powerpoint จริยศาสตร์

95
  • Upload

    -
  • Category

    Documents

  • view

    2.353
  • download

    0

Transcript of powerpoint จริยศาสตร์

Page 1: powerpoint จริยศาสตร์
Page 2: powerpoint จริยศาสตร์
Page 3: powerpoint จริยศาสตร์
Page 4: powerpoint จริยศาสตร์
Page 5: powerpoint จริยศาสตร์
Page 6: powerpoint จริยศาสตร์
Page 7: powerpoint จริยศาสตร์
Page 8: powerpoint จริยศาสตร์
Page 9: powerpoint จริยศาสตร์
Page 10: powerpoint จริยศาสตร์
Page 11: powerpoint จริยศาสตร์
Page 12: powerpoint จริยศาสตร์
Page 13: powerpoint จริยศาสตร์
Page 14: powerpoint จริยศาสตร์
Page 15: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตกจริ�ยธริริม

ในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก ในทริริศนะของ ปริ�ชญาตะวั�นตก ควัามค�ดทางจริ�ยธริริมต�างๆ น��นม�

วั�วั�ฒนาการิท��แตกต�างก�นเริ!�อยมา ท��งน��ก"ข#�นอย$�ก�บ บ&คคล สั�งคม ศาสันา และวั�วั�ฒนาการิทางควัามค�ดของ

น�กปริ�ชญาเอง ซึ่#�งม�สัาริะสั*าค�ญ ด�งน��

Page 16: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญากล&�มโซึ่ฟิ-สัต.

ปริ�ชญากริ�กริะยะท�� 2 ท��เป/นริะยะเวัลาท��เริ��มศ#กษาถึ#ง ฐานะ และเริ!�องริาวัต�างๆ ของมน&ษย.ในจ�กวัาล โดยการิ

ศ#กษาสั�งเกตจากข3อเท"จจริ�งต�างๆ ท��ปริากฏอย$�ล3อม ริอบต�วัมน&ษย.น��น เริ��มต3นท��สั*าน�กโซึ่ฟิ-สัต.น��เอง น�ก

ปริ�ชญาสั*าน�กโซึ่ฟิ-สัต.น�� เป/นผู้$3ปริะกอบวั�ชาช�พคริ$เป/นก ล&�มแริกของโลก และอาช�พคริ$ของพวักเขาน��นเป/นอาช�พ

ท��เป/นท��ถึ$กด$แคลนจากสั�งคม เพริาะม�การิเริ�ยกเก"บเง�น เป/นค�าตอบแทนในการิสัอน กล&�มโซึ่ฟิ-สัต.น��จะสัอนพวัก

เด"กหน&�มๆ เก��ยวัก�บเริ!�องท��จะเป/นปริะโยชน.ต�อช�วั�ตในสั�งคม

Page 17: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก น�กปริ�ชญากล&�มโซึ่ฟิ-สัต.น�� ม�ทริริศนะทางจริ�ยธริริมวั�า มน&ษย.เป/น

เคริ!�องต�ดสั�นควัามถึ$กผู้�ดทางจริ�ยธริริม ค&ณค�าทางจริ�ยธริริม เป/นสั��งสั�มพ�นธ.และข#�นอย$�ก�บควัามริ$ 3สั#กสั�วันบ&คคล เช�น สั��งใดๆ

ก"ตามท��บ&คคลใดเห"นวั�า ด� และถึ$กต3อง สั��งน��นๆ ก"จะด� และถึ$กต3อง สั*าหริ�บบ&คคลน��นๆ เท�าน��น โดยไม�จ*าเป/นต3องค*าน#งถึ#งบ&คคลอ!�นๆ

ด�งน��น ควัามด� ควัามถึ$กต3อง ควัามจริ�ง และควัามเหมาะ เป/นต3น จ#งเป/นเริ!�องสั�วันบ&คคล เป/นอ�ตน�ย เป/นสั��งท��ข#�นอย$�ก�บควัามริ$ 3สั#ก

ของบ&คคลแต�ละคน ควัามริ$ 3สั#กทางจริ�ยธริริมท��วั�า อะไริด� อะไริช��วั อะไริถึ$ก อะไริผู้�ด อะไริเหมาะสัมอะไริไม�เหมาะสัม เป/นต3น จ#งเป/น

สั��งท��หามาตริฐานท��แน�นอนตายต�วัไม�ได3 แต�เป/นสั��งท��ข#�นอย$�ก�บควัามริ$ 3สั#กและการิต�ดสั�นใจของบ&คคลแต�ละคนเท�าน��น

Page 18: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก โปริทากอริ�สั น�กปริ�ชญาคนสั*าค�ญ และเป/นแกนน*าของ

กล&�มน��กล�าวัวั�า มน&ษย.เป/นเคริ!�องวั�ดสัริริพสั��ง มน&ษย.ใน ท��น��หมายถึ#ง มน&ษย.แต�ละคนเป/นมาตริฐานของสั��งท��เป/น

จริ�งต�อต�วัเขา ไม�ม�ควัามจริ�งอ!�นใดนอกเหน!อไปจาก ควัามริ$ 3สั#กและสั��งท��ปริะท�บใจของแต�ละ บ&คคล สั��งท��

ข3าพเจ3าริ$ 3สั#กวั�าเป/นจริ�งก"ย�อมเป/นจริ�งสั*าหริ�บข3าพเจ3าสั��งท��ท�านริ$ 3สั#กวั�าเป/นจริ�งก"ย�อมเป/นจริ�งสั*าหริ�บท�าน

Page 19: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก โปริทากอริ�สั กล�าวัวั�า การิริ�บริ$ 3ของมน&ษย.เป/นการิริ�บริ$ 3

ด3วัยสั�มผู้�สัสัะ ควัามริ$ 3สั#กท��เก�ดจากผู้�สัสัะน��เป/นเริ!�อง เฉพาะต�วั ถึ�ายทอดก�นไม�ได3 ด�งน��น ควัามริ$ 3สั#กทาง

จริ�ยธริริมวั�า อะไริด� อะไริช��วั อะไริถึ$ก อะไริผู้�ด อะไริจริ�ง อะไริเท"จ เป/นต3น เป/นเริ!�องสั�วันบ&คคล เป/นเริ!�องเฉพาะ

ต�วัของบ&คคลแต�ละคน บ&คคลใดเห"นวั�า อะไริด� ก"จะด� สั*าหริ�บบ&คคลน��น และถึ3าบ&คคลใดเห"นวั�า อะไริช��วั ก"จะช��วั

สั*าหริ�บคนน��น ไม�ม�อะไริเป/นสั��งด� หริ!อช��วัท��แน�นอน แต�เป/นสั��งท��ข#�นอย$�ก�บควัามริ$ 3สั#กของแต�ละบ&คคล

Page 20: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จากทริริศนะของน�กปริ�ชญากล&�มโซึ่ฟิ-สัต.ด�งกล�าวัน�� ม�

แนวัโน3มให3เห"นวั�า หล�กค*าสัอนทางจริ�ยธริริมของกล&�ม โซึ่ฟิ-สัต.ม�อ�ทธ�พล และม�ผู้ลในแง�ลบท��เป/นไปในแนวัทาง

ท��จะท*าลายล3างหล�กจริ�ยธริริมท��ด�งามของ สั�งคม และ กฎหมายบ3านเม!อง เพริาะค*าสัอนของกล&�มน��เป/นการิ

ปฏ�เสัธหล�กการิของสั�งคม แต�ย#ดถึ!อผู้�สัสัะ หริ!อควัามริ$ 3สั#กสั�วันต�วัเป/นหล�ก

Page 21: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของโสัคริาต�สัโสัคริาต�สั

( Socrates. ก�อน ค.ศ. 469 – 399 ) เป/นน�ก ปริ�ชญากริ�กคนแริกท��สันใจ และพยายามศ#กษาหาควัาม

ริ$ 3ในเริ!�องของค&ณธริริม ควัามด�และควัามย&ต�ธริริม โดย การิสันทนาป<ญหาต�างๆก�บชาวับ3านในตลาด หริ!อท��

ช&มชน ในบ��นปลายช�วั�ต เขาถึ$กจ�บและถึ$กศาลต�ดสั�นโดย การิปริะหาริช�วั�ตโดยการิให3ด!�มยาพ�ษ โสัคริาต�สัเช!�อม��น

วั�า ตนเองบริ�สั&ทธ�= และไม�ยอมริ�บสัาริภาพต�อข3อกล�าวัหา ท��งหมด แต�เขายอมริ�บการิต�ดสั�นของศาล เพริาะเขา

ถึ!อวั�า กฎหมาย และศ�ลธริริมเป/นสั��งท��ท&กคนต3องย#ดถึ!อ และปริะพฤต�ปฏ�บ�ต�ตาม เม!�อกฎหมายให3เขาตาย เขาก"

ต3องตาย และยอมด!�มยาพ�ษโดยด�

Page 22: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก หล�กค*าสัอน หริ!อหล�กปริ�ชญาของโสัคริาต�สัน��นม�เน!�อหา

ท��เน3นหน�กในทางจริ�ยธริริม โสัคริาต�สัได3สัริ3างหล�กการิ ทางจริ�ยธริริมข#�นเพ!�อต�อต3านหล�กการิของกล&�มโซึ่ฟิ-สัต.

เพริาะเขาม�ควัามเห"นวั�า กล&�มโซึ่ฟิ-สัต.เป/นผู้$3ท*าลาย มาตริฐานทางจริ�ยธริริม และมาตริฐานของควัามจริ�ง

โสัคริาต�สักล�าวัวั�า ควัามจริ�ง ควัามเท"จ ควัามด� ควัามช��วั ควัามถึ$ก ควัามผู้�ด เป/นต3น เป/นสั��งสัากลท��สัามาริถึริ�บริ$ 3

ได3ตริงก�นด3วัยเหต&ผู้ล

Page 23: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก ค&ณธริริมน��นเป/นธริริมชาต�ท��กริะต&3นเต!อนให3มน&ษย.ริะล#กถึ#ง และ

พยายามปริะพฤต�ปฏ�บ�ต�ตาม ซึ่#�งม�ล�กษณะสั*าค�ญ 5 ปริะการิ ค! อ 1. ควัามริ$ 3 ได3แก� ควัามริ$ 3ท��เก��ยวัก�บควัามด� ค!อ ควัามริ& 3วั�า อะไริด�

อะไริช��วั อะไริถึ$ก อะไริผู้�ด 2. การิปฏ�บ�ต�หน3าท��ทางศาสันา ได3แก� การิท*าควัามด� การิเคาริพน�บถึ!อ บ$ชา กริาบไหวั3 และยกย�องสั��งท��

ควัริยกย�อง ตามหล�กค*าสัอนของศาสันา 3. ควัามกล3าหาญ ได3แก� ควัามกล3าหาญในการิกริะท*าการิต�างๆ และควัามกล�วัในสั��งท��

สัมควัริกล�วั 4. การิควับค&มต�วัเอง ได3แก� การิใช3ป<ญญา ควับค&ม อาริมณ. ควัามอยากและควัามต3องการิของตน 5. ควัามย&ต�ธริริม

ได3แก� ควัามเสัมอภาคก�น และควัามเป/นธริริมในท&กๆกริณ� เช�น การิไม�เอาริ�ดเอาเปริ�ยบผู้$3อ!�น การิไม�ก�ดก�นควัามสัามาริถึของคน

อ!�น

Page 24: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของเปลโตในทฤษฏ�ทางจริ�ยธริริม

น�� เปลโตได3ย#ดหล�กการิของโสักริาต�สั และม�ควัามเช!�อ เช�นเด�ยวัก�นก�บโสัคริาต�สั ทฤษฏ�ทางจริ�ยธริริมของเปล

โตน�� ได3ผู้สัมผู้สัานเข3าก�บแนวัควัามค�ดทางริ�ฐศาสัตริ. ด3วัย โดยเปลโตเช!�อวั�า ค&ณธริริม ค!อควัามด�สั&งสั&ด

บ&คคลไม�สัามาริถึบริริล&ค&ณธริริมได3โดยล*าพ�งเอง แต� บ&คคลสัามาริถึบริริล&ค&ณธริริมได3ในสั�งคมเท�าน��น ด�งน��น

ริ�ฐจ#งม�หน3าท��ในการิสั�งเสัริ�มค&ณธริริมและควัามสั&ขของปริะชาชน

Page 25: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก เปลโตม�ควัามเห"นวั�า ค&ณธริริมม�ใช�ควัามพอใจ ค&ณธริริมและควัามริ$ 3

จะต3องไปด3วัยก�นเสัมอ และค&ณธริริม หมายถึ#ง การิกริท*าท��ถึ$กต3อง ท��เก�ดจากควัามริ$ 3ควัามเข3าใจอย�างแท3จริ�งด3วัยป<ญญา หริ!อเหต&ผู้ล

ค&ณธริริม ตามทริริศนะของเปลโตน��น จ*าแนกออกเป/น 2 ปริะการิค!อ1. ค&ณธริริมทางป<ญญา หมายถึ#ง ค&ณธริริมท��เก�ดจากป<ญญา

หริ!อเหต&ผู้ล และควัามเข3าใจอย�างแท3จริ�งในหล�กแห�งค&ณธริริมน��น2. ค&ณธริริมทางสั�งคม หมายถึ#ง ค&ณธริริมท��เก�ดข#�นจากการิกริะ

ท*าและการิปริะพฤต�ปฏ�บ�ต�ในสั��งท��ด�งาม สั��งท��ถึ$กต3องตามสั�งคม ขนบธริริมเน�ยม จาริ�ต ปริะเพณ� ควัามเช!�อ และสัาม�ญสั*าน#กท��วัๆไป

เปลดตสัริ&ปไวั3ตอนท3ายสั&ด วั�า ค&ณธริริมท��แท3จริ�งต3องเป/นค&ณธริริม ท��ริ$ 3จ�กจ&ดหมายในต�วัเอง และจ&ดหมายปลายทางของค&ณธริริมก"ค!อ

ควัามด� เป/นควัามด� เพ!�อควัามด�น��นเอง

Page 26: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของเซึ่นต. ออก�สัต�นในทฤษฏ�ทางจริ�ยธริริม เซึ่นต.

ออก�สัต�น กล�าวัวั�า จ&ดหมายสั$งสั&ดของพฤต�กริริมมน&ษย.ค!อ อ&ดมคต�ใน ศาสันา ซึ่#�งได3แก� ควัามเป/นเอกภาพของจ�ต ก�บพริะเจ3าในสัวัริริค. เขาได3

อธ�บายวั�า มน&ษย.ไม�สัามาริถึท��จะเข3าถึ#งควัามเป/นเอกภาพของจ�ตก�บ พริะเจ3าในสัวัริริค.ได3ใน ชาต�น�� แต�จะสัามาริถึเข3าถึ#งได3ในชาต�หน3า หล�งจาก

ท��ตายไปแล3วั ซึ่#�งถึ!อวั�าเป/นโลกแห�งช�วั�ตท��แท3จริ�ง ช�วั�ตมน&ษย.ในโลกน��จ#ง เป/นเพ�ยงช�วั�ตท��ต3องบ*าเพ"ญบ&ญก&ศลเพ!�อให3จ�ตได3 เข3าถึ#งควัามเป/น

เอกภาพก�บพริะเจ3าในชาต�หน3า ซึ่#�งถึ!อวั�าเป/นจ&ดหมายสั$งสั&ดของช�วั�ต มน&ษย.สัามาริถึเข3าถึ#งควัามเป/นเอกภาพก�บพริะเจ3าได3ด3วัยควัามริ�ก ค!อ

ควัามภ�กด�ในพริะเจ3า และควัามริ�กเป/นบ�อเก�ดแห�งค&ณธริริมอ!�นๆด3วัย อ�น ได3แก� การิละเวั3นควัามช��วั ควัามม�วัเมาท��งหลายท��งปวัง ควัามริ�กในพริะเจ3า

เป/นริากฐานแห�งควัามริ�กต�วัเองและควัามริ�กผู้$3อ!�น ควัามริ�กจ#งเป/นค&ณธริริมท��แท3จริ�ง

Page 27: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก ในทฤษฎ�ทางจริ�ยธริริม เซึ่นต. อะควั�น�สั กล�าวัวั�า ควัามด�

ค!อควัามสั&ขและควัามสั&ขท��แท3จริ�ง สั$งสั&ด ค!อ การิเข3าถึ#ง พริะเจ3า เขาได3อธ�บายวั�า ควัามสั&ขท��แท3จริ�งม�ใช�ควัามสั&ข

ท��ม�อย&�ในโลกน�� เพริาะควัามสั&ขในโลกมน&ษย. เป/นสั��งท��ไม� แน�นอน ไม�ม��นคง หริ!อเปล��ยนแปลงอย$�ตลอดเวัลา

ควัามสั&ขท��แท3จริ�งสั$งสั&ดจ#งเป/นควัามสั&ขในโลกของ พริะเจ3า ซึ่#�งได3แก�การิได3เห"น ได3เข3าใจพริะเจ3าอย�าง

ถึ�องแท3

Page 28: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก “ เซึ่นต. อะควั�น�สั จ#งสัริ&ปวั�า ควัามช��วัไม�ม�ในโลก สั��งท��ริ �

ยกวั�า ควัามช��วัค!อ ควัามด�ท��ย�งไม�สัมบ$ริณ.น��นเอง บาปก" ” ค!อ การิกริะท*าท��ข�ดต�อริะเบ�ยบและเหต&ผู้ล เขาอธ�บาย

วั�า พริะเจ3าทริงเป/นกฏเกณฑ์.ของธริริมชาต� เหต&ผู้ลเป/น สั��งท��ม�อย$�ในธริริมชาต� เม!�อมน&ษย.ปฏ�บ�ต�ตามเหต&ผู้ล

มน&ษย.ก"สัามาริถึเข3าถึ#งพริะท�ยของพริะเจ3าได3 เพริาะ เหต&ผู้ลน��นเป/นวั�ถึ�น*าไปสั$�จ&ดหมายปลายทางแห�งช�วั�ต

ค!อการิเข3าถึ#งพริะเจ3า ด�งน��น จ&ดหมายสั$งสั&ดของช�วั�ตก" ค!อ การิม�ช�วั�ตอย$�บนสัวัริริค.ก�บพริะเจ3าตลอดกาล

น��นเอง

Page 29: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของจอห.น ลAอกในทฤษฏ�ทางจริ�ยธริริม

จอห.น ลAอก แสัดงทริริศนะไวั3วั�า การิกริะท*าท��ก�อให3เก�ดควัาม สั&ขแก�ตนเองเป/นสั��งท��ด�ท��สั&ด ไม�ม�ควัามจริ�งทางศ�ลธริริมท��ม�

มาแต�ก*าเน�ดมน&ษย.ม�มาตริฐานต�ดสั�นทางศ�ลธริริม อย$�ใน ห�วัใจของมน&ษย.เอง โดยการิอ�งอาศ�ยปริะสับการิณ. ได3แบบ

ทางศ�ลธริริมวั�า มน&ษย.ม�ควัามริ$ 3เก��ยวัก�บควัามผู้�ดถึ$กทางศ�ล ธริริมได3โดยปริะสับการิณ.เท�าน��น และพริะเจ3าได3ใสั�ควัาม

ปริาริถึนาด�ไวั3ในจ�ตของมน&ษย. เพ!�อให3มน&ษย.ม�เจตจ*านงในทาง ศ�ลธริริม และเพ!�อบริริล&ผู้ลในจ&ดม&�งหมายค!อควัามสั&ข และ

เพริาะเหต&ท��พริะเจ3าได3ใสั�เหต&ผู้ลไวั3ในจ�ตของมน&ษย.น��นเอง มน&ษย.จ#ง สัามาริถึเข3าถึ#งควัามจริ�งทางศ�ลธริริมได3

Page 30: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก จริ�ยธริริมในทริริศนะของคานต.ในทฤษฎ�ทางจริ�ยธริริม

คานต.แสัดงทริริศนะไวั3วั�า ควัามด� ควัามช��วั ควัามถึ$ก ควัามผู้�ด เป/นสั��งท��ม�ควัามเป/นจริ�ง แน�นอน และตายต�วั

ในต�วัของม�นเองไม�ข#�นอย$�ก�บสั��งใดๆ ไม�วั�าจะเป/นบ&คคล กาลเวัลา หริ!อสัถึานท�� คานต.กล�าวัวั�า เจตจ*านง เป/น

เคริ!�องต�ดสั�นควัามด� ควัามช��วั ควัามถึ$ก ควัามผู้�ด การิก ริะท*าท��ด�หริ!อถึ$กต3องได3แก� การิกริะท*าท��มาจากเจตจ*านง

ด� (GoodWill) และน�ยตริงก�นข3าม การิกริะท*าท��ช� �วัหริ!อ ไม�ด� ได3แก� การิกริะท*าท��มาจากเจตจ*านงเลวั (Bad

Will)

Page 31: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมในทริริศนะของน�กปริ�ชญาตะวั�นตก คานต.ได3กล�าวัสัริ&ปวั�า การิกริะท*าท��มาจากเจตจ*านงน��

หริ!อการิกริะท*าด3วัยเจตจ*านงด� ค!อ การิกริะท*าตาม หน3าท�� ด�งน��น ในทริริศนะทางจริ�ยธริริมน�� คานต.ได3ม&3ง

หวั�งไปท�� การิกริะท*าตามหน3าท�� กล�าวัค!อ การิกริะท*าตามหน3าท��เพ!�อหน3าท��(Duty for Duty’s Sake) โดยไม�ย#ดถึ!อผู้ลใดๆท��จะเก�ดข#�นตามมาจาการิกริะท*าตามหน3าท��

น��นมาเป/นเคริ!�อง ช��ขาด หริ!อต�ดสั�นค&�นค�าทางจริ�ยธริริมเม!�อบ&คคลกริะท*าตามหน3าท��ของตนเองและริ�บผู้�ดชอบ

ต�อหน3าท��ของตนแล3วั ควัามด�ก3อจะเก�ดข#�นก�บบ&คคลและสั�งคมของเขาด3วัยสั�วันริวัม

Page 32: powerpoint จริยศาสตร์

6.2 มาตริการิต�ดสั�นศ�ลธริริม(เริาม�เกณฑ์.ด� ช��วัอะไริ ในการิต�ดสั�นคน)

Page 33: powerpoint จริยศาสตร์

อะไริค!อมาตริฐานการิต�ดสั�นด�ช��วัของการิกริะท*า ?

1. สั�มพั�ทธนิ�ยม (Relativism)

2. สั�มบู�รณนิ�ยม (Absolutism)

Page 34: powerpoint จริยศาสตร์

1 .สั�มพ�ทธน�ยม (Relativism)( เกณฑ์.ต�ดสั�นด� ช��วั ไม�ม�อย$�จริ�ง)

คื�อท�ศนิะท��เห็�นิว่�า ดี� ไม�ใช่�“ ”สั��งท��ตายต�ว่

การกระท#าอ�นิใดีอ�นิห็นิ$�งจะดี�ห็ร�อช่��ว่ ผิ�ดีห็ร�อถู�ก ขึ้$)นิอย��ก�บูเง��อนิไขึ้ห็ลายอย�าง

ในิบูางสัถูานิการณ+ สั��งนิ�)นิอาจจะถู�ก แต�ในิอ�กสัถูานิการณ+ห็นิ$�ง สั��งนิ�)นิอาจผิ�ดีก�ไดี-

Page 35: powerpoint จริยศาสตร์

กล.�มโซฟิ2สัท+ (Sophists) ม�โปรทากอร�สั (480 – 410 B.C)

“ Man is the measure of all things ”

คืนิเป4นิเคืร��องว่�ดีท.กสั��งท.กอย�าง

ต�ว่อย�าง

Page 36: powerpoint จริยศาสตร์

“อะไรก�ตามท��ตรงก�บูคืว่ามอยากขึ้องใคืรคืนิห็นิ$�ง เขึ้าก�เร�ยกสั��งนิ�)นิว่�า ดี�

อะไรก�ตามท��ตรงก�บูคืว่ามเกล�ยดีขึ้องเขึ้า เขึ้าก�เร�ยกม�นิว่�า ช่��ว่”

เอก�ตว่าท ( Individualism ) ห็ร�อ อ�ตนิ�ย ( Subjective)

ท�)งสัองศ�พัท+นิ�)ห็มายถู$ง การเอาต�ว่เองเป4นิท��ต�)งในิการต�ดีสั�นิ ดี� ช่��ว่

ทอม�สั ฮ็�อบูสั+ (Thomas Hobbes : 1588 - 1679)

“ ”มนิ.ษย+ม�ธาต.แท-เห็�นิแก�ต�ว่

Page 37: powerpoint จริยศาสตร์

1.1 ล�ทธ�ปริะโยชน.น�ยม (Utilitarianism)( ควัามด�ค!อการิท*าปริะโยชน.แก�มหาชน )

คื�อ แนิว่คื�ดีท��ถู�อว่�า ห็ล�กการท��จะต�ดีสั�นิการกระท#าอ�นิใดีอ�นิห็นิ$�งว่�าถู�กห็ร�อผิ�ดี อย��ท��ผิลท��จะไดี-ร�บู ถู-าการกระท#าใดีเก�ดีผิลท��ให็-ประโยช่นิ+สั.ขึ้มากกว่�า การกระท#านิ�)นิก�ดี�กว่�าและเป4นิสั��งท��คืว่รกระท#า

แนิว่คื�ดีกล.�มนิ�) ต-องการปฏิ�เสัธระบูบูคืว่ามคื�ดีท��ตายต�ว่ ไม�สันิใจเจตนิา อ�นิเนิ��องมาจากไม�สัามารถูมองเห็�นิไดี-

ดี�แต�ผิลล�พัธ+ท��เก�ดีขึ้$)นิจากการกระท#าอย�างเดี�ยว่

Page 38: powerpoint จริยศาสตร์

เป4นิแนิว่คื�ดีท��อย��ตรงกลางระห็ว่�างแนิว่คื�ดีท��เป4นิ เป4นิแนิว่คื�ดีท��อย��ตรงกลางระห็ว่�างอ�ตนิ�ยมและอ�ญ

นิ�ยม

โดียถู�อว่�าท.กคืนิเท�าเท�ยมก�นิห็มดี แนิว่คื�ดีนิ�)เก�ดีขึ้$)นิในิปลายคืร�สัต+ศตว่รรษท�� 18

ถู$งต-นิคืร�สัต+ ศตว่รรษท�� 19

โดียนิ�กปร�ช่ญาช่าว่อ�งกฤษ 2 คืนิ คื�อ เจอเรม�� เบูนิธ�ม ผิ�-เป4นิ อาจารย+ และ จอห็+นิ สัจ:ว่ต ม�ลล+ ผิ�-

เป4นิล�กศ�ษย+

ล�ทธ�ประโยช่นิ+นิ�ยมเร�ยกอ�กอย�างห็นิ$�งว่�า ทฤษฎี�อ�นิตนิ�ยม (Teleological

Theory)

Page 39: powerpoint จริยศาสตร์

ม�ลล+ ไดี-เขึ้�ยนิแนิว่คื�ดีขึ้องเขึ้าลงในิงานิเขึ้�ยนิอ�นิม�ช่��อว่�า ล�ทธ�ประโยช่นิ+นิ�ยม (Utilitarianism)

ในิป< คื.ศ.1861

ห็ร�อ ห็ล�กมห็สั.ขึ้ (The Greatest Happiness Principle)

แนิว่คื�ดีนิ�)สั�บูเนิ��องมาจาก การย$ดีคืว่ามสั.ขึ้เป4นิเป=าห็มายห็ล�กในิช่�ว่�ต การกระท#าท��จะถู�อว่�า ถู�ก ไดี-นิ�)นิ จะต-องเป4นิการกระท#าท��ก�อให็-เก�ดีคืว่าม สั.ขึ้ แก�มห็าช่นิ

คืว่าม ผิ�ดี ขึ้องการกระท#าอย��ท�� ก�อให็-เก�ดีคืว่าม ท.กขึ้+ แก�มห็าช่นิ

Page 40: powerpoint จริยศาสตร์

2. สั�มบ$ริณน�ยม (Absolutism)( เกณฑ์.ต�ดสั�นด� ช��วั ม�อย$�จริ�ง )

“คืว่ามดี� เป4นิสั��งท��ม�อย��โดียต�ว่ขึ้องม�นิเอง ไม�ขึ้$)นิอย��ก�บูสั��ง”

ใดีเห็ม�อนิเกล�อท��ม�คืว่ามเคื�มห็ร�อไฟิท��ม�คืว่ามร-อนิ- ใช่-มโนิธรรมเป4นิต�ว่ต�ดีสั�นิคืว่ามดี�ห็ร�อคืว่ามช่��ว่

มโนิธรรม คื�อ ป>ญญาซ$�งเป4นิคื.ณสัมบู�ต�พั�เศษท��ม�อย��ในิต�ว่มนิ.ษย+- เนิ-นิเจตนิาเป4นิห็ล�ก ไม�คื#านิ$งถู$งผิลล�พัธ+ท��จะเก�ดีตามมา

ต�ว่อย�างแนิว่คื�ดีขึ้องกล.�มนิ�) อ�มมานิ�เอล คื-านิต+ (Immanuel Kant)

ศาสันิาต�าง ๆ เช่�นิ พั.ทธ คืร�สัต+ อ�สัลาม

Page 41: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยศาสัตริ.ของค3านต.

คื.ณคื�าทางศ�ลธรรม ดี� ช่��ว่ ถู�ก ผิ�ดี จะต-องเป4นิเร��องท��แนิ�นิอนิตายต�ว่ ถู-าการกระท#าใดีถู�กก�ต-องถู�กท.กท��

ถู-าการกระท#าใดีผิ�ดีก�ต-องผิ�ดีท.กท��เช่�นิก�นิ

จะเปล��ยนิแปลงไปมาไม�ไดี-เดี�ดีขึ้าดี

Immanuel Kant : 1724 - 1804

Page 42: powerpoint จริยศาสตร์

- คื.ณคื�าทางศ�ลธรรมเป4นิสั��งท��ม�อย��จร�ง ม�คื.ณคื�าในิต�ว่ม�นิเอง

- คืว่ามสั.ขึ้ไม�ใช่�สั��งท��ดี�ท��สั.ดีขึ้องช่�ว่�ตมนิ.ษย+ ดี�งนิ�)นิ จะใช่-ม�นิมาต�ดีสั�นิคื.ณคื�าทางศ�ลธรรมไม�ไดี-

ผิลขึ้องการกระท#าไม�ใช่�มาตรฐานิท��จะบูอกว่�าการกระท#าใดีผิ�ดีห็ร�อถู�ก

ห็ากแต�ต-องดี�ท�� เจตนิา “ ”ขึ้องผิ�-กระท#า

ถู-าการกระท#าใดีเก�ดีจากเจตนิาดี�การกระท#านิ�)นิก�ดี�

Page 43: powerpoint จริยศาสตร์

- การกระท#าท��เร�ยกไดี-ว่�าเก�ดีจากเจตนิาดี�คื�อการกระท#าตาม เห็ต.ผิล และการกระท#าตามเห็ต.ผิลก�คื�อการท#าตาม ห็นิ-าท��ห็ร�อตามห็ล�กการห็ร�อกฎีศ�ลธรรมท��ม�อย�� โดียสัล�ดีคืว่ามร�-สั$กออกไปและไม�ห็ว่�งผิลใดี ๆ ท��จะเก�ดีขึ้$)นิ

- คืว่ามร�-สั$กนิ�)ห็มายเอาคืว่ามร�-สั$กท.กช่นิ�ดีท�)ง แง�บูว่กและลบู

Page 44: powerpoint จริยศาสตร์

กฎีศ�ลธรรม ม�ห็ล�กอย�� 2 ประการ คื�อ

1. “จงท#าตามห็ล�กท��ท�านิจงใจไดี-ท��จะให็-เป4นิกฎีสัากล”

2. “จงอย�าใช่-เพั��อนิมนิ.ษย+เป4นิเคืร��องม�อเพั��อการใดี ๆ ท�)งสั�)นิ”

Page 45: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก ในการิศ#กษาปริ�ชญาแนวัค�ดจริ�ยธริริมตะวั�นออกน��น จะ

กล�าวัถึ#งปริ�ชญาของจ�นซึ่#�งม�แนวัค�ดเน3นท��การิปฏ�บ�ต� ม� ล�กษณะเป/น Ethical Philosophy ท��เน3นด3านควัาม

ค�ด (Wisdom) การิม� มโนธริริม และการิปฏ�บ�ต� เพริาะ ฉะน��นปริ�ชญาจ�นจะเป/นปริ�ชญาของการิปฏ�บ�ต�จริ�ง ๆ

ในสั�งคม และในช�วั�ตปริะจ*าวั�น โดยไม�ได3กล�าวัถึ#งช�วั�ต หล�งควัามตาย ซึ่#�งแตกต�างจากปริ�ชญาของอ�นเด�ยท��ไม�

แยกขาดจากศาสันา

Page 46: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก ปริ�ชญาอ�นเด�ยท&กริะบบจะริวัมอย$�ก�บศาสันา เพริาะ

ฉะน��นนอกจากจะเน3นท��ปริ�ชญา เน3นท��มโนธริริมแล3วั ย�ง ม�เริ!�องศริ�ทธา (Faith) ก�บควัามเช!�อ (Believe) ด3วัย

ซึ่#�งท*าให3ม� ข3อผู้$กม�ด (Commitment) ก�บหล�กศ�ลธริริมหริ!อหล�กจริ�ยธริริม

จ#งออกมาเป/นการิปฏ�บ�ต�ได3 พ&ทธศาสันาเป/นปริ�ชญา อ�นเด�ย เพริาะฉะน��นจริ�ยธริริมในพ&ทธศาสันาจ#งม�

ล�กษณะของปริ�ชญาอ�นเด�ย ม�ศริ�ทธา ควัามเช!�อ และ การิปฏ�บ�ต� เข3ามาเก��ยวัข3อง

Page 47: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก แนวัค�ดพ!�นฐานทางด3านปริ�ชญาตะวั�นนออกวั�าด3วัยจริ�ยธริริมของน�กการิ

เม!องท��สั*าค�ญ ได3แก� ปริ�ชญาเตCา ปริ�ชญาขงจ!�อ ปริ�ชญาโม�จ!�อ แนวัค�ด ของเม3งจ!Dอ แนวัค�ดของซึ่&นจ!Dอ โดยม�สัาริะสั*าค�ญ ด�งน��

ปริ�ชญาเตCา ถึ!อเป/นกริะบวันควัามค�ดทางธริริมและทางปริ�ชญาท��ม�อ�ทธ�พลต�อ ควัามริ$ 3สั#กน#กค�ด ของชาวัจ�นมากท��สั&ด ซึ่#�งปริะกอบด3วัย ๒ แนวัทาง ค!อ ล�ทธ� ธริริมของขงจ!�อ และปริ�ชญาเตCาของเหลาจ!Dอ ซึ่#�งท��งสัองแนวัค�ดน��เป/นริากฐาน

สั*าค�ญท��หล�อหลอมอาริายธริริมจ�นให3ม�ล�กษณะ เด�นช�ดและเป/นต�วัของต�วัเอง อย�างแท3จริ�ง

เหลาจ!Dอเห"นวั�า กฎธริริมชาต�ท��ย��งใหญ�ท��สั&ด ซึ่#�งคริอบง*าสัริริพสั��งท��งหลายท��วั สัากลจ�กริวัาล ค!อ เตCา ซึ่#�งแปลวั�า ทางหริ!อสั�จธริริม และสั*าหริ�บสั��งท��ม�ช�วั�ตไม�วั�า

จะเป/นมน&ษย. สั�ตวั. พ!ช หริ!ออ!�น ๆ จะม�ค&ณสัมบ�ต�อย�างหน#�งท��ซึ่�อนเริ3นอย$�ในต�วั “ ” เริ�ยกวั�า เตCอ ซึ่#�งแปลวั�าพล�งอ*านาจ (Power); หริ!อค&ณธริริม (Virtue)

หล�กจริ�ยธริริมของเหลาจ!Dอ จ*าแนกได3 ๔ ปริะการิ ค!อ การิริ$ 3จ�กตนเอง การิชนะ ตนเอง ควัามสั�นโดษ และอ&ดมคต�แห�งเตCา

Page 48: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก ขงจ!Dอเห"นวั�า ปริ�ชญาการิเม!องม�ริากฐานมาจาก

ค&ณธริริม ควัามกต�ญญู$ ควัามเมตตา ค&ณงามควัามด� ควัามถึ$กต3อง ควัามตริงไปตริงมา การิสัน�บสัน&นและ

ควัามไวั3วัางใจจากปริะชาชน โดยสั��งสัอนให3คนปล$กฝั<ง ตนเองก�อน ด$แลจ�ดการิเริ!�องในคริอบคริ�วัให3เริ�ยบริ3อย

จ#งจะปกคริองปริะเทศให3ม�สั�นต�สั&ขได3 ด�งน��น ค*าสัอนของขงจ!Dอจ#งถึ!อวั�าค&ณธริริมก�บการิเม!องเป/นเริ!�อง

เด�ยวัก�น

Page 49: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก ปริ�ชญาโม�จ!�อ ถึ!อวั�าค&ณธริริมของผู้$3ปกคริองเป/นสั��งท��

สั*าค�ญท��สั&ด เน!�องจากอ*านาจริ�ฐเป/นสั��งจ*าเป/นท��จะต3องให3 ปริะชาชนปฏ�บ�ต�ตามหล�ก ควัามริ�กสัากล (Universal

love) ด�งน��น หน3าท��ท��สั*าค�ญของผู้$3ปกคริองของริ�ฐ ค!อ การิด$แลควัามปริะพฤต�ของปริะชาชน คอยให3ริางวั�ลแก�ผู้$3

“ ” ปฏ�บ�ต�ตามหล�ก ควัามริ�กสัากล และคอยลงโทษผู้$3ท��ไม� ปฏ�บ�ต�ตาม

Page 50: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก แนวัค�ดของเม�งจ!Dอ แนวัค�ดทางด3านจริ�ยธริริมทางการิ

เม!องของเม�งจ!Dอ ได3แก� ๑) การิเริ��มต3นจากการิมองวั�า โดยธริริมชาต�มน&ษย.ด�มาแต�

ก*าเน�ด ม�ควัามริ$ 3สั#กท��ด� ๔ ปริะการิ ค!อ ควัามเห"นอกเห"นใจ ควัามละอายในสั��งท��ผู้�ดและควัามภาคภ$ม�ใจในสั��งท��ถึ$ก ควัาม

อ�อนน3อมถึ�อมตน และควัามริ$ 3สั#กผู้�ดชอบช��วัด� ควัามริ$ 3สั#กเห"นอกเห"นใจเป/นจ&ดเริ��มต3นของมน&ษยธริริม

ควัามริ$ 3สั#กละอายในสั��งท��ผู้�ดและภาคภ$ม�ใจในสั��งท��ถึ$กเป/นจ&ด เริ��มต3นของ ควัามชอบธริริม ควัามริ$ 3สั#กอ�อนน3อมถึ�อมตน

เป/นจ&ดเริ��มต3นของควัามปริะพฤต�อ�นเหมาะสัม ควัามริ$ 3สั#ก ผู้�ดชอบช��วัด�เป/นจ&ดเริ��มต3นของสัต�ป<ญญา

Page 51: powerpoint จริยศาสตร์

จร�ยธรรมตามแนิว่คื�ดีตะว่�นิออก ๒) มน&ษย.เป/นสั�ตวั.การิเม!อง และมน&ษย.จะสัามาริถึพ�ฒนาต�วัเองได3เต"มท�� เม!�อ

อาศ�ยอย$�หริ!อด*าริงอย$�ในริ�ฐหริ!อในสั�งคมเท�าน��น ขณะท��ริ �ฐเป/นสัถึาบ�นทางศ�ล ธริริม และผู้$3ปกคริองของริ�ฐเป/นผู้$3น*าท��ทริงค&ณธริริม

๓) สั��งท��เช!�อมควัามสั�มพ�นธ.ริะหวั�างมน&ษย.ก�บจ�กริวัาล ค!อ ควัามถึ$กต3องชอบ ธริริมและศ�ลธริริมอ�นย��งใหญ�

แนวัค�ดของซึ่&นจ!Dอ ถึ!อวั�า ธริริมชาต�ของมน&ษย.เลวัมาแต�ก*าเน�ด ควัามด� เก�ดจากการิฝัKกฝันอบริม ควัามด�หริ!อค&ณธริริมม�มาจากการิท��มน&ษย.อย$�

ริวัมก�นเป/นสั�งคม โดยริ�วัมม!อช�วัยเหล!อซึ่#�งก�นและก�น ท*าให3ม�สัภาพช�วั�ต ท��ด�ข#�น และเพ!�อท��จะเอาชนะสั�ตวั.อ!�น การิท��มน&ษย.สัามาริถึแยกควัาม

สั�มพ�นธ.ในสั�งคม เช�น ควัามสั�มพ�นธ.ริะหวั�างพ�อแม�ก�บล$ก สัาม�ก�บภริริยา พ��ก�บน3อง เพ!�อนก�บเพ!�อน ผู้$3ปกคริองก�บผู้$3ถึ$กปกคริอง และสัามาริถึ

ปฏ�บ�ต�ต�อก�นได3อย�างถึ$กต3องเหมาะสัมตามริะเบ�ยบกฎเกณฑ์.ทางสั�งคม ควัามด�จ#งเก�ดข#�น ในขณะท��สั�ตวั.ไม�สัามาริถึแยกแยะเริ!�องเหล�าน��ได3

Page 52: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและเกณฑ์.ถึ$กผู้�ดของคริ�สัต. พริะบ�ญญ�ต� 10 ปริะการิ (น�กายโริม�นคาทอล�ก) จงนม�สัการิ องค.พริะผู้$3เป/นเจ3า พริะเจ3าพริะองค.เด�ยวัของท�าน อย�าออกพริะนามพริะเจ3าโดยไม�สัมเหต& อย�าล!มฉลองวั�นพริะเจ3าเป/นวั�นศ�กด�=สั�ทธ�= จงน�บถึ!อบ�ดามาริดา อย�าฆ่�าคน อย�าผู้�ดปริะเวัณ� อย�าล�กขโมย อย�าพ$ดเท"จใสั�ริ3ายผู้$3อ!�น อย�าปลงใจผู้�ดปริะเวัณ� อย�าม�กได3ทริ�พย.สั�นของผู้$3อ!�น

Page 53: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ช่�ว่�ตคื�ออะไร

         พ&ทธศาสันามองสั��งท��งหลาย (ริวัมท��งช�วั�ตและสั��งอ!�นๆ) วั�าเป/นสั��งท��เก�ดจากการิม�สั�วันปริะกอบต�างๆ มาริวัมก�นเข3า

และม�ควัามสั�มพ�นธ.แบบอ�งอาศ�ยซึ่#�งก�นและก�น ควัามสั�มพ�นธ. เก��ยวัเน!�องและควัามอ�งอาศ�ยก�นน�� น�บวั�าเป/นค&ณสัมบ�ต�

สั*าค�ญ เพริาะเป/นสั��งท��ท*าให3ช�วั�ตด*าริงอย$�และด*าเน�นไปได3 หมายควัามวั�า ถึ3าจะให3ม�ช�วั�ตเก�ดข#�น ด*าริงอย$� และด*าเน�นต�อ

ไปได3 สั�วันปริะกอบต�างๆ เหล�าน��นจะต3องไม�ใช�สั�กแต�วั�ามา“ ” กองริวัม ก�นอย$� โดยไม�ม�ควัามเก��ยวัเน!�องแบบอ�งอาศ�ยก�น

เท�าน��น แต�ต3องม�ควัามเช!�อมโยงและถึ3อยท�ถึ3อยอาศ�ยก�นและ ก�นอย�างเหมาะสัมด3วัย

Page 54: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา  สั�ว่นิประกอบูสั#าคื�ญขึ้องช่�ว่�ต

         “ ” ในท�ศนะของพ&ทธศาสันา สั��งท��เริ�ยกวั�า ช�วั�ต ม�องค.ปริะกอบใหญ� ๒ สั�วัน ค!อ สั�วันท��เป/นริ$ปธริริม ก�บสั�วันท��เป/นนามธริริม อย�างท��เริาเข3าใจก�น

ท��วัไปวั�า เป/นเริ!�องของกายก�บเริ!�องของจ�ต องค.ปริะกอบใหญ�ท��งสัองสั�วันน��ริวัมอย$�ในสั��งท��เริ�ยกวั�า  ขึ้�นิธ+ ๕ (The Five Aggregates) ซึ่#�งปริะกอบด3วัย  ร�ป เว่ทนิา สั�ญญา สั�งขึ้าร และ ว่�ญญาณ 2

ควัามหมายของสั�วันท��ง ๕ ตามแนวัท��พริะธริริมป-ฎก ( ป<จจ&บ�นค!อ พริะพริหมค&ณาภริณ.) ให3ไวั3ในหน�งสั!อ พ&ทธธริริม (ฉบ�บด��งเด�ม, ๒๕๔๔)  ม�ด�งน��

ร�ป (Corporeality)  ค!อ สั�วันปริะกอบท��เป/นด3านกายภาพหริ!อด3านริ$ป ธริริมท��งหมด โดยสัริ&ปก"ค!อ ริ�างกาย (เน!�อหน�งม�งสัา) และพฤต�กริริม

ท��งหมดของริ�างกาย หริ!อจะกล�าวัอ�กน�ยหน#�งวั�า ค!อ สั�วันท��เป/นสัสัาริและ พล�งงานฝัNายวั�ตถึ& พริ3อมท��งค&ณสัมบ�ต�และพฤต�กริริมต�างๆ ของสัสัาริและ

 พล�งงานเหล�าน��น

Page 55: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา เว่ทนิา (Feeling)  ค!อ สั�วันท��เป/นควัามริ$ 3สั#ก ซึ่#�งเก�ดจาก

การิได3สั�มผู้�สัผู้�านทางปริะสัาทสั�มผู้�สัท��ง ๕ และทางใจ ควัาม ริ$ 3สั#กน��นอาจม�หลากหลาย เช�น ควัามริ$ 3สั#กริ3อน หนาวั อบอ&�น

เจ"บปวัด ผู้�อนคลาย ฯลฯ กล�าวัริวัมๆ ได3วั�า เป/นควัามริ$ 3สั#กสั&ข  ท&กข. หริ!อเฉยๆ ค!อ ไม�สั&ข ไม�ท&กข.

สั�ญญา (Perception)  ค!อ การิก*าหนดริ$ 3 การิจ*าได3 และการิแยกแยะควัามแตกต�างของสั��งท��ริ �บเข3ามาทางปริะสัาท

สั�มผู้�สัต�างๆ ได3 เป/นอาการิท��ใจริ�บริ$ 3และสัามาริถึบอกได3วั�าสั��ง น��นๆ เป/นอะไริ อ�นเป/นเหต&ให3จ*าสั��งน��นๆ ได3 เช�น จ*าริ$ปริ�าง สั� เสั�ยง กล��น ริสั สั�มผู้�สั และอาการิต�างๆ ได3

Page 56: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา สั�งขึ้าร (Mental Formation)  ค*าวั�า สั�งขาริ ใน

กริณ�น��ไม�ได3หมายถึ#งเริ!�องของริ�างกายท��เป/นเน!�อหน�ง ค!อ ไม�ใช�สั�วันท��เป/นริ$ปธริริมหริ!อกายภาพ อย�างท��เข3าใจ

ก�นท��วัไป แต�เป/นเริ!�องของจ�ตหริ!อเก��ยวัก�บจ�ตมากกวั�า “ ” ควัามหมายในท��น��จ#งหมายถึ#ง สัภาพท��ปริ&งแต�งจ�ต ให3

ม�ล�กษณะต�างๆ ซึ่#�งอาจจะเป/นฝัNายด� ฝัNายช��วั หริ!อเป/น กลางๆ ( ไม�ด� ไม�ช��วั) ก"ได3 ท��งน�� โดยม� เจตนา เป/นต�วัน*า

กล�าวัอย�างง�ายๆ สั�งขาริน��ค!อ ควัามน#กค�ด ซึ่#�งอาจจะ เป/นด3านด� ไม�ด� หริ!อเป/นกลางๆ ก"ได3

Page 57: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ว่�ญญาณ (Consciousness) ในท��น��ก"ไม�ใช�อย�างเด�ยวัก�บ

สั��งท��คนเช!�อก�นท��วัไปวั�า เป/นสั��งท��ม�อย$�ในต�วัคนเม!�อย�งม�ช�วั�ต และเม!�อตายแล3วัก"ล�องลอยไปในภพภ$ม�ต�างๆ แต�วั�ญญาณในท��

น�� หมายถึ#ง การิริ�บริ$ 3อาริมณ. (object) โดยผู้�านทางปริะสัาท สั�มผู้�สัท��ง ๕ และทางใจ ค!อ ริ$ 3โดยผู้�านทางการิเห"น การิได3ย�น

การิได3กล��น การิได3ล��มริสั การิริ�บสั�มผู้�สัทางกาย และการิริ$ 3อาริมณ.ทางใจ

จะสั�งเกตวั�า ในสั�วันปริะกอบท��ง ๕ ท��กล�าวัข3างต3นน��น สั�วันท��เป/น ริ$ปธริริมหริ!อกายภาพ ม�อย$�เฉพาะในข�นธ. ๕ ข3อท�� ๑ (ริ$ป) เพ�ยง

ข3อเด�ยวัเท�าน��น ท��เหล!ออ�ก ๔ ข3อ ค!อ เวัทนา สั�ญญา สั�งขาริ และวั�ญญาณ น��น เป/นสั�วันท��เริาอาจน�ยามวั�าเป/นนามธริริม

Page 58: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ช่�ว่�ตมน&ษย.เก�ดจากองคื+ประกอบู ต�างๆริวัมก�น ซึ่#�งอาศ�ยก�นเป/นริะบบ

และเป/นกริะบวันการิ การิจะเข3าใจช่�ว่�ต ได3ด� ต3องแยกองคื+ประกอบู ออกเป/น 2 สั�วัน ท��งท��เป/นวั�ตถึ&ริ�างกายและจ�ตวั�ญญาณ หริ!อท��งริ$ป

ธริริมและนามธริริม โดยริวัมลงในข�นธ. 5 หริ!อ เบญจข�นธ. ค!อ 1.   ร�ป  ได3แก� สั�วันปริะกอบขึ้อง ฝัNายริ$ปธริริม ท��งหมดอ�นเป/นริ�างกาย

และพฤต�กริริมท��งปวัง เป/นสัสัาริและพล�งงาน พริ3อมท��งค&ณสัมบ�ต�และพฤต�กริริมขึ้องสัสัาริหริ!อพล�งงานเหล�าน��น

2.   เว่ทนิา  ได3แก� ควัามริ$ 3สั#กสั&ข ท&กข. หริ!อเฉยๆ ซึ่#�งเก�ดจากผู้�สัสัะทาง ตา ห$ จม$ก ล��น กาย และใจ

3.   สั�ญญา  ได3แก� ควัามก*าหนดได3 หมายริ$ 3 ค!อก*าหนดริ$ 3อาการิ เคริ!�องหมาย ล�กษณะต�างๆ อ�นเป/นเหต&ให3จ*าอาริมณ. 6 ค!อ ริ$ป เสั�ยง กล��น

ริสั โผู้ฏฐ�พพะ และธริริมาริมณ.ได3

Page 59: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา 4.   สั�งขึ้าร   ได3แก� องคื+ประกอบูหริ!อค&ณสัมบ�ต�ต�างๆ

ขึ้อง จ�ตท��ปริ&งแต�งให3ค�ดด�หริ!อช��วั หริ!อเป/นกลางๆ โดย ม�เจตนาเป/นต�วัน*า หริ!อปริ&งแปริการิตริ�ตริ#กน#กค�ดในใจ

และการิแสัดงออกทางกาย วัาจา ให3เป/นไปต�างๆ เป/นท��มาขึ้อง กริริม เช�น ศริ�ทธา สัต� โอตต�ปปะ เมตตา

กริ&ณา ม&ท�ตา อ&เบกขา ป<ญญา โลภะ โทสัะ โมหะ ท�ฏฐ� อ�สัสัา ม�จฉริ�ยะ เป/นต3น

5.       ว่�ญญาณ  ได3แก� ควัามริ$ 3แจ3งอาริมณ. ทางตา ห$ จม$ก ล��น กาย และใจ ค!อ การิเห"น การิได3ย�น การิได3

กล��น การิริ$ 3ริสั การิริ$ 3สั�มผู้�สัทางกายและการิริ$ 3อาริมณ.ทางใจ

Page 60: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา กฎีไตรล�กษณ+ ไตริล�กษณ. แปลวั�า ล�กษณะ ๓ เริ�ยกอ�กอย�างหน#�งวั�า สัาม�ญญ

ล�กษณะ หมายถึ#งล�กษณะท��วัไปของสั�งขตธริริม ค!อล�กษณะท��ไม� เท��ยง (อน�จจ�ง) ทนอย$�ในสัภาพเด�มไม�ได3 (ท&กข�ง) และ

ปริาศจากแก�นสัาริ (อน�ตตา) พริะพ&ทธเจ3าทริงแสัดงเริ!�อง ไตริล�กษณ.โดยเริ��มจาก อน�ตตา โดยใช3ข�นธ. ๕ เป/นสั!�อ ด�งใน

อน�ตตล�กขณสั$ตริ ( ริ$ปเป/นอน�ตตา ถึ3าริ$ปเป/นอ�ตตา ก"ไม�พ#งเป/น……ไปเพ!�ออาพาธ .. ไล�ไปจนคริบท&กข�นธ.ในข�นธ. ๕)

กฏไตริล�กษณ.เป/นม&มมองท��เก��ยวัก�บสัริริพสั��งท��งหลายในโลกน�� และเหน!อโลก วั�าม�ล�กษณะท��ต3องเป/นไปเหม!อนก�นท&กปริะการิ

“ ”ตอบค*าถึามท��วั�า ช�วั�ตม�ล�กษณะอย�างไริ

Page 61: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ไตรล�กษณ+ม�องคื+ประกอบู ๓ อย�างคื�อ

      อน�จจ�ง ตริงข3ามก�บค*าวั�า น�จจ�ง น�จจ�ง แปลวั�า เท��ยงแท3     แน�นอน ไม�เปล��ยนแปลง ไม�แปริผู้�น อน�จจ�ง แปลวั�า สั��งไม�

เท��ยง ไม�แน�นอน เปล��ยนแปลง แปริผู้�น สั��งท��ปริะกอบก�น เป/นสั�งขาริต3องม�การิเปล��ยนแปลง ไม�ม�สั��งใดไม�แตกสัลาย

คงอย$�เป/นอมต บางคริ��งก"ใช3ค*าวั�า อน�จจตา แปลวั�า ควัาม ไม�เท��ยง อน�จจ�งเป/นการิริะบ&ถึ#งเบญจข�นธ. สั�วันอน�จจตา

  เป/นการิริะบ&ถึ#งสัภาวัะท��ปริากฏแก�เบญจข�นธ. ในพริะบาล� ข&ททกน�กาย ปฏ�สั�มภ�ทามริริค ท�านแสัดงไวั3วั�า ช!�อวั�าไม�เท��ยง

เพริาะม�สัภาวัะสั��นไป

Page 62: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา   ในค�มภ�ริ.อริริถึกถึา ได3แสัดงควัามเป/นเหต&เป/นผู้ลของควัาม

    เป/นอน�จจ�งไวั3 ๔ ปริะการิด3วัยก�นค!อ ๑.     เพริาะเป/นไปโดยการิเก�ด และการิสัลาย ค!อเก�ดด�บ ๆ ม�

   แล3วัก"ไม�ม� ( อ&ปPปาทวั ยปPปวัตPต�โต) ๒.         เพริาะเป/นของแปริปริวัน ค!อเปล��ยนแปลง แปริสัภาพไป

เริ!�อย ๆ (วั�ปริ�ณามโต) ๓.       เพริาะเป/นของช��วัคริาวั อย$�ได3ช� �วัขณะ ๆ (ตาวักาล�กโต) ๔.     เพริาะแย3งต�อควัามเท��ยง ค!อ สัภาวัะของม�นท��เป/นสั��งไม�

  เท��ยงน��น ข�ดก�นอย$�เองในต�วัก�บควัามเท��ยง หริ!อโดยสัภาวัะของ  ม�นเองก"ปฏ�เสัธควัามเท��ยงอย$�ในต�วั เม!�อมองด$ริ$ 3เห"นตริงตาม

สัภาวัะของม�นแล3วั ก"จะหาไม�พบควัามเท��ยง (น�จPจปฏ�กPเขปโต)

Page 63: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ท&กข�งค!อสัภาพท��บ�บค��น ทนอย$�ในสัภาพเด�มไม�ได3 ท&กสั��ง

เม!�อเก�ดมาแล3วั ต3องเป/นท&กข. แตกสัลาย คงอย$�สัภาพ   เด�มไม�ได3 โดยล�กษณะของควัามเป/นท&กข. ได3ม�จ*าแนก

  ไวั3 ๔ ปริะการิ และพริะเทพเวัท� (   ปริะย&ทธ. ปย&ตPโต) ได3   ปริะมวัลเพ��มเต�มมาจากค�มภ�ริ.ปฏ�สั�มภ�ทามริริคอ�ก ๒

ริวัมเป/น ๖ ปริะการิด3วัยก�นค!อ ๑.       เพริาะบ�บค��นอย$�ตลอดเวัลา ค!อถึ$กบ�บอย$�ตลอดเวัลา

(อภ�ณPหสัมPปต�ปRฬนโต) ๒.     เพริาะเป/นสัภาพท��ทนได3ยาก ค!อคงทนอย$�ไม�ไหวั ต3อง

เปล��ยนสัภาพไป (ท&กPขมโต)

Page 64: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ๓.     เพริาะเป/นท��ต��งแห�งควัามท&กข. ค!อเป/นท��ริองริ�บควัาม

ท&กข. (ท&กPขวัตPถึ&โต) ๔.     เพริาะแย3งต�อควัามสั&ข ค!อโดยสัภาวัะของม�นเองก"

ปฏ�เสัธควัามสั&ข หริ!อก�ดก��นควัามสั&ขอย$�ในต�วั (สั&ขปฏ�กPเขปโต) ๕.       โดยควัามหมายวั�าเป/นของปริ&งแต�ง ค!อถึ$กป<จจ�ยต�างๆ

    ริ&มก�น หริ!อมาช&มน&มก�นปริ&งแต�งเอา ม�สัภาพท��ข#�นต�อป<จจ�ย ไม�เป/นของคงต�วั (สังPขตฏฺU)

๖.       โดยควัามหมายวั�าแผู้ดเผู้า ค!อในต�วัม�นเองม�สัภาพท�� แผู้ดเผู้าให3กริ�อนโทริม ย�อยสัลายไป (สันPตาปฏฺU)

    สั��งใดก"ตามท��ม�ล�กษณะท��ง ๖ ปริะการิด�งกล�าวัมา สั��งน��นย�อม  บ�งบอกวั�า ม�ควัามเป/นท&กข.เป/นต�วัปริากฏช�ด

Page 65: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา   อน�ตตา แปลตามศ�พท.วั�า ไม�ม�ตน ไม�ใช�ตน (น+อ�ตตา)

เพริาะสั��งท��งปวังเป/นเพ�ยงสั�กวั�าธริริม หริ!อสั��งหน#�งๆ เท�าน��น ค!อไม�ใช�สั��งน��น และไม�ใช�สั��งน�� ในค�มภ�ริ.ปฏ�สั�มภ�ทา

  มริริคท�านกล�าวัไวั3วั�า ช!�อวั�าเป/นอน�ตตา เพริาะม�สัภาวัะ ไม�ม�แก�นสัาริ สัริริพสั��งท&กอย�าง ไม�ม�อะไริเป/นสัาริะแก�น

แท3 ไม�ม�ใคริเป/นเจ3าของ บ�งค�บไม�ได3 ไม�ม�ต�วัตน ไม�ม� อะไรินอกจากกฎธริริมดา ท��ท*างานไปตามเหต&ป<จจ�ย

Page 66: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา   ข3อก*าหนด ๔ ปริะการิของอน�ตตา

     ไม�ม�ต�วัตนท��แท3จริ�งของสั��งน��นย!นต�วัเป/นแก�นเป/นแกนอย$�

๒.     สัภาพท��ปริากฏน��น เก�ดจากองค.ปริะกอบต�าง ๆมากมายปริะช&มก�นปริ&งแต�งข#�น

๓.     องค.ปริะกอบเหล�าน��นเก�ดข#�นแล3วั เสั!�อมสัลายอย$�   ตลอดเวัลา และสั�มพ�นธ.เป/นป<จจ�ยแก�ก�น ปริะมวัลข#�นเป/นก

ริะบวันธริริม ๔.     ถึ3าก*าหนดแยกออกเป/นกริะบวันธริริมย�อย ๆ

มากมาย และก"ม�ควัามสั�มพ�นธ.เป/นป<จจ�ยซึ่#�งก�นและก�น

Page 67: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา พริะเทพเวัท� ( ปริะย&ทธ. ปย&ตPโต)      ปริะมวัลเพ��มเต�มอ�ก ๒ ปริะกา

ริ ( ข3อ ๕-๖)    ริวัมท��งสั��น ๖ ปริะการิ     เพริาะเป/นสัภาพวั�างเปล�า ค!อปริาศจากต�วัตนท��เป/นแก�น (สั&ญูPโต) ๒.       เพริาะเป/นสัภาพไริ3เจ3าของ ค!อไม�เป/นต�วัตนของใคริ ๆ (อสัPสัาม�โก) ๓.     เพริาะไม�เป/นไปในอ*านาจ ค!อไม�อย$�ในอ*านาจของใคริ ๆ (อวัสัวัตPตน

โต) ๔.       เพริาะแย3งต�ออ�ตตา เพริาะเป/นกริะบวันธริริมท��องค.ปริะกอบท��ง

  หลายสั�มพ�นธ.ก�น และด*าเน�นไปโดยควัามเป/นเหต&เป/นป<จจ�ย ไม�ม�ต�วัตน ต�างหากซึ่3อนอย$�ท��จะมาแทริกแซึ่งบงการิ หริ!อแม3แต�ข�ดขวัางควัามเป/น

เหต&เป/นป<จจ�ยได3 (อตPตปฏ�ปกPเขปโต) ๕.     เพริาะเป/นกองแห�งสั�งขาริท��งหลายล3วัน ๆ (สั&ทPธสังPขาริป&ญูPชโต) ๖.     เพริาะควัามเป/นไปตามเหต&ป<จจ�ย (ยถึาปจPจยปวัตPต�โต)

Page 68: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา ท.กขึ้+และการดี�บูท.กขึ้+ในิพั.ทธศาสันิา

ม�ควัามจริ�งอย$� 4 ปริะการิค!อ การิม�อย$�ของท&กข. เหต&แห�ง ท&กข. ควัามด�บท&กข. และ หนทางไปสั$�ควัามด�บท&กข. ควัาม

จริ�งเหล�าน��เริ�ยกวั�า อริ�ยสั�จ 4 1. ท.กขึ้+

ค!อ การิม�อย$�ของท&กข. เก�ด แก� เจ"บ และตายล3วันเป/นท&กข. ควัาม เศริ3าโศก ควัามโกริธ ควัามอ�จฉาริ�ษยา ควัามวั�ตกก�งวัล ควัาม

กล�วัและควัามผู้�ดหวั�งล3วันเป/น ท&กข. การิพล�ดพริากจากของท��ริ�ก ก"เป/นท&กข. ควัามเกล�ยดก"เป/นท&กข. ควัามอยาก ควัามย#ดม��นถึ!อ

ม��น ควัามย#ดต�ดในข�นธ.ท��ง 5 ล3วันเป/นท&กข.

Page 69: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา 2. สัม.ท�ย

ค!อ เหต&แห�งท&กข. เพริาะอวั�ชา ผู้$3คนจ#งไม�สัามาริถึเห"นควัามจริ�งของช�วั�ต พวักเขาตกอย$�ในเปลวัเพล�งแห�งต�ณหา ควัามโกริธ ควัามอ�จฉาริ�ษยา

ควัามเศริ3าโศก ควัามวั�ตกก�งวัล ควัามกล�วั และควัามผู้�ดหวั�ง 3. นิ�โรธ 

ค!อ ควัามด�บท&กข. การิเข3าใจควัามจริ�งของช�วั�ตน*าไปสั$�การิด�บควัามเศริ3า โศกท��งมวัล อ�นย�งให3เก�ดควัามสังบและควัามเบ�กบาน

4. มรรคื   ค!อ หนทางน*าไปสั$�ควัามด�บท&กข. อ�นได3แก� 8อร�ยมรรคื  ซึ่#�งได3ริ�บการิ

หล�อ เล��ยงด3วัยการิด*าริงช�วั�ตอย�างม�สัต�ควัามม�สัต�น*าไปสั$�สัมาธ�และ ป<ญญาซึ่#�งจะปลดปล�อย ให3พ3นจากควัามท&กข.และควัามโศกเศริ3าท��งมวัล

อ�นจะน*าไปสั$�ควัามศานต�และ ควัามเบ�กบาน พริะพ&ทธองค.ได3ทริงเมตตาน*าทางพวักเริาไปตามหนทางแห�งควัามริ$ 3แจ3งน��

Page 70: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา มรรคื 8 ( อ�ฏิฐ�งคื�กมรรคื )ทางแห็�งอารยช่นิ

 ..(  มริริค = อริ�ยมริริค = ม�ชฌิ�มาปฏ�ปทา = มริริคแปด = ทาง ด*าเน�นช�วั�ตอ�นปริะเสัริ�ฐ = ทางสัายกลาง)

.......... แนวัทางด*าเน�นอ�นปริะเสัริ�ฐของช�วั�ตหริ!อกาย วัาจา ใจ เพ!�อควัามหล&ดพ3นจากท&กข...... เริ�ยกวั�า อริ�ยมริริค แปลวั�าทางอ�นปริะเสัริ�ฐ เป/นข3อปฏ�บ�ต�ท��ม�หล�ก

ไม�อ�อนแอ จนถึ#งก�บ..... ตกอย$�ใต3อ*านาจ ควัามอยากแห�งใจ แต�ก"ไม�แข"งต#งจนถึ#งก�บเป/นการิทริมานกายให3เห!อด..... แห3งจากควัามสั&ขทางกาย เพริาะฉะน��นจ#งได3เริ�ยกวั�าม�ชฌิ�มา

ปฏ�ปทา ค!อทางด*าเน�นสัาย..... กลาง ไม�หย�อนไม�ต#ง แต�พอเหมาะเช�นสัายดนตริ�ท��เท�ยบเสั�ยงได3ท��แล3วั

Page 71: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา สั�มมาท�ฏฐ�(ป<ญญา) (ห็�ว่ขึ้-อ)

..... ค!อควัามเข3าใจถึ$กต3อง ย�อมต3องการิใช3ในก�จการิท��วัไปท&กปริะเภทท��งทางโลกและ

..... ทางธริริม แต�สั*าหริ�บฝัNายธริริมช��นสั$งอ�นเก��ยวัก�บการิเห"นท&กข.หริ!ออาสัวัะซึ่#�งจ�ดเป/น

..... การิเห"นอริ�ยสั�จจ.น� �นย�อมต3องการิฝัKกฝันอย�างจริ�งจ�งเป/นพ�เศษ ควัามเข3าใจถึ$กต3อง..... ค!อต3องเข3าใจอย�างท��วัถึ#งวั�าท&กข.น� �นเป/นอย�างไริ อย�างหยาบๆ ท��ปริากฎช�ดๆ เป/นอย�างไริ....  อย�างละเอ�ยดท��แอบแฝังเป/นอย�างไริ เหต&ให3เก�ดท&กข.เป/นอย�างไริ ควัามด�บสัน�ท..... ของท&กข.ม�ภาวัะอย�างไริ ม�ล*าด�บอย�างไริ ทางให3ถึ#งควัามด�บท&กข.ค!ออะไริ เด�นให3ถึ#งได3..... อย�างไริ สั�มมาท�ฏฐ�ม�ท� �งท��เป/นโลก�ยะค!อของบ&คคลท��ต3องขวันขวัายปฏ�บ�ต�ก3าวัหน3าอย$�..... และสั�มมาท�ฎฐ�ท��เป/นโลกก&ตตริะ ค!อของพริะอริ�ยบ&คคลต3นๆ สั�วันของพริะอริห�นต.น��น..... เริ�ยกเป/นวั�ชชาไปและไม�เริ�ยกวั�าองค.แห�งมริริค เพริาะท�านถึ#งท��สั&ดแล3วั

Page 72: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา สั�มมาสั�งก�ปปะ(ป<ญญา) (ห็�ว่ขึ้-อ)

..... ค!อควัามใฝัNใจถึ$กต3อง ค!อค�ดหาทางออกไปจาก ท&กข.ตามกฎแห�งเหต&ผู้ล ท��เห"นขอบมาแล3วั

..... ข3อสั�มมาท�ฏฐ�น��นเอง เริ��มต��งแต�การิใฝัNใจท��น3อมไปใน การิออกบวัช การิไม�เพ�งริ3าย การิ

..... ไม�ท*าท&กข.ให3แก�ผู้$3อ!�นแม3เพริาะเผู้ลอ ริวัมท��งควัามใฝัNใจถึ$กต3องท&กๆอย�างท��เป/นไปเพ!�อ.....ควัามหล&ดพ3นจากสั��งท��มน&ษย.ไม�ปริะสังค.

Page 73: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา  สั�มมาวัาจา (ศ�ล) (ห็�ว่ขึ้-อ)

..... ค!อการิพ$ดจาถึ$กต3อง ไม�เป/นโทษต�อตนเอง และผู้$3 อ!�น .  สั�มมาก�มม�นตะ (ศ�ล) (ห็�ว่ขึ้-อ)

..... ค!อการิกริะท*าถึ$กต3อง ไม�เป/นโทษต�อตนเอง และผู้$3 อ!�น .  สั�มมาอาช�วัะ (ศ�ล) (ห็�ว่ขึ้-อ)

..... ค!อการิด*าริงช�พถึ$กต3อง ไม�เป/นโทษต�อตนเอง และผู้$3 อ!�น .  สั�มมาวัายามะ (สัมาธ�) (ห็�ว่ขึ้-อ)

..... ค!อควัามพากเพ�ยริถึ$กต3อง เป/นสั�วันของใจท��บากบ��น ในอ�นท��จะก3าวัหน3า ไม�ถึอยหล�งจากทาง

..... ด*าเน�นตามมริริค ถึ#งก�บม�การิอธ�ษฐานอย�างแริงกล3า

Page 74: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา  สั�มมาสัต� (สัมาธ�) (ห็�ว่ขึ้-อ) 

..... ค!อการิริะล#กปริะจ*าใจถึ$กต3อง ริะล#กแต�ในสั��งท��เก!�อหน&นแก�ป<ญญาท��จะแทงตลอด..... อวั�ชชาท��คริอบง*าตนอย$� โดยเฉพาะได3แก�กายน�� และ

ธริริมอ�นเน!�องเก��ยวัก�บกายน�� เม!�อ..... พบควัามจริ�งของกายน�� อวั�ชชาหริ!อห�วัหน3าแห�งม$ลท&กข.ก"สั��นไป

Page 75: powerpoint จริยศาสตร์

ช่�ว่�ตท��ดี�ในิท�ศนิะขึ้องพั.ทธศาสันิา  สั�มมาสัมาธ� (สัมาธ�) (ห็�ว่ขึ้-อ) 

..... ค!อการิต��งใจม��นถึ$กต3อง ได3แก�สัมาธ� เป/นของจ*าเป/น ในก�จการิท&กอย�าง สั*าหริ�บในท��น��เป/น

..... อาการิของใจท��ริวัมก*าล�งเป/นจ&ดเด�ยวั กล3าแข"ง พอท�จะให3เก�ดป<ญญา

..... ท*าการิแทงตลอดอวั�ชชาได3 และย�งเป/นการิพ�กผู้�อน  ของใจ ซึ่#�งเป/นเหม!อนการิล�บให3 อ

.....  แหลมคมอย$�เสัมอด3วัย ฯลฯ

Page 76: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. พั�)นิฐานิจร�ยธรรมแบูบูพั.ทธ คื�อ ธรรมสั#าห็ร�บูคืว่บูคื.ม

คืว่ามประพัฤต�เบู�)องต-นิ 3  ทาง คื�อ1. ทางกาย -  กายทวัาริ2. ทางวัาจา -  วัจ�ทวัาริ3. ทางใจ - มโนทวัาริ

ทางกาย คื�อ การท#าคืว่ามดี�ทางกาย 3  ประการ คื�อ1)  การิละเวั3นจากการิฆ่�าสั�ตวั.2)  การิละเวั3นจากการิล�กทริ�พย.3)  การิละเวั3นจากการิปริะพฤต�ผู้�ดในกาม

Page 77: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ทางว่าจา คื�อ การประพัฤต�ดี�ทางว่าจา 4 ประการ

 คื�อ

1)  การิละเวั3นจากการิพ$ดเท"จ2)  การิละเวั3นจากพ$ดสั�อเสั�ยด3)  การิละเวั3นจากการิพ$ดค*าหยาบ4)  การิละเวั3นจากการิพ$ดเพ3อเจ3อเหลวัไหล

Page 78: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ทางใจ คื�อ การประพัฤต�ดี�ทางใจ 3  ประการ คื�อ

1)  การิละเวั3นจากการิเพ�งโทษหริ!อม&�งริ3ายผู้$3อ!�น2)  การิละเวั3นจากการิพยาบาทผู้$3อ!�น3) การิละเวั3นจากการิปริะพฤต�ผู้�ดธริริม(ปริะพฤต�ถึ$กต3องตามหล�กธริริม)

Page 79: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. จ.ดีม.�งห็มายขึ้องพั.ทธจร�ยศาสัตร+

ในการิศ#กษาทางพ&ทธศาสันาได3ก*าหนดจ&ดม&�งหมายทาง พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ออกเป/น 3 ริะด�บ ค!อ

จ&ดหมายริะด�บพ!�นฐาน เป/นริะด�บท��พริะพ&ทธเจ3าต3องการิให3 พ&ทธศาสัน�กชน ม�ศ�ลเป/น พ!�นฐานในการิด*าเน�นช�วั�ตเพ!�อท*าให3 ช�วั�ตเป/นปกต�สั&ข ไม�เบ�ยดเบ�ยน ไม�เอาริ�ดเอาเปริ�ยบก�น ม�ควัาม

เอ!�อเฟิW� อเผู้!�อแผู้�เก!�อก$ลก�นและก�น ค!อ ม� กาย วัาจา ใจ ท��สัภาพ และอย$�ริ �วัมก�นอย�างม�ควัามสั&ข ซึ่#�งจะเป/นพ!�นฐานท��ด�ต�อไปย�ง

 จ&ดหมายริะด�บกลาง

Page 80: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.  

จ&ดหมายริะด�บกลาง เป/นจ&ดหมายท��พริะพ&ทธองค.ต3องการิให3พ&ทธศาสัน�กชน ม�จ�ตใจท�� เป/นสัมาธ� ค!อ สังบและเย!อกเย"นแน�วัแน�เด"ดเด��ยวัและเข3มแข"งใน

การิด*าเน�นช�วั�ตซึ่#�งจะเป/นพ!�นฐานพ�ฒนาควัามด�ให3สั$งย��งข#�นไปถึ#งจ&ดหมาย ริะด�บสั$ง

  จ&ดหมายริะด�บสั$ง เป/นจ&ดหมายท��พริะพ&ทธเจ3าทริงต3องการิให3พ&ทธศาสัน�กชน

ม�ป<ญญา ควัามริ$ 3ค$�ค&ณธริริม ใช3ป<ญญาควัามริ$ 3เป/นเคริ!�องม!อหล�กในการิ ด*าเน�นช�วั�ตและใช3ป<ญญาควัามริ$ 3เพ!�อน*าช�วั�ตไปสั$�จ&ดม&�งหมายท��สั$งสั&ด ค!อ พริะ

น�พพาน

จ&ดม&�งหมายของพ&ทธริ�ยศาสัตริ.ท� �ง 3 ริะด�บด�งกล�าวัสัามาริถึปริะย&กต.ห�วัข3อของหล�กธริริมในหลายปริะเด"นเข3าสั$�กริะบวันการิจ�ดหล�กสั$ตริทางการิศ#กษาและการิจ�ดการิเริ�ยนการิสัอนในสัถึานศ#กษาต�างๆท&กริะด�บค!อ

Page 81: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ห็ล�กจร�ยธรรม สั#าห็ร�บูปล�กฝั>งต�ว่เอง ไดี-แก�

 การิพ#�งตนเองขย�นหม��นเพ�ยริและม�ควัามริ�บผู้�ดชอบ การิปริะหย�ดและริ$ 3จ�กอดออม

 ควัามซึ่!�อสั�ตย.สั&จริ�ต การิม�ริะเบ�ยบวั�น�ยและเคาริพกฎหมาย

 การิปฏ�บ�ต�ตามค&ณธริริมของศาสันา ควัามริ�กชาต�ศาสัน. กษ�ตริ�ย.

Page 82: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. จร�ยธรรมท��คืว่รปล�กฝั>งสั#าห็ร�บูเยาว่ช่นินิ�กเร�ยนิและนิ�กศ$กษา 10  ประการ

1.  ควัามม�ริะเบ�ยบวั�น�ย2.  ควัามซึ่!�อสั�ตย.สั&จริ�ตและย&ต�ธริริม3.  ควัามขย�น ปริะหย�ดและย#ดม��นในสั�มมาช�พ4.  การิสั*าน#กในหน3าท��และควัามริ�บผู้�ดชอบต�อสั�งคมและปริะเทศชาต�5.  ควัามค�ดริ�เริ��มวั�จาริณ.และต�ดสั�นใจอย�างม�เหต&ผู้ล6. ควัามกริะต!อริ!อริ3นในการิปกคริองริะบอบปริะชาธ�ปไตยริ�กและเท�ดท$น ชาต�

 ศาสันา พริะมหากษ�ตริ�ย.7.  การิม�พลานาม�ยสัมบ$ริณ.ท��งริ�างกายและจ�ตใจ8.  การิริ$ 3จ�กพ#�งตนเองและม�อ&ดมคต�9.  ควัามภาคภ$ม�ใจและริ$ 3จ�กบ*าริ&งศ�ลปวั�ฒนธริริมและทริ�พยากริของชาต�10. ควัามเสั�ยสัละ เมตตาอาริ�กต�ญญู$กตเวัท�กล3าหาญและสัาม�คค�

 

Page 83: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.  อนิ.ป.พัพั�กถูา ม� ๕ ประการ คื�อ

๑. ทานิกถูา (เริ!�องทาน, กล�าวัถึ#งการิให3 การิเสั�ยสัละเผู้!�อแผู้�แบ�งป<นช�วัยเหล!อก�น) 

๒.  สั�ลกถูา (เริ!�องศ�ล, กล�าวัถึ#งควัามปริะพฤต�ท��ถึ$กต3องด�งาม) 

๓.  สั�คืคืกถูา (เริ!�องสัวัริริค., กล�าวัถึ#งควัามสั&ขควัามเจริ�ญ และผู้ลท��น�าปริาริถึนาอ�น เป/นสั�วันด�ของกามท��จะพ#งเข3าถึ#ง เม!�อได3ปริะพฤต�ด�งามตามหล�กธริริมสัองข3อต3น) 

๔. กามาท�นิว่กถูา (เริ!�องโทษแห�งกาม, กล�าวัถึ#งสั�วันเสั�ยข3อบกพริ�องของกาม พริ3อมท��งผู้ลริ3ายท��สั!บเน!�องมาแต�กาม อ�นไม�ควัริหลงใหลหมกม&�นม�วัเมา จนถึ#งริ$ 3จ�ก

ท��จะหน�ายถึอนตนออกได3) 

๕.  เนิกขึ้�มมานิ�สั�งสักถูา ( เริ!�องอาน�สังสั.แห�งการิออกจากกาม ริวัมท��งอาน�สังสั.การิบวัช, กล�าวัถึ#งผู้ลด�ของการิไม�หมกม&�นเพล�ดเพล�นต�ดอย$�ในกาม และให3ม�ฉ�นทะท��จะแสัวังควัามด�งามและควัามสั&ขอ�นสังบท��ปริะณ�ตย��งข#�นไปกวั�าน��น) 

Page 84: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.

ศ�ล 4 ประเภท เบูญจศ�ล   หริ!อ ป>ญจสั�ล  แปลวั�า ศ�ล 5 เป/นศ�ลหริ!อข3อห3ามในล*าด�บเบ!�องต3น

ตามพริะโอวัาทของพริะพ&ทธโคดมพริะศาสัดาแห�งพ&ทธศาสันา พริะองค.ป<จจ&บ�นแต�ท��งน��เบญจศ�ลเป/นหล�กการิท��ม�มาและเป/นท��สั� �งสัอนท��วัไปก�อนพริะพ&ทธโคดมอ&บ�ต�แล3วั[1] จ�ดเป/นศ�ลข��นต*�าของพริะโสัดาบ�น

เบญจศ�ลเป/นหล�กธริริมปริะจ*าสั�งคมมน&ษย. ในพ�ธ�กริริมท��งปวังแห�งพ&ทธศาสันาภ�กษ&จ#งน�ยมกล�าวัป/นภาษาบาล�มอบศ�ลท��ตนม�ให3บ&คคล ริ�วัมริ�กษาด3วัย เริ�ยกวั�า"ให3ศ�ล" และพ&ทธศาสัน�กจ�กกล�าวัริ�บปากวั�าจะริ�กษาศ�ลหริ!อท��เริ�ยกวั�ากล�าวั "ริ�บศ�ล" ท��งน�� ไม�เพ�ยงแต�ภ�กษ&เท�าน��นท��ให3ศ�ล ฆ่ริาวัาสัผู้$3ริ�กษาศ�ลอย$�แล3วัก"สัามาริถึให3ศ�ลแก�บ&คคลอ!�นได3ด3วัย[2]

 เบญจศ�ลเป/นข3อไม�พ#งปฏ�บ�ต� ค$�ก�บ "เบูญจธรรม"  อ�นเป/นข3อพ#งปฏ�บ�ต� การิ ริ�กษาเบญจศ�ลให3บริ�บ$ริณ.ควัริกริะท*าพริ3อมก�บริ�กษาเบญจธริริมด3วัย แต�การิ

ริ�กษาเบญจศ�ลน��ม�ใช�ข3อบ�งค�บของพ&ทธศาสัน�ก เป/นค*าแนะน*าให3พ#งย#ดถึ!อด3วัยควัามสัม�คริใจเท�าน��น[3]

Page 85: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.

น�จศ�ล หมายถึ#ง การิปริะพฤต�ด�ปริะพฤต�ชอบสัม*�าเสัมอ (เป/นปริกต�) น�จสั�น หมายถึ#ง ใช3ของม�คมแต�งให3เริ�ยบริ3อยสัม*�าเสัมอ ( เท�า ๆ ก�น), ต�ดให3ขาด

สัม*�าเสัมอ ( เท�า ๆ ก�น)  ป>ญจเว่รว่�ร�ต�  เจตนางดเวั3นจากเวัริ ๕ การิริ�กษาศ�ล ๕ มน&ษยธริริม ค!อค&ณธริริมท��เป/นมน&ษย. ซึ่#�งม�มากท��เป/นเบ!�องต3น ได3แก� การิเอ"นด$

เมตตา ปริาริถึนาหวั�งด�ต�อก�นและก�น แล3วัก"ม�กต�ญญู$กตเวัท� อ�นเป/นพ!�นฐานของ มน&ษย.

ธริริมท��มน&ษย.พ#งม�ต�อก�น เช�น พริหมวั�หาริ 4  

กริ&ณา (ควัามปริาริถึนาอยากให3ผู้$3อ!�นพ3นท&กข.) ม&ท�ตา (ควัามย�นด�ท��ผู้$3อ!�นม�ควัามสั&ขในทางท��เป/นก&ศล)

อ&เบกขา ( การิวัางจ�ตเป/นกลาง การิม�เมตตา กริ&ณา ม&ท�ตา เป/นสั��งท��ด� แต�ถึ3าตนไม� สัามาริถึช�วัยเหล!อผู้$3น� �นได3 จ�ตตนจะเป/นท&กข. ด�งน��น ตนจ#งควัริวัางอ&เบกขาท*า

วัางใจให3เป/นกลาง และพ�จาริณาวั�า สั�ตวั.โลกย�อมเป/นไปตามกริริมท��ได3เคยกริะท*า ไวั3 จะด�หริ!อช��วัก"ตาม กริริมน��นย�อมสั�งผู้ลอย�างย&ต�ธริริมตามท��เขาผู้$3น� �นได3เคย

กริะท*าไวั3อย�างแน�นอน)

Page 86: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. มงคืล คื�อ อะไร

เหต&แห�งควัามสั&ข และควัามเจริ�ญก3าวัหน3าของช�วั�ต เป/นพริะสั$ตริท��พริะสั�มมา สั�มพ&ทธเจ3าทริงแสัดงไวั3 ให3เป/นข3อควัริปริะพฤต�ปฏ�บ�ต�

มงคืลห็ม��ท�� ๑ ฝัKกตนให3เป/นคนด� มงคลท�� ๑ ไม�คบคนพาล มงคลท�� ๒ คบบ�ณฑ์�ต มงคลท�� ๓ บ$ชาบ&คคลท��ควัริบ$ชา

มงคืลห็ม��ท�� ๒ สัริ3างควัามพริ3อมในการิฝัKกตนเอง มงคลท�� ๔ อย$�ในถึ��นท��เหมาะสัม มงคลท�� ๕ ม�บ&ญวัาสันามาก�อน มงคลท�� ๖ ต��งตนชอบ

มงคืลห็ม��ท�� ๓ ฝัKกตนให3เป/นคนม�ปริะโยชน. มงคลท�� ๗ เป/นพห$สั$ต มงคลท�� ๘ ม�ศ�ลปะ มงคลท�� ๙ ม�วั�น�ย มงคลท�� ๑๐ ม�วัาจาสั&ภาษ�ต

มงคืลห็ม��ท�� ๔ บ*าเพ"ญปริะโยชน.ต�อคริอบคริ�วั มงคลท�� ๑๑ บ*าริ&งบ�ดามาริดา มงคลท�� ๑๒ เล��ยงด$บ&ตริ มงคลท�� ๑๓ สังเคริาะห.ภริริยา - สัาม� มงคลท�� ๑๔ ท*างานไม�ค��งค3าง

มงคืลห็ม��ท�� ๕ บ*าเพ"ญปริะโยชน.ต�อสั�งคม มงคลท�� ๑๕ บ*าเพ"ญทาน มงคลท�� ๑๖ ปริะพฤต�ธริริม มงคลท�� ๑๗ สังเคริาะห.ญาต� มงคลท�� ๑๘ ท*างานไม�ม�โทษ

Page 87: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.

มงคืลห็ม��ท�� ๖ ปริ�บเตริ�ยมสัภาพใจให3พริ3อม มงคลท�� ๑๙ งดเวั3นบาป มงคลท�� ๒๐ สั*าริวัมจากการิด!�มน*�าเมา มงคลท�� ๒๑ ไม�ปริะมาทในธริริม

มงคืลห็ม��ท�� ๗ การิแสัวังหาธริริมะเบ!�องต3นใสั�ต�วั มงคลท�� ๒๒ ม�ควัามเคาริพ มงคลท�� ๒๓ ม�ควัามถึ�อมตน มงคลท�� ๒๔ ม�ควัามสั�นโดษ มงคลท�� ๒๕ ม�ควัาม กต�ญญู$ มงคลท�� ๒๖ ฟิ<งธริริมตามกาล

มงคืลห็ม��ท�� ๘ การิแสัวังหาธริริมะเบ!�องสั$งใสั�ต�วัให3เต"มท�� มงคลท�� ๒๗ ม�ควัาม อดทน มงคลท�� ๒๘ เป/นคนวั�าง�าย มงคลท�� ๒๙ เห"นสัมณะ มงคลท�� ๓๐

สันทนาธริริมตามกาล มงคืลห็ม��ท�� ๙ การิฝัKกภาคปฏ�บ�ต�เพ!�อก*าจ�ดก�เลสัให3สั��นไป มงคลท�� ๓๑ บ*าเพ"ญ

ตบะ มงคลท�� ๓๒ ปริะพฤต�พริหมจริริย. มงคลท�� ๓๓ เห"นอริ�ยสั�จจ. มงคลท�� ๓๔ ท*าน�พพานให3แจ3ง

มงคืลห็ม��ท�� ๑๐ ผู้ลจากการิปฏ�บ�ต�จนหมดก�เลสั มงคลท�� ๓๕ จ�ตไม�หวั��นไหวัใน โลกธริริม มงคลท�� ๓๖ จ�ตไม�โศก มงคลท�� ๓๗ จ�ตปริาศจากธ&ล� มงคลท�� ๓๘

จ�ตเกษม

Page 88: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.ก�บปริะเด"นจริ�ยธริริม

เริ!�อง การิทดลองอย$�ด3วัยก�นก�อนแต�งงาน ค*าสัอนวั�าด3วัยควัามริ�ก เพศสั�มพ�นธ. และการิแต�งงาน หริ!อการิม�

คริอบคริ�วั กล�าวัค!อ ในเริ!�องควัามริ�ก พริะพ&ทธศาสันาสัอนผู้�านหล�กธริริมต�างๆ แบ�งได3

เป/น ๔ ปริะเภท เริ�ยงตามริะด�บควัามหยาบ (ริะด�บต*�า) ไปสั$�ริะด�บท�� ละเอ�ยดล#กซึ่#�งย��งข#�น (ริะด�บสั$ง) ได3แก� (๑) สั�เนหะ ควัามใคริ� (๒)

เปมะ หริ!อเคหสั�ตเปมะ ควัามริ�กของผู้$3คริองเริ!อน (๓) เมตตา ควัาม ริ�กบริ�สั&ทธ�= (๔) ฉ�นทะ ควัามริ�กด� ใฝัNด� ด�งน��น การิทดลองอย$�ด3วัยก�น

       ก�อนแต�งงานจ�ดเป/นควัามริ�กริะด�บท�� ๒ ค!อ เปมะ ควัามริ�กท��ม�ค&ณธริริมและจริ�ยธริริมเข3ามาควับค&มควัามใคริ�ให3ด*าเน�นไปในทางท��

ถึ$กต3องด�งาม เป/นควัามริ�กท��เก��ยวัข3องก�บบ&คคลในคริอบคริ�วั

Page 89: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ห็ล�กพั.ทธจร�ยศาสัตร+  “ท��น*ามาพ�จาริณาปริะเด"นวั�าด3วัย การิ

” ทดลองอย$�ด3วัยก�นก�อนแต�งงาน น��น ม�สัาริะสั*าค�ญเก��ยวัข3องก�บ ปริะเด"นเริ!�องควัามริ�ก เพศสั�มพ�นธ. และการิแต�งงาน ซึ่#�งม�ควัาม

เก��ยวัข3องก�บริะบบจริ�ยธริริมในทางพริะพ&ทธศาสันาหลายๆ ด3าน ได3แก� จริ�ยธริริมสั�วันบ&คคล จริ�ยธริริมคริอบคริ�วัวั�าด3วัยเริ!�องสัาม�- ภริริยา และบ&ตริธ�ดา- บ�ดามาริดา และจริ�ยธริริมสั�งคมไทย ค!อ

จาริ�ตปริะเพณ�วั�ฒนธริริมของสั�งคมไทย ในการิพ�จาริณาท&กม�ต�ของริะบบจริ�ยธริริม โดยจะพ�จาริณาตาม

หล�กเบญจศ�ล- เบญจธริริม ซึ่#�งเป/นจริ�ยธริริมสั�วันบ&คคลและ จริ�ยธริริมคริอบคริ�วัวั�าด3วัยสัาม�ภริริยา และในข��นต�อไปจะพ�จาริณา

ตามหล�กจริ�ยธริริมอ!�นๆ ท��เก��ยวัข3อง เช�น จริ�ยธริริมของบ&ตริธ�ดา

Page 90: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. เม!�อพ�จาริณาตามหล�กเบญจศ�ล-เบญจธริริมในบริ�บทของ

สั�งคมไทยสัม�ยใหม�แล3วั ในกริณ�ท��ชายหญ�งโสัดค$�น� �นย�งไม�บริริล&น�ต�ภาวัะ หริ!อฝัNายใดฝัNาย

หน#�งบริริล&น�ต�ภาวัะแล3วัก"ตาม ถึ!อวั�าท��งสัองฝัNายผู้�ดหล�กเบญจศ�ล- เบญจธริริม หริ!อเป/นกาเมสั&ม�จฉาจาริ แต�ในกริณ�ท��ท� �งสัองฝัNาย

บริริล&น�ต�ภาวัะแล3วั ถึ!อวั�าท��งสัองฝัNายไม�ผู้�ดหล�กเบญจศ�ล-เบญจธริริม

พ�จาริณาในแง�จริ�ยธริริมอ!�นๆ ท��เก��ยวัข3อง ในด3านค&ณธริริมของบ&ตริธ�ดาท��พ#งม�ต�อบ�ดามาริดา ค!อ ม�ควัาม

กต�ญญู$กตเวัท�ต�อท�าน โดยจะต3องอย$�ในโอวัาทและไม�กริะท*าการิ ใดๆ ท��ท*าให3ท�านเสั�ยใจ การิม�เพศสั�มพ�นธ.ก�อนแต�งจ#งถึ!อวั�าเป/นการิ

ละเม�ดค&ณธริริมข3อน��

Page 91: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.

ในด3านจริ�ยธริริมของบ&ตริธ�ดา หริ!อพ�นธะหน3าท��ทางศ�ลธริริมของบ&ตริธ�ดาท��จะพ#งปฏ�บ�ต�ต�อบ�ดามาริดาด3วัยควัาม

กต�ญญู$กตเวัท�น��น ถึ!อวั�า บ&ตริธ�ดาละเม�ดจริ�ยธริริมน�� ๓ ปริะการิด3วัยก�น ค!อ (๑) ถึ!อวั�า ไม�ได3เล��ยงด$ท�านทางจ�ตใจ

เพริาะการิอย$�ก�อนแต�งเป/นการิท*าลายน*�าใจท�าน ท*าให3ท�าน เป/นท&กข. (๒) ถึ!อวั�าไม�ด*าริงวังศ.ตริะก$ล เพริาะการิกริะท*าด�ง

  กล�าวัท*าให3วังศ.ตริะก$ลเสั!�อมเสั�ยช!�อเสั�ยง (๓) ถึ!อวั�าปริะพฤต�ตนไม�เหมาะสัมท��เป/นทายาท

Page 92: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.   ในด3านจริ�ยธริริมสั�งคม ถึ!อวั�า การิอย$�ก�อนแต�งเป/นการิฝัWนจาริ�ต

หริ!อกฏเกณฑ์.ของสั�งคม ถึ#งแม3ในเริ!�องควัามริ�ก เพศสั�มพ�นธ.และการิแต�งงานพ&ทธจริ�ยศาสัตริ.ให3ควัามสั*าค�ญในเริ!�อง

ค&ณธริริม จริ�ยธริริม และควัามริ�บผู้�ดชอบต�อก�นมากกวั�ากฏ จาริ�ตปริะเพณ�ก"ตาม แต�ถึ#งกริะน��นก"ถึ!อวั�า กฏเกณฑ์.เหล�าน��ท*าให3

สั�งคมสังบสั&ข เป/นกฏเกณฑ์.ท��ด�งามของสั�งคม หากละเม�ดก"จะ ก�อให3เก�ดควัามไม�สังบในสั�งคม ท*าให3คริอบคริ�วัและสั�งคมเด!อด

ริ3อน เพริาะสั�งคมและคริอบคริ�วัย�งย#ดม��นในกฏเกณฑ์.เหล�าน��และท��สั*าค�ญบ�ดามาริดาและสั�งคมย�อมหวั�งให3บ&ตริธ�ดาของตนม�

คริอบคริ�วัท��ถึ$กต3องตามกฏเกณฑ์.มากกวั�าการิฝัWนกฏเกณฑ์.

Page 93: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ในแง�ของการิกริะท*า ค!อ เพศสั�มพ�นธ. ท��ไม�ถึ$กต3องด�งาม

ย�อมก�อให3เก�ดโทษต�างๆ ได3 เช�น การิต��งคริริภ. โริคต�ดต�อ ทางเพศสั�มพ�นธ.

ถึ#งแม3ตามหล�กเบญจศ�ล- เบญจธริริมจะไม�ผู้�ด แต�ในแง� จริ�ยธริริมอ!�นๆ เช�น ค&ณธริริมและจริ�ยธริริมของบ&ตริ

 “ ” ธ�ดา ตลอดจนจริ�ยธริริมสั�งคมถึ!อวั�า ไม�ควัริ ถึ#ง กริะน��น แม3ย�งต3องเล!อกอย$�ก�อนแต�ง พ&ทธจริ�ยศาสัตริ.ก"

ม�ทางออกเพ!�อแก3ป<ญหาน�� เป/นทางออกท��ยอมริ�บได3ตามหล�กพ&ทธจริ�ยศาสัตริ.

Page 94: powerpoint จริยศาสตร์

จริ�ยธริริมและค&ณธริริม พ&ทธจริ�ยศาสัตริ. ทางออกท��สัมควัริกริะท*ามากท��สั&ด ค!อ เม!�ออย$�ด3วัยก�นแล3วัควัริ

แต�งงานตามธริริมเน�ยมปริะเพณ�ต�อไป หากกริะท*าได3ด�งน�� ก" ถึ!อวั�า เป/นสั��งท��ยอมริ�บได3 และควัริให3อภ�ยในการิกริะท*าท��แล3วัมา

(ท��งย�งสัามาริถึแก3ป<ญหาภายในคริอบคริ�วัและริะหวั�างคริอบคริ�วัท��งสัองฝัNายได3) แต�หากเล!อกท��จะไม�ยอมท*าตามธริริมเน�ยมปริะ

เพณ�ใดๆ แม3แต�การิแต�งงาน หริ!อการิจดทะเบ�ยนสัมริสั แต�อย$� ด3วัยก�นเป/นสัาม�ภริริยาเฉยๆ ก"ถึ!อวั�า น�าจะเป/นสั��งท��พอจะยอมริ�บ

ได3 แต�ต3องถึามต�วัเองก�อนวั�า ท��งสัองคนพริ3อมท��จะยอมริ�บก�บ ผู้ลท��อาจจะเก�ดข#�นได3ในอนาคตหริ!อไม� ไม�วั�าจะเป/นปฏ�ก�ริ�ยาจาก

คนในสั�งคม ญาต�พ��น3อง บ�ดามาริดา ริวัมท��งด3านกฏหมาย และท��สั*าค�ญอาจจะม�ผู้ลไปถึ#งบ&ตริธ�ดาของตนอ�กด3วัย

Page 95: powerpoint จริยศาสตร์

การิบ$ริณาการิ