1. Wat was de aanleiding van dit project?HET PROJECT ELS

2. Veel informatiebronnen Het Referentiekader Taal en Rekenen zelf Kerndoelen Referentieleerlijnen Vakkennis Lesmateriaal ToetsenVoor een gewone gebruiker erg lastig om deze bronnen op eenzinvolle manier met elkaar in verband te brengen en toe tepassen. 3. Kunnen we het Referentiekader Taal enRekenen en alle bijbehorende informatie-domeinen zoals vakkennis, leerlijnen enleerobjecten, zo ontsluiten dat een gewonegebruiker uit het onderwijs er een zinvollezoektocht in kan maken die leidt totverhoging van zijn deskundigheid en die hemhelpt die deskundigheid toe te passen in zijnonderwijspraktijk? 4. Project Ontwikkeling prototypeassociatieve browser Taal en Rekenen In opdracht van Ministerie van OCW, directieLeraren Looptijd (na voortraject): januari september2011 Projectpartners: Freudenthal Instituut Expertisecentrum Nederlands Kennisnet SLO Ontwikkeling van een prototype: Els 5. Els is gebaseerd op concept vanLinked DataGoogle:Linked Data is about using the Web to connectrelated data that wasnt previously linked, or usingthe Web to lower the barriers to linking datacurrently linked using other methods.More specifically, Wikipedia defines Linked Data as"a term used to describe a recommended bestpractice for exposing, sharing, and connecting piecesof data, information and knowledge on the SemanticWeb. 6. Hoe ontwikkel en publiceer je Linked Data?LINKED DATA ONTWIKKELEN 7. Linked Data maken: drie stappen AtomiserenRelateren 1 8. Linked Data maken: drie stappen Atomiseren Beschrijven 12 9. Linked Data maken: drie stappen Atomiseren Beschrijven Relateren 12 3 10. Voorbeeld Referentie- kader Taal:niveau 2FAtomiseren 11. Voorbeeld Referentie-Vaardigheid kader Taal:Samenvattenniveau 2FAtomiseren 12. Titel, datum, definitie, voorbeeld, achtergrond, etc. VoorbeeldReferentie-Vaardigheidkader Taal:Samenvatten niveau 2F Beschrijven 13. Voorbeeld ligt op Referentie-Vaardigheid kader Taal:Samenvatten omvat niveau 2FRelateren 14. Voorbeeld ligt op Referentie-Vaardigheid kader Taal:Samenvatten omvatniveau 2FAtomiseren,Beschrijven Leerobject 15. Voorbeeldligt op Referentie-Vaardigheidkader Taal:Samenvatten omvat niveau 2F heeft leerdoel leer je metRelateren Leerobject 16. Voorbeeld ligt op Referentie- Vaardigheid kader Taal:samenvatten omvat niveau 2F heeft leerdoel leer je met LeerobjectNieuwe kennis 17. Hoe is dit Linked Data-gedachtengoed toegepast binnen het project?HET DATAMODEL VAN ELS 18. Els omvat vier informatiedomeinen: Formele kaders: Referentiekader Taal en Rekenen Kerndoelen Referentieleerlijnen v/d expertisecentra Vakkennis v/d Kennisbases hbo Lesmateriaal uit Edurep (Nog) niet: toetsen 19. Domein Formele kaders RKTR:Vaardig-heidKerndoel 20. Domein Formele kaders Domein Referentieleerlijnen RKTR:Vaardig-Referentieheid leerlijnKerndoel 21. Domein Formele kaders Domein Referentieleerlijnen RKTR:Vaardig-Referentieheid leerlijnKerndoelConceptDomein Vakkennis 22. Domein Formele kaders Domein Referentieleerlijnen RKTR:Vaardig-Referentieheid leerlijnKerndoelConcept LeerobjectDomein VakkennisDomein Lesmateriaal 23. Domein Formele kaders Domein Referentieleerlijnen RKTR: wordt verworven metVaardig-Referentieheid leidt tot leerlijn veronderstelt kennis van Kerndoel wordt uitgevoerd met is nodig voor past in wordt geleerd metConcept Leerobjectleidt tot kennis van Domein Vakkennis Domein Lesmateriaal 24. Domein Formele kadersDomein ReferentieleerlijnenVoorbeeldKerndoelKenmerken van de taakuitvoering Tussendoel(Taal)(leerdoel) Kernopgave (leerdoel)Tekstkenmerken (Taal)Referentiekader Taal en Rekenen TitelTaak / VaardigheidOp voorbeeld/kernopgave (leerdoel) na verder aan elkaar gelijkNadere specificatie Korte omschrijvingqua mogelijke associatiesFunctioneel gebruiken per niveau Referentie-leerlijnGroep / klasSuperdomein Einddoel Nadere specificatieBeschrijving (leerdoel) Niveauaanduiding (Rekenen) Vak Ratio BeschrijvingDomeinParaat hebben Begin Maatschappelijke context Weten waaromGroep / klasSubdomein VaardigheidAlgemene omschrijvingSchoolse contextMaatschappelijke contextGroep / klas Omschrijving Titel Schoolse contextSoort leermateriaal Subject Voorbeeld Omschrijving (vak)Hulpmiddel BeschrijvingVoorbeeldLeerobjectConcept titelTitelOplossingswijzeVak Ontwikkelaar Didactische aanwijzingTitel Domein VakkennisDomein Lesmateriaal OmschrijvingVoorbeeldOmschrijving 25. Hoe ziet het uiteindelijke projectresultaat, het prototype, er uit?ELS: HET PROTOTYPE 26. Online prototype 27. Online prototype Trefwoord samenvatting 28. Leerlijnen Formele kadersVakkennis Leerobjecten 29. Geassocieerde informatieDetailinformatie uit het semantisch netwerk 30. Detailinformatie Geassocieerde informatie uit het semantisch netwerk 31. Uitkomsten gebruikersonderzoek Use cases worden herkend Toegevoegde waarde van het semantischnetwerk wordt herkend Geleverde informatie wordt gewaardeerd User interface wordt onvoldoende begrepenMaar dat is k het mooie van Linked Data: jekunt er verschillende user interfaces optoepassen, voor verschillende doelgroepen 32. Wat is er met deze uitkomsten gedaan?HET TWEEDE PROTOTYPE VAN ELS 33. Formele kadersLeerlijnenVakkennis Leerobjecten 34. Geassocieerde informatie uit het semantisch netwerkDetailinformatie 35. Maar waarom zou je deze inspanning willen verrichten?DE USE CASE VAN LINKED DATA 36. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader Kern-Kern- Kern- doeldoel doelVak- Tussen- Tussen- Tussen-Vak- Vak-inhoud doel doeldoelinhoud inhoudSLO publiceert hetBegrippenkader als Linked Data 37. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader Kern- ReferentiekaderKern- Kern- doeldoel doel Taal en Rekenen Vaardig- Vak- Tussen- Tussen- Vaardig-Tussen-Vak- Vak- heid inhoud doel doel Vaardig- heid doelinhoud inhoud heidDe Expertisecentrapubliceren hetReferentiekader alsLinked Data 38. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader Kern-Referentiekader Kern- Kern- doeldoel doelTaal en Rekenen Vaardig- Vak- Tussen- Tussen- Vaardig-Tussen-Vak- Vak- heid inhoud doel doel Vaardig- heid doelinhoud inhoud heid Beide partijen koppelendeze beide databases aan elkaar 39. Hoe ontstaat een semantisch netwerk? Begrippenkader Kern-Referentiekader Kern- Kern- doeldoel doelTaal en RekenenKennisbasis Vaardig- Vak- Tussen- Tussen-Vaardig- Vaardig-Tussen-Vak- Vak- Vaardig- heid inhoud doel doelheid Vaardig- heid doelinhoud inhoud Vaardig-heid heid heidDe HBOraad publiceert deKennisbases 40. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader Kern-Referentiekader Kern- Kern- doeldoel doelTaal en Rekenen Kennisbasis Vaardig- Vak- Tussen- Tussen-Vaardig- Vaardig-Tussen-Vak- Vak- Vaardig- heid inhoud doel doelheid Vaardig- heid doelinhoud inhoud Vak-heid heidtermEn koppelt deze aan hetBegrippenkader van SLO 41. Hoe ontstaat een semantisch netwerk? Begrippenkader NTRKern-Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doel Vaardig- heid doeldoel heidTaal en Rekenen VideoKennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak-Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak- Vaardig- heiddoeldoelinhoudheid Vaardig- heid doel inhoud inhoud Vak-heid heidtermNTR beschrijft haar educatieve videos 42. Hoe ontstaat een semantisch netwerk? BegrippenkaderNTRKern- Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doelVaardig-heid doeldoelheidTaal en RekenenVideo Kennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak-Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak- Vaardig- heiddoeldoelinhoudheid Vaardig- heid doel inhoud inhoud Vak-heid heidterm En koppelt deze aan de vakinhouden van SLO 43. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader NTRKern- Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doelVaardig-heid doeldoelheidTaal en RekenenVideoKennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak-Vaardig- heiddoeldoelinhoud heid Vaardig- heid doel inhoud inhoudVak- heid heid termMethode Hoofd-Een uitgever beschrijft deVaardig-stukVaardig- (hoofdstukken)structuurheid Hoofd-heidvan zijn methodestuk 44. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader NTRKern- Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doelVaardig-heid doeldoelheidTaal en RekenenVideo Kennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak-Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak- Vaardig- heiddoeldoelinhoudheid Vaardig- heid doel inhoud inhoud Vak-heid heidtermMethode Hoofd-Leer-Vaardig-stuk Vaardig-objectEen uitgever beschrijft zijnVaardig-heid Vaardig- heid Hoofd-heidHoofd- heid leerobjectenstuk stuk 45. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader NTRKern- Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doelVaardig-heid doeldoelheidTaal en RekenenVideo Kennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak-Vaardig- heiddoeldoelinhoud heid Vaardig- heid doel inhoud inhoudVak- heid heid termMethode Hoofd- Leer-Vaardig-stuk Vaardig-objectVaardig-heid Vaardig- heidheid heidEn koppelt deze aan elkaar met associaties 46. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?Begrippenkader NTRKern- Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doelVaardig-heid doeldoelheidTaal en RekenenVideoKennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak-Vaardig- heiddoeldoelinhoud heid Vaardig- heid doel inhoud inhoudVak- heid heid termDe uitgever koppelt zijn Hoofd- Leer- (hoofdstukken)structuurVaardig-stuk Vaardig-objectVaardig-heid Vaardig- heid aan de Tussendoelen vanheid heidSLO 47. Hoe ontstaat een semantisch netwerk? Begrippenkader NTR Kern- Vaardig-Referentiekader Kern- Kern- doelVaardig- heiddoel doelheidTaal en Rekenen Video KennisbasisVaardig- Tussen-Tussen-Vak- Vaardig-Vaardig- Tussen-Vak-Vak-Vaardig-heiddoel doelinhoud heidVaardig-heid doel inhoudinhoudVak-heidheid term CvEHoofd- Leer-Vaardig- Vaardig- stuk Vaardig- objectVaardig-heid Toets-Vaardig- heid Vaardig-heidheiditem heid heid CSECvE beschrijft de toetsitems van het CentraalSchriftelijk eindexamen 48. Hoe ontstaat een semantisch netwerk?BegrippenkaderNTR Kern- Vaardig-Referentiekader Kern- Kern- doelVaardig- heiddoel doelheidTaal en Rekenen Video Kennisbasis Vaardig-Tussen-Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig-Tussen-Vak-Vak-Vaardig- heid doel doelinhoud heid Vaardig- heiddoel inhoudinhoudVak-heid heidtermCvE Hoofd-Leer- Vaardig- Vaardig-stukVaardig- object Vaardig- heidToets-Vaardig-heidVaardig-heid heid item heidheidCSECvE koppelt de toetsitems aan de Tussendoelen vanSLO 49. Use Case 1 Begrippenkader NTR Kern- Vaardig-Referentiekader Kern- Kern- doelVaardig- heiddoel doelheidTaal en Rekenen Video Kennisbasis Vaardig-Tussen-Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig-Tussen-Vak-Vak-Vaardig- heid doel doelinhoud heid Vaardig- heiddoel inhoudinhoudVak-heid heidterm MethodeCvEHoofd- Leer- Vaardig-Vaardig- stuk Vaardig- object Vaardig- heidToets- Vaardig- heid Vaardig-heid heid itemheid heidCSEZonder extra werk voor de school kan zij een rapport krijgen waarin de prestaties van deleerlingen op het CSE worden afgezet tegen het Begrippenkader, het Referentiekader en zelfs de gebruikte methodes van uitgevers 50. Use Case 2 Begrippenkader NTR Kern- Vaardig-Referentiekader Kern- Kern- doelVaardig- heiddoel doelheidTaal en Rekenen Video Kennisbasis Vaardig-Tussen-Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig-Tussen-Vak-Vak-Vaardig- heid doel doelinhoud heid Vaardig- heiddoel inhoudinhoudVak-heid heidterm MethodeCvEHoofd- Leer- Vaardig-Vaardig- stuk Vaardig- object Vaardig- heidToets- Vaardig- heid Vaardig-heid heid itemheid heidCSEZonder extra werk voor de docenten kan een lerarenopleiding de methodes waarmee destudenten leren werken in relatie brengen tot de Kennisbasis, het Begrippenkader en hetReferentiekader 51. Use Case 3Begrippenkader NTRKern- Vaardig-ReferentiekaderKern-Kern-doelVaardig-heid doeldoelheidTaal en RekenenVideo Kennisbasis Vaardig- Tussen- Tussen-Vak- Vaardig- Vaardig- Tussen-Vak- Vak-Vaardig- heiddoeldoelinhoud heid Vaardig- heid doel inhoud inhoudVak- heid heid termMethodeCvE Hoofd- Leer- Vaardig- Vaardig-stuk Vaardig-object Vaardig- heidToets-Vaardig-heid Vaardig- heid heid item heid heidCSE Zonder extra werk voor de uitgever kent zijn gebruiker nu van elk leerobject deTussendoelen, Kerndoelen, Vaktermen en het Referentieniveau Taal/Rekenen en heeft hij toegang tot NTR-materialen 52. Nog meer use cases Kwalificatiestructuur in het mbo: COLO publiceert kwalificatiedossiers als Triple Stores En koppelt elke volgende versie van een dossier aan de vorige Zodat de uitgeverijen hun leerobjecten niet opnieuw hoeven te metadateren Historische Vensters Btacanon Enzovoort 53. Business Case van Linked Data Mr contextuele informatie: Verrijking (met extra metadatering) Verantwoording (t.o.v. de formele kaders) Volgen (v/d leerling t.o.v. de formele kaders) Zonder extra metadateringsinspanning Partijen maken gebruik van elkaars werk 54. Aanbevelingen aan OCW1. Vraag van publieke partijen hun informatie te publiceren als Linked Data2. Breng de gezamenlijke afspraken die hiervoor nodig zijn onder bij EduStandaard3. Betrek hierin ook toetsing en examinering4. En de HBO Kennisbases5. Laat Kennisnet en SLO een stappenplan maken voor de implementatie van Linked Data in het onderwijs6. Ontwikkel het prototype voor het Referentiekader Taal en Rekenen door7. Laat Kennisnet en SLO nagaan welke activiteiten zij regulier kunnen uitvoeren, welke eventueel binnen ECK2 passen en voor welke extra financiering noodzakelijk is