Presentatie Vrije personenverkeer - EFS, Erasmus University ... 2010... Vrije personenverkeer:...
Transcript of Presentatie Vrije personenverkeer - EFS, Erasmus University ... 2010... Vrije personenverkeer:...
www.europesefiscalestudies.nl
Vrije personenverkeer:
EU-ontwikkelingen in de sociale
zekerheid en pensioenen
19.00 Welkom door dagvoorzitterProf.dr. P. Kavelaars
19.05 “Toekomstvoorzieningen in de eerste pijler; de nieuwe Vo. 883/2004” Drs. Jo.J.G. Sijstermans
19.50 Discussie
20.00 “Toekomstvoorzieningen in de tweede pijler; het Groenboek van de EC”
Prof.dr. G.J.B. Dietvorst
20.45 Discussie
21.00 Afsluiting door de dagvoorzitter/aansluitend borrel
www.europesefiscalestudies.nl
De toepassing van de nieuwe EU
Verordening nr. 883/2004 (verschillen met Vo nr. 1408/71)
Drs. Jo.J.G. Sijstermans
www.europesefiscalestudies.nl
1.Hoofdregels verzekeringsplicht
• Vo (EEG) nr. 1408/71
• Exclusieve werking
• Werklandbeginsel
• Uitzondering:
– ambtenaren
– zeelieden
– militairen
– in-actieven
• Vo (EG) nr. 883/04
• Exclusieve werking
• Werklandbeginsel
• Uitzondering:
– ambtenaren
– zeelieden
– militairen
– in-actieven
– werk gebonden
uitkering
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 1
• Elisabeth Smit woont in België bij haar vriend Rob en
werkt als uitzendkracht in Nederland.
• Zij wordt ziek en krijgt een ZW uitkering
• Welke sociale zekerheidswetgeving is op Elisabeth van
toepassing tijdens het werken en tijdens de ZW
uitkering?
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 2
• Heinz Krause woont in Duitsland en werkt in loondienst
bij een bekende bierfabrikant in het zuiden van
Nederland.
• Met ingang van september 2010 wordt hij door zijn
werkgever voor een periode van 16 maanden te werk
gesteld bij de vestiging Erkelenz (D)
• Welke sociale zekerheidswetgeving is op Heinz van
toepassing tijdens het werken in NL en Duitsland?
www.europesefiscalestudies.nl
2. Detachering(werknemers/zelfstandigen)
• Vo (EEG) nr. 1408/71 (artt.
14/14bis)
• 12 maanden (E101)
• ∆ 12 maanden (E102)
• Vo (EG) nr. 883/04
(art.12)
• 24 maanden
• Zelfstandigen:
“werkzaamheden
van gelijke aard”
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 3
• Frans Bauer is directeur groot aandeelhouder van FB
B.V. en woont in Nederland. Hij is met name populair in
Nederland maar wil zijn bekendheid ook uitbreiden naar
onze zuiderburen. Frans start daarom in september
2010 een drieweekse tournee in België.
• Welke sociale zekerheidswetgeving is op Frans van
toepassing?
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 4
• Diego Forlan is een getalenteerd voetballer, met de
nationaliteit van Uruguay. Hij is in dienst van een
Spaanse voetbalclub Los Ballos. Deze club leent hem
voor de duur van 2 jaar uit aan de Nederlandse topper
in wording: “FC NGIAM”.
• Welke sociale zekerheidswetgeving is op Diego van
toepassing
www.europesefiscalestudies.nl
3. Werkzaam als werknemer in 2
of meer lidstaten
• Vo (EEG) nr. 1408/71 (art.14)
• Hoofdregel: woonstaat
• Uitzondering: indien niet
wonen op grondgebied waar
gewerkt wordt: zetelland
• Vo (EG) nr. 883/04
(art. 13.1)
• Hoofdregel:
woonland mits
substantiële
werkzaamheden.
Anders zetelland
• Meerdere
werkgevers in
verschillende
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 5
• Marijke Helwegen, boegbeeld van de plastische chirurgie, woont in Nijmegen en staat op de loonlijst van de Duitse kliniek “Freude im Lebensalter”. Ze werkt één dag per week in Nederland en vier dagen in Duitsland.
• Waar is Marijke onderworpen aan de sociale zekerheidswetgeving.
www.europesefiscalestudies.nl
4. Werkzaam als zelfstandige in 2
of meer lidstaten
• Vo (EEG) nr. 1408/71 (art.
14bis)
• Hoofdregel: woonplaats
• Meerdere werklanden: lid-
Staat van
hoofdwerkzaamheden
• Vo (EG) nr. 883/04
(art. 13.2)
• Hoofdregel:
woonland mits
substantiële
werkzaamheden.
• Anders Lid-Staat
waar centrum van
belangen van de
werkzaamheden
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 6
• Kees Houtworm is in Nederland gevestigd als
zelfstandig timmerman. Hij neemt in Kevelaar in
Duitsland een klus aan om gedurende 3 maanden een
oude kerkdeur te restaureren.
• Welke sociale zekerheidswetgeving is op Kees van
toepassing tijdens het werken in Nederland en tijdens
het werken in Duitsland?
www.europesefiscalestudies.nl
5. Werkzaam als loontrekkende &
zelfstandige in 2 of meer lidstaten
• Vo (EEG) nr. 1408/71 (art.
14quater)
• Hoofdregel: loondienstland
• Uitzondering:
– Bijlage VII: gesplitste
wetgeving.
• Vo (EG) nr.
883/04 (art.
13.3)
• Hoofdregel:
loondienstland
• Uitzondering:
– vervallen:
exclusiviteit
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 7
• Franc van der Linden, woonachtig in Brasschaat (B), is directeur groot aandeelhouder van de Nederlandse BV “De steunzool”. Tevens is hij ook nog directeur van een aantal vestigingen in België.
• Aan welk sociaal zekerheidsstelsel is Franc onderworpen onder de oude en nieuwe Verordening en is het overgangsrecht van toepassing?
www.europesefiscalestudies.nl
6. Werkzaam als ambtenaar & loontrekkende of
zelfstandige in 2 of meer lidstaten
• Vo (EEG) nr. 1408/71 (art.
14sexies)
• Kasstaat als verzekerd in een
bijzonder stelsel
• Ambtenaar in twee lidstaten:
gesplitste wetgeving
• Vo (EG) nr. 883/04
(art. 13.4)
• Lid-Staat
waaronder de
dienst van de
ambtenaar
ressorteert.
• Ambtenaar in twee
lidstaten:
gesplitste
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 8
• Günter von der Lippe woont in Vaals en werkt 3 dagen
per week bij het Finanzamt “Rote Erde” in Aken. De
andere twee dagen geeft hij Duitse les aan een
Nederlandse school.
• Waar is Günter sociaal verzekerd
www.europesefiscalestudies.nl
7. Speciale groepen
• Aanwijsregel internationaal transport vervallen; valt
onder regeling van werken in 2 of meer lidstaten.
• Zeelieden (art. 11.4): vlagstaat.
• Uitz.: woonstaat als zeemens betaald wordt door
onderneming in de woonstaat
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 9
• Henk Diesel, bijgenaamd “Turbo Henkie” woont in
Eijsden (NL) en werkt als internationaal chauffeur voor
een transportbedrijf in Luik. Aan het begin van zijn 5
daagse werkweek haalt hij zijn truck op in Luik en
“trukkert” door heel Europa.
• Waar is Turbo sociaal verzekerd
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 10
• Piet Zeebonk woont in Rotterdam en vaart voor een
Belgische rederij op een schip met Belgische vlag.
• Piet wordt “omgevlagd” en komt op de loonlijst te staan
van het Nederlandse bevrachtingskantoor van de
Belgische reder
• Waar is Piet sociaal verzekerd
www.europesefiscalestudies.nl
8. Uitzonderingen aanwijsregels:
• Art. 17 Vo (EEG) nr. 1408/71 en art 16 Vo (EG) nr.
883/04:
– Verlenging detacheringsperiode
– Legalisering perioden in het verleden
– Afwijking op normale aanwijsregels
– In het belang van (groepen van) personen
www.europesefiscalestudies.nl
Vraag 11
• Een bekende vrachtwagenfabriek in het zuiden des land
’s stelt een van haar specialisten, Hendrik Vetklep, voor
een periode van 3 jaar te werk bij een in Italië
gevestigde dochteronderneming “Pegasus”.
• Waar is Vetklep sociaal verzekerd
www.europesefiscalestudies.nl
9. Overgangsrecht.
• Uitkeringsrechten:
– Uitkeringsrechten blijven behouden, tenzij verzoek
conf. 883/04
• Onderworpenheid: art 87.8 Vo (EG) nr. 883/04
– Onderworpenheid conf. 1408/71 zolang situatie
voortduurt, tenzij verzoek conf. 883/04
• 10 jaar: 1 mei 2020
www.europesefiscalestudies.nl
10. aandachtspunten
• Stel arbeidspatroon migrerende werknemer vast
• Bepaal toepasselijke wetgeving Vo 1408/71
• Bepaal toepasselijke wetgeving Vo 883/04
• Bij wijziging: beoordeel verzekeringspakket en premiedruk
• Beoordeel gebruik overgangsrecht.
• Bij wijziging: licht intern en extern in.
www.europesefiscalestudies.nl
Uw vragen!
www.europesefiscalestudies.nl
Toekomstvoorzieningen in de tweede
pijler: Groenboek van de Europese
Commissie *)
G.J.B.Dietvorst
• *) Brussel, 7.7.2010, COM(2010)365
definitief
www.europesefiscalestudies.nl
Barosso
• “ Miljoenen Europeanen zijn volledig afhankelijk van
hun pensioen. De crisis heeft laten zien dat de
Europese aanpak op het gebied van pensioenstelsels
goed werkt. Ook is gebleken dat de verschillende
pensioenpijlers binnen elke lidstaat onderling afhankelijk
zijn en dat de gemeenschappelijke EU-aanpak op het
gebied van solvabiliteit en sociale doelmatigheid van
groot belang is. De pensioenfondsen zijn een belangrijk
onderdeel van het financiële stelsel gebleken. We
moeten ervoor zorgen dat de pensioenen datgene doen
waarvoor ze bedoeld zijn, namelijk maximale steun
bieden aan de huidige en toekomstige
gepensioneerden, met inbegrip van de kwetsbare
groepen.”
www.europesefiscalestudies.nl
State
Pension
Not funded
Private
Pensions
Funded
Supplemen-
tary
pension
Schemes
(Not)Funded
www.europesefiscalestudies.nl
Benefits in 1st pillar almost everywhere
dominant
Breakdown of national benefits by pillars
0%
20%
40%
60%
80%
100%
PL TR IT FR FI ES BE PT SE DK CH NL GB
1st pillar 2nd pillar 3rd pillar 2nd and 3rd pillar
www.europesefiscalestudies.nl
Inleiding
• Lidstaten zijn verantwoordelijk voor de pensioenvoorziening
• Er is niet “one size fits all pension system design”
• Degelijke en adequate pensioenstelsels die mensen in staat
stellen om hun levensstandaard redelijkerwijze te handhaven
zijn doorslaggevend voor de burger en de sociale cohesie
• Effecten ene lidstaat kunnen ernstige gevolgen hebben voor
andere lidstaten
• Groenboek brengt Europees pensioendebat op gang door
vroegtijdige en uitgebreide consultatie
• Geïntegreerde benadering: economisch, sociaal en financieel
marktbeleid
www.europesefiscalestudies.nl
Dilemma’s
• Hoeveel macht krijgt of geven de lidstaten Brussel?
– 9 van de 14 vragen/thema’s gaan over de vraag wat
lidstaten van Brussel verwachten
• Balans tussen wetgeving, coördinatie en leren van
elkaars “best practices”
www.europesefiscalestudies.nl
Gecoördineerde aanpak
Vergrijzing
– We leven langer dan ooit: levensverwachting
afgelopen 50 jaar met 5 jaar toegenomen, wordt in
2060 7 jaar
• Nederland 65 jaar: 2,9 jaar toegenomen met
accelaratie 1,4 jaar vanaf 2001
– Lage vruchtbaarheidscijfers: afhankelijkheidsratio
verdubbelt van 4:1 in 2010 tot 2:1 in 2060
– Later gaan werken en eerder met pensioen
– Vergrijzing vermindert groeipotentieel
PS Bevolking daalt:Duitsland 14 miljoen over 40 jaar!
www.europesefiscalestudies.nl
Gecoördineerde aanpak
2 Veranderingen in pensioenstelsels• Tendensen
1. Stimulansen om langer door te werken
• Verhoging pensioenleeftijd, automatisch aanpassen
pensioenleeftijd aan levensverwachting?
• Latere pensionering belonen en eerder stoppen
ontmoedigen
• Van eindloon naar middelloon
2. Overgang omslag naar kapitaaldekking
3. Maatregelen dichten pensioengaten
4. Genderaspect
www.europesefiscalestudies.nl
Gecoördineerde aanpak
3 Impact financiële en economische crisis
• Crisis is “a wake up call” voor alle pensioenen
• Particuliere voorzieningen kunnen de druk op de
overheidsvoorzieningen verminderen, maar de kosten
zijn aanzienlijk gezien EET!
– Vraagtekens bij effectiviteit,
– Sommige lidstaten nieuw onderzoek!
– Bij niet nakomen verplichtingen, druk op overheid!
• Behoudens uitzonderingen spelen kapitaalgedekte
pensioen marginale rol
www.europesefiscalestudies.nl
Nieuwe dimensie bestaande
hervormingsagenda
• Grotere noodzaak dichten pensioengaten
• Dringender behoefte hervormingen ter verbetering
houdbaarheid overheidsfinanciën
• Meer nadruk verhoging effectieve pensioenleeftijd
• Herziening voorschriften kapitaalgedekte
pensioenregeling
– Efficiënt en crisisbestendig
– Niet leiden tot insolventie werkgever of opheffing
aanvullende pensioenen
www.europesefiscalestudies.nl
Pioriteiten (1)
• Algemene doelstelling: adequaatheid en
houdbaarheid
– Adequaat pensioen is zaak van solidariteit tussen
en binnen generaties
• Betere toegang tot pensioenregelingen, zeker voor
kwetsbare groepen
– Overheidspensioen zal afnemen en aanvullende
pensioenen worden belangrijker
• Compensating layer
– Bredere basis pensioeninkomen kan overwogen
worden (omgekeerde hypotheken)
www.europesefiscalestudies.nl
Prioriteiten (2)
Houdbare balans tussen arbeidsperiode en
pensioenperiode
• 1/3 volwassen leven is pensioen
• Minder dan 50% 60-plussers werken
• Slechte gezondheid is belangrijkste reden om eerder te
stoppen!
• Telewerken, scholing, verbetering positie oudere
werknemers op arbeidsmarkt
• Langer werken om een pijnlijke combinatie van lagere
uitkeringen en hogere premies te voorkomen
www.europesefiscalestudies.nl
Prioriteiten (3)Wegnemen belemmeringen mobiliteit
• Versterken interne pensioenmarkt
– Pensioenfondsenrichtlijn
• Kapitaalgedekte pensioen
• Nog steeds hindernissen, herziening richtlijn
nodig om schaalvoordelen te realiseren
• Gelijke behandeling dividend/intrest nodig
• Grensoverschrijdende activiteiten 10%
• België, Ierland. Nederland? PPI
• Mobiliteit pensioenen
– Voor aangepast voorstel Portabilityrichtlijn geen
unanimiteit
– Nieuwe impulsen:pensioenregister
– Belastingheffing bij waardeoverdracht
www.europesefiscalestudies.nl
Piorititeiten (4)
Zekerdere, transparantere pensioenen en meer
pensioenbewustzijn en informatie
• Trend DB naar DC:nieuwe beleidskwesties
• Trend naar “multi-tired systems”
– Toezichtskader voldoende?
• Behoefte transparante communicatie
• Pensioenregister, Nederland voorbeeld?
– Onduidelijke grenzen tussen pensioenpijlers
– Verschil tussen algemene besparingen en pensioen niet
altijd duidelijk
www.europesefiscalestudies.nl1 december 2010
Nederlandse kabinet
• brief Donner 11 oktober 2010 (Tweede Kamer,
vergaderjaar 2010-2011, 32 043, nr.10)
• Lidstaten moeten zelf verantwoordelijk blijven voor
inrichting en financiering pensioenstelsel
• De visie in Groenboek over houdbaarheid, zekerheid
en betaalbaarheid sluit aan bij Nederlandse
benadering
• Verhoging arbeidsparticipatie ouderen
• Verhoging pensioenleeftijd
• Stimulering langer doorwerken en inzetbaarheid oudere
werknemers
www.europesefiscalestudies.nl