1

p o e z i a a

literaturuli

almanaxi # 10

თელავი 2015

2

UDC(უაკ)821.353.1(051.2)ჩ-433

პერიოდული გამოცემაგამომცემელი: ლერი ნოზაძე

ISSN 1987-9261

3

ფილტვად აქვსკახეთს თელავი...

თელავის თავზეგათენდა ისე,

ცა შემოდგომისგაიხსნა თითქოს.

ეს გათენებაიმედით მავსებს,

გული სიკეთისჩადენას ითხოვს...

უსასზღვრო გულწრფელი მადლობა თელავისმთავარი საქალაქო ბიბლიოთეკის დირექტორს

ქალბატონ მაყვალა წიკლაურსწიგნზე მუშაობისას უდიდესი დახმარებისთვის

4

ქეთევანათუაშვილი-ყარაულაშვილი

დაიბადა 1941 წლის 13 თებერვალს ქ.თელავში. დაამთავრა საშუალო სკოლა დაი. გოგებაშვილის სახელობისპედაგოგიური ინსტიტუტის ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტი. ლექსების წერა11 წლის ასაკიდან დაიწყო. აქვს ლექსებისკრებული, რომელშიც, ასევე,მოთავსებულია ამ ლექსებზე მისმიერვე დაწერილი მუსიკა.

დედას

წუთით გაირინდა სამყარო,გრძნობა მოვიკრიბო ნეტავ,მინდა მოგეფერო, დაგკოცნოჩემო საყვარელო დედა!

ფიქრდამძიმებული დადიხარდა გულს შეგპარვია სევდა,არ გინდა მაჩვენო წუხილირითაც შენა სწუხარ, დედა.

იქნებ მოგერია სიბერე,თმებიც დაგეთოვა, ვხედავ,პატარა მამისეულ ქოხშიკერა არ ჩამიქრო, დედა!

საოცრადდაღლილი თვალები,გულში შეპარული სევდა,ოდესღაც ლამაზი სიცილი,ალბათ, შენც იცოდი, დედა!

5

ქართვლის გულის გასახარად

საქართველო, სათაყვანო,დედის რძე ხარ, ტკბილზე ტკბილი,ქართვლის გულის გასახარი

მარიამის წილხვედრილი.

საქართველო, ქართვლის დედა,ჩვენი მზე ხარ, ჩვენი მთვარე,ღვთისმშობელო, გევედრებიშენი კალთა დაგვაფარე.

საქართველო, სანუკვარო,ჯიშთა ჯიშო, გენთა გენო,როგორ მინდა, სიამაყითღირსეულად მუდამ გევლოს!

მუდამ ჭრიდეს შენი ხმალიერეკლეს და დავითისა,ხვავ-ბარაქით სავსე იყავ,არ მოგაკლდეს ნამი ცისა.

საქართველო, მადლიანო,ილიას და შოთას ქნარო,ქართვლის გულის გასახარადქრისტეს რჯულის სათაყვანო...

ზეციერო, მოგვეც დიდიჭირთა თმენა, დღე მზიანი,კიდევ ბევრი დაიბადოსჩვენში ბრძენი და ჭკვიანი.

ღვისმშობელო, კიდევ ერთხელწრფელი გულით გევედრები,

6

გამთლიანდეს და აყვავდესსაქართველოს ველ-მინდვრები.

საქართველო, წამებულო,საქართველო, ერთადერთოქართვლის გულის გასახარადქრისტეს რჯულის სანთლად ენთო!...

თელავის სიყვარულში

როგორ მიყვარს, როგორ მხიბლავსუძველესი, პატარაუწმინდესი, როგორც დედისდათოვლილი ჭაღარა.

როგორ მიყვარს ჩვენი ბურჯისხვა სადარი სად არი,აქ ერეკლეს აკვანია...რვაასი წლის ჭადარი...

როგორ მიყვარს ჩვენი ქუჩაცელქი გოგო-ბიჭებით,ძველის-ძველი სტადიონითდა დოდიკას* ფინტებით.

ძველი სკოლა, ძველი ბაღი,ღვთისმშობელიც ძველია,აივნებიც, ქონგურებიცრა ლამაზად მღერიან...

გორიჯვარი პირჯვარს იწერს,თელავს უდგას დარაჯადდა ღვთაება ილოცებადაილოცოს მარადჟამს!

7

სისხლი ყივის სიძველისგან,თოვლია თუ ქარიადა თელავის სიყვარულშიგული ჯადოქარია.

ყველა მიყვარს, თუკი სადმესიყვარულით გველიან,თელაველი სადაც წავა,ყველგან თელაველია!

მე არ ვიცი, ვის რა უყვარს,ან ვის რა სძულს, არ ვიცი,მე თელავის სიყვარულითდავიფერფლე, დავიწვი.

ერეკლეს სულს დავიფიცებ,სანთლად შემოვევლები,ვენაცვალე მე ჩემს თელავსნაღდი თელაველებით!

ჩემი კახელობა მახარებს

ჩემი კახელობა მახარებსსიმართლე გვინთია ჩირაღდნად,რამდენჯერ მომხტარა მომხდურიდა უკუ უგდია წინაპარს!ჩემი კახელობა მახარებსსტუმარ-მასპინძლობა გვჩვევია,მაგრამ, თუ სტუმარმა გაგვთელა,ღირსების შელახვა ძნელია.

ჩემი კახელობა მახარებსვარსკვლავი ჩემს ცაზე კიაფობსმე ისევ ვუმღერებ ალაზანს

8

დუდუნით ტალღებს რომ მიაპობს!ჩემი კახელობა მახარებსმისი სიყვარულით ვინთები.ცხრა მთის იქითაც რომ ვიცხოვრო,მე მაინც კახელი ვიქნები!

მუდამ მაგონდება

ისევ ის ქოხი და ჩვენი კარ-მიდამო,წყარო, მოჩუხჩუხე, ცივიმუდამ მაგონდება, მუდამ მესიზმრებაბავშვური ოცნება - ტკბილი.

ჭალაში სირბილი, ნიავთან თამაში,მდელოზე შიშველი ფეხით,მუდამ მაგონდება, მუდამ მესიზმრება,წყაროსთან მთრთოლვარე ვერხვი.

ვარსკვლავთა ციაგი,ხან რამე უძილოდა ხან ოცნებები წმინდა,იმ ჩემი ბავშვობის ნატერფალს უწმინდესსსიზმრადმოვეფერო მინდა.ბებიის ალერსი, ტკბილი და საამო,ღუმელთან მიმჯდარი ფისო,მუდამ მაგონდება, მუდამ მესიზმრებადედა, მიცემული ფიქრსო...

ღმერთო, ნუ მომაკლებ სიზმრებს ბავშვობისასობობას ქსელივით ნაქსოვს,მე ის უცოდველი გრძნობები ზღაპრული,გუშინდელ დღესავით მახსოვს!...

9

სიხარულო ჩემო(ეძღვნება შვილს ზ-ს)

შენ ხარ ჩემი იმედი და რწმენა,ოცნებავ დასიხარულო ჩემო,დედის გული გულმხურვალედ გლოცავსრომ ცხოვრებამ, ვინძლო არ გაგთელოს.

უძილობამ გამიტეხა ღამე,ვფიქრობ შენზე, სიყვარულის ნიჭო,გენაცვალე მაგ ვაჟკაცურ სულშიჩემთვის მუდამ სულ პატარა ბიჭო!....

მომტაცეს

წლებმა მომტაცეს, რაც კარგი მქონდა,წელში გამტეხეს, ძლიერ დამცინეს,ამომაგლიჯეს მკერდიდან გული,მხოლოდ ფიქრად და დარდად მაქციეს.

თუნდაც უფსკრულში ვიჩეხებოდე,ან რომ მაღრჩობდეს შავი მორევი -ვერ შემაშინებს, ვერ დამაჩოქებს.მხოლოდ წლებია ჩემი მომრევი.

ესაა ჩემი ბედის დემონი,ვინც მრისხანებით თავს დამტეხია,რა ვქნა, არ მინდა სულიც წამართვას,გული მიტომაც გამიტეხია.

წლებმა მომტაცეს, რაც კარგი მქონდადა გაატანეს ქარსა და ნიავს,თვით ზეციერიც ვერ დამიბრუნებს,რაც თვითონ მომცა, ისევ თვით მიაქვს.

10

ვედრებაღმერთო, ხელი მოუმართეჩვენს სამშობლოს და ჩვენს კერას,ღმერთო, ხელი მოუმართექართველ ვაჟკაცს, ქართველ დედას!

ღმერთო, ხელი მოუმართექრისტეს რჯულზე დამდგარს ყველას,ნუ შევბილწავთ, ნუ ვიკადრებთწინაპართა სულთა გვემას.

ღმერთო, ხელი მოუმართევისაც უყვარს ღვთისმშობელი,ღმერთო, ხელი მოუმართევინც არ არის ღვთისმგმობელი!

ღმერთო, ღმერთო, გევედრებიკვლავაც დიდი თხოვნა მიწევს,გევედრები, გავმთლიანდეთ,გულმხურვალედ პირჯვარს ვიწერ!

თორემ ძვლები შეტოკდებაერეკლეს და დავითისა,ალგეთს კვლავაც იზრდებიანნაშიერნი გორგასლისა!

ღმერთო, ხელი მოუმართევისაც ციდან ესმის რეკვა:ისეთები დაგვეზარდოს„დიდმა მთებმა იწყოს დრეკვა“!

ღმერთო, ხელი მოუმართევინც სიმართლის მძებნელიადა ქართული ტრადიციისდიდი გამგრძელებელია!

11

გიორგი ბერძნიშვილი

დაიბადა ქ. თელავში 1940 წლის 8ოქტომბერს. 1947 წელს შევიდათელავის პირველ ვაჟთა სკოლაში. 1957წელს ჩაირიცხა თბილისის სამხატვროსასწავლებელში ფერადი ლითონებისმხატვრული დამუშავებისსპეციალობაზე. 1961-64 წლებშიმსახურობდა სავალდებულო სამხედროსამსახურში. 1964 წელს მუშაობადაიწყო თელავის ელენე ახვლედიანის

სახელობის საბავშვო სამხატვრო სკოლაში ძერწვისა დაკომპოზიციის მასწავლებლად. 1987 წლიდან 2007 წლამდეიყო ამ სკოლის პედაგოგი და სასწავლო ნაწილის გამგე.გიორგი ბერძნიშვილს გამოცემული აქვს 8 კრებულიპოეზიასა და პროზაში. ჰყავს 2 შვილი და 4 შვილიშვილი.

გურჯები

თავს მოგახვიეს კახ შვილებსსპარსული ენა, ადათი,გერჩიათ თქვენი კერა დაქართული მიწის ნობათი.ყური გაქვთ მომარჯვებული,ყველას მოკითხვას აბარებთ,დედა-სამშობლოს ლოცვაშიდღე-ღამეს ათევთ, აღამებთ.ესაა წმინდა ფიქრებითსულში გავლება ხნულისა,გულში წანწკარით დინებარაღაც სხვა სიხარულისა.რუსთველის ჯიში-ჯილაგისშვილნი გაგხადეს გურჯები,ენავ, გურჯების საამოდ

12

ნურასდროს ნუ დამუნჯდები.სამშობლოვ, მათი სისხლიაბორკილებიან ხელების,კახეთში ატირებულივაზის რტოების ცრემლები.

გრემთან(ექსპრომტი)

მკათათვის ზეცა მახურავს თავზე,მხრებზე მაწვება ღრუბლის ქულები,ვიღლები, მაგრამ მხნეობას მაძლევსჩვენი ბუნების ეშხი ულევი.მე გრემთან ვხვდები ამ შეღამებას,უკვე ლურჯდება დაისის მხარე,მინდა ვიხილო გუმბათის თავზეროგორ ისვენებს დაღლილი მთვარე.მთების ქიმებში ამოძვრა მალე,უძირო ცაში რა დაასვენებს?ღრუბლის ქულებმა მიაცილეს დატაძრის გუმბათზე გადაასვენეს.თავნეტარების უზომო ლხენისბუნება მივსებს გულის საწყაულს,პოეტის კალამს ვაჟღერებინებმხატვრის თვალებით ნანახ სასწაულს.

ოხ, ეს ბუნება(ეტიუდი)

არ უხარია ვარდის ბუჩქს თრთოლვა,ქარს გაუპენტავს თეთრი ფურცლებითავსინანულმა ამიყოლია,მეძალა ცრემლის ცხელი კურცხლები.ტრიუმფატორი- ბუნების ძალარა ულმობელი და რა მკაცრია,

13

სულს მიხუთავს და გონს მაკარგვინებსვარდის ფურცლების ეს კრემაცია.მაინც რა არის დედა-ბუნება,უხვად იმეტებს შნოსა დაიერს,ჯერ შობს, ალაღებს, თავზე ევლება,მერე თვითონ სპობს თავის ნაშიერს.

ობოლი ყაყაჩო(ექსპრომტი)

თვალუწვდენ ველზე ერთი ყაყაჩოობოლი ჩანს და სულ მარტოხელა,ამდენ ყვავილში ეს საოცრებაგამოირჩევა, ვით „საპოვნელა“ყველა ყვავილი ყელს იღერებს დაყაყაჩოსა აქვს თავი დახრილი,თითქოს ტირისო, ცვარის მძივებიცრემლებადა აქვს ტანზე დაყრილი.თავმორჩილებით მუხლი ვიყარემოვეფერე და მივუალერსე,სხვა ჩაუვლიდა გულარხეინად,მე ეს ექსპრომტი გრძნობით გავლექსე.

დილა

ალიონია, შემოვა დილაბავშვის თვალივით კამკამა, წმინდა,სვე-ბედნიერი ჩემი მთა-ბარისკვლავ მოფერება გულით მომინდა.გავალ მდელოზე,რათა შევიგრძნო:მიწის სურნელი, ბალახის სუნთქვა,სულს ენატრება ალაზნის ველზეყაყაჩოების გაშლილი სუფრა.ო, როგორ მიყვარს ნაღამურ ზეცისგათენებისას ფერისცვალება,ლექსები ჩემი სულის საზრდოა,

14

ველის მადლი კი ნახოს თვალებმა.ალიონია, შემოდის დილა,ასეთი ნაზი ჯერ არ შობილა.

საქართველოვ, მაპატიე!

ფარ-აბჯრიან წინაპრებმავერგაუძლეს ათას ქილერს,ივიწყებ მათ გასპარსებას,მთლად იმეტებ ქართვლის შვილებს?საქართველოვ, ერის მამისდიდება რომ ცას აწიე,წიწამურთან ტყვიის დახლაიმ დროებას აპატიე?აფხაზეთი, სამაჩაბლოგულში მარხავს ნასროლ ტყვიებს,იმ მკვლელების დასჯის წყურვილსმაგ თბილ მკერდში აპატიმრებ?შენი მიწის შვილობილებსშენ აკვანიც დაურწიე,მოღალატე, გამყიდველიარ დასაჯე, გაუცინე.წმინდა ხატზე საფიცარო,სევდა გულში ვერ დავტიე,დღეს უდროო შეხსენებასაქართველოვ, მაპატიე.

მიყვარს

მიყვარს ალაზნის ველი,თავნეტარის მეოხე,საქართველოს მთა მიყვარსამქვეყნური სამოთხე.მიყვარს ზვარსაუფლოშიმტევნის ფერისცვალება,

15

ქურდულად მიპარულიბიჭი ცელქი, თავნება.მიყვარს ქვევრში მაჭარიროცა შეიღვინება,ჯაფით დაღვრილი მეზვრეხან რომ შეიგინება.ბალღი მიყვარს ტიტინა,სიტყვებ მარცვალ-მარცვალა,დედა - ობლების გაზრდასთავი რომ ანაცვალა.მიყვარს ძველი ნაბადი,გარეცხილი ნაცრითა,ხუთ თაობას გაუძლო,ვერავინ ვერ გაცვითა.მიყვარს ფრანგი, ჩინელიქართულად რომ მღერიან,საამისოდ ქართველიუფალს გაუჩენია.ისეც ჩვენს დედულ-მამულსუკადრისი დამართეს,სიყვარულს კი ხელიდანვერავინ ვერ წაგვართმევს.

პირშიშველ მოყმეს გითმობ საუფლოს

გათლილ გრანიტის ეს ქვაფენილიძველი ქალაქის სიმბოლოდ იქცა.ობლად შემოვრჩი ამ არემარეს,ყველა წავიდა, მალხენდა ვინცა.და გაქრნენ, როგორც მთების ნისლებიმზის დანახვაზე ქრებიან უცებ,საფლავის ქვებსაც რომ ფარავს ხავსი,მიკვირს, სამყაროს მაჯა რომ უცემს.ჩამენავლება ბოლო სანთელი,ჩამოთავდება ჩემთვის საწუთრო,

16

ჩამიყოლიებს ბოროტი ძალა,პირშიშველ მოყმეს გითმობ საუფლოს.კვირიკე - დიდის, პატარა კახის,ფუძე - ალაგზე შედექ ბერადა,კახო, ერეკლეს სულსაცხონებლადბურჯზე დაცალე ჭვინის ხელადა.მოყმევ, შენ განდობ მეფეთა ურვას,საქმეთა მისტა იდექ მცველადა.

ბარაქალა შენ

აქ, ამ კახეთის წმინდა მიწაზეროდის მოხველ, ან ვინ მოგიყვანა?ნათელში იყოს ყველა გლეხკაცი,შენს ძირთან ვინაც მუხლი იყარა.ბარაქალა შენ, ფესვებნაკურთხო,ამაგდებულო ვაზო ქართულო,შენი მადლით ვართ ასე ამაყივაზის ნაჟურო, ღვინოვ ზღაპრულო.მრავალს იხარე, ნერგო ღვთიურომზის სავარცხელით დალალვარცხნილო,მარადიულად ზეობის ნიშნადნინო წმინდანის ხელით ჯვარქმნილო.ღვინოვ კახურო, შვებავ, იმედო,„დამწვარ გულების „ „ჭირის“ მალამოვ,გლეხკაცის გულის მესაიდუმლევ,დარდიმანდების ჰარი-ჰარალოვ.ჭირთათმენავ და ყველა სათავევნიკალას სულში გამოდარების,მუზის მეწილევ პოეტების დაქართული ლექსის ფერისცვალების.დიდი მისია გარგუნათ ღმერთმავაზის ძირო და მტევნის დალალო,ქართველო მეზვრევ, ამ ქვეყნის ბურჯო,შენ გაგიმარჯოს, კაცო ალალო.

17

ეთერ გაგნიძე

დაიბადა ქ. თელავში 1945წელს. დაამთავრათელავის მეორე საშუალო სკოლა.მუშაობდა ძაფსახვევ ფაბრიკაში. 1969 წელსწავიდა ქ. ნოვოსიბირსკში სასწავლებლად.დაამთავრა ფარმაცევტული ტექნიკუმი.დაბრუნდა ქ. თელავში. მუშაობდა რაი-საავადმყოფოს აფთიაქში. 1984 წელს მისიოჯახი მეუღლით და ორი შვილით -დავითი და გელა - წავიდა მაგადანშისაცხოვრებლად. ქმარი იქ გარდაეცვალა.

2003 წელს შვილებით, რძლით და შვილიშვილებითდაბრუნდა სამშობლოში.

ალაზნის ველზე

ალაზნის ველზე ცა შეივერცხლადა დიდ მუხაზე, როგორც თამადაშემოჯდა მთვარე.ყანწი შეუვსო ალაზნის გულშილერწმის ღერომ და მორიდებით დალოცეს ღამე.ბახტრიონი კი თავაწეულიგაჰყურებს სივრცეს ფიქრში წასული,და ელანდება ლელას თვალებისამშობლოსათვის გადანამული.ალავერდი კი თეთრი მტრედივითგალავნის შიგნით დგას განაბული.და ცხრაკარა კი ცხრა კარებს გვიღებსდრო-ჟამისაგან გადახავსული.ალაზნის ველზე ფერი დაკარგაღამემ, ქეიფში ღამენათევმა.და მოთენთილი საძილედ მიწვა,მდინარისპირზე სანამ გათენდა.

18

გაზაფხული

ალვის ხეები ცაში იწევენ.გზებს მიჰყვებიან თეთრი არყები.ფართო ქუჩები მოირთვა ისევ,საგაზაფხულოდ მოვლენ მაყრები.

ო, რა კარგია მეც ამათსავით,საგაზაფხულო მაყრებს დავხვდები.თუნდაც სიკვდილი მეწვიოს ახლა,არას დიდებით მე არ გავყვები.

****ჩემი სამშობლოს უბეში,ჩურჩულით, ტკბილად ვღაღადებ.ღმერთო, ამ ნეტარ წუთებშიმამყოფე, ნუ გამაწვალებ.

ნურც გამიციებ ამ სითბოს,ნურცა ამაგლეჯ უბიდან.... ჩემი სამშობლოც ის იყოსრაც გაგემეტოს გულიდან.

***ეს დილაც ისე როგორ დაღამდესრომ ვერ დავწერო ერთი სტრიქონიც,გინდ არ შემეძლოს კალმის აღება,გულში მე მაინც ლექსებს ვიტყოდი.

როგორ არ ვუთხრა ლექსი ვარძიას,ყალყზე შემომდგარ ჯვარის მონასტერს,

19

გულგადაისრულ უფლისციხეს დამთელს საქართველოს გულზე მოსახვევს.

როგორ არ ვუთხრა ლექსი სიცოცხლეს,მზის სხივებით და მთვარით გამოზრდილს,როგორ არ ვუთხრა ლექსი სიყვარულს,ოცნებითა და სევდით გამოვლილს.

ეს დილაც ისე როგორ დაღამდესრომ ვერ დავწერო ერთი სტრიქონიც,გინდ არ შემეძლოს კალმის აღება,გულში მე მაინც ლექსებს ვიტყოდი.

ჩემი ძმის საფლავთან

ცრემლის თქეშმათითქოს გულიც გადალეკა.გარეცხილი წაიღო და შორს გარიყა.ვდგავარ მხოლოდ და გაყინულ

მარმარილოსშემოვცქერი.სულიერად მთლად გამყინა.სიჩუმეა, თავდახრილი შენს წინ

ვდგავარდა მაჟრჟოლებს მარმარილოს

ცივი მზრეა.კვიპაროსიც თავდახრილი

ჩამოგვცქერისდა მონოლოგს ამბობს მისი

მძიმე რხევა.

***

ქარმა დააფრთხო ცაზე ღრუბლებიდა დიდ მინდორზე ჯოგი ცხენების.

20

ღრუბელი გაჰყვა ღრუბელს სისწრაფითუაღვიროდ და ტანგახელებით.

სულ გადატორეს ზვიადი მთებიქანცგაწყვეტილნი სადღაც შეჩერდნენ,ქარი კი მაინც ბღავის და ბდღვინავსამისი შიშით მთანიც გახევდნენ.

ხეს შეალეწა შმაგად ტოტები,სადღაც სარკმელიც ჩამოამსხვრია.შემდეგ მიჩუმდა როგორც მხედარი,ჯირითობას რომ ჩამოაღწია.

21

ირაკლი დარძული

დაიბადა ახმეტის რაიონის სოფელვეძებში. დაამთავრა თელავის რაიონისნაფარეულის საშუალო სკოლა დათბილისის უცხო ენათა პედაგოგიურიინსტიტუტი ინგლისური ენისსპეციალობით. წლების განმავლობაშიმუშაობდა თელავის რაიონისსხვადასხვა სკოლებში და პედაგოგიურინსტიტუტში ინგლისური ენის

პედაგოგად. წერს ბავშვობიდან. ხელმძღვანელობდათელავში არსებულ ლიტერატურულ წრეს. ბუნების დიდიმოყვარულია. ნაფარეულში, საკუთარ კარ-მიდამოშიგაშენებული აქვს უამრავი სამკურნალო და დეკორატიულიმცენარე.

ოდა საქართველოს

გულში მზე გენთოს, თვალებში - ზეცა,ცისა და მიწის მადლი გშველოდეს.ტანზე მარადჟამს წალკოტი გეცვასდა ცისარტყელა წელზე გშვენოდეს.ნუ გაგელიოს მზის გაღიმება,დილით,- ტყეს - ნისლი და ბალახს - ცვარი.მიწაში თესლის გამოღივება,მერე ბეღლებში დამდგარი ხვავი.ზვარში - გლეხკაცის ჩაღიღინება,მთებზე - ცხვარი და ბუბუნი ხარის.ნუ მოგვეშალოს უტკბესი ყოვლადშენი ურმული და შენი ნანა,მინდვრად - დაღლილის ჩეროში წოლა,სატრფო რომ ღვინოს მიართმევს თანაც.

22

ქორწილები და ქუდების სროლა,ზედ ათი ვაჟი სულ ალვისტანა.დე, საქართველოვ, ისე, ვით ძველად,სულ გამარჯვების გზებით გატარა.

ვაჟა-ფშაველა

მთასთან სახლობდა და მისი ეშხითცას სვამდა პეშვით, როგორც არაგვი.მთა კალამივით მოსდევდა ხელშიდა ლექსს ავსებდა მისი ბარაქით.

ლტოლვა ფარული ვერ ცვლიდა არჩივს,თუმცა გხიბლავდა შვება ბარულიდა მთებში არჩვის მეზობლად დარჩიყველა ტკივილით და სიყვარულით.

ნიავის სუნთქვა გაიზიარე,დასწვდი ბალახის იდუმალ სიმებსდა სიმღერებით აამზიანებუნების ფერთა ხმა მოციმციმე.

ღამეებს სტეხდი დაჭრილ არწივთანდა ნუკრს, უმწეოს, ასმევდი წყაროსგულში იების ცრემლით გაწვიმდაპატარა მთა და დიდი სამყარო.

გხიბლავდა - მიწას მკერდი რომ უხურსდა მთას ირმები ლაღად ყვირიან.ლაშარის გორზე შემომდგარ ლუხუმსგზას უნათებენ მზეც და კვირიაც.

მდინარე რომ ღრღნის კლდეების ლაგამსდა შენს მუხლმაგარ ლურჯას გზა ვერ ღლის

23

და მკერდით არყის ჩურჩული დაგაქვსროგორც მთებს დაგავს ამბორი მეხის.

პოეტის დაბადება

მზეს სიცხემ დაუწიადღე მიასვენებს მარშით.საღამო დაუწვიათწითელ ვეშაპებს ცაში.გადაყლაპული მთვარემთვარე, ჯერ კიდევ ბავშვი,გაახელს საცრის თვალებსდა ღრუბლებს ფატრავს დაშნით.სამყარო დიდი სახლია,მთვარის ჭაღი რომ შვენის.ჭერს მწვანე ქუდებს ახლიანქარში დამთვრალი ხენი.და ღამის თაღებნაღვლიანსვეტთან დგას თეთრი ცხენი -ვარსკვლავთა ცეცხლი დაღვრილალოდინში ფლოქვთა ცემით.

ძისადმი

ციდან ანგელოსთა მომესმა გალობადა ვიქეც ღაღადად,რამეთუ, უფალმა მოიღო წყალობა -ლოდინში ამაოდ არ შემომაღამდა:იშვა ძე.ძე იშვა, - ნამცეცა, პატარადა თავი უმალვე ქვეყანას გააცნო.გულებში იმედის მზე გამოადარაყრუ სევდის სანაცვლოდ.

24

დაგლოცავ, შვილოკო, იცოცხლე, ილაღე,დაე, სიკეთისთვის სიკეთეს იმკიდე.ვინძლო, ჩვენს ქვეყანას შემატო სიმაღლე,ხოლო დედამიწას სიდიდე.ცხოვრების გრძელ გზაზე მარადისმადლი ღვთაებრივი გფარავდეს.

ზამთრის ბალადა

ერთხელ ზამთარმა დაიბარა მთიელი ქარი.გადააბარა ღრუბლების ფარადა უთხრა: ბარად გარეკე ცხვარი!მწყემსი უჩუმრად გამოეპარადა სუსხიანი მათრახის ქნევითმთიდან პირუტყვი აფრინა ქვევით.მოძოვეს ზეცის ლურჯი ყამირი,ღრუბლებმა სივრცე აატალახესდა ერთადერთი ველზე ყვავილიფეხით გალახეს.შესცივდათ მაშინ მიწას და სახლებს,ადამიანებს, ჩიტებს, ბალახებს.ატირებული სახით ხეებმამკვდარი ფოთლები ქარში დამარხეს.მიწას შიშველი მკერდი სტკიოდადა შებოლილი - სახლებს - ფილტვები.ხელებს მყინავსო, - ხე გაჰკიოდა,დავიღუპებით! - კრთოდნენ კვირტები.ზამთრის ბრძანება მყისვე გაიცა:გაპარსეს ღრუბლის თეთრი ფარებიდა შეუკერეს საბანი მიწას,სახლს - ქუდი. ხეებს - ხელთათმანები.ტოტზე ჩამოჯდა ქარი დაღლილიდა სალამური აახმიანა:გარინდულიყო სივრცე ბალღივით,

25

ფხიზლობდა მხოლოდ ადამიანი.მას ხომ ყოველი ახალი წელიგანახლებული იმედით ავსებს,რომ, მზე გამოვა, ღრუბლებს მოწველისდა დამზრალ მიწას თბილ რძეს შეასმევს.

ბარათაშვილი

მტკვარზე დანთებულ ფიქრივით ბოლავსმთაწმინდის ლურჯი შემოღამება...მერე ხანძარი, გიჟური სრბოლადა მხედარს თავი არ ენანება.

უფალი ბავშვებს იტაცებს თურმე,ობოლი, საით მიაფრენ მერანს?-სად წვიმა - ქარი ვერ დამიურვებსხოლო სიკვდილი ვერ მომკლავს, ვერა!

არც ახსოვს სიკვდილს დღე უარესი:დილა გამოჰფენს სისხლიან დროშასდა „ქართლის ბედი“ ლოცვად ჩაესმისბავშვის წინაშე დაჩოქლ დრო-ჟამს.

იცით რას ჩურჩულებს ბებერი ჭადარი?

ოდიდან მომდგამს, ოდიდან მოვთქვამერეკლეს ხმლის და თამარის ციხისმე ვწყევლი ყაენს, შახსა და ხონთქარსდა დაკოდილ ტანს ქალაქი მიხვევს.

ჩვენი და-ძმები, მუხა და თელა,მტერმა ხოცა და ათრია თმებით.ჟამთა სიავემ ვინც ვერ გათელა,ჩემო თელავო, მე და ეს მთები!

26

ყოველ ცისმარე ყოვლისმომცველიჩემი ტოტებით ზეცას რომ ვერთვი,მზის სამრეკლოსთან ვისთვის ვლოცულობ,ჩემო თელავო?შენთვის, ო, შენთვის!ოდესმე, ვიცი მეც დავივსებიამომევსება თვალები მიწით.შენ წახვალ ცისკენ ჩემი ფესვებით,ჩემო თელავო,ოდესმე , ვიცი!

27

მარიამ დედაბრიშვილი

დაიბადა 1990 წლის 8 მარტს ქალაქთელავში. დაამთავრა თელავის პირველისაშუალო სკოლა. დაამთავრა თბილისისსასულიერო სემინარია და შავი ზღვისუნივერსიტეტი. სწავლობსმაგისტრარურაში. პირველი კურსიდახურა ქ. პარიზში.არის შავი ზღვის უნივერსიტეტისლექტორი. ჰყავს მეუღე და ქალიშვილი.ფლობს ინგლისურ, ფრანგულ, თურქულ,

რუსულ ენებს. გამოცემული აქვე ორიკრებული.

წმინდა ნინო

ჯავახეთის მწვერვალებსთეთრი ქუდი ეხურათდა ლურჯთვალა ფარავანსდაჰყურებდნენ მეფურად.„ნინო მოდის“ - აჩურჩულდნენთეთრი ფშატის ტევრები,სიომ ფეხქვეშ დაუფინაიასამნის მტევნები.თან მოაქვსო ვაზის ჯვარითავის თმებით შეკრული,მხევალია ქრისტიანი,ქრისტეს რჯულის ერთგული.მოდიოდა დიდი რწმენით,არ ახსოვდა არავინ,დაასვენა მცხეთას ჯვარი,შემოავლო კარავი.ქალიშვილი მზისთვალებასასწაულებს ახდენდა,

28

ლოცულობდა ქრისტეს რწმენით,წმინდა სანთლებს ანთებდა.მოაქცია ქრისტეს რჯულზემირიანი - ურწმუნო,სასწაულით გააკვირვაბევრი წარმართ-ურჯულო.გაანათლა საქართველო,ქრისტეს რწმენით დალოცა.შემდეგ ქიზიყს მიაშურა,ბოდბეს, წმინდა სალოცავს.დღესაც მისი შუქი მოსავსწმინდა მიწის სანახებს,ნინოს ცრემლი არ უშრებათმოხასხასე ბალახებს.

ფრთები

ფრთები არ მაქვს,ცას მივეკრა ტოროლად,ღამეა და საოცარი წუთიამთებს წვერებზეწამოუცვამთ მნათობი

და სხივები კელაპტრებად უნთიათ.

ფრთები რომ მქონდესშევიჭრებოდი ცაში ტოროლად,ფრთები რომ მქონდესდავკვალავდი ლაჟვარდს იისფერს,

ფრთები რომ მქონდესდავიჭერდი მეწამულ ღრუბელსცად რომ მიიწევს.

29

დედაო, მიწავ!

მწვანე ბალახზე გულაღმა ვწევარ,მიწის ბუბუნი მაკრთობს, მაშინებსდედაო, მიწავ! შენი ნასხლეტიშენგან მოწყვეტას გადამარჩინე!

ჩემი გორაკი

ფიჭვის ყანწებით შენს ჰაერს ვხუხავ,ნავის სურნელში ყლორტად ვიზრდები.ზუზუმბოს გორავ, ხარ ჩემი სუნთქვა,ტყეო ზურმუხტო, ხარ ჩემი ფრთები.

ანკარა წყაროვ, ასე იდინე,მშობელი მიწის წვენი მასხურე.გზა დამილოცე ციცქნა საყდარო,თუკი ცხოვრებით დავიმსახურე!

აღსარება(ილიას ძეგლთან)

შენს ძეგლთან ყოველდღე გავივლიდა თვალებს გარიდებ სირცხვილით,ეს მე არ გაცალე სიბერე,ეს მე მოგივლინე სიკვდილი.ეს მე გავისროლე უგულოდდა მამულს ჩავაცვი ძაძები,მე საგურამოში ვიკივლე,ყვარელში ვატირე ვაზები.

ვესროლე სამშობლოს მომავალს,გულში დავუტოვე იარა,მაგრამ უკვდავებად გაბრწყინდი,დაგადგა ნათელი კრიალა.

30

იქნებ მაპატიო, შემინდოწმინდაო, მართალო ილია,რადგანაც, მართალიც, მტყუანიც,მამულის მიწა-წყლის შვილია.

ვესროლე საკუთარ მომავალს,ვესროლე საკუთარ განაგისს,როგორც მორიელმა, დაგშხამე,ამიხდა მე საბას არაკი.

შეგვინდე, თუ შესძლებ, შეგვინდე,ესოდენ ავი და ბოროტი,სულ წმინდა გვაფინე ნათელი,გვლოცე და გვინათე ბოლომდი.

რადგანაც მრუდე და მართალიყველა საქართველოს შვილია,შეგვინდე ის ტყვიაც ბოროტი,წმინდაო, მართალო ილია!

თვალები

თურმე თვალები ყოფილაგულის სარკე და ნათელი.ენა ვერ იტყვის მასავითრაც უნდა ჰქონდეს სათქმელი.

თვალებში ცეცხლი ანთია,თითქოს ბრიალებს ალებით,გული თუ დარდით სავსეა,ცრემლით სავსეა თვალები.

თვალები დიდი კაეშნითდა ცრემლით მაშინ ივსებაროცა გატეხილ გულიდანტკივილი მოდის ზვირთებად.

31

თვალები გულის სარკეა,ხან ბუნდი, ხანაც ნათელი,თვალები სრულად იტყვიანრაც კი გულს ჰქონდა სათქმელი.

საფიცარი ჩემი

მაღლა ბახტრიონია, დაბლა - ალავერდი,ბახრტიონი - არწივი, ალავერდი - გედი.შუამთა და იყალთო, ცხრაკარა და გრემი,ჩემი სიამაყე და საფიცარი ჩემი

ზუზუმბო

ალვის ხეებს გასცვენიათ ფოთოლი,შიშველი დგას უკვე მუხც, თელაც,შენ კი მწვანე ხილაბანდით მოსილიიავნანას დაჰღუღუნებ თელავს!

დილა მცხეთაში

შაშვი მღეროდა მწვანე გორაზემაისის ცინცხალ დილას აქებდა,ციცქნა ბულბული წითელ ვარდებთანსაოცარ ჰანგებს არაკრაკებდა.

ჩამოიქროლა სიომ რიჟრაჟისააბოჟირა ირგვლივ ყოველი,მაღლიდან ჯვარი მესალმებოდა,ბინდს ამარცხებდა სვეტიცხოველი.

32

ცისანა ზარაფიშვილი - ძამუკაშვილი

დაიბადა ქ. თელავში. დაამთავრა თელავისმე-5 საშუალო სკოლა. სწავლობდა თელავის ი.გოგებაშვილის სახელობის სახელმწიფოინსტიტუტში.ლექსებს ბეჭდავს სხვადასხვა ჟურნალ-გაზეთებში. ჰყავს ორი შვილი და ოთხიშვილიშვილი

თელავო

ვაზო, ბულბულის სტვენით დამტკბარო,„ღვინოვ კახუროს“ აგიმღერებდი.გულო, თელავის ეშხით დამწვარო,ვაზის ლერწივით აგიტირებდი.

ვარდობის თვეში მთებდათოვლილო,მთვარევ, ტრფიალში დაგიბერებდი,ბატონის წყაროვ, დამშვენებულო,სტუმარო, ღვინით აგიმღერებდი.

ბაღჩა - ბეჭედის ზურმუხტთვალი ხარ,ბაჯაღლო განძი გადასარჩენი,ცივგომბორიდან კავკასიონზე,ცად არწივების გადასაფრენი.

ჩამოგიქროლებს ნადიკვრის სიო,ალაზნის ველო, ახმიანდები,ჭადარო, ტრფობით აზურმუხტდები,ქალის თმასავით აშრიალდები.

33

ცას მოღუღუნე თეთრო მტრედებოსულს ანგელოზად ჩამიფრინდებით,წმინდა ღვთისმშობლის დიდო ტაძაროშემს ცას და მიწას შეგევედრები.

მეფე ერეკლეს ჯაჭვის პერანგომისი დიდებით კვლავაც ბრწყინდები.ერეკლეს ხმალო, ხელით ნაჭედო,მტერს კვლავაც მედგრად შეერკინები.

მეფაიტონე, ყარაჩოხლებო,ეჟვნებო ეტლის აჟღარუნდებით,მაწანწარიდან შუამთის შარასმეარღნევ, აღნით ამიმღერდები.

ჩემო ღვთაებავ და გორიჯვაროგულზე თილისმად დაგეკიდები.ბურჯო, წინაპრით ნაამაყაროგეტრფი, ზვარაკად შეგეწირები.

კლდეს მიჯაჭვულსაც გაგიმარჯვნია

სამშობლოვ, შენი ჯაჭვის პერანგიბევრჯერ სცადეს და ვერვინ დახია,კურთხეულ არის მაცხოვრის ხელით,გმირთა სულებით ცა თავს გარტყია.შენს დაჭრილ ფესვებს რა გაამრთელებს,რამდენმა სისხლი მიწას განთხია,მწუხრი დროს ითვლის, წუთსა და წამებს,შენს აღდგინების ჟამი ანთია.ბელტების ხნულში ვაზის ლერწსა ჰყრი,სხეულს სიცოცხლის ტანჯვა გატყვია,გულში ნამდვილი მოძმე ჩაიკარ,მოღალატენიც ბევრი გარტყია.გული მეწურვის, ვიცი, არ გამთქვამ,

34

ცხოვრება მგლური განუზრახიათ,ოღონდ გიხილო ცამდე აწვდილიმე სხვა ოცნება არ გამაჩნია.ცეცხლს იკიდებენ შენს აღდგინებით,„აქ დიდოსტატსაც სჭრიან მარჯვენას“ნეტავ შენს სიბრძნეს და გამტანობასკლდეს მიჯაჭვულსაც გაგიმარჯვნია.

ცბიერ სამყაროში სუნთქვა მიძნელდება

ცბიერ სამყაროში სუნთქვა მიძნელდებანეტავი შემეძლოს ფრენა ლაჟვარდებში,არ მინდა სამშობლოს ღალატი დამწამონმომწყინდა ყურება წუმპის და ტალახის.

მუხუდოსოდენა გული ბეწვს ჰკიდიავერ ვიკლავ სამშობლოს წყურვილს ხეტიალში,ჟრუანტელის მომგვრელი მძიმე ხილვებიასამშობლო სულს ღაფავს ძლიერ ქარიშხალში.

ცხოვრების ამ დელგმას სული არ ნებდება,ძალაც აღარ შემწევს ძლიერ გულდაჩეხილსმშვიდობის მტრედები იმედით გვიცქერიან,როცა უსასოო მისი კვნესა მესმის.

გზააბნეული ვარ, ბილიკებს მივყვები,გული არ წყნარდება ძაღლების ყეფაში,ბედ-იღბლის ამრევნი სულში მეჭრებიან,ტკივილს ვერ ვიყუჩებ ამდაგვარ ყოფაში.

35

ნელი ზუროშვილი

დაიბადა ქ. თელავში, 1951წ. 17 ივლისს.1968წელს დაამთავრა თელავის რუსულისაშუალო სკოლა. 1971წელს - თელავისსამუსიკო სასწავლებელი(ფორტეპიანოსკლასი). 1978 წელს დაამთავრა თბილისის ვ.სარაჯიშვილის სახელობის სახელმწიფოკონსერვატორია მუსიკის ისტორიისსპეციალობით. ამავე წელს -კონსერვატორიასთან არსებული

ჟურნალისტიკის ფაკულტეტი პროფ. ნოდარ ტაბიძისხელმძღვანელობით. 1994 წელს დაამტავრა მ. ფანიაშვილისსახელობის საქართველოს ხელოვნების აკადემიაფორტეპიანოს სპეციალობით. წლების განმავლობაში იყო„ნიკო სულხანიშვილის საზოგადოების“ თავმჯდომარე.

ამჟამად მუშაობს თელავის ნიკო სულხანიშვილისსახელობის სამუსიკო სასწავლებელში პედაგოგად.

ჰყავს ორი შვილი: გიორგი და ელენე.

ტანგო

ეს ფენომენი - ტანგო,ცეკვა, ცეცხლი და ვნება,ო, ეს სასტიკი ტანგო,ემოცია და გზნება.ვნება მოძრავი, შმაგი,ცხელი რიტმები დრამის,ბანდენიონის ტემბრი,გაგაბრუებდეს ლამის.რომანტიკული ფერი,ინტიმი სხვათა თვალწინ,გულების სწრაფი ცემააელვარება ღაწვის.

36

ტანგო - წითელი კაბა,ტანგო - შლაპა და ვარდი,დაჟინებული მზერადა ემოცია მზარდი.ძლიერ, დაკუნთულ სხეულსნაზი გრაცია ეკვრისდა პერკუსიაც ტანგოსთავის დარტყმებით ერწყმის.

P.S. ო, არ გვეღირსა ერთხელერთად გვეცეკვა ტანგოდა მეღიმება ჩემთვის,თუ მიმიხვდები, რატომ?

მე და ქარი

ამინდი თბილიირგვლივ სიმშვიდე,უქაროდ მომწყინდა..უეცრად.. ქარმა,რომ არ ველოდიფოთლები მოსწყვიტა.ხე გააშიშვლა,წელში მოღუნადა შეარხია:ქარმა ფოთლებისოქროს სამოსიშემომახვია.გაგიჟებულმაცისფერი კაბა

შემომახია!და მერე ისევოქროს ფოთლებისოქროს სამოსიძალზე სათუთად,

37

თითქოს პატარასშემომახვია!...

***მთის მწვერვალებს ავუყვები,მთის გრეხილებს დავუყვები,მთა თავისას მომიყვებადა მე ჩემსას მოვუყვები.მოვუყვები, რომ მასავითმიყვარს მზე და მიყვარს მთვარე,თვითონ მთა და მის გარშემონაირფერი არემარე.მწუხრსაც მასავით განვიცდი,მასავით ნათელი მმოსავს,მასავით მიძგერს ეს გული,კეთილს და ლამაზს რომ ლოცავს.ირმის ბღავილი მეც შემძრავს,ქარის ზუზუნი მეც მაკრთობს,მასავით ვუმზერ ვარსკვლავებსდა სიყვარული მეც მათრობს.

P.Sმთაში იყავი? მეც მთაში ვიყავ -სუფთა ჰაერი, კაშკაშა ზეცა,მტვრიან ქალაქის სიბინძურისგანგანვიწმინდებით შენცა და მეცა..

ჯ. ვერდის „აიდა“

ცრემლმორეული მგოსანიააკვნესებდა ლირას,უმღერდა უკვდავ სიყვარულსგანცდილს ნილოსის პირას...იქ რადამესი ჯურღმულშიმისჩერებია ლოდებს,აი, აიდაც გამოჩნდა -ის მის სიყვარულს ჰმონებს!

38

შავ სამოსელში ამნერისღმერთებს თავს ატეხს რისხვას,ქურუმებს წყევლას უგზავნის,უმოწყალოდა ჰკიცხავს!!აიდასავით სიყვარულსმხოლოდ ერთისთვის ჰმონებს,გახევებული ამნერისზევით მწარედა ჰგოდებს...

ნისლები

დაბლა დასულან ნისლები,მაღლა მწვერვალნი ბრწყინავენ,ამ სახლის აივანიდანმოჩანს სურათი ბრწყინვალე.ნისლები ფარას მაგონებს,გაფანტულს მინდორ-ველადაარა ჰყავთ მწყემსი, ნაგაზი,მიტომ ცურავენ ნელადა.მყინვარწვერს ოქროს გვირგვინითავს დაუხურავს მეფურად,მწვერვალებს - თეთრი ფაფახიჩამოუფხატავთ გლეხურად.თოვლს მთის ძირში გაუშლიასაბანი და სასთაული1

კონტრასტებიც მაოცებენ,ჰარმონიაც - სასწაული!

ასოებს ხავსი მოჰკიდებიათ...

როგორ მომენატრებიანრუხი ქვების დახავსული ასოები:

1„სასთაული“ - ძველი ქართული „ბალიში“

39

მივალ, დავეკონები დავუალერსებ სასოებით.

ქვების ქვეშ წვანან ძველთაგანკაცნი მართალნი, კეთილნი,ამიტომ არის ბრძენთაგანსახელნი ამოკვეთილნი.

მაოცებს კვიპაროსებისზეაწეული ტონიდა მღვდლების სიდარბაისლე,განსწავლულობის დონე.

გუმბათოვანი ტაძრიდანწყნარი გალობა ისმის.გარინდულია ყოველი,მათრობს სურნელი მიწის.

ჰანგები დალივლივებენ,სხეულში სითბო მეღვრებადა ხავსიანი ლოდებიჩემს სულს საყრდენად ედება...

ამ ხავერდოვან ბალახზე -მარგალიტები ბრწყინვალე,ცად აზიდული გუმბათი -ზედ ჯვარი ოქროდ მბზინვარე.

მიმოფანტულან კუნძებიგადაპობილი გულებით,მდუმარე მჭერმეტყველება...ირგვლივ მთვლემარე სულები.

სული თრთთის და თან მაღლდება,სხეულიც მასვე აჰყვება,

40

ორივე ზევით მიიწევს,სიმძიმე დაბლა დარჩება -

ეს არის სრული ზეობადა განწმენდაა სულის,ცხოვრების აურზაურისმიტოვებაა სრული.

თახცა-თაღოვან კედლებშიშუქის არილი კიაფობს,ყველა ქვა ცოდნის კერისაწარსულის ამბავს გვიამბობს.

როგორ მომენატრებიანრუხი ქვების დახავსული ასოები:მივალ, დავეკონები დავუალერსებ სასოებით.

P.S ისინი ღირსნი არიანქალის უხმო ალერსისა -რაც იქნება სიცოცხლეშიარც არასდროს არ ეღირსათ....

41

გარი ზურაბიშვილი

დაიბადა ქ. თელავში 1937 წლის 24აგვისტოს. დაამთავრა თელავის მე-3საშუალო სკოლა. მსახურობდა თელავისსამხედრო ნაწილში. ამავდროულადწერდა ლექსებს.

1984 წლიდან პენსიონერია.

მეუღლეს

მეუღლე ხარ, განა ღმერთი, მაგრამ ჩემთვის ღმერთობ,ჩემიგულის ხიხარულო, ჩემო ერთადერთო! უშენობით არარავარ, მითუმეტეს ახლა, როცა მომერია თეთრი და ვიგრძენიდაღლა.

ჩემი გული შენ გეკუთვნის და არავის არა,სიხარულო ერთადერთო, ჩემს შვილების გარდა.მეუღლე ხარ, განა ღმერთი, მაგრამ ჩემთვის ღმერთობ,ჩემი გულის საუნჯე ხარ, ჩემო ერთადერთო.

წუთისოფელი

წუღისოფელს ბუნებრივად მივდვთ, როგორც გამობმული,რა ყოფილა ეს ქვეყანა, დახლართული, მეტად რთული.წუთისოფელს წუთიერად ვუცქერით და უცებ ქრება,ვერც გავიგებთ და სიკვდილი თავზე უცებ დაგვადგებაამიტომაც წუთისოფლის სტუმრებს გვმართებს კარგი ქცევა,რადგან ვერვინ, ჩვენთაგანი სიკვდილს ვერსად გაექცევა.

42

ფეხი დამადგით

მოვედით შენთან, გულს დაგაბიჯეთ,როგორც გითქვამს შენდა ანდერძად.შენი შვილები, შვილთაშილები,რაც შეგძრავდა და შეგატოკებდა.

ცხოვრება ღელავს როგორც შავი ზღვა,ტალღებს აზვირთებს, კეცავს და ისვრის.შენ წყნარად წევხარ ტაძარის ბჭესთანდა სული ლაღობს ბევრ მრევლის მისვლით.

მოვა დრო, როცა გამოიდარებს,ზღვის ღელვას შეცვლის ჟამი დიდების,ჩვენ არ ვიქნებით, ის არ იქნება,მაგრამ ჩვენ მაინც ერთად ვიქნებით.

ცხოვრება ბრუნავს შეუჩერებლად,ყველას აბრუნებს და ჩვენც, ასევე,ჟამი დროისა ზამთრობს, ზაფხულობს,მზე გვათბობს, თოვლი ისევ გვასველებს.

ფეხი დამადგით გულზე უშიშრად,როგორც გითქვამს შენდა ანდერძად,შენმა შვილებმა, შვილთაშილებმა,რაც შეგძრავდა და შეგატოკებდა.

მე უცნაური სიზმრები ვიცი

მე უცნაური სიზმრები ვიცი,არ ვიცი, რატომ ვარ მათი მონა

ყოველთვის მიკვირს, ნეტავი ასე

43

ასე ძლიერად რად დამომონა.

სიზმარში ვხედავ გორგასალის ლანდსდა პატარა კახს ცხენზე აღმათულს,ვხედავ ჩვენს გმირებს, ნამდვილ დევგმირებს,ვხედავ ამაყად წელში გამართულს.

დღეს მე შევნატრი ყველა წინაპარს,ვინც იმ სიზმრებში გმირებად ვიცან,მათი სახელი სამარადჟამოდგულში ჩაიკრა ქართულმა მიწამ.

იმ ქართველეთან დავიმარხები,მეც დამიაკვნებს იგივე მიწა,მეც დამიტირებს იგივე ქარი,მეც ვეღირსები როდისმე იმ წამს.

სახელი ჩემი მათში არა ჩანს,როგორც მზის შუქში მთვარის ნათელი,მაგრამ უსიტყვოდ საქართველოსთვისმეც ვიღველფები, როგორც სანთელი.

44

ლეილა თარალაშვილი

დაიბადა 1936 წლის 2 იანვარს გურჯაანისრაიონის სოფელ ველისციხეში. 1963 წელსდაამთავრა საქართველოს სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტი აგრონომისკვალიფიკაციით. 1972 წელს მოიპოვაბიოლოგიურ მეცნიერებათა კანდიდატისხარისხი. 2008 წლიდან

ბიოლოგიურ მეცნიერებათა აკადემიური დოქტორია.გამოქვეყნებული აქვს 32 სამეცნიერო ნაშრომი. გამოცემულიაქვს ლექსების 7 კრებული. ლეილა თარალაშვილი, როგორცპოეტი, მურმან ლებანიძემ აღმოაჩინა, ვინც მისი პირველიწიგნის „შენ გელოდები“ რედაქტორი იყო.

არაფერი! ავერცხლდება ისევ!(მურმანლებანიძის გახსენება)

ერთი გვქონდა სამშობლო და რჯულიჯიშით, სისხლით, გენით ქართლოსიანს,მიდიხარ და .... საქართველოს ურვაიქაც მოგდევს უშიშარს და სვიანს!ხანჯალივით აგილესავს სიტყვა,გულზე რაიც არ ეხატა მავანს,მაინც ღმერთი დაფნის გვირგვინს გიწნავს,ზეცისა და მიწის შუამავალს.სევდა წაგყვა, საქართველოს სევდა,რა სიზმრებით აგვსებია უბე,უფლისციხეს ისევ სისხლი წვეთავსმრუმე ფიქრი მოგდევს ღრუბელ-ღრუბელ...ო, მაესტრო, ანთებული მუზითორლესურით დაგისერეს ფრთები,არაფერი! ავერცხლდება ისევ!კავკასიის ქედმაღალი მთები.

45

ღვთის ნაბადი ზარდახშაა...

საქართველო, ღვთის ნაბადი ზარდახშაა...ია-ვარდთა ეს სავანე ვადღეგრძელოთ!ცის ლაჟვარდზე მოკაშკაშე მზე და მთვარე -ვადღეგრძელოთ სამკაულთა მთა და მდელო!!

ვადღეგრძელოთ საქართველოს ხარ-ირმები,ფურ-ირმები, მიწა-წყალი ვადღეგრძელოთ!ვადღეგრძელოთ! საქართველოს ცა-ფირუზი,სასიცოცხლო მზის დღეები გავუგრძელოთ...

ვადღეგრძელოთ! სამშვიდობო საძმო ხიდიჭირნახული, მთა და ბარი ვადღეგრძელოთ!ვადღეგრძელოთ! ცად ასული მწვერვალები,მონავარდე არწივები ვადღეგრძელოთ!

რომ მამული უნაყოფოდ არა ვთელოთ :მოვხნათ, ვთესოთ და დრო უქმად არა ვწელოთ,სამშვიდობო საძმო ენა ვადღეგრძელოთ!გაბრწყინდება ღვთის ნაკურთხი საქართველო!

მსოფლიოში ქართლოსიანთ ფერით ვივლით,და გავიტანთ სამეგობრო დროშით ლელოს!ღვთისმშობელო! ქართვლის დედა დაგვილოცესამამულე ყრმის აკვნებიც დაგვირწიე!

დაგვილოცე ! ღვთის ნაბადი ცის ზარდახშადა , სამების წმინდა მადლი შეგვაწიე!ვარდ-ბულბულთა ენა, რჯული ვადღეგრძელოთ!განვადიდოთ ღვთის ნაბადი ეს ზარდახშა!

46

დედის რძეა...

უფლის მიერ ნაკურთხია„საფერავი“ ცვრიანა,გამოვცალოთ, შეგვერგებაუკვდავების ფიალა.მომწონს „მწვანე“ სანატრელი„თავკვერი“ და „ხვანჭკარა“საქართველოს მიწა-ჭრელირძეს იწველის ანკარას.აბა, როგორ დავაძმაროთ„რვა ნომერი“ კახური,დალოცვილი „რქაწითელი“სალხინოა საშური.და ვიმღეროთ უფლისათვისწერეთელის „სულიკო“რომ სალოცავ -საგალობლადუბერებელ სულ იყოს....

და ... ნაზამთრალი კვირტი გრძნეული...

ლერწმის ტოტივით ირწევი ქარშიშენი ტკივილი ძველთა-ძველია,აღზევებულხარ ღვთის სიყვარულით,შენი გატეხვა ძალზე ძნელია.მიმოგეფანტა ჯიშები ჭრელი,საგალობელს რომ წერდა მგოსანი,მჯერა, ფერს იცვლის ალაზნის ველი,ვაზისმკერდს იცავს მეზვრე ფრთოსანი...რა გამოულევს ვაზს ბედაურებს,ვის გაუყვია ვაზი და ღვინო,კვლავ მოიმრავლებს ჯიშებს მადლიანს:„საფერავს“, „მწვანეს“, „რქაწითელს“, „პინოს“და ... ნაზამთრალი კვირტი გრძნეული...

47

ისევ იფეთქებს მწვანე ორგიად,იტირებს შენი ნაზი სხეული,ის ყვავილობის ჟამიც მოგივა....

დედა გენაცვალოს შვილო

ძილო, რად არა მეძინები,სიზმრით რად მაწამებ, ძილო!უცბად ყურში ხმა ჩამესმის:„დედა გენაცვალოს შვილო“თვითონ დედა არსაით ჩანს,ნისლში გავარჩიო ვცდილობ,შვილო, მე ვარ დედაშენი,დედა გენაცვალოს შვილო!სახლში, ხალხში, შინ თუ გარეთვაი, ჩემს ბედს, სულზე ტკბილო.ყველგან შენი ხმა მომძახის:დედა გენაცვალოს შვილო!გეძებ, გეძებ ნაფუძვარზე,სად გიპოვო მზეზეც თბილო,სულეთიდან ხმა მეძახის:„დედა გენაცვალოს შვილო!“

სულს გაზაფხული ახელებს....

რიჟრაჟზე ღამენათევინისლი გაფანტა ნიავმა,ნათელი დღის მობრძანებაალაზნის ველსაც ეამა.აჰა, ერთი დღეც მზიანი,ტკბილ გაზაფხულის წყალობადცა გააყრუა ტოროლასშაშვის და მერცხლის გალობამ.ალაზანი კი მოღელავს

48

ატეხილ ჭალებს ამღერებს,გულს გაზაფხული უხარის,სულს გაზაფხული ახელებს....ღმერთო, აკურთხე ეს კუთხე -ღვთიური ალაზნის ველი,დალოცე ესე ქვეყანა -ლიხს იქეთი და აქეთი!ზეცას აყრუებს ტოროლაშაშვის და მერცხლის გალობა,აჰა, ერთი დღეც მზიანი,ტკბილ გაზაფხულის წყალობად!

49

ცისანა თვალიაშვილი

დაიბადა 1949 წელს ყვარლის რაიონისახალსოფელში. სკოლის დამთავრებისშემდეგ ცაირიცხა თბილისის ივ.ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფოუნივერსიტეტის ფილოლოგიისფკულტეტის იბერიულ-კავკასიურენათა განყოფილებაზე, რიმელიც 1972წელს დაამთავრა. მუშაობდა

სხვადასხვა სკოლასა და ინსტიტუტში მასწავლებლად.ამჟამად მუშაობს თელავის გურამ რჩეულიშვილისსახელობის ახალგაზრდობის ბიბლიოთეკის გამგედ .ლექსების და მინიატურების წერა დაიწყო სტუდენტობისწლებში. გამოცემული აქვს ერთი კრებული „სიყვარულისთვალებით“. გამოსაცემად ამზადებს საბავშვო კრებულს.

ქართველი ერი

საუკუნეთა მიღმიდან მოდისხან ნაწილ-ნაწილ და ხანაც მთელი:ლამაზი ჯიშით, გენითა და სულის მხნეობით,გაუტეხელი და ამაყი ქართველი ერი„ენა, მამული, სარწმუნოება“ –ეს იყო მისთვის სულყველაფერი.თუმცა კი ბევრჯარ დააჩოქეს, დააბეჩავეს,მაგრამ ვერასდროს დაიმონეს ქართველი ერიმოიგერია ყველა მზაკვარი,შინაური თუ გარეშე მტერი,დღეს ისევ ფეხზე წამომდგარი, მუხლგამართულისულის მხნეობას კვლავ იბრუნებს ქართველი ერი!

50

შემოდგომა

დაქანცულობით გამოწვეულსიბერის გრძნობასკვლავ უკუვაგდებ, ცას შევხედავვფხიზლდები იმ წამს...ო, ეს ცაც ჟამთა სიავისგანდაღლილ ქალს მოჰგავსდედამიწა კი ჩემს ჯინაზეჭრელ კაბას იცვამს.

პატრიარქი ჩვენი

სასოებით უმზერსდღეს ქართველი ერიგვიცავს მისი ლოცვა,ვერ გვერევა მტერი.სიმართლისთვის მებრძოლდიდ ილიას გზაზეშემდგარა და იღვწისიმედებით სავსე;დღისით, რამით, დილითბოროტ ძალთა ქშენისგამქარწყლებელ ლოცვითპატრიარქი ჩვენი.ცას ანათებს მისიმუხლმოყრილი ლოცვადა მშვიდდება მიწაც,წამოდგება როცა.წინაპართა ღვაწლისრუდუნებით მჩენიდაგვილოცოს ღმერთმაპატრიარქი ჩვენი.

51

სიყვარულის ყვავილი

თეთრი, ნაზი, აშოლტილი,ოდნავ ტავდადრეკილი,შემოგხვდება, გაგიღიმებს,გაგინათებს გულს.ხელს გაიწვდი, გენანებამოსაწყვეტად,მაგრამ, მაგრამ...სიხარული გსურს...„ვუყვარვარ, თუ არ ვუყვარვარ,ვუყვარვარ, თუ არ ვუყვარვარ?“იფურცლება ნაზი კდემით მოსილი...უყვარხარო, უყვარხარო!ეს გვირილაც მიტომ არისამ ქვეყანას მოსული.

მე პოეზიამ გადამარჩინა

აციაგებულ თვალთა ფეთებადა გულუბრყვილო კისკისი ბავშვის,უზრდელობაა ეგ სიცილიო...რა კარგი იყო, რა კარგი მაშინ.შემდეგ იცვალნენ გზები მრავალნიდა თან წაიღეს იმ მთების სითბო.სულს ჩარჩა ლამაზ მოგონებადღამე არც ვიყავი ის ბავშვი თითქოს.როცა ბოროტმა ძალამ იმძლავრადა სახე თვისი წარმოაჩინაბევრჯერ დავკარგე იმედის სხივიდა... პოეზიამ გადამარჩინა.როდესაც თვალზე გაკრთება რული,ჩამომიხანჯლავს გულს ღამე თეთრი,თავზე მადგას და კვლავ მინანავებსმე პოეზიის უძლევი ღმერთი.

52

მწერალი და ისტორია

თვალსაწიერი უკიდეგანო,დღედაღამ ფიქრი დაუდეგარიდა ... ისტორიის ვრცელ შარაგზაზეთავდავიწყებით მიჰქრის მხედარი.იქნებ ცოტნეა ანდა ელიზბარ,ვინ გაყო მათი გზები სავალი,ილტვის, რომ ბრძოლით და სისხლის თხევითდღევანდელმა დღემ შვას მომავალი.მიჰქრის და მიაქვს მწერლის ოცნება,გაიმარჯვებენ დღესაც ქართველნი,ღმერთო, შენ მიეც შემწეობა დადაიზრდებიან კვლავაც მართვენი!

53

ნოდარ იაგორაშვილი

დაიბადა 1945წელს. დაამთავრავაჩნაძიანის საშუალო სკოლა.დაამთავრა იაკობ გოგებაშვილისსახელობის თელავის პედაგოგიურიინსტიტუტის ისტორია-ფილოლოგიისფაკულტეტი. ცხოვრობს თელავში.ჰყავს მეუღლე, შვილი და სამიშვილიშვილი.

შენ დაგვიფარე დედა მარიამ

როცა სამყარომ სუნთქვა დაიწყოდა არსებობამ ფრთები გაშალაიმ დღიდან მოდის ჩვენი არსობაცდა დღევანდლამდე ჯერ არ დამშრალა.

ჯერ არ დამშრალა მკერდში ძარღვებიჭექავს და გრგვინავს როგორც სიათაუფრო გალაღდა, უფრო დამშვენდაგენი და ჯიში ქართლოსიანთა.

ჩვენ, მამაუფლის ლოცვა-კურთხევითდაუმსხვრეველი ოქროს ლოდი ვართმიწა ქართული... ჯიში ქართულიპირველყოფილი დღიდან მოვდივართ.

და ეს ძირძველი ქართველთა მოდგმაუფლის ხატის წინ მუხლთ რომ არიანშენ გამიმრავლე, .. შენ გამიხარე..შენ დაიფარე დედა მარიამ!

54

ისე ვიცხოვრე,... როგორც შემეძლო(შვილს)

ისე ვიცხოვრე,... როგორც შემეძლოსაფიქრალს შენთვის ვტოვებ დანარჩენს,და თუ რაიმე არ მოგეწონოსნუ გამომიტან ამით განჩენს.

რადგან წუთები სწრაფად მიქრიანდღე დღეს მისდევს და წელი წელს ერთვის,რაც მოვასწარი, ის გავაკეთეთუმცა კი ბევრი მინდოდა შენთვის!

ჯერ ჭაბუკი ხარ, დროს ეხუმრებითვალები ტრფობის ეშხით თვრებიანმაგრამ ერთხელაც ჩახედავ სარკეს,თმები რა უცებ გაგთეთრებია.

დარდი ჩამუხლავს დაღლილ თვალებშიცრემლებით მკერდი დაგასველდებაგახედავ სადღაც გაპარულ წლებს დაჩემი სიტყვები გაგახსენდება.

ეს შეგონება ნუ დაგაღონებსწლების სიუხვე გეტყვის დანარჩენსროგორც შენ მისმენ თვალცრემლიანიისე ვუსმენდი ადრე მამაჩემს.

55

ქალო... ალგეთის ხოხობო

ქალო... ალგეთის ხოხობოცად აფრენილო ჭალასა,ვინ იყო შენი გამჩენივინ გიმღეროდა ნანასა..

ვინ დაგიძერწა ტან-სახეაგრე ზღაპრულად ნახატი,ვინ მოგიქარგა ბაგეზევნება- ალერსის ბარხატი.

მითხარ და წავალ, მოვძებნი,გადავალ ცხრა ზღვა, ცხრა მთასა,ვიპოვნი... დავეჩოქებივეამბორები კალთასა.

შევეხვეწები მუდარითვინძლო, გული არ მატკინოს,ეგ ფრთახატული ხოხობიჩემს ბაღში გადმოგაფრინოს!

გულო, ნუ გამიჩერდები!

გულო, ნუ გამიჩერდები!სანამდე თვალი ხარობდეს,სანამ მეცა და შენაცაზედ მიწა დაგვეყაროდეს.

ჯერ იფუსფუსე, იშრომეროგორც ფუტკარმა ჭალისა,არ მეჩქარება სიკვდილიშენ რაით მიგეჩქარისა.

არ ჩამიჩუმდე ძვირფასო,ნუ ჩამოიშლი ქვითკირებს,თორე თვალთჩამოღამდება,ჩემი ცოლშვილი იტირებს.

ყოველთვის ახალგაზრდა ხარ,არც არასოდეს ბერდები,

56

ჰოდა, გაკაჟდი, გამაგრდი....გულო, ნუ გამიჩერდები!

ჩემს თელაველებს

ჩემი თელავის ყველა ქუჩას თითზე დავითვლი,უფალმა ღმერთმა ნადიკვარზე ცრემლად დამადნოს,შაქარყინულის ნატეხივით გულში ჩაგითლითრომ თქვენი სითბო, სიყვარული ჩამებადაგოს.

ჩავემუხლები, დავუჩოქებ ჯვარპატიოსანს,გული უზომო სიყვარულით ლოცვას შენატრებს,ჩემი თელავის ყველა ვაჟკაცს და მანდილოსანსსაკუთრად თითოს, გაგინათებთ თაფლის კელაპტრებს.

მოვასწრებ, ალბათ... თვით უფალიც ამატანინებს,სანამდის ბოლო ამოსუნთქვა გადამთელავდესწინანდლის ბაღში ამოვარჩევ ლამაზ ყვავილებსრომ ფიანდაზად დაგიფინოთ ყველა თელაველს.

გიგოს გორაზე სიყვარულის ეშხით დავთვრებიდა გადმოგძახებთ: - თქვენთანა ვარ, .. თქვენთვისვმღერივარ!თქვენც გამიხსენეთ.. შემიყვარეთ, ... სანამ გავქრები...ნაღდი თუ არ, .. გულთ მაინც თელაველი ვარ!

57

მანანა კევლიშვილი

დაიბადა 1964 წელს ქ. თელავში. 1981წელს დაამთავრა თელავის მე-4საშუალო სკოლა. სწავლა განაგრძოთელავის ი. გოგებაშვილის სახელობისპედაგოგიურ ინსტიტუტში და 1986 წელსდაამთავრა კულტურის მეთოდისტისკვალიფიკაციით. ამავე წლებშიდაამთავრა თელავის მეორემუსიკალური ათწლედი ფორტეპიანოს

სპეციალობით. სხვადასხვა წლებში მუშაობდა საქალაქოკულტურის სახლში მეთოდისტად, თელავის ტელეკომპანია„თანამგზავრში“ საბავშვო პროგრამების რედაქტორად.პერიოდულად იბეჭდებოდა ჟურნალ-გაზეთებში. ამჟმადმუშაობს ფონდ „ახალი სიცოცხლე“ - თან არსებულ შ.შ.მპირების დღის ცენტრში სპეც.პედაგოგად.ჰყავს ერთიშვილი.

პოეზიის გზა

ეგება, ამაოდ დავადექ გრძელსა და ურთულეს გზას,ეგება, ამაოდ შევები ამ აბობოქრებულ ზღვას,ეგება ამაოდ ვაკვნესებ ამ ჩემს საოცნებო ქნარს,დღეს თუ საკადრისად ვერა ვთქვი, უკეთესად ვიტყვი ხვალ.ეგება, ამაოდ შევხარი ამ მიწასა და ცას!არა და, რა რწმენით დავადექ მერე, და რამხელა გზას!...

ვინა ვარ

ვინა ვარ და , მეოცნებე ქართველი ვარ,კახი ვარ და სულ უბრალო ნათელი ვარ,მშვიდობის და სიყვარულის მნატვრელი ვარ,გრემისა და ალავერდის სანთელი ვარ!ვინა ვარ და ბევრი ავის მნახველი ვარ,

58

სააკაძეს ძლიერი ხმლის ნატეხი ვარ,ჩემი ერის უკვდავების მნატვრელი ვარ,ქართველი ვარ, სულ უბრალო ქართველი ვარ!

თელავის ჭადარს

ზეცისკენ ტოტებაწვდილიდგას ჭადარი და იცდისოდესმე მოვა სიკვდილი,უთუოდ მოვა, იცის,ეს ცხოვრება კი თავის გზითმიდის, მიდის და მიდის...მოეძალება ცრემლები,სიყვარულისგან იწვის,სევდის მეგობარს მოუხმობს,წვიმას და მასთან ტირის...ხანდისხან აშრიალდება,ნისლის საბურველს იხდის,ეს ცხოვრება კი თავის გზითმიდის, მიდის და მიდის...

თეთრი სიჩუმე

დიდი ხანია მაწვალებს ტილოდაუხატავი თეთრი პეპლებით...თეთრ სიჩუმეში სული სავსეაუკვე დაღლილი უხმო ვედრებით!..გარეთ თოვს, სულში თეთრი პეპლებითეთრად მითევენ ღამეს,რა იქნებოდა მოხვიდოდეთ დადამიხატავდეთ რამეს,მერე გავატან სიცივეს ჩემსასისეც გაყინულ ზამთარსდა გაზაფხული თბილი ხელებითჩამაცმევს ჩითის კაბას.

59

მომიყვებიან ყოჩივარდებიუმშვენიერეს ამბავს...თქვენ კი, მიყვებით უკვე მოსაწყენდაუმთავრებელ ზღაპარს...გარეთ თოვს, სულში თეთრი პეპლებითეთრად მითევენ ღამეს,რა იქნებოდა მოხვიდოდეთ დადამიხატავდეთ რამეს.

ჩემი გაზაფხული

სულში შემოიჭრა გაზაფხულიგარეთ გამომაგდო თავნებამ,უზომო სიხარულით ამავსო,თუ რამ დარდი ჰქონდა, განდევნა...თვალებით ყვავილებს ვეფერები,ვატყობ, სულიერად ვმაღლდები,ლურჯთვალა იები მაგიჟებენსულ გადამავიწყეს დარდები...ბუნების წიაღში ისე შევიჭერითითქოს ყველა მის ძარღვს შევუერთდიირგვლივ იმდენი ახალი შევნიშნე,ვიდექ და ცეტივით შევყურებდი!...

დასასრული

აპრილის თვესავით ავფეთქდებიჩანჩქერად ვიქცევი ნაკადული,სანთელი კოცონად დავენთები,მცირე ხნით გრემში და ანანურში,ოცნებას ვუხმობ და გავექცევიდარდს დღემდე მისგან დაღალული,ასე ერთიანად დავიცლებითქვენივე ნაპოვნი და დაკარგული.

60

თამარ კოლელიშვილი

დაიბადა 1956 წლის 25 მაისს თელავისრაიონის სოფელ იყალთოში. 1980 წელსდაამთავრა თელავის პედაგოგიურიინსტიტუტის ფილოლოგიის ფაკულტეტი.ამჟამად ცხოვრობს თელავში. ჰყავსმეუღლე და სამი შვილი. ლექსების წერადაიწყო ბავშვობის ასაკში. მისი ლექსებისისტემატურად ქვეყნდება სხვადასხვაჟურნალ-გაზეთებში.

სამადლობელი

რა დრო გასულა... ბევრი რამე მსურდა მომესწრო,ფოთოლცვენაა, შემეპარა თმაში ჭაღარა,ჩემს ფანჯარასთან ჭრიჭინების უკრავს ორკესტრიდა დირიჟორობს მილეული მთვარე ნამგალა...

დროა ირწმუნო და არასდროს აღარ მოიწყენ,თორემ გიჟმაჟი ქარი სადღაც გაგინაპირებს,„შეჩერდი წამო“ - უკვდავების ქარგა მოისხი,მადლობა, უფლის რწმენა რადგან გამითავისე....

პოეტი

მთელი საღამო ვწერდი და ვშლიდი...ქარი დაჰქროდა ჩემს სახლთან ახლოს,პოეტს მუდამ აქვს რაღაცის რიდი,პოეტი სულ სხვა სივრცეში სახლობს...შეუცნობელის შეცნობის ჟინითშეატორტმანებს ღვთიური გზნება,მთებს დასძრავს, როგორც ზღაპრული ჯინი,უჩუმრად, უხმოდ ჩაიფერფლება.კარგია, როცა იცი ამ ქვეყნადათი ათასი პოეტი დადის,

61

ზეცა გვახურავს ჩვენ ყველას ერთი,ჩვენ გვაქვს საერთო ფიქრი და დარდი -ღმერთია ჩვენი მფარველი, შემწე,ვგრძნობ, ანგელოზი ფოფინობს მხრებთან,გავარღვევთ ბურუსს, სიკეთით შევძლებთ,გვსურს, პირნათელი მივიდეთ ღმერთთან.

სადღაც, ზღვარს იქით...

ვით მოტორტმანე ნავი ზღვაში, - სულიც ასეა,ბორგავს სხეულში, ვერ ისვენებს, იწვის, ინთება,სადღაც, ზღვარს იქით სიმშვიდე და სისპეტაკეა,მისკენ მიმავალ ბილიკს ჰქვია - ჭეშმარიტება....ძლიერ ვეწამეთ, მტრულად მოსულს ყველას მიეზღო,ცა ბევრჯერ იყო საავდაროდ ჩამოგრაგნილიდა გვიფარავდა მაცხოვარი, ღვთის ძე, - იესო,დედამიწაზე კაცთა მხსნელად გამოგზავნილი...როგორ დავეშვით.. ვცდილობთ მხოლოდ თავის გატანას,ვამბობთ, მერე რა, ... ყველაფერი მისაღებიადა უნებური შეცდომაც კი, თუნდაც პატარა,დიდი ცოდვების აღზევების გასაღებია...მერე თითქოსდა ვიბადებით ისევ თავიდან,გული იმედით, სინანულით, რწმენით სავსეა,ღმერთო მაღალო!, კიდევ მრავალ ტკივილს ავიტან,ოღონდ მაჩვენე მხარე, სადაც სისპეტაკეა...

ტკივილს ჩავიკლავ...

ზოგჯერ დღეები უსასტიკესს ჰგვანან ჯალათებს,მიგვაქანებენ საბოლოო ბედისწერამდე,სევდის აჩრდილი სასთუმალთან მოიკალათებსრა შორი გზაა, ოჰ, ძვირფასო, ახლა შენამდე!გადაკარგულა იმედებით სავსე ზმანებადა ჩემი სული ახალ-ახალ ტკივილს იმატებს,გავა წლები და მერე ვიცი, დაგენანება

62

შენ ჩემთვის ნებით გაღებული მთელი სინაზე.ჩემში რაც იყო უსასოო, ახლა გამქრალადა თუ ნუკრივით უბედობაც გულს დამისერავს ტკივილსჩავიკლავ, თვით ტკივილი..და ცრემლგამშრალი,ქარს მივენდობი ლერწამივით ნირშეუცვლელად...

იყალთო

შენმა ბაღმა გამახსენა იყალთო და ბროწეული,ტანღვარღვარა ლამაზ ხეზე ძრომიალი, კონწეული,ბაღის გასწვრივ, ნუშის ხესთან ყორე ერთგან მონგრეული,მამაჩემის დაჩეხილი შეშა, სათრით მოთრეული,გულის, თვალის გასახარი, ათასგვარი ბოსტნეული,ყვავილების ლამაზ კვლებთან, კრაზანები მოსეული.ბლის მსხვილ ტოტთან, ვით დარაჯი, ძველი კიბემორყეული,ცერის სიმსხო ხარითუთა, ცვრიან მოლზე მობნეული...ბაღში სუფრა, სუფრა ჭრელი, როგორც ლალი-ძოწეულიდა სისხლსავსე პამიდორი, დედის ხელით მოწეული,სუფრა სავსე ტკბილეულით, ათასგვარი ხონჩეულით,დიდი თეფშით ხაჭაპური, მეზობლისგან მორთმეულიდა შემწვარი გოჭი ლანგრით, ბლომად ქონ-ცხიმ-მოდებული,ალაკრული ნაზუქები, ტკბილი, როგორც გოლეული...მარნის ბოლოს, ერთ კუთხეში, გოდრით სავსეხორბლეული,მაღლა ყურძნის ჯაგნები ჩანს, დედის ხელითმომცვრეული,ჩემს ოთახში, თაროებზე ვაჟას სქელი ტომეული,ვხედავ, თითქოს დაფუსფუსებს, ბებოჩემი, ცხონებული,სად წასულან ის დღეები, რად გამხდარან შორეული,მენატრება ჩემ-ტოლები, ის ორღობე მოლეული,გამრჯე გლეხის ეზო-კარში, ხელადა და თონეული,ბარაქიან ტიკჭორაში ქინძმარაულ-მორეული......ახლა ვხვდები, რატომ არის ასე ტკბილი, შორეული,ჩემი სახლი და ბავშვობა, სადღაც თვლემამორეული...

63

მარიამ კოზმანიშვილი

დაიბადა 1959 წლის 30 აპრილს თელავისრაიონის სოფელ კისისხევში.1978წელს შექმნა ოჯახი, შეეძინა სამიშვილი. 1987წელს სწავლა განაგრძოთელავის ი. გოგებაშვილის სახელობისსახელმწიფო ინსტიტუტში ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტზე.ადრეულ ბავშვობაშივე იბეჭდებოდა მისილექსები იმდროინდელ ჟურნალ-

გაზეთებში.2007 წ. მოულოდნელად აღმოაჩინა ქვა,როგორც ხელოვნების ნიმუში. დაიწყო მათი შეგროვება დასუვენირების დამზადება. ჰქონდა ორი პერსონალურიგამოფენა ქალაქ თელავში. ასევე, პოეზიის საღამოები -სამების ახალგაზრდულ ცენტრში და მწერალთა სახლში.არის ორი პოეტური კრებულის ავტორი. ჰყავს მეუღლე, 4შვილი და 5 შვილიშვილი.

ზამთარი

ნისლი ჩაწოლილა ხეობაში,ახლა რა თქმა უნდა, გათოვდება...ვიღაც იზეიმებს ძეობაში,ვიღაც უსათუოდ გათხოვდება.ფიფქი აცეკვდება ფანჯარასთან,ფიფქებს ზეცის სუნი ჩამოჰყვება...კარგი იქნებოდა ამ თოვაშივინმე ღვთისნიერთან დამოყვრება.ვდგავარ ხელგაწვდილი აივანზე,მხრები სიცივისგან მეღუნება...ხელზე დაბნეული ნამცეცებიფრთხილად ამიკენკეს ბეღურებმა.

64

ისევ სანამქერე ამინდია,ნისლი იზრდება და იბერება.მინდა მოილხინონ მეზობლებმა,სივრცე გაახურონ სიმღერებმა!..გიხმობ ჩემი კოშკის აივნიდან,ნისლის ნაცრისფერო ბალდახინო,იქნებ გამაქროლო გაზაფხულთან,მერე ყვავილებით გამახილო!

***გესმის? მთვარე ღიღინებსტკბილ სევდიან ჰანგებს...ვიღაც დადის ფანჯრებთან,სიზმრის კოშკებს აგებს.გესმის? -ხმა აქვს დუმილსაც,ვიღაც ჰყვება ზღაპრებს...ცა მუქია დილამდე, სანამ აილამპრებს...უსასრულო სამყაროს უუმცირეს ნაწილსქარი აგაფარფატებს და ლოცვებად გაგცრის.

***მზით ივსება სამყარო,როგორც ფიჭა - თაფლით,მიცურავენ დღეებილილისფერი აფრით.ივანცხნიან ტყეებიმოშრიალე თმებს დაცეტი ჟამთაღმწერელი,ქარი დაქრის მთებთანხატავს ხელი, უფლისა,ალაზანს თუ გომბორს,მზეს უგზავნის საჩუქრად,მშიერს, ქვრივს და ობოლს.მიცურავენ დღეებილილისფერი აფრით...

65

შემოვრჩებით მომავალს,გულუბრყვილო ზღაპრით.

ნოემბრის მზეს

რა საყვარლად დაბაჩუნობ მზეო,ხელებს გიწვდი, მოგეფერო მინდა.მე ამ ლექსში გულის ნაწილს ჩავდებ,შენ მაჩუქე სხივი ერთი ციდა.სულ ცოტახნით დათმე ზეცის თაღი,წამო, სადმე ვიტანტალოთ ერთად,შევინახოთ სულის სკივრში სიტკბო,შემოდგომის ჭრელა-ჭრულა ფერთა.წამო, ერთად გავეკიდოთ ჩიტებს,სანამ თოვლი აცეკვდება კართან...ვდგავარ შენსკენ აღერილი ყელით,გულისგულში სიტყვებს ლექსად ვართავ.

***იცი? - გიკვდები, ჩუმად, როგორც კვდება ბეღურა...უსაყვედუროდ, მაგრამ არა უსინანულოდ....მალულად ვქრები, როგორც ნისლი, ალიონისას,ფიქრში კი ისევ ძველებურად გესათუთები...იცი? - გიკვდები.

66

ნინო კორძაია

დაიბადა 1971 წლის 29 აგვისტოს. 1987წელსდაამთავრა თელავის მე-3 საშუალო სკოლა.1994 წელს - თელავის ი. გოგებაშვილისსახელობის სახელმწიფო ინსტიტუტისფილოლოგიის ფაკულტეტი. სხვადასხვაწლებში მუშაობდა თელავის მე-3, მე-4 დაეროვნულ სკოლებში პდაგოგად. ამჟამადმუშაობს ქ. თელავის ფონდი - „ახალისიცოცხლე - სთან არსებულ დღის ცენტრში -შ.შ.მ. ბავშვებთან სპეც. პედაგოგად.ლქსების წერა დაიწყო ბავშვობიდან.

დრო

ისე უცნაურად ჩამოთოვა,ისე უცაბედად დაიფერფლა,თოვლის თეთრი ფთილათეთრ ფანტელებად,გადმომეყარა, გადმომეფინა.ვერც კი შევიგრძენიდროის ასე ბრუნვა.ზამთარი ხელს რომ უკვე მიქნევდა.როგორ მინდოდა შენთვის მომეძღვნა,ვერ მოვასწარი, ისე გაზაფხულდა.თოვლის თეთრი ფთილათეთრ ფანტელებად,ისე მიილია, უკვე გაზაფხულდა.

***ტირის ქალისიძლიერე მასშიც არის,თვალზე ცრემლი არ ემჩნევა,კივის ქარი.

67

ნამქერს მიაქვს იდუმალიფიქრის ალი,აქ მთავრდება და სასტიკად ეღიმება,დამჩნევია დროის კვალი,ნაზი, მაგრამ საოცარი.ავარდება და იფეთქებსცეცხლის ალი.ნამქერს მიაქვს მისი სულიდა სინაზე გულსაკლავი.

***რაღაც იდუმალი შემომჩვევიადა მე ვწერ, მაგრამ, დრო დამელია,ფიქრმა დამათოვაწვიმამ დამასველა,და მე არ ვიცი, ვისთან ვმღერივარ,რაღაც ღელვასავით შემომჩვევიასული კლდესავით გამმაგრებია,ძარღვებში სისხლი გრძნობით მდენია,უფრო აზრზე ვარ, ნდობით სავსე ვარ,მე ყველა მიყვარს, ვისაც ღიმილი უჩუქებია.რაღაც იდუმალი შემომჩვევია.

68

ნანა მანიჟაშვილი

დაიბადა 1962 წელს, გურჯაანის რაიონისსოფელ ჭანდარში.1985 წელს დაამთავრათელავის ი. გოგებაშვილის სახელობისსახელმწიფო ინსტიტუტში ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტი. იმავე წლიდანდაიწყო მუშაობა სოფელ ჭანდრის საშუალოსკოლაში ქართული ენისა დალიტერატურის მასწავლებლად. ამჟამადმუშაობს თელავის მოსწავლე -

ახალგაზრდობის სახლში საზოგადოებასთანურთიერთობის განყოფილების ხელმძღვანელად. მისილექსები პერიოდულ პრესაში ქვეყნდება 1983 წლიდან.„სოფლის ცხოვრება“, „ალაზნის განთიადი“, „მუზა“.ლექსები შესულია კერბულში „ირმების გადმოსახედი“.

პატარა გოგო ყიდდა იებს

პატარა გოგო ყიდდა იებსდა თვალში კრთოდა სევდა,მის უკან იდგა მწარე სიცივეტკივილებს ჩუმად ხევდა.პატარა გოგო ყიდდა იებსდედის თვალების ფერთა,ქუჩა სიჩუმის ფარდასა ქსოვდაგზას მოლოდინი ედგა.

***წყენა თუ დამრჩა მოყვასისდარდი თუ დამრჩა ძმის,ადიდებული იორითუ ვერ გამიგებს ფიქრს,თუ სიყვარულის ფერებიარ მომიქარგავს მძივს,

69

რიჟრაჟებს ავედევნებიღამეს დავუფრთხობ ძილსდა თეთრად გადანათენებდღეს გავიმძღვარებ წინ.ვივლი და არ დავიღლები,არც სხვას დავუდებ წილს,გულს გავშლი სასიყვარულოდ,მტერსაც ჩავიტევ შიგ.

ოთხი დრო

ჯერ გაზაფხულად ამაყვავილა,მერე ზაფხული მომგვარა მწველი,წამოუბერა ქარმა ნოემბრისდა შემოდგომის წაიღო მტვერი.ზამთარმა ფიფქის ფთილა-ფთილებითშემომაყარა მორთული ფერი;ახლა მოწყენილ ბეღურასავითისევ გაზაფხულს ველი.

ველი

მიუსაფარის გოდება ჩუმი დრო ჩემი ფერი,სხვა არაფერი. შენს კართან ვდგავარ,შეხვედრის ლოდინს ველი და ველი.მოცლილი ქარი დახეტიალობსჩუმად ირწევა შროშანის ველი.

შვილს, ქეთევანს

ო, როგორ მსურდა მემღერა შენთვისდა მზის სხივები ჩამეწნა თმებში,როცა პატარა იყავი კარგოდა არა მღლიდა ტიტინი შენი.ვერ მოვასწარი, დრო შეუმჩნევლადდა სიზმარივით გაქრა, გაფრინდა,ახლა დიდი ხარ და მოფერებათითქოს გინდა და თითქოს არ გინდა.

70

ნანა მარღიშვილი

დაიბადა 1968 წლის 13 იანვარს ქ.თელავში. ჰყავს ქალ-ვაჟი.პროფესიით არის ექიმი-სტომატოლოგი და ....

„ვიცი რომ არ ვარ პოეტი,არც გვირგვინს ვითხოვდაფნისას, ღმერთო, მაცოცხლე

იმედადჩემი ლამაზი ხალხისა“

გაზაფხული მოდის

ცერებზე შემდგარა მარტი და კაპასობსცას სურს, რომ მოსთხოვოს ღიმილი მზისფერი.სითბო მოენატრათ გაბერილ კვირტებს დალამის გადმოსკდნენ და დაგლიჯონ ტოტები.

მე ყველა მიყვარს

ვიღაცას იქნებ ვგონივარ გიჟი,რომ უპირობოდ მიყვარს სამყარო,როცა მახარებს თვალებში სხივი,მაგრამ ჩამქრალი თვალები მაკრთობს.ვიღაც ხომ ფიქრობს დაბერდით უკვე,მაგრამ ჩემს გულში გაზაფხულია,მიხარია, რომ მიღიმის ვინმედა ეს ღიმილი ვარდისფერია.

მე ყველა მიყვარს ნაღდი, ნამდვილი,ადამიანი თხემით - ტერფამდე,აიციაგეთ სულში აპრილიდაზამთრებიდან დაზამთრებამდე.

71

ამ თვალებს რა ვუყო

ავად ირევიან ღრუბლები,ალუბლებს შეშლილი ქარი წეწს,ბაგე გაუხსნია ხილიანს,თან უხვად არიგებს იმედებს.„მთვრალი“ დავბანცალებ ქუჩებში,გზა-გზა ფთილებს ვითვლი საავდროს,იცი? შენთან მოსვლა მომინდა,ამ თვალებს რა ვუყო დანათრობს?

დამაგვიანდა?!

დამაგვიანდა, ვიცი, ნამდვილად,მაგრამ ყოველთვის მინდოდა მეთქვა,თუ შემოდგომის ამ სევდიან, ოქროსფერ მოლზესულს როგორ წეწავს ფერმიხდილი ბებერი ვნება.როცა მოდიხარ, მინათდება სულის კუნჭული,მიდიხარ, - ბნელი ისადგურებს გულში მალულად,მგონია, თითქოს რომ ყველა გზა სულ შენსკენმოდის,

ამავდროულად ყველა კარი დაგმანულია!დამაგვიანდა, თუ... ისევ ... ისევ განათდება სამყარო ჩემთვის?!

ჩემს საყვარელ დედას(დედას, რომელიც 19 წელია საბერძნეთში ცხოვრობს და

შრომობს და, ყველა იმ დედას, ვისაც შორს გადახვეწილებსაკლით ოჯახის სითბო, სიყვარული და სიმყუდროვე.)

არ მსურს, რომ დამთავრდეს ბავშვობა,თვალებში ღიმილი ჩაგიქრეს,ქარხვეტა ღრუბლების ანცობამგულგრილად დაგტოვოს ნაწვიმზე.

72

ჭალაში ქარები დაფეთდნენ,სული ყეფს მშიერი მგელივით,წვიმა ცრის, ნისლმა მთლად დაგფარა,შენ ჩვენ გვეფერები ტკივილით.

მოგწყურდა მუზების სიშიშვლე,თვალებანთებული პოეტი,სიზმრებშიც მომავალს მიხატავ,ღამეს შეერევი ღიმილით.

მაგრამ დროს ვერაფერს ვერ შველი,გჯაბნის და გაჩოქებს ხანდახან,ნაზამთრალ ფიქრივით დამღლელიწლები გემატება თვალდათვალ.

ჭალაში ღრუბლები აცეკვდნენ,წვიმა სცრის, იმედს კვლავ მიცოცხლებ,ზვარაკად თუ შემოგვაწირავშენს ხარკად გაღებულ სიცოცხლეს!

მთებმა მაჯობეს

დამდგარა მარტი, სურნელი მათრობსდა ოცნებების ზღვაში ჩამძირავს,შემომანათებს სახეს აპრილი,გამომაფხიზლებს მაისის სუნთქვა,

აყირავდება ცაში ტოროლა,მზე ცის გუმბათზე კოცონს დაანთებს,გამომაყოლებს მზერას თილისმად,შეყვარებული თვალები გზაზე.

ღიმილიანი მივყვები ქუჩას,მეც გახელება მსურს გაზაფხულის,მთებმა მაჯობეს ახლა ნამდვილად,პირი-სახეზე გადაუსვამთ ფერუმარილი.

73

ციცინო მარკოზაშვილი

დაიბადა თელავში 1947 წლის 19ოქტომბერს. დაამთავრა ვანოსარაჯიშვილის სახელობის თბილისისსახელმწიფო კონსერვატორიაფორტეპიანოს სპეციალობით. მუშაობადაიწყო ნიკო სულხანიშვილისსახელობის თელავის სამუსიკოსასწავლებელში ფორტეპიანოს კლასისპედაგოგად სადაც დღემდე მუშაობს. წერსლექსებს, ეწევა ლიტერატურულ-პუბლიცისტურ საქმიანობას.გამოქვეყნებული აქვს წერილები და

პოეტური თარგმანები სხვადასხვა ჟურნალ-გაზეთებში.

ექვთიმე თაყაიშვილს(ექვთიმე ღვთისკაცს)

წმინდა ექვთიმევ, ქართულო სულო,განგების ნებით ზეცად ასულო.

შენი ნაღვაწის შუქით მოსილო,სამშობლოს სევდით გულგასერილო.

გუშაგად ედექ სხვაგან საგანძურს,მგზნებარე გულით შენგან ჩარაზულს.

მსურველი მისი რომ მოდიოდაგაწბილებული უკუდიოდა.

მტკიცე იყავი, ვითარცა რვალი,ციხე-კოშკივით კარშეუვალი.

არ მიაკარე არვინ საუნჯეს,სხვის მიწა-წყალზე არ დააუნჯე.

74

ოცნებად აჩნდა შენს რუდუნებასერის სიმდიდრის შინ დაბრუნება.

მხოლოდ ღრმად მოხუცს აგიხდა ნატვრა,განძი სამშობლოს საზღვრებს მოადგა.

წინ მოუძღოდი ბრძოლით მოღლილიგამარჯვებული და ვალმოხდილი.

როს, თვალი ჰკიდე თბილისს, მთაწმინდასთვალთ, მონატრების ცრემლი გაწვიმდა.

ერში დაფასდა შენი ამაგიწმინდა მთას ჰპოვე ძვალთშესალაგი.

როს, ჩამოისმა ზარის ხმა ციდანზეცად ახვედი ექვთიმე წმინდა.

გვჯერა , წმინდანო, მამულს საფიცარსშეჭირვების ჟამს კვლავაც დაიცავ.

ალბათ, ზეცაშიც ზრუნავ იმაზემეოხად გვყავდე ღვთისა წინაშე.

თოვლი

თოვს, ძალიან თოვს, ჩემი ფანჯრიდანგულგრილად ვუცქერ ფიფქების როკვას,ცხოვრების გზაზე როგორ დაბინდდა,თოვლის ნახვაზე ნერვიც არ ტოკავს.

თეთრი სუმბულის ნაზ სიმსუბუქით,ედება თოვლი გაწოლილ ბექობს,

75

რა კონრტასტია - ეს თეთრი შუქიდა - ის წყვდიადი, სულში რომ მეფობს.

თოვლი რბილი და თოვლი ფაფუკი:რა არის ჩემთვის? - მხოლოდ სისველე...გულიდან სითბო წავიდა თუ კი, -სულსა სცივა და ვეღარ ისვენებს?...

ვიცი, გადივლის ეს დიდთოვლობა,მზე გადაფარავს თოვლიან დარებს,დათბება, თოვლი დაიწყებს დნობას,ჩემთვის კი მაინც არ გაიდარებს.

ძველი ტანგო

ტანგო, ის ძველი ტანგო,გახსოვს? თავს სთვლიდი ღმერთად...სიზმარში გხედავ კარგო,თითქოს კვლავ ვცეკვავთ ერთად.

გაჰქრა ის გაზაფხული,ის ყვავილობა ხეთა,გრძნობა, აწ მინავლულითავს რად მახსენებს, ნეტა?

ტანგო, ის ძველი ტანგოხმამაღლა ფიქრს, რომ ვბედავ?ისევ მიყვარხარ, კარგოისევ სიზმარში გხედავ.

ამური ნისლებში

სულ მაღლა ზეცა, ზეცამდე მთები,დაგუბებული, თეთრი ნისლებით,ნისლში დავლანდე ამური ფრთებით,ხუჭუჭა თმებით, ოქროს ისრებით.

უეცრად მკერდში ტკივილი ვიგრძენ,

76

ნუთუ ამურმა მტყორცნა ისარი?ვხედავ, ნისლიდან ვიღაცა მიმზერს,ნუთუ ის არი... ჰოო... ის არი...

გონება ღელავს, გული ძაგძაგებს,სული ვეღარ სძლებს დონდლო სხეულში,ვგრძნობ, როგორ ვიხსნი მძიმე არტახებსდა მივქრი ზემოთ, იქ, - შორეულში...

ბეთხოვენის მე-9 სიმფონია

შეჩერდით! - გეყოთ, ეგ ირონია,გულს ნუღარ ივსებთ ბოღმით და შხამით,კოსმიურ ხმათა ამ სიმფონიასყური მიუგდეთ სულ ერთი წამით.

ეს მელოდია, ეს ჰარმონია,შობილი ციურ არემარეში...ო. როგორ სცდება - ვისაც ჰგონია,რომ იარსებებს ღმერთის გარეშე!!!

77

თინათინ მრელაშვილი

დაიბადა ქ. თელავში. 1968 წელსდაამთავრა თელავის მე-3 საშუალოსკოლა. 1975 წელს - დაამთავრათელავის ი. გოგებაშვილის სახელობისსახელმწიფო პედაგოგიურიინსტიტუტის ისტორია-ფილოლოგიისფაკულტეტი ენისა და ლიტერატურისსპეციალობით.

წიგნად აქვს გამოცემული გენიალურიფრანგი მეზრაპრის - შერლ პეროს„წითელქუდას“ პოეტური თარგმანი.

სხვადასხვა დროს ლექსები აქვს გამოქვეყნებული„საქართველოს ბუნებაში“, „ოლეში“, „ლიტერატურულსაქართველოში“.

არის მწერალთა ასოციაცია „ლიტერატურულიკახეთის“ წევრი და გამგეობის წევრი, საქათველოსსაავტორო უფლებათა ასოციაციის წევრი.

სამშობლოს

ჩემი ოცნება შენ გეკუთვნის,ჩემო ქვეყანავ,ჩემი ლექსებიც. რამეს - ახალს -გეტყვი მე, განა?...მაგრამ.. შენს მთა-ველსთვალს ვეღარ ვწყვეტ,ვუმზერ, ერთთავად,ეგ სილამაზე ზიარია ...თვითონ მზესთანაც..შენს მთებს ვუმღერი და შენს ზეცას,სამშობლო მხარევ,შენი უზადო სილამაზითგულს რომ მიხარებ,

78

შენით თენდება, მზით ნაქარგი,დილა - ცისმარედა..მაგ მშვენების სიყვარულიმე ვერ ვიკმარე...

უკვდავს ხდის მამულს

ჩემი სამშობლოს სილამაზესსიტურფე შვენის,თვით ბუნებაა, ამ უბადლომხარის მძერწველი,საფიცარია საქართველო ყველა ქართველის,უკვდავს ხდის მამულსსიყვარულის გულის მზე-, მწველი...

თელავს

მთები თოვლით მოსირმული,მზის სხივებით ბრწყინავს, ელავსდა იხუტებს სიყვარულით,ერეკლეს ხმლით ნაკურთხ თელავს..,წარსულ დღეთა სიდიადითის ხომ დღესაც ხიბლავს ყველას,ფიქრებს ანდობს გულზვიადი -ლამაზ, ფერად ცისარტყელას...ჩვენს ბრძენ მეფეს, - პატარა კახს,სიტყვა ხმლით და საქმით უთქვამსდა შესწირა ქართულ მიწას:ფიქრიც, სულიც, გულიც, სუნთქვაც...

79

მომნატრებია...

მომნატრებია , ძვირფასოშენი სითბო და ალერსი,ჩემთვის: დღეც, წუთიც, ის ფასობს -ტრფობით რომ მიმზერ თვალებში...

მომმზევებია, მომფერებია...

მომმზევებია, მომფერებია...მომნატრებია..ვჭვრეტ რიჟრაჟს ცისას, ათინათებს სხივთვალებიანს,მთათა ფერდობნი მზის ბრწყინვა-შუქით რომნათდებიან

და კლდით ნაჟური ბროლ-ცვარ-ნამითინათლებიან...

სურათი

მწვერვალზე თოვლი ქათქათებს,სხივი უქარგავს მთებს კალთებს,ველი ზურმუხტით ხასხასებს -და მზე კი, ტრფობის ცეცხლს ანთებს...

80

გიგა მჭედლიშვილი

დაიბადა 1979 წლის 22 დეკემბერს ქალაქთელავში. 1996 წელს დაამთავრა თბილისის99-ე საშუალო სკოლა. სწავლა განაგრძოთბილისის მე-3 სამედიცინო კოლეჯში,რომელიც 1999წელს დაამთავრა. მისიშემოქმედება პერიოდულად იბეჭდებოდა„საქართველოს მოამბეში“. პოეზიასთან

ერთად, გატაცებული იყო ფერწერით, საკუთარი,განსაკუთრებული ხედვა ჰქონდა.

გარდაიცვალა 2008 წლის 16 დეკემბერს.

ჩემი პატარა თელავი

ჩემი პატარა თელავი მიყვარს და გამიხარიანდა ჩემს ეზოში ფუსფუსი მეხალისება ძალიან,დილის სურნელი დამატკბობსირგვლივ კვამლით და შორს ნისლით,ჩემი პატარა ქალაქი მინდა აღვწერო ამ მიზნით...აშრიალდება კვლავ შენს ქუჩაზე ტირიფები დაბრძენი ჭადარი.ამ ქვეყნად, მგონი, შენზე ლამაზი, არ მეგულება შენიბადალი,გამოზაფხულზე აყვავდება თელავში ნუში,მოხუც ჭადრსაც გაეღიმება თავისთვის გულში,ააჭრიალებს გამხმარ ტოტებს საღამოს ბინდზე,ძველი მეთევზე ბადეს ისვრის ალაზნის ხიდზე,ჩემი პატარა თელავი მიყვარს და გამიხარიანდა ჩემს ეზოში ფუსფუსი მეხალისება ძალიან.

81

***ახალ წლის ღამეს ვავსებ ფიალასდა მერე ვფიქრობ, ხომ გამიარა,ხომ გამიარა მე შენზე ფიქრმა,უეცრად ქუჩა დაფარა ნისლმა.ავივლი აღმართს, აღმართი გრძელი,აღმართი ბნელი, ნაბიჯი ნელი,ვიღაცას ველი რაღაცას ველიდა ამის შემდეგ ვბრუნდები სხლში,ნელი ნაბიჯით შევდივარ კარში,შევსვამ ფიალას და ვიტყვი ამას -ამ ქვეყნად გიძღვნი ყველაფერს ლამაზს.კვლავ სასმისს ვავსებ ფრთხილად და ნელაშორს კვამლი მოჩანს, ირგვლივ კი ბნელა.და ისევ ვფიქრობ, ხომ გამიარა,ხომ გამიარა მე შენზე ფიქრმა,ისევ მოიცვა კახეთი ნისლმა.ღამით თელავში ითოვებს თეთრადჩვენ კი არასდროს ვიქნებით ერთად.

***დილით ხედიდან გადავხედავ ალაზნის ველებს,გაოცებისას ვერას ვიტყვი და გავშლი ხელებს,რა ლამაზი ხარ, დალოცვილო კახეთის გულო,შენი მთებით და შენი ბარით აყვავებულო.კავკასიონის მაღალო წვერო,ზამთრის სიმკაცრევ და სუსხის ფერო,შენ რომ კარიბჭე დაგინახა პირველმა მტერმა,შემოგიტია, აგაოხრა, გატირა ბევრმა,მას აქეთ შენი კალთები ტირისროდესაც თბება და ყინვა მიდის.

82

***როცა იმგვარად გადის დღეებივერაფერს ვერ ვწერ, ვერაფერს ვხატავ,ვსევდიანდები და მეჩვენებასიცოცხლეს სურდა ფულივით ფანტვა,მაგრამ, როდესაც იგრძნობს სხეულილექსის და ცეცხლის გათამამებას,ვიზრდები. უცებ ვგოლიათდები,სხვა ყველაფერი პატარავდება,გავფუფუნდები, დავიმუხტებიდა თუ ქვეყანა არ გადაგვარდა,იმავ წუთს ჩემთვის აღარაფერიაღარაფერი ლექსების გარდა.ვისაც არაფრად არ უღირს ლექსირომანტიკა და ჩემი თაობარა საცოდავი მგონია იგისაცოდავი და არარაობა,ოცნება, ჟრჟოლა, წვა და ხალისი,ყველაფერი ხომ ლექსით იწყებალექსია რაც კი გაგვიხარდება,სიყვარულიც და თავდავიწყებაც.ლექსია, ამ წუთს რაც მემატებაჩემს სულში ცეცხლად გამოხვეული,მიიღე იგი, რადგანაც ლექსითანთებულია ჩემი სხეული.

83

უცნობს

ეკლიან აღმართს მიჰყვება ქალი,ძონძებში ჩაცმულს უბერავს ქარი...გაშლილი თმები, სახეზე ცრემლიშორი გზის გავლა მოუწევს ბევრიმიუსვლელ ადგილს...გზად ტანჯვა მისდევს,რადგან სავალი ეკლიანია,არეულ ქარში პირსახე მისიდაკაწრული და სევდიანია,ნეტავ რა ტანჯავს უბედურს ასე?რა ცოდვა მიაქვს გოლგოთის გზაზე?შეჩერდა უცებ, ჩამოჯდა ქვაზე...ისევ ყოყმანობს წარსულის თქმაზე.რა აქვს სათქმელი? ან ელის ვინმესიდუმალებით მოცული ქალი?...და მყუდროებას მის ირგვლივ მარტოარღვევს და შფოტავს ძლიერი ქარი...წამოდგა, ისევ გაუყვა აღმართს,მაგრამ ნათელი შორს არის ისევ,რადგან ცხოვრება საოცარია..ერთ დროს მის ბედსაც არ ყეფდა ძაღლი,ახლა კი ტანჯვას განიცდის ქალი..გზას ვეღარ იკვლევს, ხელს უშლის ქარი...ღმერთო, შეუნდე! ნათელით შენითამ გზას მიეცი ვარდების ფერი....მაგრამ ამაოდ!!!ეკლიან აღმართს მიუყვებოდაერთ დროს მდიდარი, ამაყი ქალი.

84

ლერი ნოზაძე

დაიბადა 1955 წლის 9 თებერვალს. 1972წელს დაამთავრა ხაშურის მეორესაშუალო სკოლა, ხოლო 1978 წელს -ივანე ჯავახიშვილის სახელობისთბილისის სახელმწიფოუნივერსიტეტის მექანიკა-მათემატიკისდა ხელოვნებათმცოდნეობისფაკულტეტები. დიდი ხნისგანმავლობაში მუშაობდა აგრარულუნივერსიტეტში, დამოუკიდებელუნივერსიტეტ „ეგრისში“, ეკონომიკისადა სამართლის ქართულ-ბრიტანულ და

სხვა უნივერსიტეტებში. 2011 წლიდან სამცხე-ჯავახეთისსახელმწიფო უნივერსიტეტისა და უნივერსიტეტ„გორგასალის“ ასოცირებული პროფესორია.

ჰყავს მეუღლე და ორი შვილი. ათი პოეტურიკრებულის და რამდენიმე ბიოგრაფიული ესსეს ავტორია.

გამოსავალი განა არა ჩანს?

წარღვნის დროსაც კი ვიღაც გადარჩადა არც გვალვის დროს წახდა ყოველი.ჩვენ მოვიშუშებთ ბევრ მკაცრ განაჩენსდა შევიქმნებით ყოვლის მპოვნელი.ღრუბლები კვლავაც გადაიყრება -მგონი, მათაც სწყინთ არად ჩაგდება!კაცობრიობა თვის გეზს მიჰყვება -ომს რომ აცხადებს ამპარტავნებთან.უსასრულოა ასეთი ფიქრი.კეთილმზრახველნი გზას მოძებნიან.დადგება ჟამი ახალი მირქმის(ეს ჯვარცმის არა - სხვა ბოძებია!)

85

სამსხვერპლოდ ისევ თავს გავიმეტებ!ერთმანეთისა ჩვენ უფრო გვესმის.ვგრძნობ, ამ მძიმე ჯვარს როგორ მიველტვი,როს წამადგება თავს „ვინმე მესხი!“ის, რაც მიაჩნდათ უკიდეგანოდ,დღეს დაიტია აქ ფრაზამ მომცრომ.მე ვაათმაგებ თქვენს ღვაწლს დედანო,სული უბიწო რომ კვლავ დავლოცო.მსურს, მოვილიო მძიმე განცდებიდა წარვედგინო საკუთარ თავთან.ზიგ-ზაგ ცხოვრების თითო მარცვლები(მინდა იყუჩოთ!) მილიონს გასცდა!

***როგორ ვუდროვო, მოვუყარო თავი განსაცდელსზემოქმედების უნარს ჩავსწვდე სიგრძე-სიგანით.ვინ ვარ? დასტურად ვიშველიებ ახლა დარდს და ცრემლსდა ძალისხმევას დავამშვენებ მკვეთრი სიგნალთ.

თუმც მგმობენ, - ღიმილს ვასაჩუქრებ(ჩემში ბევრია)ისე, რომ არ ღირს, შევცბე, სივრცე გამოვიზოგო.გავუფერულდი, მაგრამ, სადღაც მგრძნობენ, მელიანმზე ზენიტშია და პრიალებს კარგახნის ლოგო.

სუვენირებს, ხომ, სასაჩუქრეს, - აქეთ და იქითფასი კია არა, - ღირსება აქვთ უპირველესი.წინდახედულებს თუ ეკუთვნით, რატომ არ მიქეთანკარა წყარო, მოსახვევის, მადლად რომ შევსვი?

სიმბოლისტების ვარ სტუმარი რეალისტურადდა ვალად მადევს, ეს მისია ღირსად გავწიო.რახანია, რომ ვოცნებობდი, ვთვლი, - ამისრულდა -ჩემი პატარა მართვე ბიჭი შენ გგავს, არწივო!

86

***გადასარჩენად უცნობისა, მის სულის ხსნისთვისმსურს გავაკეთო არჩევანი, მაგრამ, - როგორი?გონებას ვძაბავ, რომ არ შევცდე, ზრუნვისთვის სხვისთვისდა შემეწიოს შემოქმედი, პირველმომგონი -იმ უნარისა, ადათისა, რომ აქვთ მოკვდავებსანუ განგებამ ჩაუნერგა უპირველესად.რას მივაქციოთ ყურადღება, სანამ მოგვკლავენ,ღირსების დაცვას რომ ვირჩევდეთ უმთავრეს წესად?მინდა ყველაფერს, რასაც ირგვლივ თვალი ევლება,თვალისჩინივით ვიცავდე და თქვეთვის ვსახავდე.ანუ, ლიტონად არა ჟღერდეს ჩემი ვედრებაგულში ტკივილის ჩასახვიდან - წარმოსახვამდე.დიახ, რაც უნდა მძიმე იყოს ტარება ტვირთისსაძრახისია განრიდება, განდგომა განზე.-ამდენ არეულ თვალსაზრისებს ვახვავებთ რისთვის?ვივიწყებთ რწმენას და ვესწრაფვით ყოფას ამაზრზენს?

***ოფლი მასხამს თუ... ყელში ცუდად მაწვება რაღაც...გული კვლავ მერჩის, რომ ვიხსენებ შენს ვარდის კოკრებს.გვიან და გვიან დავმშვიდდები, სადღაც და სადღაცკვანძს რომ მიხსნიან და კითხული გზას შემიმოკლებს.მეყვსეულია დრო რაოდენ, -მძაფრად ვგრძნობ განცდას,დაპირებების შემსრულებელს გულდასმით ვეძებ.თვითდაჯერების ჟრუანტელი წამს მაქცევს ანცადდა მეტაფორას ადგილს ვუჩენ, როს მსაზღვრელს ვერ ძლევ.მეტასტაზები თუმც სასტიკად მაქვს მოდებული,-რის ონკოლოგი, - მსურს მეტოქეს მარტო შევება.ატომალური ფიქრი თან მდევს ხსნად გოდებულის,-შევთხზავ სილუეტს ღია ცისას და მეშველება.ოფლი მასხამს თუ... ყელში მძიმედ მაწვება რაღაც...ძლივს საკეთებელს, მაინც ჯიქურ, ათასჯერ ვჩემობ.და წარმოგიდგენ უსათნოეს გულისსწორს - დაღლას -მოკეთევ, ჩემო!

87

ფარნაოზ რაინაული

დაიბადა 1936 წელს, ახმეტისრაიონის სოფელ ქვემო ალვანში.1953 წელს დაამთავრა თუშეთისომალოს რვაწლიანი სკოლა,1956წელს რუსთავის მეორესაშუალო სკოლა, 1963 წელსთელავის ი. გოგებაშვილისსახელობის სახელმწიფოპედაგოგიური ინსტიტუტისისტორია-ფილოლოგიის

ფაკულტეტი ქართული ენის, ლიტერატურის და ისტორიისსპეციალობით.

ინსტიტუტში სწავლის დროს, რედაქტორობდასაინსტიტუტო გაზეთებს, - ჯერ, სატირულ-იუმორისტულგაზეთს „ჭინჭარს“ და , შემდეგ - ახალგაზრდა მწერალთაგაზეთს „ახალგაზრდა შემოქმედს“.

ინსტიტუტის დამთავრების შემდეგ , - 1963 წლიდან, 1990წლამდე რედაქტორობდა პერიოდულად სხვადასხვა დროს,გაზეთებს: „კოლმეურნის ხმა“, „განახლებული თუშეთი“,„ბახტრიონი“.

1990 წლიდან მუშაობს საქართველოს მწერალთა კავშირისთელავის განყოფილების ალმანახ „ალაზნის“ ჯერ,ლიტმუშაკად, შემდეგ კი - მთავარი რედაქტორისმოადგილედ, -2004 წლამდე.

2004 წლიდან დღემდე მუშაობს მწერალთა ასოციაცია„ლიტერარურული კახეთის“ თავმჯდომარედ. არჩილსულაკაურის წინასიტყვაობით გამოცემული აქვს ლექსებისკრებული „ თუშური მოზაიკა“.

არის საქართველოს მწერალთა კავშირის წევრი დასაქართველოს მწერალთა კავშირის გამგეობის წევრი.გიორგი ლეონიძის, ტერენტი გრანელისა და ჟურნალ„ოლეს“ პრემიების ლაურეატია.

88

სამშობლო

დამძივდებიან ვარსკვლავებირამდენჯერ,ასე...კვლავ ილაღებენდროის ქარნიც,ახლა რომ ქრიან,მე, რაც -მალაღებს,მალამაზებს,მამდიდრებს,მავსებს, იმას -ქართულად,ერთი სიტყვასამშობლო ჰქვია!...

საკოცნელ მიწას,მიწის ხელზეანთებულ ვარდებს,დასაბამიდან -ხმალ-გუთანზეიმედის ცქრიალს,არწივებს მყივანს,ელვასავით -ჩაუქებს,მარდებს,სინდისს და ნამუსს -დასტურ,ჩემისამშობლო ჰქვია!...

ჭიუხში -ჯიხვებს,ტყეში - ირმებს,წყვილად , თუ - ცალადსიცოცხლეს, - ზვარაკს -

89

სიკეთისთვის,აროდეს გვიან,შოთას და ვაჟას -ლექსის, სიტყვის,ჯადოსნურ ძალას,საუფლოს ღმერთთა, -ამ ოლიმპოს,სამშობლო ჰქვია!...

ყალყზე შემდგარიჩანჩქერები -ლაგამს რომ ხრავენ,ქვევრებში -ვაზის სამირონერომ იწყებს თქრიალს,სარაჯიშვილის,გონაშვილის -სიმღერის ხავერდს,ეს, - კურთხეული,ეს, - ღვთის სიტყვა:სამშობლო ჰქვია!...

უფრო ლამაზი -ამ რიჟრაჟზე,რა უნდა მწამდეს?უცქირეთ მთვარეს,-ღამის სანთელს, -წიქარას რქიანს,ატყორცნილ ტაძრებს, -მზით მოხატულ,იისფერ ცამდე,თილისმა - სიტყვა,ძუძუ - სიტყვა,-სამშობლო ჰქვია!...

90

მწვერვალებს,ველებს,-ანდამატურს,ცეცხლოვანს, -ფრიად,

ხან-ზურმუხტოვანს,ნარინჯოვანს,კლდიანს, თუ -ქვიანს...სიყვარულს,სევდას,სიანკარეს, -ამ გულის ფრიალს,ეს, - ერთი სიტყვა,ეს, - მზე-სიტყვა:სამშობლო ჰქვია!...

საკოცნელო მიწავ!

მტკვარო, ბზიფო, ალაზანო,რიონო და რიწავ,უტურფესო ლამაზმანო,სიყვარულით გიცავთ!

ნიკორწმინდავ, ალავერდო,ამ სიყვარულს ვფიცავთ,არ იქნება, არ გავედროთეს ჯვარცმული მიწა!

„მუმლი მუხას“ ვგუგუნებდით,ვთლიდით აკვნის ფიცარს,ივერიის უკუნეთიღმერთის ცეცხლმა ცრიცა!

ფიქრი დადნა მთვარესავით -როცა გავჩნდით, იმ წამს,

91

შენ ხარ - ჩვენი საესავი.2 –მთავ და ველო, მრგვალო ცაო,

დარდს თქვენი მზით ვიწვავთ,ჩვენო - ხატო, სალოცავო,საკოცნელო მიწავ!

გამთლიანდი საქართველო!!!(სიმღერა)

თავისუფალ მთებს და ველებსრომ უცინი ალიონო,მინდა შენი უკვდავებისსადღეგრძელო დალიონო...

გარდმოვხსენით : ჯვარს გაკრული,წამებული საქართველო, -სიკეთე და სიდიადეაქ ასხივო, აქ ართველო!..

სიხარულმა, სიყვარულმადილა მუდამ აქ ათენოს,სავაზეთო, სავარდეთო,სადაფნეთო საქართველო!

დარიანი დარიალი,საენგურო, სარიონო,სამტკვარო და საალაზნოვეღარავინ არიონო...

ორგულმა და მუხანათმაარასოდეს აღარ თელონ -ლომების და არწივებისსაბუდარი საქართველო...

ჯაჭვის პერანგგაუხდელო, -ანგელოსთა აკვანმთელო,გაბრწყინდი და გამზიანდიგამთლიანდი საქართველო!!!

2რუსთაველი, 1446,1. იმედი, სანდობი, საიმედო,მისანდობელი.

92

ირაკლი რაჯებაშვილი

დაიბადა 1953 წლის 2 იანვარს.დაამთავრა თბილისის კომაროვისსახელობის ფიზიკა-მათემატიკისსკოლა-ინტერნატი. შემდეგ თბილისისივ. ჯავახიშვილის სახელობისსახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკისფაკულტეტი. მუშაობდა ჯერ სეტყვისსაწინააღმდეგო სამსახურში, შემდეგ -

სკოლა-ინტერნატში.ჰყავს მეუღლე, ორი შვილი და ხუთი შვილიშვილი.

ვაჟა-ფშაველა

ბუნების შვილსა, ბუნება,გიზიარებდა ვარამსა;კლდენი, ხევები, ცხოველნი,ყველგან გაძლევდნენ სალამსა.

ნამეხარ მუხის ამბავიმუხამ გიამბო თავადა,თავისი გულის ვარამი,მიანდო შენსა კალამსა.

ველად გასულმა, ყვავილებს,დღენი უსურვე მზიანი,შვლის ნუკრი შემოგეყარასაოცრად თვალცრემლიანი.

გიამბო თავის ამბავი,ცრემლი არ შრება თვალზედა,სისხლის წვეთები დაჰკიდა,მაგ შენი გულის კარზედა.

93

ფეხთ მიწა გამოგაცალა,დაჭრილ არწივის ყივილმა,მაშინვე გამოგაფხიზლატყიდან ხარ-ირმის ყვირილმა.

ენას გიწუნებს აკაკი -სათქმელად ძალზე მწარეა.თუმც კი გადარებს მარგალიტს,ენა ტკბილ მოუბარია.

წმინდა ილია, აკაკიშეწუხებულან რაზედა?ნუთუ მთიელსა სწუნობენფშავურსა კილო-კავზედა?

მთიელმა კრძალვით მიიღო,მხრცოვან პოეტთა ჩივილი.და უთხრა: - თქვენ რას დაგაკლებთმთიდან ხარ-ირმის ხივილი.

ქორწილი საქართველოში

დღეს ქორწილია საქართველოში,ფუძე ეყრება ოჯახა ქართულსა;რომ ცეცხლი ენთოს სამარადისოამ სახლის კერას მამა-პაპურსა.

დავლოცოთ წყვილი, მერე რა წყვილი,არწივს მაგონებს მზერა ნეფისა.ხოლო დედოფლის ეს სინარნარემაგონებს გოგმანს ლამაზ მტრედისას.

ერთად იარეთ ღრმა სიბერემდე.ამრავლეთ ჩვენი ერი ქართული;სამარადისოდ თქვენს გვარსა ჰქონდესსახელი დიდი, მართლაც კაცური.

94

ნათლია

ქვეყნად მრავალი კაცია,ვინც სიკეთისთვის ანთია.გულში სიკეთე უღვივის,ის არის ჩემი ნათლია.

ნათლის მცემელი რომ იყო,ერთი უბრალო კაცია,სწორედ ის იყო ამ ქვეყნადჩვენ ქრისტე ღმერთის ნათლია.

თუ გაქვს მშობლების ხათრიადა ქრისტე შენი ხატიანურავის უარს ნუ ეტყვირომ გახდე მისი მათლია.

მარჯვენა ხარ თუ ცაციადა ქვეყნად გქვია კაცია,არასდროს არ დაგავიწყდესვინ არის შენი ნათლია.

95

ფატი სამხარაძე

დაიბადა ქალაქ თელავში.დაამთავრა ილია წაჭავაძის სახელობისთბილისის უცხო ენების ინსტიტუტი.პერიოდულ გამოცემებში იბეჭდება 1966წლიდან. 1968 წლიდან მუშაობდა თელავისცენტრალურ ბიბლიოთეკაში. გარდაიცვალა2006 წლის 19 იანვარს, ნათლისღებისდილით.

სურათი

შეწყდა წვიმა და მოისარკაზეცა კვლავ ლურჯად,მზემ ისევ უხვად გამოგზავნასხივები მწველი...და თვალწინაა დიდი ტილო,ნახატი ფუნჯით,ჩემი კახეთი, თვალწარმტაციალაზნის ველი.

ლოდი

გელამუნება ზღვის ქაფი ლაღად,თითქოს უგულოდ იფერებ ალერსს.და, როცა უკან ბრუნდება ტალღა,მდუმარე სევდით ივსები წამსვე.

ენძელები

რძისფერ ნისლში გარინდულა სასაფლაო,ამ სიჩუმის შეშფოთებაც მეძნელება,მივიწყებულ, ასწლოვანი ლოდის გვერდითსანთლებივით ანთებულან ენძელები.

96

წვიმა

ატირებულხარ...უმიზეზოდ ატირებულხართუ ძლიერ ბოღმას ვეღარ გაუძელ?ღამეულ ნისლშიჩაკარგულა კენტი ნათურა,მსხვილი წვეთებით ტირის მავთულზე...

***თეთრო ფიფქებო, სიფრიფანა ფრთებით,თეთრი ზღაპრებით რომ ხატავთ ზამთარს,გადაათეთრეთ ჩემი ფიქრებიც,გულზე რომ მაწევს და ავად მზაფრავს.

***პურის ნატეხი დავიგდე საგზლად,სხვათა ლხინს მშვიდად ვარიდებ თვალებს...და ამ ყველაფრის მიუხედავად,შურს ვერ ავცდი და ვერ დავემალე.

ბედისწერა

არა და არა, არ გამოცხვა ეს ობლის კვერი....გამოვიკეტე ჩემს ნაჭუჭში, ვით ხობოკვერა....

***ცხოვრების ქაოსს რად მივემატე,ან უბედობა რად დამებედა?რისთვის დამწყევლეს?ვის ცოდვას ვზიდავ?რად ჩაკლა ჩემში ბედისწერამქალი და დედა?!

97

***მე რას დავტოვებ?თუ დამრჩება ხსენება წმინდა?სად შევწყვეტ სუნთქვასეული და მიუსაფარი?მიემატება უხმაუროდსამშობლოს მიწასერთი პატარა უწარწერობორცვი საფლავის.

ნადიკვარი

აცივდება და ეთხოვები ხალხის ჟრიამულს,რჩები მოწყენით, გაბუტული, უხმო, მდუმარი,მთვარე დაგხედავს მიტოვებულს და გარინდებულს,მთვარე იქნება ერთადერთი შენი სტუმარი.

***არც საყვედური წამომცდება არავის მიმართ,რაიმეს შეცვლას აღარცა ვცდილობ,მე მარტვილობა მომისაჯა ზეცით უფალმა...და ... ჰა, - ვმარტვილობ!...

98

ჯანეტა სამხარაძე-ჩიკვაიძე

დაიბადა ქ. თელავში 1941 წლის 10თებერვალს. 1958 წელს დაამთავრათელავის მე-4 საშუალო სკოლა, 1967 წელს -საშუალო სკოლა, თელავის ი.გოგებაშვილის სახელობის სახელმწიფოპედაგოგიური ინსტიტუტი დაწყებითიგანათლების პედაგოგიკისა და მეთოდიკისსპეციალობით, ხოლო 1973 წელს -

ფილოლოგიის ფაკულტეტი ქართული ენისდალიტერატურის სპეციალობით. 1959 წლიდან ცხოვრობდაწინანდალში, მუშაობდა სკოლაში, აქვს 51 წლის მუშაობისსტაჟი, ჰყავს 1 შვილი, 2 შვილიშილი და1 შვილთაშვილი.ამჟამად პენსიონერია, ცხოვრობს თელავში. მისი ლექსებიიბეჭდებოდა ადგილობრივ და რესპუბლიკურ პრესაში.

წინანდალო

ჭავჭავაძიანთ ნატერფალო დაორბელიანთა ნაოცნებარო,ტატოს ფიქრების ნავსაყუდელო,მხოლოდ სოფელო? - ლექსო, ზღაპარო!

სამოთხის ბაღო, მუზავ და ჰანგო,სიტურფით ხოხბის ყელის სადარო,სიმღერის ეშხო, ნატვრავ და შვებავ,ლექსთა სასახლის ბჭევ, წინანდალო!

სიმღერა

ალაზნის ნაპირზე ნისლი დაძენძილა,ტირიფიც ამ ნისლის ფერია,

99

ლაჟვარდში აჭრილან მტრედები, მერცხლები,სიცოცხლის სიმღერას მღერიან.

ფრთოსანთა სიმღერას სიმღერით ავყვები,მეც მათებრ, მეც მათებრ მალი ვარ,მაგრამ ლურჯ ზეცაში როგორ ავიჭრები,ერთი უბრალო ქალი ვარ.

ნატვრა

კვლავ შევხარი ცას დაფოთლილს მტრედებით,გულანთებულს მზის სხივების ბრიალშიდა ვინატრებ სიმღერით და ლექსებითდავიფერფლო ჩემი მიწის წიაღში.

ჩემს მამულში სულ ჭაბუკად დავრჩები,შორს დავიფრენ ჭაღარას და სიბერეს,ყველა ბულბულს და ტოროლას ავყვები,სიყვარულის სადღეგრძელოს ვიმღერებ,საქართველოს საგალობელს ვმღერივარ!

ჩვენი განძი

ჩვენი განძია ენა ქართული,ჩვენი გმირების მშობელი ენა,მით ცურტაველი წერდა „შუშანიკს“,ის იკორთაში ხატად ესვენა.

ამ ენის შუქით გაბრწყინდა შოთადა მთელს მსოფლიოს დაადგა შუქად,ამ ენით წერდნენ ჩვენს მატიანეს,ენის მარგალიტს აფრქვევდნენ უხვად.

პლესტინაში, ჯვრის მონასტერში

100

ამ ენით ანთეს წმინდა სანთელი,გურამიშვილმა, ბარათაშვილმაამ ენით შექმნეს ცრემლით სათქმელი.

ილიას კალამს, აკაკის კალამსამ ენით ჰფენდა ნათელს სიონი,და ვაჟასავით მეხად მომსკდარიამ ენით ჰქუხდა გალაკტიონი.

გოგებაშვილმა წიგნად აკინძასულის ძაფებით ამოქარგულიდა „დედა ენის“ უკვდავ ბწკარებადუძღვნა პატარებს წიგნი ქართული.

ქართულო ენავ, შენ გაგიმარჯოსმარად გქონოდეს ქართული სული,რომ მომავალი გაგვიცისკროვნოსულ გაგვახსენე დიდი წარსული.

იხარე, ჩემო მშობელო ხალხო,ერო მართალო, ერო ძლიერო,იცოცხლე ენავ,ქართველი ხალხისსაამაყოდ და საბედნიეროდ!

მინდა

მინდა, ჩემს მამულსავენთო სანთლად,ღმერთო, გვაკმარესისხლი დაღვრილი,ღმერთო, არასდროსაღარ გათენდესშავი ცხრა მარტიდა ცხრა აპრილი.

101

ღმერთო, დალოცესამი ხატება, -სარწმუნოება,ენა, მამული,გაამთლიანესისხლით დამბალიგაწამებულიმიწა ქართული.იყოს მშვიდობა,იყოს შენება,კვლავაც დავადგათსართულს სართულიდა საქართველოგვენახოს ისევლაღი, ამაყი,წელგამართული!

102

თაძია სისაური

დაიბადა 1945 წლის 5 ნოემბერსთელავის რაიონის სოფელ სალებში.საშუალო განათლებით. სახალხომთქმელი. ლექსების წერა სკოლისპერიოდში დაიწყო. არისზეპირსიტყვიერების ფოლკლორისფესტივალის ლაურეატი, რომელიც

ჩატარდა თბილისში 2006 წლის შემოდგომაზე. მისილექსები შესულია საქართველოს გოლკლორისსახელმწიფოცენტრის მიუერ 2006 წელს გამოცემულ წიგნში.ჰყავს მეუღლე, ორი შვილი და ორი შვილიშვილი.

****დედობა ხევსურის ქალსამილოცვილი აქვ ხთითაო.გაჩენა პარატაისამემრ გაზრდა კაი ყმისაო.ძალს და სიმხნევეს უმატებსწყალობა ხთის მშობლისაო.სამშობლოს დამცველს რომ უზრდისერს ერთგულ შვილს და გმირსაო.როცა იღბალი უმუხთლებსმკვდარს მიუტანენ შვილსაო,სიყტვას დახარჯავს ხუცესიპირველს ის უწყენს ჭირსაო.ხმით მატირალიც იწივლებსხალხი დაიმჩნევს ჭირსაო.გამტკნარდებიან ყორენი,ყველა გაიკრავს პირსაო.დედა დადგება მკვიდრადაარ გამააჩენს ცრემლსაო.გულზედ მაიყვანს სუყველას,სიტყვას დახარჯავს ძვირსაო.

103

არარა აზმის მაგასა,დამრჩალთაც მაგვხდის ჭირსაო.

***უშენოდ მიწას ვამძიმებგთხოვ, ნუ დამტოვებ ცალადა,თუ ხმლის კვალობას ვერ ვიზამვიცი, ვივარგებ ფარადა.

სიცოცხლის კალთას შენით ვგრნობ,არ ვამბობ დასამალადა,შენ სიყვარულს რომ ვამჟღავნებ,მე ეგ მედება ბრალადა.

სამაგიეროდ შენს თვალებსმუდამ ვჭირდები წყალადა,ვერ მიმატოვებ უგულოდ,ღმერთისგან გადევს ვალადა.

წუთია წუთისოფელი,დატრიალდება ჩქარადა.ყველა თავისას გაიტანს,ჩვენ რადღა დავრჩეთ მტკნარადა.

***იქნება წუთისოფელმაკიდევაც მამცეს მხარიო,გამაკვალვიას ბილიკი,არ იყოს ჩემი ბრალიო.სიკვდილის ნებას არ მაძლევსსიცოცხლე, ქვეყნის თვალიო,

104

მოუსვენრობაც იმით მჭირს,მაბორგებს, როგორც წყალიო.მინდა პირნათლად წავიდე,არვისთან დამრჩეს ვალიო,ყმა სვამდეს შესანდობარსა,ცრემლს იწურავდეს ქალიო.

***ყოველ წელიწადს ხელახლავჯეილდები და ვბერდები,მანამ ვიცოცხლებ, ქალშავავ,სანამ არ გადაგჩვენდები.გაზაფხულს ვიწყებ ბალღობას,ზფხულში წელში ვსწორდები,შემოდგომაზე ყრმობას ვდევ,ზამთარში კიდევ, ვბერდები.მზის სხივი ძალას მიმატებს,შენი სიცოცხლით ვმშვენდები,მაინც ვიცოცხლებ მანამდის,სანამ არ გადაგჩვენდები .

105

ზინა სოლომნიშვილი

დაიბადა 1941 წლის 15 ივნისსგურჯაანის რაიონის სოფელვაზისუბანში. დაამთავრაი.გოგებაშვილის სახელობისთელავის სახელმწიფოპედაგოგიური ინსტიტუტი.დამთავრებისთანავე მუშაობადაიწყო ქართული ენისა და

ლიტერატურის კათედრაზე ლაბორანტად. 1978 წლიდანმუშაობა გააგრძელა ამავე უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკაშიბიბლიოთეკარის თანამდებობაზე.

ზინა სოლომნიშვილის ლექსები 1964 წლიდანიბეჭდებოდა პერიოდულ გამოცემებში. ავტორია სამიპოეტური კრებულის. ზინას ცხოვრება ლექსია, უყვართ დაპატივსა სცემენ ზინას, მის მდიდარ პოეტურ შემოქმედებას.

***

მთებს აპრილი დაჰკისკისებს სერაფითად,ცხელ მიწაზე დაკონებას მთხოვს სხეული,აბა, მითხარ, მე უშენოდ მზე რად მინდა?!ლერწამი ვარ, სალამურად მომსხვრეული.ნუ გამისწრებთ, წლებს მივკივი მდევარივით,მე ამქვეუნად ვარ სიტკბოსთვის მოწვევული,კახურ ვაზზე ასაგლეჯი მტევანი ვარ,შენს ცხელ გულზედ დასაწურად მოწეული.

დათა თუთაშხიას

თუ გეფერები ისე, როგორცდევნილ სიმართლეს,ეგ შენი მხრები ენძელებით

106

რად არ დავთოვო. . .შენ გენაცვალოსყველა ქალიდა ყველა კაცი,მთელი სამყარო გენაცვალოს,დათა ბატონო.შენი დანახვით აყვავებულყველა გულებისმინდა მოგიძღვნა თაიგულიარ თქვა-რატომო. . .ყველა ჭრილობა,ბოროტებამ რაც მოგაყენა,მინდა ტუჩებითმოგირჩინო,დათა ბატონო.მსურს შევაგებო მკერდიტყვიას, შენსკენ გასროლილს,მოგტაცო გული,მზეს მხურვალესრომ დავატოლო. . .აჰა, ვიწვებიშენს წინ მდგარი,როგორც სანთელიდა შენს წინაშევიფერფლებიდათა ბატონი.

***

მეფერებიან მთები ძმებივით,ჩემი და იყოს ახლა ცა, ნეტავ. . .ჩემი ცრემლებით მორწყლ ბილიკებსლურჯი იების წარღვნა წალეკავს.გულს უნდა ერქვას ფიქრთა სადგური,ყველა ფიქრი თუ აქა გროვდება,

107

ჩემი ცხოვრება, როგორც კოშმარი,უკვე დასასრულს უახლოვდება. . .უკვე ჩამოჰკრეს მესამე ზარიდა მიდის ჩემი მატარებელი. . .ისე ნორჩი ხართ, მოგონებებო,თქვენ არასოდეს არ დაბერდებით!რის გაქროლება ან აქროლება,თუ გამოვლილ გზას უკან გავცქერი. . .მიიღე, მზეო, ეს ჩემი ლექსიც,ვით შვილის კოცნა უკანასკნელი.

არ ერქმეოდა

დანაღმულია მიწა ფიქრებით,მზისკენ მიჰქრიან მთებიც ქვემოდან,ყველა სურვილი რომ აგვხდენოდა,მაშინ ოცნება რა იქნებოდა!რომ ვერა მწვდები, მე ეს მალაღებს,დე, მარად ჩემი სევდა გტკიოდეს,არ ერქმეოდა ზეცას მაღალი,რომ კაცთა მოდგმა ზედ დადიოდეს.

108

კარლო ქართველიშვილი

დაიბადა 1947 წლის 16თებერვალს თელავის რაიონისსოფელ კურდღელაურში.1966წელს დაამთავრა თელავისპირველი საშუალო სკოლა.თბილისის ს. ზაქარიაძისსახელობის თეატრალურისასწავლებლის დამთავრებისშემდეგ 1970 წლიდან დღემდემუშაობს მსახიობად თელავის ვაჟა-

ფშაველას სახელობის სახელმწიფო თეატრში. არისმხატვარი. მუშაობს ფერწერაში. უყვარს პოეზია.

იყავ უბრალო

თუ ხარ კაცი და ნამუსის ქუდსმართლა ატარებ,არ უნდა იყო შურიანი, მოქიშპე, მხდალი;სხვის დამცირება არ გიყვარდეს,თავიც არ იქო,არ სთქვა, რომ ქვეყნად არ არსებობსჩემი ბადალი.იყავ უბრალო, ზრდილი, გამრჯე,გამგებიანი,იყავი შენთვის და კეთილადხალხს ემსახურე.საკუთარ თავზე არ იფიქროსხვასაც მიხედეხალხში პატივი, სიყვარული დაიმსახურე.

109

ულექსოდ ვერ ვძლებ

მე თუ მახარებს - მხოლოდ ლექსები.ულექსოდ ვერ ვძლებ, სუნთქვაც კი მიჭირს.ჩემი ცხოვრების რიტმი ყოველიეს მხოლოდ თქვენით მიდის, წინ მიჰქრისვერ შემაჩერებს რაც უნდ წინ დამხვდეს,მე აღმაფრენით სულ წინ მივიღწვი,ლექსია ჩემი გულის მალამოლექსის ალმურში ვდნები და ვიწვი.

ქართულ თეატრს

რა დიდებული კულტურული წარსული გქონდაროგორ აღსდეგ და საუკუნოდ ფრთები გაშალე,ქართულ თეატრის ქომაგი ვარ, ნუთუ ვერ მიცანაჰა, შენს გზაზე მოვდივარ და არ დავიღალე.შენი ჟანრები: კომედია, დრამა, სატირა,ინსცენირება, ტრაგედია თუ ვოდევილიჩვენს დრამატურგებს ყველა ჟანრში უწვდებათ ხელიდა მათგან უფრო უკეთესს და ახალს მოველი.შენ ეროვნული ხელოვნების დარგი ხარ ერთი,რომელ კუთხეში არ უგრძვნიათ სიამე შენთა,ჩვენი ცხოვრების სარკე ხარ და სარკედ დარჩებიშენ არ მოკვდები, იარსებებ ჩვენს ხალხთან ერთად!

ნიკო ფიროსმანს

რაც დრო გავიდადა რაც დრო გადის,ახსოვხარ ყველასდა ეხსომები.რაც შენ გეწადა

110

და რაც რომ გწვავდაყველა აღსრულდაშენს ძველ თბილისში.თუ რამ შექმენ დაჩვენ დაგვიტოვე...ვინც არ გიცნობდაახლა გაგიცნო.რა კაცი იყავდა რა გენებისეს დაგვანახაშენ ბევრმა ტილომ.ასე, ამგვარად აამეტყველემაგ შენი ფუნჯით,მართალ ფერებით,ეს საქართველოსუღრუბლო ზეცალამაზ კორდებით,ლამაზ სერებით.

***როგორც ბუდეშიჩამიფინეთ ლექსი კუბოში,დე, პოეზიის ჰანგი მესმასსაიქიოში.

111

გვანცა ქეშიკაშვილი

ივანე ქეშიკაშვილი

დაიბადა-1931 წელს. პროფესორი.ენათმეცნიერი, მწერალი.

ვაჟას ძეგლს

დუშეთში აშენებულიძეგლია ვაჟაისაო,მხარგაშლითა სდგას მანძილა.ხარი მაღლისა მთისაო!გაჰხედავს აღმოსავლეთსა,ისრიკ იბრუნებს პირსაო!როცა მნათობი ამოვა,შუქ ეფინება მზისაო.ნაკლებად გაზდის დედაივაჟაისთანა შვილასაო:მწერალსა, პოეტ-მგოსანსა,დაუფასებელ გმირსაო,მადიდებელსა, სამშობლოსმიმცემსა იმედისაო!კიდევ მაისმის სიტყვებიმის ომახიან ხმისაო:კიდევაც დაიზრდებანბარტყები არწივისაო,მხარკვერიანი ვაჟკაცნი,გულები ფოლადისაო,გაუტეხნელი ომშია,გამნადგურებნი მტრისაო!

112

ყური დამიგდეთ ფშაველებო

ყური დამიგდეთ ფშაველებო,სიტყვა მაქვს მოსახსენები:მე-ლ ფუნჩიამც გავყარა,მაშინ კი დავისვენებდი,აღარ გველექსა ერთურთი,მოგვაწერონა ხელები,ან კუზად შვილებს მაჰთხრიარძალუეების მხსნელები,რა ნარიყალზე დაწირესსაწყლები მათურელები,შინაით ცოლებს წაართვეს,გაურეგვნინეს ქერები,იარონ ანანურჩია,გრიხონ საპალნე წნელები.აბა, ფუნჩიას რა უჭირს,ბევრ გოდრეს უნდა ძველები,რო არ მენახა თავადა,ნათქომს ვერ დავიჯერებდი.ცოლ-ქმარნ ვეძაზე მოიდენ,ჰყავდა იორღა ცხენები,პრიალებს შაკმაზულობა,ცხენს თავალ ვერ დაახერებდი.ორთავ აბგეებ ეკიდათათრულ ფორმაზე ჭრელები,ნაბდები გარბადინისა.ერთ ცხენ ლოგინი ეკიდაცნეულის მოსასვენები,რძე მააქვთ გუდახარითაჩაიში გასაცხელები.

113

***ისე მინდა ვწერო სიტყვა,წაქრსულიდან მონაბერი ყველა სიტყვაგაგახსენოს,და გულიდან წამოსული ცრემლი მორევსდაემსგავსოს.ისე მინდა ვწერო სიტყვა,მთის ფერდონზე ბუჩქის ძირასამოსულმა,პაწაწინა იის სუნთქვამ რომ შენს გულშიყველა სიტყვა ააჟღეროს.მაღლა ცისკენ მომავალი მოგაბრუნოს,პატიებას სთხოვდე უფალს,დანთებული ხატების წინ სანთელივითჩამოგადნოს.ისე მინდა ვწერო სიტყვა, რომავდარში, ქარიშხალში,მზე, ვარსკვლავნი, ცისარტყელა,ყველა

ერთად დაგანახოს.მე ვერ დავწერ სიტყვას ისეთს,რაც არ თქმულა,რამაც ყველას გულიერთადარ მაღერა, არ ატირა, სიყვარულითარ აავსო.მაინც დავწერ იტყვას ისეთს,სინანულით რომ აგავსოს,აღსარება უთხარა უფალს,წყნერად მშვიდად მიიძინო.

114

*****ღამით ანგელოზი მომიფრინდა,ხელით მანიშნებდა გამომყეო,ბილიკს დავადექი ნაბიჯ-ნაბიჯ,ტაძარს მიმიყვანა შუატყესო.ჩემ წინ აღმართული ტაძრიდანა,გალობა მოისმოდა შუამთებსო,ანგელოზთ გუნდთა ტკბილი ხმები,გულს ამიჩქარებდა იმ ღამესო,მხარსა შემაფრინდა დალოცვილი,-მე დაგიფარავ ყოველ დღესო.უფალი ვადიდე და გამოვბრუნდი,ერთი ვინატრე, ღმერთმა ამისრულა,სახლთან ანგელოზი დამიხვდესო.

115

ნუნუ ძამუკაშვილი

დაიბადა 1952 წლის 1 იანვარს თელავისრაიონის სოფელ კონდოლში.1968 წელსდაამთავრა სოფელ რუისპირის საშუალოსკოლა.

1973 წელს დაამთავრა თელავის ი.გოგებაშვილის სახელობის სახელმწიფოპედაგოგიური ინსტიტუტის ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტი ქართულიენის და ლიტერატურის სპეციალობით.პირველი ლექსი გამოაქვეყნა 1977 წელს

„ალაზნის განთიადში“. მას შემდეგ მისი ნაწარმოებებისისტემატურად იბეჭდება პერიოდულ გამოცემებში:„დილა“, ‘ლიტერატურული საქართველო“, „საქართველოსქალი“, „თბილისი“, „ათინათი“, „დაჩი“, „ოლე“,„უქიმერიონი“, „ჭოროხი“.

1997 წელს გივი ჭიჭინაძის რედაქტორობით დაწინასიტყვაობით გამოიცა ნუნუ ძამუკაშვილის საბავშვოლექსების კრებული „ზრდილობიანი მატარებელი“. 1992-2004 წლებში მუშაობდა მწერალთა კავშირის თელავისგანყოფილებაში ლიტერატურულ კონსულტანტად.

ნუნუ ძამუკაშვილი არის საქართველოს მწერალთაკავშირის წევრი. ამჟამად ხელმძღვანელობს მწერალთაასოციაცია „ლიტერატურული კახეთის“ ახალგაზრდამწერლებთან მუშაობის სექციას. არის ჟურნალ „ოლეს“პრემიის ლაურეატი.

სიყვარული და გაზაფხული

სიყვარული გაზაფხულზეუცებ გამოგვეცხადადა ბაღნარშიც ყვავილებიმოგვეგება მერცხლადა.

116

გვირილები გაოცებით,ჩუმად გვითვალთვალებდა,სიყვარულით გვინათებდალამაზ, ფართო თვალებსა.

ერთმანეთის გარდა, ქვეყნად,არაფერი გვინდოდადა ... ზღაპრული კოშკებივით ,გაგვახარა იმ ოდამ...

გაიარა წლებმა უხვად, -გაზაფხულმაც, ზაფხულმაც,შემოდგომამ კარი გახსნა,ზამთარმა კი - დახურა...

გვირილები ნაზად ჰყვავის,ეფერება ოლოლებს,ჩვენც ვეცდებით, წუთისოფელსრომ გავუგოთ, - ბოლომდე...

***მე გაღმერთებ და მგონია, -რომ შენ მოგყავს გაზაფხული,შენს გულამდე სხივებს მოვყევდა იმედს სათუთად ვუვლი...უკვდავების ბილიკს მისდევ, -ანკარა და წმინდა წყარო,თვალი სხვასაც რომ არ მოსჭრა, -ჩემი იყო, - მიტომ ვჩქარობ...როცა გვალხენს ზენაარი,ხან სევდასაც გვაპატიებს,სიყვარულთ გიძღვნი ამბორსდა გულს ვატან - ია-იებს.

117

ასეა და რას იზამ?!

ეს, - სულ, წუთში, წამში მოხდა,მზეს შემოჰყევ ანაზდად...და.. უცებ, ეს გაზაფხულიკიდევ უფრო განაზდა.

ან აქამდე სად იყავი,როგორ ვძლებდი უშენოდ?-ახლა ვიცი, ამ სიყვარულსროგორ უნდა ვუშველო.

გულისგულში ვარდის მესერსშემოგავლებ ფაქიზად,მზის სხივებზეც ვეჭვიანობ,ასეა და რას იზამ...

სანამ მთვარე მზეს მიჯნურობს,კარგო, ჩემი იქნები,პეპლებივით აფარფატდნენფრთახატულა ფიქრები.

ეს, - სულ, წუთში, წამში მოხდა,მზეს შემოჰყევ ანაზდად...და.. უცებ, ეს გაზაფხულიკიდევ უფრო განაზდა.

გულმა რომ გაიხსენა

გულმა რომ გაიხსენაარჩევანი თავისი,ვარსკვლავივით გიპოვე, -მკერდში ჩუმად ჩაგისვი.

`ბედთან დასამდურებიარაფერიც არა მაქვს,ნიავ-ქარი ჩვენს ამბავსგადააქცევს არაკად.

იღიმება ჭადარი, -

118

ბევრი განცდის მნახველი,გვიან რატომ მოხვედი,ადრე რატომ წახვედი....

გულმა რომ გაიხსენაარჩევანი თავისი,ვარსკვლავივით გიპოვე, -მკერდში ჩუმად ჩაგისვი.

სიყვარულის ბარათი

როგორც შენი ჩუმი ჩრდილიმეც დაგყვები ისე...დაისზე თუ ცისკრობისასოცნების ჯარს ვისევ...

მიხარია მზის ამოსვლასხივად გზავნის ლილეს,დააკერებს მწვანე ღილებს,გვირილების ღილებს.

როგორც ჩვენი სიყვარულისუტყვი თანამგზავრი,დაგყვები და სიხარულისბარათს მზესთან ვგზავნი.

შემოდგომაზე

ზაფხულმა თავის კვერთხი შემოდგომასგადასცა და გრძნობით გადაკოვნა,მზემ ფერები უფრო ჩაამუქა, -მზემ შემოდგომისა - გაგვაოცა.ყველა მხატვარი აქ მოსულა,და ყველა ხატვას შესდგომია,აღიღინებულა რა საამოის მთა, ეს მინდორი, ეს გორია.დადგა შემოდგომა და შენამდეარა მგონია, რომ გზა შორია...

119

ირმა ჭაბაშვილი

დაიბადა 1971 წელს. 1988 წელსდაამთავრა ლაგოდეხის რაიონისსოფელ ვარდისუბნის საშუალოზოგადსაგანმანათლებლო სკოლა. 1994წელს დაამთავრა თბილისის ივ.

ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტისაინჟინრო-ეკონომიური განხრით. მისი პროზა და პოეზიაპერიოდულად იბეჭდება სხვადასხვა ჟურნალ-გაზეთებში.

თელავი

თელავი „იყო ურთიერთობა“და სიყვარულის დიდი ვულკანიაქ დაიმდუღრა საიათნოვაწუთისოფელი ნახა უკვდავი.თელავი იყო დიდი გმირობადა რაინდობა , - დაბადებული.აქ იღვრებოდა სისხლი ქართულისამშობლოსათვის გადადებული.თელავი იყო მეფე ერეკლე,ჩვენი ლეგენდა პატარა კახი,რომელმაც დღემდე შემოგვინახაქართველობისა წონა და ფასი.თელავი იყო გაშლილი სუფრანადიმი კვარში, რამეში, ბორცვზე,ჯიხვის ყანწებში ჩავარდნილ მთვარისლიცლიცი ყოველ სადღეგრძელოზე.თელავი „იყო ურთიერთობა“ახვლედიანის მოსმული ფუნჯი,კოლორიტული, ზურმუხტოვანიხალხი კეთილი, ცა ლურჯზე ლურჯი.

120

როგორ მოვნათლო ან, რანაირად,ჭადარსა ჰკითხეთ, მან იცის კარგად.ათასწლოვანმა მესაიდუმლემ,დაგმანულ გულშიც შემსვლელმა კარმა.თელავი „იყო ურთიერთობა“არის და მუდამ ასე იქნება,რადგანაც ღმერთმა საქართველოშიაღმოცენება მისი ინება!

უთქმელი დარდი

ცრემლი მოჟონავს თვალთაგან,ვერ შევიკავე ვერასდღით,ჩამომიდარდა კუნწულაროგორც ნაღვენთი კელაპტრის.დედის საფლავზე დაეცაუხმოდ, უჩუმრად, წვერაღმით,დედას წაუღო გულიდანდარდი, რომელიც ვერა ვთქვი...

***ქარი უსტვენს...დეკემბერი ქრის...მე მთები მაქვს თოვლიანი,შენ - ზღვა შტორმით...გაუკვალავ თოვლში გაჩნდანაკვალევი მგლის...მთებს გავყურებ ნათოვლქარალსდა ლოდინი მღლის...ქარი უსტვენს...დეკემბერი ქრის...

121

მეფე ერეკლე

მის „ავ მუსაიფს“ მტერი უფრთხოდა!ჯაჭვის პერანგებს ხევდა უხმლოდაც,მოგვადგებოდა მტერი უღვთო დალაშქარს პატარა კახი უძღვოდა.გამარჯვებული ბრუნდებოდასოფელ-სოფელ ვიწრო შუკებით.ადამიანში ის ხედავდა სიკეთის მარცვალსდა ხელის გულზე საგოგმანო მშვენიერ კახეთსედგა ბურჯად და ედგა დარაჯად!თავისი ქვეყნის აღმოსავლეთ კარიბჭის მცველიღია თვალებში ჩასცქეროდა ცხოვრების ავ-კარგსთავის გულის დარდს ძირძველ ჭადარს თუ მიანდობდადა საუკუნის აბობოქრებულ ჟამს მიაპობდა.

სარჩევი

122

სარჩევი

ქეთევან ათუაშვილი-ყარაულაშვილი 4გიორგი ბერძნიშვილი 11ეთერ გაგნიძე 17ირაკლი დარძული 21მარიამ დედაბრიშვილი 27ცისანა ზარაფიშვილი - ძამუკაშვილი 32ნელი ზუროშვილი 35

გარი ზურაბიშვილი 41

ლეილა თარალაშვილი 44ცისანა თვალიაშვილი 49ნოდარ იაგორაშვილი 53მანანა კევლიშვილი 57თამარ კოლელიშვილი 60მარიამ კოზმანიშვილი 63ნინო კორძაია 66ნანა მანიჟაშვილი 68ნანა მარღიშვილი 70ციცინო მარკოზაშვილი 73თინათინ მრელაშვილი 77გიგა მჭედლიშვილი 80ლერი ნოზაძე 83ფარნაოზ რაინაული 87ირაკლი რაჯებაშვილი 92ფატი სამხარაძე 95ჯანეტა სამხარაძე-ჩიკვაიძე 98თაძია სისაური 102ზინა სოლომნიშვილი 105კარლო ქართველიშვილი 108ივანე ქეშიკაშვილი 111ნუნუ ძამუკაშვილი 115ირმა ჭაბაშვილი 119

123

My hobby is poetry( In Georgian )

Periodical LiteraryMiscellany No 10

TELAVI 2015