PERİYODİK PERİYODİK TABLOTABLO

PERİYODİK TABLO NEDİR?PERİYODİK TABLO NEDİR?

• Maddenin temel birimine “atom” denir. Tek bir cins Maddenin temel birimine “atom” denir. Tek bir cins atomdan oluşmuş, kimyasal tekniklerle ayrıştırılamayan atomdan oluşmuş, kimyasal tekniklerle ayrıştırılamayan ya da farklı maddelere dönüştürülemeyen saf ya da farklı maddelere dönüştürülemeyen saf maddelereyse "maddelereyse "elementelement" adı veriliyor. Dünya üzerinde " adı veriliyor. Dünya üzerinde bilinen elementlerin belirli bir şekilde yerleştirildiği bilinen elementlerin belirli bir şekilde yerleştirildiği sistem, periyodik tablo olarak adlandırılıyor.sistem, periyodik tablo olarak adlandırılıyor.

PERİYODİK TABLOYUPERİYODİK TABLOYUKİM HAZIRLADI?KİM HAZIRLADI?

• Periyodik tablo, bilinen tüm elementleri belirli bir düzene Periyodik tablo, bilinen tüm elementleri belirli bir düzene göre içeren ve incelemeyi kolaylaştıran bir sistemdir. göre içeren ve incelemeyi kolaylaştıran bir sistemdir.

• İlk olarak 1867 yılında J.A.R Newlands, elementleri artan İlk olarak 1867 yılında J.A.R Newlands, elementleri artan atom kütlelerine göre sıralamış ve bir elementin, atom kütlelerine göre sıralamış ve bir elementin, kendisini izleyen sekizinci elemente benzer özellikler kendisini izleyen sekizinci elemente benzer özellikler gösterdiğini ifade eden gösterdiğini ifade eden "Oktavlar Yasası""Oktavlar Yasası"nı ortaya nı ortaya koymuştu. koymuştu.

• Daha sonra 1869 yılında Daha sonra 1869 yılında Dmitri MendeleevDmitri Mendeleev, benzer , benzer özellikler taşıyan elementleri arka arkaya dizdiğinde, özellikler taşıyan elementleri arka arkaya dizdiğinde, atom kütlesine dayanan bir tablo elde etmiş ve o atom kütlesine dayanan bir tablo elde etmiş ve o zamanlar bilinmeyen bazı elementlerin varlığını, hatta zamanlar bilinmeyen bazı elementlerin varlığını, hatta özelliklerini tahmin edebilmişti. özelliklerini tahmin edebilmişti.

• Lothar Meyer isimli araştırmacı da, 1886 yılında, Lothar Meyer isimli araştırmacı da, 1886 yılında, Mendeleev'den bağımsız olarak, atom kütlelerine göre Mendeleev'den bağımsız olarak, atom kütlelerine göre bir periyodik tablo oluşturmuş ve "bir periyodik tablo oluşturmuş ve "valansvalans" kavramını " kavramını ortaya atmıştı. ortaya atmıştı.

• Günümüzde kullandığımız tablo, yeni elementlerin de Günümüzde kullandığımız tablo, yeni elementlerin de yerleştirilebilmesine olanak tanıyan Mendeleev'in yerleştirilebilmesine olanak tanıyan Mendeleev'in periyodik tablosudur. Ancak ilk halinden farklı olarak, periyodik tablosudur. Ancak ilk halinden farklı olarak, elementler atom kütlesine değil, atom numarasına göre elementler atom kütlesine değil, atom numarasına göre düzenlenmiştir.düzenlenmiştir.

• Elementlerin, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya Elementlerin, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru artan atom numaralarına göre doğru artan atom numaralarına göre diziliminden oluşan bu tabloda, yatay sıralara diziliminden oluşan bu tabloda, yatay sıralara ""periyotperiyot", dikey sütunlara ise "", dikey sütunlara ise "grupgrup" adı " adı veriliyor. veriliyor.

• Bir elementin periyot numarası, o elementin Bir elementin periyot numarası, o elementin sahip olduğu elektronların bulunduğu en yüksek sahip olduğu elektronların bulunduğu en yüksek enerji seviyesini gösterir. enerji seviyesini gösterir.

• Aynı grupta (dikey sırada) yer alan elementlerin Aynı grupta (dikey sırada) yer alan elementlerin elektron dizilimleri büyük benzerlik gösterir ve elektron dizilimleri büyük benzerlik gösterir ve bu nedenle de kimyasal tepkimelerde benzer bu nedenle de kimyasal tepkimelerde benzer şekilde davranırlar. şekilde davranırlar.

PERİYODİKPERİYODİK

TABLODAKİTABLODAKİ

İLK 20 ELEMENTİİLK 20 ELEMENTİ

TANIYALIM…TANIYALIM…

1. Hidrojen (H)1. Hidrojen (H)

• Ticari gübrelere azot bağlanmasında,Ticari gübrelere azot bağlanmasında,• katı ve sıvı yağların doyurulma işleminde katı ve sıvı yağların doyurulma işleminde

(hidrojenasyon),(hidrojenasyon),• metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi

bileşiklerin eldesinde bileşiklerin eldesinde • Kaynak yapımında,Kaynak yapımında,• hidrojen balonlarını şişirmede hidrojen balonlarını şişirmede • petrolün işlenmesinde petrolün işlenmesinde • roketlerde yakıt olarak kullanılır.roketlerde yakıt olarak kullanılır.• Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine

alternatif olarak kabul edilmesinin yanında, alternatif olarak kabul edilmesinin yanında, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir.rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir.

• Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır. kullanılmaktadır.

2. Helyum (He)2. Helyum (He)

• Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede,Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede,• kaynakçılıkta,kaynakçılıkta,• germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında,germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında,• titanyum ve zirkonyum eldesinde,titanyum ve zirkonyum eldesinde,• süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış

tüplerinde, tüplerinde, • düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji

santrallerinde "soğutucu" olarak kullanılır.santrallerinde "soğutucu" olarak kullanılır.• Tüm elementler arasında, en düşük erime ve Tüm elementler arasında, en düşük erime ve

kaynama sıcaklıkları helyuma aittir.kaynama sıcaklıkları helyuma aittir.• Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi

nedeniyle "kuantum sıvısı" olarak da adlandırılan nedeniyle "kuantum sıvısı" olarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği olağanüstü derecede yüksek olan ve ısı iletkenliği olağanüstü derecede yüksek olan sıvı helyum, manyetik rezonans görüntülemede ve sıvı helyum, manyetik rezonans görüntülemede ve kanser teşhisinde de kullanılır.kanser teşhisinde de kullanılır.

• Yakın zamanda, sıvı roket yakıtı sıkıştırmada da Yakın zamanda, sıvı roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı. helyumdan faydalanılmaya başlandı.

3. Lityum (Li)3. Lityum (Li)

• Seramik ve cam yapımında,Seramik ve cam yapımında,• pil üretiminde,pil üretiminde,• yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin

bileşiminde,bileşiminde,• A vitamini sentezinde,A vitamini sentezinde,• nükleer santrallerde soğutucu görevindenükleer santrallerde soğutucu görevinde• roketlerde itici kuvvet sağlamada kullanılır.roketlerde itici kuvvet sağlamada kullanılır.• Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı

kapasitesine sahip olması nedeniyle, ısı kapasitesine sahip olması nedeniyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır.alır.

• Bazı lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve Bazı lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır.ilaçların içeriğinde yer alır.

4. Berilyum (Be):4. Berilyum (Be):

• Yüksek oranda ısı emebilme özelliği nedeniyle, Yüksek oranda ısı emebilme özelliği nedeniyle, hava ve uzay taşıtlarında,hava ve uzay taşıtlarında,

• iletişim uydularında,iletişim uydularında,• nükleer santrallerde nükleer santrallerde • füze yapımında füze yapımında • hafif metal alaşımlarında,hafif metal alaşımlarında,• X-ışını tüplerinin pencerelerinde X-ışını tüplerinin pencerelerinde • saat zembereklerinin yapımındasaat zembereklerinin yapımında• Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği

ve çelikten çok daha esnek bir metal olması ve çelikten çok daha esnek bir metal olması nedeniyle, bilgisayar parçaları yapımında kullanılır.nedeniyle, bilgisayar parçaları yapımında kullanılır.

• Zümrüt ve akuamarin, berilyumun değerli kristal Zümrüt ve akuamarin, berilyumun değerli kristal formlarıdır. Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının formlarıdır. Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanında, özellikle akciğerlerde kansere yol yanında, özellikle akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler. açabilmektedirler.

5. Bor (B):5. Bor (B):• Amorf bor, ayırt edici yeşil rengi için Amorf bor, ayırt edici yeşil rengi için

pirotekni (fişekçilik) alanında ve pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde ateşleyici olarak roketlerde

• Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya kullanılan regülatörlerin ve ısıya dayanıklı cam ürünlerinin yapımında dayanıklı cam ürünlerinin yapımında kullanılır.kullanılır.

• Borun en önemli ticari bileşiği, yalıtım Borun en önemli ticari bileşiği, yalıtım amaçlı cam elyafının ve bir ağartıcı olan amaçlı cam elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır.kullanılmaktadır.

• Diğer bor bileşikleri de, borosilikat Diğer bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır.camların yapımında kullanılır.

• Tekstil alanında önem taşıyan bir diğer Tekstil alanında önem taşıyan bir diğer bor bileşiğiyse, borik asittir.bor bileşiğiyse, borik asittir.

6. Karbon (C):6. Karbon (C):

• Tüm organik bileşiklerin yapısına giren Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, sıvı yağların dehidrasyonunda karbon, sıvı yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında),(sudan arındırılmasında),

• demir ve alaşımlarının işlenmesinde demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır.kullanılır.

• Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde,kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde,

• plastik sanayinde,plastik sanayinde,• boya pigmentlerinin eldesindeboya pigmentlerinin eldesinde• yağlayıcı maddelerin yapımında kullanılır.yağlayıcı maddelerin yapımında kullanılır.• Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve

elmas formu, karbon elementinin iki önemli elmas formu, karbon elementinin iki önemli allotropudur. allotropudur.

7. Azot (N):7. Azot (N):• Standart sıcaklık ve basınç altında son derece Standart sıcaklık ve basınç altında son derece

kararlı olan ve atmosferin %78'ini oluşturan azot kararlı olan ve atmosferin %78'ini oluşturan azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında

• Çok soğuk olan (-196°C) sıvı azotsa, çok düşük Çok soğuk olan (-196°C) sıvı azotsa, çok düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır. dondurma işlemlerinde kullanılır.

• Ticari olarak en çok değer taşıyan azot bileşiği Ticari olarak en çok değer taşıyan azot bileşiği amonyaktır (NH3).amonyaktır (NH3).

• Güçlü bir çözücü olan amonyak, gübrelerin Güçlü bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde bulunan ve plastik endüstrisinde de bileşiğinde bulunan ve plastik endüstrisinde de önemli yeri olan "üre" maddesinin eldesinde önemli yeri olan "üre" maddesinin eldesinde kullanılır.kullanılır.

• Azot, proteinler başta olmak üzere, organik Azot, proteinler başta olmak üzere, organik bileşiklerin yapısında yer alan çok önemli bir bileşiklerin yapısında yer alan çok önemli bir elementtir. elementtir.

• Azotun tüm bileşikleri, ya oksitleyici Azotun tüm bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, ya da güçlü birer reaktiftirler. Bu özelliktedirler, ya da güçlü birer reaktiftirler. Bu nedenle de, uygun koşullarda şiddetli tepkimeler nedenle de, uygun koşullarda şiddetli tepkimeler verirler. verirler.

8. Oksijen (O):8. Oksijen (O):

• Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır.oksijenin (O2) varlığına bağlıdır.

• Atmosferin %21'i, oksijen gazından Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır.oluşmaktadır.

• Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gazı sıkça kullanılır. gazı sıkça kullanılır.

• çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır.oksijen kullanılır.

• Paslanma da, oksijenin varlığında Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir.gerçekleşir.

9. Flor (F):9. Flor (F):

• Flor ve bileşikleri, uranyum başta olmak Flor ve bileşikleri, uranyum başta olmak üzere, çok sayıda ticari kimyasalın üzere, çok sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır.üretiminde kullanılır.

• Hidroflorik asit, aydınlatma ampullerinin Hidroflorik asit, aydınlatma ampullerinin camları üzerine yazı yazılması işleminde camları üzerine yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden dolayı üzerindeki zararlı etkilerinden dolayı üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır.kullanılır.

• Teflon içeriğinde de flor yer alır.Teflon içeriğinde de flor yer alır.• Diş macunları içeriğinde bulunan florit, Diş macunları içeriğinde bulunan florit,

belirli bir oranın altında olduğu sürece, diş belirli bir oranın altında olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler.çürüklerinin oluşumunu önler.

10. Neon (Ne):10. Neon (Ne):

• Akla gelen ilk kullanım alanı Akla gelen ilk kullanım alanı renkli reklam aydınlatmaları olsa renkli reklam aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde,göstergelerinde, paratonerlerde,

• dalga metre tüplerindedalga metre tüplerinde• televizyon tüplerinde de neon televizyon tüplerinde de neon

kullanılır.kullanılır.• Gaz lazerlerinin yapımında, Gaz lazerlerinin yapımında,

helyumla birlikte kullanılır.helyumla birlikte kullanılır.• Sıvı neon, günümüzde ticari Sıvı neon, günümüzde ticari

olarak elde edilebilmekte ve olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır. soğutucu olarak kullanılmaktadır.

11. Sodyum (Na):11. Sodyum (Na):• Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık

alanlarında sıkça kullanılır.alanlarında sıkça kullanılır.• Sokak aydınlatmalarında, pillerde, cam Sokak aydınlatmalarında, pillerde, cam

yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan önemli bir bileşendir.kullanılan önemli bir bileşendir.

• Sıvı sodyum, nükleer santrallerde Sıvı sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır.soğutucu görevinde de kullanılmaktadır.

• Dünya kabuğunun %2.6'sını oluşturan Dünya kabuğunun %2.6'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol bulunan altıncı sodyum, dünyada en bol bulunan altıncı elementtir ve alkali metaller arasında da elementtir ve alkali metaller arasında da en bol bulunanıdır.en bol bulunanıdır.

• Buna karşın, doğada element halinde Buna karşın, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi yoluyla elde edilir.(NaCl) elektrolizi yoluyla elde edilir.

12. Magnezyum (Mg):12. Magnezyum (Mg):

• Fotoğraf makinelerinin gövde ve flaş Fotoğraf makinelerinin gövde ve flaş kaplamalarında,kaplamalarında,

• işaret fişeklerinde ve yangın bombaları işaret fişeklerinde ve yangın bombaları başta olmak üzerebaşta olmak üzere

• pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır.pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır.• Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif

olması nedeniyle, alaşımlarından uçak ve olması nedeniyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır.füze yapımında faydalanılır.

• Eczacılık alanında önem taşıyan bileşikleri Eczacılık alanında önem taşıyan bileşikleri de vardır.de vardır.

• İtici özellikteki bileşiklerin yapısına katılır. İtici özellikteki bileşiklerin yapısına katılır. • Şömine tuğlalarının, aydınlatma Şömine tuğlalarının, aydınlatma

ampullerinin, renk maddelerinin ve ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır.filtrelerin yapımında da yeri vardır.

• Yeşil bitkilerde bulunan klorofil yapısında Yeşil bitkilerde bulunan klorofil yapısında da yer alır. da yer alır.

13. Alüminyum (Al):13. Alüminyum (Al):

• Çeşitli mutfak aletlerinin ve Çeşitli mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin ana dekorasyon malzemelerinin ana yapım maddesidir.yapım maddesidir.

• Teleskop aynaları kaplamalarında Teleskop aynaları kaplamalarında ve dekoratif kağıtların yapımında ve dekoratif kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır. da bu elementten yararlanılır.

• Elektrik iletkenliği bakırın yalnızca Elektrik iletkenliği bakırın yalnızca %60'ı kadar olsa da, hafif yapısı %60'ı kadar olsa da, hafif yapısı nedeniyle elektrik iletim nedeniyle elektrik iletim hatlarında kullanılır. hatlarında kullanılır.

14. Silisyum (Si):14. Silisyum (Si):• Kum ve kil formu, beton ve tuğla Kum ve kil formu, beton ve tuğla

yapımında kullanılır.yapımında kullanılır.• Yüksek sıcaklıklarda çalışma koşullarına Yüksek sıcaklıklarda çalışma koşullarına

çok dayanıklı bir elementtir.çok dayanıklı bir elementtir.• Silikat formuysa, mine, emaye ve çanak-Silikat formuysa, mine, emaye ve çanak-

çömlek yapımında önemlidir.çömlek yapımında önemlidir.• Kusursuz mekanik, optik, termal ve Kusursuz mekanik, optik, termal ve

elektriksel özellikler taşıyan en ucuz elektriksel özellikler taşıyan en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın madde olan kum halindeki silika, camın da esas bileşenidir.da esas bileşenidir.

• Aşırı saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya Aşırı saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya da arsenik ile güçlendirildiğinde; da arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük önem taşıyan endüstrisinde büyük önem taşıyan aygıtların yapımında kullanılan silikon aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir.karışımları elde edilir.

15. Fosfor (P):15. Fosfor (P):

• Çeşitli alaşımların yapımına katılan fosfor, Çeşitli alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir.kullanılan camların eldesinde önemlidir.

• Fosforik asit, özellikle gübre eldesindeki Fosforik asit, özellikle gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük önem taşır hale hayvancılıkta büyük önem taşır hale gelmiştir.gelmiştir.

• Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan çoğu zararlılarla mücadelede kullanılan çoğu kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur.bulunur.

• Canlılarda hücre içeriğinin yaşamsal bir Canlılarda hücre içeriğinin yaşamsal bir bileşeni olarak, özellikle sinir ve kemik bileşeni olarak, özellikle sinir ve kemik dokuları için çok önemlidir.dokuları için çok önemlidir.

16. Kükürt (S):16. Kükürt (S):

• Siyah barutun ve pillerin temel Siyah barutun ve pillerin temel bileşenlerinden biri olan kükürt,bileşenlerinden biri olan kükürt,

• mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır. ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır. Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan en fazla değer taşıyan kükürtün, ticari açıdan en fazla değer taşıyan bileşiği sülfürik asittir.bileşiği sülfürik asittir.

• Sülfit kağıdı başta olmak üzere çeşitli Sülfit kağıdı başta olmak üzere çeşitli kağıtların yapımında,kağıtların yapımında,

• buharla dezenfekte işlemlerinde ve buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır.kullanılır.

• Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için gerekli minerallerin yapısında yer alması gerekli minerallerin yapısında yer alması nedeniyle de, yaşamsal önem taşır. nedeniyle de, yaşamsal önem taşır.

17. Klor (Cl):17. Klor (Cl):

• Dünyanın her yerinde, içme Dünyanın her yerinde, içme sularının dezenfekte edilmesinde sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır.kullanılır.

• Ayrıca, kağıt yan ürünlerinin, boya Ayrıca, kağıt yan ürünlerinin, boya maddelerinin, tekstil ürünlerinin, maddelerinin, tekstil ürünlerinin, petrol ürünlerinin, çeşitli ilaçların, petrol ürünlerinin, çeşitli ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin eldesinde kullanılır.ürünlerin eldesinde kullanılır.

• Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi çok çeşitli ve kloroform gibi çok çeşitli bileşiklerin yapısında yer alması bileşiklerin yapısında yer alması nedeniyle, kimya endüstrisinde nedeniyle, kimya endüstrisinde önemli yer tutmaktadır. önemli yer tutmaktadır.

18. Argon (Ar):18. Argon (Ar):

• Elektrikli aydınlatma ampullerinde Elektrikli aydınlatma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır.ve floresan tüplerde kullanılır.

• Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, ayrıca, silikon kaynak işlemlerinde, ayrıca, silikon ve germanyum kristallerinin ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır.kullanılır.

• Titanyum ve benzeri reaktif Titanyum ve benzeri reaktif elementlerin eldesinde rol oynar.elementlerin eldesinde rol oynar.

• Radyasyon seviyelerini ölçen Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır. Geiger sayaçlarında da kullanılır.

19. Potasyum (K):19. Potasyum (K):

• Bitkilerin gelişimi için çok önemli bir Bitkilerin gelişimi için çok önemli bir element olan potasyum, çoğu toprak element olan potasyum, çoğu toprak tipinin bileşiminde yer alır ve tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır.gübrelerin yapısına da katılır.

• Cam, sabun, lens ve benzeri Cam, sabun, lens ve benzeri maddelerin yapımında, ayrıca yanıcı-maddelerin yapımında, ayrıca yanıcı-patlayıcı maddelerin bileşiminde patlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır.kullanılır.

• Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir.iyi bir ısı ileticidir.

• Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal hem de ticari açıdan önem taşır.hem de ticari açıdan önem taşır.

20. Kalsiyum (Ca):20. Kalsiyum (Ca):

• Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır.alaşımların eldesinde kullanılır.

• Sıvı yağların dehidrasyonunda da Sıvı yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır.kalsiyumdan yararlanılır.

• Canlıların kemik, diş, kabuk ve benzeri Canlıların kemik, diş, kabuk ve benzeri dış iskelet yapılarında yer alır.dış iskelet yapılarında yer alır.

• Bitkilerin bünyesinde de bulunur.Bitkilerin bünyesinde de bulunur.• Dünya kabuğundaki en bol beşinci Dünya kabuğundaki en bol beşinci

element olması karşın, çok reaktif element olması karşın, çok reaktif olması nedeniyle asla element halinde olması nedeniyle asla element halinde bulunmaz. bulunmaz.

BAŞARILARINIZIN BAŞARILARINIZIN DEVAMINI DEVAMINI DİLERİM…DİLERİM…

BİRSEN SEVİLBİRSEN SEVİL

• 030903006030903006

• KOCAELİ ÜNİVERSİTESİKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ

• FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜFEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ

• 4. SINIF4. SINIF