Realizado por: Saskia Fungueiriño Mariño

CONCELLO DE BOIRO

• Provincia: A Coruña.• Comarca: O Barbanza.• Poboación: 18064 habitantes.• Capital principal: Cima de Vila.• Parroquias: Abanqueiro, Bealo,

Boiro, Castro, Cespón, Cures, Lampón, Macenda.

MAPA DO CONCELLO DE BOIRO:

Historia de Boiro

Atopámonos nun dos lugares máis antigos con asentamentos de poboación de Galicia. Temos constancia de que estas terras de Boiro están habitadas desde o paleolítico pola presencia de restos de castros, como os de Neixón e o Castro Pequeno.

CASTROS DE NEIXÓN:

A importante riqueza minera que noutro tempo poseeron estas terras non pasaron desapercibidas para os romanos. Daquela época consérvase, cerca da aldea de Cubelos, un tramo da calzada romana Per Loca Marítima que atravesaba o Barbanza. Con esta vía tiñan garantizada a paz polas ladeiras do Barbanza donde as xentes castreñas eran perigo permanente.

Durante a Idade Media ten lugar a construcción da igrexa durante o mandato do arzobispo Xelmírez.

Nos séculos XVI e XVII, en Boiro recóllese o Escabeche Real de Ostras para as comidas da Cuaresma da Casa Real, feito que libraba o servicio militar os que o facían.

Desde o século XVIII ata os nosos días, as industrias pesqueiras supoñen a principal actividade da sua poboación.

ECONOMÍA

O municipio de Boiro localízase nas ladeiras da serra do Barbanza e no marxen dereito da Ría de Arousa. A economía básase na pesca e no cultivo do mexillón, así como na insdustria textil, agricultura e o turismo.

MONUMENTOS E ARTE En Boiro destacan tanto os restos

arqueolóxicos (en O Neixón, a Moureira, coto da Morela, Agueros..), como os de época romana, que se atopan preto da aldea de Cubelos. No obstante, o seu rico patrimonio Histórico-artístico contémplase nas igrexas románicas de Cespón e Abanqueiro, así como no pazo de Aguero ou nas torres barrocas de Goiáns.

En Lamón podemos visitar a súa igrexa de trazas románicas ca sua portada principal de arquivoltas semicirculares.

Uns excelentes miradores naturais localízanse na punta de O Neixón, Monte do Chazo e o coto Moureira.

IGREXA DE EXIPTO (ABANQUEIRO):

IGREXA DE LAMPÓN:

PAZO DE GOIÁNS:

RELEVO

Na temporada estival, Boiro ten unha gran variedade de actividades para realizar tanto nas suas numerosas praias como na montaña.

O municipio conta con moi boas praias, a súa situación no interior da ría e protexidas do vento do norte pola serra do Barbanza converteas en praias moi visitadas durante o verán. Entre elas temos que destacar tres: Barraña, Carragueiros e Mañóns.

Praia de Mañóns:

LUGARES DE INTERES

• Igrexa de Santiago de Lampón. (De estilo románico).• Estuario do río Coroño. Antes de chegar a Boiro

cruzaremos o estuario formado na desembocadura do río Coroña, desde a serra do Barbanza chega ata a Ponte de Goiáns.

• Igrexa Parroquial de Santa Baia. (construída no século XII). Na capilla lateral do Batipsterio atopamos a sirena do escudo dos Mariño.

• Pazo de Fonteneixe. Posúe unha colección de pinturas de artistas galegos.

• Casa da Tenencia. Acabamola ruta polo camiño real vendo a casa da Tenencia, edificado en 1810.

RIO COROÑO:

FESTAS DE INTERÉS DE BOIRO:

Durante a tempada estival, tódalas parroquias de Boiro festexan os seus patróns. Son de destacar as festas do Carme de Boiro e Cabo de Cruz, aínda que a que máis sobresae é a romería de San Ramón de Bealo que se celebra o 31 de Agosto.