Patiëntenparticipatie in de gezondheidszorg

Hester van de Bovenkamp

Kor Grit

Belang van patiëntenparticipatie

Achtergrond patiëntenparticipatie

• Veel aandacht voor een actieve rol van burgers, met name patiënten, in de gezondheidszorg

• Beleid dient twee doelen:

– Democratisering van besluitvorming

– Effectieve besluitvorming en zorg

Actieve rol van de patient!• Kiezen zorgverzekeraar• Kiezen zorgaanbieder• Samen met arts beslissingen nemen over behandeling• Opstellen van zorgplan• Klachten indienen• Wisselen van verzekeraar en aanbieder• Meepraten over wetenschappelijk onderzoek• Meepraten over richtlijnontwikkeling • Meepraten over gemeentelijk, landelijk beleid• Zitting nemen in clientenraad• Etc, etc.

Participatie in de praktijk

• Alle partijen in zorgveld onderschrijven belang van participatie en brengen het in de praktijk

• Verschillende voorbeelden van invloed

• Tegelijk is er de roep om meer en

intensievere participatie

Participatie in de praktijk• Effect van participatie is vaak onduidelijk, onderzoek focust

vooral op het proces en niet zozeer de uitkomst

• Overvraging

• Patiënten hebben vaak moeite inbreng te leveren

• Agendavolgend

• Reactie van en roep om professionalisering roept vragen op

Oplossingstrategie 1: Focus

• Het model van de grote besluiten

Vs

• Het model van de kleine kwaliteit

Het model van de grote besluiten• Grote onderwerpen: fusies, jaarplannen, reorganisaties,

auditsystemen etc.

• Toekomstplannen

• Cliëntenraden moeten professionaliseren

• Hoge eisen aan raadsleden

• Model is verleidelijk: meer is beter?

Model van kleine kwaliteit • Onderwerpen uit het dagelijks leven

• Leven in het hier en nu

• Prioriteiten veranderen bij ziekte

• Kleine dagelijkse dingen zijn bepalend

• Het patiëntenperspectief komt tot uiting

Oplossingsstrategie 2: taakverdeling

• De patiënt is geen alleskunner

• Andere zaakwaarnemers van de patiënt

• De patiënt/cliëntenraad doet het niet alleen

Conclusie • Patiëntenparticipatie zou de zorg democratischer en beter

maken

• In de praktijk worden doelen niet altijd behaald

• Mogelijke verbeteringsstrategieën voor de cliëntenraad:

– Keuze voor het model van kleine kwaliteit

– Taakverdeling met andere zaakwaarnemers

• Meer en intensievere participatie is niet noodzakelijkerwijs beter

• Voor meer informatie:

Hester van de Bovenkamp: vandebovenkamp@bmg.eur.nl