PLANI STRATEGJIK 2013-2015 - bqk-kos.org strategjik 2013-2015.pdf · Plani Strategjik 2013 – 2015...
Transcript of PLANI STRATEGJIK 2013-2015 - bqk-kos.org strategjik 2013-2015.pdf · Plani Strategjik 2013 – 2015...
BANKA QENDRORE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS
CENTRALNA BANKA REPUBLIKE KOSOVA
CENTRAL BANK OF THE REPUBLIC OF KOSOVO
PLANI STRATEGJIK
2013-2015
Prishtinë
Dhjetor 2012
Përmbajtja
MANDATI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
MISIONI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
VIZIONI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
VLERAT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
QËLLIMET STRATEGJIKE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
ZBATIMI I QËLLIMEVE STRATEGJIKE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
QËLLIMI STRATEGJIK 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
QËLLIMI STRATEGJIK 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
QËLLIMI STRATEGJIK 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
QËLLIMI STRATEGJIK 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
QËLLIMI STRATEGJIK 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
4
Plani Strategjik 2013 – 2015
Kam kënaqësinë ta paraqes Planin Strategjik për Bankën Qendrore të Republikës së Kosovës (BQK). Ky
Plan Strategjik përcakton qëllimet tona në promovimin e efikasitetit, efektivitetit dhe integritetit të
veprimtarisë së BQK-së për vitet 2013, 2014 dhe 2015. Nën autoritetin dhe në përmbushjen e Ligjit për
Bankën Qendrore të Republikës së Kosovës dhe legjislacionit tjetër relevant, veprimtaria e BQK-së
përqendrohet rreth nxitjes dhe mbajtjes së stabilitetit të sistemit financiar të vendit si dhe angazhimeve për
stabilitetin e çmimeve dhe për mbështetjen e politikave të përgjithshme ekonomike.
BQK-ja është themeluar si subjekt juridik publik i pavarur për të ruajtur stabilitetin financiar dhe monetar,
duke licencuar, rregulluar dhe mbikëqyrur të gjitha institucionet financiare në vend, duke ofruar shërbime
bankare për institucionet financiare dhe publike dhe duke kryer kërkime ekonomike. Pa dyshim se në
përmbushjen e këtij misioni do të përballemi me një numër sfidash të shumanshme dhe të ndërlikuara,
prandaj BQK-ja do të përqendrojë veprimtarinë dhe resurset e saj për adresimin me vendosmëri dhe sukses
të të gjitha sfidave gjatë tri viteve të ardhshme.
Në këtë Plan Strategjik, ne jemi fokusuar në qëllimet kryesore që synohen të arrihen deri në fund të vitit
2015. Të punësuarit në BQK, me profesionalizmin dhe përkushtimin e lartë të tyre, janë në qendër të
përpjekjeve për arritjen e këtyre qëllimeve. Qëllimet tona janë ambicioze dhe me sfida, por jam i bindur se
puna jonë dhe puna e partnerëve tanë të shumtë do të çojë në avancimin e mëtejmë të rolit të BQK-së dhe
arritjen e çdo qëllimi të përcaktuar.
Gani Gërguri
Guvernator
5
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
6
Plani Strategjik 2013 – 2015
MANDATI
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK) është subjekt juridik publik me kompetencë të plotë
bazuar në Kushtetutë dhe ligjin përkatës. BQK-ja është institucioni kyç pjesëmarrës dhe rregullativ në
sistemin financiar të Republikës së Kosovës dhe ka pavarësi dhe autonomi administrative, financiare dhe
menaxhuese.
Objektivi parësor i BQK-së është të nxisë dhe të mbajë një sistem financiar stabil, duke përfshirë një sistem
të sigurt, të qëndrueshëm dhe efikas të pagesave. Objektiv shtesë i BQK-së, i cili i nënshtrohet objektivit
parësor të saj, është të kontribuojë në arritjen dhe ruajtjen e stabilitetit të çmimeve vendore. Po ashtu, pa
paragjykuar arritjen e këtyre objektivave, BQK-ja mbështet politikat e përgjithshme ekonomike të
Qeverisë. BQK-ja vepron në pajtim me parimin e ekonomisë së tregu të hapur me konkurrencë të lirë, duke
favorizuar shpërndarjen efikase të resurseve.
Detyrat e BQK-së në arritjen e objektivave të përcaktuara përfshijnë:
përcaktimin dhe zbatimin e politikave të një sistemi financiar stabil duke përfshirë mbikëqyrjen e
një skeme të sigurimit të depozitave, kryerjen e operacioneve të tregut, si dhe ofrimin e likuiditetit
emergjent;
rregullimin, licencimin, regjistrimin dhe mbikëqyrjen e institucioneve financiare;
promovimin dhe mbikëqyrjen e sistemeve të sigurta, të qëndrueshme dhe efikase të pagesave, të
kliringut dhe të shlyerjes së letrave me vlerë;
sigurimin e një furnizimi të duhur të kartëmonedhave dhe monedhave në Kosovë;
mbajtjen dhe menaxhimin e rezervave ndërkombëtare;
mbledhjen dhe publikimin e statistikave;
kontribuimin në arritjen dhe mbajtjen e stabilitetit të çmimeve vendore;
informimin e Kuvendit të Republikës së Kosovës, Qeverisë dhe publikut të gjerë rreth politikave,
detyrave dhe operacioneve të saj;
veprimin si bankier, këshilltar financiar dhe agjent fiskal për Qeverinë dhe çdo organ publik dhe
organizatë publike të Kosovës;
bashkëpunimin dhe pjesëmarrjen në këshillat dhe organizatat ndërkombëtare përkitazi me
çështje brenda fushës së saj të kompetencave; dhe
realizimin e çdo aktiviteti ndihmës që rrjedh nga ushtrimi i detyrave të saj.
Veprimtaria e BQK-së sigurohet nga organet e saj vendimmarrëse dhe personeli i saj. Organet
vendimmarrëse të BQK-së janë Bordi i Bankës Qendrore, Bordi Ekzekutiv dhe Guvernatori. Bordi i Bankës
Qendrore përbëhet nga kryetari dhe tre anëtarë të tjerë joekzekutivë si dhe nga Guvernatori dhe është i
ngarkuar me mbikëqyrjen e zbatimit të vendimeve si dhe mbikëqyrjen e administrimit dhe ushtrimit të
operacioneve të BQK-së. Bordi Ekzekutiv përbëhet nga Guvernatori dhe Zëvendësguvernatorët dhe është i
ngarkuar me zbatimin e vendimeve të BQK-së si dhe administrimin dhe ushtrimin e operacioneve të saj.
Guvernatori shërben si kryeshef ekzekutiv i BQK-së i ngarkuar me aktivitetet e përditshme të BQK-së, në
realizimin e të cilave ndihmohet nga Zëvendësguvernatorët. Personeli i BQK-së është i strukturuar në njësi
organizative të përcaktuara në bazë të veprimtarive të veçanta operacionale dhe administrative.
7
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
MISIONI
Misioni ynë është të ruajmë stabilitetin financiar dhe monetar, të sigurojmë sistem efektiv të pagesave dhe
furnizim adekuat me para të gatshme, të ofrojmë këshilla ekonomike për entitetet publike dhe të
kontribuojmë në zhvillimin e qëndrueshëm ekonomik përmes nxitjes së zhvillimit të sistemit financiar.
VIZIONI
Vizioni ynë strategjik është të jemi në mesin e bankave qendrore më efikase dhe efektive të regjionit si
dhe të jemi institucion meritor në arritjen e integrimit evropian të Republikës së Kosovës.
VLERAT
Vlerat tona, të zhvilluara nga të gjithë ne dhe të formësuara nga organet vendimmarrëse të BQK-së,
pasqyrohen në të gjitha veprimtaritë e veçanta të BQK-së dhe në kryerjen e të gjitha detyrave tona. Këto
vlera pasqyrohen në qëndrimin dhe punën e personelit dhe janë udhërrëfyese në caktimin e prioriteteve,
marrjen e vendimeve, përmbushjen e detyrave, ndërtimin e marrëdhënieve me publikun, si dhe kultivimin
e raporteve ndërpersonale në BQK. Vlerat tona janë (1) e mira e përgjithshme, (2) transparenca dhe
kredibiliteti, (3) integriteti dhe etika, (4) përsosmëria dhe përkushtimi dhe (5) avancimi i personelit.
1. E mira e përgjithshme - Punojmë në të mirë të interesit të publikut të gjerë.
2. Transparenca dhe kredibiliteti - Sigurojmë transparencë dhe kredibilitet të të gjitha
veprimtarive tona.
3. Integriteti dhe etika - Përmbushim me integritetin dhe etikën më të lartë të gjitha detyrat
tona.
4. Përsosmëria dhe përkushtimi - Krijojmë një kulturë të kryerjes cilësore dhe me kohë të
detyrave tona me angazhim individual dhe ekipor.
5. Avancimi i personelit - Sigurojmë ngritje dhe zhvillim të vazhdueshëm personal e
profesional të të gjithë personelit tonë.
8
Plani Strategjik 2013 – 2015
QËLLIMET STRATEGJIKE
Në përputhje me vizionin dhe misionin tonë strategjik, ne kemi identifikuar dhe parashtruar pesë qëllime
strategjike, të cilat më së miri pasqyrojnë përgjegjësitë tona ndaj ekonomisë dhe shoqërisë kosovare si dhe
të cilat do të na mundësojnë të promovojmë dhe të sigurojmë stabilitetin financiar dhe t’i kontribuojmë
rritjes dhe zhvillimit të suksesshëm ekonomik të Republikës së Kosovës në të ardhmen. Qëllimet tona
strategjike janë:
1. Sforcimi dhe promovimi i stabilitetit financiar në Republikën e Kosovës;
2. Mbështetja e politikave të përgjithshme ekonomike për të arritur rritje të qëndrueshme
ekonomike në Republikën e Kosovës;
3. Sigurimi i zhvillimit të sistemeve bashkëkohore ndërbankare në Republikën e Kosovës dhe
ofrimi i shërbimeve bankare efektive për klientët e BQK-së;
4. Promovimi i zhvillimit të shëndoshë të sistemit financiar në Republikën e Kosovës;
5. Kontribuimi në proceset për integrim në Bashkimin Evropian dhe institucionet tjera
ndërkombëtare.
9
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
10
Plani Strategjik 2013 – 2015
ZBATIMI I QËLLIMEVE STRATEGJIKE
QËLLIMI STRATEGJIK 1
Sforcimi dhe promovimi i stabilitetit financiar në Republikën e Kosovës
BQK-ja kontribuon në stabilitetin e sistemit financiar. Në këtë aspekt, analizon burimet e rrezikut në dhe
ndaj sistemit financiar, zhvillon tregues analitikë me qëllim të identifikimit të rreziqeve dhe ndihmon në
promovimin e një ambienti financiar të shëndoshë gjithëpërfshirës (makroprudencial). BQK-ja vlerëson
ndikimin e mundshëm të zhvillimeve makroekonomike në ekonominë e Kosovës mbi gjendjen e
institucioneve financiare dhe ofron udhëzime për të influencuar politikën ekonomike. BQK-ja diskuton
çështjet më madhore me institucionet kryesore financiare dhe përdor dialogun për të ngritur vetëdijen
mbi çështjet dhe shqetësimet, si dhe inkurajon sjelljen e kujdesshme. BQK-ja është e vetëdijshme mbi
përgjegjësinë substanciale që ka si rrjedhojë e këtyre detyrave, andaj përpiqet që të sigurojë
besueshmërinë e publikut duke promovuar kompetencë dhe performancë të lartë të të punësuarve të saj.
Me qëllim të ruajtjes së suksesshme të stabilitetit financiar, ne do të promovojmë:
SEKTORIN BANKAR
1. Përpilimin e një kornize gjithëpërfshirëse të matur, të shëndoshë dhe të arsyeshme:
a. Avancimin e kornizës ligjore për të gjitha bankat, institucionet mikrofinanciare, dhe
institucionet jobankare financiare, duke përfshire edhe financimin islam;
b. Zhvillimin e një kornize të shëndoshë të politikave të arsyeshme që qeverisin
funksionimin e sistemit financiar;
c. Zhvillimin e një kornize të integruar të politikave gjithëpërfshirëse që avancon
stabilitetin financiar në nivel makroprudencial;
d. Zhvillimin e indikatorëve dhe instrumenteve për formulimin e politikave
makroprudenciale;
e. Avancimin e manualit të licencimit për të gjitha bankat, institucionet mikrofinanciare,
dhe institucionet jobankare financiare;
f. Avancimin e kornizës ligjore për mbrojtjen e konsumatorëve për t’u mundësuar të
disponojnë me informacion të qartë, të plotë, të saktë dhe gjithëpërfshirës në të gjitha
rolet e tyre si shfrytëzues të shërbimeve financiare;
g. Sigurimin e nivelit minimal të kapitalit dhe të rezervës së likuiditetit në përputhje me
nivelin e rrezikut të marrë përsipër;
11
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
h. Zhvillimin e trasesë në zbatimin e standardeve të aplikueshme të Komitetit të Basel-it;
i. Avancimin e pajtueshmërisë me parimet bazë të Komitetit të Basel-it;
j. Mbështetjen e zhvillimit të kornizës ligjore për financim afatgjatë;
2. Identifikimin e rreziqeve dhe vlerësimin e qëndrueshmërisë së bankave komerciale:
a. Përfshirjen e rezultateve të makro stres-testit dhe modeleve tjera analitike në
planet mbikëqyrëse të sistemit bankar;
b. Avancimin e udhëzimeve për menaxhimin e rreziqeve kryesore të hasura në sistemin
bankar, në veçanti të rrezikut kreditor, të likuiditetit, operacional dhe të tregut;
c. Avancimin e metodologjive mbikëqyrëse të drejtpërdrejta dhe analitike të bazuara në
rrezik për të vlerësuar qëndrueshmërinë dhe aftësinë e sektorit bankar, veçanërisht të
bankave sistemike;
d. Avancimin e kornizës juridike kundër shpëlarjes së parave në raport me institucionet
financiare me qëllim të eliminimit te paqartësive dhe implementimit efektiv;
e. Zhvillimin e kërkesave lidhur me planet formale për vazhdimësinë e funksionimit;
f. Zhvillimin e kornizës juridike për menaxhimin e krizave, duke përfshirë themelimin e
komisionit teknik për këtë qëllim;
3. Vlerësimin e stabilitetit financiar dhe identifikimin e rreziqeve sistemike:
a. Avancimin e stres-testit të sektorit bankar në drejtim të makro stres-testit;
b. Zhvillimin e modelit për parashikimin e aktivitetit ndërmjetësues dhe performancës së
sektorit bankar;
c. Zgjerimin e bazës së indikatorëve të sektorit real dhe financiar për një vlerësim më
adekuat të rreziqeve për stabilitetin financiar;
d. Avancimin e mëtejmë të Sistemit të Paralajmërimit të Hershëm;
e. Avancimin e mëtejmë të Raportit të Stabilitetit Financiar, me fokus në përfshirjen më të
madhe të pritjeve për zhvillimet e ardhshme;
f. Funksionalizimin e Komitetit Makroprudencial;
g. Intensifikimin e aktivitetit kërkimor në fushën e sistemit financiar;
4. Identifikimin e rreziqeve dhe vlerësimin e qëndrueshmërisë së sistemit të pagesave:
a. Vlerësimin e përputhjes së sistemit ndërbankar të pagesave në Kosovë me Parimet për
Infrastrukturat e Tregjeve Financiare;
b. Vlerësimin e rreziqeve me të cilët ballafaqohet sistemi i pagesave;
12
Plani Strategjik 2013 – 2015
c. Zhvillimin e kornizës juridike me qëllim të përcaktimit të qartë të mënyrës së
operimit të sistemeve të pagesave dhe reduktimit të rreziqeve potenciale;
d. Avancimin e metodologjive mbikëqyrëse për operatorët dhe pjesëmarrësit në
sisteme të pagesave, me qëllim të operimit të sigurt dhe efikas të tyre;
5. Bashkëpunimin me autoritetet e huaja mbikëqyrëse:
a. Përmirësimin e koordinimit dhe bashkëpunimit me bankat e tjera qendrore dhe agjencitë
mbikëqyrëse për nevoja institucionale dhe të zhvillimit sistematik;
b. Pjesëmarrjen në grupe mbikëqyrëse regjionale dhe ndërkombëtare dhe përfitimin
nga mundësitë e zhvillimit profesional të ofruara nga to;
6. Përkrahjen institucionale të zhvillimit të skemës për sigurimin e depozitave dhe zgjerimit
të rrjetit të sigurisë:
a. Avancimin e bashkëpunimit me Fondin e Sigurimit të Depozitave në Kosovë në
këmbimin e të dhënave financiare;
b. Zhvillimin e procedurave operacionale të menaxhimit të asistencës emergjente të
likuidetit, në rast nevoje për aktivizimin e këtij instrumenti;
SEKTORIN E SIGURIMEVE
1. Zhvillimin e një kornize të shëndoshë dhe të arsyeshme rregullative:
a. Plotësimin e kornizës juridike mbi sigurimet e përgjithshme;
b. Zhvillimin e rregullativës për mbikëqyrjen e kompanive të sigurimit jetë dhe jo-jetë;
c. Zbatimin e kornizës së BE-së për solvencën;
d. Avancimin e manualit të licencimit dhe likuidimit të kompanive të sigurimit dhe
ndërmjetësuesve të sigurimit;
e. Zbatimin e planit të veprimit për pajtueshmërinë me parimet bazë të Shoqatës
Ndërkombëtare të Mbikëqyrësve të Sigurimeve;
f. Zhvillimin e kornizës juridike për adekuatshmërinë e rezervës teknike të vlerësuar
nga aktuarët e licencuar;
g. Mbështetjen e zhvillimit të kornizës për akreditimin e aktuarëve në Kosovë;
h. Zhvillimin e kornizës juridike me mekanizma ndihmës për adresim të çështjeve të
trajtimit të dëmeve dhe mospajtimeve në rastet e ankesave nga policëmbajtësit;
13
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
2. Avancimin e mbikëqyrjes efektive të fokusuar në identifikimin e rreziqeve:
a. Avancimin e manualeve të mbikëqyrjes së drejtpërdrejtë dhe analitike të
kompanive dhe ndërmjetësuesve te sigurimit;
b. Përmirësimin e aktiviteteve të menaxhimit të rrezikut në pajtueshmëri me
kornizën juridike;
c. Kooperimin me autoritetet e huaja mbikëqyrëse të sigurimit me qëllim të
mbikëqyrjes efektive të kompanive të sigurimit në pronësi të huaj;
d. Mbështetjen për anëtarësim në Këshillin e Byrove të Kartonit të Gjelbër;
SEKTORIN PENSIONAL
1. Zhvillimin e kornizës rregullative dhe bashkëpunimin me autoritetet e huaja:
a. Avancimin e kornizës rregullative në pajtueshmëri me Ligjin për Fondet
Pensionale të Kosovës;
b. Përpilimin e manualit të licencimit dhe likuidimit të fondeve pensionale;
c. Përpilimin e manualeve për mbikëqyrje të drejtpërdrejtë dhe analitike;
d. Avancimin e sistemit të menaxhimit të rrezikut në pajtim me kornizën juridike;
e. Bashkëpunimin me autoritetet e huaja mbikëqyrëse të sigurimit me qëllim të
mbikëqyrjes efektive të fondeve pensionale;
TREGJET FINANCIARE
1. Kontribuimin në zhvillimin e tregut të letrave me vlerë në Republikën e Kosovës:
a. Aktivizimin e tregut sekondar të letrave me vlerë me qëllim të nxitjes së aftësisë
tregtuese dhe ofrimit te likuiditetit;
b. Aktivizimin e marrëveshjeve të riblerjes (anglisht: repo);
2. Kontribuimin në krijimin dhe zhvillimin e tregut të kapitalit në Republikën e Kosovës:
a. Mbështetjen e përpilimit të Ligjit mbi Letrat me Vlerë;
b. Mbështetjen e projekteve zhvillimore në pajtim me Ligjin mbi Letrat me Vlerë;
3. Kontribuimin në krijimin e kornizës juridike lidhur me tregjet financiare.
14
Plani Strategjik 2013 – 2015
QËLLIMI STRATEGJIK 2
Mbështetja e politikave të përgjithshme ekonomike për të arritur rritje të qëndrueshme
ekonomike në Republikën e Kosovës
BQK-ja mbështet formimin e politikave ekonomike në Republikën e Kosovës për të maksimizuar rritjen e
qëndrueshme ekonomike. Kjo kryesisht arrihet përmes përpilimit të statistikave, analizave dhe kërkimeve
ekonomike të destinuara për informimin e profesionistëve dhe publikut të gjerë. BQK-ja në mënyrë aktive
fokusohet në përpilimin dhe publikimin e statistikave relevante. Analizat dhe kërkimet e BQK-së ofrojnë
një pasqyrë të besueshme dhe me kohë mbi gjendjen e ekonomisë. Vlerësimi i pavarur i zhvillimeve
ekonomike është njëri ndër aktivitetet më të rëndësishme për të arritur rritje të qëndrueshme ekonomike
afatgjate në Republikën e Kosovës.
Politikat e përgjithshme ekonomike për arritje të një rritje të qëndrueshme ekonomike do t’i mbështesim
në mënyrën më të mirë përmes:
1. Avancimit të mëtutjeshëm gjithëpërfshirës të statistikave të sistemit financiar dhe të
sektorit të jashtëm:
a. Përpilimit dhe publikimit të statistikave bankare dhe jo-bankare, statistikave mbi
normat e interesit, bilancin e pagesave, pozicionin e investimeve ndërkombëtare,
borxhin e jashtëm si dhe statistikave mbi rezervat ndërkombëtare në
përputhshmëri me standardet statistikore ndërkombëtare të Fondit Monetar
Ndërkombëtar;
b. Konvergjencës dhe harmonizimit të plotë me legjislacionin statistikor të Bashkimit
Evropian;
c. Raportimit të rregullt në Eurostat të statistikave të sistemit financiar dhe të sektorit
të jashtëm;
d. Zbatimit të manualeve të reja ndërkombëtare në fushën e statistikave;
e. Rritjes së vazhdueshme të mbulueshmërisë dhe të frekuencës së statistikave të
përpiluara dhe të publikuara;
f. Zbatimit të aplikacioneve teknike moderne statistikore në kontekst të përpilimit dhe
validimit më të avancuar të statistikave të publikuara;
g. Ofrimit të ekspertizës në fushën e statistikave të sistemit financiar dhe të sektorit të
jashtëm në funksion të bashkëpunimit me institucionet vendore dhe institucionet e
huaja;
15
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
2. Zhvillimit të mëtejmë të funksionit të analizave dhe kërkimeve ekonomike:
a. Formulimit të kornizës për parashikimin e zhvillimeve makroekonomike në
vend me anë të ndërtimit të modelit makroekonomik për ekonominë e
Kosovës;
b. Implementimit të projektit për vlerësimin e çmimeve në sektorin e
patundshmërisë;
c. Realizimit të programeve anketuese për ndjekjen e zhvillimeve në sektorin e
bizneseve;
d. Përforcimit të kooperimit me institucionet vendore dhe institucionet
ndërkombëtare në vlerësimin e zhvillimeve ekonomike në vend;
e. Intensifikimit të aktivitetit hulumtues rreth zhvillimeve makroekonomike;
3. Zgjerimit të komunikimit mbi çështje të përgjithshme ekonomike:
a. Publikimit të rregullt të statistikave, kërkimeve dhe analizave të BQK-së;
b. Organizimit të rregullt të seminareve për politikat ekonomike si dhe të
konferencave të kohëpaskohshme me karakter nacional dhe ndërkombëtar;
c. Organizimit të rregullt të konferencave për shtyp.
16
Plani Strategjik 2013 – 2015
QËLLIMI STRATEGJIK 3
Sigurimi i zhvillimit të sistemeve ndërbankare bashkëkohore në Republikën e Kosovës
dhe ofrimi i shërbimeve bankare efektive për klientët e BQK-së
BQK-ja operon Sistemin Elektronik të Kliringut Ndërbankar (SEKN), i cili është i vetmi sistem ndërbankar i
transferimit të fondeve në Republikën e Kosovës. Funksionon si një sistem hibrid i cili mundëson kana-
lizimin mes bankave të një sërë instrumentesh të pagesave. BQK-ja po ashtu operon të vetmin sistem të
informacionit kreditor në Republikën e Kosovës - Regjistri i Kredive të Kosovës (RKK) i cili u mundëson
bankave komerciale dhe institucioneve të tjera kredidhënëse ndarjen e informacioneve. Të dy këto
sisteme, që janë të rëndësishme për funksionimin e sistemit financiar, janë zhvilluar brenda vendit dhe
janë subjekt i avancimeve të vazhdueshme bazuar në konsultimet me akterët dhe në përvojat
bashkëkohore ndërkombëtare. Gjithashtu, BQK-ja do të themelojë sisteme të reja ndërbankare për
transferim të fondeve si dhe për qëllime të tjera, të cilat janë të nevojshme për të arritur objektivin e saj
parësor dhe për të realizuar detyrat e saj. Për më tepër, BQK-ja do të zhvillojë më tej funksionet e
mbikëqyrjes dhe monitorimit për sa i përket sistemeve ndërbankare në përgjithësi.
Përveç funksioneve tipike të bankave qendrore në fushën e operacioneve dhe sistemeve ndërbankare,
BQK-ja ofron mirëmbajtje llogarish dhe shërbime transaksionesh për klientët e vet, menaxhon me kujdes
fondet e tyre të depozituara dhe i furnizon ata me monedha dhe kartëmonedha sipas kërkesës. BQK-ja
siguron që të gjitha shërbimet bankare të ofruara nga një bankë qendrore të jenë në dispozicion për
agjencitë qeveritare, institucionet financiare si dhe për klientët e tjerë. BQK-ja konsultohet rregullisht me
klientët dhe partnerët e saj në mënyrë që produktet e saj të jenë gjithherë moderne. Për këtë qëllim, BQK-
ja shfrytëzon metodat dhe solucionet teknologjike afariste më të reja.
Entitetet qeveritare dhe ato të sektorit financiar mbajnë llogari rrjedhëse në BQK dhe përmes tyre rregull-
isht kryejnë transaksione. BQK-ja në vazhdimësi ngrit shërbimet lidhur me llogaritë e klientëve. Depozi-
tat dhe tërheqjet e parave të gatshme janë një formë e veçantë e shërbimeve të llogarive të klientëve.
Përmes shërbimeve me para të gatshme që u ofrohen klientëve të sistemit financiar, BQK-ja mban një
furnizim adekuat me monedha dhe kartëmonedha në ekonomi për kryerjen e transaksioneve me para të
gatshme. BQK-ja mban dhe menaxhon një shumë të madhe të fondeve të depozituara nga entitetet e
sektorit publik dhe ato të sistemit financiar. Aktivitetet përkatëse investuese të BQK-së, para së gjithash
kanë për qëllim të ruajnë vlerën dhe të sigurojnë likuiditetin e fondeve të investuara. Kthimi nga investimi
i këtyre fondeve në tregun evropian të parasë është burimi kryesor i të hyrave të BQK-së.
Ky qëllim i shumanshëm ngërthen një numër nënqëllimesh të veçanta të paraqitura si vijon:
1. Sigurimi i sistemeve ndërbankare efikase dhe cilësore për transferim të fondeve dhe të
letrave me vlerë si dhe për raportim të poseduesve të llogarive bankare përmes:
17
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
a. Implementimit të një sistemi modern të shlyerjes individuale të pagesave në kohë
reale (anglisht: Real Time Gross Settlement - RTGS), i cili do të përfaqësojë shtyllën
kryesore të sistemit kombëtar të pagesave në Kosovë;
b. Operacionalizimit të plotë të sistemit depozitar qendror të letrave me vlerë
(anglisht: Central Securities Depository - CSD), duke përfshirë edhe platformën për
tregtim, që do të mbështesë funksionimin e rregullt të tregtimit të letrave me vlerë;
c. Angazhimit në themelimin e një sistemi bashkëkohor të tregut ndërbankar të parasë,
i cili do të shërbejë si një element i rëndësishëm për bankat komerciale për
menaxhimin e likuiditetit;
d. Ngritjes së Regjistrit të Poseduesve të Llogarive Bankare si një sistemi unik i
raportimit të të dhënave bazë mbi llogaritë e klientëve të bankave komerciale, i cili
do të ndihmojë në zbatim të Ligjit për procedurën përmbarimore;
2. Lehtësimi i zhvillimit të infrastrukturës së përgjithshme të pagesave dhe promovimi i
bashkëpunimit mes akterëve të sistemit kombëtar të pagesave përmes:
a. Ushtrimit efektiv të funksionit të mbikëqyrjes së sistemit të pagesave në Kosovë, në
përputhje me dispozitat ligjore dhe praktikat moderne;
b. Veprimit me një rol shtytës në implementimin e një sistemi kombëtar ndërbankar të
kartave të pagesave (anglisht: Interbank Card Switch - ICS), për të ofruar
funksionalitet ndëroperimi mes lëshuesve të kartave të pagesave;
c. Përcjelljes së iniciativave evropiane për modernizimin dhe integrimin e sistemeve të
pagesave;
d. Rishikimit dhe plotësimit të rregullativës që ka të bëjë me lëmin e pagesave;
4. Avancimi i funksionit të Regjistrit të Kredive të Kosovës (RKK) për të mbështetur akterët
relevantë për informacionin kreditor përmes:
a. Zgjerimit të përmbajtjes së informacionit të RKK-së dhe avancimit të
shfrytëzueshmërisë së tij nga bankat komerciale dhe institucionet e tjera
kredidhënëse;
b. Kontribuimit në avancimin e proceseve përkatëse të veprimtarive të BQK-së
(mbikëqyrje bankare, mbikëqyrje e sigurimeve, analizat dhe statistikat);
c. Ngritjes së shërbimit për qytetarët dhe bizneset si subjekte të informacionit
kreditor;
d. Promovimit të funksionit të RKK-së te publiku në përgjithësi;
18
Plani Strategjik 2013 – 2015
e. Rishikimit dhe plotësimit të rregullativës lidhur me RKK-në;
5. Avancimi dhe standardizimi i shërbimeve të llogarive të klientëve përmes:
a. Modernizimit të vazhdueshëm të sistemit bankar bazë të BQK-së, për të mbështetur
automatizimin dhe standardizimin e mëtejmë të proceseve të transaksioneve;
b. Zbatimit të ndërfaqeve plotësisht të automatizuara mes sistemit special të
menaxhimit financiar të Thesarit të MeF-it dhe sistemit (-eve) të operuar(a) nga
BQK-ja, në lidhje me dërgimin e urdhërpagesave dhe nxjerrjen e raporteve;
c. Lidhjes në sistemin SWIFT me qëllim të përmirësimit të efikasitetit në procesimin e
transaksioneve ndërkombëtare;
6. Përcjellja e standardeve të eurosistemit në furnizim të bankave me sasi dhe cilësi adekuate
të monedhave dhe kartëmonedhave të euros si dhe monitorimi i qarkullimit të parasë së
gatshme në bashkëpunim me policinë për të kontribuar në luftimin e parasë false. Do të
arrihet përmes:
a. Sforcimit të bashkëpunimit me bankat qendrore dhe private në eurozonë lidhur me
menaxhimin e qarkullimit të parave të gatshme në vend;
b. Përcjelljen dhe ngritjen e standardeve të procesimit të parave të gatshme në BQK
dhe tërë sistemin financiar;
7. Optimalizimi i sigurisë, likuiditetit dhe kthimit të investimeve në tregun ndërkombëtar të
parasë përmes:
a. Zgjerimit të bashkëpunimit me bankat qendrore të eurosistemit lidhur me
menaxhimin e fondeve;
b. Avancimit teknologjik të proceseve të punës në funksion të rritjes së efikasitetit dhe
të zvogëlimit të rrezikut operacional.
19
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
QËLLIMI STRATEGJIK 4
Promovimi i zhvillimit të shëndoshë të sistemit financiar në Republikën e
Kosovës
BQK-ja përpiqet të promovojë zhvillimin e sistemit financiar në Republikën e Kosovës duke i ofruar
qeverisë ekspertizë si dhe duke siguruar një ambient që mbron iniciativat private të tregut. BQK-ja
mbështet dhe mirëmban funksionimin e patrazuar të infrastrukturës së sistemit financiar duke
përgatitur kornizën ligjore për produktet e reja financiare dhe duke licencuar institucionet
financiare. BQK-ja promovon kooperimin në Republikën e Kosovës me qëllim të dizajnimit të
solucioneve teknike efikase dhe të hapura si dhe standardeve të përbashkëta për sistemin financiar.
BQK-ja konsideron veten si forcë shtytëse për zhvillimin e qëndrueshëm dhe përmirësimin e
funksionimit të sistemit financiar në Republikën e Kosovës. Besueshmëria e publikut ndaj
aktiviteteve të BQK-së në zhvillimin e sistemit financiar promovohet përmes komunikimit efektiv
dhe të orientuar si duhet.
Për arritjen e promovimit të zhvillimit të shëndoshë të sistemit financiar në Republikën e Kosovës,
ne do të përqendrohemi në:
1. Zhvillimin e sistemit të avancuar elektronik për raportim rregullativ:
a. Krijimin dhe publikimin e pasqyrave të modeluara të kontabilitetit për tërë
industrinë financiare;
b. Përgatitjen e udhëzimeve për plotësimin e drejtë të të gjitha formave
raportuese të institucioneve financiare;
2. Promovimin e proceseve të cilat shpijnë në integrimin e sistemit financiar të Kosovës
në tregun financiar regjional dhe ndërkombëtar:
a. Kooperimin dhe shkëmbimin e informacionit me eurosistemin si dhe me bankat
qendrore dhe autoritetet financiare regjionale;
b. Publikimin e metodikës dhe politikës së revidimeve lidhur me statistikat e
publikuara;
c. Zhvillimin e indeksit të patundshmërisë;
d. Përcjelljen e iniciativave të eurosistemit dhe atyre regjionale për zhvillimin e
tregut financiar;
20
Plani Strategjik 2013 – 2015
3. Promovimin e zhvillimit të konkurrencës dhe të krijimit të një ambienti financiar
transparent:
a. Edukimin e publikut dhe ngritjen e njohurive mbi zhvillimet e sistemit financiar;
b. Shpalosjen e informacionit mbi sistemin financiar përmes komunikimit me publikun;
c. Ngritjen e njohurive mbi iniciativat dhe aktivitetet e BQK-së;
d. Avancimin e bashkëpunimit me të gjithë akterët relevantë për të promovuar mbrojtjen
e shfrytëzuesve të shërbimeve financiare.
21
Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
QËLLIMI STRATEGJIK 5
Kontribuimi në proceset për integrim në Bashkimin Evropian dhe institucionet e
tjera ndërkombëtare
Institucionet e Republikës së Kosovës janë relativisht të reja. BQK-ja promovon procese përmes të
cilave plotësisht integrohemi në Bashkimin Evropian dhe në institucionet e tjera ndërkombëtare.
BQK-ja ndërmerr hapa për të ngritur nivelin e njohurisë së publikut të gjerë duke përfshirë edhe atë
ndërkombëtar mbi BQK-në dhe Republikën e Kosovës, përmes aktiviteteve të arsyeshme dhe
publikimit të rregullt të aktiviteteve të saj. Organet vendimmarrëse dhe personeli i BQK-së
rregullisht marrin pjesë në ngjarje ndërkombëtare për të promovuar Republikën e Kosovës dhe
BQK-në. BQK-ja operon në përputhje me standardet dhe përvojat ndërkombëtare. Kooperimi i mirë
me palët e interesit është më se i rëndësishëm për zbatimin efektiv të kornizës ligjore dhe të
kuptuarit e nevojave të ekonomisë së Kosovës dhe sistemit financiar. BQK-ja është plotësisht e
vetëdijshme mbi përgjegjësinë e vet ndaj palëve vendore dhe ndërkombëtare të interesit për të
sjellë ekonominë e Kosovës dhe sistemin financiar sa më afër integrimit ndërkombëtar. BQK-ja
përpiqet të ngritë nivelin e besueshmërisë së publikut ndaj aktiviteteve të veta duke promovuar
kompetencë dhe performancë të lartë të organeve vendimmarrëse si dhe të personelit.
Në procesin e integrimit në Bashkimin Evropian dhe në institucionet e tjera ndërkombëtare, ne do
të sigurojmë:
1. Koordinimin e aktiviteteve me Qeverinë e Republikës së Kosovës:
a. Ndërtimin e rrugëve drejt pjesëmarrjes në institucionet ndërkombëtare;
b. Përfaqësimin e përbashkët të Republikës së Kosovës, veçanërisht të
sistemit të saj financiar;
c. Përfitimin optimal nga asistenca teknike dhe ndihma e donatorëve
ndërkombëtarë;
2. Promovimin e aktiviteteve të cilat do t’i ngritin njohuritë mbi Republikën e Kosovës:
a. Organizimin e konferencave të rregullta për të informuar publikun mbi
zhvillimet aktuale në sistemin financiar;
b. Pjesëmarrjen në konferencat ndërkombëtare dhe bashkimin në nisma
regjionale për të promovuar stabilitetin dhe zhvillimin e sistemit financiar;
c. Publikimin e informacionit dhe materialeve promovuese mbi zhvillimet e
sistemit financiar dhe të ekonomisë së Republikës së Kosovës;
22
Plani Strategjik 2013 – 2015
3. Promovimin e aktiviteteve për zhvillimin e kapitalit njerëzor:
a. Promovimin e proceseve të zhvillimit profesional në BQK;
b. Promovimin e shkëmbimit të të punësuarve me eurosistemin dhe bankat qendrore dhe autoritetet financiare regjionale;
c. Modernizimin e politikave dhe procedurave të menaxhimit të resurseve njerëzore.
23
BANKA QENDRORE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS
PLANI STRATEGJIK 2013-2015