E përjavshme Informative (Nr. 460) 20 Prill - 3 Maj 2009 Çmimi 20 Lekë

Opinion

Kulturë

Lexoni në faqen 6Lexoni në faqen 7

Prozë

Lexoni në faqen 9

Profil

ILDKP, gazetarëve:D E N O N C O N I !

Për njëshëndoshje

të jetës sociale

E kuqja nëdhomën e gjumit

Ramadan Dinoshi:Peng që nuk mbarova një

shkollë të lartëM A C J A

NJOFTIM PER PUNESIM Dokumentat të paraqiten pranë shoqatës“Unë, Gruaja”, nga e hëna në të premte, ora15.00-19.00 në adresën:

Rr. “Reshit Çollaku”Pranë Komisariatit të PolicisëPogradec.

Shoqata “Unë, Gruaja” Pogradec kërkontë punësojë një asistent/e përkoordinatoren e projektit “Gra aktive nëvendimmarrje”, (me kohë të plotë), që tëplotësojë kushtet e mëposhtme:

1.Të ketë mbaruar shkollën e lartë, preferohetpër shkencat sociale.

2.Të ketë njohuri të gjuhës angleze dhepërdorimit të programeve bazë të kompjuterit.

3.Të ketë aftësi të mira komunikimi. Dokumentat që duhen paraqitur:1.Curriculum Vitae (CV)2.Çertifikata të kualifikimeve të ndjekura

Për informacione të mëtejshme ju lutem kontaktoni në numrin e telefonit: 083 222 140

Lexoni në faqen 5

Nga Kopi Kyçyku

Në Galerinë e Arteve të Pogradecit,u çel ekspozita “The red in thebedroom” (E kuqja në dhomën egjumit) me vepra arti në pikturë,fotografi dhe esse e artistit Fate Velaj.

Më ka mbetur peng që nuk mbarova njëshkollë të lartë dhe pse të mesmen embarova me nota të mira. Po perëndoimosha kur mund ta ndiqja.”Tani jeton nëfshatin Dishnicë.”

Nga Ana Kove

Dera u hap përgjysmë dhe unë hyrabrenda me frikë. Ai më tërhoqi deri nëmes të korridorit dhe më dha një puthje tëshpejtë. Nuk arrita as ta shijoj dhe as takuptoj në ishte një puthje mirëseardhjeje,sa për të shkuar radhën, apo pasioni

20 Prill - 3 Maj 20092 Aktualitet

Korçë - Një projekt i nisur nëdhjetor të vitit 2008 për rrugën“Petraq Shomo” ka mbetur i

Korçë - Disa thasë me këpucëjanë zbrazur në krah të Pandës, kunjë ulluk ka shërbyer sikrematorium. Këpucët të llojeve tëndryshme janë flakur e më pas uështë vënë zjarri. Nga mos djegiamirë e tyre ka mbetur një sasikëpucësh të dëmtuara. Kalimtarëtë rastit, me shpresën se mund tëgjejnë ndonjë palë për këmbët e tyreapo për ndonjë mik i kontrollojnëherë pas here. Masivi i këpucëvepërbën një rrezik tjetër për ndotjene mjedisit.

Tre mujorin e parë të vitit numrii aksidenteve u ul në maksimum,çka premtonte se edhe tremujori i idytë do të niste i tillë. Por kandodhur krejt ndryshe. Vetëm në dyjavët e para janë shënuar katërviktima dhe disa të plagosur.Superstrada e re që ende s’i ështëprerë shiriti i përurimit ështëpërgjakur shpesh gjatë ditëve tëpara të prillit. Viktima dhe tëplagosur të tjerë janë regjistruaredhe në Devoll dhe në Kolonjë.

Një aksident me pasojë vdekjenka ndodhur në një rrugë këmbësore,në vendin e quajtur kthesa e fshatitLuaras të Ersekës, ku një traktorpa targa, pasi ka dalë nga rruga, kaaksidentuar për vdekje një persondhe ka plagosur rëndë drejtuesin emjetit. Sipas policisë ka qenë LandiBeqo, banor i këtij fshati, i cili dukedrejtuar mjetin traktor ka dalë ngarruga dhe si pasojë ka aksidentuarpër vdekje 49-vjeçarin Behar Tare,po banor i fshatit Luaras. Edhe

drejtuesi i traktorit është plagosurdhe në gjendje të rëndë është sjellënë spitalin e Korçës.

Një aksident tjetër është shënuarnë rrugën Slatinë-Proptisht tëPogradecit ku Murat Isufi, emigrantnë Greqi duke drejtuar mjetin tipmazda me targa PMN 6262, kahumbur kontrollin dhe ka dalë ngarruga. Për pasojë është dëmtuar 58-vjeçari Hetem Alla, i cili udhëtontesi pasagjer dhe është dërguar nëspitalin e Elbasanit. Një tjetëraksident me vdekje u regjistrua nëfshatin Çiflig të Korçës. Nga kyaksident gjeti vdekjen Kujtim Salku.Autori i aksidentit largohet ngavendngjarja dhe pas disa orëshkapet nga policia. Ndaj drejtuesit tëmjetit, Adriatik Mbroci, policia kreuveprimet proçeduriale për veprënpenale të “Shkeljes së rregullave të

qarkullimit Rrugor”, “Largimin ngavendi i aksidentit” dhe “Drejtimmjeti në gjendje të dehur.”

Shkak i aksidenteve bëhetshpesh mosrespektimi i rregullavetë lëvizjes, shpejtësia mbi normat elejuara, përdorimi i tepërt i alkoolitdhe nga pagjumësia, sidomosemigrantët që bëjnë udhëtime tëgjata. Mund të vëzhgosh vetëm njëorë qendrën e qytetit të Korçës.Mjete me shpejtësi marramendësekalojnë aty ku janë vijat e bardhadhe nuk respektohen tabelat, të cilattregojnë se ka kryqëzime apo kalimetë këmbësorëve. Madje ndodh qëatje ku janë vijat e bardha të rritetshpejtësia. Nga aksidentet dëmetjanë me kosto të lartë. Atoshoqërohen me viktima, humbje jetedhe me të plagosur që duan kohë eshpenzime për t’u rikuperuar.

Fushatëaksidentesh

Këpucët flaken dhe digjenMbi qytetin e Korçës hidhen

gjithandej lëndë inerte që prishinpeizazhin. Tani kur po afron dhestina e bujtjes së turistëve, ndotjasikur nuk i shkon përshtat pritjes sëtyre. Aq më tepër që në pjesënveriore të qytetit turistët kalojnë përtë shkuar në fshatin Mborje kuviziotojnë kishën e Ristozit. Porfshati Mborje dallon për pastërti. Sandahesh nga Korça dhe hedh urënpër të hyrë në Mborje sheh njëndryshim të madh në pastërtinë emjedisit.Vritet me

thikë 25-vjeçari-ndërkohë kanë mbetur tëplagosur dhe dy të rinj

Ngjarja e rëndë ka ndodhurnë mjediset e Qëndrës Studentoretë Universitetit “Fan Noli” nëKorçë. Viktima Eris Spaho sëbashku me dy shokët e mbetur tëplagosur kanë shkuar për të pirëkafe në lokalin “Student Club”.Pas një sherri për motive të dobëtaai është konfliktuar me ErionPepellashin, ku sherri kadegjeneruar në një konflikt fizik.Pepellashi ka nxjerrë thikën dheka qëlluar mbi Eris Spahon.Goditja ka qenë vdekjeprurëse.Pas kësaj autori është larguarduke e lënë trupin e përgjakurpërtokë. Të plagosur gjatë sherritmbetën dhe dy të rinj, të cilët janëLodian Hoxha dhe LeonardBallço. Mësohet se para sherrit tërinjtë kishin konsumuar alkool.

Ngecin punimet

bllokuar nga mosçelja e fondevepër vitin 2009. Në këtë rrugë uharxhuan 10 për qind të vlerës së

projektit dhe firma i ka ndërprerëpunimet sepse nuk ka para që tëvazhdojë më tej. Projekti i kësajrruge ishte që të mbaronte përpesë muaj, që i takonte tani nëmuajin prill për të prerë shiritin, porështë harruar nga qeveria për tëçelur fondet. Fondi i miratuar ngagrandet konkuruese është 48milion lekë të rinj. Janë lëvruarvetëm 4. 8 milion. Firma ka hedhurshtresa zhavori dhe i ka lënëpunimet, duke vështirësuar sikalimin e këmbësorëve dhe tëmjeteve. Për vitin 2009 nuk ështëfinancuar asnjë projekt për brendaqyteteve Korçë, Maliq dhePogradec, bashki të socialistëvekëto. Janë miratuar 16 projekte përkomunat ku qeverisin demokratët.Janë disa lagje në qytetin e Korçësqë kërkojnë të ndërhyhet meprojekte për të rregulluar si sheshetpara pallateve dhe rrugët dytësore.

20 Prill - 3 Maj 2009 3Aktualitet

Në fjalën e hapjes, Sean Huff,Shef i Programeve të Zhvillimit tëUSAID tha: “AmbasadaAmerikane në Shqipëri, nëpërmjetUSAID-it, me kënaqësi i mbështetorganizatat si ILDKP-ja në punëne tyre për një sektor publik më tëpërgjithshëm dhe transparent. Aiinkurajoi bashkëpunimin e ILDKP-së, medias dhe shoqërisë civile përzbulimin e rasteve korruptive dhetë konfliktit të interesave. Programii USAID-it punon me gjykatat,institucionet mbikqyrëse siç ështëILDKP dhe organizatatmonitoruese për të luftuarkorrupsionin në sektorin publik nëShqipëri. Luftën kundër korrupsionitqeveria nuk mund ta bëjë vetëm.Ndihmëse të saj jeni ju media dheshoqëria civile. Ka dy mënyra përta bërë këtë: mënyra e mirë dhemënyra e keqe. E para është edomosdoshme për të luftuar

korrupsionin. Rruga e dytë jo.”Adriatik Llalla njohu rëndësinë

e organizatave vendore dhe mediasnë promovimin e transparencës dhepërgjegjshmërisë së zyrtarëvepublikë. “Qënia ime prezente këtue konsideron bashkëpunimin memedian dhe shoqërinë civile si njëfillim të mirë për forcimin e shtetitligjor. Qëllimi i takimit është forcimii bashkëpunimit mes nesh, goditja ekorrupsionit në administratënpublike.

Të inkurajojmë çdo nismë përgjetjen e rrugëve të reja për tëgjetur fshehjen e pasurive, zgjidhjene rasteve të konfliktit të interesave,vlerësimin në maksimum të çdoinformacioni.”

Grant Uilson theksoi:“Mashtrimi zbulohet dhe

zbulohet duke rritur kontrollin ebrendshëm, i cili ka tre objektiva:Parandalo, dallo e zbulo dhe

përgjigju, ndreq dëmin e shkaktuarnga mashtrimi. Përgjegjës përkontrollin e brendshëm janëmenaxherët. Ata kanë të bëjnë menjoftimin, rënien e bilbilit, të japininformacione për çdo situatë. Audititë jetë i pavarur. ILDKP-ja luanrolin për të reaguar. Mashtrimi nësektorin publik të minimizohet. Aika të bëjë me korrupsionin,rushfetet, faturime, kompanifantazma, deklaratat mashtruesefinanciare e jofinanciare, fitimin ngapersona në kurriz të qeverisë.Mashtrimi ka kosto administrative."

Greta Drangu njohupjesëmarrësit me dy ligje që kanëtë bëjnë me deklarimin e pasurivedhe parandalimin e konfliktit tëinteresave. Kuadri ligjor i ILDKP-së si një ndër institucionet kryesorenë luftën kundër korrupsionitfunksionon në bazë të ligjit nr.9049,datë 10.4.2003 “Për deklarimin dhe

Kontrollin e pasurive, të detyrimevefinanciare të të zgjedhurve dhe tëdisa nëpunësve publikë”, Ligjit nr9367 datë 7.4.2005 “ Përparandalimin e konfliktit tëinteresave në ushtrimin efunksioneve publike.”

Qëllimi i ligjeveLigji 9049 dt 10.4 2003“Mbrojtja e shtetit të së drejtës

duke detyruar të zgjedhurit dhekategori të caktuara zyrtarësh përtë deklaruar pasuritë dhe tëardhurat me qëllim parandalimin dhezbulimin e përfitimeve të padrejta.”

Ligji 9367 dt 07.04.2005“Garantimi i një vendimmarrje të

paanshme, transparente, nëinteresin më të mirë të mundshëmtë publikut e të besimit ndajinstitucione publike, nëpërmjetparandalimit të Konfliktit tëInteresave.”

ILDKP, gazetarëve:

Programi i USAID-it për Shtetin Ligjor në bashkëpunimme Inspektoriatin e Lartë të Deklarimit të Pasurive(ILDKP) organizoi në Korçë një tryezë të rrumbullakëtmbi Konfliktin e Interesave dhe Deklarimin e Pasurive.Ky është workshopi i katërt i mbështetur nga USAID dheILDKP që synon të rrisë njohuritë mbi ligjet që

Rendi i ditës:-Fjala e hapjes nga Z. Sean Huff,Shef i Programeve të zhvillimit tëUSAID-Përshëndetje nga Z.AdriatikLlalla, Inspektor i Përgjithshëm iILDKP-së” Rëndësia ebashkëpunimit ndërmjet ILDKP-së, Mediave Lokale dhe OJQ”-”Konteksti i Përgjithshëm iMashtrimit në Sektorin Publik”nga z.Grant Uilson, Programi përShtetin ligjor në Shqipëri.-”Hyrje në ligjet e deklarimit tëpasurive dhe konfliktit tëinteresave”, nga Greta Dragu,eksperte e ILDKP-së-Diskutim në dy grupe pune1-Kuptimi i roleve respektive2-Hapat konkretë për rritjen ebashkëpunimit3-Rrugët e denoncimit tëKonfliktit të Interesave dhefshehjes së aseteve: Si, Kur, Ku.Konfidencialiteti i informacionit.4-Si procedon ILKDP, MediatLokale dhe OJQ në ketë proces. D E N O N C O N I !

rregullojnë konfliktin e interesave dhe deklarimin epasurive si dhe bashkëpunimin me shoqërinë civile dhemedian në zbulimin dhe denoncimin e rasteve tëkorrupsionit. Në këtë takim morën pjesë përfaqësues ngaorganizatat vendore të shoqërisë civile, gazetarë tëmediave lokale e qendrore.

Media dhe mashtrimi në sektorin publik

vijon në faqen 4

20 Prill - 3 Maj 20094 Reforma

vijon nga faqja 3Kompetencat e ILDKPRol parandaluesRol ndëshkuesRaporti i ILDKP me

median:Legjislacioni për informimin

publikTransparenca me median dhe

publikunShorti dhe trajtimi publikBashkëpunimi me publikunStrategjia për forcimin e

bashkëpunimit me median dheOJQ. Për periudhën janar 2008 -mars 2009 ILDKP-ja ka dhënë723 deklarata të interesave private,më shumë kanë kanë kërkuargazetat e pavarura 250 deklarata.

Pyetje nga pjesëmarrësitDisa zyrtarë i fshehin asetet,

nuk i deklarojnë ose i deklarojnëme vlera të ulëta. I regjistrojnë mbinjerëz të afërt. Interesat e fshehurajanë abuzim me detyrën. Si mundtë jetë më efektiv bashkëpunimi

me median? Kush e dëgjon zërine gazetarit?

A njihen me kopetencat eligjeve të ILDKP-së të zgjedhurit?

Po pas lënies së detyrës a kaforcë ligjore ILDKP-ja?

Pushtetarët fshehin pasuri sibrenda dhe jashtë vendit, si t’izbulojmë?

Sa jeni të gatshëm për mediate huaja?

Deklarimi i pasurive, objektivilufta kundër korrupsonit. Janë 4mijë zyrtarë që deklarojnëpasurinë, nga njëqind mijë që ështëadministrata shtetërore. Media dheshoqëria civile do të ndihmojnë nëpasqyrimin e së vërtetës. Si risi ere është futur që jo vetëm anëtarët

e familjes, por edhe persona jashtëfamiljes të deklarojnë pasurinë dhetë mos marrin pjesë në tendera qëkanë të bëjnë konflikt interesi.Edhe zyrtarët janë trajnuar ngaUSAID. Ligji u ndalon lidhjet derinë shkallën e dytë.

Masat kur deklarimi është bërëi rremë nisin me gjobë që nga 5mijë lekë deri në 400 mijë lekë;me largim nga detyra. Nësevlerësohet që në konflikt interesika vepër penale, zyrtari shkon nëburg deri në 3 vjet.

Synimi është që të rritetbashkëpunimi dhe të minimizohenabuzimet. Janë regjistruar 370raste të konfliktit të interesave dhe3 raste deputetë që pjesëtarë të

familjeve të tyre kanë marrë pjesënë tenderimet e fondeve publike.

Po lidhja me rrethet? Sikontrollohen pasuritë epushtetarëve sepse një pjesë epasurisë së tyre fshihet nëpërrrethe. Jo rrallë dëgjon se iks hotele ka ai pushtetar. Nuk deklarohentë gjitha pasuritë. Tjetër i ka e tjetëri ha. Po me zgjedhjet? Sa kanënisur fushata dhe ku i gjejnëburimet e financimeve? Zyrtarëtpo bredhin me makinat e shtetit.Si kryhet kontrolli i financimeve tëpartive? Kjo nuk ështëkompetencë e ILDKP. Për tëpasur lidhje dhe bashkëpunimILDKP-ja ka vënë në dispozicionnumrin falas, pa pagesë 08009999.Vlerëson çdo informacion që merrdhe ruan fshehtësinë e tij. Pokështu jep informacion, pa kërkuarpërse e përdor për çdo person qëka të bëjë me deklarimin epasurive.

Pëllumb Çuni

ILDKP, gazetarëve: DENONCONI!

E drejta për një gjykim të hapurështë e garantuar për këdo.KUSHTETUTA. Neni 42.2. Sipasligjit seancat gjyqësore janëpërgjithësisht të hapura për publikundhe median. K.Pr.C. Neni 26;K.Pr.P. Neni 339. Një gjyqtar mundtë gjykojë me dyer të mbyllura nërastet e çështjeve civile për tëmbrojtur sekretin shtetëror dherendin publik, sekretet tregëtare ose“për rrethana të jetës intimeprivate.” K.Pr.C. Neni 173. Veçkësaj, gjykata mund të mos lejojëmedian të jetë e pranishme në rastetkur gjykon se një prani e tillë nuk ishërben gjykimit të çështjes. Id.Neni 26. Në një çështje penale, njëgjyqtar mund të gjykojë me dyer tëmbyllura kur është e nevojshme përtë mbrojtur moralin, të parandalojënxjerrjen e sekretit shtetëror, për tëmbrojtur dëshmitarët, ose tëpandehurit, për të parandaluarsjelljen shqetësuese, e cila mund tëndërpresë seancën, ose për çështje

që përfshijnë persona të mitur.K.Pr.P. Neni 340.

Gjithashtu, një gjyqtar nëgjykatat për krime të rënda ka tëdrejtën për të gjykuar me dyer tëmbyllura edhe kur një gjë e tillëështë “në interes të sigurisëkombëtare, rendit publik, drejtësisëdhe mbrojtjes së pjesëmarrësve nëproçes”.

Ligji për Gjykatat për Krime tëRënda. Neni 7.2. GjykataKushtetuese mund të gjykojë medyer të mbyllura kur është enevojshme për të mbrojtur moraline shoqërisë, rendin publik, sigurinëkombëtare, të drejtën e jetës privateose të drejtat personale. Ligji përGjykatën Kushtetuese Neni 21.2.

Masa e mundësisë së publikutpër të ndjekur gjyqet ndryshon ngagjykata në gjykatë. Në gjykimet errethit, shumica e seancavezhvillohen në zyrat e gjyqtarëve,hapësira e të cilave nuk e mundësontë marrë pjesë askush tjetër përveç

palëve. Veç kësaj, ndjekja ngapubliku e gjyqeve edhe në rastetkur hapësira nuk është një problemduket të jetë një praktikë me të cilëngjykatat nuk janë mësuar ende.

Një person, i cili ka shkuar nëgjykatë për të ndjekur një seancëështë shumë e mundshme, që në njëmoment të caktuar, të pyetet ngapolicia, personeli i sigurisë i gjykatësose madje nga vetë gjyqtarët se kushështë dhe përse ndodhet aty. Shiko,p.sh. Analizën e Gjykimit në Apeltë Çështjeve Penale të OSBE-së.

Një problem tjetër është nësepubliku mund të dijë orarin e njëseance. Në lidhje me këtë çështje,shumica e gjykatave tani kanëstenda afishimi elektronike tëvendosura me financimin eUSAID-it afër hyrjes, ose në rastine Gjykatës së Shkallës së ParëTiranë, janë vendosur grupekompjuterash, në të cilat shfaqetorari i gjyqeve. Aty ku gjykatatpërditësojnë rregullisht oraret e

gjyqeve dhe stendat e njoftimevejanë lehtësisht të dallueshme, sistemiduket të funksionojë mirë (vëmë nëdukje që Gjykatat e Apelit e Tiranësdhe ajo e Vlorës nuk i përditësojnërregullisht oraret e gjyqeve).

Po ashtu edhe aksesi i mediasnë seancë ndryshon nga gjykata nëgjykatë. Media është lejuar tëmbulojë dhe të filmojë disa çështjeshumë të bujshme. Gjykata përKrime të Rënda, në veçantivlerësohet si shumë korrekte dhetransparente nga gazetarët, të cilëtthonë që atyre u lejohet rregullishttë ndjekin seancat gjyqësore dhe ujepet informacion. Gjykata e ApelitTiranë ka një rregullore tëbrendshme, e cila parashikon qëpërfaqësuesit e medias mund tëndjekin seancat vetëm pasi roja tënjoftojë gjyqtarin relatues përpraninë e tyre.

Marrë nga “Indeksi iReformës Gjyqësore”, vëllimi IV,dhjetor 2008

Aksesi i Publikut dhe i Medias në seancat gjyqësore-Sipas ligjit, sallat e gjyqit janë përgjithësisht të hapura për publikun dhe median. Në praktikë,

prania e tyre kufizohet shpesh nga hapësira e kufizuar dhe herë pas here nga personeli i gjykatës.

Si mund të ndihmojë media?Zyrtarët e kanë depozituar deklaratën e pasurisë. Duke u njohur me

deklarimet e bëra media investigon dhe nëse nuk ka përputhje, denonconfshehjet e aseteve, duke i bërë ato publike. ILDKP-ja vlerëson çdoinformacion dhe bën hetim administrativ.

20 Prill - 3 Maj 2009 5Opinion

Si pasojë e një çrregullimi tëmekanizmit social, që veçorizohet ngamprehja e parreshtur e kundërshtivetë të gjitha llojeve, kriza në botëneurojuglindore, pra edhe në Shqipërie në Rumani, në kontekstin e krizësbotërore, është bërë gjithëpërfshirëse.Flitet për krizë ekonomike, shoqërore,financiare, politike… „Është dukurikalimtare, -dëgjojmë të çuçuritetndonjëherë, -është një plogështim iorganizmit, i cili mund të çojë drejtshëndoshjes…” Ama mund të çojëedhe drejt shpërbërjes e rrënimit të tij!

Çdo ditë që kalon po na bindpërherë e më shumë se shoqëriabashkëkohëse ka marrë goditje nëpikat vitale të saj. Është një e keqe qëia bren rrënjët, ia pret udhën palcësmirëbërëse, e cila mund t’iashëndoshte indet e sëmura. Është,mbi të gjitha, një krizë morale-shpirtërore, e cila trajtohet nga zyrtarëte të gjitha kahjeve si tabu, në mos poedhe sekretizohet, duke e maskuarvetëm me petkun ekonomiko-financiar. E, pra, kjo krizë është shumëmë e rrezikshme se kriza ekonomiko-financiare, e cila, në fund të fundit, kaobjekt „sulmi” stomakun, jo zemrën.Sa për ne, dhjetëvjetshat plot mungesae privacione na kanë „kalitur”, na kanë„imunizuar” ndaj sëmundjes -varfëri,na kanë bërë të mjaftohemi membushjen e stomakut, pavarësisht meçfarë, pra edhe me barishte! Por, si ibëhet hallit me „mëkimin” e zemrës etë shpirtit, që janë „sqimatarë” e nukpranojnë lakra apo karrota?!

Brezave të sotëm, -ngagjashtëmbëdhjetë deri nëgjashtëdhjetë e gjashtë e më shumëvjet, -u mungon, qoftë edhe pjesërisht,respekti ndaj përfytyrimit të sëardhmes së botës e të jetës, në varësitë të cilit të formulojnë mendimet e tëpërcaktojnë veprimet.

Përse jetojmë dhe çfarë duhet tëbëjmë për të përmbushur misionintonë si qënie të arsyeshme, të lira,sociale? Shumë prej nesh jemiqaramanë, përjetësisht të pakënaqur,pa dhënë ndihmë për ndreqjen egjendjes. Ose kemi prirje pragmatike,utilitare, duke u shqetësuar vetëm evetëm për rehatinë vetjake, të familjese të rrethit të ngushtë shoqëror.Parapëlqejmë një jetë materiale tësigurtë, pa kokëçarje, me lehtësiradhe kënaqësira, mundësisht të fituaraqyl, në kurriz të bashkësisë, ose duke

mashtruar të tjerët. Na i ka ënda tëpërhumbemi në mirëqenien iluzore qëmund të na e ofronte shoqëriaevropiane apo ndërkombëtare ekonsumit. Nuk e vrasim mendjen mëtej, shpërfillim ndërgjegjen tonë, e cilado të mund të na fuste në hullinë epërsiatjeve, e mendimeve produktive,krijuese.

Jo rrallë kujtojmë se vështirësitëfinanciare që na detyrojnë të bëjmëkursim në të holla, na detyrojnë tëbëjmë kursim edhe në ndërgjegje.Vramendja nuk para na pëlqen,madje na bezdis. Kërkojmë njëkompensim jashtë jetës, në mjedisetë caktuara sociale, në imazhettelevizive. Kuptimin e jetës e kërkojmëpothuajse ekskluzivisht tekperëndimorët, duke i marrë shembull,për të mos thënë duke i imituar në çdogjë. Nuk e kërkojmë të vërtetën nëshpirtin tonë. Padyshim është mëlehtë të heqësh dorë nga arsyetimi,nga ndjenjat, nga vullneti dhe tëimitosh të tjerët. Kësisoj asnjëpërgjegjësi nuk ta rëndonndërgjegjjen, sepse, në fund të fundit,synon të ulesh në tavolinën„evropiane”, „globale”!…

Ku e ka burimin kjo krizë

shpirtërore? Përgjigjja mund të ishte:në braktisjen e institucionevetradicionale dhe të vlerave kombëtare.„Mburoja” -karakteri i fortë që u patshërbyer të parëve tanë për t’u bërëballë të këqiave, është dërguar në„muzeum”. Si rrjedhojë, jo pakelementë përbërës të identitetitkombëtar, -burrëria, besa, fjala edhënë, dinjiteti, krenaria, respekti ndajurtisë stërgjyshore etj, -janë zbehur.

Ka plot xhami, kisha, teqe e faltoretë tjera; ka jo pak njerëz që marrinpjesë në shërbesat fetare, falen paraikonave e para Allahut, mbajnëkreshmë e ramazan, pra bëjnë, -sipastyre, -gjithçka kërkohet nga njëbesimtar i përkushtuar. Ky „spektakël”me besimtarë duket qetësues, madjeinkurajues. Por, në shumë raste,individi që vetëquhet besimtar, luanme dy „zare”: në shtëpinë e Perëndisëi lyp ndihmë, ndërsa, me të dalë prejsaj, bie në kontakt me botën reale(lëndore), mohon bukurinë e ndjesivetë grumbulluara gjatë lutjeve e faljevedhe vishet sërish me petkat e interesitegoist, kryekëput material. Ku e kaburimin një sjellje e tillë? Pikërisht nëmungesën e thelbësores, pra nëmosvënien në zbatim të porosisë

Për njëshëndoshje

të jetës sociale

(TABLETE)

hyjnore të dashurisë për njerëzit. Ështëshqetësues fakti që, pas kaq e kaqshekujsh, krishterimi dhe islamizmi -dy fe të dashurisë, të mirëkuptimit e tëvëllazërimit, ende nuk po mundin takoagulojnë njerëzimin rreth këtyreparimeve themelore të jetës sociale.

Këtu, rol negativ jo të papërfillshëmluajnë tartufët, të cilët, me veprimet epapërgjegjshme, sikur synojnë të nagrishin me refrenin: „Bëni si them unëdhe mos bëni si bëj unë!” Edhesolidariteti të duket sikur ështëkatandisur në Hirushe.Domosdoshmëria e një mirëkuptimimbarëkombëtar jo rrallë shihet sidiçka qesharake nga individëantikombëtarë; sakrificat në emër tëçështjeve madhore këqyren si naivitete marrëzi. Duke mos u kuptuar sa e siduhet vlerat e demokracisë sëmirëfilltë, vendin e dashurisë humanejo rrallë e zënë mohimi dhe urrejtja, tëcilat epoka totalitariste i kishte mjetepune e mbijetese.

Kopi Kyçyku

Lindi më 1943 në qytetin ePogradecit. Ka mbaruarfakultetet gjeologji-miniera dhehistori-filologji (degët gjuhë-letërsi dhe histori-gjeografi).Është doktor i shkencave dheakademik, anëtar themelues dheanëtar i Komitetit DrejtuesNdërkombëtar i Qëndrës sëStudimeve Ndëretnike dhe iKomunikimit Social pranëAkademisë së Shkencave tëRumanisë (1991), anëtarthemelues i Akademisë sëShkencave dhe Arteve tëEvropës Qëndrore (1997),anëtar Themelues i FondacionitEvropian Titulesku (1991), anëtari Shoqatës së Ballkanistikës dheSllavistikës (1992), anëtar iLidhjes së Shkrimtarëve dheArtistëve të Shqipërisë (1967)etj. Ka marrë pjesë, me referatedhe kumtesa, në shumëveprimtari shkencorendërkombëtare. Është nderuarme diploma dhe çmimendërkombëtare përmësimdhënien e stilistikës sëgjuhës italiane, të historisë sëBallkanit, si dhe në fushën epërkthimeve.Themelues dhebotues i Revistës EvropianeHAEMUS.

KOPI KYÇYKU

20 Prill - 3 Maj 20096 Kulturë

Në Galerinë e Arteve të Pogradecit, uçel ekspozita “The red in the bedroom”(E kuqja në dhomën e gjumit) me vepraarti në pikturë, fotografi dhe esse e artistitFate Velaj....mendimet e para mbi ciklin “E kuqjanë dhomën e gjumit” më erdhën pasilexova “Dashuri e çmendur” të AndreBreton. Gjatë realizimit të këtyre vepravenuk kam dashur kurrë të hyj në detaje.Bile kjo as më ka interesuar ndonjëherë.

“100 hapa drejt Europës” ështëprojekti më i ri që z.Velaj po realizon nëPogradec.

Bulevardi “Fan Noli” ështëkonceptuar sipas tij, sfidë e re për qytetin,i pari dhe i vetmi projekt në Shqipëri qëdo të jetë me vizion dhe platformëeuropiane. Inaugurimi i projektit do tëbëhet më 20 qershor, festë ku do të

Kancelari i Austrisë, Dr.Alfred Gusenbauer do të shprehej për artin eFates:

Normalisht është në kundërshtim më rrjedhojën e çdo lloj arsyetimi që tëkesh “Memories from the future”. Deri më sot kjo kategori të menduari i përkiste

vetëm Hollywoodit. Por, fakt është se secili prej nesh në mënyrë individuale osekolektive krijon idetë e tij mbi të ardhmen dhe njëkohësisht farkëton plane për tënesërmen ose të pasnesërmen.

Ndërsa, opinionisti Henri Çili do ta përkufizonte artin e Velajt kështu:Fate Velaj është simbol i artistit modern europian.Në babelin kulturor dhe gjuhësor të kohës sonë të Europës së sotme, Fate

Velaj ka gjetur alfabetin e tij origjinal me të cilin komunikon me të gjithë.

Piktori Anastas Kostandini në inaugurimin e ekspozitës do të shprehej:I etiketuar “të pikturosh përmes dritës” do të thotë për mua përmes emocionit.

Si një njeri shumë komunikues ai e ka të pamundur të shmangë emocionin qëështë boja shpirtërore e veprës së tij. Ai ëndërron mes natyrës. Për këtë pemët,malet, dhoma, shtëpia në fshat etj, janë ngjyrosur fort prej egos Velaj. Megjithë

Gjithmonë kam dashur të paraqesatmosferën..., dhe në këtë rast atë“brenda dhomës së gjumit”.Aty ndjen aromën e gjithçkaje..., të sëbukurës, të mallit, të frikës dhexhelozisë..., të seksit, erosit, dëshirës epasionit dhe... mbi të gjitha tëdashurisë. Në këtë ekspozitë asistuanMartin Kramer, Konsulli i Përgjithshëmi Austrisë, në Tiranë dhe Artan Shkëmbi,Kryebashkiaku i Pogradecit.

E kuqja nëdhomën e gjumit

marrin pjesë personalitete të shquara tëartit, kulturës dhe historisë europianedhe asaj shqiptare.

Pogradeci me këtë projekt do të futetnë konceptin internacional të Europëssë Bashkuar dhe për këtë do t’i vijnë nëndihmë detajet që do të vendosen.Kështu përgjatë saj në 250 metër gjatësiështë menduar të përjetësohen nëgranit emrat e 100 personaliteteve tëshquara të artit, kulturës, historisë dhepolitikës europiane, nga të cilët, 10 prejtyre do të jenë shqiptarë. Në krye tëbulevardit janë parashikuar të vendosëndy porta simbolike prej çeliku, që do tësimbolizojnë hyrjen e vendit tonë në BE.Gjithashtu në shëtitore do të vendosen,një peshk katër metra i lartë, simbol iqytetarit të lirë, i cili lëviz pa viza, si dhe 29tuba në formë dallge, ku do të ngrihenflamujt e vendeve anëtare të BE-së, mestyre dhe flamuri shqiptar.

Përgjatë këtij bulevardi do të ketëshatërvanë dhe pemë dekorative tëshumta, të cilat do të jenë në funksion tëbanorëve të Pogradecit.

FATE VELAJ u lind në Vlorë. Studioi dhe u diplomua për “Art&Kulturëmanagement”, në Universitetin e Arteve të Aplikuara në Vjenë. Prej vitit 1991jeton dhe punon në Vjenë dhe Vlorë, me pasaportë austriake (1997) dheshqiptare. Në vitin 2003, në Bundeskkanzleramt (Kryeministria e Austrisë), nëVjenë i jepet medalja “Nder i Republikës së Austrisë”, për merita të larta në artdhe kulturë. Në 2003-shin është fitues i “Medaljes së Artë” në konkursininternacional të pikturës në Sanremo, Itali.

Në 2009-ën, është fitues i çmimit të parë të fotografisë “La focara”, Itali.Fate Velaj është kryetar forumesh internacionale, drejtor artistik dhe anëtar

forumesh dhe unionesh botërorë. Ai është ideator dhe realizues i disasimpoziumeve me pjesëmarrjen e personaliteteve të larta nga arti, kultura dhepolitika europiane. Fate Velaj ka hapur ekspozita të ndryshme nëpër muzeume,galeri, qendra arti e bienale si në Vjenë, Kairo, New York, Boston, Bukuresht,Shkup, Prishtinë, Tiranë etj.

shtresat që ka piktura e tij, falë ndikimeve dhe udhëtimeve, ai mbetet një vlonjat.Nuk është vështirë të dallosh në të manierën pikturale të mjeshtrave vlonjatë.Rebelimi i tij piktorik është i përligjur dhe prej mungesës së një edukimi akademiknë shkallë pikture. Këtë gjë ai e shndërron në epërsi dhe liri të pakufizuar shprehjeshdhe reagimesh ngjyrore. Në fotografitë e tij ai nuk pikturon, kurse në pikturë ai nukfotografon. Ky orientim i drejtë e bën atë dhe një kronikan vizual mjaft të ndjeshëm.

Sapo e njoha, kuptova që me Fat-Mirin merresh vesh më lehtë se me ata që injeh mirë. Ai është një ëndërrimtar që në udhëtim e sipër le pas fistonin e tij poetik.

Ndërkaq, Fatmirin e njoha, ditë me vonë në Pogradec. Çastin e parë mendovaqë idealizmi në art i këtij njeriu, stonon në këtë vend..., por më pas e mblodha vetendhe kuptova se ai tashmë i përket tjetër kulture, tjetër formimi, perëndimit...

Në metoniminë artistike shqiptare, ai përveçohet artisti madh, ndaj gjithçkaqë ai bën dhe realizon e motivon në rrezatimin e tij krijues. Piktura e tij mbetetprezantim idesh, që përthyhet në talent ngjyrash. Largimi i tij një ditë ngaPogradeci..., do të na kujtojë se kemi nevojë për njerës të tillë në donkishotizmintonë të përditshëm... (I.SH)

20 Prill - 3 Maj 2009 7Prozë

Dera u hap përgjysmë dheunë hyra brenda me frikë.

Ai më tërhoqi deri në mes tëkorridorit dhe më dha një puthje tëshpejtë. Nuk arrita as ta shijoj dheas ta kuptoj në ishte një puthjemirëseardhjeje, sa për të shkuarradhën, apo pasioni. Aq e shpejtëishte dhe aq e frikësuar isha unë!Puthjen në intimitet me të kishte kohëqë e prisja, e kisha menduar gjatë,por ajo pak i ngjasoi vizatimit që ikisha bërë në mendjen time. Më hoqipallton dhe më rrëmbeu çantën ngadora, si të më rrëmbente një pjesëtë frikës. Ngërçi i palëvizjes po mëkthehej në ngërç të fjalës dhe s’pomund të artikuloja dot as edhe një tëvetme.

Ulu, pra, pse rri në këmbë? - thame gjysmë zëri. Shtëpia, e rregulluarme kujdes dhe me një pastërti tëpazakontë, thua se aty nuk frymontenjeri, s’di pse m’u duk jo shumëmiqësore, madje më bëri armike tëvetes. Nuk po e kuptoja, pse dreqinkisha ardhur! Çdo sekondë pomallkoja këmbët që më kishin sjellëaty, kur, në fakt, s’ishte faji i tyre.Kureshtja... U ula në divan pranë tij,por me distancën që krijon një ndjesitopitjeje, edhe pse e kupton se në tëtilla kushte nuk mund të shtiresh dot.Nuk ka më arsye të justifikueshmeedhe pse mendja ime atë çast do tëmund të gjente, së paku, dhjetëra tëtilla. Më hodhi një vështrim, dukeharkuar paksa vetullat dhe anuarkokën më poshtë, si të donte tështypte mjekrën. Këtë gjest e lexovasi thirrje për t’u bërë gati, se nukkisha ardhur kot aty, se nuk kishtekohë të tepërt për të humbur.Reagova me një gjest shpërfilljeje,që s’di në do të mund ta përshkruajdot, sikur t’i thosha se isha penduarqë isha aty. Kurrsesi nuk i kishamenduar kështu çastet që do tëndanim së bashku, i mendoja si njëtakim feste. Drita të mugëta, njëtavolinë me qirinj të kuq, dy gota meverë. Muzika ime e preferuar nësfond. Gjëra të zakonshme përromantizmin demode të një gruaje,por të pazakonshme përpragmatizmin modern të një burri. Ainuk e dinte fare ç’muzikë pëlqeja unë,madje, nuk e dinte në më pëlqentemuzika. Pse i kisha lejuar vetes njënaivitet të tillë, sa të mendoja se dotë ma bënte surprizë!

Gjithmonë në çaste pakënaqësiemë kaplonte ideja e një surprize tëmundshme. E prisja nga sekonda nësekondë, ose përndryshe duhet t’i

jepja vetes forcën që të ikja.Pavarësisht se nuk mund tapërfytyroja reagimin e tij. Këto pomendoja, kur saora dëgjova tëthërriste: “Lilu!” Nuk pashë tëdrejtonte vështrimin ndokund. Nukpata kohë të mendoja se, në çast, sazgjat frymëmarrja, i mbiu mbi prehërnjë mace angora ngjyrë gri. Më eveçanta që kisha parë deri atëherë.O Zot, një mace mund të ngordhënga kureshtja! U mundova të vëbuzën në gaz dhe t’i qesh maces, ebindur se po të fitoja vëmendjen esaj, do mund të fitoja vëmendjen etij. Doja t’i thërrisja në emër, por fjalamë ngeli në fyt e s’u bë dot tingull.Maces s’i bëri përshtypjengërdheshja ime. As atij. Ngrita sytëpër ta kundruar të zotin më gjatë dhem’u bë se pashë sytë e maces. Tënjëjtën shprehje. Të njëjtin adhurimpër njëri-tjetrin. Ai po i fërkontekokën me sy të kapsallitur. Melëvizjen e dorës mbi qimen e saj tëkërleshur, në fillim nga koka e pastajdrejt barkut. Fillova të dridhem. Nukpo kuptoja vërtet në ishte një llastimqë i bënte i zoti kafshës së tijshtëpiake, apo më shumë se kaq. Aivazhdonte të lëvizte duart, të shtonteshpejtësinë e përkëdhelive dhe macjatë klithmave të mbytura tëkënaqësisë. Ndërsa tek unë, poshtohej zemërrahja dhe një ndjesi eçuditshme eksitimi, që nuk di se ngamë vinte. Isha vëzhguese pasive e

një akti që njeriun e bënte njësh mekafshën dhe një kafshë brenda mejedonte të zgjohej edhe ajo. Nuk dijaç’të bëja një çast, dhe e pavendosurnë duhet të çohesha apo të flisja diçkasa për të thënë, kur ai u ndërroivendin duarve. Dorën e djathë ekaloi mbi flokët e mi, që më kishinzënë gjysmën e fytyrës dhe me tëmajtën vazhdoi të bënte lëvizjerrethore përkëdhelëse mbi barkun emaces. Kur dora e tij më ra mbiflokë, macja u hodh nga prehri i tijnë prehrin tim. Ja, ç’paska qenë! Nëkohën që mora vëmendjen e të zotit,mora dhe vëmendjen e saj. Një masëe ngrohtë dhe me peshë m’u rëndaty, ku dukej se pulsonte i gjithë trupi.

U drodha një herë nga pesha dhengrohtësia që më ngriu dhe shkriunjëherësh gjakun ndër damarë.Fillova instiktivisht të llastoja macen,ndërsa ai, mua. Nuk di sa zgjati, porveten e pashë të nxirrja dhe unë carënkime të çuditshme kënaqësie,ndoshta nga që dora e tij kish filluartë guxonte mbi mua po aq sa e imjambi macen. Ishim bërë tre qërënkonim dhe dihasnim në formëpasthirrmash a këlthitjesh.Kënaqësinë që prisja ta merrja prejtij, po ma jepte në mënyrën më tëpabesueshme për fantazinë time tëharlisur. Isha shndërruar në njëmace, që po ngordhja ngakureshtja!!!

Ana Kove

M A C J A

...Vjena gri...kishte disa ditë që qielli në

Vjenë ishte shumë primitiv, gri.Mjegull, ftohtë dhe... shi gri.Qëndroja përballë dritares

dhe vizatoja mbi avullin nëxham...

M’u kujtua që kishteditëlindjen...

S’e kisha uruar akoma...Ndoshta ngaqë shikoja qiellin

primitivDhe dëgjoja shiun gri...

Momories from thefuture

“...mbaj mend fare mirë sediku kam lexuar që MathiasClaudios ka thënë se “kush bënnjë rrugëtim ka dhe çfarë tëtregojë”.

Sot, të bësh një rrugëtimështë mëse normale dhe sa përta realizuar atë ka edhe shumëmënyra. Ka dhe një rrugëtimtjetër, që është ai që bën nëvetvete, që për mendimin timështë edhe më i bukuri. Kurmbyllesh në vetvete dhe memendimet e tua fillon njërrugëtim, kërkon gjithmonë tëzgjedhësh atë rrugë që ka dheperspektivën më të madhe.

Gjatë kohës që jam në Vlorëose në Vjenë, shpesh herë mëndodh që miqtë duke më parëtë humbur në vetvete, mëpyesin se çfarë jam dukemenduar?

Përgjigja ime në këto rasteështë: “po pikturoj...”.

Udhëtoj në të ardhmen time,takoj në vende të ndryshmenjerës, që dikur si kam njohur,përjetoj situata të tjera, dhe...

...realizimi i veprave të artitjanë thirrjet në kujtesë tëfragmenteve e përjetimeveimagjinative situatash dhetakimesh të kryera gjatë këtyreudhëtimeve të çuditshme, qëdiku dhe dikur do të vijnë nëjetën time...”

Përgatiti: Ilir SHYTA

E S S Enga Fatmir Velaj

20 Prill - 3 Maj 20098 Posta e redaksisë

E dashur Vitkë,Një poezi jotja, në gazetën

“Nositi” titulluar “Aromë lirie “ mësolli shumë kujtime... sidomospërdorimi i togfjalëshit “Një letërMALLI”, kjo fjala e fundit magërvishti zemrën deri në dhimbje,sepse më ka marrë kaq shumë mallipër Pogradecin tim të dashur e përtë gjithë juve ...dhe mezi pres ...enuk e di se si do ta përballoj, pa mërënë të fikët, minutën e parë që dotë shkel përsëri aty, takimin mevëllanë tim, që kam 10 vjet pa eparë ...e të gjithë të tjerët që mëduan dhe i dua më shumë, se tërëkëto vite e kanë shumëzuar eshumëfishuar mallin e dashurine...Po të shkruaj ty, që të ma ndjeshe përcjellësh këtë mall tek të tjerëtnëpërmjet shpirtit tënd poetik, pranjë poezie, si ato që shkruaje nëhapat e tua të para e i lexonim tëdyja...

Me shumë dashuri, mall, mall,mall...

Lavdie Mato, Jacksonville,Florida

E dashur Afroviti,Lexova me emocion krejt të

veçantë shkrimin e ngrohtë të poetitMaksut Çallo për librin tim modest“Zinxhiri i anktheve”. E falenderojnga zemra Maksutin dhe redaksinëe “Nositi”-t të mençur e simpatik.

Të fala me respekt dhemirënjohje,

Kopi Kyçyku

E dashur Afroviti,Shtëpia jonë mburret që të ka

mbesë të dyfishtë: Marta nga anae atit tënd të nderuar, adshit tim,ndërsa unë nga ana e mamasëtënde të fisme, Valentinës,kushërirës sime të dytë.

Çka nënvizova më sipër, nuk dotë thotë se kërkoj të mos tregoheshe rreptë ndaj shkrimeve që do të tëdërgoj heraherës për botim. (Shakamiqësore).

Ja dhe bashkëpunimi im i parë,me shpresë se do të gjejë vend nëfaqet e “Nositi”-t.

Me falenderime paraprake dheme lutjen që t’u transmetosh të falate mia me respekt prindërve të tu,xhaxhi Rakos, bashkëshortit tënddhe zotit Shefqet Duka.

Kopi Kyçyku

Viti,Vit pas viti, e u bënë tashmë

dhjetë, përpiqemi ta ndalim kohënpër pak çaste, të jetojmë mekujtimet që jo e kanë filluar tëzverdhen, por na bëjnë më të dashurme mospraninë e imponuar... Libripo pret ardhjen tuaj për një festë tëmadhe. Le të jetë ky urimi më isinqertë për punën dhe përkushtiminqë ke, një prirje për t’u lakmuar!Se një ish refugjat s’e shëron dotlakminë që e ka këmishë jete! Tëkujtojmë të gjithë, të përgëzojmë tëgjithë, madje edhe Hana e vockëlqë lakmon të ishte me ne. Ji sigjithherë po kaq dinjitoze. Se, edheSafeteja më bëri fjalë t’ibashkangjitet këtij urimi! E pra:Shumë urime për ty... Tëshoqërofshin gjithnjë familja, miqtë,

sukseset, shëndeti, mirësia divine!U bëfsh 100 vjeç!

Abdullah Zeneli, Prishtinë

Urime Afroviti për ditëlindjen. Jampak i vonuar, por... sot hapafacebook.100 vjet janë pak kurdiskutohet të gjenden rrugë që njeriutë rrojë dhe 150 vjet. Ju uroj atëherënjë jetë të tillë që çdo vit të jetë i bukurdhe mbushur plot gëzime. Ne tëmarsit, (dje disa ditë me vonesëfestova ditëlindjen) kemi fatin e lindjesnë pranverë. Them se nga ky faktduhet të ketë shumë poetë të lindurnë mars. Faleminderit për botimincilësor të shkrimeve në Nositi. Do tëdëshiroja një ciklin tuaj me poezi nëwww.albpoem.com. Gjithë të mirat.Të fala dhe përqafime Ilirit.

Kostaq Duka

Në bazë të ligjit nr.8652,datë 31.07.2000 “Përorganizimin dhe funksionimin eqeverisjes vendore” neni 32,gërma L, mbështetur nëV.K.M. nr.595, datë 29.12.1993“Për kriteret e shpalljes sëkonkurseve me karakterKombëtar e Lokal dhe dhëniene Çmimeve për to”, mbështeturnë Vendimin e Këshillit tëKomunës nr.16, datë 13.3.2009,“Për ndryshimin e stemës sëkomunës” dhe në Urdhërin e

Kryetarit të Komunës me nr.26,datë 06.04.2009 “Për hapjen eprocedurave për realizimin eprojekt-grafikës për stemën e retë Komunës Buçimas”, njoftohetse:

-Hapet konkursi me karakterlokal për paraqitjen e projekt-stemave për modelin e ri që dotë përdoret si stemë zyrtare ngaNjësia Vendore KomunaBuçimas, Pogradec.

-Të gjithë subjektet einteresuar mund të paraqesin

krijimet e tyre pranë DrejtorisëJuridike të Komunës Buçimas.

-Projekt-Stemat duhet tëparaqiten me ngjyra dhe nëformat letre A4, të shoqëruarame një relacion shpjegues në tëcilin të paraqiten lidhja e grafikëssë paraqitur me historinë,traditën dhe kulturën e KomunësBuçimas.

-Konkursi do të mbyllet nëdatën 30.04.2009.

-Shqyrtimi dhe vlerësimi igrafikave do të bëhet në datën

30.04.2009 ora 12.00 në zyrate Komunës Buçimas, të gjithëpersonat që kanë paraqiturprojekt-stema ftohen të marrinpjesë.

-Grafika fituese do të fitojëçmimin e parë në vlerën100.000 lekë.

-Autori i grafikës tëshpallur fituese nga ky konkursgëzon të drejtën e Autorit përkrijimin e tij, në përputhje meligjet në fuqi.

Republika e ShqipërisëKomuna BuçimasPogradec NJOFTIM

për shpallje konkursi lokal për realizimin eprojekt-stemës së re të komunës Buçimas-Pogradec

E rëndësishme është në botimin e gazetës komunikimi me lexuesit.Gazeta jep informacion të shkruar, që mbetet në letër, perceptohetindividualisht nga lexuesit, perceptohet dhe gjykohet nga ata.Mesazhet që dërgojmë tek ata shkojnë nëpërmjet një kanali që quhetmedia e shkruar. Ne imagjinojmë feedback-un e tyre. Shpesh e prekimatë nëpërmjet letrave të lexuesve që vijnë në adresë të redaksisë.Letrat e tyre janë diçka e çmuar. Ne i lexojmë me kujdes, shumë prejtyre i botojmë dhe i inkurajojmë të na shkruajnë të gjithë, sa mëshpesh. Kjo i sjell shumë dobi gazetës. Shpesh botojmë letra që metë drejtë kritikojnë punën tonë. Kjo ka një efekt shumë të mirë, mbine drejtuesit dhe mbi lexuesit tanë. Kjo e bën më të besueshëm klimëne biznesit përreth nesh.

Letrat e fundit që kam marrë si kryeredaktore kanë qenë njëkënaqësi e veçantë që e shpërblen pafund punën e përpjekjet tonadhe dua t'i ndaj me ju.

Afroviti Gusho

Bashkëbisedim me lexuesit

20 Prill - 3 Maj 2009 9Profil

Shkrimet e paraNë shi e në dëborë apo në mot

me diell për katër vjet rreshtRamadani do të zbriste nga fshatiDesmir, në Lozhan për të mbyllurshkollën tetëvjeçare. Që në klasëne pestë natyra e ashpër dhe e bukurdo ta rrëmbente. Ai do të hidhte tëparat vargje. Në konkurset midisklasave apo shkollave do tërecitoheshin vjershat e Danes. NgaLozhani e vazhdon më tej rrugënpër të ndjekur shkollën e mesmezooteknike në Maliq. Aty lexonromane e libra me vjersha.Endërronte të botonte dhe të kishnjë libër të tijin. U përpoq, por derinë vitin 1990 asnjë vjershë nuk patimundësi që të botohej me emrin etij. Shkruante reportazhe e artikujtë ndryshëm në gazetën lokale“Përpara.”

Mbaron të mesmen me nota tëmira, por nuk iu realizua ëndrra përtë ndjekur të lartën. E marrinushtar. Një ditë shkruan njëreportazh për muzeun e fshatitDardhë ku kryente shërbiminushtarak. E shpie për botim nëgazetë dhe e falënderojnë. Në valëne këtyre urimeve vendos dhe mbushnjë fletore me 40 vjersha dhe edorëzon në redaksi me qëllim që t’iabotonin ndonjërën prej tyre. Endërsa e falënderuan përreportazhin dhe për ndonjë shkrimnga jeta e ushtarëve në roje të kufirit,i heqin veshët për vjershat e i thanëse u mungon boshti ideologjik.

“Nuk provova të shpija vjershaas në gazetën lokale, as në atoqëndrore. Por ama nuk ndenjta pashkruar. Më thirrën për të ndjekurdhe një kurs gazetarie në gazetënlokale. Na dhanë dhe njëçertifikatë. Sa herë që u lipseshin

materiale, na merrnin në telefon osena dërgonin porosi me letra. Bërapërpjekje pas ushtrisë për të nisurshkollën e lartë, por pa sukses.

Krua i mërguarNga Dishnica do të niset

emigrant. Priste në plati. Nuk ishteplatia për Danen. Detit i ka dhënëfjalën, që ta gdhijnë bashkë një natë,që të presin një kostum dhe t’ia japinhënës për ta qepur. Vera paskëshardhur dhe ikur dhe Dania nuk ekishte parë atje në Athinë. Krua imërguar, i mbetur krua-mal. Kërkondiellin të pijë detin e lotëve! Kalondy vjet në kurbet dhe vjen në

vendbanimin e ri. Lidhet me poetëtkorçarë, në fillim me Skënder Rusin,Ylber Merdanin, Klito Fundon, MitatLushnjarin e me të tjerë dhe hyn nëgjerdanin e poetëve korçarë. Bëhetanëtar i klubit të shkrimtarëve “Botae Re”. Shkëmben mendime mekolegët poetë dhe nxjerr librin e parëtë titulluar “Bari i vjeshtës.” E kurngrinte vilën aty në Dishnicë sytë ihidhte larg se mos shihte Desmirën,fshatin e lindjes. Ja, atje ku pofshihet dielli është. Jo, pak mëposhtë e pak më anash. Pastaj

përfundon vilën dhe librin e dytëtë titulluar “Nostalgji dhe mall.”Nuk do të mbetej me dy krisma nëpoezi. Vërtet i ka ngulur këmbët nëfshat të ri, por përsëri një krua imërguar. Në Korçë do të gjenteshokët, poetët dhe dukej që e kishnjë shqetësim. Ja, më duhet t’i bëjgati, po ku ta botojmë librin e ri.Gjen Pogradecin për librin e tretë.“Krua i mërguar” e thirri. Këto vitete fundit nuk ka qenë edhe aq memirë me shëndet, pasi dhimbje tëforta të belit e kanë ngacmuar herëpas here. E beson librin dhe atëditë që do ta merrte, nuk pati

mundësi nga dhimbjet të udhëtonte.Libri i vajti në shtëpi. Në Dishnicëgjen pak kohë të shkëmbejë fjalëme krijuesin vendas Ilo Kotelli. Epinë nga një kafe bashkë herë pashere. “Tani e ka zënë vendin nësofrën e fshatit” -shprehet IloKotelli dhe e falënderon për librine ri. “Unë edhe librin e dytë që pobëj gati, tek „D.I.J.A Poradeci” nëPogradec do ta shpie dhe sa kytëndi do ta nxjerr. Më pëlqen, takanë punuar mirë” -i thotë Ilua.

“Isha në një takim me shoqatën

Ramadan Dinoshi: Peng qënuk mbarova një shkollë të lartë

“Më ka mbetur peng që nuk mbarova njëshkollë të lartë dhe pse të mesmen embarova me nota të mira. Po perëndoimosha kur mund ta ndiqja.”Tani jeton nëfshatin Dishnicë.” Eshtë nga të parët që ela vendlindjen e tij, fshatin Desmir, që nëvitin 1992. Rrodhi edhe ai fshat i Gorës.Nga 120 shtëpi tani kanë mbetur 20familje. Kur u shpërngul nga fshati, nuk

“Gora” në Tiranë, mora disa kopjetë librit “Krua i mërguar.” Mekostum të mirë duket, më thoshinkur shihnin kopertinën, kush ta kapunuar. Shiheni se e ka të shkruarbrenda u thosha unë.” Në ditët everës Ramadani nuk rri në shtëpi,por ngjitet lart malit të Çardhakutdhe mbledh bimë mjekësore. “Nukrrihet pa punë dhe pa lexuar në këtëkohë. Nuk e mbarova dot shkollëne lartë, por për të lexuar e shkruarmësova. Tani librat po flenë. Po s’ingacmuam edhe ne që shkruajmë,do të myken librat.” Në shtëpi kambetur si në rini vetëm me gruan.Një vajzë e ka martuar, ndërsa djaline ka emigrant në Greqi. “E ha metë ri punën, por s’po i mbush dotmendjen ta martojë. Të mbledhëmendjen dhe të krijojë familje.Mbase kur të marrë nusen, do tëkthehet të rrijë ca kohë me ne, seedhe ne po plakemi tani e keminevojë për të na hapur derën.” Memendimet e Danes nuk ështëdakord e shoqa, Myrvetja. “Nuk naka ardhur akoma pleqëria tek portae oborrit, ka kohë që të na hyjëbrenda.”

Që nga ballkoni i vilës sëRamadanit sheh tërë fushën eKorçës dhe qytetin. “Që ngaDesmira ishim larg me qytetin,prandaj lëvizëm. Një hap është largqë këtej Korça. Të erdhi miku, sapa e pirë kafen, vete furnizoheshnë qytet. Por edhe në fshat janë 6lokale. Po xhepi i poetit as ka, asmbarohet. Do të blesh një libër.Pastaj të hipën në kokë, do të botoshnjë libër. Nuk bëhet fjalë për tënxjerrë fitime. As ato lekë që keprishur për botim nuk ia merr dot.Vetëm nepsi krijues nuk na lë rehat.

P. Çuni

synoi qytetin e Korçës për të gjetur njëbanesë, por i pëlqeu fshati Dishnicë. Kurndalon tek lapidari dhe vështron ngakrahu i djathët në hyrje të Dishnicës do tëshohësh një bllok me vila të reja. NjëDesmir e vogël në bërryl të Dishnicës. Tëgjitha vilat e reja janë ngritur nga tëardhurit njëri pas tjetrit të banorëve tëDesmirës së Gorës.

Baxho më baxhoVitet e ushtrisë atje në Dardhë u mbyllën dhe tani Ramadani do

të kthehej në Desmir. E shtyn pak kohë në fshat si brigadier dhepastaj nis të bredhë baxho më baxho për të bërë djathë. Bredh nëPulahë, Moçan, Vithkuq, Pirg, Rrëmbec. U mbushën tetë vjet dukegatuar djathë. Gjatë lëvizjeve ai po njihte dhe më shumë jetën dhepo mblidhte maja për të shkruar vjersha. Bllokun në xhep. Përsëriata të gazetës lokale i kërkonin shkrime problemore. Diku has njëkurbatkë dhe derdh motivin në bllok. Blloku mbushu, por mbetej ipazbrazur. Pasi u mbyllën baxhot, mbyll dhe Ramadani jetesën nëfshatin Desmir. Hidhet në fshatin Dishnicë të Korçës, ku do ta nistejetën që nga themelet. Piketon dhe ngre vilën e re.

20 Prill - 3 Maj 200910 Kulturë

Pas fjalëve të saj, grupi ivizitorëve mes të cilëve dhe unë,shumica në moshën 40-60 vjeçare,pa zhurmë u nisëm pas saj. Kishimgati tre orë, nën shoqërimin e kësajgruaje të pasionuar në artin e tëtreguarit e shpjegimit të vleravemuzeale. Ku s’na kishte çuar?! Nëtre orë ishim kthyer të gjithë, edhepse flokëthinjur në nxënës tërregullt, të vëmëndshëm, të etur përtë mësuar nga arritjet më të miranë pikturën e skulpturën botëroreqë gjërësisht pasqyrohen nëmjediset e këtij muzeu, një ngaqendrat më kryesore për turistët eporsaardhur në Çikago.

Ishim kuriozë për galerinë ku ajopo na çonte. Çfarë do ta dallonteatë nga të tjerat?! Hymë brenda njëmjedisi me një ndriçim të butëçlodhës për syrin.

-Siç e shihni, -tha ciceronia, -kjoështë galeria e artit të sixhadeve tëmurit (tapestry). Përballë, njësixhade muri e varurjashtëzakonisht e madhe. Një jetëe tërë lëvizte në lëndinën e floktëtë saj. Perandori kinez me shpurëne tij kishte dalë për një shëtitje nëdetin blu. Ishte fytyrë qeshur mengazëllimin e zotëruesit tëgjithfuqishëm të tokës dhe detit.Barka e drunjtë në pjesën epërparme me kokën e dragoit kishteedhe dekoracione e zbukurime tëtjera shprehëse. Në “fushën” egjërë të sixhades, shihje edhe zogjme pendë shumëngjyrëshe, lloj-llojenësh porcelani farfuritës kinez,statueta etj, etj. Sado i vëmëndshëmme një shikim nuk mund të fiksojegjithë motivet e nuancat e pafundtë elementëve natyrorë e njerëzorëtë pasqyruar në të.

-Kjo sixhade, -shoi kureshtjentonë ciceronia, -i përket shekullit të16-të. Siç e shihni mbizotërojnë

motive kineze. Është prodhuar nëFrancë. Ju mund të shihni në videoteknikën e punimit të sixhadeve nëFrancë, në këta shekuj.

-Po nuk shohim emra autorëshnë sixhade, -tha dikush.

-Për ato kanë punuar shumënjerëz dhe për një kohë të gjatë.

-Por kjo është një “pikturë” evërtetë… nuk njihet autori ikompozimit?

-Sigurisht njihet. Kompozimi ikrijuar nga piktori hidhej në kartonë.

Ciceronia drejtoi dorën drejt njëtavoline, ku brenda kasës së xhamtëishin vendosur vizatimet esixhadeve të ekspozuara me firmëne krijuesve piktorë. Iu hodha një syatyre dhe videos ku pasqyrohejteknika e punimit të sixhadeve. Dheqë ato momente “rashë rob” imeditimeve vetiake duke mos epasur mendjen për herë të parë përato çka thoshte ciceronia… Kjogrua e thjeshtë, mendova, me këtëkostum të thjeshtë ngjyrë blu, patualet të tepruar në fytyrë, ka shumënjohuri, por nuk mendoj të ketëprekur me dorë të famshmin mjet,avlëmendin, veglën prej druri ekurrsesi s’mund të ketë vrarë veshinnga trokëllitja e sertë e saj gjatëpunës...

Mjeshtërit “anonimë” francezë,te shekullit të 16-të, që linin sytëme shikim të përqëndruar pasvizatimeve, me kurrizë të harkuar,si një degë e përkulur peme ngabora e rëndë dhe mjeshtret e thanta,të pashkolla, por duararta shqiptarenë Korçë, Kukës, Dibër e kudo nëtrojet shqiptare të shekullit të 20-të.

E njëjta teknikë, e njëjta mënyrëpune, e njëjta mjeshtëri gishtrinjshe mendjesh artisti, i njëjti fatalitet:“anonimë.”

Sixhadet franceze të murit tëshekullit të 16-të, mësuam nga

ciceronia, zbukuronin dikur muret eftohtë të pallateve madhështore,mbretërore. Në mungesë tëdritareve të mëdha të sotme, këtosixhade gjithë ngjyra e fantazi, sillnindritë iluzive, dehëse, nga muret egjëra, të rënda e së toku ndikoninnë “zgjerimin e hapësirës” të sallavee dhomave të pallatit.

Qilimat e sixhadet e prodhuaranga nënat e vajzat shtëpiakeshqiptare zbukuronin jo vetëmmjediset e shtresave më të pasura,por edhe të atyre më të thjeshta.

Edhe sot, të shkosh në Korçë,megjithë modernizimin e jetës, futjenpa fund të tapeteve industrialë, mefill sintetik, qilimat prej leshi zenëkryen e vendit në zbukurimin emjediseve të brendshme tështëpive, sidomos në raste festash.

Vegla prej druri, “makineria”primitive, çudibërëse e prodhimit tëqilimave, sixhadeve, ishte“minifabrika” e shtëpive të thjeshtanë qytet e tej në humbëtira, në shtëpitë izoluara, mes malesh. Ajovendosej në katet përdhese tështëpive, për të minimizur zhurmën.Mjeshtëria përcillej nga brezi nëbrez. Që të vogla, me gishta endetë butë, vajzat adoleshente nëndiktatin e rreptë të nënave për tëmos bërë asnjë gabim përvetësoninkëtë art.

Përgatitja e pajës, me qilima,tapete muri, me copëzashumëngjyrëshe prej leshi, për t’uvendosur buzë këndesh etj. ishte

Dhe tani do të shohim diçka tepër te veçantë,-tha ciceronia e Institutit të Arteve të Çikagos,

një grua me shtat mesatar, veshur hijshëm ethjesht, me një kostum në ngjyrë blu, e

kënaqur për vëmendjen e treguar ngavizitorët.

detyra e parë, barra e madhetorturuese… Sa lotë vajzash janëderdhur mbi ato ngjyra të ndezura!Sa ëndrra kanë lindur e janë shuarnë çast!

Dhe erdhi një kohë kur edhe“Vegla e Drurit” që ishte aqmjeshtërisht e lidhur me jetënshtëpiake të grave, do të futej në“tufën kolektive”, për të krijuarndërmarrjet e prodhimit të qilimavee sixhadeve. Me qindra vajza e grauleshin para veglave duke u ngrënëme pluhurin, pushin mbytës eshkatërrues për mushkëritë, mekuadratet e vogla të vizatimeve.Një punë e rëndë në gjysmën e dytëtë shekullit të njëzetë, ja, si simotratfranceze te shekullit tëgjashtëmbëdhjetë. Shumica eprodhimit ishte e destinuar përeksport. Ndërmarrjet e qilimave sitë ishin miniera floriri. Ishte kohëkrize. Anonimati si një re e plumbtëmbështolli përjtetësisht ato, heroinat,e thanta, që lanë jo vetëmmjeshtërinë, mrekullinë e duarve tëshkathta mbi lëndinat e ftohta tëqilimave e sixhadeve por edhe rininëe tyre, tërë jetën...

Kisha mbetur i vetëm nëgalerinë e sixhadeve. Tufa evizitorëve të tjerë ishteshpërndarë…. M’u duk sikurdëgjova një “Ah….” psherëtimë tëzgjatur, sa vetë jeta, sa vetë shekujt.

Kostaq Duka,janar 2009, Çikago

Botuar në gazetën “Illyria”

Mjeshtëri anonime

20 Prill - 3 Maj 2009 11Opinione & Poezi

Me rastin e anëtarësimit tëvendit tonë në aleancën

politiko-ushtarake të NATO-s, shkolla9-vjeçare “Ferit Hymetllari” në Alaruptë Pogradecit organizoi një konkurs tëfjalës artistike. Nxënësit përshëndetënsipas mënyrës së tyre rolin dherëndësinë që ka anëtarësimi me tëdrejta të plota i Shqipërisë në NATO.Pas konkursit të larmishëm midisnxënësve dhe klasave, nën drejtimine drejtorit të shkollës Islam Bakollaridhe mësueses Luiza Mara, me fjalëtë thjeshta e të sinqerta përshëndetënnxënësit Ina Kapcillari, Marin Cano,Riger Hoxhallari, Esjona Hoxhallari,Anila Hadri, Renald Zelollari dheRoxhems Zelollari.

Ja si e përshëndeti nxënësjaI.Kapcillari ditën e anëtarësimit tëShqipërisë në NATO:

“Më pëlqen të bëj krahasimin eprocesit mësimor lëndor, duke krijuaranalogjinë e integrimit të OLD-së nëtemën Shqipëria në NATO. Nato, megjuhën e lëndës së kimisë do të thotëmolekula hidrogjeni të çiftëzuara meoksigjen, për të dhënë elementin bazëtë jetës, ujin, i cili i konvertuar nëkontroll sigurie, krijon strukturën Nato.”

Nxënësi M.Cano, u shpreh: “Natome gjuhën e lëndës së biologjisë dotë thotë supergjallesë edomosdoshme për të garantuar jetënpaqësore të kryegjallesave dhegjallesave anëtare të saj.”

Nxënësi R.Hoxhallari përshëndetime fjalët: “Nato me gjuhën e lëndëssë matematikës do të thotë milionakilometra strukturë të 28 vendeve,anëtarësi në dimensionin e atdheuttonë.” Nxënësja E.Hoxhallari nëpërshëndetjen e vet tha: “Nato megjuhën e lëndës së fizikës do të thotëgaranci për gravitet hapësire, shumëmë shumë të sigurtë nga koha paraNatos për planetin Shqipëri ngauniversi politiko-ushtarak me emrinNato.” Nxënësja A.Hadri përshëndetime fjalët: “Nato me gjuhën e lëndëssë letërsisë do të thotë një kurorëmbretërore e ylberizuar për tëdashuruar pa frikë dashurinë shumëtë shenjtëruar për paqen dhe lirinë.”

Renald Zenollari tha: “Nato megjuhën e lëndës së gjeografisë do tëthotë mjedise dhe peizazhe të sigluaranë hartën e memorjes së çdonjëritnga ne, të ngjashëm me peizazhin emjedisin e familjeve tona.”

Kurse nxënësi Roxhems Zelollaripërshëndeti me fjaët: “Nato me gjuhën

Do ta ndezNë vetveteNë sirtarKam një ëndërrKam një zjarrDo ta nxjerrDo ta marrDo ta ndezGjer në varr.

Oazi i shkretëtirësI mbyllur në vetveteSi në shkretëtirëDua të hap vetenPor e kam të vështirë.

Nuk ndihem mirëNuk jam i vërtetëS’kam mendim të lirëNdihem i shkretë.

Do thyej prangat e kafazitDo fluturoj lartDo ndiej kënaqësinë e oazitDo freskoj këtë ndjenjë tëzjarrtë.

Nostalgji për Çamërinë

Errësirë, breshër, shiQante motiFrikë, panik, ziSpektator Zoti.U poshtëruan, u vranëJu qeshën dhe ju qanëU zbuan dhe u ndanëVëllezërit tanëVëllezërit çamëNuk e dinë se ku vanë,Ku kanë nënën e babanë.Nuk e dinëNuk e dinëPor një ndjenjëDjeg thellësinëNostalgjiPër Çamërinë.

Trëndafili

Në xhungël rritenBaobabi dhe pemë lartosheRreth tyre kacavjerrëset vërtitenTë shoqëruara me ndonjë lulebukuroshe.

Trëndafili mungonRri i fshehur, i harruarPoshtë lisit qëndronXhunglën duke ngjyruar.

Enxhel Icka

e lëndës së historisë do të thotë qëEtërit, Gjyshërit, Prindërit tanë tëkrenohen për atë çka kemi arritur,anëtarësimin me të drejta të plota nëstrukturën politiko-ushtarake të Natos.”

Pas konkursit dhe fjalëve të bukurapor me domethënie e inteligjencë ngaana e nxënësve, fjalën përmbledhësee mbajti mësuesi i historisë Ilir Cane.Ai midis të tjerash tha: “Ashtu si secilinga ne feston përvjetorë ditëlindjesh,ashtu kemi dhe ditëlindje publikeinstitucionale, kombëtare,ndërkombëtare, ekonomike, politike,kulturore, ushtarake etj. Nato, kjostrukturë politiko-ushtarake plot siguripër të sotmen dhe të ardhmen u krijuamë 4 prill 1949 në Bruksel, sotsimbolikisht është kryeqyteti i Evropëssë Bashkuar. Më 4 prill 2009 mbushen60 vjet nga dita e krijimit të Natos,ditëlindje që merr dimension festeedhe për ne, popullin dhe shtetinshqiptar, sepse bëhemi për herë tëparë pjesë e një strukture politiko-ushtarake që garanton vlerat edemokracisë, për të cilat flasim çdoditë fjalë diturie. Në 60-vjetorin e saj,Nato anëtarëson me të drejta të plotaanëtarin më të ri, shtetin më të brishtënë kontinentin plak. Shqipëria, atdheuynë i martirizuar, si sfinks i kryqëzuar

në historinë e mbijetesë së tij, zyrtarishtmë 4 prill 2009 merr një pamje të re,me realitete dhe standardedemokracie. Shqipëria në Nato do tëthotë garanci, stabilitet, siguri,standarde, më shumë liri dhe të drejtasesa para anëtarësimit në familjenevropiane, më shumë projekte dherealitete të pakontestueshme për tëcilat qytetërimi dhe zhvillimidemokratik evropian është i garantuar.Natyrisht që pengesat kanë qenëprezente, por sot ato nuk ekzistojnë,ndaj dhe është bërë realitet ëndrra epopullit tonë për të qenë partnerë dheanëtarë të barabartë në familjen evlerave dhe standardeve më tëpërparuara të qytetërimit global.

Shqipëria në Nato është një rrugërelativisht e gjatë, e nisur prej 17 viteshmë parë, si një dëshirë e paparë nëhistorinë e popujve të tjerë të Evropës:si asnjë popull tjetër, populli shqiptar,në afro 100 për qind të qytetarëveaspironte anëtarësimin e vështirë, portë merituar për pozitën, strategjinë,historinë e një populli të dëshiruar përtë jetuar si i barabartë mes tëbarabartëve, në paqe e lumturi.”

Qeveria e nxënësve tëshkollës 9-vjeçare “Ferit

Hymetllari”, Alarup

Shqipëria në

Shqipëria në Nato do të thotë garanci, stabilitet, siguri, standarde

N A T O

P O E Z I

Fshati Alarup

20 Prill - 3 Maj 200912 Reklamë

20 Prill - 3 Maj 2009 13Reklamë

Libra të rinj të Sh.B."D.I.J.A - Poradeci"

GjurmëPoezi

Aranitasit dheMallakastra

Autor: Bujar MuçajFaqe 224Çmimi: 800 lekë

Fjala magjikeTregime dhe përralla për fëmijëAutor: Sokrat SheperiFaqe 96Çmimi: 300 lekë

Autor: Enver HasaFaqe 80

Sigurisht që ju keni nevojë të diskutoni me të tjerët për tema që ju preokupojnë në jetën e përditshme.Por për këtë duhen gjetur bashkëbisedues të vëmendshëm dhe kjo nuk është aq e lehtë.

Që sot e tutje këtë mund ta gjeni në mjediset e shoqatës “Unë, Gruaja”, Pogradec.Takime me gra, të rinj dhe të reja janë dritare të hapura komunikimi

për të ndarë me të tjerët idetë, opinionet, ndjenjat.Gjithashtu ju kujtojmë se shoqata “Unë, Gruaja”, datë 23 prill, 2009, ora 16.00, Ditën Botërore të

Librit, organizon në ambientin e katit të parë të hotel Enkelana, Pogradec, aktivitetin“Me Dashurinë për Librin”.

Gjatë gjithë kësaj dite, duke nisur prej orës 11.00,ju mund të vizitoni stendat e librave të ekspozuara në këtë ambient.

Ftoheni të merrni pjesë!

Shoqata “Unë, Gruaja”:

Një dritare komunikimi për ju!

Mos e Ndiqni hijenPoezi dhe Ese

Autor: Edmond ShallvariFaqe 96Çmimi: 350 lekë

20 Prill - 3 Maj 200914 Shëndeti

KESHILLA TE MJEKUT

Era e rëndë nga goja është njëndjesi e keqe, si për personin që ebart atë, ashtu edhe për njerëzit qëjanë rreth tij. Madje për personinqë e bart, kjo ndjesi hera-herëskthehet edhe në një vuajtje, si përshkak të sëmundjes që ia kashkaktuar, ashtu edhe nga anapsikologjike. E thënë më ndryshe,era e rëndë nga goja është mëshumë një pasojë e ndonjësëmundjeje tjetër, ndërkohë qëpersoni duke e ditur se i bezdis tëtjerët, fillon e veçohet nga tëafërmit, miqtë, ndodh që mbyllet nëvetvete dhe gjendja mund tëprecipitojë deri në depresion.

Le t’i shohim pra me radhësëmundjet më kryesore qëshkaktojnë erën e keqe nga goja.Nëse ndjekim rrugën nga vetë gojapër në thellësi të organizmit, do tërenditnim:

1.Prishja e dhëmbëve, kariesi,sidomos kur ai është lënë pa umjekuar për disa kohë dhe ka krijuarnjë kavitet. Por edhe dhëmbët embushur apo me veshje, kur atolëvizin dhe krijojnë hapësira qëkomunikojnë me kavitetin ebrendshëm.

2.Sëmundje të mirëfillta tëgingivave (mishrat e dhëmbëve) apodëmtime të tyre nga sëmundje tëtjera si anemia, sëmundje të tjeratë gjakut, mbingarkesa e organizmitme plumb etj. po ashtu abceset edhëmbëve që dalin në gingivë.

3.Pas disa kurave meantibiotikë, pas sëmundjeve shumëtë rënda, në raste me kequshqyerje,apo mungesë të vitaminave nëorganizëm, gjuha shtresohet ngamyku që mund të përhapet edhe nëgingiva, edhe në pjesën e brendshmetë faqes.

4.Sëmundje të tjera që mund tëshkaktojnë erën e keqe në gojëmund të jenë ato qelbëzuese, si:angina purulente, sinuziti purulent,por edhe bronkiti apo abcesipulmonar.

5.Nëse vazhdojmë më poshtë,do të renditim sëmundjet e stomakutqë shoqërohen me vështirësi nëtretjen e ushqimit si: gastriti, ulcera,prodhimi i pakët i lëngut të stomakutdhe i lëngut tëmthor (bilës) etj.

6.Edhe vetë disa lloje ushqimeshlënë erë të keqe në gojë, por qëmund të vijë edhe nga thellësia e

stomakut si: hudhra, qepa, erëzat endryshme, pikantet etj. Nuk mundtë lëmë pa përmendur këtu edhekonsumimin e tepruar të pijevealkoolike dhe të duhanit.

7.Së fundi do të përmendim edhedisa sëmundje të përgjithshme qënuk kanë lidhje me aparatin efrymëmarrjes dhe atë të tretjes si:diabeti i sheqerit, disa llojehelmimesh, disa sëmundje tëveshkave, humbja e shpejtë dhe etepruar e lëngjeve të organizmit etj.

Përsa i përket qëndrimit qëduhet të mbani për të mos patur apopër ta luftuar erën e rëndë nga goja,do të rekomandoja:

1.Një higjienë perfekte të gojësnë përgjithësi dhe të dhëmbëve nëveçanti.

2.Konsumoni ushqime tëshëndetshme, të pasura mezarzavate dhe fruta të freskëta, nëtë kundërt mos konsumoni tepër pijealkoolike dhe duhan.

3.Mjekësia popullore,alternative, na sugjeron përdorimine disa çajrave me origjinë bimore.Këto çajra ndahen në çajra mearomë të këndshme, që mbulojnëerën e keqe nga goja dhe ato qëluftojnë pezmatimin e gojës. Këtoçajra nuk pihen, por përdoren nëformë gargare. Në grupin e parëpërmendim: çajin e bishtamithit, tëboronicës, lëvoren e limonit dhe të

Higjiena e gojës

portokallit etj. Kurse në grupin edytë përmendim çajin e lëvoreve tëarrës, sherebelës, zhumbricës,rozmarinës, të vërriut të zi etj.

4.Për mykun në gojë do tërekomandoja mjaltin, Bebe-Myrhedhe Dactorinë gel për moshatpediatrike, si dhe tabletat mystatinëqë mbahen në gojë deri në tretje.

5.Së fundi do të ishte mjeku ifamiljes ai që do të zbulojë dhe dotë trajtojë erën e keqe nga goja.

Dr.Andrea KocaqiMjek familjeje, Libonik,

Korçë

E thënë më ndryshe,era e rëndë ngagoja është më shumënjë pasojë e ndonjësëmundjeje tjetër,ndërkohë që personiduke e ditur se ibezdis të tjerët,fillon e veçohet ngatë afërmit, miqtë,ndodh që mbyllet nëvetvete dhe gjendjamund të precipitojëderi në depresion.

E madhja heroinë-bashkëshortesTy,KohëQë ke ikurS’kam ç’të të bejMë.Edhe kohën që vjenS’mundem dot ta ndalojTë mos plakemTë më ikëshKot,Fare kot,S’do të të lejojMë...Ty kohë!

Lindja e një fëmijëÇelja në llastar e sythit të ri,Fruti i krijuar pas plenimit tëlules,Bukuria e ylberit pas njërrebeshi me shi,Eshtë për çiftin lindja efëmijës.

Melodinë e re të këngës,E ka shkruar Zoti nëpentagram,Të qarat e para të fëmijës,Me asnjë zë tjetër s’ngjajnë.

Zbulimi i një ylli në hapësirë,Kozmonautin e mrekullon,Mes vuajtjesh lehona shtrirë,Klithma e fëmijës e shëron.

Plantacion trëndafilash nëverë,Dhe aroma e tyre kë e grish,Kënaqësia e fëmijës nëkrahë,Për mamanë do të jetënjëqindfish.

Vala dhe shkëmbiNë breg të detit i vetmuar,Ngrinte kokën një goxhashkëmb,Vjen dallga e tërbuar,Me të hahet dhëmb për dhëmb.

Merr vrull nga thellësia,Furishëm shkëmbin e godet,Në s’do t’i hapësh rrugët e mia,Dalëngadalë do të të tret.

-Ti moj valë e tërbuar,Vrerin ndaj meje pse e mbjell,Eshtë batica e krijuar,Nga hëna lart në qiell.

Përderisa e kanë vendosurFatin e tyre të tjerë,Ta durojë është shtrënguar,Shkëmbi valën përngaherë.

Jeton Muçollari

P O E Z I

20 Prill - 3 Maj 2009 15

Horoskopi javor i “Nositit”

Akrepi (23.10-22.11)

Peshqit (20.2-20.03)

Ujori (21.1-19.2)

Bricjapi (23.12-20.1)

Shigjetari (23.11-22.12)Binjakët (21.5-21.6)

Gaforrja (22.6-22.7)

Luani (23.7-23.8)

Virgjëresha (24.8-23.9)

Peshorja (24.9-22.10)Dashi (21.3-20.4)

Demi (21.4-20.5)

Horoskop & Vipa

Këtë javë duhet të mosmendoni gjatë, nëse duhetdiçka. Do afroheni menjerëz të rinj.

Megjithëse do tëpërpiqeni të bëni diçka,gjithmonë do t’ju dalëpërpara një tjetër.

Do të jeni pjesëmarrësaktivë në ngjarjet ekomunitetit dhe kjo dosjellë rezultate pozitive.

Ka ardhur koha të bënidisa ndryshime në punëntuaj dhe të ndërmerrnihapa të rëndësishëm.

Ndonëse në fillim do tëhasni në mospranim, idetëtuaja do të rezultojnë tepërtë vlefshme.

Do të përballenime një mashtrim.

Përpiquni të mësoni seçfarë ndodh në të vërtetë.

Duhet të hiqni dorë ngagjërat e vogla dhe tëfokusoheni më tepër tek atoqë janë më të rëndësishme.

Javë e mirë për të bërëpërpara. Mund të zbulonisekrete për njerëz që jukanë vështirësuar jetën.

Do të jeni të prirurpër më shumë ngulmimnë arritjen e njëm a r r ë v e s h j e j efitimprurëse.

Do të jetë më mirë tëshikoni interesat tuaja dhetë veproni për t’ikonsoliduar ato.

Mund të merrnimiratimin e kolegëve nëlidhje me një propozim. Javëe mirë edhe për biznes.

Gëzim dhe aventura tëndryshme zbavitëse. Nëfundjavë mund të merrnipjesë në një udhëtim.

Kërkesa-Kur të vish në shtëpi, fshiji këmbët!-Ka mundësi të mos vij?!

Vdekje nga kërpudhat-Agim, pse vdiq gruaja jote e parë?-Hëngri kërpudha.-Po e dyta?-Hëngri këpudha.-Po e treta?-Nuk desh të hajë kërpudha.

Ta njoh gruan-Si ia kalon, Agim?-Çka. E di? Jam martuar.-Urime! Duhej ta merrja vesh nga të tjerët. E di që gruan tënde e kam

njohur prej kohësh?-Çfarë miku je ti? Pse nuk më paralajmërove?

Jackson në ankand gjithçkaJanë më shumë se një mijë objektet që i përkisnin ish mbretit të

Pop-it Michael Jackson, nxjerra në ankand nga 22 - 25 prill. Materialido tëekspozohet nëBeverly Hills,Kaliforni, për tëlejuar tëinteresuarit tavizitojnë.

Pritet që ngashitjet Jacksontë marrë rrethdhjetë miliondollarë. Mesobjekteve më tëvyera janë portae jashtme eshtëpisë së tij,dhe dorezat embuluara mediamante qëkëngëtari i kishtembajtur kurkëndonte “Billie

Jean” dhe që do të shiten për 5.000 dollarë.Objekte të tjera në shitje, një fron i lyer me ar, një tapet mëndafshi

dhe një model i Rolls Royce me dekorime në ar që vlen 70.000dollarë. Jackson ka vënë në shitje dhe orendi të ndryshme, vajra,dhe mobilje për kopësht.

Turku Cakim duet me GentaIsmajlin në Turqi

Në muajt e ardhshëm, Genta do të vizitojë Stambollin dhe sëbashku me këngëtarin Cüneyt Cakim, ka në plan të realizojë disakëngë. Cakim është një emër i panjohur për publikun shqiptar.

Me prejardhje nga Turqia, për një kohë ka jetuar në Zvicër, porkëngëtari kërkon suksesin edhe në tregun muzikor shqiptar. Duetime Genta Ismailin do realizohet këtë verë dhe Genta do të kthehetnga Stambolli me shumë surpriza për adhuruesit e saj.

20 Prill - 3 Maj 200916

Enti Botues: "D.I.J.A. Poradeci" -PogradecAdresa e Redaksisë: Rruga "Rinia", Pallatet 7-katësh, Pogradec

Tel: +355 832 2905, Mobil: 069 2143753e-mail: afrovitig@yahoo.com;

redaksianositi@yahoo.com

Botues: Ilir DUKA & Afroviti GUSHONë kompjuter: Edlir PODALexoni gazetën në: www.poradeci.comGazeta shpërndahet në Qarkun Korçë

Përgjigjet e fjalëkryqittë numrit të kaluar (Nr. 459)

Fjalëkryq & Reklama

Horizontalisht: 1.Kordat 5.Maksim 10.Itum 12.La 13.Rr14.Rinoceronti 17.ER 18.Os 19.Toldo 21.Persik 23.Irma 24.IT25.Uliksi 28.Shkumbini 30.Çel 32.Ti 33.Riadi 34.Peng 35.Mi 36.Di40.Roli 41.Barku 42.Sali 44.uri 45.Mi 46.Dingo 48.Droga 49.Fan50.Ind

Vertikalisht: 1.KK 2.Dinosauri 3.Atosi 4.Tuç 6.Alol 7.Kandis8.I ri 9.MR 11.Met 14.Rrethi 15.Rosini 16.Toriçeli 17.E pistë20.Dallgët 22.Kubani 26.Lida 27.Ki 29.Mi 31.EN 34.Pelin 35.Mario37.Kolin 38.PARR 39.Duma 40.Rada 41.Bud 43.Kon 47.Gi

Horizontalisht: 1.Ai dhe ajo 4.Lumë në Azi 10.Patrioti Gjoluli13.Quhet kryeqyteti i Senegalit 15.Perëndia egjiptiane e diellit.16.Lumë në Gjermani 18.Emër kinezi 19.Lumi me më shumë prurjeuji në botë 22.Këngëtari Zhegu 24.Shkrimtari Dushi 26.Elbasaninë targa 27.Rud..., ka qenë futbollist holandez 30.Inicialet e trajnerittë futbollit Frashëri 31.Pije alkoolike me aromë 32.Një banorkurveleshas 33.Cektinë e kalueshme në lumë 34.Inicialet ekëngëtares italiane Oksa 35.Përemër vetor 36. ... Dë Mopasan37.Këngëtari Tafani 39.Ka brenda tyta e pushkës 43.Bëhet kurhidhet dorashka 44.Notë muzikore 46.Këngëtarja Dilo 49.Inicialete aktores Ljarja 50.Ka kryeqytet Bagdat 51.Basketbollistja Shehu52.Lumë në Azi 57.Notë muzikore 58.Voze përgjysmë 60.Bimëindustriale 61.Doktori i Çajupit 64.Dy për romakët 65.As unë e asti 66.Qytet në vendin tonë

Vertikalisht: 1.Inicialet e Dyma 2.Lumi i Londrës 3.Me ta bëhettaka 4.Shtet kaukazian 5.Paga, ndryshe 6.Lumë në Evropë 7.Notëmuzikore 8.Gjel pa teket 9.Dy shkronjat e para 11.VolejbollistjaTase 12.Qeni australian 14.Ka dy në kala 17.Presidenti Moisiu20.Aktori Paçino 21.Emri i Kapones 23.Tufa pa anë 25.Jo përitalianët 28.Këngëtarja italiane Xaniki 29.Kryeqyteti i Estonisë32.Kanuni i ...Dukagjinit 34.Një... piktori 36.Qytet në Kosovë38.Pija e piratëve 40.Inicialet e aktorit Prosi 41.Dramë eA.P.Çehovit 42.Montan 45.Shkrimtari rus Gaidar 47.Targa eElbasanit 48. ...Demaçi 53.Ndrrohet çdo stinë 54.Futbollistiportugez Kosta 55.Lumë në vendin tonë 56.Piktori Madhi 57.Notëmuzikore 59.Zbuloi rezistencën e përcjellësve elektrikë 60.Pot ikhmerëve të kuq. 62.Provë zjarri 63.Si nr.62