65+Ouder worden en jong blijven in Rotterdam

‘Van achter de geraniums blijven zitten, word je niet gelukkig’

‘Als je kunt bewegen moet je dat niet laten’

Geluksprofessor Ruut Veenhoven, pagina 4 Marathonloper Hans Schrammeijer, pagina 8

Woonplezier: langer zelfstandig wonen 14

Opgelicht door je eigen stiefzoon 20

BezigZijn

Thuis

Uit!

Vroeger&Nu

Raad&Daad

Opa’s en oma’s met breiambitie 6

Rotterdammers over hun favoriete sport 8

Pensioen? Gewoon lekker doorwerken 12

Iets doen voor een ander 22

Over de grenzen van cultuur, ras en klasse heen 24

Een leven lang leren 28

Jeugdherinneringen 18

Voor niks, nakkes, nada: gratis uitjes in Rotterdam 26

Gratis met bus, tram en metro 30

De bieb: Rotterdam in het klein 32

Een middag op stap met de Rotterdampas 34

Pensioen: Vraag en Antwoord 10

Volmacht of levenstestament 21

Vraag over zorg of geld? VraagWijzer 31

Professor doctor Ruut Veenhoven over geluk 4

Inhoud

Beste lezer,

U bent 65 of wordt het binnenkort. De kans is groot dat er in uw leven veel verandert. U krijgt AOW en als het meezit ook nog wat pensioen. U valt in andere regelingen en heeft recht op andere voorzieningen. Als u stopt met werken valt de vaste, dagelijkse structuur weg. Hetzelfde geldt voor de vanzelfspre-kende contacten met collega’s. Het verschilt natuurlijk per persoon hoe dit eruit ziet. Iedereen beleeft het anders en zal anders omgaan met de (nieuwe) vrijheid. Maar dat er dingen veranderen is duidelijk.

Als wethouder voor zorg en welzijn vind ik het belangrijk dat u als 65-plusser ook in deze nieuwe levensfase met plezier in Rotterdam woont. Daarbij hoort dat u zo veel mogelijk actief en gezond blijft, een fijne woonomgeving heeft en betekenisvolle sociale contacten onderhoudt.

Dit magazine is bedoeld om u op weg te helpen bij het invullen van uw nieuwe leven. Om u te inspireren laten wij mensen aan het woord die al ervaring hebben met actief ouder worden. U

zult zien dat iedereen dat weer anders aanpakt. De een door weer te gaan leren, de ander door creatief bezig te zijn en weer een ander door verhalen te vertellen of vrijwilligerswerk te doen. Daarnaast is dit blad ook bedoeld om te informeren. Daarom staan er artikelen in over gemeentelijke regelingen die het u makkelijker kunnen maken om actief te blijven, en tips over (regel)zaken die aan de orde zijn in deze levens-fase.

Een actief leven na uw pensioen is fijn voor u, maar zeker ook belangrijk voor Rotterdam. Want uw generatie heeft deze stad opgebouwd en die kennis en ervaring laten we niet graag verloren gaan!

Ik wens u veel leesplezier en nog veel gezonde en actieve levensjaren.

Hugo de Jonge, wethouder onderwijs, jeugd en zorg

2 3

65+

‘Het leven wordt gemiddeld leuker op de oude dag’Uit landelijk onderzoek blijkt dat we gelukkiger worden op onze oude dag. Vooral onze dagelijkse leefstijl kan bijdragen aan ons welbevinden. ‘Achter de geraniums word je niet gelukkig’, zegt professor doctor Ruut Veenhoven (73).

Voor veel mensen is ouder worden niet per se iets om enthou-siast over te zijn. We verbinden het vaker met negatieve dingen dan met positieve. Toch blijkt uit onderzoek dat we juist gelukki-ger worden op onze oude dag. Daar zijn verschillende redenen voor. En we hebben er voor een deel zelf invloed op door onze dagelijkse leefstijl. ‘Geluksprofessor’ Ruut Veenhoven geeft uitleg en handvatten.

Levensvoldoening‘Wat is geluk eigenlijk? Ik gebruik het woord voor plezier in je leven als geheel; kortweg ‘levensvoldoening’. Dat is wat anders dan een momentopname; je kunt best even een dip hebben, maar toch dik tevreden zijn met je leven als geheel. Uit onder-zoek komt een aantal kernzaken naar voren die bijdragen aan levensvoldoening, zoals sociale voorzieningen, gezondheid maar ook onze dagelijkse leefstijl.’

Gelukkiger op de oude dag‘Vroeger werden we meestal niet gelukkiger op de oude dag, maar nu wel. Dat heeft vooral te maken met omstandigheden. De sociale voorzieningen zijn nu beter, onze gezondheid is beter, we leven langer. De huidige generatie 65-plussers is nu gelukkiger dan de ouderen van vroeger en ook gelukkiger dan tijdgenoten die nog aan het werk zijn. Dat wil niet zeggen dat ouderdom geen problemen met zich meebrengt, zoals ziekte en eenzaamheid. Het betekent dat die levensfase ook voordelen heeft die gemiddeld tegen de nadelen opwegen.’

Actieve leefstijl verhoogt geluk‘Uit onderzoek blijkt daarnaast dat een combinatie van een actieve leefstijl en voldoende rust het dagelijks geluksgevoel onder ouderen verhoogt. Van achter de geraniums blijven zitten, word je niet gelukkig. Activiteit houdt je lichamelijk én geestelijk fit. Door de geest bezig te houden, bijvoorbeeld door puzzels te maken, vormen zich nieuwe cellen in het brein. Lichamelijk actief blijven draagt bij aan de gezondheid. En er bestaat een

Ruut Veenhoven Ruut Veenhoven (73) studeerde sociologie en is ook goed thuis in de sociale psychologie en sociale seksuologie. Hij is emeritus professor aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en werkt daar nu bij de Erasmus Happiness Economics Research Organisation. Hij publiceert veel over geluk. Daarnaast schreef hij artikelen over liefde, trouwen en ouderschap. Veenhoven is directeur van de World Database of Happiness, oprichter van de Journal of Happiness Studies en adviseur van de GeluksWijzer.

GeluksWijzerMeer inzicht in wat u gelukkig maakt? Doe mee met het nationale geluksonderzoek van de Erasmus Universiteit en Coöperatie VGZ (Stichting Volksgezondheidszorg). Vul het geluksdagboek in en ontdek welke levensstijl u het meest gelukkig maakt. De GeluksWijzer is een gezamenlijk project van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Coöperatie VGZ. Kijk op www.gelukswijzer.nl

duidelijk verband tussen gezondheid en geluk. Niet alleen draagt een goede gezondheid bij aan geluk, maar geluk is ook goed voor de gezondheid. Bovendien zijn er allerlei positieve bijverschijnselen van een actief leven, zoals iets betekenen voor de maatschappij, zingeving en sociale contacten. Sociale activiteiten scoren het hoogst op geluks-gevoel. Persoonlijkheid speelt hierbij wel een rol. Ouderen die bovengemiddeld extravert zijn, worden gelukkiger van sociale activiteiten dan ouderen die laag scoren op extra-versie.’

Geluksdagboek‘Geluk hangt dus samen met leefstijl. Dan is het zaak om te weten wélke leefstijl bijdraagt aan geluk. Omdat we niet allemaal hetzelfde zijn, moeten we vooral uitvinden welke levensstijl het best past bij ons persoonlijk. Als je met pensioen gaat, is dat vaak een fase van heroriëntatie. Mijn tip is om een geluksdagboek bij te houden om inzicht te krijgen in welke leefstijl je de meeste voldoening geeft. Dit kan op de website www.gelukswijzer.nl. Je kunt daar ook zien hoe andere mensen in vergelijkbare omstandigheden hun leven invullen en hoe gelukkig die mensen zijn. Vergelijk jezelf eens met die anderen. Hoe doen zij het?’

‘Geluk hangt samen met leefstijl’

4 55

Opa’s en oma’s met breiambitie Granny’s Finest koppelt het ambachtelijke handwerk van ouderen aan de creativiteit van jonge ontwerpers. Dat is een magische combinatie.

Het idee voor Granny’s Finest ontstond vijf jaar geleden toen een van de initiatiefnemers, Niek van Hengel, zijn opa bezocht in een verzorgingshuis. Daar ontmoette hij een fanatiek breiende dame, die tot haar verdriet geen afzet-markt meer had voor haar handwerk. Niek besprak het voorval met vriend Jip Pulles, het idee werd een bedrijfsplan en het bedrijfsplan een proef. Inmiddels telt Granny’s Finest 21 breiclubs in het hele land, met 350 productieve breioma’s en een enkele breiopa. Het kloppend hart en hoofdkantoor van Granny’s Finest zit aan de Heemraadssingel. Iedere vrijdagmiddag is het daar een drukte van belang, want dan is er handwerkclub. Dan ligt de lange tafel bezaaid met allerlei soorten wol, dikke, dunne en ronde breinaalden, breiwerken in verschillende stadia van uitvoering, stapels wanten, sjaals en hoofdban-den, breipatronen en werkbeschrijvingen. Om de tafel breien de grannies en grandpa Hans alsof hun leven ervan afhangt. Maar behalve de handen, staan ook de monden niet stil: ze kunnen allemaal breien en kletsen tegelijk.

De meeste grannies zijn op dezelfde manier bij Granny’s Finest terechtgekomen. Ze liepen langs het toenmalige pand aan de Karel Doormanstraat en werden door het bord ‘Oma’s met breiambitie gevraagd’ naar binnen gelokt. Zo ook Agnes Kroon (66): ‘Net als bijna iedereen leerde ik vroeger als kind al breien van mijn moeder. Dat hoorde er gewoon bij. Het bord van Granny’s Finest maakte me nieuwsgierig. Vooral het sociale aspect en de gezelligheid

Kijk voor meer informatie over Granny’s Finest op www.grannysfinest.com of bel (010) 870 02 33

‘Handwerken is zo heerlijk rustgevend’

trokken me erg. We hebben hier zo’n leuke groep. Het werk is niet al te ingewikkeld en we krijgen duidelijke instructies. Zo’n sjaal bijvoorbeeld heb ik in twee uurtjes af.’

Haar buurvrouw Joke Hardon (78) haakt liever dan ze breit: ‘Gelukkig is er ook haakwerk zat, al ben ik nu met een grove sjaal bezig. Ik neem ook vaak werk mee naar huis, heerlijk voor bij de tv. Mij sprak vooral het hele verhaal achter Granny’s Finest erg aan. Die combinatie van ouderen en jonge ontwerpers die samenwerken en van elkaar leren. Maar ook de gezelligheid natuurlijk. En het is veel leuker om je werk in een winkel of webshop te koop te zien, dan dat het ergens in een kast ligt te verstoffen.’

Breiopa Hans Lezer (70) was als kind nogal een pechvogel-tje en zat veel ziek thuis. Zijn oma leerde hem pannen-lappen breien tegen de verveling. ‘Ik ben eigenlijk mijn hele leven blijven handwerken, het is zo heerlijk rustgevend’, vertelt hij. Ik ben hier terechtgekomen omdat ik sokken wilde leren breien en op zoek was naar patronen. Ik vond het gelijk zo gezellig dat ik nooit meer ben weggegaan.’ Onder de mensen zijn, vindt Hans het leukste van Granny’s Finest: ‘We hebben hier zoveel verschillende types. De jongste is 50 en Paula van 89 jaar is de oudste. Maar eigenlijk is ze gewoon een oude tiener. Het is altijd lachen en gezellig hier. Ik kan alle breiende en hakende mannen van harte aan-bevelen om zich ook aan te sluiten. Je moet alleen wel met vrouwen kunnen omgaan. En met breinaalden natuurlijk!’

Joke Hardon breit een sjaal. Achter haar Hans Lezer

‘Het is altijd lachen en gezellig hier’

6 7

BezigZijn BezigZijn

Sporten is gezond en houdt je fit. Ieder kan op zijn eigen manier iets aan beweging doen. Hans en Astrid vertellen over hun favoriete sport.

‘Bewegen doe je voor jezelf’

Hans Schrammeijer (72) liep dit jaar zijn twintigste marathon van Rotterdam. Bewegen houdt hem fit, lichamelijk én geestelijk. Vijfentwintig jaar geleden kreeg hij hartritmestoornissen, gooide het roer om en ging intensiever sporten.

Toen hij 47 was, kreeg Hans hartritmestoornissen. Eén keer zo erg dat hij bijna buiten bewustzijn raakte en in het ziekenhuis belandde. Hans: ‘Dat was behoorlijk schrikken en het teken dat ik het anders moest gaan doen. Daar hoorde intensiever sporten bij.‘ Hans werd lid van atletiekvereniging PAC in het Kralingse Bos. Hij traint drie keer per week met zijn vaste loopgroep en voor de marathon nog vaker.

Hans: ‘Marathons lopen is misschien extreem, maar ieder-een die het lichamelijk kan, kan leren hardlopen. Een lange of korte afstand, dat maakt niet uit. Het leuke is dat je altijd vooruitgang boekt: je loopt verder, langer, sneller. Dat is de uitdaging en geeft voldoening. We doen het sámen, motive-ren elkaar. En je conditie verbetert, daar heb je ook in het dagelijks leven veel plezier van. Je voelt je goed, energiek en je slaapt beter. Verder zie je nog eens iemand; tijdens duurlopen praat je even bij. Je komt lekker buiten en loopt steeds in een andere omgeving. De regelmaat van de vaste trainingen geeft structuur. Lichaam én geest blijven fit.’

Nadat Hans begon met intensiever sporten, verdwenen zijn hartritmestoornissen. Het is niet bewezen dat het daardoor komt, maar zijn cardioloog heeft er ook geen andere verklaring voor. Hans voelt zich er heel goed bij en raadt het iedereen aan: ‘Of het nou hardlopen is of iets anders. Als je kunt bewegen, moet je dat niet laten lopen!’ Vind een sport of activiteit bij u in de buurt

Ontdek het sport- en beweegaanbod bij u in de buurt op www.rotterdamsportstad.nl.1. Klik op ‘geavanceerd zoeken’ en vul uw voorkeuren in zoals soort activiteit, leeftijdsgroep of de afstand tot uw huis. 2. Klik op ‘zoeken’ en in een handomdraai vindt u de activiteiten die bij u passen.

‘In balans met yoga’

Op vaste tijden naar je cursus of sportles, geeft struc-tuur. En je ontmoet nieuwe mensen. Astrid Huizer (68) voelt zich goed bij een actief leven met een wekelijkse yogales.

‘Toen ik met pensioen ging, viel ik niet in een gat. Sterker nog: mijn agenda was vol’, zegt Astrid lachend. Astrid zit niet stil. Ze bakt en kookt graag, past op haar kleinkinderen, maakt etsen, volgt cursussen bij de SKVR, ze wandelt lange afstanden en gaat elke week naar yoga bij Meander Yoga in Rotterdam. Ze gelooft dat een actief leven helpt om fit te blijven: ‘Bij mij gaat het eigenlijk vanzelf, maar je kunt het ook zelf opzoeken. Zonder je werk hebben je dagen minder structuur, dat is even wennen. Op vaste tijden naar je cursus of sportles gaan, helpt dan. En daar ontmoet je ook weer nieuwe mensen. Zo heb ik vrienden van mijn wandelgroep. En na de yogales drinken we altijd samen een kopje thee.’

Astrid merkt elke dag de positieve effecten van yoga: ‘Yoga doet iets met je. Lichaam en geest komen in balans. Ik merk dat ik kalmer ben, me minder druk maak. Ik slaap beter en voel me energieker. Mijn lijf is veel soepeler en ik heb geen rugklachten meer doordat yoga je spieren versterkt. De tegenstelling tussen inspanning en ontspanning, vind ik heerlijk. Door de concentratie tijdens de oefeningen, kom je ‘uit je hoofd’ en in contact met je lichaam. Het fijne is dat niets moet, als een houding niet lukt is dat ook prima. Je hoeft niet te presteren. Ook met een beperking kun je prima aan yoga doen, je doet gewoon wat voor jou haalbaar is.’

‘Je hoeft niet te presteren’

‘Lichaam en geest  blijven fit’ 

Sporten

Hans Schrammeijer Astrid Huizer

8 9

BezigZijn BezigZijn

Extraatje voor AOW’ers met kleine beursAOW’ers met een minimuminkomen krijgen van de gemeente Rotterdam jaarlijks een tegoed van 300 euro per huishouden. Dit tegoed is gekop-peld aan de Rotterdampas en kan worden besteed in geselecteerde winkels. De gemeente Rotterdam heeft de regeling in het leven ge-roepen, om ouderen met een kleine beurs financieel tegemoet te komen.

Om voor het AOW-tegoed in aanmerking te komen, geldt een aantal voorwaarden. Zo moet de AOW-leeftijd bereikt zijn en is het (gezamen-lijk) inkomen maximaal 110 procent van het wettelijk sociaal minimum. Voldoet u aan deze voorwaarden, maar heeft u nog geen Rotterdam-pas? U kunt deze voor 5 euro aanschaffen. Meer over de Rotterdampas leest u op pagina 34 en 35.

Meer informatie over het AOW-tegoed vindt u op www.aowtegoed.nl.

Bron: PCOB-ledenmagazine Perspectief 3, dossier Pensioen

Ons pensioenstelsel is ingewikkeld en verandert regelmatig. Het is meer een woud van regels, afspraken en verzekeringen dan een prettige oudedags-voorziening. Wie zich erin verdiept, loopt het risico de draad kwijt te raken. Om u op weg te helpen vindt u hier tien veelgestelde pensioenvragen en -antwoorden.

Pensioen Vraag & Antwoord

Moet ik op mijn 67ste met pensioen?Nee. U mag ook eerder met pensioen, maar dan krijgt u per jaar minder pensioen. Later stoppen met werken mag ook, dan wordt het pensioenbedrag per jaar juist hoger. De afspraken met uw werkgever zijn bepalend.

1Wat is het verschil tussen AOW en pensioen? Het AOW-pensioen is een basispensioen van de overheid. Daarnaast bouwen de meeste mensen aanvullend pensioen op. Dit kan via uw werkgever of door zelf te sparen.

2Wie ontvangt AOW?Alle inwoners van Nederland ontvangen een basispensioen van de overheid, dit is de AOW. Vanaf uw AOW-leeftijd tot aan uw overlijden ontvangt u AOW. De AOW-leeftijd wordt per 2016 in stappen verhoogd. U kunt uw eigen AOW-leef-tijd uitrekenen aan de hand van uw geboortedatum op www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/algemene-ouderdoms-wet-aow/aow.

3 Hoeveel AOW krijg ik?Als u vijftig jaar in Nederland heeft gewoond voorafgaand aan uw AOW-leeftijd, ontvangt u honderd procent AOW. Voor ieder jaar dat u niet in Nederland heeft gewoond, ontvangt u twee procent minder AOW, tenzij u zich hiervoor vrijwillig heeft verzekerd.

4

Hoeveel pensioen ont-vang ik? Op www.mijnpensioenoverzicht.nl kunt u zien hoeveel AOW en aanvullend pensioen u persoonlijk kunt verwachten.

5

Wat betekent een echtscheiding voor mijn aanvullend pensioen? In principe krijgen u en uw ex-partner beiden de helft van het opgebouwde aanvullende pensioen. Dit is geregeld in de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding. Het maakt niet uit wie het pensioen heeft opgebouwd. Alleen als expliciet in de huwelijkse voorwaarden is opgenomen, dat de wet niet wordt toegepast, kan de fiftyfifty-regel anders zijn.

7Is er nog wel voldoende geld in kas?Ja. Er is voldoende pensioengeld in de kassen van de fondsen om gepensio-neerden van een pensioen te voorzien. Echter, het pensioenfonds moet ook over veertig jaar nog pensioen kunnen uitkeren, terwijl de levensverwachting stijgt. Daarom nemen de pensioen-fondsen nu al maatregelen. Zo gaan veel pensioenuitkeringen niet meer mee omhoog met de prijsstijgingen. De AOW daarentegen wel.

8

Waar vind ik meer informatie over mijn pensioen? Voor alle informatie over uw pensioen kunt u terecht bij uw pensioenfonds. Komt u hier niet verder of heeft u vragen over pensioen in het algemeen? Op de website van ouderenorganisatie PCOB vindt u meer informatie: www.pcob.nl/pensioen

10

€

€

€

€

Is het pensioen netto of bruto?Het pensioen is bruto.6

Ik ga bijna met pensioen. Wat moet ik doen om mijn pensioenuitkering te ont-vangen? Over het algemeen neemt uw pensioen-fonds hiervoor contact met u op. Heeft u twee maanden voor uw pensioendatum nog niets gehoord? Neem dan zelf even contact op met het pensioenfonds. Daar-naast is het verstandig uw pensioenaan-spraken goed op een rijtje te zetten. Dan bent u er zeker van dat u niets mist waar u eigenlijk recht op zou hebben.

9

10 11

Raad&Daad Raad&Daad

Gewoon lekker doorwerken

Pensioen! Eindelijk vrije tijd, doen wat je wilt: het zwitserlevengevoel. Sommigen kijken er jarenlang reikhalzend naar uit. Maar dat geldt niet voor iedereen. Er zijn mensen die er in alle vrijheid voor kiezen om door te werken, soms vele jaren lang. Wat beweegt deze types?

George van der Hooft (77), psychiater bij Delta Psychia-trisch Centrum (één dag) en eigen praktijk (twee dagen)

‘Ingeschakeld blijven, dat is het leukst’

‘Het is eigenlijk vanzelf zo gegaan. Bij Delta kreeg ik gaandeweg meer beleids- en managementtaken, en dat vond ik maar niks. Op mijn 58ste had ik de kans daarmee te stoppen door met de halve VUT te gaan. In de twintig uur die overbleef kon ik blijven doen wat ik het leukst vind: mijn vak uitoefenen. Deels op de crisisopvang, deels op de longstay-afdeling (voor langdurende behandeling). Bij die laatste werk ik nu nog steeds één dag per week. In 1985 begon ik er in de avonduren een kleine eigen praktijk bij, voor niet-klinische (dus niet opgenomen) patiën-ten. Toen ik meer vrije tijd kreeg, bouwde ik de praktijk uit. Nu zie ik nog negen à tien patiënten per week.

Het leukste van werken is dat ik ingeschakeld blijf, dingen meemaak en zinvol bezig ben. Mijn vrouw heeft hetzelfde, die werkte tot vorig jaar als onderwijzeres. Bij Delta werk ik bovendien met een leuk team. In het begin speelde geld ook een rol. Ik woon in een monumentenpand, dat een bouwval was toen we er kwamen. Ik dacht dat het mijn bankroet zou worden. Doordat ik ruim twaalf jaar in Zuid-Afrika heb gewoond en gewerkt, heb ik ook nog eens minder pensioen opgebouwd. Gelukkig is dat allemaal goed gekomen. Toen ik terugkwam in Nederland moest ik wel zo’n beetje opnieuw beginnen, opleidingen doen en zo.’ Lacht hard: ‘Dus op mijn zestigste had ik nóg het gevoel: ik kom net kijken. Daarom hou ik het zo lang vol natuurlijk!

Sommige mensen verklaren ons voor gek, die zeggen: waarom ga je niet reizen? Nou, dat deden en doen we óók. Naar onze dochter in Canada bijvoorbeeld, of naar vrienden in Zuid-Afrika. Maar na een paar weken vind ik dat wel weer genoeg. En ik krijg nog steeds positieve energie van het werk.’

Aad Reedijk (65), adviseur-architect restauratie bij Stadsontwikkeling, gemeente Rotterdam

‘Het zou jammer zijn om nu te stoppen’

‘Als je 63 bent gaan mensen al vragen: hoe lang moet je nog? Ik zei dan: hopelijk nog heel lang! In januari van dit jaar ben ik 65 geworden, en drie maanden daarna was ik pensioengerechtigd. Maar ja, mijn opvolging was nog niet geregeld. En ik heb hartstikke leuk werk en leuke collega’s. Dus nu heb ik een tweejarig flexcontract, voor 24 uur.’ Lacht: ‘Ik heb wel een afscheidsfeestje gehad hoor, maar de dag erna ging ik gewoon weer naar mijn werk.

Samen met collega’s doe ik alle restauratieprojecten van de gemeente, van het orgel in het stadhuis tot de Maastunnel, en alles daartussen. Als er bijvoorbeeld tegels loslaten in de tunnel, gaan wij kijken. Waardoor komt het en hoe kunnen we het herstellen met behoud van de bouwhistorische waarde? We nemen foto’s, maken een restauratieplan, vragen de vergunning aan en zoeken een bedrijf dat de werkzaamheden kan uitvoe-ren. Doordat ik vijftig jaar bij de gemeente Rotterdam werk, ken ik bijna alle gebouwen. Onze hulp is ook ingeroepen toen het Angolese consulaat de zandstenen gevel wit had geverfd, waarover zoveel commotie was een paar maanden terug. Er zijn maar een paar bedrijven die zoiets kunnen herstellen, dat moet je maar net weten.

In dit vak ben je nergens zonder ervaring. Daar zit ’m precies het probleem. Jarenlang werd er nauwelijks gerestaureerd. Maar rond 2000 keerde het tij. Mensen kwamen erachter dat ze de geschiedenis verkwanselden. Dat we moeten proberen te behouden wat we hebben. Dus nu komen er weer jongeren die het vak geleerd hebben. Maar deskundigen met veel ervaring zijn er bijna niet. Daardoor is het in dit vak best gebruikelijk door te werken na je pensioen. Bovendien zijn er nu eindelijk leuke klussen, nadat er zoveel jaren weinig te doen was op dit vlak. Het zou daarom jammer zijn om nu te stoppen!’

(Door)werken na uw pensioenWerken na uw pensioen(leeftijd) heeft geen invloed op de hoogte van uw AOW of pensioen.Kijk voor meer informatie op bijvoorbeeld: www.nibud.nl (zoekterm: werken na uw pensioen) en voor vacatures en suggesties op www.65plus.nl (uitzendbureau voor 65-plussers).

‘In dit vak ben je nergens zonder ervaring’

Pensioen?

George van der Hooft Aad Reedijk

‘Sommige mensen verklaren ons voor gek’

12 13

BezigZijn BezigZijn

Langer zelfstandig wonenZo lang mogelijk thuis wonen. De meeste mensen kiezen daarvoor maar het gaat niet altijd vanzelf. Met een paar maatregelen is het vaak wél mogelijk. Het programma Langer Thuis van de gemeente Rotterdam maakt het voor ouderen en mensen met een beperking makkelijker zelfstandig te blijven wonen.

Om zelfstandig te kunnen wonen heeft u een woning nodig, waarin u zich - zo nodig met wat aanpassingen - goed kunt redden. Ook is het belangrijk dat u beschikt over een sociaal netwerk en dat er goede voorzieningen zijn in uw wijk. Samen met zorgaanbieders, welzijnsinstellingen, woningcorporaties en zorgverzekeraars zorgt de gemeente daarvoor.

Langer ThuisSommige dingen kunt u zelf aanpakken, eventueel met wat hulp van familie, vrienden of vrijwilligers. Denk hierbij aan hand-grepen of een anti-slipmatje in de badkamer. Als ingrijpende aanpassingen in huis nodig zijn (zoals een traplift of een verbou-wing) kunnen de Wmo-adviseurs van VraagWijzer u adviseren. Bijvoorbeeld over een mogelijke financiële bijdrage van de gemeente. Of, als het toch nodig is om te verhuizen, over het type woning dat voor u geschikt is. Bovendien kan de gemeente bemiddelen voor mensen met een (medische) urgentie-verklaring.

MantelzorgerEen netwerk is van groot belang om zelfstandig te blijven wonen. Sommige mensen krijgen structureel hulp van een

familielid of bekende; een zogenoemde mantelzorger. Omdat mantelzorgers een spilfunctie vervullen, vindt de gemeente het belangrijk hen te ondersteunen met verschil-lende regelingen, zoals een mantelzorgparkeervergunning, extra mogelijkheden voor huishoudelijke hulp en een mantelzorgcadeau. Wilt u uw netwerk vergroten? Ook daarbij kan de gemeente helpen. Informatie vindt u op de website www.rotterdam.nl/mantelzorg of bij een van de VraagWijzers.

Aanpassingen wijkenOok uw woonomgeving is belangrijk om comfortabel te kunnen wonen. Per stadsgebied kijkt de gemeente welke aanpassingen nodig zijn om zelfstandig wonen makkelijker te maken. Denk aan bankjes op routes naar winkels, stallingen voor scootmobiels en ontmoetingsplekken.

Meer informatieAlle informatie staat op www.rotterdam.nl/langerthuis. Daar kunt u zelf nalezen wat er allemaal mogelijk is. Ook VraagWijzer kan u verder helpen. Uw postcode bepaalt bij welke VraagWijzer u moet zijn. Adres en openings-tijden staan op www.rotterdam.nl/vraagwijzer en zijn telefonisch op te vragen bij 14 010. Op pagina 31 van dit magazine leest u over wat VraagWijzer nog meer voor u kan doen.

‘Ma, die trappen …’‘Naar een seniorenwoning, dat nooit’, zegt Bettina. ‘En als je zelf niet tijdig actie onderneemt en niet fit genoeg meer bent om te verhuizen, kom je daar wel terecht. Dus heb ik in 2013 toch mijn huis aan de Vroesenlaan te koop gezet en amper een jaar later kreeg ik al een bod. Toen moest ik wel. Ik wilde per se in deze buurt blijven wonen en kwam al snel dit benedenhuis aan de Nobelstraat tegen. Ik vond het meteen een fijn huis, lekker licht, alles gelijkvloers en een mooie tuin. En wat nou zo leuk is aan een benedenwoning is de aanspraak op straat. Dat had ik op de bovenwoning minder. Je maakt veel makkelijker contact met de buurt. Ik heb een bankje bij de voordeur waar ik in het zonnetje een bakkie doe. En dan komen er altijd wel buren aanlopen voor een praatje. Er is ook een buurtclubje waar ik me bij aangesloten heb, dan gaan we bijvoorbeeld samen picknicken. Zó gezellig. En het voelt ook veilig, stel dat je eens hulp nodig hebt. Ja, ik ben helemaal happy hier.’

WoonplezierHoe woont u het liefst? Zelfstandig, in een aangepast huis, in een zorg-centrum, of met gelijkgestemden? Het kan allemaal in Rotterdam. En het is goed om er tijdig over na te denken. Zodat u ook als u later misschien niet meer zo fit of goed ter been bent, plezierig kunt wonen. Hier leest u over de inspirerende keuzes van een aantal Rotterdammers.

Bettina Oosterhof (68) woonde al 25 jaar drie hoog met uitzicht op het Vroesenpark in Blijdorp. Omdat zij per se zelfstandig wilde blijven wonen, besloot ze tijdig te verhui-zen naar een benedenwoning in dezelfde wijk.

‘Al voor mijn pensioen begonnen mijn kinderen erover: Ma, die trappen … je wordt er niet jonger op. Is het niet eens tijd om uit te kijken naar een andere woning?’ Maar daar wilde Bettina niet aan, ze woonde al zo lang met veel plezier in haar bovenwoning aan de Vroesenlaan: ‘Een prachtige plek en een heerlijk huis. Dus ik bedacht iets anders: ik vroeg of het mogelijk zou zijn om een traplift in te bouwen. Dat kon. Totdat de Eneco leidingen verlegde en dat niet meer mogelijk was.’ Toen een buurvrouw het onderwerp ook nog eens aansneed en haar pensioen eraan kwam, besloot Bettina er toch maar eens serieus over na te gaan denken.

Een bewoonster van Humanitas Bergweg Bettina (rechts) met bezoek op het bankje voor haar huis 14 15

ThuisThuis

‘Hier hebben we echt onze plek gevonden’Toen Salomon Slier (78) een paar jaar geleden last kreeg van zijn knie en geen trappen meer kon lopen, moest hij afscheid nemen van zijn geliefde flat in de Oude Haven. Sinds anderhalf jaar woont hij in het zorgcentrum van Humanitas aan het Bergwegplantsoen. En dat bevalt hem goed.

‘Ik heb Humanitas leren kennen omdat ik daar de Roze Salon, een ontmoetingsplek voor homoseksuele ouderen, bezocht’, begint Salomon. ‘Ik heb altijd gezegd: als ik toch in een zorg-centrum moet, dan wil ik bij Humanitas aan het Bergweg-plantoen wonen. Vanwege de prettige sfeer. Maar ook omdat je hier helemaal zelfstandig kunt wonen in een levensloop-bestendige flat en als het nodig is heel makkelijk hulp kunt ‘inkopen’. Als je iets nodig hebt, bijvoorbeeld huishoudelijke hulp of hulp bij het aankleden, dan is het binnen een paar dagen geregeld. En wat ook prettig is: je eet hier in de eetzaal een complete maaltijd voor 6,50 euro. Als ik niet buiten de deur eet, maak ik daar vaak gebruik van.’

Volgens Salomon hoeven bewoners van het Bergwegplantsoen zich ook nooit te vervelen. ‘Iedere dag zijn er andere dingen te doen. Zelf geef ik als vrijwilliger eens per week taallessen aan allochtonen. Dat is leuk en dankbaar werk. Want mensen krijgen

toch een betere kans in de maatschappij als ze de taal machtig zijn. Daarnaast probeer ik ook zoveel mogelijk activiteiten buiten de deur te blijven doen. Ik zing in een koor en speel toneel. Ik ben nu bezig met de voorstelling ‘Mateloos’ waar acteurs het levensverhaal vertellen van roze ouderen, die zelf ook een rol hebben in de voorstelling.’

De locatie aan het Bergwegplantsoen van Humanitas heeft Salomon veel te bieden. ‘Het is mooi om als roze oudere hier jezelf te kunnen zijn en de ruimte te krijgen om elkaar te ontmoeten bij de Roze Salon. Hier hebben we echt onze plek gevonden en voelen we ons geaccepteerd. We doen ook aan van alles mee om die acceptatie nog verder te vergroten. Wat dat betreft ben ik wel een beetje een activist hoor. Ik klim graag op de barricades en voel me een beetje het boegbeeld van homoseksuele ouderen’

‘Je kunt hier als het nodig is heel makkelijk hulp inkopen’

‘Ik zocht gelijkgestemden, maar vond familie’Wooncentrum Waterkant aan de Aelbrechtskade in Delfshaven is speciaal voor Hindoestaanse en Javaanse ouderen. Zodat zij kunnen samenwonen met mensen met wie zij cultuur en achtergrond delen.

In land van herkomst Suriname is het gebruikelijk dat kinderen voor hun ouders zorgen als zij oud zijn. Maar in Nederland hebben de kinderen het vaak te druk. Daardoor ontstond bij Hindoestaanse en Javaanse ouderen behoefte aan een woon-vorm waarin zij samen oud konden worden. Dat leidde uiteinde-lijk tot wooncentrum Waterkant in Delfshaven. Het zijn twee aparte gebouwen naast elkaar: een voor de Hindoestaanse gemeenschap (39 flats) en een voor de Javaanse (11 flats), met ieder een eigen gemeenschappelijke ruimte. De bewoners uit beide complexen komen graag bij elkaar over de vloer. Want ondanks de verschillen hebben beide groepen ook veel gemeen.

Sopo Martodikromo (80) woont sinds een jaar in het Javaanse complex: ‘Hier heerst het oude desa-gevoel van alles samen doen en voor elkaar zorgen. Dat is een soort warmtegevoel dat ik moeilijk kan uitleggen. Ik ken iedereen hier. We eten samen, drinken samen koffie en maken samen muziek. Het is vooral de herkenning van mijn eigen identiteit die ik hier vind.’

‘Het gevoel van eenheid is voor mij goud waard’

Kasmina Kasban (70) is het helemaal met Sopo eens. Zij woont al vanaf de opening in het Javaanse complex en vindt het heerlijk: ‘Toen ik hoorde van het initiatief, heb ik me gelijk ingeschreven. De kinderen waren het huis uit en ik was op zoek naar gelijkgestemden. Dat krijg je als je ouder wordt. Ik zocht gelijkgestemden maar vond een familie. Het Javaanse clubje hier is heel hecht en we doen heel veel samen. En stel dat ik een keertje niet lekker ben. Dan hoef ik alleen maar bij de buren aan te kloppen en ze staan voor me klaar. Dat sociale vangnet en dat gevoel van eenheid zijn voor mij goud waard.’

Ook Johny Santoe (65) woont al vanaf het begin in Water-kant in het Hindoestaanse gedeelte. Hij is beheerder van de gemeenschappelijke Hindoestaanse ruimte. Daardoor is hij automatisch bij alle gezamenlijke feesten en activiteiten betrokken: ‘De Hindoestanen en Javanen vieren hier gezamenlijk elkaars feesten, zoals het Javaanse suikerfeest en het Hindoestaanse Divali, feest van het licht. Maar we zijn niet alleen op onszelf gericht. We hebben ook een functie in de wijk. Bij grote feesten en activiteiten nodigen we alle omwonenden uit. Iedereen is welkom. Dat is een mooie manier om anderen te laten kennismaken met onze gewoonten en onze cultuur.’

Salomon (zittend) tijdens de Roze Salon Van links naar rechts: Sopo, Kasmina en Johny16 17

ThuisThuis

Rotterdam is sinds de oorlog flink veranderd maar toch is er ook verrassend veel hetzelfde gebleven. Twee stadsambassadeurs ne-men ons mee naar hun favoriete plek van vroeger en nu. En leggen de oude foto naast de nieuwe.

Stadsambassadeur Dilia van der Heem (68) is een geboren en getogen Rotter-damse. Ze woont al haar hele leven in de Adriaan Mildersbuurt; het driehoekje tussen de Beukelsdijk, de Burgemeester Meineszlaan en de Heemraadssingel.

‘Alles was aangeharkt’

Haar favoriete plek in Rotterdam? Zonder twijfel de Heemraadssingel. ‘Ik herinner me nog hoe mooi die vroeger was; het groen, de bomen, de rozen en de monumentale huizen’, vertelt Dilia. ‘Als kind wandelde ik iedere zondag met mijn vader en moeder in mijn mooiste kleren de hele Heemraadssingel af, tot aan de Pieter de Hoochstraat. Daar gingen we bij opa en oma op bezoek; precies anderhalf uur.’

Tegenwoordig maakt Dilia diezelfde wandeling bijna maandelijks als stads-ambassadeur en laat zij anderen dat deel van Rotterdam zien: ‘De singel is

Wat is een stadsambassadeur?Stadsambassadeurs zijn vrijwilligers die de stad een warm hart toedragen en er veel vanaf weten. Op verzoek wandelen ze met bewoners en bezoekers door de stad en vertellen over heden en verleden. Kijk voor meer informatie op www.stadsambassadeursrotterdam.nl.

‘De singel is nog net zo mooi als vroeger’

Heeft u ook een mooi verhaal over een bijzondere plek in Rotterdam?Heeft u net als Dilia en Edwin een favoriete plek in Rotterdam en daar een mooi verhaal over en een oude foto bij? Mail uw verhaal, de oude foto en een selfie of andere nieuwe foto op die plek naar de redactie van het 65+ Magazine: 65plusRSO@rotterdam.nlDe meest bijzondere verhalen en foto’s plaatsen wij op www.rotterdam.nl/iklaatjenietalleen.

Architect en stadsambassadeur Edwin Prins (65) werd geboren in een zijstraat van de Vroesenlaan. Op een steenworp afstand van zijn favoriete Vroesenpark, waar hij een groot deel van zijn jeugd spelend doorbracht.

Vechten tegen cowboys

Sinds 1934 lag op de plek waar nu het Vroesenpark is, het zogenoemde Blijdorppark. In de hongerwinter kapten omwonenden daar alle bomen om op te stoken. Begin jaren vijftig werd het Vroesenpark, zoals we dat nu kennen, aangelegd. Zo’n park in aanleg is de gedroomde speelplek van avontuurlijke jongetjes. ‘De eerste jaren herinner ik me vooral de grote zandhopen, die natuurlijk een grote aantrekkingskracht op ons hadden’, vertelt Edwin. ‘Op die bergen zand speelden we. We visten in de vijver langs de Stadhoudersweg, vochten tegen de cowboys in het indianendorp en vliegerden op het veldje waar nu het nieuwe Vroesen-paviljoen staat. En ’s winters schaatsten

‘Zo’n park in aanleg is de gedroomde speelplek’

we op de ondergelopen tennisbanen van sportvereniging Nenijto. Je snapt dat het daar een paradijs was voor opgroeiende kinderen.’

Het Vroesenpark is in wezen niet veel veranderd, volgens Edwin. ‘Behalve dat alles nu volgroeid is en de toen nieuwe aanplant inmiddels meer dan zestig jaar oud is. Het leuke is dat het park nu heel populair is bij de jonge mensen in Blijdorp. Een aantal jaren geleden had het een beetje een louche reputatie, maar nu heeft het echt de functie van een buurtpark gekregen. Met mooi weer komen mensen hier barbecueën en picknicken en er zijn leuke festivals. En ook het nieuwe paviljoen is enorm populair bij de nieuwe lichting bewo-ners.’

nog net zo mooi als vroeger. Maar er is ook veel veranderd. Vroeger was het - vooral op zondag - heel stil op straat. Alles was stijfjes en netjes en aange-harkt. Overal stonden hekjes omheen. Heel jaren vijftig dus. Tegenwoordig is de singel gelukkig veel levendiger en toegankelijk voor iedereen. Met kunst, speeltoestellen en een prachtig skate-park.’

Als stadsambassadeur weet Dilia natuurlijk ook het een en ander over de geschiedenis van de Heemraadssingel. ‘Rond 1900 wilde het stadsbestuur voorkomen dat beter gesitueerde Rotterdammers naar Den Haag en Wassenaar verhuisden. Daarom gaven

Jeugdherinneringen

ze percelen uit waarop de gegoede burgerij hun eigen huizen konden bouwen. Het project was destijds een succes. Meer dan honderd jaar later genieten we daar nog steeds van.’

18 19

Vroeger&Nu Vroeger&Nu

Opgelicht door je eigen stiefzoonFinanciële uitbuiting van ouderen komt vaak voor en kent vele vormen. Soms gaat het om familie of andere naasten, die ouderen op slinkse wijze geld of spullen afhandig maken. De mensen die het overkomt, durven er uit angst of schaamte vaak niet over te praten. Daardoor blijft het een onderbelicht pro-bleem.

Ruud van Daele (81) werd slachtoffer van financiële uitbuiting. Na het overlijden van zijn tweede vrouw bleek zijn stiefzoon (52) al hun geld te hebben vergokt. Zijn dochter Ingrid (46) vertelt het verhaal van haar vader.

Na de scheiding van Ingrids ouders hertrouwde haar vader met een vrouw met vier kinderen. ‘Dat ging in goede harmonie’, vertelt Ingrid. ‘De oudste zoon woonde bij hen in. Hij hielp zijn moeder jarenlang

Wat is financiële uitbuiting?Financiële uitbuiting is het ongepast gebruik maken van geld of bezittingen van een oudere. Denk aan het stelen van sieraden, pinpasfraude of misbruik van machtigingen. Ouderen die door hun familie of andere naasten worden uitgebuit, zijn bang daar-over te praten. Ze zijn vaak afhankelijk en vrezen hun kinderen of kleinkinderen daardoor niet meer te zien. Of ze zijn bang dat niemand hen gelooft.

Wat kunt u doen?Naarmate mensen ouder worden neemt hun kwetsbaarheid toe en daarmee ook de kans slachtoffer te worden van (financieel) misbruik. Om dat te voorkomen kunt u het beste nu al nadenken over hoe u wilt dat uw financiën geregeld worden, als u dat zelf niet meer kunt. Een van de hulpmiddelen daarbij is de financiële checklist. Die is bedoeld om inzicht te krijgen in hoe u uw financiële huishouding heeft georganiseerd. Zo’n checklist en andere tips kunt u opvragen bij Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond. Heeft u een vermoeden dat iemand in uw omgeving wordt uitgebuit? Bel Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond voor advies of ondersteuning: 0800 2000 (gratis en 24/7 bereikbaar) of kijk op www.veiligthuisrr.nl.

met de financiën. Vorig jaar overleed mijn stiefmoeder. Mijn vader wilde meer inzicht in de financiën, maar dat hield mijn stiefbroer steeds af. Mijn vader gaf bij zijn eigen kinderen aan dat er iets niet klopte. In eerste instantie konden we dat niet geloven.’

Ingrids vader ging langs zijn bank. Daar hoorde hij dat hij en zijn overleden vrouw al maanden rood stonden en er mogelijk gegokt werd van hun rekeningen. Hij confronteerde zijn stiefzoon daarmee, maar die zei dat er niets aan de hand was. Haar vader stortte kort daarna in. Ingrids zus zorgde voor hem en ontfermde zich over zijn administratie. Al snel werd duidelijk dat de stiefbroer de afgelopen jaren zonder toestemming tienduizenden euro’s van hun rekeningen had gehaald. Ingrid: ‘We hebben daarover meerdere gesprekken met mijn stiefbroer gevoerd, maar hij bleef ontkennen. Uiteindelijk heb ik aangifte bij de politie gedaan én een melding bij Veilig Thuis.’

Het lukte via de rechter om haar stiefbroer het huis van haar vader uit te krijgen. Momenteel lopen er proce-dures om het geld terug te krijgen. Het contact met het stiefgezin is inmiddels verbroken. ‘Dat was een groot verdriet voor mijn vader en hij voelt zich soms heel eenzaam’, zegt Ingrid. ‘Een medewerker van Veilig Thuis adviseerde over de nazorg voor mijn vader en regelde maatschappelijk werk. Het is fijn dat zoiets bestaat.’

Volmacht of (levens)testament? U bent met pensioen en geniet van uw welverdiende rust. Maar dan gaat er iets mis en belandt u in het ziekenhuis. U bent niet meer in staat helder na te denken. Wie beslist er dan voor u? Aan wie geeft u het vertrouwen? Hou de regie door dit tijdig vast te leggen.

Mensen die getrouwd zijn of samenwonen, geven elkaar of een van de kinderen vaak een volmacht. Maar dit hoeft niet. U bent vrij om aan te geven aan wie u deze belangrijke taak toever-trouwt. Dit kan bijvoorbeeld ook een goede vriend of buurvrouw zijn. In een zogenoemd levenstestament of volmacht legt u vast welke zaken deze vertrouwenspersoon namens u mag doen.

Wat is het verschil?• VolmachtMet een volmacht bepaalt u wie er namens u beslissingen mag nemen als u daar zelf niet meer toe in staat bent. U legt gede-tailleerd vast welke taken deze gevolmachtigde krijgt. Dat kan bijvoorbeeld het regelen van bankzaken, de verkoop van uw woning of het aanvaarden van een erfenis zijn.

• LevenstestamentHet levenstestament gaat een stapje verder dan een volmacht. Naast het vastleggen van een gevolmachtigde bepaalt u in het levenstestament ook wat er in bepaalde situaties moet gebeu-ren. Bijvoorbeeld wat uw wensen zijn ten aanzien van uw levenseinde, maar ook praktische zaken zoals de verzorging van huisdieren of het laten verwijderen van profielen op sociale netwerken.

Bron: ‘Wie geeft u het vertrouwen?’, Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie

Tips• Het is verstandig van tevoren over deze zaken na te

denken en dit vast te laten leggen. Als u dit niet doet, zal de kantonrechter beslissen wie uw zaken gaat behartigen wanneer u vanwege dementie dit bijvoorbeeld niet meer zelf kunt.

• Heeft u een mantelzorger? Neem naast uw eigen bankre-kening een aparte huishoudrekening en laat hier maande-lijks automatisch een bedrag naar overmaken. Dit geld kan een mantelzorger dan gebruiken voor de boodschap-pen.

• Denk goed na voordat u een en/of-rekening afsluit met

iemand anders dan uw partner. Diegene kan zonder uw toestemming geld opnemen van deze rekening en de bijbehorende spaarrekening.

• Verder kunt u bij de notaris in een testament vastleggen

wie van u erft (na uw overlijden, dus in tegenstelling tot een levenstestament). Wanneer u geen testament heeft, bepaalt de wet wie uw erfgenamen zijn en waar zij recht op hebben.

Wilt u meer weten over het opstellen van een volmacht of (levens)testament? Neem dan contact op met een notaris bij u in de buurt of lees meer op www.notaris.nl. U kunt ook bellen met de Notaristelefoon: (0900) 346 93 93 (iedere werkdag tussen 09.00 en 14.00 uur, 0,80 euro per minuut).

Veilig Thuis helpt bij financiële uitbuiting

Ingrid met haar vader Ruud van Daele

20 21

Thuis Raad&Daad

Iets doen voor een anderJe doet iets voor de maatschappij en je wordt er zelf ook blij van, vinden Theo en Wilma.

‘Het gaat vooral om het contact’

Theo de Roodt (65) is met pensioen en helpt nu als vrijwilliger ouderen in zijn wijk. Hij doet graag iets voor een ander en blijft er zelf ook fit bij.

‘Toen ik het programma van Gerard Joling en Gordon zag waarin ze iets voor ouderen doen, wist ik het meteen: dat is wat ik wil!’, zegt Theo enthousiast. Het liefst had hij in de zorg gewerkt, maar hij had niet de juiste opleiding. Voor ouderen had Theo altijd al sympathie: ‘Ik waardeer ze zeer. We kunnen veel van ze leren. En ze hebben na de oorlog Rotterdam weer opgebouwd. Daar hebben wij nog dagelijks plezier van. Zij mogen nu geen ‘vergeten’ groep worden. Daarom doe ik graag iets voor ze.’

Interesse in vrijwilligerswerk in uw wijk?VraagWijzer weet wat mogelijk is en helpt u graag op weg. Kijk voor het adres en de openingstijden op www.rotterdam.nl/vraagwijzer, bel met 14 010, of kijk wat u voor een ander kunt doen op www.rotterdam.nl/iklaatjenietalleenU kunt ook terecht bij Vrijwilligerswerk Rotterdam, Hoogstraat 110, (010) 269 11 00, www.vrijwilligerswerkrotterdam.nl

‘Ik krijg er zo veel voor terug’

Wilma Moret-Dijkema (67) is gastvrouw bij stichting Vier het Leven. Ze neemt ouderen een gezellig avondje mee uit naar theater, film of concert.

‘Nu ik zelf ouder word, richt ik me ‘vanzelf’ meer op senioren’, vertelt Wilma. ‘Je ziet dat mensen behoefte hebben om ook op latere leeftijd nog mee te doen en een leuk avondje uit te hebben.’ Een vriendin vertelde over haar tante die begeleide uitstapjes maakt via Vier het Leven. Wilma was meteen enthousiast en meldde zich aan als vrijwilliger.

Via stichting Vier het Leven begeleidt Wilma ouderen naar theater, film of concert. ‘Ik haal ze met de auto thuis op en breng ze na afloop terug. Ik geef de jassen af bij de garderobe, regel dat ze comfortabel zitten en dat ze een drankje in de pauze hebben.

Stichting Vier het LevenStichting Vier het Leven organiseert film-, theater- en concertbezoeken voor ouderen die veel thuis zitten, met begeleiding van deur tot deur en een arrangement waarbij alles is geregeld om zorgeloos uit te gaan. ‘Samen uit, samen genieten’ staat centraal. Wilt u ook een avondje uit? Of wilt u zelf vrijwilliger worden? De stichting zoekt begeleiders maar ook bijvoorbeeld fondsenwervers. Bel (035) 524 51 56 (werkdagen: 09.00 - 18.00 uur), mail info@4hetleven.nl of kijk op www.4hetleven.nl

Via VraagWijzer kwam Theo in contact met het wijkteam Vreewijk. Het wijkteam stimuleert via de wijkaanpak ‘Even Buurten’ bewoners om elkaar in de eigen buurt te helpen, zodat kwetsbare ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Theo ging in maart met pensioen en vond hierin een nieuwe uitdaging. Inmiddels heeft hij vier vaste ‘adressen’ waar hij hulp biedt. Theo: ‘Soms gaat het alleen om een praatje, soms doe ik een boodschapje of ik ga met iemand wandelen of mee naar het ziekenhuis. Het gaat vooral om het contact, mensen raken soms in een isolement. Als ik zie dat ze daar blij mee zijn, doet dat me zó goed. Ik kan wat betekenen voor de maatschappij, ik blijf actief en in contact met mensen en heb thuis ook nog eens wat nieuws te vertellen. En ze zijn echt dankbaar, dat is het állermooiste cadeau.’

Ze hoeven zich nergens zorgen om te maken. Ik leg ze graag in de watten. Ouderen zitten toch vaker thuis. Sommi-gen zijn niet meer zo mobiel of kunnen zelf niet makkelijk een uitje organiseren. Zo kunnen ze tóch een avondje uit en zien nog eens andere mensen. Ook voor mij is het een leuk uitje! We zijn vaak met meer mensen van Vier het Leven en het is altijd gezellig. Als ik na afloop drie dikke zoenen krijg en ze zeggen ‘ik heb het zó naar mijn zin gehad’, ben ik ook blij. Ik krijg er veel voor terug.’

Wilma is enthousiast over stichting Vier het Leven: ‘Alles is altijd perfect geregeld. Ik vind het ook goed dat mensen zich telefonisch en per post in kunnen schrijven, niet alle ouderen hebben een computer.’

‘Ik leg ze graag in de watten’

‘Dankbaarheid is het allermooiste cadeau’

tijd voor een ander

Theo de Roodt helpt graag een handje

Wilma Moret-Dijkema (links) op stap met twee dames in het Luxor Theater

22 23

BezigZijn BezigZijn

Voor het project Verhalenderwijs van Pluspunt (zie kader) is Mohamed verhalenverteller. ‘Elk jaar is er een thema, bijvoor-beeld oorlog, migratie of de behandeling van ouderen. Wij maken daar aan de hand van onze eigen ervaringen een verhaal van. Die verhalen vertellen we op verzoek, bijvoorbeeld op scholen, in bejaardenhuizen of bij evenementen. Een verhaal maken is niet zo moeilijk als het lijkt. Als je al meer dan 65 jaar meeloopt, heb je veel meegemaakt. Dan is het meer een kwestie van ordenen.’

Jaren zestig‘Ik vind het makkelijker om iets uit de losse pols te vertellen, dan om voor te lezen van papier. Dat komt door mijn huiver om fouten te maken,’ vertelt Mohamed. Toch is hij vorig jaar begon-nen met toneelspelen bij de Theaterwerkplaats voor ouderen. ‘Daar kan ik nauwelijks improviseren, dus dat vind ik moeilijk. Maar de werkvorm bij deze groep sprak me erg aan. Onder begeleiding schreven we onze eigen verhalen rond het thema: wat was voor jou belangrijk in de jaren zestig? Als zestienjarige in Marokko was dat voor mij: in contact komen met de Westerse cultuur. Voor anderen draaide het om bijvoorbeeld de Provo-beweging in Amsterdam, het slavernijverleden van Suriname of het doorbreken van seksuele taboes.’

Wat doe ik hier?Mohamed vond het niet makkelijk om weer iets heel nieuws te leren. ‘Het is vooral moeilijker om je te motiveren als je ouder wordt. Omdat je het gevoel hebt dat het allemaal niet meer zo

Bezig zijn over de grenzen van cultuur, ras en klasse heenMohamed el Wakidi (67) was altijd al druk, en sinds zijn (pre)pensioen zeven jaar geleden is dat er niet minder op geworden. Naast zijn volkstuin en een aantal bestuurlijke functies vertelt hij verhalen en speelt hij toneel. ‘Iets betekenen in een groep, dat heb ik gewoon nodig.’

PluspuntPluspunt is een expertisecentrum voor senioren en participatie. Doel is deelname van senioren aan de samenleving te stimuleren. U kunt bij Pluspunt terecht voor cursussen, projecten of wanneer u zelf ideeën hebt voor activiteiten. De Theaterwerkplaats voor ouderen en het project Verhalenderwijs vallen onder Pluspunt.www.pluspuntrotterdam.nl of (010) 467 17 11

nodig hoeft. Dus aan het begin dacht ik: wat doe ik hier eigenlijk? Maar toen er meer binding in de groep ontstond, kwam ook de motivatie. Het is zo leuk om in een groep met leeftijdsgenoten bezig te zijn, en over de grenzen van cultuur, ras en klasse heen te kijken. Een andere hobbel was de tekst. Die moet je je eigen maken en dan ook nog overtuigend brengen. Gelukkig hadden we een deel van de teksten zelf geschreven, dat scheelt.’

Knuffelmannetjes‘Als je dan opgetreden hebt en je krijgt positieve feedback, dan geeft dat enorm veel voldoening. Dat je voelt: hé, ik kan dit en het is nog leuk ook.’ Lacht vergenoegd: ‘We waren ook nog eens met drie mannen tussen elf vrouwen, dus wij werden flink in de watten gelegd. We waren een beetje de knuffelmannetjes.’ Hij is even stil en denkt na. ‘Eigenlijk heb ik dit gewoon nodig. Deel uitmaken van een groep en daar iets voor betekenen. Het is een vorm van zingeving. Daar zijn we toch allemaal naar op zoek? Dat je zichtbaar bent, en waardering en bescherming krijgt.’

‘Dat je voelt: hé, ik kan dit, en het is nog leuk ook’

Mohamed el Wakidi

24 25

BezigZijnBezigZijn

Voor niks, nakkes, nadaWie een dagje uit wil in eigen stad, hoeft daarvoor helemaal niet diep in de buidel te tasten. Er worden in Rotterdam het hele jaar door leuke, gratis activiteiten georganiseerd. Van een rustig festival in het park tot een internationaal gevoel in de Markthal. Er is voor elk wat wils.

Djemaa el FNA RotterdamSeptember Werelds smullen in oosterse sferen tijdens dit kleurrijke culinaire evenement met een programma geïnspireerd op Marrakech. Het Museumpark wordt voor deze gelegenheid omgetoverd tot een groot openluchtrestaurant. Tientallen ondernemers koken, bakken en grillen gerechten uit de hele wereld. http://djemaaelfnarotterdam.stichtingdeloodsen.nl/

Alle uitjes op een rijtjeNatuurlijk worden er gedurende het hele jaar nog veel meer (gratis) activiteiten en festivals georganiseerd. Een overzicht hiervan vindt u op de uitgaansagenda op de website van Rotterdam Festivals: www.rotterdamfestivals.nl. Ook kunt u hier terecht voor de precieze data van de festivals die hierboven beschreven staan. Bellen kan ook: (010) 433 25 11.

Wereldhavendagen SeptemberDe Rotterdamse haven staat ieder jaar in september centraal tijdens de Wereldhavendagen. Geniet van spectaculaire demonstraties op het water, bezichtigingen van indruk-wekkende schepen en spannende excursies in de haven. Voor de kleinkinderen zijn er allerlei leuke kinderactiviteiten. Op zaterdagavond kan iedereen traditiegetrouw genieten van een bijzondere vuurwerkshow.www.wereldhavendagen.nl

Robin Rotterdam Unlimited (Zomercarnaval) Juli Een explosie van kleur, muziek, vreugde en creativiteit in een stoet van indrukwekkende praalwagens. Ruim 2500 energieke dansers en danseressen van verschillende nationaliteiten trekken door het centrum van Rotterdam, gehuld in spectaculaire kostuums met maar één missie: iedereen laten dansen! De avond ervoor warmt de stad op voor de parade tijdens de Battle of Drums. www.rotterdamunlimited.com/zomercarnaval

North Sea Round Town Juni/juliIeder jaar weer een groot feest: het North Sea Jazz Festival in Ahoy. Maar niet alleen in Ahoy gaat het dak eraf. In de dagen voor het festival bruist de binnenstad. Van schijnbaar toevallige jamsessies op buitenpleinen tot uitbundige shows in bijvoorbeeld Bird en LantarenVenster. North Sea Round Town maakt van Rotterdam één groot muziekspektakel.www.northsearoundtown.nl

Dag van de Romantische Muziek AugustusDe zoete klanken van klassieke muziek, een gemoedelijke sfeer en rijk gevulde picknickmanden: het Park bij de Euromast staat ieder jaar één dag volledig in het teken van de romantiek. Dompel uzelf onder en geniet van de muziek, de mensen en de gezelligheid. www.dagvanderomantischemuziek.nl

ZomerZondagenJuni/juli Zomerse klanken, vrolijke picknickkleedjes en verras-sende theatervoorstellingen: het is het decor van dit kleinschalige zomerfestival in het Park bij de Euromast. De programmering is ieder jaar weer veelzijdig en verras-send. De ontspannen sfeer geeft bezoekers vijf zondagen lang het gevoel op vakantie te zijn in eigen stad.www.zomerzondagen.nl

Picknicken op de Wilhelminapier Hele jaar doorPicknicken op de gezellige kop van de Wilhelminapier kan natuurlijk altijd. Hapje, drankje, kleedje en klaar. Er is altijd van alles te zien. Extra leuk is het als er een imposant cruiseschip aanmeert of afvaart. Op de cruisekalender staat precies wanneer de komst van de kolossale gevaartes gepland staat. www.cruiseportrotterdam.com/cruise-calendar

Swan MarketHele jaar doorDe Swan Market is een creatieve lifestyle markt. U vindt er bijvoorbeeld vintage kleding, handgemaakte sieraden en bijzondere woonaccessoires. Na het shopplezier voorzien de foodtrucks u van heerlijk eten en drinken, terwijl u geniet van de livemuziek. De markt strijkt een aantal keren per jaar neer op verschillende plekken in de stad. www.swanmarket.nl

Metropolis Juli De voetjes van de ‘vloer’ tijdens dit openluchtfestival in het Zuiderpark, dat al sinds 1988 georganiseerd wordt. Het programma bestaat uit een mix van pop, rock, hiphop, wereldmuziek en dance. Het festival biedt een podium aan talentvolle bands en acts, die vaak op het punt van doorbreken staan. www.metropolisfestival.nl

Dag van de Architectuur Juni In een stad bomvol met architectonische hoogstandjes mag een Dag van de Architectuur niet ontbreken. Bezoekers kunnen zelfstandig of onder begeleiding van een gids een kijkje nemen in verschillende gebouwen. Van grote iconen zoals De Rotterdam en het Centraal Station tot verborgen parels die minstens zo interessant zijn. www.dagvandearchitectuur-rotterdam.nl

26 27

Uit! Uit!

‘Iedereen is op zijn eigen manier creatief’

Ankie Maessen (68) heeft al verschillende cursussen gedaan bij de Volksuniversiteit. Deze zomer volgt ze een zomercursus modeltekenen en –schilderen. Lekker compact, want maar vijf lessen in totaal.

‘Ik heb vroeger al modelgetekend en op een of andere manier zat dat nog in mijn hoofd’, zegt Ankie. ‘Ik had zin om weer te gaan tekenen, ook thuis en op de tablet met een speciale teken-app. Deze zomercursus kwam mij qua timing goed uit en het is bij mij om de hoek; heel laagdrempelig dus. Het is een leuke cursus vind ik. We krijgen goede aanwijzingen en ik leer met nieuwe materialen omgaan, zoals acrylverf. En ook hoe een gezicht in elkaar zit bij-voorbeeld. Wist je dat de ogen in het midden zitten? Je leert hier goed te kijken, dat gewoon durven het belangrijkste is en dat fouten maken moet. Dat heb ik allemaal al mee-gekregen in die paar lessen.’

Docent Matthijs van Waardenburg gaat op zoek naar de kracht in zijn cursisten. ‘Veel mensen zeggen: ik kan nog geen poppetje tekenen. Dat vind ik interessant. Want iedereen is op zijn eigen manier creatief. Als je iemand het juiste materiaal in handen geeft, komt die creativiteit eruit. Voor de een is het klei, voor de ander verf of potlood. Iedereen moet zijn eigen vormtaal zien te vinden. Ik haal dingen uit mensen waarvan ze niet eens weten dat ze het in zich hebben. Dat is een heel persoonlijk en boeiend proces.’

‘Wist je dat de ogen in het midden zitten?’

VolksuniversiteitBij de Volksuniversiteit kunt u met uw Rotterdampas een eenmalige korting van 25 euro krijgen op een cursus of workshop vanaf 100 euro. Kijk voor meer informatie op www.volksuniversiteitrotterdam.nlof bel (010) 476 12 00, Adres: Heemraadssingel 275-277, 3023 BE Rotterdam.

‘Ik heb gewoon een enorme honger naar kennis’

Bij de Erasmus Universiteit vinden ze dat je nooit te oud bent om te leren. Daarom richtten zij 25 jaar geleden het Hoger Onderwijs voor Ouderen (HOVO) op. Maria Kuster is al tien jaar een van hun trouwste studenten.

Op haar 58ste ging Maria (68) als adjunct-directeur van het Rotterdams Conservatorium met vervroegd pensioen. Snel daarna startte ze met haar eerste cursus bij HOVO. ‘Je kunt me gerust een grootverbruiker noemen, want ik heb inmid-dels wel zo’n twintig cursussen bij HOVO gevolgd. Van alles wat: geschiedenis, letteren, filosofie, politicologie en ook een algemene inleiding in de wiskunde. Ik heb gewoon een enorme honger naar kennis. Ik wil bezig blijven met mijn kop. Om de actualiteit beter te begrijpen, om verbanden te kunnen leggen, om scherp te blijven. Bij mijn medecursisten herken ik diezelfde honger en leergierigheid.’

Maria vindt niet dat het moeilijker is om kennis tot zich te nemen nu ze ouder wordt. ‘Integendeel zelfs. Ik heb nu geen agenda meer en kan alles heel onbevangen tot me nemen. Als je ouder bent, sta je meer open voor wat er op je af komt. Je vizier staat open, je bent vrijer om informatie op te nemen, zonder reserves.’

Maar HOVO heeft meer te bieden dan het vergaren van kennis. Maria: ‘Het sociale aspect is ook enorm belangrijk. Niet zo gek want alle cursisten delen dezelfde interesses. Dat delen en die gezamenlijkheid vind ik een prettige bijkomstigheid. Als je ouder wordt is het sowieso belangrijk om te investeren in je sociale contacten. HOVO is daar een mooie plek voor, met al die gelijkgestemde geesten bij elkaar.’

De cursussen bij HOVO zijn best prijzig, zeker als je er - zoals Maria - meerdere per jaar volgt. ‘Als je het omrekent per uur, valt het nog best mee. Maar er wordt nu gekeken naar de mogelijkheid om het cursusgeld gespreid te betalen. En voor mensen met een kleine beurs is het mogelijk een tegemoetkoming in de kosten te krijgen. Zo wordt al die kennis voor nog meer mensen bereikbaar.’

HOVOMeer informatie vindt u op www.eur.nl/hovo_rotterdam/. Of bel (010) 408 24 65. Adres: Burgemeester Oudlaan 50, 3062 PA Rotterdam.

‘Ik wil bezig blijven met mijn kop’

Een leven lang lerenOnderzoek bewijst het: uw brein blijft langer fit als u nieuwe vaardigheden leert. Vooral nieuwe mentale en sociale uitdagingen zijn goed voor het geheugen, zo blijkt. Maar minstens zo belangrijk: nieuwe dingen leren is vooral gewoon leuk! Twee vrouwen vertellen erover.

Ankie Maessen Maria Kuster

28 29

BezigZijn BezigZijn

Vraag over zorg of geld? VraagWijzerMet mijn inkomen kan ik niet rondkomen, wat nu? Ik heb ruzie met mijn buren, wat moet ik doen? Hoe kom ik aan een hulp in het huishouden? Met dit soort uiteenlopende vragen kunt u terecht bij VraagWijzer.

VraagWijzer zit in alle gebieden (voorheen deelgemeenten) van Rotterdam. Alle inwoners van het gebied kunnen bij VraagWijzer terecht met vragen over bijvoorbeeld geld en schulden, gezond-heid en zorg, brieven en formulieren, activiteiten in de wijk, juridische kwesties, (vrijwilligers)werk en mantelzorg. Ook als u problemen heeft met de Nederlandse taal, kan VraagWijzer u adviseren.

Komt u bij VraagWijzer, dan gaat u met de medewerker om de tafel. Samen kijkt u wat er precies aan de hand is en wat de mogelijkheden zijn. Wat kunt u zelf doen? Wat kunt u eventueel aan buren en familie vragen? Welke voorzieningen zijn er in uw wijk? U bepaalt zelf welke oplossing het best bij u past.

Medewerkers van VraagWijzer zijn goed op de hoogte van de mogelijkheden in het gebied. Binnen VraagWijzer werken sociaal raadslieden, schulddienstverleners en wmo-adviseurs, die u verder kunnen ondersteunen bij juridische problemen,

schulden en wmo-voorzieningen. Als er meer ondersteuning nodig is, kan VraagWijzer een zorgprofessional of het wijkteam inschakelen.

VraagWijzer is op drie manieren te bereiken:• op locatie. Uw postcode bepaalt bij welke VraagWijzer u

moet zijn. Adressen en openingstijden staan op www.rotterdam.nl/vraagwijzer. U kunt ze ook opvragen

via 14 010• via www.rotterdam.nl/vraagwijzer• door te bellen met 14 010

Gratis met bus, tram en metro

Wat is het Vrij reizen-abonnement?

• Met dit abonnement kunt u op doordeweekse dagen vanaf 9.00 uur kosteloos reizen met vrijwel alle bus-, tram- en metrolijnen van de RET. Uitzonderingen zijn metrolijn E tussen Berkel Westpolder en Den Haag Centraal, de BOB-bus en de Fast Ferry. In het weekend en op feestda-gen mag u de hele dag vrij reizen.

• De leeftijd waarop het abonnement ingaat, loopt mee met de verhoging van de AOW-leeftijd.

• AOW’ers uit Hoek van Holland krijgen bovendien jaarlijks een saldo om met de NS te reizen.

• AOW’ers in Rozenburg ontvangen bovendien een gratis Connexxion-abonnement, geldig op de Connexxion-bussen op Voorne-Putten.

Met de metro naar Zuidplein, met de tram naar de Afrikaandermarkt of met de bus naar het Vroesenpark: voor AOW-gerechtigden hoeft het niets te kosten. De gemeente Rotterdam biedt hen namelijk gratis openbaar vervoer aan, met het Vrij reizen-abonnement.

Hoe komt u aan het Vrij reizen-abonnement?

In het kwartaal voordat uw AOW ingaat, ontvangt u van de gemeente Rotterdam automatisch een brief met alle informatie. Hierbij zit een aanvraagformulier voor het Vrij reizen-abonnement.

Vul het formulier in en stuur het (kosteloos) terug naar de gemeente.

Het Vrij reizen-abonnement kan alleen gekoppeld worden aan een persoonlijke OV-chipkaart. Dit is een openbaar-vervoerkaart met uw foto erop. Als u die nog niet heeft, kunt u hem aanvragen via www.ov-chipkaart.nl of via 0900-09 80. (Een persoonlijke OV-chipkaart heeft voor 65-plussers nog meer voordelen: u krijgt automatisch 34 procent korting op reizen met

bus, tram of metro van een ander OV-bedrijf dan de RET (geldt niet voor de trein) én als u doordeweeks vóór 9.00 uur bij de

RET instapt).

Drie weken voor het bereiken van uw AOW-leeftijd krijgt u een brief dat u het abonnement op uw persoonlijke OV-chipkaart kunt activeren. Hoe dat precies moet, staat in de brief.

1

23

4

Nederlandse taal verbeteren?Heeft u moeite met de Nederlandse taal of kent u iemand die geen of moeilijk Nederlands spreekt en leest? Ook dan kunt u bij VraagWijzer terecht. De medewerker kent de mogelijk-heden bij u in de buurt, bijvoorbeeld voor een cursus of een taalvrijwilliger.

Oplaadautomaat in de Servicewinkel van de RET

Gesprek bij de VraagWijzer

30 31

Raad&DaadUit!

Rotterdam in het klein De bibliotheek. Ooit een stille, bijna gewijde plek voor de elite. Tegenwoordig een bruisende ontmoe-tingsplaats voor mensen van allerlei leeftijden en sociaal-culturele achtergronden. Waar je veel meer kunt doen dan alleen een boek lenen.

Algemene informatieAls lid kunt u gebruikmaken van alles wat Bibliotheek Rotterdam te bieden heeft: kranten, tijdschriften, boeken, bijzondere collecties, e-books, muziek, films, computercursussen, het Digidokter-spreekuur, gratis wifi, taalcafés, lezingen, debatten, tentoonstellingen en schrijversoptredens. Een basisabonnement kost 39,50 euro per jaar. Met de Rotterdampas krijgt u 10 euro korting. Meer informatie: www.bibliotheek.rotterdam.nl of (010) 281 61 00. Vrijwilligerswerk voor de bibliotheek loopt via UVV (Unie van Vrijwilligers), www.uvvrotterdam.nl of (010) 413 08 77. Vrijwilligerswerk voor de Digidokter loopt via www.seniorweb.nl.

Bert Jan Jonker (72), vaste bezoeker van de leestafel‘Trouw, Volkskrant, Vrij Nederland, Linda, ik lees van alles hier aan de leestafel. Ik heb nog graag papier in mijn handen. Maar ook via internet lees ik, bijvoorbeeld de columns van Youp in de NRC. Ik kom graag in de bibliotheek om ongestoord in het nieuwscentrum te lezen. Helaas wordt ook dit steeds meer een plek voor sociale contacten. Het gepraat stoort me wel, en ook de muziek die je vanuit de hal hoort. Een bibliotheek moet stil zijn, vind ik.’

Ineke Moeling, (68) vrijwilligster Bibliotheek aan huis‘Ongeveer eens in de maand ga ik langs bij een me-vrouw die erg slecht ter been is. Eerst zoek ik in de bibliotheek boeken van haar voorkeur. Die breng ik bij haar langs en dan haal ik meteen de boeken op die ze uit heeft. We drinken dan gezellig een kopje thee en kletsen wat. Ik doe dit al zo’n twintig jaar, waarvan vier bij deze dame. Het is fijn om iets te kunnen doen voor mensen die veel thuiszitten en eenzaam zijn. En het kost me hooguit een uurtje per maand.’

Ida Huijssoon (70) – bibliotheeklid sinds 1960‘Al 55 jaar kom ik in de Centrale Bibliotheek om boeken, en tegenwoordig ook dvd’s, te lenen. Aan het oude gebouw, met die mooie studiezaal, was ik echt gehecht. Maar ook het huidige gebouw vind ik fijn, een sieraad voor de stad. Het is leuk om die enorme verscheidenheid aan bezoekers te zien. Peuters met hun moeders, jongelui voor school, uit allerlei culturen; echt een dwars-doorsnede van de samenleving. Toen er vestigingen gingen sluiten werd ik boos. Zo’n laagdrempelig en prachtig instituut, dat wil je toch behouden voor de maatschappij?’

Anne Garcia Varela (82), bezoekster van de Digidokter‘Er is altijd wel wat met mijn iPad of computer waar ik een vraag over heb. Daarom ga ik elke week naar het inloopspreekuur van de Digidokter van Biblio-theek Rotterdam. Als je geen 18 meer bent, is dat digitale gedoe echt geen simpele aap-noot-mies. Eerder heb ik al cursussen gedaan bij de Digidokter. Ik heb enorm veel geleerd, zoals mailen, foto’s versturen en googelen. Pas heb ik nog dingen opgezocht van Rita Reys en Dave Brubeck. En nu ben ik bezig met Skype en FaceTime.’

32 33

Uit! Uit!

‘Ik verveel me geen moment!’

Een middag op stap met de Rotterdampas

‘Over die brug hebben we pas gelopen!’ roept Thom vol verwondering. ‘En die andere, daar zijn we onderdoor gevaren!’ zegt Tim enthousiast. Ze kijken hun ogen uit als ze samen met hun oma Francine Sandijck bovenop de Euromast staan.

Met de Rotterdampas in de tas gaat de 68-jarige Francine regelmatig op stap in de stad. Vandaag staan de Euromast, restaurant DELI at Euromast en Midget Golfbaan Parkhaven op het programma. Als directeur van de stichting Arosa (stichting die opvang en begeleiding biedt aan vrouwen, mannen en kinderen bij huiselijk geweld, red.) was Francine al bekend met de Rotterdampas. ‘We vroegen de pas vaak aan voor onze cliënten, zodat zij voor weinig geld leuke dingen konden doen met de kinderen. Zelf had ik er toen geen tijd voor, maar sinds ik met pensioen ben, gebruik ik de pas volop. Ik verveel me geen moment!’

Heerlijke stadZo gaat Francine er regelmatig op uit met haar 6-jarige klein-zoons Tim en Thom, die in Voorschoten wonen. Thom vindt het altijd erg leuk om naar opa en oma te gaan: ‘We doen altijd leuke dingen. En steeds iets anders. Vorige week gingen we op de Pannenkoekenboot. Wist je dat ze daar ook een ballenbak hebben?’ Francine is een rasechte Rotterdamse en laat haar kleinkinderen zo kennis maken met ‘haar’ stad. ‘Rotterdam is heerlijk en er is zoveel te doen,’ zegt ze als ze bovenop de Euromast de hele stad nog eens vol trots bekijkt.

Wat is de Rotterdampas?Een uitje kan soms behoorlijk in de papieren lopen. Zeker wanneer u gezellig op stap gaat met de (klein)kinderen. De Rotterdampas kan helpen om de kosten te drukken. Deze pas geeft korting op tal van activiteiten in Rotterdam. Met meer dan 750 leuke acties is er voor iedereen wel iets bij. Voor een prikkie naar Diergaarde Blijdorp bijvoorbeeld. Of helemaal gratis naar Plaswijckpark. Met korting een vreemde taal leren. Een lekker ijsje eten voor nop. Of een uitstapje naar het museum. Het kan allemaal met de Rotterdampas. 65-plus kortingIedereen kan de Rotterdampas kopen voor 60 euro. Maar speciaal voor Rotterdamse 65-plussers is er een gereduceerd tarief. Voor slechts 20 euro koopt u een pas en heeft u toegang tot alle acties. Voor Rotterdammers met een minimuminkomen geldt een tarief van 5 euro. U kunt de pas aanvragen via de website van de Rotterdampas. Ook kunt u langs lopen bij de Rotterdampaswinkel in de Centrale Bibliotheek aan de Hoogstraat 110.

(010) 498 46 66 of www.rotterdampas.nl

Van hole naar holeNa een kopje koffie met een stuk appeltaart bij restaurant DELI, is Midget Golfbaan Parkhaven de volgende stop vandaag. Als de kinderen hun midgetgolfstok gekregen hebben, rennen ze meteen naar de eerste baan. Francine: ‘Ik loop hier regelmatig langs, maar heb eigenlijk nog nooit echt goed gekeken. Dat is leuk aan de Rotterdampas: je komt op plekken waar je zelf zo een-twee-drie niet aan denkt.’ Op deze zomerse dag in de vakantie is het lekker druk op de midgetgolfbaan. Een mix van jong en oud probeert het kleine balletje zo snel mogelijk in de hole te krijgen. Thom en Tim mogen om de beurt een poging wagen. De jongens zijn onvermoeibaar en lopen de hele baan. Francine geniet ondertussen in het zonnetje op het gezellige terrasje.

FavorietenEen van de favoriete acties van Francine is de korting die je met de Rotterdampas krijgt bij de Volksuniversiteit. ‘Ik heb al verschillende cursussen gedaan, zoals Kunstgeschiedenis en Vrouwen in de filosofie. Zo blijf je jezelf ontwikkelen. En ook in de bioscoop ben ik regelmatig te vinden. Het knusse Cinerama vind ik de leukste.’ Als ze eens zin heeft in iets anders, pakt ze samen met haar man Gerard de metro naar Den Haag. ‘Dan gaan we lekker ergens een hapje eten ofzo. Maar ik wil altijd wel weer graag terug. Ik zou geen dag buiten Rotterdam willen wonen!’

Colofon65+ magazine is het blad van de gemeente Rotterdam voor mensen die in 2015 de AOW-gerechtigde leeftijd bereiken. Zij krijgen het blad toegestuurd op hun huisadres. Het is ook digitaal beschikbaar op www.rotterdam.nl/65plusmagazine.

HoofdredactieYvonne Kremer

(Eind)redactieAnnemarie Los, Lilian Suurmeijer, Annemiek de Gelder, Annette Hage, Mia Spruit

FotografieAlle foto’s zijn gemaakt door David Rozing, behalve p.14 Jan van der Ploeg, p.18-19 (z/w) Stadsarchief Rotterdam, p.21 archief Arnoud Verhey, p. 26-27 Rotterdam Image Bank (Bas Czerwinski, Marco de Swart, RotterdamFestivals, Ivo Streng, Claire Droppert), p. 31 René Castelijn

CoverMarathonloper Hans Schrammeijer met zijn vrouw Mattie op de fiets in Rotterdam. Lees het verhaal van Hans op pagina 8.

VormgevingPatricia Duguet

DrukVeenman+

September 2015

Wilt u reageren op een artikel of heeft u vragen aan de redactie? Mail dan naar 65plusRSO@rotterdam.nl

‘Je komt op plekken waar je zelf zo een-twee-drie niet aan denkt’

Francine en haar kleinzoons op de midgetgolfbaan

34 35

Uit!

65+, Ouder worden en jong blijven in Rotterdam