Polecenia w systemie UNIX - Strona główna AGHhome.agh.edu.pl/~sciazko/dane/polecenia_linux.pdf ·...
Transcript of Polecenia w systemie UNIX - Strona główna AGHhome.agh.edu.pl/~sciazko/dane/polecenia_linux.pdf ·...
11/2/2012
1
UNIX – POLECENIA
Autorzy: R.N., G.B, Ł.P.
Polecenia w systemie UNIX
UNIX – POLECENIA
uname - wypisz nazwę systemu operacyjnego
Składnia: uname [-snrvmila]
uname [-S nodename]
Opcje: -s - wypisz nazwę systemu operacyjnego,
-n - wypisz nazwę maszyny,
-r - wypisz numer wydania systemu operacyjnego,
-v - wypisz wersję systemu operacyjnego,
-m - wypisz nazwę sprzętową komputera,
-i - wypisz numer identyfikacyjny komputera,
-l - wypisz poziom licencji systemu operacyjnego,
-a - wypisz wszystkie informacje,
-S - zmień nazwę komputera (tylko super-user).
11/2/2012
2
UNIX – POLECENIA
cal – wypisz kalendarz
Składnia: cal [month] [year]
Argumenty:
month- numer miesiąca w roku
year - wybrany rok
Polecenie wypisuje kalendarz dla wskazanego
przez argumenty miesiąca lub całego roku. Przy
braku argumentów wypisywany jest kalendarz
dla aktualnego miesiąca. Rok musi zawierać się
w przedziale 1-9999. Polecenie zakłada że każdy
rok rozpoczynał się w styczniu, chociaż nie jest to
prawdą historyczną.
Przykład:
Polecenie cal 9 1939 wypisuje wrzesień 1939 roku
September 1939S M Tu W Th F S
1 23 4 5 6 7 8 910 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 30
UNIX – POLECENIA
man – znajdź i wypisz pomoc (help)
Składnia: man -k keyword…
man -f file…
man [-] [section [subsection]] entry_name
Argumenty:
keyword... - słowo poszukiwane w informatorze
poleceń
file - nazwa polecenia poszukiwana w informatorze
poleceń
section - wybrany tom podręcznika,
subsection - wybrany rozdział podręcznika,
entry_name - nazwa polecenia dla opisu pełnego,
Opcje: -k - przeszukiwanie informatora wg. słów kluczowych,
-f - przeszukiwanie informatora wg. nazw poleceń
- - wypisywanie bez podziału na kolejne ekrany
Polecenie poszukuje w podręczniku
Systemu UNIX informacji na temat
Wybranych instrukcji oraz wyświetla
ich opis (skrócony lub pełny).
W zależności od zastosowanych opcji
może:
� wypisać te pozycje w podręczniku
w których występuje słowo
kluczowe (keyword)
� wypisać krótki opis wybranego
polecenia
� wypisać pełną informację o
poleceniu
11/2/2012
3
UNIX – POLECENIA
man – znajdź i wypisz pomoc (help)
Przykład:
Polecenie poszukuje w podręczniku
Systemu UNIX informacji na temat
Wybranych instrukcji oraz wyświetla
ich opis (skrócony lub pełny).
W zależności od zastosowanych opcji
może:
� wypisać te pozycje w podręczniku
w których występuje słowo
kluczowe (keyword)
� wypisać krótki opis wybranego
polecenia
� wypisać pełną informację o
poleceniu
Odpowiedzi systemu po poleceniach:
man -k pwd
passwd(4) - password file, pwd.hpwd(1) - working directory name
man -f pwd
pwd(1) - working directory name
man pwdpwd(1) NAMEpwd - working directory name
SYNOPSISpwd [-H]
DESCRIPTIONpwd prints the path name of the working............................................
UNIX – POLECENIA
Składnia: id [-g] [-u]
Opcje: -g - wypisuje tylko identyfikator grupy,
-u - wypisuje tylko identyfikator użytkownika
id – podaje nazwy i identyfikatory użytkownika i grupy
użytkowników
Przykład:
$ id
uid = 202(szczur) gid = 20(users) groups = 20(users)…
$
numer
Identyfikacyjny
użytkownika
numer
Identyfikacyjny
grupy
nazwa
komputera
użytkownika
nazwa grupy do
której
należy użytkownik
lista grup
11/2/2012
4
UNIX – POLECENIA
who – kto jest w systemie
Składnia: who [-muTlHqpdbrtasAcR] [file]
who am i
who am I
Argumenty:
file - przeglądany jest plik file
a nie standardowy /etc/wtmp
Opcje:
-m równoważna poleceniu who am i lub who am I ,
-T pełna informacja łącznie ze stanem terminala,
numerem procesu, nazwą komputera lokalnego itp.
-H wypisywane są dodatkowo nagłówki kolumn,
-R wypisywana jest dodatkowo nazwa komputera lokalnego ,
UNIX – POLECENIA
who – kto jest w systemie
Przykłady:
$ who –mMentor.utech.edu.taylor ttyp4 Apr 27 21:58
$
Nazwa hosta czyli
Komputera na którym
Pracuje użytkownik
Nazwa hosta czyli
Komputera na którym
Pracuje użytkownik
Nazwa konta
Symbol linii komunikacyjnej
Za pomocą której użytkownik
Łączy się z hostem
Data i godzina
rozpoczęcia
sesji
$ who -H
NAME LINE TIME
adam ttyp3 May 3 08:23
marcin console May 3 08:08
szczur ttyp4 May 4 12:16
$
11/2/2012
5
UNIX – POLECENIA
tty – wyświetla wewnętrzną nazwę terminala
(ścieżkę do pliku)
Składnia: tty [-s]
Opcje:
-s brak wyświetlania informacji, generuje
tylko kod wyjścia używany do testowania.
Kod wyjścia: 2 niewłaściwa opcja,
1 standardowe wyjście nie jest terminalem,
0 standardowe wyjście jest terminalem,
Przykłady:
$ tty
/dev/ttyp4
$
UNIX – POLECENIA
env – przywołuje na ekran i pozwala ustalić
zmienne otoczenia (environment)
Składnia: env [-] [-i] [name=value] ... [command [args]]
Parametry:
-i polecenia [command [args]] wykonywane tylko dla
obiektów wskazanych przez [name=value]
name=value – ustala wartość value dla obiektu name
command args – polecenie command zostanie wykonane
zaraz po przypisaniu nowych wartości obiektom name
Przykład$envDISPLAY=unix:OHOME=/usr/staff/jdHZ=100LOGNAME=jdMAIL=/usr/mail/jdPATH=:/bin/usr/ucb:/usr/bin:/usr/lib:/usr/lib/ZIPMscrRHOST=pc486. ktipm.agh.edu.pl$
11/2/2012
6
UNIX – POLECENIA
env – przywołuje na ekran i pozwala ustalić
zmienne otoczenia (environment)
Składnia: env [-] [-i] [name=value] ... [command [args]]
Parametry:
-i polecenia [command [args]] wykonywane tylko dla
obiektów wskazanych przez [name=value]
name=value – ustala wartość value dla obiektu name
command args – polecenie command zostanie wykonane
zaraz po przypisaniu nowych wartości obiektom name
Przykład$envDISPLAY=unix:OHOME=/usr/staff/jdHZ=100LOGNAME=jdMAIL=/usr/mail/jdPATH=:/bin/usr/ucb:/usr/bin:/usr/lib:/usr/lib/ZIPMscrRHOST=pc486. ktipm.agh.edu.pl$
UNIX – POLECENIA
echo – wypisanie argumentu
Składnia: echo [arg]
Argumenty:
arg – lista argumentów będących dowolnym
ciągiem znaków, w którym poza znakami
zwykłymi wystąpić mogą następujące
sekwencje sterujące:
\b – backspace
\f – form-feed
\c – wypisz bez znaku końca linii
\n – new line
\r – carriage return
\t – tab
\v – vertical tab
\\ – backslash
\On – znak sterujący zapisany oktalnie
Przykład
Polecenie wypisuje na
standardowe wyjście wszystkie
argumenty z listy arg ...
oddzielone spacjami i
zakończone znakiem sterującym
new_line. Kolejne argumenty
powinny być zamknięte
cudzysłowami szczególnie gdy w
liście arg ... stosowane są znaki
specjalne powłoki systemu Unix
(również spacja).
Polecenie echo „\07UWAGA:”
powoduje wysłanie sygnału
dźwiękowego i wypisanie tekstu
UWAGA:
11/2/2012
7
UNIX – POLECENIA
date – wypisanie lub ustalenie czasu systemowego
Argumenty:
format – sposób wypisania czasu systemowego
określony przez deskryptory pola
mmddhhmm[yy] – ustalenie czasu systemowego (tylko super user)
mm – numer miesiąca
dd – numer dnia w miesiącu
hh – godzina (0-23)
mm – minuta
yy – dwie ostatnie cyfry roku
Składnia: date [-u]
date [-u] + format
date [-u] + mmddhhmm[yy]
Opcje: -u wszystkie operacje wykonywane jak dla czasu Greenwich
UNIX – POLECENIA
date – wypisanie lub ustalenie czasu systemowego
Wybrany deskryptory pola:
%a skrót nazwy dnia tygodnia%A pełna nazwa dnia tygodnia%b skrót nazwy miesiąca %B pełna nazwa miesiąca%H godziny (0-23)%M minuty (0-59)%S sekundy (0-59)%W numer tygodnia w roku%t znak tabulatora,%n przejście do nowej linii.
11/2/2012
8
UNIX – POLECENIA
pwd – podaj ścieżkę do katalogu aktualnego (roboczego)
Składnia: pwd
Przykład:
$pwd
/home/studenci/metal/IM_8/grzes
$
UNIX – POLECENIA
touch – ustaw czas dostępu i modyfikacji tworzonych lub
istniejących plików
Argumenty:
plik – lista plików
ws_plik – wybrany plik, którego atrybuty
(czas dostępu i modyfikacji) będą
wzorem
ws_czas – wybrany czas (gdy inny niż aktualny)
zapisany w postaci [[CC]YY]MMDDhhmm[.SS]
gdzie: CC – pierwsze dwie cyfry roku, YY – dwie ostatnie
cyfry roku, MM – miesiąc (01 – 12), DD – dzień (01 – 31 ),
hh – godzina (00 – 23 ), mm – minuta (00 – 59),
SS – sekunda (00 – 59)
Składnia: touch [ -amc ] [ -r ws_plik ] [ -t w_czas ] plik
Polecenie zmienia czas
dostępu i modyfikacji plików
wskazanych przez argument
plik .... Jeśli plik nie istnieje
zostanie utworzony nowy plik
o długości 0. Standardowo
używany jest aktualny czas
systemowy.
Opcje: -a zmiana tylko czasu dostępu
-m zmiana tylko czasu modyfikacji
-c działanie bez tworzenia nowych plików
11/2/2012
9
UNIX – POLECENIA
touch – ustaw czas dostępu i modyfikacji tworzonych lub
istniejących plików
Przykłady:
Polecenie zmienia czas
dostępu i modyfikacji plików
wskazanych przez argument
plik .... Jeśli plik nie istnieje
zostanie utworzony nowy plik
o długości 0. Standardowo
używany jest aktualny czas
systemowy.
a) Polecenie
touch -r ala kot
powoduje ustawienie czasów dostępu i
modyfikacji zbioru o nazwie kot na takie jakie ma
plik ala.
b) Polecenie
touch -m -t 01010101.01 plik
powoduje ustawienie czasu modyfikacji na 1
stycznia, godz. 1, minut 1, sekund 1 zbioru o
nazwie plik.
UNIX – POLECENIA
ls – wypisanie zawartości katalogów
Argumenty:
names lista katalogów
Składnia: ls [ - abcdfgilmnopqrstuxACFHLR1 ] [names]
Polecenie wypisuje zawartość
wszystkich katalogów
wymienionych w liście
katalogów names. Jeśli nie
występuje argument names
wypisywana jest zawartość
katalogu aktualnego.
Standardowo wypisywane są
wszystkie pliki poza tymi
których nazwa rozpoczyna się
od . lub .. (pliki ukryte).
Opcje:
-a wypisuje wszystkie pliki, również ukryte,
-l pełna informacja o plikach: typ pliku, prawa
dostępu, ilość linków, właściciel, grupa, rozmiar,
czas modyfikacji oraz nazwa,
-p dopisanie znaku / do nazwy katalogów,
-r wypisanie w kolejności od najstarszego do najmłodszego,
-t wypisanie w kolejności zależnej od czasu modyfikacji(pierwszy
najwcześniejszy,
-R wypisywanie rekurencyjne łącznie z zawartością podkatalogów
-1 wypisywanie w jednej kolumnie
11/2/2012
10
UNIX – POLECENIA
ls – wypisanie zawartości katalogów
–rwxrwxrwx 1 szczur users 18873 Sep 27 09:58 opis
Typ pliku
d katalogb specjalny plik blokowyc specjalny plik znakowyl link symbolicznyH katalog ukrytyp specjalny plik Fifos gniazdo (socket)- plik zwykły
prawa dostępu
właściciel
grupa
inni
Liczba linków
właściciel
grupa
rozmiar
Czas ostatniej
modyfikacji
nazwa
Przykład
ls -alt
Wypisuje pełną informację o wszystkich plikach katalogu
aktualnego (łącznie z plikami ukrytymi) w kolejności
zależnej od czasu modyfikacji .
UNIX – POLECENIA
chmod – zmiana praw dostępu
Składnia: chmod [ - R] mode plik
Polecenie zmienia prawa dostępu dla wszystkich plików wskazanych
argumentem plik. Argument mode określający prawa można tworzyć:
symbolicznie mode = [kto] operator [prawo] (opisany szczegółowo przy
opisie argumentów procedury) lub numerycznie, bezpośrednio poprzez
podanie trzech cyfr wskazujących prawa dla użytkownika grupy i innych (wg.
poniższego schematu).
400 czytanie dla użytkownika
200 pisanie dla użytkownika
100 egzekucja dla użytkownika
040 czytanie dla grupy
020 pisanie dla grupy
010 egzekucja dla grupy
004 czytanie dla innych
002 pisanie dla innych
001 egzekucja dla innych
r w x r w x r w x
11/2/2012
11
UNIX – POLECENIA
chmod – zmiana praw dostępu
Argumenty: mode = [kto] operator [prawo]
kto - zestaw znaków wskazujących kogo dotyczy zmiana:u użytkownik (user),g grupa (group),o inni (others),a wszyscy (all),
operator - znak wykonywanej operacji:+ dodanie prawa,- zabranie prawa,= ustalenie prawa,
prawo - zestaw znaków wskazujących które prawa będzie zmieniane:r prawo do czytania (read permissions),w prawo do pisania (write permissions),x prawo do wykonania (execute permissions
plik nazwa zbioru lub katalogu.
Opcje: -R rekurencyjna zmiana praw dostępu wszystkich plików będących
zawartością wskazanego katalogu
UNIX – POLECENIA
chmod – zmiana praw dostępu
Przykład:
a) Polecenia:
chmod ugo=w student
chmod 222 student
Ustalają prawa do pisania dla wszystkich
użytkowników (właściciel, grupa, inni) pliku student.
b) Polecenie:
chmod ug+x student
Dodają prawo do egzekucji właścicielowi i grupie dla
pliku student.
11/2/2012
12
UNIX – POLECENIA
cd – ustal nowy katalog aktualny Polecenie powoduje zmianę
katalogu aktualnego. Jeśli
argument directory nie
występuje, używana jest
wartość
zmiennej systemowej HOME,
wskazującej katalog domowy
użytkownika.
Warunkiem wykonania
polecenia jest posiadanie
uprawnień do egzekucji dla
wskazanego katalogu.
Składnia: cd [directory]
Argumenty: :
directory - wskazuje pełną ścieżkę do nowego
katalogu roboczego (rozpoczynającą się
od jednego ze znaków / . .. ) lub
podkatalog katalogu aktualnego.
Przykłady:a) cd nowy_kat
powoduje zmianę katalogu aktualnego na jego
podkatalog o nazwie nowy_kat.
b) cd /nowy_kat
powoduje zmianę katalogu aktualnego na podkatalog katalogu
głównego o nazwie nowy_kat.
UNIX – POLECENIA
cd – ustal nowy katalog aktualny Polecenie powoduje zmianę
katalogu aktualnego. Jeśli
argument directory nie
występuje, używana jest
wartość
zmiennej systemowej HOME,
wskazującej katalog domowy
użytkownika.
Warunkiem wykonania
polecenia jest posiadanie
uprawnień do egzekucji dla
wskazanego katalogu.
Przykłady:
c) cd
powoduje zmianę katalogu aktualnego na
katalog domowy użytkownika.
11/2/2012
13
UNIX – POLECENIA
mkdir – utwórz katalog Standardowo polecenie
powoduje utworzenie nowych
katalogów o nazwach
podanych w argumencie
dirname i prawach dostępu
rwxr-xr-x (755). Standardowe
pliki . i .. są tworzone
automatycznie.
Owner ID oraz Group ID są
przydzielane na podstawie
użytkownika ID.
Użytkownik musi posiadać
prawo do pisania w katalogu w
którym tworzone są nowe
katalogi.
Składnia: mkdir [-m mode] [-p] dirname
Argumenty: :
mode – prawa dostępu, które nadane zostaną
nowo tworzonym katalogom
dirname – lista tworzonych katalogów
Opcje: :
-m – pozwala użytkownikowi nadać prawa dostępu
-p – tworzy jednocześnie wszystkie rodzicielskie
katalogi o ile nie istniały
Przykład: :
mkdir -m 667 -p warstwa/bottom
Powoduje utworzenie nowych katalogów warstwa (jeśli nie istniał) w katalogu
aktualnym i bottom w katalogu warstwa oraz przypisuje im prawa dostępu do
czytania i pisania dla wszystkich użytkowników a prawo do egzekucji właścicielowi.
UNIX – POLECENIA
rm– usuń plik lub katalog Polecenie usuwa wejścia
(entries) dla jednego lub wielu
plików z katalogu. Jeśli wejście
(entry) zawiera ostatni link do
pliku, plik ten też jest usuwany.
Użytkownik musi posiadać
prawa do pisania i egzekucji w
katalogu z którego usuwane są
plik, ale nie musi mieć takich
praw dla usuwanego pliku. W
przypadku gdy użytkownik nie
ma prawa do modyfikacji pliku,
na standardowe wyjście
wysyłane jest zapytanie o
potwierdzenie operacji.
Składnia: rm [-f |-i] [-Rr] file ...
Argumenty: :
file – lista usuwanych plików (oraz katalogów, jeśli
używana jest opcja -r lub -R)
Opcje: :
-f – uniemożliwia pojawienie się zapytań powłoki
o potwierdzenie operacji usuwania,
-i – wymusza pojawienie się zapytań powłoki
o potwierdzenie operacji usuwania,
-R –rekurencyjne usuwanie z katalogów i
podkatalogów
-r – analogicznie jak -R.
11/2/2012
14
UNIX – POLECENIA
rm– usuń plik lub katalog Polecenie usuwa wejścia
(entries) dla jednego lub wielu
plików z katalogu. Jeśli wejście
(entry) zawiera ostatni link do
pliku, plik ten też jest usuwany.
Użytkownik musi posiadać
prawa do pisania i egzekucji w
katalogu z którego usuwane są
plik, ale nie musi mieć takich
praw dla usuwanego pliku. W
przypadku gdy użytkownik nie
ma prawa do modyfikacji pliku,
na standardowe wyjście
wysyłane jest zapytanie o
potwierdzenie operacji.
Przykłady:
a) rm -i kwach usuwa z katalogu aktualnego plik o nazwie kwachdopiero po potwierdzeniu operacji.
b) rm -i katal/* usuwa wszystkie pliki z katalogu o nazwie katal \pozostawiając katalogi.
c) rm -R katal/* usuwa wszystkie pliki i podkatalogi z katalogu o nazwie katal.
d) rm -R katalusuwa wszystkie pliki i podkatalogi z katalogu o nazwie katal oraz katalog katal.
UNIX – POLECENIA
rmdir– usuń katalog Polecenie usuwa wszystkie
wskazane przez argument
dirname puste katalogi w
kolejności w jakiej wystąpiły w
linii wołania. Jeśli jednym
poleceniem usuwany będzie
katalog i jego podkatalog
wówczas podkatalog musi
wystąpić w argumencie
dirname przed katalogiem
nadrzędnym. Użytkownik musi
posiadać prawa do pisania i
egzekucji w katalogu z którego
usuwane są plik, ale nie musi
mieć takich praw dla
usuwanego katalogu.
Składnia: rmdir [-f | -i] [-p] dirname
Argumenty: :
dirname – lista usuwanych katalogów
Opcje: :
-f – uniemożliwia pojawienie się zapytań powłoki
o potwierdzenie operacji usuwania,
-i – wymusza pojawienie się zapytań powłoki
o potwierdzenie operacji usuwania,
-p – rekurencyjne usuwanie podkatalogów
(o ile jest to możliwe).
11/2/2012
15
UNIX – POLECENIA
rmdir– usuń katalog Polecenie usuwa wejścia
(entries) dla jednego lub wielu
plików z katalogu. Jeśli wejście
(entry) zawiera ostatni link do
pliku, plik ten też jest usuwany.
Użytkownik musi posiadać
prawa do pisania i egzekucji w
katalogu z którego usuwane są
plik, ale nie musi mieć takich
praw dla usuwanego pliku. W
przypadku gdy użytkownik nie
ma prawa do modyfikacji pliku,
na standardowe wyjście
wysyłane jest zapytanie o
potwierdzenie operacji.
Przykłady:
a) rmdir -i marcin
usuwa z katalogu aktualnego pusty podkatalog onazwie marcin dopiero po potwierdzeniu operacji
b) rmdir -p podkat1/podkat2/podkat
usuwa katalog kat oraz wszystkie podkatalogi nadrzędne podkat2 i podkat1 o ile po usunięciu podkatalogu stają się katalogami pustymi
UNIX – POLECENIA
cp – kopiuj pliki i katalogi
Składnia: cp [-f |-i ] [-p] file1 new_file
cp [-f |-i ] [-p] file1 [file2...] dest_dir
cp [-f |-i ] [-p] [-R] [-r] dir1[dir2...] dest_dir
Polecenie kopiuje:
- plik file1 do nowego lub istniejącego pliku_new_file,- plik file1 do istniejącego katalogu dest_dir,- pliki file1,file2,... do istniejącego katalogu dest_dir,- zawartość katalogu dir1 do nowego lub istniejącego dest_dir,- zawartości katalogów dir1, dir2,... do nowego lub istniejącego
katalogu dest_dir,
Użytkownik musi mieć prawo do pisania w katalogu dest_dir i dla pliku new_file ( jeśli
istnieje). W przeciwnym wypadku kopiowanie zostanie przerwane i pojawi się komunikat
„cannot create file”.
11/2/2012
16
UNIX – POLECENIA
cp – kopiuj pliki i katalogi
Składnia: cp [-f |-i ] [-p] file1 new_file
cp [-f |-i ] [-p] file1 [file2...] dest_dir
cp [-f |-i ] [-p] [-R] [-r] dir1[dir2...] dest_dir
Argumenty: :
file1, file2, dir1, dir2 – nazwy kopiowanych plików i katalogów
new_file – nazwa kopii pliku
dest_dir – nazwa katalogu docelowegoOpcje: :
-f – jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_file już istnieją, zostaną usunięte przed kopiowaniem bez zapytania o potwierdzenie,
-i – jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_file już istnieją, generowane jest zapytanie o potwierdzenie operacji,
-p – kopiowanie z zachowaniem praw dostępu, czasu modyfikacji,identyfikatora użytkownika, identyfikatora grupy itp
-r – kopiowanie rekurencyjne, łącznie z zawartością podkatalogów (tyko plikizwykłe, bez plików specjalnych)
-R – to samo jak -r z ustawieniem praw do czytania i pisania dla użytkownika
UNIX – POLECENIA
cp– kopiuj pliki i katalogi
Przykłady:a) cp wzorzec kopia
Powoduje skopiowanie pliku wzorzec do pliku kopia w katalogu aktualnym.Jeśli plik kopia istniał, starsza zawartość zostanie zamazana
b) cp wzorzec katal
Powoduje skopiowanie pliku wzorzec do istniejącego w katalogu aktualnym podkatalogu katal. Jeśli podkatalog katal nie istniał zostanie w katalogu aktualnym utworzony plik o nazwie katal z kopią pliku wzorzec.
c) cp -r kat katal
Kopiuje zawartość katalogu kat do katalogu katal. Jeśli katalog katal istniał zostanie w nim utworzony katalog o nazwie kat wraz z jego zawartością. Jeśli katalog katal nie istniał utworzona zostanie w katalogu aktualnym wierna kopia katalogu kat ale o nazwie katal
11/2/2012
17
UNIX – POLECENIA
mv – przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów
Składnia: mv [-f |-i ] file1 new_file
mv [-f |-i ] file1 [file2...] dest_dir
mv [-f |-i ] dir1[dir2...] dest_dir
Polecenie przenosi:
- plik file1 do nowego lub istniejącego pliku_new_file (zmienia nazwę pliku),- plik file1 do istniejącego katalogu dest_dir,- pliki file1,file2,... do istniejącego katalogu dest_dir,- zawartość katalogu dir1 do nowego lub istniejącego dest_dir,- zawartości katalogów dir1, dir2,... do nowego lub istniejącego
katalogu dest_dir,
Użytkownik musi mieć prawo do pisania w istniejącym katalogu dest_dir w przeciwnym wypadku operacja zostanie przerwana. Jeśli użytkownik nie ma uprawnień do pisania w istniejącym pliku new_file zostanie na standardowe wyjście wysłane zapytanie o potwierdzenie operacji zmiany nazwy.
UNIX – POLECENIA
mv – przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów
Argumenty: :
file1, file2, dir1, dir2 – nazwy przenoszonych plików i katalogów
new_file – nazwa kopii pliku
dest_dir – nazwa katalogu docelowego
Opcje: :
-f – jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_file już istnieją, zostaną zamienione bezzapytania o potwierdzenie,
-i – jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_file już istnieją, generowane jest zapytanie o potwierdzenie operacji,
Składnia: mv [-f |-i ] file1 new_file
mv [-f |-i ] file1 [file2...] dest_dir
mv [-f |-i ] dir1[dir2...] dest_dir
11/2/2012
18
UNIX – POLECENIA
mv – przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów
Przykłady:a) mv wzorzec kopia
Powoduje zmianę nazwy pliku wzorzec na plik kopia w katalogu aktualnym.Jeśli plik kopia istniał, starsza zawartość zostanie zamazana
b) mv wzorzec katal
Powoduje przeniesienie pliku wzorzec do istniejącego w katalogu aktualnym podkatalogu katal. Jeśli podkatalog katal nie istniał zostanie w katalogu aktualnym utworzony plik o nazwie katal z kopią pliku wzorzec i usunięty plik wzorzec
c) mv kat katal
Przenosi zawartość katalogu kat do katalogu katal. Jeśli katalog katal istniał zostanie w nim utworzony katalog o nazwie kat wraz z jego zawartością. Jeśli katalog katal nie istniał zostanie zmieniona nazwa katalogu kat na katal (w katalogu aktualnym)
UNIX – POLECENIA
ln – zwiąż pliki i katalogi
Składnia: ln [-f |-i ] [-s] file1 new_file
ln [-f |-i ] [-s] file1 [file2...] dest_dir
ln [-f |-i ] [-s] dir1[dir2...] dest_dir
Wiązanie (link) oznacza, że zbiory występujące fizycznie jednokrotnie w systemie
plikowym widziane są w wielu katalogach.
Polecenie wiąże ze sobą:- plik file1 z nowym lub istniejącym plikiem new_file- plik file1 z nowym lub istniejącym plikiem file1 w katalogu
dest_dir,- pliki file1,file2,... z nowymi lub istniejącymi plikami o tej samej
nazwie w istniejącym katalogu dest_dir,- lub tworzy powiązanie symboliczne pomiędzy plikami lub
pomiędzy katalogami.
Katalogi mogą być wiązane tylko symbolicznie (opcja -s). Użytkownik musi mieć prawo do pisania w istniejącym katalogu dest_dir. Jeśli plik new_file istnieje i nie zastosowano opcji -f , operacja wiązania zostanie przerwana i wyświetlony komunikat o wystąpieniu błędu.
11/2/2012
19
UNIX – POLECENIA
ln – zwiąż pliki i katalogi
Argumenty: :
file1, file2, dir1, dir2 – nazwy dołączonych plików i katalogów
new_file – nazwa pliku docelowego
dest_dir – nazwa katalogu docelowego
Opcje: :
-f – operacja zostanie wykonana bez zapytania o potwierdzenie nawet
wówczas gdy pliki lub katalogi o nazwie docelowej już istnieją
-i – generowane są zapytania o potwierdzenie operacji, wówczas gdy
pliki lub katalogi o nazwie docelowej już istnieją
-s – tworzony jest połączenie symboliczne ( symbolic link) w miejsce
sztywnego (hard), a nowy plik (katalog) zawiera tylko nazwę pliku
(katalogu) do którego jest dołączony.
Składnia: ln [-f |-i ] [-s] file1 new_file
ln [-f |-i ] [-s] file1 [file2...] dest_dir
ln [-f |-i ] [-s] dir1[dir2...] dest_dir
UNIX – POLECENIA
ln – przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów
Przykłady:a) ln wzorzec kopia
Powoduje związanie pliku wzorzec z nazwą kopia w katalogu aktualnym. Jeśli plik kopia istniał operacja zostanie anulowana
b) ln -f wzorzec katal/kopia
Powoduje związanie pliku wzorzec z nazwą kopia w podkatalogu katalnawet wówczas, gdy plik kopia istnieje
c) ln -s kat katal
Wiąże symbolicznie katalog kat z nazwą katal. Właściwe wykonanie operacji jest możliwe tylko wówczas, gdy katalog katal nie istnieje
11/2/2012
20
UNIX – POLECENIA
cat– połącz (konkatenuj) i wyświetlaj pliki Polecenie czyta kolejne pliki z
listy file i wypisuje w postaci
jednego pliku na
standardowym wyjściu (zwykle
ekran terminala).
Jeśli lista file jest pusta, cat
czyta ze standardowego pliku
wejściowego (zwykle
klawiatura).
Składnia: cat [-s] [-u] [-v] [-t] [-e] file ...
Argumenty: :
file – lista łączonych plików
Opcje: :
-s – brak komunikatów o nieistnieniu plików,
-u – brak buforowania operacji we/wy,
-v – znaki niewidoczne (np. kontrolne) poza pewnymi
wyjątkami np. tabulator, pisane są w postaci
^n, gdzie n znak z zakresu (100-137 oct),
-t – znak tabulatora pisany w postaci ^I
(opcja dostępna tylko łącznie z opcją -v),
-e – znak $ dopisywany na końcu każdej linii
(opcja dostępna tylko łącznie z opcją -v).
UNIX – POLECENIA
cat– połącz (konkatenuj) i wyświetlaj pliki
Przykłady:
a) cat tekst1 tekst2
wypisuje na standardowe wyjście plik tekst1 a po
nim plik tekst2 jako jeden plik.
b) cat tekst1 tekst2 >tekst3
tworzy plik tekst3 którego zawartością jest plik
tekst1 i dołączony na końcu plik tekst2
c) cat >tekst
czyta znaki ze standardowego wejścia (np.
klawiatura) i zapisuje w pliku tekst.
Polecenie czyta kolejne pliki z
listy file i wypisuje w postaci
jednego pliku na
standardowym wyjściu (zwykle
ekran terminala).
Jeśli lista file jest pusta, cat
czyta ze standardowego pliku
wejściowego (zwykle
klawiatura).
11/2/2012
21
UNIX – POLECENIA
cut– wytnij wybrane pola z wszystkich linii pliku Polecenie wycina wskazane
kolumny pól każdej liki pliku.
Wynik działania polecenia
wypisywany jest na
standardowe wyjście. Pole
może mieć stałą szerokość
(określoną ilość znaków) lub
może być ograniczone
wybranym znakiem zwanym
delimiterem. Standardowym
delimiterem jest tabulator.
Jeśli nie występuje argument
file czytane są znaki ze
standardowego wejścia.
Składnia: cut [-c] list [file ...]
cut [-f] list [-d char] [-s] [file ...]
Argumenty: :
list – oddzielona przecinkami lista numerów
wycinanych pól np. 1,4,6-9,12- : oznacza pole
pierwsze, czwarte, od szóstego do
dziewiątego oraz od 12 do końca linii
file – lista nazw plików
char – dowolny znak lub znaki specjalne i spacja w
cudzysłowach
Opcje: :
-c – każdy znak jest polem,
-f – pole to ciąg znaków oddzielony delimiterem (standardowo tabulatorem),
-d – ustawianie znaku delimitera,
-s – opuszczanie linii bez znaku delimitera.
UNIX – POLECENIA
cut– wytnij wybrane pola z wszystkich linii pliku
Przykłady:
Plik tekst:
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Standardowe wyjście po poleceniach:
cut -c 1-3,5 tekst cut -f 1,3 -d ’ ’ text
Lito Litwo,mojaTy e TyjakileC iletrzebaten t tensięco i costracił.
Polecenie wycina wskazane
kolumny pól każdej liki pliku.
Wynik działania polecenia
wypisywany jest na
standardowe wyjście. Pole
może mieć stałą szerokość
(określoną ilość znaków) lub
może być ograniczone
wybranym znakiem zwanym
delimiterem. Standardowym
delimiterem jest tabulator.
Jeśli nie występuje argument
file czytane są znaki ze
standardowego wejścia.
11/2/2012
22
UNIX – POLECENIA
grep– wypisz wiersze pliku w których występuje wzorzec
Składnia: grep [-cefilnqsvx] wzorzec [plik ...]
Argumenty: :
wzorzec – poszukiwany ciąg znaków
plik – przeszukiwany plik
Opcje: :
-c – wypisywana jest tylko ilość wierszy w których znaleziono wzorzec,
-i – nie rozróżnia małych, dużych liter,
-l – wypisywane są tylko nazwy plików w których znaleziono wzorzec,
-n – dopisywane są numery wierszy w których znaleziono wzorzec,
-v – wypisywane są wiersze w których nie znaleziono wzorca,
Polecenie przegląda standardowe wejście lub pliki plik poszukując linii w których występuje wzorzec. Domyślnie, linie zawierające wzorzec kopiowane są na standardowe wyjście. Dowolny ciąg znaków, będący wzorcem, w przypadku gdy zawiera znaki specjalne powłoki systemu Unix (również spację), należy zamknąć apostrofami.
UNIX – POLECENIA
grep– wypisz wiersze pliku w których występuje wzorzec
Przykłady:
Plik tekst:
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Standardowe wyjście po poleceniach:
grep -i ‘ty’ tekst grep -v ‘ja’ tekst
Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie, ten tylko się dowie,
co Cię stracił.
Polecenie przegląda standardowe wejście lub pliki plik poszukując linii w których występuje wzorzec. Domyślnie, linie zawierające wzorzec kopiowane są na standardowe wyjście. Dowolny ciąg znaków, będący wzorcem, w przypadku gdy zawiera znaki specjalne powłoki systemu Unix (również spację), należy zamknąć apostrofami.
11/2/2012
23
UNIX – POLECENIA
wc – zlicz słowa, linie lub znaki
Składnia: wc [-lwc] [name]
Argumenty: :
name – nazwa pliku
Opcje: :
-l – zliczana jest ilość wierszy,
-w – zliczana jest ilość słów ,
-c – zliczana jest ilość znaków.
Polecenie zlicza ilość wierszy, słów lub znaków we wskazanych plikach lub na standardowym wejściu. Wynik działania wypisywany jest na standardowe wyjście. Słowo wg. tego polecenia to ciąg znaków zakończony spacją, tabulatorem lub znakiem nowej linii. Opcje mogą być stosowane łącznie. Standardowo polecenie zakłada że włączone są wszystkie opcje ( -lwc ).
UNIX – POLECENIA
wc– zlicz słowa, linie lub znaki
Przykłady:
Plik tekst:
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Standardowe wyjście po poleceniach:
wc -l tekst wc -lwc tekst
5 tekst 5 18 99 tekst
Polecenie zlicza ilość wierszy, słów lub znaków we wskazanych plikach lub na standardowym wejściu. Wynik działania wypisywany jest na standardowe wyjście. Słowo wg. tego polecenia to ciąg znaków zakończony spacją, tabulatorem lub znakiem nowej linii. Opcje mogą być stosowane łącznie. Standardowo polecenie zakłada że włączone są wszystkie opcje ( -lwc ).
11/2/2012
24
UNIX – POLECENIA
basename, dirname – wytnij część ścieżki do pliku
Składnia: basename string [suffix]
dirname [string]
Argumenty: :
string – ścieżka do pliku,
suffix – rozszerzenie nazwy pliku.
Przykład 1:
$basename
/usr/staff/adam/kwiat.ps
kwiat
$
Przykład 2:
$dirname
/usr/staff/adam/kwiat.ps
/usr/staff/adam
$
UNIX – POLECENIA
ps – podaj informację o biegnących procesach
Polecenie wypisuje pewne informacje o aktywnych procesach. Standardowo wypisywana jest jedynie informacja o procesach związanych z aktualnym terminalem, w której zamieszczone są następujące dane: numer procesu (PID), identyfikator terminalu (TTY), czas aktywności procesu (TIME) i nazwa polecenia (COMD). Użycie opcji umożliwia uzyskanie szerszej informacji, czyli: numer użytkownika (UID), numer procesu rodzica (PPID), priorytet procesu (PRI), obciążenie procesora (C), adres procesu (ADDR), rozmiar w blokach (SZ), czas uruchomienia (STIME) itp..
Składnia: ps [-edafl] [-t term] [-p proc] [-u uid] [-g gid]
11/2/2012
25
UNIX – POLECENIA
ps – podaj informację o biegnących procesach
Argumenty:
term, proc, uid, gid – oznaczają kolejno: identyfikatory
terminali, numery procesów, identyfikator użytkownika
oraz identyfikator grupy.
Opcje:
-e – podstawowa informacja o wszystkich procesach,
-d – to samo co opcja -e, z wyjątkiem procesów nadrzędnych grupy,
-a – to samo co opcja -d, lecz bez procesów nieskojarzonych z terminalami,
-f – generowany jest rozszerzona informacja,
-l – generowany jest pełna informacja,
-t – informacja o procesach skojarzonych z terminalem wskazanym przez
parametr term,
-p – informacja o procesie o numerze wskazanym przez parametr proc,
-u – informacja o procesach użytkownika wskazanego parametrem uid,
-g – informacja o procesach grupy użytkowników o identyfikatorze gid.
UNIX – POLECENIA
ps – podaj informację o biegnących procesach
Przykład:
ps -ef
UID PID PPID C STIME TTY TIME COMMANDroot 0 0 0 Jan 1 ? 0:05 swapperroot 1 0 0 Sep 21 ? 0:00 initroot 2 0 0 Sep 21 ? 0:00 vhandroot 3 0 0 Sep 21 ? 0:00 statdaemonroot 10 0 0 Sep 21 ? 0:00 syncdaemon: : : : : : : :: : : : : : : :
adam 17558 17557 0 13:59:06 ttyp5 0:00 shadam 17398 17385 0 07:16:02 ? 0:00 hptermadam 17923 17910 7 06:52:51 ttys0 0:00 ps -efroot 17909 141 0 06:52:17 ttys0 0:00 telnetd
daemon 15514 1 0 Oct 11 ? 0:00 grmdadam 17910 17909 1 06:52:17 ttys0 0:00 -sh
11/2/2012
26
UNIX – POLECENIA
passwd – ustal lub zmień hasło
Argumenty:
name – systemowa nazwa użytkownika, login name
(parametr name może być stosowany tylko przez
użytkowników o odpowiednich przywilejach np. root).
Zasady tworzenia hasła:
� hasło musi mieć co najmniej 6 znaków. System rozpoznaje tylko
8 pierwszych znaków,
� muszą być to znaki podstawowego kodu ASCII,
� każde hasło musi zawierać co najmniej 2 litery i co najmniej 1cyfrę lub
znak specjalny,
� hasło powinno być różne od systemowej nazwy użytkownika
(login_name),
� nowo tworzone hasło musi różnić się od starego hasła przynajmniej 3 znakami.
UNIX – POLECENIA
find – znajdź pliki
Polecenie przegląda wszystkie katalogi wskazane przez argument lista_kat
łącznie z ich podkatalogami, poszukując plików dla których wyrażenie exp
jest prawdziwe.
Wszystkie argumenty numeryczne zawarte w wyrażeniu exp mogą być
poprzedzone znakiem + lub znakiem - .
� znak + oznacza większy od np. +3 oznacza więcej niż 3
� znak - oznacza mniejszy od np. -5 oznacza mniej niż 5
Składnia: find lista_kat [exp]
11/2/2012
27
UNIX – POLECENIA
find – znajdź pliki
Parametry:
lista_kat – lista katalogów w których poszukiwane będą pliki,
exp – wyrażenie logiczne określające jakie pliki będą poszukiwane.
Wybrane, przedstawione poniżej, składniki wyrażenia exp wskazują że poszukiwane będą:
� name file – pliki których nazwa odpowiada wyrażeniu file (patrz opis regexp),
� type c – pliki o typie wskazanym przez c (patrz opis ls),
� inks n – pliki o ilości n linków,
� user uname – pliki których właścicielem jest użytkownik uname,
� group gname – pliki których właścicielem jest użytkownicy grupy gname,
� size n[c] – pliki o rozmiarze n bloków (lub n bajtów jeśli po n występuje symbol c),
� atime n – pliki otwierane n dni wcześniej,
� mtime n – pliki modyfikowane n dni wcześniej,
� exec cmd – pliki dla których polecenie cmd zwraca wartość zero (np.grep gdy
szukane są pliki których zawartość odpowiada wzorcowi)(patrz grep).
Polecenie cmd musi zostać zakończone znakami \; . Sekwencja
nawiasów {} zostanie w cmd zamieniona na aktualną ścieżkę.
UNIX – POLECENIA
find – znajdź pliki
Przykłady:a) Znajdź począwszy od katalogu aktualnego, pliki których nazwa składa się z 5
znaków i zaczyna się od litery a
find . -name a\?\?\?\?
UWAGA: Przed znakami specjalnymi powłoki systemu UNIX musi wystąpić znak \.
b) Znajdź począwszy od katalogu głównego, pliki których rozmiar jest większy od 365 bajtów
findfind / -size +365c
c) Znajdź począwszy od katalogu głównego, pliki które zostały zmodyfikowaneprzez ostatnie dwa dni
find / -mtime -2
11/2/2012
28
UNIX – POLECENIA
more – wyświetl zawartość pliku tekstowego z podziałem na ekrany
Polecenie wypisuje zawartość pliku dzieląc go na kolejne ekrany. Rozmiar ekranu (ilość linii) czytany jest przez system z bazy dostępnych terminali. Jeśli nie jest to możliwe system przyjmuje że terminal ma 24 linie. Każdy wypisany pełny ekran kończony jest linią z tekstem --More-- oraz informacją ile tekstu już wypisano. Polecenie more ma bardzo rozbudowany system wewnętrznych poleceń. Między innymi: naciśnięcie klawisza enter powoduje wypisanie kolejnej linii, spacji kolejnego ekranu, klawisza q przerywa wypisywanie a klawisza h wypisuje skróconą pomoc (help) .
Składnia: more [-n] [-cdflsu] [ +numer ] [ +wzorzec ] [ plik ...]
UNIX – POLECENIA
more – wyświetl zawartość pliku tekstowego z podziałem na ekrany
Argumenty:
-n – ustawia długość strony na n linii (standardowo ilość linii terminalu),
+numer – wypisywanie od linii o numerze numer,
+wzorzec – rozpoczyna wypisywanie 2 linie przed linią w której znaleziono
ciąg znaków określony przez wzorzec,
plik – nazwy wyświetlanych plików.
Opcje:
-d – wypisuje dodatkowo po każdej stronie tekst press space to continue ,
q to quit (standardowy tekst --More-- x%),
-s – usuwa wielokrotnie występujące linie puste zostawiając jedną,
11/2/2012
29
UNIX – POLECENIA
more – wyświetl zawartość pliku tekstowego z podziałem na ekrany
Przykład:
Plik tekst:
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Pierwszy ekran po poleceniu:
more -2 tekst
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,--More-- (43%)
UNIX – POLECENIA
uniq – znajdź powtarzające się linie pliku
Składnia: uniq [-udc] [+n][-n] [input [output]]
Argumenty: :
input – nazwa sprawdzanego pliku,
onput – nazwa pliku wynikowego,
+n – liczba określająca ile znaków na początku każdej linii zostanie zignorowanych,
-n – liczba określająca ile pól na początku każdej
linii zostanie zignorowanych. Pole to ciąg znaków oddzielony spacjami lub tabulatorami
Polecenie czyta standardowe
wejście lub wskazany plik
tekstowy i porównuje
sąsiadujące linie. W
normalnym przypadku, gdy
nie użyto opcji, usuwane są
wszystkie kolejne kopie linii.
Wynik wypisywany jest na
standardowe wyjście lub do
wskazanego pliku.
Opcje: -
-u – w pliku wynikowym tylko nie powtarzające się linie,
-d – w pliku wynikowym tylko powtarzające się linie (pisane jednokrotnie),
-c – dopisywanie ilości powtórzeń linii.
11/2/2012
30
UNIX – POLECENIA
uniq – znajdź powtarzające się linie pliku
Przykład:
Plik tekst:
ala maala maala ma kotaa kota kota kot nie maala ma
Plik wynik po poleceniu: uniq tekst wynik
ala maala ma kotaa kota kot nie maala ma
Polecenie czyta standardowe
wejście lub wskazany plik
tekstowy i porównuje
sąsiadujące linie. W
normalnym przypadku, gdy
nie użyto opcji, usuwane są
wszystkie kolejne kopie linii.
Wynik wypisywany jest na
standardowe wyjście lub do
wskazanego pliku.
UNIX – POLECENIA
sort – sortuj i/lub scalaj pliki
Składnia: sort [-cmu] [-oout] [bdfilnrM] [file ...]
Argumenty: :
out – nazwa pliku po przesortowaniu,
file – lista nazw sortowanych plików,
Polecenie sortuje
alfabetycznie wszystkie
wiersze wskazanych przez
argumenty polecenia plików
tekstowych. Jeśli pliki te nie
zostaną wyszczególnione,
sortowana jest informacja ze
standardowego wejścia.
Wynik polecenia wypisywany
jest na standardowe wyjście
lub do wskazanego pliku.Opcje: -
-c – kontrola czy plik wejściowy file jest już przesortowany.
Jeśli tak, nie zostanie utworzony plik wynikowy out.
-m – nie sortuje, tylko scala pliki z listy,
-u – usuwa kopie linii (zostawia tylko oryginał),
-o – wynik polecenia pisany do pliku o nazwie out,
-r – sortowanie odwrotne (od końca alfabetu).
11/2/2012
31
UNIX – POLECENIA
sort – znajdź powtarzające się linie pliku
Przykład:
Plik tekst:
ala maala maala ma kotaa kota kota kot nie maala ma
Plik wynik po poleceniu: sort -u -owynik tekst
a kota kot nie maala maala ma kota
Polecenie sortuje
alfabetycznie wszystkie
wiersze wskazanych przez
argumenty polecenia plików
tekstowych. Jeśli pliki te nie
zostaną wyszczególnione,
sortowana jest informacja ze
standardowego wejścia.
Wynik polecenia wypisywany
jest na standardowe wyjście
lub do wskazanego pliku.
UNIX – POLECENIA
tail – wypisz końcówkę pliku
Polecenie kopiuje na standardowe wyjście, począwszy od wskazanego
miejsca, wybrany przez argument polecenia plik. Jeśli plik nie został
wyszczególniony, przetwarzana jest informacja ze standardowego wejścia.
Wynik polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście.
Miejsce od którego rozpoczyna się kopiowanie jest ustawiane
parametrem liczba procedury, która oznacza ilość kopiowanych pól, licząc
od końca pliku. Polami mogą być znaki, linie lub bloki (512 bajtów),
zależnie od użytych opcji.
Składnia: tail [ -b liczba ] [ file ]
tail [ -c liczba ] [ file ]
tail [ -n liczba ] [ file ]
11/2/2012
32
UNIX – POLECENIA
tail – wypisz końcówkę pliku
Argumenty:
liczba – ilość kopiowanych pól
file – nazwa analizowanego pliku
Składnia: tail [ -b liczba ] [ file ]
tail [ -c liczba ] [ file ]
tail [ -n liczba ] [ file ]
Opcje:
-b – polem jest blok (512 bajtów)
-c – polem jest każdy bajt,
-n – polem jest każdy wiersz (linia),
Przykład:
Plik tekst:
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Standardowe wyjście po poleceniu: tail -n 3 tekst
ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Standardowe wyjście po poleceniu: tail -c 25 tekst
ię dowie,co Cię stracił.
UNIX – POLECENIA
head – pokaż początek pliku
Składnia: head [ -c] [ -l] [ -n liczba ] [ file ...]
Standardowo polecenie
wypisuje na standardowe
wyjście 10 początkowych linii
każdego pliku wymienionego
w liście file. Jeśli lista file jest
pusta, przetwarzana jest
informacja ze standardowego
wejścia. Wynik polecenia
wypisywany jest na
standardowe wyjście.
Zależnie od użytych opcji,
wypisywana jest określona
przez parametr liczba ilość
linii lub znaków (bajtów).
Argumenty:
liczba – ilość kopiowanych pól
file – lista plików
Opcje:
-c – wypisuje, określoną przez parametr liczba,
ilość bajtów,
-l – wypisuje, określoną przez parametr liczba,
ilość linii,
-n – opcja umożliwia definiowanie ilości kopiowanych
pól.
11/2/2012
33
UNIX – POLECENIA
head – pokaż początek pliku
Przykład:
Plik tekst:
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenićten tylko się dowie,co Cię stracił.
Standardowe wyjście po poleceniach: head -l -n 3 tekst
Litwo, Ojczyzno mojaTy jesteś jak zdrowie,ile Cię trzeba cenić
Standardowo polecenie
wypisuje na standardowe
wyjście 10 początkowych linii
każdego pliku wymienionego
w liście file. Jeśli lista file jest
pusta, przetwarzana jest
informacja ze standardowego
wejścia. Wynik polecenia
wypisywany jest na
standardowe wyjście.
Zależnie od użytych opcji,
wypisywana jest określona
przez parametr liczba ilość
linii lub znaków (bajtów).
UNIX – POLECENIA
test – podaj wartość wyrażenia logicznego
Polecenie wyznacza wartość wyrażenia logicznego exp . Jeśli jest prawdą
(true) zwraca liczbę zero (kod wyjścia) a gdy fałszem (false), liczbę różną
od zera. Wartość różną od zera zwracana jest również przy błędnej
konstrukcji lub braku wyrażenia exp.
W konstrukcji wyrażeń exp można używać następujących operatorów
logicznych:
! – operator negacji
-a – operator iloczynu logicznego
-o – operator sumy logicznej.
Do grupowania wyrażeń logicznych należy używać nawiasów ale każdy
nawias musi być poprzedzony znakiem \ gdyż są to znaki specjalne
powłoki systemu Unix.
Składnia: test exp
[ exp ]
11/2/2012
34
UNIX – POLECENIA
test – podaj wartość wyrażenia logicznego
Argumenty:
exp – wyrażenie logiczne utworzone z następujących
składników:
-r file – prawda gdy plik file istnieje i jest udostępniony do czytania,
-w file – prawda gdy plik file istnieje i jest udostępniony do pisania,
-x file – prawda gdy plik file istnieje i jest udostępniony do egzekucji,
-f file – prawda gdy plik file istnieje i jest plikiem zwykłym,
-d file – prawda gdy plik file istnieje i jest katalogiem,
-z s1 – prawda gdy długość ciągu znaków s1 jest zerowa,
-n s1 – prawda gdy długość ciągu znaków s1 jest różna od zera,
s1 = s2 – prawda gdy tekst s1 jest identyczny jak s2,
s1 != s2 – prawda gdy tekst s1 i s2 są różne,
n1 -eq – prawda gdy liczby całkowite n1 i n2 są równe (poza -eq
mogą wystąpić następujące symbole -ne, -gt, -ge, -lt, -le.
Składnia: test exp
[ exp ]
UNIX – POLECENIA
test – podaj wartość wyrażenia logicznego
Przykład:
test \( -r baba \) -a \( -w baba \) -a \( -x baba \)
zwraca zero gdy plik baba istnieje i jest udostępniony do
czytania, pisania i egzekucji
11/2/2012
35
UNIX – POLECENIA
kill – zakończ proces
Składnia: kill [-signo | -signame] PID
kill -l
Standardowo polecenie wysyła do wskazanego procesu sygnał 15 (terminate). Sygnał ten powoduje zakończenie tych procesów, które go nie przechwytują lub ignorują. Wysłanie sygnału 9 (kill) przerywa każdy proces, gdyż ten sygnał nie może być zignorowany.
Wybrane sygnały:
Nazwa Numer Uwagi ZnaczenieSIGILL 04 A,B nielegalna instrukcja,SIGFPE 08 A,B błąd operacji zmiennoprzecinkowej,SIGKILL 09 A,D,E,F zakończ,SIGSYS 12 A,B błędny argument odwołania systemowego,SIGTERM 15 A programowy sygnał zakończenia,SIGSTOP 24 D,E,H stop,SIGCONT 26 F,G kontynuuj po stopie,
A - akacja standardowa: przerwij proces,B - akacja standardowa: przerwij proces z generacja obrazu systemu (core),D - sygnał nie może być ignorowany,E - sygnał nie może być przechwycony,F - sygnał nie może być odrzucony przez zatrzymany proces,G - akacja standardowa: ignoruj sygnał,
UNIX – POLECENIA
kill – zakończ proces
Składnia: kill [-signo | -signame] PID
kill -l
Argumenty:
signo – systemowy numer wysyłanego sygnału,
signame – systemowa nazwa wysyłanego sygnału,
PID – systemowa numer procesu,
Opcje:
-l – powoduje wypisanie nazw wszystkich sygnałów
rozpoznawanych przez system.
Przykład:
kill -24 2429
kill -STOP 2429
kill -SIGSTOP 2429
powodują zatrzymanie procesu o numerze (PID) 2429. Kontynuacja pracy procesu
następuje po wysłaniu sygnału SIGCONT (26).
11/2/2012
36
UNIX – POLECENIA
ping – sprawdź obecność komputera w sieci
Składnia: ping host [ packetsize] [count]
Polecenie wysyła, co sekundę, do komputera wskazanego argumentem host pakiet danych i oczekuje na jego zwrotne odesłanie. Każdy powracający pakiet jest raportowany na ekranie,
łącznie z czasem jaki upłynął od wysłania pakietu. Jeśli nie występuje argument countpolecenie działa w sposób
ciągły do momentu naciśnięcia klawiszy ^C (Ctrl C).
Standardowy pakiet ma długość 64 bajty. Jeśli długość
pakietu jest mniejsza niż 16 bajtów czas nie jest
wypisywany.
Argumenty:
host - nazwa komputera lub jego internetowy adres,
packetsize - długość pakietu w bajtach, (rozmiar
pakietu musi zawierać się w
przedziale 8 ÷ 4096 bajtów).
count - ilość wysyłanych pakietów (musi zawierać się
w przedziale 1 ÷ 231-1).
UNIX – POLECENIA
ping – sprawdź obecność komputera w sieci Polecenie wysyła, co sekundę, do komputera wskazanego argumentem host pakiet danych i oczekuje na jego zwrotne odesłanie. Każdy powracający pakiet jest raportowany na ekranie,
łącznie z czasem jaki upłynął od wysłania pakietu. Jeśli nie występuje argument countpolecenie działa w sposób
ciągły do momentu naciśnięcia klawiszy ^C (Ctrl C).
Standardowy pakiet ma długość 64 bajty. Jeśli długość
pakietu jest mniejsza niż 16 bajtów czas nie jest
wypisywany.
Przykład:
a) ping galaxy.uci.agh.edu.pl
sprawdza aktywność komputera o adresie
internetowym galaxy.uci.agh.edu.pl wysyłając
nieprzerwanie co 1 sekundę pakiet o długości 64 bajty.
b) ping unix386 1024 5
wysyła 5 pakietów po 1024 bajty do komputera
o nazwie unix386 i kończy pracę .
11/2/2012
37
UNIX – POLECENIA
expr – wyznacz wartość wyrażenia
Składnia: expr arguments
Polecenie wyznacza wartość wyrażenia arguments . Wynik wypisywany jest na
standardowe wyjście. Elementy wyrażenia muszą być oddzielone spacją. Znaki
specjalne powłoki systemu muszą być poprzedzone znakiem \.
Niektóre znaki mają specjalne znaczenie np.:
. - zastępuje dowolny znak poza lf (przejściem do nowej linii)
∗ - oznacza ostatni znak ciągu znaków .
Wyrażenie ’ . ∗∗∗∗ ’ oznacza wszystkie znaki tekstu a ’ . ∗∗∗∗ /’ to wszystkie znaki tekstu
zakończone znakiem / .
UNIX – POLECENIA
expr – wyznacz wartość wyrażenia
Argumenty: arguments - wyrażenie w którym wystąpić mogą
następujące operatory lub słowa kluczowe:
exp \| exp – gdy exp różne od zera zwraca exp jeśli nie zwraca exp,
exp \& exp – gdy exp różne od zera zwraca exp jeśli nie zwraca 0,
exp { =, \>, \>=, <, >=, != } exp – zwraca wynik porównania (całkowity lub
leksykalny zależnie od typu wyrażeń exp 1- prawda 0- fałsz),
exp { +, -, \*, /, %} exp – zwraca wynik operacji na wartościach całkowitych,
exp : exp - zwraca ilość tych znaków które występują zarówno w exp i exp
lub część exp jeśli użyto \(...\).
length exp – zwraca długość exp,
substr exp exp exp – zwraca część exp poczynając od exp o długości exp,
index exp exp – zwraca pozycję exp w której jest znak znaleziony w exp
\( ...\) – sybole grupujące argumenty
Składnia: expr arguments
11/2/2012
38
UNIX – POLECENIA
expr – wyznacz wartość wyrażenia
Przykład:
a) Polecenie
expr 22 – 34 - zwraca wartość -12.
b) Polecenie
expr ala \| kot - zwraca wartość 0 (fałsz).
c) Polecenie
expr ala : ’.*’ - zwraca wartość 3 (ilość znaków tekstu ala).
UNIX – POLECENIA
top – wypisz i uaktualnij informację o procesach
Składnia: top [-stime] [-dcount] [-u] [-nnumber]
Standardowo polecenie wypisuje informację o głównych, aktualnie biegnących, procesach i modyfikuje ją cyklicznie w 5 sekundowych odstępach. Do wyświetlenia wybierane są te procesy dla których obciążenie procesora jest znaczne.
Wypisywane są następujące informacje: nazwa systemu, aktualny czas, stopień obciążenia (w ostatniej minucie oraz 5 i 15 minutach), ilości procesów (tj.uśpione, czekające, biegnące, startujące, zombie i zatrzymane), procentowe wykorzystanie czasu pracy procesora we wszystkich możliwych jego stanach, wykorzystywana i wolna pamięć systemowa oraz podstawowe dane procesów głównych.Tabela Informacyjna procesów głównych zawiera:TTY - terminal wykorzystywany przez proces,PID - identyfikator procesu,USENAME - systemową nazwę właściciela procesuPRI - aktualny priorytet procesu,NI - poziom priorytetu,SIZE - rozmiar procesu w kilobajtach,STATE - stan procesu (sleep, wait, run, idl, zomb, stop),TIME - wykorzystany czas pracy procesora,%WCPU - procentowe ważone obciążenie procesora,%CPU - procentowe bezpośrednie obciążenie procesora,
11/2/2012
39
UNIX – POLECENIA
top – wypisz i uaktualnij informację o procesach
Argumenty
-s time – ustawianie czasu uaktualniania wyświetlania
(standardowo co 5 sekund),
-d count – ustawianie ilości wyświetlanych ekranów
standardowo do momentu naciśnięcia klawisza q),
-n number – stawianie ilości wyświetlanych procesów
(standardowo do momentu wypełnienia ekranu),
-q – ypisywanie identyfikatora użytkownika UID a nie jego nazwy.
Składnia: expr arguments
UNIX – POLECENIA
top – wypisz i uaktualnij informację o procesach
Przykład:
Przykład odpowiedzi systemu po poleceniu top -n5
System: rat Thu Oct 26 12:15:38 2000Load averages: 0.38, 0.30, 0.2958 processes: 57 sleeping, 1 waitingCpu states: 0.7% user, 0.0% nice, 0.5% system, 9 8.8% idle, 0.0% unk5, 0.0%unk6, 0.0% unk7, 0.0% unk8Memory: 15296K (8228K) real, 23892K (11572K) virtua l, 36260K free Screen # 1/2TTY PID USERNAME PRI NI SIZE RES STATE TI ME %WCPU %CPU COMMAND? 19344 daemon 154 20 5356K 2888K sleep 9 :57 0.07 0.07 /usr/bin/Xp2 5598 adam 158 20 220K 88K sleep 0 :00 0.05 0.05 sh? 5597 adam 154 20 4628K 500K sleep 0 :06 0.04 0.04 hpterm? 209 root 153 20 1332K 268K sleep 7 :22 0.04 0.04 ./_upsd? 148 root 154 20 608K 600K sleep 0 :28 0.01 0.01 /etc/named
11/2/2012
40
UNIX – POLECENIA
KONIEC