СУИССОЁЛЫН БОЛОВСРОЛЫН СУРГУУЛЬ

2-р багийн семинар: Номын фондын Байршил, түүнд тавигдах шаардлага

Гүцэтгэсэн: 2-рбаг: Г. Баясгалан, Ц. Болорчимэг,

Т. Шоовдор, З. Төгсчулуун, Т. Отгонбаяр

НИЙТЛЭГ ШААРДЛАГА

Номын сангийн барилга байгууламжийг барих орчин, газар, номын санг болзошгүй аюулаас сэргийлэх, хамгаалах тоног төхөөрөмж, тэдгээрийг суурилуулах болон байгалийн гамшгийг даван туулах, галын дохиоллын системийн тухайд олон улсын стандарт ISO 17799:2003 “Архив, номын сангийн өв санг хадгалж хамгаалахад тавигдах шаардлага стандарт”-ыг мөрдлөг болгоно.

ФОНДЫН АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ

Номын сангийн галын аюулгүй байдлыг хангах үүднээс 50м.кв.талбай бүрд 1 гал унтраагч, өрөө тасалгаа бүрд нэгээс доошгүй гал унтраагч байна.

Галыг усаар шүршиж унтраавал архив, номын сангийн сан хөмрөгт учруулж болох хор хөнөөлийг ойлгуулах үүднээс гал унтраах албатай хэлхээ, холбоотой байх.

ФОНДЫН БАЙРШИЛТ

Номын сангийн хөгжлийн олон зуун жилийн түүхэн явцад фондыг оновчтой байршуулах асуудал нь дэлхийн номын сангуудын ажлын онол практикийн чухал хэсэг болж ирсэн эртний номын санд фондыг хадгалах тусгай байр байгаагүй.

Номонд зориулсан тусгай хадгаламжийн газрууд Европт 12-13-р зуны үед бий болсон бөгөөд эхлээд сүм хийдэд дараа нь язгууртны өргөөнд ханын дагуу 1-2 тавиуртай шкаф, шүүгээнд номыг байрлуулж байсан.

Зарим сүм хийдэд хадгалалт хамгаалалт сайжруулах зорилгоор номыг шинээр ба хананд бэхэлдэг байжээ.

Гинжний урт нь 12м хүртэл байсан учир шүүгээний дэргэд номтой танилцахаас гадна ширээн дээр сууж үзэж болдог байлаа.

Оросын сүм хийдэд номыг том хайрцаганд хийж хадгалдаг байсан учираас гадны янз бүрийн нөлөөнөөс сайн хамгаалдаг байсан ч ашиглахад төвөгтэй байсан энэ аргыг 17-р зуны дунд үе хүртэл хэргэлэж байсан бөгөөд шүүгээнд

байрлуулдаг аргыг нэмтрүүлсэн байна. номын фондын тоо ихсэх тутмд номын тавиурыг

олон болгож фондоос авах ажил ихсэхийн хирээр шкафын хаалгыг авах болсооорон байна.

Ханын дагуу байрлуулсан тавиураас номоо авхад хялбар байсан.

18-р зууны үед 2 талтай тавиуртай болсон. Энэ нь дэлхийн бүх номын сангийн төнөг төхөөрөмж болж байна.

19-р зууны үед Британы музейн номын сангийн захирал Паници уншиг, ном 2-ын хооронд хаалт саадыг арилгах санал тавьжээ .

ФОНДЫГ ХУВААХ АРГА

Босоо

холимог

Фондыг

хуваах

хэвтээ

БОСОО БАЙРЛАЛ

20-р зууны 30-аад оны үеэс фондыг

босоо байрлуулах аргыг хэрэглэсэн. Энэ байлалыг томоохон номын

сангуудад хэрэглэгддэг байна. Харин уншлагийн танхим нь энэ босоо үндэн фондыг тойрч, хажуу талд нь олон орон тоо шаарддаг давхар бүрд хүн ажиллана.

ХЭВТЭЭ БАЙЛАЛ

Үүнийг архитекторч Никальский 1920 оны гаргасан голдуу идэвхитэй ажилдаг фондонд энэ байршилыг ашигладаг.

Өөрөөр хэлбэл уян хатан айршилтай юм. Сайн тал :нь гэвэл номын сангийн подвалыг

ашиглан фондыг байрлуулж болно. Сул тал: Байрны үнэ өртөг өндөр байдаг.

Фондыг хаана ч байрлуулж болох тул бүх хана шалыг өндөр даацтай хийх шаардлагатай.

ХОЛИМОГ БАЙРШИЛ

Энд идэвхтэй ажилладаг фондыг хэвтээ. Ажиглалт багатайг нь өндөр босоо байдлаар, фондонд оруулдаг.\205м\

Хаалттай фондонд 1м кв талбайд дунджаар 400-н ном багтдагба тавиурын хоорондын зай 80см, фондыг ийнхүү байрлуулж зайг нэмжихийн тулд 225см өндөртэй сраалж маягын давхаруудыг бий болгож болдог.

Сүүлийн үед томоохон номын сангууд автомажуулагдсан тавиурыг хэрэглэх болсон.

Тусгай хөдөлгүүртэй санах байгууламжтай, номын сангийн захиалгаар түүний удирдлагаар ном ширээн дээр өөрөө ирдэг.

Мөн талбайг хэмнэх үүднээс номыг микрофилам CD болгон хадгалдаг.

Эдгээрийг хадгалах төмөр шкаф байдаг. Энд 72-120 дугтуй ордог. Ийм шкафууд нь галын хамгаалалттай байдаг.

Номын сангийн байршил зохиомжинд олон хүчин зүйл нөлөөлдөг.

Номын сангийн фондын хэмжээ, нээлттэй, хаалттай фондын аль нь вэ? Шалтгаалах боловч ямарч гэсэн бага цагт уншигчийн үйлчилгээг чанартай сайн явуулах номын санчдын ажиллах нөхцөлийг болон фондын хадгалалт хамгаалалтыг бүрэн хангасан байх ёстой.

ЦАХИЛГААНЫ УТАС ШАЛБАРЧ,ГАЛ ГАРАХ АЮУЛААС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЖ, ЦАХИЛГААНЫ ТӨХӨӨРӨМЖҮҮДИЙГ ТУСГААРЛАН БАЙРЛУУЛАХ

ГАЛ ТҮҮМЭРЭЭС БОЛГООМЖИЛЖ,ТҮҮНИЙГ УНТРААХ БАГАЖ ХЭРЭГСЭЛ,ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖӨӨР ХАНГАХ,ГАЛ ГАРАХ ҮЕД АВАХ АРГА ХЭМЖЭЭГ ТОДОРХОЙЛОХ

НОМЫН ФОНДЫН БАЙРНЫ ГЭРЭЛТҮҮЛЭГ

Номын фондод байрлах чийдэн, гэрэл, номын тавиур, шкаф, баримтын гадаргуунаас 0.5 метрээс багагүй зайнд байрласан байна.

Фонд хадгаламжийн өрөөг тусгаарлан хуваасан бол тус тусдаа унтраалгатай байна.

АГААРЖУУЛАЛТ БА АГААРЫН ЧАНАР Фонд хадгаламж нь агаар чөлөөтэй нэвт

цэвэршин эргэлдэж, харьцангуй өндөр чийглэгтэй жижиг бөөгнөрөл үүсэхгүй агааржуулагддаг байвал зохино.

Архив, номын сангийн хэрэглэгдэхүүнийг хадгалж буй фонд нь сэрүүн нөхцөлтэй байх ёстой.

Фонд хадгаламж, түүний агаар солилцуулах систем, хадгалагдаж байгаа материалдаа хор хөнөөлгүй байвал зохино.

Тодорхой хугацаанд агааршилтын параметрийг шалгаж байх

ТАВИЛГА, ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ Аюулгүйн үүднээс фонд хадгаламжийн

өрөөг дотоод утасны салаа юмуу, харилцаа холбооны хэрэгсэлээр хангасан байвал зохино.

Тавиурын даах чадвар нь дээр нь байрлуулсан зүйлсийг найдвартай даахуйц бат бөх байх ёстой.

Баримт хадгалах байрыг модон эсвэл төмрөөр байнгын ба хөдөлгөөнт тавиураар тоноглоно. Тавиур хооронд заавал нэвтрэх зайтай байна:

ТАВИУРУУДЫН ХООРОНДЫН ЗАЙ -0.75М;ФОНДЫН ГОЛ ХЭСЭГ ДЭХ ЗАЙ -1.20М;ХАНА БА ТАВИУР ХООРОНДЫН ЗАЙ НЬ(ХАНАНД ПАРАЛЕЛААР) - 0.75М; ХАНА БА ТАВИУРЫН ЭГНЭЭ ХООРОНДЫН ЗАЙ -0.45М;ЧӨЛӨӨТ СОНГОЛТЫН ТАВИУР ХООРОНДЫН ЗАЙ -1.0М. (1.5М-С ИХГҮЙ)

Нэг ба хоёр талтай тавиурын өндөр 215 см-ээс ихгүй байна. Тавиурын тавцан хоорондын зай 26-31 см. байна. Шалнаас тавиурын доод тавцан хүртэлх зай 0.15, доод давхарт (подвал)бол 0.30м-ээс багагүй байна.

ФОНД ХАДГАЛАМЖИЙН ШАЛНЫ ДААЦЫН ХЭМЖЭЭ 1 ТАЛТАЙ ТАВИУР АШИГЛАХАД ЗОРИУЛАГДСАН БОЛ 850 КГ/М2-ААС БАГАГҮЙ; 2 ТАЛТАЙ ТАВИУР АШИГЛАХАД ЗОРИУЛАГДСАН БОЛ 1600 КГ/М2-ААС БАГАГҮЙ ДААЦТАЙ БАЙНА.

АГААРЫН ТЕМПЕРАТУРЫН ХЭМНОМЫН САН БОЛОН БЭЛТГЭЛ ФОНДЫН ӨРӨӨНИЙ АГААРШИЛЫН ПАРАМЕТРИЙГ ТОХИРУУЛАХ / ХАРЦАНГУЙ ЧИЙГШИЛТ 50-60% АГААРЫН ТЕМПЕРАТУР 16-20 ХЭМ

ХАДГАЛАМЖИЙН БАЙРЛАЛ:НОМЫН ТОЛГОЙГ ДЭЭШ ХАРУУЛАН, БОСОО ХЭЛБЭРТЭЙ БАЙРЛУУЛБАЛ ЗОХИНО.

ТОМ ОВРЫН НОМНУУДЫГ ХЭВТЭЭ БАЙРЛАЛД ТАВЬЖ ИНГЭХДЭЭ ИЖИЛ ХЭМЖЭЭНИЙ НОМНУУДЫГ 3,4-ӨӨС ИЛҮҮ ДАВХАРЛАЖ БОЛОХГҮЙ

ФОНДОНД БАЙРЛАЖ БУЙ НОМНУУДЫН ХЭЛБЭРИЙГ ХАРГАЛЗАН ХЭВТЭЭ, БОСОО,ХОЛИМОГ ГЭСЭН БАЙРЛАЛАР БАЙРЛУУЛДАГ

АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛУУД

Соёлын өвийг хамгаалах гарын авлага

Интернэтээс Номын сангийн стандарт Цэцэгмаа С Номын фонд

Анхаарал тавьсанд баярлалаа