Pajisje Elektrike dhe Elektronike - qualityinfrastructure.eu · Pajisje Elektrike dhe Elektronike...

Pajisje Elektrike dhe Elektronike


This project is funded jointly by the Swedish International Development Cooperation Agency (Sida) and the European Free Trade Association (EFTA). It is implemented by the European Committee for Standardization (CEN) in support of the EU accession objectives of the countries of the Western Balkans.

Standards • Technical Regulations • Accreditation • Metrology • Conformity Assessment • Market Surveillance


BROSHURË UDHËZUESE

Përputhshmëria me Rregulloret e Pajisjeve Elektrike dhe

Elektronike – EEE të BE-së për prodhuesit dhe importuesit

0. HYRJE

Ky udhëzues është menduar si një manual për operatorët ekonomik aktiv në sektorin elektrik, të cilët preken direkt ose indirekt nga Direktiva 2014/35/BE lidhur me vënien në dispozicion në treg të pajisjeve elektrike projektuar për përdorim brenda kufijve të caktuar të tensioni, përgjithësisht referuar si Direktiva e Tensioni të Ulët - LVD, dhe Direktiva 2014/30/BE lidhur me përputhshmërinë elektromagnetike, zakonisht referuar si Direktiva EMC - DMCD.

Legjislacion i Bashkimit në sektorin elektrik është i rëndësishëm për të siguruar që përdoruesit e këtyre produkteve janë të mbrojtur kundrejt produkteve që nuk janë në përputhje dhe se kërkesat shëndetësore dhe të sigurisë janë të njëjta nëpër EEA për produktet vënë në dispozicion të përdoruesve. Parimet e lëvizjes së lirë të mallrave, kapitalit, shërbimeve dhe fuqisë punëtore1 të sanksionuara në vendet e BE-së parandalon Shtetet Anëtare nga adoptimi dhe menaxhimi i kufizimeve2 të pajustifikuara në tregtinë brenda BE-së.

Ky udhëzues ka për qëllim të lehtësojë zbatimin e Direktivës 2014/35/BE dhe 2014/30/BE. Është teksti i direktivave dhe ligjet kombëtare që transpozojnë Direktivat që janë ligjërisht të detyrueshme. Ky udhëzim u drejtohet operatorët ekonomik në fjalë, siç janë prodhuesit, importuesit dhe shpërndarësit, si dhe shoqatat lidhur me tregtinë, si dhe konsulentët që veprojnë në fushat përkatëse.

Ky udhëzues nuk është gjithëpërfshirës; fokusohet në çështje të caktuara, të cilat nga pikëpamja e përvojës janë me interes të drejtpërdrejtë dhe të veçantë për implementimin e Direktivës së Tensionit të Ulët dhe Direktivës EMC. Ky udhëzues duhet të përdoret paralelisht me vet Direktivën dhe "Guidën Blu" në implementimin e rregullave të BE-së për produktet3, të cilat më tej shpjegojnë koncepte si "vënie në dispozicion" dhe "operator ekonomik".

Struktura e këtij udhëzimi ndjek kryesisht strukturën e LVD-së 2014/35/BE dhe EMCD-së 2014/30/BE. Komentet dhe shpjegimet janë dhënë në çështjet përkatëse të Direktivës.

Shënim i rëndësishëm:

Shfuqizimi i rregullave të Mbretërisë së Bashkuar dhe BE-së në fushën e produkteve industriale4

Mbretëria e Bashkuar dorëzoi në 29 Mars 2017 njoftimin mbi qëllimin e saj për tu tërhequr nga Bashkimi, sipas artikullit 50 të Traktatit të Bashkimit Evropian. Kjo do të thotë që nëse një marrëveshje e ratifikuar e tërheqjes nuk përcakton një datë tjetër, të gjitha, ligji primar dhe sekondar i Bashkimit do të pushojnë së aplikuari në Mbretërinë e Bashkuar nga data 30 mars 2019, 00:00 (CET) ('data e tërheqjes'). Mbretëria e Bashkuar do të jetë një 'palë e tretë'. Negociatat janë duke vazhduar me Mbretërinë e Bashkuar me synimin për të arritur një marrëveshje tërheqjeje.

6

http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/12661

http://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=612136

BURIMET E KONSULTUARA NË KËTË UDHËZUES:

• “Guida Blu” në zbatim të rregullave të produktit të BE 2016

• Rregullorja Zbatuese e Komisionit (BE) 2017/699

• Vendimi 768/2008/KE mbi kuadrin e përgjithshëm për tregtimin e produkteve

• Direktiva për Eko-projektimin dhe produkteve lidhur me energjinë 2009/125/KE

• Direktiva për Përputhshmërinë Elektromagnetike 2014/30/BE

• Direktiva për Pajisjet Elektrike projektuar për përdorim në Kufij të caktuar të Tensionit 2014/35/BE

• Direktiva për Sigurinë e Përgjithshme të Produktit 2001/95/KE

• Direktiva 85/374/EEC për Përgjegjësin e Produkteve të Dëmtuara

• Direktiva për Ashensorët 2014/33/BE

• Direktiva 2006/42/KE për Makineritë

• Direktiva për pajisjet Detare 2014/90/BE

• Direktiva për Instrumentet Matës 2014/32/BE

• Direktiva për Instrumentet jo-automatik të peshimit 2014/31/BE

• Direktiva për Pajisjet nën Presion 2014/68/BE

• Direktiva për Sistemet mbrojtëse të destinuara për përdorim në Atmosferën Potencialisht Shpërthyese 2014/34/BE

• Direktiva për Pajisjet e radios 2014/53/BE

• Direktiva për Kufizimin e Substancave të Rrezikshme 2011/65/BE

• Direktiva për Mbetjet në Pajisje Elektrike dhe Elektronike 2012/19/BE

• Udhëzues në zbatimin e Direktivave bazuar në Përafrimin e Ri dhe Përqasjen Global

• Udhëzues për EMCD (Direktiva 2014/30/BE)

• Udhëzues për zbatimin e Direktivës së Makinerisë 2006/42/KE, Edicioni 2.1

7

http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/18027/

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32017R0699&from=EN

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32008D0768&from=FRF

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009L0125&from=en

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014L0030&from=EN










https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014L0034&from=En

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014L0053&from=en



https://ec.europa.eu/docsroom/documents/28323

http://ec.europa.eu/docsroom/documents/24722

• Udhëzues për Direktivën 2014/35/BE të Tensionit të Ulët

• Rregullorja për produktet, pjesët dhe pajisjet aeronautike (KE) 216/20089

• Rregullorja për traktorë bujqësorë dhe pyjorë (BE) 167/2013

• Rregullorja për Pajisjet që punojnë me lëndë djegëse të gazta (BE) 2016/426

• Rregullorja për Instalimet e teleferikëve për persona (BE) 2016/424

• Rregullorja për Produktet e Ndërtimit (BE) 305/2011

• Rregullorja e BE-së për Etiketimin e Energjisë (BE) 2017/1369

• Rregullorja e KE-së për Praktikat e Mira të Prodhimit për Materialet dhe artikujt në kontakt me ushqimin 2023/2006

• Rregullorja e BE-së për Pajisjet Mjekësore të Diagnostikimi In Vitro 2017/746

• Rregullorja 764/2008 për vendosjen e procedurave lidhur me zbatimin e disa rregullave teknike kombëtare të produkteve të tregtuar në mënyrë të ligjshme në një tjetër Shtet Anëtar

• Rregullorja për Materialet dhe artikujt në kontakt me ushqimin (KE) 1935/2004

• Rregullorja për Pajisjet Mjekësore (BE) 2017/745

• Rregullorja për Pajisjet e automjeteve motorike (KE) 661/2009

• Rregullorja për Regjistrimin, Vlerësimin dhe Kufizimin e Kimikateve (KE) 1907/2006

• Rregullorja 765/2008 për përcaktimin e kërkesave për akreditim dhe mbikëqyrjen e tregut për sa i përket tregtimit të produkteve.

• Rregullorja për automjetet motorike me dy ose tre rrota (BE) 168/2013

8



https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013R0167&from=en





https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006R2023&from=GA


https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:218:0021:0029:en:PDF

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32004R1935&from=en



https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R1907-20140410&from=EN



TABELA E PËRMBAJTJES

0. Hyrje .......................................................................................................................................... 6

Burimet e konsultuara në këtë udhëzues: ............................................................................... 7

1. Direktiva e Tensionit të Ulët ...................................................................................................14

1.1. Citimet dhe deklarimet ..................................................................................................14

1.2. Objektivi ..........................................................................................................................15

1.3. Tregtimi i produkteve .....................................................................................................15

1.4. Fushëveprimi: Mbulimi ..................................................................................................16

1.4.1. Kufiri i tensionit dhe gama e pajisjeve ..................................................................16

1.4.2. Direktiva/Rregullore të tjera që përcaktojnë qëllimin e LVD-së............................16

1.4.2.1. Direktiva e Makinerisë - MD ..........................................................................17

1.4.2.2. Rregullorja mbi Pajisjet që punojnë me Lëndë djegëse të Gazta - GAR ........19

1.4.2.3. Direktiva e Pajisjeve nën Presion - PED .......................................................20

1.4.2.4. Direktiva e Pajisjeve Radio - RED .................................................................20

1.4.2.5. Direktiva e Ashensorëve ...............................................................................21

1.4.2.6. Direktiva e ATEX-it .........................................................................................21

1.4.3. Direktivat të cilat mund të zbatohen në mënyrë komplementare me LVD-ën .........22

1.4.3.1. Pajtueshmëria Elektromagnetike - EMCD ...................................................22

1.4.3.2. Rregullorja e Produkteve të Ndërtimit - CPR ...............................................22

1.4.3.3. Kufizimi i Substancave të Rrezikshme - RoHS ............................................24

1.4.3.4. Mbetjet e Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike - WEEE .................................24

1.4.3.5. Rregullorja Zbatuese e Komisionit ...............................................................25

1.4.3.6. Eko-projektimi i Produkteve lidhur me Energjinë - ErP ...............................25

9

1.4.3.7. Rregullorja e Etiketimit të Energjisë .............................................................26

1.4.3.8. Materialet dhe artikujt në kontakt me ushqimin .........................................27

1.4.3.9. Praktika e mirë e prodhimit për materialet dhe artikujt në kontakt me ushqimin ........................................................................................................28

1.4.3.10. Direktiva e Pajisjeve nën Presion - PED .....................................................29

1.4.3.11. Regjistrimi, Vlerësimi, Autorizimi dhe Kufizimi për Kimikatet - REACH ......29

1.5. Fushëveprimi: Përjashtimet ..........................................................................................30

1.5.1. Pajisje elektrike që nuk përfshihen nga LVD-ja ose legjislacion tjetër specifik i Bashkimit ............................................................................................................................30

1.5.1.1. Prizat dhe spinat për përdorim shtëpiak .....................................................30

1.5.1.2. Mjete vlerësimi të personalizuara, sipas rastit ...........................................30

1.5.2. Fenomene dhe pajisje elektrike/elektronike që nuk mbulohen nga LVD-ja ...........31

1.5.2.1. Interferenca elektromagnetike .....................................................................31

1.5.2.2. Pajisjet Elektrike/Elektronike të mbuluara nga RED-i, por subjekt i objektivave të sigurisë i LVD-së, siç përcaktohet në Nenin 3 (1) (a) të RED-it .................31

1.5.3. Pajisje elektrike/elektronike mbuluar nga legjislacion tjetër i Bashkimit ...........32

1.6. Detyrimet e operatorëve ekonomik ..............................................................................33

1.6.1. Të përgjithshme ......................................................................................................33

1.6.2. Prodhuesi ................................................................................................................33

1.6.3. Përfaqësues i autorizuar ........................................................................................35

1.6.4. Importuesi ...............................................................................................................36

1.6.5. Shpërndarësi ...........................................................................................................39

1.6.6. Përdoruesi fundor ...................................................................................................40

1.7. Konformiteti i produktit .................................................................................................40

1.7.1. Të përgjithshme ......................................................................................................40

10

1.7.2. Konformiteti bazuar në standarde.........................................................................41

1.7.2.1. Konformiteti bazuar në standardet e harmonizuara (Neni 12) ..................41

1.7.2.2. Konformiteti bazuar në standardet ndërkombëtare (Neni 13) ...................41

1.7.2.3. Konformiteti bazuar në standardet kombëtare (Neni 14) ..........................42

1.7.3. Procedurat e Vlerësimit të Konformitetit ............................................................42

1.7.3.1. Vlerësimi i konformiteti ................................................................................43

1.7.3.2. Dokumentacioni teknik .................................................................................46

1.7.3.3. DoC - Deklarata e Konformitetit e BE-së ......................................................47

1.7.3.4. Instruksione për përdorim të sigurt .............................................................50

1.7.3.5. Markimi CE ....................................................................................................50

1.7.4. Objektivat e sigurisë ...............................................................................................52

1.7.4.1. Të përgjithshme ............................................................................................52

1.7.4.2. Kushte të përgjithshme ................................................................................52

1.7.4.3. Mbrojtja nga rreziqet që lindin nga pajisjet elektrike ..................................53

1.7.4.4. Mbrojtja nga rreziqet që mund të shkaktohen nga ndikimet e jashtme në pajisjet elektrike ............................................................................................53

2. Direktiva e Pajtueshmërisë (Kompatibilitetit) Elektromagnetike ...........................54

2.1. Citimet dhe deklarimet ..................................................................................................54

2.2. Objektivi ..........................................................................................................................54

2.3. Tregtimi i produktit ........................................................................................................55

2.3.1. Vendosja në treg .....................................................................................................55

2.3.2. Vënia në shërbim ....................................................................................................56

2.4. Fushëveprimi: Mbulimi ..................................................................................................56

2.4.1. Të përgjithshme ......................................................................................................56

11

2.4.2. Aparati .....................................................................................................................58

2.4.2.1. Pajisjet e përfunduara (fabrikuara) ..............................................................59

2.4.2.2. Kombinimi i produkteve të përfunduara ......................................................59

2.4.2.3. Komponentët/nën-montimet .......................................................................61

2.4.2.4. Instalime të lëvizshme ..................................................................................61

2.4.3. Instalime fikse ........................................................................................................61

2.4.3.1. Aparatura specifikë për një “instalim të veçantë fiks “ ...............................62

2.5. Fushëveprimi: Përjashtimet ..........................................................................................63

2.5.1. Pajisjet që nuk mbulohen .......................................................................................63

2.5.2. Pajisjet e përjashtuara në mënyrë eksplicite nga EMCD-ja (Neni 2) ...................63

2.5.2.1. Pajisjet radio ..................................................................................................63

2.5.2.2. Produkte, pjesë dhe zbatime aeronautike ...................................................64

2.5.2.3. Pajisje radio të destinuara për përdorim nga radio-amatorë .....................64

2.5.2.4. Pajisje të një natyre të parrezikshme ...........................................................65

2.5.3. Kërkesat e EMC-s për pajisjet e mbuluara nga legjislacion tjetër specifik i Bashkimit (Neni 2) ..................................................................................................67

2.5.3.1. Pajisjet e përjashtuara nga EMCD vetëm për imunitetin ............................67

2.5.3.2. Pajisjet e përjashtuara nga EMCD për emetimin dhe imunitetin ...............67

2.5.4. Raste specifike .......................................................................................................68

2.5.4.1. Pajisjet e përfunduara të projektuara posaçërisht për të trazuar komunikimin (zhurmues) ............................................................................68

2.5.4.2. Pajisje të përfunduara (fabrikuara) të projektuara posaçërisht për testimin e imunitetit EMC në laboratorë dhe në terren .............................................69

12

2.6. Detyrimet e operatorëve ekonomik ..............................................................................69

2.7. Konformiteti i pajisjes ...................................................................................................69

2.7.1. Vlerësimi i konformitetit të pajisjes .......................................................................69

2.7.1.1. Aparatet .........................................................................................................69

2.7.1.2. Instalimet fikse ..............................................................................................70

2.7.2. Prezumimi i konformitetit bazuar në standarde ...................................................74

2.7.2.1. Përdorimi i standardeve të harmonizuara të EMCD-ës ..............................74

2.7.2.2. Standardet përkatëse të harmonizuara .......................................................74

2.7.3. Procedura e vlerësimit të konformitetit ................................................................78

2.7.3.1. Vlerësimi i konformitetit ...............................................................................78

2.7.4. Kërkesat thelbësore ...............................................................................................83

2.7.4.1. Kërkesa të përgjithshme ...............................................................................83

Shtojca 1: Shembuj të produkteve të mbuluara ose të përjashtuar nga LVD ........................85

Tipet e prizave ..........................................................................................................87

Shtojca 2: Diagram rrjedhëse e përgjithshme e EMCD-së .......................................................88

Shtojca 3: Udhëzime për përdorimin e standardeve të harmonizuara në mbështetje të LVD- së .............................................................................................................................................89

Shtojca 4: Udhëzim duke përdorur standardet e harmonizuara në mbështetje të EMCD-së ........97

Shtojca 5: Mbikëqyrja e tregut ...................................................................................................99

Shtojca 6: Markat dhe etiketat e detyrueshme dhe vullnetare ..............................................102

Shtojca 7: Lista e shkurtimeve dhe akronimeve .....................................................................105

Shtojca 8: Informacion shtesë .................................................................................................108

SHËNIME: ...................................................................................................................................114

13


1. Direktiva e Tensionit të Ulët

Direktiva e Tensionit të Ulët - LVD konsiderohet si një nga direktivat më të vjetra të sigurisë së produkteve të botuara nga BE (versioni i parë daton më 1973) dhe merret me sigurinë e pajisjeve elektrike/elektronike dhe aparateve.

Një version i rishikuar i Direktivës me numër reference 2014/35/BE hyri në fuqi në 20 Prill të 20165, duke zëvendësuar direktivën paraardhëse 2006/95/KE, e cila ishte e zbatueshme deri në 19 prill të 2016-ës. Me këtë rishikimin të fundit Direktiva e Tensionit të Ulët është harmonizuar me Rregulloren e re të kuadrit ligjor KE 765/2008 dhe Vendimin 768/2008.

Vlen të theksohet se kërkesat e legjislacionit tjetër mund të zbatohen për pajisjet elektrike, të mbuluara nga LVD-ja [p.sh. Direktiva Elektromagnetike - EMDC, Direktiva e Kufizimit të Substancave të Rrezikshme - RoHS, Direktiva e Eko-projektimit], dhe që objektivat e sigurisë së LVD-së nga ana tjetër mund të zbatohen për produktet e mbuluara nga legjislacioni tjetër i Bashkimit, të kushtëzuara për vendosjen e produkteve në tregun e Bashkimit. Ky udhëzim i referohet aplikimit të LVD dhe sqaron marrëdhënien ndërmjet kësaj Direktive dhe Direktivave dhe Rregulloreve të tjera.

Informacion të mëtejshëm mbi shembujt e produkteve të mbuluara ose përjashtuara nga LVD-ja mund të gjenden në Shtojcën 1, një diagram rrjedhëse e përgjithshme e EMCD-së në Shtojcën 2, shembuj udhëzues rreth përdorimit të standardeve të harmonizuara në Shtojcat 3 dhe 4, informacion i përgjithshëm mbi mbikëqyrjen e tregut në Shtojcën 5, lista e akronimeve në Shtojcën 6, dhe një listë e dokumenteve udhëzuese në Shtojcën 8.

1.1. Citimet dhe deklarimet

Citimet, të cilat mund të gjenden në preambulën e LVD, tregojnë bazën ligjore të Direktivës. Baza ligjore synon lëvizjen e lirë të produkteve brenda tregut të brendshëm, duke siguruar një nivel të lartë të mbrojtjes së shëndetit dhe sigurisë. Deklarimet paraqesin dispozitat kryesore të Direktivës dhe paraqesin arsyet për adoptimin e tyre. Deklarimet nuk kanë ndonjë forcë ligjore, por ato mund të japin informacion të dobishme në diskutim me operatorët ekonomikë kur është e nevojshme të shpjegohen disa kërkesa. Një shembull i mirë është Deklarimi 19, duke sqaruar lëvizjen e lirë të pajisjeve elektrike, për të cilat standardet e harmonizuara nuk ekzistojnë. Ai i referohet mundësisë së zbatimit të dispozitave të sigurisë të standardeve të IEC ose standardeve kombëtare, të cilat konsiderohen si të avancuara për produktin në fjalë. Një shembull tjetër është Deklarimi 23, duke sqaruar se Markimi (vendosja e markës) CE, që tregon përputhshmërinë e pajisjeve elektrike, është pasojë e dukshme e një procesi të tërë që përfshin vlerësimin e konformitetit në një kuptim të gjerë. Me fjalë të tjera: markimi CE nuk është një markë sigurie.

14

Në mbështetje të Industrisë në Vendet e Ballkanit Perëndimor në fushat e Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike - Broshurë Udhëzuese

1.2. Objektivi

Pajisjet elektrike nuk duhet të përbëjnë rrezik për shëndetin dhe sigurinë e individëve, kafshëve shtëpiake ose dëmtimin e pronës kur instalohen, menaxhohen dhe përdoren siç është menduar nga prodhuesi.

Pajisjet elektrike mund të vihen në dispozicion në tregun e Bashkimit vetëm nëse:

• është ndërtuar në përputhje me praktikën e mirë inxhinierike në çështjet e sigurisë që janë në fuqi në BE (metodat më të fundit (moderne) të kohës - “State-of-the-art”);

• nuk rrezikon shëndetin dhe sigurinë e personave dhe të kafshëve shtëpiake ose të pronës kur instalohet dhe mirëmbahet siç duhet dhe përdoret në aplikimet për të cilat është bërë.

1.3. Tregtimi i produkteve

LVD-ja është e zbatueshme në produktet e vendosura në dispozicion në tregun e Bashkimit për herë të parë, kjo vlen edhe për pajisjet elektrike të prodhuara në Bashkimin Evropian ose pajisjet elektrike, të reja ose të dorës së dytë, importuar nga një vend i tretë.

Pajisjet elektrike mund të bëhen të disponueshme vetëm nëse janë në përputhje me kërkesat e të gjithë legjislacionit të Bashkimit të zbatueshme tek produkti. Shtetet Anëtare nuk mund të pengojnë qarkullimin e lirë, ose vënien në dispozicion të pajisjeve të mbuluara dhe në përputhje me legjislacionin e Bashkimit.

'Vënia në dispozicion në tregun e Bashkimit' nënkupton çdo furnizim të pajisjeve elektrike për shpërndarjen, konsumimin ose përdorimin në tregun e Bashkimit gjatë një aktiviteti tregtar, qoftë në këmbim të pagesës ose pa pagesë. Vënia në dispozicion mund të marrë çdo formë. Për shembull, një produkt i ofruar në një katalog ose me anë të tregtisë elektronike duhet të jetë në përputhje me legjislacionin e harmonizimit të Bashkimit (tani e tutje: referuar si legjislacioni i Bashkimit) në qoftë se ajo synon tregun e Bashkimit dhe përfshin një sistem porosie dhe transportimi.Kapitulli 1 i LVD-së paraqet dispozitat e përgjithshme dhe përfshin nene mbi fushëveprimin, përkufizimet, kushtet e futjes së pajisjeve elektrike në tregun e Bashkimit dhe lëvizjen e tij të lirë në tregun e Bashkimit.

15

16


1.4. Fushëveprimi: Mbulimi

1.4.1. Kufiri i tensionit dhe gama e pajisjeve

Direktiva e Tensionit të Ulët është një direktivë "totalisht” e harmonizuar ose "shtrirje e plotë" në kuptimin që mbulon të gjitha aspektet e sigurisë të pajisjeve elektrike/elektronike, jo vetëm rreziqet elektrike. Ajo zëvendëson çdo legjislacion ekzistues kombëtar të një Shteti Anëtar në fushën e mbuluar.

LVD-ja mbulon rreziqet shëndetësore dhe të sigurisë në pajisjet elektrike që veprojnë me një tension në hyrje (input) ose dalje (output) midis:

• 50 dhe 1000 V për rrymën alternative - AC

• 75 dhe 1500 V për rrymën e vazhduar - DC

Kufijtë e tensionit i referohen tensionit në hyrje dhe dalje, jo tensionit që mund të shfaqet afër pajisjes.

LVD-ja aplikohen në një shkallë të gjerë të pajisjeve elektriket si për konsumatorët edhe për përdorim profesional, siç janë:

• komponentët, p.sh. siguresat, transformatorët, pajisjet e kontrollit dhe të shpërndarjes,

• transmision, p.sh. motorët elektrikë,

• pajisje shtëpiake, p.sh. makinat larëse, set televiziv, telefonat "smart", kompjutera të vegjël (notebooks),

• pajisje zyre, p.sh. printerat, fotokopjet,

• kabllot dhe montimet kabllore,

• njësitë e furnizimit me energji elektrike,

• pajisje lazer.

Shiko gjithashtu Aneksin 1: Shembuj të produkteve mbuluar nga ose përjashtuar.

1.4.2. Direktiva/Rregullore të tjera që përcaktojnë qëllimin e LVD-së

Produktet e mbuluara nga legjislacioni tjetër i Bashkimit që duhet të jenë në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD ose referencën e bërë nga legjislacioni tjetër i Bashkimit në LVD për mbulimin e produkteve të caktuara që janë përjashtuar nga fushëveprimi i tyre:

17


1. Direktiva e Makinerive - MD,

2. Rregullorja e Pajisjeve që përdorin lëndë djegëse të gazta - GAR,

3. Direktiva e Pajisjeve nën Presion - PED,

4. Direktiva e Pajisjeve Mjekësore - RED,

5. Direktiva e Ashensorëve,

6. Direktiva ATEX.

Referenca e Direktivës ose Rregullores për "harmonizimin e plotë" ose "fushëveprimin e plotë" për rreziqet elektrike të "objektivave të sigurisë" të LVD do të thotë që kufijtë e tensionit të LVD nuk zbatohen (për shkak se ato nuk janë pjesë e 'objektivave të sigurisë' , por pjesë e qëllimit të LVD-ës). Nëse zbatohen kushte të veçanta, ato duhet të tregohen qartë.

1.4.2.1. Direktiva e Makinerisë - MD6

MD-ja tregon se produktet e mëposhtme elektrike dhe elektronike ndodhen në kufijtë e fushëveprimit të Direktivës së Tensionit të Ulët:

• pajisjet elektrike të tensionit të ulët të vendosur në treg në mënyrë të pavarur nga përfshirja në makineri,

• pajisje shtëpiake të destinuara për përdorim shtëpiak,

• pajisjet audio dhe video,

• pajisjet e teknologjisë së informacionit,

• makineritë e zakonshme të zyrës,

• pajisjet e shpërndarëse dhe të kontrolli të tensionit të ulët,

• motorët elektrikë.

1.4.2.1.1. Pajisjet elektrike të tensionit të ulët të vendosur në treg në mënyrë të pavarur nga përfshirja në makineri

Makineria me furnizim me energji elektrike mbuluar nga MD-ja duhet të përmbushë objektivat e sigurisë së LVD (siç kërkohet në Shtojcën I, paragrafi 1.5.1 i MD-së). Nuk lejohet t'i referohet LVD-së në Deklaratën e Konformitetit - DoC. Për shkak se qëllimet e MD dhe LVD janë të ndara në mënyrë strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme), nuk është e mundur që MD-ja dhe LVD-ja të zbatohen njëkohësisht për një produkt të njëjtë.

18


1.4.2.1.2. Pajisjet elektro-shtëpiake

'Pajisjet shtëpiake' janë pajisje të destinuara për përdorim nga konsumatorët privatë në mjedisin shtëpiak. Përkufizimi përcakton pajisjet e destinuara për funksionimin e shtëpisë, si larja, pastrimi, ngrohja, ftohja dhe gatimi. Shembuj të pajisjeve shtëpiake të mbuluara përfshijnë makinat larëse, pjata larëset, fshesat me korrent, dhe pajisje për përgatitjen e ushqimit dhe kujdesin personal. Përjashtohen disa pajisje që përdoren shpesh në mjedisin familjar (të tilla si makinat shpuese dhe kositëse e barit, shih gjithashtu 'Fushëveprimi: Përjashtimet'). Prodhuesi duhet të tregojë qartë përdorimin e parashikuar dhe përdorimin e parashikueshëm të gabuar në informacionin e tij të produktit për të përjashtuar veten nga pagesa e dëmeve.

1.4.2.1.3. Pajisjet audio dhe video

Aparate audio dhe video, marrës radio dhe televizorë, video-regjistruesit dhe video-lexuesit, lexuesit dhe regjistruesit e CD-ve dhe DVD-ve, amplifikatorët dhe altoparlantët, kamerat, projektorët, depozitat e energjisë të Bluetooth-it etj. Disa nga pajisjet e përmendura, të cilat emetojnë dhe/ose marrin me qëllim, ose duhet të kompletohen me një pajisje, si një antenë, për të emetuar ose për të marrë valë radioje me qëllim të radio-komunikimit dhe/ose radio-përcaktimit, mbulohen nga Direktiva e Pajisjeve të Radios (shih paragrafin 1.4.2.4).

1.4.2.1.4. Pajisjet e teknologjisë së informacionit

Pajisjet e teknologjisë së informacionit përfshijnë pajisjet e përdorura për përpunimin, konvertimin, transmetimin, ruajtjen, mbrojtjen dhe rikuperimin e të dhënave ose informacionit, siç janë pajisjet kompjuterike harduerike, pajisje të rrjetit të komunikimit (sensorët “smart” për automatizimin e shtëpisë, CCTV etj.) dhe pajisjet telefonike dhe të telekomunikacionit (kompjuterat e vegjël, kompjuter personalë, tableta, telefona “smart”, etj). Disa nga pajisjet e përmendura mbulohen nga Direktiva e Pajisjeve të Radios (shih paragrafët 1.4.2.1.3 dhe 1.4.2.4).

1.4.2.1.5. Makineri të zakonshme zyre

Makineria e zyrës mbulon, për shembull, printer, fotokopje, grirëse letre, hapëse, mbajtëse dokumentesh, dosje dhe makinë kapëse aktesh vetëm për përdorim të brendshëm, siç është menduar nga prodhuesi. Çdo makineri e tillë e destinuar për qëllime prodhimi mbulohet nga Direktiva e Makinerisë.

19


1.4.2.1.6. Pajisje shpërndarëse dhe kontrolli të tensionit të ulët

Pajisjet e shpërndarjes dhe kontrollit të tensionit të ulët, duke mos qenë një komponent sigurie, mbulojnë pajisjet për punën funksionale dhe ndërprerjen e rrymës në qarqet elektrike dhe pajisjet që lidhen me kontrollin, matjen dhe rregullimin e pajisjeve për kontrollin e përdorimit të energjisë elektrike.

1.4.2.1.7. Motorët elektrik

Komponentët aktivë të lëvizjes, siç janë motorët elektrikë dhe sistemet (mekanizmat) e lëvizjes (motorët elektrikë me kutitë e ingranazheve të inkorporuara, gjeneratorët, gjeneratorët e rrymës alternative etj. (Në krahasim me kompletet gjeneruese plotësisht funksionale, të cilat mbulohen nga Direktiva e Makinerisë) nuk janë makina në kuptim të Direktivës së Makinerisë, si të tilla janë të përfshira nga LVD-ja. Sistemet e lëvizshmërisë (përfshirë ato elektrike) mbulohen nga Direktiva e Makinerisë si pjesë përbërëse, referuar si "makineri pjesërisht e kompletuar" (nuk lejohet markimi CE), dhe jo si "makineri". Prodhuesit e sistemeve elektrike të lëvizshmërisë kanë zgjedhjen e zbatimit të Direktivës së Makinerisë ose Direktivës së Tensionit të Ulët. Opsioni i fundit (që kërkon markimin CE) konsiderohet si zgjidhja më e mirë për të dy, për konsumatorin dhe furnizuesin.

1.4.2.1.8. Furnizimi me energji elektrike i makinerisë

Në rastet kur makineritë kanë furnizues elektrik, ato duhet të projektohen, ndërtohen dhe pajisen në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD-së, në mënyrë të tillë që të gjitha rreziqet e një natyre elektrike janë ose mund të parandalohen.

Për shkak se qëllimet e MD dhe LVD janë të ndara në mënyrë strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme), nuk është e mundur që MD dhe LVD të aplikohen njëkohësisht për një produkt të njëjtë. Rrjedhimisht, Deklarata e Konformitetit - DoC e BE-së për makineritë që mbulohen nga Direktiva e Makinerisë nuk do t'i referohet LVD-së.

1.4.2.2. Rregullorja mbi Pajisjet që punojnë me Lëndë djegëse të Gazta - GAR7

Pajisjet e gazit duhet të projektohen dhe ndërtohen mënyrë që të shmangen rreziqet që lidhen me gazin për shkak të rreziqeve me origjinë elektrike.

Pajisjet e përbëra nga pjesë të montuara, të përcaktuara nga GAR si pajisje sigurie, pajisje kontrolli ose pajisje rregulluese dhe nën-montimet e tyre, të projektuara për t'u inkorporuar në një pajisje ose për t'u bashkuar për të përbërë një pajisje. Pajisje

20


të tilla mund të përbëjnë rreziqe që nuk mbulohen nga GAR. Disa pjesë janë ose përfshijnë pajisjet elektrike (komponentët elektrikë) në kuptimin e LVD-ës. LVD-ja mbulon rreziqet elektrike të këtyre pjesëve ose komponentëve, siç specifikohet në objektivat e saj të sigurisë. GAR mbulon rreziqet që lidhen me gazin si pasojë e rreziqeve me origjinës elektrike të pajisjeve ose të pjesëve.

Për shkak se qëllimet e GAR dhe LVD janë të ndara në mënyrë strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme), nuk është e mundur që GAR dhe LVD të aplikohen njëkohësisht për një dhe të njëjtin produkt, që do të thotë se DoC për aparatet dhe pajisjet e gazit mbuluar nga GAR nuk do t'i referohet LVD-së.

1.4.2.3. Direktiva e Pajisjeve nën Presion - PED8

Në përputhje me Nenin 1 (2) (f) të PED, PED-i nuk zbatohet për pajisjet nën presion të klasifikuara si jo më lartë se kategoria I sipas Nenit 13 të PED-it, nëse produkti që përbën pajisjen nën presion mbulohet nga një nga Direktivat e mëposhtme:

• Direktiva 2006/42/KE (Makineria);

• Direktiva 2014/33/BE (Ashensorët);

• Direktiva 2014/35/BE (Pajisjet e Tensionit të Ulët);

• Rregullorja (BE) 2017/745 (Pajisjet Mjekësore);

• Rregullorja (EU) 2016/426 (Pajisjet e Gazit)9;

• Direktiva 2014/34/EU (ATEX).

LVD-ja është plotësisht e zbatueshëm për pajisjet e mbuluara, ku rreziqet që lidhen me presionin nuk e kalojnë kategorinë I, siç tregohet në Nenin 1 (2) (f) të PED (për shembull, prodhuesit e kafes, furnelat elektrike, kaldaja elektrike me ujë të nxehtë). Në këto raste, DoC nuk do t'i referohet PED.

Megjithatë, rreziku i lidhur me presionin, pajisjet e gatimit janë të mbuluar nga PED (shih Nenin 4 (1) (b)] Për pajisjet e gatimit me presion me një furnizues elektrik, të gjitha rreziqet e tjera mbulohen nga LVD-ja. PED-i është komplementar me LVD, dhe DoC e LVD-ës do t'i referohet edhe PED-it.

1.4.2.4. Direktiva e Pajisjeve Radio - RED10

Për rreziqet elektrike të pajisjeve të radios, siç mbulohet nga RED, i referohet objektivave të sigurisë LVD. Sipas nenit 3 (1) (a) të RED-it, pajisjet radio do të ndërtohen në mënyrë që të sigurojnë mbrojtjen e shëndetit dhe sigurisë së individëve dhe të kafshëve shtëpiake, si dhe mbrojtjen e pronës nga rreziqet elektrike, siç kërkohet nga objektivat e sigurisë LVD-së.

21


Duke qenë se qëllimet e RED-it dhe LVD-ës janë të ndara në mënyrë strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme), nuk është e mundur që RED dhe LVD të zbatohen njëkohësisht për një dhe të njëjtin produkt, që do të thotë se DoC-ja për pajisjet e radios, duke qenë se mbulohet nga RED-i, nuk do t'i referohet LVD-së.

1.4.2.5. Direktiva e Ashensorëve11

Pjesët elektrike për mallrat dhe ashensorët e pasagjerëve, të cilat ndodhen brenda kufijve të Direktivës së Ashensorëve, duhet të jenë në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD-ës.

Duke qenë se qëllimi i Direktivës së Ashensorëve dhe LVD janë të ndarë në mënyre strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme) është e pamundur që Direktiva e Ashensorëve dhe LVD-ja të zbatohen njëkohësisht në një dhe të njëjtin produkt, çka do të thotë se DoC për ashensorët dhe përbërësit e sigurisë, duke qenë se mbulohet nga Direktiva e Ashensorëve, nuk do t'i referohet LVD-së.

1.4.2.6. Direktiva e ATEX-it12

Rreziqet specifike, të mbuluara nga LVD-ja, të pajisjeve elektrike/elektronike të sigurisë dhe kontrollit dhe rregullimit të referuar në Nenin 1 (1) (b) të Direktivës ATEX, të cilat janë të destinuara për përdorim jashtë atmosferës potencialisht shpërthyese, por që kërkohen për ose duke kontribuar në funksionimin e sigurt të pajisjeve dhe sistemeve mbrojtëse duhet të trajtohen në përputhje me LVD. Në këtë rast të dy Direktivat do të zbatohen dhe referohen në DoC. Arsyeja për referencë tek LVD në Deklaratën DoC të ATEX është se Direktiva ATEX ka një natyrë të dyfishtë: ajo është si një legjislacion i fushës dhe, për situatën e sipërpërmendur, gjithashtu edhe një legjislacion aspekti. Legjislacioni i aspektit është komplementar, në kontrast me legjislacionin e fushës, i cili është reciprokisht ekskluziv.

Standardet e Harmonizuara Evropiane publikohen në Fletoren Zyrtare të Bashkimit Evropian në mbështetje të Direktivës 2006/95/KE (paraardhëse e LVD-s me numrin 2014/35/BE) mund të renditen në DoC për të përmbushur kërkesat 1.2.7 të Aneksit II të Direktivës ATEX. Për të qenë në drejtimin e duhur me regjimet përkatëse të vlerësimit të konformitetit të ATEX-it dhe LVD-së, një Trup i Notifikuar (Organ i Miratuar) që lëshon një certifikatë të ekzaminimit të tipit të BE-së për ATEX, nuk ka nevojë të verifikojë nëse kërkesat e LVD-së janë plotësuar. Në vend të kësaj, prodhuesi duhet të deklarojë se ato janë përmbushur. Kjo do të pasqyrohet në përmbajtjen e DoC-s (d.m.th. Duke iu referuar LVD-së në rastet përkatëse).

22


1.4.3. Direktivat të cilat mund të zbatohen në mënyrë komplementare me LVD-ën

Legjislacioni i Bashkimit që mund të zbatohet për pajisjet elektrike të mbuluara nga LVD, plotësojnë LVD, për kërkesat që nuk mbulohen nga LVD:

1. Direktiva EMC,

2. Rregullorja e Produkteve të Ndërtimit - CPR,

3. Direktiva e Sigurisë së Përgjithshme të Produktit - GPSD,

4. Rregullorja e Instalimeve të Teleferikëve, projektuar për transportin e njerëzve,

5. Direktiva në Kufizimin e Substancave të Rrezikshme - RoHS,

6. Direktiva e Mbetjeve të Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike - WEEE,

7. Rregullorja Zbatuese e Komisionit (BE) 2017/699,

8. Direktiva e Eko-projektimit e Produkteve lidhur me Energjinë - ErP,

9. Rregullorja në Etiketimin e Energjisë,

10. Rregullorja e Materialeve dhe Artikujve në kontakt me Ushqimin,

11. Rregullorja e Praktikës të Mirë të Prodhimit për Materialet dhe Artikujt në kontakt me Ushqimin,

12. Direktiva e Pajisjeve nën Presion,

13. Rregullorja e Regjistrimit, Vlerësimit, Autorizimit dhe Kufizimit të Kimikateve - REACH

1.4.3.1. Pajtueshmëria Elektromagnetike - EMCD13

EMCD-ja zbatohet në pajisje, të cilat përmbajnë pjesë elektrike dhe elektronike, që mund të gjenerojnë ose të ndikojnë në çrregullimet elektromagnetike. EMCD-ja mbulon aspekte të përputhshmërisë elektromagnetike lidhur me funksionimin e zbatimeve dhe përbërësve elektrik/elektronik, siç mbulohen nga LVD.

1.4.3.2. Rregullorja e Produkteve të Ndërtimit - CPR14

Disa lloje të pajisjeve elektrike që mbulohen nga Direktiva e Tensionit të Ulët janë prodhuar me qëllim që të jenë të ndërfutura në punën e ndërtimit. Për pasojë, pajisje të tilla duhet gjithashtu të jenë në përputhje me detyrimet e dhëna në CPR. Duhet të theksohet se zbatimi i CPR-ës është i mundur vetëm kur ekziston një specifikim teknik i harmonizuar. Një Deklaratë Performance - DoP mund të lëshohet

23


dhe Markimi CE mund të vendoset vetëm nëse produkti i ndërtimit, në fjalë, mbulohet dhe është sjellë në përputhje me një specifikim teknik të harmonizuar përkatës që mbështet nga CPR. Me fjalë të tjera, zbatimi i dispozitave të CPR ndaj këtyre pajisjeve elektrike presupozon ekzistencën e standardeve Evropiane të harmonizuara (ose, në mënyrë alternative, Dokumenteve Evropiane të Vlerësimin).

Nëse nuk ekziston asnjë standard përkatës Evropian i harmonizuar ose Dokument Evropian i Vlerësimit që mbështesin CPR, pajisjet elektrike në fjalë mbulohen vetëm nga LVD ose ndonjë legjislacion tjetër i harmonizuar, i zbatueshëm. Për të siguruar sa më mirë objektivat e të dyja pjesëve të legjislacionit të Bashkimit, standardet ekzistuese të harmonizuara evropiane (siç janë publikuar nën Direktivën e Tensionit të Ulët) po shqyrtohen për tu siguruar që ato janë gjithashtu në përputhje me kërkesat thelbësore përkatëse të Rregullores "Produktet e ndërtimit".

1.4.3.2.1. Direktiva e Sigurisë së Përgjithshme të Produktit - GPSD15

GPSD përmban vetëm objektiva të përgjithshme të sigurisë. Sipas Nenit 3, një produkt konsiderohet i sigurt, për sa i përket aspekteve që mbulohen nga legjislacioni përkatës kombëtar dhe kur, në mungesë të dispozitave specifike të Bashkimit që rregullojnë sigurinë e produktit në fjalë, përputhet me rregullat specifike të së drejtës kombëtare të Shtetit Anëtar, në territorin e të cilit produkti është tregtuar. Me fjalë të tjera: produkti duhet të jetë në përputhje me metodat më të përparuara të kohës (-of-the-art) dhe teknologjinë e Shtetit Anëtar ku tregtohet.

Sidoqoftë, GPSD plotëson LVD-ën në lidhje me - përcaktimet - lidhur me Mbikëqyrjen e Tregut:

• masat e parashikuara në nenet 8 (1) (b), 8 (1) (c) dhe 8 (1) (d) të GPSD;

• çdo masë shoqëruese e miratuar për të siguruar që një ndalim marketingu është përmbushur, siç parashikohet në nenin 8 (1) (e) të GPSD;

• tërheq dhe shkatërron produktet, siç parashikohet në Nenin 8 (l) (f) (ii) të GPSD, në lidhje me produktet që janë të rrezikshme pa paraqitur rrezik serioz;

• inkurajimin dhe promovimin e veprimeve vullnetare nga prodhuesit dhe shpërndarësit, duke përfshirë aty ku është e zbatueshme nga zhvillimi i kodeve të praktikave të mira, siç parashikohet në nenin 8, paragrafi 2, nën-paragrafi i dytë i GPSD;

• informacion aktiv të konsumatorëve dhe palëve të tjera të interesuara mbi procedurat e ankesave, siç parashikohet në nenin 9 (2) të GPSD;

• dhënien e aksesit të publikut në informacionin për identifikimin e produktit, natyrën e rrezikut dhe masat e marra, siç parashikohet në nenin 16 (1), nën- paragrafi i parë, fjalia e dytë, e GPSD.

24


• Njoftimi i RAPEX për masat që kufizojnë ose imponojnë kushte specifike për marketingun ose përdorimin e mundshëm të produkteve për shkak të rrezikut të rëndë (që nuk kanë të bëjnë me tërheqjen, veçimin ose ndalimin e vënies në dispozicion të tregut), siç parashikohet në nenin 12 ), nën-paragrafi i parë, i GPSD.

1.4.3.2.2. Rregullorja e Instalimeve të Teleferikëve, projektuar për transport njerëzor16

Kur komponentët e sigurisë janë subjekt i direktivave të tjera që kanë të bëjnë me aspekte të tjera dhe siguron vendosjen e markës CE, shënimi duhet të tregojë që përbërësi i sigurisë supozohet gjithashtu të jetë në përputhje me dispozitat e këtyre Direktivave të tjera. Varet nga prodhuesi të përcaktojë legjislacionin përkatës, në secilin rast individual. DoC-ja do t'i referohet këtyre Direktivave ose Rregulloreve të tjera, nëse aplikohen.

Legjislacioni i Bashkimit, i cili mund të jetë i zbatueshëm për instalimet e teleferikut përfshin atë që lidhet me makinerinë, pajtueshmërinë elektromagnetike, pajisjet në tension të ulët dhe pajisjet mbrojtëse personale17.

1.4.3.3. Kufizimi i Substancave të Rrezikshme - RoHS18

Direktiva RoHS jep një serë kufizimesh në përdorimin e disa substancave të rrezikshme në pajisjet elektrike dhe elektronike që u përkasin kategorive 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 dhe 10 siç përcaktohet në Aneksin I (A) të Direktive 2002/96/KE, paraardhësja e Direktivës aktuale WEEE 2012/19/BE19 (shiko gjithashtu 1.4.3.4)

Direktiva RoHS kërkon vlerat maksimale të përqendrimit në peshë, në produktet e metaleve të rënda, plumbit, merkurit, kadmiumit dhe kromit hekzavalent, radikaleve të bifenileve të polibrominuara – PBB dhe eterëtve të difenil polibrominuara – PBDE, si dhe plastikëzuesit bis ftalat (2-Etilheksil) – DEPH, benzil butil ftalati – BBP, dibutil ftalati – DBP dhe di-izobutil ftalat – DIBP, jo me tepër se 0.1% (me përjashtim të kadmiumit, ku vlera maksimale e përqendrimit nuk duhet të kalojë 0.01%).

1.4.3.4. Mbetjet e Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike - WEEE20

Direktiva WEEE është një përzierje komplekse e materialeve dhe komponentëve, kjo për shkak të përmbajtjes së tyre të rrezikshme dhe nëse nuk menaxhohen siç duhet, mund të shkaktojnë probleme të mëdha mjedisore dhe shëndetësore. WEEE të tilla si llambat, kompjuterat, televizorët, frigoriferë dhe telefonat celularë janë një nga burimet më të shpejta në rritje të mbetjeve potencialisht të rrezikshme në BE.

25


Për t'u marrë me ndikimin mjedisor të WEEE-ve dhe për të kontribuar në një ekonomi qarkulluese dhe për të rritur efikasitetin e burimeve; mbledhja, trajtimi dhe riciklimi i aparaturave elektronike fund të jetës së tyre është rregulluar në Direktivën WEEE. Qëllimi i Direktivës së WEEE është aktualisht nën shqyrtim21.

1.4.3.5. Rregullorja Zbatuese e Komisionit22

Kjo Rregullore parashtron një metodologji të përbashkët për llogaritjen e peshës së pajisjeve elektrike dhe elektronike vënë në treg në një Shtet Anëtar dhe një metodologji të përbashkët për llogaritjen e sasisë së përgjithshme të WEEE të krijuara nga pesha, në një Shtet Anëtar, që do të përdoret nga Shtetet Anëtare, lidhur me, llogaritjen e normave të grumbulluara të WEEE-ve.

1.4.3.6. Eko-projektimi i Produkteve lidhur me Energjinë - ErP23 24

Rregulloret e ekologjisë kërkojnë që prodhuesit të ulin konsumin e energjisë të produkteve të tyre duke vendosur standarde minimale të eficiencës së energjisë. Si një alternativë, sektorët e industrisë gjithashtu mund të nënshkruajnë marrëveshje vullnetare për të reduktuar konsumin e energjisë të produkteve të tyre. Vetë-rregullimi mund të arrijë objektivat e politikave ekologjike më shpejt ose me më pak shpenzime sesa kërkesat e detyrueshme. Marrëveshje të tilla duhet të plotësojnë kriteret specifike të Direktivës të Eko-projektimit dhe të njihen dhe monitorohen nga Komisioni.

Direktiva ErP ofron një kornizë për adoptimin e kërkesave të eko-projektimit për produktet industriale. Masat zbatuese të adoptuara në kuadrin e Direktivës ErP mund të zbatohen për pajisjet ose pajisjet që do të përfshihen në pajisje, siç janë, për shembull, motorët elektrikë.

Aktualisht janë publikuar 24 rregullore zbatuese, prej të cilave shumica mund të jenë të zbatueshme për produktet e mbuluara nga LVD:

1. Kondicionerët dhe ventilatorët

2. Produktet e ngrohjes dhe ftohjes së ajrit

3. Qarkulluesit

4. Kompjuterat

5. Pajisjet shtëpiake të gatimit

6. Motorë elektrikë

7. Furnizuesit e jashtëm të energjisë

8. Pjatalarëset

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017DC0171&from=EN

26


9. Tharësit shtëpiak

10. Makinat larëse (lavatriçet)

11. Ventilatorët industrialë

12. Produktet e ndriçimit në sektorët e brendshëm dhe terciar

13. Ngrohësit lokal të hapësirës

14. Pajisje ngrohëse dhe ngrohës uji

15. Transformatorët e energjisë

16. Dhoma frigoriferike magazinimi profesionale

17. Frigoriferët dhe ftohësit

18. Kutitë e thjeshta konvertuese të sinjalit (STB)

19. Kaldaja e lëndëve djegëse të ngurta

20. Gjendja Standby dhe off e konsumit të energjisë elektrike të pajisjeve shtëpiake dhe zyrës dhe gatishmërisë së rrjetit

21. Televizorët

22. Fshesat me korrent

23. Njësitë e ventilimit

24. Pompat e ujit

Komisioni ka njohur marrëveshje vullnetare për:

• Kutitë komplekse STB;

• Pajisje Imazherie;

• Paneli i komandimit të lojërave (konsol).

1.4.3.7. Rregullorja e Etiketimit të Energjisë25

Kjo Rregullore vendos një kuadër për etiketimin e energjisë dhe shfuqizon Direktivën 2010/30/BE.

27


Aktualisht janë publikuar 17 të ashtuquajturat Rregullore të Deleguara – DR, që i shtohen Direktivës së zëvendësuar 2010/30/BE dhe 1 Rregullore e Deleguara që i shtohet Direktivës 96/60/KE (etiketimi i energjisë i makinave shtëpiake të kombinuara larje-tharje), prej të cilave shumica mund të jetë e zbatueshme për produktet e mbuluara nga LVD:

1. Kondicionerët

2. Sobat shtëpiak dhe aspiratorët

3. Llambat dhe ndriçuesit elektrik

4. Pajisjet ngrohëse dhe ngrohësit e ujit

5. Pjatalarëset

6. Pajisjet frigoriferike familjare

7. Tharësit shtëpiak

8. Makinat larëse (Lavatriçet)

9. Produktet e lidhura me energjinë në internet (rregullorja omnibus)

10. Ngrohësit lokal të ambientit

11. Dhomat frigoriferike profesionale të magazinimit

12. Njësitë e ventilimit në banesa

13. Kaldajat e lëndëve djegëse të ngurta

14. Përdorimi i tolerancave në procedurat e verifi kimit (rregullorja omnibus)

15. Televizorët

16. Fshesat me korrent

17. Rregullorja e etiketimit të gomave (KE) Nr. 1222/2009

18. Makinat larëse shtëpiake të kombinuara, larje-tharje

1.4.3.8. Materialet dhe artikujt në kontakt me ushqimin26 27

Ushqimi bie në kontakt direkt ose indirekt me shumë materiale dhe artikuj gjatë prodhimit të tij, procesimit, magazinimit, përgatitjes dhe servirjes para konsumimit eventual. Këto materiale dhe artikuj janë quajtur Materiale të kontaktit me Ushqimin - FCM.

28


Shembujt përfshijnë:

• kontenierë për transportimin e ushqimit,

• makineri për prodhimin e ushqimit,

• materialet e paketimit,

• enë gatimi dhe sende kuzhine.

Rregullorja siguron një kuadër ligjor të harmonizuar të BE-së. Ajo përcakton parimet e përgjithshme të sigurisë dhe inercisë për të gjitha FCM-të.

Rregullorja kërkon që materialet të mos:

• Lëshojnë përbërësit e tyre në ushqim në nivele të dëmshme për shëndetin e njeriut,

• Ndryshojnë përbërjen e ushqimit, shijen dhe aromën në një mënyrë të papranueshme.

LVD-ja mbulon pajisjet shtëpiake për përpunimin e produkteve ushqimore.

Përveç legjislacionit të përgjithshëm, FCM-të e caktuara mbulohen nga masat specifike të BE-së për:

• Materialet Plastike

• Materialet aktive dhe inteligjente

• Materiale Plastike të riciklueshme

• Qeramikat

• Letrën e hollë celuloze të rigjenerueshme

1.4.3.9. Praktika e mirë e prodhimit për materialet dhe artikujt në kontakt me ushqimin28

Rregullorja siguron që procesi i prodhimit të kontrollohet mirë në mënyrë që specifikimet për FCM-të të jenë në përputhje me legjislacionin:

• mjedise të përshtatshme për qëllimin dhe ndërgjegjësimin e stafit për fazat kritike të prodhimit,

• sigurimin e dokumentuar të cilësisë dhe sistemeve të kontrollit të cilësisë të mirëmbajtura në ambientet, dhe

• përzgjedhjen e materialeve fillestare të përshtatshme për procesin e prodhimit me qëllim sigurinë dhe inercinë e produktit përfundimtarë.

29

1.4.3.10. Direktiva e Pajisjeve nën Presion - PED29

PED është e aplikueshëm, për rreziqet që lidhen me presionin, në pajisje nën presion brenda fushëveprimit të saj, që tejkalon kategorinë I, siç përcaktohet në Shtojcën II të saj, e cila është e ndërfutur ose e lidhur me pajisjet, siç mbulohet nga LVD.

Në përputhje me Nenin 4 (1) (b) të PED-it pajisjet nën presion në fl akë ose të nxehura me rrezikun e mbinxehjes të destinuara për gjenerimin e avullit ose të ujit super të nxehtë në temperatura më të larta se 110°C me volum më të madh se 2 L, dhe të gjitha tenxheret me presion duhet të plotësojnë kërkesat thelbësore të sigurisë të përcaktuara në Aneksin I të PED-it.

DoC-ja duhet të deklarojë pajisjen nën presion në përputhje me PED-in. Nëse përdoret vetëm një DoC, duhet të përputhet me kërkesat përkatëse të LVD-s dhe PED-it.

1.4.3.11. Regjistrimi, Vlerësimi, Autorizimi dhe Kufizimi për Kimikatet - REACH30

Shumica e pajisjeve LVD përbëhen nga materiale plastike (p.sh. mbështjelljet, izolimin e telave ose materialeve izoluese). Për shembull, në procesin e derdhjes plastike, përdoren ftalatet31 dhe aditivë të tjerë të rrezikshëm për procesin në vetvete ose për shtimin e ngjyrave. Këto kimikate mbulohen nga REACH dhe duhet të regjistrohen. Prandaj, rregullorja REACH mund të zbatohet tek furnizuesi i materialit plastik (zakonisht nuk është prodhuesi i pajisjeve të LVD-s). Disa nga materialet e përdorura në pajisjet e LVD-s të listuar nën REACH (për shembull, Plumbi dhe komponimet e plumbit, retardantët e zjarrit dhe plastifi kuesit) janë gjithashtu të listuar në Direktivën RoHS, por Direktiva RoHS përcakton kufi jtë e vlerave të përqendrimit maksimal në përqindje të peshës.

30


1.5. Fushëveprimi: Përjashtimet

1.5.1. Pajisje elektrike që nuk përfshihen nga LVD-ja ose legjislacion tjetër specifik i Bashkimit

• Prizat dhe spinat për përdorim shtëpiak;

• Mjete vlerësues të ndërtuar në mënyrë individuale, të destinuara për profesionistët që do të përdoren vetëm në mjedise kërkimore dhe zhvillimore për qëllime të tilla (Pajisje të tilla mbulohet gjithmonë nga legjislacioni i Bashkimit për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë).

1.5.1.1. Prizat dhe spinat për përdorim shtëpiak

Prizat dhe Spinat për përdorim shtëpiak nuk janë produkte të harmonizuara të BE-së.

1.5.1.2. Mjete vlerësimi të personalizuara, sipas rastit

Një mjet vlerësimi i krijuar sipas rastit (për shembull, një qark i stampuar me një qark të integruar dhe komponentë mbështetës për të prodhuar një qark pune për vlerësim dhe zhvillim) është pajisje e destinuara për t’u përdorur vetëm nga profesionistët në institucionet kërkimore dhe zhvillimore publike dhe private, si dhe të projektuara dhe ndërtuara për t'u përdorur përkohësisht si bazë në testim për zhvillimin e mëtejshëm/përmirësimin e funksionit të pajisjeve nën kërkim dhe zhvillim.

I krijuar sipas rastit (i personalizuar) nënkupton:

• Një mjet, i cili është ndërtuar në bazë të një kërkese specifike nga një klient specifik ose nga një grup konsumatorësh të përfshirë në një projekt të përbashkët kërkimi dhe zhvillimi ose karakteristika të caktuara të paketës së vlerësimit.

ose

• Një mjet, i cili është ndërtuar për kërkesat specifike të një klienti të caktuar ose një grupi konsumatorësh të përfshirë në një projekt të përbashkët kërkimi dhe zhvillimi si për të gjitha ose karakteristikat e caktuara të paketës së vlerësimit,

dhe

• Në të dyja rastet, projektimi unik dhe karakteristikat që e bëjnë mjetin jashtëzakonisht të përshtatshëm për atë projekt specifik kërkimi dhe zhvillimi.

31


Rastet kur nuk konsiderohet i personalizuar (krijuar sipas rastit) janë kur:

• Të gjitha pajisjet/pajimet e përdorura në bazat profesionale (të tilla si pajisje laboratorike profesionale) për të kryer prova për qëllime kërkimi dhe zhvillimi ose për zbatime të tjera, të tilla si të demonstrojnë konformitetin ose cilësinë e produktit.

• Pajisjet e vlerësimit për përdoruesit në përgjithësi, në departamentet e R&D (në këtë rast, pajisja është gjithmonë e njëjtë dhe nuk është "e personalizuar" për këtë rast).

1.5.2. Fenomene dhe pajisje elektrike/elektronike që nuk mbulohen nga LVD-ja

1.5.2.1. Interferenca elektromagnetike

Ky fenomen mbulohet nga Direktiva e Pajtueshmërisë Elektromagnetike - EMCD32. Çdo aparat (i lëvizshëm) ose instalim fiks priret të gjenerojë çrregullime elektromagnetike ose performanca e të cilave mund të ndikohet nga një shqetësim i tillë (përfshirë pajisjet e mbuluara nga LVD) duhet të përputhet me EMCD.

EMCD nuk është ekskluzivisht komplementare në legjislacionin e harmonizimit të BE-së, por zbatohet tek të gjitha pajisjet e vendosura në tregun e BE-së, të afta për të krijuar ose që janë përgjegjëse për çrregullimet elektromagnetike, përveç ku parashikohet ndryshe.

1.5.2.2. Pajisjet Elektrike/Elektronike të mbuluara nga RED-i, por subjekt i objektivave të sigurisë i LVD-së, siç përcaktohet në Nenin 3 (1) (a) të RED-it

Detyra kryesore e RED-it është të sigurojë një përdorim efikas të spektrit të radios në mënyrë që të shmanget interferenca e dëmshme. RED-i është gjithashtu një Direktivë e plotë, që trajton të gjitha rreziqet e mundshme përkatëse që lidhen me pajisjet e radios të mbuluara. Për të plotësuar këtë boshllëk, neni 3 (1) (a) i RED-it i referohet objektivave të sigurisë së LVD për mbrojtjen e shëndetit dhe sigurisë së individëve dhe të kafshëve shtëpiake, si dhe për mbrojtjen e pronës. RED-i gjithashtu i referohet EMCD për të siguruar një nivel të përshtatshëm të pajtueshmërisë elektromagnetike.

Për shkak se qëllimet e RED-it dhe LVD-së janë të ndara në mënyrë strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme), nuk është e mundur që RED-i dhe LVD të zbatohen njëkohësisht për një dhe të njëjtin produkt, që do të thotë se DoC-ja për pajisjet e radios, duke qenë se mbulohet nga RED-i, nuk do t'i referohet LVD-së.

32


Prandaj, DoC-ja e një produkti radio nën RED nuk do t’i referohet LVD-së.

1.5.3. Pajisje elektrike/elektronike mbuluar nga legjislacion tjetër i Bashkimit

Pajisjet elektrike, më poshtë, janë të mbuluara nga direktiva të tjera më specifike të Bashkimit:

1. Makineritë elektrike të e kopshtarisë ose mjetet të energjisë elektrike të destinuara për punë ndërtuese dhe riparimi në shtëpi (të mbuluara nga MD-ja),

2. Komponentët elektrike/elektronike të sigurisë për përdorim në makineri siç mbulohen nga Direktiva e Makinerisë (e mbuluar nga MD),

3. Pajisjet elektrike/elektronike për përdorim në atmosfera potencialisht shpërthyese (të mbuluara nga Direktiva ATEX-it33). Aspektet e sigurisë të pajisjeve të sigurisë, kontrollit, rregullimit përjashtohen nga fushëveprimi i Direktivës ATEX duke qenë se janë të mbuluara nga LVD, të përmendura në Nenin 1 (1) (b) të Direktivës ATEX. Në rastin e fundit DoC do t'i referohet si Direktivës ATEX dhe LVD-së.

4. Pajisjet elektrike për radiologji dhe qëllime mjekësore (të mbuluara nga Rregullorja mbi Pajisjet Mjekësore),

5. Pjesët elektrike për ashensorët e mallrave dhe pasagjerëve (të mbuluara nga Direktiva e Ashensorëve),

6. Matësit e energjisë elektrike (disa prej tyre janë të mbuluara nga Direktiva për Instrumentet Matëse). Matësit e energjisë elektrike që nuk mbulohen nga MID- ja janë të mbuluara nga LVD-ja me përfshirjen e aspekteve të matjes,

7. Pajisjet e specializuara elektrike, për përdorim në anije, avionë ose hekurudha, të cilat janë në përputhje me dispozitat e sigurisë të hartuara nga organet ndërkombëtare në të cilat marrin pjesë Shtetet Anëtare. Kjo pajisje elektrike është e përjashtuar nga LVD-ja,

8. Kontrolluesit elektrik të gardhit (mbulohen nga EMC, RoHS, WEEE). Ky lloj pajisjesh prodhon goditje elektrike qëllimisht për të mbajtur kafshët të rrethuar. Megjithatë, pajisjet e tilla mund të konsiderohen si në konflikt me parimin për të mos rrezikuar shëndetin dhe sigurinë e personave dhe kafshëve, siç përcaktohen në objektivat e sigurisë së LVD-së dhe prandaj nuk mund të harmonizohen në legjislacionin e Bashkimit. Ato mbulohen në disa nga shtete anëtare sipas ligjit kombëtar.

1.6. Detyrimet e operatorëve ekonomik

1.6.1. Të përgjithshme

33


Detyrimet e operatorëve ekonomik janë radhitur për shumicën e Direktivave të Përafrimit të Ri dhe Rregulloreve nga e ashtuquajtura Kuadri i Re Legjislativ - NLF34.

Kapitulli 2 i LDV-ës merret me identifikimin dhe detyrimet e prodhuesve, përfaqësuesve të autorizuar, importuesve dhe shpërndarësve, referua kolektivisht si "operatorët ekonomik". Kapitulli 3 i “Guidës Blu35” siguron më tepër informacion.

1.6.2. Prodhuesi

Prodhuesi është një person fizik ose juridik, i cili prodhon një produkt ose ka një produkt të projektuar ose të prodhuar, dhe e vendos atë në treg nën emrin e tij ose të një marke tregtare. Nëse produkti tregtohet nën emrin ose markën tregtare të një personi tjetër, ky person do të konsiderohet si prodhuesi.

Çdo person që ndryshon përdorimin e synuar të një produkti në mënyrë të tillë që kërkesat e ndryshme thelbësore ose kërkesat e tjera ligjore të bëhen të zbatueshme ose në mënyrë thelbësore modifikon ose ri-ndërton një produkt (duke krijuar kështu një produkt të ri), me qëllim vënien e tij në treg, bëhet prodhuesi i një produkti të ri, të ndryshëm. Akti i modifikimit automatikisht do të vendosë përgjegjësitë për modifikimin e produktit mbi modifikuesin.

Nëse bëhet nën-kontraktimi, prodhuesi duhet të ketë kontrollin e përgjithshëm për produktin dhe të sigurojë që ai të marrë të gjithë informacionin që është i nevojshëm për të përmbushur përgjegjësitë e tij sipas legjislacionit përkatës të Bashkimit.

Prodhuesi ka përgjegjësinë përfundimtare për përputhshmërinë e produktit me legjislacionin e zbatueshëm të Bashkimit, pavarësisht nëse ai ka projektuar dhe prodhuar vetë produktin ose është konsideruar si prodhues sepse produkti është i vendosur në treg nën emrin ose markën e tij tregtare.

Kur gjykohet e arsyeshme, në lidhje me rreziqet e paraqitura nga pajisjet elektrike, prodhuesit, për të mbrojtur shëndetin dhe sigurinë e konsumatorëve, duhet të kryejnë testimin e mostrave të pajisjeve elektrike të vëna në dispozicion në treg, të hetojnë dhe, nëse është e nevojshme, të mbajnë një regjistër të ankesave, të tërheqjeve të pajisjeve elektrike dhe elektronike jo-konform dhe duhet të mbajë të informuar shpërndarësit për çdo monitorim të tillë.

Prodhuesi i është subjekt i një sërë detyrimesh që kanë të bëjnë me legjitimimin e gjurmueshmërisë dhe kërkesave të konformitetit:

• hartimin e dokumentit teknik të kërkuar;

• hartimi e Deklaratë së Konformitetit të BE-së - DoC

• hartimin e informacioni dhe instruksioneve për përdorim të sigurt.


34


• shoqërimin e produktit me informacionin e kërkuar dhe instruksione (sigurie)36

(në një dokument të ndarë ose mbartës tjetër informacioni) dhe shenjat paralajmëruese (nëse ka, të vendosura në produkt) dhe shënimet ligjore (p.sh. Markimi CE, etiketimi i energjisë etj.).

• ruajtja e dokumentit teknik dhe deklaratës DoC për të paktën 10 vjet pasi produkti është vendosur në treg apo për periudhën e përcaktuar në Legjislacionin përkatës të Bashkimit.

• të sigurojë që produkti mbart një lloj, grup, numër serial ose element tjetër që bën të mundur identifikimin tij.

• të shënojë tre elementet e mëposhtme: emrin e tij (1), (2) emrin tregtar ose markën tregtare të regjistruar dhe (3) një adresë postare të vetme në produkt, ose nëse nuk është e mundur, në etiketën ose në paketimin e tij dhe/ose dokumentacion shoqërues;

• të sigurohet që procedurat janë në fuqi me qëllim që seritë e prodhimit të mbeten në përputhje.

Operatori ekonomik që vendos produktin në treg nën emrin e tij ose një marke tregtare bëhet automatikisht prodhuesi në lidhje me legjislacionin e Bashkimit. Prandaj, ai merr të gjithë përgjegjësinë për vlerësimin e konformitetit (projektimin dhe prodhimin) e produktit, edhe nese produkti është bërë nga dikush tjetër. Për më tepër, ai duhet të posedojë të gjithë dokumentacionin dhe certifikatat të nevojshme për të demonstruar konformitetin e produktit, por këto nuk kanë nevojë të lëshohen nën emrin e tij. Kjo është veçanërisht kritike kur operatori ekonomik që e vendos produktin në treg e ka fituar produktin, për shembull, në një ankand jashtë vendit, të prodhuar nga një prodhues i panjohur. Për të qenë në gjendje ta tregtojë produktin në tregun e Bashkimit, operatori ekonomik duhet të sjellë produktin në përputhje me legjislacionin e Bashkimit në fuqi. Shihni në këtë drejtim edhe përgjegjësitë e importuesit (shih më poshtë).

Kur vendosin ("hedhim") një produkt në tregun e Bashkimit përgjegjësitë e prodhuesit janë të njëjta edhe nëse ai është i vendosur jashtë Bashkimit Evropian ose në një Shtet Anëtar.

Detyrimet për sa i përket mbikëqyrjes së tregut

Prodhuesi duhet të bashkëpunojë me autoritete kombëtare kompetente ngarkuar nga mbikëqyrja e tregut në rast kur një produkt paraqet një rrezik ose nuk është në përputhje.

Me kërkesë të arsyetuar, prodhuesi duhet ti sigurojë autoritetit kompetent kombëtar të gjithë informacionin dhe dokumentacionin e nevojshëm për të demonstruar përputhshmërinë e produktit, në një gjuhë që mund të kuptohet lehtësisht nga ai

35


autoritet. Mjafton që prodhuesi të sigurojë pjesën e dokumentacionit teknik në lidhje me jo-konformitetin e pretenduar dhe të përshtatshëm për të demonstruar nëse çështja është trajtuar nga prodhuesi. Ideja është që autoriteti kombëtar mund të pranojë një gjuhë që kuptojnë dhe që është ndryshe nga gjuha (ët) kombëtare. Gjuha e zgjedhur është subjekt i negociatave me autoritetin dhe mund të jetë një gjuhë e tretë, nëse pranohet nga autoriteti.

Prodhuesit, të cilët mendojnë ose kanë arsye të besojnë se një produkt që ata kanë vendosur në treg nuk është në përputhje me legjislacionin e zbatueshëm të Bashkimit, duhet menjëherë të marrin masat e nevojshme korrigjuese për ta sjellë atë produkt në përputhje, për ta tërhequr ose kthyer atë. Nëse shihet e arsyeshme, ata duhet të informojnë menjëherë autoritetet kombëtare kompetente të Shteteve Anëtare, në të cilat e kanë vënë produktin në dispozicion, për këtë qëllim, duke dhënë detaje për mospërputhjen dhe për çdo masë korrigjuese të ndërmarrë. Komisioni ofron një mjet IT, 'Aplikimi i Biznesit në GPSD' për të lehtësuar aspektet praktike të këtij detyrimi37.

Prodhuesit duhet të kërkojnë nga autoritetet e mbikëqyrjes së tregut që të identifikojnë çdo operator ekonomik, të cilin e kanë furnizuar me një produkt. Ata duhet të jenë në gjendje të paraqesin këtë informacion për një periudhë prej 10 vjetësh pasi kanë bërë furnizimin.

1.6.3. Përfaqësues i autorizuar

Çdo prodhues, i ngritur në BE apo jo, mund të emërojë një përfaqësues të autorizuar, për të vepruar në emër të tij, në kryerjen e detyrave të caktuara administrative të kërkuara në legjislacionin e harmonizimit të Bashkimit. Nuk ka obligim të përgjithshëm për të emëruar një përfaqësues të autorizuar38. Duhet të theksohet se jo i gjithë legjislacioni i Bashkimit parashikon një përfaqësues të autorizuar.

Për këto detyra, përfaqësuesi i autorizuar duhet të jetë i vendosur brenda BE-së. Përfaqësuesit komercialë të prodhuesit (siç janë shpërndarësit ose agjentët e autorizuar) nuk janë automatikisht përfaqësues të autorizuar, në kuptim të legjislacionit përkatës të harmonizimit, por prodhuesi mund të caktojë cilindo person fizik ose juridik për detyrat. Delegimi i detyrave nga prodhuesi tek përfaqësuesi i autorizuar duhet të jetë i qartë dhe të përcaktohet me shkrim me mandat, dhe të përcaktojë siç duhet përmbajtjen dhe limitet e detyrave të përfaqësuesit. Autorizimet duhet të jepen për secilin individ sipas legjislacion të Bashkimit, në fjalë.

Mandati do të lejojë së paku përfaqësuesin e autorizuar që të kryejë detyrat e mëposhtme:

• mban DoC-në dhe dokumentacionin teknik në dispozicion të autoriteteve kombëtare të mbikëqyrjes së tregut dhe të bashkëpunojnë me ta sipas kërkesës së tyre;

https://webgate.ec.europa.eu/gpsd-ba/index.do

36


• me një kërkesë të arsyetuar nga një autoritet kombëtar kompetent, ti sigurojnë këtij autoriteti të gjithë informacionin dhe dokumentacionin e nevojshëm për të demonstruar përputhshmërinë e një produkti;

• të bashkëpunojë me autoritetet kombëtare kompetente, sipas kërkesës së tyre, për çdo veprim të ndërmarrë për të eliminuar rreziqet që paraqesin produktet e mbuluara nga mandati i tyre.

Prodhuesi mund të vendosë ti besojë përfaqësuesit detyra shtesë, për shembull vendosjen e markës CE, dhe hartimin/nënshkrimin e DoC-së. Detyrat shtesë që rezultojnë nga procedurat administrative të përcaktuara në legjislacionin e Bashkimit, të cilat i janë besuar përfaqësuesit, duhet të përcaktohen në mandat.

Prodhuesi mbetet përgjegjës dhe i prekshëm sipas Ligjit të Bashkimit për përfaqësuesin e autorizuar që tejkalon mandatin.

Detyrimet për sa i përket mbikëqyrjes së tregut

Prodhuesi mund të vendosë ti besojë përfaqësuesit të autorizuar detyrën e bashkëpunimit me autoritetet kompetente kombëtare ngarkuar nga mbikëqyrja e tregut, në rast të një produkti që paraqet rrezik ose që nuk është në përputhje dhe ndërmarrjen e veprimeve të përshtatshme korrigjuese.

1.6.4. Importuesi

Importuesi është një person fizik ose juridik i vendosur në Bashkim që vendos një produkt nga një vend i tretë, në tregun e BE.

Për qëllimet e LVD, importet janë produkte të prodhuara në vendet e treta dhe të vendosura në tregun e Bashkimit. Produktet e prodhuara në një Shtet Anëtar dhe të vendosura në treg në një Shtet tjetër Anëtar nuk përbëjnë "import" meqenëse veprimi kryhet brenda tregut të brendshëm të Bashkimit.

Detyrimet e importuesit ndërtuar mbi detyrimet e prodhuesit ose, në rast të një prodhuesi të panjohur ose vendosjes së produktit në treg nën emrin ose markën e tij, detyrimet e tij janë identike me ato të prodhuesit.

Në përgjithësi, importuesi duhet të sigurojë që prodhuesi ka përmbushur në mënyrë korrekte detyrimet e tij. Për të siguruar që të dyja palët të lidhen me detyrimet që rrjedhin nga produktet e marketingut në tregun e Bashkimit, këshillohet fuqimisht të përfshijë të gjitha marrëveshjet në një kontratë për të siguruar që prodhuesi do të përmbushë detyrimet e tij si një mbështetje e importuesit.Importuesi verifikon dhe siguron që është kryer procesi i duhur i vlerësimit të

37


konformitetit nga prodhuesi dhe se prodhuesi ka hartuar dokumentacionin teknik, ka vendosur shënimin përkatës të konformitetit (p.sh. marka CE), ka përmbushur detyrimet e tij në lidhje me vërtetimin e gjurmueshmërisë dhe konformitetit, si dhe aty ku është e përshtatshme, e shoqëron produktin me udhëzimet dhe informacionin e sigurisë në një gjuhë që kuptohet lehtësisht nga konsumatorët dhe përdoruesit e tjerë fundor, siç përcaktohet nga Shteti Anëtar në fjalë.

Importuesit që nuk janë të lidhur me një prodhues me anë të kontratës, duke garantuar mbështetje nga prodhuesi, do të detyrohen të marrin rolin dhe përgjegjësitë e prodhuesit të produkteve të importuara.

Importuesi ka - de facto - përgjegjësinë përfundimtare për përputhshmërinë e produktit me legjislacionin që zbatohet në Bashkim. Edhe një marrëdhënie kontraktuale nuk garanton mbështetjen e plotë të prodhuesit të vendosur në një vend të tretë. Marrja e drejtësisë nga Gjykata e një shtet anëtar të BE-së nuk garanton kompensim financiar nga prodhuesi, i vendosur në një vend të tretë për gjobat, veprimet korrigjuese dhe pretendimet për detyrime.

Kur gjykohet e arsyeshme, në lidhje me rreziqet e paraqitura nga pajisjet elektrike, importuesit, për të mbrojtur shëndetin dhe sigurinë e konsumatorëve, duhet të kryejnë testimin e mostrave të pajisjeve elektrike të vëna në dispozicion në treg, të hetojnë dhe, nëse është e nevojshme, të mbajnë një regjistër të ankesave, të tërheqjeve të pajisjeve elektrike dhe elektronike jo-konform dhe duhet të mbajë të informuar shpërndarësit për çdo monitorim të tillë.

Importuesi ka këto detyrime në lidhje me legjitimitetin e kërkesave të gjurmueshmërisë:

• duke shënuar në produkt tre elementet e mëposhtme: emrin e tij (1), (2) emrin tregtar të regjistruar ose markën tregtare të regjistruar dhe (3) adresën në të cilën ai mund të kontaktohet, ose nëse nuk është e mundur në etiketën ose paketimin e tij dhe/ose dokumentacionin shoqërues.

• mbajtja e dokumentacionit teknik dhe DoC për të paktën 10 vjet pasi produkti është vënë në dispozicion ose për periudhën e përcaktuar në legjislacionin përkatës të Bashkimit;

Importuesi mund të dëshirojë të kryejë detyra administrative si përfaqësues i autorizuar në emër të prodhuesit ose prodhuesi mund të dëshirojë që importuesi të kryejë detyra të caktuara administrative si përfaqësues i autorizuar. Në të dyja rastet, importuesi duhet të jetë i mandatuar në mënyrë eksplicite nga prodhuesi për t'u bërë përfaqësues i autorizuar.


38

Detyrimet lidhur me mbikëqyrjen e tregut

Prodhuesi mund të vendosë ti besojë importuesit detyrën e bashkëpunimit me autoritetet kompetente kombëtare përgjegjëse për mbikëqyrjen e tregut, në rast të një produkti që paraqet rrezik ose që nuk është në përputhje dhe ndërmarrjen e masave të duhura korrigjuese.

Importuesi duhet të bashkëpunojë me autoritetet kompetente kombëtare përgjegjëse për mbikëqyrjen e tregut në rastin e një produkti që paraqet rrezik ose nuk është në përputhje.

Me kërkesë të arsyetuar, importuesi duhet ti sigurojë autoritetit kompetent kombëtar të gjithë informacionin dhe dokumentacionin e nevojshëm për të demonstruar përputhshmërinë e produktit, në një gjuhë që mund të kuptohet lehtësisht nga ai autoritet. Mjafton që importuesi të sigurojë pjesën e dokumentacionit teknik në lidhje me jo-konformitetin e pretenduar dhe të përshtatshëm për të demonstruar nëse çështja është trajtuar nga prodhuesi. Ideja është që autoriteti kombëtar mund të pranojë një gjuhë që kuptojnë dhe që është ndryshe nga gjuha (ët) kombëtare. Gjuha e zgjedhur është subjekt i negociatave me autoritetin dhe mund të jetë një gjuhë e tretë, nëse pranohet nga autoriteti.

Një importues mendon ose ka arsye të besojë se një produkt që ai ka vendosur në treg nuk është në përputhje me legjislacionin e zbatueshëm të Bashkimit, duhet menjëherë të marrë masat e nevojshme korrigjuese për ta sjellë atë produkt në përputhje, për ta tërhequr ose kthimin e tij. Nëse është e përshtatshme ai duhet të informojë menjëherë autoritetet kompetente kombëtare të Shteteve Anëtare, në të cilat ai e ka vendosur produktin për këtë efekt, duke dhënë detaje për mospërputhjen dhe për çdo masë korrigjuese të ndërmarrë. Komisioni ofron një mjet IT, 'Aplikimi i Biznesit në GPSD' për të lehtësuar aspektet praktike të këtij detyrimi39.

Në bazë të kërkesës nga autoritetet e mbikëqyrjes së tregut, importuesi duhet të identifi kojë çdo operator ekonomik që e ka furnizuar atë dhe kë ka furnizuar ai me produktin. Ai duhet të jetë në gjendje të paraqesë këtë informacion për një periudhë prej 10 vjetësh pasi ai është furnizuar me produktin dhe për një periudhë prej 10 vjetësh pasi ai ka furnizuar me produkt.


39


1.6.5. Shpërndarësi

Shpërndarësi është një person fi zik ose juridik në zinxhirin e furnizimit, me përgjegjësi dhe detyrime që janë të ndryshme nga ato të prodhuesit ose importuesit, duke u kujdesur që produkti të jetë i disponueshëm për përdoruesit përfundimtarë. Një shpërndarës merr produkte për shpërndarje të mëtejshme qoftë nga një prodhues, nga një importues ose nga një shpërndarës tjetër.

Prodhuesit dhe importuesit mund të përmbushin një funksion të dyfi shtë duke marrë rolin e shpërndarësit.

Shpërndarësit duhet të kenë më shumë se njohuri të zakonshme të produktit që shesin, për shembull, cilat janë rreziqet specifi ke, nëse produkti është i përshtatshëm për përdorimin e parashikuar nga blerësi, a mund të përdoret në mënyrë të sigurt nga blerësi (mosha, aftësitë), nëse duhet të vendoset me shenjën CE, çfarë informacioni duhet të shoqërojë produktin (për shembull DoC-ja), cilat janë kërkesat e gjuhës për DoC-në, etiketimin, udhëzimet e përdoruesit ose dokumentet e tjera shoqëruese dhe çfarë është një indikacion i qartë i produktit që nuk është në përputhje.

Shpërndarësit që vënë në dispozicion një produkt me origjinë të panjohur (për shembull, mungesën e fl etës së identifi kimit me emrin dhe adresën e prodhuesit), supozohet të ofrojnë një produkt të prodhuar nga vet ata, edhe pse jo në përputhje me legjislacionin që zbatohet në Bashkim. Një situatë e tillë do t'i ngarkojë ata me përgjegjësitë dhe detyrimet e një prodhuesi të atij produkti.

Shpërndarësi duhet të verifikoj:

• se produkti mban markën (at) e kërkuar (a) të konformitetit (p.sh. marka CE);

• se produkti është i shoqëruar nga dokumentet përkatëse (p.sh. DoC) dhe nga udhëzimet dhe informacioni i sigurisë, në një gjuhë që mund të kuptohet lehtësisht nga konsumatorët dhe përdoruesit e tjerë fundorë, nëse kërkohet nga legjislacioni i aplikueshëm;

• se prodhuesi dhe importuesi kanë shënuar në produkt emrin e tyre (1), (2) emrin tregtar të regjistruar ose markën tregtare dhe (3) adresën në të cilën mund të kontaktohen, ose kur nuk është e mundur, për shkak të madhësisë ose karakteristikave fi zike të produktit, në paketimin e tij dhe/ose në dokumentacionin shoqërues, dhe se produkti mbart një lloj, grup, numër serial ose element tjetër që bën të mundur identifi kimin e produktit.

40


Detyrimet që i përkasin mbikëqyrjes së tregut

Shpërndarësit janë subjekt i detyrimeve specifike dhe luajnë një rol kyç në kontekstin e mbikëqyrjes së tregut.

Shpërndarësit kanë për detyrë ti demonstrojnë autoriteti kombëtar të mbikëqyrjes së tregut që kanë vepruar me kujdesin e duhur.

Përveç kontrollit të konformitetit të produktit me kërkesat formale, shpërndarësi duhet:

• të iniciojë masa korrigjuese kur ka dyshime për jo-konformitet;

• të ndihmojë autoritetet e mbikëqyrjes së tregut në identifikimin e prodhuesit ose importuesit, përgjegjës për produktin;

• me një kërkesë të arsyetuar nga një autoritet kompetent, bashkëpunon me atë autoritet dhe e njeh atë me të gjitha informacionet dhe dokumentacionin e nevojshëm për të demonstruar përputhshmërinë e produktit;

• shpërndarësi duhet të jetë në gjendje të identifikojë prodhuesin, përfaqësuesin e tij të autorizuar, nëse ka, importuesin ose personin që i ka ofruar atij produktin për të ndihmuar autoritetin e mbikëqyrjes së tregut në përpjekjet e tij për të marrë DoC-n dhe pjesët e nevojshme të dokumentacionit teknik.

1.6.6. Përdoruesi fundor

Legjislacioni i Bashkimit nuk krijon detyrime për përdoruesit fundorë të produkteve në fushën e tyre.

Vlen të theksohet se përdoruesit (konsumatorët, punëtorët, etj.) nuk konsiderohen si "operatorë ekonomik" për sa i përket LVD-s, por operatorët ekonomikë mund të jenë gjithashtu përdorues dhe përdoruesit mund të bëhen operator ekonomik nëse marrin përgjegjësitë e operatorëve ekonomikë, për shembull duke modifikuar pajisjet dhe duke e vënë atë në dispozicion të një personi/grupi tjetër.

1.7. Konformiteti i produktit


Kapitulli 3 i LVD-ës merret me prezumimin e konformitetit të produkteve, DoC dhe parimet, rregullat dhe kushtet e Markimit CE.

41


Produktet presupozohet të jenë në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD-ës, kur pajisjet janë prodhuar në përputhje me (sipas rendit të dhënë):

• standardet e harmonizuara Evropiane,

• standardet e IEC-ës (nëse standardet e harmonizuara nuk janë në dispozicion dhe referencat e dispozitave të sigurisë, përkundrejt të cilave nuk është paraqitur asnjë kundërshtim, janë botuar në Fletoren Zyrtare të Bashkimit Evropian), ose një

• Standardi kombëtar në fuqi në Shtetin Anëtar të prodhimit (nëse nuk është i disponueshëm një standard i harmonizuar ose një standard IEC i miratuar dhe nëse standardi kombëtar siguron një nivel sigurie të njëvleftshëm (ekuivalent) me atë që kërkohet në territorin e Shtetit Anëtar).

1.7.2. Konformiteti bazuar në standarde

1.7.2.1. Konformiteti bazuar në standardet e harmonizuara (Neni 12)

Pajisjet elektrike që janë në përputhje me standardet e harmonizuara, të cilat mbështesin zyrtarisht LVD-në, dhe referencat të cilave janë botuar në Fletoren Zyrtare të Bashkimit Evropian, supozohet (prezumohet) të jenë në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD, të mbuluara nga ato standarde ose pjesë të tyre .

Në fund të fundit, produkti duhet - teknikisht - të përputhet me objektivat e sigurisë së LVD. Prodhuesi duhet të kryejë gjithmonë një inventar të rreziqeve (potenciale) që paraqet produkti dhe të krahasojë rezultatin me rreziqet që trajtohen nga standardi i harmonizuar. Krahasimi do të zbulojë rreziqet që nuk trajtohen nga standardi i harmonizuar. Për më tepër, standardi i harmonizuar mund të përmbajë gabime të dukshme. Prodhuesi është përgjegjës për zbatimin korrekt të standardit të harmonizuar, nëse ai vendos të mbështetet në zbatimin e tij për arritjen e konformitetit.

Standardet reflektojnë metodat më të fundit në kohën e zhvillimit të tyre. Në kohën kur standardi i harmonizuar është vënë në dispozicion të prodhuesit, përmbajtja mund të jetë tashmë e vjetruar, ose mund të jetë zhvilluar një reduktim më i mirë i rrezikut. Prandaj, përdorimi i standardeve të harmonizuara mbetet vullnetar.

1.7.2.2. Konformiteti bazuar në standardet ndërkombëtare (Neni 13)

Në rastet kur standardet e harmonizuara nuk janë hartuar dhe publikuar, pajisjet elektrike të cilat janë në përputhje me dispozitat e sigurisë së standardeve


42

ndërkombëtare të përcaktuara nga Komisioni Ndërkombëtar i Elektroteknikës - IEC, gjithashtu konsiderohet se janë në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD.

Duke qenë se përpjekjet e përbashkëta të standardizimit të Organizmave IEC dhe CENELEC kanë rezultuar me një numër të madh standardesh të harmonizuara Evropiane, të njëjta (identike) me standardet e IEC-së, deri më tani nuk ka qenë e nevojshme të përdoret Neni 13.

1.7.2.3. Konformiteti bazuar në standardet kombëtare (Neni 14)

Kur standardet e harmonizuara të përmendura në Nenin 12, nuk janë hartuar dhe publikuar, si dhe standardet ndërkombëtare të përmendura në Nenin 13 nuk janë publikuar, pajisjet elektrike të prodhuara në përputhje me dispozitat e sigurisë të standardeve kombëtare në fuqi në Shtetin Anëtar të prodhimit, nëse kjo siguron një nivel sigurie të barasvlershme me atë që kërkohet në territorin e tyre, konsiderohen si në përputhje me objektivat e sigurisë të LVD-s.

Duke qenë se zbatimi i një standardi kombëtar mund të ketë ndikim në tregtinë midis Shteteve Anëtare, duke pasur parasysh faktin se specifi kimet kombëtare nuk janë të harmonizuara dhe mund të shkaktojnë dallime kontradiktore në reduktimin e rrezikut, specifi kimet teknike kombëtare (aty ku ato ekzistojnë) do të japin vetëm prezumimin e konformitetit, kur është e përshtatshme, dhe pranuar nga autoriteti përkatës i mbikëqyrjes së tregut të Shtetit Anëtar të destinacionit.

Praktikisht, numri i madh i standardeve të harmonizuara në dispozicion lenë pak mundësi për zbatimin e standardeve kombëtare.

1.7.3. Procedurat e Vlerësimit të Konformitetit

Prodhuesi duhet të zgjedhë (procedurën e zbatuar të vlerësimit të konformitetit) dhe të sigurojë (vlerësimin dhe reduktimin e rrezikut), të demonstrojë (dokumentacionin teknik), të deklarojë (DoC) dhe tregojë (markimi CE) konformitetin e produktit të tij me të gjitha dispozitat e LVD-ës.

Kjo përfshin pesë elemente kryesore: procedurën e vlerësimit të konformitetit, vlerësimi dhe reduktimi i rrezikut, dokumentacioni teknik, deklarata e konformitetit dhe markimi CE. Vlen të theksohet se standardet merren vetëm me pajtueshmërinë teknike të produktit, d.m.th. Përmbushjen e objektivave të sigurisë në Shtojcën I.

43


43

1.7.3.1. Vlerësimi i konformitetit

Vlerësimi i konformitetit është procesi i kryer nga prodhuesi për të demonstruar nëse kërkesat e specifi kuara në lidhje me një produkt janë plotësuar. Qëllimi kryesor i një procedure vlerësimi të konformitetit është të tregojë se produktet e vendosura në treg janë në përputhje me kërkesat e legjislacionit përkatës të Bashkimit.

Një produkt i nënshtrohet vlerësimit të konformitetit si gjatë fazës së projektimit ashtu edhe gjatë fazës së prodhimit. Vlerësimi i konformitetit është përgjegjësi e prodhuesit. Edhe në rastin e nën-kontraktimit (pjesëve) të procesit të prodhimit (projektim dhe prodhim), prodhuesi mbetet përgjegjës për kryerjen e vlerësimit të konformitetit.

1.7.3.1.1. Përqasja Modulare

Vlerësimi i konformitetit duhet të ndjekë procedurat formale, të ashtuquajturat 'module', të përcaktuara në Vendimin 768/200840. Zbatueshmëria e një moduli ose kombinimi i moduleve të kërkuara nga një pjesë e legjislacionit të Bashkimit varet nga:

• lloji i produktit të mbuluar;

• natyra e rreziqeve që shkaktohen nga produkti dhe shtrirjen në të cilën vlerësimi i konformitetit korrespondon me llojin dhe shkallën e rrezikut;

• përfshirja e nevojshme e palës së tretë (trup i notifi kuar) për produkte të caktuara. Prodhuesi mund të zgjedhë ndërmjet sigurimit të cilësisë dhe moduleve të certifi kimit të produkteve;

• nevoja për të shmangur zgjedhjen e imponuar të moduleve që do të ishte shumë e rëndë në lidhje me rreziqet që mbulohen nga legjislacioni i Bashkimit në fjalë.

Figura 1: Procedurat e Vlerësimit të konformitetit të legjislacionit të Bashkimit Burimi: Vendimi 768/2008/KE41

A. Prodhuesi

- deklaron konformitetin

me kërkesat thelbësore

- vendos markën

e kërkuar të konformitetit

A1. Trup i akredituar në vend ose trup i notifikuar

- prova në aspekte të veçanta të

produktit (1)

A2. Prodhuesi- kontrollet e

produktit në intervale të rastësishme (1)

Prodhuesi

- vepron me një Sistem Cilësie-

QS për prodhimin, për inspektimin dhe testimin përfundimtar


- vendos markën e kërkuar të konformitetit

Trup i notifikuar

- kryen mbikëqyrjen e Sistemit të Cilësisë

Prodhuesi

- dorëzon produktin



Trup i notifikuar

- verifikon konformitetin

me kërkesat thelbësore

- lëshon certifikatën e konformitetit

C. Konformitetisipas tipit

C.

Prodhuesi

- deklaron konformitetin me tipin e aprovuar


C1.Trup i akredituar në vend ose trup i notifikuar

- prova në aspekte të veçanta të produktit (1)

C2. Prodhuesi- kontrollet e produktit në

intervale të rastësishme (1)

D. Sigurimi i cilësisësë produktit

EN ISO 9001:2000 (2)

Prodhuesi

- punon me një sistem cilësie të aprovuar për prodhimin, inspektimin dhe testimin përfundimtar


me tipin e aprovuar


D1. deklaron konformitet me kërkesat thelbësore


Trup i notifikuar - aprovon Sistemin e

Cilësisë


E. Sigurimi i cilësisësë produktit

EN ISO 9001:2000 (3)

Prodhuesi

- punon me një sistem cilësie të aprovuar për inspektimin dhe testimin përfundimtar

- deklaron

konformitetin me tipin e aprovuar


E1. deklaron

konformitetin me kërkesat thelbësore


Trup i notifikuar

- aprovon Sistemin e Cilësisë


F. Verifikimi iproduktit

Prodhuesi

- deklaron konformitetin me tipin e aprovuar


F1. deklaron

konformitetin me kërkesat

thelbësore


Trup i notifikuar

- verifikon konformitetin me kërkesat thelbësore

- lëshon certifikatën e konformitetit

(1) Kërkesa plotësuese, të cilat mund të përdoren në legjislacionin sektorial

(2) Me përjashtim të nën-klauzolave 7.3 dhe kërkesave që lidhen me kënaqjen e klientit dhe zhvillimet e vazhdueshme.

(3) Me përjashtim të nën-klauzolave 7.1, 7.2.3, 7.3, 7.4, 7.5.1, 7.5.2, 7.5.3 dhe kërkesave që lidhen me kënaqjen e klientit dhe zhvillimet e vazhdueshme.

(4) Me përjashtim kërkesave që lidhen me kënaqjen e klientit dhe zhvillimet e vazhdueshme.

46 47

Figura 1 paraqet sistemin modular


44

Figura 1 paraqet sistemin modular

A.Kontrolli ibrendshëm iproduktit

Prodhuesi

- mban dokumentacionin teknik në dispozicion të autoriteteve kombëtare

B. Ekzaminimi i tipit

Prodhuesi dorëzon tek trupi i notifikuar

- dokumentacionin teknik- dëshmi mbështetëse për përshtatshmërinë e zgjidhjes teknike të projektimit- kampion (et), përfaqësues i prodhimit të parashikuar sipas nevojës

Trupi i notifikuar

- konstaton konformitetin me kërkesat thelbësore- shqyrton dokumentacionin teknik dhe dëshmi mbështetëse për të vlerësuar përshtatshmërinë e zgjidhjes teknike të projektimit- për kampionin (et) kryen prova, nëse është e nevojshme- lëshon certifikatën e ekzaminimit të tipit të EC-së

G.Njësia everifikimit

Prodhuesi - dorëzon dokumentacionin teknik

HSigurimi i plotëi cilësisë

EN ISO 9001:2000 (4)

Prodhuesi

- vepron me një sistem cilësie të aprovuar për projektimin

- dorëzon dokumentacionin teknik

Trupi i Notifikuar

- kryen mbikëqyrjen e Sistemit të Cilësisë - QS

H1

Trupi i Notifikuar - verifikon

konformitetine projektimit (1)

- Lëshon certifikatën e kontrollit të projektimit të EC-së (1)



44 45

(1) Kërkesa plotësuese, të cilat mund të përdoren në legjislacionin sektorial

(2) Me përjashtim të nën-klauzolave 7.3 dhe kërkesave që lidhen me kënaqjen e klientit dhe zhvillimet e vazhdueshme.


45

(3) Me përjashtim të nën-klauzolave 7.1, 7.2.3, 7.3, 7.4, 7.5.1, 7.5.2, 7.5.3 dhe kërkesave që lidhen me kënaqjen e klientit dhe zhvillimet e vazhdueshme.

(4) Me përjashtim kërkesave që lidhen me kënaqjen e klientit dhe zhvillimet e vazhdueshme.

Figura 1: Procedurat e Vlerësimit të konformitetit të legjislacionit të Bashkimit Burimi: Vendimi 768/2008/KE41

Të gjitha produktet e mbuluara nga LVD-ja janë subjekt i Modulit A. Kontrolli i brendshëm i produktit. Nuk është e nevojshme ndërhyrja e një pale të tretë (trup i notifikuar)

1.7.3.1.2. Vlerësimi i rrezikut

Për të zbatuar vlerësimin e rrezikut dhe reduktimin e rrezikut, prodhuesi duhet të ndërmarrë veprimet e mëposhtme, sipas rendit të dhënë:

a) përcakton kufijtë e produktit, të cilat përfshijnë përdorimin e synuar dhe çdo keqpërdorim të arsyeshëm të parashikueshëm të tyre;

b) identifikon rreziqet dhe situatat e rrezikshme që lidhen;

c) vlerëson riskun për çdo rrezik të identifikuar dhe situatën e rrezikshme;

d) vlerëson riskun dhe merr vendime rreth nevojës për zvogëlimin e riskut;

e) eliminon rrezikun (duke qenë se rreziqet janë të qenësishme ndaj produktit, eliminimi mund të rezultojë vetëm nga ri-projektim, për shembull zëvendësimi i një sistemi transmisioni elektrik me një sistem hidraulik të transmisionit. Kjo veprim mund të eliminojë rrezikun elektrik, por paraqet rrezikun hidraulik) ose redukton riskun (et) që lidhen me rrezikun me anë të masave mbrojtëse. Risqet mund të zvogëlohen me masa mbrojtëse. Informacioni dhe paralajmërimet nuk e zvogëlojnë riskun, ata vetëm tregojnë personin e ekspozuar ndaj risqeve të mbetura që nuk mund të reduktohen më tej. Risqet nuk mund të reduktohen në zero, përveç nëse rreziku është eliminuar.

Aksionet nga a) në d) janë të lidhur me vlerësimin e rrezikut dhe e) me reduktimin e rrezikut.

Pasi të identifikohen këto rreziqe, prodhuesi duhet të përcaktojë masat për trajtimin e këtyre rreziqeve në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD-së. Për këtë qëllim, ai mund të zgjedhë të zbatojë standardet e harmonizuara ose të zbatojë ndonjë zgjidhje tjetër teknike.

46

EN ISO 12100:201042 dhe ISO/TR 14121-243 janë dokumente shumë të dobishme për të marrë një kuptim bazë mbi vlerësimit e rrezikut dhe reduktimit të tij. Ndonëse standardi mbështet zyrtarisht MD-n, ai konsiderohet gjithashtu i dobishëm për aplikimin tek produktet e mbuluara nga LVD.

1.7.3.2. Dokumentacioni teknik Legjislacioni i harmonizimit të Bashkimit detyron prodhuesin të hartojë dokumentacionin teknik që përmban informacion për të demonstruar përputhshmërinë e produktit me kërkesat e zbatueshme.Si rregull, dokumentacioni duhet të përfshijë një përshkrim të produktit dhe të përdorimit të tij të synuar dhe të mbulojë projektimin, prodhimin dhe funksionimin e produktit

Dokumentacioni teknik duhet të përmbajë identifikimin e rreziqeve të natyrshme (potenciale) të produktit dhe gjykimin, vlerësimin dhe zvogëlimin e rrezikut(ve) lidhur me këto rreziqe. Ai duhet të mbështesë se në çfarë mënyre dhe në çfarë mase rreziqet e paraqitura nga produkti janë reduktuar.

Ekzistenca e një standardi të harmonizuar që adreson rreziqet e produktit, nuk do të cenojë detyrimin e prodhuesit për të identifikuar të gjitha rreziqet e natyrshme (potenciale) të produktit të tij dhe të përfshijë në dokumentacionin teknik krahasimin me rreziqet (potenciale) të trajtuara nga standardet e harmonizuara që janë të zbatueshme për produktin e tij. Të gjitha rreziqet e natyrshme (potenciale) të zbatueshme për produktin e tij, që nuk janë trajtuar ose janë trajtuar në mënyrë të pamjaftueshme nga standardi i harmonizuar, duhet të kujdesen për to siç duhet dhe të adresohen në dokumentacionin teknik.

Kjo është arsyeja pse fushëveprimi i një standardi të harmonizuar duhet të studiohet në mënyrë të duhur.

Nuk është e nevojshme të paraqitet në dokumentacionin teknik vlerësimi i rrezikut, kryer nga autorët e standardit të harmonizuar, i cili është në bazë të kërkesave të parashikuara të reduktimit të rrezikut. Mjafton të jepet referenca e standardit (eve) të harmonizuara, të zbatuara.

Me tu identifikuar këto rreziqe, prodhuesi duhet të përcaktojë masat për trajtimin (adresimin) e këtyre rreziqeve në përputhje me objektivat e sigurisë së LVD-së. Për këtë qëllim, ai mund të zgjedhë të zbatojë standardin (et) e harmonizuara ose të zbatojë ndonjë zgjidhje tjetër teknike.

Në rastin ku një produkt i është nënshtruar ri-hartimit dhe rivlerësimit të konformitetit, dokumentacioni teknik duhet të pasqyrojë të gjitha versionet e produktit; duke përshkruar ndryshimet e bëra, si mund të identifikohen versionet e ndryshme të produktit dhe informacioni për procedurat e ndryshme të vlerësimit të konformitetit që janë kryer. Kjo është për të shmangur situatat ku gjatë gjithë jetës së një produkti, një autoritet i mbikëqyrjes së tregut është përballur me versionet e mëparshme

47

të produktit për, të cilin versioni i dokumentacionit teknik që paraqitet, nuk është i zbatueshëm.

Në disa pjesë të tij legjislacioni i Bashkimit kërkon që dokumentacioni teknik të shkruhet në një gjuhë të pranuar nga trupi i notifikuar44. Për të kryer procedurat e vlerësimit të konformitetit që kërkojnë verifikimin, në mënyrën e duhur, të palës së tretë (trupi i notifikuar), dokumentacioni duhet të jetë gjithmonë në një gjuhë të kuptueshme nga trupi i notifikuar, edhe nëse kjo nuk është përmendur në mënyrë eksplicite në legjislacionin e harmonizimit të Bashkimit.

Dokumentacioni teknik duhet të mbahet për një minimum prej 10 vjetësh nga data e vendosjes së çdo produkti individual në treg përveç nëse legjislacioni i harmonizuar i Bashkimit në fuqi parashikon shprehimisht për ndonjë kohëzgjatje tjetër. Kjo është përgjegjësi e prodhuesit ose përfaqësuesit të autorizuar, të vendosur brenda Bashkimit. Meqë koncepti i "vendosjes në treg" i referohet çdo produkti individual, koha duhet të llogaritet nga momenti kur produkti individual që mbulohet nga dokumentacioni teknik vendoset në treg.

1.7.3.3. DoC - Deklarata e Konformitetit e BE-së

Struktura e modelit të DoC, siç jepet në Aneksin IV të LVD, është projektuar që të përmbajë informacionin minimal, i cili duhet të përfshihet në deklaratën e konformitetit. Modeli lejon në pikën 7 prodhuesin ose përfaqësuesin e tij të autorizuar që të përfshijë informacione të tjera të përshtatshme të produktit të mbuluar prej tij, siç konsiderohet e përshtatshme për vërtetimin e konformitetit.

DoC-ja është një deklaratë ligjore nga prodhuesi ose përfaqësuesi i tij i autorizuar i vendosur në BE që vërteton se pajisjet elektrike përkatëse janë në përputhje me kërkesat relevante të LVD-së.

Duke qenë se modelet e DoC-së të dhëna në legjislacionin e harmonizuar të BE-së nuk mund të harmonizohen plotësisht, pasi legjislacioni i ndryshëm mund të ketë kërkesa të ndryshme për DoC-në e saj (për shembull, EMCD kërkon një linjë shtesë informacioni rreth ndërhyrjes së një trupi i notifikuar, nëse aplikohet, por DoC për PED-in është mjaft i ndryshëm), kërkohet që të bashkojnë DoC-të përkatëse në një dokument të vetëm që përmban të gjithë informacionin mbi gjurmueshmërinë dhe përputhshmërinë e produktit. Në rastet përkatëse, rekomandohet të hartohet një DoC për secilën legjislacion të Bashkimit në fuqi për produktin, për tu shtuar në dosjen teknike.

Me hartimin dhe nënshkrimin e DoC-së, prodhuesi merr përgjegjësinë për pajtueshmërinë e produktit. Ajo mund të konsiderohet si një marrëveshje e njëanshme me DoC, për të shoqëruar produktin.


DoC-ja e BE-së duhet të vihet në dispozicion të autoritetit të mbikëqyrjes sipas kërkesës. Për më tepër, legjislacioni i harmonizimit të Bashkimit në lidhje me makineritë, pajisjet në atmosfera potencialisht shpërthyese, pajisjet e radios, mjetet matëse, mjetet lundruese për argëtim (shplodhje), ashensorët, sistemet hekurudhore me shpejtësi të lartë dhe tradicionale, si dhe përbërësit e Rrjetit Evropian të Menaxhimit të Trafikut Ajror kërkojnë që produktet të shoqërohen nga DoC .

DoC-ja duhet të përkthehet në gjuhën ose gjuhët e kërkuara nga Shteti Anëtar në të cilin produkti është vendosur ose është vënë në dispozicion në treg.

Si në rastin për dokumentacionin teknik, DoC-ja duhet të mbahet për 10 vjet nga data e vendosjes së produktit vetjak në treg, përveç nëse legjislacioni parashikon ndonjë kohëzgjatje tjetër45.

Figura 2 jep një jep një pasqyrë të elementeve të DoC-së.

SHTOJCA III

DEKLARATA E KONFORMITETIT E EC-së

1. Nr. ... (identifikimi unik i produktit):

2. Emri dhe adresa e prodhuesit ose e përfaqësuesit të tij të autorizuar:

3. Kjo deklaratë konformiteti është lëshuar nën përgjegjësinë e vetme të prodhuesit (ose instaluesit):

4. Objekti i deklaratës (identifikimi i produktit duke lejuar gjurmueshmërinë. Mund të përfshijë një fotografi, ku është e nevojshme):

5. Objekti i deklaratës së përshkruar më sipër është në përputhje me legjislacionin përkatës të komunitetit të harmonizimit: ................................

6. Referencat në standardet përkatëse të harmonizuara të përdorura ose referencat në specifikimet në lidhje me të cilat është deklaruar konformiteti:

7. Ku është e zbatueshme, trupi i notifikuar ... (emri, numri) ... kryer ... (përshkrimi i ndërhyrjes) ... dhe lëshoi certifikatën: ...

8. Informacion shtesë:

Nënshkruar për dhe në emër të .........................................

(vendi dhe data e lëshimit):

(emri, funksioni) (nënshkrimi):

48

Figure 2: Modeli i Deklaratës së Konformitetit - DoC të BE-së Burimi: Vendim 768/2008 /KE

1.7.3.3.1. Pika 1 e DoC-së

Numri që identifikon produktin. Ky numër nuk ka nevojë të jetë unik për çdo produkt. Mund t'i referohet një produkti, grupi, tipi ose numri serial. Kjo mbetet në zgjedhjen e prodhuesit.

1.7.3.3.2. Pika 4 e DoC-së

Identifikimi i produktit lejon gjurmueshmërinë. Kjo është në thelb çdo informacion përkatës plotësues i pikës 1 që përshkruan produktin dhe lejon gjurmueshmërinë e tij. Aty ku është e përshtatshme, për identifikimin e produktit të përmbajë një imazh, por nëse nuk është specifikuar si një kërkesë në legjislacionin e Bashkimit, kjo mbetet në dorë të prodhuesit.

1.7.3.3.3. Pika 5 e DoC-së

I gjithë legjislacioni përkatës i Bashkimit u pajtua me.

1.7.3.3.4. Pika 6 e DoC-së

Standardet e referencës ose specifikimet e tjera teknike (siç janë standardet teknike kombëtare dhe specifikimet) në mënyrë të saktë, të plotë dhe të përcaktuar qartë; kjo nënkupton që versioni dhe/ose data e standardeve përkatëse është specifikuar.

1.7.3.3.5. Pika 7 e DoC-së

I gjithë informacioni plotësues që mund të kërkohen (për shembull, klasa, kategoria), nëse është e aplikueshme.

1.7.3.3.6. Pika 8 e DoC-së

Nëse një pjesë tjetër e legjislacionit të Bashkimit kërkon përfshirjen e një trupi të notifikuar, është i zbatueshëm për produktin e mbuluar nga LVD (për shembull EMCD), prodhuesi ose përfaqësuesi i tij i autorizuar duhet të aplikojnë për produktin emrin dhe numrin e identifikimit të trupit të notifikuar, kur është përfshirë në procedurën e vlerësimit të konformitetit dhe referencën në certifikatën përkatëse, nëse është e zbatueshme.

49


50


1.7.3.3.7. Identifikimi i nënshkruesit në DoC

Data e lëshimit të deklaratës (kjo mund të jetë çdo datë pas përfundimit të vlerësimit të konformitetit); nënshkrimi dhe titulli ose një gjurmë ekuivalente e personit të autorizuar (prodhuesi ose përfaqësuesi i tij i autorizuar).

Nëse një përkthim i deklaratës së konformitetit të BE-së është prodhuar nga një operator tjetër ekonomik dhe nuk është nënshkruar nga prodhuesi, një kopje origjinale e deklaratës së konformitetit të BE-së të nënshkruar nga prodhuesi duhet gjithashtu të sigurohet së bashku me versionin e përkthyer.

1.7.3.4. Instruksione për përdorim të sigurt

Prodhuesi duhet të japë udhëzime dhe informacione mbi sigurinë bashkë me produktin, nëse produkti është i destinuar për konsumatorët ose përdoruesit e tjerë fundorë. LVD nuk bën dallim se kush është përdoruesi i produktit.

Udhëzimet dhe informacioni i sigurisë që shoqëron pajisjet elektrike mund të përfshihen në një dokument të vetëm.

Ligji kombëtar në Shtetet Anëtare duhet tË tregojë gjuhët e kërkuara. Prodhuesit duhet të zbatojnë kërkesat ligjore lidhur me gjuhët e Shteteve Anëtare aty ku produkti tregtohet.

1.7.3.5. Markimi CE

Markimi CE është një indikator kyç (por nuk vërteton) i përputhshmërisë të produktit me legjislacionin e BE-së dhe mundëson lëvizjen e lirë të produkteve nëpër EEA-në dhe Turqinë, kur ato janë prodhuar në EEA, Turqi ose një vend tjetër. Markimi CE nuk tregon se produkti është prodhuar në Evropë.

Shtetet Anëtare të Zonës Ekonomike Evropiane (të përbërë nga Shtetet Anëtare të BE-së dhe anëtarë të EFTA-s; Islanda, Norvegjia dhe Lihtenshtejni) dhe Turqia, nuk lejohen të kufi zojnë vendosjen në tregjet e tyre të produkteve të shënjuara me CE, përveç nëse masat e tilla mund të justifi kohen bazuar në prova të mospërputhjes së produktit. Kjo vlen edhe për produktet e prodhuara në vendet e treta që shiten në EEA.

51


Siç tregohet në 1.6, prodhuesi, qoftë i vendosur brenda ose jashtë Bashkimit, është përfundimisht përgjegjës për konformitetin e produktit me dispozitat e legjislacionit të Bashkimit dhe për vendosjen e markës CE. Prodhuesi mund të caktojë një përfaqësues të autorizuar për vendosjen e markës CE në emër të tij.Duke vendosur markën CE në një produkt, prodhuesi de facto deklaron, për përgjegjësinë e tij të vetme [dhe pavarësisht nëse një palë e tretë (trup i notifikuar) është përfshirë në procesin e vlerësimit të konformitetit], përputhshmëria me të gjithë legjislacionin e Bashkimit i zbatueshëm për produktin, i cili vendosjen e markës CE.

Marka CE duhet të ketë dimensionet, formatin dhe përmasat të përcaktuara në Aneksin II të Rregullores (KE) 765/2008 dhe të vendosen në mënyrë të dukshme, të lexueshme dhe të përhershme tek produkti ose në pllakëzën e tij të të dhënave. Megjithatë, kur kjo nuk është e mundur ose nuk është e garantuar për shkak të natyrës së produktit, ajo duhet të vendoset në paketim, nëse ka, dhe/ose në dokumentet shoqëruese. Kërkohet një lartësi minimale prej 5mm për të siguruar që është e lexueshme. Sidoqoftë, dimensioni minimal i markës CE mund të hiqet për pajisjet ose komponentët e vegjël46. Megjithatë, LVD nuk parashikon një markë CE më të vogël se 5mm.

Nëse një palë e tretë (trup i notifikuar) është i përfshirë në fazën e prodhimit, për legjislacionin tjetër të Bashkimit i zbatueshëm për produktin, numri identifikues i tij duhet të ndjekë markimin CE. Megjithatë, nëse trupi i notifikuar është i përfshirë në vlerësimin e konformitetit vetëm në fazën e projektimit sipas modulit B, numri i identifikimit nuk ndjek markimin CE. Prodhuesi ose përfaqësuesi i autorizuar vendos numrin e identifikimit nëse kërkohet nga legjislacioni i Bashkimit, nën përgjegjësinë e trupit të notifikuar.Markimi CE zëvendëson të gjitha markat e detyrueshme të konformitetit që kanë të njëjtin kuptim, që ekzistonin përpara se të ndodhte harmonizimi. Këto marka kombëtare të konformitetit nuk pajtohen me markimin CE. Prandaj, vendet e BE/EEA dhe Turqia) duhet të përmbahen nga futja e ndonjë markë tjetër të konformitetit në legjislacionin e tyre kombëtar, që ka të njëjtin kuptim si marka CE.

Sidoqoftë, marka të tjera mund të përdoren nëse kontribuojnë në mbrojtjen e interesave publike, nuk mbulohen nga legjislacioni i Bashkimit dhe vendosja e tyre nuk pengon dukshmërinë, lexueshmërinë dhe kuptimin e markës CE (p.sh. markë Gjermane GS). Vendosja e markave shtesë (të tilla si një markë e mbrojtur tregtare e një prodhuesi ose marka të tjera private/kombëtare) lejohet, me kusht që shenjat e tilla të mos krijojnë konfuzion me markën CE. Ky konfuzion mund t'i referohet kuptimit ose formës së markës CE.

52

Disa pjesë të legjislacionit të Bashkimit kërkojnë marka shtesë që janë komplementare dhe të pa-mbivendosura me markën CE:

• etiketën e energjisë të BE për produktet e lidhura me energjinë;

• markën specifi k të mbrojtjes së shpërthimit të kërkuar për pajisjet dhe sistemet mbrojtëse të destinuara për përdorim në atmosfera potencialisht shpërthyese;

• identifi kuesi i klasës së pajisjeve të nevojshme për pajisjet e radios;

• markën plotësuese metrologjie të kërkuar për instrumentet matëse dhe instrumentet jo-automatike të peshimit.

Shtojca 6 jep shembuj të markave të tjera ligjore

1.7.4. Objektivat e sigurisë

1.7.4.1. Të përgjithshme

Neni 3 i LVD-së kërkon që pajisjet elektrike të përmbushin objektivat e sigurisë të renditura në Shtojcën I. Këto objektiva sigurie paraqesin kërkesat thelbësore të LVD-së.

Objektivat e sigurisë së LVD-së zbatohen për të gjitha aspektet e sigurisë të pajisjeve elektrike, jo vetëm për rreziqet elektrike. Shtojca I e Direktivës së Makinerisë ofron një përshtypje të mirë, për cilat nga kërkesat thelbësore mund të zbatohen për pajisjet elektrike.

1.7.4.2. Kushte të përgjithshme

LVD-ja kërkon që informacioni i nevojshëm të shënohet në (ose në raste të caktuara të vihet në dispozicion) pajisjen elektrike në mënyrë që përdoruesi të mund të mbledhë, instalojë dhe mirëmbajë pajisjet elektrike në mënyrë të sigurt, siç është menduar nga prodhuesi dhe të përdoret me siguri në zbatimin për të cilin pajisja është bërë.

53

1.7.4.3. Mbrojtja nga rreziqet që lindin nga pajisjet elektrike LVD kërkon masa teknike për të reduktuar rreziqet që vijnë nga energjia elektrike ose nga rreziqet jo-elektrike, siç janë lëndimi fizik apo dëmtime të tjera që rezultojnë nga:

• kontakt direkt ose indirekt;

• temperaturat ekstreme;

• harqet elektrike ose rrezatimi;

• izolim i përshtatshëm.

1.7.4.4. Mbrojtja nga rreziqet që mund të shkaktohen nga ndikimet e jashtme në pajisjet elektrike

LVD kërkon që masat teknike të përcaktohen në përputhje me pikën 1, për të siguruar që pajisja elektrike:

• plotëson kërkesat e pritshme mekanike,

• është rezistente ndaj ndikimeve jo-mekanike në kushtet e pritshme mjedisore,

• mbetet e sigurt nën kushtet e parashikueshme të mbingarkesës, në një mënyrë që personat, kafshët shtëpiake dhe prona të mos jenë të rrezikuara.

2. Direktiva e Pajtueshmërisë (Kompatibilitetit) Elektromagnetike

Pajisjet elektrike ose instalimet mund të influencojnë njëri-tjetrin kur janë të ndërlidhur ose afër njëri-tjetrit, për shembull, interferencë mes televizorëve, telefonave GSM, radiove dhe makinave larëse ose linjave elektrike aty pranë. Qëllimi i përputhshmërisë elektromagnetike -EMC është të mbajë nën kontroll të arsyeshëm, të gjitha ato efekte elektromagnetike që interferojnë. EMC përcakton të gjitha teknikat dhe teknologjitë ekzistuese dhe në të ardhmen për reduktimin zhurmave dhe rritjen e rezistencës.

Direktiva për përputhshmërinë elektromagnetike - EMCD47 zbatohet për një gamë të gjerë të pajisjeve që përfshijnë pajisjet, sistemet dhe instalimet elektrike dhe elektronike.

EMCD siguron që pajisjet elektrike dhe elektronike nuk gjenerojnë emetime elektromagnetike të padëshiruara ose të paqëllimshme ose nuk ndikohen nga çrregullimet (zhurmat) elektromagnetike.

EMCD kufizon emetimet elektromagnetike nga pajisjet për të siguruar që, kur përdoret siç është menduar, një pajisje e tillë nuk çrregullon pajisjet e radios dhe telekomunikacionit, si dhe pajisje të tjera. Direktiva gjithashtu rregullon imunitetin e pajisjeve të tilla në interferencë dhe kërkon të sigurojë që kjo pajisje të mos shqetësohet nga emetimet radiofonike, kur përdoret sipas qëllimit.

EMCD-ja nuk është legjislacion i Bashkimit i lidhur me sigurinë. Rrjedhimisht, EMCD nuk merret me dëmtimin e shëndetit dhe sigurisë së njerëzve dhe kafshëve shtëpiake ose dëmtimin ose dëmtimin e pronës. Sipas Nenit 1, EMCD mbulon ekskluzivisht pajtueshmërinë elektromagnetike të pajisjeve. Megjithatë, duhet të theksohet se direktivat e tjerë mund të kërkojnë kërkesa më të rrepta për ndërhyrjen e EMC për të përmbushur dispozitat e tyre specifike të sigurisë. Për shembull, MD nuk i referohet EMCD-së për kërkesat e imunitetit. Ndërhyrjet që ndikojnë në imunitetin mund - në rastin e makinerisë - të çojnë në pengesa të sigurisë.

2.1. Citimet dhe deklarimet

Deklarimet që mund të gjenden në preambulën e EMCD tregojnë bazën ligjore të Direktivës. Baza ligjore synon lëvizjen e lirë të produkteve brenda tregut të brendshëm. Deklarimet paraqesin dispozitat kryesore të Direktivës dhe paraqesin arsyet për adoptimin e tyre. Deklarimet nuk kanë ndonjë forcë ligjore, por ato mund të japin informacion të dobishme në diskutim me operatorët ekonomikë, kur është e nevojshme të shpjegohen disa kërkesa të caktuara.

2.2. Objektivi

EMCD-ja rregullon pajtueshmërinë elektromagnetike të pajisjeve. Ajo synon të sigurojë funksionimin e tregut të brendshëm duke kërkuar që pajisjet të përputhen me një nivel të përshtatshëm të pajtueshmërisë elektromagnetike, jo të garantojnë mbrojtje absolute të pajisjeve (p.sh. niveli i emetimit ose imuniteti total zero).

54

55

Objektivat kryesore të EMCD-së janë:

• të garantojë lëvizjen e lirë të pajisjeve dhe të krijojë një mjedis të pranueshëm elektromagnetik, duke siguruar që pajisja të funksionojë ashtu siç është menduar në atë mjedis. Për të arritur këtë objektiv, Direktiva kërkon një nivel të harmonizuar dhe të pranueshëm të mbrojtjes.

• të rregullojë përputhshmërinë elektromagnetike të pajisjeve. Për të arritur këtë objektiv, janë vendosur dispozita në mënyrë që:

o pajisja duhet të jetë në përputhje me kërkesat e EMCD kur ajo vihet në dispozicion në treg dhe/ose futet në shërbim kur instalohet, mirëmbahet dhe përdoret siç duhet, për qëllimin e synuar të saj;o zbatimi i praktikës së mirë inxhinierike është e nevojshme për instalimet fikse, me mundësinë që autoritetet kompetente të Shteteve Anëtare të kërkojnë dëshmi të përputhshmërisë së instalimit fiks dhe, kur është e përshtatshme, të iniciojnë një vlerësim nëse krijohen jo konformitete.

2.3. Tregtimi i produktit

EMCD-ja është e zbatueshme për "pajisjet" (çdo "aparat" ose "instalim fi ks"), shih 2.4 Fushëveprimi: mbulim për më shumë informacion) e vëna në dispozicion në tregun e Bashkimit ose që vihet në shërbim për herë të parë, të prodhuara në Bashkim ose, qoftë të reja ose të dorës së dytë, të importuara nga një vend i tretë.

2.3.1. Vendosja në treg

Pajisjet mund të bëhen të disponueshme vetëm nëse janë në përputhje me kërkesat e të gjithë legjislacionit të Bashkimit, të zbatueshëm për produktin. Shtetet Anëtare nuk mund të pengojnë qarkullimin e lirë, ose vënien në dispozicion të pajisjeve të mbuluara dhe në përputhje me legjislacionin e zbatueshëm të Bashkimit.

"Vënia në dispozicion në tregun e Bashkimit" nënkupton çdo furnizim të pajisjeve për shpërndarjen, konsumin ose përdorimin në tregun e Bashkimit gjatë një aktiviteti tregtar, qoftë në këmbim të pagesës ose pa pagesë. Vënia në dispozicion mund të marrë çdo formë. Për shembull, një produkt i ofruar në një katalog ose me anë të tregtisë elektronike duhet të përputhet me legjislacionin në fuqi të Bashkimit, nëse ai synon tregun e Bashkimit dhe përfshin një sistem porosie dhe transportimi.

Dispozitat në lidhje me detyrimet e operatorëve ekonomikë (Kapitulli 2 i EMCD) i referohen vetëm pajisjeve të vendosura në treg dhe të vëna në dispozicion në treg.


56


Pajisjet e ndërtuara për përdorim vetjak ose të blera nga një konsumator në një vend të tretë, ndërsa janë fizikisht të pranishëm në atë vend dhe të sjella nga konsumatori në BE, për përdorim personal të atij personi, nuk mendohet të vendoset në treg.Vendosja në treg nuk konsiderohet vendosja ku një produkt është shfaqur në treg të mos ndodhë kur produkti shfaqet ose operohet nën kushte të kontrolluara në panaire, ekspozita ose demonstrime.

Neni 5.3 i Direktivës përmban detajet e mëposhtme mbi kushtet e zbatueshme në panaire, ekspozita ose demonstrime:

• prania e një shenje të dukshme që tregon qartë se pajisje të tilla nuk mund të vihen në dispozicion në treg dhe/ose të vihen në shërbim derisa të jetë sjellë në përputhje me këtë Direktivë; dhe

• demonstrimi mund të bëhet vetëm me kusht që të merren masa adekuate për të shmangur çrregullimet elektromagnetike.

2.3.2. Vënia në shërbim

Shtetet Anëtare do të lejojnë vënien në shërbim dhe përdorimin e pajisjeve nëse është në përputhje me EMCD dhe nuk do të lejojnë pajisjet që janë vendosur në treg, që të vihen në shërbim, nëse nuk është në përputhje me EMCD.

Kapitulli 1 i EMCD-së paraqet dispozitat e përgjithshme dhe përfshin Nenet mbi fushëveprimin, përkufizimet, kushtet e vendosjes së pajisjeve në tregun e Bashkimit dhe lëvizjen e tij të lirë.

2.4. Fushëveprimi: Mbulimi


EMCD-ja mbulon pajisjet, që do të thotë "aparate", si dhe "instalime fikse" në përputhje me Nenin 3 (1) (1). Meqenëse ekzistojnë dispozita të veçanta për aparatet dhe instalimet fikse, është e rëndësishme që të identifikohet kategoria e saktë e pajisjeve.

Për të përcaktuar lehtësisht nëse pajisja mbulohet nga Direktiva dhe procedurat që duhet të zbatohen, jepet një seri ose diagram rrjedhës e përcaktimit.

Figura 3 merret me hapin e parë në këtë proces (mbuluar ose përjashtuar).

Një përmbledhje e të gjitha figurave 3-6 janë dhënë në Shtojcën 2.

57


jo

jo

jo

jo

po

po

po (*)

po

(*) Direktiva EMC nuk zbatohet për kërkesat e parashtruara në mënyrë më specifike nga Direktiva/ Rregullore të tjera

Në digramën rrjedhëse 2

Fillo

Përmban pjesë elektrike/elektronike

Produkti përjashtohet

Mbuluar nga direktiva të tjera specifike

Pajisje të një natyre të parrezikshme

A

Për

jash

tim

et n

ga D

irek

tiva

EM

C

Figura 3: Fushëveprimi Burimi: Udhëzues për EMCD (Direktiva 2014/30/BE)

2.4.2. Aparati

EMCD-ja e përcakton "aparatin" në Nenin 3, si çdo pajisje e përfunduar (fabrikuar) ose kombinim i tyre i vënë në dispozicion në treg, si një njësi e vetme funksionale, e destinuar për përdoruesit fundor dhe që mund të gjenerojë çrregullime elektromagnetike dhe/ose për të cilat performanca është që mund të preket nga një shqetësim i tillë (imuniteti).

Sipas Nenit 3 (2) të Direktivës, "komponentët" ose "nën-montimit" të destinuara për t'u ndërfutur në një aparat nga përdoruesi fundor dhe "instalimet e lëvizshme" gjithashtu konsiderohen si aparate.

Figura 4 ka të bëjë me hapin e dytë për të identifi kuar kategorinë e duhur të pajisjes (aparatit).

Figura 4: Klasifikimi si aparatBurimi: Udhëzues për EMCD (Direktiva 2014/30/BE)

jo

jo

jo

Nga digrama-rrjedhëse 1

Në digramën-rrjedhëse 4



Instalimi

destinuar për përdoruesit fundor

po

C

D

B

A

Për

jash

tuar

nga

Dir

ekti

va E

MC

Kombinimi i pajsjeve të fabrikuara të vëna

komercialisht në dispozicion si një njësi e vetme funksionale

(p.sh. sistemi)

po

po

APARATI

Komponentët osenën-montimet

Nga përdoruesi fundor

Pajisjet e përfunduara (fabrikuara)

Destinuar përpërfshirjen në një instalim

fiks të veçantë

58


59

2.4.2.1. Pajisjet e përfunduara (fabrikuara)

Një pajisje e fabrikuar është çdo pajisje ose njësi që sjell një funksion dhe ka mbylljen e vet.

Një aparat i përfunduar konsiderohet si aparat në kuptimin e EMCD nëse është i dedikuar për përdoruesit fundor dhe kështu duhet të përmbushë të gjitha dispozitat e zbatueshme të Direktivës. Nëse pajisja e përfunduar është e disponueshme në treg duhet të plotësohen kërkesat e EMCD-së.

2.4.2.2. Kombinimi i produkteve të përfunduara

Nën EMCD, një kombinim i disa produkteve të përfunduara (markuar me CE) konsiderohet si një aparat i vetëm nëse është:

• është vënë në dispozicion nga një operator ekonomik si një njësi e vetme funksionale;

• i destinuar për përdoruesin fundor për të operuar së bashku për të kryer një detyrë specifi ke; dhe

• që mund të gjenerojnë çrregullime elektromagnetike dhe/ose nëse performanca mund të ndikohet nga një shqetësim i tillë (imuniteti).

Kombinimi i dy ose më shumë pajisjeve të mbyllura me markën CE nuk çon automatikisht në një produkt të përshtatshëm që mund të jetë i shënjuar me CE, për shembull kombinimi i një motori me një kontroller logjik të programueshëm - PLC.

Një kombinim i aparateve që përputhen me EMCD mund të përjashtohen nga EMCD dhe të mbulohen nga një legjislacion tjetër i Bashkimit, për shembull, RED-i.

Figura 5 merret me hapin e tretë për të identifi kuar kategorinë e saktë të pajisjeve (dispozitat për aparatet dhe aparatet për instalime të veçanta fi kse).

60


Parashikuar për tu ndërfutur në një instalim

fiks të veçantë

B

Zgjidhja e prodhuesit

Dispozitat për aparatin:

- Kërkesat themelore (Neni 6)- Procedura e vlerësimit të

konformitetit (Neni 14)- Deklarata e konformitetit e

BE-së (Neni 15)- Markimi CE (Neni 16)- Marka dhe informacione të

tjera (Neni 7, 9, 18)

Dispozitat për aparatin parashikuar për tu ndërfutur në një instalim fiks të veçantë dhe në rast të kundërt, nuk është në dispozicion, nga ana tregtare:

- Dokumentacioni përfshin:

• Identifikimi i instalimit fiks dhe karakteristikat e EMC-së

• Masa paraprake për ndërfutjen në instalim

• Informacion i referuar në Nenet 7(5), 7(6) dhe 9(3)Figura 5: Dispozitat e zbatueshme

për aparatet Burimi: Udhëzues për EMCD (Direktiva 2014/30/BE)

po

po

jo

joNë rast

të kundërt, në dispozicion nga ana

tregtare

61

2.4.2.3. Komponentët/nën-montimet

Në kontrast me pajisjet e përfunduara (fabrikuara), komponentët/nën-montimet nuk kanë, në përgjithësi, një hapësirë të përshtatshme për përdorim përfundimtar. Komponentët/ nën-montimet shpesh janë të destinuara të futen ose të shtohen në një aparat, për të shtuar një funksion shtesë.

Nën EMCD, komponentët/nën-montimet mbulohen nga EMCD, nëse plotësohen dy kriteret e mëposhtme:

• Komponentët/nën-montimet duhet të jenë vendosur në tregun e Bashkimit për ndërfutjen (inkorporimin) në një aparat nga përdoruesi fundor; dhe

• që mund të gjenerojnë çrregullime elektromagnetike dhe/ose nëse performanca mund të ndikohet nga një shqetësim i tillë (imuniteti).

Instruksionet për përdorim që shoqërojnë komponentin ose nën-montimin duhet të përfshijnë të gjithë informacionin përkatës dhe duhet të supozojnë që rregullimet ose lidhjet mund të kryhen nga një përdorues fundor që nuk është i vetëdijshëm për implikimet e EMC-së.

Shembuj të komponentëve/nën-montimeve të mbuluara nga EMCD, nëse vendosen në tregun e Bashkimit janë karta plug-in për kompjuterat, kontrollues logjikë të programueshëm, motorë elektrike (me përjashtim të motorëve të induksionit, pa qarqe elektronike), disqet e kompjuterit, memoriet USB sticks, Kartat SD, njësitë e furnizimit me energji elektrike kur ato marrin formën e pajisjeve autonome ose shiten veçmas për instalim nga përdoruesi fundor dhe kontrollet elektronike të temperaturës.

2.4.2.4. Instalime të lëvizshme

Instalimet e lëvizshme (p.sh. ekranet LED të lëvizshëm për video) të cilat janë përcaktuar si një kombinim i aparateve (dhe aty ku aplikohen pajisje të tjera) të destinuara për t'u zhvendosur dhe operuar në një sërë vendesh, konsiderohen si aparate. Të gjitha dispozitat e EMCD, siç janë përkufizuar për aparatin, zbatohen për instalimet e lëvizshme, përveç nëse ato nuk përfshihen në ndonjë nga përjashtimet e EMC.

2.4.3. Instalime fikse

Një instalim fiks përcaktohet si "një kombinim i veçantë i disa llojeve të aparateve dhe, aty ku është e mundur, pajisje të tjera, të cilat janë mbledhur, instaluar dhe kanë për qëllim të përdoren përgjithmonë në një vend të paracaktuar".


62



jo po


Destinuar të përdoret në mënyrë të përhershme në

një vend të paracaktuar

C

D

INSTALIM FIKS

Dispozitat EMCD-së për instalimet fikse, detyrojnë:- Kërkesat themelore (Neni 6)

Instalim i lëvizshëm

Figura 6: InstalimetBurimi: Udhëzues për EMCD (Direktiva 2014/30/BE)

Shembuj të instalimeve fikse janë instalime elektrike banimi, rrjetet kombëtare elektrike dhe të telekomunikacionit, infrastrukturat hekurudhore dhe impiantet industriale.

Figura 6 merret me hapin e katërt për të identifikuar kategorinë e saktë të pajisjeve (instalimi fiks ose i lëvizshëm).

2.4.3.1. Aparatura specifikë për një "instalim të veçantë fiks"

Në përgjithësi, aparati që do të inkorporohet në një "instalim të veçantë fiks" duhet të jetë në përputhje me dispozitat e EMCD. Sidoqoftë, EMCD parashikon në Nenin 19 (1) një përjashtim për aparatet që synojnë përfshirjen në një "instalim të veçantë fiks" dhe në rast të kundër nuk vihen në dispozicion në treg.

63


Një aparat mund të përfitojë nga ky përjashtim vetëm nëse ekziston një lidhje e drejtpërdrejtë midis prodhuesit të atij aparati specifik dhe pronarëve, instaluesve, projektuesve, operatorëve ose personave përgjegjës të instalimit fiks, për të cilin është parashikuar aparati specifik. Kërkohet një hallkë ofrues-klient.

Vihet re se nëse legjislacioni i Bashkimit nuk mbulon rreziqet e instalimeve fikse, punëtorët do të mbrohen sa më shumë që të jetë e mundur nga një sërë legjislacioni për shëndetin dhe sigurinë në Bashkim48.

2.5. Fushëveprimi: Përjashtimet

2.5.1. Pajisjet që nuk mbulohen

Pajisjet që nuk përmbajnë pjesë elektrike dhe/ose elektronike.

Pajisjet që nuk përmbajnë pjesë elektrike dhe/ose elektronike nuk do të gjenerojnë çrregullime elektromagnetike dhe funksionimi normal i tyre nuk ndikohet nga shqetësime të tilla. Prandaj, pajisjet pa pjesë elektrike dhe/ose elektronike nuk janë në fushën e EMCD.

2.5.2. Pajisjet e përjashtuara në mënyrë eksplicite nga EMCD-ja (Neni 2)

• Pajisjet radio;

• Produktet, pjesët dhe pajisjet aeronautike të referuara në Rregulloren për rregullat e përbashkëta në fushën e aviacionit civil [(BE) 2016/2008];

• Pajisjet radio destinuar për përdorim nga radio-amatorë;

• Pajisje të parrezikshme në thelb (të një natyre të mirë).

2.5.2.1. Pajisjet radio49

Pajisje të mbuluara nga RED-i janë të përjashtuara nga EMCD.Sipas Nenit 50 të RED-it, referencat në R dhe TTED e mëparshme do të interpretohen si referencat në RED.

Pajisjet radio do të ndërtohen në mënyrë që të sigurojnë një nivel të përshtatshëm të përputhshmërisë elektromagnetike, siç përcaktohet në EMCD

64


Pajisjet radio përcaktohen si një produkt elektrik ose elektronik, i cili qëllimisht emeton dhe/ose merr valë radio për komunikim me radio dhe/ose radio-përcaktimin, ose një produkt elektrik ose elektronik, i cili duhet të kompletohet me një aksesorë, si një antenë, dhe/ose marrës radio me valë për komunikim radio dhe/ose radio-përcaktimin.

Janë të përjashtuara nga RED-i:

• Pajisjet detare50;

• Produkte, pjesë dhe pajisje Aeronautike;

• Objektet për këto qëllime

Edhe pse fushëveprimi i RED-it dhe EMCD-së janë të ndara në mënyrë strikte (ato mbulojnë produkte të ndryshme), të dyja ato mbulojnë aspektin e pajtueshmërisë elektromagnetike. Për aspekte e EMC-ës që nuk trajtohen, RED-i i referohet vetëm kërkesave përkatëse të EMCD-ës. RED-i nuk i referohet në mënyrë komplementare të gjithë EMCD-ës. Rrjedhimisht, DoC-ja për pajisjet e radios, duke qenë se mbulohet nga RED-i, nuk do t'i referohet LVD-së.

2.5.2.2. Produkte, pjesë dhe zbatime aeronautike51

Produktet, pjesët dhe pajisjet aeronautike të referuara në Rregulloren (EC) 216/2008 (të ndryshuar) përjashtohen nga EMCD.Produkti do të thotë: avion, motor ose helikë. Pjesët dhe pajisjet nënkuptojnë: çdo instrument, pajisje, mekanizëm, pjesë, aparat, shtesë ose aksesor, duke përfshirë pajisjet e komunikimit, që përdoret ose synon të përdoret për të vepruar ose kontrolluar një avion në fluturim dhe është i instaluar ose i bashkangjitur në avion.

2.5.2.3. Pajisje radio të destinuara për përdorim nga radio-amatorë

EMCD përjashton pajisjet radio të përdorura nga radio-amatorë. Radio-pajisjet e mëposhtme për amatorë përjashtohen nga RED-i:

• pajime radio për montim dhe përdorim nga radio-amatorë;

• pajisjet radio të modifikuara nga dhe për përdorim nga radio-amatorët;

• pajisjet e ndërtuara nga radio-amatorë individualë për qëllime eksperimentale dhe shkencore që lidhen me radio-amator.

65


Sidoqoftë, vënia në dispozicion të pajisjeve radio për përdorim nga amatorë mbulohet nga RED-i nëse furnizimi është i rregullt ose është një kontekst i lidhur me biznesin, gjatë aktivitetit tregtar, qoftë në këmbim të pagesës ose pa pagesë.

2.5.2.4. Pajisje të një natyre të parrezikshme

Pajisjet që janë në thelb të parrezikshme në kuptimin e pajtueshmërisë elektromagnetike përjashtohen nga fushëveprimi i EMCD.

Pajisjet konsiderohen të një natyre të parrezikshme në aspektin e pajtueshmërisë elektromagnetike nëse karakteristikat fizike të tyre të natyrshme janë të tilla që:

• është e paaftë të gjenerojë ose të kontribuojë në emetimet elektromagnetike që tejkalojnë një nivel që lejon pajisjet radio dhe pajisjet e telekomunikacionit, si dhe pajisjet e tjera të veprojnë sipas qëllimit; dhe

• do të funksionojë pa degradim të papranueshëm në prani të çrregullimit elektromagnetik, normalisht të pranishëm në mjedisin e tij të synuar.

Të dyja kushtet duhet të plotësohen për të klasifikuar pajisjet si të një natyre të parrezikshme.

Zbatimi i mësipërm mundëson përjashtimin e produkteve të mëposhtme (jo ekskluzive) nga zbatimi i EMCD-së, me kusht që ato të mos përfshijnë një nga pjesët elektronike aktive si në vijim:

• Kabllo dhe kabllimet52, aksesorët kabllorë, të konsideruara veçmas;

• Pajisjet që përmbajnë vetëm ngarkesa rezistente pa asnjë pajisje automatike të ndezjes; p.sh. ngrohje të thjeshta shtëpiake pa kontrolle, termostat ose ventilator;

• Bateritë dhe akumulatorët (pa qarqe elektronike aktive);

• Kufje me kordon altoparlantë pa amplifikim, sensorë induktiv kitare pa pjesë aktive elektronike;

• Ndriçues xhepit (duke përfshirë ato që përmbajnë LED) pa qarqe elektronike aktive;

• Motorët e induksionit pa qarqe elektronike;

• Orë "Quartz" (pa funksione shtesë, p.sh. radio-marrës);

• Çelësat shtëpiak dhe të ndërtesave, të cilët nuk përmbajnë asnjë element elektronik aktiv;

• Antena pasive;

66


• Rele elektromagnetike pa pjesë aktive elektronike;

• Brava elektromagnetike pa pjesë aktive elektronike;

• Tub me reze katodike;

• Pajisjet mbrojtëse që prodhojnë vetëm çrregullime kalimtare të një kohëzgjatjeje të shkurtër gjatë pastrimit të një defekti të qarkut të shkurtër ose një situate jonormale në një qark dhe që nuk përfshijnë komponentët aktivë elektronikë, si siguresat dhe ndërprerësit e qarkut (çelësat) pa pjesë elektronike aktive ose komponentë aktivë;

• Llojet e pajisjeve të tensionit të lartë, në të cilat burimet e mundshme të çrregullimeve janë vetëm për shkak të tensioneve izoluese të lokalizuara që mund të jenë rezultat i procesit të vjetrimit dhe janë nën kontrollin e masave të tjera teknike të përfshira në standardet jo EMC të produkteve dhe të cilat nuk përfshijnë komponentë aktivë elektronike.

o Shembuj ilustrues:

Induktorët e tensionit të lartë;

Transformatorët e tensionit të lartë.

Nëse produkti nën vlerësim nuk përfshihet në listën e shembujve të mësipërm dhe vlerësimi i EMC përcakton që aparati në fjalë është i një natyre të parrezikshme për sa i përket pajtueshmërisë elektromagnetike (si për emetimin ashtu edhe për imunitetin) sipas Nenit 2.2.d, EMCD nuk zbatohet. Megjithatë, rekomandohet që të dokumentohen rezultatet e vlerësimit dhe përfundimit të tij.

2.5.2.4.1. Mjete vlerësimi të personalizuara, sipas rastit

Një mjet vlerësimi i krijuar sipas rastit (për shembull, një qark i stampuar me një qark të integruar dhe komponentë mbështetës për të prodhuar një qark pune për vlerësim dhe zhvillim) është pajisje e destinuara për t’u përdorur vetëm nga profesionistët në institucionet kërkimore dhe zhvillimore publike dhe private, si dhe të projektuara dhe ndërtuara për t'u përdorur përkohësisht si bazë në testim për zhvillimin e mëtejshëm/përmirësimin e funksionit të pajisjeve nën kërkim dhe zhvillim. Megjithatë, pajisje të tilla i nënshtrohen kërkesave të përcaktuara nga Direktivat përkatëse të Bashkimit për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë53.I krijuar sipas rastit (i personalizuar) nënkupton:

• Një mjet, i cili është ndërtuar në bazë të një kërkese specifike nga një klient specifik ose nga një grup konsumatorësh të përfshirë në një projekt të përbashkët kërkimi dhe zhvillimi ose karakteristika të caktuara të paketës së vlerësimit.

ose

67


• Një mjet, i cili është ndërtuar për kërkesat specifike të një klienti të caktuar ose një grupi konsumatorësh të përfshirë në një projekt të përbashkët kërkimi dhe zhvillimi si për të gjitha ose karakteristikat e caktuara të paketës së vlerësimit,

dhe

• Në të dyja rastet, projektimi unik dhe karakteristikat që e bëjnë mjetin jashtëzakonisht të përshtatshëm për atë projekt specifik kërkimi dhe zhvillimi.

Rastet kur nuk konsiderohet i personalizuar (krijuar sipas rastit) janë kur:

• Të gjitha pajisjet/pajimet e përdorura në bazat profesionale (të tilla si pajisje laboratorike profesionale) për të kryer prova për qëllime kërkimi dhe zhvillimi ose për zbatime të tjera, të tilla si të demonstrojnë konformitetin ose cilësinë e produktit.

• Pajisjet e vlerësimit për përdoruesit në përgjithësi, në departamentet e R&D (në këtë rast, pajisja është gjithmonë e njëjtë dhe nuk është "e personalizuar" për këtë rast).

2.5.3. Kërkesat e EMC-s për pajisjet e mbuluara nga legjislacion tjetër specifik i Bashkimit (Neni 2)

Nëse kërkesat e EMC për pajisjet janë plotësisht ose pjesërisht të parashtruara në mënyrë më specifike nga legjislacioni tjetër i Bashkimit, EMCD nuk do të zbatohet ose do të pushojë së zbatuari tek ato pajisje në lidhje me këto kërkesa që nga data e zbatimit të legjislacionit të Bashkimit.

2.5.3.1. Pajisjet e përjashtuara nga EMCD vetëm për imunitetin

2.5.3.1.1. Instrumente matës54

2.5.3.1.2. Instrumente jo-automatik të peshimit55

2.5.3.2. Pajisjet e përjashtuara nga EMCD për emetimin dhe imunitetin

2.5.3.2.1. Pajisjet e automjeteve56

Prandaj këto janë përjashtuar plotësisht nga fusha e EMCD-së:

A. Automjetet dhe pajisjet që janë subjekt i aprovimit të tipit sipas Rregullores së UNECE 10;

68


B. Pajisja e sjell në treg si pjesë rezervë, e cila është identifikuar qartë si një pjesë rezervë me një numër identifikimi dhe është identik dhe nga i njëjti prodhues si pjesa përkatëse e prodhuesit të pajisjeve origjinale - OEM për një mjet të miratuar tashmë nga tipi (shih Paragrafin 3.2.8 të Rregullores së UNECE 10);

C. Pajisjet e shitura si pajisje pas tregtimit, nëse janë brenda fushëveprimit të Rregullores së UNECE (shih diagramin në Paragrafin 3.2.1 të Rregullores së UNECE 10) dhe nëse është e lidhur me "funksione që lidhen me imunitetin" siç përcaktohet në Rregulloren e UNECE 10;

Vërehet se pajisjet, të shitura si pajisje pas tregtimit, të destinuara për instalimin në automjete dhe nuk kanë të bëjnë me funksionet që lidhen me imunitetin (shih paragrafët 2.12 dhe 3.2.9 të Rregullores së UNECE 10), ka nevojë për DoC nën EMCD; kjo DoC do t'i referohet EMCD-së si dhe dispozitave të parashikuara në Paragrafin 3.2.9 të Rregullores 10 të UNECE-së.

2.5.3.2.2. Pajisjet Mjekësore57

Mos aplikimi i EMC ka të bëjë me pajisjet mjekësore dhe pajisjet mjekësore të implantueshme, siç mbulohen nga Rregullorja (BE) 2017/745 dhe tek pajisjet mjekësore të diagnostikimit in vitro të mbuluara nga Rregullorja (BE) 2017/746.

2.5.3.2.3. Pajisje detare58

2.5.3.2.4. Traktorë bujqësore dhe pyjorë59

2.5.3.2.5. Automjetet motorike me dy ose tre rrota60

2.5.4. Raste specifike

2.5.4.1. Pajisjet e përfunduara të projektuara posaçërisht për të trazuar komunikimin (zhurmues)

Zhurmuesit janë të mbuluara nga EMCD, nëse nuk janë të mbuluara nga RED-i. Meqenëse zhurma është e natyrshme ndaj parimit të tyre të funksionimit, normalisht nuk është e mundur të ndërtohen zhurmues që përmbushin kërkesat thelbësore të EMC-së. Prandaj, zhurmuesit duhet të ndalohen ose kufizohen nga të qenit në dispozicion, tërhequr ose rikthyer.

https://ec.europa.eu/growth/sectors/medical-devices/regulatory-framework_en

69


2.5.4.2. Pajisje të përfunduara (fabrikuara) të projektuara posaçërisht për testimin e imunitetit EMC në laboratorë dhe në terren

Për të testuar imunitetin në një mjedis laboratorik ose në vend (në terren) përdoret një test i veçantë (në përputhje me EMC-në) dhe pajisjet matëse.

Për shkak të natyrës së transmetimit të energjisë RF në fushë të hapur, kufijtë për emetimet do të kenë më shumë gjasa të tejkalohen. Për ta minimizuar atë rrezik dhe për të kufizuar këtë emetim, përdoren RF mbrojtëse, për shembull, tenda, rrethime dhe dhomat anekoike.

2.6. Detyrimet e operatorëve ekonomik

Teksti i 1.6 gjithashtu zbatohet për operatorët ekonomik që zbatojnë EMCD.

Për aplikimin e EMCD-së shtohet operatori ekonomik i mëposhtëm:

Personi përgjegjës për instalimet fikse

Shtetet Anëtare janë përgjegjëse për krijimin e dispozitave për identifikimin e personave të tillë, që janë përgjegjës për një instalim fiks. Në shumicën e rasteve zotëruesi i instalimit është personi përgjegjës.

2.7. Konformiteti i pajisjes

Kapitulli 3 i EMCD-s merret me prezumimin e konformitetit të produkteve, parimeve, rregullave dhe kushteve të DoC-s dhe Markimit CE.

2.7.1. Vlerësimi i konformitetit të pajisjes

2.7.1.1. Aparatet

Aparatet duhet të jenë në përputhje me kërkesat thelbësore të referuara në Nenin 6 dhe të detajuara në Aneksin I të EMCD-s. Pajtueshmëria me këto kërkesa thelbësore duhet të demonstrohet, duke aplikuar një nga procedurat e vlerësimit të konformitetit të referuara në Nenin 14 dhe të detajuara në Aneksin II dhe Aneksin III të EMCD-s.

Prodhuesi duhet të hartojë të ashtuquajturin Dokumentacion Teknik për të demonstruar pajtueshmërinë me kërkesat themelore. Kjo përfshin dëshmi se aparati është në përputhje me standardet përkatëse të harmonizuara ose, nëse standardet

70


e harmonizuara nuk përdoren ose përdoren vetëm pjesërisht, një arsyetim teknik të detajuar duke përfshirë një listë të specifikimeve të tjera teknike të aplikuara.

Prodhuesi duhet të marrë të gjitha masat e nevojshme për të siguruar që aparatet të jenë prodhuar në përputhje me dokumentacionin teknik. Prodhuesi mund të përfshijë një Trupi të Notifikuar, gjatë procedurës së vlerësimit të konformitetit, i cili është paraqitur në Aneksin III (kur moduli B + C, d.m.th. Aneksi III është zgjedhur, prodhuesi duhet të sigurojë që aparati është prodhuar në përputhje me llojin e përshkruar në certifikatën model të kontrollit të BE-së).

2.7.1.2. Instalimet fikse

"Instalim fiks" do të thotë një kombinim i disa lloje aparatesh dhe, aty ku është e mundur, pajisjesh të tjera, të cilat janë mbledhur, instaluar dhe kanë për qëllim të përdoren përherë në një vend të paracaktuar.

Instalimet fikse nuk i nënshtrohen kërkesave për Markimin CE ose DoC-në. Megjithatë, instalimet e fiksuara duhet të jenë në përputhje me kërkesat themelore dhe kërkesa të tjera specifike (Aneksi I i EMCD-së) të cilat janë të zbatueshme për to.

Masat janë përshkruar në EMCD për t'iu mundësuar autoriteteve kompetente të merren me ankesat lidhur me shqetësimet e krijuara nga instalimet fikse.

Një instalim fiks mund të montohet me ndërfutjen e disa aparateve, duke përfshirë aparatet specifike, siç përshkruhet në Nenin 19.1 (shih paragrafin e 2-të) dhe pajisjet e tjera jashtë fushës së EMCD.

Aparatet e ndërfutura në një instalim fiks janë subjekt i të gjitha dispozitave të zbatueshme për aparatet nën EMCD (me përjashtim të pajisjeve specifike për instalimet fikse, siç mbulohet nga Neni 19 (1) i EMCD).

Kërkesat thelbësore specifike në Aneksin II. 2 të Direktivës kërkojnë që instalimet fikse duhet të instalohen duke marrë parasysh praktikat e mira inxhinierike dhe informacionet e siguruara nga prodhuesit përkatës në lidhje me përdorimin e parashikuar të komponentëve që përbëjnë instalimin fiks, në mënyrë që të jenë në përputhje me kërkesat thelbësore, të përcaktuara në Shtojcën II. 1

Dy kërkesat themelore që lidhen me përdorimin e komponentëve dhe praktikën e mirë inxhinierike mund të përmblidhen si më poshtë:

71


1. Përdorimi i caktuar i komponentëve

Kjo do të thotë që të gjitha instruksionet e EMC-s, të dhëna nga prodhuesi për të gjitha nën-pjesët përbërëse të përdorura në instalimin fi ks, duhet të merren parasysh. Kjo vlen për çdo nën-pjesë, nëse ato pjesë janë makina të mëdha, aparate, përbërës që nuk i nënshtrohen EMCD-së, aparate të veçanta për instalimin fi ks etj.Meqenëse një instalim fi ks është instaluar në një vend të paracaktuar, udhëzimet për përdorim duhet të sigurojnë që komponentët të instalohen në këtë vend të veçantë.

Për shembull, këto udhëzime mund të kenë të bëjnë me:

• mjedisi i specifi kuar (veçanërisht mjedisi EMC);

• përdorimi i kërkuar i pajisjeve plotësuese ndihmëse (pajisje mbrojtëse, fi ltra etj);

• specifi kimet dhe gjatësinë e kabllove të nevojshme për lidhjet e jashtme;

• kushtet për përdorim;

• Çdo masë paraprake e veçantë për EMC (tokëzim ekuivalent, etj.).

2. Praktikë e mirë inxhinierike

Praktika e mirë inxhinierike përfshin sjellje të përshtatshme teknike, duke marrë parasysh standardet e njohura dhe kodet e praktikës të zbatueshme për instalimin fi ks. "Praktikat e mira inxhinierike" të përmendura në Aneksin I, pika 2, nënkuptojnë praktikat që janë të mira për qëllimet e EMC-së në vendin specifi k në fjalë.

Informacion i përgjithshëm mbi praktikat e mira inxhinierike në kuadër të instalimeve është në dispozicion në disa manualë të EMC, mësime dhe raporte teknike. Për shembull, disa raporte teknike të publikuara nga organet e standardizimit merren me udhëzimet e instalimit dhe zbutjes për EMC.

72


Praktika e mirë inxhinierike, veçanërisht në fushën e EMC, është 'në gjendje fl uksi'. Përderisa ekziston nevoja për të pasur parasysh praktikat e "metodave më të fundit kohës", kjo nuk do të thotë se ato janë relevante për të gjitha instalimet. Standardet për instalimet nuk mund të mbulojnë të gjitha kushtet specifi ke lokale: prandaj, është e nevojshme të jeni të vetëdijshëm për disa parime udhëzuese kur synoni të demonstroni instalimin sipas praktikave të mira inxhinierike:

• Emetimet: ndërmerr veprimet e duhura për të zvogëluar burimin e çrregullimeve nga projektimi EMC, p.sh. me shtimin e fi ltrave ose të pajisjeve të absorbimit etj.

• Lidhja dhe rrezatimi: ndërmerr veprimet e duhura në lidhje me distancat, tokëzimin ekuipotencial, përzgjedhjen e kabllove, projektimin etj.

• Imuniteti: ndërmerr veprimet e duhura për të siguruar që pajisjet e ndjeshme të jenë të mbrojtura nga llojet e ndryshme të çrregullimeve (trazimeve) që mund të priten.

Kur zbatoni kërkesat themelore në një instalim të përcaktuar fi ks, është thelbësore të përcaktohen kufi jtë/limitet gjeografi kë të këtij instalimi fi ks, për ta dalluar atë qartë nga mjedisi i jashtëm.

Në një analogji me aparatin, është thelbësore të identifikohen:

• Portat/ndërfaqet ku çrregullimet e kryera (frekuencë e lartë ose e ulët) mund të kalojnë kufi rin nga ose drejt instalimit fi ks (porta e furnizimit me energji elektrike, portat e kontrollit dhe të telekomunikacionit etj.);

• Mekanizmi i lidhjes me mjedisin e jashtëm;

• Rrezatimi drejt ose nga mjedisi i jashtëm.

Duhet të theksohet se ky nuk është qëllimi i EMCD-së, për të siguruar pajtueshmërinë elektromagnetike midis pajisjeve specifi ke brenda kufi jve të instalimit fi ks të përcaktuar.

Figura 7 jep hapat për kryerjen e vlerësimit të konformitetit për aparatet.

73

Po JoPjesërisht

Është zbatuar standard i harmonizuar

Verifikoni pajtueshmërinë me St. e Harmonizuar aty ku zbatohet

Vlerësim i detajuar i aspekteve të EMC-së që nuk mbulohen nga HS

Vlerësim i detajuar i të gjithë aspekteve të EMC-së për aparatetof the apparatus

Verifikoni pajtueshmërinë me Standardin e Harmonizuar - HS

Vlerësimi EMC i aparatit

Dokumentacioni Teknik

Raportet e provavePërshkrimi i zgjidhjes së adoptuar për të arritur kërkesat thelbësore

JoPo

Ekzaminimi i tipit të BE-së nga një Trup i Notifikuar

Deklarata e Konformitetit

Markimi CE

Ndiqni Modulet B + C Ndiqni Modulin A

Certifikata e ekzaminimit të tipit të BE-së

Figura 7: Procedura e vlerësimit të konformitetit për aparatet Burimi: Udhëzuesi për EMCD-në (Direktiva 2014/30/BE)

74


2.7.2. Prezumimi i konformitetit bazuar në standarde

2.7.2.1. Përdorimi i standardeve të harmonizuara të EMCD-ës

Pajtueshmëria me standardet e harmonizuara të zbatueshme, referenca e të cilave është listuar në Botimet Zyrtare të BE-së nën Direktivën EMCD jep prezumimin e konformitetit me kërkesat përkatëse thelbësore të EMCD.

Çdo standard i harmonizuar përmban informacion (duke përfshirë një tabelë në Aneksin ZZ) se si të arrihet prezumimi i konformitetit (pajtueshmërisë) me kërkesat përkatëse thelbësore të EMC.

EMCD i referohet momentit të vendosjes në treg për çdo aparat të veçantë. Kjo do të thotë se për aparatet që prodhohen vazhdimisht për një periudhe të gjatë, standardet e zbatueshme mund të ndryshojnë gjatë kohës. Nëse prodhuesi dëshiron të vazhdojë të përfitojë nga prezumimi i konformitetit dhe aparati ende nuk është vendosur në tregun e BE-së, aparati duhet të përputhet me standardin e harmonizuar më vonë (vlerësimi i ri i konformitetit) dhe një Deklaratë të re të Konformitetit të BE-së. Aty ku botimet e reja bëhen të disponueshme dhe duhet të jenë të zbatueshëm, kjo nuk do të thotë domosdoshmërish që një ri-vlerësim i plotë i EMC-së është i nevojshëm për një produkt ekzistues. Vlerësimi mund të kufizohet në ato modifikime që ndikojnë drejtpërdrejt në aparatin në fjalë. Për shembull, ndryshimi mund të lidhet vetëm me një sferë të vogël në fushëveprim, ose të një klauzole ose fenomeni.

Megjithatë, prodhuesi mund të dëshirojë të vazhdojë të përmbushë kërkesat thelbësore duke vazhduar të përdorë edicionin e "vjetër" (që nuk vazhdon të jetë i harmonizuar) plus zgjidhje të tjera teknike, nëse është e nevojshme. Meqenëse standardet e harmonizuara janë vullnetare, kjo sigurisht është një zgjidhje e pranueshme, por kjo nuk do të jepte prezumimin e përputhshmërisë që do të jepte zbatimi i edicionit të mëvonshëm. Në këtë rast, prodhuesi ka detyrimin të tregojë se produkti i tij është në përputhje me kërkesat thelbësore përkatëse.

Standardet e harmonizuara që mbështesin EMCD-në janë hartuar dhe adoptuar nga tre Organizata Evropiane të Standardizimit - ESO, të mirënjohura në Rregulloren e Standardizimit:

• Komiteti Evropian për Standardizimi - CEN

• Komiteti Evropian për Standardizim në fushën e Elektroteknikës - CENELEC, dhe

• Instituti Evropian i Standardeve të Telekomunikacionit - ETSI

75


2.7.2.2. Standardet përkatëse të harmonizuara

Përzgjedhja e standardeve përkatëse të harmonizuara është përgjegjësi e prodhuesit. Kur prodhuesi zgjedh të zbatojë standardet e harmonizuara, ai do t'i përzgjedhë ato në rendin e mëposhtëm:

• Standardet specifike të produktit (nëse ka në dispozicion);

• Standardet e familjes së produktit (nëse ka);

• Standardet e përgjithshme.

2.7.2.2.1. Standardet specifike të produktit dhe standardet e familjes të produktit Këto lloje të standardeve janë zhvilluar nga një ESO duke marrë parasysh mjedisin, kushtet e funksionimit dhe ngarkimit të pajisjeve dhe janë konsideruar zgjedhja më e mirë (nëse është e mundur) për të demonstruar pajtueshmërinë me Direktivën.

2.7.2.2.2. Standarde të përgjithshme Këto standarde mund të përdoren në mungesë të standardeve specifike të produktit ose të standardeve të familjes së produktit. Ato janë të ndara në mjedise të përgjithshme, por nuk përmbajnë udhëzime specifike se si të funksionojnë dhe të ngarkojnë pajisjet gjatë fazës së testimit të një vlerësimi EMC.

Mund të jetë e nevojshme të zbatohen disa standarde të harmonizuara për të mbuluar të gjitha kërkesat thelbësore të Direktivës. Çdo standard i harmonizuar identifikon kërkesat thelbësore që mbulon në një aneks.

Aspektet kryesore që përgjithësisht kërkohet të mbulohen janë:

• Çrregullimet e rrezatimit,

• Çrregullime të kryera në portet kryesore dhe të telekomunikacionit,

• Imuniteti ndaj trazimeve të vazhdueshme dhe të kryera, dhe

• Imuniteti ndaj fenomeneve të rastit.

Zbatimi i disa standardeve mund të jetë e nevojshme për të adresuar të gjitha fenomenet përkatëse në të gjitha intervalet e frekuencave përkatëse. Për aparate me shumë funksione, gjithashtu mund të jetë e nevojshme për të zgjedhur standardet përkatëse për të gjitha funksionet parësore.

76


2.7.2.2.3. Vlerësimi EMC kur nuk janë zbatuar standarde të harmonizuara

Prodhuesi mund të dëshirojë të deklarojë konformitetin e aparatit të tij direkt me kërkesat thelbësore, pa iu referuar standardeve të harmonizuara, duke adresuar rreziqet EMC me mjete të tjera. Nëse prodhuesi vendos të mos ndjekë standardet e harmonizuara, ai ka detyrimin të tregojë se produktet e tij janë në përputhje me kërkesat thelbësore duke përdorur mjete të tjera të zgjedhjes së tij (Guida Blu, paragrafi 4.1.3 Përputhja me kërkesat thelbësore: Mundësi të tjera). Ky vlerësim duhet të ndjekë një metodologji teknike për të siguruar që kërkesat e Direktivës EMC janë plotësuar. Prodhuesi do të duhet të ofrojë dëshmi të qartë të pajtueshmërisë.

Ky opsion lejon fleksibilitet për zhvillimin teknik, vendimtar kur prodhuesit e aparateve të reja ose inovative për të cilat standardet nuk ekzistojnë ose nuk mund të përdoren, duan të vlerësojnë aparatin e tyre sipas kërkesave thelbësore.

Ky është zakonisht rasti kur:

• Nuk ka standarde të harmonizuara ose kur ato nuk mbulojnë të gjitha kërkesat thelbësore të aplikueshme për aparatin;

• Aparati përdor teknologji jo-kompatibël me standardet e harmonizuara ose ende nuk janë marrë në konsideratë, dhe standardet e përgjithshme nuk janë të zbatueshme;

• Prodhuesi përdor metoda prove që nuk mbulohen nga standardet e harmonizuara;

• Prodhuesi mund të dëshirojë të zbatojë çdo standard ose specifikim tjetër jo të harmonizuar në kontekstin e EMCD;

• Aparati është shumë i madh fizikisht për tu testuar në objektin e përshkruar në standardin e harmonizuar ose kur është parashikuar testimi “in-situ” (në vend) dhe nuk është i mbuluar në mënyrë adekuate nga një standard i harmonizuar.

Vlerësimi i kërkuar për një aparat do të varet nga disa faktorë, siç janë:

• Natyra e aparatit (karakteristikat e aparatit);

• Përdorimi i parashikuar;

• Vendi i përdorimit; Mjedis EMC

• Llojet e çrregullimeve të krijuara nga ose që ndikojnë në aparat;

• Kushtet mjedisore;

• Kriteret e performancës për imunitetin.

77


EMCD kërkon që prodhuesi të dokumentojë të gjitha hapat e marra dhe vendimet e marra për të kontrolluar përputhjen e aparatit për ato aspekte për të cilat prodhuesi ka zgjedhur këtë metodë të vlerësimit. Ajo mund të përfshijë (por nuk kufizohet në) sa më poshtë:

• Përshkrimin dhe përkufizimin e kushteve të funksionimit të aparatit dhe qëllimit të tij. Kjo gjithashtu duhet të mbulojë aspektet e tensionit dhe frekuencës së furnizimit me energji që lidhen me aparatin

• Specifikimet, përshkrimet dhe klasifikimi i mjediseve në të cilat aparati do të përdoret. Kjo mund të mbulojë gjithashtu aspekte të rëndësishme për aparatin që mund të zhvendoset dhe duhet të ketë karakteristika emetimi dhe imuniteti të përshtatshme për disa mjedise. Kjo përzgjedhje është përgjegjësi e prodhuesit bazuar në njohjen e mjedisit elektromagnetik dhe ndërgjegjësimin e aspekteve statistikore të përfshira;

• Specifikimin e qartë të burimeve dhe efekteve përkatëse të fenomeneve elektromagnetike të mbuluara dhe nivelet e pajtueshmërisë të zbatuara;

• Specifikimin e kritereve të performancës së aparatit. Këto duhet të vendosen duke marrë parasysh pritshmërinë e arsyeshme të përdoruesit;

• Nivelet e testimit në lidhje me imunitetin e aparatit;

• Kufijtë e pranuar për emetimin, etj;

• Referenca për dokumentet në dispozicion si çdo standard i harmonizuar, rekomandimet;

• Tregimin e çdo devijimi të bërë në dokumentet referuese në dispozicion. Këto devijime mund të kenë të bëjnë me fenomenet e shqyrtuara, metodat e provave, pajisjet e testimit ose nivelet e testimit, etj;

• Konsideratat e projektimit të EMC-së dhe/ose rezultatet e llogaritjes;

• Vlerësimet statistikore, studime teorike ose ekzaminime të tjera të kryera, duke paraqitur teori, argumente, rezultate dhe përfundim. Kjo mund të përfshijë informacion mbi nivelet e shfaqjes dhe shpërndarjen statistikore të çrregullimeve;

• Përshkrimin se si janë përzgjedhur komponentët;

• Informacion për mbrojtje, projektimin kabllor dhe rrugëzimi, filtra, ferrite etj;

• Çdo përshkrim të zgjidhjeve të adoptuara për të përmbushur kërkesat thelbësore, duke përfshirë listën e specifikimeve teknike përkatëse të zbatuara;

• Çdo specifikim të kërkesave të përgjithshme ose specifike të marra për të kufizuar emetimin e çrregullimeve;

78


• Vlerësimin nëse përputhja me kërkesat thelbësore sigurohet në zonat e banuara apo jo. Nëse nuk është kështu, duhet të përcaktohet qartë kufizimi i përdorimit;

• Vlerësimi nëse duhet të merren masa paraprake specifike kur aparati është montuar, instaluar, mirëmbajtur ose përdorur, me qëllim sigurimin që, kur të vihet në përdorim, aparati të jetë në përputhje me kërkesat themelore;

• Kriteret e përzgjedhjes të rastit më të keq për seritë e aparateve me ngjashmëri.

Burimet referuese të informacionit për prodhuesit që ndërmarrin këtë metodë vlerësimi mund të vazhdojnë të përfshijnë standardet e harmonizuara, draftet e tyre, si dhe standardet që lidhen me EMC-në por jo të harmonizuara sipas Direktivës, p.sh. standardet bazë të EMC.

Vlen të theksohet: kur zgjidhet kjo rrugë, aparati nuk përfiton nga prezumimi i konformitetit, ofruar nga një standard i harmonizuar.

2.7.3. Procedura e vlerësimit të konformitetit

Prodhuesi duhet të zgjedhë (procedurën e zbatueshme të vlerësimit të konformitetit) dhe të sigurojë (vlerësimin dhe reduktimin e rrezikut), të demonstrojë (dokumentacionin teknik), të deklarojë (DoC) dhe të tregojë (marka CE) konformitetin e produktit të tij me dispozitat e EMCD.

Kjo përfshin pesë elemente kryesore: procedura e vlerësimit të konformitetit, vlerësimi dhe reduktimi i rrezikut, dokumentacioni teknik, deklarata e konformitetit dhe Markimi CE.

2.7.3.1. Vlerësimi i konformitetit

Teksti i paragrafit 1.7.3.1, së bashku me nën paragrafët e tij, është njësoj i zbatueshëm për operatorët ekonomik që zbatojnë EMCD-në.

2.7.3.1.1. Procedurat e vlerësimit të konformitetit për aparatet

Pajtueshmëria e aparatit me kërkesat thelbësore të përcaktuara në pikën 1 të Aneksit I të EMCD-s duhet të demonstrohet me anë të njërës nga procedurat e mëposhtme të vlerësimit të konformitetit:

79


2.7.3.1.1.1 Kontrolli i brendshëm i prodhimit përcaktohet në Aneksin II të EMCD

Vlerësimi i pajtueshmërisë elektromagnetik

Prodhuesi duhet të kryejë një vlerësim të pajtueshmërisë elektromagnetike të aparatit, bazuar në fenomenet përkatëse, me qëllim përmbushjen e kërkesave thelbësore të përcaktuara në pikën 1 të Aneksit I të EMCD-s.

Vlerësimi i pajtueshmërisë elektromagnetike do të marrë parasysh të gjitha kushtet normale të funksionimit të parashikuara. Aty ku aparatura mund të marrë konfigurime të ndryshme, vlerësimi i pajtueshmërisë elektromagnetike do të konfirmojë nëse aparati i plotëson kërkesat thelbësore të përcaktuara në pikën 1 të Aneksit I të EMCD në të gjitha konfigurimet e mundshme të identifikuara nga prodhuesi si përfaqësues i përdorimit të tij të parashikuar.


Prodhuesi duhet të hartojë dokumentacionin teknik, pavarësisht nëse është zgjedhur "kontrolli i brendshëm i prodhimit" ose "ekzaminimi i tipit të BE-së. Dokumentacioni duhet të bëjë të mundur vlerësimin e përputhshmërisë së aparatit me kërkesat përkatëse dhe duhet të përfshijë një analizë adekuate dhe vlerësimin e rrezikut (et). Kjo përfshin të dhëna se aparati është në përputhje me standardet përkatëse të harmonizuara ose, nëse standardet e harmonizuara nuk përdoren ose përdoren vetëm pjesërisht, një arsyetim teknik të detajuar duke përfshirë një listë të specifikimeve të tjera teknike të zbatuara.

Qëllimi i dokumentacionit teknik është të mundësojë vlerësimin e përputhshmërisë së aparatit me kërkesat përkatëse dhe duhet të përfshijë një analizë adekuate dhe vlerësimin e rrezikut (ve). Ai duhet të përmbajë të gjitha detajet praktike (teknike) të nevojshme, duke përfshirë të mëposhtmet:

• identifikimin e produktit të mbuluar nga dokumentacioni teknik. Ky identifikim duhet të lejojë lidhjen e qartë midis dokumentacionit teknik, DoC-së të BE-së dhe produktit;

• një përshkrim të përgjithshëm të aparatit. Sasia e informacionit të kërkuar do të varet nga kompleksiteti i aparatit; aparati i thjeshtë mund të përcaktohet plotësisht në një rresht, ndërsa aparatet më komplekse mund të ketë nevojë për një përshkrim të plotë (mund të përfshihet një foto);

• dizenjimi konceptual dhe vizatimet e prodhimit dhe skemat e komponentëve, nën-pjesëve, qarqeve etj.

• përshkrimet dhe shpjegimet e nevojshme për kuptimin e atyre vizatimeve dhe skemave dhe funksionimin e aparatit;

• nëse janë zbatuar standardet e harmonizuara atëherë kërkohen të dhëna për përputhshmërisë. Së paku, kjo do të jetë një listë e datuar e standardeve të harmonizuara evropiane të zbatuara dhe rezultatet e arritura nga zbatimi i tyre;

• nëse nuk janë zbatuar standardet e harmonizuara ose janë zbatuar vetëm pjesërisht atëherë duhet të përfshihet një përshkrim i hapave të ndërmarrë për të përmbushur kërkesat thelbësore - një vlerësim i EMC-së i përshkruar në Aneksin II të EMCD. Në këtë rast, dokumentacioni teknik do të specifi kojë se cilat pjesë të standardit të harmonizuar janë zbatuar. Do të përfshihet një listë me specifi kimet e tjera teknike të përdorura, aty ku standardet e harmonizuara nuk janë përdorur. Dokumentacioni përfshin raportet e testimit, llogaritjet e bëra të projektimit, ekzaminimet e kryera etj.;

• nëse një prodhues është duke përdorur procedurën e Aneksit III të EMCD, atëherë do të përfshihet certifi kata e ekzaminimit të tipit të BE-së, lëshuar nga një trup i notifi kuar.

Prodhuesi duhet, pas një kërkese të arsyeshme nga një autoritet kombëtar kompetent, të sigurojë të gjitha informacionin dhe dokumentacionin e nevojshëm, në letër ose në formë elektronike, për të demonstruar përputhshmërinë e aparatit me EMCD, në një gjuhë që mund të kuptohet lehtësisht nga ai autoritet.

Informacion rreth përdorimit të aparateve

Aparati duhet të shoqërohet me sa më poshtë:

• Informacion për çdo masë paraprake specifi ke që duhet të merret kur aparati të jetë montuar, instaluar, mirëmbajtur ose përdorur, për të siguruar që kur të vihet në përdorim aparati është në përputhje me kërkesat thelbësore të EMCD,

• Një tregues i qartë për kufi zimin e përdorimit në zonat e banuara, kur është e përshtatshme edhe në paketim, nëse nuk përputhet me kërkesat thelbësore të EMCD-së në zonat e banuara (detaje të mëtejshme në kapitullin 4.5.5 të këtyre udhëzimeve),

• Informacioni i kërkuar për të mundësuar aparatet që përdoren në përputhje me qëllimin e synuar të aparatit duhet të përfshihen në udhëzimet që shoqërojnë aparatin,

80

në një gjuhë që mund të kuptohet lehtë nga konsumatorët dhe përdoruesit e tjerë të fundit, siç përcaktohet nga Shteti Anëtar në fjalë. Udhëzimet dhe informatat e tilla, si dhe çdo etiketim, duhet të jenë të qarta dhe të kuptueshme.

Deklarata e Konformitetit të BE-së

Teksti i 1.7.3.3 njësoj i zbatueshëm për operatorët ekonomikë që zbatojnë EMCD.

Marka CE

Teksti i 1.7.3.5 është njësoj i zbatueshëm për operatorët ekonomikë që zbatojnë EMCD.

Informacioni kur përputhshmëria me kërkesa thelbësore në zonat e banuara nuk është siguruar

EMCD kërkon që aparati për të cilin pajtueshmëria me kërkesat thelbësore, në zonat e banimit, nuk sigurohet nga prodhuesi (për shembull nëse ka kufi j për mjedisin e banimit në standardet, të cilët tejkalohen) duhet të shoqërohet me një tregues të qartë të këtij kufi zimi të përdorimit (paralajmërim), kur është e përshtatshme edhe në paketim.

Informacion mbi identifikimin

EMCD kërkon që aparati të identifi kohet me "llojin, grupin ose numrin serial, ose element tjetër që lejon identifi kimin e aparatit". Ka fl eksibilitet në këtë kërkesë, duke lejuar prodhuesin të zgjedhë metodën e tij për identifi kimin e një aparature për qëllime rregulluese. Megjithatë, identifi kimi i aparatit duhet të lidhet në mënyrë të qartë me DoC dhe dokumentacionin teknik.

Informacion mbi gjurmueshmërinë

Për të lehtësuar gjurmueshmërinë, prodhuesit duhet të tregojnë emrin e tyre, emrin tregtar ose markën tregtare të regjistruar dhe adresën postare, tek e cila mund të kontaktohen. Adresa duhet të tregojë një pikë të vetme në të cilën prodhuesi mund të kontaktohet.

Importuesit (kur aparati importohet) gjithashtu duhet të tregojnë emrin e tyre, emrin tregtar të regjistruar ose markën tregtare të regjistruar dhe adresën postare në të cilën mund të kontaktohen.

Të gjitha detajet e kontaktit duhet të jenë në një gjuhë të kuptueshme nga përdoruesit fundorë dhe autoritetet e mbikëqyrjes së tregut.

Kërkesat e gjurmimit duhet të vendosen në vetë aparatin. Në rastet kur kjo nuk është e mundur, mund të përfshihet në paketimin e tij ose në një dokument që shoqëron aparatin.

81

82


2.7.3.1.1.2 Ekzaminimit i tipit të BE-së, i cili ndiqet nga konformiteti në llojin e bazuar në kontrollin e brendshëm të prodhimit, të përcaktuar në Aneksin III të EMCD

Lloji i ekzaminimi të BE-së kërkohet kur standardet e harmonizuara nuk janë zbatuar ose janë zbatuar vetëm pjesërisht

Ekzaminimi i tipit të BE sipas modulit B

Ekzaminimi i tipit të BE-së është pjesë e një procedure vlerësimi të konformitetit, në të cilën një trup i notifikuar shqyrton projektin teknik të një aparati dhe verifikon dhe dëshmon që projektimi teknik i aparatit i plotëson kërkesat thelbësore të përcaktuara në pikën 1 të Aneksit I të EMCD-së.

Kontrolli i tipit të BE-së do të kryhet me vlerësimin e përshtatshmërisë së projektimit teknik të aparatit nëpërmjet ekzaminimit të dokumentacionit teknik, pa ekzaminimin e një mostre (lloji i projektimit).

Prodhuesi mund të vendosë të kufizojë zbatimin e procedurës së ekzaminimit të tipit të BE-së në disa aspekte të kërkesave thelbësore, me kusht që për aspektet e tjera të kërkesave thelbësore zbatohet procedura e referuar në 2.7.3.1.1.

Përputhshmëria me tipin, bazuar në kontrollin e prodhimit të brendshëm sipas modulit C

Konformiteti me tipin bazuar në kontrollin e brendshëm të prodhimit është pjesë e një procedure vlerësimi të konformitetit, në të cilën prodhuesi përmbush detyrimet lidhur me monitorimin e procesit të prodhimit, vendosjen e markës CE dhe hartimin e deklaratës së konformitetit të BE-së, si dhe siguron dhe deklaron që aparatet në fjalë janë në konformitetit me llojin e përshkruar në certifikatën e ekzaminimit të tipit të BE-së dhe plotësojnë kërkesat përkatëse të EMCD.

2.7.3.1.2. Instalimet fikse

Një instalim fiks duhet të instalohet duke zbatuar praktikat e mira inxhinierike dhe duke respektuar informacionin për përdorimin e parashikuar të komponentëve të tij, me qëllim përmbushjen e kërkesave thelbësore të përcaktuara në pikën 1 të Aneksit I të EMCD.

Dokumentacioni teknik specifikon kërkesat e zbatueshme dhe mbulon, sa i përket vlerësimit, projektimin, prodhimin dhe funksionimin e instalimit fiks.

83



Niveli i detajimit të dokumentacionit mund të variojë nga informacioni shumë i thjeshtë deri te dokumentacioni shumë më i detajuar për instalimet komplekse duke përfshijnë aspekte potenciale të rëndësishme të EMC-s. Kur instalimet përbëhen vetëm nga aparatet e vendosura në treg në përputhje me EMCD dhe me markimin CE, personi përgjegjës i plotëson kërkesat e dokumentacionit të vendosura mbi të, duke qenë në gjendje të ofrojë, sipas kërkesës, udhëzimet për instalimin, përdorimin dhe mirëmbajtjen e siguruar nga furnizuesi i secilit aparat. Shembuj të llojeve të instalimeve, për të cilat mund të zbatohen këto kërkesa të dokumentacionit janë instalimet diellore PV, sistemet e transmetimit.

2.7.4. Kërkesat thelbësore

2.7.4.1. Kërkesa të përgjithshme

EMCD përcakton "kërkesat thelbësore" të detyrueshme, të formuluara në mënyrë të përgjithshme për të gjitha pajisjet (për shembull, aparatet dhe instalimet fikse) brenda fushëveprimit të saj. Këto kërkesa thelbësore përcaktojnë rezultatet që duhet të arrihen, por nuk specifikojnë kërkesat teknike të detajuara. Gjithashtu, lejon përshtatjen e pajisjeve dhe dizajnit të produktit për shkak të përparimit teknologjik. Zgjidhjet e duhura teknike që duhen për të përmbushur kërkesat nuk vendosen nëse pajisja përputhet me kërkesat thelbësore.

Kërkesat thelbësore përcaktojnë elementet e nevojshme për mbrojtjen e interesit publik dhe të përgjithshëm.

Pajtueshmëria me kërkesat thelbësore është e detyrueshme. Këto janë ligjërisht të detyrueshme për të gjitha pajisjet në fushën e EMCD-së. Vetëm pajisjet që janë në përputhje me të gjitha kërkesat e EMCD, duke përfshirë kërkesat thelbësore, mund të vendosen në treg dhe/ose të vihen në shërbim në BE-së.

1. Kërkesa të përgjithshme për pajisjet dhe instalimet fikse

Pajisjet duhet të projektohen dhe prodhohen, duke pasur parasysh metodat më të fundit të kohës, për të siguruar që:

• çrregullimet elektromagnetike të krijuara nuk tejkalojnë nivelin mbi të cilin pajisjet e radios dhe telekomunikacionit ose pajisje të tjera nuk mund të funksionojnë ashtu siç është parashikuar;

• të ketë një nivel të imunitetit ndaj çrregullimeve elektromagnetike që pritet në përdorimin e saj të parashikuar, gjë që e lejon atë të funksionojë pa degradim të papranueshëm të përdorimit të tij të synuar.

84


2. Kërkesat specifike për instalimet fikse

Instalimi fi ks duhet të instalohet duke aplikuar praktika të mira inxhinierike dhe duke respektuar informacionin për përdorimin e parashikuar të komponentëve të tij, me qëllim përmbushjen e kërkesave thelbësore të përcaktuara në pikën 1.

Produkte Shtrirja Shembuj produktesh Komente

Spina 230 V për përdorim shtëpiak

Jo 1

Priza 230 V për përdorim shtëpiak

Jo 1.,2

Spina dhe priza të ndriçimit për përdorim shtëpiak

Jo 3

Bashkues pajisjesh-priza

Po

Bashkues pajisjesh për përdorim industrial

Po

Kabllot PoMarkuar me HAR për të rritur gjurmueshmërinë

Shtojca 1: Shembuj të produkteve të mbuluara ose të përjashtuar nga LVD

85


86


1. Siguria e këtyre produkteve, me ose pa siguresë, udhëhiqet nga Direktiva e Sigurisë së Përgjithshme të Produktit - GPSD

2. Shih gjithashtu: prizë me çelës

3. Nëse ato ndodhen brenda fushëveprimit të EN 61995, LVD-ja është e zbatueshme. Nëse ato nuk hyjnë në fushëveprimin e EN 61995, është e zbatueshme GPSD-ja.

Komponentët -

Për më shumë informacion lexoni paragrafin 7 në udhëzimet e LVD-ës

Mbështjellësit dhe tubat e instalimeve

Po

Izolantët Jo

Spinë me fole prizash shumëfishe

Jo 1

Karrige të thjeshta me motor të integruar

Jo

Shtretër me motor të integruar

Jo

Guarnicion plastik (unazë)

Jo

87


Tipi E Tipi F “Schuko”

Belgjika, Republika Çeke, Danimarkë, Francë, Poloni, Sllovaki

Austri, Bullgari, Estoni, Finlandë, Gjermani, Greqi, Hungari, Islandë, Itali, Letoni, Lituani, Luksemburg, Holandë, Norvegji, Portugali, Rumani, Slloveni, Spanjë, Suedi.

Tipi G Tipi K

Qipro, Irlandë, Mbretëria e Bashkuar Danimarkë

Tipet e prizave

Burimi: Udhëzime të Direktivës së Tensionit të Ulët 2014/35/BE

88


Shtojca 2: Diagram rrjedhëse e përgjithshme e EMCD-së

Burimi: Udhëzime për EMCD-në (Direktiva 2014/30/BE)

Jo

Jo

Jo

PoPo

Jo

Po

Po

Komponentët ose nën-montimet

Pajisjet e fabrikuara Kombinimi i pajisjeve të fabrikuara të vëna

komercialisht në dispozicion si një njësi e vetme

funksionale (p.sh. sistemi)

Instalimi

Instalim i lëvizshëm

Fillo

Destinuar për t’u ndërfutur në një aparat

Destinuar të përdoret në mënyrë të përhershme në një vend të paracaktuar

Nga përdoruesi fundor

JoPërmban pjesë elektrike dhe/ose elektronike

PoFamilja e produktiti të përjashtuar

Po(*)EMC-ja mbulohet nga legjislacion tjetër i Bashkimit

PoPajisje të një natyre të parrezikshme

Për

jash

tuar

nga

Dir

ekti

va E

MC

(*) Direktiva EMC nuk zbatohet për kërkesat e parashtruara në mënyrë më specifike nga Legjislacion tjetër i Bashkimit.

Jo

Jo(*)

Jo

Po

APARATI

INSTALIM FIKSDispozitat EMCD-së për instalimet fikse, detyrojnë:

- Kërkesat themelore (Neni 6)

Zgjidhja e prodhuesit

Dispozitat për aparatin:

- Kërkesat themelore (Neni 6)

- Procedura e vlerësimit të konformitetit (Neni 14)

- Deklarata e konformitetit e BE-së (Neni 15)

- Markimi CE (Neni 16)

- Marka dhe informacione të tjera (Neni 7, 9, 18)

Dispozitat për aparatin parashikuar për tu ndërfutur në një instalim fiks të veçantë dhe në rast të kundërt, nuk është në dispozicion, nga ana tregtare:

- Dokumentacioni përfshin:

• Identifikimi i instalimit fiks dhe karakteristikat e EMC-së

• Masa paraprake për ndërfutjen në instalim

• Informacion i referuar në Nenet 7(5), 7(6) dhe 9(3)

Destinuar për t’u ndërfutur në një instalim fiks të veçantë

Në rast të kundërt, është në dispozicion, nga ana

tregtare

Jo

JoPo

Po

Destinuar për përdoruesin fundor

89


Ky Standard Ndërkombëtar merret me sigurinë e aparateve elektrike për qëlli-me shtëpiake dhe të ngjashme me to, tensionet e tyre të vlerësuara nuk janë më shumë se 250 V për pajisjet një-fazore dhe 480 V për pajisje të tjera.

SHËNIMI 1 Pajisjet që operojnë me bateri dhe aparatet e tjera të furnizuara me rrymë të vazhdueshme janë brenda objektit të këtij standardi.

Pajisjet që nuk janë të destinuara për përdorim normal shtëpiak, por që me-gjithatë mund të jenë burim rreziku për publikun, siç janë aparatet që janë parashikuar të përdoren nga persona jo profesionit (profanë) në dyqane, në industrinë e lehtë dhe në fermat, janë brenda objektit të këtij standardi.

Ky Standard Evropian merret me sigu-rinë e pajisjeve elektrike për mjedisin shtëpiak dhe qëllime komerciale, tensi-onet e tyre të vlerësuara nuk janë më shumë se 250 V për njëfazorët dhe 480 V për të tjerët.

SHËNIM 1 Pajisjet që operojnë me bat-eri dhe aparatet e tjera të furnizuara me rrymë të vazhdueshme janë brenda ob-jektit të këtij standardi.

Pajisjet që nuk janë të destinuara për përdorim normal shtëpiak, por që me-gjithatë mund të jenë burim rreziku për publikun, siç janë aparatet që janë parashikuar të përdoren nga laikët në dyqane, në industrinë e lehtë dhe në fermat, janë brenda objektit të këtij standardi.

IEC 60335-1 EN 60335-1

Shtojca 3: Udhëzime për përdorimin e standardeve të harmonizuara në mbështetje të LVD-së

Kur ekziston një standard i harmonizuar për një produkt të mbuluar nga LVD, ky standard mund të përdoret për vlerësimin e konformitetit të atij produkti. Standardi i harmonizuar përshkruan masat më të fundit të kohës të mbrojtjes/zvogëlimit të rrezikut për produktin e mbuluar. Standardet e harmonizuara që mbështesin LVD janë të listuar në Botimet Zyrtare të BE (OJEU)61.

Dallimet ndërmjet një standardi IEC dhe një standardi të harmonizuar EN mund të jenë të rëndësishme. Përshtatjet me tekstin e IEC-së që kërkohet të jenë në përputhje me legjislacionin e Bashkimit quhen "modifikime të zakonshme". Kërkesat e standardit të harmonizuar EN mund të jenë të ndryshme nga standardi i IEC-së, sepse përmbajtja e standardit të harmonizuar nuk mund të jetë në kundërshtim me kërkesat themelore të legjislacionit të mbështetur. Për qëllime informacioni, tabela më poshtë jep një krahasim të fushëveprimeve të standardeve IEC 60335-1 dhe EN 60335-1 (dallimet tregohen me germa kursiv (italike) dhe të nënvizuara, dhe nga një vijë e vazhduar mes për mes shkrimit).

SHËNIMI 2 Shembuj të zbatimeve dhe makinerive të tilla janë pajisjet e kate-ringut, pajisjet e pastrimit për përdorim komercial dhe pajisjet për parukierët.

SHËNIMI Z1 Shembuj të pajisjes për mjedisin shtëpiak janë pajisje për funksionet tipike të mirëmbajtjen e shtë-pisë që përdoren në mjedisin familjar që mund të përdoren gjithashtu nga përdorues jo-ekspert për funksionet ti-pike të mirëmbajtjes së shtëpisë:

• në dyqane, zyra dhe mjedise të tjera pune të ngjashme;

• në shtëpitë e fermave;

• nga klientët në hotele, motele dhe mjedise të tjera të banimit;

• në llojet e ambienteve të shtratit dhe mëngjesit.

SHËNIMI Z2 Mjedisi familjar përfshin banesën dhe ndërtesat e saj, kopshtin, etj.

Pajisjet dhe makinat që do të përdoren nga ekspertët ose përdoruesit e trajnu-ar në dyqane, në industrinë e lehtë dhe në ferma, dhe pajisjet dhe makinat, të cilat deklarohen të jenë për përdorim ko-mercial nga persona jo të specializuar (profan) janë brenda objektit të këtij standardi.

Kërkesat shtesë për pajisje të tilla janë dhënë në Aneksin ZE.

SHËNIMI 2 Shembuj të zbatimeve dhe makinerive të tilla janë pajisjet e kate- ringut, pajisjet e pastrimit për përdorim komercial dhe pajisjet për parukierët.

SHËNIMI Z3 Shembuj të pajisjeve dhe makinerive të tilla janë pajisjet e kate-ringut, pajisjet e pastrimit për përdorim komercial dhe pajisjet për parukierët.

90

IEC 60335-1 EN 60335-1

SHËNIMI Z4 Kriteret e aplikuara për alokimin e produkteve të mbuluara nga standardet në serinë EN 60335 sipas Direktivës së Tensionit të Ulët - LVD ose Direktivës së Makinerisë - MD, jepen për informacion në Aneksin ZF.

Ky standard merret me rreziqet e arsy-eshme të parashikuara që paraqiten nga pajisjet dhe makinat që hasen nga të gjithë personat.

Megjithatë, në përgjithësi, nuk merr pa-rasysh:

• fëmijët që luajnë me pajisjen;

• përdorimi i pajisjes nga fëmijët shu-më të vegjël;

• Përdorimi i pajisjes nga fëmijët e ve-gjël pa mbikëqyrje.

Është e njohur se njerëzit shumë të cenueshëm mund të kenë nevoja përtej nivelit të adresuar në këtë standard.

Për aq sa është e mundur, ky standard merret me rreziqet e përbashkëta të paraqitura nga pajisjet që hasen nga të gjithë personat brenda dhe përreth shtëpisë. Megjithatë, në përgjithësi, nuk merr parasysh:

• personat (përfshirë fëmijët) të cilëve:

o aftësitë fizike, shqisore ose me-ndore; ose

o mungesa e përvojës dhe njo-hurive i pengon ata të përdorin pajisjen në mënyrë të sigurt pa mbikëqyrje ose udhëzim;

• fëmijët që luajnë me pajisjen.

Për aq sa është e mundur, ky standard merret me rreziqet e përbashkëta të paraqitura nga pajisjet që hasen nga të gjithë personat brenda dhe përreth shtëpisë. Megjithatë, në përgjithësi, nuk merr parasysh:

• personat (përfshirë fëmijët) të cilëve:

o aftësitë fizike, shqisore ose me-ndore; ose

o mungesa e përvojës dhe njohurive

i pengon ata të përdorin pajisjen në mënyrë të sigurt pa mbikëqyrje ose udhëzim;

• fëmijët që luajnë me pajisjen.

SHËNIMI 3 Kujdes është treguar për faktin se

• për pajisjet që synojnë të përdoren në automjete ose në bordin e anijeve ose avionëve, kërkesa shtesë mund të jenë të nevojshme;

• Në shumë vende, kërkesat shtesë përcaktohen nga autoritetet kombë-tare shëndetësore, autoritetet ko-mbëtare përgjegjëse për mbrojtjen e fuqisë punëtore, autoritetet kombë- tare të furnizimit me ujë dhe auto-ritetet e ngjashme me to.

SHËNIMI 4 Ky standard nuk zbatohet për:

• pajisje të dedikuara ekskluzivisht për qëllime industriale;

• pajisjet që synojnë të përdoren në vende ku mbizotërojnë kushte të veçanta, siç është prania e një atmo-sferë gërryese ose

• atmosfere shpërthyese (pluhur, avull ose gaz);

• aparate elektronike audio, video dhe të ngjashme (IEC 60065);

• pajisje për qëllime mjekësore (IEC 60601);

• mjete dore që funksionojnë me mo-tor elektrik (IEC 60745);

• Kompjutera personal dhe pajisje të ngjashme (IEC 60950-1);

• mjetet të transportueshme që funksi-onojnë me motor elektrik IEC 61029).

SHËNIMI 3 Kujdes është treguar për faktin se

• për pajisjet që synojnë të përdoren në automjete ose në bordin e anijeve ose avionëve, kërkesa shtesë mund të jenë të nevojshme;

• Në shumë vende, kërkesat shtesë përcaktohen nga autoritetet kombë-tare shëndetësore, autoritetet ko-mbëtare përgjegjëse për mbrojtjen e fuqisë punëtore, autoritetet kombëta-re të furnizimit me ujë dhe autoritetet e ngjashme me to.

SHËNIMI 4 Ky standard nuk zbatohet për:

• pajisje të dedikuara ekskluzivisht për qëllime industriale;

• pajisjet që synojnë të përdoren në vende ku mbizotërojnë kushte të veçanta, siç është prania e një atmo-sferë gërryese ose shpërthyese (plu-hur, avull ose gaz);

• aparate elektronike audio, video dhe të ngjashme (IEC 60065);

• pajisje për qëllime mjekësore (IEC 60601);

• mjete dore që funksionojnë me mo-tor elektrik (IEC 60745);

• Kompjutera personal dhe pajisje të ngjashme (IEC 60950-1);

• mjetet të transportueshme që funksi- onojnë me motor elektrik (IEC 61029).

92

93


A.1 EARTH CONTINUITY TEST A current of at least 10A, derived from a source having a no-load voltage not exceeding 12V (a.c. or d.c.), is passed between each of the accessi-ble earthed metal parts and

- for class 01 appliances, and for class I appliances intended to be permanently connected to fixed wiring, the earthing terminal;

- for other class I appliances,

• the earthing pin or earthing contact of the plug;

• the earthing pin of the appliance inlet.

The voltage drop is measured and the resistance is calculated and shall not exceed

- for appliances having a supply cord, 0,2Ω or 0,1Ω plus the resistance of the supply cord;

- for other appliances, 0,1Ω.

NOTE 1 The test is only carried out for the duration necessary to enable the voltage drop to be measured.

A. 1 PROVA E VIJUESHMËRISË SË TOKËZIMIT Një rrymë të paktën 10 A, që rrjedh nga një burim që ka një tension pa ngarkesë, që nuk i kalon 12 V (a.c ose d.c.), kalon midis secilës prej pjesëve metalike të arritshme të tokëzuara dhe

- për klasën 01 të pajisjeve, dhe për klasën I të pajisjeve të destinuara për t’u lidhur përherë në instalime elektrike fikse, terminali tokëzimit;

- për pajisjet e tjera të klasës I

• kunja e tokëzimit ose kontakti i tokëzimit të prizës;

• kunja e tokëzimit të hyrjes së pajisjes.

Rënia e tensionit matet dhe rezistenca është llogaritur dhe nuk duhet të kalojë

- për pajisje të cilat kanë një kordon furnizues, 0,2 Ω ose 0.1 Ω plus rezistencën e kordonit furnizues;

- për pajisje të tjera, 0.1 Ω.

SHËNIM 1: Prova kryhet vetëm për kohëzgjatjen e nevojshme për të mundësuar matjen e rënies së tensionit

Figura 1: Testi i vijueshmërisë së tokëzimit Burimi: Standardi EN 60335-1:2012

Masa mbrojtëse Standardi i harmonizuar jep kërkesat bazë, por nuk shpjegon natyrën fizike ose të japë informacion për mjedisin. Për të kuptuar bazat e masave mbrojtëse të përshkruara në këtë standard, nevojitet një njohuri mekanike dhe/ose elektrike bazë.

Një shembull i matjes së lidhjes ekuivalente:

Duke aplikuar një tension dhe rrymë të njohur, rezistenca mund të llogaritet duke përdorur formulën Voltazh/Amper = Rezistencë (Ω). Në vend që të përdorim 10 A, siç kërkohet nga standardi i harmonizuar (shiko Figurën 1), vijueshmëria e pjesëve metalike, mund të përcaktohet lehtësisht me një ommetër (p.sh. 0,1 Ω duhet të jetë e mjaftueshme).

94


28.3 Vidat me hapësirë të filetuar (metalike) do të përdoren vetëm për lidhjet elektrike nëse mbërthejnë pjesët së bashku.

Vidat me filetim shpues (auto-filetante) dhe vidat me filetim përdredhës mund të përdoren vetëm për lidhjet elektrike nëse gjenerojnë një filetim vide të një forme të plotë standarde. Gjithsesi, vidat me filetim shpues (auto-filetante) nuk do të përdoren nëse kanë gjasa të përdoren nga përdoruesi ose instaluesi.

Vidat me filetim shpues (auto-filetante), me filetim përdredhës dhe me hapësirë të filetuar mund të përdoren në lidhjet që sigurojnë vi-jueshmërinë e tokëzimit, me kusht që të mos jetë e nevojshme për të prishur lidhjen

- në përdorim normal,

- kur zëvendëson një kabllo furnizimi që ka një shtojcë të tipit X,

- gjatë mirëmbajtjes së përdoruesit,

- gjatë instalimit.

Të paketën dy vida duhet të përdoren për secilën lidhje që të sigurojnë vijueshmëri të tokëzimit, në të kundërt vida formon një filetim duke pa-sur një gjatësi të paktën sa gjysme e diametrit të vidës.

Figura 2: Përdorimi i vidave me hapësirë të filetuarBurimi: Standardi EN 60335-1:2012

Gjatë një qarku të shkurtër, një rrymë e lartë mund të rrjedhë përmes pjesëve metalike, duke nxehur pikat lidhëse lokale të pjesëve metalike dhe/ose duke djegur lidhjen e vogël metalike, në këtë mënyrë nuk ka fuqi të mjaftueshme për të kapërcyer rezistencën e krijuar dhe kohën për të kaluar në mënyrë të sigurt (p.sh., një çelës për shkyçjen ). Duke përdorur 10 A ose më shumë është e mundur të zbulohen 'urat me rezistencë të vogël' që mund të nxehen duke shkaktuar një rezistencë më të lartë.

Ju lutem gjeni më poshtë, në Figurën 2, kërkesat e standardit të harmonizuar kur përdorni vidat me hapësirë të filetuar.

95


Figura 3: Shembuj të vidave me hapësirë të filetuar (në të majtë) dhe filetim shpues

Vidat me hapësirë të filetuar dhe filetim shpues (shiko figurën 3)

Përdorimi i vidave me filetim shpues (auto-filetante) dhe filetim përdredhës është i limituar për lidhjet elektrike. Vidat me filetim shpues nuk duhet të përdoren nëse ata kanë gjasa të jenë të zhvidhosen ose të shtrëngohen nga përdoruesi ose instaluesi, sepse ekziston mundësia që funksioni i lidhjes së vidave të dobësohet. Gjithashtu pjesët metalike mund të shkëputen gjatë zhvidhosjes dhe shtrëngimit (pjesë the tilla mund të shkaktojnë pjesë qark the shkurtër, zjarr) dhe është e mundur që filetimi i vidës të shkëputet.

Këto shembuj tregojnë se masat mbrojtëse janë më gjithëpërfshirëse sesa vetëm duke ndjekur standardin. Ballafaqimi me LVD-në do të thotë një kuptim i rreziqeve që lidhen me fenomenet elektrike.

Rreziqe lidhur me elektricitetin

Rreziqet elektrike ndodhin në kontakt me një (qenie njerëzore) pjese të trupit me ndonjë burim elektriciteti që shkakton një rrymë të mjaftueshme nëpër lëkurë, muskuj ose flokë. Kjo rrymë mund të shkaktohet nga kontakti i drejtpërdrejtë ose i tërthortë me një pjesë nën tension. Një faktor i komplikuar është se elektriciteti nuk është i dukshëm ose zakonisht mund të vërehet vetëm në kontakt të drejtpërdrejtë. Rreziqet që lidhen me elektricitetin62 janë:

• harku elektrik;

• fenomenet elektromagnetike;

• fenomenet elektrostatike;

96


Origjina e rrezikut

• Hark elektrik;

• fenomene elektromagnetike;

• fenomene elektrostatike;

• pjesë aktive;

• distanca e pamjaftueshme për aktivizuar pjesë nën tension të lartë;

• mbingarkesa;

• pjesë të cilat janë aktivizuar në kushte e defektit;

• qark i shkurtër;

• rrezatimit termik.

Pasoja të mundshme

• djegie;

• efekte kimike;

• efekte mbi implantet mjekësore;

• lëndime të rënda/vdekje nga shoku elektrik;

• rënie, flakje tutje;

• zjarr;

• përhapja e grimcave të shkrira;

• goditje.

Të çojnë në rreziqe ose kanë pasojë/a)

Burimi: Risicobeoordeling Machinerichtlijn (Vlerësimi i rrezikut në Direktivën e makinerisë). Delft (NL): NEN. ISBN 9789052541433.

• pjesët aktive;

• mbingarkesa;

• distanca e pamjaftueshme për aktivizuar pjesë nën tension të lartë;

• pjesë të cilat janë aktivizuar në kushte e defektit;

• qark i shkurtër;

• rrezatimi termik.

97


Shtojca 4: Udhëzim duke përdorur standardet e harmonizuara në mbështetje të EMCD-së

Referencat në standardet e harmonizuara sipas Direktivës së EMC-së janë të listuar në Botimet Zyrtare të BE-së. Këto standarde janë ose bazë (duke përshkruar specifi kimet e përgjithshme të EMC-së (p.sh. Seria EN 61000), të përgjithshëm (Seria IEC 61000-6) ose standarde specifi ke të produkteve. Standardet e përgjithshme janë përdorur për zhvillimin e standardeve të reja të produkteve. Ato ofrojnë një sfond teknik dhe "mbushin boshllëkun" derisa të zhvillohet standardi specifi k i produktit.

Këto standarde të përgjithshme specifi kojnë një numër të kufi zuar të provave thelbësore të emetimit dhe imunitetit, si dhe nivelet minimale të provave dhe i referohen standardeve bazë të EMC-së për matje të detajuara dhe metoda provash. Sipas rendit të përparësisë standardi i produktit duhet zbatohet i pari, por në rast se një standard produkti nuk është në dispozicion, duhet të zbatohen standardet e përgjithshme dhe/ose bazë.

Për një kuptim të mirë të fenomeneve elektromagnetike rekomandohet studimi i udhëzimeve të mëposhtme (standardet bazë):

• IEC/TR 61000-5-1: Pajtueshmëria elektromagnetike - EMC - Pjesa 5: Udhëzime të instalimit dhe zbutjes - Seksioni 1: Konsiderata të përgjithshme – Publikimi bazë i EMC-së,

• IEC/TR 61000-5-2: Pajtueshmëria elektromagnetike - EMC - Pjesa 5: Udhëzime të instalimit dhe zbutjes - Seksioni 2: Sistemi i tokëzimit dhe kabllimit,

• IEC/TR 61000-5-6: Pajtueshmëria elektromagnetike - EMC - Pjesa 5-6: Udhëzime të instalimit dhe zbutjes - Zbutja e ndikimeve të jashtme të EM.

Standardet specifi ke përshkruajnë metodat e provës dhe kufi jtë e kërkuar. Për shembull, EN 61000-4-2 merret me shkarkimin elektrostatik - ESD. Një nga testet e përshkruara në standard është një test që 'simulon' një goditje të shkurtër elektrike (shkarkimi), p.sh. dikush mund të përjetojë ESD në një ditë të thatë duke prekur një parmak metali të zhveshur të një shkalle. Figura 1 jep një shembull të një prove të mbledhur, që tregon dimensionet dhe distancat që duhet të respektohen.

98


Pozicioni tipik për zbatimin direkt

Pozicioni tipik për shkarkimin indirekt të HCP

Pozicioni tipik për shkarkimin indirekt të VCP

Plani horizontal i lidhjes (HCP)1.6m x 0.8m

Tavolina e drurith = 0.8 m Furnizimi me

energji elektrike

0.1m

Rezistenca470kΩ

VCP

0.5mx0.5m

Plani i referimit të tokës

Figura 1: Banka e provës për provat ESD Burimi: Standardi EN 61000-4-2:2009

Izolimi

0.1m

Prova përfundon me një raport testimi që siguron rezultatet e provës. Kur një prodhues ka pajisjet e duhura të provës dhe është i njohur me metodat e provës, ai do të jetë në gjendje të kryejë një pjesë të konsiderueshme të matjeve.

Burimi: Risicobeoordeling Machinerichtlijn (Vlerësimi i rrezikut në Direktivën e makinerisë). Delft (NL): NEN. ISBN 9789052541433.

99


Shtojca 5: Mbikëqyrja e tregut

Edhe pse vetëm produkte të sigurta mund të vendosen në treg, produkte të rrezikshme zbulohen rregullisht. Mbikëqyrje e tregut - MS do të thotë që autoritetet publike kryejnë inspektime për të kontrolluar nëse produktet e vëna në dispozicion në treg i përmbushin të gjitha kërkesat ligjore, duke përfshirë që ato të jenë të markuar në mënyrë korrekte dhe të testuar në mënyrë adekuate. Autoriteti përgjegjës duhet të marrë masa kundrejt operatorëve ekonomik, produktet e të cilave nuk i plotësojnë kërkesat.

Mbikëqyrja e tregut siguron mbrojtjen e interesave publike, siç është shëndeti publik dhe siguria, nga të cilat siguria e produkteve është një nga zonat më të mëdha, mbrojtja e mjedisit dhe garantimi i sigurisë dhe drejtësisë në tregti. Përfshin masa korrigjuese, siç është tërheqjet e produktit, kthimin dhe zbatimi i sanksioneve (për shembull, ndalimi i shitjes) për të ndaluar qarkullimin e produkteve jo në përputhje dhe/ose për t'i sjellë ato në përputhje.

Mbikëqyrja e tregut kryhet si inspektime të planifikuara në ambientet e prodhuesit, importuesit, shpërndarësit ose shitësit me pakicë ose në përgjigje ndaj aksidenteve të raportuara, ankesave nga publiku ose paralajmërimeve të lëshuara nga autoritetet publike në vendet e tjera (RAPEX)63. Mbikëqyrja e tregut nuk përfshin inspektimin para-tregut ose inspektimin e produkteve në përdorim.

Duke marrë parasysh shpejtësinë e zhvillimit të produktit dhe numrin e konsiderueshëm të produkteve që janë vënë në dispozicion në treg, nuk ka mundësi për të inspektuar të gjitha produktet. Prandaj, mbikëqyrja e tregut funksionon si inspektim i rastësishëm, pas vlerësimit të rrezikut.

Kërkesat për mbikëqyrjen e tregut gjenden në disa akte ligjore, p.sh. Rregullorja e BE-së 765/2008 për akreditimin dhe mbikëqyrjen e tregut64, Direktiva e BE 2001/95/KE për Sigurinë e Përgjithshme të Produkteve65 dhe legjislacionin sektorial.

Vetëm produktet që përmbushin të gjitha kërkesat ligjore mund të tregtohen, siç janë siguria, shëndeti dhe mjedisi. Prodhuesi ka përgjegjësinë kryesore për të siguruar këtë, por importuesit dhe shpërndarësit gjithashtu kanë detyrime. Autoritetet publike janë përgjegjëse për mbikëqyrjen e tregut dhe për marrjen e masave ndaj operatorëve ekonomikë që nuk janë në përputhje me legjislacionin.

RAPEX

RAPEX është sistemi i BE-së për shkëmbimin e shpejtë të informacionit mbi rreziqet që rrjedhin nga përdorimi i produkteve. RAPEX mbulon produktet jo-ushqimore dhe produktet profesionale. Është i zbatueshëm për produktet që nuk janë të harmonizuara dhe produktet e mbuluara nga legjislacioni i Bashkimit66.

https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/rapex/alerts/?event=main.listNotifications

100


Procedura RAPEX-it është si më poshtë vijon:

• Kur një produkt (p.sh. një lodër, një artikull për kujdesin e fëmijëve ose një pajisje shtëpiake) gjendet të jetë i rrezikshme, autoriteti kompetent kombëtar merr masat e duhura për të eliminuar rrezikun. Ai mund të tërheqë produktin nga tregu, ta rikthejë atë nga konsumatorët ose të lëshojë paralajmërime. Pika Kombëtare e Kontaktit pastaj informon Komisionin Evropian për produktin, rreziqet që paraqet dhe masat e marra nga autoriteti për të parandaluar rreziqet dhe aksidentet.

• Komisioni Evropian shpërndan informacionin që ai merr nga Pikat Kombëtare të Kontaktit të të gjitha vendeve të tjera të BE-së. Publikon një përmbledhje javore të produkteve që paraqesin një rrezik serioz dhe masat e marra për të eliminuar rreziqet, në internet.

• Pikat Kombëtare të Kontaktit në secilin vend të BE sigurohen që autoritetet kompetente të kontrollojnë nëse produkti i ri i notifikuar është i pranishëm në treg. Nëse po, autoritetet marrin masa për të eliminuar rrezikun, ose duke kërkuar që produkti të tërhiqet nga tregu, duke tërhequr vëmendjen e konsumatorëve ose duke lëshuar paralajmërime.

ICSMS

ICSMS - Sistemi i Informacionit dhe Komunikimit mbi Mbikëqyrjen e Tregut është një mjet IT që ofron një platformë gjithëpërfshirëse të komunikimit ndërmjet të gjitha autoriteteve të mbikëqyrjes së tregut. ICSMS-ja përbëhet nga një sistem i brendshëm (i arritshëm vetëm nga autoritetet e mbikëqyrjes së tregut) dhe një zonë publike67.

ICSMS-ja ndihmon autoritetet e mbikëqyrjes së tregut për:

• të veprojnë shpejt dhe në kohë në shkëmbimin e informacionit mbi masat e mbikëqyrjes së tregut;

• koordinimin e aktiviteteve dhe kontrolleve të tyre në mënyrë më efektive, veçanërisht duke u fokusuar në produkte të cilat nuk janë inspektuar ose testuar akoma;

• ndarjen e burimeve dhe si rezultat të kenë më shumë kohë për t'u përqendruar në produktet e tyre, të cilët nuk janë testuar ende.

• ndërmarrjen e ndërhyrjeve në shkallë të gjerë në treg, kudo që janë në përdorim produkte me natyrë të dyshimtë duke përdorur informacionet e fundit dhe kështu të shmangen dublikimet dhe inspektimet e shumta;

• Përpunimin e praktikave më të mira;

https://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/icsms_en

• Të siguruar që mbikëqyrja e tregut është efi ciente dhe madje edhe e rreptë në të gjitha Shtetet Anëtare dhe për të shmangur kështu shtrembërimin e konkurrencës;

• Krijimin e një enciklopedie të inteligjencës së mbikëqyrjes të tregut të BE.

Klauzola mbrojtëse

Procedurat e klauzolës së mbrojtjes sipas legjislacionit të Bashkimit (Neni 20 i LVD, Neni 39 EMCD) zbatohen përveç RAPEX-it. Rrjedhimisht, RAPEX nuk duhet të “hyjë në lojë” para se të zbatohet procedura e klauzolës së mbrojtjes. Megjithatë, duhet të zbatohet procedura e klauzolës mbrojtëse, përveç RAPEX-it, kur Shteti Anëtar merr një vendim për të ndaluar ose kufi zuar në mënyrë të përhershme lëvizjen e lirë të produkteve të markuar me CE, në bazë të një rreziku ose rreziku tjetër të rrezikshëm të paraqitur nga produkti.

101

EMETIMI I ZHURMAVE NGA PAJISJET E JASHTME:

Shembuj të Markave dhe Etiketave të detyrueshme

Kjo është ndoshta marka e përdorur më gjerësisht dhe e njohur nga BE. Gjendet në të gjithë legjislacionin e “Përafrimit të Ri” me disa përjashtime, markimi CE vërteton se një produkt plotëson të gjitha kërkesat thelbësore (zakonisht të lidhura me sigurinë, shëndetin, efi ciencën e energjisë dhe/ose çështjet mjedisore). Markimi CE kërkohet për produktet/familjet e produkteve në vijim:

Shtojca 6: Markat dhe etiketat e detyrueshme dhe vullnetare

Ekziston një gamë e gjerë e legjislacionit të BE-së që lidhet me markimin, etiketimin dhe paketimin e produkteve, pa asnjë "ombrellë" ligjore, duke mbuluar të gjitha mallrat, dhe as ndonjë direktori qendrore që të mbajë informacion mbi kërkesat e markimit, etiketimit dhe paketimit.

Gjithashtu, është e rëndësishme të bëhet dallimi midis markave dhe etiketave. Një markë është një simbol dhe/ose piktogram që shfaqet në një produkt ose paketimin përkatës. Këto klasifi kohen në qëllim nga shenjat e rrezikut në treguesit e metodave të përshtatshme të riciklimit dhe asgjësimit. Qëllimi i këtyre markave është të pajis autoritetet e mbikëqyrjes së tregut, importuesit, shpërndarësit dhe përdoruesit e fundit me informacion që ka të bëjë me sigurinë, shëndetin, efi kasitetin e energjisë dhe/ose çështjet mjedisore që lidhen me një produkt. Etiketat, nga ana tjetër, shfaqen në formën e tekstit të shkruar ose paraqitjeve numerike, të cilat mund të kërkohen, por jo domosdoshmërish, të njohura në mënyrë universale. Etiketat zakonisht tregojnë më shumë informacion specifi k rreth një produkti, siç janë matjet, ose një tregues i materialeve që mund të gjenden në produkt (si në tekstilet ose në bateri).

102

ETIKETIMI I ENERGJISË

PAJISJE PËR PËRDORIM NË ATMOSFERA POTENCIALISHT SHPËRTHYESE:

MBETJET E PAJISJEVE ELEKTRIKE DHE ELEKTRONIKE; BATERITË, AKUMULATORËT DHE PAKETAT E BATERIVE PËR GRUMBULLIMIN E NDARË

PAJISJE JO-AUTOMATIKE TË PESHIMIT:

Për përdorim kufizues, simboli M është i aplikueshëm

• Instalimet e teleferikëve

• Eksplozivët civil

• Produktet e ndërtimit

• Produktet elektrike/elektronike

• Pajtueshmëria elektromagnetike

• Tensioni i ulët

• Kufizimin e Substancave të Rrezikshme

• Eficiencën e energjisë

• Pajisjet dhe sistemet mbrojtëse në atmosfera potencialisht shpërthyese - ATEX

• Pajisjet e gazit

• Kaldajat me ujë të ngrohtë

• Ashensorët

• Makineritë

• Pajisjet mjekësore (2)

• Pajisjet jo-automatike të peshimit

• Pajisjet mbrojtëse personale

• Pajisjet nën presion

• Pajisjet radio

• Mjetet lundruese për argëtim

• Pajisjet e ftohjes

• Enët e thjesht nën presion

• Lodrat

Shembuj të Markave dhe Etiketave vullnetare

• Cup/Fork Symbol (material në kontakt me ushqimin)

• Eco-Label

• Green Dot

• Energy Star

• ‘e’ Mark

Simboli Filxhan/Pirun (material në kontakt me ushqimin)

Etiketa-Eko (kritere specifike eko-miqësore)

Green Dot (mbetjet e paketimit)

Energy Star (pajisje zyre efikase për energji)

‘e’ Mark (parapaketim)

104

105


Shtojca 7: Lista e shkurtimeve dhe akronimeve

AC Rrymë Alternative

EEA Zona Ekonomike Evropiane

ATEXDirektiva lidhur me pajisjet dhe sistemet mbrojtëse planifikuar për tu përdorur në atmosfera potencialisht shpërthyese.

BSI Instituti Britanik i Standardeve

CE Konformitet Evropian

CEN Komiteti Evropian për Standardizim

CENELEC Komiteti Evropian i Elektroteknikës për Standardizimin

CET Ora e Evropës Qendrore

CPR Rregullorja e Produkteve të Ndërtimit

DC Rrymë e vazhdueshme

DoC Deklaratë konformiteti

DoP Deklarata e Performancës

DR Rregullorja e Deleguar

EEA Zona Ekonomike Evropiane

EEE Pajisje Elektrike/Elektronike

EFTA Shoqata Evropiane e Tregtisë së Lirë

106


EMC Përputhshmëria Elektromagnetike

EMCD Direktiva e Përputhshmërisë Elektromagnetike

EMF Fusha Elektromagnetike

EMI Interferencë elektromagnetike

EN Standard Evropian

ErP Direktiva për Eko-projektimin e Produkteve të lidhur me Energjinë

ESO Organizata e Standardeve Evropiane

ETSI Instituti Evropian i Standardeve të Telekomunikacionit

EU Bashkimi Evropian

FCM Materiale në Kontakt me Ushqimin

GAR Rregullorja e Pajisjeve të Gazit

GPSD Direktiva e Sigurisë së Përgjithshme të Produktit

ICSMS Sistemet e Informacionit dhe Komunikimit në Mbikëqyrjen e Tregut

ISO Organizata Ndërkombëtare për Standardizim

GS Geprüfte Sicherheit 'Siguria e testuar', Markimi vullnetar gjerman)

IEC Komisioni Ndërkombëtar i Elektroteknikës

LVD Direktiva e Tensionit të Ulët

107


MD Direktiva e Makinerisë

MID Direktiva e Instrumenteve Matës

NAWI Direktiva e Instrumenteve Jo-Automatik të Peshimit

NLF Kuadri i Ri Legjislativ

OEM Prodhuesi Origjinal i Pajisjes

OJEU Botim Zyrtar i Bashkimit Evropian

PED Direktiva e Pajisjeve nën Presion

PPE Pajisje Mbrojtëse Personale

PV Fotovoltaik

RAPEXShkëmbimi i shpejtë (RAPid Exchange) i informacionit rreth rreziqeve serioze që vijnë nga përdorimi i produkteve të konsumit

PLC Kontroller Logjik i Programueshëm

RED Direktiva e Pajisjeve Radio

RF Radio Frekuenca

RoHS Direktiva mbi Kufizimin e Substancave të Rrezikshme

TR Raport Teknik

UNECE Komisioni Ekonomik i Kombeve të Bashkuara për Evropën

Bashkim Bashkimi Evropian

WEEE Direktiva e Mbetjeve të Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike

108


Shtojca 8: Informacion shtesë

• Udhëzues për zbatimin e Rregullave të Produktit të BE 2016 http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/18027 (udhëzim)

• Direktiva e Sigurisë së Lodrave Udhëzim https://ec.europa.eu/growth/sectors/toys/safety_en (sektori) https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/toys_en (standarde) http://ec.europa.eu/growth/sectors/toys/safety/guidance_en (udhëzim)

• Direktiva e Instrumenteve Matës - MIS dhe Instrumenteve Jo-Automatike të Peshimit - NAWI - Udhëzues

http://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/legal-metrology/measuring-instruments_en (sektori)

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/measuring-instruments_en (standarde)

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/weighing-instruments_en (standarde)

https://ec.europa.eu/growth/single-market/ce-marking/manufacturers_en (udhëzim)

https://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/legal-metrology_en (udhëzim)

• Rregullorja REACH - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/chemicals/reach_en (sektori) http://echa.europa.eu/support/guidance (udhëzim)

• Direktiva e Tensionit të Ulët - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/lvd-directive_en

(sektori) https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/low-voltage_en (standarde) http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/20341 (udhëzime)

• Përputhshmëria Elektromagnetike - Udhëzues (EMC) - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/emc-directive_de


standards/electromagnetic-compatibility_en (standarde)


https://ec.europa.eu/growth/sectors/toys/safety_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/toys_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/toys_en

http://ec.europa.eu/growth/sectors/toys/safety/guidance_en

http://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/legal-metrology/measuring-instruments

http://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/legal-metrology/measuring-instruments

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/measuring-instrume

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/measuring-instrume

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/weighing-instrumen

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/weighing-instrumen

https://ec.europa.eu/growth/single-market/ce-marking/manufacturers_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/legal-metrology_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/building-blocks/legal-metrology_en

http://ec.europa.eu/growth/sectors/chemicals/reach_en

http://echa.europa.eu/support/guidance

http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/lvd-directive_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/low-voltage_en



http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/emc-directive_de

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/electromagnetic-co

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/electromagnetic-co

109


https://ec.europa.eu/docsroom/documents/28323 (udhëzime) http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/16512/attachments/1/translations

(Informacioni ADCO)

• Direktiva e Pajisjeve Radio -RED – Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/red-directive_en


standards/red_en (standarde) https://ec.europa.eu/docsroom/documents/29782 (udhëzime) http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/24921 (FAQ)

• Rregulloret e Pajisjeve Mjekësore - Udhëzues https://ec.europa.eu/growth/sectors/medical-devices/regulatory-framework_en

(sektori) http://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/medical-devices_en (standarde)

• Rregullorja e Produkteve të Ndërtimit - CPR - Udhëzim https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation_en

(sektori) https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/

harmonised-standards_en (standarde) https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/european-

assessment_en (Dokumentet e Vlerësimit Evropian) https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/faq_en

(FAQ)

• Industria e automobilave - Udhëzim https://ec.europa.eu/growth/sectors/automotive_en (sektori)

• KufizimiiSubstancavetëRrezikshme-RoHS-Udhëzim http://ec.europa.eu/environment/waste/rohs_eee/index_en.htm (sektor https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/restriction-of-hazardous-substances_en (standard) http://ec.europa.eu/environment/waste/rohs_eee/events_rohs3_en.htm

(udhëzime)


http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/16512/attachments/1/translations

http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/red-directive_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/red_en

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/red_en




http://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/medical-devices_en

http://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/medical-devices_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/harmonised-standards_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/harmonised-standards_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/european-assessment_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/european-assessment_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/construction/product-regulation/faq_en

https://ec.europa.eu/growth/sectors/automotive_en

http://ec.europa.eu/environment/waste/rohs_eee/index_en.htm

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/restriction-of-haz

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/restriction-of-haz

http://ec.europa.eu/environment/waste/rohs_eee/events_rohs3_en.htm

110

• Direktiva e Pajisjeve nën Presion -PED - Udhëzim https://ec.europa.eu/growth/sectors/pressure-gas/pressure-equipment/

directive_en (sektor)https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/pressure-equipment_en (standarde)

https://ec.europa.eu/growth/sectors/pressure-gas/pressure-equipment/guidelines_en (udhëzime)

• Direktiva e Makinerisë - Udhëzues http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/machinery_en


standards/machinery_en (standarde) http://ec.europa.eu/docsroom/documents/24722 (udhëzime) http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/9484/attachments/1/translations

(udhëzime mbi ergonominë)

• Rregullorja e Instalimeve të Kabllove – Udhëzim https://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/cableways_en


standards/cableways_en (standarde) http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/10157 (udhëzime 2000/9/KE)

• Direktiva e Ashensorëve - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/lifts_en (sektori) https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/lifts_en (standarde) https://ec.europa.eu/docsroom/documents/29961 (udhëzime)

• Rregullorja e Pajisjeve Mbrojtëse Personale - Udhëzim https://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/personal-

protective-equipment_en (sektori) https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/personal-protective-equipment_en (standarde) https://ec.europa.eu/docsroom/documents/29201 (udhëzime)

111

• Udhëzues i Direktivës së emetimit të zhurmës në mjedis nga pajisjet për përdorim jashtë - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/noise-emissions_

en (sektor) http://ec.europa.eu/docsroom/documents/24042 (udhëzime)

• Direktiva 2014/34/BE e ATEX - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/atex_en (sektori) https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-

standards/equipment-explosive-atmosphere_en (standarde) https://ec.europa.eu/growth/single-market/ce-marking/manufacturers_en

(udhëzime) http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/26861/attachments/1/translations/

(udhëzime) http://ec.europa.eu/docsroom/documents/26861 (udhëzime)

• Siguria e produktit në Evropë – Një udhërrëfyes për veprim korrigjues duke përfshirë kthimin

http://www.prosafe.org/index.php/best-practice/item/corrective-action-guide (udhëzime)

• Mbrojtja e Konsumatorit - Udhëzim http://ec.europa.eu/growth/single-market/ce-marking/consumers_en (sektori)

• Sistemi i Shpejtë i Sinjalizimit RAPEX - Udhëzim https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/

rapex/alerts/repository/content/pages/rapex/index_en.htm (informacion i përgjithshëm)

https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/rapex/alerts/?event=main.listNotifi cations (raporte javore)

• Standarde Evropiane – Kuadër i përgjithshëm https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards_en (standarde)

112


• Manual për standardizimin evropian në mbështetje të legjislacionit dhe politikave të Bashkimit (SWD (2015) 205 përfundimtar, 27.10.2015):

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/vademecum_en (standarde)

• Legjislacion shtesë i Bashkimit Evropian që ndikon në produktet elektrike http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/ec-support

• Sektorët e Industrisë së BE-së http://ec.europa.eu/growth/sectors/

• Udhëzues në implementimin e Direktivave bazuar në Përafrimin e Ri dhe Qasjen Globale

https://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/4f6721ee-8008-4fd7-acf7-9d03448d49e5

• Informacion praktik, i dobishëm për përzgjedhjen e standardeve të përshtatshme CENELEC mund të gjendet në Udhëzuesin 25 të CENELEC-ut "Përdorimi i standardeve EMC për zbatimin e EMCD-ës", i cili gjendet në faqen e internetit të CENELEC-ut. Udhëzuesi 24 i CENELEC-ut, gjithashtu i disponueshme në të njëjtën faqe, shpjegon strukturën e përgjithshme të standardizimit EMC dhe rolet përkatëse të standardeve EMC, p.sh. standardet bazë , standardet e përgjithshme dhe të produktit (familjes).

https://www.cencenelec.eu/standards/Guides/Pages/default.aspx

https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/vademecum_en

http://ec.europa.eu/growth/sectors/electrical-engineering/ec-support

http://ec.europa.eu/growth/sectors/



https://www.cencenelec.eu/standards/Guides/Pages/default.aspx

SHËNIME:

1. Neni 34 i Traktatit mbi Funksionimin e Bashkimit Evropian 2. Neni 36 i Traktatit mbi Funksionimin e Bashkimit Evropian 3. Dokumenti mund të merret nga: http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/12661

4. Për më shumë informacion vizitoni: http://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm? item_id=612136

5. Në shkurt 2014, u adoptua një “Paketë e Drejtuar”, e cila konsistonte në tetë direktiva. Duke qenë se produktet mund të mbulohen nga më shumë se një Direktivë, shtrirja u bë e nevojshme për shkak të një papajtueshmërie në rritje gjatë viteve të procedurave të vlerësimit të konformitetit. Direktivat e paketës së shtrirjes u bënë të zbatueshme më 20 Prill 2016 dhe kërkesat thelbësore të tyre nuk u ndryshuan. Kjo paketë përfshinte Direk-tivën 2014/35/BE (Tensioni i Ulët), Direktivën 2014/30/BE (Përputhshmëria elektromag-netike); Direktivën 2014/34/BE (ATEX); Direktivën 2014/33/BE (Ashensorët); Direktivën 2014/29/BE (Enë të Thjeshta nën Presion); Direktivën 2014/32/BE (Instrumentet matës); Direktivën 2014/31/BE (Instrumentet jo-automatik të Peshimit); Direktivën 2014/28/BE (Shpërthimet civile). Direktiva 2013/29/BE (Artikuj piroteknikë) gjithashtu është përafru-ar me Vendimin Nr. 768/2008/KE dhe u bë e zbatueshme në 1 Korrik 2015.

6. Direktiva 2006/42/KE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 17 Majit 2006 për makiner-inë, dhe amendimi i Direktivës 95/16/KE (e ndryshuar) (OJ L 157, 9.6.2006).

7. Rregullorja (BE) 2016/426 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 9 Mars 2016 për pajisjet që punojnë me lëndët djegëse të gazta dhe që shfuqizon Direktivën 2009/142/KE (OJ L 81, 31.3.2016).

8. Direktiva 2014/68/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 15 Maj 2014 mbi harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me vënien në dispozicion në treg të pajisjeve nën presion (e ndryshuar) (OJ L 189, 27.6.2014.

9. Rregullorja (BE) 2016/426 ka zëvendësuar Direktivën 2009/142/KE, por Direktiva e zëvendësuar ende përmendet në PED. Arsyeja: PED-i u botua në vitin 2014, Rregullorja e Pajisjeve të Gazit u publikua në vitin 2016.

10. Direktiva 2014/53/BE e Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës e 16 Prillit 2014 mbi harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare lidhur me vënien në dispozicion në treg të pajisjeve radio duke shfuqizuar Direktivën 1999/5/KE (OJ L 153, 22.5.2014).

11. Direktiva 2014/33/BE e Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës e 26 Prillit 2014 mbi harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare lidhur me ashensorët dhe përbërësit e sigurisë; OJ L 96, 29.3.2014, faqet 251-308.

114




12. Direktiva 2014/34/BE e Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës e 26 Shkurtit 2014 mbi harmonizimin e ligjit të Shteteve Anëtare lidhur me pajisjet dhe sistemet mbrojtëse parashikuar për përdorim në hapësira potencialisht shpërthyese (OJ L 96, 29.3.2014).

13. Direktiva 2014/30/BE e Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës e 26 Shkurtit 2014 në harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare lidhur me përputhshmërinë elektromag-netike (e ndryshuar) (OJ L 96, 29.3.2014).

14. Rregullorja (BE) Nr. 305/2011 e Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës e 9 Marsit 2011 shpalos kushtet e harmonizimit për tregtimin e produkteve të ndërtimit dhe shfuqi-zon Direktivën e Këshillit 89/106/KEE (OJ L 88, 04.04.2011).

15. Direktiva 2001/95/KE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 3 Dhjetor 2001 mbi sigurinë e përgjithshme të produkteve (OJ L 11, 15.1.2002).

16. Rregullorja (BE) 2016/424 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 9 Mars 2016 mbi instalimet e teleferikut dhe shfuqizimin e Direktivës 2000/9/KE (OJ L 81, 31.3.2016).

17. Rregullorja (BE) 2016/425 e Parlamentit Evropian dhe Këshillit e 9 Marsit 2016 mbi pa-jisjet mbrojtëse personale dhe shfuqizimin e Direktivës së Këshillit 89/686/EEC (OJ L 81, 31.3.2016).

18. Direktiva 2011/65/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 8 Qershorit 2011 në ku-fizimin e përdorimit të substancave të caktuara, të rrezikshme në pajisjet elektrike dhe elektronike (e ndryshuar).

19. Nga data 15 Gusht 2018, çështje e paragrafëve 3 dhe 4, Direktiva RoHS do të zbatohet në të gjitha EEE-të. Të gjitha EEE-të do të klasifikohen brenda kategorive të përcaktuara në Shtojcën III të Direktivës së WEEE-s. Shtojca IV e Direktivës së WEEE përmban një listë jo të plotë të EEE, të cilat bëjnë pjesë në kategoritë e paraqitura në Shtojcën III (rast i hapur).

20. Direktiva 2012/19/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 4 Korrik 2012 mbi mbetjet e pajisjeve elektrike dhe elektronike - WEEE (e ndryshuar)

21. Më shumë informacion mund të merret nga: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017DC0171&from=EN

22 Rregullore Zbatuese e Komisionit (BE) 2017/699 e 18 Prillit 2017 për krijimin e një met-odologjie të përbashkët për llogaritjen e peshës së pajisjeve elektrike dhe elektronike të vendosura në treg të çdo Shteti Anëtar dhe një metodologji të përbashkët për llogaritjen e sasisë së mbetjeve të pajisjeve elektrike dhe elektronike (WEEE) të gjeneruara nga pesha në secilin Shtet Anëtar (OJ L 103, 19.4.2017).

115

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017DC0171&from=EN

23 Direktiva 2009/125/KE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 21 Tetor 2009 për krijimin e një kuadri për përcaktimin e kërkesave për eko-projektimin për produktet e lid-hura me energjinë (e ndryshuar) (OJ L 285, 31.10.2009).

24 Për një pasqyrim të të gjithë rregulloreve të lidhura me energjinë shih: https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-efficiency/energy-efficient-products

25 Rregullorja (BE) 2017/1369 e Parlamentit Evropian dhe Këshillit e 4 Korrikut 2017 vendos një kuadër për etiketimin e energjisë dhe shfuqizon Direktivën 2010/30/BE (OJ L 198, 27.7.2017).

26 Rregullorja (KE) Nr. 1935/2004 e Parlamentit Evropian dhe Këshillit e 27 Tetorit 2004 mbi materialet dhe artikujt të destinuar të jenë në kontakt me ushqimin dhe duke shfuqizuar Direktivat 80/590/KEE dhe 89/109/KEE.

Një version i paautorizuar mund të merret nga: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02004R1935

-20090807&from=EN 27 Më shumë informacion mbi legjislacionin e Bashkimit mbi Materialet dhe artikujt në kon-

takt me ushqimin mund të merren nga: https://ec.europa.eu/food/safety/chemical_safety/food_contact_materials/legislation_en 28 Rregullorja e Komisionit (KE) Nr. 2023/2006 e 22 Dhjetorit 2006 mbi praktikën e mirë të

prodhimit për materialet dhe artikujt menduar të përdoren në kontakt me ushqimin (OJ L 384, 29.12.2006).

29 Direktiva 2014/68/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 15 maj 2014 mbi harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me vënien në dispozicion të tregut të pajisjeve nën presion (e ndryshuar) (OJ L 189, 27.6.2014

30 Rregullorja (BE) 1907/2006 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 18 Dhjetorit 2006 lidhur me Regjistrimin, Vlerësimin, Autorizimin dhe Kufizimin e Kimikateve - REACH, ver-sioni i konsoliduar. Dokumenti mund të merret nga: http://eur-lex.europa.eu/legal-con-tent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R1907-20171010&rid=1

31 Di(2-etilhekzil) ftalat (DEHP) është një plastifikues dominant që përdoret në PVC

32 Direktiva 2014/30/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 26 Shkurt 2014 mbi harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me pajtueshmërinë elektromag-netike (riformulim) (OJ L 96, 29.3.2014).

33 Direktiva 2014/34 / BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 26 Shkurtit 2014 mbi har-monizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me pajisjet dhe sistemet mbrojtëse të destinuara për përdorim në atmosfera potencialisht shpërthyese (OJ L 96, 29.3.2014).

116

https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-efficiency/energy-efficient-products

https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-efficiency/energy-efficient-products

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02004R1935-20090807&from=EN

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02004R1935-20090807&from=EN

https://ec.europa.eu/food/safety/chemical_safety/food_contact_materials/legislation_en

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R1907-20171010&rid=1

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R1907-20171010&rid=1

34 NLF-ja përmirëson rregullat e mbikëqyrjes së tregut për të mbrojtur më mirë konsuma-torët dhe profesionistët nga produktet e pasigurta, duke përfshirë ato që importohen nga jashtë BE-së, vendos rregulla të qarta dhe transparente për akreditimin e trupave të vlerë-simit të konformitetit, vendos rregulla më të qarta në kërkesat për njoftimin e trupave të vlerësimit të konformitetit, qartëson kuptimin e markës CE dhe rrit kredibilitetin e saj, dhe vendos një kornizë të përbashkët ligjore për produktet industriale në formën e një pakete të masave për përdorim në legjislacionin e ardhshëm (përkufizimet dhe procedurat e përbashkëta).

Baza e NLF është Rregullorja (KE) 765/2008, e cila përcakton kërkesat për akreditimin

dhe mbikëqyrjen e tregut të produkteve, dhe Vendimi 768/2008, i cili përcakton kërkesat për një kornizë të përbashkët për tregtimin e produkteve, që përfshin dispozitat e refer-encës që do të inkorporohen sa herë që legjislacioni i produktit do të rishikohet.

Në të vërtetë, ajo është një model për legjislacionin e ardhshëm të harmonizuar të pro-

dukteve dhe Rregullorja (KE) 764/2008 përcakton procedurat lidhur me zbatimin e disa rregullave teknike kombëtare për produktet e tregtuara në mënyrë të ligjshme në një vend tjetër të BE.

35 “Guida Blu” mund të merret nga: http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/18027

36 Jo i gjithë legjislacioni i Bashkimit kërkon udhëzime dhe informacione mbi sigurinë, pasi jo i gjithë legjislacioni i Unionit është i lidhur me sigurinë.

37 Mjeti mund të merret nga: https://webgate.ec.europa.eu/gpsd-ba/index.do

38 Si përjashtim, në rastin e vendosjes në treg të një pajisje të mbuluar nga Rregulloret 2017/745 (Pajisje Mjekësore) dhe 2017/746 Pajisjet Mjekësore të Diagnostikimit In Vi-tro), kur prodhuesi i një pajisjeje nuk është vendosur në një Shtet Anëtar, pajisja mund vendoset në tregun e Bashkimit vetëm nëse prodhuesi cakton një përfaqësues të vetëm të autorizuar. Kur prodhuesi nuk është i vendosur në një Shtet Anëtar dhe nuk është në përputhje me detyrimet e përcaktuara në Nenin 10 (d.m.th. të gjitha detyrimet e vendo-sura mbi prodhuesin), përfaqësuesi i autorizuar është ligjërisht përgjegjës për pajisjet e dëmtuara në të njëjtën bazë si dhe bashkërisht dhe veçmas me prodhuesit.

39 Mjeti mund të merret nga: https://webgate.ec.europa.eu/gpsd-ba/index.do

40 Vendim Nr. 768/2008/KE i Parlamentit Evropian dhe i Këshillit i datës 9 Korrik 2008 mbi një kornizë të përbashkët për tregtimin e produkteve dhe shfuqizimin e Vendimit të Këshillit 93/465/KEE (OJ L218, datë 13.08.2008, faqet 82-128) .

41 Vendim Nr. 768/2008/KE i Parlamentit Evropian dhe i Këshillit i datës 9 Korrik 2008 mbi një kornizë të përbashkët për tregtimin e produkteve dhe shfuqizimin e Vendimit të Këshillit 93/465/KEE (OJ L218, datë 13.08.2008, faqet 82-128).

117




42 EN ISO 12100:2010 Siguria e makinerisë - Parime të përgjithshme për projektimin - Vlerë-simi i riskut dhe reduktimi i rrezikut.

43 ISO/TR 14121-2:2012 Siguria e makinerisë -- Vlerësimi i riskut -- Pjesa 2: Udhëzim praktik dhe shembuj të metodave. ISO/TR 14121-2:2012 jep udhëzime praktike për kryerjen e vlerësimit të riskut për makineri dhe pajisje elektrike në përputhje me ISO 12100 dhe përshkruan metoda dhe mjete të ndryshme për secilin hap në proces. Ai jep shembuj të përmasave të ndryshme që mund të përdoren për të zvogëluar riskun dhe është menduar të përdoret për vlerësimin e riskut në një shumëllojshmëri të gjerë të makinerive dhe pajisjeve elektrike në aspektin e kompleksitetit dhe potencialit për dëmtim. Përdoruesit e tij parashikuar janë ata të cilët janë të përfshirë në projektim, instalim ose modifikimin e makinerive dhe pajisjeve elektrike (për shembull, projektuesit, teknikë ose specialistë të sigurisë).

44 Shih Direktivat/Rregulloret që kanë të bëjnë me enët e thjeshta nën presion, makiner-

inë (për modulin B), instrumentet jo-automatike të peshimit, pajisjet e gazit, pajisjet mjekësore (tashmë duke përfshirë edhe të gjitha pajisjet mjekësore të implantueshme), atmosfera potencialisht shpërthyese, ashensorët (për modulet B, C, D, G, H), pajisjet nën presion, pajisjet mjekësore të diagnostikimit in vitro dhe pajisjet radio.

45 Sipas Rregulloreve lidhur me pajisjet mjekësore dhe pajisjet mjekësore të diagnostikimit in vitro, DoC-ja duhet të mbahet për 10 vjet dhe në rastin e pajisjeve mjekësore të im-plantueshme (tani pjesë e Rregullores për pajisjet mjekësore) për 15 vjet.

46 Të tilla si makineria, ashensorët (lidhur me komponentët e sigurisë), pajisjet mbrojtëse personale, pajisjet mjekësore (duke përfshirë edhe të gjitha pajisjet mjekësore të im-plantueshm), atmosfera potencialisht shpërthyese, pajisjet mjekësore të diagnostikimit in vitro, pajisje radio ose pajisje detare.

47 Direktiva 2014/30/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 26 Shkurtit 2014 mbi har-monizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me përputhshmërinë elektromagnetike (riformulim) (OJ L 96, 29.3.2014). Me publikimin e Direktivës 2014/30/BE (EMCD), Direk-tiva 2004/108/EC është shfuqizuar që nga 20 Prilli 2016. Direktiva 2014/30/BE është e përafruar me linjën e veprimit të Kuadrit të Ri Legjislativ (shih gjithashtu 1.6.1 të doku-menti udhëzues për LVD) dhe do të mbajë të njëjtin qëllim si Direktiva 2004/108/KE.

48 Direktiva 89/654/KEE në lidhje me kërkesat minimale të sigurisë dhe shëndetit në vendin e punës; Direktiva 2009/104/KE lidhur me kërkesat minimale të sigurisë dhe shëndetit për përdorimin e pajisjeve të punës nga punëtorët në punë; Direktiva 2013/35/BE mbi kërkesat minimale të shëndetit dhe sigurisë lidhur me ekspozimin e punëtorëve ndaj rreziqeve që vijnë nga agjentët fizikë (fushat elektromagnetike) (Direktiva e 20-të individ-uale në kuptimin e Nenit 16 (1) të Direktivës 89/391/KEE) dhe shfuqizimin e Direktivës 2004/40/KE.

118

49 Direktiva 2014/53/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 16 Prill 2014 mbi harmonizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me vënien në dispozicion të tregut të pajisjeve radio dhe shfuqizimin e Direktivës 1999/5/KE (OJ L 153, 22.5.2014).

50 Direktiva 2014/90/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 23 korrik 2014 mbi pajisjet detare dhe shfuqizimin e Direktivës së Këshillit 96/98/KE (OJ L 257, 28.8.2014).

51 Rregullorja (KE) Nr. 216/2008 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 20 Shkurtit 2008 mbi rregullat e përbashkëta në fushën e aviacionit civil dhe krijimin e një Agjencie Ev-ropiane të Sigurisë së Aviacionit dhe shfuqizimin e Direktivës së Këshillit 91/670/KEE, Rregullorja (KE) Nr. 1592/2002 dhe Direktivës 2004/36/KE; ekziston një propozim për të zëvendësuar këtë rregullore: COM/2015/0613 final - 2015/0277 (COD).

52 Kabllot dhe kabllimi (instalimet me kabllo) mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në performancën e pajisjeve të EMC.

53 Direktiva 89/654/KEE në lidhje me kërkesat minimale të sigurisë dhe shëndetit në vendin e punës; Direktiva 2009/104/KE në lidhje me kërkesat minimale të sigurisë dhe shëndetit për përdorimin e pajisjeve të punës nga punëtorët në ambientet e punës.

54 Direktiva 2014/32/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 26 Shkurtit 2014 mbi har-monizimin e ligjeve të Vendeve Anëtare në lidhje me vënien në dispozicion të tregut të instrumenteve matës (e ndryshuar) (OJ L 96, 29.3.2014 ).

55 Direktiva 2014/31/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e 26 Shkurtit 2014 mbi har-monizimin e ligjeve të Shteteve Anëtare në lidhje me vënien në dispozicion të tregut të instrumenteve jo-automatik të peshimit (OJ L 96, 29.3.2014 ).

56 Versioni aktual: Shtesa 9: Rregullorja Nr. 10 Dispozitat e njëjta për miratimin e autom-jeteve në lidhje me pajtueshmërinë elektromagnetike. Përfshirja e të gjithë teksteve të vlefshme deri në: Korrigjimin 1 deri në Rishikimin 4 të Rregullores (Gabim nga sekretar-iati), Shtesa 1 e serisë 04 të amendamenteve - Data e hyrjes në fuqi: 26 Korrik 2012, Shtesa 2 e serisë 04 të amendamenteve - Data e hyrjes në fuqi: 15 Korrik 2013, seria 05 e amendamenteve - Data e hyrjes në fuqi: 9 Tetor 2014.

57 Kuadri rregullator për pajisjet mjekësore mund të gjendet në: https://ec.europa.eu/growth/sectors/medical-devices/regulatory-framework_en

58 Direktiva 2014/90/BE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 23 Korrik 2014 mbi pajisjet detare dhe shfuqizimin e Direktivës së Këshillit 96/98/KE (OJ L 257, 28.8.2014).

59 Rregullorja (BE) Nr. 167/2013 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 5 Shkurt 2013 mbi miratimin dhe mbikëqyrjen e tregut të automjeteve bujqësore dhe pyjore (OJ L 60, 2.3.2013).

119



60 Rregullorja (BE) Nr. 168/2013 e 15 Janarit 2013 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit mbi miratimin dhe mbikëqyrjen e tregut të automjeteve me dy ose tre rrota dhe katërçikletë (me katër rrota) (OJ L 60, 2.3.2013).

61 Referencat e standardeve të harmonizuara që mbështesin LVD-në mund të merren nga: https://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonised-standards/low-voltage_en

62 Shih gjithashtu Shtojcën B, Pasqyra e rreziqeve në standardin EN ISO 12100

63 Informacioni mbi produktet e dëmtuara mund të merret nga Sistemi i Shpejtë i Sinjal-izimit për produktet e rrezikshme jo ushqimore - Raportet javore. https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/RAPEX / Administrim /? ngjarja = main.list-Notifications

64 Rregullorja 765/2008 për Përcaktimin e kërkesave për akreditim dhe mbikëqyrjen e tregut në lidhje me tregtimin e produkteve dhe shfuqizimin e Rregullores (KEE) 339/93 (OJ L 218, 13.8.2008).

Direktiva 2001/95/KE e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 3 Dhjetor 2001 mbi

sigurinë e përgjithshme të produkteve (OJ L 11, 15.1.2002).

65 Në fushën e produkteve mjekësore dhe pajisjeve mjekësore ekziston një sistem i veçantë i shkëmbimit të informacionit.

66 Në fushën e produkteve mjekësore dhe pajisjeve mjekësore ekziston një sistem i veçantë i shkëmbimit të informacionit.

67 Informacioni mund të merret nga faqja e internetit e “DG GROW” në Sistemin e Infor-macionit dhe Komunikimit në Mbikëqyrjen e Tregut: https://ec.europa.eu/growth/sin-gle-market/goods/building-blocks/icsms_en

120



https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/RAPEX / Administrim /? ngjarja = main.listNotifications



CIP Katalogimi për botim BK TiranëHoogerkamp, PaulBroshurë udhëzuese: Përputhshmëria me Rregulloret e Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike-EEE të BE-së për prodhuesit dhe importuesit / Paul Hoogerkamp, Robert Huigen; red. David Norris. – Tiranë: Drejtoria e Përgjithshme e Standardizimit, 2018128 f. : ... me il ; 24 cm.ISBN 978-9928-4524-0-5I. Huigen, Robert1. Inxhinieria elektrike 2. Materiale elektrike 3. Standarde4. Udhëzues, doracakë, etj. 5. Evropë 006.35(4): 621.3 (035)

BROSHURË UDHËZUESE - Përputhshmëria me Rregulloret e Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike – EEE të BE-së për prodhuesit dhe importuesit

Publikuar nga: Infrastruktura e Cilësisë në Vendet e Ballkanit PerëndimorKy projekt është financuar nga Agjencia Suedeze për Zhvillim dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar – Sida dhe Shoqata Evropiane e Tregtisë së Lirë – EFTA. Është implementuar nga Komiteti Evropian për Standardizim – CEN, në mbështetje të objektivave të pranimit në BE të Vendeve të Ballkanit Perëndimor.

Autorët:Paul Hoogerkamp, Robert HuigenInstituti Britanik i Standardeve – BSI

Redaktor: David Norris

Konsulent recensues:Aleksas Žalpys

Përkthimi:Drejtoria e Përgjithshme e Standardizimit (DPS)

Dizenjimi:Kato marketing i consulting, Šabac

Shtypshkrimi: Štamparija Topalović, Valjevo

Tirazhi: 500Vendi dhe data e publikimit:Beograd, Tetor 2018

Përmbajtja e këtij publikimi është përgjegjësi e vetme e Projektit të Infrastrukturës së Cilësisë në Vendet e Ballkanit Perëndimor dhe nuk pasqyron në asnjë mënyrë pikëpamjet e Sida-s, EFTA-s ose CEN-it.



This project is funded jointly by the Swedish International Development Cooperation Agency (Sida) and the European Free Trade Association (EFTA). It is implemented by the European Committee for Standardization (CEN) in support of the EU accession objectives of the countries of the Western Balkans.


Pajisje Elektrike dhe Elektronike - qualityinfrastructure.eu · Pajisje Elektrike dhe Elektronike...

Documents

Transcript of Pajisje Elektrike dhe Elektronike - qualityinfrastructure.eu · Pajisje Elektrike dhe Elektronike...