Implementacija Strategije razvoja i Strategije socijalnog uključivanja BiH

1 www.fzzpr.gov.ba

Ključni slijedeći koraci u uvođenju OMC u proces strateškog planiranja u BiH:

Operativno planiranje, monitoring i izvještavanje na nivou kantona

Mag. Zdenka M. Kovač - Međunarodni ekspert za strateško planiranje

Cilj prezentacije

• Upoznati učesnike o ključnim koracima koje slijede fazi usvajanja akcionih planova, a u procesu uključivanja kantona u strateško planiranje u BiH:

• Uspostavljanje političke koordinacije procesa implementacije AP

•Uvezivanje AP i godišnjih planova rada vlada

• Operativno programiranje i uvezivanje sa budžetskim

planiranjem

• Uspostavljanje sistema monitoringa i evaluacija

• Izvještavanje

www.fzzpr.gov.ba 2

Uspostavljanje političke koordinacije procesa

• Uz tehničku odgovornost za koordinaciju procesa

( FZZPR i implementacione jedinice) vrlo značajno

za dugoročnu uspješnost je uspostavljanje političke

koordinacije procesa implementacije AP!

PROCES ĆE BITI USPJEŠAN AKO BUDE POLITIČKO KOORDINACIONO TIJELO PREDVODIO PREMIJER I

NAČELNICI OPŠTINA!!!!

www.fzzpr.gov.ba 3

Uvezivanje AP i godišnjih planova rada vlada

• Uključivanje aktivnosti iz AP u godišnje planove

rada vlada kantona i plana rada opština za 2013.

godinu predstavlja prvi korak u implementaciji

• To će predstavljati prvi test kvaliteta akcionog

planiranja

OSOBITO JE VAŽNO DA SE U PROGRAM RADA VLADA 2013. UKLJUČE BAREM SVE AKTIVNOSTI VEZANE NA PRAVNI OKVIR I

IZRADU POTREBNIH STUDIJA ZA PRIPREMU OPERATIVNIH PROGRAMA!

www.fzzpr.gov.ba 4

Operativno programiranje

Operativni programi - skup svih poticajnih mjera (javne investicije, poticajni grantovi privatnom i nevladinom sektoru, razvoj javnih usluga, PPP projekte i sl...), koje se izvode u višegodišnjem razdoblju, imaju poznate i realne finansijske okvire i usmjerene su u realizaciju pojedinog razvojnog prioriteta, npr.: • Program razvoja ljudskih resursa u kantonu, • Program razvoja zapošljavanja u kantonu, • Pogram razvoja konkuretnosti kantonalne privrede, • Program ruralnog razvoja u kantonu

MORAJU UKLJUČIT I OPŠTINSKE POTICAJNE PROGRAME I JAVNE INVESTICIJE !

OP TREBAJU POSTATI I PODLOGA ZA IMPLEMENTACIJU IPA III.IV.V. NA NIVOU KANTONA!

www.fzzpr.gov.ba 5

OP treba da definiše: • specifične ciljeve i numeričke indikatore očekivanih učinaka sprovođenja • krajnje korisnike • mehanizme/ instrumente, kojima će se sprovodit (ključne projekte javnih investicija, javni tenderi za državne/regionalne pomoći privatnom sektoru i transferi nevladinom sektoru, javne nabavke, itd...).I

www.fzzpr.gov.ba 6

Struktura operativnih programa (1)

Struktura operativnih programa (2)

• raspoložive finansijske resurse za sproviđenje svake od

mjera

•Plan implementacije: • potrebne ljudske/organizacione kapaciete za

sprovođenje programa

• odgovorne institucije za sprovođenje pojedinih mjera

• rizike kod sprovođenja mjera

• način monitoringa i evalucije i izvještavanja

www.fzzpr.gov.ba 7

Uvezivanje OP sa budžetskim planiranjem

Ključna veza uvezivanja u BiH :

OP VGOR /PJI/RIP DOB GODIŠNJI BUDŽET

www.fzzpr.gov.ba 8

Operativno planiranje i dobro upravljanje

• Ključno je da su OP rezultat zajedničkog rada kantona i

opština

• da se u procesu pripreme konzultiraju socijalni partneri i nevladine organizacije

www.fzzpr.gov.ba 9

www.fzzpr.gov.ba 10

Uspostavljanje sistema monitoringa i evaluacije na nivou kantona

•Monitoring predstavlja neodvojiv sastavni dio upravljanja razvojem i javnim politikama, te pruža osnov za kritičan pogled, omogućava transparentnost, daje podršku za naučene lekcije.

•Prati efektivnost, efikasnost i uzdrživost •Nivoi praćenja: •implementacija AP i krajnji ishodi • implementacija OP i njihov utjecaj na krajnje ishode •Implementacija projekta i njihov utjecaj na krajnje ishode

Plan monitoringa i evaluacija

Definiše ključne skupine indikatora :

• Kontekstualni ( ukazuju na šire okolnosti u kojima se odvija AP

ili OP npr. AP Kantona, ili program zapošljavanja u kantonu )

• Procesni, ( ukazuju na ključne elemente procesa implementacije)

• Input i output indikatori ( ukazuju na upotrebljene resurse u

implementaciji i njihove direktne i indirektne ishode)

• i način prikupljanja podataka

IZRADA PLANA MONITORINGA I IZVJEŠTAVANJA UKLJUČUJUĆI KLJUČNE SETOVE INDIKATORA, KOJI ĆE SE PRATITI NA NIVOU KANTONA -

KLJUČNI ZADATAK FZZPR TIMA I IMPLEMENTACIONIH JEDINICA U KANTONIMA!

www.fzzpr.gov.ba 11

Plan evaluacija

• Ex-ante evaluacije

• Midterm evaluacije

• Ex- post evaluacije

• Interne

• Eksterne

Koje? Kada ? Ko?

www.fzzpr.gov.ba 12

Implementacija Strategije razvoja i Strategije socijalnog uključivanja BiH

13 www.fzzpr.gov.ba

Uvođenje EU principa strateškog planiranja u razvojno planiranje BiH II – Godišnji izvještaj o razvoju kantona

Svrha

• praćenje progresa trendova socio-ekonomskog razvoja

kantona i opština prema definisanim strateškim

ciljevima i podciljevima a na osnovu usaglašenog

• ključnog seta praćenje realizacije AP

• Identifikacija dobrih praksi za međusobno učenje

www.fzzpr.gov.ba 14

Cilj izvještaja

Informirati o: • stepenu razvoja kantona i doprinosu kantona ka realizaciji ciljeva SR /SSU BiH, • stepenu realizacije prioritetnih mjera i aktivnosti definisanih u AP Kantona te njihovim učincima • pripremiti prijedloge/smjernica za ključne oblasti koje zahtjevaju reforme u narednom periodu.

IZVJEŠTAJ O RAZVOJU KANTONA TREBA DA POSTAJE KLJUČNI DOKUMENT, NA OSNOVU KOJEG VLADA KANTONA PRATI DOSTIGNUĆA RAZVOJA U KANTONU I

NA TOJ OSNOVI USMJERAVA IZRADU SVOJIH PRIORITETA DJELOVANJA TE IZVJEŠTAVA VIŠE NIVOE!

www.fzzpr.gov.ba 15

Struktura izvještaja

• Izvršni sažetak sa ključnim nalazima i preporukama • Ključni kontekstualni indikatori (okruženje kantona) • Analiza trendova razvoja kantona kroz prikaz ključnog dogovorenog seta indikatora strateškim ciljevima i prema podciljevima SR/SSU ( monitoring krajnih ishoda politika) • Izvještaj o implementaciji akcionog plana na osnovu (monitoring procesa, inputa i outputa ) i kratak opis dobrih praksi • Preporuke

www.fzzpr.gov.ba 16

Izvršni sažetak

• Predstavlja kratak pregled svih ključnih nalaza sa

ključnim indikatorima stanja i ključnih preporuka na

4-5 strana .

• Predstavlja “socio-ekonomsku ličnu kartu kantona” ,

u datoj godini

www.fzzpr.gov.ba 17

www.fzzpr.gov.ba 18

Ključni kontekstualni indikatori

• set socio-ekonomskih indikatora okruženja kantona (FBiH, BiH, region), koji predstavljaju i benchmark, a istovremeno utiču i na indikatore ekonomskog, socijalnog i okolinskog razvoja kantona (BDP,demografija,zaposlenost,nezaposlenost,siromaštvo,transportna i infrastruktura, zagađenost, i sl….)

• ključni socio-ekonomski indikatori opština u kantonu

Analiza trendova

• Na osnovu dogovorenog seta indikatora za praćenje trendova na području strateškog cilja i podcilja (sastavni dio PESTLE analize) odrediti da li je kanton napredovao unutar prošle godine (više godina) prema definiranim ciljevima ( pod ciljevima) ili se od njih odaljio • Ključan je prikaz trendova po opštinama prema dogovorenom setu indikatora po pojedinom cilju Primjer: •kretanje stope nezaposlenosti u razdoblju 2010 - 2012 •Trend rasta/padanja broja malih i srednjih preduzeća •Trend stope uključenosti u predškolsko obrazovanje

www.fzzpr.gov.ba 19

Izvještaj o implementaciji akcionog plana i drugih politika u izvještajnoj godini

Izvor informacija za taj dio izvještaja su:

• izvještaj o radu vlade za izvještajnu godinu

• izvještaj sektorskih nosilaca ( većinski nosilac podcilja), koji

uključi u svoj izvještaj i sve relevantne podatke i informacije o

pripremljenim i sprovedenim aktivnostima, politikama,

projektima, investicijama sa prikazom ključnih rezultata

• Godišnji izvještaji o radu opštinskih uprava

• Izvještaj opštinskih odjeljenja za socijalni/ekonomski razvoj

UKLJUČITI I PREGLED REALIZOVANIH JAVNIH INVESTICIJA U KANTONU I OPŠTINAMA

www.fzzpr.gov.ba 20

• Predstavljaju ključni sastavni dio izvještavanja, koji

povećava i relevantnost i slikovitost te služi kao instrument

međusobnog učenja

• Dobre prakse ukazuju na uspješno sprovođenje mjera,

uspješne primjere dobrog upravljanja, inovacije na

području rješavanja ekonomskih ili socijalnih izazova u

kantonu ili na nivou opštine u kantonu

• Razmjena dobrih praksi unaprijedit će kvalitet

implementacije u svim kantonima, a istovremeno „moralno

nagraditi“ kvalitet u implementaciji.

www.fzzpr.gov.ba 21

Primjeri dobrih praksi

Preporuke

•

www.fzzpr.gov.ba 22

Odnose se na: • gapove u statističkom sustavu za efikasan monitoring pojedinog područja • gapove u samom sistemu i efikasnosti implementacije • ključne izazove koji stoje ispred partnera kako bi se efikasnije realizovali pojedini razvojni prioriteti

UKLJUČUJU I PREPORUKE SOCIJALNIH PARTNERA I NEVLADINOG SEKTORA

Ključni koraci do pripreme prvog izvještaja

1. FZZPR tim u saradnji sa implementracionim jedinicama i statističkim agencijama definiše ključan i EU usuglašen sistem indikatora za praćenje trendova opšteg ekonomskog i socijalnog razvoja kantona i opština

2. Implementaciona jedinica kao procesni koordinator priprema plan prikupljanja informacija i izvore podataka

3. FZZPR i implementacione jedinice usaglase strukturu godišnjeg izvještaja te vremenski okvir za njegovu izradu, alate za prikupljanje podataka te nosioca izrade izvještaja u kantonu

4. FZZPR i implementacione jedinice usaglase strategiju informisanja i komunkacije sa javnošću o nalazima izvještaja

www.fzzpr.gov.ba 23

Uzimajući u obzir trenutačne kantonalne kapacitete za strateško planiranje a i kapacitete FZZPR, proces uvođenja

izrade operativnih razvojnih programa, monitoringa i izvještavanja o razvoju kantona, uvodit će se postepeno uz

obezbijeđenu stručnu pomoć FZZPR !

www.fzzpr.gov.ba 24

Implementacija Strategije razvoja i Strategije socijalnog uključivanja BiH

25 www.fzzpr.gov.ba

Hvala na pažnji!