Pas je mee? Nee is oké! - Home | Goededoelen.be€¦ · tijdens de presentatie de straat om de...

Meer info op www.pasjemee.be & vivasvvwestvlaanderen

Maart = actiemaand = Maand zonder alcohol!

Pas je mee?Nee is oké!

pasjemee_40x60_actiemaand.indd 1 22/12/2015 11:11:24

Bond Moyson West-Vlaanderen

18 • S-magazine / februari 2016

Dit project bestaat uit vier grote luiken

1 In eerste instantie wil VIVA-SVV vrouwen stil doen staan bij hun alco-holgebruik aan de hand van een sensibiliseringscampagne. In verschil-lende hogescholen zal in februari actie gevoerd worden omtrent dit thema. Een belangrijk doel van de sensibili-seringscampagne is met zijn allen, in maart, minder of zelfs geen alcohol te nuttigen! Noteer dit zeker en vast in jullie agenda ‘Maand zonder alcohol!’.

Pas je ook mee in maart?!

Ga dan zeker en vast naar de VIVA-SVV West-Vlaanderen Facebookpagina en neem deel aan het evenement ‘Pas je mee? – Maand zonder alcohol!’. Aarzel niet om dit evenement te delen en vrienden en familie uit te nodigen!

2 Daarnaast zet VIVA-SVV in samenwerking met AA en Al-Anon (vereniging van partners van alcohol-verslaafden) een proefexperiment rond kinderopvang op. Op die manier biedt VIVA-SVV (alleenstaande) moeders de kans om een bijeenkomst van AA of Al-Anon bij te wonen.

3 Aan de hand van een affichecam-pagne wil VIVA-SVV ook werk maken van de bevordering van alertheid bij hulpverleners. Ze wil ervoor zorgen dat alcoholverslaving bespreekbaar wordt tussen huisarts en patiënt, want uit onderzoek blijkt dat bij vrouwen symptomen van alcoholmisbruik vaak niet zo worden geïnterpreteerd door de huisarts.

Deze actie op de voet volgen? Zin in een lekkere alcoholvrije cocktail? Bewust van je alcoholgebruik? Doe de test en neem zeker en vast een kijkje op de website www.pasjemee.be en blijf op de hoogte via Facebook: VIVA-SVV West-Vlaanderen vzw.

Pas je mee?VIVA-SVV roePt MAArt uIt tot ‘MAAnD ZonDer Alcohol’

Vrouwen met een alcoholafhankelijkheid zijn in onze samenleving nog steeds taboe. VIVa-sVV wil dit taboe doorbreken! Vrouwen, voornamelijk hoog opgeleide, drinken steeds meer. en vrouwen vinden moeilijker de weg naar hulpverlening dan mannen. met de financiële steun van de provincie West-Vlaanderen en in samenwerking met de West-Vlaamse logo’s en Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg werd het project ‘Pas je mee?!’ op poten gezet.

4 Tenslotte zal de voortzetting van het project ook verzekerd worden aan de hand van een vorming, in samenwer-king met het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg, voor professionelen in de zorgsector. Met als doel het signa-leren, detecteren, bespreekbaar maken en doorverwijzen van personen met een alcoholafhankelijkheid.


19februari 2016 / S-magazine •

ken je maatelders in dit magazine kon je al kennis maken

met de actie ‘ken je maat’.Doe hier de test of ook jij een goede maat bent.

Heb jij een maat die al eens graag een pintje teveel drinkt en niet altijd even veilig thuisgeraakt na een avond stappen? als goede maat laat je hem/haar niet alleen naar huis gaan! Benieuwd of jij echt een goede maat bent? Doe nu de test.

VraGen

1. Je maat durft al eens een glas (of fles) cava teveel opdrinken. Jij…A. Laat hem/haar gewoon begaan. Het is zijn/haar leven en

je bent zijn/haar moeder niet. (1 punt)B. Spreekt hem/haar er rustig over aan. Het is uiteindelijk toch

niet zo gezond wat hij/zij doet. (3 punten)C. Wordt kwaad en zegt dat je geen vrienden meer wilt zijn

als hij/zij zo blijft drinken. (2 punten)

2. Je maat is dronken en wil nog niet naar huis. Jij wel, wat doe je?

A. Je laat hem/haar alleen achter op het feestje. (1 punt)B. Je sleurt hem/haar mee en zet hem/haar thuis af. (3 punten)C. Je vraagt aan een kennis die ook op het feestje is om een

oog in het zeil te houden. (2 punten)

3. Het is 5u ’s morgens en je bent klaar om naar huis te gaan. Je maat wil nog verder feesten en stapt naar de bank om nog 100 euro af te halen. Wat doe jij?

A. Je probeert hem/haar tegen te houden en je zegt dat hij/zij dat beter niet doet. (3 punten)

B. Je laat hem/haar begaan, het is zijn/haar geld. (1 punt)C. Je houdt hem/haar tegen en stelt voor om samen naar

huis te gaan en om daar nog een laatste pint te drinken. (2 punten)

4. Je gaat samen met een maat naar huis na een lange nacht en je ziet dat zijn/haar fiets gestolen is. Jij…

A. Gaat naar huis en je maat stapt alleen naar zijn/haar kot. (1 punt)

B. Wacht tot de taxi er is die je maat naar huis brengt en fietst dan zelf naar huis. (2 punten)

C. Stelt voor om samen naar huis te stappen en neemt je fiets aan de hand. (3 punten)

5. Een maat belt je in het midden van de nacht op en zegt dat hij/zij zijn/haar sleutels is kwijtgeraakt. Hij/zij geraakt niet thuis. Wat doe jij?

A. Je gaat hem/haar halen. Hij/zij kan die nacht bij jou op de sofa blijven slapen. (3 punten)

B. Je zegt kortaf dat hij/zij je heeft wakker gebeld, maar dat hij/zij bij jou mag blijven slapen. (2 punten)

C. Je lacht hem/haar uit en gaat verder slapen. (1 punt)

Ben jIj een GoeDe maat?

resultaten

1-5 punten: Jij bent een slechte maat! Er is nog wat werk aan de winkel als je echt een goede maat wilt zijn. Echte maten zorgen voor mekaar en laten mekaar niet alleen naar huis strompelen. Bovendien: als jij goed voor je maten zorgt, zullen zij ook voor jou zorgen. Probeer er toch wat op te letten in de toekomst. Surf ondertussen ook naar www.kenjemaat.be voor meer info over het veilig gebruik van alcohol en andere drugs.

5-10: Jij bent een oké maat! Dat gaat al de goede richting uit. Je bent duidelijk bezorgd om je maten, maar soms is vragen dat iemand een oogje in het zeil houdt niet genoeg. Bovendien: als jij goed voor je maten zorgt, zullen zij ook voor jou zorgen. Je kan hier de badge downloaden die je kan delen op sociale media en waarmee je laat zien dat jij een goede maat bent! Surf ondertussen ook naar www.kenjemaat.be voor meer info over het veilig gebruik van alcohol en andere drugs.

10- 15: Jij bent een super maat! Proficiat, jij bent een goede maat. Je bent duidelijk heel bezorgd om je vrienden en je zorgt er steeds voor dat jullie samen veilig thuis geraken. Samen uit, samen thuis. Je kan hier de badge downloaden die je kan delen op sociale media en waarmee je laat zien dat jij een goede maat bent! Surf ook nog eens naar www.kenjemaat.be voor meer info over het veilig gebruik van alcohol en andere drugs.



Alcoholmisbruik is een wijd-verspreid fenomeen onder landarbeiders in de Noorde-lijke en Westelijke Kaap in Zuid-Afrika. Dit is grotendeels te wijten aan het eeuwenoude 'tot system'. Landarbeiders kregen in dat systeem hun loon gedeeltelijk uitbetaald in alcohol. Het is een systeem dat terug te traceren is tot het kolo-niale tijdperk van de 17e eeuw, maar nog steeds in gebruik was in de jaren ’90 van de vorige eeuw. Ook al was het bij wet verboden. Vandaag bestaat het systeem nog, zij het in een meer verdoken vorm. Landarbeiders doen hun boodschappen in de winkels op de boerderijen, uitgebaat door de boer. Daar kunnen ze alcohol op krediet kopen voor een lagere prijs dan

de marktwaarde. De afhanke-lijkheid van alcohol wordt zo verdergezet.

Het overmatige alcoholmis-bruik leidt tot zeer onveilige situaties. De misdaadstatistie-ken van de politie stellen dat de meeste criminele feiten in landelijke gebieden gebeuren op boerderijen, waar de meeste landarbeiders wonen. Bij vier op de vijf van deze misdaden was er alcohol in het spel. Vrouwen zijn extra kwetsbaar in die gewelddadige omgeving. 60 tot 70 procent van de zaken die de politie in de rurale gebieden behandelt, gaan over verkrach-tingen. Daarnaast blijkt dat het huiselijk geweld dat veel landarbeidsters ervaren, ver-oorzaakt of verergerd wordt door het alcoholmisbruik van hun partner.

empowerment van landarbeidsters

‘Women on Farms’ probeert met haar gezondheidspro-

gramma, dat gesteund wordt door het Fonds voor Ontwikke-lingssamenwerking (FOS), een verschil te maken in het leven van de landarbeidsters. Het doel is om het recht op gezond-heid voor de landarbeidsters te verzekeren. ‘Women on Farms’ doet dat door vrouwen te empo-weren zodat zij individuele en collectieve actie kunnen onder-nemen tegen misbruiken thuis, op het werk of in hun gemeen-schap. Hiervoor organiseert ‘Women on Farms’ regelma-tig workshops die de vrouwen kennis en vaardigheden moet aanbieden en hun zelfvertrou-wen moet vergroten.

“mapping” van de hotspots

‘Women on Farms’ gebruikt innovatieve educatieve metho-den tijdens hun workshops. Die moeten de drempel verla-gen om verhalen met de groep te delen. Tijdens de workshop gebruiken ze onder andere een oefening die 'mapping' heet.

alcoholmisbruik treft Zuid-afrikaanse landarbeidsters

een glaasje wijn bij het eten, een aantal pintjes op café, een Irish coffee om de avond af te sluiten. Voor veel mensen brengt een glas alcohol gezelligheid bij een sociaal gebeuren. maar alcohol heeft ook een duistere kant. afhankelijkheid, depressie, geweld … In Zuid-afrika zijn de gevolgen van overmatig drankgebruik schrijnend. ‘Women on Farms’ dat met Bond moyson West-Vlaanderen een partnerschap heeft, probeert met workshops voor landarbeidsters dit taboe-onderwerp aan te snijden.


Ifebruari 2016 / S-magazine •

De vrouwen werden onderver-deeld in groepen op basis van hun gemeenschap. Elk groepje moest hun gemeenschap 'mappen' of weergeven op een groot blad aan de hand van tekeningen, uitgeknipte afbeel-dingen uit tijdschriften, … Daarbij kregen ze de opdracht om vooral te focussen op de plekken waar alcohol en drugs verkocht of gebruikt worden.

Karen, begeleidster van de workshop, vertelt: “Dit is een hele nuttige oefening omdat het de vrouwen doet nadenken en praten over wat er aan de hand is in hun gemeenschap. Vaak weet iedereen wat en waar het gebeurt, maar praat niemand erover. Hier krijgen ze de kans om in een veilige omgeving te praten over hun dagelijkse reali-teit die vaak traumatiserend is.”

Als elk groepje zijn kunstwerkje voorstelt, is het confronterend om te horen hoe genormali-seerd alcohol- en druggebruik zijn in de gemeenschappen. Eén van de vrouwen wijst tijdens de presentatie de straat om de hoek van haar huis aan. “Deze straat moeten we zo veel

mogelijk vermijden. Er zijn veel illegale cafés en 'tikhuizen', waar crystal meth en metham-fetamine verhandeld worden. Mensen worden er overvallen en vrouwen worden er ver-kracht.” De andere vrouwen in de zaal knikken. Ze kennen het fenomeen maar al te goed.

Foetaal alcohol syndroom

De tweede dag van de work-shop komt er een medewerker van FASFACTS spreken. Dat is een Zuid-Afrikaanse organi-satie die vrouwen én mannen sensibiliseert rond de gevol-gen van drinken tijdens de zwangerschap. In het ergste geval leidt drinken tijdens je zwangerschap ertoe dat je baby geboren wordt met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). In de Westelijke en Noordelijke Kaap provincies in Zuid-Afrika wordt maar liefst 12 procent van de baby’s geboren met FAS. Dat is het hoogste cijfer voor een specifieke regio ter wereld! Ter vergelijking, in België wordt minder dan 1 procent van de kinderen met het syndroom geboren.

FAS heeft een hele reeks gevol-gen: mentale achterstand, groeiachterstand, gedragsaf-wijkingen, slechte motorische vaardigheden, concentratie-stoornissen, misvormingen in het gezicht enzovoort. Wanneer kinderen met FAS groter worden, blijven de proble-men toenemen. Depressies en andere psychiatrische problemen, leerproblemen of problemen op het werk, gedragsproblemen die soms leiden tot crimineel gedrag, onaangepast seksueel gedrag met een hoger percentage ongewenste zwangerschap-pen en seksueel overdraagbare ziektes als gevolg, alcohol- en drugsproblemen enzovoort.

Herkenbaar

Het verhaal van de spreker raakt een gevoelige snaar. Elke vrouw kent meerdere kinderen die FAS hebben of zouden kunnen hebben. Eén van de vrouwen geeft toe dat ze zelf ook vroeger overmatig dronk. Ze besefte de gevolgen niet. Maar ze verze-kert dat ze nu mensen in haar gemeenschap zal aanspreken op hun alcoholmisbruik.

Een andere vrouw vertelt dat ze zorgt voor een twaalfjarig meisje met FAS. De moeder had zwaar gedronken tijdens haar zwangerschap en kon na de geboorte niet voor haar dochter zorgen. Het meisje is zwaar getroffen door het alco-holmisbruik van haar moeder en is mentaal en fysiek verge-lijkbaar met een baby van twee jaar. Ze kan nauwelijks stappen en heeft continu zorg nodig. Hoewel de inhoud van de sessie zwaar is, slaagt de spreker er toch in de sfeer optimistisch te houden. Hij beschuldigt niet en kijkt vooral naar de toekomst: wat kunnen de vrouwen doen om de negatieve spiraal van FAS en alcohol te doen stoppen. Op het einde van de sessie krijgen de vrouwen een klein aanden-ken. Een boon en een potje om de boon in te planten. De spreker moedigt hen aan om de boon, die BOB ofwel 'Best Opgepaste Baba' (Best Opge-voede Baby) heet, te verzorgen en water te geven alsof het een baby’tje is. Een mooie afsluiter van een interessante sessie.

(beeld en tekst FOS)

€ ‘Women on Farms’, een project dat meer dan ooit nodig is in Zuid-Afrika


II • S-magazine / februari 2016

Hoe is het om te leven met Fas?

Bron: The Mighty (www.themighty.com), 10 sept 2015, gepost door Renee Bergeron, moeder van 9 bio-logische kinderen en 5 geadopteerde kinderen. Wat je moet weten over mijn zoon met Foetaal Alcohol Spec-trum StoornisWe adopteerden onze 13-jarige zoon toen hij 4 weken oud was. We wisten dat hij aan alcohol was blootgesteld doorheen de volledige zwangerschap, maar we hoopten op een opti-mistisch naïeve manier dat hij aan de effecten van alcohol zou ontsnapt zijn. Op 2,5 jaar kreeg hij de diagnose statische encefalopathie (ziekte, schade

of stoornis aan de hersenen) door blootstelling aan alcohol, wat onder de noemer Foetaal Alcohol Spectrum Stoornis (FASD) valt. Dit is ons verhaal:Foetaal Alcohol Spectrum Stoornis (FASD) kan zich op veel verschillende manieren manifesteren , variërend van persoon tot persoon. Essentieel is het een permanente hersen-beschadiging, veroorzaakt door blootstelling aan alcohol tijdens de zwangerschap. Hier zijn maar enkele van de situ-aties waar we elke dag mee te maken hebben:

Stel je voor:Je zegt tegen je kind dat hij geen snoepje meer krijgt. Dit ont-aardt in een woede-aanval van 4 uur die pas eindigt wanneer hij een steen zo hard tegen de autoruit gooit dat die breekt. Je kind begrijpt niet waarom je boos bent. In zijn ogen is het niet zijn fout. Hij had niet de intentie om het raam te breken. Hij wou enkel maar een steen tegen het raam gooien. Een kind met FASD neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn

Wat is het Foetaal alcohol syndroom?

Het Foetaal alcohol syndroom omvat de mentale en fysieke tekortkomingen bij kinderen die tijdens de zwangerschap zijn blootgesteld aan alcohol. een volledige diagnose Fas wordt gegeven als er op 3 terreinen afwijkingen bestaan:

1. Vertraagde groei: Baby's worden geboren met een te laag geboortegewicht en groeien erg traag. Kinderen met FAS zijn kleiner dan hun leeftijdsgenootjes en vaak erg tenger. Het hoofd is vaak abnormaal klein.

2. Gezichtsafwijkingen: Er zijn variaties, maar dit zijn de meest voorkomende afwijkingen: wipneus, dunne boven-lip, smalle kin, kleine schedel, lage oren.

3. Neurologische afwijkingen: Slechte spiercoördinatie komt veel voor. Baby's met FAS hebben een slechte zuigreflex en kauwen slecht. Veel kinderen met FAS zijn overgevoelig voor tast, geluid en fel licht. Ook veel voorkomend zijn: slecht sociaal functioneren, hyperactiviteit, verstandelijke handicap en autistisch gedrag.

Bron: www.fasstichting.nl

uit een studie van steunpunt Beleidsrelevant onderzoek blijkt dat 32,9% van de pasgeborenen (in 2008-2009) in Vlaanderen werd blootgesteld aan alcohol tijdens de zwangerschap. ook 43,3 % van de moeders die borstvoeding geven, zeggen alcohol te gebruiken. nochtans is er is voldoende wetenschappelijk bewijs dat zowel consumptie van alcohol vóór als tijdens de zwangerschap, en tijdens de borstvoeding, nadelige effecten hebben op de gezondheid, groei en ontwikkeling van de foetus en het opgroeiende kind.


IIIfebruari 2016 / S-magazine •

daad want hij ziet het echt als een ongeluk. Hij begrijpt niet dat hij aan de oorzaak van het gebroken raam ligt.

Stel je voor:Je vraagt je kind om de tafel af te ruimen. Misschien doet hij het, misschien begint hij stoelen rond te gooien of gooit hij met elk klein voorwerp binnen handbereik en loopt hij naar zijn kamer en schreeuwt een uur lang.

Stel je voor:Begin 2015 had mijn zoon met FASD een afspraak in het kin-derziekenhuis, waar naar zijn geboortedatum werd gevraagd. Na eventjes te hebben nage-dacht, kwam hij eindelijk met

‘3 september’ op de proppen. Wanneer er hem naar een geboortejaar gevraagd werd, kon hij daar niet op antwoor-den. Ik zei tegen hem dat hij geboren was in 2002. Nu, meer dan 6 maanden later, wanneer men naar zijn geboortedatum vraagt, antwoordt hij steevast 2002. Omdat dat het ‘juiste’ antwoord was op dat moment, is hij ervan overtuigd dat 2002 het antwoord is op deze vraag. Waarom dit antwoord in zijn geheugen is blijven hangen terwijl het enorm veel inspan-ning en tijd vraagt om andere dingen te leren? Wie zal het zeggen? Ik ben er zeker van dat het uiteindelijk wel zal ver-vagen, maar op dit ogenblik is het in zijn geheugen geprent.

Stel je voor:Een 13-jarige die nog steeds de woorden ananas en water-meloen door elkaar haalt, en boterkoek en croissant, en mayonaise en mosterd. Gelijkaardige items, maar het verkeerde woord. Dit zijn slechts enkele voorbeelden.

Stel je voor:Je ziet je kind bijna zijn tanden beginnen poetsen met de tube schimmelzalf die je voor je kleinste kind gebruikt. Je neemt de zalf weg, wat hem heel boos doet roepen: ‘Waar ga ik mijn tanden dan mee poetsen?’ Hij blijft boos voor de rest van de avond omdat je zijn tandpasta hebt weggenomen. Hij ziet niet dat je hem probeerde te beschermen door de zalf weg te nemen. Hij ziet enkel dat je hem vroeg iets te doen (zijn tanden poetsen) en je hem dan verhin-derde dat te doen wanneer hij probeerde.

Stel je voor:Je zoon ziet er perfect ‘normaal’ uit. Op goede dagen wordt er gegiecheld en gelachen. Hij doet zijn huiswerk. Hij eet samen met het gezin zijn avond-maal. Hij gaat naar school. Zijn leerkrachten verwachten dat hij zijn werk doet en deelneemt aan het klasgebeuren. Wanneer hij een goede dag heeft, doet hij dat ook.

Stel je voor:Een 13-jarige die nog steeds

meer InFormatIe?

m [email protected] W www.fasvlaanderen.be

gek is op knuffelen, die heel affectief is en aanhankelijk. Die beter Lego kan maken en puzzels leggen dan mijn andere kinderen zonder special needs. Die een artiest is. Die houdt van dieren en peuters. Die creatief is.

Stel je voor:Meer ‘slechte’ dan goede dagen. Ik deel deze verhalen niet om mijn zoon te vernederen. Hij is extreem geliefd en we bieden hem alle ondersteuning die binnen onze mogelijkheden ligt. Ik spendeer verschillende uren per week aan de tele-foon met de leerkrachten en werk mezelf door heel wat papierwerk om hem de juiste ondersteuning te kunnen geven. Ik deel dit met jullie zodat jullie een glimp kunnen opvangen van hoe de realiteit van ouders met kinderen die door alcohol werden bescha-digd voor de geboorte eruit ziet. De wereld schijnt Fetal Alcohol Spectrum Disorder (FASD) niet te begrijpen. Het gedrag van mijn zoon is geen rebellie. Het is niet iets wat meer liefde, meer discipline of meer of minder regels kunnen oplossen. Zijn hersenen zijn permanent aan-getast door de alcohol die zijn moeder tijdens de zwanger-schap gedronken heeft. Er is niets wat het gedrag kan ver-anderen. Hij kan iets vandaag weten, en morgen helemaal vergeten zijn.

Fas is onvoldoende gekend in ons land. De vzw Fas Vlaanderen werd onlangs opgericht door enkele enthousiastelingen, waaronder adoptie- en pleegouders.

FASVlaanderen ijvert o.a. voor:• Het bewustmaken van toekomstige ouders van de gevaren

en de gevolgen van alcoholgebruik voor en tijdens de zwan-gerschap en borstvoeding.;

• Behartigen van onze belangen bij de overheid, instellingen en industrie.

• Bevorderen van wetenschappelijk onderzoek.• FASD in de kijker zetten bij scholen, universiteiten, zodat

er voldoende aandacht aan besteed wordt in het opleidings-curriculum van artsen, verpleegkundigen, therapeuten, leerkrachten,...

• Ondersteuning bieden aan alle ouders en naasten, zowel als volwassenen die zelf door FAS(D) getroffen zijn en hen de weg wijzen naar de juiste hulpverlening.

• Het zoeken naar een centraal team van medici dat zich als diagnostisch team wil profileren en organiseren om ouders (pleeg-, adoptieouders en biologische ouders) een onderbouwde diagnose te verzekeren voor hun kind.

• Het zoeken naar een centraal team van professionelen die de juiste hulpverlening kunnen garanderen.

FASVlaanderen doet dit o.a. door:• Het organiseren van infovergaderingen en workshops

zowel voor ouders als professionelen • Het plannen van gespreks- en ontmoetingsmomenten voor

ouders en ontmoetingsdagen voor het hele gezin• Het onderhouden van contacten met hogescholen en

universiteiten en het geven van lezingen aan studenten in medische, paramedische en pedagogische opleidingen

• Sensibilisering o.a. via de media, blog, affiches en con-tacten met overheidsinstanties zoals Centrale Dienst voor Adoptie, Kind & Gezin, Federale Overheidsdiensten Gezondheidzorg, Pleegzorg, etc.

• Informatieverstrekking in de ruimste zien van het woord.


IV • S-magazine / februari 2016

Poets in een vaste volgorde. Zo heb je minder kans om plekjes te vergeten. Poets met een cirkelvormige beweging, maak horizontale bewegingen voor de kauwvlakken.

Tip

Checklist?

= dag-in dag-uit je gebit verzorgen!

✔ Een stralende glimlach✔ Een frisse adem✔ Meer zelfvertrouwen✔ Beter smaak- en spraakvermogen✔ Minder kans op hart- en vaatziekten✔ Minder kans op pijnlijke ontstekingen✔ Minder pijnlijke en/of kostelijke

behandelingen bij de tandarts

Goed poetsen, hoe doe je dat?

• Kies voor tandpasta met fluoride.• Een goedkoop merk is even goed als een

duur merk.• Spuw je tandpasta na het poetsen uit zonder

naspoelen of met weinig water. Zo blijft de fluoride langer in je mond en ben je beter beschermd tegen gaatjes.

• Gebruik 1 à 2 cm tandpasta.• Tot de leeftijd van zes jaar is

een erwtje voldoende.

• Spoel je tandenborstel goed uit na het poetsen.

• Bewaar hem rechtopstaand in een beker.

• Wanneer vervangen? Ieder seizoen of als de haartjes van je tandenborstel niet meer recht staan.

• Let op: poetsen betekent niet schrobben. Je moet dus niet te hard drukken.

• Poets 2 x per dag 2 minuten• Poets zeker voor het slapengaan • Wacht na het eten altijd een uur met poetsen,

zo voorkom je beschadiging aan het tandglazuur.

• Wist je dat 47 % van de mensen bij een ontmoeting eerst naar de glimlach en het gebit kijkt? Maak een goede eerste indruk! :-)

• Gebruik een tandenborstel met kleine borstelkop en halfharde haartjes (medium) of gebruik een elektrische tandenborstel.

• Een gewone tandenborstel is mits een goede poetstechniek even goed als een elektrische tandenborstel.

www.kiezenvoorjetanden.be


Vfebruari 2016 / S-magazine •

In de paasvakantie organiseert de dienst Gezondheidspromotie een gezondheidsmidweek voor diabetespatiënten in vakantiecentrum de Barkentijn te nieuwpoort.

Tijdens deze vakantie worden tal van workshops aangeboden. Deze belichten de verschillende aspecten van diabetes op een interac-tieve manier. De nadruk ligt op voeding, beweging, zelfcontrole en ontspanning en dit op een toplocatie, aan zee in Nieuwpoort.

Van maandag (check in net voor avondmaaltijd) tot vrijdagmiddag (uitchecken na middagmaal) kan je op een ontspannen manier kennis verwerven en ervaringen delen.Wie dit wenst, kan zich samen met zijn/haar partner inschrijven.

Waar: De Barkentijn, Albert I-laan 126, NieuwpoortWanneer: maandag 28 maart tot vrijdag 1 aprilKostprijs voor deze midweek: • Voor leden met diabetes: 390 euro • Voor niet-leden met diabetes: 450 euro Indien gewenst kunnen ook partners deelnemen aan deze midweek. De kostprijs voor leden is 220 euro en voor niet-leden 280 euro.

Meer info? Inschrijven? Neem contact op met de dienst Gezond-heidspromotieT 056 528 788 M [email protected]

op donderdag 10 maart organiseert de dienst Gezondheidspromotie van Bond moyson een infonamiddag rond diabetes.

Wat komt aan bod?: • medische achtergrond van diabetes: wat is diabetes? symptomen

en risicofactoren? Pijlers bij de behandeling? Complicaties• gezonde levensstijl en diabetes: waarop kan ik letten om diabetes

onder controle te houden of te vermijden? • overzicht van verschillende zorgsystemen en terugbetalingen. Op

welke zorgsystemen en terugbetalingen heb ik recht? • overzicht diensten, terugbetalingen en voordelen Bond Moyson

West-Vlaanderen

Op het einde van de namiddag heb je de kans om enkele standen te bezoeken: Medishop Bond Moyson, Regionaal dienstencentrum, diabeteseducatoren Bond Moyson, diabetesliga en LMN Brugge-Oostende-Houtland.

Gun jezelf een unieke ervaring met andere

diabetespatiënten aan zee!

Gratis infonamiddag: Ga diabetes te lijf met Bond Moyson

Waar: Vanackerzaal, Zilverstraat 43, BruggeWanneer: 10 maart om 14u00 (Onthaal vanaf 13u30)Prijs: gratis (vooraf inschrijven is verplicht)

Meer info? Inschrijven? Neem contact op met de dienst Gezond-heidspromotieT 056 528 788 M [email protected]


VI • S-magazine / februari 2016

joetZ

BooSt je VAkAntIe en WorD AnIMAtor BIj joetZ!Wil je kinderen en jongeren een spetterende vakantie bezorgen? Neem je graag initiatief en heb je zin in een uitdaging? Dan ben jij de nieuwe JOETZ-animator die wij zoeken! Schrijf je vandaag nog in voor BOOST. DE animatoren-opleiding van JOETZ West-Vlaanderen?

Wil je het officieel ‘Attest van Animator’ behalen, dan moet je een bepaald traject afleggen. Wij begeleiden je gedurende het volledige traject, bestaande uit opleidingen en stages, van A tot Z.Wie? Ben je geboren in 2000 (of vroeger), dan kan jij deelnemen aan de BOOST-opleiding.Wat? Onze opleiding gaat door tijdens de PAASVAKANTIE van maandag 4 april 2016 tot en met zaterdag 9 april 2016.Waar? Domein Hoogveld te Zedelgem.Stage: 2 weken in de zomervakantieALL-In formule: je logeert in volpension, zowel tijdens de cursus als tijdens je stages. De begeleiding, cursusmateriaal, … zijn telkens inbegrepenPrijs: 95 euro * * de meeste gemeenten betalen een deel van de opleidingen terug,

informeer bij de jeugddienst van jouw gemeente.

Vraag de folder met meer info aan via:T 056 27 47 00E [email protected] www.joetz.be joetz.westvlaanderen

PAASrAAPOp zaterdag 19 maart steekt JOETZ de paashaas een handje toe. Dit jaar houden alle paasklokken halt in Domein Wijnendale te Torhout. Vind jij alle eitjes die de paashaas voor jou heeft verstopt? Tijdens je zoektocht krijg je via coole doe-opdrachtjes en spelletjes tips om zoveel mogelijk eitjes te verzamelen. Het wordt zeker en vast een dag om van te smullen, voor jong en oud! De paashaas is zich alvast aan het voorbereiden op deze ongelooflijk fijne dag! inschrijven?T 056/27 47 00 M [email protected]

VoorjAArSVAkAntIeS Verlang jij nu ook al naar je volgende BEESTIG LEUKE vakantie? Dan presenteren we je graag onze keitoffe kinder– en jongerenvakanties voor het voorjaar van 2016!

sProokjesBallet & DanCe !

WAAR? De Barkentijn, NieuwpoortWIE? 7 tot 10 jaar (°2006-2009): Sprookjesballet

11 tot 14 jaar (°2002-2005): Dance!WANNEER? Zo. 27 maart t.e.m. vr. 01 april 2016

PRIJS: Sterprijs 150 euro Basisprijs 222 euro

De PAAShAAS oP BeZoek!WAAR? De Barkentijn, NieuwpoortWIE? 5 tot 15 jarigen (°2001 - 2011)WANNEER?Korte Periode: Zo. 27 maart t.e.m. vr. 01 april 2016 Zo. 03 april t.e.m. vr. 08 april 2016Lange Periode: Zo. 27 maart t.e.m. vr. 08 april 2016PRIJSSterprijs 120 euro (korte periode) 180 euro (lange periode)Basisprijs 192 euro (korte periode) 324 euro (lange periode)

* Je komt in aanmerking voor de JOETZ-Sterprijs wanneer het ingeschreven kind lid is van Bond Moyson West-Vlaanderen en, binnen de huidige gezinssamenstelling, één partner lid is van Bond Moyson West-Vlaanderen en voldoet aan de voorwaarden inzake bijdrage betaling aanvullende verzekering.

Geef eens een joetZ vakantiebon cadeau! De joetZ vakantiebon is het ideale geschenk! je kan zelf de waarde van je cadeaubon bepalen, beginnend vanaf €15. meer info? m [email protected] of t 056/274 700

Vraag vandaag nog je gratis vakantiebrochure 2016 aan via [email protected] of 056/274 700

Inschrijven? T 056/27 47 00 of M [email protected]


VIIfebruari 2016 / S-magazine •

s-Plus

GeeF eenS een S-PluS cADeAuBon !Ben je op zoek naar een origineel geschenk voor senioren die graag eens een gezellig dagje erop uit willen, eens proeven van ons cultureel aanbod of op vakantie gaan in binnen- of buitenland? Dan hebben wij de oplossing: De s-Plus cadeaubon!

De S-Plus cadeaubon is het ideale geschenk! Je kan zelf de waarde van je cadeaubon bepalen. Al vanaf 15 euro kan je een waardebon aankopen.

We bezorgen je een overschrijving voor de betaling van het gekozen bedrag voor de bon. Van zodra we de betaling binnen hebben, sturen we je per post een prachtige cadeaubon toe. De bon is geldig voor alle activiteiten uit het S-Plus vakantieaanbod 2016.

Hoe een s-Plus cadeaubon gebruiken:

Kreeg je een S-Plus cadeaubon als geschenk? Aarzel dan niet en kies vandaag nog een leuke vakantie of interessante uitstap uit het aanbod van S-Plus “Tijd voor vitaliteit 2016”. Vermeld bij je boeking dat je de gelukkige eigenaar bent van een S-Plus cadeaubon en het bedrag van de bon. Bezorg je bon aan S-Plus W-Vl, President Kennedypark 2 te 8500 Kortrijk en de waardebon wordt in mindering gebracht van je factuur voor je vakantie/trip.

Het volledige aanbod aan vakanties en culturele trips is te vinden op www.s-plusvzw.be of vraag gratis onze brochure. Deze waardebonnen zijn enkel geldig voor vakanties/dagtrips/activiteiten georganiseerd door S-Plus West-Vlaanderen.

Bon bestellen of meer info?T 056 23 03 93M [email protected]

GeZonD en ActIeF BIj S-PluSHet komt er niet op aan hoe oud men is, maar hoe men oud is !

Onze uitstappen, reizen en sportieve activiteiten bieden Kwaliteit aan Vrije Tijd.

met s-Plus op reisBuitenland:

Mallorca – Palma6-daagse reis naar de Loire Sloveense Rivièra en Istrie Cevennes – Andorra - Auvergne Italië – Rome – Sorrento - CapriKreta Middelandse Zee cruise Tenerife Kerstcruise in de Seinevallei

Binnenland: Midweek of weekverblijf Blankenberge Arrangementen aan de kust - Nieuwpoort Ardennen

s-academieTaal- en computercursussen Filmaanbod Kinepolis Lente- en herfstshowsConcerten van Glenn Miller en Rob de Nijs Verrassingsreis Dagtrips naar Zeeuwse tuin en Veere, Arc International, verrassend en onbekend Brussel, Beloeil, landelijk en prinse-lijk genieten, druivenstreekMachinist voor een dag – Doel Bedrijf in de kijker: Ikea Doornik en Notre Dame à la Rose Dagje recycleren, recupereren en sorteren

s-sportAquagym - Sportief waterturnen DansnamiddagenBowling - boltra - krolf Petanque - koersbal Fietsarrangementen Wandelarrangementen Sportieve meerdaagseSportclubs

Voordelen5% extra korting bij Medishop Bond Moyson, een waardevol geschenk bij huwelijksverjaarda-gen, extra korting bij optiek Vancoppenolle, kinepolis filmtickets aan voordelige prijs, een gratis ongevallenverzekering …

Ben je nog geen lid ? Vraag onze gratis jaarbrochure aan , laat je verleiden door ons aanbod en word lid!T 056 230 393 (Zuid en midden West-Vlaanderen)T 050 44 79 51 (regio Brugge en Oostende)


VIII • S-magazine / februari 2016

VIVa-sVV

BlAAS ouDe SPullen nIeuW leVen In: WorkShoP uPcyclInG In onze huidige wegwerpmaatschappij zijn de meeste voorwerpen maar een kort leven beschoren. Gelukkig neemt het ecologisch bewustzijn de laatste jaren toe. Tegen deze achtergrond neemt ook ‘upcycling’ een belangrijke plaats in om in te zwemmen tegen de consumptiestroom. Ook VIVA-SVV blaast graag oude spullen nieuw leven in. En het fijne aan upcycling is: Iedereen kan het, zelfs als je geen creatieve duizendpoot bent. Wil je zelf aan de slag? Dan verwelkomen we je graag op onze workshop upcycling.

WANNEER: zaterdag 27 februari 2016 van 13-16u (inclusief rond-leiding in het kringloopcentrum)WAAR: Kringloop winkel Kortrijk, Gentsesteenweg 176PRIJS: 5 euroINFO EN INSCHRIJVINGEN: [email protected] of 02 515 17 85.

WeekenD creAtIeF relAxISM VIVA-SVV AntWerPen

Leef je uit op het jaarlijkse creatief relax weekend. Je doet opnieuw heel wat creatieve ideeën op.Je verblijft in De Barkentijn in Nieuwpoort, gelegen op de dijk, dus ideaal om ook tussendoor van de zee en de frisse lucht te genieten.WANNEER: van vrijdag 25 tot en met zondag 27 maart 2016WAAR: De Barkentijn, Albert I laan 126, NieuwpoortPRIJS: 124 euro. INBEGREPEN: het verblijf in volpension en alle materialen.Partners en kinderen kunnen mee en betalen enkel voor het verblijf. Tarieven te bekomen op het secretariaat.Uiterste inschrijvingsdatum: 27 februari 2016

INFO EN INSCHRIJVEN: [email protected] of 056/23 03 57

MenoPAuZeBABBelSDe menopauze luidt een hele nieuwe fase in. Ze brengt heel wat lichamelijke veranderingen met zich mee en die veroorzaken nogal wat klachten bij veel vrouwen. Het is dan ook belangrijk onszelf goed te verzorgen. Tijdens de menopauzebabbels worden heel wat nuttige tips gegeven om gezondheidsproblemen te voorkomen en menopauzeklachten onder controle te houden.

WANNEER: 14, 21 en 28 april, 18-20u WAAR: kantoor Bond Moyson, Sint Amandsstraat 115 te RoeselarePRIJS: 5 euroINFO EN INSCHRIJVEN: [email protected] of 056/23 03 57



reCreas

ZWeMleSSen Voor kInDeren Met een BePerkInG Vanaf februari kunnen kinderen met een beperking die willen leren zwemmen terecht bij de Recreas sportclub Levensvreugde uit Kuurne. De sportclub gaat van start met zwemlessen voor kinderen tussen 5 en 10 jaar jong. De lessen worden gegeven door een gediplomeerde sportlesgever, die bijgestaan wordt door een vrijwilliger.De bedoeling is dat de kids via verschillende oefeningen en speelse werkvormen, de zwemtechniek schoolslag onder de knie krijgen. Levensvreugde heeft dan het volledige zwembad ter beschikking, dus er zijn geen andere storende invloeden op of rond het water. Naast de kinderen die willen leren zwemmen, richt levensvreugde zich ook op de ouders, broers en zussen die ondertussen ook hun baantjes kunnen trekken.

WAT? 15 lessen tussen februari en juni. WANNEER? Zaterdagmiddag tussen 13u15 en 14u15. WAAR? zwembad Kuurne.PRIJS? 70 euro. INBEGREPEN: lidmaatschap Levensvreugde, lidmaatschap Recreas, verzekering, een 15 beurtenkaart en de zwemlessen. Familieleden die mee willen zwemmen, betalen voor het 2e gezins-lid 12,50 euro, voor het 3e gezinslid 10euro en het 4e gezinslid is gratis, naast de lidmaatschapsbijdrage betaal je natuurlijk nog een toegangsticket voor het zwembad (1,50 euro).

Mocht je interesse hebben in de aanbod, aarzel niet om contact op te nemen met Levensvreugde of Recreas.

WeekenD BlAnkenBerGe Iedereen droomt wel eens van een dagje aan zee. Onze kust heeft alle troeven voor een zalig weekendje weg en als het zonnetje ook mee wil dan kan het niet meer stuk. Ook wij bij VFG denken daar zo over en organiseren een weekendje Blankenberge. We nemen de tijd om even uit te waaien op de dijk en we voorzien tal van activiteiten zodat we ons zeker niet vervelen.

We verblijven in Floréal Blankenberge. Dit moderne en ruime vakan-tiecentrum ligt op enkele minuten wandelen van strand en duinen, in een rustige omgeving weg van de drukte van het stadscentrum. We logeren in volpension in studio’s en appartementen.

Er valt heel wat te beleven aan de kust, dus aan uitstapjes of activi-teiten zal er geen gebrek zijn! We brengen zeker een bezoek aan SEA LIFE, waar we ons verdiepen in de mysterieuze onderwaterwereld-Met meer dan 2500 dieren biedt SEA LIFE een prachtige staalkaart van de 7 wereldzeeën.

Wil jij ook graag deelnemen aan het weekendje Blankenberge en genieten van al het schoons dat deze badstad te bieden heeft? Schrijf je dan snel in want de plaatsen zijn beperkt. Er zijn een beperkt aantal rolstoelplaatsen. Er is geen vervoer voorzien van en naar Blankenberge.

DOELGROEP: mensen met een verstandelijke en/of licht fysieke beperkingWAAR: Blankenberge WANNEER: vrijdag 20 mei tot zondag 22 mei 2016PRIJS: 225 euro - vfg lidmaatschap verplichtWie lid is van Bond Moyson West-Vlaanderen krijgt 36 eurokorting. (= 189 euro!)INBEGREPEN: groepsbegeleiding, verblijf in volpension, activiteiten en verzekeringINFO EN INSCHRIJVINGEN: T 050 44 79 54 M [email protected]

leVensVreuGDeMarnic Sabbe056/[email protected] Decoene056/[email protected]

reCreas056/[email protected]

Data Van De ZWemlessen

06/02/16 16/04/16

13/02/16 23/04/16

20/02/16 30/04/16

27/02/16 14/05/16

06/03/16 21/05/16

12/03/16 26/05/16

19/03/16 04/06/16

26/03/16



Wat Is DeCuBItus?

Decubitus is een beschadiging van de huid en/of het onder-liggende weefsel die ontstaat door langdurige druk op één plaats in combinatie met schuifkrachten en/of vochtigheid (transpiratie, incontinentie).

Hoe ontstaat DeCuBItus?

Decubitus ontstaat wanneer je langdurig in bed ligt of in je (rol)stoel zit en jouw huid steeds op dezelfde plaats op de matras of stoel drukt. Hierdoor worden de bloedvaten afge-klemd en kan er onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen de huid en onderliggend weefsel bereiken. De huid wordt rood en pijnlijk. Indien de druk blijft aanhouden gaat de huid kapot en kunnen er diepe wonden ontstaan, dit verschijnsel noemen we ‘decubitus’ of doorliggen’.

Decubitus ontstaat meestal op de plaats van een uitstekend bot zoals het heilig been, heupen, hielen, schouderbladen, zitknobbels, achterhoofd, ellebogen, …..

Deze wonden kunnen zeer pijnlijk en vervelend zijn en de genezing ervan is meestal van lange duur, voorkomen is dus beter dan genezen.

rIsICoFaCtoren?

Er is meer kans op decubitus bij personen…… die langdurig in dezelfde positie zitten of liggen (bijv.: bed-legerig zijn, rolstoel gebonden zijn,..)...met gewichtsproblemen (overgewicht of extreem mager zijn)…met overmatig vochtverlies (zweten, incontinentie,..)…voedingsstoornissen (tekort aan eiwitten, vitamines, vocht,..)…doorbloedingsstoornissen.…met stoornissen van de gevoelszintuigen

Hoe Herkennen?

Het is van groot belang om de (eerste) symptomen te herkennen. Het begint vaak onschuldig met roodheid aan de huid. Ook kan de huid een blauwe verkleuring laten zien. Vaak gaat deze ver-kleuring van de huid gepaard met een branderig, pijnlijk gevoel. Deze roodheid kan verergeren en gaat niet weg als de druk van de huid is. Als decubitus niet wordt behandeld kan deze roodheid verergeren en kunnen er zelfs diepe wonden ontstaan.

Decubitus kent 4 gradaties: Graad 1: De huid heeft een rode of blauwe verkleuring Graad 2: De huid gaat los hangen of er vormen zich blaren op de huidGraad 3 en 4: Men heeft een open wond

Hoe Voorkomen?

• Verander regelmatig van houding zowel in zittende als liggende positie.

• Maak gebruik van drukverlagende hulpmiddelen zoals zitkus-sens, matrassen, hielwiggen,…

• Voorkom wrijving, schuif zo weinig mogelijk om van houding te veranderen, optillen is beter.

• Zorg voor goede hygiëne, dagelijkse wasbeurt met een zeepvrije huidreiniger is voldoende.

• Let op bij incontinentie, zorg dat uw huid schoon en droog blijft. Draag passend incontinentiemateriaal.

• Zorg voor een goede onderlaag, de onderlaag waarop u zit of ligt moet schoon, glad en droog zijn.

• Zorg voor goede en gevarieerde voeding.

rol Van De tHuIsVerPleGInG?

De verpleegkundigen van de dienst Thuisverpleging Bond Moyson zijn opgeleid om aandacht te hebben voor decubitus. Zij zullen ook preventief te werk gaan door wisselhoudingen toe te passen al dan niet in combinatie met een geschikt hulpmiddel . Bij het ontstaan van een wonde wordt contact opgenomen met de behandelende arts om overleg te plegen rond de beste wondzorg.

DecuBItuS (DOORLIGWONDEN): Beter voorkomen dan genezen



rol Van De meDIsHoP?

Bij de Medishop kan je terecht voor verschillende hulpmiddelen die helpen bij het voorkomen en genezen van decubitus. Naast aankoop kunnen sommige producten ook gehuurd worden waarbij een dag- of maandprijs wordt gevraagd, ideaal bij tijde-lijk gebruik.Bij deze hulpmiddelen is echter professioneel advies nodig. Onze ergotherapeutes staan dan ook voor je klaar en komen vrijblijvend aan huis. Ook begeleiding na aankoop behoort tot de mogelijk-heden.

Een greep uit het aanbod:• Statische drukverlagende hulpmiddelen: matrassen en zitkus-

sens met een visco-elastische bovenlaag of gevuld met lucht die zorgen voor een maximale drukverspreiding en vermindering van de schuifkrachten. Deze worden ingezet ter voorkoming van decubitus en dienen nog steeds gecombineerd te worden met wisselhoudingen.

• Dynamische drukverlagende hulpmiddelen: deze matrassen en zitkussens worden verbonden met een luchtpomp die afwisse-lend lucht pompt in de cellen, dit zorgt voor een verbetering van de doorbloeding en werkt drukverlagend. Kan zowel preventief als genezend gebruikt worden.

• Elektrisch verstelbare ziekenhuisbedden: deze bedden kunnen u in een positie brengen waarbij de schuif-en drukkrachten het laagst zijn.

• Elektrisch verstelbare zetels: kunnen je in een drukverlagende

aDVIes noDIG?

t 056 230 230 m [email protected]

positie brengen, tevens kan de vulling bestaan uit visco-elastisch materiaal.

• Positioneringskussens: zorgen ervoor dat je tijdens de wis-selhoudingen goed en comfortabel ondersteund wordt.

• Incontinentie- en huidverzorgende producten• …..

DecuBItuS (DOORLIGWONDEN): Beter voorkomen dan genezen



meDIsHoPPromo

hoMetrAIner Met lAGe oPStAP

kettler corSA M-lA

technische gegevens:

• Afmeting opgesteld: 93x54x136cm• Maximaal gebruikersgewicht: 110kg• Stuur en zadel verstelbaar• 8 weerstandsniveaus, manueel

verstelbaar• Display met weergave van tijd,

afstand, snelheid, trapfrequentie en calorieverbruik

• Harstslagmeting via handsensoren in stuur.• 3 jaar garantie

Actieperiode: 15/02 tem 31/03

Hometrainer met lage opstap, dé oplos-sing voor personen die minder goed te been zijn en toch in conditie willen blijven.Dankzij de fietscomputer met LCDdisplay kan je voortdurend je snelheid, hartslag, tijd en calorieverbruik in de gaten houden.

Gratis montage en levering.

315 euro iPv 399 voor leden

kom langs in jouw medishoP en test deze looPband.t 056 230 230m [email protected]

Gehoor-ProBleMen? MeDIShoP helPt je VerDerMerk je dat je gehoor vermindert? onder-vind je moeilijkheden om een gesprek in groep of op een publieke plaats te volgen? … kom eens langs bij onze audiologen voor een gratis gehoortest.

Schreef de neus, keel en oorarts jouw een hoorapparaat voor? Probeer het bij ons uit. tijdens de proefperiode kan je regelmatig terugkomen om het toestel, indien nodig, bij te stellen, zodat het opti-maal werkt. ook na aankoop mag je altijd langskomen als er aanpassingen nodig zijn.Producten nodig voor een goed onder-houd van je toestel of zijn de batterijen op? Wij hebben ze!Daarnaast kan je ook voor gehoor-bescherming en hulpmiddelen voor slechthorenden bij ons terecht.

Om iedereen maximaal te kunnen helpen, werken we op afspraak. Voor een afspraak bel je naar 056 230 230 (optie ‘2’) of stuur een mailtje naar [email protected]

auDIoloGIe

Pas je mee? Nee is oké! - Home | Goededoelen.be€¦ · tijdens de presentatie de straat om de...

Documents

Transcript of Pas je mee? Nee is oké! - Home | Goededoelen.be€¦ · tijdens de presentatie de straat om de...