NARODOWE ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI

11 Listopada

POLSKIE ŚWIĘTO PAŃSTWOWE OBCHODZONE DLA

UPAMIĘTNIENIA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI

W 1918, PO 123 LATACH ZABORÓW (1795–1918).

ZOSTAŁO WPROWADZONE USTAWĄ Z 23 KWIETNIA

1937, NASTĘPNIE ZNIESIONE 22 LIPCA 1945.

PRZYWRÓCONO JE W 1989.

JEST DNIEM WOLNYM OD PRACY.

ZNACZENIE DATYOdzyskiwanie przez Polskę niepodległości było powolne. Wybór 11 listopada uzasadnić można zbiegiem wydarzeń w Polsce z zakończeniem I wojny światowej dzięki zawarciu rozejmu 11 listopada 1918, potwierdzającego ostateczną klęskę Niemiec w I wojnie światowej. Dzień wcześniej przybył do Warszawy Józef Piłsudski. W tych dwóch dniach, 10 i 11 listopada 1918, naród polski uświadomił sobie w pełni odzyskanie niepodległości, a nastrój głębokiego wzruszenia i radości ogarnął kraj.

Przez cały okres rozbiorów Polacy zachowali swoją niezależność narodową,, swój język i swoją kulturę. Polska sztuka - malarstwo, muzyka, poezja, literatura były w pełnym rozwoju; polscy naukowcy przyczyniali się do rozwoju wiedzy światowej. Polska była wykreślona z mapy Europy, ale Polacy utrzymali poczucie tożsamości narodowej.Polska odzyskała niepodległość i powróciła na mapę Europy w wyniku Pierwszej Wojny Światowej, w której poniosły klęskę wszystkie trzy zaborcze państwa: Niemcy, Austria i Rosja.

W marcu 1918 roku Rosja podpisała kapitulację wobec Niemiec i Austrii, a w listopadzie tego samego roku Niemcy skapitulowały wobec Francji, Anglii i Stanów Zjednoczonych. Jedenasty listopada został ustalony jako rocznica odzyskania niepodległości, bo tego dnia nastąpił faktyczny koniec Pierwszej Wojny Światowej i przekazanie Józefowi Piłsudskiemu władzy przez Radę Regencyjną, tzn. rząd.

JÓZEF PIŁSUDSKI

Urodził się 5 grudnia 1867 roku w Zułowie pod Wilnem. Pochodził z zamożnej rodziny ziemiańskiej, w której pielęgnowano polskie tradycje i patriotycznego ducha. Jego ojciec, również Józef, brał udział w Powstaniu Styczniowym w 1863 roku, kiedy to Polacy próbowali po raz kolejny odzyskać niepodległość straconą w latach 1772 - 1795 podczas trzech kolejnych rozbiorów rosyjsko-prusko-austriackich.

W chwili wybuchu I wojny światowej stanął na czele dobrze wyszkolonych oddziałów, z którymi wkroczył do Królestwa Polskiego, gdzie zajął opuszczony przez Rosjan pas ziemi przygranicznej. Następnie podporządkowawszy się Austrii stworzył Legiony Polskie i osobiście dowodził ich I Brygadą.

Kiedy w roku 1917 Legiony odmówiły złożenia przysięgi na wierność Austrii i Niemcom, Piłsudskiego, aresztowano i osadzono w więzieniu w Magdeburgu, gdzie przebywał do listopada 1918 roku.

Po klęsce Niemiec zwolniony z więzienia Piłsudski udał się do Warszawy, gdzie otrzymał dowództwo nad polskimi wojskami oraz misję utworzenia w wyzwolonym państwie rządu. Zmarł 12 maja 1935.

ORDERY I ODZNACZENIA Order Orła Białego – najstarsze i najwyższe odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej Polskiej nadawane za znamienite zasługi cywilne i wojskowe dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej, położone zarówno w czasie pokoju, jak i w czasie wojny. Nie dzieli się na klasy. Nadawany jest najwybitniejszym Polakom oraz najwyższym rangą przedstawicielom państw obcych.

Order Wojenny Virtuti Militari (łac. męstwu wojskowemu – dzielności żołnierskiej) – najwyższe polskie odznaczenie wojskowe, nadawane za wybitne zasługi bojowe. Jest najstarszym orderem wojskowym na świecie, spośród nadawanych do chwili obecnej. Ustanowiony przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego 22 czerwca 1792.

Order Odrodzenia Polski, Polonia Restituta – drugie pod względem ważności polskie państwowe odznaczenie cywilne (po Orderze Orła Białego), nadawane za wybitne osiągnięcia na polu oświaty, nauki, sportu, kultury, sztuki, gospodarki, obronności kraju, działalności społecznej, służby państwowej oraz rozwijania dobrych stosunków z innymi krajami.

Krzyż Niepodległości i Medal Niepodległości – polskie wojskowe odznaczenia państwowe okresu międzywojennego. Krzyż i Medal Niepodległości zostały ustanowione rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 29 października 1930 roku o Krzyżu i Medalu Niepodległości, w celu "odznaczenia osób, które zasłużyły się czynnie dla niepodległości Polski w okresie przed wojną światową lub podczas jej trwania.

Krzyż Walecznych – polskie odznaczenie wojskowe ustanowione w 1920 roku „celem nagrodzenia czynów męstwa i odwagi, wykazanych w boju... przez oficerów, podoficerów i szeregowców”.

Krzyż Zasługi – polskie cywilne odznaczenie państwowe, nadawane za zasługi dla Państwa lub obywateli, ustanowione 23 czerwca 1923 roku i nadawane do chwili obecnej.

Legia Honorowa, Order Narodowy Legii Honorowej– najwyższe odznaczenie nadawane przez państwo francuskie. Legia nadawana jest zarówno cywilom, jak i wojskowym, kobietom i mężczyznom, także cudzoziemcom, za szczególne osiągnięcia w życiu wojskowym i cywilnym. Motto orderu to „Honor i Ojczyzna”.

POLSKA W 1918 ROKU

DZIEJE OBCHODÓW DNIA NIEPODLEGŁOŚCI

W latach 1919–1936 rocznicę Odzyskania Niepodległości świętowano w Warszawie jako uroczystości o charakterze wojskowym. Organizowano je zazwyczaj w pierwszą niedzielę po 11 listopada.

W 1919 roku nie było sprzyjającej sytuacji by uczcić rocznicę odzyskania niepodległości, ponieważ trwały jeszcze wojny o granice Rzeczypospolitej.

Pierwszy raz w pełni uroczyście upamiętniono odzyskanie niepodległości 14 listopada 1920. Tego dnia uhonorowano Józefa Piłsudskiego jako zwycięskiego Wodza Naczelnego w wojnie polsko-bolszewickiej wręczając mu buławę marszałkowską- symbol władzy.

Podczas okupacji niemieckiej w latach 1939–1945 jawne świętowanie polskich świąt państwowych było niemożliwe. Organizatorzy przygotowywanych potajemnie obchodów rocznicy 11 listopada, byli narażeni na dotkliwe represje. Jednak mimo to pamięć o Święcie Niepodległości starano się podtrzymywać.

W dniach poprzedzających 11 listopada na murach, ogrodzeniach, płytach chodnikowych pojawiały się afisze, ulotki i napisy „Polska żyje”, „Polska zwycięży”, „Polska walczy”, „Jeszcze Polska nie zginęła”, „11.XI.1918” itp., a od 1942 roku także znak Polski Walczącej.

Pomniki przystrajano biało-czerwonymi kwiatami i proporczykami, a w miejscach szczególnie patriotycznie ważnych mocowano flagę narodową. Również w prasie, zamieszczano artykuły przypominające o Święcie Niepodległości.

Święto Niepodległości obchodzone w dniu 11 listopada zostało przywrócone przez Sejm ustawą z 15 lutego 1989 pod nazwą „Narodowe Święto Niepodległości”. 11 listopada 1997 Sejm podjął uchwałę głoszącą m.in. „Ta uroczysta rocznica skłania także do refleksji nad półwieczem, w którym wolnościowe i demokratyczne aspiracje Polaków były dławione przez hitlerowskich i sowieckich okupantów, a następnie - obcą naszej tradycji - podporządkowaną Związkowi Radzieckiemu komunistyczną władzę”.

Dzień ten jest dniem wolnym od pracy. Główne obchody, z udziałem najwyższych władz państwowych, odbywają się w Warszawie na placu marsz. Józefa Piłsudskiego, przed Grobem Nieznanego Żołnierza.

Państwowe obchody Święta Niepodległości jak co roku rozpoczynają się od uroczystej zmiany warty przy

Grobie Nieznanego Żołnierza.

Około godziny 13 rozpoczyna się marsz „Razem dla Niepodległej”. W paradzie bierze udział wojsko, obecne są też grupy

rekonstrukcyjne.

Na czele marszu pojawia się historyczny czołg Renault FT-17 z 1920 roku.

INNE FORMY OBCHODÓW

„Bieg Niepodległości” organizowany od 1989 w Warszawie

INNE FORMY OBCHODÓW

„Koncert Niepodległości” organizowany od 2009 roku w Muzeum Powstania

Warszawskiego

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

A TY JAK OBCHODZISZ NARODOWE ŚWIĘTO

NIEPODLEGŁOŚCI?