Prawo starożytne

Rozwój prawa starożytnego

Prawo starożytnej

Mezopotamii

Prawo starożytnej

GrecjiPrawo starożytnego

Egiptu

Prawo starożytnego

Rzymu

SumerUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Formalne nierówność społeczna(pełnoprawni obywatele, muszkenum, niewolnicy)

•Najwyższy sędzia-monarcha, pełnia władzy sądowniczej,

•Wspólna własność ziemi (rodowa i gminna), część ziemi przeznaczona monarsze

•Władza w rękach monarchy (despoty)

•Kapłani – sądownictwo świątynne

•Występowanie umowy w formie pisanej

•Teokratyczna podstawa władzy monarchy

•Z czasem pojawienie się świeckich sędziów

•Kapłani wspomagali monarchę

•Źródłem prawa karnego: zwyczaj i kodyfikacje królewskie(kodeks Urakaginy)

BabiloniaUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Identyczny jak w Sumerze

•Kodyfikacja przez kodeks Hammurabiego

•Kodyfikacja przez kodeks Hammurabiego

•Przedstawienie w Prologu Kodeksu Hammurabiego króla jako wybrańca bogów.

•Prawo oparte na przykładach, brak ogólnych stwierdzeń

•Kodyfikacja prawa rodzinnego, spraw dziedziczenia

•Usystematyzowanie wcześniejszego prawa

•Rozwiązanie zagadnień handlowych

•Określenie przestępstw i sankcji

•Uregulowanie kwestii zobowiązań (umów)

•Prawo karne oparte na zasadzie talionu i mutylacji

•Ustalenie cen podstawowych towarów i usług

EgiptUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Dziedziczna monarchia despotyczna

•Faraon – najwyższy boski sędzia, stanowił prawo, ale mu nie podlegała

•Początkowo własność ziemi wspólnot rodowych, potem własność faraona

•Nieograniczona władza faraona, sakralizacja władzy

•6 izb sądowych na czele z Wezyrem

•Chłopi za użytkowanie ziemi płacili podatki

•Najwyższy urzędnik-wezyr, zastępca faraona

•Źródło prawa: Hebe

•Podział państwa na nomy (powiaty)

•Udział w sprawowaniu władzy przez kapłanów

•„Piramida Społeczna”

struktura społeczna starożytnego Egiptu

Grecja-SpartaUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Ustrój stworzony przez mędrca Likurga

•Bardzo rygorystyczne prawo karne

•Własność ziemi wyłącznie dla Spartan

•Oligarcha •Prawo oparte na karności

•Ograniczone prawa osobiste

•Podział ludności na spartan, helotów i prejojków

•Zasadniczym celem prawa było utrzymanie dyscypliny wśród Spartan

•Za wychowanie dzieci odpowiedzialne było państwo

•Na czele państwa stało dwóch królów ( z ograniczoną władzą)

•Realna władza sprawowana przez geruzję (28) i eforów(5)

•Formalnie najwyższa władza należała do zgromadzenia-apella

Grecja – Ateny - DrakonUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Początkowo pełnia władzy króla

•Prawo oparte na pierwszym kodeksie ateńskim

•Prywatna własność ziemi

•Podział kraju na fyle •Kodeks sformułowany przed Drakona

•Rozwinięty system zobowiązań

•Arystokracja ograniczająca władze króla

•Bardzo rygorystyczne kary za praktycznie wszystkie przestępstwa

•Pożyczki z zabezpieczeniem na własnej wolności

•Obalenie monarchii, władza w rękach •archontów i areopagu

•Pojęcie „kary drakońskiej”

•Polemarchos- zajmował się sprawami wojskowymi

•Podział ludzi na obywateli i nie obywatli

Grecja – Ateny - SolonUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Podział obywateli na 4 klasy majątkowe

•Zakaz udzielania pożyczek pod zastaw osoby

•Powołanie buli (401) i zgromadzenia obywateli (ekklesia)

•Umorzenia długów już zaciągniętych

•Powołanie sądów przysięgłych

•Zatracie części prawnych różnic społecznych

Grecja – Ateny - KlejstenosUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Utworzenia rady 500 – zarząd państwem

•Najwyższą władzą sądowniczą 6 tys. Sędziów

•Zatarcie ostanich prawnych różnic społecznych

•Podział państw na 10 fyli, podział na gminy

•Ostracyzm

•Utworzenie urzędu 10 strategów

•Utworzenie sądów skorupkowy

•Najwyższa władza- Zgromadzenie Ludowe

•Losowo wybierani urzędnicy (na 1 rok)

Rzym - chronologia prawa

•okres archaiczny od założenia Rzymu (około 753 p.n.e.) do pierwszej wojny punickiej – 264 p.n.e. •okres przedklasyczny od połowy III w.p.n.e. do końca republiki – 27 p.n.e. •okres klasyczny od początku pryncypatu do objęcia władzy przez Dioklecjana – 284 rok n.e. •okres poklasyczny od początków panowania cesarza Dioklecjana do śmierci Justyniana I Wielkiego – 565 r.

Rzym – okres archaicznyUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Początkowa władza w rekach króla

•Podstawą prawa ustawa XII tablic

•Podstawą prawa ustawa XII tablic

•Obalenia monarchii władza w rękach patrycjuszy (senatu)

•Spisanie prawa procesowego

•Spisanie prawa rodzinnego

•Udział we władzy zgromadzenia ludowe

•Podział praw na przestępstwa przeciw obywatelom

•Spisanie prawa dotyczącego umów

•Powstanie urzędów konsula, dyktatora,

•Podział praw na przestępstwa przeciw sprawom publicznym

•Spisanie praw sąsiedzkich

•Duże znaczenia praw zwyczajowego

•Duże znaczenie prawa zwyczajowego

Rzym – okres przedklasycznyUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Powstanie urzędu pretora i edyla

•Edykty pretorskie – regulatorem prawa procesowego i karnego

•Edykty pretorskie – regulatorem prawa cywilnego

•Duże znaczenie działalności jurystów

•Duże znaczenie działalności jurystów

Rzym – okres klasycznyUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Pryncypat •Dominacja jurystów •Dominacja jurystów

•Dominacja senatu i cesarz

•Cesarz-najwyższy sędzia

•Instytucje Gajusa – skodyfikowanie prawa cywilnego

•Formy aktów cesarskich: edykt , dekret, mandat, reskrypty.

Rzym – okres poklasycznyUstrój Prawo karne Prawo cywilne

•Dominat •Podstawą prawa kodyfikacja Justyniana

•Podstawą prawa kodyfikacja Justynina

•Formalna monarchia absolutna

•Ostateczna definicja podstawowych pojęć prawa karnego

•Ostateczna definicja podstawowych pojęć prawa cywilnego

•Podział cesarstwa w 395

•Usystematyzowanie prawa karnego

•Usystematyzowanie prawa cywilnego

Kodeks Justyniana

Digesta seu Pandecta Codex Institutiones Novellae

Znaczenie prawa rzymskiego

Prawo rzymskie

Prawo średniowieczne

Prawo nowożytne