Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus...

39

Transcript of Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus...

Page 1: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons
Page 2: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Presentatie voor de CoP Ecosysteemdiensten

Catrinus Nouta - 26 april 2016

Met de natuur in Nationaal Park

De Alde Feanen: wat biedt ons dit

en hoe benutten we dit?

Page 3: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Een onderzoek naar de ecosysteemdiensten

in Nationaal Park De Alde Feanen

Opdrachtgever en begeleider bij It Fryske Gea: Chris Bakker

Page 4: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

• Hoofdvraag

Page 5: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

• Hoofdvraag

• De Alde Feanen

Page 6: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

• Hoofdvraag

• De Alde Feanen

• Resultaten

Page 7: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

• Hoofdvraag

• De Alde Feanen

• Resultaten

• Aanbevelingen

Page 8: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

• Hoofdvraag

• De Alde Feanen

• Resultaten

• Aanbevelingen

• Vragen

Page 9: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

1. Welke ecosysteemdiensten levert het onderzoeksgebied?

2. Wat is de omvang van deze ecosysteemdiensten?

3. Welke opbrengsten (in €) leveren deze op?

4. Welke mogelijkheden bestaan er om de opbrengsten in te zetten voor beheer van het gebied?

Page 10: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 11: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 12: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

(Bron: Planbureau voor de Leefomgeving)

Page 13: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst

Vo

ed

ing

Bio

ma

ssa

Cultuurgewassen

Gehouden dieren

Wilde planten, algen

Wilde dieren en hun opbrengsten

Planten en algen uit lokale aquacultuur

Dieren uit lokale aquacultuur

Wa

ter Drinkbaar oppervlaktewater

Grondwater

Ma

teri

ale

n

Bio

ma

ssa

Vezels en andere materialen

Materialen uit planten, algen en dieren

Genetisch materiaal

Wa

ter

Oppervlaktewater voor niet-drinkwater

doeleinden

Grondwater voor niet-drinkwater

doeleinden

En

erg

ie

En

erg

ie-

bro

nn

en

Energiebronnen uit plantaardige

biomassa

Energiebronnen uit dierlijke biomassa

Me

ch.

en

erg

ie

Energie afkomstig van dieren

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 14: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering

Vo

ed

ing

Bio

ma

ssa

Cultuurgewassen Nee

Gehouden dieren Ja

Wilde planten, algen Ja

Wilde dieren en hun opbrengsten Ja

Planten en algen uit lokale aquacultuur Nee

Dieren uit lokale aquacultuur Nee

Wa

ter Drinkbaar oppervlaktewater Nee

Grondwater Nee

Ma

teri

ale

n

Bio

ma

ssa

Vezels en andere materialen Ja

Materialen uit planten, algen en dieren Ja

Genetisch materiaal Nee

Wa

ter

Oppervlaktewater voor niet-drinkwater

doeleinden Ja

Grondwater voor niet-drinkwater

doeleinden Nee

En

erg

ie

En

erg

ie-

bro

nn

en

Energiebronnen uit plantaardige

biomassa Nee

Energiebronnen uit dierlijke biomassa Nee

Me

ch.

en

erg

ie

Energie afkomstig van dieren Nee

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 15: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang

Vo

ed

ing

Bio

ma

ssa

Cultuurgewassen Nee Nvt

Gehouden dieren Ja 1.200 lammeren

Wilde planten, algen Ja Nihil

Wilde dieren en hun opbrengsten Ja 975 kilogram vissen

Planten en algen uit lokale aquacultuur Nee Nvt

Dieren uit lokale aquacultuur Nee Nvt

Wa

ter Drinkbaar oppervlaktewater Nee Nvt

Grondwater Nee Nvt

Ma

teri

ale

n

Bio

ma

ssa

Vezels en andere materialen Ja 133.000 bossen riet

Materialen uit planten, algen en dieren Ja 17.000 - 24.050

balen hooi

Genetisch materiaal Nee Nvt

Wa

ter

Oppervlaktewater voor niet-drinkwater

doeleinden Ja Nihil

Grondwater voor niet-drinkwater

doeleinden Nee Nvt

En

erg

ie

En

erg

ie-

bro

nn

en

Energiebronnen uit plantaardige

biomassa Nee Nvt

Energiebronnen uit dierlijke biomassa Nee Nvt

Me

ch.

en

erg

ie

Energie afkomstig van dieren Nee Nvt

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 16: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang Opbrengst

(in €)

Vo

ed

ing

Bio

ma

ssa

Cultuurgewassen Nee Nvt Nvt

Gehouden dieren Ja 1.200 lammeren € 140.000

Wilde planten, algen Ja Nihil Nvt

Wilde dieren en hun opbrengsten Ja 975 kilogram vissen € 7.000 - € 9.000

Planten en algen uit lokale aquacultuur Nee Nvt Nvt

Dieren uit lokale aquacultuur Nee Nvt Nvt

Wa

ter Drinkbaar oppervlaktewater Nee Nvt Nvt

Grondwater Nee Nvt Nvt

Ma

teri

ale

n

Bio

ma

ssa

Vezels en andere materialen Ja 133.000 bossen riet € 360.000

Materialen uit planten, algen en dieren Ja 17.000 - 24.050

balen hooi

€ 510.000 –

€ 730.000

Genetisch materiaal Nee Nvt Nvt

Wa

ter

Oppervlaktewater voor niet-drinkwater

doeleinden Ja Nihil Nvt

Grondwater voor niet-drinkwater

doeleinden Nee Nvt Nvt

En

erg

ie

En

erg

ie-

bro

nn

en

Energiebronnen uit plantaardige

biomassa Nee Nvt Nvt

Energiebronnen uit dierlijke biomassa Nee Nvt Nvt

Me

ch.

en

erg

ie

Energie afkomstig van dieren Nee Nvt Nvt

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 17: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

(Bron: Planbureau voor de Leefomgeving)

Page 18: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst

Ve

rwe

rkin

g v

an

afv

al,

gif

sto

ffe

n e

n a

nd

ere

sch

ad

eli

jke

sto

ffe

n

Ve

rwe

rkin

g

do

or

leve

nd

e

org

an

ism

en

Bioremediatie door micro-organismen

Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen

Ve

rwe

rkin

g d

oo

r

eco

syst

em

en

Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen

Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen

Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen

Re

gu

lere

n v

an

str

om

en

Ma

ssa

-

stro

me

n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie

Opvangen en dempen van massastromen

Vlo

eib

are

stro

me

n Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen

Bescherming tegen overstromingen

Ga

s- e

n

luch

t-

stro

me

n Bescherming tegen de effecten van stormen

Luchtverversing en verdamping

In s

tan

d h

ou

de

n v

an

fysi

sch

e,

che

mis

che

en

bio

log

isch

e o

mst

an

dig

he

de

n In

sta

nd

ho

ud

en

va

n

de

leve

nsc

ycl

us

Bestuiving en zaadverspreiding

In stand houden van kraamkamerpopulaties

Pla

a

g-

en

zie

kt

eb

es

trijd

i

ng

Plaagbestrijding en Ziektebestrijding

Bo

de

mvo

r

min

g

en

-

sam

en

-

ste

lli

ng

Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen

Om

sta

nd

ig-

he

de

n v

oo

r

wa

ter

Chemische omstandigheden voor zoet water

Chemische omstandigheden voor zout water

Sa

me

nst

ell-

ing

va

n d

e

atm

osf

ee

r e

n

klim

aa

t-

reg

ula

tie

Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties

Lokale en regionale klimaatregulatie

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 19: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering

Ve

rwe

rkin

g v

an

afv

al,

gif

sto

ffe

n e

n a

nd

ere

sch

ad

eli

jke

sto

ffe

n

Ve

rwe

rkin

g

do

or

lev

en

de

org

an

ism

en

Bioremediatie door micro-organismen Ja

Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen

Nee

Ve

rwe

rkin

g d

oo

r

eco

syst

em

en

Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen

Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen Nee

Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen Nee

Re

gu

lere

n v

an

str

om

en

Ma

ssa

-

stro

me

n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie

Nee

Opvangen en dempen van massastromen Nee

Vlo

eib

are

stro

me

n Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen Onbekend

Bescherming tegen overstromingen Ja

Ga

s- e

n

luch

t-

stro

me

n Bescherming tegen de effecten van stormen

Nee

Luchtverversing en verdamping Nee

In s

tan

d h

ou

de

n v

an

fysi

sch

e,

che

mis

che

en

bio

log

isch

e o

mst

an

dig

he

de

n In

sta

nd

ho

ud

en

va

n

de

leve

nsc

ycl

us

Bestuiving en zaadverspreiding Nee

In stand houden van kraamkamerpopulaties Ja

Pla

a

g-

en

zie

kt

eb

es

trij

di

ng

Plaagbestrijding en Ziektebestrijding Nee

Bo

de

mvo

r

min

g

en

-

sam

en

-

ste

lli

ng

Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen Nee

Om

sta

nd

ig-

he

de

n v

oo

r

wa

ter

Chemische omstandigheden voor zoet water Nee

Chemische omstandigheden voor zout water Nvt

Sam

en

ste

ll-

ing

va

n d

e

atm

osf

ee

r e

n

klim

aa

t-

reg

ula

tie

Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties Ja

Lokale en regionale klimaatregulatie Nee

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 20: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang

Ve

rwe

rkin

g v

an

afv

al,

gif

sto

ffe

n e

n a

nd

ere

sch

ad

eli

jke

sto

ffe

n

Ve

rwe

rkin

g

do

or

leve

nd

e

org

an

ism

en

Bioremediatie door micro-organismen Ja Niet te definiëren

Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen

Nee Nvt

Ve

rwe

rkin

g d

oo

r

eco

syst

em

en

Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen

Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen Nee Nvt

Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen Nee Nvt

Re

gu

lere

n v

an

str

om

en

Ma

ssa

-

stro

me

n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie

Nee Nvt

Opvangen en dempen van massastromen Nee Nvt

Vlo

eib

are

stro

me

n Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen Onbekend Niet uitgewerkt

Bescherming tegen overstromingen Ja 85 hectare

Ga

s- e

n

luch

t-

stro

me

n Bescherming tegen de effecten van stormen

Nee Nvt

Luchtverversing en verdamping Nee Nvt

In s

tan

d h

ou

de

n v

an

fysi

sch

e,

che

mis

che

en

bio

log

isch

e o

mst

an

dig

he

de

n In

sta

nd

ho

ud

en

va

n

de

lev

en

scyc

lus

Bestuiving en zaadverspreiding Nee Nvt

In stand houden van kraamkamerpopulaties Ja Niet uitgewerkt

Pla

a

g-

en

zie

kt

eb

es

trij

di

ng

Plaagbestrijding en Ziektebestrijding Nee Nvt

Bo

de

mvo

r

min

g

en

-

sam

en

-

ste

lli

ng

Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen Nee Nvt

Om

sta

nd

ig-

he

de

n v

oo

r

wa

ter

Chemische omstandigheden voor zoet water Nee Nvt

Chemische omstandigheden voor zout water Nvt Nvt

Sam

en

ste

ll-

ing

va

n d

e

atm

osf

ee

r e

n

klim

aa

t-

reg

ula

tie

Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties Ja

588 - 3.109 ton

koolstof

Lokale en regionale klimaatregulatie Nee Nvt

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 21: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang Opbrengst

(in €)

Ve

rwe

rkin

g v

an

afv

al,

gif

sto

ffe

n e

n a

nd

ere

sch

ad

eli

jke

sto

ffe

n

Ve

rwe

rkin

g

do

or

lev

en

de

org

an

ism

en

Bioremediatie door micro-organismen Ja Niet te definiëren € 700.000

Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen

Nee Nvt Nvt

Ve

rwe

rkin

g d

oo

r

eco

syst

em

en

Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen

Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen Nee Nvt Nvt

Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen Nee Nvt Nvt

Re

gu

lere

n v

an

str

om

en

Ma

ssa

-

stro

me

n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie

Nee Nvt nvt

Opvangen en dempen van massastromen Nee Nvt Nvt

Vlo

eib

are

stro

me

n

Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen Onbekend Niet uitgewerkt Nvt

Bescherming tegen overstromingen

Ja 85 hectare

Niet mogelijk

zonder

rekenmodel

Ga

s- e

n

luch

t-

stro

me

n Bescherming tegen de effecten van stormen

Nee Nvt Nvt

Luchtverversing en verdamping Nee Nvt Nvt

In s

tan

d h

ou

de

n v

an

fy

sisc

he

, ch

em

isch

e e

n

bio

log

isch

e o

mst

an

dig

he

de

n In

sta

nd

ho

ud

en

va

n

de

lev

en

scy

clu

s Bestuiving en zaadverspreiding

Nee Nvt Nvt

In stand houden van kraamkamerpopulaties Ja Niet uitgewerkt Niet mogelijk

Pla

a

g-

en

zie

kt

eb

es

trij

di

ng

Plaagbestrijding en Ziektebestrijding Nee Nvt Nvt

Bo

de

mv

or

min

g

en

-

sam

en

-

ste

lli

ng

Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen Nee Nvt Nvt

Om

sta

nd

ig-

he

de

n v

oo

r

wa

ter

Chemische omstandigheden voor zoet water Nee Nvt Nvt

Chemische omstandigheden voor zout water Nvt Nvt Nvt

Sa

me

nst

ell-

ing

va

n d

e

atm

osf

ee

r e

n

klim

aa

t-

reg

ula

tie

Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties Ja

588 - 3.109 ton

koolstof

€ 13.000 -

€ 68.000

Lokale en regionale klimaatregulatie Nee Nvt Nvt

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 22: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

(Bron: Planbureau voor de Leefomgeving)

Page 23: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afdeling

Fysieke en intellectuele wisselwerkingen

met levende organismen, ecosystemen,

landschappen en zeegezichten

Spirituele en andere wisselwerkingen

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 24: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afdeling Groep

Fysieke en intellectuele wisselwerkingen

met levende organismen, ecosystemen,

landschappen en zeegezichten

Fysieke en ervaringsgerichte wisselwerkingen

Intellectuele en symbolische wisselwerkingen

Spirituele en andere wisselwerkingen

Spiritueel

Andere culturele opbrengsten

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 25: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons
Page 26: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afdeling Groep Ecosysteemdienst

en eventueel indicator

Fysieke en intellectuele wisselwerkingen

met levende organismen, ecosystemen,

landschappen en zeegezichten

Fysieke en ervaringsgerichte wisselwerkingen

Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’

(a) Activiteiten op het land

(b) Activiteiten op het water

Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’

(a) Fietstochten

(b) Wandeltochten

(c) Pontoverzetten

(d) Perc. toegankelijk water

(e) Sportvissers

(f) Ligplaatsenverhuur

(g) Bootverhuur

(h) Rondvaartbootpassagiers

(i) Overnachtingen

(j) Bestedingen bij de horeca

(k) Gezondheidseffecten

Intellectuele en symbolische wisselwerkingen

Dienst ‘Wetenschappelijk’

Dienst ‘Educatief’

(a) Deelname educatieve act.

(b) Bezoekersaantal BC

Dienst ‘Erfgoed/cultureel’

Dienst ‘Vermaak’

Dienst ‘Esthetisch’

Spirituele en andere wisselwerkingen

Spiritueel Dienst ‘Symbolisch’

Dienst ‘Heilig / religieus’

Andere culturele opbrengsten

Dienst ‘Bestaanswaarde’

(a) Ledental

(b) Donaties

(c) Aantal vrijwilligers

Dienst ‘Overdrachtswaarde’

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 27: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst

en eventueel indicator Levering

Fys

iek

e e

n i

nte

lle

ctu

ele

wis

selw

erk

ing

en

me

t le

ven

de

org

an

ism

en

,

eco

syst

em

en

, la

nd

sch

ap

pe

n e

n z

ee

ge

zich

ten

Fy

sie

ke

en

erv

ari

ng

sge

rich

te w

isse

lwe

rkin

ge

n

Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’ Ja

(a) Activiteiten op het land

(b) Activiteiten op het water

Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’ Ja

(a) Fietstochten

(b) Wandeltochten

(c) Pontoverzetten

(d) Perc. toegankelijk water

(e) Sportvissers

(f) Ligplaatsenverhuur

(g) Bootverhuur

(h) Rondvaartbootpassagiers

(i) Overnachtingen

(j) Bestedingen bij de horeca

(k) Gezondheidseffecten

Inte

lle

ctu

ele

en

sym

bo

lisc

he

wis

selw

erk

ing

en

Dienst ‘Wetenschappelijk’ Ja

Dienst ‘Educatief’ Ja

(a) Deelname educatieve act.

(b) Bezoekersaantal BC

Dienst ‘Erfgoed/cultureel’ Ja

Dienst ‘Vermaak’ Ja

Dienst ‘Esthetisch’ Ja

Sp

irit

ue

le e

n a

nd

ere

wis

selw

erk

ing

en

Sp

iri-

tue

el

Dienst ‘Symbolisch’ Ja

Dienst ‘Heilig / religieus’ Nee

An

de

re

cult

ure

le

op

bre

ng

ste

n Dienst ‘Bestaanswaarde’ Ja

(a) Ledental

(b) Donaties

(c) Aantal vrijwilligers

Dienst ‘Overdrachtswaarde’ Ja

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 28: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst

en eventueel indicator Levering Omvang

Fys

iek

e e

n i

nte

lle

ctu

ele

wis

selw

erk

ing

en

me

t le

ven

de

org

an

ism

en

,

eco

syst

em

en

, la

nd

sch

ap

pe

n e

n z

ee

ge

zich

ten

Fy

sie

ke

en

erv

ari

ng

sge

rich

te w

isse

lwe

rkin

ge

n

Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’ Ja

(a) Activiteiten op het land 3.010 deelnemers

(b) Activiteiten op het water 3.025 deelnemers

Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’ Ja

(a) Fietstochten 88.000

(b) Wandeltochten 250.000

(c) Pontoverzetten 118.000

(d) Perc. toegankelijk water 70 % (893 ha)

(e) Sportvissers 1.600

(f) Ligplaatsenverhuur 2.820

(g) Bootverhuur 307

(h) Rondvaartbootpassagiers 32.536

(i) Overnachtingen Niet uitgewerkt

(j) Bestedingen bij de horeca Nvt

(k) Gezondheidseffecten 11 DALY

Inte

lle

ctu

ele

en

sym

bo

lisc

he

wis

selw

erk

ing

en

Dienst ‘Wetenschappelijk’ Ja niet uitgewerkt

Dienst ‘Educatief’ Ja

(a) Deelname educatieve act. 2.617

(b) Bezoekersaantal BC 40.000

Dienst ‘Erfgoed/cultureel’ Ja 3.800 bezoekers

Dienst ‘Vermaak’ Ja Niet bekend

Dienst ‘Esthetisch’ Ja Nvt

Sp

irit

ue

le e

n a

nd

ere

wis

selw

erk

ing

en

Sp

iri-

tue

el

Dienst ‘Symbolisch’ Ja 9 van 19 soorten

Dienst ‘Heilig / religieus’ Nee Nvt

An

de

re

cult

ure

le

op

bre

ng

ste

n Dienst ‘Bestaanswaarde’ Ja

(a) Ledental 4.000

(b) Donaties -

(c) Aantal vrijwilligers ca. 85

Dienst ‘Overdrachtswaarde’ Ja -

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 29: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Afd. Groep Ecosysteemdienst

en eventueel indicator Levering Omvang

Opbrengst

(in €)

per dienst per indicator

Fy

sie

ke

en

in

tell

ect

ue

le w

isse

lwe

rkin

ge

n m

et

leve

nd

e o

rga

nis

me

n,

eco

syst

em

en

, la

nd

sch

ap

pe

n e

n z

ee

ge

zich

ten

Fy

sie

ke

en

erv

ari

ng

sge

rich

te w

isse

lwe

rkin

ge

n

Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’ Ja € 61.000

(a) Activiteiten op het land 3.010 deelnemers € 36.000

(b) Activiteiten op het water 3.025 deelnemers € 25.000

Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’ Ja € 19 mln.

(a) Fietstochten 88.000 € 570.000

(b) Wandeltochten 250.000 € 1.630.000

(c) Pontoverzetten 118.000 € 110.000

(d) Perc. toegankelijk water 70 % (893 ha) Nvt

(e) Sportvissers 1.600 € 40.000 - € 70.000

(f) Ligplaatsenverhuur 2.820 € 1.520.000

(g) Bootverhuur 307 € 1.760.000

(h) Rondvaartbootpassagiers 32.536 € 160.000

(i) Overnachtingen Niet uitgewerkt € 4.410.000

(j) Bestedingen bij de horeca Nvt € 10.000.000

(k) Gezondheidseffecten 11 DALY € 1.090.000

Inte

lle

ctu

ele

en

sym

bo

lisc

he

wis

selw

erk

ing

en

Dienst ‘Wetenschappelijk’ Ja niet uitgewerkt niet mogelijk

Dienst ‘Educatief’ Ja € 6.500

(a) Deelname educatieve act. 2.617 € 6.500

(b) Bezoekersaantal BC 40.000 Niet mogelijk

Dienst ‘Erfgoed/cultureel’ Ja 3.800 bezoekers € 12.000

Dienst ‘Vermaak’ Ja Niet bekend € 20.000

Dienst ‘Esthetisch’ Ja Nvt € 170.000

Sp

irit

ue

le e

n a

nd

ere

wis

selw

erk

ing

en

Sp

iri-

tue

el

Dienst ‘Symbolisch’ Ja 9 van 19 soorten Niet mogelijk

Dienst ‘Heilig / religieus’ Nee Nvt Nvt

An

de

re

cult

ure

le

op

bre

ng

ste

n Dienst ‘Bestaanswaarde’ Ja € 84.000

(a) Ledental 4.000 € 78.000

(b) Donaties - € 6.500

(c) Aantal vrijwilligers ca. 85 Nvt

Dienst ‘Overdrachtswaarde’ Ja - € 35.000

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 30: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Uitwerking dienst ‘Esthetisch’ - Invloed groen op huizenprijzen

Page 31: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Benutting van de opbrengsten

Vier ‘handvatten’:

1. Regelgeving, randvoorwaarden en kaders

2. Samenwerkingsvormen en organisatorische structuren

3. Verdienmodellen en financiering

4. Kennisontwikkeling en bewustwording

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 32: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

1. Regelgeving, randvoorwaarden en kaders

• Subsidiekader groenblauwe diensten

• Steviger plek voor natuur in maatschappelijke

kosten-batenanalyses (MKBA’s)

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 33: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

2. Samenwerkingsvormen en organisatorische

structuren

• Coalitievorming – samenwerkingsverbanden

bijv. waterbeheer, koolstofvastlegging, zorg

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 34: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

3. Verdienmodellen en financiering

• Recreatief ondernemerschap toestaan op terrein

van It Fryske Gea: delen in de opbrengsten

• Bijdrage uit opbrengsten uit toeristen- en/of

onroerendezaakbelasting (OZB)

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 35: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

4. Kennisontwikkeling en bewustwording

• Voorzien van informatie over aanwezigheid,

effecten en maatschappelijke baten van

ecosystemen

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 36: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Aanbevelingen

• Initiatief uitvoeren van de ESA bij neutrale partij,

bijvoorbeeld provincie

• Motief ESA invulling maatschappelijke opgaven -

niet per se natuurbescherming

• Stakeholders betrekken vanaf start onderzoek

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen

Page 37: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons
Page 38: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons
Page 39: Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus Nouta -26 april 2016 Met de natuur in Nationaal Park De Alde Feanen: wat biedt ons

Conclusies

• Ecosysteemdienstenaanpak is goed werkbaar

• Gebruik locatiespecifieke gegevens maakt

uitkomsten bruikbaarder

• Opbrengsten culturele diensten > opbrengsten

andere diensten - economisch belang natuur

• Baatontvangers zijn vooral ondernemers -

inbaarheid door IFG o.a. beperkt door regelgeving

Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Conclusies|Aanbevelingen