Elementy prawa – prawo pracy i prawo autorskie – rozdział z ...
Prawo rzeczowe i
-
Upload
piotr-stec -
Category
Documents
-
view
714 -
download
1
Transcript of Prawo rzeczowe i
![Page 1: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/1.jpg)
Prawo rzeczowe
Pojęcie prawa rzeczowegoRodzaje praw rzeczowych
Prawa rzeczowe a inne prawa
![Page 2: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/2.jpg)
Organizacja wykładu
• 30 h – wykłady co tydzień• Egzamin - czerwiec
– Część ogólna – Prawo rzeczowe
• „Zerówka” – zaliczenie II semestru na 4.0, termin – do ustalenia
• Poprawka - wrzesień
![Page 3: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/3.jpg)
Pojęcie prawa rzeczowego
• Podmiotowe– Uprawnienie / kompleks uprawnień– O charakterze bezwzględnym– Mający za przedmiot (zasadniczo) rzeczy
• Przedmiotowe– Zespół norm prawnych– Regulujących
• prawne formy korzystania z rzeczy• Powstanie, ustanie, zmianę praw rzeczowych
![Page 4: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/4.jpg)
Rola praw rzeczowych
• Emanacja konstytucyjnej zasady własności prywatnej jako podstawy gospodarki wolnorynkowej
• Reguluje– Przyporządkowanie poszczególnych dóbr– Granice korzystania ze składników
majątkowych– Odpowiedzialność majątkową
• Czy najważniejszy składnik majątku?
![Page 5: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/5.jpg)
Przedmiot praw rzeczowych
• Rzecz– Przedmiot materialny (część przyrody)– Mający charakter samoistny (może
stanowić samoistny przedmiot obrotu)– Nie zdereifikowany
• Prawa– Nie są rzeczami– Niektóre mogą być przedmiotem
ograniczonych praw rzeczowych
![Page 6: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/6.jpg)
Klasyfikacja rzeczy
• Ruchomości i nieruchomości• Rzeczy istniejące i przyszłe• Rzeczy proste i złożone• Rzeczy w obrocie i wyłączone z obrotu• Rzeczy podlegające szczególnemu
rezymowi• Oznaczone co do tożsamości i gatunku
![Page 7: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/7.jpg)
Nieruchomości i ruchomości
• Nieruchomość– Część powierzchni ziemskiej (grunt)– Z mocy przepisów szczególnych:
• Budynek trwale z gruntem związany• Część budynku
stanowią nieruchomości odrębne od gruntu• Ruchomość
– Rzecz, która nie jest nieruchomością
![Page 8: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/8.jpg)
Rzeczy proste i złożone
• Rzecz prosta– Jednorodna– Bez części składowych
• Rzecz złożona– Składa się z wielu rzeczy– Są części składowe
• Problem przynależności
![Page 9: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/9.jpg)
Rzeczy w obrocie i wyłączone z obrotu
• Rzecz w obrocie– Może być przedmiotem obrotu– Zdecydowana większość rzeczy
• Rzecz wyłączona z obrotu– Nie może być przedmiotem obrotu– O wyłączeniu decyduje ustawa
• Zabytki archeologiczne• Narządy do przeszczepów
![Page 10: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/10.jpg)
Rzeczy podlegające szczególnemu reżymowi
• Lasy– Państwowe i prywatne– Zarząd PGL Lasy Państwowe
• Zabytki– Ograniczenia prawa własności– Ograniczenia obrotu
• Statki: szczególna reg
![Page 11: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/11.jpg)
Rzeczy oznaczone co do tożsamości i gatunku
• Rzecz oznaczona co do tożsamości– Unikatowa– Zindywidualizowana w obrocie
• Rzecz oznaczona co do gatunku– Jedna z wielu takich samych– Brak indywidualizacji
• Klasyfikacja zależy od okoliczności• Podział ma znaczenie praktyczne
![Page 12: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/12.jpg)
Przedmioty praw podobnych do własności
• Zwierzęta• Wody• Kopaliny (złoża)• Energia• Dobra niematerialne o charakterze
intelektualnym• Pieniądze
![Page 13: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/13.jpg)
Masy majątkowe
• Universitas rerum nie jest przedmiotem praw
• Problem majątków odrębnych• Przedsiębiorstwo
– Zbiór składników– Służących do prowadzenia działalności
gospodarczej• Gospodarstwo rolne – podobnie
![Page 14: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/14.jpg)
Przedsiębiorstwo - cd
• Pojęcie niejednoznaczne• Znaczenia
– Przedmiotowe– Funkcjonalne– Podmiotowe
• Problem charakteru prawnego– Zbiór rzeczy i praw– Prawo na dobru niematerialnym (klienteli)
![Page 15: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/15.jpg)
Podmiotowe prawa rzeczowe
• Czy istnieje stosunek prawny prawa rzeczowego?
• Koncepcje– Obligacja generalna – Stosunek wielostronny między podmiotami
obciążonymi obowiązkami odpowiadającymi prawu rzeczowemu
![Page 16: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/16.jpg)
Krytyka
• Konstrukcja sztuczna• Obejmuje osoby nie mające ze sobą
kontaktu de facto ani de iure• „wypaczone odbicie faktu, że pewne
normy prawne nakładają na ogół powszechne obowiązki” (Dybowski)
• Stosunek prawny = norma nakłada obowiązki /prawa na oznaczone osoby
![Page 17: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/17.jpg)
Cechy konstrukcyjne praw rzeczowych
• Prawa podmiotowe o charakterze bezwzględnym skuteczne względem– Podmiotu zakłócającego korzystanie– Innego prawa w trakcie jego wykonywania– Nabywcy rzeczy
• Wyodrębnione w drodze ustawy • Mają charakter majątkowy• Są jawne
![Page 18: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/18.jpg)
Prawa rzeczowe jako prawa podmiotowe
• Bezterminowe (własność) / terminowe (użytkowanie)
• Wolne (własność) / związane (służebność gruntowa)
• Samoistne / niesamoistne (zastaw, hipoteka)
• Zbywalne / niezbywalne (użytkowanie, służebność osobista)
![Page 19: Prawo rzeczowe i](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062503/58ec93001a28ab9a0c8b46c9/html5/thumbnails/19.jpg)
Klasyfikacja praw rzeczowych
• Własność• Użytkowanie wieczyste• Ograniczone prawa rzeczowe
– Kodeksowe– pozakodeksowe
• Numerus clausus praw rzeczowych