Position Paper Elektrische Mobiliteitproeftuin-ev.be/sites/proeftuin-ev.be/files/article... ·...

Position paper van bedrijven en organisaties in de sector elektromobiliteit

Basis voor gesprek op Vlaams beleidsniveau over de implementatie van elektromobiliteit in de Vlaamse regio

Position Paper Elektrische Mobiliteit

Elektrische mobiliteit heeft een belangrijk milieu- en economisch

potentieel, doch heeft extra impuls van de overheid nodig om als

sector economische betekenis te krijgen

Werkten mee aan het opstellen van de position paper

Luc Lebon 4iS / EVA Proeftuin

Philippe Decrock Federauto / EVA Proeftuin

Olivier De Cock NMBS-Holding / Blue-mobility / Olympus Proeftuin

Prof. Joeri Van Mierlo VUB / EVTecLab, iMOVE en EVA Proeftuin

Marcel Meeus Umicore/ iMOVE Proeftuin

Koen Van De Putte NMBS-Holding / Olympus Proeftuin

Deze nota kwam tot stand in het kader van de Vlaamse Proeftuin elektrische voertuigen

Position Paper Elektrische Mobiliteit - INDUSTRIËLE & ACADEMISCHE PARTNERS in INNOVATIEVE SECTOR ELEKTROMOBILITEIT

2

Volgende bedrijven en organisaties onderschrijven deze nota en vragen de Vlaamse Regering rekening te houden

met de aanbevelingen bij de formulering van het beleid.

- Umicore - Egbert S.J. Lox, Senior Vice President Government Affairs

- Punch Powertrain - Cor van Otterloo, CEO

- NMBS-Holding - Jannie Haek, CEO

- Siemens - André Bouffioux, CEO Siemens België-Luxemburg / Vice President SWE Infrastructure & Cities

- 4iS - Luc Lebon, CEO

- VUB - Joeri Van Mierlo, Professor

- Blue-mobility - Sven Huysmans, Directeur

- Federauto - Philippe Pirson, Afgevaardigd Bestuurder

- Infrax - Paul De fauw, CEO

- Belgacom - Etienne Verhelst, Business Services & Fleet Director

- Fleet&DriverCare - Bart Vanham, Aandeelhouder Fleet&DriverCare

- P&V Elektrotechniek - Ghislain Vanherle, Voorzitter RvB

- REstore - Pieter-Jan Mermans, Co-Founder

- Blue Corner - Peter Buyckx, CEO

- Cofely Services - Xavier Sinéchal, Managing Director

- Ecological Innovation - Peter Buyckx, CEO

- EDUCAM Service - Frederik Van Mulders, New Technologies Engineer

- Telenet - Jan De Grave, Vice President Corporate Office & Sustainability

- VAB - Wim Vos, CEO

- Elexys - Eric Olivier, Gedelegeerd Bestuurder

- E. Van Winge - Jean-Pierre Van Wingen, General Manager

- Powerdale - Hugues Dhaeyer, CEO

- Volvo Cars - René Aerts, Marketing & PR Manager

- Westlease - Jean-Charles Carrette, Gedelegeerd Bestuurder

- Triphase - Frederik Loeckx, CEO

- CityDepot - Marc Schepers, Bestuurder

- Lidl - Boudewijn Tiktak, Directeur Inkoop

- Dumco - Olivier Reimann, CEO

- Federmoto - Guido Brenders, voorzitter

- LeasePlan Belgium - Michel Van den Broeck, Managing Director

- Renta - Frank Van Gool, Algemeen Directeur

- Agoria Vlaanderen – Wilson De Pril, Directeur-Generaal

7 juni 2013 (versie 3.5)


3

BESTUURLIJKE SAMENVATTING

Op vraag van de kabinetten van de betrokken ministers in de Vlaamse regering wordt aan de actoren uit de nieuwe

sector van elektromobiliteit gevraagd om een visie te formuleren over gepaste beleidsmaatregelen om de

introductie van elektrisch rijden in onze regio te stimuleren.

De vragen die hiertoe in dit document beantwoord worden zijn:

Zijn we wel zeker dat elektrische wagens überhaupt een doorbraak zullen kennen?

Als we kijken naar de budgetten die internationaal, door verschillende regeringen, worden

gereserveerd voor onderzoek, ontwikkeling en marktstimulans en naar de investeringen die door de

automotive sector gebeuren kunnen we volmondig ja antwoorden op deze vraag. In 2013 komen meer

dan 10 nieuwe elektrische gezinswagens op de Europese markt. Begin 2013 formuleerde de Europese

Commissie ook een ontwerprichtlijn die per lidstaat doelstellingen vooropstelt om te komen tot een

uitgebreid netwerk van private en publieke laadpunten. Voor België impliceert dit de uitrol van zo’n

21.000 publieke laadpunten tegen 2020.

Bovendien blijven de inspanningen internationaal niet beperkt tot onderzoek op het vlak van

voertuigtechnologie. Er wordt ook volop ingezet op de ontwikkeling van mobiliteitsdiensten en een

slimme combinatie van elektrische wagens en openbaar vervoer. De kadering van elektrische

voertuigen in een bredere context van multimodale, genetwerkte mobiliteit is belangrijk om een

groeiende wereldbevolking de mogelijkheid te bieden zich op een comfortabele manier te blijven

verplaatsen. Internationaal werden er op grote schaal projecten en programma’s met betrekking tot

multimodaliteit, car- en bikesharing en mobiliteitsbudgetten opgestart. Ook binnen de Vlaamse

Proeftuin Elektrische Voertuigen wordt deze tendens onderschreven en staat de introductie van nieuwe

mobiliteitsdiensten met elektrisch vervoer centraal.

Elektrische voertuigen zullen ook bij goederentransport nuttig kunnen ingezet worden. Meer en meer

steden zijn geïnteresseerd in elektrische voertuigen, stil en zonder lokale uitstoot van schadelijke

emissies, om goederen binnen de stad aan te leveren.

Welke toegevoegde waarde heeft elektrische mobiliteit voor de maatschappij en meer bepaald voor

de Vlaamse samenleving en economie?

Klimaat-en milieuspecialisten zijn het erover eens dat elektrische mobiliteit tal van voordelen biedt en

kan helpen om de doelstellingen op het vlak van broeikasgassen- en fijnstofreductie te realiseren. Ook

in het kader van de uitbouw van smart grids en de omschakeling naar meer hernieuwbare energie

wordt elektrische voertuigen vaak een rol toebedeeld. De grootschalige inschakeling van deze

voertuigen kan immers helpen lokaal energie op te slaan en ze kunnen op deze manier bijdragen tot

een betere balancering van de vraag en het aanbod op de energiemarkt.

Bovendien heeft elektrische mobiliteit een belangrijk economisch potentieel voor een regio als

Vlaanderen op voorwaarde dat we als kleine regio mee tot de koplopers binnen Europa kunnen

gerekend worden. We denken dan niet enkel aan de automotive sector maar ook aan de andere

schakels in de volledige waardeketen van elektrische mobiliteit. Zo zijn Vlaamse bedrijven uitstekend

gepositioneerd in industriële deeldomeinen als fietsproductie, utilitaire voertuigen en busbouw,

productie van batterijmaterialen en batterijrecyclage, enz… Daarnaast betekent innovatie in

elektrische mobiliteit ook investeren in een innovatieve diensteneconomie. Genetwerkte elektrische

mobiliteit kan enkel functioneren dank zij innovatie in ICT-toepassingen en de ontwikkeling van nieuwe

energie- en mobiliteitsdiensten Verschillende start up bedrijven binnen en buiten de proeftuin hebben


4

hieromtrent Vlaamse know-how ontwikkeld en zijn ook internationaal actief in deze prille markt. Een

actieve ondersteuning van deze kenniseconomie door de Vlaamse Overheid is hierbij onontbeerlijk.

De markt voor elektrische voertuigen komt maar traag op gang, welke opportuniteiten gaan er

verloren voor Vlaanderen door nu niet volop erop in te zetten?

De sterke uitgangspositie van onze bedrijven en kennisinstellingen, die mede versterkt werd door de

implementatie van een Vlaamse Proeftuin elektrische voertuigen met internationale uitstraling, gaat

verloren indien niet verder geïnvesteerd wordt in de uitrol van elektrische voertuigen en indien

Vlaanderen als regio, internationaal niet gepositioneerd wordt als koploper op dit vlak. Dit betekent

dat er heldere en ambitieuze doelstellingen door de Vlaamse Regering naar voren worden geschoven

en dat ook in andere beleidsdomeinen dan innovatie, zoals bijvoorbeeld energiebeleid, stedenbeleid,

klimaatbeleid en mobiliteitsbeleid beleidsmaatregelen worden ontwikkeld en uitgevoerd die de uitrol

van elektrische mobiliteit in al haar facetten ondersteunen.

Op welke manier kan, ook in tijden van budgettaire schaarste, de adoptie van elektrische voertuigen

expliciet worden gestimuleerd? En welke rol zou de Vlaamse Overheid hierin kunnen spelen?

De overheid heeft tal van aangrijpingspunten om de adoptie van elektrische mobiliteit te versnellen.

Via sensibilisering en communicatie kan een positief signaal worden gegeven aan bedrijven en

investeerders maar ook aan burgers en werknemers die voertuigen dagdagelijks gebruiken. De

overheid kan daarnaast de markt van elektrische voertuigen op een actieve manier stimuleren door

een aantal hindernissen weg te werken met betrekking tot de financiering van elektrische mobiliteit.

We denken dan in de eerste plaats aan fiscale maatregelen (en dan vooral het herverdelend effect van

de fiscaliteit naar meer milieuvriendelijke voertuigen). Daarnaast zijn er ook andere behoeften zoals

bijvoorbeeld de uitvoering van een haalbaarheidsstudie om het dure batterijrisico te solidariseren en

alternatief te financieren.

Daarnaast kan de overheid ook normerend optreden bijvoorbeeld in het kader van nieuwbouw en

openbare werken (aanleg park and ride parkeersplaatsen en andere parkings). De overheid kan ook

een belangrijke rol spelen als “launching customer”. Het gaat hierbij niet enkel om de aanschaf van

elektrische personen-en bestelwagens door de Vlaamse overheidsdiensten en de lokale besturen maar

bijvoorbeeld ook om de toepassing van nieuwe mobiliteitsconcepten zoals autodelen en fietsdelen en

de introductie van mobiliteitsbudgetten bij overheidsdiensten. Via een intelligente aanpak kan

elektrische mobiliteit worden aangegrepen om de verplaatsingskosten en de vloot van een

overheidsdienst te optimaliseren zonder dat dit noodzakelijk een aanzienlijke meerkost teweegbrengt.

Tot slot zijn ook flankerende maatregelen noodzakelijk om de opkomende markt te ondersteunen zoals

parkeermaatregelen, prioritaire rijstroken en voordelen voor carsharers.

In dit document wordt uitvoeriger ingegaan op deze vier kernvragen en worden de antwoorden

onderbouwd met beschikbare cijfers. Doelstelling van dit document is een debat op gang te brengen en te

komen tot een snellere valorisatie van de reeds gemaakte inspanningen rond elektrische mobiliteit, zodat

Vlaanderen als regio maximaal de vruchten kan plukken op economisch vlak maar ook op het vlak van

leefmilieu en klimaat.

Duurzame mobiliteit zal in de toekomst gebaseerd zijn op tal van verschillende type voertuigen zoals

elektrische en (plug-in) hybride, waterstof/brandstofcel, CNG, … Het is dus duidelijk een “EN EN” verhaal

om voor elke toepassing een geschikte oplossing te vinden. Deze position paper focust op elektrische

mobiliteit omdat hij tot stand kwam vanuit partners uit de Vlaamse Proeftuin Elektrische Voertuigen.


5

ANTWOORD 1: DE ONOMKEERBARE DOORBRAAK VAN ELEKTRISCHE

VOERTUIGEN: THERE IS NO WAY BACK

Alle landen met een sterke industrie investeren volop in de verdere ontwikkeling van elektrische mobiliteit. De

budgetten die worden vrijgemaakt op overheidsniveau om de innovaties te ondersteunen spreken voor zich.

FIGUUR 1: OVERZICHT VAN DE BELEIDSMAATREGELEN OP HET VLAK VAN ELEKTRISCHE MOBILITEIT WERELDWIJD (AANGEPAST OP BASIS VAN

STRUKTURSTUDIE BW E MOBIL 2011, BADEN WÜRTTEMBERG AUF DEM WEG IN DIE ELEKTROMOBILITÄT, 2011)

Naast de overheden hebben ook de constructeurs zich ambitieuze doelstellingen gesteld om de elektrische

voertuigen door te ontwikkelen en om elektrische voertuigen op de markt te brengen.

Zowel Volkswagen, BMW, Nissan, Renault, Ford, TESLA en een aantal andere constructeurs plannen de lancering

van meer dan 10 nieuwe elektrische modellen op de markt in 2013.

There is no way back: de Europese Commissie heeft in januari 2013 een voorstel aan het Parlement en de Raad

voorgelegd om publieke en private laadinfrastructuur op grote schaal uit te rollen in de lidstaten. De

ontwerprichtlijn stelt een minimum aantal laadpunten voorop die door elk land moeten nagestreefd worden tegen

2020. Voor België gaat het voor 2020 over :

21.000 laadpunten op publieke ruimte

207.000 laadpunten in totaal

De ontwerprichtlijn wordt gekaderd binnen de doelstellingen van olie-onafhankelijkheid en de beperking van

broeikasgasemissies in functie van klimaatdoelstellingen.


6

Wat betekent dit voor België en Vlaanderen?

Ook voor België werden er reeds prognoses opgesteld van wat elektrische mobiliteit zoal kan betekenen. In 2011

werd in een studie in het kader van de ontwikkeling van een nationaal masterplan voor elektrische voertuigen in

België door VUB en FUNDP onderstaande ontwikkeling ingeschat:

In het BAU-scenario wordt uitgegaan van een ‘business as usual” scenario zonder bijkomende beleidsmaatregelen.

Op basis van deze studie kon men ervan uitgaan dat zonder bijkomende beleidsmaatregelen er zo’n 100.000

elektrische en plug in hybride voertuigen zullen zijn in België. Als men rekening houdt met de huidige spreiding van

de vloot over de gewesten betekent dit voor Vlaanderen ruwweg 60.000 voertuigen. In het medium en high

scenario wordt een mix van bijkomende stimulerende maatregelen verondersteld. In alle scenario’s werd echter

het fiscaal voordeel bij de aanschaf van een elektrische wagen door particulieren nog verondersteld. Dit voordeel

werd ondertussen op federaal niveau afgeschaft waardoor er in Vlaanderen geen stimuli meer zijn voor burgers die

een elektrisch voertuig willen aankopen. Voor elektrische bedrijfswagens werd de fiscale druk ondertussen ook

aanzienlijk verhoogd. De werknemers die zo’n voertuig gebruiken worden immers belast op basis van de

aankoopprijs (voordelen alle aard). De uitgangssituatie is dus veel ongunstiger dan bij de uitvoering van de studie.

De “BAU’-aantallen zullen dus ongetwijfeld lager uitvallen.

In het Vlaamse klimaatplan 2013-2020 dat in februari 2013 door de Vlaamse Regering werd goedgekeurd, stelt de

Vlaamse regering voor Vlaanderen een streefwaarde voorop: in 2020 moet 3% van het Vlaamse voertuigpark

bestaan uit puur elektrische en plug In hybride voertuigen. Zelfs als men ervan uitgaat dat het wagenpark tussen

2010 en 2020 niet verder aangroeit betekent dit een toename van zo’n 95.000 elektrische voertuigen.

Een benchmark van deze doelstelling met de kengetallen in de VUB studie toont aan dat zonder de snelle invoering

van een mix van bijkomende beleidsmaatregelen deze doelstelling zeker niet gehaald zal worden.

Belangrijk te vermelden dat het hierbij om een “én/én” verhaal gaat: het stimuleren van elektrische voertuigen,

sluit niet uit dat er daarnaast ook volop wordt ingezet op andere technologische innovaties zoals fuel cell

elektrische voertuigen (FCEV) waar Vlaanderen ten andere ook sterk in investeert (via Interreg en WaterstofNet).

ANTWOORD 2: TOEGEVOEGDE WAARDE VAN ELEKTRISCHE MOBILITEIT OP

MAATSCHAPPELIJK EN ECONOMISCH VLAK


7

De toegevoegde waarde van elektromobiliteit situeert zich op twee vlakken :

Realiseren van milieu-en klimaatdoelstellingen :

Het referentiekader voor de milieu-en klimaatdoelstellingen is de Europese 20-20-20-doelstelling .

Economische meerwaarde :

De economische meerwaarde van elektromobiliteit moet afgemeten worden aan de mate waarin

bedrijven een rol kunnen opnemen in de waardeketen van deze nieuwe sector, de mate waarin nieuwe

innovatieve activiteit kan ontwikkeld worden en de werkgelegenheid die hieraan gekoppeld is.

ELEKTRISCHE VOERTUIGEN KUNNEN EEN AANZIENLIJKE BIJDRAGE LEVEREN BIJ HET BEREIKEN VAN

DE MILIEU- EN KLIMAATDOELSTELLINGEN

De transportsector was in 2010 verantwoordelijk voor een uitstoot van 16,1Mton CO2-equivalenten of 32% van de

totale Vlaamse niet-ETS broeikasgasemissies in 2010. Het grootste aandeel van deze 16,1 Mton komt van

personenverkeer over de weg (45,5%), gevolgd door goederenverkeer over de weg (34,5%)1.

De uitdagingen voor Vlaanderen zijn groot en de inspanningen die tot nu toe werden gedaan zijn verregaand

onvoldoende om de vooropgestelde Europese doelstellingen te bereiken.

Elektrische voertuigen kunnen in belangrijke mate bijdragen tot het behalen van de Europese reductiedoelstelling

inzake broeikasgassen maar ook tot de reductie van fijn stof in stedelijke omgevingen en tot het terugschroeven

van lawaaihinder door verkeer. We denken hierbij niet enkel aan de inzet van elektrische voertuigen als

vervangmiddel voor personenwagens met een brandstofmotor maar ook aan alternatieven zoals de inzet van

elektrische voertuigen in deelsystemen, in goederenvervoer en aan multimodaliteit.

Inzetten van elektrische aandrijving voor mobiliteit, draagt bij tot de inzet van elektriciteit als energiedrager in onze

regio. In de mate dat we hernieuwbare energie rechtstreeks of onrechtstreeks inzetten voor het opladen van de

1 Bron: TERCONCEPTNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING betreffende het Vlaams

Klimaatbeleidsplan 2013-2020, februari 2013


8

elektrische voertuigen, dragen we bij tot de verhoging van gebruik van hernieuwbare energie. Een goed gespreid

netwerk van laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen kan een belangrijke bijdrage leveren tot de stabiliteit

van het elektriciteitsnet en hiermee bijdragen aan de realisatie van een smart grid in Vlaanderen. Op macro-niveau

draagt dit bij tot olie-onafhankelijkheid. Ondanks de economische recessie en bedrijfseconomische perikelen voor

de batterijsector voorspellen marktanalysten nog steeds een grote toename van lokale opslag in Li-Ion batterijen.

Navigant Research voorspelt in april 2013 dat de wereldwijde Li-ion stationaire batterijopslagcapaciteit zal groeien

van 27 MW in 2013 tot 1.753 MW in 2022. En dit is nog een voorzichtige inschatting; andere bronnen zijn nog

optimistischer en voorzien zelfs in 10 GWh energie-opslag met Li Ion in 2020.

In de Vlaamse proeftuin worden verschillende projecten uitgevoerd die verband houden met deze thematiek. Zo

bouwt Vlaanderen ook op dit vlak know-how op die ook op internationaal niveau kan worden ingezet.

INZETTEN OP ELEKTRISCHE MOBILITEIT HEEFT EEN GROTE IMPACT OP DE HUISHOUDBUDGETTEN EN

BIEDT ECONOMISCH POTENTIEEL

Elektrische voertuigen, laadsystemen en de creatie van nieuwe diensten kunnen het economisch weefsel van een

regio in de nabije toekomst ingrijpend doen verschuiven. De Vlaamse huishoudens geven volgens een

huishoudbudgetonderzoek in 2010 gemiddeld zo’n 4.781 EUR uit voor vervoer- en transport. De aankoop van

wagens, brandstof maar ook van openbare en private vervoerdiensten neemt over de jaren een steeds groter

wordende hap uit het huishoudbudget. Eind jaren ’70 vertegenwoordigde transport zo’n 5% van de huishoudelijke

uitgaven. In 2010 was dit meer dan 13%.

Figuur: overzicht van de evolutie van de huishoudelijke uitgaven over de jaren heen op basis van cijfers van het

Vlaamse Gewest

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

1978-79 1987-88 1997-98 2008

Uit

gave

n in

EU

R

Uitgaven per huishouden in Vlaanderen

ANDERE GOEDEREN ENDIENSTEN

CULTUUR, ONTSPANNING ENONDERWIJS

POST EN TELECOMMUNICATIE

Voertuigen, vervoerdiensten,voertuiggerelateerde kosten

GEZONDHEID

MEUBELEN,HUISHOUDTOESTELLEN

WOONADRES OF TWEEDEWONING

KLEDING EN SCHOEISEL

VOEDING, DRANKEN EN TABAK


9

Een analyse van het aandeel van de verschillende kostencomponenten in de bestedingen voor transport toont aan

dat er sinds de jaren tachtig reeds een verschuiving merkbaar is van de vaste uitgaven voor de aanschaf van

voertuigen en van de meer operationele kosten voor brandstof en onderhoud van het voertuig naar

mobiliteitsdiensten zoals huur van voertuigen, openbaar vervoer en andere vervoerdiensten.

Deze bedragen in 2010 meer dan een kwart van het (sterk gestegen) budget voor transport.

Figuur: eigen verwerking op basis van de cijfers die het Vlaams Gewest ter beschikking stelt: uitgaven per

huishouden volgens de Huishoudbudgetonderzoeken (in euro)

Ondersteunende maatregelen voor multimodaal, elektrisch vervoer kunnen deze tendens verder ondersteunen en

tegelijkertijd gezinnen ondersteunen in deze sterk stijgende uitgavenpost.

Een stimulerend beleid ten opzichte van een modern, genetwerkt vervoersysteem betekent ook voor Vlaamse

bedrijven die reeds volop actief zijn in deze snel ontwikkelende markt van mobiliteitsdiensten een steuntje in de

rug. Nieuwe technologie wordt via vele toeleveranciers ontwikkeld en geproduceerd. Nieuwe diensten creëren

nieuwe mogelijkheden voor bedrijven die actief zijn in de telecom en ICT-sector.


10

ANTWOORD 3: TIJDIG INZETTEN OP ELEKTRISCHE MOBILITEIT BETEKENT EEN HEEL

NIEUWE WAARDEKETEN AAN MOGELIJKHEDEN VOOR VLAAMSE BEDRIJVEN Bij de introductie van elektrische mobiliteit staat er veel meer op het spel dan enkel elektrische voertuigen. Vele

regio’s binnen en buiten Europa zetten daarom snel, en hoog in op verschillende segmenten. Zij kunnen zo een

positie verwerven die een belangrijk economisch potentieel creëert voor lokale bedrijven.

Hieronder vindt u een overzicht van de volledige waardeketen van elektrische mobiliteit met een beknopte

beschrijving van de producten en diensten die in dit kader ontstaan of verder evolueren.

Figuur: de waardeketen van elektrische mobiliteit opgesteld door een werkgroep binnen de Vlaamse proeftuin

1_Elektrische Voertuigen

Verkoopscircuit bij dealers kan evolueren naar aanbod van mobiliteitsdiensten

Diversificatie van aanbod bij dealers

Ontwikkeling van elektrische aandrijflijnen en componenten

Productie van elektrische fietsen

Productie van elektrische bussen en trucks

2_Mobiliteitsdiensten

Diensten gericht op traject-ondersteuning via mobiele toestellen (apps, … )

Autodelen & korte-termijn verhuur van auto’s, scooters & fietsen

Multi-modaal verkeer : integratie elektrisch rijden in openbaar vervoersaanbod


11

3_Batterijen:

Batterijen van elektrische voertuigen moeten gerecycleerd worden en worden voorzien van hoogwaardige

materialen (Umicore)

Batterijen kunnen in een 2de

-levenscyclus energieopslag realiseren voor elektriciteitsnet

4_Laadinfrastructuur

Fabricatie van hardware

ICT: ontwikkeling software voor monitoring en communicatie

Diensten: installeren, onderhouden en monitoren van laadsystemen

Dienstverlening voor toegang, reservatie en beheer laadsystemen

Financiële verrekening van energiegebruik en parkeerinfrastructuur

Belangrijker worden van P+R-zones : uitbouw van multimodale hubs met dienstverlening

5/6_Stabilisering van het elektriciteitsnet

Aanwezigheid van elektrische voertuigen met opslagcapaciteit in batterij en intelligente laadsystemen

maakt stabilisering van net mogelijk

Distributienetbeheerders (DNB) geven aan dat elektromobiliteit kansen biedt voor “peakshaving” wat

besparingen oplevert voor capaciteit van elektrisch distributienet

Elektriciteitsproducenten en ELIA geven aan dat het piekverbruik – op termijn – op een efficiënte manier

mee zou kunnen opgevangen worden door V2G (= Vehicle-To-Grid) technologie : batterij van elektrische

auto’s als opslagmedium voor elektrische energie

Vlaanderen heeft een sterke uitgangspositie in een aantal van deze deelsectoren. Bovendien werden in het kader

van de Vlaamse proeftuin elektrische voertuigen innovatieprojecten opgestart en kennis opgebouwd in de

verschillende onderdelen van deze waardeketen. Indien deze markt via markstimuli niet de kans krijgt in

Vlaanderen door te starten zal een deel van deze kennis en expertise niet verder gevaloriseerd worden. De

buitenlandse concurrentie is in dit opzicht - omwille van de talrijke grootschalige stimuli- zeker voelbaar.

Een verdere uitrol van elektrische voertuigen op de markt zal, zelfs mits een stimulerend programma, slechts

geleidelijk verlopen. Een uitgestelde start betekent sowieso dat de vooropgestelde doelstellingen niet kunnen

gehaald worden.

Ook de MINA raad stelt in maart 2013 in haar conceptnota “Ontwerp van Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020”

dat een vergroening van de voertuigvloot slechts heel geleidelijk gunstige klimaateffecten ressorteert omdat de

rotatiesnelheid van het wagenpark beperkt is. Het is dus van belang om vandaag actie te nemen.


12

ANTWOORD 4: DE UITROL VAN ELEKTRISCHE MOBILITEIT VEREIST EEN MIX

VAN BELEIDSMAATREGELEN

VLAAMSE OVERHEID COMMUNICEERT EEN STERKE COMMITMENT MET BETREKKING TOT DE

INTRODUCTIE VAN ELEKTRISCH RIJDEN ALS ONDERDEEL VAN DE VERGROENING VAN DE VLOOT

“Vlaamse overheid trekt de kaart van milieuvriendelijke voertuigen.”

Bovenstaande titel zou een krantenkop kunnen zijn. Inderdaad, alleen al via een duidelijke communicatie, waarin

de Vlaamse overheid expliciet stelt dat elektromobiliteit één van de belangrijke technologieën van de toekomst is

en dat er zal in geïnvesteerd worden, zal bijdragen tot een duidelijkere houding bij private personen en

verantwoordelijken in bedrijven ten gunste van elektrische voertuigen.

Waarom is sterke communicatie nodig?

Elektrische mobiliteit wekt bij heel veel mensen een vraagteken op. Velen vragen zich nog af of elektromobiliteit

een écht alternatief kan zijn voor de traditionele verbrandingsmotor. Indien de Vlaamse overheid klaar en duidelijk

communiceert dat zij naast andere innovatieve technologieën ook in elektrisch rijden gelooft, dan zal dit bij velen

de drempel voor deze nieuwe technologie aanzienlijk verminderen.

MAATREGELEN :

(1) Deze boodschap voor elektrische mobiliteit kan via een campagne,

(2) maar is nog veel sterker indien er duidelijke doelstellingen voorop gesteld worden, met daarbij een ‘roadmap’

van stappen die zullen gezet worden om de vooropgestelde doelen te bereiken. Een mogelijke doelstelling zou

kunnen zijn : tegen 2020, worden in Vlaanderen 10% van alle nieuw verkochte voertuigen zuiver elektrisch of

plug-in-hybride. Die 10% zou kunnen opgebouwd worden door de markt elk jaar met +/- 1% te laten groeien.

(3) Ook duidelijke communicatie over het voorzien van de nodige laadinfrastructuur kan vertrouwen bij potentiële

kopers/gebruikers wekken.

OPMAAK VAN EEN ROADMAP MET DUIDELIJKE DOELSTELLINGEN

Het vooropstellen van een ‘road-map’ is een instrument waarmee alle betrokken partijen, inclusief kopers en

gebruikers van elektrische voertuigen, een duidelijker beeld krijgen van de introductie van de nieuwe technologie.

Hierdoor ontstaat meer zekerheid over de eigen investering. Cijfermatige input voor de roadmap, kan o.a.

gevonden worden bij een Vlaamse vertaling van de Europese (ontwerp)richtlijn voor de introductie van

laadinfrastructuur. Die voorziet voor België 21.000 publieke laadpunten en 207.000 laadpunten in totaal.

MAATREGELEN :

(1) Opstellen van een roadmap voor verdere introductie van elektrische voertuigen tegen 2020

De roadmap kan betrekking hebben op :

Vooropstellen van duidelijke aantallen voor laadinfrastructuur op publieke ruimte en op semi-

publieke parkings

Invoering van reglementering met betrekking tot de aanleg van nieuwe parkings

Kwaliteitsvolle uitbouw van P+R zones tot multimodale knooppunten incl. elektrisch vervoer

Koppeling van locaties met laadpunten met het openbaar vervoer

Financiële stimuli voor de aankoop van elektrische voertuigen

Andere, nog uit te werken maatregelen

(2) Langetermijn perspectief met mijlpalen in 2030 en 2050. Dit kan gekaderd worden in het klimaat- en

luchtkwaliteitsbeleid van de Vlaamse regering.


13

BETERE COÖRDINATIE EN STURING

In Nederland en andere landen en regio’s zien we dat een goede coördinatie, gestuurd door een roadmap,

gedragen door de overheid, en gedreven door een coördinatieteam - in Nederland is dat het zgn. “Formule-E

Team” - waarin overheid en partijen uit de nieuwe economische sector vertegenwoordigd zijn, een garantie biedt

voor de effectieve realisatie van de doelstellingen.

MAATREGELEN :

(1) Oprichten van een representatief coördinatieteam met vertegenwoordiging vanuit overheid en sector


14

INZET VAN ELEKTROMOBILITEIT IS EEN HEFBOOM NAAR EEN DUURZAAM TRANSPORTSYSTEEM

SYNERGIE tussen elektromobiliteit & duurzaam transport

In het Vlaamse mobiliteitsplan wordt een sterk pleidooi gehouden voor de versterking van gedeelde mobiliteit (=

multimodaal transport). Ook de Vlaamse Mobiliteitsraad pleit in haar mobiliteitsverslag 2012 voor gedeelde

mobiliteit als een “uitgelezen kans voor het beleid om de individuele mobiliteitswensen te verzoenen met de

maatschappelijke uitdagingen zoals vergrijzing, congestie, energieschaarste, klimaat en stedelijke leefbaarheid.” (p.

5).

Duurzame mobiliteit brengt oplossingen voor de verplaatsingsbehoefte in de verschillende situaties van onze

leefwereld :

(1) Werk- of privé-gerelateerd verkeer

Woon-Werkverkeer

Zakelijk verkeer : dienstverplaatsingen / levering van goederen

Vrije tijd & recreatie

(2) Personen/Goederen

Personen- vs. goederentransport

Leveringen aan winkelcentra in het stadscentrum

(3) Geografische benadering :

Binnenstedelijke verplaatsingen

Verplaatsingen tussen stad en rand

Interstedelijke verplaatsingen

Bereikbaarheid van afgelegen gebieden : platteland, havengebied, …

(4) Inzet van elektrische voertuigen kan geïntegreerd worden in een nieuw mobiliteitssystemen :

integratie van elektrische voertuigen in multi-modaal vervoer

integratie van elektrische voertuigen in systeem van autodelen

Elk van deze specifieke niches heeft een andere logica. Introductie van elektrische voertuigen zal er ook in de tijd

anders verlopen.

MAATREGELEN :

(1) Investeringen in infrastructuur die verbinding maakt tussen stedelijke kernen, of tussen stad en randgebied,

kan elektrische mobiliteit bevorderen :

P+R-parkings uitrusten met laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen

Carpool-parkings uitrusten met laadinfrastructuur

P+R parkings met overstapplaats op openbaar vervoer uitrusten met laadinfrastructuur stimuleert

multimodaal transport

(2) Stimuleren van uitbouw van dienstverlening die nieuwe mobiliteit ondersteunt

MOBIB kaart bruikbaar maken voor toegang, identificatie en betaling voor elektrisch laden

Abonnementsdiensten van openbaar vervoer, autodelen en elektrisch laden op elkaar afstemmen

(3) In de bouwcode kan opgenomen worden dat bij de aanleg van een parking er een percentage van het aantal

plaatsen met elektrische oplaadpunten voorzien wordt

De Vlaamse overheid kan kwaliteitsnormen opstellen voor de inrichting van P+R parkings. Kwaliteitsnormen

kunnen betrekking hebben op :

- overdekte ruimte als beschutting tegen weer en wind;

- aanwezigheid van een minimum aantal diensten;

- andere


15

EFFECTEN van deze SYNERGIE op de INTRODUCTIE VAN EV’s

Het actief inzetten van elektrische voertuigen in een multi-modaal mobiliteitsnetwerk zal een belangrijke impuls

geven om de innovatieve technologie in onze lokale markt te introduceren.

Uitgangspunten die hier gecombineerd worden zijn :

- dat de meeste Vlamingen voornamelijk korte trajecten afleggen

- elektrische voertuigen vandaag reeds uitermate geschikt zijn om korte trajecten af te leggen

- dat deze korte trajecten vlot kunnen verlopen indien een combinatie van een elektrisch voertuig en een

bus of tram gebruikt wordt

VOORBEELDEN :

Vertrekpunt Bestemming Route & multimodaal gebruik van transportmiddelen

In de stad Buiten de stad Uit de stad geraken doe je gemakkelijk door via openbaar

vervoer de juiste richting naar de rand te rijden. Daar neem je

een elektrisch voertuig om een bestemming in de rand vlot te

bereiken.

In de rand Naar Stadscentrum Elektrisch voertuig brengt me probleemloos naar de P+R waar

ik een tram neem om zorgeloos in het stadscentrum te rijden :

geen files,

geen parkeerprobleem


16

ELEKTRISCH RIJDEN & OPENBAAR VERVOER : TREIN, TRAM, BUS

De Lijn en NMBS hebben reeds plannen in de maak om elektrisch vervoer in al zijn aspecten uit te bouwen. We

verwijzen naar enkele belangrijke beleidsacties.

DE LIJN

Verlenging tramverbindingen tot ver buiten de grote steden om verbinding te maken met het randgebied

P+R parkings uitrusten met oplaadinfrastructuur om gedeelde mobiliteit tussen elektrische wagen, scooter

of fiets te koppelen aan tram of buslijn

Inzetten van hybride bussen

Inzet van elektrische bussen in proeftuinproject (Nu in Brugge : 3 bussen)

Introductie van contactloos badgesysteem

MOBIB-kaart : Integratie van betaalsysteem van DE LIJN met andere aanbieders openbaar vervoer (MIVB,

NMBS, TEC)

NMBS

Grote stations worden uitgerust met laadinfrastructuur

Opladen van elektrische voertuigen kan optimaal gebeuren tijdens de daluren, waar de

elektriciteitsinfrastructuur van NMBS een overcapaciteit heeft

Promotie multimodaal transport

Integratie met CAMBIO en andere carsharing-diensten

Blue-Bike elektrisch


17

INVESTEREN IN SYNERGIE TUSSEN ELEKTROMOBILITEIT EN SLIMME ENERGIENETTEN

SYNERGIE TUSSEN ELEKTRISCH RIJDEN & INNOVATIE IN ENERGIESECTOR

De synergie tussen elektrisch rijden en de inzet van hernieuwbare energie, in de context van de uitbouw van een

slim energienet, zal onderzocht worden door de partners van de verschillende consortia in de Vlaamse proeftuin

elektrische voertuigen.

Samen geïntegreerd in de smart grids van bedrijven, steden en gemeenten, zullen energie-efficiënte decentrale

productie, elektrische mobiliteit en hernieuwbare bronnen zorgen voor een aanzienlijke energiebesparing.

Verwacht wordt dat laden van de batterij van elektrische wagens, binnen enkele jaren een actieve component kan

zijn voor het functioneren van het slimme elektriciteitsnet, zgn. ‘smart grid’.

De eerste nuttige toepassing zal erin bestaan dat het laden van elektrische wagens in de tijd kan gevarieerd

worden, zodat bij algemene piekbelasting op het net, de totale vraag kan verminderd worden. Concreet voorbeeld

is het tijdelijk uitschakelen van het laden tijdens de avondspits van het elektriciteitsverbruik.

Tegen 2020 wordt verwacht dat batterijen van elektrische wagens ook energie zullen kunnen terugleveren aan het

elektriciteitsnet. Dit zal eerst toegepast worden op kleine schaal van de woning of de bedrijfssite.

MAATREGELEN :

(1) De installatie van infrastructuur om EV’s van stroom te voorzien voor het opladen van de batterij, kan bij

nieuwbouw, nieuwe woonwijken, kantoren en bedrijventerreinen vanaf de ontwerpfase meegenomen

worden. Dit kan bevorderd worden door de reglementering hiervoor vandaag te voorzien. Dit zorgt ervoor dat

we in de toekomst over de juiste infrastructuur beschikken om de nieuwe mobiliteit in de praktijk te brengen.

(2) Inbouw van een slimme meter bij iedereen die een EV-laadpunt installeert in huis. Bij gezinnen die zo’n slimme

meter gebruiken wordt de forfaitaire netvergoeding van gemiddeld 53 EUR per kW geinstalleerd PV-vermogen

(invertor) vervangen door de kost veroorzaakt door de energie die effectief op het net gezet wordt. Op die

manier worden particulieren met zonnepanelen aangemoedigd hun wagens te laden op momenten dat er veel

zonne-energie voorradig is.

(3) Bedrijven en steden/gemeenten beschikken over veel mogelijkheden en toepassingen om zelf op energie-

efficiënte wijze stroom te produceren door technieken als WKK en PV panelen te integreren in/op hun

gebouwen. Inspelen op het door EV’s wijzigende verbruiksprofiel betekent voor deze actoren een

opportuniteit die niet onbenut mag blijven en een sleutel tot de realisatie van hun klimaatsdoelstellingen.


18

STIMULEREN VAN PARTICULIEREN EN BEDRIJVEN VOOR DE AANKOOP EN HET

GEBRUIK VAN MILIEUVRIENDELIJKE WAGENS

PRIVÉPERSONEN : STIMULANS VAN DE AANKOOP VAN WAGENS MET EEN LAGE OF 0-UITSTOOT VIA

FISCALE STIMULI

In het kader van het vlinderakkoord van 11 oktober 2011 -dat de contouren schetst van de zesde staatshervorming-

hebben de federale regeringspartijen het mes gezet in een hele reeks fiscale stimuli die betrekking hebben op

energiebesparende uitgaven voor de particulier. Daarbij ook de factuurkortingen en belastingverminderingen voor

schone wagens, met name:

Federale ecopremie via factuurkorting : afgeschaft per 1 januari 2012

Belastingsvermindering op aankoop : afgeschaft op federaal niveau per 31 december 2012

Enkel nog het Waalse bonus-malussysteem voor de aankoop van nieuwe wagens bestaat

Nochtans is een combinatie van push- en pull maatregelen nodig om de milieuvriendelijke elektrische voertuigen

fiscaal te sturen. Pull-maatregelen kunnen het bezit en het gebruik van een milieuonvriendelijke wagen

onaantrekkelijk maken. Push-maatregelen kunnen een wagen met goede ECO-score aantrekkelijker maken.

Op Gewestniveau dient gekeken te worden : op welke mogelijke manieren de autofiscaliteit hervormd kan

worden naar een ecologisch model (de zogenaamde vergroening van de fiscaliteit), dit betekent dat de belastingen

niet langer geheven worden op het autobezit maar op het gebruik.

Het variabiliseren van de autofiscaliteit ten voordele van milieuvriendelijke voertuigen (door rekeningrijden,

wegenvignet) lijkt een van de mogelijkheden om de externe kosten van het wegverkeer te internaliseren.

De fiscale situatie van EV’s als bedrijfswagens moet herbekeken worden .

WAALS GEWEST

Het Waals Gewest heeft deze bevoegdheid al sinds 2008 ingevuld door de invoering van de ecobonus die schone

voertuigen een duwtje in de rug geeft. Sinds 2011 is deze bonus substantieel geworden voor elektrische en hybride

wagens. Zo was er in 2011 4.500 EUR bonus voor een elektrisch voertuig. In 2012 werd dit 3.500 EUR. Voor volgend

jaar daalt deze incentive al naar 2.500 EUR.

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

In Brussel kondigde Staatssecretaris voor Mobiliteit, Bruno De Lille, in 2011 aan dat hij een plan voor schone

voertuigen wilde uitwerken. Dit plan is tot op vandaag niet bekendgemaakt.

VLAAMS GEWEST

Het Vlaams Gewest heeft vandaag geen specifieke stimuli voor particulieren die een schoon voertuig wensen aan te

kopen, met uitzondering van vrijstelling van de BIV (40 euro minimumtarief) die echter geen materieel effect heeft

en eerder psychologisch werkt.


19

MAATREGELEN :

(1) Fiscale stimuli zijn nodig in het kader van het klimaatbeleid en om de consument, bedrijven en organisaties

daadwerkelijk te sturen richting schone voertuigen

(2) Een Gewestelijke ECO-premie voor particulieren ( eerste stap)

Deze premie zou kunnen gelden voor zowel personenwagens, lichte bedrijfsvoertuigen, gemotoriseerde twee-,

drie- en vierwielers. Die laatste categorieën kunnen immers een prominente rol spelen in de stedelijke mobiliteit

van morgen. Ook Febiac formuleerde reeds volgend voorstel waarbij de premie gerelateerd wordt aan de CO²-

uitstoot: de voertuigen kunnen als schoon worden aanzien indien zij bijvoorbeeld minder dan 80 g/km CO2

uitstoten voor wat betreft personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen. Dit zijn momenteel vooral elektrische

wagens, range extended elektrische wagens, plug-in hybriden en sommige hybrides. Voor de gemotoriseerde twee-

, drie- en vierwielers betekent schoon: een CO²-uitstoot van 0 g/km. De hoogte van de premie zou voor de

personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen: 100 EUR per gram CO2 onder de grens van 80 g/km CO2 kunnen

bedragen, met maximum 8.000 EUR voor voertuigen met 0 g/km CO2. Dergelijke bedragen zijn nodig om de huidige

meerkost van (plug-in) elektrische wagens ten opzichte van de klassieke benzine- of dieselwagen deels te

compenseren.

Voor de gemotoriseerde twee-, drie-en vierwielers: 2.000 EUR indien de CO²-uitstoot 0 g/km bedraagt.

De uitbetaling van de Eco-premie mag geen rompslomp met zich brengen. Ze mag tevens de kaspositie van de

dealers niet belasten. Daarom stellen wij een Eco-premie bij inschrijving voor. De rechthebbende krijgt samen met

zijn aanslagbiljet voor het betalen van de BIV de bevestiging van de toekenning van de premie, die zal worden

gestort op zijn of haar rekeningnummer.

(3) Voor bedrijven en organisaties zoals vzw’s moet gekeken worden hoe via bepaalde ondersteuning een

stimulans kan worden gegeven (ecologiepremie herzien , of via energie-premies, groene leningen, enz.).

(4) Verder zou moeten gekeken worden hoe early adopters efficiënt gestimuleerd kunnen worden voor adoptie

van EV’s, hybrides en plug-in-hybride voertuigen ( zie hierna).


20

FINANCIËLE STIMULANS VOOR OPNAME ELEKTRISCHE VOERTUIGEN IN BEDRIJFSVLOTEN

DE ‘EARLY ADOPTER’ VOOR EV’S ZIJN DE BEDRIJVEN EN ORGANISATIES

De huidige hoge initiële aankoopprijs van EV’s weerhoudt de particulieren ervan om bij de aankoop voor een

elektrisch voertuig te kiezen. Bedrijven, en vlootbeheerders in het algemeen, baseren zich voor de

aankoopbeslissing meer op de Total Cost of Ownership (TCO). Hier speelt de lage energiekost en de lage

onderhoudskost van een EV in het voordeel van de elektrische voertuigen.

Om die reden verwachten we dat EV’s de eerstkomende jaren eerder door bedrijven, leasingmaatschappijen en

grote vlootbeheerders zullen aangekocht worden. Daarbij dient eveneens vermeld te worden dat bedrijven meer

geneigd zullen zijn om te investeren in performante en aanstuurbare laadinfrastructuur die noodzakelijk is om de

batterijen van EV’s te laten functioneren in het smart grid.

Belangrijk element is dat via het circuit van de bedrijven en organisaties de elektrische voertuigen toch in de

privésfeer zullen terecht komen. Wie een elektrische bedrijfswagen ook in zijn of haar vrije tijd gebruikt, zal ermee

kennis maken en zal bij familie en vrienden vanuit de praktijk bewijzen dat de technologie werkt.

De theorie over innovatieprocessen leert ons dat deze disseminatie in brede kringen van de bevolking de

introductie van de nieuwe technologie zal versnellen.

Goed gerichte, in de tijd beperkte maar stabiele en coherente stimuli voor de aankoop van EV’s, kan bedrijven (en

VZW’s !) stimuleren om elektrische voertuigen aan te kopen. Daarbij is het belangrijk te noteren dat stabiliteit en

fiscale zekerheid belangrijk is voor bedrijven alvorens zij uitdrukkelijk investeren in elektrische mobiliteit.

MAATREGELEN :

(1) Federale maatregel in de personenbelasting die betrekking heeft op VAA (Voordelen Alle Aard) opnieuw

aanpassen, waarbij schone voertuigen een specifieke regeling krijgen zoals bijvoorbeeld ook in Nederland het

geval is (bijtelling 0% voor elektrische voertuigen). Ideaal zou zijn dat een gebruiker van een leasewagen zijn

bedrijfsmobiliteitsuitgaven voor openbaar vervoer zou kunnen recupereren tot het bedrag van de voordelen

alle aard.

(2) Aanpassing ECOLOGIE-PREMIE-STELSEL, zodat strategisch belangrijke investeringen in de vloot ondersteund

worden, bijvoorbeeld, voor de eerste 10% van de vloot, met een maximum per bedrijf of organisatie … om het

systeem betaalbaar te houden.

(3) Het huidig federaal voordelige aftrek-mechanisme van 100% of 120% voor elektrische voertuigen moet op

lange termijn gegarandeerd worden.


21

BOUWCODE AANPASSEN: VERPLICHTING OM INFRASTRUCTUUR VOOR ELEKTRISCH LADEN TE

VOORZIEN IN NIEUWE PARKINGS

In Frankrijk bestaat er een reglementering die verplicht dat bij nieuwbouw kantoren, parkeerterreinen en andere

bouwwerken een bepaald percentage parkeerplaatsen én elektrische voorzieningen én laadinfrastructuur wordt

voorzien voor elektrische voertuigen.

MAATREGELEN :

(1) Verplichten van X % voorzieningen voor laadinfrastructuur in nieuwbouw kantoorgebouwen.

(2) Verplichten van X % van parkeerplaatsen voor elektrische voertuigen in parkings.

(3) Het percentage X kan evolueren in de tijd.

STRATEGISCH BENUTTEN VAN NICHES VOOR MARKTONTWIKKELING

Innovaties kunnen in een samenleving sneller worden geïntroduceerd indien de opportuniteiten van specifieke

niches worden benut.

Een strategisch interessante niche voor de introductie van EV’s zijn de voertuigen die dagelijks voor zakelijke

doeleinden ingezet worden in de steden. Het dagelijks gebruik van elektrische wagens in alle steden, heeft niet

alleen positieve effecten qua emissie, maar zorgt ook voor de disseminatie van de nieuwe technologie en

stimuleert op die manier de nieuwe economische sector.

Alle bedrijven die lichte personenwagens of bestelwagens in een stedelijke omgeving inzetten komen in

aanmerking voor een ondersteunende reglementering :

Wagens van stedelijke diensten

Bestelwagens van bedrijven die binnenstedelijke leveringen uitvoeren : apothekerscircuits,

thuisverzorging, enz…

De mogelijkheden van elektronische monitoring van de locatie waar voertuigen zich bevinden, laat perfect toe dat

een registratie van dagelijkse trajecten binnen een stad geregistreerd wordt en dat op basis daarvan een

‘financiële’ stimulans wordt toegekend.

MAATREGELEN :

(1) Een beperkte financiële stimulans via subsidie of fiscaliteit kan deze organisaties en bedrijven motiveren om de

richting van elektromobiliteit in te slaan.

(2) De financiële stimulans kan beperkt worden tot voertuigen die binnenstedelijk worden ingezet en tot een

beperkt aantal (of percentage) per voertuigvloot. Zo kan de budgettaire impact beperkt gehouden worden.

(3) Taxi’s zijn bij uitstek auto’s die voornamelijk binnen de stad rijden. Diensten van taxibedrijven zijn een perfecte

aanvulling op openbaar-vervoer-trajecten. Elektrische taxi’s zouden in aanmerking moeten komen voor

financiële stimulans door lokale of hogere overheid.


22

EVOLUERENDE MARKT HEEFT EVOLUERENDE MAATREGELEN NODIG

Een evoluerende markt heeft ook evoluerende maatregelen nodig. Het introductiepad van elektrische voertuigen is

niet langer dan 10 jaar. De eerste twee à drie jaar zijn het de bedrijven die een impuls nodig hebben. Op een

bepaald moment, wellicht rond 2015 zal gedurende een korte periode van bijvoorbeeld 2 tot 3 jaar een incentive

nodig zijn voor de private burgers om nét die stimulans te krijgen om de overstap te maken. Daarna zullen er weer

andere maatregelen zijn, waarbij de introductie meer vanuit logistiek oogpunt zal moeten ondersteund worden.

Een flexibel stimuleringsbeleid dat inspeelt op de reële marktsituatie kan de adoptie van elektrisch rijden

bevorderen zonder het overheidsbudget nodeloos te belasten. Een goed gekozen selectief beleid dat de juiste

partijen stimuleert op het juiste moment kan veel effect hebben tegen een beheersbare kost.


23

FACILITEREN VAN ELEKTRISCH RIJDEN

Faciliteren betekent : gemakkelijker maken, of, met andere woorden : praktische drempels wegnemen. Er zijn tal

van mogelijkheden die snel en budgetvriendelijk kunnen ingevoerd worden en die een bijkomende stimulans

betekenen. In het buitenland wordt een mix van zulke maatregelen ingezet en worden de stimuli ook beperkt in de

tijd of tot een bepaald vooropgesteld maximum deelnemers bereikt is.

PRAKTISCHE REGELGEVING MAAKT DE PRAKTIJK GEMAKKELIJKER

Het gebruik van EV’s kan gefaciliteerd worden door duidelijke reglementering inzake parkeren, het gebruik van

laadinfrastructuur en normering van stedelijk verkeer.

MAATREGELEN :

PARKEREN & RIJDEN

(1) Verkeersborden en signalisatie duidelijk reglementeren en communiceren

(2) Parkeren voor voertuigen met lage uitstoot gratis maken

(3) Klein-formaat parkeerplaatsen voorzien voor lichte voertuigen

(4) Tijdelijke toegang tot vrije busbanen mits gebruik sticker “EV-certificaat”

GEBRUIK VAN LAADINFRASTRUCTUUR

(5) Standaardisering van stopcontacten naar TYPE2 – MODE3

(reeds gestart, maar moet geconsolideerd worden in de reglementering)

(6) Interoperabiliteit tussen aanbieders van laadinfrastructuur en laaddiensten uitbouwen gedurende 2013,

verplichten vanaf 2014

STADSDISTRIBUTIE

(7) Reglementeren van stadsdistributie met elektrische bestel- en vrachtwagens

HAALBAARHEIDSSTUDIE BATTERIJGARANTIEFONDS

HOGE AANKOOPKOST BATTERIJ, ONZEKERHEID OVER EVOLUTIE WAARDE

De marktintroductie van elektrische voertuigen heeft nood aan een boost in de aankoop van elektrische

voertuigen.

De maatschappelijke waarde van elektrische mobiliteit is zeer hoog, doch de mechanismen die op het micro-niveau

spelen, leiden tot lage incentives voor de bedrijven en organisaties om deze voertuigen effectief aan te kopen.

Hierdoor komt de markt naar ieders ervaring te traag op gang.

De hoge investeringen in R&D door de automotive sector en andere onderzoeksinstellingen zullen de

batterijperformantie in de komende jaren met grote zekerheid doen toenemen. Tot 2020 wordt een relatief

lineaire verbetering verwacht, rond 2020 verwachten de meeste experts enkele sprongsgewijze

performantieverbeteringen.

Dit alles zorgt - naast de huidige hoge batterijkostprijs - voor een grote onzekerheid over de restwaarde na een

gebruiksduur van 3 of 4 jaar. Deze laatste termijn is van groot belang voor de leasebedrijven, belangrijke

stakeholders bij de introductie van deze nieuwe technologie.


24

Onzekerheid over de restwaarde is een aankoop-drempel

Eénmaal onder de 70% van de oorspronkelijke prestatie, is de batterij niet meer inzetbaar voor elektrisch rijden. De

herverkoopwaarde van het voertuig daalt hiermee aanzienlijk.

De onzekerheid die hierover vandaag bestaat, verhindert veel fleetmanagers om elektrische wagens aan te kopen.

Studies geven aan dat batterijen van elektrische auto’s na een eerste gebruikscyclus nog inzetbaar zijn voor een

zgn. “second life”. Opslag van elektrische energie in deze batterijen is perfect mogelijk. Vraag is of deze 2de

-

levenscyclus in onze regio ook economisch waardevol is. Dit zou onderzocht moeten worden. Verschillende

bedrijven in de Vlaamse regio geloven dat het zinvol is om dit te onderzoeken.

MAATREGELEN :

(1) Opzetten van een batterij-garantie-fonds zou moeten worden voorafgaan door een haalbaarheidsstudie,

gezien de vele technologische, financiële en organisatorische aspecten die hieraan gekoppeld zijn.

Haalbaarheidsstudie kan onderzoeken welke de belangrijkste kanalen zijn om een BGF te financieren.

Mogelijkheden :

- Premie, betaald door gebruikers van het fonds

- Inkomsten uit de inzet van batterijen in een second-life toepassing

(2) Opzetten batterijgarantiefonds voor onze regio, indien uit de haalbaarheidsstudie blijkt dat hier goede

argumenten voor bestaan.


25

WAT DE OVERHEID ZELF KAN DOEN

AANKOOP VAN ELEKTRISCHE VOERTUIGEN DOOR OVERHEDEN

Er zijn reeds initiatieven waarbij de overheid als ‘launching customer’ optreedt. De aankoop van elektrische

voertuigen en laadinfrastructuur en -diensten door overheden kan opnieuw een positieve impuls geven aan de

opstartende marktpartijen, en zal elektrische voertuigen meer in het straatbeeld brengen, wat de

geloofwaardigheid van de nieuwe technologie zal versterken. We verwijzen hiervoor naar de theorie over adoptie

van innovaties.

De overheid vervult hier haar voorbeeldfunctie. Dit sluit aan bij “sterke communicatie”.

MAATREGELEN :

(1) Aankoop of lease van elektrische voertuigen en laadinfrastructuur door overheidsdiensten.

Dit kan stapsgewijs en in een groeischema gebeuren, zodat opnieuw de budgettaire impact onder controle kan

gehouden worden.

(2) Stimuleren van groepsaankopen door de overheid .

(3) Opnemen van de inzet van groene voertuigen bij overheidsopdrachten. Dit kan gebeuren mits het opleggen

van een zeker percentage. Dit percentage kan toenemen in de loop van de jaren.

(4) Verplichten van het gebruik van elektrische voertuigen in bepaalde geografische gebieden : natuurgebieden,

toeristische zones, stadskernen met historische gebouwen, …


26

INZET VAN ELEKTRISCHE VOERTUIGEN VOOR UTILITAIRE DIENSTEN

Naast het stimuleren van EV’s bij bedrijven en particulieren, kan de overheid experimenteren met de inzet van de

elektrische technologie voor bijvoorbeeld afvalophaalwagens en andere voertuigen die voor overheidsdiensten

ingezet worden.

MAATREGELEN :

(1) Zeker voor afvaltransport zitten we bij de lokale overheden, doch een stimulans kan gegeven worden

vanuit het Vlaamse niveau.

(2) Verplichting om ‘nul-emissie’-en stille voertuigen toe te passen voor onderhoud van groenvoorziening,

parken, begraafplaatsen en andere groene en stille omgevingen.

(3) Inzet van elektrische voertuigen voor toeristische zones en trajecten

STIMULERING VAN DE INZET VAN LICHTE ELEKTRISCHE VOERTUIGEN

Lichte voertuigen zijn een ‘rekbaar’ begrip. Vandaar denken we hierbij aan FIETSEN, SCOOTERS, QUADRICYCLES.

Het is bekend dat de introductie van elektrische mobiliteit tegelijk zal bijdragen tot de introductie van lichte

voertuigen. Omwille van energetische overwegingen (batterij) lenen elektrische voertuigen zich meer tot inzet van

lichte carrosserie en compacte voertuigen.

‘Nul-emissie’, gecombineerd met een licht voertuig zorgt ervoor dat de voetafdruk van het voertuig aanzienlijk

minder is dan de zwaardere modellen die we nu in het straatbeeld zien.

Ook het gebruik van elektrische scooters zou bevorderd kunnen worden ten opzichte van de scooters met

verbrandingsmotor. Is het ondenkbaar dat brommers met verbrandingsmotor verboden worden tegen een bepaald

jaar. Zijn campagnes waarbij de overheid elektrische scooters in een goed daglicht stelt naar jongeren toe,

denkbaar ?


27

BIJLAGE 1 : Barrières voor introductie van elektrische voertuigen, vandaag, maart 2013

BRON : VUB, MOBI, Prof. Van Mierlo, Prof. Macharis

Position Paper Elektrische Mobiliteitproeftuin-ev.be/sites/proeftuin-ev.be/files/article... ·...

Documents

Transcript of Position Paper Elektrische Mobiliteitproeftuin-ev.be/sites/proeftuin-ev.be/files/article... ·...