Het Hele Westland 25 oktober 2017 Pagina 11

Column

ColofonDeze pagina valt onder redactionele verantwoordelijkheid van LTO Glaskracht Westland. Advertentieverkoop: Uitgeverij West Media bv, telefoon 0174-624212.

ContactBestuur LTO Glaskracht WestlandJacco Vooijs: voorzittertelefoon: 06-10358391Follow me on twitter @VooijsWestlandLeonie Claessen: regio ondersteunerMarjolein Elgers: bestuurlijk secretaresse. U kunt de bestuursleden bereiken via het secretariaat:telefoonnummer: 085-0036400e-mail: info@ltoglaskrachtwestland.nl,website: www.ltoglaskrachtwestland.nl

RelatiebeheerdersJos van Kester: 06-46216729Meldpunt HerstructureringKees Duijvesteijn: 06-50684311Ab van Marrewijk: 06-39639131

Ondernemers Klankbordwww.ondernemersklankbord.nl070-3490600

Volg ons op Social Media

Facebook: LTO Glaskracht Westland

Twitter: @LTOGlaskrachtWL

Orchideeënteler Marco Lansbergen over Ondernemersklankbord:

‘Sparren met deskundige oud-ondernemers is van grote waarde’De reden waardoor een glastuin-bouwbedrijf in financiële problemen komt, heeft niet zelden een oorzaak die buiten de invloedsfeer van de on-dernemer ligt. Neem het orchideeën-bedrijf van de tweelingbroers Marco en Patrick Lansbergen uit De Lier. Zes jaar geleden openbaarden zich in korte tijd zowel problemen in de eigen opkweek, vanwege de slechte kwaliteit van de geleverde pluggen, als in het lab, waardoor de jonge planten onvoldoende groeikracht hadden. Om uit dat dal te klimmen is hulp van buitenaf dringend gewenst, bijvoorbeeld van het Ondernemers-klankbord.

door Roger Abbenhuijs

Algemeen directeur Marco Lans-bergen praat er openlijk over, want klankborden is de afgelopen jaren niet voor niets een belangrijk hand-vat geweest voor de opbloei van zijn bedrijf. “Door genoemde situ-atie moesten we destijds veel plan-ten weggooien, met een fors verlies als gevolg. Voor je het weet zit je dan bij Bijzonder Beheer. Daar kregen we het advies om met het Onderne-mersklankbord te gaan praten. Al snel werd immers duidelijk dat met het oplossen van de teeltproblemen, het bedrijf niet meteen weer gezond was. Zeker niet in onze teelten, waar een lange periode zit tussen plug en volgroeide plant. Je moet gewoon nog vier jaar overbruggen, van inzet tot verkoopbare plant. We maakten wel winst, maar de liquiditeit moest nog duidelijk beter.”

Uniek bedrijfLansbergen Orchideeën is sinds 2000 gespecialiseerd in diverse soorten potorchideeën, met de nadruk op Oncidium, Zygopetalum en Bras-sia. “Nee, geen phalaenopsis en ook geen dendrobiums, daar zijn andere bedrijven al sterk genoeg in”, verdui-delijkt Marco. Na het afronden van de tuinbouwschool in 1994 stapte hij met broer Patrick allereerst in de bouvar-dia’s, in het bedrijf van hun ouders. Positieve ervaringen in de eigen stek-kast met orchideeën leidden zes jaar later tot de switch naar de huidige teelten. Mede dankzij de vermarkting van potorchideeën van collega’s, heeft Lansbergen zich ontwikkeld tot een uniek bedrijf in de sector. En dat wil de tweeling graag zo houden. Advies en begeleiding van derden wordt dan ook dankbaar omarmd. “Al snel werd duidelijk dat de bank

ons onvoldoende kon begeleiden, mede vanwege het specifieke karak-ter van het bedrijf. De overtuiging was er al lang dat er toekomst is voor ons bedrijf, maar begeleiding in teelt en ondernemerschap was ze-ker welkom”, zo kijkt Marco terug. Bij Ondernemersklankbord vond hij die in de persoon van Ton van Vliet – voormalig tuinder met expertise in orchidee – en van Peter Weber, die beschikt over ruime ervaring in het bankwezen. “Dat bleek een enorme toegevoegde waarde. Deze adviseurs beschikken over praktijkervaring en kijken heel anders naar je bedrijf; ze snappen wat wij doen, dat is het be-

langrijkste. Ze hebben geen belangen en zijn puur voor de ondernemer aan het klankborden; dat kan heel breed zijn.”

OndernemerschapIn de meeste gevallen omvat het begeleidingstraject van Onderne-mersklankbord een periode van on-geveer een half jaar (zie kader). Dat Lansbergen nu al meerdere jaren gebruik maakt van de ervaring en expertise van de stichting, ligt bij de ondernemers zelf. “Wij hebben geen studieclub of telersvereniging, maar hebben wel behoefte aan een partner om belangrijke ontwikkelingen mee

te bespreken. Zo’n partner vinden we bij Ondernemersklankbord. Met hen discussiëren we bijvoorbeeld over de opzet en meerwaarde van de handels-tak van het bedrijf en bespreken we de beste strategie voor de toekomst.”Uit ervaring weet Marco Lansbergen dat het ondernemerschap is verbeterd door de samenwerking met zijn onaf-hankelijke adviseurs. “Je kunt meer weerstand bieden tegen adviezen van de bank of de gemeente, omdat we beter beslagen ten ijs komen. Wij zullen het klankbord nog wel even benutten.”

Marco Lansbergen, Ton van Vliet en Peter Weber (v.l.n.r.) werpen een kritische blik op de potorchideeën. Het advies van Ondernemersklankbord gaat immers veel verder dan alleen het financiële plaatje. Foto: PR

‘We zijn er voor de ondernemer’

Bij Lansbergen Orchideeën zijn de taken goed verdeeld. Patrick is primair verantwoordelijk voor handel en afzet. Foto: PR

CO2-neutraal:geen luchtfietserijMet als titel ‘CO2-neutraal is geen luchtfietserij’ werd op woensdag 11 oktober, in het kader van de Oost-landdag, een workshop gehouden bij Duijvestijn Tomaten in Pijnacker, georganiseerd door LTO Glaskracht Midden Zuid-Holland. Rob van der Valk, beleidsspecialist Energie van LTO Glaskracht Nederland, ging met de aanwezige ondernemers, waarvan ook een aantal van buiten de glastuin-bouwsector, in gesprek over de tran-sitie naar duurzame energievoorzie-ning in de regio Oostland. Rob lichtte de paragrafen over energie uit het nieuwe Regeerakkoord toe en stelde met de deelnemers vast dat het in elk geval kansen gaat bieden om in het Oostland de transitie ook daadwerke-lijk van de grond te krijgen. Er moet wel nog veel gebeuren. Vooral warm-te is lastig omdat warmte in tegen-stelling tot gas of elektriciteit vaak lastig te transporteren is. Ook is het moeilijk om warmte en dan met name warmtevoorziening op het netvlies te krijgen van gewone burgers en bewo-ners. Voor ondernemers is energie altijd al een belangrijk aandachts-punt geweest. Om als regio CO2- of klimaatneutraal te kunnen worden is een duurzame CO2-voorzieningen en duurzame elektriciteit nodig. De conclusie was dat niet alleen warmte, maar ook CO2 en de inrichting van een ‘smart grid’ essentieel zijn. Het is dan ook goed dat recent een Ener-gieakkoord is gesloten met veel par-tijen binnen de Greenport Westland-Oostland. De conclusie was dat het wel degelijk mogelijk is om CO2- of klimaatneutraal te worden, maar dat er dan nog heel wat moet gebeuren en dat kan alleen door samen te werken.

Inzicht in afwaterstromen cruciaal voor uitvoering zuiveringsplichtDe komende waterzuiveringsplicht is voor veel ‘kleinere’ bedrijven nog steeds een complex vraagstuk. Dit bleek wel uit de enorme opkomst op de ‘Wateravond’ van 17 oktober bij de Rabobank te Roelofarendsveen die was georganiseerd door LTO Glas-kracht Nederland en LTO Noord.De telers werden bijgepraat over be-leidszaken, stappenplan voor uitvoe-ring, handhaving en mogelijkheden mobiele zuivering met nadruk op praktische aspecten.

Specifieke vraagstukkenDe grote verscheidenheid in typen bedrijven en specifieke zaken zoals kwel en inzijging, mogelijkheden voor het recirculeren van waterstro-men, doorlopende drainage van de kas in open teelten, zeer kleine kas-sen en de verschillende leeftijden van de ondernemers gaven aan dat het voor elke tuinder een specifiek vraagstuk is.De noodzaak voor zuiveringsplicht komt voort uit eisen van de markt, de maatschappij en de toelating van gewasbeschermingsmiddelen. Ver-betering van de waterkwaliteit is een belangrijk issue, immers er zit-ten nog steeds te veel restanten van gewasbeschermingsmiddelen in de sloten. De toekomstige beschikbaar-heid van middelen hangt één op één af van de gemeten waterkwaliteit in tuinbouwgebieden.

Kwel en inzijgingDaan van Empel, beleidsspecialist Water van LTO Glaskracht Neder-

land, gaf telers inzicht door middel van een stappenplan hoe men de juiste maatregelen kan treffen om aan de eis van zuiveringsplicht te voldoen. Dat er op meerdere bedrij-ven maatwerk nodig is blijkt onder andere uit de kwel- en inzijgingspro-blematiek. Beleidsmedewerkers van LTO Glaskracht Nederland hebben hier afgelopen jaar intensief overleg over gehad met diverse overheden. Dit heeft geleid tot een werkmatrix waardoor telers met een overmatige hoeveelheid extra drainagewater niet onnodig moeten zuiveren.

Vanuit Hoogheemraadschap Rijnland werden de procedures van aantonen nul-lozing en handhaving toegelicht. Rode draad in dit verhaal is om tijdig met handhavers in gesprek te gaan. Daan van Empel hierover: “Ga zodra u uw waterstromen in kaart heeft, het gesprek aan en bespreek uw situatie en leg knelpunten op tafel. Zorg dat er in samenspraak met toezichthouder een bezoekverslag wordt opgesteld, waarin afspraken worden genoteerd en in geval van aangetoonde nul-lo-zing dit duidelijk wordt vastgelegd. Het bezoekverslag dient door alle par-tijen te worden ondertekend.”Tenslotte zijn er zeer goede mogelijk-heden om mobiel te zuiveren. Ook hierin kan vaak maatwerk geleverd worden en dit kan zowel voor klein als middelgroot bedrijf interessant zijn. Waterson, één van de bedrijven die hier diensten voor levert, gaf hier-over een interessante presentatie.

‘Nederland is koploper op voedselveiligheid en produceren wereldwijd de beste groenten, bloemen en planten’“Plantgezondheid is het allerbelang-rijkste dossier. Als nieuwe voorzitter van LTO Glaskracht Nederland zal ik dit dossier dan ook gaan trekken. Nederland is koploper op voedsel-veiligheid en produceert wereldwijd de beste groenten, bloemen en plan-ten”, aldus Sjaak van der Tak tijdens de gewasgezondheidsdag. Deze bij-eenkomst vond plaats bij Botany in Horst en werd georganiseerd door Mertens, Botany en LTO Glaskracht Nederland. “Zowel op korte als lange termijn moeten wij zorgen dat wij koploper blijven. Innovatie op Inte-grated Pest Management (IPM) moet gecontinueerd worden voor verdere verlaging van inzet van middelen. De emissie moet verlaagd worden voor een goede waterkwaliteit. Voor nu moet er wel een juist pakket aan correctiemogelijkheden zijn. Het toelatingsbeleid moet om en daarom wordt hard gewerkt aan een nieuw stelsel. Dit zullen wij als LTO Glas-kracht Nederland in november pre-senteren. Het is onbegrijpelijk dat het

toelatingsbeleid tussen de lidstaten in Europa anders ingevuld wordt. Er moet een gelijk EU-speelveld komen. Eigenlijk wil ik pleiten voor een mon-diaal gelijk speelveld.” Daarbij voeg-de Van der Tak tijdens de forumdis-cussie aan: “De medicijnenkast moet gevuld blijven!”

Gratis online cursus ‘Help, ik ben werkgever!’ voor agrariërsEen groot aantal agrarische onder-nemers werkt met personeel. Daar komt veel bij kijken, denk aan con-tractvormen, beloning, personeels-administratie en leidinggeven. Om werkgevers hierin op weg te helpen, biedt de Werkgeverslijn land- en tuin-bouw een gratis online cursus aan: ‘Help, ik ben werkgever!’. De eerste webinar met als thema ‘Zelf in dienst of inhuren?’ vindt plaats op 6 novem-ber om 15.00 uur. De volgende online bijeenkomst, ‘Wat is uw arbeids-kracht waard?’, volgt op 15 november om 10.30 uur. De derde webinar ‘Af-spraken op papier’ is te volgen op 20 november om 15.00 uur en de laatste

webinar ‘Leidinggeven als een baas’ vindt plaats op 29 november om 10.30 uur. De webinars vormen een samen-hangende cursus waarbij deelnemers in de week tussen de webinars op-drachten kunt doen om zich optimaal voor te bereiden. Naast het volgen van de hele cursus, is het ook mo-gelijk om de webinars los te volgen. Deelnemers kunnen webinars ook te-rugkijken als ze verhinderd zijn om live mee te kijken. De cursus is gratis te volgen voor alle werkgevers in de agrarische sector door een financiële bijdrage van Colland Arbeidsmarkt. Meer info en aanmelden via www.werkgeverslijn.nl/onlinecursus.

Het groene regeerakkoord

Na lang, heel lang onderhan-delen ligt er eindelijk een regeerakkoord. En gelukkig gaan onze po-litieke leiders

voor de transitie naar duurzaam-heid. Ik durf te zeggen dat onze politieke leiders om zijn en niet alleen duurzaamheid stimuleren maar verder kijken dan alleen het regeerakkoord van 4 jaar maar nu al aangeven dat de kolencentrales in 2030 dicht moeten. Regeren is vooruitzien!De uitdagingen zijn niet mals voor zowel de burgers als het bedrijfs-leven. Huizen mogen niet meer gebouwd worden met een gasaan-sluiting, de huizen moeten beter worden geïsoleerd en als burger moeten wij gaan leren hoe wij kun-nen besparen op het gebruik van energie. Klinkt makkelijk maar ik kan u vertellen dat dit veel van u vraagt. Trots kan ik u dan ook ver-tellen dat de glastuinbouw in 2017 een visie heeft ontwikkeld waar de energietransitie staat beschreven voor onze eigen sector. Wij staan voor dezelfde uitdagingen als u, wij willen namelijk de helft van ons energieverbruik gaan vermin-deren door onder andere energie-zuiniger te gaan telen. Verder wil-len wij duurzame energiebronnen gebruiken zoals aardwarmte. De ondergrond in het Westland is ui-termate geschikt voor aardwarm-teprojecten. De komende jaren kunnen wij veel van elkaar leren en zie ik een mooie samenwerking ontstaan tussen de burgers in het Westland en de glastuinbouw op energiege-bied. Misschien wordt in de toe-komst de glastuinbouw wel uw nieuwe energieleverancier. Toch ben ik ook in negatieve zin verrast door het regeerakkoord. Wij willen een duurzame maat-schappij zijn en misschien wel de duurzaamste delta van Europa, een echte voorloper op dit gebied. Dan moet de gezondheid van de burger als randvoorwaarde in het regeerakkoord staan beschre-ven. In een maatschappij waarbij ongezonde voeding goedkoper is dan een gezonde voeding kan ik het niet rijmen dat de btw van 6% naar 9% gaat. Ook onze gebou-wen en dorpskernen moeten veel groener zodat onze leef- en werk-omgeving veel gezonder wordt. Vast staat namelijk dat een groene omgeving de gezondheid van ons ten goede komt. Alleen al om die reden past een btw van 0% voor bloemen en planten groenten en fruit meer in een groen regeerak-koord.Ik wil mijn column graag positief eindigen. Wij staan voor een ener-gietransitie die groter is dan in de gasaansluiting in de jaren 50 en 60. Het roer in Nederland moet echt om. De Nederlandse glastuinbouw loopt hierin voorop, wij kunnen samen met u en de (lokale) poli-tiek een duurzaam Westland op de kaart zetten. Ik kijk nu al uit naar de verkiezingen volgend jaar. Ik ga er wel vanuit dat de formatie iets sneller kan.

Jacco Vooijs, voorzitter LTO Glaskracht Westland

SANTEN-GASILLE.NLDE LIER 0174-511300

De makelaars met een andere aanpak• Aan- en verkoop• Reconstructie• Onteigening• Taxatie en advies

Stichting Ondernemersklankbord zet zich al ruim 37 jaar belangeloos in voor ondernemers in het MKB, de agrarische sector en maat-schappelijke en culturele instel-lingen. Driehonderd adviseurs, ver-deeld over twintig regio’s, gebrui-ken hun specifieke praktijkervaring om ondernemers van nu te onder-steunen. In de regio Haaglanden is de glastuinbouw een belangrijke sector voor de stichting.

Peter Weber is niet alleen de fi-nancieel adviseur van Lansbergen Orchideeën, maar tevens regiovoor-zitter. Samen met voormalig tuin-bouwondernemer Ton van Vliet brengt hij regelmatig een bezoek aan het teeltbedrijf in De Lier. “In-ventariseren en een helder beeld vormen van het bedrijf, dat is de eerste stap als we bij een bedrijf bin-nenkomen. Als er - zoals bij Lans-bergen - behoefte is aan zowel teelt- als financieel advies, dan komen we met twee specialisten. Samen kun je de cijfers en keuzes van een bedrijf ook beter duiden”, ervaart Weber.

IngrijpendDe meerwaarde van het Onderne-mersklankbord ligt naar zijn me-ning niet alleen binnen het bedrijf, maar zeker ook daarbuiten. “Na drie tot vier maanden zagen wij bij Lansbergen al verbeteringen, zo-wel in de teelt als organisatorisch en financieel. Met die constatering kunnen we financiers ook overtui-gen dat het de goede kant opgaat met een bedrijf. Dat geeft de onder-nemers rust in de bedrijfsvoering.”De regiovoorzitter benadrukt dat de stichting meer kan bieden dan

financiële noodhulp. “Bij elke in-grijpende verandering of ontwik-keling kunnen we luisteren, mee-denken en adviseren; dat komt het ondernemerschap altijd ten goede. We werken steeds meer samen met de Rabobank, maar ook met diverse gemeentes. Mogelijke overnames en herstructureringen zijn ingrijpende ontwikkelingen voor ondernemers in de glastuinbouw, waarom dan geen onafhankelijk advies benut-ten? De bescheiden minimale dona-tie van € 150,- per half jaar kan nooit een belemmering zijn. We zitten bovendien altijd aan tafel in het be-

lang van de ondernemer, maar ui-teraard moet hij uiteindelijk zelf de essentiële keuzes maken.”Ondernemersklankbord werkt in de tuinbouwgerelateerde regio’s steeds nadrukkelijker samen met LTO Glaskracht Nederland. “Ook zij besteden veel aandacht aan de toekomst van hun leden en de glas-tuinbouw in het algemeen. Met el-kaar kunnen we diverse toekomst-scenario’s in kaart brengen en ons advies daarop baseren”, besluit Pe-ter Weber. Meer informatie: www.ondernemersklankbord.nl