Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus...
Transcript of Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten · Presentatie voor de CoPEcosysteemdiensten Catrinus...
Presentatie voor de CoP Ecosysteemdiensten
Catrinus Nouta - 26 april 2016
Met de natuur in Nationaal Park
De Alde Feanen: wat biedt ons dit
en hoe benutten we dit?
Een onderzoek naar de ecosysteemdiensten
in Nationaal Park De Alde Feanen
Opdrachtgever en begeleider bij It Fryske Gea: Chris Bakker
• Hoofdvraag
• Hoofdvraag
• De Alde Feanen
• Hoofdvraag
• De Alde Feanen
• Resultaten
• Hoofdvraag
• De Alde Feanen
• Resultaten
• Aanbevelingen
• Hoofdvraag
• De Alde Feanen
• Resultaten
• Aanbevelingen
• Vragen
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
1. Welke ecosysteemdiensten levert het onderzoeksgebied?
2. Wat is de omvang van deze ecosysteemdiensten?
3. Welke opbrengsten (in €) leveren deze op?
4. Welke mogelijkheden bestaan er om de opbrengsten in te zetten voor beheer van het gebied?
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
(Bron: Planbureau voor de Leefomgeving)
Afd. Groep Ecosysteemdienst
Vo
ed
ing
Bio
ma
ssa
Cultuurgewassen
Gehouden dieren
Wilde planten, algen
Wilde dieren en hun opbrengsten
Planten en algen uit lokale aquacultuur
Dieren uit lokale aquacultuur
Wa
ter Drinkbaar oppervlaktewater
Grondwater
Ma
teri
ale
n
Bio
ma
ssa
Vezels en andere materialen
Materialen uit planten, algen en dieren
Genetisch materiaal
Wa
ter
Oppervlaktewater voor niet-drinkwater
doeleinden
Grondwater voor niet-drinkwater
doeleinden
En
erg
ie
En
erg
ie-
bro
nn
en
Energiebronnen uit plantaardige
biomassa
Energiebronnen uit dierlijke biomassa
Me
ch.
en
erg
ie
Energie afkomstig van dieren
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering
Vo
ed
ing
Bio
ma
ssa
Cultuurgewassen Nee
Gehouden dieren Ja
Wilde planten, algen Ja
Wilde dieren en hun opbrengsten Ja
Planten en algen uit lokale aquacultuur Nee
Dieren uit lokale aquacultuur Nee
Wa
ter Drinkbaar oppervlaktewater Nee
Grondwater Nee
Ma
teri
ale
n
Bio
ma
ssa
Vezels en andere materialen Ja
Materialen uit planten, algen en dieren Ja
Genetisch materiaal Nee
Wa
ter
Oppervlaktewater voor niet-drinkwater
doeleinden Ja
Grondwater voor niet-drinkwater
doeleinden Nee
En
erg
ie
En
erg
ie-
bro
nn
en
Energiebronnen uit plantaardige
biomassa Nee
Energiebronnen uit dierlijke biomassa Nee
Me
ch.
en
erg
ie
Energie afkomstig van dieren Nee
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang
Vo
ed
ing
Bio
ma
ssa
Cultuurgewassen Nee Nvt
Gehouden dieren Ja 1.200 lammeren
Wilde planten, algen Ja Nihil
Wilde dieren en hun opbrengsten Ja 975 kilogram vissen
Planten en algen uit lokale aquacultuur Nee Nvt
Dieren uit lokale aquacultuur Nee Nvt
Wa
ter Drinkbaar oppervlaktewater Nee Nvt
Grondwater Nee Nvt
Ma
teri
ale
n
Bio
ma
ssa
Vezels en andere materialen Ja 133.000 bossen riet
Materialen uit planten, algen en dieren Ja 17.000 - 24.050
balen hooi
Genetisch materiaal Nee Nvt
Wa
ter
Oppervlaktewater voor niet-drinkwater
doeleinden Ja Nihil
Grondwater voor niet-drinkwater
doeleinden Nee Nvt
En
erg
ie
En
erg
ie-
bro
nn
en
Energiebronnen uit plantaardige
biomassa Nee Nvt
Energiebronnen uit dierlijke biomassa Nee Nvt
Me
ch.
en
erg
ie
Energie afkomstig van dieren Nee Nvt
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang Opbrengst
(in €)
Vo
ed
ing
Bio
ma
ssa
Cultuurgewassen Nee Nvt Nvt
Gehouden dieren Ja 1.200 lammeren € 140.000
Wilde planten, algen Ja Nihil Nvt
Wilde dieren en hun opbrengsten Ja 975 kilogram vissen € 7.000 - € 9.000
Planten en algen uit lokale aquacultuur Nee Nvt Nvt
Dieren uit lokale aquacultuur Nee Nvt Nvt
Wa
ter Drinkbaar oppervlaktewater Nee Nvt Nvt
Grondwater Nee Nvt Nvt
Ma
teri
ale
n
Bio
ma
ssa
Vezels en andere materialen Ja 133.000 bossen riet € 360.000
Materialen uit planten, algen en dieren Ja 17.000 - 24.050
balen hooi
€ 510.000 –
€ 730.000
Genetisch materiaal Nee Nvt Nvt
Wa
ter
Oppervlaktewater voor niet-drinkwater
doeleinden Ja Nihil Nvt
Grondwater voor niet-drinkwater
doeleinden Nee Nvt Nvt
En
erg
ie
En
erg
ie-
bro
nn
en
Energiebronnen uit plantaardige
biomassa Nee Nvt Nvt
Energiebronnen uit dierlijke biomassa Nee Nvt Nvt
Me
ch.
en
erg
ie
Energie afkomstig van dieren Nee Nvt Nvt
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
(Bron: Planbureau voor de Leefomgeving)
Afd. Groep Ecosysteemdienst
Ve
rwe
rkin
g v
an
afv
al,
gif
sto
ffe
n e
n a
nd
ere
sch
ad
eli
jke
sto
ffe
n
Ve
rwe
rkin
g
do
or
leve
nd
e
org
an
ism
en
Bioremediatie door micro-organismen
Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen
Ve
rwe
rkin
g d
oo
r
eco
syst
em
en
Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen
Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen
Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen
Re
gu
lere
n v
an
str
om
en
Ma
ssa
-
stro
me
n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie
Opvangen en dempen van massastromen
Vlo
eib
are
stro
me
n Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen
Bescherming tegen overstromingen
Ga
s- e
n
luch
t-
stro
me
n Bescherming tegen de effecten van stormen
Luchtverversing en verdamping
In s
tan
d h
ou
de
n v
an
fysi
sch
e,
che
mis
che
en
bio
log
isch
e o
mst
an
dig
he
de
n In
sta
nd
ho
ud
en
va
n
de
leve
nsc
ycl
us
Bestuiving en zaadverspreiding
In stand houden van kraamkamerpopulaties
Pla
a
g-
en
zie
kt
eb
es
trijd
i
ng
Plaagbestrijding en Ziektebestrijding
Bo
de
mvo
r
min
g
en
-
sam
en
-
ste
lli
ng
Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen
Om
sta
nd
ig-
he
de
n v
oo
r
wa
ter
Chemische omstandigheden voor zoet water
Chemische omstandigheden voor zout water
Sa
me
nst
ell-
ing
va
n d
e
atm
osf
ee
r e
n
klim
aa
t-
reg
ula
tie
Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties
Lokale en regionale klimaatregulatie
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering
Ve
rwe
rkin
g v
an
afv
al,
gif
sto
ffe
n e
n a
nd
ere
sch
ad
eli
jke
sto
ffe
n
Ve
rwe
rkin
g
do
or
lev
en
de
org
an
ism
en
Bioremediatie door micro-organismen Ja
Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen
Nee
Ve
rwe
rkin
g d
oo
r
eco
syst
em
en
Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen
Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen Nee
Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen Nee
Re
gu
lere
n v
an
str
om
en
Ma
ssa
-
stro
me
n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie
Nee
Opvangen en dempen van massastromen Nee
Vlo
eib
are
stro
me
n Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen Onbekend
Bescherming tegen overstromingen Ja
Ga
s- e
n
luch
t-
stro
me
n Bescherming tegen de effecten van stormen
Nee
Luchtverversing en verdamping Nee
In s
tan
d h
ou
de
n v
an
fysi
sch
e,
che
mis
che
en
bio
log
isch
e o
mst
an
dig
he
de
n In
sta
nd
ho
ud
en
va
n
de
leve
nsc
ycl
us
Bestuiving en zaadverspreiding Nee
In stand houden van kraamkamerpopulaties Ja
Pla
a
g-
en
zie
kt
eb
es
trij
di
ng
Plaagbestrijding en Ziektebestrijding Nee
Bo
de
mvo
r
min
g
en
-
sam
en
-
ste
lli
ng
Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen Nee
Om
sta
nd
ig-
he
de
n v
oo
r
wa
ter
Chemische omstandigheden voor zoet water Nee
Chemische omstandigheden voor zout water Nvt
Sam
en
ste
ll-
ing
va
n d
e
atm
osf
ee
r e
n
klim
aa
t-
reg
ula
tie
Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties Ja
Lokale en regionale klimaatregulatie Nee
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang
Ve
rwe
rkin
g v
an
afv
al,
gif
sto
ffe
n e
n a
nd
ere
sch
ad
eli
jke
sto
ffe
n
Ve
rwe
rkin
g
do
or
leve
nd
e
org
an
ism
en
Bioremediatie door micro-organismen Ja Niet te definiëren
Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen
Nee Nvt
Ve
rwe
rkin
g d
oo
r
eco
syst
em
en
Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen
Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen Nee Nvt
Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen Nee Nvt
Re
gu
lere
n v
an
str
om
en
Ma
ssa
-
stro
me
n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie
Nee Nvt
Opvangen en dempen van massastromen Nee Nvt
Vlo
eib
are
stro
me
n Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen Onbekend Niet uitgewerkt
Bescherming tegen overstromingen Ja 85 hectare
Ga
s- e
n
luch
t-
stro
me
n Bescherming tegen de effecten van stormen
Nee Nvt
Luchtverversing en verdamping Nee Nvt
In s
tan
d h
ou
de
n v
an
fysi
sch
e,
che
mis
che
en
bio
log
isch
e o
mst
an
dig
he
de
n In
sta
nd
ho
ud
en
va
n
de
lev
en
scyc
lus
Bestuiving en zaadverspreiding Nee Nvt
In stand houden van kraamkamerpopulaties Ja Niet uitgewerkt
Pla
a
g-
en
zie
kt
eb
es
trij
di
ng
Plaagbestrijding en Ziektebestrijding Nee Nvt
Bo
de
mvo
r
min
g
en
-
sam
en
-
ste
lli
ng
Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen Nee Nvt
Om
sta
nd
ig-
he
de
n v
oo
r
wa
ter
Chemische omstandigheden voor zoet water Nee Nvt
Chemische omstandigheden voor zout water Nvt Nvt
Sam
en
ste
ll-
ing
va
n d
e
atm
osf
ee
r e
n
klim
aa
t-
reg
ula
tie
Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties Ja
588 - 3.109 ton
koolstof
Lokale en regionale klimaatregulatie Nee Nvt
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst Levering Omvang Opbrengst
(in €)
Ve
rwe
rkin
g v
an
afv
al,
gif
sto
ffe
n e
n a
nd
ere
sch
ad
eli
jke
sto
ffe
n
Ve
rwe
rkin
g
do
or
lev
en
de
org
an
ism
en
Bioremediatie door micro-organismen Ja Niet te definiëren € 700.000
Filtratie / vastlegging / opslag / accumulatie door micro-organismen
Nee Nvt Nvt
Ve
rwe
rkin
g d
oo
r
eco
syst
em
en
Filtratie / vastlegging / opslag / door ecosystemen
Verdunning door de atmosfeer, zoetwater- en mariene ecosystemen Nee Nvt Nvt
Vermindering van geur / geluid / visuele verstoringen Nee Nvt Nvt
Re
gu
lere
n v
an
str
om
en
Ma
ssa
-
stro
me
n Stabilisatie van massa en beheersing van de mate van erosie
Nee Nvt nvt
Opvangen en dempen van massastromen Nee Nvt Nvt
Vlo
eib
are
stro
me
n
Hydrologische kringloop en behoud van waterstromen Onbekend Niet uitgewerkt Nvt
Bescherming tegen overstromingen
Ja 85 hectare
Niet mogelijk
zonder
rekenmodel
Ga
s- e
n
luch
t-
stro
me
n Bescherming tegen de effecten van stormen
Nee Nvt Nvt
Luchtverversing en verdamping Nee Nvt Nvt
In s
tan
d h
ou
de
n v
an
fy
sisc
he
, ch
em
isch
e e
n
bio
log
isch
e o
mst
an
dig
he
de
n In
sta
nd
ho
ud
en
va
n
de
lev
en
scy
clu
s Bestuiving en zaadverspreiding
Nee Nvt Nvt
In stand houden van kraamkamerpopulaties Ja Niet uitgewerkt Niet mogelijk
Pla
a
g-
en
zie
kt
eb
es
trij
di
ng
Plaagbestrijding en Ziektebestrijding Nee Nvt Nvt
Bo
de
mv
or
min
g
en
-
sam
en
-
ste
lli
ng
Verweringsprocessen en Ontbindings- en fixatieprocessen Nee Nvt Nvt
Om
sta
nd
ig-
he
de
n v
oo
r
wa
ter
Chemische omstandigheden voor zoet water Nee Nvt Nvt
Chemische omstandigheden voor zout water Nvt Nvt Nvt
Sa
me
nst
ell-
ing
va
n d
e
atm
osf
ee
r e
n
klim
aa
t-
reg
ula
tie
Mondiale klimaatregulatie door reductie van broeikasgasconcentraties Ja
588 - 3.109 ton
koolstof
€ 13.000 -
€ 68.000
Lokale en regionale klimaatregulatie Nee Nvt Nvt
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
(Bron: Planbureau voor de Leefomgeving)
Afdeling
Fysieke en intellectuele wisselwerkingen
met levende organismen, ecosystemen,
landschappen en zeegezichten
Spirituele en andere wisselwerkingen
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afdeling Groep
Fysieke en intellectuele wisselwerkingen
met levende organismen, ecosystemen,
landschappen en zeegezichten
Fysieke en ervaringsgerichte wisselwerkingen
Intellectuele en symbolische wisselwerkingen
Spirituele en andere wisselwerkingen
Spiritueel
Andere culturele opbrengsten
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afdeling Groep Ecosysteemdienst
en eventueel indicator
Fysieke en intellectuele wisselwerkingen
met levende organismen, ecosystemen,
landschappen en zeegezichten
Fysieke en ervaringsgerichte wisselwerkingen
Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’
(a) Activiteiten op het land
(b) Activiteiten op het water
Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’
(a) Fietstochten
(b) Wandeltochten
(c) Pontoverzetten
(d) Perc. toegankelijk water
(e) Sportvissers
(f) Ligplaatsenverhuur
(g) Bootverhuur
(h) Rondvaartbootpassagiers
(i) Overnachtingen
(j) Bestedingen bij de horeca
(k) Gezondheidseffecten
Intellectuele en symbolische wisselwerkingen
Dienst ‘Wetenschappelijk’
Dienst ‘Educatief’
(a) Deelname educatieve act.
(b) Bezoekersaantal BC
Dienst ‘Erfgoed/cultureel’
Dienst ‘Vermaak’
Dienst ‘Esthetisch’
Spirituele en andere wisselwerkingen
Spiritueel Dienst ‘Symbolisch’
Dienst ‘Heilig / religieus’
Andere culturele opbrengsten
Dienst ‘Bestaanswaarde’
(a) Ledental
(b) Donaties
(c) Aantal vrijwilligers
Dienst ‘Overdrachtswaarde’
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst
en eventueel indicator Levering
Fys
iek
e e
n i
nte
lle
ctu
ele
wis
selw
erk
ing
en
me
t le
ven
de
org
an
ism
en
,
eco
syst
em
en
, la
nd
sch
ap
pe
n e
n z
ee
ge
zich
ten
Fy
sie
ke
en
erv
ari
ng
sge
rich
te w
isse
lwe
rkin
ge
n
Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’ Ja
(a) Activiteiten op het land
(b) Activiteiten op het water
Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’ Ja
(a) Fietstochten
(b) Wandeltochten
(c) Pontoverzetten
(d) Perc. toegankelijk water
(e) Sportvissers
(f) Ligplaatsenverhuur
(g) Bootverhuur
(h) Rondvaartbootpassagiers
(i) Overnachtingen
(j) Bestedingen bij de horeca
(k) Gezondheidseffecten
Inte
lle
ctu
ele
en
sym
bo
lisc
he
wis
selw
erk
ing
en
Dienst ‘Wetenschappelijk’ Ja
Dienst ‘Educatief’ Ja
(a) Deelname educatieve act.
(b) Bezoekersaantal BC
Dienst ‘Erfgoed/cultureel’ Ja
Dienst ‘Vermaak’ Ja
Dienst ‘Esthetisch’ Ja
Sp
irit
ue
le e
n a
nd
ere
wis
selw
erk
ing
en
Sp
iri-
tue
el
Dienst ‘Symbolisch’ Ja
Dienst ‘Heilig / religieus’ Nee
An
de
re
cult
ure
le
op
bre
ng
ste
n Dienst ‘Bestaanswaarde’ Ja
(a) Ledental
(b) Donaties
(c) Aantal vrijwilligers
Dienst ‘Overdrachtswaarde’ Ja
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst
en eventueel indicator Levering Omvang
Fys
iek
e e
n i
nte
lle
ctu
ele
wis
selw
erk
ing
en
me
t le
ven
de
org
an
ism
en
,
eco
syst
em
en
, la
nd
sch
ap
pe
n e
n z
ee
ge
zich
ten
Fy
sie
ke
en
erv
ari
ng
sge
rich
te w
isse
lwe
rkin
ge
n
Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’ Ja
(a) Activiteiten op het land 3.010 deelnemers
(b) Activiteiten op het water 3.025 deelnemers
Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’ Ja
(a) Fietstochten 88.000
(b) Wandeltochten 250.000
(c) Pontoverzetten 118.000
(d) Perc. toegankelijk water 70 % (893 ha)
(e) Sportvissers 1.600
(f) Ligplaatsenverhuur 2.820
(g) Bootverhuur 307
(h) Rondvaartbootpassagiers 32.536
(i) Overnachtingen Niet uitgewerkt
(j) Bestedingen bij de horeca Nvt
(k) Gezondheidseffecten 11 DALY
Inte
lle
ctu
ele
en
sym
bo
lisc
he
wis
selw
erk
ing
en
Dienst ‘Wetenschappelijk’ Ja niet uitgewerkt
Dienst ‘Educatief’ Ja
(a) Deelname educatieve act. 2.617
(b) Bezoekersaantal BC 40.000
Dienst ‘Erfgoed/cultureel’ Ja 3.800 bezoekers
Dienst ‘Vermaak’ Ja Niet bekend
Dienst ‘Esthetisch’ Ja Nvt
Sp
irit
ue
le e
n a
nd
ere
wis
selw
erk
ing
en
Sp
iri-
tue
el
Dienst ‘Symbolisch’ Ja 9 van 19 soorten
Dienst ‘Heilig / religieus’ Nee Nvt
An
de
re
cult
ure
le
op
bre
ng
ste
n Dienst ‘Bestaanswaarde’ Ja
(a) Ledental 4.000
(b) Donaties -
(c) Aantal vrijwilligers ca. 85
Dienst ‘Overdrachtswaarde’ Ja -
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Afd. Groep Ecosysteemdienst
en eventueel indicator Levering Omvang
Opbrengst
(in €)
per dienst per indicator
Fy
sie
ke
en
in
tell
ect
ue
le w
isse
lwe
rkin
ge
n m
et
leve
nd
e o
rga
nis
me
n,
eco
syst
em
en
, la
nd
sch
ap
pe
n e
n z
ee
ge
zich
ten
Fy
sie
ke
en
erv
ari
ng
sge
rich
te w
isse
lwe
rkin
ge
n
Dienst ‘Ervaringsgericht gebruik van planten, dieren’ Ja € 61.000
(a) Activiteiten op het land 3.010 deelnemers € 36.000
(b) Activiteiten op het water 3.025 deelnemers € 25.000
Dienst ‘Fysiek gebruik van landschappen’ Ja € 19 mln.
(a) Fietstochten 88.000 € 570.000
(b) Wandeltochten 250.000 € 1.630.000
(c) Pontoverzetten 118.000 € 110.000
(d) Perc. toegankelijk water 70 % (893 ha) Nvt
(e) Sportvissers 1.600 € 40.000 - € 70.000
(f) Ligplaatsenverhuur 2.820 € 1.520.000
(g) Bootverhuur 307 € 1.760.000
(h) Rondvaartbootpassagiers 32.536 € 160.000
(i) Overnachtingen Niet uitgewerkt € 4.410.000
(j) Bestedingen bij de horeca Nvt € 10.000.000
(k) Gezondheidseffecten 11 DALY € 1.090.000
Inte
lle
ctu
ele
en
sym
bo
lisc
he
wis
selw
erk
ing
en
Dienst ‘Wetenschappelijk’ Ja niet uitgewerkt niet mogelijk
Dienst ‘Educatief’ Ja € 6.500
(a) Deelname educatieve act. 2.617 € 6.500
(b) Bezoekersaantal BC 40.000 Niet mogelijk
Dienst ‘Erfgoed/cultureel’ Ja 3.800 bezoekers € 12.000
Dienst ‘Vermaak’ Ja Niet bekend € 20.000
Dienst ‘Esthetisch’ Ja Nvt € 170.000
Sp
irit
ue
le e
n a
nd
ere
wis
selw
erk
ing
en
Sp
iri-
tue
el
Dienst ‘Symbolisch’ Ja 9 van 19 soorten Niet mogelijk
Dienst ‘Heilig / religieus’ Nee Nvt Nvt
An
de
re
cult
ure
le
op
bre
ng
ste
n Dienst ‘Bestaanswaarde’ Ja € 84.000
(a) Ledental 4.000 € 78.000
(b) Donaties - € 6.500
(c) Aantal vrijwilligers ca. 85 Nvt
Dienst ‘Overdrachtswaarde’ Ja - € 35.000
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Uitwerking dienst ‘Esthetisch’ - Invloed groen op huizenprijzen
Benutting van de opbrengsten
Vier ‘handvatten’:
1. Regelgeving, randvoorwaarden en kaders
2. Samenwerkingsvormen en organisatorische structuren
3. Verdienmodellen en financiering
4. Kennisontwikkeling en bewustwording
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
1. Regelgeving, randvoorwaarden en kaders
• Subsidiekader groenblauwe diensten
• Steviger plek voor natuur in maatschappelijke
kosten-batenanalyses (MKBA’s)
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
2. Samenwerkingsvormen en organisatorische
structuren
• Coalitievorming – samenwerkingsverbanden
bijv. waterbeheer, koolstofvastlegging, zorg
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
3. Verdienmodellen en financiering
• Recreatief ondernemerschap toestaan op terrein
van It Fryske Gea: delen in de opbrengsten
• Bijdrage uit opbrengsten uit toeristen- en/of
onroerendezaakbelasting (OZB)
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
4. Kennisontwikkeling en bewustwording
• Voorzien van informatie over aanwezigheid,
effecten en maatschappelijke baten van
ecosystemen
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Aanbevelingen
• Initiatief uitvoeren van de ESA bij neutrale partij,
bijvoorbeeld provincie
• Motief ESA invulling maatschappelijke opgaven -
niet per se natuurbescherming
• Stakeholders betrekken vanaf start onderzoek
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Aanbevelingen
Conclusies
• Ecosysteemdienstenaanpak is goed werkbaar
• Gebruik locatiespecifieke gegevens maakt
uitkomsten bruikbaarder
• Opbrengsten culturele diensten > opbrengsten
andere diensten - economisch belang natuur
• Baatontvangers zijn vooral ondernemers -
inbaarheid door IFG o.a. beperkt door regelgeving
Hoofdvraag|De Alde Feanen|Resultaten|Conclusies|Aanbevelingen