke e përfunduar këtu, pa
dashur të bëj replikë as me zotin Stojku, por do të
mundohem t’u referohem disa prej konstatimeve,
as me zotin Murrizi, më lejoni të them disa të
vërteta të mëdha.
Tërmeti i 26 nëntorit apo ai i shtatorit nuk
janë larg. Tërmeti i 26 nëntorit sot është fiks 6
muaj larg. Ne gjatë muajit të parë arritëm të
sistemonim në fillim në çadra e më pas në shtëpi
dhe nuk kishte asnjë familje shqiptare të dëmtuar
që nuk pati mundësi ta festonte Vitin e Ri, ashtu
siç e festuat edhe ju. Pa dyshim, jo në shtëpitë e
tyre, por në një shtëpi të përkohshme derisa t’u ofrohet mundësia për shtëpitë e tyre. Dua të
rishpreh këtu angazhimin që ka ndërmarrë
qeveria, të cilin ne si grup parlamentar e
mbështesim.
Të dashur kolegë të opozitës parlamentare,
brenda këtij viti çdo familje në zonat rurale të
prekura nga tërmeti do të jetë në shtëpinë e tij!
Brenda këtij viti, sikurse i kemi qëndruar
angazhimit, të gjitha kantieret e ndërtimit në zonat
urbane do të kenë filluar. Por, nëse bëjmë pak
analizë, nuk ka ndodhur asnjëherë, apo të ketë një
rast të ngjashëm me atë të Shqipërisë, që nga dita e tërmetit deri në Konferencën e Donatorëve, pra
në më pak se 90 ditë, që një vend me mbështetjen
e Bashkimit Europian (fjalët e falënderimit nuk
mjaftojnë për Presidenten e Komisionit Europian,
Ursula von der Leyen, për organizimin në një
kohë rekord, për fat të mirë, para se të ndodhte
mbyllja totale globale për shkak të COVID-it) të
siguronte më shumë se 1,1 miliardë euro për
rindërtimin.
Po ashtu, për ata që nuk e dinë, në
Konferencën e Donatorëve nuk vijnë qeveritë me çanta me para që t’i dorëzojnë, por nga ai moment,
me secilin prej vendeve të qeverive donatore,
krijohet një grup i posaçëm që përbëhet nga një
përfaqësues i qeverisë, në nivel ministri ose
zëvendësministri, dhe nga Ministria e Ekonomisë
dhe Financave dhe nga Ministria e Jashtme, të
cilët i kanë përmbyllur dhe po i përmbyllin
marrëveshjet. Edhe në këtë moment që po flasim
së bashku, në Ministrinë e Financave, në Këshillin
e Ministrave dhe në Ministrinë e Jashtme po
punohet për disa marrëveshje, të cilat po mbyllen që të firmosen dhe pa dyshim me pas do të bëhet
aktive transferta e donacionit apo do të negociohet
kredia në rastet kur, siç e dini, kemi marrë kredi
për ta përballuar këtë situatë.
Më pas procesi tjetër i tenderimit të
objekteve ka filluar dhe paraprihet nga procesi i
planifikimit urban. Facebook-u është i
domosdoshëm në shoqërinë digjitale që jetojmë
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
29
dhe mjafton të shikoni jo vetëm Facebook-un e
Kryeministrit, sepse atë e keni inat, por mund të
shikoni Facebook-un e Eglantina Gjermenit,
Facebook-un tim, edhe mediet nëse doni, ku
transmetohen çdo ditë prezantimet e secilës prej
zonave të projekteve urbanistike të Thumanës,
meqenëse u përmend Thumana, por edhe të të
gjitha zonave të tjera. Nuk po u hyj qeverive, se do të bëja një
lapsus diplomatik. Për shembull, po veçoj
qeverinë e Emirateve të Bashkuara Arabe, me të
cilën edhe personalisht për arsye të tjera mbaj
kontakte në mënyrë të vazhdueshme, e cila ka
garantuar për të ndërtuar 2 mijë shtëpi. Ata janë
gati, pra sapo të mbyllet marrëveshja me qeverinë
shqiptare do të marrin përsipër ndërtimin e
shtëpive në zonat ku i ka adresuar qeveria
shqiptare. Kështu do të vazhdohet me të gjitha të
tjerat.
Për sa i përket pjesës së ekonomisë, unë e mirëkuptoj se ndonjëri nga ju kompleksohet me
xhirot nëpër kafe që ka filluar të bëjë Luli. Kur je
pa punë, xhiro nëpër kafe do të bësh, sepse s’ke
punë tjetër!
Tani po ju lexoj një informacion të plotë, dhe
do t’i kërkoja ministres për Marrëdhëniet me
Parlamentin, e cila ua ka vënë në dispozicion edhe
deputetëve të shumicës, që t’ua vërë në
dispozicion edhe deputetëve të opozitës, se si
vazhdon operacioni i mbështetjes financiare për
ata që kanë realisht nevojë. Luli, vëllezër e motra, nuk ka nevojë për 400
mijë lekë, sepse Luli është klienti më i madh i
oligarkëve në këtë vend, pavarësisht nëse ka
oligarkë, por ata që quan Luli oligarkë, pra
biznesmenët e mëdhenj, me të cilët ka kontrata të
mëdha financiare, familjare, të përditshme. Ervin
Bushati dhe Klotilda Bushka i kanë publikuar dhe
kush do që t’i lexojë, mund të vijë t’i marrë e t’i
lexojë. Unë do të flas për ata që kanë realisht
nevojë. Po flas për paketën e parë.
Në total, numri i aplikimeve, zoti Murrizi, për paketën e parë është 63 mijë e 93 tatimpagues,
për një total punonjësish prej 124 mijë e 670
qytetarësh shqiptarë. 65 mijë e 78 qytetarëve, që
u përkasin 38 mijë e 672 subjekteve, u është
miratuar dhe e kanë marrë tashmë ndihmën
financiare. Nga totali i aprovimeve kanë kaluar
për pagesë të këstit të parë në thesar 64 mijë e 964,
me një shumë në vlerën 1 miliard e 687 milionë,
ose le ta themi në dollarë, sepse Luli në dollarë e
kupton, një shumë prej 16,8 milionë dollarësh.
Diferenca është 114 raste, pra nga të gjitha
rastet që janë paguar, janë vetëm 114 raste. Unë
thashë se 63 mijë qytetarë janë përfitues edhe nga
skema e paketës së dytë. Refuzimet zënë një pjesë
të caktuar të aplikimeve, arsyet u janë dhënë
secilit prej individëve. Lidhur me problematikën e llogarive
bankare, që janë dhënë gabim, edhe një nga
gazetarët e mbrëmjeve të vona nëpër banakët apo
nëpër studiot e televizioneve, kur aplikonte për
lejen e makinës, në vend të targës vendoste
numrin e kartës së identitetit. Tani, kush ia ka
fajin?! Prandaj, për sa i përket kësaj pjese, po
kaloj te paketa e dytë, e cila është një paketë po aq
e rëndësishme. Në total numri i aplikimeve ka
qenë 43 mijë e 430, të cilat u përkasin 38 mijë e
851 subjekteve, ose në 141 mijë e 351 qytetarë
shqiptarë, të trajtuar financiarisht nga shteti shqiptar.
Numri i kërkesave të aprovuara në total
është 36 mijë e 693, që përbëjnë 111 mijë e 830
punonjës. Individë përfitues të paguar janë 109
mijë e 664, të cilët u përkasin 34 mijë e 416
subjekteve tregtare në Shqipëri. Vlera e paguar në
total deri më tani, sepse është proces, ongoing,
është 4 miliardë, 386 mijë e 560 lekë. Pra, shuma
në dollarë, se Luli nuk i kupton këto shifrat e
gjata, shtatë herë shtatë bëjnë dyzet e dy, është 23
milionë. Në pagesat e kryera deri më tani janë paguar
për: masa...
(Deputeti Piciri flet nga salla)
Vasilika Hysi – Zoti Piciri, ju tërheq
vëmendjen! Ju lutem, respektoni Rregulloren!
Taulant Balla – Masa e parë: 7 mijë e 444
punonjës, që u përkasin 663 subjekteve, në vlerën
297 milionë e 760 mijë, masa e dytë: 28 mijë e
275 qytetarë, me 4225 subjekte, masa e tretë: 60
mijë e 277 individë, që u përkasin 28 mijë e 555
subjekteve, masa e katërt: këtu përfshihen të punësuarit në strukturat akomoduese. Pra, ju
kujtoj se strukturat akomoduese janë strukturat
vitale të ekonomisë sonë turistike. Deri më tani
janë paguar 4265 punonjës, që u përkasin 849
subjekteve, në vlerën 170 milionë e 600 mijë lekë.
Po ashtu, sepse për mua dhe deputetin e
zonës, zotin Ismet Beqiraj, ka qenë shumë e
rëndësishme, janë edhe 720 punonjësit, naftëtarët
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
30
e zonës së Ballshit, në shumën prej 28 milionë e
800 mijë lekësh, pra 288 milionë lekë të vjetra.
Kjo ishte masa e pestë.
Masa gjashtë, ku trajtohen ankesat, janë
paguar deri më tani, sepse pas ankesës, dhe unë
nxis çdo qytetar që ka aplikuar dhe mendon se
është refuzuar me të padrejtë, ata që janë, le të
ankimojnë; këtu janë 8683 individë, të cilët u përkasin 1549 subjekteve, në vlerën 347 milionë
e 320 mijë. Deri më tani, dua të them se fondi i
vënë në dispozicion nga qeveria është përdorur në
masën 62%.
Pra, kemi ende hapësirë buxhetore në fondin
e alokuar, falë edhe mbështetjes së një pjese prej
jush, me votën që i ka dhënë Kuvendit në
mbështetje të akteve normative për rishikimin e
buxhetit dhe vënien në dispozicion të mbështetjes
financiare për këtë. Kemi ende edhe 38% të fondit
në dispozicion, dhe do t’ju nxisja...
(Debat në sallë) Ju lutem! Nëse doni t’u bëni një nder
njerëzve që ju kanë sjellë këtu, rekomandojuni të
ndjekin procesin tek e-Albania, ose, kush nuk di,
mund ta bëjë edhe me një ankesë me shkrim,
sepse është shumë e rëndësishme.
Dhe e fundit, një këshillë imja: mjaft më me
teatrin, e ç’është më e rëndësishme se kaq, mjaft
më me këtë diskutimin se si do të ktheheni ju apo
ne në parlament vitin e ardhshëm. Kjo nuk u
intereson fare shqiptarëve. Shqiptarëve u
intereson se si e përdorim ne kohën këtu, në dobi të tejkalimit të kësaj situate të vështirë, dhe në
mesazhet pozitive që japim, duke thënë:
konsumoni mallra shqip, hani shqip dhe flisni
shqip!
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Balla!
Këtu mbyllet diskutimi për të tria aktet
normative.
(Ndërhyrje nga salla)
Më fal, por nuk ka replikë kur flisni në emër
të grupeve parlamentare. (Debat në sallë)
Rregullorja nuk parashikon replikë kur flitet
në emër të grupeve.
(Ndërhyrje nga salla)
Ju lutem, kujdes me telefonin. Mund të flisni
jashtë. Deri këtu u dëgjua biseda.
Myslim Murrizi – Zoti Balla, gjatë kohës
që ju flisnit më erdhi një mesazh, në të cilin
thuhet: “Jam një qytetar nga Librazhdi dhe banoj
në Tiranë. Kam aplikuar në ambasadën amerikane
për vizë, dhe për 15 ditë më ka dalë përgjigjja.
Kam gjashtëdhjetë e tre ditë që kam aplikuar tek
e-Albania, për të shkuar në Librazhd, por më del
se është zonë e kuqe. E di, se i kuq jam edhe vetë,
njëlloj si Taulanti. A është zonë e kuqe nga ngjyra
e partisë, meqë ka qenë Kasollja e Galigatit, apo është e kuqe dhe nuk më del viza?! Pyete zotin
Balla: kur do ta marr vizën për në Librazhd tek e-
Albania juaj e famshme”?
Faleminderit!
(Debat në sallë)
Vasilika Hysi – Po, zoti Stojku.
Zoti Piciri, ju nuk jeni përmendur.
(Deputeti Piciri flet nga salla)
Jo, nuk ka ndërhyrje për procedurë në fund
të diskutimit.
Edmond Stojku – Meqenëse Myslimi e
mbaroi tematikën e vet, që e kishte reale, e që i ndodhi, unë do të doja të prekja aspektin për të
cilin nuk e mbarova fjalën time, aspektin
ekonomik.
Ne jemi të legjislativit këtu...
Vasilika Hysi – Zoti Stojku, ju lutem, nuk
mund të flisni dy herë në emër të grupit.
Edmond Stojku – Nuk flas në emër të
grupit.
Vasilika Hysi – Jo, jo, ju po thoni: do të
mbyll fjalën time, që nuk munda. Ju lutem! Ju
folët në emër të grupit parlamentar. Prandaj... Edmond Stojku – Në rregull, zonja Hysi!
Pa problem!
I gjithë problemi është se ne këtu jemi organi
më i lartë legjislativ, nga ku burojnë të gjitha
pushtetet e tjera. Këtu ne mbajmë fjalime,
miratojmë ligje, bëjmë diskutime, kundërshtojmë
e ndonjëherë edhe zihemi.
E gjithë kjo puna jonë këtu, brenda kësaj
salle, ka vetëm një rezultat: ekonominë e
shqiptarëve. A kemi ne mundësi, që me punën
tonë, me vlerën tonë, me përgatitjen tonë intelektuale, akademike, shkencore, qoftë edhe
njerëzore, humane, t’u japim shqiptarëve atë për
të cilën ata kanë nevojë? Sot shqiptarët kanë
nevojë për ekonomi. Fjalët janë të tepërta. Këtu e
kemi punën me fjalë, por nëpërmjet fjalëve duhet
të kemi një rezultat, i cili duhet të jetë ekonomik.
Prandaj është momenti t’i bëj thirrje
maxhorancës: hiqni dorë nga paniku dhe hapni
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
31
ekonominë! Ndërtoni posterët preventivë dhe
afishojini në çdo mjedis, ashtu siç ka bërë Europa
Perëndimore, me qëllim që popullata të
informohet dhe të ndjekë masat e mbrojtjes.
Ndalimi i ekonomisë në stand by, që po
zgjatet pa fund, ta dini se do të jetë kriza e vërtetë,
nga e cila duhet të dalim sa më parë. Ekonomia
shqiptare, bankat shqiptare kanë para sa të duan. Sot bota ka para sa të duash. Kur bëhet fjalë që ne
jemi me një interes negativ, dhe ngaqë
parashikojmë të shkojmë në minus 9%, masat
duhen marrë sot, me qëllim që rezultatin ta
marrim nesër. Shqiptarët kanë nevojë për
ekonomi, për para, për ushqim, për veshmbathje
dhe ne duhet t’u përgjigjemi kërkesave të tyre.
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Stojku!
Këtu përfundon edhe diskutimi në parim i të
tria akteve normative:
Akti normativ nr. 17, datë 22.04.2020 “Për
përjashtimin e zbatimit të procedurave dhe afateve për përgatitjen e projektdokumentit të
programit buxhetor afatmesëm për vitin 2020”.
Akti normativ nr. 18, datë 23.04.2020 “Për
disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 8438, datë
28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat”, të
ndryshuar”.
Akti normativ nr. 19, datë 23.04.2020 “Për
disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9632, datë
30.10.2006 “Për sistemin e taksave vendore”, të
ndryshuar””.
Kalojmë në çështjen tjetër të rendit të ditës, te projektligji “Për miratimin ehuamarrjesprej 139
milionë e 300 mijë SDR-sh që Fondi Monetar
Ndërkombëtar i akordon Shqipërisë nëpërmjet
instrumentit të financimit të shpejtë (RFI).
Sipas nenit 73, pika 2, të Rregullores, të
nderuar kolegë, a keni pyetje për këtë projektligj?
Nuk ka pyetje. Sipas nenit 74, pika 1, të
Rregullores, fjalën e ka zoti Bushati.
(Ndërhyrje nga salla)
Zoti Piciri, ju tërheq vëmendjen për herë të
dytë. Ju lutem, mësoni Rregulloren! Jemi në tempullin e demokracisë dhe ju duhet të jeni të
parët që duhet ta njihni Rregulloren dhe ta zbatoni
atë.
Zoti Bushati, keni fjalën.
Ervin Bushati – Faleminderit, zonja
drejtuese e seancës!
Të nderuar qytetarë,
Të nderuar kolegë,
Sot miratojmë një huamarrje, një mënyrë
financimi të përshpejtuar nga FMN-ja në fondin e
175 milionë eurove, SDR; vlera është përafërsisht
175 milionë euro, sepse financimi i ekonomisë
është e vetmja rrugëdalje nga kriza e pandemisë
botërore që na ka zënë.
Nëse deri më sot ekonomia e ka financiar
shtetin nëpërmjet taksave dhe mbështetjes që japin bizneset, sot duhet që, nëpërmjet financimit
të ekonomisë, ta shpëtojmë atë. Sot është
momenti që me fondet e rindërtimit, pas krizës së
tërmetit dhe me mënyrat e financimit anti-
COVID, antipandemi, t’i japim një impuls të ri
ekonomisë shqiptare.
Krizës botërore që ka prekur sot të gjitha
tregjet, natyrshëm që ka bllokuar edhe ekonominë
shqiptare, që është e lidhur me të gjitha këto tregje
në një mënyrë integrale e të patjetërsueshme,
mund t’i vihet në ndihmë vetëm nëpërmjet
financave. Aktori më i madh e më i fuqishëm sot në
treg, i cili duhet t’i ndihmojë ekonomitë që të
dalin nga kjo gjendje, është si gjithmonë shteti.
Në çdo vend të botës çdo shtet dhe çdo institucion,
si Banka Botërore, FMN-ja, ashtu edhe BE-ja
para pak ditësh kanë vendosur të dalin nga kjo
krizë me të vetmen mënyrë të mundshme që është
financimi. Financat dhe ekonomia janë si dy
këmbë të të njëjtit trup që ecin përpara. Ky është
momenti kur duhet të hidhet përpara këmba e
financës për të ndihmuar ekonominë, në mënyrë që shoqëria shqiptare, pra trupi ynë i përbashkët
ta kalojë këtë fazë pa plagë, të mbyllim pasojat
shëndetësore dhe ato të mbylljes së shoqërisë e të
vazhdojmë përpara që të ndihmojmë biznesin
shqiptar.
Ne kemi pasur dakordësinë edhe të opozitës
në komision, kur është diskutuar ky projektligj,
sepse çdo linjë financimi sot është si uji në
shkretëtirë për ekonominë shqiptare. Ajo që
kërkohet është që të dyja planet e mëdha,
rindërtimi dhe masat antipandemi, të fillojnë të kapilarizohen në ekonominë shqiptare nëpërmjet
investimeve, të cilat duhet të nisin sa më shpejt.
Paketat e solidaritetit shoqëror (ne si
maxhorancë, si një forcë e majtë, e kemi pasur në
zemër për ta bërë më shpejt për të qenë pranë
njerëzve) ndihmojnë dhe janë masat e para që
duhet të merren, janë marrë dhe do të vijojnë të
merren në çdo moment, por vetëm nëpërmjet
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
32
investimeve të vazhdueshme dhe financimeve
nëpërmjet shtetit të projekteve të mëdha mund të
vazhdojë të rritet ekonomia, të mos ulet punësimi
dhe të punojnë bizneset shqiptare. Nuk ka zgjidhje
tjetër, sepse kam dëgjuar disa herë nga një opozitë
brenda parlamentit, jashtë tij, zyrtare, jozyrtare,
për financime pa fund, duke i mbajtur njerëzit në
shtëpi. Njerëzit duhet të dalin dhe të punojmë, sepse nuk ka zgjidhje reale që njerëzit të
qëndrojnë në shtëpi dhe ne të kthehemi një shtet
si në kohën e komunizmit që të financojmë
qytetarët, sepse lekët nuk rriten në pemë dhe shteti
nuk pret apo prodhon lekë. Vetëm nëpërmjet
financimeve ne mund të arrijmë ta ristartojnë
ekonominë.
Duhet të kemi një strategji të re zhvillimore.
Ajo që kemi parë ditët e fundit, në SHBA ku pati
një ndërhyrje masive, gati 30% në raport me
GDP-në apo plani i fundit i BE-së, marrëveshja
ndërmjet Macron dhe Kancelares Merkel, flasin për ndërhyrjen e shtetit në ekonomi me investime
masive. Ajo që kemi parë dje ka qenë lindja e
qeverisë europiane. Deri më sot kemi pasur një
Komision, por momenti i kapitalizimit të borxhit
të përbashkët nëpërmjet një strukture të
përbashkët, siç është BE-ja, është një zhvillim i
ri, është një revolucion politik, ekonomik dhe
financiar në kontinentin tonë. E njëjta gjë duhet të
përqafohet sa më shpejt edhe në Shqipëri.
Duke parë se çfarë po ndodh sot në botë,
është momenti të harmonizohen strategjitë e reja zhvillimore që po përdoren dhe po përçohen nga
BE-ja, që kanë të bëjnë me teknologjitë “Green”,
me ekosistemin, apo ekoteknologjinë e një
ekonomie, e cila është më produktive, dëmton më
pak mjedisin, promovon turizmin dhe shkon drejt
“Net zero economy”, pra të mos ndotim mjedisin.
Në fakt, Shqipëria është shumë afër këtyre
parametrave. E kemi edhe nga trashëgimia. Në
Shqipëri nuk ka ndotje të mjedisit si në vende të
tjera, sepse energjia është e gjitha e prodhuar nga
hidrocentralet. Ne nuk kemi fabrika që prodhojnë energji. Nëse ekzekutivi, Ministria e Turizmit dhe
Mjedisit apo dhe Ministria e Financave fillojnë të
futen në këto kuota, shumë shpejt. bazuar mbi
planin e ri të Komisioneres, siç e tha edhe zoti
Balla, do të fillojnë të tregtohen shumë shpejt
kuotat e karbonit. Ky do të jetë një moment kur
Shqipëria duhet të identifikohet si një vend që e
respekton mjedisin dhe është i hapur për një
turizëm “Green”, për një ekonomi “Green” dhe
kjo do të jetë në nivel strategjik. Ne jemi shumë
afër kësaj, por kjo duhet të përkthehet në masa
konkrete; duhet të vendosen standarde konkrete
që Shqipëria të dalë në hartën e një ekonomie që
është “Net-zero”, pra që në finale nuk e dëmton
mjedisin dhe nuk ka emetime të karbonit në
atmosferë. Vetëm në këtë mënyrë Shqipëria do të jetë një partner i besueshëm dhe nesër mund të
përfitojë nga shumë fonde, që do të jenë të
adresuara dhe të harmonizuara me këtë strategji, e
cila është paralajmëruar nga BE-ja para se të
ndodhte kriza COVID. Pra, risia e kësaj
administrate në BE ka qenë promovimi i një
ekonomie “Net- zero” apo “Green” në të gjithë
Europën.
Një Shqipëri e pastër dhe një ekonomi e
pastër nuk janë vetëm në funksion të mjedisit, të
turizmit apo të një jete më të mirë, por edhe në
funksion të ekonomisë, sepse kjo gjë promovohet sot në të gjithë botën në mënyrë të sinkronizuar,
ku po përpiqet të bëhet një shkëputje finale nga
energjia e fosilit dhe një dalje në “Net- zero
economy”. Prandaj, iniciativa dhe investime të
tilla në ekonomi duhet patjetër të harmonizohen
me një strategji të re zhvillimore të Shqipërisë.
Strategjia e re “Green Albania” duhet patjetër të
jetësohet nga ekzekutivi, të miratohet nga
parlamenti, që nesër çdo masë që merret dhe çdo
investim në emër të popullit shqiptar, sepse
borxhet i merr qeveria, por i paguan qytetari në fund të vitit, duhet të jenë të sinkronizuara me
strategjitë më të reja zhvillimore, sepse Shqipëria
i ka mundësitë, si një ekonomi e vogël, që të
ndryshojë shpejt. Shqipëria i ka mundësitë të dalë
si lider europian për sa i përket “Green
economy”. Vendi ynë ka sot shumë pak ndotje për
shkak të industrisë së energjisë, që ne e kemi zero
me karbon, me gaz apo me qymyr, për shkak edhe
të nivelit të ulët të industrializimit. Kështu mund
të promovojmë mjedisin dhe turizmin.
Pika tjetër është se si po shikohet sot koncepti i borxhit kombëtar apo i financimit në
raport me ekonominë. Nga studimet e OECD-së
para një jave, mbi të cilat janë bazuar BE-ja,
FMN-ja dhe Banka Botërore flitet që vendet në
zhvillim, të cilat duan të dalin nga kriza, duhet ta
rrisin nivelin e borxhit nga 86-130% në raport me
GDP-në, për të mos folur për vende si: Italia që e
ka 160% në raport më GDP –në apo Greqia 200%
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
33
në raport me GDP-në. Për shkak të ortodoksisë
fiskale që kemi zbatuar deri më sot, pra duke u
qëndruar rregullave dhe duke zbatuar gjithçka që
ka thënë FMN-ja, dhe Shqipëria ka qenë një ndër
nxënësit më të mirë, kemi pasur një deficit
buxhetor dy herë më të ulët se rritja ekonomike,
pra kemi kursyer dhe nesër jemi të besueshëm në
tregjet financiare. Ky është momenti kur qeveria duhet të dalë në tregje financiare. Nuk ka asgjë
nëse qeveria del me dyfishin e Eurobond-it. Kemi
dalë me një Eurobond 500 milionë, mund të dalim
me një Eurobond 1 miliardë euro nesër. Fondet
janë, e tha edhe parafolësi, që sot ka interesa
negativë për sa i përket parasë. Paratë janë në treg,
ka një bllokim të momentit; nesër do të ketë
financime, por ne duhet të jemi të besueshëm në
këtë pikë. Sjellja që ka bërë qeveria shqiptare,
duke ndaluar pandeminë dhe duke mos pasur
viktima, sepse, nëse do të flisnim sot për tragjedi
njerëzore, nuk do të mund të flitej fare për ekonomi, tregon që është një shtet serioz, i cili ka
ditur ta mbrojë popullatën dhe nesër do të hyjë në
zonat jeshile. Ekonomia në të ardhmen do të
fillojë të klasifikohet me zona. Zonat e kuqe, si
Italia dhe Spanja, nesër do ta kenë më të vështirë
turizmin, kurse një zonë jeshile, si Shqipëria,
mund të hapet shumë më shpejt për turizmin, pra
janë të lidhura bashkë. Sa më të besueshëm të jemi
në ruajtjen e shëndetit dhe në ortodoksinë fiskale,
patjetër që nesër mund të rrisim ekonominë dhe
financat, sepse kjo e fundit do ta shpëtojë ekonominë shqiptare.
Vasilika Hysi – Faleminderit!
(Ndërhyrje nga salla)
Ju keni shumë të drejtë, zoti Murrizi!
Fjalën e ka deputeti Selami Jenishehri.
(Ndërhyrje nga salla)
Për cilin do ta bëni pyetjen? Ministrja e
Shtetit do ta mbajë shënim vërejtjen tuaj, e cila
është shumë e drejtë.
Deputeti nuk është i pranishëm.
Konsiderohet se ka hequr dorë nga fjala. Në emër të Grupit Parlamentar Demokraci
dhe Drejtësi, fjalën e ka deputeti Edmond Stojku.
Deputeti Edmond Stojku nuk është i
pranishëm. Konsiderohet se ka hequr dorë në
emër të grupit.
Në emër të Grupit Parlamentar të Pavarur,
fjalën e ka deputeti Nimet Musaj.
Nimet Musaj – Faleminderit!
Të nderuar kolegë deputetë,
Kam vërejtur këto ditë me shqetësim, si një
njeri që e njeh biznesin së afërmi, si deputet i
mbështetur kryesisht edhe nga bizneset e vogla
dhe të mesme në zonën time elektorale, se si tema
shumë të rëndësishme si Teatri Kombëtar,
shembja, rindërtimi apo ndërtimi i një të riu,
reforma zgjedhore dhe ecuria e saj, reforma në drejtësi dhe reagimet për tentativa për të ngecur
dhe reagimet pa kompromis të atyre që janë
investuar për të, krejt rastësisht, krejt përkundër
logjikës që nuk e përjashton dhe nuk ka pse ta
përjashtojë një bashkekzistencë të të gjitha këtyre
çështjeve në debatin publik, politik dhe mediatik,
kanë vënë në gjumë, kanë lënë të harruar e në
errësirë, kanë lënë mbase edhe pa vëmendje, një
temë, që për mua është tema kryesore me shkronja
të mëdha, sa herë kombit dhe shtetit i tronditen
themelet e tij nga situata si këto. Kjo kryetemë e
lënë pas dore ose e lënë në hije në të dyja herët, në gabim të plotë, është ekonomia.
Në medie nuk flasin për ekonominë, në
Kuvend nuk po flasim për ekonominë. Opozita
jashtëparlamentare dhe brendaparlamentare nuk
po flasin për ekonominë. I gjithë Perëndimi është
duke folur vetëm për ekonominë. Shikoni të gjitha
përçapjet, nga SHBA-ja dhe Italia fqinje, që
gdhihet me shifra e ngryset me shifra, si e si që
humbjet nga kjo situatë të rezultojnë sa më
minimale.
Remitancat, të nderuar kolegë, pritet të bien me një rënie të lirë. Ndërkohë që po bien, edhe më
shumë do të bien. Shumë vende pune nuk është
çudi të shkurtohen dhe, nisur nga praktikat
perëndimore, nga vendet ku ndryshe nga këtu,
flitet dhe diskutohet për ekonominë, mësojmë se
shkurtimet kanë filluar dhe do të vijojnë edhe në
vazhdimësi. Të gjitha këto të dhëna, shto edhe
humbjen në fitime për shkak të rënies së konsumit
apo investimeve, na thonë një kryefjali: kemi një
problem ekonomik. Prej kësaj na lind një pyetje:
Kur do të ulemi dhe të diskutojmë për daljen sa më shpejt prej saj?
Sigurisht, një hap shumë i mirë dhe i
lehtësuar është sigurimi nga FMN-ja përmes
instrumentit të saj financiar, i shumës prej 190
milionë dollarësh me interesa 4,05%, me afat
maturimi 3-5 vjet, ku jam i bindur që pala jonë do
të bëjë përpjekjet maksimale ta shtrijë në
maksimum këtë afat.
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
34
Hap i mirë është edhe fakti që kjo hua
sigurohet në një monedhë të sigurt dhe nga një
partner i sigurt. Në këtë kuptim, unë nuk dua të
bie në retorikë patetike, as në propagandë, as në
negativitet në rolin e Kasandrës, por si politikan,
si deputet, dua të dal në disa propozime konkrete
që, edhe në mos m’i dëgjofshin, le të mbeten në
shkruara në arkivat e këtij tempulli. Na duhet një komision i posaçëm dhe i
përkohshëm për rimëkëmbjen ekonomike, përveç
atyre që janë. Na duhet një komision
gjithëpërfshirës me ekspertë të ekonomisë,
financave, tregjeve, marketingut, psikologjisë dhe
politikave publike për të ridalë dhe për të
minimizuar këto humbje. Na duhet një komision
që njeh edhe balancat politike, ku opozita
jashtëparlamentare dhe brendaparlamentare të
kenë mundësinë e shtrimit të platformave të tyre,
ku edhe më parë, deputeti i nderuar, zoti Murrizi,
si kryetar grupi, kërkoi të njihej me numrin e qytetarëve që kanë përfituar nga këto fonde (26
mijë dhe 40 mijë lekë të rinj). Na duhet një
komision që di të bashkëndajë shqetësimin se si
Shqipëria të mos shkojë drejt një grope financiare,
që u gërmua pa dashjen e ne të gjithëve nga kjo
pandemi.
Dënimi i ekonomive të vogla si jona është që
të biem shpejt dhe të ngrihemi avash.
Unë propozoj të shtrëngojmë muskujt dhe
rripat si e si të mbahemi e të mos biem.
Sa i takon kësaj marrëveshjeje, e ripërsëris, që e konsideroj të rëndësishme dhe e mbështes,
por më duket shumë pak, shumë e pamjaftueshme
nëse në këtë kohë nuk bashkëndajmë të gjithë për
të amortizuar të keqen që kemi përpara.
Ju bëj edhe një herë thirrje qytetarëve, duke
parë situatën, që të mbajnë distancat. Kjo pandemi
akoma nuk ka kaluar.
Faleminderit!
Vasilika Hysi – Faleminderit!
Urdhëroni, zoti Gjuzi, 2 minuta!
Kujtim Gjuzi – E nderuar nënkryetare, Kryeministri iu referua Shekspirit, po ai
harron se “e keqja shpesh në varr me kockat
mbulohet”. Edi Rama, e keqja e këtij vendi je ti,
s’kemi çfarë të bëjmë. Kështu thotë Shekspiri.
Të përgjigjem në lidhje me këtë. Si
ekonomist, në fakt, do të doja që borxhin që
kërkon të marrë qeveria përmes FMN-së ta
miratoja, por do të jap votën kundër, sepse Edi
Rama ka abuzuar me financat, me paratë. Po, po.
Ju sjell në vëmendje, qytetarë shqiptarë, se për
shembjen e Teatrit Kombëtar të gjithë kamionët
dhe mjetet që kanë qenë atje për ta shembur nuk
kanë marrë para, por kanë marrë naftë. Ta dini të
gjithë, nga 200 litra kanë marrë. Informacion në
burim.
Pra, në këtë kontekst, si mundet t’i japim para qeverisë, që të vazhdojë me vjedhje, me
abuzim, me shkatërrimin e kulturës së
shqiptarëve? Jo. Do ta jap votën kundër kësaj
here, siç kam dhënë votë pro, kam dhënë votë
abstenim, por në këtë moment ju them se të gjitha
votat do të jenë kundër, sepse u shemb Teatri
Kombëtar.
Le t’u referohemi atyre që ishin ditën e parë,
në datën 7 shkurt atje. Ishte Robert Ndrenika,
ishte edhe Arben Derhemi, ishte aty edhe Bujar
Kapexhiu dhe Agim Doçi, ishte aty edhe Zef
Bushati, ishin edhe plot artistë të tjerë, të cilët nuk ishin dakord të shembej Teatri Kombëtar. Le të
ngrihet teatri tjetër atje poshtë te bulevardi, atje ku
kanë mbuluar me dhe kockat e tim gjyshi. Për këto
do të japë llogari kjo qeveri në kohët që do të
vijnë, ama nuk do të japë llogari me atë komitetin.
Si i paguan paratë te pallati i kuvendeve për atë
këshillin nacional komunist çlirimtar?
Reforma zgjedhore duhet të kalojë në
parlamentin shqiptar, ndryshe do të kemi ritardim
dhe vjedhje...
(I ndërpritet fjala se ka përfunduar koha në dispozion.)
Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Gjuzi!
Mbyllet diskutimi për projektligjin "Për
miratimin e huamarrjes prej 139 300 000 SDR-sh
që Fondi Monetar Ndërkombëtar i akordon
Shqipërisë nëpërmjet instrumentit të financimit të
shpejtë (RFI)".
Në rendin e ditës është edhe projektvendimi
“Për zgjedhjen e një anëtari të Bordit të Autoritetit
të Mbikëqyrjes Financiare, që do të mbajë
funksionin e drejtorit të Përgjithshëm Ekzekutiv të Autoritetit”.
Ky projektvendim është për votim.
Më lejoni t’ju njoh me rezultatet e votimit!
Në mbështetje të nenit 61, pika 2 të
Rregullores ju komunikoj rezultatet e votimit për
çdo çështje që ka qenë sot në rendin e ditës.
Lidhur me projektrezolutën për vlerësimin e
veprimtarisë së Inspektoratit të Lartë të
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
35
Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive dhe
Konfliktit të Interesit për vitin 2019, rezultati i
votimit është si më poshtë:
Kanë votuar pro 91 deputetë, kundër 11
deputetë dhe 1 abstenim.
Projektrezoluta miratohet.
Lidhur me projektrezolutën për vlerësimin e
veprimtarisë vjetore të Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi për vitin 2019,
rezultati i votimit është si më poshtë:
Kanë votuar pro 88 deputetë, kundër 14
deputetë dhe 2 abstenime.
Projektrezoluta miratohet.
Lidhur me aktin normativ nr. 17, datë
22.04.2020 “Për përjashtimin e zbatimit të
procedurave dhe të afateve për përgatitjen e
projektdokumentit të programit buxhetor
afatmesëm për vitin 2020”, rezultati i votimit
është si më poshtë:
Kanë votuar pro 87 deputetë, kundër 12 deputetë dhe 5 deputetë kanë abstenuar.
Akti normativ nr. 17, datë 22.04.2020 “Për
përjashtimin e zbatimit të procedurave dhe
afateve për përgatitjen e projektdokumentit të
programit buxhetor afatmesëm për vitin 2020”
miratohet.
Lidhur me aktin normativ nr. 18, datë
23.04.2020, “Për disa ndryshime dhe shtesa në
ligjin nr. 8438, datë 28.12.1998, “Për tatimin mbi
të ardhurat”, të ndryshuar””, rezultati i votimit
është si më poshtë: Kanë votuar pro 84 deputetë, kundër 16
deputetë dhe 4 deputetë kanë abstenuar.
Akti normativ nr. 18, datë 23.04.2020, “Për
disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 8438, datë
28.12.1998, “Për tatimin mbi të ardhurat”, të
ndryshuar”” miratohet.
Lidhur me aktin normativ nr. 19, datë
23.04.2020, “Për disa shtesa dhe ndryshime në
ligjin nr. 9632, datë 30.10.2006, “Për sistemin e
taksave vendore”, të ndryshuar””, rezultati i
votimit është si më poshtë: Kanë votuar pro 85 deputetë, kundër 12
deputetë dhe 6 deputetë kanë abstenuar.
Akti normativ nr. 19, datë 23.04.2020, “Për
disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9632, datë
30.10.2006, “Për sistemin e taksave vendore”, të
ndryshuar”” miratohet.
Projektligji "Për miratimin e huamarrjes prej
139 300 000 SDR-sh, që Fondi Monetar
Ndërkombëtar i akordon Shqipërisë nëpërmjet
instrumentit të financimit të shpejtë (RFI)" ka këtë
rezultat të mëposhtëm votimi:
Në parim kanë votuar pro 92 deputetë,
kundër 9 deputetë dhe 1 deputet ka abstenuar.
Miratohet në parim.
Lidhur me votimin në tërësi kanë votuar pro
90 deputetë, kundër 9 deputetë dhe 2 deputetë kanë abstenuar.
Miratohet projektligji "Për miratimin e
huamarrjes prej 139 300 000 SDR-sh që Fondi
Monetar Ndërkombëtar i akordon Shqipërisë
nëpërmjet instrumentit të financimit të shpejtë
(RFI)".
Projektvendimi “Për zgjedhjen e një anëtari
të Bordit të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare,
që do të mbajë funksionin e drejtorit të
Përgjithshëm Ekzekutiv të Autoritetit”” ka këtë
rezultat votimi:
Ka dy votime. Votim për lirimin nga detyra dhe votim për emërimin në detyrë.
Për lirimin nga detyra kanë votuar pro 88
deputetë, kundër 8 deputetë dhe 9 deputetë kanë
abstenuar.
Miratohet.
Për emërimin në detyrë kanë votuar pro 85
deputetë, kundër 13 deputetë dhe 7 deputetë kanë
abstenuar.
Emërimi në detyrë i zotit Ervin Mete
miratohet.
Këto ishin rezultatet e votimit për çështjet që ishin sot në rendin e ditës.
Duke falënderuar të gjithë deputetet dhe
deputetët për diskutimet dhe për praninë, si dhe
stafin e Kuvendit, stafin e sigurisë dhe mediet, ju
uroj një fundjavë të mbarë!
Për seancën tjetër do të njoftoheni përmes
mjeteve të medies.
Faleminderit, të nderuara kolege dhe kolegë!
(Seanca u mbyll në orën 13:30)
Kryetari i Kuvendit
Kuvendi i Shqipërisë
LEGJISLATURA IX - SEANCA E DITËS SË ENJTE, 28 MAJ 2020
36
Gramoz Ruçi
Sekretari për Procedurat dhe Votimin
Alket Hyseni
Drejtori i Shërbimit të Botimeve
Parlamentare
Krenar Hajdëri