Opleiding MARIJ Module 4 “Implementatie MARIJ kerndepartement” Den Haag, juni 2009 3. MARIJ voor...
-
Upload
krista-sasbrink -
Category
Documents
-
view
213 -
download
0
Transcript of Opleiding MARIJ Module 4 “Implementatie MARIJ kerndepartement” Den Haag, juni 2009 3. MARIJ voor...
Opleiding MARIJModule 4
“Implementatie MARIJ kerndepartement”
Den Haag, juni 2009
3. MARIJ voor architecten
5.Architectuur processen en
producten
6.Architectuur
bemensing en competenties
7.Stuurinstrumenten
vergeleken
1.Sturen op
samenhang
2.Overview
MARIJ
4. M
AR
IJ im
ple
men
tatie
Module 4, dia 2
Leerdoelen / doelgroepen3 niveau’s van “leerdoelen”:
1.bewustzijn (“awareness”), kunnen adopteren en uitdragen visie “sturen op samenhang” (bestuurders op hoogste niveau’s: RvB leden[CIO’s], directieleden, SG’s, PSG’s)
2.kennis (er “verstand van hebben”) om de doeners van te kunnen aansturen, deelnemen aan architectuur-stuurprocessen c.q. de architectuurfunctie kunnen beoordelen (CIO’s, lijn- en stafmanagers, beleidsmedewerkers, strategen, auditors, management- en business consultants)
3.kunnen toepassen architectuur o.b.v. grondige kennis (enterprise architecten, domein- en informatie architecten, programma- en projectmanagers, studenten)
Modulair opgebouwde cursus met building blocks, min of meer overeenkomend met de 3 leerdoel niveau’s.
Doorlooptijd van bouwblokken: (+/-) ½, 1, 2, 4, 8 uur
Module 4, dia 3
Eindtermen module 4 •kennis genomen van …. •kunnen lezen van …. •begrijpen van …•kunnen benoemen van ... •kunnen beïnvloeden …•kunnen interpreteren…
•kunnen uitleggen .. van de rol van EA in relatie tot MARIJ •kunnen beheersen … •kunnen toepassen van … het implementeren van MARIJ principes•kunnen begrijpen van … de relatie tussen EA, MARIJ en NORA-principes•kunnen inrichten van …. het implementatieproces MARIJ•draagvlak verkrijgen voor … het belang van referentiearchitecturen
•kunnen toepassen van ….een MARIJ implementatie •kunnen opstellen van …. een stappenplan ten behoeve van een MARIJ EA integratie•kunnen maken van … FIT-GAP analyses MARIJ en EA •praktisch kunnen werken met …. MARIJ•inzicht in de competenties om …
Niveau:
1
2
3
Module 4, dia 4
Onderdelen module 4 (leerdoelniveau 2,3; 2 uur)
1. Vraagstuk: hoe samenwerking tussen en binnen delen Rijksdienst verbeterd door middel van inrichting E-overheid?
2. De rol van Enterprise Architectuur?3. MARIJ/NORA-principes en Enterprise Architectuurprincipes
vergeleken4. MARIJ/NORA/Enterprise Architectuur als kader voor transitie
kerndepartement naar E-overheid5. Bevindingen: MARIJ/NORA-principes integreren met EA6. Wat ga ik hier vanmiddag mee doen?
Module 4, dia 5
Bronnen / hulpmiddelenBronnen:•MARIJ 1.0•NORA 2.0•Ordina; GEA
Hulpmiddelen:•Tekstboek: Sturen op samenhang op basis van GEA 1)
Module 4, dia 6
Cultuur
Processen
Klant
Organiekestructuur
Techn.Infra
Etc…
Kennis
Informatie
DienstenProducten
Module benaderd vanuit Enterprise Architecture (E.A.)
Informatie-architectuur
Functie-gebouw
Producten-en diensten
portfolio
Kennis-taxonomie
Kernwaardenmanifest
Infrastructuur-architectuur
Proces-architectuur
Doelgroepen
Visie
Missie
Doelstellingen
Strategie
Visie
Missie
Doelen
Strategie
Enterprise architect
Domein architect
(Bedrijsarchitect)
(Proces architect)
Informatie architect
(Gegevens architect)
(Applicatie architect)
ICT- architect
(Tech.infra architect)
Module 4, dia 7
Basismodel module 4 “Implementatie MARIJ kerndepartement”
EA Visie
ProductenProcessen
Mensen
Middelen
EA Visie
ProductenProcessen
Mensen
Middelen
Primaire functies
Beleidsvorming
BestuurlijkToezicht
Beleids-evaluatie
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
Wet- en Regelgeving
ExterneVoorlichting
Uitvoering
Dienstverlening Handhaving
Bedrijfsvoering
(interne) Sturing (interne) Beheersing
Ondersteunendefuncties
Informatie en ICT
Personeel
Financiën
Organisatie
Algemene zaken
Communicatie
Huisvesting
Kennis enAdvies
Bedrijfsfunctiemodel RijksdienstBedrijfsfunctiemodel Rijksdienst
PolitiekePolitiekesturingsturing
ExterneExterneVerantVerant--
woordingwoording
Primaire functies
Beleidsvorming
BestuurlijkToezicht
Beleids-evaluatie
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
Wet- en Regelgeving
ExterneVoorlichting
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
Wet- en Regelgeving
ExterneVoorlichting
Uitvoering
Dienstverlening Handhaving
Uitvoering
Dienstverlening Handhaving
Bedrijfsvoering
(interne) Sturing (interne) Beheersing
Ondersteunendefuncties
Informatie en ICT
Personeel
Financiën
Organisatie
Algemene zaken
Communicatie
Huisvesting
Kennis enAdvies
Bedrijfsfunctiemodel RijksdienstBedrijfsfunctiemodel Rijksdienst
PolitiekePolitiekesturingsturing
ExterneExterneVerantVerant--
woordingwoording
Module 4, dia 8
(1) Vraagstuk: hoe samenwerking tussen en binnen delen Rijksdienst verbeterd door middel van inrichting E-overheid?
• E-Overheid met behulp van MARIJ én Enterprise Architectuur• MARIJ: kaders, principes voor horizontale en verticale coördinatie
Rijksdienst•horizontaal kerndepartementen, •verticaal kerndepartementen/uitvoeringsorganisaties in sectoren/ketens
• NORA: kaders, principes voor operabiliteit tussen overheid/burgers/bedrijven
• Enterprise Architectuur: kaders, principes van een kerndepartement
• Hoe wordt een kerndepartement MARIJ-compliant?
Module 4, dia 9
(1) Vraagstuk: invoering E-dienstverlening
MARIJ (inclusief NORA):•Doelstellingen•Verzameling principes, voorzien van een structuur•Scope: E-overheid•Invoering E-dienstverlening: vraagstuk samenhang!•Integrale benadering: Enterprise Architectuur
Eisen
Europa
Bedrijven
Burgers
Overheid- E-overheid: NORA
- Rijk- Management
- Ambtenaren
NORA
MARIJ
MARIJ
Fundamenteleprincipes
Afgeleideprincipesmodellen
standaarden
Eisen
Europa
Bedrijven
Burgers
Overheid- E-overheid: NORA
- Rijk- Management
- Ambtenaren
NORA
MARIJ
MARIJ
Fundamenteleprincipes
Afgeleideprincipesmodellen
standaarden
MARIJ
Fundamenteleprincipes
Afgeleideprincipesmodellen
standaarden
Architecturale benadering: Service Gerichte Architectuur
Architectuur Raamwerk
Fundamentele principes
Eisen van:
Europa
NL overheid
Bedrijven
Burgers
-
-
principe
principe
principe
principe
principe
NORA
Module 4, dia 10
(2) De rol van Enterprise Architectuur?Sturen op samenhangOnderdelen?Samenhang geëxpliciteerd: elementen van samenhangSamenhang is richtinggevend diepere niveaus
EA Visie
ProductenProcessen
Mensen
Middelen
EA Visie
ProductenProcessen
Mensen
Middelen
Module 4, dia 11
(2) De rol van Enterprise Architectuur?Sturen op samenhang!
Vertrekpunt: Succes start met goede beslissingen van bestuurders!
Randvoorwaarden voor goede beslissingen:Belangen van alle stakeholders in beeldSamenhang in deze belangenZicht op impact van bedrijfsvraagstukkenOplossingsrichtingen en aanpakkeuzen integraal ontwikkeld
Wat biedt Enterprise Architectuur? Een instrument dat bestuurders helpt beslissingen in juiste samenhang te nemen
Hoe? Aanbrengen van focus op samenhang in de processen die oplossingen creëren voor belangrijke bedrijfsvraagstukken !
Module 4, dia 12
(2) Kernmodel processen architectuurfunctie
Governance architectuurfunctie
Ontwikkelensamenhangend
stelsel
Sturen opsamenhang
Beheren stelsel
Integraleoplossings-richtingen
Transitie
Governance organisatie
Module 4, dia 13
Perspectief
Techn.Infra
Informatie
Organiekestructuur
KlantEtc…
Processen
DienstenProducten
Kennis
CultuurKernbegrip
Richtinggevende uitspraak
PrincipeRelevante
relatie
Kernmodel
Visie
Missie
Doelen
Strategie
(2) Samenhang geëxpliciteerd: elementen van samenhang
Module 4, dia 14
Cultuur
Processen
Klant
Organiekestructuur
Techn.Infra
Etc…
Kennis
Informatie
DienstenProducten
(2) Samenhang is richtinggevend diepere niveaus
Informatie-architectuur
Functie-gebouw
Producten-en diensten
portfolio
Kennis-taxonomie
Kernwaardenmanifest
Infrastructuur-architectuur
Proces-architectuur
Doelgroepen
Uitwerking valt buiten EA
Uitwerking valt buiten EA
Visie
Missie
Doelstellingen
Strategie
Visie
Missie
Doelen
Strategie
Module 4, dia 15
(3) MARIJ/NORA- en Enterprise Architectuurprincipes vergeleken
MARIJ/NORA- en Enterprise ArchitectuurprincipesFundamentele NORA-principes, vertrekpunten MARIJ en EA principesFundamentele NORA-principes en EA
Module 4, dia 16
Fundamenteel NORA-principe,
Principe overheidsorganisatie
(3) MARIJ/NORA- en Enterprise Architectuurprincipes
Missie
Visie
Strategie
Doelstellingen
Visie
Missie
Doelen
Strategie
Organiekestructuur
Cultuur
Etc… ProcessenProcessen
InformatieInformatie
Klant
ProductenKennis
Afgeleid MARIJ/NORA-principe
VertrekpuntenMARIJ
Module 4, dia 17
(3) Fundamentele NORA-principes, vertrekpunten MARIJ en EA principes
P4 (M1, M2, M3): Organisaties in het publieke domein bieden hun diensten (producten) bij voorkeur aan in voor de klant logische bundels per (soort) gebeurtenis aan de kant van de klant (geboorte, huwelijk, starten bedrijf) en werken daartoe samen met andere organisaties in het publieke domein.
PERSPECTIEFDiensten/productenKetensamenwerkingKlant
KERNBEGRIPGebeurtenisgestuurdGebeurtenisgestuurd Dienstverlening
Module 4, dia 18
(3) Fundamentele NORA-principes en EA
69
WetWet
Klant
DienstenProducten
InformatieInformatie
ProcessenProcessen
KetensKetens
P1P1
P2P2
P5P5
P19P19
P18P18
P17P17
P16P16
P15P15P20P20
P13P13
P12P12P11P11
P10P10
P9P9
P8P8
P7P7
P6P6P4P4
P3P3
P2P2
P3P3
P4P4
P4P4
P5P5
P6P6
P8P8
P12P12
P15P15
P15P15
P16P16P17P17
P17P17
P18P18
P19P19
P19P19P19P19
P7P7
6641
14
94
117
Module 4, dia 19
(4) MARIJ/NORA en Enterprise Architectuur: kader voor transitie naar E-overheid
•Stappenplan integratie MARIJ/NORA-principes met EA•MARIJ- en NORA principes via EA toepassen op veranderprogramma’s
Primaire functies
Beleidsvorming
BestuurlijkToezicht
Beleids-evaluatie
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
Wet- en Regelgeving
ExterneVoorlichting
Uitvoering
Dienstverlening Handhaving
Bedrijfsvoering
(interne) Sturing (interne) Beheersing
Ondersteunendefuncties
Informatie en ICT
Personeel
Financiën
Organisatie
Algemene zaken
Communicatie
Huisvesting
Kennis enAdvies
Bedrijfsfunctiemodel RijksdienstBedrijfsfunctiemodel Rijksdienst
PolitiekePolitiekesturingsturing
ExterneExterneVerantVerant--
woordingwoording
Primaire functies
Beleidsvorming
BestuurlijkToezicht
Beleids-evaluatie
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
Wet- en Regelgeving
ExterneVoorlichting
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
Wet- en Regelgeving
ExterneVoorlichting
Uitvoering
Dienstverlening Handhaving
Uitvoering
Dienstverlening Handhaving
Bedrijfsvoering
(interne) Sturing (interne) Beheersing
Ondersteunendefuncties
Informatie en ICT
Personeel
Financiën
Organisatie
Algemene zaken
Communicatie
Huisvesting
Kennis enAdvies
Bedrijfsfunctiemodel RijksdienstBedrijfsfunctiemodel Rijksdienst
PolitiekePolitiekesturingsturing
ExterneExterneVerantVerant--
woordingwoording
Module 4, dia 20
Missie
Visie
Strategie
Doelstellingen
Visie
Missie
Doelen
Strategie
Organiekestructuur
Cultuur
Etc…
Stap 2:Maak MARIJ/NORA-principes enkelvoudig
Stap 5:Effectanalyse overige
perspectieven
(4) Stappenplan integratie MARIJ/NORA-principes met EA
Stap 3:Koppel deze principes
aan dominanteperspectieven
Stap 6:Actualiseer Enterprise
Architectuur
ProcessenProcessen
InformatieInformatie
Klant
DienstenProducten
Kennis
Stap 4:Fit/gap analyse
dominante perspectieven
Stap 1:Bepaal fundamentele
MARIJ principes
Module 4, dia 21
ICTLeveranciers
Ketensamenwerking
Wett.regelingen
KlantCultuur
Organiekestructuur
DienstenProducten
Processen
(4) MARIJ/NORA principes via EA toepassen opveranderprogramma’s
Etc.
DominantePerspectieven
RelevantePerspectieven
Wettelijke
regeling
Aanpakkeuze
1
1
1
1
12
2
2
3
3
3
3
3
4
4
4
Visie
Missie
Doelen
Strategie
Module 4, dia 22
(5) Bevindingen: MARIJ/NORA-principes integreren met EA
Koppelen van principes aan perspectieven:kern van het principe scherp consequenties perspectieven buiten scope MARIJ/NORAinzicht in de relaties tussen perspectieven en voegt relaties toe haalbare “MARIJ/NORA-compliancy” oplossingsrichtingen oplossingsrichting en aanpakkeuze integraal (samenhang)
MARIJ/NORA integraal benaderd trigger voor bedrijfsbrede performanceverbetering
Module 4, dia 23
(6) Wat ga ik hier vanmiddag mee doen?