PIP ALCOM WEAR PROTECT EN - tworzywa.pl€¦Tribologia jest nauką dotyczącą procesów...
Transcript of PIP ALCOM WEAR PROTECT EN - tworzywa.pl€¦Tribologia jest nauką dotyczącą procesów...
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
3
ALCOM WP - WEAR PROTECT
• Teoria
• Modyfikatory
• Badania
• Zastosowania
• Produkty
• Podsumowanie
Plan prezentacji
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
5
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Tribologia jest nauką dotyczącą procesów zachodzących w ruchomym styku ciał stałych. W jej skład wchodzą badania nad tarciem, zużywaniem oraz smarowaniem zespołów ruchomych. Rosnące wymagania sprawiają, że coraz częściej konieczne jest stosowanie tworzyw modyfikowanych pod względem właściwości tribologicznych. Dzięki zastosowaniu tego rodzaju tworzyw zyskujemy wyroby cechujące się wyższą odpornością na zużycie, niższą temperaturą pracy, redukcją hałasu oraz niższą energochłonnością. Do najczęściej stosowanych modyfikacji należą: • Modyfikacja chemiczna
• Obróbka cieplna
• Modyfikacja warstwy wierzchniej elementu z tworzywa
• Modyfikacja przez napełnienie polimeru bazowego napełniaczami
Firma ALBIS bazując na wieloletnim doświadczeniu oraz wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku wprowadziła gamę kompozytów polimerowych pod nazwą handlową ALCOM WEAR PROTECT
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
6
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Tworzywa bez modyfikacji wykazują się dużym wycieraniem i wysokim współczynnikiem tarcia. ALCOM WEAR PROTECT jest to gama tworzyw technicznych (takich jak PA, POM, PBT, PC lub PPS) z dodatkiem PTFE, silikonu, aramidu, MoS2, grafitu czy innych wypełniaczy specjalnych takich jak: SLA, SLB & SLD. Modyfikowane tworzywa Alcom znajdują zastosowanie głównie w miejscach, węzłach ślizgowych o utrudnionym lub niemożliwym dostępie pozwalającym na smarownie metodami konwencjonalnymi. Przykłady zastosowań: • Tuleje/panewki ślizgowe
• Uszczelnienia
• Tarcze i koła krzywkowe
• Listwy ślizgowe
• Koła zębate i łańcuchowe
• Wirniki pomp
• Pierścienie oporowe
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
7
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Korzyści zastosowania materiałów modyfikowanych:
• Obniżone zużycie
• Lepsze właściwości ślizgowe i niższy współczynnik tarcia
• Niższe opory / redukcja hałasu
• Dłuższy czas pracy
• Stabilna praca skojarzenia ślizgowego
• Niższa temperatura
• Niższe zużycie energii
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
8
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Prawidłowy dobór materiałów polimerowych powinien opierać się na analizie właściwości: • fizycznych
• mechanicznych
• chemicznych
Najważniejsze czynniki które należy wziąć pod uwagę podczas doboru tworzywa i modyfikatora:
• Dobór pary trącej (np. metal-tworzywo, tworzywo-tworzywo)
• Chropowatość powierzchni
• Twardość powierzchni
• Środowisko pracy
• Temperatura tarcia/pracy
• Prędkość ślizgania
• Nacisk powierzchniowy/obciążenie
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
9
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Najważniejsze właściwości materiałów polimerowych wpływających na jakość działania zespołów ślizgowych: • wytrzymałość na ściskanie
• Moduł sprężystości
• Rozszerzalność cieplna
• Przewodność i pojemność cieplna
• Chłonność wody
• Odporność na zużycie ślizgowe
• Wartość współczynnika tarcia z przeciw elementem
• Odporność na zatarcie
• Odporność na oleje, smary, inne media
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
11
ALCOM WP - WEAR PROTECT
• PTFE dodany jest do całej struktury polimeru. Proces tarcia sprzyja powstaniu warstwy ślizgowej pomiędzy
współpracującymi elementami. Skutkuje to zmniejszeniu tarcia i zużycia tych elementów. Warstwa ta zapobiega
również powstawaniu efektu „stick-slip”(urwany ślizg). Do zalet PTFE możemy zaliczyć odporność chemiczną, szeroki
zakres temperatur stosowania, niepalność, wytrzymałość na hydrolizę oraz gorącą parę.
• Silikon dodawany jest w niewielkich ilościach. Migruje do powierzchni tworząc warstwę smarną. Silikon stosowany
jest często w kombinacji z innymi wypełniaczami, takimi jak np. PTFE. Zapewnia niskie opory tarcia dla nowych
elementów. Dodatek ten doskonale redukuje skrzypienie.
• Dwusiarczek molibdenu jest lubrykantem w postaci proszku. Używany dla tworzyw częściowo krystalicznych (np.
PA, POM) dla których dodatkowo działa jak nukleator. W tworzywach niewzmacnianych wpływa pozytywnie na
właściwości ślizgowe. Dodanie dwusiarczku molibdenu zwiększa odporność na ścieranie, podnosi sztywność
i stabilność wymiarową.
• Aramid ma wyjątkową odporność na zużycie. W połączeniu z innymi modyfikatorami daje dobre właściwości ślizgowe
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
12
ALCOM WP - WEAR PROTECT
• Grafit podobnie jak w przypadku dwusiarczku molibdenu dodawany jest w postaci sproszkowanej. Jako modyfikator
jest także skuteczny w wodzie w przeciwieństwie do PTFE.
• Włókna węglowe znacząco podnoszą sztywność i wytrzymałość na rozciąganie tworzyw. Działają jak lubrykant
jednocześnie odprowadzając ładunki elektryczne. Uwaga: korodujące części metalowe zwiększają zużycie.
Włókna szklane często używane są w elementach ślizgowych. Prowadzi to do wysokiego zużycia ściernego.
W połączeniu z wyżej wspomnianymi wypełniaczami tworzywa zawierające włókna szklane mogą być z powodzeniem
stosowane w aplikacjach ślizgowych.
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Nowe typy
13
SLA alternatywa dla PTFE
Dobre właściwości ślizgowe i niska ścieralność w niewzmocnionych tworzywach. Brak tendencji do
powstawania depozytów na powierzchni formy. Lepsze właściwości mechaniczne w związku z niższym
dozowaniem w stosunku do PTFE. Niższa gęstość w porównaniu z PTFE co przekłada się na cenę
wyrobu.
SLB alternatywa dla PTFE
Dobre właściwości ślizgowe i niska ścieralność w niewzmocnionych tworzywach. Brak tendencji do
powstawania depozytów na powierzchni formy. Lepsze właściwości mechaniczne w związku z niższym
dozowaniem w stosunku do PTFE. Niższa gęstość w porównaniu z PTFE.
Bardziej efektywny niż kompozyty z PTFE , cenowo droższy niż SLA.
SLD alternatywa dla MoS2
Dobre właściwości ślizgowe i niska ścieralność w niewzmocnionych tworzywach.
Cenowa alternatywa dla kompozytów bazujących na MoS2.
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Rysunek lewy: pierścień testowy
Rysunek prawy: orientacja włókna
(Source: NanoProfile gmbh)
Pomiar właściwości ślizgowych i tarcia firma Albis
przeprowadza stosując test "block on ring" (rolka-
klocek) w oparciu o normę ASTM G 137
Metoda ta pozwala na określenie tarcia i zużycia
próbek, biorąc pod uwagę orientację włókien.
W metodzie tej zdefiniowanym elementem
współpracującym z próbką tworzywa jest obracająca
się rolka będąca pierścieniem wewnętrznym łożyska
igiełkowego.
Próbki są badane pod określonym obciążeniem
i z jednostajną prędkością poślizgu (parametr pv,
ważny dla zastosowań w łożyskach)
W wyniku badania określona zostaje ścieralność
(„stopień zużycia w") i odporność na ścieranie
(„współczynnik tarcia μ”)
Równoległa
orientacja włókna
Napęd
Pierścień wewnętrzny
łożysk igiełkowych
Próbka
15
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
16
Redukcja zużycia = dłuższy okres eksploatacji
Redukcja
zużycia
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
Zalety materiałów lubrykowanych w porównaniu z
niemodyfikowanymi
17
Redukcja tarcia = niższe zużycie energii
Zredukowane
tarcie
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
18
Co
eff
icie
nt
of
dyn
am
ic f
ric
tio
n [
µ]
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
19
Co
eff
icie
nt
of
dyn
am
ic f
ric
tio
n [
µ]
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
• Koła zębate maszyn do frankowania
• ALCOM POM 770/1 PTFE
• Zalety
• Obniżone tarcie
• Obniżone zużycie
• Wydłużony okres eksploatacji
• Zastosowanie dla skomplikowanych kształtów geometrycznych
22
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
• Koła zębate rolet okiennych
• ALCOM POM 770/1 SLBV
• Zalety:
• Obniżone tarcie
• Obniżone zużycie
• Wyższe właściwości mechaniczne niż materiałów wypełnionych PTFE
• Brak depozytów na formie (występujących w przypadku PTFE)
23
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
• Łożysko ślizgowe pedału hamulca
• ALCOM POM 770/1 AR10 PTFE10
• Zalety:
• Obniżone tarcie
• Obniżone zużycie
• Wydłużony okres eksploatacji
ALCOM WP - WEAR PROTECT
24
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
25
• Obudowa pedału hamulca
• ALCOM PA6 GF PTFE
• Zalety
• Wysoka sztywność
• Podniesiona udarność
• Poprawione właściwości ślizgowe i obniżone tarcie
• Obniżone zużycie
• Wydłużony okres eksploatacji
ALCOM WP - WEAR PROTECT
[email protected] | +48 663 487 970
ALCOM WP - WEAR PROTECT
• Obudowa łożyska pracującego na platformach wiertniczych
• ALCOM PA66 910/1 CF 10 PTFE 10
• Zalety
• Wysoka sztywność
• Odprowadzenie ładunków elektrostatycznych(ochrona przeciwwybuchowa)
• Wysoka odporność na ścieranie
• Wydłużony okres eksploatacji
• Odporność chemiczna na olej
26
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
ALCOM WP - WEAR PROTECT
27
• Elementy przesuwne samozamykaczy drzwi
• ALCOM POM 770 PTFE15
• Zalety
• Dobre właściwości ślizgowe
• Obniżone zużycie
• Wydłużony okres eksploatacji
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
ALCOM WP - WEAR PROTECT
28
Modifikowane
tworzywo
Rekomendowana chropowatość
powierzchni stalowego
przeciwelementu o twardości
HRC > 50
RZ [µm]
PA 1-2
POM 1-2
PBT 2-3
Table: Recommended surface roughness for sliding
applications with plastic against metal (Source: G.W.Ehrenstein
„Mit Kunststoffen konstruieren“, Hanser Verlag and others)
Współpraca dwóch
tworzyw
Rekomendowana chropowatość
powierzchni
RZ [µm]
PA/POM 10
POM/PA 10
Table: Recommended surface roughness for sliding
applications with plastic against plastic (Source: Literature)
Optymalna chropowatość powierzchni
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
ALCOM WP - WEAR PROTECT
30
Intensywność Wskaźnik zużycia Współczynnik Współczynnik
Polimer Nazwa materiału Wypełniacze Iloczyn pv
zużycia liniowego
w ws tarcia statycznego
tarcia
dynamicznego Uwagi Przykład zastosowania
[MPa ∙ m/s] [µm / h] [10-6mm³/Nm] µH µ
PA66 ALTECH PA66 A 1000/109 Bez wypełniacza 5 ∙ 1 60 2,52 0,54 0,92 comparison grade
ALCOM PA66 910/1 AR5 NC AR 5 5 ∙ 1 8 0,4 0,38 0,68 slide bars
ALCOM PA66 910/1 SLDS SLD 5 ∙ 1 26 1,5 0,37 0,6 cheap alternative to MO 2 grades hinges
ALCOM PA66 910/1 PTFE20 PTFE 20 5 ∙ 1 25 1,4 0,18 0,25
Holder / clip for shutters, gear / worm wheel (Precision
Engineering), round sockets
PA66 GF ALTECH PA66 A 2030/109 GF30 GF 30 5 ∙ 1 30,7 1,7 0,34 0,45 comparison grade
ALCOM PA66 910/1 GF 30 PTFE 15 GF 30 PTFE 15 5 ∙ 1 19 1,08 0,32 0,4
Children circuit breaker, bushings for chair mechanism,
flanges, parts for door closers and door hinges, timer wheel
ALCOM PA66 910/1 GF 30 PTFE 15 SI 2 GF 30 PTFE 15 SI2 5 ∙ 1 21,9 1,22 0,19 0,39 good starting performance for new condition parts Bearing block, air flap control
ALCOM PA66 910/1 GF 30 MO 1 GF 30 MO 1 5 ∙ 1 30 1,6 0,3 0,42 Sliders, pistons
PA66 CF ALCOM PA66 910/1.1 CF10 CF 10 5 ∙ 1 5,9 0,33 0,31 0,26 Comparison type, suitable for sliding & friction applications Drill sockets, adapters for household appliances
ALCOM PA66 910/1.1 AR10 CF10 AR 10 CF 10 5 ∙ 1 6,7 0,37 0,31 0,25 Bushings, slide rails
ALCOM PA66 910/1.1 CF10 PTFE10 CF 10 PTFE 10 5 ∙ 1 6,6 0,37 0,3 0,25 Parts for sunroof
ALCOM PA66 910/1.1 CF30 PTFE15 CF 30 PTFE 15 5 ∙ 1 4,3 0,24 0,26 0,19 Springs for textile machinery, hair clippers, sliding carriage
POM POM Bez wypełniacza 5 ∙ 1 22 1,2 0,19 0,51 comparison grade
ALCOM POM 770/1 AR10 PTFE10 AR 10 PTFE 10 5 ∙ 1 4,5 0,25 0,18 0,27
Bearing shells, washers, sleeves, bushings, sleeves for clutch
and brake pedal
ALCOM POM 770/1 MO2 MO 5 ∙ 1 14 0,8 0,19 0,37
Gears, sliders, seal retaining ring for ball valve, chair parts,
Bowden cables (extruded tube)
ALCOM POM 770/1 PTFE 15 PTFE 15 5 ∙ 1 9 0,5 0,16 0,25
hinges, gear, Rastcheiben, plunger, pump parts, parts for
windows / shutters, gears
ALCOM POM 770/1 SLBV SLB 5 ∙ 1 4,6 0,25 0,18 0,27 cheap alternative to PTFE grades hinges, sliding carriage
ALCOM POM 770/1 SI2 SI 2 5 ∙ 1 3,3 0,18 0,17 0,25 good starting performance for new condition parts Bearings, bearing inserts
Wartości otrzymano zgodnie z badaniem wg. ASTM G137 dla konkretnego systemu trybologicznego przy
określonych parametrach (ciśnienia p i prędkości v).
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
ALCOM WP - WEAR PROTECT
31
Wartości otrzymano zgodnie z badaniem wg. ASTM G137 dla konkretnego systemu trybologicznego przy
określonych parametrach (ciśnienia p i prędkości v).
Intensywność Wskaźnik zużycia Współczynnik Współczynnik
Polimer Nazwa materiału Wypełniacze Iloczyn pv
zużycia liniowego
w ws tarcia statycznego
tarcia
dynamicznego Uwagi Przykład zastosowania
[MPa ∙ m/s] [µm / h] [10-6mm³/Nm] µH µ
PBT PBT Bez wypełniacza 5 ∙ 1 266 15 0,2 0,54 comparison grade
ALCOM PBT 700/1 PTFE20 NC PTFE 20 5 ∙ 1 9,7 0,52 0,15 0,24 fricition disc/washer
PBT GF PBT GF 30 GF 30 5 ∙ 1 61 3,4 0,34 0,35
ALCOM PBT 700/1 GF20 PTFE15 BK0002-00 GF 20 PTFE 15 5 ∙ 1 19 1,1 0,21 0,28 Parts door lock systems
ALCOM PBT 700/1 GF30 PTFE15 BK0002-00 GF 30 PTFE 15 5 ∙ 1 27 1,5 0,23 0,3 Car seat adjustment, pointer for manometer
PC CF PC bez wypełniacza
3 ∙ 1 > 100000 > 9260 0,49 > 0,49 comparison grade
ALCOM PC 740/1.1 CF10 CF 10
3 ∙ 1 3 0,3 0,21 0,23
Spacer plates, impellers, casings for printer & cash machines
(ATM)
ALCOM PC 740/3162.1 CF10GF10TF10
CF 10 GF 10 PTFE
10 3 ∙ 1 3,1 0,28 0,18 0,3 UL listed Guide plates, housings
PPS GF TEDUR L 9510-1 (GF40)
GF 40 5 ∙ 1 494 27 0,27 0,46 comparison grade
TEDUR L 9401-1 (GF40 PTFE 5)
GF 40 PTFE 5 5 ∙ 1 14,8 0,82 0,27 0,36
Plunger, housing parts for the engine compartment and
machinery
TEDUR L 9424-1 (GF45 AR/PTFE 15)
GF 45 AR/PTFE 15 5 ∙ 1 17 0,92 0,23 0,32 Housing + pistons for exhaust gas recirculation sensor
PPS CF TEDUR L 9400-3.2 (CF15)
CF 15 5 ∙ 1 3,3 0,18 0,21 0,46 Parts for printing machinery, supports for measuring devices
TEDUR L 9404-3.2 (CF30)
CF 30 5 ∙ 1 33 1,9 0,22 0,41 high stiffness Bushings, impellers, pump parts
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS GROUP
ALCOM WP - WEAR PROTECT
33
• Opis
• Kompozyty o obniżonym współczynniku tarcia
• Wypełnione PTFE, aramidem, MoS2, silikonem, itp.
• Poprawione właściwości ślizgowe
• Obniżona ścieralność
• Na bazie różnych polimerów
• Zalety
• Użycie bez dodatkowych środków smarnych
• Wydłużony okres eksploatacji
• Niższe koszty utrzymania
• Redukcja hałasu
Podsumowanie
[email protected] | +48 663 487 970
ALBIS POLSKA SP. Z O.O. Marcelińska 90 | 60-324 Poznań, Polska
Tel: +48 61 842 58 61 | Fax +48 61 821 98 02
www.albis.com
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !