ORGANIZACJE POZARZĄDOWE - TRZECI SEKTOR...
Transcript of ORGANIZACJE POZARZĄDOWE - TRZECI SEKTOR...
Mirosław Gronicki
Wpływ globalnego kryzysu finansowego na polską gospodarkę
Warszawa
31 maja 2011 r.
Spis treści
2
1. Geneza światowego kryzysu finansowego.
2. Światowy kryzys finansowy – skutki.
3. Polska gospodarka w latach 2007-10.
4. Przezwyciężanie kryzysu?
Geneza światowego kryzysu finansowego
otoczenie makroekonomiczne
3
1. Od zakooczenia „zimnej wojny” długi okres „luźnej”polityki pieniężnej.
2. Niskie stopy procentowe zachęcały do wprowadzania innowacji finansowych; banki centralne nie reagowały jednoczesnym wdrażaniem odpowiednich regulacji.
3. Powstanie bąbli spekulacyjnych (IT, rynek nieruchomości, rynki surowcowe).
4. Powiększanie nierównowag w światowym handlu zagranicznym i przepływach kapitałowych.
5. Duża dynamika światowego wzrostu gospodarczego (szczególnie na rynkach wschodzących).
Geneza światowego kryzysu finansowego
otoczenie makroekonomiczne
444
Rozwój globalnych rynków finansowych 1980-2009
(biliony USD)
0
200
400
600
800
1980 1993 2000 2006
Źródło: BIS, IMF
Wartość nominalna
instrumentów finansowych
na światowym rynku
Wartość
światowego PKB
2009
Geneza światowego kryzysu finansowego
otoczenie makroekonomiczne
555
Rozwój globalnych rynków finansowych 1980-2005
(aktywa finansowe jako % światowego PKB)
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1980 1993 2000 2005
Instrumentypochodne*
Akcje
Obligacje
Depozyty bankowe
Źródło: BIS, IMF* Dane dostępne od roku 1998
Geneza światowego kryzysu finansowego
otoczenie makroekonomiczne
666
-1 000
-800
-600
-400
-200
0
200
400
600
800
1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006
Deficyt C/A USA
Wschodniej AzjiNadwyżka C/A
bn US$
Geneza światowego kryzysu finansowego kanały transmisji do Polski
7
I. Dwa podstawowe kanały transmisji globalnego kryzysu do Polski: finansowy i handlowy.
II. Finansowy: zamieszanie na rynkach finansowych: brak płynności, wzrost NPL, credit crunch. Kryzys bankowy.
III. Handlowy: załamanie handlu światowego: w 2009 wolumen obrotów zmniejszył się o ponad 11%.
Geneza światowego kryzysu finansowego podsumowanie
8
kryzys bankowy załamanie w h.z. recesja
problemy fiskalne
Światowy kryzys finansowyskutki
9
Handel zagraniczny
0
50
100
150
200
250
Świat
OECD
Pozostałe
Polska
Światowy kryzys finansowyskutki
10
-5%
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Strefa euro Niemcy Stany Zjednoczone Wielka Brytania
Składowe cykliczne realnego PKB w strefie euro, Niemczech, Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii
Światowy kryzys finansowyskutki
11
Inflacja HICP w strefie euro
-1,0%
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%20
01
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
r/r
HICP HICP core
Światowy kryzys finansowyskutki
12
Inflacja PPI w strefie euro
-10,0%
-8,0%
-6,0%
-4,0%
-2,0%
0,0%
2,0%
4,0%
6,0%
8,0%
10,0%
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
r/r
PPI PPI core PPI interm.
Światowy kryzys finansowyskutki
13
Wykorzystanie mocy produkcyjnych
Światowy kryzys finansowysytuacja fiskalna
14
Deficyt sektora finansów publicznych
2007 2008 2009 2010
EU27 -0,9 -2,4 -6,8 -6,4
Euro area (17)) -0,7 -2,0 -6,3 -6,0
Polska -1,9 -3,7 -7,3 -7,9
Źródło: Eurostat
Światowy kryzys finansowysytuacja fiskalna
15
Dług sektora finansów publicznych
2007 2008 2009 2010
EU27 59,0 62,3 74,4 80,0
Euro area (17) 66,2 69,9 79,3 85,1
Polska 45,0 47,1 50,9 54,9
Źródło: Eurostat
Polska gospodarka w latach 2007-10
16
1. Polska była jedynym krajem w UE, w którym w 2009 r. wzrósł PKB.
2. Osiągnięty dzięki znacznej ekspansji fiskalnej.
3. Dodatkowo zmniejszono restrykcyjnośd polityki pieniężnej: zmniejszono podstawowe stopy procentowe, a kurs złotego względem euro mocno sięosłabił.
4. Źródła impulsu fiskalnego: zamierzony (obniżki podatków) i niezamierzony(wynikający z osłabienia gospodarczego) spadek wpływów oraz znaczny wzrost wydatków.
5. Niewielki wpływ światowego kryzysu na polski system finansowy.
6. Osłabienie aktywności gospodarczej skutkowało wzrostem bezrobocia.
Polska gospodarka w latach 2007-10
17
1. W 2010 r. rząd nadal stymulował gospodarkę zamiast rozpocząd (takjak zamierzał ) stopniowe zacieśnienie fiskalne.
2. Nieznacznie zwiększyły się wpływy do budżetu (z 37.2 do 37.8% PKB); audział wydatków wzrósł z 44.5 to 45.7% PKB.
3. W rezultacie, zamiast zacieśnienia fiskalnego i zmniejszenia deficytu doprowadzonodo jego zwiększenia (wg wstępnych szacunków do 7,9%).
4. Polityka pieniężna była neutralna dla wzrostu gospodarczego.
5. Policy-mix doprowadził do stopniowego zwiększania nierównowag.
Polska gospodarka w latach 2007-10
18
PKB i składowe
2007 2008 2009 2010
% rok/rokPKB 6,8 5,1 1,6 3,8Popyt krajowy 8,7 5,6 -1,0 4,3Spożycie indywidualne 4,9 5,7 2,1 3,2Spożycie publiczne 3,7 7,4 2,0 4,0Nakłady na środki trwałe 17,6 9,6 -1,1 -1,2
% PKB (wkład we wzrost PKB)Zmiana zapasów 1,7 -1,1 -2,5 1,8Saldo handlu zagranicznego -2,1 -0,6 2,7 -0,2
Źródło: Eurostat, MG
Polska gospodarka w latach 2007-10
19
Nierównowagi makroekonomiczne
2007 2008 2009 2010
% PKBSaldo na r-ku bieżącym -4,7 -5,0 -1,6 -3,3Deficyt sektora finansów publicznych -1,9 -3,7 -7,3 -7,9
% BAEL IVkwStopa bezrobocia 8,5 6,7 8,5 9,3
% rok/rokCPI 2,5 4,2 3,5 2,6PPI 2,0 2,2 3,4 2,1Deflator PKB 4,0 3,1 3,6 1,5
Źródło: Eurostat, GUS
Polska gospodarka w latach 2007-10
20
Nierównowagi makroekonomiczne
2007 2008 2009 2010
% PKB
Deficyt sektora finansów publicznych -1,9 -3,7 -7,3 -7,9
podsektor centralny -3,0 -3,9 -5,3 -5,9
podsektor budżetów lokalnych 0,0 -0,2 -1,0 -1,1
podsektor ubezpieczeo społecznych 1,1 0,4 -1,0 -0,8
Dług publiczny 45,0 47,1 50,9 54,9
Zadłużenie zagraniczne 48,4 57,0 59,6 65,4
sektora finansów publicznych 16,4 15,7 18,6 22,8PLN obligacje posiadane przez
nierezydentów 6,3 4,4 6,1 9,1
Źródło: MinFin, NBP
Polska gospodarka w latach 2007-10
21
Wielkości nominalne
2007 2008 2009 2010
% rok/rokPrzeciętne wynagrodzenie 7,9 10,1 5,4 4,0Przeciętna emerytura 3,0 9,2 8,7 6,5
PLN średniorocznieEUR/PLN 3,78 3,52 4,33 3,99USD/PLN 2,77 2,41 3,12 3,02
% na koniec rokuStopa referencyjna NBP 5,0 5,0 3,5 3,5
Źródło: GUS, NBP
Prognoza
22
1. W 2011 r. podstawowe agregaty makroekonomiczne mogą bydna podobnym poziomie jak w 2010 r. W II poł. Dynamika gospodarcza zacznie słabnąd (skutek wprowadzanego zacieśnienia fiskalnego).
2. Podstawowy dylemat: czy słabnący popyt krajowy zostanie skompensowany ekspansją eksportową?
3. PKB może powiększyd się o 3,5-4%.
4. Inflacja może byd wyzsza, a kursy walut na podobnych poziomachjak w koocówce 2010 r.
I co dalej?
23
1. Do następnego spowolnienia mamy prawdopodobnie4 lata.
2. W okresie 2012-14 należy trwale zmniejszyd deficyt FP do 1-2% PKB i wprowadzid takie reformyby w następnym spowolnieniu nie przekroczył 4%.
3. Brak rozwiązao systemowych może w najlepszym razie doprowadzid do zwiększenia relacji długu FPdo około 70% PKB w 2018 r.
4. Prawdopodobieostwo przyspieszenia wzrostu gospo-darczego powyżej 6% niskie, w latach 2012-14 średniwzrost gospodarczy 3-3,5%.
Dziękuję za uwagę