ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชน ในจงหวดนครศรธรรมราช

PROBLEMS AND OBSTACLES IN CONDUCTING THE ACCOUNT

OF LOCAL ENTERPRISE IN NAKHON SI THAMMARAT PROVINCE

วชร ฮนววฒน

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต วชาเอกการบญช

คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

ปการศกษา 2554 ลขสทธของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชน ในจงหวดนครศรธรรมราช

วชร ฮนววฒน

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต วชาเอกการบญช คณะบรหารธรกจ

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ปการศกษา 2554

ลขสทธของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

ค

หวขอการคนควาอสระ ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชน ในจงหวดนครศรธรรมราช

ชอ-นามสกล นางสาววชร ฮนววฒน วชาเอก การบญช อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารยปทมนฉตต อนรกษฤานนท ปการศกษา 2554

บทคดยอ การคนควาอสระครงนมวตถประสงคเพอศกษาปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

วสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช กลมตวอยางทใชในการศกษาคอ ผจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

จานวน 305 ตวอยาง โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวมรวมขอมลจานวน 305 ตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Correlation Coefficient)

ผลการศกษาพบวาวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชทตอบแบบสอบถามในครงน สวนใหญเปนวสาหกจชมชนทผลตของชารวย ของทระลก มแหลงวตถดบในการผลตภายในจงหวด ผจดทาบญชเปนกรรมการของกลมซงมระดบการศกษาชนประถมศกษา ศกษาในสาขาวชาอน ๆ ทไมใชสาขาบญช บรหารและเศรษฐศาสตร มการจดทาบญช โดยมการบนทกบญชดวยมอ มสมดบญชและเอกสารประกอบการบนทกบญช ไดแก สมดเงนสด สมดบนทกรายการทวไป ทะเบยนคมสนคา ทะเบยนสมาชกหนและใบเสรจรบเงน ผจดทาบญชของวสาหกจชมชนปฏบตงานในตาแหนง 4 - 5 ป ผานการฝกอบรมการจดทาบญชวสาหกจชมชนไมเกน 1 ครง/ป พบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชในระดบมาก โดยผตอบแบบสอบถามมความเหนวาปญหาดานเครองมอทใชในการปฏบตงานเปนปญหาในระดบมากทสดมคาเฉลย เทากบ 4.31 และปญหาในระดบรองลงมา ไดแก ปญหาดานความรวมมอและประสานงาน

คาสาคญ : บญช วสาหกจชมชน ปญหาและอปสรรค

ง

Independent Study Title Problems and Obstacles in Conducting the Account of Local Enterprise in Nakhon Si Thammarat Province Name-Surname Miss Watcharee Hanwiwat Major Subject Accounting Independent Study Advisor Assistant Professor Patthamachat Anurakruenon Academic Year 2011

ABSTRACT

The objective of this independent study was to study the problems and obstacles in conducting the account of local enterprises in Nakhon Si Thammarat Province.

The sample group of this study was the bookkeeper of local enterprises in Nakhon Si Thammarat Province. Questionnaires were used as a tool to collect data of 305 samples. The statistics used in the analysis were Percentage, Average, Standard deviation and the Pearson Correlation Coefficient.

According to the study, it was found that most of local enterprises in Nakhon Si Thammarat Province responding to the questionnaires were the local enterprises producing souvenirs and had local source of raw materials. The bookkeeper were the group committee who had an educational level of primary school and studied in other fields rather than accountancy, administration, and economics. The persons made the accounts by hand-writing with the accounting books and documents recorded which were cash Journal, general journal entries record, product registration, members’ share registration and receipts. The account makers of local enterprises were in the position for 4-5 years and passed the training of account making for local enterprises for not more than once a year. It was found that the problems and obstacles in making the account were very serious. According to the questionnaires, there was an opinion that the most serious problem was in the tools used for performing the task with the average of 4.31 and the less serious was in the cooperation and coordination

Keywords: Account, Local enterprise, Problems, and Obstacles

จ

กตตกรรมประกาศ

การคนควาอสระฉบบนสาเรจไดดวยความเมตตากรณาอยางสงจาก ผชวยศาสตราจารย ดร. ศลปพร ศรจนเพชร ประธานกรรมการทปรกษาการคนควาอสระ ผชวยศาสตราจารยจฑาทพย สองเมอง กรรมการผทรงคณวฒและผชวยศาสตราจารยปทมนฉตต อนรกษฤานนท อาจารยท ปรกษาทกรณาใหคาแนะนาและใหคาปรกษาตลอดจนใหความชวยเหลอแกไขขอบกพรองตางๆ เพอใหการคนควาอสระฉบบนมความสมบรณ ซงผศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบคณเจาหนาทเกษตรจงหวดนครศรธรรมราชและเจาหนาทตรวจบญชสหกรณนครศรธรรมราช ทใหความอนเคราะหขอมลและใหคาแนะนาอนเปนประโยชนอนเปนผลใหการคนควาอสระมความชดเจน ครบถวนและสามารถนามาประยกตใชงานไดจรง และขอขอบใจนกศกษาวทยาลยอาชวศกษานครศรธรรมราชทใหความรวมมอ อดทนในการเกบรวบรวมขอมลจนไดความสมบรณของงาน ขอขอบคณบคลากร บณฑตวทยาลยทกคนทเปนกาลงใจ และใหความชวยเหลอตลอดชวงเวลาของการศกษา

ขอขอบพระคณคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทวชา บมเพาะจนผศกษาสามารถนาเอาหลกการมาประยกตใชและอางองในการคนควาอสระครงน

คณคาอนพงมจากการคนควาอสระฉบบน ขอมอบเพอบชาพระคณบดา มารดา คร อาจารย และผมพระคณทกทาน

วชร ฮนววฒน

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ค บทคดยอภาษาองกฤษ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญตาราง ซ สารบญภาพ ญ บทท 1. บทนา 1 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคการวจย 3 1.3 สมมตฐานการวจย 4 1.4 ขอบเขตของการวจย 4 1.5 คาจากดความในการวจย 5 1.6 กรอบแนวคดในการวจย 5 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7 2.1 แนวคดเกยวกบวสาหกจชมชน 7 2.2 แนวคดเกยวกบการบญช 18 2.3 แนวคดเกยวกบการการเงนการบญชของวสาหกจชมชน : กลมผผลตสนคา 19 2.4 แนวคดความรความสามารถของนกบญช 25 2.5 แนวคดเกยวกบการประสานงาน 30 2.6 งานวจยทเกยวของ 33

ช

สารบญ (ตอ) บทท หนา 3. วธดาเนนการวจย 38 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 38 3.2 เครองมอทใชในการวจย 39 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 40 3.4 วธการวเคราะหขอมล 40 4. ผลการวเคราะหขอมล 43 4.1 ขอมลทวไป 43 4.2 ขอมลทวไปของการจดทาบญช 46 4.3 ขอมลดานปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช 49 4.4 การทดสอบสมมตฐาน 54 5. สรปผลการวจย การอภปรายผลและขอเสนอแนะ 58 5.1 สรปผลการวจย 58 5.2 การอภปรายผลการวจย 60 5.3 ขอเสนอแนะทไดจากการวจย 61 5.4 งานวจยทเกยวเนองในอนาคต 62 บรรณานกรม 63 ภาคผนวก 66 ภาคผนวก ก คมอบญชกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑ 68 ภาคผนวก ข แบบสอบถาม 126 ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหขอมลทางสถต 135 ประวตผเขยน 145

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 4.1 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามสนคาทผลต 43 4.2 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามแหลงวตถดบของกลม 44 4.3 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามผจดทาบญชของกลม 45 4.4 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามระดบการศกษา 45 4.5 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามสาขาวชา 46 4.6 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามระยะเวลาการปฏบตงาน 46 4.7 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการผานการฝกอบรม 47 4.8 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามจานวนครงทฝกอบรม 47 4.9 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการจดทาบญช 48 4.10 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามเครองมอการบนทกบญช 48 4.11 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามสมดบญชและเอกสาร 49

4.12 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญชดานความรความสามารถเปนรายขอ 50

4.13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญชดานเอกสารและวธการทางบญชเปนรายขอ 51

4.14 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญชดานความรวมมอและประสานงานเปนรายขอ 53

4.15 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญชดานเครองมอทใชในการปฏบตงานเปนรายขอ 54

4.16 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาโดยรวม 55

4.17 ความสมพนธระหวางระดบการศกษากบระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญช 56

ฌ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 4.18 แสดงความสมพนธระหวางสาขาวชาทผจดทาบญชศกษา

กบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช 57 4.19 แสดงความสมพนธระหวางประสบการณในการทางานผจดทาบญช

กบระดบปญหา และอปสรรคในการจดทาบญช 58 4.20 แสดงความสมพนธระหวางการฝกอบรมของผจดทาบญช

กบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช 59

ญ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 แผนผงการจดตงวสาหกจชมชน 9 2.2 แผนผงแสดงขนตอนการจดทาบญชวสาหกจชมชน 22

 

บทท 1

บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา วสาหกจชมชน (Small and Micro Community Enterprise : SMCE) เปนนโยบายของรฐบาลทตองการแกปญหาหนสนของประชาชน โดยมหลกคดทวา หากประชาชนสามารถนา ทรพยากรตาง ๆ มาทาใหเกดมลคา กจะสามารถสรางรายไดอาชพทมนคงย งยนและขจดปญหาความยากจนไดในทสด โดยวตถประสงคของการจดตงวสาหกจชมชน คอ การใหประชาชนในชมชนมการรวมตวกนประกอบกจการดานการผลตสนคาและบรการ เปนการสรางรายไดและการพงพาตนเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน ตามนโยบายขจดความยากจนของประเทศ (สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน กรมสงเสรมการเกษตร)

วสาหกจชมชนมความสาคญตอการพฒนาประเทศ เนองจาก สามารถพฒนาเศรษฐกจดวยการสรางงานและสรางอาชพใหเกดขนกบคนในชมชน มการนาเอาทรพยากร วตถดบ และภมปญญาของทองถนมาใชประโยชนอยางคมคา สามารถแกปญหาความยากจนและยกระดบคณภาพชวตของคนในประเทศใหอยดมสข ดงปรากฏในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ.2550 – 2554) ซงไดนอมนาเอาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ มาใชเปนแนวทาง ซงเนนการสรางความเขมแขงของชมชนและสงคมใหเปนรากฐานการพฒนาทสาคญของประเทศ โดยใหความสาคญกบเศรษฐกจชมชน เนนการผลตเพอการบรโภคอยางพอเพยงภายในชมชน รวมทงพฒนาระบบการบมเพาะวสาหกจชมชน ควบคไปกบการสรางผประกอบการรายใหมดวยการพฒนาความรและทกษะดานการจดการ การตลาด องคความรเกยวกบการผลตสนคาทมเอกลกษณเฉพาะทองถน การพฒนามาตรฐานสนคา การสรางตราสนคา การจดการเรองทรพยสนทางปญญา และการพฒนาทกษะในการประกอบอาชพของกลมตาง ๆ ใหสอดคลองกบความหลากหลายของชมชนเพอลดความเสยงทางเศรษฐกจ (สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, 2549)

จงหวดนครศรธรรมราช ตงอยทางตอนกลางของภาคใต หางจากกรงเทพมหานคร 780 กโลเมตร มเนอทประมาณ 9,942,502 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 6,355,625 ไร มพนทมาก เปนอนดบ 2 ของภาคใต และเปนอนดบท 16 ของประเทศ หรอประมาณ รอยละ 1.98 ของพนททง

2

 

ประเทศ แบงเขตการปกครองตามลกษณะพนทออกเปน 23 อาเภอ 165 ตาบล 1,551 หมบาน มประชากร จานวน 1,522,561 คน (ขอมลประชากร ณ เดอนธนวาคม 2553) สภาพเศรษฐกจทวไปของจงหวดนครศรธรรมราช ขนอยกบภาคเกษตรกรรม อาชพหลกทสาคญของประชากร คอ การทาสวนยางพารา ทานา ทาสวนมะพราว ไมผล ปาลมน ามน การประมง และการเลยงสตว รายไดประชากรเฉลยตอคนตอป เทากบ 73,451 บาท เปนอนดบท 11 ของภาคใต และอนดบท 34 ของประเทศ (สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน จงหวดนครศรธรรมราช, 2554)

ปจจบนจงหวดนครศรธรรมราชมวสาหกจชมชน มสมาชก จานวน 23,401 ราย และเครอขายวสาหกจชมชน จานวน 20 เครอขาย โดยจาแนกวสาหกจชมชนทจดทะเบยนแลว ออกเปน 2 กลม ดงน

1. กลมผลตสนคา ไดแก 1.1 การแปรรปและผลตภณฑอาหาร จานวน 234 วสาหกจชมชน 1.2 การผลตพช จานวน 340 วสาหกจชมชน 1.3 การผลตประมง จานวน 92 วสาหกจชมชน 1.4 การผลตปศสตว จานวน 148 วสาหกจชมชน 1.5 ผลตภณฑผาทอเสอผา จานวน 28 วสาหกจชมชน 1.6 การผลตปจจยการผลต จานวน 211 วสาหกจชมชน 1.7 ดอกไมประดษฐ จานวน 33 วสาหกจชมชน 1.8 เครองจกสาน จานวน 41 วสาหกจชมชน 1.9 เครองหนง จานวน 1 วสาหกจชมชน 1.10 เครองประดบ/อญมณ จานวน 5 วสาหกจชมชน 1.11 ผลตภณฑสมนไพร จานวน 29 วสาหกจชมชน 1.12 เครองไม/เฟอรนเจอร จานวน 19 วสาหกจชมชน 1.13 ของชารวย/ของทระลก จานวน 16 วสาหกจชมชน 1.14 เครองปน จานวน 2 วสาหกจชมชน 1.15 เครองดม จานวน 39 วสาหกจชมชน 1.16 สงประดษฐจากโลหะ จานวน 3 วสาหกจชมชน 1.17 การผลตสนคาอน ๆ จานวน 27 วสาหกจชมชน

3

 

2. กลมใหบรการ ไดแก 2.1 รานคาชมชน จานวน 35 วสาหกจชมชน 2.2 ออมทรพยชมชน จานวน 170 วสาหกจชมชน 2.3 การทองเทยว จานวน 22 วสาหกจชมชน 2.4 การบรการดานสขภาพ จานวน 13 วสาหกจชมชน 2.5 ซอมเครองจกรกล จานวน 3 วสาหกจชมชน 2.6 บรการอน ๆ จานวน 106 วสาหกจชมชน

ขอ มลจากการสารวจใน เ บองตนพบว า วสาหกจ ชมชนหลายแหงในจงหวดนครศรธรรมราชยงขาดการวางแผนการดาเนนงาน การควบคมภายในทด และการบนทกบญชทถกตองเหมาะสม ทาใหขาดขอมลทสามารถนาไปใชเพอการบรหารและจดการธรกจชมชนได การดาเนนธรกจของวสาหกจชมชนทมประสทธภาพจงเกดขนไดยาก เ นองจากการพฒนาประสทธภาพในการดาเนนธรกจจาเปนอยางยงทจะตองมระบบบญชทเหมาะสม เพอใชเปนเครองมอในการควบคมดแลและพฒนาธรกจใหเกดประสทธผลตอไป

จากปญหาทเกดขน ผศกษาจงมความสนใจทจะศกษาปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช โดยคาดหวงวาขอคนพบทไดจากการคนควาอสระครงนจะสามารถนาไปเปนแนวทางในการวางแผนการพฒนาวสาหกจชมชนของหนวยงานทรบผดชอบ โดยนาสภาพปญหาทเกดขนจรงไปประกอบการวางแผนเพอพฒนาใหการจดทาบญชของวสาหกจชมชน จงหวดนครศรธรรมราชมความถกตองเหมาะสม ซงสามารถใชเปนเครองมอในการควบคมดแลการเงนและธรกจใหมประสทธภาพ สามารถเขาถงแหลงเงนทน สรางผลตอบแทนทมนคงแกสมาชกและอานวยประโยชนแกชมชนใหมความเขมแขงตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยงอยางย งยนตอไป

1.2 วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาสภาพการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช 2. เพอศกษาปญหาและอปสรรคการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวด

นครศรธรรมราช

4

 

1.3 สมมตฐานการวจย 1. ระดบการศกษาของผจดทาบญชมความสมพนธกบปญหาและอปสรรคในการจดทา

บญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช 2. สาขาวชาทศกษาของผจดทาบญชมความสมพนธกบปญหาและอปสรรคในการจดทา

บญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช 3. ประสบการณในการทางานของผจดทาบญชมความสมพนธกบปญหาและอปสรรคใน

การจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช 4. การฝกอบรมของผจดทาบญชมความสมพนธกบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

ของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช 1.4 ขอบเขตของการวจย

ขอบเขตดานเนอหา การคนควาอสระในครงน มงศกษาปญหาและอปสรรคการจดทาบญชของวสาหกจชมชน

ในจงหวดนครศรธรรมราช ใน 4 ดาน ไดแก ดานความรความสามารถของผจดทาบญช ดานเอกสารและวธการทางบญช ดานความรวมมอและประสานงาน ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน

ขอบเขตดานพนท ศกษาเฉพาะวสาหกจชมชนในพนทจงหวดนครศรธรรมราช ขอบเขตดานเวลา ศกษาในชวงเดอนมกราคม – กมภาพนธ พ.ศ. 2555 ตวแปรทใชในการศกษา ตวแปรอสระ คอ สถานภาพสวนบคคล ไดแก ระดบการศกษา สาขาวชาทศกษา

ประสบการณในการทางาน การฝกอบรม ตวแปรตาม คอ ปญหาและอปสรรคการจดทาบญช ไดแก ดานความรความสามารถของ

ผจดทาบญช ดานเอกสารและวธการทางบญช ดานความรวมมอและประสานงาน ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน

5

 

1.5 คาจากดความในการวจย วสาหกจชมชน หมายถง กจการของชมชนเกยวกบ การผลตสนคา การใหบรการ หรอการอน ๆ

ทดาเนนการโดยคณะบคคลทมความผกพน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว ไมวาจะเปนนตบคคลในรปแบบใดหรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายไดและเพอการพงพาตนเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน ทงน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศกาหนด ในจงหวดนครศรธรรมราชทจดทะเบยนวสาหกจชมชนกบกรมสงเสรมการเกษตร

ผจดทาบญช หมายถง ผจดทาเอกสารและวธการทางบญช ไดแก 1. บนทกรายการบญชลงสมดรายวนซอ รายวนขาย รายวนรบ รายวนจายและรายวนทวไป 2. การผานรายการจากสมดรายวนขนตนไปสมดบญชแยกประเภท 3. การจาแนกรายการสนทรพย 4. การจาแนกตนทนการผลตออกจากคาใชจายในการขายและบรหาร 5. การตรวจสอบยอดคงเหลอของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงาน

1.6 กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ (Independent Variables)

ตวแปรตาม (Dependent Variables)

สถานภาพสวนบคคล - ระดบการศกษา - สาขาวชาทศกษา - ประสบการณในการทางาน - การฝกอบรม  

ปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญช 

- ดานความรความสามารถ ของผจดทาบญช - ดานเอกสารและวธการทางบญช - ดานความรวมมอและประสานงาน - ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน  

6

 

1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทาใหทราบถงสภาพการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช 2. ทาใหทราบถงปญหาและอปสรรคการจดทาบญชของวสาหกจชมชนใน

จงหวดนครศรธรรมราช 3. สามารถนาผลทไดจากการศกษาไปเปนแนวทางในการวางแผนการพฒนาวสาหกจ

ชมชนของหนวยงานทเกยวของ

 

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาเรองปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชน จงหวดนครศรธรรมราช ผศกษาไดพจารณาเลอกแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของเพอประกอบในการคนควาอสระ ดงน

1. แนวคดเกยวกบวสาหกจชมชน 2. แนวคดเกยวกบการบญช 3. แนวคดเกยวกบการเงนการบญชของวสาหกจชมชน : กลมผผลตสนคา 4. แนวคดเกยวกบความรความสามารถของนกบญช 5. แนวคดเกยวกบการประสานงาน 6. งานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคดเกยวกบวสาหกจชมชน ความหมายของวสาหกจชมชน กรมสงเสรมการเกษตร (2548: 2) ไดใหคานยามคาวา วสาหกจชมชน (Small and Micro

Community Enterprise - SMCE) หมายถง การประกอบการขนาดเลกและขนาดจว เพอจดการทนของชมชนอยางสรางสรรค เพอการพงพาตนเองและความเพยงพอของครอบครวและชมชน ทน ในทนไมไดหมายถงแตเพยงเงน แตรวมถงทรพยากร ผลผลต ความร ภมปญญา ทนทางวฒนธรรม และทนทางสงคม (กฎเกณฑทางสงคมทรอยรดผคนใหอยรวมกนเปนชมชน เปนพนองไวใจกน) ใหเกดประสทธภาพและยงยน ยงประโยชนใหชมชนผเปนเจาของวสาหกจนนเปนหลก

วสาหกจชมชน หมายถง การประกอบการ ซงรวมถงกระบวนการคด การจดการผลผลต และทรพยากรทกขนตอนโดยมภมปญญาขององคกรชมชนหรอเครอขายขององคกร ชมชน เพอพฒนาเศรษฐกจสงคมและการเรยนรของชมชน ซงมไดมเปาหมายเพยงเพอการสรางกาไรทางการเงนเพยงอยางเดยว แตรวมถงกาไรทางสงคม ไดแก ความเขมแขงของชมชนและความสงบสขของสงคมดวย (วชต นนทสวรรณ, 2547 : 28)

8

 

วสาหกจชมชน คอ การประกอบการโดยชมชนทมสมาชกในชมชนเปนเจาของปจจยการผลตท งดาน การผลต การคา และการเงน และตองการใชปจจยการผลตนใหเกดดอกผลท งทางเศรษฐกจและสงคม ดานเศรษฐกจ คอ การสรางรายไดและอาชพ ดานสงคม คอ การยดโยงรอยรดความเปนครอบครวและชมชนใหรวมคด รวมทา รวมรบผดชอบ แบงทกขแบงสขซงกนและกน โดยผานการประกอบกระบวนการของชมชน (ณรงค เพชรประเสรฐ และพทยา วองกล, 2545 : 38 - 39)

สาหรบความหมายของวสาหกจชมชนตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548 นน วสาหกจชมชน หมายความวา กจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคาการใหบรการ หรอการอน ๆ ทดาเนนการโดยคณะบคคลทมความผกพน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว ไมวาจะเปนรปนตบคคลในรปแบบใดหรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายไดและเพอการพงพาตนเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน ทงน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชนประกาศกาหนด

9

 

การจดตงวสาหกจชมชน

ภาพท 2.1 แผนผงการจดตงวสาหกจชมชน ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดเพชรบร (http://it1.cpd.go.th/petchburi)

เกษตรกร เกษตรกร เกษตรกร เกษตรกร เกษตรกร เกษตรกร

เกษตรกรหมบาน  เกษตรกรหมบาน เกษตรกรหมบาน 

รวมกนจดตง

วสาหกจชมชน

ตาบล...........

ดาเนนธรกจ

โรงสขาว แปรรปผลไม  โรงงานนาปลา ฯลฯ 

10

 

จากภาพท 2.1 การจดตงวสาหกจชมชนเรมตนจากการท เกษตรกรในตาบลรวมตวกนโดยความสมครใจ เพอจดตงเปนวสาหกจชมชนระดบตาบล โดยมจดมงหมายเพอดาเนนกจกรรมรวมกน และชวยเหลอซงกนและกนในการประกอบการวสาหกจชมชน มคณะผจดต งจดทาบญชรายชอผเขารวมกนจดตงและแจงความประสงคขอจดตงเปนวสาหกจชมชนตอสหกรณจงหวดโดยผานศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล ผเขาชอจะรวมกนจดตงวสาหกจชมชน มการนดประชมชแจงการจดตง และจดทาใบสมครและจดทาทะเบยนสมาชกมการจดประชมใหญวสาหกจชมชน เพอพจารณากาหนดกตกา หรอแนวทางปฏบตของวสาหกจชมชนขนใชและระดมทนรวมกนเปนคาหน

ลกษณะของวสาหกจชมชน จากความหมายของวสาหกจชมชนขางตนนน วสาหกจชมชนจงมลกษณะทสาคญอย

7 อยางดวยกน ซงถอเปนองคประกอบของวสาหกจชมชน คอ (สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน, 2548 : 2)

1. ชมชนเปนเจาของกจการเอง แตอยางไรกด คนนอกอาจมสวนรวมโดยอาจมการถอหนไดเพอการมสวนรวม รวมมอ และใหความชวยเหลอ แตไมใชหนใหญทาใหมอานาจในการตดสนใจ

2. ผลผลตมาจากกระบวนการในชมชน ซงอาจจะนาวตถดบบางสวนมาจากภายนอกไดแตเนนการใชทรพยากรในทองถนใหมากทสด

3. รเรมสรางสรรคเปนนวตกรรมของชมชน เพอการพฒนาศกยภาพของชมชนซงมความรภมปญญา หากมกระบวนการเรยนรทเหมาะสมเกดมความเชอมนในตวเองกจะรเรม สรางสรรคสงใหม ๆ ไดโดยไมเอาแตเลยนแบบหรอแสวงหาสตรสาเรจ

4. มฐานภมปญญาทองถนผสมผสานกบภมปญญาสากล ฐานภมปญญาทองถนเปนฐานทนทสาคญ เปนการสบทอดภมปญญาทองถน โดยปรบประยกตใหทนสมย ผสมผสานกบความรภมปญญาสากลหรอจากทอน

5. มการดาเนนการแบบบรณาการเชอมโยงกจกรรมตาง ๆ อยางเปนระบบ ไมใชทาแบบโครงการเดยว คลายกบปลกพชเดยว แตเปนการทาแบบวนเกษตร คอ มหลาย ๆ กจกรรมประสานผนกพลง (synergy) และเกอกลกน (cluster)

6. มกระบวนการเรยนรเปนหวใจหลก การเรยนรคอหวใจของกระบวนการพฒนา วสาหกจชมชน หากไมมการเรยนรกจะมแตการเลยนแบบ การหาสตรสาเรจโดยไมมความคดสรางสรรคใหม ๆ หากไมมการเรยนรกจะไมมวสาหกจชมชนบนฐานความร แตบนฐานความรสก

11

 

ความอยาก ความตองการตามทสอในสงคมกระตนใหเกด ทาใหความอยากกลายเปนความจาเปนสาหรบชวตไปหมด

7. การพงตนเองคอเปาหมายอนดบแรกและสาคญทสดของวสาหกจชมชน ประเภทของวสาหกจชมชน

ในการแบงประเภทของวสาหกจชมชน สามารถมองไดหลายมต กลาวคอ แบงตามลกษณะการประกอบการเปนหลก และแบงตามการจดระดบและขนตอนการพฒนาการประกอบการของวสาหกจชมชน

การแบงตามลกษณะการประกอบการเปนหลก สามารถแบงออกได 2 ประเภท ดงน (ดวงเดอน สมวฒนศกด, 2548 : 10)

1. วสาหกจชมชนพนฐานเปนการผลตเพอการใชในทองถนเปนหลก ซงมอย 5 อยาง คอ ขาว อาหาร สมนไพร ของใช ปย ซงอยในขดความสามารถของชาวบานทวไปจะทาได เปนของตองกนตองใชประจาวน มมลคามากกวาครงของคาใชจายทงปของ แตละครวเรอน แตชาวบานทวไป ไมวาอยใกลเมองหรอไกลเมองตางกซอกนซอใช

2. วสาหกจชมชนกาวหนา เปนวสาหกจชมชนทสามารถนาออกสตลาดใหญ ไดเพราะมลกษณะเฉพาะตว มเอกลกษณทองถน บางอยางอาจมสตรเดดเคลดลบหรอคณภาพดในระดบมาตรฐาน สามารถแขงขนกบผลตภณฑหรอสนคาทวไปได หนงตาบลหนงผลตภณฑ กคอหนงในวสาหกจชมชนกาวหนา

สวนการแบงตามการจดระดบและขนตอนการพฒนาการประกอบการของวสาหกจชมชน สามารถแบงออกได 2 ประเภท ดงน (ดวงเดอน สมวฒนศกด, 2548 : 10)

1. ระดบครอบครว คอ วสาหกจชมชนแบบพงตนเอง เปนการประกอบกจกรรมเพอกนใชในครอบครว เพอทดแทนการพงพาจากภายนอก เชน การแปรรปผลผลตทางการเกษตรไวใชกนในครอบครว

2. ระดบชมชนและเครอขาย คอ วสาหกจชมชนแบบพอเพยง เปนการประกอบกจการ โดยกลม เพอตอบสนองการอปโภคบรโภคในชมชนและเครอขาย ซงสามารถทจะพฒนาใหเปนวสาหกจชมชนแบบกาวหนาได เพอทจะแขงขนกบผลตภณฑหรอสนคาทวไปได

ทงนการประกอบการวสาหกจชมชนไมไดเนนเพอกาไรสงสด แตจะเนนทการลดคาใชจาย การสรางรายไดใหแกสมาชกและคนในชมชนใหพงพาตนเองไดอยางย งยน

12

 

ความแตกตางของวสาหกจชมชนกบสงทชมชนทามากอน วสาหกจชมชนน นเปนเรองเกาแตนามาคดใหม มการทาอยางมแบบแผน มระบบ ม

ขนตอน เรมตนจากการเรยนร การคดกอนแลวคอยลงมอทา วสาหกจชมชนเนนความรวมมอในการทากจกรรมเพอใหสามารถพงพาตนเองได แตกตางจากอตสาหกรรมชมชนและธรกจชมชนซงเนนทกระบวนการผลต การแปรรป การบรหารจดการ ท มงสตลาดใหญ (สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน, 2548 : 2)

วสาหกจชมชนเปนระบบทมความหลากหลายของกจกรรม เปนกระบวนการสรางสรรคทางเศรษฐกจและสงคมของชมชน เปนการประกอบการบนพนฐานของการใชความร ภมปญญา วฒนธรรมและทรพยากรทมอยในชมชนอยางรคณคา เพอการพงพาตนเองของครอบครวชมชนและระหวางชมชน โดยมงประโยชนทางสงคมแกชมชนมากกวาการแสวงหากาไรสงสด และมงตอการรกษาระบบนเวศนของสงคมโดยรวม ถาเปรยบกบอตสาหกรรมชมชนและธรกจชมชนกบการทาการเกษตร กคลายกบการปลกพชเชงเดยว ขณะทวสาหกจชมชนจะคลายกบการปลกพชผสมผสาน

นอกจากน วสาหกจชมชนจะเนนในเรองของวธคดและกระบวนการเรยนรมากทสด ปญหาทผานมาของชมชนนนมปญหาเรองวธคดมากกวาวธทา ชมชนสามารถผลตไดมากมาย แตขายไมออก ขาดทน หาตลาดไมได เพราะเรมตนจากวธทา จากสตรสาเรจ จากการเลยนแบบ การทาวสาหกจชมชนนน จงควรเรมตนจดทาเพอใหพอกนพอใชกอนแลวคอยพฒนาไปสการจดการเชง ธรกจ เมอพอเพยงและพงตนเองไดกสามารถผลตใหเหลอเผอตลาดได และการคดจะนาผลผลตออกสตลาดนนตองเปนผลตภณฑทมเอกลกษณทองถน ทมาจากการรจกใชประโยชนจากความหลากหลายทางชวภาพหรอทรพยากรในทองถนบวกกบความคดสรางสรรคและเทคโนโลยสมยใหมทเหมาะสม โดยควรเรมจากเลกไปหาใหญเพอทจะสรางรากฐานเศรษฐกจชมชนใหเขมแขงโดยทากนทาใชกอน ทาทดแทนสงทจะตองซอใหไดมากทสด หากตองการทจะนามาผลตเปนผลตภณฑออกสตลาด กควรเรยนรการจดการ และกลไกทางการตลาดใหด ไมหวงพงพาตลาดเปนหลก แตควรพงตนเองและพงพากนเองใหไดมากทสด (กรมสงเสรมการเกษตร, 2548 : 2)

วสาหกจชมชนกบการขบเคลอนเศรษฐกจชมชน วสาหกจชมชนเปนกจกรรมทางเศรษฐกจทจะชวยขบเคลอนเศรษฐกจชมชน โดยนาเอา

เศรษฐศาสตรชมชนหรอเศรษฐกจพอเพยงมาใชอยางตอเนองและเปนระบบ ยกตวอยางเชน ในตาบลหนง วสาหกจชมชน 20 - 30 อยาง และทาการผลตเพอบรโภคในทองถน ลดการซอจากภายนอกลงไดประมาณหนงในส วสาหกจชมชนทตอบสนองความจาเปนพนฐานและวงจรชวตของชมชนจะทาใหเกด ระบบเศรษฐกจชมชน ระบบทพงพาตนเองได ชมชนมรายรบมากกวารายจายผลตอาหารและ

13

 

ปจจยพนฐานไดเอง ถาไมมวสาหกจชมชน ไมมเศรษฐกจชมชน ชมชนกไดแตรอรบความชวยเหลอจากรฐหรอจากภายนอก ตองขนอยกบคนอนพงตนเองไมได กลายเปนระบบอปถมภทชมชนตองพงพาคนอนตลอดไป ยกตวอยาง ตาบลไมเรยง อาเภอฉวาง จงหวดนครศรธรรมราช ปลกยางเปนหลกและทาสวนผลไมบาง มรายไดจากการปลกยางและสวนผลไมปละประมาณ 100 ลานบาท มรายจายประมาณ 200 ลานบาท ทาใหอยในวงวนของหนสนทเพมขนทกป (เสร พงศพศ และสภาส จนทรหงษ, 2548 : 15) แตวนนชาวบานเหลานไดเรยนร ไดเขาใจสภาพชวตความเปนอยของตนเองดขน ไดรวาทาไมตองเปนหนมากขนาดนน จงตดสนใจทาแผนวสาหกจชมชนจากททาเรมตน 2 - 3 อยางมาเปน 60 อยางในปจจบน มการจดระบบชมชนใหมโดยใชทนของชมชนใหมากทสด ทาใหเกดระบบอาหาร ระบบของใช ระบบทน ระบบการผลต ระบบการจดการการผลตและระบบตลาดขนมา โดยระบบตาง ๆ เหลานมกจกรรมตาง ๆ เชน โรงงานยาง การเลยงไก กบ ปลา การปลกผก สมนไพร ยาสระผม ปย นาหมกชวภาพ ทงนยงไมไดรวมกบการทองเทยวชมชนและกจกรรมดานสขภาพตาง ๆ ซงตาบลไมเรยงกาลงพฒนาเรมตนมาพรอม ๆ กน เหลานถอวาอยในระบบและวถชมชนทพวกเขากาหนดเองและใหชมชนไดเปน ศนยกลางของการพฒนา

ทนของวสาหกจชมชน ทนของวสาหกจชมชนนนมทงทนทเปนเงน ทนทเปนทรพยากรธรรมชาต ดน นา ปา ทนท

เปนผลผลต ทนความร ภมปญญา ทกษะตาง ๆ วฒนธรรม ทนทางสงคม หรอความเปนพนอง ความไวใจกนของชมชน เครอขายความสมพนธของสมาชกชมชนวสาหกจชมชนจะใชทนตวเองเปนหลก แตกไมปฏเสธเงนจากภายนอก เพยงแตรบเงนทนจากภายนอกบนพนฐานความคดใหม คอ การพงตนเอง พงทนทตนเองมเปนหลก โดยเงนทนจากภายนอกจะเขาไปสมทบทนของชมชน ในขณะทชมชนมทรพยากร ความร มปญญาและอน ๆ ซงตเปนเงนหรอประเมนคาไมได แตในกรณทชมชนมความตองการเพมทนเพอลงทนในวสาหกจชมชน โดยสามารถไปขอกจากธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ซงธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตรไดจดงบประมาณไวถง 10,000 ลานบาท (ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร, 2549) เพอรองรบวสาหกจชมชนหรอกองทนตาง ๆ ทมนโยบายการชวยเหลอการประกอบการวสาหกจชมชน

14

 

การจดการการผลตและการตลาดของวสาหกจชมชน การจดการการผลตและการตลาดเปนเรองทชมชนตองเรยนร โดยเรยนรวาจะจดการอยางไรใหชมชนมารวมกนวางแผนการผลต การตลาด การบรโภครวมกน ไมใชตางคนตางทา และในทสดกทาซ ากนผลตลนเกนและขายไมออก ชมชนตองสรางวงจรเศรษฐกจชมชนขนมาใหม เชอมโยงทกเรองททาได อาหาร ขาวของเครองใช และทาแบบประสานพลงใหเกดผลทวคณ ไมใชทาเพอแขงขนกนขาย เหมอนทากลวยฉาบทงตาบล ทาแชมพทกหมบาน หรอคนปลกขาวกปลกไดขาวมากเอาไวกนสวนหนง ทเหลอกขายใหกบพอคา พอคากเอาไปแปรรปแลวเอาขาวสารกลบไปขายในหมบาน คนปลกขาวขายขาวเปลอกราคาถก แตคนซอขาวสารกลบซอขาวในราคาแพง

ในการทจะทาตลาดของวสาหกจชมชนนน ตองมเปาหมายในการผลตกอนวา ตองการทาการผลตเพอบรโภคภายในครอบครว ในชมชนหรอระหวางชมชน ทาการผลตใหเพยงพอตอความตองการและจดการผลผลตใหไดกอน ถาผลผลตนนไปไดดแลวจงคอยเพมปรมาณการผลตหรอหากวาผลตภณฑบาง ตวในชมชนน นมความโดดเดนมคณภาพ มลกษณะเฉพาะตวพอทนาออกไปจาหนายสทองตลาดได ก เปนเ รองของกลไกการตลาดทตองการผลตภณฑทม คณภาพ มลกษณะเฉพาะ ซงตลาดวสาหกจชมชนนน แบงไดเปน 3 ประเภท ดงน (ดวงเดอน สมวฒนศกด, 2548 : 12) 1. ตลาดพอเพยง หมายถง ตลาดทองถน ตลาดภายในชมชนและระหวางชมชน หรอในเครอขาย 2. ตลาดผกพน หมายถง ตลาดทมการตกลงหรอเซนสญญาซอขายระหวางองคกร หนวยงานนอกชมชน เชน โรงพยาบาลหนงตกลงซอขาวกลองจากชมชนปหนง 10 ตน รฐวสาหกจแหงหนงตกลงซอผาฝายทอมอจากชมชนปละ 10,000 เมตร เพอใหพนกงานตดชดใสวนศกร เปนตน 3. ตลาดทวไป หมายถง ตลาดทตองแขงขนกบคนอน ในเมอง หรอสงออกไปตางประเทศ

ความพรอมของชมชนเพอการทาวสาหกจชมชน ความพรอมของชมชนเพอการทาวสาหกจชมชนนน อยางนอยตองมคณสมบตของชมชนทมจดแขง 3 อยาง (สานกงานเกษตรจงหวดสราษฎรธาน, 2548 : 8) กลาวคอ 1. ความหลากหลายทางชวภาพ เปนชมชนทยงมปา มดน นา ธรรมชาต ทมากดวยสงทมคณคาตอชวต เปนอาหาร เปนยา เปนของใชตาง ๆ ถาหากคนใหพบคณคา สงเหลานนกจะมมลคา ดแตหญาแหวหม หญาคา หญาแพรก ซงคนยคใหมวนนเรยกกนวา “วชพช” และพยายาม

15

 

ทาลายดวยสารเคมกลวนมคณคาเปนยาอายวฒนะ เปนยาขบปสสาวะ ลดความดน สามารถใชแทนยาสมยใหมได 2. ภมปญญาของทองถน แมวาในปจจบนเรองภมปญญาของทองถนจะหายไปพรอมกบคนรนเกา แตกยงมเหลออยไมนอย รจกคนหานามาประยกตและผสมผสานกบความรใหม ๆ ในปจจบนกอาจจะไดสงทมคณคาและมลคา 3. เครอขายของความสมพนธระหวางผคนในชมชน คนในชมชนนนตองมความรวมมอรวมใจกนจดการองคกรชมชนและเครอขาย สามารถพงพาอาศยกน รวมกนจดการทรพยากร ผลผลตตาง ๆ แบงกนผลตและรวมกนบรโภค เปนชมชนพงตนเองได

เครอขายวสาหกจชมชน คาวา “เครอขายวสาหกจชมชน” มความหมายหลายอยางตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน เครอขายวสาหกจชมชน หมายถง กลมคนทรวมตวกนเปนองคกรชมชนเพอประกอบการวสาหกจชมชน ในขณะทชาวบานทวไปและองคกรพฒนาเอกชนใชคานเพอหมายถง องคกรชมชนตาง ๆ ทสมพนธกนเปนเครอขาย แมจะมความหมายตางกน แตเนอหาสาคญอนเดยวกน คอ ความสมพนธระหวางคนหรอองคกรในทองถน ซงเกดขนเพราะมคนเชอมโยงเครอขาย เครอขายวสาหกจชมชนนนม 2 ประเภท คอ (สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน, 2548) (1) เครอขายภายใน เปนเครอขายทมการจดการความสมพนธในระดบหมบาน ตาบล และ (2) เครอขายภายนอก เปนเครอขายทมความสมพนธในระดบอาเภอ จงหวด ภาค แตเนองจากระบบโครงสรางสงคมสมยใหมไมคอยเออใหคนในชมชนมความ สมพนธกนเหมอนเมอกอน คนในหมบานเดยวกนไปมาหาส ชวยเหลอเกอกลกน พงพาอาศยธรรมชาต ไมตองออกไปหากนไกล ๆ ทาใหคนใกลชดกน วนนสถานการณเปลยนไป จาเปนตองมคนเชอมคน เชอมองคกร เพอใหผคนมความสมพนธกนและชวยเหลอซงกนและกนเหมอนทเคยทาในอดตแตตางกนในรปแบบ ซงตองพฒนาใหเหมาะสมตอไป

เครอขายวสาหกจชมชนมความสาคญมาก ถามคนรวมกนตงเปนองคกรในชมชนและเชอมโยงกนในตาบลหรอระหวางตาบลก จะเกดพลง ถามการจดการทดกจะทาใหวสาหกจชมชนมความเขมแขง เพราะจะมการจดการเรองการผลต การบรโภค ใครจะผลตอะไร จดการอยางไร ถามเครอขายกวางกจะทาใหจดการการผลตหลายอยางไดคลองตว เชน ปลกผกแคไมกแปลงกกนไดทงหมบาน ถาปลกผกกนหลายคนกคงตองมตลาดทกวางกวา ซงในกรณนตลาดเครอขายจะชวยไดมาก ทาใหปลกผก เลยงสตว ผลตปย และอยางอนไดปรมาณมากและราคากจะถกลง ในปหนง ๆ แตละตาบลใชจายในเรองของขาวปลาอาหาร เครองดม ของใช ปยตาบลละกวา 50 ลานบาท บางแหง

16

 

มากกวา 100 ลานบาท ถามการจดการดตลาดทองถนกจะเปนของชมชน วสาหกจชมชนทดชาวบานจะเปนคนกาหนดราคาเองได โดยไมตองไปถามพอคาวาจะซอเทาไร ตลาดวสาหกจชมชน ดงนน ชมชนจงควรเปนผกาหนดราคาเอง

วสาหกจชมชนกบโครงการตาง ๆ ของรฐ วสาหกจชมชนน นเกยวของกบโครงการของรฐบาลทไดดาเนนการมา แลวอยางเชน โครงการหนงตาบลหนงผลตภณฑ หรอโครงการกองทนหมบานและชมชนเมอง 1 ลานบาท โครงการพกชาระหน กลาวคอ เนองจากการคดและการจดการวสาหกจชมชนทาใหชมชนมระบบการคด การจดการทชดเจน แยกแยะไดวาอะไรทาเพอกน เพอใชสนคาอะไรดพอทจะเอาออกสตลาดใหญแลวเรยกผลตภณฑทชาวบาน มความภาคภมใจในการนาเสนอสตลาดใหญวา “หนงตาบลหนงผลตภณฑ” ในแงของการจดการกองทนชมชน เงนกองทนหมบาน 1 ลานบาท เปนแนวทางทชมชนสามารถนาไปเสรมความเขมแขงของชมชนไดอยางม ประสทธภาพ ขณะเดยวกนการขาดการจดการกองทนทด ขาดความร ความเขาใจ มงเนนเพยงแตการเพมรายได อาจกอใหเกดหนสนเปนปญหาทจะตามมา ดงนน การจดระเบยบเศรษฐกจใหมของชมชน เรยนการรจกตนเอง ชมชน โลก รวมไปจนถงการพฒนาศกยภาพ ดวยการจดการอยางพอเพยง ทาใหสามารถลดรายจายและมรายไดสงขน ในกรณทเปนหนระบบการจดการนสามารถทจะแบงรายไดทเพมขนไปใช หนได (เสร พงศพศ และสภาส จนทรหงษ, 2548 : 21 - 22)

แนวทางการดาเนนการสงเสรมวสาหกจชมชน จากพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548 ไดกาหนดใหกรมสงเสรมการเกษตร

เปนแกนกลางในการดาเนนการสงเสรมวสาหกจ ชมชน โดยกรมสงเสรมการเกษตรมหนาทเปนผใหการรบรองสถานภาพของวสาหกจ ชมชนและเครอขาย และเปนสานกงานเลขานการ คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน มบทบาทหนาท 3 สวนดวยกน คอ (1) เปนหนวยงานในการรบจดทะเบยน/เพกถอนวสาหกจชมชนและเครอขาย และเลกกจการ (2) เปนสานกงานเลขานการ คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน และ (3) ดาเนนการใหเกดการสงเสรมสนบสนนวสาหกจชมชนและเครอขายอยางครบวงจร และเปนเอกภาพ โดยแนวทางในการสงเสรมวสาหกจชมชน มดงน (กรมสงเสรมการเกษตร, 2548 : 17)

17

 

1. การสงเสรมวสาหกจชมชนและเครอขายจะดาเนนการในลกษณะของการ บรณาการทงภายในหนวยงานและรวมกบภาคภาคทกภาคสวน เพอรวมกนสงเสรมและสนบสนนใหชมชนมความเขมแขงและพงตนเองได โดยมกรมสงเสรมการเกษตรทาหนาทเปนแกนกลาง เพอใหเกดการรวมพลง ในการขบเคลอนการทางานรวมกบภาคตาง ๆ 2. การยนขอจดทะเบยนวสาหกจชมชนและเครอขาย จะเปนไปโดยความสมครใจและความพรอมของชมชน โดยไมไดตงเปาหมายจานวนวสาหกจชมชนทจะตองมายนจดทะเบยนในแตละป แตสงสาคญ คอ จะตองสรางความเขาใจใหประชาชนและชมชนไดรบทราบถงสทธประโยชน วธการและขนตอนในการขอจดทะเบยนวสาหกจชมชน ตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548 อยางทวถง 3. เจาหนาทในภาครฐ และเอกชนทกภาคสวนทเกยวของควรมบทบาทเปนผเชอมประสานกบวสาหกจ ชมชนในเรอง การเชอมประสานเพอใหเกดการเรยนร (facilitator) การเชอมประสานเพอใหเกดกระบวนการเปลยนแปลง (catalyst) และการเชอมประสานเพอใหเกดเครอขาย (networker) 4. การสงเสรมวสาหกจชมชนจะมงเนนสงเสรมกระบวนการเรยนรและ พฒนาศกยภาพของชมชนในการบรหารจดการทนของชมชน ท งทเปนเงน ทรพยากร ภมปญญาและวฒนธรรมเพอการพงพาตนเอง และเกอหนนกจการของชมชนมากกวาสนบสนนในรปของปจจยและเงนใหเปลา แกชมชน 5. พฒนาระบบขอมลวสาหกจชมชน และเครอขาย เพอใหเกดการเชอมโยงขอมลขาวสารและความรในระหวางวสาหกจชมชนและ เครอขาย และเชอมโยงขอมลระหวางวสาหกจชมชนกบหนวยงานสนบสนนทเกยวของ 6. พฒนาวสาหกจชมชนตนแบบในทกจงหวดในป พ.ศ. 2548

ประโยชนทไดรบจากการจดทะเบยนวสาหกจชมชน การจดทะเบยนวสาหกจชมชนแลวตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548 จะทาใหไดรบประโยชน ดงน 1. เกดการรวมตวกนของคนในชมชนในการประกอบกจการในระดบชมชนเปน วสาหกจชมชนและเครอขายวสาหกจชมชนทไดรบการรบรองตามกฎหมาย 2. มสทธในการขอรบการสงเสรมหรอสนบสนนความตองการทแทจรงจากคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน

18

 

3. มสทธในการไดรบการสงเสรมหรอการสนบสนนการพฒนากจการตาม มาตรการทคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชนจดใหม คอ วสาหกจชมชนระดบปฐมภม ซงมการประกอบกจการอยางครบวงจร ทาใหวสาหกจชมชนทมความเขมแขงและพงพาตนเองไดแลวไดมการพฒนาท สงขน วสาหกจชมชนประสงคจะรวมตวกนจดต งเปนเครอขายวสาหกจชมชนหรอ ดาเนนการจดตงเปนองคกรธรกจใด ๆ การพฒนามาตรฐานคณภาพผลตภณฑ และมการประสานงานหนวยงานทเกยวของ เพอการสงเสรมสนบสนนเกยวกบเงนทน การจดการฝกอบรมและถายทอดความรทเปนประโยชนและเปนไปตามความตองการ ของวสาหกจชมชน รวมทงแกไขกฎหมายระเบยบขอบงคบทอปสรรคตอการดาเนนงานและนาไปส ระบบเศรษฐกจชมชนทเขมแขง พงพาตนเองไดและพรอมสาหรบการพฒนาเพอทจะแขงขนทางการคาในอนาคต 2.2 แนวคดเกยวกบการบญช

ความสาคญของการบญช การบญช ถอวาเปนกระบวนการบนทกขอมลตวเลขของกจกรรมตางๆ ทดาเนนภายใน

องคกร โดยการจดทาขนอยางเปนระบบ เพอรายงานใหทราบถงฐานะและความเปนไปของธรกจ เปาหมายความสาคญของการบญช คอ การใหสามารถรบรมลคาทแทจรงของสงตาง ๆ ทงสนทรพย หนสน ตลอดจนรายได คาใชจาย เพอใหฝายตาง ๆ ทงบคคลภายนอก และภายในองคกรสามารถนาขอมลทจดทาไปใชในการตดสนใจอยางมประสทธภาพ (ฉตรรชดา วโรจนรตน 2549 : 12 )

ธรกจจะประสบความสาเรจมากนอยเพยงไร ขนอยกบการบรหารงานและการตดสนใจของผบรหาร ซงการตดสนใจดงกลาว ตองอาศยขอมลทจาเปนทงภายในและภายนอก ขอมลภายในทสาคญมากสาหรบผบรหาร คอ ขอมลทางการบญช เนองจากทาใหผบรหารสามารถทราบฐานะการเงนและผลการดาเนนงานตลอดจนสามารถนาขอมลทไดมาเปรยบเทยบกบอดตและประเมนความเปนไปไดในอนาคตของกจการ

ลกษณะหนาททางการบญช 1. การจดบนทก เปนการนารายการทางการเงนทเกด บนทกในสมดบนทกรายการประจาวนตามรปแบบ วธการทกาหนด เพอทราบขอมลทางการเงนทเกดขนในแตละวน

2. การจดหมวดหม เพอความสะดวกตองนารายการทจดบนทกประจาวนจดหมวดหมตามประเภทรายได คาใชจาย ทาใหทราบรายการทเกดขนแตละประเภทมอะไรบาง

3. การสรป การทารายการทจดบนทก และจดหมวดหมมาสรปผล เพอวเคราะหผลการดาเนนงานวาเมอครบรอบเวลาบญชโดยปกตระยะเวลา 1 ป มผลการดาเนนงานกาไรหรอขาดทนเทาไร

19

 

4. การวเคราะหตความ เปนการนาขอมลมาสรปผล วเคราะหตความแสดงการเปรยบเทยบ ในรปอตราสวนรอยละ และเปรยบเทยบกบขอมลในอดต ตลอดจนวเคราะหการเปลยนแปลงในอนาคต

ประโยชนของขอมลทางการบญช การดาเนนธรกจขอมลทางการบญช ถอวาเปนสงจาเปนททาใหองคกร สามารถทราบผล

การดาเนนงานและฐานะการเงนของกจการ ตลอดจนใชสาหรบตดสนใจพฒนาระบบการทางานขอมลทางการบญช จงเปนสงสาคญ และมประโยชนตอบคคลหลาย ๆ ฝายในองคกรดงน

1. ตอบคคลภายในกจการ เปนบคคลภายในกจการ เพอนาขอมลใชไปตดสนใจ 1.1 ชวยใหเกดความสะดวกรวดเรวในการวเคราะห และสรปปญหา 1.2 ชวยเปนเครองมอวางแผน และควบคมการปฏบตงานตาง ๆ ทาใหการ

ตดสนใจอยางมประสทธภาพสงขน 2. ตอบคคลภายนอก เปนบคคลทไมไดมสวนรวมในการบรหารแตมสวนไดเสยกบ

กจการในฐานะผลงทน ผถอหน เจาหน หนวยงานของรฐ ลกษณะของขอมลจะเปนขอมลทผสามารถประเมนผลการดาเนนงานและฐานะการเงนของกจการได

2.1 ผลงทน ใชขอมลเพอตดสนใจวาจะลงทนกบกจการหรอไม มความเสยงมากนอยเพยงไร

2.2 เจาหน เพอดสภาพคลอง ความสามารถในการชาระหนของกจการหรอเพอตดสนใจวาควรใหกจการกยม หรอใหซอสนคาเงนเชอหรอไม

2.3 รฐ หนวยงานรฐใหเพอพจารณาวากจการเสยภาษถกตอง ครบถวนตามทกฎหมายกาหนดหรอไม

2.3 แนวคดเกยวกบการเงนการบญชของวสาหกจชมชน : กลมผผลตสนคา

การพฒนาประสทธภาพในการดาเนนธรกจของวสาหกจชมชนนนจาเปนอยางยงทจะตองมระบบบญชทเหมาะสม เพอใชเปนเครองมอในการควบคมดแลทางการเงนและพฒนาธรกจใหมประสทธภาพ ในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนนน มกรมตรวจบญชสหกรณทควบคม กากบดแลใหวสาหกจชมชนทกกลมมการจดทาบญชทเปนมาตรฐานเดยวกนภายใตโครงการพฒนาวสาหกจชมชนเพอพลกฟนธรกจสถาบนเกษตรกรผานกลไกทางบญช โดยมวตถประสงคเพอใหการสนบสนนและชวยเหลอทางดานบญชแกวสาหกจชมชน ซงประกอบดวยการบรการวางรปแบบบญช การสอนแนะการจดทาบญชและงบการเงน รวมท งสอนแนะการใชขอมลทางบญชในการ

20

 

บรหารธรกจ เปนการสงเสรมใหวสาหกจชมชนใหมการดาเนนงานทเปนระบบ (กลมสงเสรมพฒนาการบญชชมชน, 2553)

การปฏบตเบองตนเกยวกบการเงนการบญชวสาหกจชมชน ในการดาเนนกจกรรมของกลมวสาหกจชมชน ยอมตองมรายการเงนเกดขนใน แตละวน มากบาง นอยบาง และโดยทกลมฯ เปนของสมาชก ดาเนนกจกรรมตาง ๆ เพอประโยชนของสมาชกเปนสวนรวม จงจาเปนตองมแนวทางในการปฏบตเบองตนเกยวกบการจดการดานการเงนการบญช ดงตอไปน

1. การมอบหมายหนาทดานการเงนการบญช กลมฯ ควรมอบหมายใหมผรบผดชอบงานดานการเงน 1 คนและงาน

ดานบญช 1 คนเพอเปนการควบคมภายในดานการเงนการบญชทด 2. การจดทาเอกสารการรบเงน ทกครงทกลมฯ ไดรบเงนไมวาจะเปนการรบเงนรายการใด ๆ ตองจดทา

เอกสารการรบเงน คอ ใบเสรจรบเงนของกลมฯ และใหผรบเงนลงลายมอชอรบเงนดวยทกครง สาหรบการใชเอกสารการรบเงนใหใชเรยงตามลาดบเลขทและใชตอเนองไปจนกวาจะหมดเลมนน ๆ จงจะขนเลมใหมตอไป

3. การจดทาเอกสารการจายเงน การจายเงนทกครง กลมฯ ตองขอใบเสรจรบเงนจากผขาย หรอในกรณ

ผรบเงนไมมใบเสรจรบเงน เชน การจายคาพาหนะ ใหผรบเงนจดทาใบเบกเงนของกลมฯ โดยระบรายละเอยดการจายเงน พรอมทงใหผรบเงนและผจายเงนลงลายมอชอรบเงนในใบเบกเงนดวย

4. กลมฯ ตองจดทาบญชทกวนทมรายการเงน ทกวนทมรายการรบ – จายเงนเกดขน กลมฯ ตองนาขอมลจากเอกสาร

การรบ – จายเงน มาบนทกไวในสมดบญชตาง ๆ ใหครบถวน 5. การเกบรกษาเงน เอกสารการรบ – จายเงน และสมดบญช 5.1 กลมควรเกบรกษาเงนสดไวเพยงเทาทจาเปนตองใชจาย สวนทเกน

ความตองการ ควรนาฝากธนาคาร การเกบรกษาควรมอบหมายใหมผรบผดชอบและเกบรกษาไวในทมนคง ปลอดภย

5.2 สมดคบญชเงนฝากธนาคาร และสมดบญช ตองเกบรกษาไวในทมนคง ปลอดภย

21

 

5.3 เอกสารการรบ – จายเงน ตองเกบเขาแฟมไว โดยจดเรยงตามลาดบวนท เดอน พ.ศ. เพอสะดวกในการคนหาและตรวจสอบ

ขนตอนการจดทาบญชวสาหกจชมชน

    ในการจดทาบญชมขนตอนแสดงลาดบตามแผนผง ดงน 

 

 

 

 

 

 

 

การจดทาบญชประจาวน  

การปดบญช  

                 

 

ภาพท 2.2  แผนผงแสดงขนตอนการจดทาบญชวสาหกจชมชน (กรมสงเสรมสหกรณ, 2544)  

เอกสารประกอบการลงบญช

สมดบนทกรายการทวไป สมดเงนสด

ทะเบยนและบญชยอย

สมดบนทกตนทนกาไร

งบการเงน - งบกาไรขาดทน - งบดล

22

 

ระบบบญชวสาหกจชมชน ประกอบดวย สมดบญช 10 เลมและเอกสารประกอบการบนทกบญช 3 เลม ดงน

1. สมดเงนสด ใชสาหรบบนทกรายการรบ – จายทเปนเงนสด เพอใหทราบรายรบ รายจาย และเงนสดคงเหลอประจาวน โดยแบงออกเปน 2 ดาน คอ

(1) ดานรบ ใชบนทกรายการรบเงนโดยแบงการรบเงนเปนชองยอย ๆ ตามประเภทการรบเงน ไดแก คาสมครสมาชก คาหน รบชาระหนเงนใหกยม รบชาระดอกเบยเงนใหกยม รบเงนคาขายสนคา รบชาระหนคาสนคาจากการขายสนคาเปนเงนเชอ รบฝากเงน เปนตน

(2) ดานจาย ใชบนทกรายการจายเงนโดยแบงการจายเงนเปนชองยอย ๆ ตามประเภทการจายเงน ไดแก จายเงนใหกยม ซอสนคา ตนทน ถอนเงนฝาก เปนตน

ตนทน หมายถง รายจายทจายไปเพอลงทนในการผลต ประกอบดวยซอวตถดบทใชในการผลตและคาใชจายในการผลต

ซอวตถดบทใชในการผลต ไดแก การซอวตถดบตาง ๆ มาเพอทาการแปรรปหรอผลตเปนสนคาสาเรจรป ซงวตถดบทซอน นจะแตกตางกนไปตามแตวากลมฯ ทาการผลต สงใด เชน

ผลตเสอผาสาเรจรป วตถดบ ไดแก ผา ซป ดาย กระดม ฯลฯ ผลตเตาเจยว วตถดบ ไดแก ถวเหลอง เกลอ ฯลฯ ผลตกลวยฉาบ วตถดบ ไดแก กลวย นาตาล ฯลฯ คาใชจายในการผลต เ ชน คาแรงงานของสมาชกท เปนผ ท าการผลต

คาภาชนะ บรรจ เปนตน 2. สมดบนทกรายการทวไป รายการคาบางประเภททเกดขนไมบอยนก และไม

สามารถทนาไปบนทกในสมดรายวนเฉพาะเลมใดเลมหนงไดกจะนามาบนทกไวในสมดรายการทวไป รายการเหลานไดแก

2.1 รายการรบคนสนคาทขายเปนเงนเชอ และใหสวนลดกรณทไมมสมดรายวนรบคนและสวนลด

2.2 รายการสงคนสนคาทซอเปนเงนเชอและไดรบสวนลดกรณทไมมสมดรายวนสงคนและสวนลด

2.3 รายการซอขายสนทรพยเปนเงนเชอ 2.4 รายการซอขายสนทรพยและรบจายเปนตวเงน 2.5 รายการเบกสนคาไปใชสวนตว

23

 

2.6 รายการปรบปรงบญช และเปดบญช เปนตน 3. สมดบนทกตนทนกาไร ใชสาหรบบนทกรายการขายสนคาทผลตไดและตนทน

การผลตสนคา เพอคานวณหาผลกาไรจากการผลตสนคาแตละครง 4. สมดบญชแยกประเภททวไป เปนสมดทรวบรวมหรอคมยอดของบญชแยก

ประเภททกบญช ซงใชบนทกในการเปลยนแปลงสนทรพย หนสน และสวนของเจาของ (ทน) ตอจากการบนทกลงในสมดรายวนทวไป ไดแก บญชแยกประเภทสนทรพย บญชแยกประเภทหนสน และบญชแยกประเภทสวนของเจาของ

5. สมดบญชยอยลกหน ใชสาหรบบนทกรายละเอยดการขายสนคาเปนเงนเชอ แยกเปนรายชอลกหนแตละราย การรบชาระคน และยอดคงเหลอ

6. ทะเบยนคมวตถดบ ใชสาหรบบนทกรายการวตถดบทซอมา ใชไปในการผลต และปรมาณวตถดบคงเหลอ เพอควบคมวตถดบแตละชนดใหเปนไปอยางถกตอง

7. ทะเบยนคมสนคา ใชสาหรบบนทกรายการเกยวกบสนคาทซอมาขายหรอสนคาสาเรจรปทผลตได จาหนายออกไป และปรมาณคงเหลอเพอควบคมสนคาแตละชนดใหเปนไปอยางถกตอง

8. ทะเบยนทรพยสนถาวร ใชสาหรบบนทกรายการสนทรพยถาวรของกลมฯ ทลงทนซอหรอสรางเครองใชทสามารถใชงานไดนานหลายป และมราคาสง เชน กทอผา เปนตน ซงในการทจะคานวณกาไรขาดทนของกลมฯ ตองคดคาใชจายโดยประมาณขนจากประโยชนทไดรบจากการใชสนทรพยน น แลวแบงออกเปนปละเทา ๆ กนตามอายการใชงานของสนทรพย เรยกคาใชจายนวา “คาเสอมราคา” สาหรบการคานวณคาเสอมราคา ทาโดยการนาราคาทนของสนทรพย หารดวยอายการใชงานของสนทรพยนน ผลลพธไดเทาใดถอเปนคาเสอมราคาแตละปตงแตเรมซอสนทรพยจนหมดอายการใชงาน แตทงนในปแรกทซอสนทรพย หากเปนการซอระหวางปเพอความสะดวกในการคานวณ ถาตงแตวนท ซอมาถงวนสนปทางบญช นบระยะเวลาแลวเกนกวา 6 เดอน ใหคด 1 ป ถาตากวานนใหคดครงป

9. สมดบญชยอยเจาหน ใชสาหรบบนทกรายละเอยดการรบฝากเงน แยกเปนรายชอสมาชกผฝากแตละราย การถอนเงนฝาก และเงนฝากคงเหลอ รวมทงการคานวณดอกเบยเงนฝากใหสมาชก

10. ทะเบยนสมาชกและหน ใชสาหรบบนทกรายละเอยดเกยวกบสมาชกแตละคนโดยเรยงลาดบตามเลขทะเบยนสมาชก

11. ใบเสรจรบเงน ใชเปนหลกฐานในการรบเงนทกประเภท

24

 

12. ใบเบกเงน ใช เ ปนหลกฐานในการ จ าย เ งน ทกประ เภท ทผ ร บ เ งนไ ม มใบเสรจรบเงนออกใหกลมฯ

13. ใบขายเชอ ใชเปนหลกฐานในการขายสนคา ผลตผล และผลตภณฑ เปนเงนเชอใหแกสมาชก (กรมสงเสรมสหกรณ, 2544) ตวอยางวสาหกจชมชนทมการจดทาบญช กรปรกษดอนเจดย จงหวดสพรรณบร วสาหกจชมชนทเหนความสาคญของการจดทาบญช และนาขอมลทางบญชมาใชใหเกดประโยชน สรางรายไดทเพมขนแกองคกร ชวยใหสมาชกมฐานะความเปนอยทดขน จนไดรบรางวลชนะเลศ “วสาหกจชมชนดเดนระดบประเทศ ประจาป 2551 ดานการบรหารจดการโดยใชขอมลทางบญช” ในวนครบรอบการสถาปนากรมตรวจบญชสหกรณ ปท 57 เมอวนท 12 มนาคม 2552 เปนวสาหกจชมชนทนามลโคและกระบอมาตอยอดสรางมลคาเพมโดยนามาผลตเปนปยชวภาพอดเมดเพอใชในการเกษตรและชวยเหลอกลมเกษตรกรใหมปยอนทรยไวใชในราคาถก นายประยร ศรโพธทอง ประธานวสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย กลาววา จากปญหาปยเคมทม ราคาสง และสภาพของดนทใชในการเกษตรเสอมโทรมลง ประกอบกบไดเลงเหนวตถดบในชมชนทนาจะนามาทาประโยชนได คอมลโคและกระบอ ในระยะแรกจงไดมการพดคยกนกบสมาชกในหมบานและตกลงกนวาจะนามลโคและกระบอมาทาปย จงไดลองทาและทดลองใชเองกเหนวาด จงรวมกลมกนจดตงเปนวสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย ผลตปยอนทรยชวภาพอดเมดจาหนาย เมอป 2548 และในขณะนน กลมไดมการจดบนทกบญช เพราะเหนวาการทจะบรหารงานของกลมฯ ใหมประสทธภาพ การทาบญชเปนสงจาเปนอยางยง แตขณะนนเปนการจดตามความเขาใจ มอะไรกจด แตวเคราะหไมถก ตอมาเมอป 2550 สานกงานตรวจบญชสหกรณสพรรณบรไดเขามาชวยสอนแนะนา การทาบญช ทาใหกลมฯ สามารถทาบญชไดอยางถกตองเปนปจจบนมากขน ดานนายสรยา ศรโพธทอง ผจดการวสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย กลาววาการทาบญชทาใหเหนภาพทชดเจนวาในแตละวนกลมฯ มรายไดจากการขายปยเทาไร ซอวตถดบอะไรไปบาง สามารถอธบายแกสมาชก ทาใหเกดความโปรงใส การบรหารงานเปนไปอยางราบรนและมประสทธภาพ ทงน นายสรยา ยงไดฝากทงทายถงวสาหกจชมชนแหงอน ๆ ดวยวา “อยากใหทาบญช เพราะการทาบญชทาใหรรายรบรายจาย รตนทนและสถานะการเงนของกลมฯ สามารถวเคราะหขอมลตาง ๆ ไดอยางถกตอง สงผลใหกลมฯ มความเขมแขงและยงยนในทสด”

25

 

ผลจากการทาบญชอยางเปนระบบและสมาเสมอ สงผลให ณ วนน วสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย มความเขมแขง สามารถชวยเหลอเพอนเกษตรกรในชมชนใหมรายได มความเปนอยทดขน ทงยงชวยอนรกษสงแวดลอมในชมชนอกดวย 2.4 แนวคดเกยวกบความรความสามารถของนกบญช

ความหมาย ศศวมล ศรเจรญจตร (อางถงในฉตรรชดา วโรจนรตน, 2554 : 11) ใหความหมายคาวา

ความรความสามารถ วาหมายถง การทบคคลใด ๆ มทศนคต ความคดทเปนระบบ ความรในสาขาททา ความรทางดานเทคนค รวมถงทกษะดานการเรยนรอยางชาญฉลาด

ชนญฎา สนชอ (อางถงในฉตรรชดา วโรจนรตน, 2554 : 11) ความรความสามารถ หมายถง ความสามารถในการเรยนร และความเขาใจในสาขางานททา ความรดานเทคนค รวมถงทกษะดานการเรยนรอยางชาญฉลาดเยยงผประกอบวชาชพ เพอพฒนาใหปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลอยางย งยน

ชยสรนทร วระสถาวณชย (อางถงในฉตรรชดา วโรจนรตน, 2554 : 11 - 16) กลาวถงแนวคดเกยวกบความรความสามารถของนกบญชไดยดแนวทางปฏบตของ IASC (International Accounting Standards Committee) และ IFAC (International Federation of Accountants) ทไดกลาวไวเปนแนวทางการศกษา (วชาชพบญช) ระหวางประเทศ (International Education Standards=IES) กาหนดวาความรความสามารถของนกบญชตองประกอบดวย 1. ความร (Knowledge)

1.1 ความรของนกบญช สามารถจาแนกได 4 ประเภท ดงน 1.1.1 ความรทวไป ประกอบดวย

(1) ความรเกยวกบสงคม เศรษฐกจ การเมองและการปกครอง ทงในอดต และปจจบน ทงในประเทศ และตางประเทศ และความสามารถทจะวเคราะหถงผลกระทบทมตอธรกจและเศรษฐกจโดยรวมของประเทศนาไปใชในการทาความรเ กยวกบธรกจและ การวเคราะหความเสยงเปนตน

(2) ความสานกในความเปนไทย (3) ความรในศลปะ วรรณกรรมและวฒนธรรมของโลกของภมภาค

และของประเทศ ตลอดจนคณคาของศลปะ วรรณกรรม และวฒนธรรมเหลานนตลอดจน

26

 

(4) ความสามารถในการคดถาม เขยน โดยใชภาษาทงาย กระชบ ซงมพนฐานมาจากความเขาใจในความเปนมนษย ของผอนทตนตดตอดวย เพอการสอสารความหมายกบผทอยนอกวชาชพบญชอกดวย

1.1.2 ความรเกยวกบธรกจ ในยคการคาเสรทมการแขงขนสง นามาสการเปลยนแปลงการดาเนนธรกจ ประกอบกบธรกจจะมความเปนนานาชาตทตองดาเนนการตามมาตรฐานระหวางประเทศมากยงขน การรวมตวกนระหวางธรกจในรปแบบใหมๆ ทพฒนาเพมขนทกท ซงการดาเนนการของธรกจแบบนจาเปนตองใชมาตรฐานการบญชทเปนทยอมรบในระดบสากล ดงนน ผประกอบการวชาชพบญชจาเปนตองมพนฐานความรดานธรกจเพอสามารถนาไปปฏบตควบคกบการจดทาบญชตามมาตรฐานทกาหนดไวไดอยางถองแท

1.1.3 ความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศ คอ เทคโนโลยทกประเภททมสวนในการสราง จดเกบ และรบสงสารสนเทศตาง ๆ ตามความตองการของผใช รวมถงเทคโนโลยดานคอมพวเตอรทงสวนทเปนฮารดแวรและซอฟตแวรททาใหสามารถจดเกบ บารงรกษาและคนคนขอมล ทาการคานวณและวเคราะหขอมล ซงในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศไดชวยทาใหการทางานบญชมความสะดวกมายงขน จากการใชระบบบญชคอมพวเตอรแทนระบบการลงบญชดวยมอทาใหนกบญชสามารถทจะจดทาและนาเสนอรายงานไดสะดวก 1.1.4 ความรเกยวกบการบญชและเรองทเกยวของ จากการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคมและการเมอง ไดนามาซงกตกาใหมในการดาเนนธรกจทจะตองเปนไปตามขอตกลงระหวางประเทศ และกฎเกณฑทกาหนดภายในประเทศทาใหมาตรฐานในเรองตาง ๆ เปลยนแปลงไป รวมถงมาตรฐานการบญชระหวางประเทศ ซงนกบญชจาเปนตองมความรเกยวกบการบญชอนเปนพนฐานเดมเพอเปนรากฐานทจะศกษาแนวทางดานบญชสมยใหมตอไป นอกจากนผประกอบวชาชพบญชควรทจะศกษาความรดานอน ๆ ทมผลตอวชาชพบญช เชน เศรษฐศาสตรธรกจ และกฎหมาย ตาง ๆ ทเกยวของกบวชาชพ เปนตาน ทงน โดยหลกการแลวควรจะมการกาหนดเปนมาตรฐานในการวางโครงสรางการศกษาวชาชพบญช เพอใหสอดคลองกบการจดหลกสตรการเรยนการสอนของสถาบนการศกษาทตองสรางบคคลากรทางการบญช ใหสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพในสภาพแวดลอมของสงคมทเปลยนแปลงไป

1.2 การปรบปรงความร ในการปรบปรงความรดานการศกษาของผประกอบวชาชพบญช ประกอบดวยความร 4 ประเภท ดงน

1.2.1 การประกนคณภาพการศกษา สถาบนการศกษาขนอดมศกษาทงทอยในระบบและออกนอกระบบงบประมาณ ควรตองมการประกนคณภาพการศกษาเพอสรางความ

27

 

มนใจใหกบผเรยนวา สถาบนทตนศกษาอยนน อยในระบบการศกษาเพอเปนพนฐานการเขาสวชาชพบญชได

1.2.2 มาตรฐานการศกษา สถาบนการศกษาทไดรบการอนมตใหมหลกสตรทสามารถใชตอเนองกบการเขาสวชาชพไดแลวนนควรจะตองสรางมาตรฐานเดยวกน ไมวาจะเปนของรฐหรอเอกชน ไมวาจะมขนาดใหญหรอเลกกตาม โดยเฉพาะอยางยงสถาบนทมหลายวทยาเขต ควรสามารถแสดงใหเปนไดวาม มาตรฐานเดยวกนในจามของสถาบน มใหแตกตางกนไปตามสภาพของแตละวทยาเขต ซงเปนหนาทของผบรหารของแตละสถาบนนน ๆ ทจะตองแกไขปรบปรงสถาบนของตนเองและการกากบดแลในสวนของมาตรฐานการศกษาน ตองเปนไปอยางตอเนอง และจรงจงทงกอนและหลงการปรบปรง และตองดาเนนงานตอเนองเพอเปนพนฐานทมนคงของวชาชพ

1.2.3 การเขาสระบบการเปนนกบญชวชาชพ แตเดมกาหนดใหจบสาขาวชาบญชโดยตรง ซงมวชาทบงคบ ทาใหไมมการยดหยน ซงในปจจบนนกเรยนตองเลอกแผนการศกษา ตงแตในชนระดบชนมธยมศกษา ซงไมมประสบการณเพยงพอทจะตดสนในไดวาตนเหมาะสมกบอาชพหรอวชาชพใด ผลทปรากฏเมอเรยนในชนอดมศกษาจนเปนบณฑตกคอ มความรและมมมองทไมกวางพอ มองภาพรวมของธรกจ เศรษฐกจ สงคม การเมอง การปกครอง และการตางประเทศไมครบถวน หรอไมสนใจ ทาใหมการพฒนาตวเองไดไมทนกบการเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนอยางจากเหตผลน จงควรพจารณาเปลยนแปลงหลกเกณฑใหสามารถรบบณฑตในสาขาวชาอนมาสกระบวนการเตรยมตวเปนนกบญชวาชพได

1.2.4 การเปนผใหการฝกหดงาน ในระหวางการฝกหดงานของผ ททาการศกษา เพอเขาสวชาชพบญช ควรจะไดรบการฝกหดงานจากผทมความเชยวชาญในเฉพาะดานอยางผสอบบญชรบอนญาต เพอเพมพนความสามารถในการฝกงานมากยงขน

2. จรรยาบรรณของนกบญช จรรยาบรรณของผประกอบวชาชพบญช ไดกาหนดตามพระราชบญญตการ

บญช หมวดท 7 มาตราท 46 - 48 ประกอบดวยขอกาหนดดงตอไปน 2.1 ความโปรงใส ความเปนอสระ ความเทยงธรรม และความซอสตยสจรต 2.2 ความรความสามารถและมาตรฐานในการปฏบตงาน 2.3 ความรบผดชอบตอผรบบรการและการรกษาความลบ 2.4 ความรบผดชอบตอผถอหน ผเปนหนสวน หรอบคคลหรอนตบคคล

ทผประกอบวชาชพปฏบตหนาทให

28

 

3. ทกษะความเปนมออาชพ จากแนวทางการศกษา (วชาชพบญช ) ระหวางประเทศ ( International

Education Standards = IES) 3.1. ดานการเรยนรอยางชาญฉลาด (Intellectual skills) ประกอบดวย

3.1.1 ความสามารถทจะระบไดมาจดระบบ และเขาใจสารสนเทศจากผคน สงพมพ และแหลงขอมลอเลคทรอนคส

3.1.2 ความสามารถในการซกถาม การทาวจย การคดอยางมเหตผลและเชงวเคราะห การใหเหตผลและการวเคราะหอยางละเอยดรอบคอบ

3.1.3 ความสามารถทจะระบและแกไขปญหาทไมเปนระบบในสถานการณทไมคนเคย

3.2. ดานเทคนคและการปฏบตหนาท (Technical and Functional Skills) ประกอบดวย ทกษาทวไปและทกษะเฉพาะสาหรรบศาสตรการบญช ทกษะเหลานรวมถง

3.2.1 ศาสตรการคานวณ (การประยกตเชงคณตศาสตร และเชงสถต) และความสามารถระดบสงในเรองเทคโนโลยสารสนเทศ

3.2.2 การจาลองการตดสนใจและการวเคราะหความเสยง 3.2.3 การวดมลคาและการรายงาน 3.2.4 การปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบอน ๆ ทระบไว

3.3. ดานบคคล (Personal Skills) เกยวของกบทศนคร และพฤตกรรมของนกบญชมออาชพ การพฒนาทกษาเหลานทาใหเกดการเรยนรเฉพาะตวและการปรบปรงตนเองใหดขน ทกษะเหลานประกอบดวย

3.3.1 การบรหารจดการตนเอง 3.3.2 การคดรเรม การมอทธพล และการเรยนรดวยตนเอง

3.3.3 ความสามารถทจะเลอกและจดลาดบทรพยากรทมอยจากด และสามารถจะจดระบบการทางานใหเสรจตามกาหนดเวลา

3.3.4 ความสามารถทคาดคะเนและปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลง 3.3.5 การพจารณานาคณคาแหงวชาชพ จรยธรรม และทศนคตใน

การตดสนใจ 3.3.6 การสงสยเยยงมออาชพ

29

 

3.4 ดานทกษะสมพนธและการสอสาร (Interpersonal and Communication Kills) นกบญชมออาชพสามารถทจะทางานรวมกบผอนในองคกรได รบและถายทอดสารสนเทศสรางดลยพนจทมเหตผล และการตดสนใจไดอยางมประสทธผล องคประกบของทกษาดานทกษาสมพนธและทกษะดานการสอสาร ความสามารถเหลานประกอบดวย

3.4.1 ทางานรวมกบผอนในขบวนการรบและใหคาปรกษา ทนและแกไขความขดแยง

3.4.2 ทางานเปนหมคณะ 3.4.3 มปฏสมพนธกบกลมคนทมความหลากหลายในวฒนธรรมและ

ความสามารถทจะเรยนรอยางชาญฉลาด 3.4.4 ทางานไดอยางมประสทธผลในสถานการณทมความหลากหลายทาง

วฒนธรรม 3.4.5 นาเสนอ อภปราย รายงาน และปองกนความคดอยางมประสทธผลใน

รปแบบของการสอสารทางวาจาหรอลายลกษณอกษร ทงทเปนทางการ และไมเปนทางการ 3.4.6 รบฟงและเขาใจอยางมประสทธผล รวมถงความออนไหวตอความ

แตกตางดานภาษาและวฒนธรรม 3.5 ทกษะดานองคการ และทกษะผบรหารจดการธรกจ (Organizational and

Business Management Skills) เปนสงสาคญทนกบญชตองเขาใจแงมมตาง ๆ ในการทาใหองคการสามารถดาเนนไปได นกบญชมออาชพตองพฒนาวสยทศนทางธรกจตลอดจนการรบรเขาใจทางการเมอง และการมวสยทศนทกวางไกล ประกอบดวย

3.5.1 การวางแผนเชงกลยทธ การบรหารโครงการ การบรหารทรพยากรมนษย และแหลงทรพยากรและการตดสนใจ

3.5.2 ความสามารถทจะจดระบบ และมอบหมายงาน จงใจและพฒนาบคลากร

3.5.3 ความเปนผนา 4. ประสบการณในการทางาน ประสบการณในการทางานทไดกลาวไวในแนวทางการศกษา (วชาชพบญช)

ระหวางประเทศ ประสบการณในการทางานของผประกอบวชาชพบญชน นจะนบรวมต งแต การปฏบตงานเปนผฝกหดงานตามหลกสตรการเรยนการสอน ซงการปฏบตงานดงกลาวอาจจะทาไปพรอมกบการเรยนไดดงน

30

 

4.1 การฝกปฏบตงานน จะมงเนนประสบการณดานวชาชพ และสภาพแวดลอมของวชาชพ

4.2 การควบคมดแลประกอบดวย 4.2.1 ทปรกษาทมประสบการณทางดานวชาชพ (Mentor) จากองคกรหรอ

หนวยงานทเปนสมาชก IFAC 4.2.2 ผจางงาน 4.2.3 ฝกงาน

4.2.3.1 ในระหวางการฝกงานตองมการจดทารายงาน เพอใหทปรกษาดานวชาชพตรวจสอบเปนระยะ

4.2.3.2 เมอครบตามกาหนดเวลาแลว ผฝกงานจะตองจดทารายงาน เพอใหทปรกษาดานวชาชพตรวจสอบหรอบางครงอาจมการสอบสมภาษณเพมเตม

4.3 จดทาระบบทมการจดทารายงานเปนระยะ ในกรณทไมสามารถไปตรวจเยยมสถานททาการของผจางงานทผานการพจารณาแลว วามการเปลยนแปลงอะไร

4.4 มการศกษาถงความเหมาะสมของการฝกปฏบตงานทสอดคลองกบความตองการของวชาชพบญชเปนระยะ

2.5 แนวคดเกยวกบการประสานงาน

ความหมาย รตนาภรณ ศรพยคฆ (2553 : 5 - 18) ไดใหคาจากดความของคาวาการประสานงานวา

หมายถง การตดตอสอสารใหเกดความคด ความเขาใจตรงกนในการรวมมอปฏบตงานใหสอดคลองทงเวลา และกจกรรมทจะตองกระทาใหบรรลวตถประสงคอยางสมานฉนทและมประสทธภาพเพอใหงานดาเนนไปอยางราบรน ไมเกดการทางานซ าซอน ขดแยงกน หรอเหลอมลากน การประสานงานจงเปนกระบวนการหนงของการบรหารและการปฏบตงานในหนวยงานหรอองคกรความสาเรจของการประสานงานขนอยกบบทบาทและความสามารถของบคลากร การประสานงาน เกดจากความตองการใหงานททาประสบผลสาเรจ โดยผปฏบตจะตองมความรบผดชอบทจะทางานเหลานนเปนไปตามระยะเวลาทกาหนด และจะตองมความสอดคลองกนอยางเหมาะสม มการสอสารทตรงกนอยางรวดเรวและราบรน จะตองสามารถทาใหทกฝายเขารวมทางานอยางมจดหมายเดยวกนตามวตถประสงคของงานทกาหนดไว และตองมคณภาพตามมาตรฐานทเปนไปตามขอกาหนด ประหยดเวลาและทรพยากร

31

 

วตถประสงคของการประสานงาน การประสานงานเกดจากความตองการทจะใหงานทจะทาเกดผลสาเรจ โดยปฏบตอยาง

สอดคลองในจงหวะ เวลาเดยวกนไดผลงานทมคณภาพตามมาตรฐานทเปนไปตามขอกาหนด ประหยดเวลาและทรพยากรในการปฏบตงาน โดยกอนการประสานงาน ควรกาหนดความตองการใหแนชดวาจะประสานงานใหเกดอะไรหรอเปนอยางไร หรอจะทาใหไดผลรบอยางไร เพราะหากไมมวตถประสงคทชดเจนกอาจจะประสานงานไปผดจากทควรจะเปน ซงโดยทวไปจะประสานงานเพอใหการดาเนนงานมความสะดวกราบรนไมเกดปญหาขอขดแยง แตในการประสานงานในแตละครงหรอในแตละกรณประสานงานโดยวตถประสงคเฉพาะ ดงน 1. เพอแจงใหผซงมสวนเกยวของทราบ 2. เพอขอความชวยเหลอ และเพอรกษาไวซงความสมพนธอนด 3. เพอขอคายนยอมหรอความเหนชอบ 4. เพอขจดขอขดแยงในการปฏบตงาน 5. เพอใชเพมประสทธภาพและประสทธผลขององคกร 6. เพอชวยใหการดาเนนการเปนไปตามแผน และทาใหมการวางแผนอยางละเอยดรอบคอบ 7. เพอตรวจสอบอปสรรคและสภาพปญหา

ปญหาในการตดตอประสานงาน โดยสวนใหญปญหาทเกดขนจากการตดตอประสานงานมกจะเปนเรองของการบรหารคน ซง

ไมสามารถบงคบใหใครทาอะไรตามใจได คนเปนเรองทควบคมคอนขางลาบาก เรองหนกใจอยทวา จะตองไปตดตอประสานงานกบคน พดกนไมรเรอง คดกนคนละอยาง และทซ ารายหากตองไปตดตอประสานงานกบคนทไมถกชะตากน ยอมทจะมปญหาเกดขนตามมามากมาย

สาเหตของปญหาในการตดตอประสานงาน ใหขอมลลาชาเกนไป การทตดตอประสานงานกบอกหนวยงานหนงลาชานนอาจจะ

เปนเพราะวารอขอมลจากอกหลายหนวยงาน จงทาใหสงขอมลใหหนวยงานทเกยวของลาชาตามไปดวยปญหานเกดขนบอยครง

รบ - สงขอมลผดพลาด การรบ และสงมอบขอมลรายงาน เอกสารทผดพลาด ยอมนาไปสการตดตอประสานงานทไมรจบ คนบางคนยงไมทนฟง กลบดวนสรปตามอาเภอใจ หรอคนบางคนเอาเรวไวกอน สงขอมลใหดวยความรวดเรว แตขอมลทนาสงให กลบพบแตขอผดพลาด

32

 

เพกเฉย และหลงลม การเพกเฉย ไมสนใจวาเปนหนาทของตนเองทจะตองตดตาม ตดตอประสานงานกบหนวยงานอนๆ คดวาไมใชเรอง ไมใชหนาท ไมเหนความจาเปน หรอไมเหนความสาคญของการตดตอประสานงาน คดเสยแตวารอใหอกฝายตดตอมาเองไมดกวาหรอ และบางคนยงซ ารายใหญ นดแลว แตกลบลมนดทรบปากไว

ไมไดรบความรวมมอ มสาเหตมาจาก มความคดทแตกตางกน มอคตตอกน ไมชอบกน หรอปดบงขอมล ทาใหไมเกดความรวมมออยางจรงจง

ปจจยในการประสานงาน ปจจยทจาเปนตอการประสานงานไมวาจะเปนองคการ หรอหนวยงานประเภทใด มปจจยท

สาคญ ดงน 1. คน หมายถง ผซงจะทาใหงานเปนผลขนมา การประสานงานทแทจรง คอ การ

ประสานคนใหรวมใจรวมกาลงงานดวยการนาเอาความสามารถของคนมาทาใหเกดผลงานในจดมงหมายเดยวกน ความสามารถของคนพจารณาไดสองดานคอทางดานความรและดานความสมพนธกบผอน ผประสานงานตองมความรความสามารถและการมองการณไกล มมนษยสมพนธด มทศนคตทดตอกน ผรวมงานทกฝายเขากนไดด มการพบปะหารอกนอยเสมอ

2. เงน หมายถง ตวเงนและสงอนซงสามารถใชเปนสอกลางในการแลกเปลยนได ในการประสานงานจะตองมกาลงเงนสนบสนนการปฏบตงาน

3. วสด หมายถง สงของเครองมอและเครองใชตาง ๆ ในการประสานจะตองมวสดอปกรณชวยในการประสานงานอยางพอเพยง

4. วธการทางาน หมายถง การบรหารงานใหสามารถบรรลผลสาเรจตามจดประสงคทกาหนดเปนเปาหมายไว มการกาหนดอานาจหนาท และความรบผดชอบใหชดเจน มการมอบหมายงาน และการควบคมงาน การตดตอสอสารทด

การประสานงาน อาจกระทาไดเปน 2 ลกษณะ คอ 1. การประสานงานอยางเปนทางการ หมายถง การประสานงานแบบมพธรตองท

ตองปฏบต เชน มหนงสอตดตอหรอแจงเปนลายลกษณอกษร หรอเสนอรายงานเปนลาดบชน เปนตน 2. การประสานงานอยางไมเปนทางการ หมายถง การประสานงานแบบไมม

พธรตองเพยงแตทาความตกลงใหทราบถงการทจะปฏบตใหเปนไปตามจงหวะเวลาเดยวกนและดวยจดประสงคเดยวกน การดาเนนการตองอาศยความใกลชดสนทสนมเปนสวนตวระหวางบคคล ไมมแบบแผน เปนการตดตอแบบเผชญหนาซงกนและกน ผลดกคอ สามารถมความเขาใจทตรงกนและชดเจนทสด เชน การประสานงานดวยวาจาทางโทรศพท หรอการเขาพบผทตดตอโดยตรง

33

 

อาจกลาวไดวา การประสานงาน เปนศลปะอยางหนงทตองอาศยความสภาพ ออนนอมถอมตน ความจรงใจ ความอดทนอดกลน ความยมแยมแจมใส ในการตดตอกบบคคลอน เพอขอรบการสนบสนน ขอความรวมมอ อนจะทาใหเกดความเขาใจตรงกน

การประสานงานทด จะชวยใหการทางานบรรลเปาหมายไดอยางราบรนและรวดเรว ทกคน ทาใหทกฝายมความเขาใจถงนโยบายและวตถประสงคของหนวยงานไดดยงขน ชวยประหยดทรพยากร ทงเวลา เงน วสด และสงของตาง ๆ ในการทางาน ทาใหการดาเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ เพมผลสมฤทธของงานมากขน และยงสรางความเขาใจอนดและความสามคคใหเกดขนภายในองคกรและระหวางองคกร ชวยขจดขอขดแยงในการทางาน ปองกนการกาวกายหนาท ขจดปญหาการทางานซาซอน เกดการทางานเปนทม สรางจตสานกในการรบผดชอบรวมกน

2.6 งานวจยทเกยวของ

วรตน ศรแกว (2531 : บทคดยอ) ศกษา ปญหาการปฏบตงานดานการเงนและบญช ประจาสานกงานศกษาธการจงหวด ในสวนภมภาค ทวราชอาณาจกร ผลการศกษาพบวา ปญหาการปฏบตงานของเจาหนาทบรหารงานการเงนและบญช ประจาสานกงานศกษาธการจงหวดในสวนภมภาค อยในระดบปานกลาง 3 ดาน คอ การจดทา รายงานสงงบเดอน การตรวจสอบภายใน การรบ -จายเงน อยในระดบนอย 2 ดาน คอ การเกบรกษาเงน การนาเงนสงคลง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ดานการรบ - จายเงน ปญหาลาดบหนงและลาดบสดทาย คอ ปรมาณงานมากเกนไป เจาหนาทมการเปลยนชอตวหรอชอสกลภายหลง ทาใหเอกสาร หลกฐานไมตรงกน ดานการเกบรกษาเงน ปญหาลาดบหนงและลาดบสดทาย คอ ไววางใจและ เชอใจเจาหนาทการเงน ผบงคบบญชาเปนผเกบรกษาไวแตเพยงผเดยว ดานการนา เงนสงคลง มปญหาลาดบหนงและลาดบสดทาย คอ ใบนาฝากหรอใบนาสงของหนวยงานยอย มกไมแจงเหตผลใหทราบอยางชดเจนเนองจากแยกประเภทเงนรายไดแผนดนไมถกตอง โดยทราบวาวงเงนไมเกนอานาจเกบรกษา จงเกบไวจนเกนเวลา 1 เดอน ดานการตรวจสอบ ภายในมปญหาลาดบหนงและลาดบสดทาย คอ ปญหาการตรวจสอบภายในทสาคญอกประการหนง กคอ สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการมไดวางหลกเกณฑเพอถอเปนแนวทางหรอหลกปฏบต สาหรบผตรวจสอบภายใน จงทาใหเกดปญหาตาง ๆ มากมาย เจาหนาทตรวจสอบภายในไดตรวจ พบขอบกพรองและไดแจงใหเจาหนาทการเงนทราบแลว แตเจาหนาทการเงนไมสนใจทจะ แกไขตามทเจาหนาทตรวจสอบภายในทกทวงได ดานการจดทารายงานสงงบเดอนมปญหาลาดบ หนงและลาดบสดทาย คอ หนวยงานยอยสงหลกฐานและใบสาคญคจายมาใหลาชา ทาใหเลยเวลาในการจดสง เกดจากหนวยงานเบกเงนไมถกตองตามทระเบยบกาหนดไว ขอเสนอแนะ เจาหนาท

34

 

บรหารงานการเงนและบญชประจาสานกงานศกษาธการจงหวด ควรศกษาระเบยบและขอบงคบ ตาง ๆ ใหแมนยาเพอความสะดวก ถกตองและรวดเรวในการ ปฏบตงาน สวนสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการควรจดสรรอตรากาลงเพมใหมากกวาทมอย เพอใหเพยงพอกบปรมาณงานทมมาก จะทาใหงานมประสทธภาพ

ธเนศร กลนมง (2537 : บทคดยอ) ศกษาปญหาการปฏบตงานการเงนและบญชของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลกสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดเพชรบรณ ผลการศกษาพบวา ปญหาสาคญตาง ๆ ในการปฏบตงานการเงนและบญชของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลกมปญหาดานการเบกเงนคอ (1) ปญหาเกยวกบสานกงานการประถมศกษาเบกเงนใหกบโรงเรยนลาชา (2) การกรอกรายการในใบเบกเงนตาง ๆ ไมถกตองสมบรณ ปญหาดานการรบเงน คอ (1) การรบเงนจากธนาคารลาชาไมคลองตว (2) กรรมการรบเงนไปรบเงนไม ครบตามจานวนทแตงตงไว ปญหาดายการจายเงน คอ (1) โรงเรยนไมจดทาทะเบยนจายบตรเงนเดอน (2) โรงเรยนไมปฏบตตามขนตอนการจายเงน ปญหาดานการเกบรกษาเงน คอ (1) โรงเรยนไมมตนรภย (2) การเกบเงนสดตดตวไวกบเจาหนาทการเงนของโรงเรยนและไมมการบนทกเพอการเกบรกษา ปญหาดานการนาสงเงน คอ เจาหนาทการเงนไมเขาใจขนตอน การปฏบตเกยวกบการนาสงเงนคนคลงและไมมการจดทาใบนาสงเงน ปญหาดานการทาหลกฐานเอกสารเกยวกบการเงนและบญช คอ (1) การลงรายการในสมดเงนสดและทะเบยนตาง ๆ ไมเปนปจจบน และมการขดลบขดฆา (2) มการเปดบญชกอนเวลา 15.30 น. (3) การรบเงนบรจาค ไมออกใบเสรจรบเงนและไมนาลงบญชและทะเบยนคมเงนนอกงบประมาณ ปญหาดานการตรวจสอบและการรายงาน คอ (1) ผตรวจสอบการเงนและบญช ไมไดตรวจสอบสมาเสมอ (2) การจดทารายงานไมถกตองและการจดสงรายงานลาชา และปญหาทว ๆ ไปคอ (1) ปญหาไมสามารถเลอกครอาจารย ทมคณสมบตเหมาะสมเปนเจาหนาทการเงนและบญช (2) ปญหาผ ปฏบต งานไมมเวลาเนองจากมงานดานการสอนและงานอนทตองรบผดชอบ

ศรวรรณ สมเลก (2546 : บทคดยอ) ศกษาปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) กรณศกษาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในเขตอาเภอเมอง จงหวดนครสรรค ผลการวจยพบวา ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของธรกจธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในเขตอาเภอเมอง จงหวดนครสรรค พบปญหาอนดบแรกคอ ปญหาดานเอกสารและวธการทางบญช ไดแก ชอบญชมมากเกนไป การจาแนกรายการระหวางสนทรพยสวนตวกบสนทรพยของกจการ เอกสารทใชในการประกอบการบนทกบญชมปรมาณมากเกนไป ประเภทของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงาน ปญหาอนดบทสอง คอ ปญหาดานความรความสามารถของพนกงานบญช ไดแก พนกงานขาดความรความสามารถในการจดทาบญชอยางถกตองครบถวน

35

 

พนกงานไมมการปฏบตงานทเปนขนตอนตามนโยบายของกจการและพนกงานไมสามารถใหคาแนะนากบผบรหารในการใชขอมลทางบญชเพอตดสนใจได ปญหาอนดบทสาม คอ ปญหาทางดานความรวมมอและประสานงาน ไดแก ความรวมมอจากผตรวจสอบบญชในการใหคาแนะนาการจดทาบญช ความรวมมอจากผบรหารในการใหขอมล ความรวมมอจากบคคลทงภายในและภายนอกองคกร ตลอดจนหนวยงานตาง ๆ เกยวกบการจดทาบญช ปญหาอนดบสดทาย คอปญหาดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน ไดแก ปญหาการบนทกบญชโดยการเขยนบนทกและการบนทกบญชโดยคอมพวเตอร

ชดตา รตนานนท (2548 : บทคดยอ) ศกษาปญหาและทางแกปญหาสาหรบระบบบญชของวดไทยในกรงเทพมหานคร ผลการศกษาครงนไดขอสรปวา วธปฏบตทางการบญชและระบบบญชของวดไทยในกรงเทพมหานครสวนใหญยงไมเหมาะสมตามแนวทางการปฏบตทางการบญชและขาดการควบคมภายในทด โดยเฉพาะระบบการจายเงนและทรพยสน ผจดทาบญชสวนใหญขาดประสบการณและขาดความรดานบญช นอกจากนระบบบญชปจจบนไมมการแบงแยกหนาทในการดแลทรพยสนกบการจดทาบญช ซงอาจนาไปสการทจรตไดงาย การศกษาครงนไดแนะนาระบบบญชทเหมาะสมกบขนาดของวดอนจะนาไปสการควบคมภายในทด พรอมทงเสนอแนะใหมการจดทาผงบญชและรหสบญช การเสนอรปแบบของเอกสารบญช รายงานทางการเงน การกาหนดทางเดนของเอกสารของวงจรทสาคญเพอการควบคมภายในของแตละสวนของระบบบญชรวมถงวธการตรวจสอบการควบคมภายในเพอเพมประสทธภาพการควบคมภายในใหดยงขน

ประนอม คาผา (2549 : บทคดยอ) ศกษาสภาพปญหาทางดานการบญชของสถานประกอบการประเภทหางหนสวนจากดและบรษทจากดในเขตภาคอสานตอนลาง จานวน 371 แหง ระหวางเดอนเมษายน - มถนายน พ.ศ. 2548 พบวา ปญหาดานการบญช 10 อนดบแรกของกลมตวอยางทพบ ประกอบดวย ลกหนคางชาระเปนเวลานานบรษทไมไดตงคาเผอหนสงสยจะสญสาหรบลกหนทเรยกเกบเงนไมได บนทกบญชสนคาไมครบถวนตามรายการรบ - จายสนคา สนคาในคลงสนคามจานวนมากทาใหเกดการเสอมสภาพลาสมย จดทาบญชไมครบถวน บนทกรายการในบญชแยกประเภทลาชา เอกสารประกอบการลงบญชไมสมบรณ มเอกสารประกอบการลงบญชแตลมนามาลงบญช มคาใชจายบางประการไมสามารถควบคมไดทาใหคาใชจายตวนนสงกวาปกตและมสนคาหายจากคลงสนคา ตามลาดบ ขณะเดยวกนหากพจารณาปญหาดานการบญช 10 อนดบแรกของกลมตวอยาง เปนปญหาเกยวกบการควบคมภายในมากทสด รองลงมาคอปญหาเกยวกบเอกสารประกอบการลงบญช ปญหาเกยวกบการจดทาบญชสนคา ปญหาเกยวกบการบนทกบญช ปญหาเกยวกบบญชแยกประเภทและปญหาเกยวกบมาตรฐานบญช โดยกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ

36

 

89.49 มความตองการไดรบการสนบสนนทางวชาการดานการบญช โดยวธการอบรม จดหมาย การประชม สมมนาทางวชาการ อนเตอรเนต เอกสารตอบปญหาตาง ๆ โทรศพทสายดวนตอบปญหา คลนกบญชและวทยชมชนตามลาดบ

สภาภรณ เพงพศ (2553 : บทคดยอ) ศกษาวจยเรอง “ปญหาในการจดทาบญชของสานกงานบญชในกรงเทพมหานคร” โดยมวตถประสงคเพอศกษา การใชความรดานวชาชพบญชของผทาบญชในสานกงานบญช ปญหาในการจดทาบญชของสานกงานบญช และศกษาอทธพลของขอมลสวนบคคล ขอมลสานกงานบญชและการใชความรดานวชาชพบญชทมตอปญหาในการจดทาบญชของสานกงานบญชในกรงเทพมหานคร จากการสารวจกลมตวอยางสานกงานบญช ในกรงเทพมหานคร จานวน 320 แหง ผลการวจย พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง อายระหวาง 30 - 39 ป การศกษาจบระดบปรญญาตร มประสบการณการทางานดานบญชมากกกวา 10 ปขนไป มหนาทในการจดทาบญช ออกแบบงบการเงนและจดทารายงานภาษยนกรมสรรพากร สานกงานบญชสวนใหญเปนคณะบคคล เปดดาเนนการมากกวา 15 ป ผลการศกษาการใชความรดานวชาชพบญชของผทาบญชในสานกงานบญช พบวา มการใชความรทางดานการทาบญชมากทสด ในการจดทางบการเงน ไดแก งบกาไรขาดทน งบดล งบกระแสเงนสด เปนตน รองลงมาเปนการใชความรดานวชาชพดานการบญชภาษอากรในการยนแบบภาษ เพอนาสงกรมสรรพากร และการใชความรวชาชพดานการศกษาและเทคโนโลยการบญช ในการใชโปรแกรมสาเรจรปตาง ๆ สาหรบปญหาในการจดทาบญชพบวา การปฏบตตามมาตรฐานการบญชมปญหามากทสด รองลงมาเปนปญหาในดานเทคโนโลยสารสนเทศในการทาบญช และปญหาความยงยากจากการถกตรวจสอบการทาบญชโดยเจาพนกงานกรมสรรพากร นอกจากนการศกษาการเปรยบเทยบขอมลสวนบคคลและสถานประกอบการ พบวา เพศ และระดบการศกษามผลตอความคดเหนเกยวกบปญหาในการจดทาบญช ในขณะทอายและประสบการณการทางาน ระยะเวลาการเปดดาเนนงานและจานวนลกคาทใหบรการ ไมมผลตอปญหาในการจดทาบญช การเปรยบเทยบการใชความรทมผลตอปญหาในการจดทาบญช ไดแก การใชความรดานวชาชพบญชบรหาร และการใชความรดานการวางระบบบญชมผลตอปญหาทง 5 ดาน ไดแก ดานการประสานงานกบลกคา ดานการปฏบตงานของผทาบญช ดานการปฏบตตามมาตรฐานการบญช ดานเทคโนโลยสารสนเทศในการทาบญช และดานอน ๆ ทเกยวของกบการจดทาบญช

มยร บญโต (2553 : บทคดยอ) ศกษาการจดทาบญชธรกจชมชนในจงหวดอทยธาน โดยมวตถประสงคเพอศกษาเกยวกบการจดทาบญชแบบเดมของธรกจชมชนในจงหวดอทยธานททางกลมปฏบตอยในปจจบน การใหความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชและสรางระบบการจดทาบญชท

37

 

เหมาะสมกบธรกจชชนในจงหวดอทยธาน เลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง คอ กลมแมบานเกาะเทโพ ทอย 75 หมท 3 ตาบลเกาะเทโพ อาเภอเมอง จงหวดอทยธานเปนกลมผประกอบการ OTOP โดยกาหนดประเภทของผประกอบการผลตภณฑชมชนและทองถน วธเกบรวบรวมขอมลจากการสงเกตทวไป การสมภาษณผใหขาวสาคญ การสมภาษณแบบเจาะลก การสารวจลกษณะทางกายภาพและสงแวดลอมของชมชน การทาไดอะแกรมทางเครอญาต การจดบนทกสนามและการปฏบตการแบบมสวนรวมเพอเกบขอมลเชงคณภาพ ผลการศกษาพบวา ระบบบญชแบบเดมของธรกจชมชนในจงหวดอทยธานททางกลมปฏบตอยในปจจบน มการจดบนทกการรบ - จาย จดบนทกในสมด เพอจดทารายงานรบ - จายสงหนวยงานราชการแตมการจดเกบเอกสาร ไมมการบนทกตนทนเกยวกบวตถดบทจดซอและกลมธรกจชมชนเคยไดรบการอบรมจากหนวยงานทเกยวของ ปญหาในเรองการจดทาบญช คอ หลายหนวยงานราชการทกลมมภาระตองการเปนขอมลรายรบรายจาย จะมแบบฟอรมตางๆมากมายทาใหกลมมภาระในการจดทาบญช สมดทจดทามหลายเลมทาความเขาใจยาก ไมอยากทา เนองจากระยะเวลาการอบรมสนและไมไดฝกปฏบตการ การใหความร ความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชใหม การใหความรการจดทาบญชตองใชระยะเวลา เพอสรางทศนคตทดตอการจดทาบญช ตองทาใหทางกลมเหนประโยชนในการจดทาบญชกอน โดยฝกปฏบตการลงบญชแบบงายและใหความรเกยวกบตนทนแบบงาย ๆ เพอคานวณจดคมทน สรางทศนคตทดตอการจดบนทกขอมลดานการเงนโดยขอมลเกยวของกบเงนสดรบ เงนสดจาย และเอกสารในการควบคมสนคา

จากเอกสารและงานวจยทเกยวของทาใหทราบวาวสาหกจชมชนเปนกจการของชมชนทผลตสนคาและใหบรการหรอการอน ๆ ทดาเนนการโดยคณะบคคลทมความผกพน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการ ทงในรปของนตบคคลและไมใชนตบคคล เพอสรางรายไดใหเกดขนในชมชนจนสามารถพงพาตนเองได จากความสาเรจของวสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย ทมการจดทาบญชทาใหทราบรายรบรายจาย รตนทนและสถานะการเงนของกลมฯ จนสามารถวเคราะหขอมลตาง ๆ ไดอยางถกตอง สงผลใหกลมฯ มความเขมแขงและยงยนเปนขอยนยนไดวาการจดทาบญชมความสาคญ และจากการศกษางาวจยทเกยวของ ผศกษาจงสรปประเดนปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชน ในจงหวดนครศรธรรมราช ได 4 ดาน ไดแก ดานความรความสามารถของผจดทาบญช ดานเอกสารและวธการทางบญช ดานความรวมมอและประสานงาน ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน

 

 

บทท 3

วธดาเนนการวจย 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร ประชากรในการคนควาอสระ คอ ผ จดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวด

นครศรธรรมราช ทจดทะเบยนกบกรมสงเสรมการเกษตรภายหลงการประกาศ “พระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548” และประกอบการจรง โดยจากดเฉพาะวสาหกจชมชนกลมการผลตสนคา จานวน 1,268 กลม (สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน จงหวดนครศรธรรมราช)

กลมตวอยาง ผจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช ทจดทะเบยนกบกรม

สงเสรมการเกษตรภายหลงการประกาศ “พระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548” และประกอบการจรง โดยจากดเฉพาะวสาหกจชมชนกลมการผลตสนคา จานวน 305 ราย โดยกาหนดขนาดกลมตวอยางตามวธการของทาโร ยามาเน โดยกาหนดขนาดกลมตวอยางทระดบความเชอมนรอยละ 95.00 ดงน

สตร n = N

1 + N (e)2

เมอ n = จานวนตวอยาง N = ขนาดของประชากร e = ความคลาดเคลอนทยอมรบใหเกดขนได (0.05)

39

 

แทนคาในสตร

n = 1,268 1+1,268(0.05)2

= 304.08

3.2 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการคนควาอสระครงน คอ แบบสอบถาม

(Questionnaire) ซงแบงออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 เปนคาถามเกยวกบขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม คอ

- ประเภทสนคาทผลต - แหลงวตถดบ - ผจดทาบญชของกลม - ระดบการศกษา - สาขาวชาทศกษา

สวนท 2 เปนคาถามเกยวกบขอมลสภาพทวไปของการจดทาบญช คอ - ประสบการณในการทางาน - การฝกอบรม - จานวนครงทฝกอบรม - การจดทาบญชของกลม - เครองมอการจดทาบญช - ระบบบญชของกลม

สวนท 3 เปนคาถามลกษณะมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) เกยวกบเรองปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนจงหวดนครศรธรรมราช แบงคาถามได 4 ดานดงน

- ปญหาดานความรความสามารถของผจดทาบญช - ปญหาดานเอกสารและวธการบญช - ปญหาดานความรวมมอและการประสานงาน - ปญหาดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน

40

 

ทงนลกษณะแบบสอบถามในสวนท 3 จะเปนแบบสอบถามทเปนคาถามแบบมาตราสวนประมาณคา rating scale ซงมลกษณะคาถามทใหผตอบแบบสอบถามใหคะแนนความสาคญของปญหาและอปสรรค 5 ระดบ ดงน

ระดบ 5 หมายถง ปญหามากทสด ระดบ 4 หมายถง ปญหามาก ระดบ 3 หมายถง ปญหาปานกลาง ระดบ 2 หมายถง ปญหานอย ระดบ 1 หมายถง ปญหานอยทสด สวนท 4 เปนคาถามลกษณะปลายเปดใหผตอบแบบสอบถามสามารถแสดงความคดเหน

และใหขอเสนอแนะไดโดยเสร

3.3 การเกบรวบรวมขอมล ผศกษาแบงการเกบขอมลตามลกษณะทมาของขอมลได 2 ประเภท คอ 1. ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนการเกบขอมล โดยไดจากการใชแบบสอบถาม (Questionnaire) ทผศกษาสรางขน 2. ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนการเกบรวบรวมขอมลจากหนงสอ วทยานพนธ เวบไซตและเอกสารตางๆทเกยวของกบวสาหกจชมนและการจดทาบญช 3.4 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล

นาขอมลจากแบบสอบถามสวนท 1 สวนท 2 และสวนท 3 ซงไดจากการเกบรวบรวมจากกลมตวอยางไปวเคราะหดวยเครองคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมสาเรจรปเพอประมวลผลและหาคาทางสถต ดงน

1. คดเลอกแบบสอบถามทมความสมบรณ เพอจดหมวดหมตามลกษณะผใหขอมลทจะศกษาและลงรหสในแบบสอบถามเพอความสะดวกในการบนทกขอมล

2. ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถ (Frequency) และหาคารอยละ (Percentage) เพอใชอธบายลกษณะขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม

3. หาคาเฉลย (X) และหาคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของแบบสอบถามสวนท 3 เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชนจงหวดนครศรธรรมราช ซงเกณฑการแปลความหมายเพอการจดระดบคาเฉลยสามารถแบงออกเปนชวงดงตอไปน

41

 

สตรการจดชวงคาเฉลยเพอแปลความหมาย ชวงคาเฉลย = คะแนนมากทสด – คะแนนนอยทสด

จานวนชวงคาเฉลย แทนคา ชวงคาเฉลย = 5-1

5 = 0.80

ไดเกณฑการแปลความหมายคาเฉลย ดงน คาเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง ระดบของปญหามากทสด คาเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง ระดบของปญหามาก คาเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง ระดบของปญหาปานกลาง คาเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง ระดบของปญหานอย คาเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง ระดบของปญหานอยทสด

4. หาคามธยฐาน (median) เพอศกษาความแตกตางของคาเฉลยวามความแตกตางจากคามธยฐานมากนอยเพยงใด สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. สถตทใชในการตรวจคณภาพของเครองมอวจย 1.1 หาคาความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) ของแบบสอบถามโดยหา

คาดชนความสอดคลองระหวางคาถามกบประเดนคาถามทเกยวของกบการรบรและการเปดรบขาวสาร และความพงพอใจของนกทองเทยวทมตอตลาดนาบางคลา

1.2 หาคาความเชอมนของแบบสอบถามโดยหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha-Coefficient) ตามวธของครอนบค (Cronbach) มคาเทากบ 0.719

2. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 2.1 สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics)

2.1.1 คาเฉลย (Mean) 2.1.2 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : S.D.) 2.1.3 รอยละ Percentage)

2.2 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 2.2.1 คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Correlations Coefficient)

42

 

3.5 ขอจากดในการศกษา ประชากรทนามาใชในการศกษาครงน เปนประชากรทผศกษาไมสามารถหาไดจากแหลงขอมลโดยตรง (Primary Data) ผศกษาจงใชวธการประมาณคาตวเลขประชากรจากวธการคานวณหาสดสวนแทนซงเปนวธการหาขอมลจากแหลงทตยภม (Secondary Data) ดงการคานวณทไดระบรายละเอยดไวในหวขอประชากรและกลมตวอยาง

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล การศกษาเ รอง “ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช” ไดใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 305 ราย โดยเกบรวบรวมขอมล ในชวงเดอน มกราคม 2555 ไดทาการตรวจทานและนาขอมลทไดมาประมวลผลวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอรโปรแกรมทางสถต นาเสนอผลการวเคราะหขอมล โดยแบงเปน 4 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไป สวนท 2 ขอมลสภาพทวไปของการจดทาบญช สวนท 3 ขอมลดานปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช สวนท 4 การทดสอบสมมตฐาน

4.1 ผลการวเคราะหขอมล สวนท 1 ขอมลทวไป

ตารางท 4.1 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามสนคาทผลต

สนคาทผลต จานวน รอยละ การแปรรปและผลตภณฑอาหาร 27 8.9

การผลตพช 16 5.2 การผลตประมง 22 7.2 การผลตปศสตว 13 4.3 ผลตภณฑผาทอเสอผา 12 3.9 การผลตปจจยการผลต 17 5.6 ดอกไมประดษฐ 17 5.6 เครองจกสาน 22 7.2 เครองหนง 13 4.3 เครองประดบ/อญมณ 21 6.9

44

 

ตารางท 4.1 (ตอ)

สนคาทผลต จานวน รอยละ ผลตภณฑสมนไพร 17 5.6 เครองไม/เฟอรนเจอร 21 6.9 ของชารวย/ของทระลก 62 20.3 เครองปน 25 8.2

รวม 305 100.0 จากตารางท 4.1 พบวากลมตวอยางสวนใหญเปนวสาหกจชมชนทผลตของชารวย/ของทระลก จานวน 62 แหง คดเปนรอยละ 20.3 รองลงมาเปนวสาหกจชมชนการแปรรปและผลตภณฑอาหาร จานวน 27 แหง คดเปนรอยละ 8.9 อนดบ 3 เปนวสาหกจชมชนเครองปน จานวน 25 แหง คดเปนรอยละ 8.2

ตารางท 4.2 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามแหลงวตถดบของกลม

แหลงวตถดบ จานวน รอยละ ภายในจงหวด 271 88.9

ภายนอกจงหวด 0 0 ภายในและภายนอกจงหวด 34 11.1

รวม 305 100.0 จากตารางท 4.2 พบวาโดยสวนใหญวสาหกจชมชนมแหลงวตถดบในการผลตภายในจงหวด จานวน 271 แหง คดเปนรอยละ 88.9 และมแหลงวตถดบทงภายในและภายนอกจงหวด จานวน 34 แหง คดเปนรอยละ 11.1

45

 

ตารางท 4.3 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามผจดทาบญชของกลม

ผจดทาบญช จานวน รอยละ กรรมการของกลมวสาหกจชมชน 258 84.6

สมาชกกลมวสาหกจชมชน 0 0 ลกหลาน/ญาต ของกรรมการและสมาชก 0 0 ครบญชอาสา บคคลภายนอก 0 0 อนๆ 0 0 ยงไมมการกาหนดผจดทา 47 15.4

รวม 305 100.0 จากตารางท 4.3 พบวาผจดทาบญชของวสาหกจชมชนสวนใหญเปนกรรมการของกลมวสาหกจชมชน จานวน 258 กลม คดเปนรอยละ 84.6 และยงไมมการกาหนดผจดทา จานวน 47 กลม คดเปนรอยละ 15.4

ตารางท 4.4 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามระดบการศกษาของผจดทาบญช

ระดบการศกษา จานวน รอยละ ประถมศกษา 135 52.3

มธยมศกษา 80 31.0 ปวช. 43 16.7 ปวท. /ปวส./อนปรญญา 0 0 ปรญญาตร/สงกวา 0 0 อยระหวางการศกษา 0 0

รวม 258 100.0 จากตารางท 4.4 พบวาโดยสวนใหญผจดทาบญชของวสาหกจชมชนมระดบการศกษาประถมศกษา จานวน 135 กลม คดเปนรอยละ 52.3 รองลงมามธยมศกษา จานวน 80 กลม คดเปนรอยละ 31 และ ปวช. จานวน 43 กลม คดเปนรอยละ 16.7

46

 

ตารางท 4.5 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามสาขาวชาทผจดทาบญชศกษา

สาขาวชา จานวน รอยละ บญช 18 7.0

บรหาร 0 0 เศรษฐศาสตร 0 0 อน ๆ 240 93.0

รวม 258 100.0 จากตารางท 4.5 พบวาโดยสวนใหญผจดทาบญชของวสาหกจชมชนศกษาในสาขาวชา อน ๆ จานวน 240 กลม คดเปนรอยละ 93 สาขาบญช จานวน 18 กลม คดเปนรอยละ 7 สวนท 2 ขอมลสภาพทวไปของการจดทาบญช ตารางท 4.6 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามระยะเวลาการปฏบตงานใน ตาแหนงผจดทาบญชของกลม

ระยะเวลาปฏบตงานของบญช จานวน รอยละ นอยกวา 1 ป 58 22.5 1 – 3 ป 28 10.9 4 – 5 ป 172 66.7 มากกวา 5 ป 0 0

รวม 258 100.0 จากตารางท 4.6 พบวาโดยสวนใหญผจดทาบญชของวสาหกจชมชนปฏบตงานในตาแหนง 4-5 ป จานวน 172 กลม คดเปนรอยละ 66.7 รองลงมา นอยกวา 1 ป จานวน 58 กลม คดเปนรอยละ 22.5 และ 1-3 ป จานวน 28 กลม คดเปนรอยละ 10.9

ตารางท 4.7 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการผานการฝกอบรมการจดทา บญชของวสาหกจชมชน

การฝกอบรม จานวน รอยละ เคยฝกอบรม 94 36.4 ไมเคยฝกอบรม 164 63.6

รวม 258 100.0

47

 

จากตารางท 4.7 พบวาโดยสวนใหญผจดทาบญชไมเคยผานการฝกอบรมการจดทาบญชวสาหกจชมชน จานวน 164 กลม คดเปนรอยละ 63.6 และผานการฝกอบรมการจดทาบญชวสาหกจชมชน จานวน 94 กลม คดเปนรอยละ 36.4

ตารางท 4.8 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามจานวนครงทฝกอบรมการจดทา บญชวสาหกจชมชน

จานวนครง/ป จานวน รอยละ ไมเกน1 ครง /ป 94 100 2-3 ครง/ป 0 0 4-5 ครง/ป 0 0 มากกวา 5 ครง/ป 0 0

รวม 94 100.0 จากตารางท 4.8 พบวาผจดทาบญชทเคยผานการฝกอบรมการจดทาบญชวสาหกจชมชน ไดรบการฝกอบรมไมเกน 1 ครง/ป จานวน 94 กลม คดเปนรอยละ 100

ตารางท 4.9 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการจดทาบญช

การจดทาบญช จานวน รอยละ จดทา 258 84.6 ไมจดทา 47 15.4

รวม 305 100.0 จากตารางท 4.9 พบวาโดยสวนใหญกลมตวอยางมการจดทาบญช จานวน 258 กลม คดเปนรอยละ 84.6 และไมจดทาบญช จานวน 47 คน คดเปนรอยละ 15.4

ตารางท 4.10 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามเครองมอการบนทกบญช

เครองมอการบนทกบญช จานวน รอยละ บนทกดวยมอ 138 53.5 บนทกดวยเครองคอมพวเตอร 85 32.9 บนทกดวยมอและเครองคอมพวเตอร 35 13.6

รวม 258 100.0

48

 

จากตารางท 4.10 พบวาโดยสวนใหญกลมตวอยางมการบนทกบญชดวยมอ จานวน 138 กลม คดเปนรอยละ 53.5 รองลงมาบนทกดวยเครองคอมพวเตอร จานวน 85 กลม คดเปนรอยละ 32.9 และบนทกดวยมอและเครองคอมพวเตอร จานวน 35 กลม คดเปนรอยละ 13.6 ตารางท 4.11 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามสมดบญชและเอกสาร

ประกอบการบนทกบญช (เลอกตอบไดมากกวา 1 ขอ)

สมดบญชและเอกสารประกอบการบนทกบญช จานวน รอยละ

สมดเงนสด 258 100.0 สมดบนทกรายการทวไป 258 100.0 สมดบนทกตนทนกาไร 30 11.6 สมดบญชแยกประเภททวไป 14 5.4 สมดบญชยอยลกหน 25 9.7 ทะเบยนคมวตถดบ 148 57.4 ทะเบยนคมสนคา 258 100.0 ทะเบยนทรพยสนถาวร 19 7.4 สมดบญชยอยเจาหน 26 10.1 ทะเบยนสมาชกและหน 258 100.0 ใบเสรจรบเงน 258 100.0 ใบเบกเงน 52 20.2 ใบขายเชอ 229 88.8 อนๆ 0 0

จากตารางท 4.11 พบวา กลมตวอยางทจดทาบญชทกกลมมสมดบญชและเอกสารประกอบการบนทกบญช ดงน สมดเงนสด สมดบนทกรายการทวไป ทะเบยนคมสนคา ทะเบยนสมาชกและหนและใบเสรจรบเงน คดเปนรอยละ 100 รองลงมาคอมใบขายเชอ จานวน 229 กลม คดเปนรอยละ 88.8 และมสมดบญชแยกประเภททวไปนอยทสด จานวน 14 กลม คดเปนรอยละ 5.4

49

 

สวนท 3 ขอมลดานปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช ตารางท 4.12 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

ดานความรความสามารถเปนรายขอ

ประเดนปญหา คาเฉลย S.D. ระดบปญหา

ทานมความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชอยางถกตองครบถวน

3.64 .904 มาก

ทานสามารถแกไขปญหาทเกดขนจากการจดทาบญชได

3.55 1.069 มาก

ทานรขนตอนการปฏบตงานทเปนขอบงคบ

ของกลม

3.40 1.261 ปานกลาง

ทานไดรบการอบรมความรใหม ๆ เกยวกบ

การจดทาบญชจากวทยากรผเชยวชาญ

3.48 1.052 มาก

ทานเขาใจในวตถประสงคการจดตงกลม

เปนอยางด

3.26 1.275 ปานกลาง

จากตารางท 4.12 พบวากลมตวอยางมระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช ดานความรความสามารถ ในระดบมาก ในประเดนทานมความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชอยางถกตองครบถวน (คาเฉลย = 3.64 S.D. = 0.904) ทานสามารถแกไขปญหาทเกดขนจากการจดทาบญชได (คาเฉลย = 3.55 S.D. = 1.069) ทานไดรบการอบรมความรใหมๆเกยวกบการจดทาบญชจากวทยากรผเชยวชาญ (คาเฉลย = 3.48 S.D. = 1.052) ในระดบปานกลาง ในประเดนทานรขนตอนการปฏบตงานทเปนขอบงคบของกลม(คาเฉลย = 3.40 S.D. = 1.261) ทานเขาใจในวตถประสงคการจดตงกลมเปนอยางด (คาเฉลย = 3.26 S.D. = 1.275)

50

 

ตารางท 4.13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช ดานเอกสารและวธการทางบญชเปนรายขอ

ประเดนปญหา คาเฉลย S.D. ระดบปญหา

เอกสารทใชในการประกอบการบนทกบญช

มปรมาณมาก

3.64 1.308 มาก

การบนทกรายการบญช ลงสมดรายวนซอ รายวนขาย รายวนรบ รายวนจายและรายวนทวไป

3.82 1.341 มาก

การผานรายการจากสมดรายวนขนตนไป

สมดบญชแยกประเภท

3.40 1.196 ปานกลาง

การจาแนกรายการวาเปนสนทรพยสวนตว

ออกจากทรพยของกจการ

3.75 1.180 มาก

การจาแนกคาใชจายในการผลต (ตนทนการ

ผลต) ออกจากคาใชจายในการขายและ

บรหาร

3.72 1.157 มาก

ความถกตองและขนตอนการอนมตการ

เบกจายวตถดบ สนคาคงเหลอและวสด

สานกงาน

3.66 1.124 มาก

การตรวจสอบยอดคงเหลอของวตถดบ

สนคาคงเหลอ วสดสานกงาน

3.59 0.980 มาก

ประเภทของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสด

สานกงานมมากในการจดขององคกร

3.55 1.051 มาก

ชอบญชมมากจนเกนไป 4.25 1.264 มากทสด

51

 

จากตารางท 4.13 พบวากลมตวอยางมระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชดานเอกสารและวธการทางบญช ในระดบมากทสด ในประเดนชอบญชมมากจนเกนไป (คาเฉลย = 4.25 S.D. = 1.264) ในระดบมากในประเดนการบนทกรายการบญช ลงสมดรายวนซอ รายวนขาย รายวนรบ รายวนจายและรายวนทวไป (คาเฉลย = 3.82 S.D. = 1.341) ในระดบมาก ในประเดน การจาแนกรายการวาเปนสนทรพยสวนตวออกจากทรพยของกจการ (คาเฉลย = 3.75 S.D. = 1.180) การจาแนกคาใชจายในการผลต (ตนทนการผลต) ออกจากคาใชจายในการขายและบรหาร (คาเฉลย = 3.72 S.D. = 1.157) ความถกตองและขนตอนการอนมตการเบกจายวตถดบ สนคาคงเหลอและวสดสานกงาน (คาเฉลย = 3.66 S.D. = 1.124) เอกสารทใชในการประกอบการบนทกบญชมปรมาณมาก (คาเฉลย = 3.64 S.D. = 1.308) การตรวจสอบยอดคงเหลอของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงาน (คาเฉลย = 3.59 S.D. = 0.980) ประเภทของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงานมมากในการจดขององคกร (คาเฉลย = 3.55 S.D. = 1.051) และในระดบปานกลาง ในประเดน การผานรายการจากสมดรายวนขนตนไปสมดบญชแยกประเภท (คาเฉลย = 3.40 S.D. = 1.196) ตารางท 4.14 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช ดานความรวมมอและประสานงานเปนรายขอ

ประเดนปญหา คาเฉลย S.D. ระดบปญหา

ความรวมมอในการสงเอกสารทเกยวกบการ

จดทาบญช

4.16 1.333 มาก

ความรวมมอจากสมาชกกลมในการจดทาบญช 4.25 1.276 มากทสด

ประธานกลมไดใหความรวมมอในการให

ขอมลทางบญชเปนอยางด

4.26 1.270 มากทสด

ผสอบบญชไดเขามามบทบาทในการให

คาแนะนาใหทานจดทาบญชใหถกตอง

4.14 1.357 มาก

การประสานความรวมมอกบกลมวสาหกจ

ชมชนอนในการจดทาบญช

4.18 1.323 มาก

52

 

จากตารางท 4.14 พบวากลมตวอยางมระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชดานความรวมมอและประสานงานในระดบมากทสด ในประเดน ประธานกลมไดใหความรวมมอในการใหขอมลทางบญชเปนอยางด (คาเฉลย = 4.26 S.D. = 1.270) ความรวมมอจากสมาชกกลมในการจดทาบญช (คาเฉลย = 4.25 S.D. = 1.276) ในระดบมาก ในประเดน การประสานความรวมมอกบกลมวสาหกจชมชนอนในการจดทาบญช (คาเฉลย = 4.18 S.D. = 1.323) ความรวมมอในการสงเอกสารทเกยวกบการจดทาบญช (คาเฉลย = 4.16 S.D. = 1.333) ผสอบบญชไดเขามามบทบาทในการใหคาแนะนาใหทานจดทาบญชใหถกตอง (คาเฉลย = 4.14 S.D. = 1.357) ตารางท 4.15 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช ดานเครองมอทใชในการปฏบตงานเปนรายขอ

ประเดนปญหา คาเฉลย S.D. ระดบปญหา

ความสะดวกและงายในการปฏบตงาน 4.35 0.781 มากทสด

ความปลอดภย ในการเขาใชงานการจดทาบญช

4.36 0.778 มากทสด

ความรวดเรว ถกตอง ครบถวนและแมนยา 4.18 0.813 มาก

การเปรยบเทยบขอมลยอนหลง 4.34 0.721 มากทสด

รปแบบบญชตรงกบความตองการ 4.35 0.681 มากทสด

การจดเกบขอมลการจดทาบญช 4.28 0.756 มากทสด

จากตารางท 4.15 พบวากลมตวอยางมระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช ดานเครองมอทใชในการปฏบตงานในระดบมากทสด ในประเดนความสะดวกและงายในการปฏบตงาน (คาเฉลย = 4.35 S.D. = 0.781) ความปลอดภย ในการเขาใชงานการจดทาบญช (คาเฉลย = 4.36 S.D. = 0.778) รปแบบบญชตรงกบความตองการ (คาเฉลย = 4.35 S.D. = 0.681) การเปรยบเทยบขอมลยอนหลง (คาเฉลย = 4.34 S.D. = 0.721) และการจดเกบขอมลการจดทาบญช (คาเฉลย = 4.28 S.D. = 0.756) ในระดบมากในประเดนการบนทกรายการ รวดเรว ถกตอง ครบถวนและแมนยา (คาเฉลย = 4.18 S.D. = 0.813)

53

 

ตารางท 4.16 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช โดยรวม

ประเดนปญหา คาเฉลย S.D. Median ระดบปญหา

ดานความรความสามารถ 3.47 0.913 3.60 มาก

ดานเอกสารและวธการทางบญช 3.71 0.967 4.00 มาก

ดานความรวมมอและประสานงาน 4.20 1.181 5.00 มาก

ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน 4.31 0.546 4.33 มากทสด

รวม 3.92 0.536 3.93 มาก

จากตารางท 4.16 พบวากลมตวอยางมระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชในระดบมาก (คาเฉลย = 3.92 S.D. = 0.536 Med = 3.93) พบความแตกตางระหวางคาเฉลยและมธยฐาน เทากบ 0.01

เมอพจารณาประเดนปญหาเปนรายดานพบวา กลมตวอยางมปญหาในระดบมากทสดในดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน (คาเฉลย = 4.31 S.D. = 0.546 Med = 4.33) ความแตกตางระหวางคาเฉลยและมธยฐาน เทากบ 0.02 โดยคาเฉลยมคานอยกวามธยฐาน แสดงวา เมอเรยงคาเฉลยตามลาดบจากนอยไปหามากแลวมคามธยฐานมากกวาคาเฉลย สรปไดวา กลมตวอยางโดยสวนใหญใหคาน าหนกของปญหาในระดบมากซงความเบของขอมลไปทางขวา

ดานความรวมมอและประสานงานมปญหาในระดบมาก (คาเฉลย = 4.20 S.D. = 1.181 Med = 5.00) พบความแตกตางระหวางคาเฉลยและมธยฐาน เทากบ 0.80 โดยคาเฉลยมคานอยกวามธยฐาน แสดงวา เมอเรยงคาเฉลยตามลาดบจากนอยไปหามากแลวมคามธยฐานมากกวาคาเฉลย สรปไดวา กลมตวอยางโดยสวนใหญใหคาน าหนกของปญหาในระดบมากซงความเบของขอมลไปทางขวา

ดานเอกสารและวธการทางบญช มปญหาในระดบมาก (คาเฉลย = 3.71 S.D. = 0.967 Med = 4.00) พบความแตกตางระหวางคาเฉลยและมธยฐาน เทากบ 0.29 โดยคาเฉลยมคานอยกวามธยฐาน แสดงวา เมอเรยงคาเฉลยตามลาดบจากนอยไปหามากแลวมคามธยฐานมากกวาคาเฉลย สรปไดวา กลมตวอยางโดยสวนใหญใหคาน าหนกของปญหาในระดบมากซงความเบของขอมลไปทางขวา

54

 

ดานความรความสามารถ (คาเฉลย = 3.47 S.D. = 0.913 Med = 3.60) พบความแตกตางระหวางคาเฉลยและมธยฐาน เทากบ 0.13 โดยคาเฉลยมคานอยกวามธยฐาน แสดงวา เมอเรยงคาเฉลยตามลาดบจากนอยไปหามากแลวมคามธยฐานมากกวาคาเฉลย สรปไดวา กลมตวอยางโดยสวนใหญใหคาน าหนกของปญหาในระดบมากซงความเบของขอมลไปทางขวา

สวนท 4 การทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานท 1 ระดบการศกษาของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและ

อปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช H0 = ระดบการศกษาของผจดทาบญชไมมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

  H1 = ระดบการศกษาของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

ตารางท 4.17 แสดงความสมพนธระหวางระดบการศกษากบระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญช

N = 258

ระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

ระดบการศกษา Pearson Correlations -0.246

Sig. (2-tailed) 0.000 **

**มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

จากตารางท 4.17 แสดงความสมพนธระหวางระดบการศกษากบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชโดยวเคราะหดวยสถต Correlations ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.01 พบวา ระดบการศกษาของกลมตวอยางมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช เนองจากมคา Sig (2 - tailed) ทคานวณไดนอยกวาคาระดบนยสาคญทางสถตทกาหนดไวท 0.01

สมมตฐานท 2 สาขาวชาทผจดทาบญชศกษามความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

55

 

H0 = สาขาวชาทผจดทาบญชศกษาไมมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

    H1 = สาขาวชาทผจดทาบญชศกษามความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

ตารางท 4.18 แสดงความสมพนธระหวางสาขาวชาทผจดทาบญชศกษากบระดบปญหาและอปสรรค ในการจดทาบญช

N = 258

ระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

สาขาวชาท Pearson Correlations 0.224

ผจดทาบญช Sig. (2 - tailed) 0.000 **

ศกษา

**มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 จากตารางท 4.18 แสดงความสมพนธระหวางสาขาวชาทผจดทาบญชศกษากบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชโดยวเคราะหดวยสถต Correlations ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.01 พบวา สาขาวชาทผจดทาบญชศกษามความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช เนองจากมคา Sig (2 - tailed) ทคานวณไดนอยกวาคาระดบนยสาคญทางสถตทกาหนดไวท 0.01

สมมตฐานท 3 ประสบการณในการทางานของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

H0 = ประสบการณในการทางานของผจดทาบญชไมมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

H1 = ประสบการณในการทางานของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

56

 

ตารางท 4.19 แสดงความสมพนธระหวางประสบการณในการทางานผจดทาบญชกบระดบปญหา และอปสรรคในการจดทาบญช

N = 258

ประสบการณ Pearson Correlations

ในการทางาน Sig. (2 - tailed)

ระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

0.324

0.000 **

**มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 จากตารางท 4.19 แสดงความสมพนธระหวางประสบการณในการทางานของผจดทาบญช

กบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชโดยวเคราะหดวยสถต Correlations ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.01 พบวา ประสบการณในการทางานผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช เนองจากมคา Sig (2 - tailed) ทคานวณไดนอยกวาคาระดบนยสาคญทางสถตทกาหนดไวท 0.01

สมมตฐานท 4 การฝกอบรมของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

H0 = การฝกอบรมของผจดทาบญชไมมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

H1 = การฝกอบรมของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

57

 

ตารางท 4.20 แสดงความสมพนธระหวางการฝกอบรมของผจดทาบญชกบระดบปญหาและ อปสรรคในการจดทาบญช

N = 258

การฝกอบรม Pearson Correlations

Sig. (2 - tailed)

ระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

-0.254

0.000 **

**มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 จากตารางท 4.20 แสดงความสมพนธระหวางการฝกอบรมของผจดทาบญชกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชโดยวเคราะหดวยสถต Correlations ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.01 พบวา การฝกอบรมของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช เนองจากมคา Sig (2 - tailed) ทคานวณไดนอยกวาคาระดบนยสาคญทางสถต ทกาหนดไวท 0.01

บทท 5

สรปผลการวจย การอภปรายผลและขอเสนอแนะ

ในการศกษาเรอง “ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชน จงหวด

นครศรธรรมราช” เปนการศกษาสภาพการจดทาบญชและปญหา อปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชผลการศกษาสามารถสรปไดดงน

5.1 สรปผลการวจย

ขอมลทวไป กลมตวอยางสวนใหญเปนวสาหกจชมชนทผลตของชารวย/ของทระลก มแหลงวตถดบใน

การผลตภายในจงหวด ผจดทาบญชเปนกรรมการของกลมซงมระดบการศกษาชนประถมศกษา ศกษาในสาขาวชาอน ๆ ทไมใชสาขาบญช บรหารและเศรษฐศาสตร

สภาพทวไปของการจดทาบญช กลมตวอยางสวนใหญมการจดทาบญช โดยมการบนทกบญชดวยมอ มสมดบญชและ

เอกสารประกอบการบนทกบญช ไดแก สมดเงนสด สมดบนทกรายการทวไป ทะเบยนคมสนคา ทะเบยนสมาชกและหนและใบเสรจรบเงน ผจดทาบญชของวสาหกจชมชนปฏบตงานในตาแหนง 4 - 5 ป ผานการฝกอบรมการจดทาบญชวสาหกจชมชนไมเกน 1 ครง/ป

ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช แยกเปนรายดาน ดงน จากการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชน

จงหวดนครศรธรรมราชพบวามปญหาในระดบมาก โดยแยกเปนรายดานตามระดบของปญหาไดดงน ปญหาดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน จากผลการศกษาพบวาวสาหกจชมชนจงหวด

นครศรธรรมราชสวนใหญมการบนทกบญชดวยมอ ทาใหมปญหาในประเดนของความสะดวกและงายในการปฏบตงาน ความปลอดภย ในการเขาใชงานการจดทาบญช รปแบบบญชทตรงกบความตองการ การเปรยบเทยบขอมลยอนหลง การจดเกบขอมลการจดทาบญช ตลอดรวมถงการบนทกรายการ ทรวดเรว ถกตอง ครบถวนและแมนยา

ปญหาดานความรวมมอและประสานงาน จากผลการศกษาพบวา ปญหาทวสาหกจชมชนจงหวดนครศรธรรมราช มความคดเหนวามระดบความสาคญของปญหามากทสด คอ การใหความรวมมอของประธานกลมในการใหขอมลทางบญช และความรวมมอจากสมาชกกลมในการจดทา

59

 

บญช นอกจากนยงมปญหาในประเดนของการประสานความรวมมอกบกลมวสาหกจชมชนอนในการจดทาบญช ความรวมมอในการสงเอกสารทเกยวกบการจดทาบญชและการทผสอบบญชไดเขามามบทบาทในการใหคาแนะนาใหทานจดทาบญชใหถกตอง

ปญหาดานเอกสารและวธการทางบญช จากผลการศกษาพบวา ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชนทสาคญคอการมชอบญชมากจนเกนไป การบนทกรายการบญช ลงสมดรายวนซอ สมดรายวนขาย สมดรายวนรบเงน สมดรายวนจายและรายวนทวไป การจาแนกรายการวาเปนสนทรพยสวนตวออกจากทรพยของกจการ การจาแนกคาใชจายในการผลต (ตนทนการผลต) ออกจากคาใชจายในการขายและบรหาร ความถกตองและขนตอนการอนมตการเบกจายวตถดบ สนคาคงเหลอและวสดสานกงาน เอกสารทใชในการประกอบการบนทกบญชมปรมาณ การตรวจสอบยอดคงเหลอของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงาน ประเภทของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงานมมากในการจดขององคกรและการผานรายการจากสมดรายวนขนตนไปสมดบญชแยกประเภท

ปญหาดานความรความสามารถ จากผลการศกษาพบวาวสาหกจชมชนจงหวดนครศรธรรมราช มปญหาดานความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชทถกตองครบถวน การแกไขปญหาทเกดขนจากการจดทาบญช การไดรบการอบรมความรใหม ๆ เกยวกบการจดทาบญชจากวทยากรผเชยวชาญ การรบรขนตอนการปฏบตงานทเปนขอบงคบของกลมและความเขาใจในวตถประสงคการจดตงกลม

การทดสอบสมมตฐาน

ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชนจงหวดนครศรธรรมราชตามตวแปร อสระตาง ๆ ผลการศกษาพบวา

ระดบการศกษาของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

สาขาวชาทผจดทาบญชศกษามความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

ประสบการณในการทางานของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

การฝกอบรมของผจดทาบญชมความสมพนธกบระดบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราชเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

60

 

5.2 การอภปรายผลการวจย

1. จากผลการศกษาพบว าสภาพการจดทาบญชของวสาหกจ ชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช มการจดทาบญชแตยงไมมการเรยนรระบบบญช จงมเพยงการจดบนทกบญชแบบงาย ๆ โดยใชสมดบญชและเอกสารประกอบการบนทกบญชเพยงไมกเลม ทงนอาจเปนเพราะการทวสาหกจชมชนกอตงขนโดยกลมคนซงโดยสวนใหญเปนชาวบานทไมไดมความรหรอไมไดศกษาวชาทางบญชโดยเฉพาะและตวเลขทางการเงนกไมไดมความซบซอน ดงนนการจดทาบญชจงมลกษณะเหมอนเปนการเตอนความจาวาไดมการซอวตถดบเพอนามาผลตสนคาเพอออกจาหนายและจาหนายไดในจานวนเงนเทาไรมากกวาการมงหวงทจะจดทาบญชใหถกตองตามหลกการทางบญช ซงการบนทกบญชแบบงายๆนสอดคลองกบวสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย อ.ดอนเจดย จ.สพรรณบร (กรมตรวจบญชสหกรณ, 2555 : เวบไซต) ซงนายศกดศร อนทรบารง รองประธานกรรมการกรปรกษดอนเจดย กลาววา ในระยะเรมตนวสาหกจชมชนกรปรกษดอนเจดย ยงไมมการเรยนรระบบบญช จงจดบนทกบญชแบบงาย ๆ ทาใหเกดความยงยากตอการตรวจสอบจากคณะกรรมการและสมาชกดวยกน แตเมอทางสานกงานตรวจบญชสหกรณสพรรณบร ไดเขามาแนะนาใหความรเกยวกบวธการจดทาบญช แจกสมดและเอกสารสาหรบประกอบการทาบญช และไดเรยนรกระบวนการทาบญชแลวทาใหพบขอแตกตางอยางมาก โดยเฉพาะในเรองของความถกตอง ความชดเจน และการสามารถตอบคาถามดานการเงนแกสมาชกได

2. จากผลการศกษาพบวาปญหาและอปสรรคการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช มการบนทกบญชดวยมอทาใหเกดปญหาเรองความสะดวกในการปฏบตงาน ความรวดเรว ถกตอง ครบถวนและแมนยา เพราะการบนทกบญชดวยมอ จาเปนทจะตองใชความละเอยดในการจดบนทกและคานวณตวเลข การบนทกบญชในรปแบบนมความปลอดภยในการเขาใชงานการจดทาบญชคอนขางตาเมอเทยบกบการบนทกบญชดวยเครองคอมพวเตอร เพราะไมสามารถกาหนดรหสผานสาหรบการเขาใชงานไดเหมอนกนคอมพวเตอร อกทงในสวนของการเปรยบเทยบขอมลยอนหลงกทาไดยากเนองจากจาเปนทจะตอง คนหาสมดบญชเลมทตองการกอนเพอดขอมลทตองการเปรยบเทยบซงแตกตางจากคอมพวเตอรทสามารถดงขอมลยอนหลงมาเปรยบเทยบไดทกททกเวลา ปญหาดานความรวมมอและประสานงาน จากผลการศกษาจะเหนไดวาวสาหกจชมชนมปญหาในเรองการใหความรวมมอของประธานกลมในการใหขอมลทางบญช และความรวมมอจากสมาชกกลมในการจดทาบญช ทงนอาจเนองจากการทบคคลเหลานยงไมเหนความสาคญของการจดทาบญช ซงสอดคลองกบผลศกษาปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) กรณศกษาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในเขตอาเภอเมอง จงหวด

61

 

นครสวรรคของศรวรรณ สมเลก วาปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) คอปญหาทางดานความรวมมอและประสานงาน ไดแก ความรวมมอจากผ ตรวจสอบบญชในการใหคาแนะนาการจดทาบญช ความรวมมอจากผบรหารในการใหขอมล ความรวมมอจากบคคลทงภายในและภายนอกองคกร ตลอดจนหนวยงานตาง ๆ เกยวกบการจดทาบญช ในสวนของปญหาดานเอกสารและวธการทางบญช จากผลการศกษาพบวา ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชวสาหกจชมชนทสาคญคอการมชอบญชมากจนเกนไป สอดคลองกบผลการศกษาของ มยร บญโต ทศกษาการจดทาบญชธรกจชมชนในจงหวดอทยธาน ซงพบวา มปญหาในเรองการทาบญช ซงมแบบฟอรมตาง ๆ มากมาย รวมทงสมดทจดทามหลายเลมทาความเขาใจยาก และทาใหไมอยากทาบญช ปญหาดานความรความสามารถซงวสาหกจชมชนจงหวดนครศรธรรมราชมปญหาดานความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชทถกตองครบถวน สอดคลองกบการศกษาของชดตา รตนานนททศกษาปญหาและทางแกปญหาสาหรบระบบบญชของวดไทยในกรงเทพมหานคร ซงพบวาผจ ดทาบญชสวนใหญขาดความรดานบญช ซงปญหาทเกดขนขดกบแนวคดเกยวกบความรความสามารถของนกบญชทจะตองประกอบดวยความร จรรยาบรรณ ทกษะความเปนมออาชพและประสบการณในการทางาน

5.3 ขอเสนอแนะทไดจากการวจย

5.3.1 ขอเสนอแนะทวไป จากผลการศกษา มขอเสนอแนะเพอนาไปเปนแนวทางในการวางแผนการพฒนาวสาหกจ

ชมชนของหนวยงานทเกยวของดงน 5.3.1.1 ดานความรความสามารถของผจดทาบญชของวสาหกจชมชน ภาครฐควร

ใหการสนบสนนการฝกอบรมความรเกยวกบการจดทาบญชวสาหกจชมชนทถกตองแกผจดทาบญชโดยผเชยวชาญ ซงควรมการจดฝกอบรมอยางตอเนองเพอเพมความรแกผจดทาบญช

5.3.1.2 ดานเอกสารและวธการทางบญช ซงมเอกสารและชอบญชเปนจานวนมากทาใหเกดความสบสนแกผจดทาบญชซงไมไดศกษาหลกและวธการบญช จนทาใหผจดทาบญชมองวาเปนภาระในการจดทา หนวยงานทเกยวของจงควรทจะนาเสนอรปแบบของบญชสาหรบวสาหกจชมชนทงายตอการทาความเขาใจเพอใหผจดทาบญชเขาใจและบนทกบญชไดอยางถกตองครบถวน

5.3.1.3 ดานความรวมมอและประสานงาน พบวาในการจดทาบญชยงไมไดรบความรวมมอจากประธานกลมและสมาชก อกท งยงขาดการประสานงานกบวสาหกจชมชนอน

62

 

หนวยงานทเกยวของจงควรสรางความตระหนกรวมกนเกยวกบการจดทาบญช โดยอาจมการจดประชมรวมกนเพอซกซอมและทาความเขาใจการจดทาบญชแกประธานและสมาชกกลมวสาหกจชมชน

5.3.1.4 ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน ควรมการคดเลอกผจดทาบญชทมความรพนฐานในการใชงานคอมพวเตอรหรออาจจดสงผจดทาบญชของวสาหกจชมชนเขารบการฝกอบรมเพมเตมในหลกสตรการบนทกบญชดวยคอมพวเตอร 5.4 งานวจยทเกยวเนองในอนาคต

5.4.1. ควรมการศกษาเปรยบเทยบปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนของจงหวดอนๆ

5.4.2 ควรมการศกษาระดบความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชของวสาหกจชมชนของผรบผดชอบในการจดทาบญช

5.4.3 ควรมการศกษาความตองการเกยวกบหลกสตรการฝกอบรมของผจดทาบญชของวสาหกจชมชน

บรรณานกรม

กรมตรวจบญชสหกรณ. 2555. “คมอบญชกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑ”, [ออนไลน].

เขาถงไดจาก: www.cad.go.th, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555] กรมตรวจบญชสหกรณ. 2555. “วสาหกจชมชน “กรปรกษดอนเจดย” ช ทาบญชอาชพชวยสราง

องคกรใหเขมแขงอยางย งยน”, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : www.cad.go.th, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555]

กรมสงเสรมการเกษตร. 2548. การฝกอบรมทมวทยากรหลกในการถายทอดความร เรอง วสาหกจชมชน. เอกสารประกอบการสมมนา, กรงเทพมหานคร.

กรมสงเสรมการเกษตร. 2548. วสาหกจชมชน. เอกสารประกอบการสมมนา การฝกอบรมทมวทยากรหลกในการถายทอดความร, กรงเทพมหานคร.

กรมสงเสรมสหกรณ. 2555. “ขนตอนการจดทาบญชวสาหกจชมชน”, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : www.cpd.go.th, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555]

คมกฤช อทะโก. 2549. ผลการนานโยบายสงเสรมวสาหกจชมชนไปปฏบต: ศกษากรณ อาเภอเมอง จงหวดลพบร. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยรามคาแหง.

ฉตรรชดา วโรจนรตน. 2554. ความรความสามารถของนกบญชทม ตอประสทธผลการทางาน ของ นกบญชธรกจ SMEs ในจงหวดกาฬสนธ.งานวจย.มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ.

ชนญฎา สนชน. 2548. ความสมพนธระหวางความรความสามารถ ดานการบญช ดานการสอบบญช ดานกฎหมาย และดานเทคโนโลยสารสนเทศกบคณภาพการสอบบญช. วทยานพนธบญชมหาบณฑต. มหาวทยาลยมหาสารคาม

ชดตา รตนานนท. 2548. ปญหาและทางแกปญหาสาหรบระบบบญชของวดไทยในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธบญชมหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ชยนรนทร วระสถาวณชยและคณะ. “International Education Standards (IES), ใน สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย. 1(4) : 1 ; มกราคม, 2548.

ณรงค เพชรประเสรฐ และพทยา วองกล. 2545. วสาหกจชมชน : กลไกเศรษฐกจฐานราก. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดวงเดอน สมวฒนศกด. 2548. วสาหกจชมชนชยนาท. กรมสงเสรมการเกษตร.

64

 

บรรณานกรม (ตอ)

ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร. 2549. “โครงการสนเชอวสาหกจชมชน”, [ออนไลน].

เขาถงไดจาก http://www.baccbank.com/servics/credit/community.htm , [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555]

ธเนศร กลนมง. 2537. ปญหาการปฏบตงานการเงนและบญชของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดเพชรบรณ. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นตยา เงนประเสรฐศร. มปป .องคการสวสดการเดก การประสานงานระหวางองคการของรฐและเอกชน.คณะสงคมศาสตร .มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

เบญจมาภรณ เทพวญญากจ. 2545. ปญหาการใหบรการการจดทาบญชของสานกงานบญชในอาเภอเมอง จงหวดลาปาง. วทยานพนธบญชมหาบณฑต.มหาวทยาลยเชยงใหม.

ประนอม คาผา. 2549. สภาพปญหาทางดานการบญชของสถานประกอบการประเภทหางหนสวน

จากด และบรษทจากดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.งานวจย. มหาวทยาลยราชภฏ

อบลราชธาน.

มยร บญโต. 2553. การจดทาบญชธรกจชมชนในจงหวดอทยธาน. งานวจยคณะวทยาการจดการ. การบญชบรหาร. มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

รตนาภรณ ศรพยคฆ.2553. “(Cooperation Technique) เอกสารความร สดร.ลาดบท 18 /ปงบประมาณ 2553”. สถาบนดารงราชานภาพ สานกงานปลดกระทรวงมหาดไทย.กรงเทพมหานคร. วกพเดย สารานกรมเสร .2555. “จงหวดนครศรธรรมราช,” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://th.wikipedia.org/wiki, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555] วชต นนทสวรรณ. 2547. ขบวนการชมชนใหม การพฒนาแบบแผนใหมทางเศรษฐกจและสงคมของ

ชมชน. กรงเทพมหานคร : สานกพมพเจรญวทยการพมพ. ศศวมล ศรเจรญจตร. 2548. “TOWARD COMPETENT PROFFSIONAL ACCOUNTANS (IEP 2)”

สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย. เขาถงไดจาก: http:// www.icaat.com, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555]

65

 

บรรณานกรม (ตอ)

ศรวรรณ สมเลก. 2547. ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) กรณศกษา ธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในเขตอาเภอเมอง จงหวด นครสวรรค.วทยานพนธ.สาขาวชาการบญช. มหาวทยาลยหอการคาไทย สภาภรณ เพงพศ. 2546. ปญหาในการจดทาบญชของสานกงานบญชในกรงเทพมหานคร.

งานวจย.มหาวทยาลยเซนตจอหน. กรงเทพมหานคร. สานกงานเกษตรจงหวดสราษฎรธาน. 2548. การใหความรเรอง วสาหกจชมชน. สราษฏรธาน: ผแตง. สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน. 2548. วสาหกจชมชน. กรงเทพมหานคร:

กรมสงเสรมการเกษตร. สานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน. 2548. สารคดสน วสาหกจชมชน [ซด].

กรงเทพมหานคร: กรมสงเสรมการเกษตร. สานกบรการขอมลและสารสนเทศ. 2555. “วสาหกจชมชน,” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

www.idis.ru.ac.th, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555] สานกงานสหกรณจงหวดเพชรบร. 2555. “การจดตงวสาหกจชมชน,” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:

http://it1.cpd.go.th/petchburi/BODY_25.htm, [สบคนเมอ 1 มกราคม 2555] เสร พงศพศ และสภาส จนทรหงษ. 2548. ขอควรรเกยวกบวสาหกจชมชน. ชมนมสหกรณ

การเกษตรแหงประเทศไทย . กรงเทพมหานคร:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก ก 

คมอบญชกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑ

 

68

คมอบญชกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑ (สาหรบการผลต/แปรรปผลตผล หรอผลตภณฑ และการปดบญช)

กรณกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑดาเนนการผลต การผลตอาหารและสมนไพร : สราแชพนบาน

---------------------------------

การจดทาบญชของกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑ ในคมอนแบงเปน 2 สวน คอ

1. การผลต/แปรรปผลตผล หรอผลตภณฑ 2. การปดบญช และเพอใหการจดทาบญชทง 2 สวนดงกลาว เปนไปอยางสะดวกยงขน ในทนจงได

ขนตอนการจดทาเอกสารและการลงบญชตอเนองจากคมอบญชกลมผผลตหนงตาบลหนงผลตภณฑ (สาหรบการดาเนนงานทวไป)

สวนท 1 การผลต/แปรรปผลตผล หรอผลตภณฑ

กรณกลมผผลตฯ ดาเนนการผลต การผลตอาหารและสมนไพร : สราแชพนบาน

• การซอวตถดบ

• การแปรรปผลตผล

• การจายคาใชจายในการผลต

• การขายสนคาทผลตไดเปนเงนสด

69

สวนท 2 การปดบญช

เปนการสรปรายการเงนทไดมการบนทกไวแลวในสมดบญช ซงการปดบญช แบงเปน 3 ลกษณะ คอ

♦ การปดบญชประจาวน

♦ การปดบญชประจาเดอน

♦ การปดบญชประจาป - งบกาไรขาดทน - งบดล

70

การผลต/แปรรปผลตผลหรอผลตภณฑ

กรณวสาหกจชมชนดาเนนการผลต

การผลตอาหารและสมนไพร : สราแชพนบาน

71

การผลต/แปรรปผลตผล หรอผลตภณฑ ในการดาเนนการผลตสราแชพนบาน ซงไดแก สาโท กระแช ไวน ฯลฯ นน นอกจาก

กลมผผลตฯ จะตองจดทาบญชของกลมแลว ยงตองจดทาบญชตามทกรมสรรพสามตกาหนด คอ 1.บญชประจาวนแสดงการรบ – จายวตถดบหลกทใชในการทาสรา (แบบ 1) 2.บญชประจาวนแสดงการทาสรา (แบบ 2) 3.บญชประจาวนแสดงการรบ – จายสราบรรจภาชนะทปดแสตมปแลว (แบบ 3) 4.บญชงบเดอนแสดงวตถดบ การทาสรา สราบรรจภาชนะ และการขนออกจาก

โรงงานสรา เดอน……………………. พ.ศ. ……… (แบบ 5) โดยบญชแบบ 5 นกลมผผลตฯ ตองจดทาเสนอตอกรมสรรพสามตทกเดอน ซงในการ

จดทาบญชดงกลาวกลมผผลตฯ สามารถนาขอมลจากการบนทกบญชของกลมไปใชเพอการจดทาได รปแบบบญชทง 4 แบบ แสดงอยในภาคผนวก

สาหรบขนตอนตาง ๆ ในการลงบญชเกยวกบการผลต/แปรรปผลตผลหรอผลตภณฑ ซงจะ ลงบญชตอเนองจากคมอบญชกลมผผลตฯ (สาหรบการดาเนนงานทวไป ) มดงน

การซอวตถดบเปนเงนสด

ในการดาเนนกจกรรมการผลต กลมผผลตฯ อาจซอวตถดบตางๆ มาประกอบการผลตเพอใหเปนสนคาสาเรจรปสาหรบทาการขายตอไป ซงขนตอนปฏบตเกยวกบการซอวตถดบ มดงน

72

วนท 21 ธนวาคม 2546 ซอวตถดบในการผลตสาโท ดงน

- ขาวสารเหนยว 50 ก.ก.ๆ ละ 10.00 บาท เปนเงน 500 บาท - ลกแปง(สมนไพรและยสต) 5 ลกๆ ละ 10.00 บาท เปนเงน 50 บาท - นาดม 8 ถง ๆ ละ 5.00 บาท เปนเงน 40 บาท - ฉลากปดขวด 200 แผน ๆ ละ 0.50 บาท เปนเงน 100 บาท - ขวด 150 ขวด ๆ ละ 2.00 บาท เปนเงน 300 บาท - ฝาจบ 250 ฝา ๆ ละ 0.20 บาท เปนเงน 50 บาท รวมเปนเงนทงสน 1,040 บาท

จดทาใบเบกเงน เพอเปนหลกฐานในการซอ

ลงบญชในสมดเงนสด ดานจาย

ลงบญช ในสมดบนทกตนทนกาไร

ลงทะเบยนคมวตถดบ

73

การจดทาเอกสารและการลงบญช เปนดงน

ขนท 1 จดทาใบเบกเงน เพอเปนเอกสารประกอบการลงบญช

กลมชมชนบานตวอยาง

ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน วนท 21 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546 จายใหแก นายทองสข มศร บานเลขท 9 หมท 7 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

จายเงนซอวตถดบในการผลตสาโท ขาวสารเหนยว 50 ก.ก. ๆ ละ 10.00 บาท 500 - ลกแปง(สมนไพรและยสต) 5 ลก ๆ ละ 10.00 บาท 50 - นาดม 8 ถง ๆ ละ 5.00 บาท 40 - ฉลากปดขวด 200 แผน ๆ ละ 0.50 บาท 100 - ขวด 150 ขวด ๆ ละ 2.00 บาท 300 - ฝาจบ 250 ฝา ๆ ละ 0.20 บาท 50 - (ตวอกษร) - หนงพนสสบบาทถวน - รวมเงน 1,040 - (ลงชอ) ทองสข มศร (ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

74

ขนท 2 ลงบญชในสมดเงนสดดานจาย ชอง “ ตนทน ” ดงน

สมดเงนสด (เดอนธนวาคม)

ป เดอน วน

รายการ รบ จาย

เงนสดคงเหลอ

ลายมอชอ ผเกบรกษา เงนสด รวมรบ

ซอ สนคา

ตนทน ฝาก

ธนาคาร

คา พาหนะ

อน ๆ รวมจาย

2546

ธ.ค. 1 ยอดยกมา 1,200

ทองด มงม

2 3,000 4,200 ทองด มงม

10 500 500 3,700 ทองด มงม

15 จายคนคาหน 1,000 1,000 2,700 ทองด มงม

20 2,500 5,200 ทองด มงม

21 1,040 1,040 4,160 ทองด มงม

75

ขนท 3 ลงบญชในสมดบนทกตนทนกาไร ชอง “ ตนทน ” ดงน

สมดบนทกตนทนกาไร

ชอสนคา สาโท ผลตครงท 1 จานวน ป

เดอน วน รายการ

รายได จากการขาย

ตนทน หมายเหต

2546 ธ.ค.

21

ขาวสารเหนยว 50 ก.ก.ๆ ละ 10 บาท

500 -

ลกแปง 5 ลก ๆ ละ 10 บาท 50 - นาดม 8 ถง ๆ ละ 5 บาท 40 - ฉลากปดขวด 200แผนๆละ 0.50บาท 100 - ขวด 150 ขวดๆ ละ 2 บาท 300 - ฝาจบ 250 ฝา ๆ ละ 0.20 บาท 50 -

76

ขนท 4 ลงทะเบยนคมวตถดบ ตามแตละประเภทของวตถดบ ในชอง “ รบ ” ดงน

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ขาวสารเหนยว หนวยนบ ก.ก. ราคาทนตอหนวย 10 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

50

50

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ลกแปง หนวยนบ ลก ราคาทนตอหนวย 10 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

5

5

77

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ นาดม หนวยนบ ถง ราคาทนตอหนวย 5 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

8

8

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ฉลากปดขวด หนวยนบ แผน ราคาทนตอหนวย 0.50 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

200

200

78

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ขวด หนวยนบ ขวด ราคาทนตอหนวย 2 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

150

150

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ฝาจบ หนวยนบ ฝา ราคาทนตอหนวย 0.20 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

250

250

79

การแปรรปผลตผลและการจายคาใชจายในการผลต

การจายคาใชจายในการผลต ในการดาเนนกจกรรมการผลตนน อาจตองจายคาใชจายสาหรบการผลต เชน

คาแรงงานในการผลต คาแกสในการนงขาวเหนยว เปนตน ซงขนตอนปฏบตเกยวกบการจาย คาใชจายในการผลต มดงน

จดทาใบเบกเงน

ลงบญชในสมดเงนสด ดานจาย

ลงบญช ในสมดบนทกตนทนกาไร

80

วนท 22 ธนวาคม 2546 - ซอถงพลาสตกสขาว ความจใบละ 100 ลตร จานวน 3 ใบ ๆ ละ 500 บาท - จายคาแกสหงตม 1 ถง เปนเงน 150 บาท - จายคาแรงในการผลตสาโทใหนายเกง กลาหาญ และน.ส.สมศร มสข

คนละ 100 บาท การจดทาเอกสารและการลงบญช เปนดงน

ขนท 1 1.1 จายคาซอถงพลาสตกและแกสหงตม ใชใบเสรจรบเงนของรานสขสวาง เพอเปนเอกสารประกอบการลงบญช แตถารานคาไมมใบเสรจรบเงนออกใหเปนหลกฐาน ใหจดทาใบเบกเงนแลวให ทางรานลงชอรบเงนไวเปนหลกฐาน ดงน

กลมชมชนบานตวอยาง ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน วนท 22 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546

จายใหแก รานสขสวาง อยบานเลขท 11 หมท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

1 จายคาถงพลาสตกสขาวมฝาปด ความจใบละ 100 ลตร 3 ใบๆ ละ 500บาท 1,500 - 2 จายคาแกสหงตม 1 ถง 150 - (ตวอกษร) - หนงพนหกรอยหาสบบาทถวน - รวมเงน 1,650 -

(ลงชอ) สขสวาง กมล (ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

81

1.2 จายคาแรงงานในการผลตสาโท จดทาใบเบกเงน (แตละคน ) เพอเปนเอกสารประกอบการลงบญช ดงน

กลมชมชนบานตวอยาง ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน

วนท 22 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546 จายใหแก นายเกง กลาหาญ อยบานเลขท 3 หมท 1 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

จายคาแรงทาสาโท 100 - (ตวอกษร) - หนงรอยบาทถวน - รวมเงน 100 -

(ลงชอ) เกง กลาหาญ (ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

82

กลมชมชนบานตวอยาง

ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน

วนท 22 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546 จายใหแก น.ส. สมศร มสข อยบานเลขท 1 หมท 4 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

จายคาแรงทาสาโท 100 - (ตวอกษร) - หนงรอยบาทถวน - รวมเงน 100 -

(ลงชอ) สมศร มสข (ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

83

ขนท 2 ลงบญชในสมดเงนสด โดย

• บวกจานวนเงนทจายเปนคาแรงทงหมดในใบเบกเงนทง 2 ฉบบ รวมเปน 200 บาท ซงถอเปนตนทนสาหรบใบเบกเงนอกฉบบหนงทเปนการจายคาแกสหงตมและซอถงพลาสตกนน ใหแยกเปน 2 สวน คอ

- คาแกสหงตมสาหรบใชในการผลต 150 บาท ซงถอเปนตนทน - ซอถงพลาสตกขนาด 100 ลตร 3 ใบ เปนเงน 1,500 บาท ถอเปนทรพยสน

• ลงบญชในสมดเงนสดดานจาย ดงน - ชอง “ ตนทน ” 350 บาท (คาแรง 200 บาท และคาแกสหงตม 150 บาท) - ชอง “ อน ๆ ” 1,500 บาท เพราะการซอทรพยสนไมไดมการซอเปนประจา

ดงนนจงไมไดกาหนดเปนประเภทการจายเงนไวทสวนหวของชองในสมดเงนสดเปนการเฉพาะ การลงบญชในสมดเงนสดดานจาย จงลงไวในชอง “ อน ๆ ” โดยอธบายวาเปนการซอทรพยสนไวในชอง “ รายการ ”

สมดเงนสด (เดอนธนวาคม)

ป เดอน วน

รายการ

รบ จาย เงนสดคงเหลอ

ลายมอชอ ผเกบรกษา เงนสด รวมรบ

ซอ สนคา

ตนทน ฝาก

ธนาคาร

คา พาหนะ

อน ๆ รวมจาย

2546

ธ.ค. 1 ยอดยกมา

1,200

ทองด มงม

2 3,000

4,200 ทองด มงม

10 500

500 3,700 ทองด มงม

15 จายคนคาหน 1,000 1,000 2,700 ทองด มงม

20 2,500 5,200 ทองด มงม

21 1,040 1,040 4,160 ทองด มงม

22 ซอทรพยสน 350 1,500 1,850 2,310 ทองด มงม

84

ขนท 3 ลงบญชในสมดบนทกตนทนกาไร ชอง “ ตนทน ” ดงน

สมดบนทกตนทนกาไร

ชอสนคา สาโท ผลตครงท 1 จานวน ป

เดอน วน รายการ

รายได จากการขาย

ตนทน หมายเหต

2546 ธ.ค.

21

ขาวสารเหนยว 50 ก.ก.ๆ ละ 10 บาท

500 -

ลกแปง 5 ลกๆ ละ 10 บาท 50 - นาดม 8 ถงๆ ละ 5 บาท 40 - ฉลากปดขวด 200 แผนๆละ0.50บาท 100 - ขวด 150 ขวดๆ ละ 2 บาท 300 - ฝาจบ 250 ฝาๆ ละ 0.20 บาท 50 - 22 คาแรง 2 คนๆ ละ 100 บาท 200 - คาแกสหงตม ถงละ 150 บาท 150 -

ขนท 4 ลงทะเบยนสนทรพยถาวร ตามประเภทของทรพยสนทซอ ดงน

ทะเบยนสนทรพยถาวร

ชอสนทรพย ถงพลาสตกสขาวมฝาปดขนาด 100 ลตร อายการใชงาน 5 ป ป

เดอน วน รายการ ราคาทน

คาเสอม ราคา

ราคาสทธ หมายเหต

2546 ธ.ค.

22

ถง 3 ใบ ๆ ละ 500 บาท

1,500

-

1,500

-

85

การแปรรปผลตผล

ขนตอนปฏบตเกยวกบการแปรรปผลตผล (ทาสาโท) มดงน

ลงทะเบยนคมวตถดบ แตละประเภท

เพอนาวตถดบไปใชในการผลต

ลงบญช ในสมดบนทกตนทนกาไร

ลงทะเบยนคมสนคา เพอบนทกสาโททผลตได

ทาการผลต สาโท

86

ในการผลตสาโท เมอผลตแลวตองหมกไวในถงประมาณ 1 – 3 วน แลวเตมนาดม หมกบม ตออกจนไดท จงนามากรองแลวบรรจขวด มขนตอนการผลตตามตวอยาง ดงน

วนท 22 ธนวาคม 2546 ทาการผลตสาโท หมกไวในถง โดยใชวตถดบ ดงน ขาวสารเหนยว 50 ก.ก. ลกแปง 5 ลก

การจดทาเอกสารและการลงบญช เปนดงน

ขนท 1 ลงทะเบยนคมวตถดบ (แตละประเภท) เพอบนทกการนาวตถดบไปใชในการผลต ในชอง “ จาย ” ดงน

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ขาวสารเหนยว หนวยนบ ก.ก. ราคาทนตอหนวย 10 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

50

50

22 ใชในการผลต 50 -

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ลกแปง หนวยนบ ลก ราคาทนตอหนวย 10 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

5

5

22 ใชในการผลต 5 -

87

วนท 24 ธนวาคม 2546 เตมนาในถงหมกโดยใชน าดม 8 ถง แลวหมกตอ

การจดทาเอกสารและการลงบญช เปนดงน

ขนท 1 ลงทะเบยนคมวตถดบเพอบนทกการนาวตถดบ (นา) ไปใชในการผลต ในชอง “ จาย ” ดงน

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ นาดม หนวยนบ ถง ราคาทนตอหนวย 5 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

8

8

24 ใชในการผลต 8 -

วนท 29 ธนวาคม 2546

- ซอแสตมปสราแชจากสานกงานสรรพสามต จานวน 150 ดวง ๆ ละ 6.48 บาท เปนเงน 972 บาท

- กรองสาโทจากถงหมกแลวบรรจขวด ปดฉลาก ปดฝาจบ ปดแสตมป บรรจได 150 ขวด

- จายคาแรงใหนายเกง กลาหาญ, นางจต เจรญธรรม และนางสมศร มสข คนละ 100 บาท

88

การจดทาเอกสารและการลงบญช เปนดงน

ขนท 1 1.1 จายคาแสตมปสราแช ใชใบเสรจรบเงนของสานกงานสรรพสามต เปนเอกสารประกอบการลงบญช

1.2 จายคาแรงงาน จดทาใบเบกเงน เพอเปนเอกสารประกอบการลงบญช

กลมชมชนบานตวอยาง ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน วนท 29 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546

จายใหแก นายเกง กลาหาญ อยบานเลขท 3 หมท 1 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

จายคาแรงทาสาโท 100 - (ตวอกษร) - หนงรอยบาทถวน - รวมเงน 100 -

(ลงชอ) เกง กลาหาญ (ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

89

กลมชมชนบานตวอยาง

ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน

วนท 29 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546 จายใหแก นางจต เจรญธรรม อยบานเลขท 9 หมท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

จายคาแรงทาสาโท 100 -

(ตวอกษร) - หนงรอยบาทถวน - รวมเงน 100 - (ลงชอ) จต เจรญธรรม (ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

90

กลมชมชนบานตวอยาง

ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเบกเงน

วนท 29 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546 จายใหแก น.ส. สมศร มสข อยบานเลขท 1 หมท 4 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงน ลาดบท รายการ จานวนเงน

จายคาแรงทาสาโท 100 - (ตวอกษร) - หนงรอยบาทถวน - รวมเงน 100 -

(ลงชอ) สมศร มสข ลงชอ) ทองด มงม ผรบเงน ผจายเงน

91

ขนท 2 ลงบญชในสมดเงนสด โดย

• บวกจานวนเงนทจายทงหมดในใบเบกเงนทง 3 ฉบบ ไดจานวนเงนรวม 300 บาท รวมกบยอดเงนทจายซออากรแสตมป จานวน 972 บาท รวมเปนเงน 1,272 บาท

• ลงบญชในสมดเงนสดดานจาย ชอง “ ตนทน ” ดงน

สมดเงนสด (เดอนธนวาคม)

ป เดอน วน

รายการ

รบ จาย เงนสดคงเหลอ

ลายมอชอ ผเกบรกษา เงนสด รวมรบ

ซอ สนคา

ตนทน ฝาก

ธนาคาร

คา พาหนะ

อน ๆ รวมจาย

2546

ธ.ค. 1 ยอดยกมา 1,200

ทองด มงม

2 3,000 4,200 ทองด มงม

10 500 500 3,700 ทองด มงม

15 จายคนคาหน 1,000 1,000 2,700 ทองด มงม

20 2,500 5,200 ทองด มงม

21 1,040 1,040 4,160 ทองด มงม

22 ซอทรพยสน 350 1,500 1,850 2,310 ทองด มงม

29 1,272 1,272 1,038 ทองด มงม

ขนท 3 ลงทะเบยนคมวตถดบ(แตละประเภท)เพอนาวตถดบไปใชในการผลตในชอง “ จาย ”สาหรบอากรแสตมปตองบนทกการรบอากรแสตมปทไดจากการซอในชอง “ รบ ” ดวย

92

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ แสตมปสราแช หนวยนบ ดวง ราคาทนตอหนวย 6.48 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

29

ซอ

150

150

ใชในการผลต 150 -

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ฉลากปดขวด หนวยนบ แผน ราคาทนตอหนวย 0.50 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

200

200

29 ใชในการผลต 150 50 ฉลากเปยกนาฉกขาดเสยหาย 10 40

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ขวด หนวยนบ ขวด ราคาทนตอหนวย 2 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

150

150

29 ใชในการผลต 150 -

93

ทะเบยนคมวตถดบ

ชอวตถดบ ฝาจบ หนวยนบ ฝา ราคาทนตอหนวย 0.20 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

250

250

29 ใชในการผลต 150 100

94

ขนท 4 ลงบญชในสมดบนทกตนทนกาไร ชอง “ ตนทน ” พรอมทงคานวณตนทนในการผลต ครงน ดงน

สมดบนทกตนทนกาไร

ชอสนคา สาโท ผลตครงท 1 จานวน 150 ขวด ป

เดอน วน รายการ

รายได จากการขาย

ตนทน หมายเหต

2546 ธ.ค.

21

ขาวสารเหนยว 50 ก.ก.ๆ ละ 10 บาท

500 -

ลกแปง 5 ลกๆ ละ 10 บาท 50 - นาดม 8 ถงๆ ละ 5 บาท 40 - ฉลากปดขวด 200 แผนๆละ0.50บาท 100 - ขวด 150 ขวดๆ ละ 2 บาท 300 - ฝาจบ 250 ฝาๆ ละ 0.20 บาท 50 - 22 คาแรง 2 คนๆ ละ 100 บาท 200 - คาแกสหงตม ถงละ 150 บาท 150 - 29 แสตมปสราแช 150 ดวงๆละ 6.48บาท 972 - คาแรง 3 คน ๆ ละ 100 บาท 300 - รวม 2,662 - การคานวณตนทนการผลต (ผลตครงท 1) วตถดบคงเหลอยกมา - บวก ตนทน 2,662 หก วตถดบคงเหลอยกไป ฉลาก 40 แผน 20 ฝาจบ 100 ฝา 20 40 ตนทนผลต 2,622 ตนทนตอหนวย = 2,622 = 17.48 บาท

150

95

ขนท 5 ลงทะเบยนคมสนคา เพอบนทกสนคาทผลตได (สาโท) ในชอง “ รบ ” และบนทกราคาขาย ดงน

ทะเบยนคมสนคา ชอสนคา สาโท หนวยนบ ขวด ราคาทนตอหนวย 17.48 บาท ราคาขายตอหนวย 35 บาท

ป เดอน วน

รายการ รบ (หนวย)

จาย (หนวย)

คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

29

รบจากการผลต

150

150

96

การขายสนคาทผลตไดเปนเงนสด

ขนตอนปฏบตเกยวกบการขายสนคาทผลตไดเปนเงนสด มดงน

จดทาใบเสรจรบเงน

เพอเปนหลกฐานในการขาย

ลงบญชในสมดเงนสด

ดานรบ

ลงทะเบยนคมสนคา

ชองจาย

ลงบญชในสมดบนทกตนทนกาไร

ชองรายไดจากการขาย

97

วนท 30 ธนวาคม 2546 - ขายสาโททผลตไดใหรานสนทร เปนเงนสด 120 ขวด ๆ ละ 35 บาท

การจดทาเอกสารและการลงบญช เปนดงน

ขนท 1 จดทาเอกสารประกอบการลงบญช คอ ใบเสรจรบเงน เพอเปนหลกฐานในการรบเงน คาขายสนคา โดยฉกใบเสรจรบเงนใบแรกซงเปนตนฉบบใหแกผทจายเงนใหกลมผผลตฯ สวนสาเนากลมผผลตฯใชเปนหลกฐานในการลงบญช

เลมท 1 เลขท 007

กลมชมชนบานตวอยาง ทอย เลขท 5 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา

ใบเสรจรบเงน

วนท 30 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2546 รบจาก รานสนทร อยบานเลขท 16 หมท 2 ตาบล ทานา อาเภอ กะปง จงหวด พงงา ตามรายการดงตอไปน ลาดบท

รายการ จานวนเงน

1 รบเงนคาหน 2 รบเงนคาขายสนคา สาโท จานวนหนวย 120 ขวด ๆ ละ 35 บาท 4,200 - 3 รบชาระหนคาสนคาจากการขายสนคาเงนเชอ

(ตวอกษร) - สพนสองรอยบาทถวน - รวมเงน 4,200 -

ทองด มงม ผรบเงน

98

ขนท 2 ลงบญชในสมดเงนสดดานรบ ชอง “ ขายสนคา ” ดงน

สมดเงนสด (เดอนธนวาคม)

ป เดอน วน

รายการ

รบ จาย เงนสดคงเหลอ

ลายมอชอ ผเกบรกษา เงนสด คาหน

ขาย สนคา

รบ ชาระหน ขายเชอ

ถอน ธนาคาร

อนๆ รวมรบ อนๆ รวมจาย

2546

ธ.ค. 1 ยอดยกมา 1,200

ทองด มงม

2 3,000 3,000 4,200 ทองด มงม

10 500 3,700 ทองด มงม

15 จายคนคาหน 1,000 2,700 ทองด มงม

20 2,500 2,500 5,200 ทองด มงม

21 1,040 4,160 ทองด มงม

22 1,850 2,310 ทองด มงม

29 1,272 1,038 ทองด มงม

30 4,200 4,200 5,238 ทองด มงม

99

ขนท 3 ลงบญชในสมดบนทกตนทนกาไร พรอมทงคานวณกาไรจากการผลต ดงน

สมดบนทกตนทนกาไร ชอสนคา สาโท ผลตครงท 1 จานวน 150 ขวด

ป เดอน วน

รายการ รายได

จากการขาย ตนทน หมายเหต

2546 ธ.ค.

21

ขาวสารเหนยว 50 ก.ก.ๆ ละ 10 บาท

500

-

ลกแปง 5 ลกๆ ละ 10 บาท 50 - นาดม 8 ถงๆ ละ 5 บาท 40 - ฉลากปดขวด 200 แผนๆละ0.50บาท 100 - ขวด 150 ขวดๆ ละ 2 บาท 300 - ฝาจบ 250 ฝาๆ ละ 0.20 บาท 50 - 22 คาแรง 2 คนๆ ละ 100 บาท 200 - คาแกสหงตม ถงละ 150 บาท 150 - 29 แสตมปสราแช 150 ดวงๆละ 6.48บาท 972 - คาแรง 3 คน ๆ ละ 100 บาท 300 - รวม 2,662 - การคานวณตนทนการผลต (ผลตครงท 1) วตถดบคงเหลอยกมา - บวก ตนทน 2,662 หก วตถดบคงเหลอยกไป ฉลาก 40 แผน 20 ฝาจบ 100 ฝา 20 40 ตนทนผลต 2,622 ตนทนตอหนวย = 2,622 = 17.48 บาท

150

100

30 ขายสาโท 4,200 การคานวณกาไร (ผลตครงท 1) รายไดจากการขาย 4,200.00 หก ตนทนขาย ตนทนผลต 2,622.00 หก สนคาคงเหลอ 524.40 2,097.60 กาไรกอนหกคาใชจาย 2,102.40

ขนท 4 ลงทะเบยนคมสนคา ชอง “ จาย ” ดงน

ทะเบยนคมสนคา

ชอสนคา สาโท หนวยนบ ขวด ราคาทนตอหนวย 17.48 บาท ราคาขายตอหนวย 35 บาท

ป เดอน วน

รายการ รบ (หนวย)

จาย (หนวย)

คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

29

รบจากการผลต

150

150

30 ขายเงนสด 120 30

101

การปดบญช

102

การปดบญช

เมอบนทกรายการเงนตางๆทเกดขนในสมดบญชแลว กลมผผลตฯตองทาการปดบญช ซงการปดบญชม 3 ลกษณะ คอ

1. การปดบญชประจาวน เปนการปดบญชในสมดเงนสดทกสนวน เพอใหทราบวากลมผผลตฯ

มเงนสดคงเหลอเปนจานวนเทาใด

วธการจดทา ใหนายอดเงนสดคงเหลอในวนกอน บวกกบยอดรวมรบ หกดวยยอดรวมจาย ผลลพธทไดใหใสในชอง “ เงนสดคงเหลอ ” ซงจะเปนเงนสดคงเหลอประจาวน เมอปดบญชในสมดเงนสดแลว จะตองตรวจสอบวาจานวนเงนสดคงเหลอตาม สมดเงนสดมจานวนตรงกบเงนสดทผเกบรกษาเงนถอไวหรอไม ถาถกตองใหผเกบรกษาเงนสด ลงลายมอชอไวในสมดเงนสดดวย แตถาปรากฏวาไมถกตองตรงกน ตองทาการคนหาขอผดพลาดทนท

ตวอยาง ภายหลงจากทลงบญชของวนท 15 พฤศจกายน 2546 แลว ใหรวมรายการรบ โดยแสดงผลลพธ ในชอง “ รวมรบ ” และรวมรายการจาย แสดงผลลพธในชอง “ รวมจาย ” จากนนนายอดเงนสดคงเหลอวนกอน บวกดวย “ รวมรบ ” หกดวย “ รวมจาย ” ผลลพธลงไวในชอง “ เงนสดคงเหลอ ” ดงน

สมดเงนสด

ป เดอน วน รายการ

รบ จาย เงนสดคงเหลอ

ลายมอชอ ผ เกบรกษา เงน

สด รวมรบ ซอ

สนคา ตนทน

ฝาก ธนาคาร

อน ๆ รวมจาย

2546

พ.ย. 5

4,000

4,000

ทองด มงม

10 เงนอดหนน 5,000

9,000 ทองด มงม

15 เงนกยม 10,000

15,000

15,000 4,000 ทองด มงม

103

จากการปดบญชประจาวนขางตน อธบายไดวา เงนสดคงเหลอยกมาจากวนกอน คอ 10 พ.ย 46 จานวน 9,000 บาท บวก ยอดรวมรบของวนท 15 พ.ย 46 จานวน 10,000 บาท หก ยอดรวมจายของวนท 15 พ.ย 46 จานวน 15,000 บาท ... เงนสดคงเหลอประจาวนท 15 พ.ย 46 จานวน 4,000 บาท

2. การปดบญชประจาเดอน เปนการปดบญชในสมดเงนสดโดยทาในวนสนเดอนของทก

เดอน เพอทราบยอดรวมของแตละเดอนและยอดรวมสะสมตงแตตนปของรายการทลงบญชไวในสมดเงนสด

วธการจดทา

• ใหบวกเลขในสมดเงนสดแตละชองทกชอง ทงดานรบและดานจายแลวใสผลลพธ

ของแตละชองไวในบรรทด “ รวมเดอน ………… ” โดยใหระบเดอนปจจบนททาการปดบญช

• สอบทานความถกตองของดานรบ โดยนาผลลพธของดานรบแตละชองรวมกน (ยกเวนชองรวมรบ) จะตองเทากบผลลพธของชองรวมรบ

• สอบทานความถกตองของดานจาย โดยนาผลลพธของดานจายแตละชองรวมกน (ยกเวนชองรวมจาย) จะตองเทากบผลลพธของชองรวมจาย

• นา “ รวมตงแตตนป ” มาใสไวในบรรทดตอจาก “ รวมเดอน …………”

• ใหบวกเลข “ รวมเดอน……………… ” กบ “ รวมตงแตตนป ” ของแตละชอง ผลลพธทไดเปน “ รวมตงแตตนปถงเดอน ……… ” โดยใหระบเดอนปจจบนททาการปดบญช

104

3. การปดบญชประจาป ทาในวนสนเดอนสดทายของปทางบญช เพอหาผลการดาเนนงาน

ของกลมผผลตฯ ซงกคอกาไรหรอขาดทนจากการดาเนนกจกรรม โดยการจดทางบกาไรขาดทน และเพอทราบฐานะการเงนของ กลมผผลตฯ คอ ทราบวามทรพยสน หนสน และทนของตนเอง เปนจานวนเทาใดโดยการจดทางบดล

วธการจดทา

• ปดบญชในสมดเงนสด เมอปดบญชประจาเดอนในเดอนสดทายของปทางบญชในสมดเงนสดแลว ใหนา

ยอดสดทายคอ “ รวมตงแตตนปถงเดอน…………” (เดอนสดทายของปทางบญช) ของแตละชองไปกรอก รายการในงบกาไรขาดทนและงบดล

• ปดบญชในสมดบนทกรายการทวไป โดยรวมยอดของชอง “ ขายสนคาเงนเชอ ” และ “ ดอกเบยเงนฝากธนาคาร ” สวนชอง “ อน ๆ ” ใหแยกเปนแตละประเภทโดยดวาเปนประเภทรายการใดบาง หากเปนรายการประเภทเดยวกนใหนามารวมกนได

สาหรบรปแบบงบกาไรขาดทน และงบดล ตลอดจนวธการจดทาในแตละรายการ

เปนดงน

105

งบกาไรขาดทน

…………………..……………………….. งบกาไรขาดทน

สาหรบปสนสดวนท……………………………………. บาท รายได ขายสนคาเงนสด ขายสนคาเงนเชอ ดอกเบยเงนฝากธนาคาร รายไดอน เบดเตลด ………………. รวมรายได ………………. คาใชจาย ตนทนการผลต วตถดบคงเหลอตนป ……………… บวก ตนทนระหวางป ………………

หก วตถดบคงเหลอสนป ……………… ………………..

ตนทนสนคาทขาย สนคาคงเหลอตนป ……………… บวก - ซอสนคา …………….

- คาใชจายในการซอ ……………. ………………

หก สนคาคงเหลอสนป ……………… …………….

106

คาใชจายตาง ๆ…………………………….. ……………. …………………………….. ……………. คาเสอมราคาสนทรพย ……………. เบดเตลด ……………. รวมคาใชจาย ……………. กาไร (ขาดทน) สทธ …………….

วธการจดทา

ดานรายได 1. ขายสนคาเงนสด นายอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญช ในชอง

“ ขายสนคา ” จากสมดเงนสด (ดานรบ) มาแสดงไว 2. ขายสนคาเงนเชอ นายอดรวมของชอง “ ขายสนคาเงนเชอ ” ตงแตตนปถงเดอน

สดทายของปทางบญช จากสมดบนทกรายการทวไป มาแสดงไว 3. ดอกเบยเงนฝากธนาคาร นายอดรวมของชอง “ ดอกเบยเงนฝากธนาคาร ” ตงแต

ตนปถงเดอนสดทายของปทางบญช จากสมดบนทกรายการทวไป มาแสดงไว 4. รายไดอน นอกเหนอจากรายไดตามรายการท (1) – (3) แลว ใหเพมเตมรายการท

เปนรายไดไดตามทเหนสมควร สาหรบรายไดใดทเปนจานวนเงนไมมากนกใหนามารวมกนแลวแสดงรายการไวเปน “ รายไดเบดเตลด ”

ดานคาใชจาย 1. ตนทนการผลต

- วตถดบคงเหลอตนป จากทะเบยนคมวตถดบทกประเภท ใหนายอดจานวนหนวย

คงเหลอตนป คณดวยราคาทนหรอราคาขาย (แลวแตราคาใดจะตากวา) จากนนนาราคาทคานวณไดของวตถดบทกรายการมารวมกน แลวจงนามาแสดงไวเปน “วตถดบคงเหลอตนป” หรอกรณทปกอนไดมการจดทางบการเงนแลว ใหนาจานวนเงนทแสดงไวในรายการวตถดบคงเหลอสนป (ของปกอน) มาแสดงไวเปน “ วตถดบคงเหลอตนป ” (ของปปจจบน)

107

- ตนทนระหวางป นายอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญช ในชอง “ตนทน ” จากสมดเงนสด (ดานจาย) มาแสดงไว

- วตถดบคงเหลอสนป จากทะเบยนคมวตถดบทกประเภท ใหนายอดจานวนหนวย

คงเหลอวนสนป คณดวยราคาทนหรอราคาขาย (แลวแตราคาใดจะตากวา) จากนนนาราคาทคานวณไดของวตถดบทกรายการมารวมกน แลวจงนามาแสดงไวเปน “ วตถดบคงเหลอสนป ”

2. ตนทนสนคาทขาย - สนคาคงเหลอตนป จากทะเบยนคมสนคาทกประเภทใหนายอดจานวนหนวย

คงเหลอตนป คณดวยราคาทนหรอราคาขาย (แลวแตราคาใดจะตากวา) จากนนนาราคาทคานวณไดของสนคาทกรายการมารวมกน แลวจงนามาแสดงไวเปน “ สนคาคงเหลอตนป ” หรอกรณทปกอนไดมการจดทางบการเงนแลว ใหนาจานวนเงนทแสดงไวในรายการสนคาคงเหลอสนป (ของปกอน) มาแสดงไวเปน “ สนคาคงเหลอตนป ” (ของปปจจบน)

- ซอสนคา นายอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญช ในชอง “ ซอสนคา ” จากสมดเงนสด (ดานจาย) และยอดรวมของการซอสนคาเงนเชอในชอง “ อน ๆ ” จากสมดบนทกรายการทวไปมารวมกน แลวจงแสดงไว

- คาใชจายในการซอ นายอดคาใชจายทเกดขนเมอซอสนคา เชน คาขนสง ซงลงบญชไวในสมดเงนสด (ดานจาย) ตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญช มาแสดงไว

- สนคาคงเหลอสนป จากทะเบยนคมสนคาทกประเภท ใหนายอดจานวนหนวยคงเหลอวนสนป คณดวยราคาทนหรอราคาขาย (แลวแตราคาใดจะตากวา) จากนนนาราคาทคานวณไดของสนคาทกรายการมารวมกน แลวจงนามาแสดงไวเปน “ สนคาคงเหลอสนป ”

3. คาใชจายตาง ๆ ใหเพมเตมรายการทเปนคาใชจายไดตามทเหนสมควร สาหรบ คาใชจายใดทเปนจานวนเงนไมมากใหนามารวมกนแลวแสดงรายการไวเปน “ คาใชจายเบดเตลด ” สวนรายการ “ คาเสอมราคาสนทรพย ” ใหคานวณโดยนาสนทรพยตาง ๆ จากทะเบยนสนทรพยถาวรทกรายการมาคานวณ

กาไร (ขาดทน) สทธ นายอดรวมรายได หกดวย ยอดรวมคาใชจาย ถารายไดมากกวาคาใชจาย ผลลพธท

ไดคอ กาไรสทธ ในกรณตรงกนขามถาคาใชจายมากกวารายได ผลลพธทไดคอ ขาดทนสทธ

108

งบดล

งบดล ณ วนท…………………………………..

สนทรพย บาท เงนสด ……………………... เงนฝาก…………………….. ……………………... ลกหนการคา ……………………... วตถดบคงเหลอสนป …………………….. สนคาคงเหลอสนป ……………………... สนทรพย………………. ……………………... …………………………. ……………………... สนทรพยอน ……………………... รวมสนทรพย ……………………...

หนสนและทน หนสน เจาหนเงนก ……………………... ……………………………………. ……………………... ……………………………………. ……………………... รวมหนสน ……………………... ทน

ทนเรอนหน …………………….. ………………………………….. ……………………...

………………………………….. ……………………... กาไร (ขาดทน) สทธ ……………………... รวมทน ……………………... รวมหนสนและทน ……………………...

109

วธการจดทา

ดานสนทรพย 1. เงนสด นายอดคงเหลอในวนสดทายของปทางบญช ในชอง “ เงนสดคงเหลอ ”

จากสมดเงนสด มาแสดงไว 2. เงนฝาก……………………….. กรณกลมผผลตฯมเงนฝากธนาคารหรอเงนฝาก

สหกรณ ใหนายอดคงเหลอในวนสดทายของปทางบญช มาแสดงไว ซงอาจนามาจากสมดคบญชเงนฝาก หรอนายอดเงนฝากตนป บวกดวยยอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปบญชในชอง “ ฝากธนาคาร ” จากสมดเงนสด (ดานจาย) แลวหกดวย ยอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญชในชอง “ ถอนธนาคาร ” จากสมดเงนสด (ดานรบ)

3. ลกหนการคา จากบญชยอยลกหนการคาทกราย ใหนายอดคงเหลอ ณ วนสนปทางบญชมารวมกน ผลลพธทไดนามาแสดงไวเปนรายการ “ ลกหนการคา ” ผลลพธของลกหนการคานสามารถสอบทานความถกตองไดโดยนายอดลกหนการคาตนป บวกดวยยอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญชในชอง “ ขายเชอ ” จากสมดบนทก รายการทวไป แลวหกดวย ยอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญชในชอง “ รบชาระหนขายเชอ ” จากสมดเงนสด (ดานรบ)

4. วตถดบคงเหลอสนป ใหนาจานวนเงนทแสดงไวในรายการ “ วตถดบคงเหลอสนป ”

ในงบกาไรขาดทน มาแสดงไว 5. สนคาคงเหลอสนป ใหนาจานวนเงนทแสดงไวในรายการ “ สนคาคงเหลอสน

ป ” ในงบกาไรขาดทน มาแสดงไว นอกเหนอจากรายการสนทรพยตามรายการท (1) – (5) แลว ใหเพมเตมรายการทเปนสนทรพยไดตามทเหนสมควร เชน อปกรณเครองใชตางๆ เปนตน สาหรบสนทรพยใดทเปนจานวนเงนไมมากนกใหนามารวมกนแลวแสดงรายการไวเปน “ สนทรพยอน ”

ดานหนสน

110

เจาหนเงนก นายอดเจาหนเงนกคงเหลอจากปกอน (ถาม) บวก รบเงนก จากสมดเงนสด (ดานรบ) ในชอง “ อนๆ ” หก ชาระหนเงนก จากสมดเงนสด (ดานจาย) ในชอง “อนๆ” ผลลพธ ไดนามาแสดงไวเปนรายการ “ เจาหนเงนก ” นอกเหนอจากนใหเพมเตมรายการทเปนหนสนไดตามทเหนสมควร ดานทน

1. ทนเรอนหน จากทะเบยนสมาชกและหนทกราย ใหนายอดคงเหลอ ณ วนสนป ทางบญชมารวมกน ผลลพธทไดนามาแสดงไวเปนรายการ “ ทนเรอนหน ” ผลลพธของทนเรอนหนน สามารถสอบทานความถกตองไดโดย นายอดทนเรอนหน ตนปบวกดวย ยอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญชในชอง “ คาหน ” จากสมดเงนสด (ดานรบ) แลวหกดวย ยอดรวมตงแตตนปถงเดอนสดทายของปทางบญช ในชอง “ อนๆ – คาหน ” จากสมดเงนสด (ดานจาย)

2. ใหเพมเตมรายการทเปนรายการทนไดตามทเหนสมควร 3. ใหนาจานวนเงนทแสดงไวเปนรายการ “ กาไร (ขาดทน) สทธ ” ในงบกาไร

ขาดทนมาแสดงไว

ทงน ยอดรวมสนทรพย จะเทากบยอดรวมหนสน บวกดวยยอดรวมทน

111

การปดบญชประจาป

จ ากส มดบญ ชทะ เ บ ยนและบญ ช ย อ ย ขอ งก ล ม ช มชนบานตว อ ย า ง ตามรายการทไดยกตวอยางไวขางตนถากลมชมชนบานตวอยางมปบญชสนสดวนท 31 ธนวาคม ของทกป ดงนน ณ วนท 31 ธนวาคม 2546 สามารถนามาสรปรายการตาง ๆ ไดดงน

2. สมดบนทกรายการทวไป

สมดบนทกรายการทวไป

ป เดอน วน

รายการ ขายสนคา เงนเชอ

ดอกเบยเงนฝากธนาคาร

อน ๆ

2546 พ.ย.

28

ซอปยสตร 16-20-0 จานวน 20กระสอบ

4,000

-

29 ขายปยสตร 16-20-0 จานวน 10 กระสอบ 2,500 -

เนองจากธนาคารออมสนคดดอกเบยเงนฝากธนาคารใหในสมดคบญชเงนฝากธนาคารของกลมชมชนบานตวอยาง เมอวนท 28 ธนวาคม 2546 จานวน 20 บาท จงนามาลงบญชในสมดบนทกรายการทวไป และปดบญชประจาป ดงน

สมดบนทกรายการทวไป

ป เดอน วน

รายการ ขายสนคา เงนเชอ

ดอกเบยเงนฝากธนาคาร

อน ๆ

2546 พ.ย.

28

ซอปยสตร 16-20-0 จานวน 20 กระสอบ

4,000

-

29 ขายปยสตร 16-20-0 จานวน 10 กระสอบ 2,500 - ธ.ค. 28 ดอกเบยรบเงนฝากธนาคาร 20 -

รวมตงแตตนปถงวนสนปทางบญช 2,500 - 20 - 4,000 -

112

สรปรายการทจะนาไปกรอกรายการใน “ งบกาไรขาดทน ” ดงน 1. ขายสนคาเงนเชอ 2,500 บาท 2. ดอกเบยเงนฝากธนาคาร 20 บาท 3. ซอสนคาเงนเชอ 4,000 บาท นอกจากน ผลจากการทธนาคารออมสนคดดอกเบยให จงทาใหเงนฝากธนาคารของกลมชมชนบานตวอยาง มยอดคงเหลอ ณ วนท 31 ธนวาคม 2546 ทนาไปแสดงรายการในงบดล เปนจานวน 12,020 บาท

3. บญชยอยลกหนการคา – ทกราย

บญชยอยลกหนขายสนคาเงนเชอ

ชอลกหน นายเกง กลาหาญ

ป เดอน วน

รายการ จานวนเงน ทเปนหน

ชาระ คงเหลอ หมายเหต

2546 พ.ย.

ธ.ค.

29

20

ขายปยสตร 16-20-0 จานวน 10 กระสอบ ชาระหน

2,500

-

2,500

-

2,500 -

-

สรปไดวา ลกหนการคาคงเหลอ - บาท

113

4. ทะเบยนคมวตถดบ - ทกประเภท

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ ขาวสารเหนยว

หนวยนบ ก.ก. ราคาทนตอหนวย 10 บาท ราคาขายตอหนวย - ป

เดอน วน รายการ

รบ (หนวย)

จาย (หนวย)

คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

50

50

22 ใชในการผลต 50 -

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ ลกแปง หนวยนบ ลก ราคาทนตอหนวย 10 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

5

5

22 ใชในการผลต 5 -

114

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ นาดม หนวยนบ ถง ราคาทนตอหนวย 5 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

8

8

24 ใชในการผลต 8 -

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ ฉลากปดขวด หนวยนบ แผน ราคาทนตอหนวย 0.50 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

200

200

29 ใชในการผลต 150 50 ฉลากเปยกนาฉกขาดเสยหาย 10 40

115

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ ขวด หนวยนบ ขวด ราคาทนตอหนวย 2 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

150

150

29 ใชในการผลต 150 -

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ ฝาจบ หนวยนบ ฝา ราคาทนตอหนวย 0.20 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

21

ซอ

250

250

29 ใชในการผลต 150 100

ทะเบยนคมวตถดบ ชอวตถดบ แสตมปสราแช หนวยนบ ดวง ราคาทนตอหนวย 6.48 บาท ราคาขายตอหนวย -

ป เดอน วน

รายการ รบ

(หนวย) จาย

(หนวย) คงเหลอ (หนวย)

2546 ธ.ค.

29

ซอ

150

150

ใชในการผลต 150 -

116

สรปไดวา - วตถดบคงเหลอตนป คอ วนท 1 มกราคม 2546 ไมม . .. แสดงรายการในงบกาไรขาดทน รายการ “ วตถดบคงเหลอตนป ” เปนเงน - บาท - วตถดบคงเหลอสนป คอ วนท 31 ธนวาคม 2546 ม 2 รายการ คอ ฉลากปดขวด 40 แผน ราคาทนแผนละ 0.50 บาท เปนเงน 40 x 0.50 = 20 บาท ฝาจบ 100 ฝา ราคาทนฝาละ 0.20 บาท เปนเงน 100 x 0.20 = 20 บาท . . . แสดงรายการในงบกาไรขาดทน รายการ “ วตถดบคงเหลอสนป ” เปนเงน 40 บาท และแสดงรายการในงบดล รายการ “ วตถดบคงเหลอสนป ” เปนเงน 40 บาท

5.ทะเบยนคมสนคา - ทกประเภท

ทะเบยนคมสนคา

ชอสนคา ยาสฟนคอลเกต-ขนาดประหยด

หนวยนบ กลอง ราคาทนตอหนวย 50 บาท ราคาขายตอหนวย 60 บาท

ป เดอน วน

รายการ รบ ( หนวย )

จาย ( หนวย )

คงเหลอ ( หนวย )

2546 พ.ย. 25 ซอเงนสด 20 20

29 ขายเงนสด 10 10

117

ทะเบยนคมสนคา

ชอสนคา ผงซกฟอกบรส ขนาดใหญ

หนวยนบ กลอง ราคาทนตอหนวย 100 บาท ราคาขายตอหนวย 120 บาท

ป เดอน วน

รายการ รบ ( หนวย )

จาย ( หนวย )

คงเหลอ ( หนวย )

2546 พ.ย. 25 ซอเงนสด 10 10

29 ขายเงนสด 5 5

ทะเบยนคมสนคา

ชอสนคา ปยสตร 16-20-0

หนวยนบ กระสอบ ราคาทนตอหนวย 200 บาท ราคาขายตอหนวย 250 บาท ป

เดอน วน รายการ

รบ ( หนวย )

จาย ( หนวย )

คงเหลอ ( หนวย )

2546 พ.ย.

28 29

ซอเงนเชอ

ขายเงนเชอ

20

10

20 10

118

ทะเบยนคมสนคา

ชอสนคา สาโท

หนวยนบ ขวด ราคาทนตอหนวย 17.48 บาท ราคาขายตอหนวย 35 บาท

ป เดอน วน

รายการ รบ ( หนวย )

จาย ( หนวย )

คงเหลอ ( หนวย )

2546 ธ.ค.

29

รบจากการผลต

150

150

30 ขายเงนสด 120 30

สรปไดวา - สนคาคงเหลอตนป คอ วนท 1 มกราคม 2546 ไมม . . . แสดงรายการในงบกาไรขาดทน รายการ “ สนคาคงเหลอตนป ” เปนเงน - บาท - สนคาคงเหลอสนป คอ วนท 31 ธนวาคม 2546 ม 4 รายการ คอ

ยาสฟนคอลเกต – ขนาดประหยด จานวน 10 กลอง ราคาทนกลองละ 50 บาท เปนเงน 10 x 50 = 500.00 บาท

ผงซกฟอกบรส ขนาดใหญ จานวน 5 กลอง ราคาทนกลองละ 100 บาท เปนเงน 5 x 100 = 500.00 บาท

ปย สตร 16–20–0 จานวน 10 กระสอบ ราคาทนกระสอบละ 200 บาท เปนเงน 10 x 200 = 2,000.00 บาท

สาโท จานวน 30 ขวด ราคาทนขวดละ 17.48 บาท เปนเงน 30 x 17.48 = 524.40 บาท รวม 3,524.40 บาท . . . แสดงรายการในงบกาไรขาดทน รายการ “ สนคาคงเหลอสนป ” เปนเงน 3,524.40 บาท และแสดงรายการในงบดล รายการ “ สนคาคงเหลอสนป ” เปนเงน 3,524.40 บาท

119

6. ทะเบยนสนทรพยถาวร - ทกรายการ

ทะเบยนสนทรพยถาวร ชอสนทรพย เตาแกส อายการใชงาน 5 ป

ป เดอน วน

รายการ ราคาทน คาเสอม ราคา

ราคาสทธ หมายเหต

2546 พ.ย. 30 ซอทรพยสน 2,000 -

ทะเบยนสนทรพยถาวร ชอสนทรพย ถงพลาสตกสขาวมฝาปดขนาด 100 ลตร อายการใชงาน 5 ป ป

เดอน วน รายการ ราคาทน

คาเสอม ราคา

ราคาสทธ หมายเหต

2546 ธ.ค.

22 ถง 3 ใบ ๆ ละ 500 บาท

1,500

-

การคดคาเสอมราคา ถาสนทรพยซอมาเกน 6 เดอน คดคาเสอมราคา 1 ป

ถาสนทรพยซอมานอยกวา 6 เดอน คดคาเสอมราคา 1/2 ป

คาเสอมราคา = ราคาทน x ระยะเวลา อายการใชงาน - เตาแกส ราคาทน 2,000 บาท อายใชงาน 5 ป

. . . คาเสอมราคา 1 ป = 2,000 = 400 บาท 5

นบจากวนทซอ - วนสนป (30 พ.ย.46 – 31 ธ.ค. 46) ระยะเวลา = 1 เดอน

. . . เตาแกส คดคาเสอมราคา 1/2 ป = 400 = 200 บาท

2 - ถงพลาสตกสขาวมฝาปดขนาด 100 ลตร ราคาทน 1,500 บาท อายใชงาน 5 ป

. . . คาเสอมราคา 1 ป = 1,500 = 300 บาท 5

120

นบจากวนทซอ - วนสนป (22 ธ.ค.46 – 31 ธ.ค. 46) ระยะเวลา = 9 วน

. . . ถงพลาสตกสขาวมฝาปดขนาด 100 ลตร คดคาเสอมราคา 1/2 ป = 300/2 = 150 บาท

บนทกรายการในทะเบยนสนทรพยถาวร ดงน

ทะเบยนสนทรพยถาวร ชอสนทรพย เตาแกส อายการใชงาน 5 ป

ป เดอน วน

รายการ ราคาทน คาเสอม ราคา

ราคาสทธ หมายเหต

2546 พ.ย. 30 ซอทรพยสน 2,000 - ปแรกคด คา

เสอมราคาครงป

ธ.ค. 31 คดคาเสอมราคา 200 - 1,800 -

ทะเบยนสนทรพยถาวร ชอสนทรพย ถงพลาสตกสขาวมฝาปดขนาด 100 ลตร อายการใชงาน 5 ป

ป เดอน วน

รายการ ราคาทน คาเสอม ราคา

ราคาสทธ หมายเหต

2546

ธ.ค.

22

ถง 3 ใบ ๆ ละ 500 บาท

1,500

ปแรกคด คาเสอมราคาครงป

31 คดคาเสอมราคา 150 - 1,350

นาไปแสดงรายการ ดงน - งบกาไรขาดทน รายการ “ คาเสอมราคาสนทรพย ” รวม 2 รายการ เปนเงน 350 บาท - งบดล รายการ “ สนทรพย…..” เปน “ สนทรพย – เครองใช ” รวม 2 รายการ เปนเงน 3,150 บาท

121

7. บญชยอยเจาหนการคา - ทกราย บญชยอยเจาหนการคา

ชอเจาหน รานเกษตรไทย

ป เดอน วน

รายการ จานวนเงน ทเปนหน

ชาระ คงเหลอ หมายเหต

2546 พ.ย.

28

ซอปยสตร 16-20-0 จานวน 20 กระสอบ

4,000

-

4,000

-

สรปไดวามเจาหนการคา คงเหลอ 4,000 บาท นาไปแสดงรายการใน “งบดล”

8. ทะเบยนสมาชกและหน ทะเบยนสมาชกและหน

ชอสมาชก นายเกง กลาหาญ เลขทะเบยนสมาชก 1

ป เดอน วน

รายการ เพมหน ถอนหน คงเหลอ หมายเหต

2546 พ.ย.

5

รบเงนคาหน

1,000

-

1,000

-

ทะเบยนสมาชกและหน ชอสมาชก นายแสง สกใส เลขทะเบยนสมาชก 2

ป เดอน วน

รายการ เพมหน ถอนหน คงเหลอ หมายเหต

2546 พ.ย.

5

รบเงนคาหน

2,000

-

2,000

-

122

ทะเบยนสมาชกและหน ชอสมาชก นางแกว เกดด เลขทะเบยนสมาชก 3

ป เดอน วน

รายการ เพมหน ถอนหน คงเหลอ หมายเหต

2546 พ.ย. 5 รบเงนคาหน 1,000 - 1,000 - ธ.ค. 15 จายคนคาหน 1,000 - - ลาออก

สรปไดวา ทนเรอนหน ณ วนท 31 ธนวาคม 2546 ม 2 ราย คอ นายเกง กลาหาญ 1,000 บาท นายแสง สกใส 2,000 บาท 3,000 บาท นาไปแสดงรายการใน “งบดล” เปน “ทนเรอนหน” เปนเงน 3,000 บาท

123

นารายการขางตนกรอกในแบบ “ งบกาไรขาดทน ” และ “ งบดล ” ดงน

กลมชมชนบานตวอยาง งบกาไรขาดทน

สาหรบปสนสดวนท 31 ธนวาคม 2546

บาท รายได

ขายสนคาเงนสด 5,400.00 ขายสนคาเงนเชอ 2,500.00 ดอกเบยเงนฝากธนาคาร 20.00 เงนอดหนน 5,000.00 รวมรายได 12,920.00 คาใชจาย ตนทนการผลต วตถดบคงเหลอตนป - บวก ตนทนระหวางป 2,662.00 หก วตถดบคงเหลอสนป 40.00 2,622.00 ตนทนสนคาทขาย

สนคาคงเหลอตนป - บวก ซอสนคา - ซอสนคาเงนสด 2,000.00

ซอสนคาเงนเชอ 4,000.00 6,000.00 หก สนคาคงเหลอสนป 3,524.40 2,475.60

คาใชจายตาง ๆ คาพาหนะ 500.00 คาเสอมราคาสนทรพย 350.00 850.00 รวมคาใชจาย 5,947.60 กาไรสทธ 6,972.40

124

กลมชมชนบานตวอยาง งบดล

ณ วนท 31 ธนวาคม 2546 สนทรพย บาท เงนสด 5,238.00 เงนฝากธนาคาร 12,020.00 วตถดบคงเหลอสนป 40.00 สนคาคงเหลอสนป 3,524.40 สนทรพย – เครองใช 3,150.00

รวมสนทรพย 23,972.40

หนสนและทน หนสน เจาหนเงนก 10,000.00 เจาหนการคา 4,000.00 รวมหนสน 14,000.00 ทน ทนเรอนหน 3,000.00 กาไร (ขาดทน) สทธ 6,972.40

รวมทน 9,972.40 รวมหนสนและทน 23,972.40

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก ข แบบสอบถาม

 

126

 

เลขท...........

แบบสอบถาม

ปญหาและอปสรรคในการจดทาบญชของวสาหกจชมชนในจงหวดนครศรธรรมราช

คาชแจง : แบบสอบถามชดนแบงออกเปน 4 สวน

สวนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

สวนท 2 ขอมลสภาพทวไปของการจดทาบญช

สวนท 3 ขอมลดานปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

สวนท 4 ขอเสนอแนะ

ผศกษาหวงเปนอยางยงวา จะไดรบความกรณาตอบแบบสอบถามจากทานเปนอยางด เพอผศกษาจะไดใชเปนประโยชนในการพฒนาการจดทาบญชของวสาหกจชมชนตอไป

ขอขอบพระคณ

127

 

สวนท 1 ขอมลทวไป

คาชแจง : โปรดใสเครองหมาย ลงในชอง ( ) ตามความเปนจรง

1. สนคาทผลต

( ) การแปรรปและผลตภณฑอาหาร ( ) การผลตพช ( ) การผลตประมง ( ) การผลตปศสตว ( ) ผลตภณฑผาทอเสอผา ( ) การผลตปจจยการผลต ( ) ดอกไมประดษฐ ( ) เครองจกสาน ( ) เครองหนง ( ) เครองประดบ/อญมณ ( ) ผลตภณฑสมนไพร ( ) เครองไม/เฟอรนเจอร ( ) ของชารวย/ของทระลก ( ) เครองปน ( ) เครองดม ( ) สงประดษฐจากโลหะ ( ) การผลตสนคาอน ๆ

2. แหลงวตถดบของกลม ( ) ภายในจงหวด ( ) ภายนอกจงหวด ( ) ภายในและภายนอกจงหวด

3. ผจดทาบญชคอใคร ( ) กรรมการของกลมวสาหกจชมชน ( ) สมาชกกลมวสาหกจชมชน ( ) ลกหลาน/ญาต ของกรรมการและสมาชก ( ) ครบญชอาสา บคคลภายนอก ( ) อนๆ (ระบ)............................ ( ) ยงไมมการกาหนดผจดทา

128

 

4. ระดบการศกษาของผจดทาบญช ( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษา ( ) ปวช. ( ) ปวท. /ปวส./อนปรญญา ( )ปรญญาตร/สงกวา ( )อยระหวางการศกษา

5. สาขาวชาทศกษา ( ) บญช ( ) บรหาร ( ) เศรษฐศาสตร ( ) อน ๆ ระบ................

สวนท 2 ขอมลสภาพทวไปของการจดทาบญช

1. ทานปฏบตงานในตาแหนงผจดทาบญชของกลมนานเทาไหร ( ) นอยกวา 1 ป ( ) มากกวา 1 – 3 ป ( ) มากกวา 3 – 5 ป ( ) มากกวา 5 ป

2. ทานเคยผานการฝกอบรมการจดทาบญชของวสาหกจชมชน ( ) เคย ( ) ไมเคย

3. จานวนครงททานฝกอบรม ( ) 1 ครง /ป ( ) 2-3 ครง/ป ( ) 4-5 ครง/ป ( ) มากกวา 5 ครง/ป

4. กลมของทานมการจดทาบญชหรอไม (ไมม ไมตองตอบขอ 5) ( ) ม ( ) ไมม

129

 

5. กลมของทานมการบนทกบญชดวยเครองมอใด ( ) บนทกดวยมอ ( ) บนทกดวยเครองคอมพวเตอร ( ) บนทกดวยมอและเครองคอมพวเตอร

6. ระบบบญชของกลมทาน สมดบญชและเอกสารประกอบการบนทกบญชใดบาง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

( ) สมดเงนสด ( ) สมดบนทกรายการทวไป ( ) สมดบนทกตนทนกาไร ( ) สมดบญชแยกประเภททวไป ( ) สมดบญชยอยลกหน ( ) ทะเบยนคมวตถดบ ( ) ทะเบยนคมสนคา ( ) ทะเบยนทรพยสนถาวร ( ) สมดบญชยอยเจาหน ( ) ทะเบยนสมาชกและหน ( ) ใบเสรจรบเงน ( ) ใบเบกเงน ( ) ใบขายเชอ ( ) อนๆ ระบ.........

130

 

สวนท 3 ขอมลดานปญหาและอปสรรคในการจดทาบญช

คาชแจง : ใหทานระบสภาพของปญหาทเกดขนในการจดทาบญชโดยใสเครองหมาย ลงในชองวางตามความคดเหนของทาน

ระดบของปญหาในการจดทาบญช ดงน 5 หมายถง ปญหามากทสด 4 หมายถง ปญหามาก 3 หมายถง ปญหาปานกลาง 2 หมายถง ปญหานอย 1 หมายถง ปญหานอยทสด

ประเดนปญหา ระดบปญหา

5 4 3 2 1

1. ดานความรความสามารถ 1.1 ทานมความรความเขาใจเกยวกบการจดทาบญชอยางถกตองครบถวน

1.2 ทานสามารถแกไขปญหาทเกดขนจากการจดทาบญชได

1.3 ทานรขนตอนการปฏบตงานทเปนขอบงคบ

ของกลม

1.4 ทานไดรบการอบรมความรใหมๆเกยวกบ

การจดทาบญชจากวทยากรผเชยวชาญ

1.5 ทานเขาใจในวตถประสงคการจดตงกลม

เปนอยางด

131

 

ประเดนปญหา ระดบปญหา

5 4 3 2 1

2. ดานเอกสารและวธการทางบญช 2.1 เอกสารทใชในการประกอบการบนทกบญช

มปรมาณมาก

2.2 การบนทกรายการบญช ลงสมดรายวนซอ

รายวนขาย รายวนรบ รายวนจายและรายวน

ทวไป

2.3 การผานรายการจากสมดรายวนขนตนไปสมดบญชแยกประเภท

2.4 การจาแนกรายการวาเปนสนทรพยสวนตว

ออกจากทรพยของกจการ

2.5 การจาแนกคาใชจายในการผลต (ตนทนการ

ผลต) ออกจากคาใชจายในการขายและบรหาร

2.6 ความถกตองและขนตอนการอนมตการ

เบกจายวตถดบ สนคาคงเหลอและวสด

สานกงาน

2.7 การตรวจสอบยอดคงเหลอของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสดสานกงาน

2.8 ประเภทของวตถดบ สนคาคงเหลอ วสด

สานกงานมมากในการจดขององคกร

2.9 ชอบญชมมากจนเกนไป

132

 

ประเดนปญหา ระดบปญหา

5 4 3 2 1

3. ดานความรวมมอและประสานงาน 3.1 ความรวมมอในการสงเอกสารทเกยวกบการจดทาบญช

3.2 ความรวมมอจากสมาชกกลมในการจดทา

บญช

3.3 ประธานกลมไดใหความรวมมอในการให

ขอมลทางบญชเปนอยางด

3.4 ผสอบบญชไดเขามามบทบาทในการให

คาแนะนาใหทานจดทาบญชใหถกตอง

3.5 การประสานความรวมมอกบกลมวสาหกจชมชนอนในการจดทาบญช

4. ดานเครองมอทใชในการปฏบตงาน

4.1ความสะดวกและงายในการปฏบตงาน

4.2 ความปลอดภย ในการเขาใชงานการจดทา

บญช

4.3 การบนทกรายการ รวดเรว ถกตอง ครบถวนและแมนยา

4.4 การเปรยบเทยบขอมลยอนหลง

133

 

ประเดนปญหา ระดบปญหา

5 4 3 2 1 4.5 รปแบบบญชตรงกบความตองการ

4.6 การจดเกบขอมลการจดทาบญช

สวนท 4 ขอเสนอแนะอน .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหขอมลทางสถต

 

135  

สนคาทผลต

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid การแปรรปและ

ผลตภณฑอาหาร

27 8.9 8.9 8.9

การผลตพช 16 5.2 5.2 14.1 การผลตประมง 22 7.2 7.2 21.3 การผลตปศสตว 13 4.3 4.3 25.6

ผลตภณฑผาทอเสอผา 12 3.9 3.9 29.5

การผลตปจจยการผลต 17 5.6 5.6 35.1

ดอกไม ประดษฐ 17 5.6 5.6 40.7

เครองจกสาน 22 7.2 7.2 47.9 เครองหนง 13 4.3 4.3 52.1 เครองประดบ/อญมณ 21 6.9 6.9 59.0

ผลตภณฑสมนไพร 17 5.6 5.6 64.6

เครองไม/เฟอรนเจอร 21 6.9 6.9 71.5

ของชารวย/ของทระลก 62 20.3 20.3 91.8

เครองปน 25 8.2 8.2 100.0 Total 305 100.0 100.0

แหลงวตถดบของกลม

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ภายในจงหวด 271 88.9 88.9 88.9

ภายในและภายนอกจงหวด 34 11.1 11.1 100.0

Total 305 100.0 100.0

136  

ผจดทาบญช

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid กรรมการของ

กลมวสาหกจชมชน

258 84.6 84.6 84.6

ยงไมมการกาหนดผจดทา 47 15.4 15.4 100.0

Total 305 100.0 100.0 ระดบการศกษา

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ประถมศก

ษา 135 44.3 52.3 52.3

มธยมศกษา 80 26.2 31.0 83.3

ปวช. 43 14.1 16.7 100.0 Total 258 84.6 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

สาขาทศกษา

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid บญช 18 5.9 7.0 7.0

อน ๆ 240 78.7 93.0 100.0Total 258 84.6 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

137  

ทานปฏบตงานในตาแหนงผจดทาบญชของกลมนานเทาไหร

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid นอยกวา 1

ป 58 19.0 22.5 22.5

มากกวา 1 - 3 ป 28 9.2 10.9 33.3

มากกวา 3 - 5 ป 172 56.4 66.7 100.0

Total 258 84.6 100.0 Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

ทานเคยผานการฝกอบรมการจดทาบญชของวสาหกจชมชน

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ไมเคย 164 53.8 63.6 63.6

เคย 94 30.8 36.4 100.0Total 258 84.6 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

จานวนคร งททานฝกอบรม

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid 1 ครง /ป 94 30.8 100.0 100.0Missing System 211 69.2 Total 305 100.0

กลมของทานมการจดทาบญชหรอไม

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid 0 47 15.4 15.4 15.4

ม 258 84.6 84.6 100.0Total 305 100.0 100.0

138  

กลมของทานมการบนทกบนชดวยเครองมอใด

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid บนทกดวยมอ 138 45.2 53.5 53.5

บนทกดวยเครองคอมพวเตอร 85 27.9 32.9 86.4

บนทกดวยมอและเครองคอมพวเตอร 35 11.5 13.6 100.0

Total 258 84.6 100.0 Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid สมดเงน

สด 258 84.6 100.0 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid สมดบนทก

รายการทวไป 258 84.6 100.0 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid สมดบนทก

ตนทนกาไร 30 9.8 100.0 100.0

Missing System 275 90.2 Total 305 100.0

139  

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid สมดบญชแยก

ประเภททวไป 14 4.6 100.0 100.0

Missing System 291 95.4 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid สมดบญชยอย

ลกหน 25 8.2 100.0 100.0

Missing System 280 91.8 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ทะเบยนคม

วตถดบ 148 48.5 100.0 100.0

Missing System 157 51.5 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ทะเบยนคม

สนคา 258 84.6 100.0 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

140  

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ทะเบยน

ทรพยสนถาวร 19 6.2 100.0 100.0

Missing System 286 93.8 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid สมดบญชยอย

เจาหน 26 8.5 100.0 100.0

Missing System 279 91.5 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ทะเบยนสมาชก

และหน 258 84.6 100.0 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ใบเสรจรบเ

งน 258 84.6 100.0 100.0

Missing System 47 15.4 Total 305 100.0

141  

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ใบเบกเงน 52 17.0 100.0 100.0Missing System 253 83.0 Total 305 100.0

สมดบญชและเอกสารประกอบ

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent Valid ใบขาย

เชอ 229 75.1 100.0 100.0

Missing System 76 24.9 Total 305 100.0

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation V3.1.1 305 1 5 3.64 .904 V3.1.2 305 1 5 3.55 1.069 V3.1.3 305 2 5 3.40 1.261 V3.1.4 305 2 5 3.48 1.052 V3.1.5 305 1 5 3.26 1.275 รวม3.1 305 2 5 3.47 .913 Valid N (listwise) 305

142  

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation V3.2.1 305 1 5 3.64 1.308 V3.2.2 305 1 5 3.82 1.341 V3.2.3 305 1 5 3.40 1.196 V3.2.4 305 1 5 3.75 1.180 V3.2.5 305 2 5 3.72 1.157 V3.2.6 305 2 5 3.66 1.124 V3.2.7 305 2 5 3.59 .980 V3.2.8 305 1 5 3.55 1.051 V3.2.9 305 1 5 4.25 1.264 รวม3.2 305 1 5 3.71 .967 Valid N (listwise) 305

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation V3.3.1 305 2 5 4.16 1.333 V3.3.2 305 2 5 4.25 1.276 V3.3.3 305 2 5 4.26 1.270 V3.3.4 305 2 5 4.14 1.357 V3.3.5 305 2 5 4.18 1.323 รวม3.3 305 2 5 4.20 1.181 Valid N (listwise) 305

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation V4.1.1 305 2 5 4.35 .781 V4.1.2 305 2 5 4.36 .778 V4.1.3 305 2 5 4.18 .813 V4.1.4 305 2 5 4.34 .721 V4.1.5 305 2 5 4.35 .681 V4.1.6 305 2 5 4.28 .756 รวม3.4 305 3 5 4.31 .546 Valid N (listwise) 305

143  

Correlations

ระดบการศกษา รวม3 ระดบการศกษา Pearson

Correlation 1 -.246(**)

Sig. (2-tailed) . .000N 258 258

รวม3 Pearson Correlation -.246(**) 1

Sig. (2-tailed) .000 .N 258 305

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). Correlations

สาขาทศกษา รวม3 สาขาทศกษา Pearson

Correlation 1 .224(**)

Sig. (2-tailed) . .000N 258 258

รวม3 Pearson Correlation .224(**) 1

Sig. (2-tailed) .000 .N 258 305

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). Correlations

ทานปฏบตงานในตาแหนงผจดทาบญชของกลมนานเทาไหร รวม3

ทานปฏบตงานในตาแหนงผจดทาบญชของกลมนานเทาไหร

Pearson Correlation 1 .324(**)Sig. (2-tailed) . .000N 258 258

รวม3 Pearson Correlation .324(**) 1Sig. (2-tailed) .000 .N 258 305

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).

144  

Correlations

ทานเคยผานการฝกอบรมการจดทาบญชของวสาหกจชมชน รวม3

ทานเคยผานการฝกอบรมการจดทาบญชของวสาหกจชมชน

Pearson Correlation 1 -.254(**)Sig. (2-tailed) . .000N 258 258

รวม3 Pearson Correlation -.254(**) 1Sig. (2-tailed) .000 .N 258 305

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). Reliability ****** Method 1 (space saver) will be used for this analysis ****** R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A) Reliability Coefficients N of Cases = 30.0 N of Items = 25 Alpha = .7194  

145

ประวตผเขยน ชอ - สกล นางสาววชร ฮนววฒน วน เดอน ปเกด 17 ตลาคม 2506 ทอย 177/156 หม 4 ตาบลทาซก อาเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช 80000 การศกษา ระดบมธยมศกษา โรงเรยนกลยาณศรธรรมราช

ระดบปรญญาตร คณะบรหารธรกจ วทยาลยเทคโนโลยและอาชวศกษา ประสบการณทางาน พ.ศ. 2532 - ปจจบน ตาแหนงคร คณะบรหารธรกจ

วทยาลยอาชวศกษานครศรธรรมราช