ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

ΠΕΜΠΤΗ ΚΑΙ ΕΚΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗΠΕΜΠΤΗ ΚΑΙ ΕΚΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

ΤΑ ΝΕΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΜΕΤΑ ΝΕΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΜΕ

Το νέο μέσο δεν είναι μόνο μια Το νέο μέσο δεν είναι μόνο μια εφαρμοσμένη τεχνολογία για τη εφαρμοσμένη τεχνολογία για τη μετάδοση συγκεκριμένου συμβολικού μετάδοση συγκεκριμένου συμβολικού περιεχομένου ή για τη συνένωση των περιεχομένου ή για τη συνένωση των συμμετεχόντων σε κάποια συμμετεχόντων σε κάποια συναλλαγή, αλλά και εμπεριέχει μια συναλλαγή, αλλά και εμπεριέχει μια νέα σειρά κοινωνικών σχέσεων που νέα σειρά κοινωνικών σχέσεων που αλληλεπιδρούν με τις ιδιότητες της αλληλεπιδρούν με τις ιδιότητες της νέας τεχνολογίαςνέας τεχνολογίας

ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Δεν ασχολείται μόνο ή κυρίως με την παραγωγή Δεν ασχολείται μόνο ή κυρίως με την παραγωγή

και τη διανομή μηνυμάτων, αλλά και με την και τη διανομή μηνυμάτων, αλλά και με την επεξεργασία, την ανταλλαγή και την αποθήκευση επεξεργασία, την ανταλλαγή και την αποθήκευση τουςτους

Τα νέα μέσα αποτελούν ένα θεσμό τόσο της Τα νέα μέσα αποτελούν ένα θεσμό τόσο της δημόσιας όσο και της ιδιωτικής επικοινωνίας και δημόσιας όσο και της ιδιωτικής επικοινωνίας και ρυθμίζονται ανάλογαρυθμίζονται ανάλογα

Η λειτουργία τους δεν είναι τυπικά επαγγελματική Η λειτουργία τους δεν είναι τυπικά επαγγελματική ή γραφειοκρατικά οργανωμένη στον ίδιο βαθμό με ή γραφειοκρατικά οργανωμένη στον ίδιο βαθμό με τα μαζικά μέσα. Υπάρχουν αρκετές σημαντικές τα μαζικά μέσα. Υπάρχουν αρκετές σημαντικές διαφορές που υποσημειώνουν το γεγονός ότι τα διαφορές που υποσημειώνουν το γεγονός ότι τα νέα μέσα σχετίζονται με τα μαζικά μέσα νέα μέσα σχετίζονται με τα μαζικά μέσα επικοινωνίας, κυρίως στο ότι είναι ευρέως επικοινωνίας, κυρίως στο ότι είναι ευρέως διασκορπισμένα, διαθέσιμα, θεωρητικά, σε όλους διασκορπισμένα, διαθέσιμα, θεωρητικά, σε όλους και παρέχονται δωρεάν.και παρέχονται δωρεάν.

Οι κύριες διαφορές ανάμεσα στα νέα Οι κύριες διαφορές ανάμεσα στα νέα και στα παλιά μέσα μπορούν να και στα παλιά μέσα μπορούν να εκτιμηθούν με περισσότερες εκτιμηθούν με περισσότερες λεπτομέρειες, αν εξετάσουμε τη λεπτομέρειες, αν εξετάσουμε τη συγγραφή/παρουσίαση, τη συγγραφή/παρουσίαση, τη δημοσίευση, την παραγωγή και τη δημοσίευση, την παραγωγή και τη διανομή και λήψη των μηνυμάτωνδιανομή και λήψη των μηνυμάτων

ΣυγγραφείςΣυγγραφείς ΕκδότεςΕκδότες Ρόλος της παραγωγής και της Ρόλος της παραγωγής και της

διανομήςδιανομής Ρόλος του ακροατηρίουΡόλος του ακροατηρίου

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

Δικτυακή κοινωνία/μορφή κοινωνίας που συνεχώς οργανώνει Δικτυακή κοινωνία/μορφή κοινωνίας που συνεχώς οργανώνει τις σχέσεις της με τα δίκτυα των μέσων τα οποία σταδιακά τις σχέσεις της με τα δίκτυα των μέσων τα οποία σταδιακά αντικαθιστούν ή συμπληρώνουν τα κοινωνικά δίκτυα της αντικαθιστούν ή συμπληρώνουν τα κοινωνικά δίκτυα της διαπροσωπικής επικοινωνίαςδιαπροσωπικής επικοινωνίας

Αναφέρεται στην κοινωνικό-τεχνική και την πολιτιστική Αναφέρεται στην κοινωνικό-τεχνική και την πολιτιστική αλλαγή, καθώς και στις επιπτώσεις των πλευρών της αλλαγή, καθώς και στις επιπτώσεις των πλευρών της δημόσιας επικοινωνίαςδημόσιας επικοινωνίας

1960 (Ιαπωνία)1960 (Ιαπωνία) Δεν υπάρχει σαφής προσδιορισμόςΔεν υπάρχει σαφής προσδιορισμός MelodyMelody «εξαρτώνται από περίπλοκα δίκτυα πληροφόρησης «εξαρτώνται από περίπλοκα δίκτυα πληροφόρησης

και επικοινωνίας, τα οπαία κατανέμουν μεγάλο μέρος των και επικοινωνίας, τα οπαία κατανέμουν μεγάλο μέρος των πόρων τους στις δραστηριότητες της πληροφορίας και της πόρων τους στις δραστηριότητες της πληροφορίας και της επικοινωνίας».επικοινωνίας».

«η θεαματική αύξηση στην παραγωγή και την κυκλοφορία «η θεαματική αύξηση στην παραγωγή και την κυκλοφορία πληροφοριών όλων των κατηγοριών»/πληροφοριών όλων των κατηγοριών»/Van GuilenburgVan Guilenburg

Ταχύτητα, μέγεθος, δυνατότητες, αμφίδρομη επικοινωνίαΤαχύτητα, μέγεθος, δυνατότητες, αμφίδρομη επικοινωνία Διασύνδεση με την κοινωνίαΔιασύνδεση με την κοινωνία

Αντικειμενοποίηση της πληροφορίαςΑντικειμενοποίηση της πληροφορίας Η πολιτιστική διάσταση έχει Η πολιτιστική διάσταση έχει

παραμεληθείπαραμεληθεί Η οικονομία της πληροφορίαςΗ οικονομία της πληροφορίας Έλλειψη πολιτικής διάστασηςΈλλειψη πολιτικής διάστασης

ΝΕΑ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝΝΕΑ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ

Να δημιουργήσει μια ασυνέχεια για να Να δημιουργήσει μια ασυνέχεια για να θεωρηθεί η παλαιά θεωρία θεωρηθεί η παλαιά θεωρία απαρχαιωμένη σχετικά με την απαρχαιωμένη σχετικά με την ανάλυση του επικοινωνιακού ανάλυση του επικοινωνιακού φαινομένουφαινομένου

Εξουσία/πρόσβαση/ολοκλήρωση/ Εξουσία/πρόσβαση/ολοκλήρωση/ ταυτότητα/κοινωνική αλλαγήταυτότητα/κοινωνική αλλαγή

Υλικά εμπόδια σχετικά με την Υλικά εμπόδια σχετικά με την πρόσβασηπρόσβαση

ΝΕΑ ΜΕΣΑΝΕΑ ΜΕΣΑ

Μέσα διαπροσωπικής επικοινωνίαςΜέσα διαπροσωπικής επικοινωνίας Μέσα για αμφίδρομα παιχνίδιαΜέσα για αμφίδρομα παιχνίδια Μέσα για την αναζήτηση Μέσα για την αναζήτηση

πληροφοριώνπληροφοριών Συλλογικά συμμετοχικά μέσαΣυλλογικά συμμετοχικά μέσα Αμφιδρομικότητα/ αυτονομία/βαθμός Αμφιδρομικότητα/ αυτονομία/βαθμός

παιχνιδιού/ βαθμός ιδιωτικής ζωήςπαιχνιδιού/ βαθμός ιδιωτικής ζωής

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΝΕΑ ΜΕΣΑΝΕΑ ΜΕΣΑ

Ροή πληροφοριών/ηλεκτρονικές Ροή πληροφοριών/ηλεκτρονικές ψηφοφορίες/προεκλογικές ψηφοφορίες/προεκλογικές εκστρατείεςεκστρατείες

Δημόσια σφαίρα/δημόσιο χώρο/ Δημόσια σφαίρα/δημόσιο χώρο/ HabermasHabermas

Συμβατική/ ενεργή πολιτική Συμβατική/ ενεργή πολιτική συμμετοχήσυμμετοχή

Δυναμική των νέων μέσωνΔυναμική των νέων μέσων

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

Συμβούλια Τύπου/κανόνες Συμβούλια Τύπου/κανόνες δεοντολογίαςδεοντολογίας

Το «δέον» στη δημοσιογραφική Το «δέον» στη δημοσιογραφική πρακτικήπρακτική

Συνήθειες και παραδόσεις μιας Συνήθειες και παραδόσεις μιας χώρας/ εθνικοί στη διατύπωση τουςχώρας/ εθνικοί στη διατύπωση τους

Αντικειμενικότητα/ανεξαρτησία/ Αντικειμενικότητα/ανεξαρτησία/ ουδετερότηταουδετερότητα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΔΗΜΟΣΙΑ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Προτεραιότητα στην κοινωνία/στις Προτεραιότητα στην κοινωνία/στις συλλογικές ανάγκες των πολιτών/συλλογικές ανάγκες των πολιτών/

ΗΠΑΗΠΑ vs vs Δυτική ΕυρώπηΔυτική Ευρώπη Δεν υπάρχει αποδεκτή θεωρητική Δεν υπάρχει αποδεκτή θεωρητική

προσέγγιση/ύπαρξη/λειτουργία τηςπροσέγγιση/ύπαρξη/λειτουργία της

ΜΜΕ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΜΜΕ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ/ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΦΑΙΡΑΠΟΛΙΤΩΝ/ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΦΑΙΡΑ

Δημόσια σφαίρα= αυτόνομη/ ανοιχτή Δημόσια σφαίρα= αυτόνομη/ ανοιχτή «αρένα»/συσχέτιση με την ιδιωτική «αρένα»/συσχέτιση με την ιδιωτική σφαίρασφαίρα

Κοινωνία των πολιτών= ζώνη Κοινωνία των πολιτών= ζώνη προσταστίας των πολιτών όσον προσταστίας των πολιτών όσον αφορά στις σχέσεις τους με την αφορά στις σχέσεις τους με την κοινωνίακοινωνία

Δημόσια σφαίρα και ΜΜΕΔημόσια σφαίρα και ΜΜΕ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ/δικαίωμα ελεύθερης ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ/δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης/διαμόρφωσης γνώμηςέκφρασης/διαμόρφωσης γνώμης

Πολιτιστική παροχή των ΜΜΕΠολιτιστική παροχή των ΜΜΕ= = ανεξαρτησία, δημιουργικότητα, ανεξαρτησία, δημιουργικότητα, πρωτοτυπία/πολυμορφίαπρωτοτυπία/πολυμορφία

Σχέση των επικοινωνητών με τους Σχέση των επικοινωνητών με τους πολίτες (ελευθερία δημόσιας πολίτες (ελευθερία δημόσιας επικοινωνίας-σύγκρουση-επικοινωνίας-σύγκρουση-ανισορροπία)ανισορροπία)

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΜΜΕΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΜΜΕ Συστηματικός και ανεξάρτητος δημόσιος Συστηματικός και ανεξάρτητος δημόσιος

έλεγχοςέλεγχος Ενεργοποίηση συστήματοςΕνεργοποίηση συστήματος Έκφραση ιδεών, πεποιθήσεων, απόψεωνΈκφραση ιδεών, πεποιθήσεων, απόψεων Ανανέωση και αλλαγή κουλτούραςΑνανέωση και αλλαγή κουλτούρας Αύξηση μεγέθους και ποικιλίας της Αύξηση μεγέθους και ποικιλίας της

διαθέσιμης ελευθερίαςδιαθέσιμης ελευθερίας Ισότητα/καθολική παροχή ραδιοτηλεοπτικών Ισότητα/καθολική παροχή ραδιοτηλεοπτικών

και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιώνκαι τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών Πολυμέρεια/ενισχύει την κοινωνική μεταβολή/ Πολυμέρεια/ενισχύει την κοινωνική μεταβολή/

εναλλαγή εξουσίας/κυβερνητικών θέσεωνεναλλαγή εξουσίας/κυβερνητικών θέσεων

ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ

Δύσκολο να προσδιοριστείΔύσκολο να προσδιοριστεί «να είναι κανείς υπόλογος για τις πράξεις «να είναι κανείς υπόλογος για τις πράξεις

του είτε απευθείας στην κοινωνία είτε του είτε απευθείας στην κοινωνία είτε διαμέσου των δημόσιων εποπτικών διαμέσου των δημόσιων εποπτικών αρχών»αρχών»

«κάποιος μπορεί να τιμωρηθεί αν «κάποιος μπορεί να τιμωρηθεί αν συλληφθεί να καταπατά κάποιες από τις συλληφθεί να καταπατά κάποιες από τις υποχρεώσεις που επιβάλλει η κοινωνία ή υποχρεώσεις που επιβάλλει η κοινωνία ή τις προσδοκίες που η τελευταία έχει τις προσδοκίες που η τελευταία έχει δώσει στην άσκηση της εξουσίας»δώσει στην άσκηση της εξουσίας»

Προστασία και προώθηση της ελευθερίας Προστασία και προώθηση της ελευθερίας της έκφρασηςτης έκφρασης

Παρεμπόδιση βλάβης που σχετίζεται με τη Παρεμπόδιση βλάβης που σχετίζεται με τη δημοσιοποίηση ενός θέματοςδημοσιοποίηση ενός θέματος

Προώθηση των θετικών πλευρών της Προώθηση των θετικών πλευρών της δημοσιότηταςδημοσιότητας

Ευθύνη (υποχρεώσεις και προσδοκίες που Ευθύνη (υποχρεώσεις και προσδοκίες που απευθύνονται στα ΜΜΕ) απευθύνονται στα ΜΜΕ) ≠ υπευθυνότητα ≠ υπευθυνότητα (διαδικασίες διαμέσου των οποίων τα ΜΜΕ (διαδικασίες διαμέσου των οποίων τα ΜΜΕ καλούνται να δώσουν εξηγήσεις)καλούνται να δώσουν εξηγήσεις)

ΜΟΝΤΕΛΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣΜΟΝΤΕΛΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ

ΔημοσιοποίησηΔημοσιοποίηση ΚριτήριαΚριτήρια Μοντέλο υποχρέωσηςΜοντέλο υποχρέωσης (έμφαση στη βλάβη (έμφαση στη βλάβη

και στον κίνδυνο των δημοσιευμάτων. Οι και στον κίνδυνο των δημοσιευμάτων. Οι ποινές θα δίδονται σύμφωνα με τον νόμο) ποινές θα δίδονται σύμφωνα με τον νόμο) και και μοντέλο ανταπάντησηςμοντέλο ανταπάντησης (έμφαση στο (έμφαση στο δημόσιο διάλογο, στη διαπραγμάτευση, δημόσιο διάλογο, στη διαπραγμάτευση, στην προθυμία και το διάλογο. Τα μέσα στην προθυμία και το διάλογο. Τα μέσα που χρησιμοποιούνται είναι ρητορικά και που χρησιμοποιούνται είναι ρητορικά και όχι υλικά)όχι υλικά)

ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΜΜΕΔΟΜΗ ΤΩΝ ΜΜΕ

Επικοινωνιακό σύστημα/σύνδεση με Επικοινωνιακό σύστημα/σύνδεση με μια πολιτικο-οικονομική στρατηγικήμια πολιτικο-οικονομική στρατηγική

ΜΜΕ ως συνεκτικό σύστημαΜΜΕ ως συνεκτικό σύστημα Πλασματική ενότητα/γεωγραφικά Πλασματική ενότητα/γεωγραφικά

κατανεμημένακατανεμημένα

Ιδιοκτησία (το περιεχόμενο των ΜΜΕ Ιδιοκτησία (το περιεχόμενο των ΜΜΕ πάντα αντανακλά τα συμφέροντα πάντα αντανακλά τα συμφέροντα εκείνων που χρηματοδοτούν)εκείνων που χρηματοδοτούν)

Ιδιωτικοί επενδυτές (διαφημιστές, Ιδιωτικοί επενδυτές (διαφημιστές, δημόσιοι και ιδιωτικοί χορηγοί και δημόσιοι και ιδιωτικοί χορηγοί και κυβερνήσεις)κυβερνήσεις)

Μεγιστάνες των ΜΜΕΜεγιστάνες των ΜΜΕ Φιλελεύθερη οπτικήΦιλελεύθερη οπτική

Ελεύθερος ανταγωνισμός Ελεύθερος ανταγωνισμός (μονοπώλιο/ολιγοπώλιο)(μονοπώλιο/ολιγοπώλιο)

Οριζόντια (συγχωνεύσεις) και κάθετη Οριζόντια (συγχωνεύσεις) και κάθετη συγκέντρωση (σχέδιο ιδιοκτησίας μέσα συγκέντρωση (σχέδιο ιδιοκτησίας μέσα από διαφορετικά στάδια παραγωγής και από διαφορετικά στάδια παραγωγής και διανομής και σε μια γεωγραφική διανομής και σε μια γεωγραφική συγκέντρωση)συγκέντρωση)

Τύπος συγκέντρωσης (συμφέρον εργοδότη/ Τύπος συγκέντρωσης (συμφέρον εργοδότη/ κύριο άρθρο και κατηγορίες κοινού)κύριο άρθρο και κατηγορίες κοινού)

Ζητήματα πολιτικής (ποιότητα και Ζητήματα πολιτικής (ποιότητα και δυνατότητα επιλογής/ ανταγωνιστές)δυνατότητα επιλογής/ ανταγωνιστές)

ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΜΜΕΕΠΟΠΤΕΙΑ ΜΜΕ Μοντέλο του Τύπου (ελευθερία από Μοντέλο του Τύπου (ελευθερία από

κυβερνητική παρέμβαση και κυβερνητική παρέμβαση και έλεγχο/οικονομικά προνόμια/ταχυδρομικές έλεγχο/οικονομικά προνόμια/ταχυδρομικές και φορολογικές ελαφρύνσεις/ δάνεια, και φορολογικές ελαφρύνσεις/ δάνεια, επιχορορηγήσεις)επιχορορηγήσεις)

Το μοντέλο της ραδιοτηλεόρασης (δίκαιοι Το μοντέλο της ραδιοτηλεόρασης (δίκαιοι κατανομή φυσικών πόρων/ ως δημόσια κατανομή φυσικών πόρων/ ως δημόσια υπηρεσία/αποδυνάμωση του μοντέλου της υπηρεσία/αποδυνάμωση του μοντέλου της κρατικής ραδιοτηλεόρασης έχει σημαδευτεί κρατικής ραδιοτηλεόρασης έχει σημαδευτεί από τις πιέσεις προς την ιδιωτικοποίηση και από τις πιέσεις προς την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της ραδιοτηλεόρασης)εμπορευματοποίηση της ραδιοτηλεόρασης)

Το μοντέλο του διανομέα (αποδοτική Το μοντέλο του διανομέα (αποδοτική λειτουργία, αφορά λιγότερο την ποιότητα)λειτουργία, αφορά λιγότερο την ποιότητα)

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΜΜΕΤΩΝ ΜΜΕ

Αλλαγές στη δημόσια πολιτικήΑλλαγές στη δημόσια πολιτική Πρόσφατη επιρροή της Πρόσφατη επιρροή της

παγκοσμιοποίησης, της παγκοσμιοποίησης, της απορρύθμισης και της απορρύθμισης και της ιδιωτικοποίησηςιδιωτικοποίησης

Δημόσια υπηρεσία Δημόσια υπηρεσία Δημοκρατία-Πολιτική ΜΜΕ Δημοκρατία-Πολιτική ΜΜΕ

(υπευθυνότητα, πολυμέρεια)(υπευθυνότητα, πολυμέρεια)

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Πολιτιστικές διαφορέςΠολιτιστικές διαφορές Δημόσιος τομέαςΔημόσιος τομέας Ιδιωτικός τομέας (λιγότερη Ιδιωτικός τομέας (λιγότερη

διαφάνεια)διαφάνεια)