Ordenagailua makina elektroniko bat da, informazioa tratatzeko memoria eta programak dituena.

Memorian gordeta dituen programei esker, problema aritmetikoak eta logikoak automatikoki ebazteko gai da.

Sistema informatiko batean, sarrerako datuak prozesatu eta eraldatu ondoren, irteerako informazioa lortzen dela, eta informazioaren prozesu automatiko hori gauzatu ahal izateko ordenagailu izeneko makina bat behar da.

Ordenagailuaren osagaiak hardwarea eta softwarea dira:

• Hardwarea. Ordenagailuaren atal fisikoa da. Hardwarea ordenagailuaren osagaien multzoa da : zirkuitu elektronikoa, kablea, pantaila, teklatua, sagua, inprimagailua, CD irakurgailua, eskanerra etab.

• Softwarea. Programak dira; hau da, ordenagailuak funtzionatu ahal izateko eman beharreko aginduak.

Pantaila testuak eta irudiak ikusteko balio du.Ordenagailuko pantailak zenbait botoi ditu :• Piztu eta itzaltzeko botoia.• Distira.• Kontrastea.• Piztuta edo itzalita dagoen adierazten duen argi bat.• Pantaila askotan menu botoi ere agertzen da,

zenbait aukera dituena : pantaila horizontalki eta bertikalki doitzea, zooma, hizkuntza aukeratzea, geometria eta kolorea doitzea.

Ordenagailuen teklatuak idazmakinen teklatuen antzekoak dira.

Ordenagailuen teklatuek beste tekla batzuk dituzte, funtzio jakin batzuetarako.

Teklatuari esker, datuak sar daitezke ordenagailuan, eta zenbait funtzio aukera daitezke. Gehien erabiltzen dena teklatu hedatua da.

• Zure eskuaren luzapen moduko bat da pantailan.• Bi botoi ditu : ezkerrekoa botoi nagusia da, eta eskuinekoa,

bigarren mailakoa. • Beheko aldean bola bat edo gurpil bat edukitzen du, norabide

guztietan erraztasunez mugitu ahal izateko.• Erakuslea edo kurtsorea adierazle bat da, sagua desplazatzean pantailan zehar mugitzen dena. Horretarako, kurtsorea elementu horren gainean jarri eta

ezkerreko botoiaz klik egin. Elementua aukeratu egiten da.

Zer egin daiteke botoiekin ?• Ireki• Arrastatu.

PUZ ordenagailuaren osagai nagusia da; ordenagailuaren “garuna” dela esan daiteke.

Programaren aginduak interpretatzeaz eta datuak prozesatzeaz arduratzen da, bai eta sistema guztiak gobernatzeaz eta kontrolatzeaz ere.

elementu hauek osatze dute :• kontrol Unitatea (KU). Prozesu guztiak koordinatzen eta

kontrolatzen ditu. • Unitate aritmetiko logikoa (UAL). Eragiketa matematikoak

egiteaz arduratzen da.

Irteerako periferiko honen bidez, informazioa zenbait euskarritan inprima daiteke.

Mota askotako inprimagailuak daude :• Inprimagailu matrizialak ,tinta txorrozkoak• Laser inprimagailuak• Ublimaziozkoak

horien arteko funtsezko aldea inprimagailu bakoitzak inprimatzeko prozesuan erabiltzen duen teknologian datza.

Inprimatutako agiriak ordenagailuan : , , s artzeko erabiltzen da irudiak argazkiak

, .bai e ta tes tua ere idazten ibili gabe

• PUZ edo Prozesatzeko Unitate Zentrala, mikroprozesadore ere deitzen dena, txip bat da.

Txipek osagai elektroniko asko dituzte.Zirkuituak osatzen dituztenak :

silizio plaka baten gainean jarrita egoten dira. Plastikozko karkasa batez estalita egoten dira eta beste zirkuitu batzuei komunikatzeko aukera ematen dieten burdinazko hankatxo batzuetara konektatzen dira.

Ordenagailuaren osagai hauetan datuak eta programek sortutako aginduak gordetzen ditu. Bi motatako memoriak daude:

• RAM memoria • ROM memoria

Dentsitatea, datu kopuru jakin bat edo informazio kopuru jakin bat gordetzeko, euskarriak dituen edukierarekin lotutako kontzeptua da.

Gaur egun, gehien erabiltzen diren disketeak dentsitate handikoak (HD) dira; 1,44 Mb gorde ditzakete eta dentsitate bikoitzeko (DD) disketeei, 720 Kb-eko edukiera dutenei.

Ordenagailuari ematen zaion informazioa

diskoetan eta zintetan gorde daiteke. Informazio hori memoria unitate horietan gordeta geratuko da, erabiltzaileak nahita ezabatu arte.

Periferikoak ordenagailuaren barrukoa eta kanpoko mundua lotzen duten gailuak dira.

Zereginaren arabera, periferikoak sarrerakoan,

irteerakoak edo sarrera/irteerakoak izan daitezke.

Kanpoko periferiko horiek kableen bidez konektatzen zaizkie ordenagailuaren atzeko aldean egoten diren portu batzuei.