OSA

อาการนอนกรน อาการนอนกรน และ และ

ภาวะหยุ�ดหายุใจขณะภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บหล�บ

อาการนอนกรน อาการนอนกรน (snoring)และ

ภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บ(obstructive sleep apnea)

•เป็�นป็�ญหาและโรคของอาการนอนหล�บที่� พบบ"อยุในคนอายุ� 30-35 ป็# •อาการนอนกรน เป็�นอาการที่� บ"งบอกถึ%งว"ามี�การอ�ดก�'นของที่างเด(นหายุใจส่"วนต้+นซึ่% งมี�ความีส่�มีพ�นธ์.โดยุต้รงต้"อภาวะ หยุ�ดหายุใจขณะหล�บ

ที่างเด(นหายุใจส่"วนต้+นที่างเด(นหายุใจส่"วนต้+น

เสี�ยงกรนเกดขึ้� นได�เสี�ยงกรนเกดขึ้� นได�อย�างไรอย�างไร

•เก(ดจากการที่� อากาศเคล0 อนผ่"านที่างเด(นหายุใจที่� แคบลง เช่"นบร(เวณที่� มี�เน0'อเยุ0 อน�"มีหร0อหยุ"อนเก(นไป็ หร0อบร(เวณที่� ไมี"มี�อว�ยุวะส่"วนแข4งค5'ายุ�น ที่5าให+เก(ดการอ�ดก�'นที่างเด(นหายุใจได+ง"ายุ เช่"น ส่"วนของเพดานอ"อน ล('นไก" โคนล('น กล+ามีเน0'อและเยุ0 อบ�ของล5าคอ

ป็�จจ�ยุที่างกายุว(ภาคที่� มี�ส่"วนร"วมีที่5าให+ป็�จจ�ยุที่างกายุว(ภาคที่� มี�ส่"วนร"วมีที่5าให+เก(ดอาการกรนเก(ดอาการกรน

• ความีต้%งต้�ว ของกล+ามีเน0'อเพดานอ"อน ล('น ล5าคอ อ"อนต้�ว โดยุในขณะหล�บล%ก กล+ามีเน0'อจะมี�ความีต้%งต้�วต้5 า

• ก+อนที่� ขวางอยุ6"ในระบบที่างเด(นหายุใจ เช่"น ต้"อมีที่อลซึ่(ลและ ต้"อมีอด�นอยุด.โต้

• เพดานอ"อนและล('นมี�ความียุาวผ่(ดป็กต้(• การอ�ดก�'นของโพรงจมี6ก เช่"น ความีผ่(ดป็กต้(ของผ่น�ง

ก�'นช่"องจมี6ก เยุ0 อบ�จมี6กบวมี ร(ดส่�ดวงจมี6ก

อาการนอนกรนมี� อาการนอนกรนมี� 2 2 ป็ระเภที่ป็ระเภที่

1.อาการนอนกรนธรรมดา• ไม�อ�นตรายเพราะไม�ม�ภาวะหย�ด

หายใจขึ้ณะหลั�บร�วมด�วย• นอนกรนเป็#นจ�งหวะ สีม%&าเสีมอ

ไม�ม�หายใจสีะด�ด หร'อสี%าลั�ก • ไม�ม�ผลักระทบมากน�กต�อ

สี�ขึ้ภาพขึ้องผ*�ป็+วยเอง แต�จะม�ผลักระทบต�อสี�งคมแลัะค�ณภาพชี�วตขึ้องผ*�อ'&น โดยเฉพาะก�บค*�นอน บ�คคลัอ'&นๆในครอบคร�ว ท%าให�ผ*�อ'&นนอนไม�หลั�บ

2.อาการนอนกรนอ�นตราย• ม�ภาวะหย�ดหายใจขึ้ณะหลั�บด�วย• ม�ผลักระทบท�&สี%าค�ญต�อสี�ขึ้ภาพ

ค'อเม'&อเกดการหย�ดหายใจขึ้ณะหลั�บ จะท%าให�ผ*�ป็+ายนอนหลั�บได�ไม�สีนท ม�การสีะด��งต'&นเป็#นชี�วงๆ สี�งผลัให�นอนหลั�บได�ไม�เต3มท�&

• ท%าให�ม�อาการง�วงมากผดป็กตในเวลัากลัางว�น ท%าให�ม�แนวโน�มท�&จะเกดอ�บ�ตเหต�บนท�องถนนแลัะในโรงงานอ�ตสีาหกรรม

ส่าเหต้�อ0 นๆของอาการนอนกรนส่าเหต้�อ0 นๆของอาการนอนกรน

• อ+วนมีาก อาจมี�เน0'อเยุ0 อที่� ผ่น�งคอหนาที่5าให+ที่างเด(นหายุใจแคบลง

• มี�ความีผ่(ดป็กต้(ของโครงร"างใบหน+า ที่� อาจที่5าให+ล('นต้กไป็ด+านหล�งได+ง"ายุ

• การส่6บบ�หร� • การด0 มีส่�รา หร0อ ใช่+ยุาบางช่น(ด

ภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บเก(ดข%'นได+ภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บเก(ดข%'นได+อยุ"างไรอยุ"างไร

การต�บแคบขึ้องทางเดนหายใจสี�วนบน

ความด�นเป็#นลับท%าให�ชี�องคอต�บแคบลังกว�าเดม

สีมองได�ร�บออกซิเจนเพ�ยงพอก3สีามารถหลั�บลั�กได�อ�กคร� ง

ม�การขึ้าดจ�งหวะในการหายใจบ�อยคร� งแลัะ

นานกว�าคนป็กต

สีมองได�ร�บออกซิเจนไป็กระต��นให�ต'&นเพ'&อ

เร&มหายใจใหม�

หายใจมากขึ้� นเพ'&อเอาชีนะทางเดนหายใจ

อาการที่� บ"งบอกถึ%งการมี�ภาวะหยุ�ดอาการที่� บ"งบอกถึ%งการมี�ภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บหายุใจขณะหล�บ

• ต้0 นนอนต้อนเช่+าด+วยุความีอ"อนล+า ต้+องการนอนต้"ออ�กเป็�นป็ระจ5า มี�ความีร6 +ส่%กเหมี0อนไมี"ได+นอนหล�บมีาที่�'งค0น ที่�'งๆที่� นอนพ�กผ่"อนอยุ"างเต้4มีที่� แล+ว

• มี�อาการง"วงนอนในเวลากลางว�นขณะที่5างาน จนไมี"ส่ามีารถึจะที่5างานต้"อได+ หร0อมี�อาการเผ่ลอหล�บในขณะที่5างาน ข�บรถึ

• นอนหล�บไมี"ราบร0 น ฝั�นร+ายุหร0อละเมีอขณะหล�บ• มี�อาการหายุใจข�ดอาจมี�อาการคล+ายุส่5าล�กน5'าลายุ• มี�อาการส่ะด�+ง ผ่วา• ในเด4กอาจมี�ที่"านอนผ่(ดป็กต้( เช่"นช่อบนอนต้ะแคง หร0อนอนคว5 า หร0ออาจไมี"มี�ส่มีาธ์( มี�ก(จกรรมีต้"างๆที่5าต้ลอดเวลา

การว(น(จฉั�ยุการว(น(จฉั�ยุ

การว(น(จฉั�ยุ แพที่ยุ.จ5าเป็�นต้+องอาศ�ยุ ป็ระว�ต้( การต้ราจร"า

งกายุ และการต้รวจพ(เศษ

ป็ระว�ต้(ป็ระว�ต้(• ควรได+ป็ระว�ต้(จากค6"นอนหร0อครอบคร�วของผ่6+ป็;วยุ เพราะผ่6+

ป็;วยุมี�กไมี"ร6 +อาการขณะที่� ต้นหล�บ • ป็ระว�ต้( กรนหร0อหายุใจเส่�ยุงด�ง มี�ช่"วงหยุ�ดหายุใจ อาจส่ะด�+ง

หร0อพล(กต้�ว นอนกระส่�บกระส่"ายุมีาก • อาจมี�อาการป็ากแห+ง คอแห+ง ในต้อนเช่+าเน0 องจากต้+อง

หายุใจที่างป็าก • อาการง"วงในเวลากลางว�นมีากกว"าป็กต้( • ในเด4กอาจมี�ส่มีาธ์(ส่�'น หง�ดหง(ดง"ายุ ป็ระว�ต้(อ�บ�ต้(เหต้�ที่� ศ�รษะ

ที่� อาจที่5าให+มี�ความีผ่(ดป็กต้(ที่างระบบป็ระส่าที่ ที่5าให+กล+ามีเน0'อในระบบที่างเด(นหายุใจหยุ"อนต้�ว

การต้รวจร"างกายุการต้รวจร"างกายุ• ล�กษณะที่� วไป็ของผ่6+ป็;วยุ ที่� อาจส่"งเส่ร(มีให+เก(ดการ

นอนกรน เช่"น อ�วน คอสี� น ม�ความผดป็กตขึ้องโครงสีร�างใบหน�า

• การต้รวจที่างห6 คอ จมี6กอยุ"างละเอ�ยุด โดยุการสี�องกลั�องตรวจระบบทางเดนหายใจสี�วนบน ซึ่% งป็ระกอบด+วยุการต้รวจ ในโพรงจมี6ก โพรงหล�งจมี6ก ช่"องป็าก คอหอยุ เพดานอ"อน ล('นไก" ที่อลซึ่(ล โคนล('น และกล"องเส่�ยุง ที่5าให+ที่ราบต้5าแหน"งและส่าเหต้�ของการอ�ดก�'นที่างเด(นหายุใจส่"วนบนได+

การต้รวจพ(เศษเพ( มีการต้รวจพ(เศษเพ( มีเต้(มีเต้(มี

การบ�นที่%กเส่�ยุงหายุใจขณะหล�บ การบ�นที่%กเส่�ยุงหายุใจขณะหล�บ (( sleep tape recording sleep tape recording))

• มี�ป็ระโยุช่น.ในเด4กที่� มี�อาการไมี"ช่�ด หร0อผ่6+ป็กครองไมี"ส่ามีารถึส่�งเกต้การหายุใจที่� ผ่(ดป็กต้(ได+

• โดยุให+ผ่6+ป็กครองใข+เที่ป็คลาส่เซึ่ที่ต้.บ�นที่%กเส่�ยุงกรน หร0อเส่�ยุงหายุใจขณะหล�บ ป็ระมีาณ 1 ช่� วโมีง

การต้รวจการนอนหล�บ การต้รวจการนอนหล�บ ( sleep test or polysomnography)( sleep test or polysomnography)

• ถึ0อเป็�นการต้รวจที่� มี�ความีส่5าค�ญอยุ"างยุ( งในการว(น(จ�ยุแยุกภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บ จากการนอนกรนธ์รรมีดา

• บอกความีร�นแรงของภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บว"ามี�มีากหร0อน+อยุเพ�ยุงใด

• ต้รวจในช่"วงกลางค0นอยุ"างน+อยุ 6-8 ช่� วโมีง

การต้รวจการนอนหล�บป็ระกอบด+วยุการต้รวจการนอนหล�บป็ระกอบด+วยุ

• การต้รวจว�ดคล0 นส่มีอง• การต้รวจด6การเป็ล� ยุนแป็ลงของคล0 นไฟฟ=าห�วใจขณะ

หล�บ• การต้รวจว�ดความีอ( มีต้�วของระด�บออกซึ่(เจนในเล0อด

แดงขณะหล�บ• การต้รวจว�ดลมีหายุใจ• การต้รวจว�ดความีเคล0 อนไหวของกล+ามีเน0'อ• การต้รวจเส่�ยุงกรน• การต้รวจที่"านอน

ข+อมี6ลส่5าค�ญที่� แพที่ยุ.จะด6ในผ่ลต้รวจการข+อมี6ลส่5าค�ญที่� แพที่ยุ.จะด6ในผ่ลต้รวจการนอนหล�บ นอนหล�บ

• ค�ณล�กษณะของการนอน ได+แก" เป็อร.เซึ่นต้.การ

หล�บล%ก และเป็อร.เซึ่นต้.ของการหล�บฝั�น• ผ่ลของการหยุ�ดหายุใจต้"อออกซึ่(เจนในเล0อด

– ถึ+าระด�บออกซึ่(เจนขณะหยุ�ดหายุใจ <95 % ถึ0อว"าผ่(ดป็กต้( และถึ+า<60% ถึ0อว"าร�นแรงมีาก

• ผ่ลของการหยุ�ดหายุใจต้"อการเต้+นของห�วใจ ถึ+ามี�การเต้+นผ่(ดจ�งหวะของห�วใจถึ0อว"าร�นแรงมีาก

อ�ต้ราการหายุใจที่� ผ่(ดป็กต้(อ�นเน0 องมีาจากที่างอ�ต้ราการหายุใจที่� ผ่(ดป็กต้(อ�นเน0 องมีาจากที่างเด(นหายุใจอ�ดต้�นเด(นหายุใจอ�ดต้�น

( Respiratory Disturbance Index( Respiratory Disturbance Index หร0อ หร0อ RDI )RDI )

• RDI > 5 คร�'ง /ช่� วโมีง ถึ0อว"าผ่(ดป็กต้(• RDI 5-15 คร�'ง/ช่� วโมีง ความีร�นแรงข�'นน+อยุ• RDI 15-30 คร�'ง/ช่� วโมีง ความีร�นแรงข�'นป็าน

กลาง• RDI > 30 คร�'ง/ช่� วโมีง ความีร�นแรงข�'นมีาก

ต้�วอยุ"างผ่ลการต้รวจการต้�วอยุ"างผ่ลการต้รวจการนอนหล�บนอนหล�บ

การร�กษาการร�กษา•การร�กษาโดยุว(ธ์�ที่� ไมี"ผ่"าต้�ด

•การร�กษาโดยุว(ธ์�การผ่"าต้�ด

1.1.การร�กษาโดยุว(ธ์�ที่� ไมี"ผ่"าต้�ดการร�กษาโดยุว(ธ์�ที่� ไมี"ผ่"าต้�ด• ลัดน% าหน�ก• หลั�กเลั�&ยงยาหร'อเคร'&องด'&มท�&ม�ฤทธ7กดป็ระสีาทสี�วนกลัาง เชี�น

เคร'&องด'&มท�&ผสีมแอลักอฮอลั9 ยานอนหลั�บ ยากลั�อมป็ระสีาท เน'&องจากจะท%าให� กลั�ามเน' อทางเดนหายใจคลัายต�ว

• การป็ร�บเป็ลั�&ยนท�าทางในการนอน เชี�น นอนศี�รษะสี*งเลั3กน�อย แลัะควรนอนคะแคง ไม�ควรนอนหงาย

• หลั�กเลั�&ยงการสี*บบ�หร�& เน'&องจากจะท%าให� เย'&อบ�ในระบบทางเดนหายใจบวม

• ใชี�ยาสีเต�ยรอดย9พ�นจม*ก ท%าให�เย'&อบ�จม*กย�บบวม• การใชี�เคร'&องม'อท�&เป็+าลัมเขึ้�าไป็ในทางเดนหายใจสี�วนบน ท%าให�ทาง

เดนหายใจกว�างขึ้� น ไม�อ�ดก� นขึ้ณะนอนหลั�บ ท�&เร�ยกว�า Continuous Positive Airway Pressure(CPAP) โดยเคร'&องม'อน� เป็#นการน%าหน�ากากครอบจม*กขึ้ณะหลั�บ ซิ�&งหน�ากากจะต�อเขึ้�าก�บเคร'&องท�&ขึ้�บลัมท�&ม�แรงด�นบวกออกมา ไม�ให�ทางเดนหายใจอ�ดก� น วธ�น� เป็#นการร�กษาท�&ด�ท�สี�ดควรลัองใชี�ก�บผ*�ป็+วยท�กรายก�อนการพจารณาผ�าต�ด

• ใช่+ครอบฟ�น เพ0 อเล0 อนขากรรไกรล"างมีาที่างด+านหน+า

2.2. การร�กษาโดยุว(ธ์�ผ่"าต้�ดการร�กษาโดยุว(ธ์�ผ่"าต้�ดมี�ข+อบ"งช่�'ค0อ มี�ข+อบ"งช่�'ค0อ

• มี�ความีผ่(ดป็กต้(ที่างกายุว(ภาค Anatomical abnormalities ที่� เป็�นส่าเหต้�ที่5าให+เก(ดภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บ เช่"น มี�เน0'องอกในจมี6ก เยุ0 อบ�จมี6กบวมีมีาก เพดานอ"อนหร0อล('นไก"ยุาว ต้"อมีที่อลซึ่(ลหร0อต้"อมีอด�นอยุด.โต้

• ล+มีเหลวจากการร�กษาโดยุว(ธ์�ไมี"ผ่"าต้�ด โดยุผ่6+ป็;วยุยุ�งมี�ภาวะหยุ�ดหายุใจขณะหล�บ หร0อมี�โรคแที่รกซึ่+อน

การผ่"าต้�ดร�กษาที่� น(ยุมีที่5าการผ่"าต้�ดร�กษาที่� น(ยุมีที่5า• ในเด4ก มี�กมี�การอ�ดก�'นที่างเด(นหายุใจระด�บคอหอยุ ซึ่% ง

เก(ดจากต้"อมีที่อลซึ่(ล และระด�บโพรงหล�งจมี6กซึ่% งเก(ดจากต้"อมีอด�นอยุด.โต้ ด�'งน�'นจ%งผ่"าต้�ดเอา ต้"อมีที่อลซึ่(ลและต้"อมีอด�นอยุด.ออก

• ในผ่6+ใหญ" มี�กมี�การอ�ดก�'นที่างเด(นหายุใจบร(เวณเพดานอ"อน ที่อลซึ่(ล ล('นไก" และโคนล('น ซึ่% งมี�กเก(ดจากกล+ามีเน0'อและเน0'อเยุ0 ออ"อนด�งกล"าวผ่"อนคลายุหร0อหยุ"อนยุานมีากกว"าป็กต้( ว(ธ์�ผ่"าต้�ดที่� น(ยุมีค0อ การผ่"าต้�ดต้กแต้"งกล+ามีเน0'อและเน0'อเยุ0 ออ"อนบร(เวณด�งกล"าวให+ต้%งและกระช่�บข%'น

การผ่"าต้�ดต้กแต้"งกล+ามีเน0'อและเน0'อเยุ0 ออ"อนให+การผ่"าต้�ดต้กแต้"งกล+ามีเน0'อและเน0'อเยุ0 ออ"อนให+ต้%งและกระช่�บข%'นต้%งและกระช่�บข%'น

• Uvulopalatopharyngoplasty : UPPP

• Electrocautery ผ่"าต้�ดด+วยุเคร0 องจ�'ไฟฟ=า• Laser Assisted Uvulopalatoplasty: LAUP

ผ่"าต้�ดด+วยุแส่งเลเซึ่อร.• Radiofrequency Volumetric Tissue

Reduction: RFVTR ผ่"าต้�ดด+วยุคล0 นความีถึ� ว(ที่ยุ�