Presentatie geheugen en dementie Zutphen
Transcript of Presentatie geheugen en dementie Zutphen
![Page 1: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/1.jpg)
Het geheugen en dementie
Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog
GGNet Preventie
![Page 2: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Lezing over Geheugen en Dementie
Programma: • Hoe zit het geheugen in elkaar? • Soorten dementie • Praktische tips
![Page 3: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/3.jpg)
Geheugen en vergeten
Normale geheugenklachten 1. Namen vergeten 2. Niet op woorden kunnen komen 3. Spullen kwijtraken 4. Vergeten wat iemand net tegen je
gezegd heeft 5. Vergeten van plannen of voornemens
![Page 4: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/4.jpg)
Wat is aan de hand bij normale veroudering van het geheugen?
• Oudere volwassenen letten meer op geheugenfouten
• Het geheugen gaat langzamer werken als je ouder wordt.
![Page 5: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/5.jpg)
We zeggen: ‘het geheugen wordt langzamer’. Hoeveel geheugens heeft u eigenlijk?
• Goede antwoord: • Inclusief geur en emotie
256
![Page 6: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/6.jpg)
Soorten geheugens
• Autobiografisch geheugen: Herinneringen aan uw eigen levensloop
– Persoonlijk – Dimensie: tijd
![Page 7: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/7.jpg)
Soorten geheugens
• Procedureel geheugen Geheugen voor hoe je iets doet
– Leren door te doen – Tot op hoge leeftijd!
![Page 8: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/8.jpg)
Soorten geheugens
• Ruimtelijk geheugen – Leren door te doen – Dimensie: ruimte - afstand
![Page 9: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/9.jpg)
Soorten geheugens
• Declaratieve geheugen Geheugen voor feiten
– Actief leren – Niet persoonlijk – Geen ruimte en geen tijd
![Page 10: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Informatie opslaan en terughalen
1. Zintuigelijk geheugen - goed horen, goed zien 2. Werkgeheugen - hippocampus - leervermogen 3. Langetermijngeheugen
- Herhalen - Ophaalsteuntjes
![Page 11: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/11.jpg)
Ziekte van Alzheimer• Geheugen - werkgeheugen probleem
én (!) • Problemen met óf de weg vinden óf de tijd óf hoe
je een voorwerp moet gebruiken én
• Problemen met ADL (algemeen dagelijkse levensverrichtingen)
• Moeite met volgorde – keuzes - initiatief (plannen maken)
– Zelfverzorging ( bijv. aankleden, koken)
• Geen moeite met vertellen over vroeger
![Page 12: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/12.jpg)
Ziekte van Alzheimer
• Langzame start • Geheugenklachten voorop (bij ouderen) • Varianten: taal - zien/herkennen - gedrag • Ziekte-inzicht • Sun-downing • Omdraaien dag en nachtritme • Achterdocht • Onmacht/Agressie • Ontremming • Onrust
![Page 13: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/13.jpg)
Vasculaire dementie
• Bloedvaatjes • Schade heel verschillend • Niet noodzakelijk geheugenklachten • Ziekte-inzicht vaak aanwezig • Plotselinge start • Vaak al hart- en vaatziekte aanwezig
![Page 14: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Fronto-temporale dementie (ziekte van Pick)
• Hoofdprobleem: gedragsproblemen • Ontremd • Ongepast in sociale situatie • Passief - dwangmatig
• Bijkomend: moeite met hogere functies: • plannen • initiatief nemen • ordenen (raken alles kwijt) • keuzes maken
![Page 15: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/15.jpg)
Lewy-body dementie
• Wisselende helderheid • (Visuele) Hallucinaties • Geassocieerd met de ziekte van
Parkinson
![Page 16: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Dementie
• Soorten dementie overlappen elkaar • Gemeenschappelijke kenmerken:
• Overgevoelig voor prikkels • Afwisselen actief en rust • Structuur • Niet overbelasten
• Geen dementerende hetzelfde
![Page 17: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Dementie - stadia
• Mild: ‘gewoon’ met ‘gekke dingen’ • Matig: ‘gewone’ dingen lukken niet
meer • Ernstig: geen gesprek meer mogelijk
• Omgekeerde volgorde van het leven - ‘kinds’
![Page 18: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Erfelijkheid
• Ziekte van Alzheimer • Jong: ja • Oudere leeftijd: nee - beschermend gen
• Vasculaire Dementie • Nee • Maar wel de onderliggende mechanismes:
• Hoge bloeddruk • Verhoogd cholesterol • Suikerziekte enz.
• Fronto-temporale dementie • Ja, er zijn erfelijke vormen
• Lewy body dementie • Nee
![Page 19: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/19.jpg)
Tips deel 1
• Positieve sfeer - vrolijk - humor • Maar wees niet te druk = prikkels • Vermijd stress • Let op wat goed gaat • Denk aan eigenwaarde
– Niet mopperen: helpt niet – Wel helpen - ondersteunen
• Voldoende mensen om te helpen • Let op wat je zelf aankan - wissel af
![Page 20: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/20.jpg)
Tips deel 2• Neem de tijd • Houd het prikkelarm (weinig drukte) • Laat mensen niet kiezen • Verwacht geen initiatief - wel activeren • Breng structuur aan • Eet en drink lekker en gezond • Beweeg voldoende • Liefst in de buitenlucht (dag- en nachtritme)
• Stimuleer sociale contacten • Denk aan leuke dingen van vroeger
![Page 21: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/21.jpg)
Activiteiten• Traditie: oud en vertrouwd • Muziek - Geur • Beperkt in tijd • Structuur: even naar buiten • Beperkt gezelschap • Diner wellicht ‘s middags – vroeg in de avond (of
brunch?) • Voldoende helpers • Rust – voorkom overbelasting
![Page 22: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Communicatie• Praat zo dat uw gezicht te zien is (niet achter
iemand) • Niet corrigeren • Vriendelijk, respectvol, niet dwingend • Niet te druk praten • Kort, één opdracht per keer • Pas op met uitdrukkingen • Sluit aan bij persoon: dialect of juist ‘chique’ • Grappen maken gaat vaak wel
![Page 23: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/23.jpg)
Helpt geheugentraining?
• Ja, maar alleen heel specifiek: niet alle 256 tegelijk – ZvA: procedureel geheugen
• Beter: veel bewegen! • En door het zelfvertrouwen te behouden.
– Zelfrespect •Niet testen •Niet corrigeren
•Geheugentraining - puzzels - spelletjes: kan ook geen kwaad!
![Page 24: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/24.jpg)
Hulpmiddelen• Bord met programma • Geef steeds hintjes om te oriënteren
• Kijk, het is lente: ziet u de lammetjes? • We zijn nu in de stal….
• Herhaling • Respect • Naambordjes • Wegwijzers
![Page 25: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/25.jpg)
Laatste tips
• Wees niet perfectionistisch: voldoende is goed genoeg
• Zoek tijdig hulp • Blijf (sociale) activiteiten doen waar je
energie van krijgt • Geniet van alles wat wel gaat • Geniet van kleine dingen • En vooral:
VEEL HUMOR
![Page 26: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Informatie en hulp
• Alzheimer Nederland • Mezzo, vereniging voor
mantelzorgers • Sociale wijkteams, Perspectief
Zutphen • GGNet
• POM-gesprekken
![Page 27: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Boekentips
• Zorgwijzer Geheugen € 5,- hersenstichting.nl
• Help me even herinneren + dvd (tweedehands)
• Had ik het maar geweten Ruud Dirkse, Caro Petit
• Het alzheimer mysterie Wiesje van der Flier, Philip Scheltens
![Page 28: Presentatie geheugen en dementie Zutphen](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051522/5875effe1a28ab132d8b5407/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Dank voor uw aandacht!