OTWARTE DANE MEDYCZNE - Urząd Miasta Łodzi€¦ · NCN a zarządzanie danymi medycznymi Narodowe...
Transcript of OTWARTE DANE MEDYCZNE - Urząd Miasta Łodzi€¦ · NCN a zarządzanie danymi medycznymi Narodowe...
OTWARTE DANE MEDYCZNEmorze potencja łu , ocean wyzwań
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 14 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
ANNA GRYGOROWICZ AGNIESZKA MILEWSKA NATALIA WIŚNIEWSKA
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
plan wystąpienia:
• w s t ę p -- czyli kilka słów o tym, co to są dane badawcze i dlaczego warto je udostępniać
• D a t a M a n a g e m e n t P l a n ( D M P ) zarządzanie danymi a nowe wytyczne NCN
• P o l s ka P l a t f o r m a M e d y c z n a
• w y n i k i b a d a ń a n k i e t o w y c h nasze dane badawcze
• w n i o s k i i d y s k u s j a co dalej?
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
dane badawcze :
• dokumenty tekstowe, notatki
• dane liczbowe (w formie nieprzetworzonej lub czytelnej dla komputera)
• kwestionariusze ankiety, wyniki badań ankietowych
• nagrania audio i video, zdjęcia
• modele matematyczne, algorytmy
t o d a n e z a o b s e r w o w a n e , z e b r a n e l u b w y t w o r zo n e w r a m a c h p r o w a d ze n i a b a d a ń :
• oprogramowanie (skrypty, pliki wejściowe)
• wyniki symulacji komputerowych
• protokoły laboratoryjne, opisy
metodologiczne
• pró bki, artefakty, obiekty
• metadane (opisy)
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
dlaczego należy/warto udostępniać dane badawcze?
• wymogi wydawców, sponsora badań
• zalecenia różnych instytucji (KE, MNiSW, NCN)
• polityka otwartości uczelni
• łatwiejsze prowadzenie badań
• możliwość przeprowadzenia analizi porównań
• stymulowanie współpracy
• ocena rzetelności badań
• oszczędność czasu i pieniędzy
• trwała i bezpieczna archiwizacja
• argumenty etyczne
• szansa na zacytowanie (publikacji lub badań)
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
• Narodowe Centrum Nauki jest jednym z członków zawiązanej 4
września cOAlition S, czyli europejskiego porozumienia instytucji
finansujących badania naukowe.
• cOAlition S przyjęła składający się z dziesięciu zasad tzw. Plan S Jego
nadrzędnym celem jest udostępnianie w sposób otwarty wszystkich
publikacji z badań finansowanych przez koalicjantów.
UWAGA! wdrożenie przesunięte na 2021 rok!
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
NCN a za r ządzan ie danymi medycznymi
Narodowe Centrum Nauki w tym roku planujewprowadzić wymóg dołączenia do wnioskuo finansowanie projektu załącznika, w którymwnioskodawcy przedstawią skrócony planzarządzania danymi badawczymi(D a t a M a n a g e m e n t P l a n )
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
o twar te dane badawcze -- przygotowanie do wdrożenia Polskiej Platformy Medycznej
celem ankiety było poznanie przekonań pracowników naukowych
polskich uczelni medycznych na temat otwierania dos tępudo danych badawczych oraz zd iagnozowaniat rudnośc i związanych z zar ządzaniem danymibadawczymi
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
o t r z y m a n o 6 0 3 o d p o w i e d z i z 9 u c z e l n i m e d y c z ny c h
Gdański Uniwersytet Medyczny; 23,2%
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich
we Wrocławiu; 22,9%
Warszawski Uniwersytet Medyczny; 12,9%
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie;
11,1%
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku; 10,8%
Uniwersytet Medyczny w Lublinie; 9,0%
Uniwersytet Medyczny w Łodzi; 8,1%Instytut Medycyny Pracy im. prof. J.Nofera; 2,0%
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
nauki medyczne; 57,0%
nauki o zdrowiu; 14,4%
nauki farmaceutyczne;
13,9%
nauki biologiczne/ chemiczne/fizyczne;
12,6%
inne; 2,0%
ró ż n e o b s z a r y n a u k b i o m e d y c z n y c h w s k a z a n e p r z e z r e s p o n d e n tów
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
<5lat22%
5-10 lat23%
11-20 lat24%
>20 lat31%
d o ś w i a d c z e n i e w p r a c y n a u ko w e j r e s p o n d e n tów
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
66,5%
54,9%50,7%
18,7%
3,8% 1,3%0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
na sprzęciesłużbowym
na komputerzeprywatnym
na dyskuzewnętrznym
w chmurze w repozytorium nie przechowuję
t y l ko 4 % n a u ko w ców d e p o n u j e d a n e w r e p o z y t o r i u m
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
w i ę k s zo ś ć n i e u d o s t ę p n i a s w o i c h w y n i ków o b c y m
tylko naukowcomz mojego zespołu
badawczego; 55,7%
tylko naukowcom; 13,8%
w otwartym dostępie wszystkim
zainteresowanym; 9,8%
inaczej; 5,5%
nie udostępniam; 15,3%
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
tak; 38,6%
nie; 61,4%
z o t w a r t y c h d a ny c h ko r z y s t a j ą s t o s u n ko w o c h ę t n i e …
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
tak; 13,9%
nie; 10,8%
nie wiem; 75,3%
j e d n a k t y l k o n i e l i c z n i s ą z d e c y d o w a n i u d o s t ę p n i ć s w o j e d a n e n a P P M
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
85,6%75,3%
58,2%51,7%
10,1% 7,8%0,7%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
90,0%
arkuszekalkulacyjne
dokumentytekstowe
pliki graficzne pliki danychstatystycznych
bazy danych DICOM inne
f o r m a t y w i ę k s zo ś c i d a ny c h s ą s t a n d a r d o w e :
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
70,3%
58,4% 56,7%
43,0% 39,5%
23,1% 20,1%10,3% 8,8%
1,0%0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
mor ze ko r zy ś c i ( z n a ny c h t y l ko w t e o r i i )
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
68,8% 66,8%
45,1%39,3% 36,3% 33,0% 31,5%
20,2% 19,7% 14,8%7,3%
0,7%0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
o cean wyzwań i p r ob l emów
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
tak; 5,0%
nie; 95,0%
t y lko 5% naukowców po t r a f i p r zygo tować DMP
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
( n i e ) u d o s t ę p n i a n i e d a n y c h b a d a w c z y c h w p o s z c z e g ó l n y c h d z i e d z i n a c h n a u k i
11,3% 13,4%
54,9%
16,0%
70,9%
7,1%
16,7%
58,3%
7,1%
65,4%
11,5% 13,8%
47,1%
23,0%
70,1%
3,9%
14,5%
64,5%
11,8%
76,3%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
90,0%
w otwartym dostępiewszystkim
zainteresowanym
tylko naukowcom tylko naukowcom zmojego zespołu
badawczego
nie udostępniam tylko naukowcom zmojego zespołu + nie
udostępniam
nauki medyczne nauki farmaceutyczne nauki o zdrowiu nauki biologiczne, chemiczne i/lub fizyczne
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
11,3%
7,1%
11,5%
3,9%
0,0%
2,0%
4,0%
6,0%
8,0%
10,0%
12,0%
14,0%
Udostępnianie danych w otwartym dostępie wszystkim zainteresowanym
40,1%34,5%
41,4%32,9%
59,9%65,5%
58,6%67,1%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
Korzystanie z otwartych danych badawczych w poszczególnych dziedzinach nauki
tak nie
udos t ępn ian i e a ko r zy s t an i e…
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
12,1%8,3% 10,4%
17,4%
32,3%
20,4%
12,2%9,0%
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
25,0%
30,0%
35,0%
GdańskiUniwersytetMedyczny
InstytutMedycyny
Pracy im. prof.J. Nofera
PomorskiUniwersytetMedyczny wSzczecinie
UniwersytetMedyczny im.
PiastówŚląskich weWrocławiu
UniwersytetMedyczny wBiałymstoku
UniwersytetMedyczny w
Lublinie
UniwersytetMedyczny w
Łodzi
WarszawskiUniwersytetMedyczny
Odsetek naukowców z poszczególnych uczelni, którzy deklarują, że będą udostępniać dane na platformie PPM
na i l e możemy l i c zy ć na s t a r t ?
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
jak ie j pomocy o c zeku ją naukowcy od b ib l i o t ek?
76,0%68,7%
54,7%
45,9%
2,3%0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
pomoc techniczna rola edukacyjnaszkoleniowa
pomoc prawna współuczestnictwow archiwizacji
żadnej
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
• naukowcom b r a k u j e w i e d z y na temat zarządzania danymi badawczymi
• n i e p o s i a d a j ą u m i e j ę t n o ś c i niezbędnych do deponowania danych
• mają m n ó s t w o o b a w odnośnie zabezpieczenia swoich interesów
• mają l i c z n e w ą t p l i w o ś c i natury prawnej
• obawiają się dodatkowych obciążeń
• większość respondentów nigdy nie tworzyło DMP – p r z e w i d y w a n e t r u d n o ś c iw k o n t e k ś c i e n o w y c h w y t y c z n y c h N C N
wniosk i : mor ze n i ew iedzy i o cean obaw
niski stan wiedzy będzie powstrzymywał naukowców przed deponowaniem danych na PPM !
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
• co czwarty ankietowany korzysta z otwartych danych – w i d z ą p o t e n c j a ł
• nieliczni zadeklarowani przeciwnicy – d o b r y p r o g n o s t y k
• 84 osoby deklarują udostępnienie swoich danych – o s i ą g n i e m y w y m a g a n y
w s k a ź n i k
• większość respondentów nie wie, czy udostępni dane badawcze – o t w a r t a k w e s t i a
wn io sk i : o cean wyzwań
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
• niezbędne przeszkolenie się pracowników bibliotek
• konieczne szkolenia z zakresu z a r z ą d z a n i a d a n y m i b a d a w c z y m i
dla pracowników naukowych uczelni
• wprowadzenie do programu szkoleń dla doktorantów z zarządzania danymi badawczymi
• pokazywanie korzyści z zarządzania danymi badawczymi – d o b r e p r a k t y k i
w n i o s k i : w i ę k s z o ś ć r e s p o n d e n tów o c z e k u j e p o m o c y
zarządzanie danymi oszczędzi czas i poprawi jakość badań
k a m p a n i a i n f o r m a c y j n o - p r o m o c y j n a
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
• c z ę ś ć u w a g r e s p o n d e n tów j e s t z a s a d n y c h :
• E M B A RG O - pokazywać korzyści z udostępnienia danych po jakimś czasie
• p r z y j ę c i e p o l i t y k i o t w a r t o ś c i t o z a m a ł o
• przydałoby się w i ę k s z e w s p a r c i e w ł a d z u c z e l n i
podnoszony przez respondentów problem konieczności uzyskania zgody od przełożonych
w a ż n e :
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 1 4 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
OT WAR TE DANE MEDYC ZNE m o r ze p o t e n c j a ł u , o c e a n w y z w a ń
I K O N G R E S B I B L I O T E K S Z KÓ Ł W Y Ż S Z Y C H 12 - 14 c z e r w c a 2 0 19 Ł ó d ź
B i b l i o t e k a G ł ó w n a G d a ń s k i e g o U n i w e r s y t e t u M e d y c z n e g o
ANNA GRYGOROWICZ
AGNIESZKA MILEWSKA
NATALIA WIŚNIEWSKA
dz iękujemy za uwagę
w prezentacji wykorzystano elementy graficzne pobrane ze strony: <a href="http://www.freepik.com">Designed by Freepik</a>