1

OPERATIEKWARTIER

INTENSIEVE THERAPIE EENHEID (A3 + C3)

Versie oktober 2015

INTRODUCTIEBROCHURE VOORNIEUWE VERPLEEGKUNDIGEN EN STUDENTEN

Versie januari 2010

OPERATIEKWARTIER

Introductiebrochure voor nieuwe verpleegkundigen en studenten

versie oktober 2015

2

OPERATIEKWARTIER

3

OPERATIEKWARTIER

WelkomHet team van het Operatiekwartier heet je van harte welkom. Wij zullen ons best doen opdat jij je zo snel mogelijk thuis voelt in onze groep.

Via deze infomap willen wij jou, als nieuwe medewerker, helpen om je weg te vinden in de complexe afdeling die het OK is. Het operatiekwartier is een medisch-technische dienst, waardoor kennis van zowel anatomie, fysiologie als pathologie erg belangrijk is. Het vraagt aan nieuwe verpleegkundigen een grote aanpassing, gezien de hoge techniciteit en het specifi eke karakter. Het inwerken op de afdeling vergt dan ook merkelijk meer tijd dan op de meeste andere ziekenhuisafdelingen. Arts en verpleegkundige staan letterlijk en fi guurlijk dicht bij elkaar, dag en nacht. Men steunt er op elkaars kennis, ervaring en vertrouwen. Het is een fascinerende wereld waar je als medewerker de moderne technologische en medische evolutie kan mee beleven.

Concreet betekent dit dat je in de beginperiode zoveel mogelijk zal samenwerken met een ervaren verpleegkundige die je een aantal werkwijzen, technieken,… kan bijbrengen waardoor je kan groeien tot een vakbekwame, effi ciënte OK-verpleegkundige. In de praktijk is het helaas niet altijd mogelijk om deze weg te volgen. Vandaar dat deze infomap een nuttig ruggensteuntje kan zijn waarin de be-langrijkste praktische afspraken en werkmethodes uitgeschreven zijn.

We wensen je alvast veel werkgenot en veel succes!

Voornaamste stelregel:als je twijfelt, vraag dan hulp!

Dit doe je beter te vroegdan te laat!

4

OPERATIEKWARTIER

5

OPERATIEKWARTIER

Inhoudstafel1. Voorstelling van de afdeling p. 6

1.1. Locatie p. 6

1.2. Plaats binnen de organisatie p. 7

1.3. Multidisciplinair team p. 8

1.4. Specialismen p. 14

1.5. Afdelingsopdrachten p. 15

2. Een dag in het operatiekwartier p. 19

3. Procedures & protocollen p. 22

3.1. Medisch-verpleegkundige technieken p. 22

3.2. Procedures en protocollen p. 25

3.3. Dienstspecifi eke afspraken p. 28

3.4. Aandachtspunten p. 29

Jessa Patiëntgericht! p. 32

4. Communicatie p. 33

4.1. Telefonie p. 33

4.2. ICT p. 33

4.4. Oproepen schoonmaakdienst p. 36

4.5. Doorgeefl uik Operatiekwartier – Labo anatomo-pathologie p. 36

5. Personeelsinformatie p. 37

5.1. Ziekenhuisbreed p. 37

5.2. Dienstspecifi ek p. 37

5.3. Teambuilding p. 39

6

OPERATIEKWARTIER

1. VOORSTELLING VAN HET OPERATIEKWARTIER

1.1. Locatie

• Het operatiekwartier van campus Virga Jesse bevindt zich op 2 locaties. Op de 3de verdieping zijn er 9 zalen + 1 urgentiezaal met annex een recovery met 10 bedden + 4 PACU-bedden. Op de 1ste verdieping hebben we de beschikking over 3 zalen: zalen 11 en 12 voor algemene verdoving, zaal 13 voor ingrepen onder lokale anesthesie (= locale zaal) en een recovery met 3 bedden.

Grondplan 3de verdiep

Grondplan 1ste verdiep

7

OPERATIEKWARTIER

1.2. Plaats binnen de organisatie

Het operatiekwartier maakt deel uit van de zorgcluster Kritieke diensten.

Deze zorgcluster bestaat verder uit de volgende diensten:

• Anesthesiologie

• Heelkundige en medische intensieve zorgen (ITE en MIC)

• Chirurgisch dagziekenhuis

• Acute pijnservice + interventioneel pijncentrum

De kostenplaats van onze afdeling is 1800.

Management

Medisch managers

Dr. Jos Vandekerkhof Dr. Stefan Evers

Zorgmanager

Els Nelissen

8

OPERATIEKWARTIER

1.3. Het multidisciplinair team

Medisch team

Medisch diensthoofd

dr. Geert Braeken, Anesthesist

Anesthesie

• dr. Noor Berends

• dr. Noël Daenen

• dr. Ilse De Pauw

• dr. Jan Dewandre

• dr. Jasperina Dubois

• dr. Stefan Evers

• dr. Ester Geerts

• dr. Lutgarde Halet

• Dr. jeroen Herbots

• dr. Johan Hermans

• dr. Luc Jamaer

• dr. Philippe Jamaer

• dr. Nicolas Lescrenier

• dr. Marijke Nulens

• Dr. Jan-Paul Ory

• dr. Annemie Peeters

• dr. Dirk Schoorens

• dr. Vital Swinnen

• dr. Aimé Van Assche

• dr. Patrick Van Rossum

• dr. Michiel Van Tornout

• dr. Werner Wijckmans

9

OPERATIEKWARTIER

Abdominale heelkunde

• dr. Bart Appeltans

• dr. Wim Bouckaert

• dr. Bert Houben

• dr. Pierre Hourlay

• dr. Joep Knol

• dr. Guido Vangertruyden

Cardio-thoracale heelkunde

• prof.dr. Mark Hendrikx

• dr. Urbain Mees

Gynaecologie

• dr. Annemie De Boodt

• dr. Christel Dens

• dr. Antoine Dupon

• dr. Patricia Duvivier

• dr. Eric Jankelevitch

• dr. Sophie Marquette

• dr. Marc Muyldermans

• dr. Jean Pierre Nolens

• dr. Guy Orye

• dr. Annick Schreurs

• dr. Hilde Vandecruys

• dr. Lieve Vansteelant

• dr. Joan Veldman

10

OPERATIEKWARTIER

KNO

• dr. Tony Cox

• dr. Christine De Mulder

• dr. Kristof Deben

• dr. Jacky Hox

• dr. Sebastien Janssens de Varebeke

• dr. Katrien Ketelslagers

• dr. Marie Amélie Ryckaert

• dr. Christel Stinckens

• dr. Lea Suykerbuyk

• dr. Eduard Van Dijck

• dr. Patrick Vandeplas

Neurochirurgie

• dr. Greetje Bessemans

• dr. Philippe Claesen

• dr. Peter Donkersloot

• dr. Wim Duyvendak

• dr. Richard Opdenakker

• dr. Eric Put

• dr. Steven Vanvolsem

• dr. Maarten Wissels

Oftalmologie

• dr. Kathleen Dieryck

• dr. Eric Feron

• dr. Annelies Gillis

• dr. Kathelijne Jacobs

• dr. Marie-Claire Linsen

• dr. Els Mangelschots

• dr. Guy Missotten

• dr. Annick Moriën

• dr. An Raymaekers

• dr. Bruno Smeets

• dr. Sonja Vereecken

11

OPERATIEKWARTIER

Orthopedie

• dr. Johan Bogaert

• dr. Paul Cuyvers

• dr. Gerrit De Wachter

• dr. Carl Dierickx

• dr. Dirk Jorissen

• dr. Jan Malcorps

• dr. Wilfried Schollen

• dr. Anny Steenwerckx

• dr. Michaël Vaninbroukx

• dr. Dirk Vanlommel

• dr. Bruno Willems

Plastische, esthetische en reconstructieve geneeskunde

• prof. dr. Paul-Julien Guelinckx

• dr. Didier Nolens

• dr. Nadja Sinsel

• dr. Johan T’Kindt

• dr. Franz Van Genechten

Stomatologie - Maxillo-faciale chirurgie

• dr. Guido De Troyer

• dr. Emile Henquet

• dr. Jan Jacobs

• dr. Hubert Lenssen

• dr. Geert Van Loo

12

OPERATIEKWARTIER

Urologie

• dr. Kurt Dilen

• dr. Dirk Herremans

• dr. Peter Martens

• dr. Jo Stragier

• prof. dr. Koen Van Renterghem

• dr. Kris Vekemans

• dr. Patrick Willemen

Vasculaire heelkunde

• dr. Isabelle Baeyens

• dr. Caroline Heerinckx

• dr. Arjan Koppert

• dr. Jean-Pierre Lacquet

• dr. Veerle Laeremans

• dr. Jos Vandekerkhof

Verpleegkundig team

Hoofdverpleegkundigen

Geert Moechars Daisy Poncelet

In het operatiekwartier werken in totaal 66 verpleegkundigen:

• 36 fulltime

• 18 parttime (4/5)

• 5 parttime (3/4)

• 11 halftime

13

OPERATIEKWARTIER

Elke discipline heeft een verantwoordelijk verpleegkundige. Deze persoon is het aanspreekpunt voor artsen, is verantwoordelijk over de inhoud van het procedureboek, overlegt met de materialenverant-woordelijke over bestellingen,...

Discipline Verantwoordelijke verpleegkundigenAbdominale heelkunde Daisy Poncelet

Anesthesie Carinne Leurs & Kim SchuermansCardio-thoracale heelkunde Dominique Wilkin

Gynaecologie Myriam OttenburgsKNO Kelly Moureau

Maxillo-faciale chirurgie Linda HendrixNeurochirurgie Geert DiddenOphtalmologie Leen Knuts

Orthopedie Piet VaesenPlastische heelkunde Kim Vanwelckenhuyzen

Urologie Cindy CampsVasculaire heelkunde Tilly Baerts

Perfusie Jean Pauwels

Daarnaast hebben we nog een aantal referentieverpleegkundigen:

Thema ReferentieverpleegkundigenDosimetrie Anja Jamar

MetaVision (superusers) Geert Didden MVG Cindy Vanhees & Katrien Welkenhuysen

Patiëntveiligheid Annick Timmermans & Katrien VandereytStagebegeleiding studenten Kim Vanwelckenhuyzen, Kelly Moureau &

Sandra PellarsVeiligheid / reanimatie An Daniëls

Ziekenhuishygiëne Christine Claes

Tot slot is er nog onze materialenverantwoordelijke: Ghis Panis.

Andere medewerkersvan het OK:

• Logistiek assistenten

• Onderhoudspersoneel

• Perfusionisten

• Secretaressen

• Verzorgenden

14

OPERATIEKWARTIER

1.4. Specialismen

Het operatiekwartier van het Jessa Ziekenhuis campus Virga Jesse is een centrale Operatie Afdeling. Alle patiënten, al dan niet gehospitaliseerd, die zich in het ziekenhuis aanmelden voor een operatie komen naar het OK.

Ook sectio’s (keizersnedes) gebeuren op onze afdeling.

In ons OK gebeuren geen niersteenverbrijzelingen, endoscopieën (tenzij onder algemene anesthe-sie),....

Buiten transplantatiechirurgie zijn alle specialismen vertegenwoordigd.

Aangezien het Jessa Ziekenhuis een acuut ziekenhuis is, worden ook patiënten vanuit de dienst Spoedgevallen naar het Operatiekwartier verwezen.

1.5. Afdelingsopdrachten

Er wordt gewerkt volgens een model van teamverpleging. Afhankelijk van de noden van de dienst worden verpleegkundigen ingeschoold in (een) bepaalde specialiteit(en). We streven ernaar hierbij rekening te houden met de persoonlijke voorkeuren en interesses van de betrokkene.

Profi el van een operatieverpleegkundige

Binnen het operatief gebeuren zijn er voor de verpleegkundige belangrijke taken weggelegd. Doordat de patiënt meestal slaapt tijdens de operatie, is er slechts een beperkt persoonlijk contact. De ver-pleegkundige heeft mede de opdracht de angst, vragen of bezorgdheden van een patiënt – voor wie elke heelkunde ingreep een stresserende ervaring is - tijdig te onderkennen en op te vangen. Gezien de patiënt door een algemene anesthesie in een totale afhankelijkspositie wordt gebracht, zal de verpleegkundige op een professionele wijze de zorg voor deze patiënt op zich nemen.

De aanwezigheid van de verschillende disciplines en het werken in acute werkomstandigheden ver-eisen dat de verpleegkundige zich goed aan de situaties moet kunnen aanpassen. Wie kiest voor een taak als OK-verpleegkundige moet zich daar ten volle van bewust zijn.

De operatieverpleegkundige moet polyvalent kunnen optreden: als omloop-, als instrumenterende, als anesthesieverpleegkundige. Het vergt een bepaalde stabiliteit van de persoon in kwestie die zo-wel correct, consequent als kordaat moet kunnen handelen.

15

OPERATIEKWARTIER

correct

• verwerven van inzicht en verbanden leggen tussen pathologie en therapie

• deskundige organisatie en coördinatie van toegewezen taken

• oplossingen zoeken voor de noden van de patiënt en de arts

• steeds handelen met gepaste attitude

consequent:

• effi ciënt werken (probleemoplossend)

• verantwoordelijkheid dragen

kordaat

• met eigen inbreng (argumenterend)

• stresssituaties aankunnen

Motivatie en verantwoordelijkheidszin

Een operatieverpleegkundige moet geschikt en gemotiveerd zijn. Hij/zij heeft niet enkel een hel-pende taak, maar moet ook een reeks opdrachten zelfstandig volbrengen. Hiervoor is verantwoor-delijkheidszin van groot belang, vb. t.a.v. patiëntveiligheid, steriliteit, bedrijfsklaar maken van een operatiekamer, verrichten van administratieve taken, enz.

Zelfdiscipline – arbeidsdiscipline

Bijscholing, opleiden en begeleiden van nieuwe medewerkers en studenten zijn kenmerken van een goede OK-verpleegkundige.

Collegialiteit

In een operatiekwartier waar men veel onder druk staat, is een goede teamgeest een must. Het be-vordert het effi ciënt werken en arbeidsklimaat.

Goede gezondheid

Een OK-verpleegkundige is iemand die zowel fysisch als psychisch gezond is en over voldoende incas-seringsvermogen beschikt.

Organisatietalent

Inzicht in de werkzaamheden is van groot belang. Een OK-verpleegkundige weet bijzaken van hoofd-zaken te onderscheiden, kan prioriteiten stellen, kan scherp vooruitzien, kan snel de juiste maatrege-len treffen (= fl exibiliteit) en moet een zekere rust uitstralen, zeker in levensbedreigende situaties.

16

OPERATIEKWARTIER

Vakkennis

Een basisopleiding van ziekenhuisverpleegkundige geeft een pas afgestudeerde een bepaalde vak-kennis. Een opleiding binnen het OK zal deze kennis uitbreiden tot een beter inzicht in anatomie, fysiologie, steriliteit en steriliteitstechniek, instrumentenkennis, technische kennis van apparatuur en technische vaardigheid.

Eerlijkheid

Fouten maken is menselijk, maar ze moeten toegegeven kunnen worden en zodoende kan men fou-ten herstellen. Verantwoordelijkheid en eerlijkheid vullen mekaar aan.

Verwachtingen

Orde

Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Werk af waaraan je begint. Probeer proactief het werk te zien en zorg dat de zaal ordelijk blijft, ook tijdens de ingreep. Alles heeft een plaats, zorg dat het er dan ook terug terecht komt na gebruik.

Stiptheid

t.o.v.

• de te presteren werkuren

• de opgedragen taken

• de collega’s: geef tijdens de afl os (voor middagpauze of na het beëindigen van je dienst) door waar je mee bezig was

Zelfstudie

De meest voorkomende ingrepen worden beschreven in de proceduremap per discipline. Naast deze aanwezige nota’s is het aangewezen een eigen notaboekje aan te leggen. De eerste maanden wordt je overspoeld met informatie die je zeker niet allemaal kan onthouden.

Een goede raad voor een beginnende OK-verpleegkundige: probeer de ingrepen mee te volgen, vraag uitleg aan zowel de instrumenterende als aan de omloopverpleegkundige en eventueel de chirurg. Stel jezelf de vraag waarvoor materiaal dat je als omloopverpleegkundige aangeeft, gebruikt zal wor-den.

Zelfvertrouwen

Geef jezelf een reële kans. Het is onmogelijk om na enkele maanden een perfecte OK-verpleegkundi-ge te zijn. Wapen jezelf tegen de moeilijke periodes die onvermijdelijk zullen komen.

Hou er rekening mee dat er verbaal soms harde woorden vallen, vooral op stresserende momenten. Probeer deze opmerkingen en reacties niet te verpersoonlijken.

17

OPERATIEKWARTIER

Werklust

Van iedereen wordt ijver en tempo verwacht. Natuurlijk zijn er persoonlijke verschillen in aanpak.

Via individuele bijsturingsgesprekken wordt het verwachtingspatroon duidelijk gemaakt en waar no-dig bijgestuurd. Het is de taak van iedere collega om uit te leggen wat er specifi ek van jou verwacht wordt. Van elke collega mag jij op jouw beurt verwachten dat hij/zij op een positieve en constructieve wijze feedback geeft.

Teamspirit

In het OK kan je soms de indruk krijgen er alleen voor te staan. Toch is het hier een groepsgebeuren waar je naast je verantwoordelijkheid voor de goede zorgen t.o.v. de patiënten, ook verantwoordelijk bent t.o.v. je collega’s die na je komen. Laat dus, in de mate van het mogelijke, het OK achter in de staat zoals je het zelf ’s morgens terug wilt vinden.

Probleemoplossend vermogen

Bij problemen kan je steeds terecht bij de verantwoordelijke verpleegkundige. Ook de deur van de hoofdverpleegkundigen staat steeds voor je open. Zij zien erop toe dat je je ontwikkelt zoals van je wordt verwacht.

Wanneer er meningsverschillen zijn met collega’s, praat ze eerst samen uit. Is er echter geen overeen-komst, stap dan met je probleem naar de hoofdverpleegkundige.

Iedereen op dienst is verantwoordelijk voor een correcte opvang van nieuwe medewerkers.

18

OPERATIEKWARTIER

We werken in ons OK met continue verpleegkundige aanwezigheid, 24u per dag, 7 dagen per week. Op weekdagen starten telkens 3 anesthesieverpleegkundigen en 1 verpleegkundige voor cardiochi-rurgie om 07u00, alsook 1 instrumenterende verpleegkundige. Hun voornaamste taak is te zorgen dat de patiënten op tijd naar het OK worden gebracht, de controle te doen van de zalen en te zorgen dat alles startklaar is. Op cardiochirurgie wordt onmiddellijk gestart met de installatie van de patiënt.

Om 08u00 starten de verpleegkundigen met dagdienst (C) en begint het operatieprogramma. Tevens starten er om 08u00 2 recoveryverpleegkundigen, een derde recoveryverpleegkundige begint een uur later. Daarna begint om 09u30 de D-dienst.

De late diensten starten om 13u30 (B) en 15u30 (E). Zij lossen nog een aantal mensen af voor hun middagpauze. Nadien kunnen zij klaarzetten voor operaties van de volgende dag. Om 15u30 en 16u30 lossen zij de mensen van de dagdienst af.

Aansluitend op de B-dienst werkt 1 nachtdienst van 22u00 tot 07u00.

Takenpakket per shiftVroege dienst A: één verpleegkundige start om 07u00 ’s morgens

• afl os van de nachtdienst

• premedicatie en op tijd laten brengen van de patiënten naar het OK

• controle van de operatiezalen of alles gebruiksklaar is

• eventueel zalen gebruiksklaar maken

• patiënten naar de betreffende zaal brengen om te kunnen starten om 08u00

Dagdienst C: 22 verpleegkundigen beginnen om 08u00

• per 2 verpleegkundigen starten van een zaal

• hulp bij de anesthesie van de patiënt

• klaarmaken van de instrumententafel

• instrumenteren tijdens de ingreep

• beurtelings omloop doen

• materialen specifi ek per zaal aanvullen

• pragramma van de dag afwerken tot 16u30

2. EEN DAG IN HET OK

19

OPERATIEKWARTIER

D-dienst: één verpleegkundige start om 09u30

• urgentiezaal checken en gebruiksklaar maken

• orde en netheid in het operaitekwartier verzorgen

• defecte materialen inorde brengen voor herstel of vervanging in samenwerking met Ghis (materiaal verantwoordelijke)

• afl os C-diensten om 16u30

• afl os middagpauze tussen 11u30 en 13u30

• medicatietrolly uittasten om 14u00

• medicatiekast OK 1 en OK 2 controleren op vervaldata

• gasfl essen controle en bestellen

• hechtingsdraden uittasten wekelijks op dinsdag

• evt discipline verantwoordelijke afl ossen zodat deze het materiaal van zijn discipline kan opvolgen

• checlist cfr in blauwe map D-dienst

Namiddagdienst B of E: 5 verpleegkundigen starten om 13u30 (mogelijk 1 om 15u30)

• afl os van C-dienst voor middagpauze

• klaarzetten van de ingrepen op klaarzetkarren voor de volgende dag

• afl ossen van de A-dienst om 15u30

• afl ossen van de C-diensten om 16u30

• afwerken van de operatieprogramma’s

• na het operatieprogramma: de operatiezalen opruimen, bijvullen van gebruikt mate-riaal, gebruiks-klaar maken van de zalen voor de volgende dag

• algemene opruim van het operatiekwartier

• briefi ng nachtdienst om 22u00

Nachtdienst: één verpleegkundige start om 22u00

• afl os B-dienstena

• als er nog ingrepen bezig zijn deze afwerken

• opvang van urgente ingrepen samen met de wachtdienst

• verdere opruim van het operatiekwartier

• verder klaarzetten van ingrepen voor de volgende dag

• zalen gebruiksklaar maken voor de volgende dag

• infusen klaarhangen voor de eerste ingreep per zaal

• briefi ng A-dienst om 07u00

20

OPERATIEKWARTIER

Weekenddienst: zater-, zon- en feestdagen:

• 1 A-dienst

• 1 C-dienst

• 1 B-dienst

• 1 E-dienst

• 1 N-dienst

Lijst van te beheersen ingrepen alvorens weekenddienst te kunnen doen:

• Sectio (keizersnede)

• Laparatomie

• Laparoscopie

• Platen en schroeven (orthopedie)

• Trombectomie (opstarten in afwachting van de wachtdienst)

• Plaatsen ventrikeldrain

• Trepanatie (opstarten in afwachting van de wachtdienst)

Andere taken

• opruimen, aanvullen, klaarzetten van de zalen

• ingrepen klaarzetten om te kunnen starten maandagmorgen

• urgente ingrepen die zich aankondigen opvangen

• wachtdiensten oproepen indien nodig (Cfr lijst)

• anesthesiekarren aanvullen

21

OPERATIEKWARTIER

3. PROCEDURES & PROTOCOLLEN

3.1. Meest voorkomende medisch-verpleegkundige technieken

Omloopverpleegkundige

De taak van de omloopverpleegkundige bestaat erin de zaal vóór elke ingreep gebruiksklaar te ma-ken. Dit houdt in grote lijnen het volgende in:

Voorbereiding van de zaal

• De juiste tafel plaatsen (inclusief hulpstukken) en de tafel opdekken met linnen en eventueel ver-warmingsmatras.

• Zorgen dat de nodige toestellen in de zaal aanwezig zijn en ze controleren op hun werking.

• Benodigdheden voor de geplande operaties verzamelen en nakijken op volledigheid.

Voorbereiding van de patiënt

• De patiënt ophalen in de preoperatieve ruimte (POR) en hem/haar op een rustige en correcte wijze opvangen. Patiënten zijn meestal erg zenuwachtig en moeten vaak gerustgesteld worden. Dat doe je onder meer door jezelf voor te stellen en te verklaren wat er gaat gebeuren. De time-out proce-dure start op dit moment om ervoor te zorgen dat je de juiste patiënt naar de juiste zaal brengt en dat hij/zij de juiste ingreep ondergaat (eventueel aan de juiste kant).

• Hulp bij installatie van de patiënt op de operatietafel. Aandacht schenken dat alle gewrichten onder-steund zijn. Bij het plaatsen van de armsteunen moet de hoek die de armsteun maakt met de tafel fysiologisch blijven om een laesie van de nervus brachialis te voorkomen. Indien de armsteun niet gebruikt wordt, worden de armen in de armschelpen gelegd met een kussentje. Neem je tijd voor een goede positionering, patiënten liggen soms uren in dezelfde houding.

• Voor langdurige operaties kan gebruik gemaakt worden van verwarmingsmatrassen en -dekens (Bear hugger).

• Bij ingrepen op kinderen wordt de zaaltemperatuur verhoogd. Dit moet tijdig gebeuren. Ook de anesthesiekar voor kinderen moet tijdig in de zaal aanwezig zijn.

• Zolang de patiënt nog niet slaapt, MOET er steeds een verpleegkundige bij de patiënt blijven. Heb hierbij ook persoonlijke aandacht voor de patiënt en praat niet over hem/haar heen.

• Hulp bij de anesthesie (indien de anesthesieverpleegkundige niet aanwezig is). Verzamelen van de nodige materialen en hulp bieden aan de anesthesist bij het inleiden van de narcose.

- Kleven van de EKG-plakkers

- Hulp bij het prikken van het infuus

- Aanleggen van de bloeddrukmeter

- De zuurstofsaturatiemeter op de vinger plaatsen

- Hulp bij intubatie: aangeven van de laryngoscoop, de tube, maagsonde, magyltang, cuff opbla-zen,… Alles goed vastkleven!

- Hulp bij het prikken van een diepe veneuze en arteriële catheter.

• Eventueel sonderen, pneumatische knelband aanleggen,…

• Blauwe plaat of neutrale elektrode plakken op de patiënt indien nodig. Toestel instellen naar de wensen van de chirurg.

22

OPERATIEKWARTIER

Opstarten van de ingreep

• Openleggen van set met steriele materialen, aanbieden van de nodige steriele materialen.

• Hulp bieden aan het chirurgisch team bij steriel aankleden.

• De operatiestreek ontsmetten. Steeds ontsmetten van binnen naar buiten (eerst incisieplaats), breed genoeg en met de juiste producten (afhankelijk van de keuze van de chirurg, de te ontsmet-ten plaats en eventuele allergieën).

• Aanschakelen van leidingen, kabels van vacuüm, diathermie, camera’s, boren,… en aanzetten van de toestellen.

• Zorgen voor de gepaste verlichting.

• Plaatsen van de vuilbakjes waarin de gebruikte kompressen worden gedeponeerd.

Taken tijdens de ingreep

• Het in- en uitlopen van de zaal beperken, de deuren zoveel mogelijk dichthouden.

• Invullen van verschillende registraties in MetaVision.

• Als de ingreep gestart is, zal de omloopverpleegkundige aandacht geven aan de volgende ingreep (klaarmaken van het infuus, controle instrumentarium, proper houden van het intubatiemateri-aal,…).

• Toezicht houden op de patiënt tijdens de ingreep, hulp bieden aan en uitvoeren van opgelegde taken door de anesthesist,…

• Orde houden in de zaal tijdens de ingreep en evt. het nodige aanvullen (spuiten, naalden, hechtings-materialen, linnen, medicatie,…).

• Correct noteren van de medicatie en aanrekenbare materialen op de daarvoor voorziene formulie-ren.

• Beantwoorden van personenzoekers van de chirurgen.

• Wegbrengen van bloed- en andere stalen.

• Tellen van de kompressen.

• Het bed van de patiënt klaarmaken.

Taken tegen het einde van de ingreep

• De volgende patiënt oproepen.

• Tijdig starten met het opruimen van de zaal (reeds naar het einde van de ingreep toe).

• Aangeven van de nodige verband- en drainagematerialen (Mepore, gips, redon,…)

• Wegnemen van de steriele doeken en controleren of er geen materialen tussen de doeken zijn ach-tergebleven. Om jezelf te beschermen gebruik je steeds niet-steriele handschoenen.

• Zorg dat er steeds iemand bij de patiënt is tijdens het ontwaken om de veiligheid van de patiënt te garanderen.

• Hulp bij de extubatie.

• Het bed binnenrijden en de patiënt helpen verbedden.

• Zorg dat alle nodige formulieren ingevuld zijn en deze meegeven met de patiënt naar de recovery.

• (Samen met de anesthesist, assistent of een collega) de patiënt naar de recovery brengen. De pa-tiënt daar installeren samen met en overdragen aan de verpleegkundige van de recovery. Je mag de recovery niet verlaten als de patiënt niet volledig geïnstalleerd is!

• Oproepen van de schoonmaakploeg.

23

OPERATIEKWARTIER

Taken na afl oop van het volledige programma

• Elke zaal wordt na het beëindigen van het programma volledig opgeruimd zodat deze gepoetst kan worden door de schoonmaakploeg. Vuilzakken, aspiratievocht, glas en ander afval wordt wegge-bracht naar de afvalberging.

• Het anesthesietoestel en –kastje moet worden opgeruimd.

Instrumenterende verpleegkundige• Samen met de omloopverpleegkundige de patiënt positioneren en voorbereiden.

• Controle op aanwezigheid van de juiste dozen, materialen, eventueel prothesen,…

• Patiënt klaarmaken om af te dekken.

• Chirurgisch reinigen van de handen op het ogenblik dat de omloopverpleegkundige alleen verder kan wat betreft het verder klaarmaken van de patiënt.

• Controle op steriliteit.

• Tafel klaarmaken met de nodige instrumenten en materialen.

• Samen met de chirurg de patiënt afdekken.

• Aanbieden van de leidingen en kabels aan de omloopverpleegkundige.

• Instrumenteren is het lezen van de gedachten van de chirurg en hem proberen voor te zijn.

• Aangeven van chirurgische instrumenten.

• Aspireren, deppen, assisteren waar nodig of gevraagd.

• Hechtingen klaarmaken.

• Aanbrengen van verband.

• Verwijderen van afdekdoeken, controle en nazorg van instrumenten en materialen.

• Verbedden van de patiënt en hem/haar naar de recovery brengen.

• Opruimen en klaarmaken van de zaal voor de volgende ingreep.

RecoveryverpleegkundigeHet takenpakket van de recoveryverpleegkundige bestaat er grotendeels in de postoperatieve pa-tiënt te ontvangen en te bewaken in de ontwaakkamer. De eerste twee genoemde taken worden samen uitgevoerd met de verpleegkundige die de patiënt naar de recovery brengt:

• Aanschakelen aan de monitor, zuurstofmasker (standaard 6l).

• Installatie van de patiënt (redondrain, blaassonde,…).

• Observatie van de postoperatieve parameters en vitale functies.

• Evaluatie van de postoperatieve pijn en toedienen van voorgeschreven medicatie (analgetica, anti-emetica,…).

• Aanrekenen van elk toegediende medicatie en perfusie.

• Zo nodig contacteren van de behandelend anesthesist.

• Bij ontslag uit de recovery overdracht naar de verpleegafdeling.

24

OPERATIEKWARTIER

3.2. Procedures en protocollen

Ontslagcriteria recovery

Sedatie (Ramsay) 2/3

Ademhaling vrije, diepe ademhaling

Saturatie SpO2 > 92 % bij kamerlucht

Bloeddruk binnen 20 % van het preoperatieve niveau

Pols SR (tenzij preop VKF)50-100/min.

Pijn (VAS) 0-3

PONV (VAS) 0-3

Peridurale/Spinale anesthesie Motorisch of Sensorisch: - knieën buigen - < T12 (heupkam) - blok zakt sinds begin anesthesie - blok zakt 2 niveaus sinds begin anesthesie

Urinedebiet ≥ 0,5 ml/kg/u.

Bloedverlies < 50ml/u.

Temperatuur 36-37°C

25

OPERATIEKWARTIER

Standing orders recovery

• Monitoring

- BWZ (Ramsay)

- ECG – BD

- Saturatie – ademhalingsfrequentie

- Pijn (VAS)

• O2-toediening

• Dranghekken omhoog (ook tijdens transport van OK-zaal naar recovery)

• Patiënten met een peridurale/spinale anesthesie:

BD syst. < 90 mmHg:

1) 2 ml efedrine IV (5 mg/ml) = (1 ml verdunnen met 9 ml fysiologisch)

2) masker 6 liter O2

Anesthesist verwittigen

• Volwassen patiënten met zeer veel pijn mogen 1 x 5 mg dipidolor IV krijgen (na monitoring en toe-dienen van 6 liter O2 met masker)

• PCIA (dipidolor/contramal)

• Steeds PCA extension-set + backcheck valve gebruiken: analgeticum op zijleiding en infuus op hoofdleiding.

• Blaassonde met pijn + krampen

R/ contramal 100 mg + litican 50 mg

buscopan 20 mg

100 ml NaCl

• Postoperatieve bloedname TURP

Co – iono – (PTT)

• Postoperatieve bloedname schildklieroperatie (1 u. postop.)

• Normale waarden:

- calcium: 8,9 – 10,3 mg/dl

- fosfor: 2,5 – 4,9 mg/dl

- albumine: 3,5 – 5,2 g/dl

Ca2+ < 8 mg/dl: 6 g calcium via spuitpomp/24 u.

Ca2+ 8 - 9 mg/dl: 4 g calcium via spuitpomp/24 u.

Ca2+ > 9 mg/dl: geen calciumtoediening

• Verwittig de hoofdverpleegkundige zo de recovery volledig bezet is.

- inname extra bedden met extra verpleegkundige

- betrokken diensten worden verzocht de patiënten vlugger te komen halen

26

OPERATIEKWARTIER

Standaardtijden recovery(tenzij hemodynamische/respiratoire problemen - cfr. pijnprotocol - of indien anesthesist/chirurg an-dere orders geeft)

Neurochirurgie:

• Facetinfi ltratie (cervicaal + lumbaal): 5 min.

• Discografi e: 15 min.

Oftalmologie: (Sedatie)

Lensimplantatie: 5 min.

Orthopedie/plastische:

Biers blok: 15 min.

Pijnkliniek:

- Facetinfi ltratie: 5 min.

- Peridurale infi ltratie: 20 min.

- Stellatumblok: 15 min.

- Biers blok: 15 min.

Vasculaire:

Port-a-cath (onder sedatie): 15 min.

Welk niveau beschrijft het best de toestand van de patiënt?

1. Wakker, angstig, geagiteerd, rusteloos

2. Wakker, werkt mee, georiënteerd, rustig

3. Suf, reageert wel op aanspreking/prikkel

4. Slaapt, reageert wel op pijnprikkel of harde geluidsprikkel

5. Slaapt, trage respons op prikkel

6. Geen respons op nagelbed-stimulus of andere pijnprikkels

Voor uitgebreide informatie

kan je de proceduremap van de

recovery steeds raadplegen.

27

OPERATIEKWARTIER

3.3. Dienstspecifi eke afspraken

De steriele bergingIn de steriele berging vind je alle steriele instrumenten, materialen en instrumentencontainers. De berging wordt door de logistieke medewerkers aangevuld. Orde en netheid wordt bewaakt door de logistieke medewerkers maar zeker ook door de verpleegkundigen.

De afvalbergingVerpleegkundigen brengen het afval van hun zaal naar de afvalberging. De vuilzakken die naar de vuile berging worden gebracht worden voorzien van de zaalnummer (met stift) vanwaar ze komen. De linnenzakken en blauwe afvalzakken worden in de daartoe bestemde containers gedeponeerd. Glas komt in de zwarte vuilbak, de zakken afkomstig van de zuigers in de gele afvalbakken en de gele naaldencontainers in de kartonnen afvaldozen.

PrikongevalIn geval van een ‘Prikongeval’ is er een procedure van kracht. In feite betreft het niet alleen prikken, maar ook blootstelling aan bloed, bloederig vocht, andere potentieel besmettelijke lichaamsvochten of een instrumenten. De blootstelling kan gebeuren met intacte huid, niet intacte huid, mucosa of percutaan. Contact met intacte huid wordt normaal beschouwd als een klein risico terwijl contact met mucosa en niet intacte huid een matig risico inhoudt. Voor percutane blootstelling maakt men een onderscheid tussen een minder ernstig risico en een ernstig risico.

De algemene procedure is van toepassing op alle personeelsleden van het ziekenhuis. Voor perso-neel van het ziekenhuis dekt de verzekering (Ethias) de kosten als het prikongeval wordt erkend als arbeidsongeval.

Bij een prikongeval gebeurt de eerste zorg op de afdeling zelf.

De procedure moet zo snel mogelijk gestart worden. Je brengt de hoofdverpleegkundige op de hoogte en meld je aan op de dienst spoedgevallen. Er wordt een meldingsformulier ingevuld en indien nodig gebeurt er een bloedname. De dienst arbeidsgeneeskunde zorgt voor de verdere afhandeling.

De procedure staat uitgebreid omschreven op Jessanet/Procedures – ziekenhuishygiëne -algemeen.

DosimeterIn het operatiekwartier staan personeelsleden bloot aan radioactieve straling. Uiteraard zijn er pre-ventieve maatregelen en richtlijnen die worden toegepast (voldoende afstand bewaren, loodschort, schildklierbeschermer). Daarnaast draagt ieder personeelslid individueel een dosimeter. Iedere maand moet men van dosimeter wisselen (blauw/zwart). De dosimeters hangen in de kleedkamer op naam.

Het wisselen van de dosimeters wordt tijdig aangegeven door de referentieverpleegkundige van de dienst. Het ruilen is ieders eigen verantwoordelijkheid.

28

OPERATIEKWARTIER

3.4. Aandachtspunten

Sterilisatie: manieren en controleDe CSA (Centrale Sterilisatie Afdeling) ligt in de E-vleugel in de kelderverdieping. De afdeling is opge-deeld in drie verschillende zones die van elkaar zijn gescheiden door sassen. Zo is er een reinigings-ruimte, een inpakruimte en een steriele zone.

Wat is steriliteit?

Een product is steriel als de kans van aanwezigheid van het aantal micro-organismen verminderd werd tot 1 kans op 1 miljoen.

Reinigen

De eerste fase in het steriliseren van materialen is de reiniging van de producten. Dit is eveneens het meest belangrijke onderdeel van het proces. Er kan zowel manueel als machinaal gereinigd worden, maar de machinale reiniging geniet de absolute voorkeur. Het doel van reiniging is het verminderen van het aantal micro-organismen op het te steriliseren materiaal wat van primair belang is alvorens het sterilisatieproces te starten.

Verpakken

Materialen worden op verschillende manieren verpakt. De eerste twee zijn voornamelijk voor sets, de volgende voor los materiaal:

• Containers: dit zijn de metalen dozen waarin we onze instrumenten verpakken. Containers zijn erg duurzaam en vormen een uitstekende barrière.

• Non-woven en katoenen doeken: mandjes met instrumenten, boren,… kunnen verpakt worden in 2 lagen non-woven doeken van verschillende kleur. Af en toe wordt er gekozen voor 1 non-woven doek voor de binnenzijde en een groene katoenen doek voor de buitenzijde. Nadeel van deze ma-nier van verpakken is dat papier kan scheuren. Je moet de verpakking dus altijd controleren op mo-gelijke beschadigingen.

• Laminaatverpakking: de laminaatverpakking bestaat uit 2 verschillende materialen: aan de onder-zijde papier, aan de bovenzijde een doorzichtig plastic materiaal. Deze verpakkingswijze heeft als voordeel dat het materiaal steeds zichtbaar blijft. De laminaatverpakking wordt d.m.v. een sealap-paraat dichtgeseald. Het openen ervan gebeurt via de zgn. peelpack-techniek.

• Tyvekverpakking: je kan deze verpakking vergelijken met de laminaatverpakking. Deze verpakkings-vorm is enkel en alleen van toepassing voor materialen die in de Sterrad gesteriliseerd worden.

• Papieren zakken: bestaan, zoals het woord reeds doet vermoeden, volledig uit papier. Het gebruik van deze soort verpakking is sterk verminderd omwille van het feit dat niet zichtbaar is wat er in de verpakking zit. Daarenboven is het moeilijk om de steriliteit van het product te handhaven tijdens het uitpakken van het product. Papieren zakken worden bijna niet meer in ons OK gebruikt als ver-pakkingsmateriaal van steriele producten.

29

OPERATIEKWARTIER

Sterilisatiemethoden

Vandaag de dag wordt op 4 manieren gesteriliseerd:

a. Autoclaaf = steriliseren d.m.v. stoom

b. Sterrad = steriliseren d.m.v. waterstofperoxide

c. Gassterilisator = steriliseren d.m.v. ethyleenoxide

d. Gammastraling

• Autoclaaf: dit is de meest toegepaste techniek. De autoclaaf gebruikt stoom en hitte om te sterili-seren. Afhankelijk van het te steriliseren materiaal (hittebestendigheid) gebeurt dit op 134° of 121° Celsius. Instrumenten (pincetten, kochers, scharen,…) worden gesteriliseerd op 134°, drains, hand-schuurborstels,… worden gesteriliseerd op 121°. Alle producten die niet hittebestendig kunnen dus niet in de autoclaaf worden gesteriliseerd.

• Sterrad: in de Sterrad wordt waterstofperoxide gebruikt. De sterilisatie gebeurt onder een tempera-tuur tussen 40° en 50°. Alle materialen kunnen in de Sterrad gesteriliseerd worden, uitgezonderd materialen die deze waterstofperoxide absorberen zoals linnen, verbandmateriaal,… Daar de Sterrad een beperkt vacuüm creëert, mogen holle materialen met een diameter kleiner dan 1 mm en een lengte langer dan 1 meter niet in dit toestel gesteriliseerd worden. Er moet ook rekening mee ge-houden worden dat deze manier van steriliseren een oppervlaktesterilisatie is. De waterstofperoxi-de heeft geen penetrerend vermogen. Boviekabels, lenzen,… worden gesteriliseerd in dit toestel.

• Gassterilisator: de gassterilisator maakt gebruik van ethyleenoxide. Ook hier gebeurt de sterilisa-tie onder een temperatuur van rond de 50°. Verbandmateriaal, holle instrumenten met een kleine diameter of die langer zijn dan 1 meter kunnen we dus steriliseren met gas. Vóór de komst van de Sterrad werd deze techniek vaak toegepast. Tegenwoordig is er weinig of niets dat absoluut met gas moet worden gesteriliseerd. Om die reden en omwille van de strenge milieunormen beschikt ons ziekenhuis niet meer over een gassterilisator.

• Gammasterilisatie: deze techniek wordt toegepast in de industrie.

Indicatoren

Aangezien steriliteit een vrij relatief begrip is, iets ontastbaar, iets wat met andere woorden niet direct zichtbaar is, moet er toch kunnen aangetoond worden dat een product het sterilisatieproces doorlopen heeft en dat het na dit sterilisatieproces dan ook effectief steriel is. Men kan er zeker van zijn dat de producten steriel zijn als de verschillende testen aantonen dat het sterilisatieproces goed verlopen is.

• Autoclaaftape: is een beige tape die gebruikt wordt voor het dichtkleven van pakketten (linnen en/of non-woven). Deze tape verkleurt van beige naar beige met zwarte strepen indien deze tape aan een temperatuur blootgesteld wordt van 121° of 134°. Een stukje van deze tape wordt gekleefd op containers van het oude type. De nieuwe dozen hebben een zgn. thermolock systeem.

• Sterradtape: deze tape gaat eveneens verkleuren indien de juiste temperatuur bereikt wordt. De verkleuring gaat van een tape met rode strepen naar een tape met gele strepen.

• Laminaatverpakking: aan de achterzijde van de laminaatverpakking (= papierzijde) kan je een indi-cator terugvinden die voor de sterilisatie roze is, maar het sterilisatieproces verkleurt naar bruin.

• Tyvekverpakking: op de achterzijde van deze verpakking vinden we een rode indicator terug die naar geel verkleurt na steriliseren.

30

OPERATIEKWARTIER

Houdbaarheid

Nadat een product gesteriliseerd is, wordt er op de verpakking een label met daarop de datum van sterilisatie en de vervaldatum aangebracht. Vooraleer je een product gebruikt moet je je ervan verge-wissen dat de vervaldatum niet is overschreden. Drie maanden na steriliseren vervalt de steriliteit en moet het instrument/materiaal terug naar de CSA. Producten die ingepakt zijn in een laminaatverpak-king hebben deze gegevens op de achterzijde (= papierzijde) afgedrukt staan. Tijdens het dichtsealen worden deze datums immers automatisch afgedrukt.

Mocht het zijn dat er geen label op de container kleeft of de vervaldatum niet leesbaar is afgedrukt, dan wordt het materiaal als niet-steriel beschouwd.

CoagulatieplaatWaar en hoe aanbrengen?

Speciale aandachtspunten hierbij zijn:

• plak de plaat op weefsel met een goede doorbloeding.

• vermijd littekenweefsel, metalen implantaten (vb. heupprothese), pacemaker (kleef in dit geval de plaat niet in de directe omgeving ervan om storingen te vermijden), beenderige structuren en hart-bewakingselektroden

• kies een plaats die niet nat kan worden door bloed, spoelvocht of ontsmettingsstoffen, want vloei-stoffen zijn goede geleiders en kunnen mede oorzaak zijn van brandwonden.

• druk de plaat steeds goed aan en controleer de plaat na eventuele herpositionering van de pa-tiënt.

• kleef de plaat niet ter hoogte van gewrichten, plooien of beschadigde huid.

• plaats de plaat enkel op plaatsen met een goed spiercontact vb. dij, rug,…

• plak de plaat zo dicht mogelijk bij het operatieveld, zonder in de te ontsmetten zone te komen.

• hou rekening met het lichaamsgewicht: bij een gewicht <10kg gebruik je een babyplaat.

• nooit de plaat kleiner maken door ze gedeeltelijk af te knippen!

31

OPERATIEKWARTIER

Tellen van kompressen

In principe worden de kompressen geteld bij elke ingreep waar de buik of de thorax geopend wordt en waar het mogelijk is een kompres accidenteel in het operatieveld achter te laten. Het operatieteam moet er 100% zeker van zijn dat er geen kompressen ongewenst in het operatieveld achterblijven. Om daar controle over te hebben, wordt gebruik gemaakt van de telfi che in MetaVision.

• Bij aanvang van de ingreep telt de instrumenterende het aantal kompressen dat hij/zij op de instru-mententafel heeft liggen en geeft dit door aan de omloopverpleegkundige die het op de telfi che invult.

• Bebloede en vuile kompressen worden door de instrumenterende in de kleine vuilbakjes gegooid waar de omloopverpleegkundige ze daarna kan uithalen en tellen.

• Let goed op dat er tijdens de operatie geen kompressen in de vuilzakken worden gegooid.

• Bij wisselen van instrumenterende steeds goed doorbriefen.

• Voor het sluiten van de buik of de thorax worden de kompressen door de omloop en de instrumen-terende geteld en samengeteld. De som hiervan wordt vergeleken met het totaal aantal dat bij de ingreep aangegeven werd. Als de aantallen niet overeenkomen moet dit aan de chirurg worden gemeld. Deze kan dan beslissen een radiografi e te laten nemen. In elke kompres zit immers een radio-opaak draadje dat toelaat om eventueel achtergebleven ze radiologisch op te sporen.

• De uitslag van de telling wordt geregistreerd in MetaVision.

32

OPERATIEKWARTIER

10 standaarden

In het Jessa Ziekenhuis volstaat patiëntvriendelijkheid niet. We streven bewust naar patiëntgericht-heid. Dat betekent dat je niet enkel passief vriendelijk bent, maar oplossingsgericht en proactief handelt. Door het overtreffen van de verwachtingen van je patiënt zorg je ervoor dat hij niet enkel te-vreden maar ook loyaal is. Als werkinstrument gebruiken we 10 standaarden die aangeven op welke manier je het verschil kan maken in je omgang met patiënten.

1. Zie de mens achter de patiënt: geef de patiënt het gevoel dat hij gezien en gehoord wordt.

2. Toon de mens achter de medewerker: zorg voor een menselijke connectie.

3. Geef informatie in de juiste dosis: doseren en herhalen is de boodschap.

4. Bouw samen aan het zorgverhaal: betrek je patiënt actief bij het proces.

5. Maak er een familieverhaal van: verlies de familie niet uit het oog.

6. Respecteer de privacy: gun de patiënt zijn veilige plek.

7. Maak wederzijdse afspraken: stel je grenzen.

8. Trek als team aan één koord: laat de patiënt voelen dat hij in veilige handen is.

9. Vergeet het eilandgevoel: ga in dialoog met andere diensten.

10. Vertrouw op de expertise van anderen: bundel de krachten met experts buiten de eigen muren.

Meer informatie vind je op Jessanet!

33

OPERATIEKWARTIER

4. COMMUNICATIE

4.1. Telefonie

De telefoonnummers binnen het ziekenhuis bestaan uit 4 cijfers. Alle nummers kan je vinden in de telefoongids van het ziekenhuis of via Elvis.

Als men iemand buiten het ziekenhuis wil opbellen, moet men eerst telefoneren naar de centrale (11) en een buitenlijn aanvragen. De centrale zal het nummer voor jou vormen en je krijgt deze on-middellijk zonder de hoorn in te haken.

Als je een lijn wil doorverbinden naar een ander toestel, dien je het nummer van dat toestel te kie-zen. Een lijn terugnemen doe je door op ‘1’ te drukken.

In het OK zijn er een aantal telefoontoestellen waarmee je rechtstreeks naar buiten kan telefone-ren. Je dient dan eerst ‘0’ te vormen en daarna het nummer dat je wenst te bellen.

Telefoneren voor persoonlijke doeleinden is door het arbeidsreglement verboden (ook niet met je eigen GSM).

Oproepers op de afdelingDe meeste artsen, assistenten en verantwoordelijken dragen een personenzoeker. Elke personenzoe-ker heeft een nummer met 4 cijfers. Als je iemand wil oproepen, vorm je ‘76’ gevold door het nummer van de personenzoeker. Dan wacht je even tot je de boodschap krijgt: ‘u mag inhaken’. De persoon die je hebt opgeroepen krijgt op zijn personenzoeker het nummer van het toestel waar je het nummer gekozen hebt en zal je terugbellen.

Als er een buitenlijn binnenkomt via een personenzoeker dan verschijnt er ‘72’. Je kan antwoorden door eerst ‘72’ te vormen gevolgd door het nummer van de personenzoeker en krijgt onmiddellijk de lijn door.

4.2. ICT

Iedere zaal is voorzien van 2 PC’s.

Het ziekenhuis beschikt over een eigen intranet, genaamd ‘Jessanet’. Via Jessanet kan je alle moge-lijke informatie vinden over het ziekenhuis, procedures,….

Op één van de PC’s staat MetaVision. Dit is een registratiesysteem waarmee de volledige patiënten-administratie in het OK wordt bijgehouden. Als de patiënt in het OK aankomt, zal deze door de se-cretaresse worden ingescand (op patiënten etiket staat een barcode). Vanaf dan kan je in iedere zaal deze patiënt plaatsen en nadien ook naar de recovery. Het gebruik van MetaVision zal je al doende leren.

Internetgebruik is enkel toegestaan voor professionele doeleinden.

Het dragen van een GSM is niet toegestaan in het

operatiekwartier.

34

OPERATIEKWARTIER

Telefoonnummers en personenzoekers Personenzoeker TelefoonAlgemene permanentie 24/24u 90 41 90 41

Operatiekwartier - balie

algemeen 90 41 90 41

planning 90 51 90 51

secretariaat 90 40

fax 90 48

Anesthesie

• Dr. Berends 89 72

• Dr. Daenen 90 47

• Dr. Dewandre 90 46

• Dr. Dubois 89 71

• Dr. Evers 89 70

• Dr. Geerts 89 30

• Dr. Herbots 8973

• Dr. Hermans 90 33

• Dr. Jamaer 90 52

• Dr. Jamaer 90 43

• Dr. Ory 90 38

• Dr. Peeters 90 37

• Dr. Van Assche 90 42

• Dr. Wijckmans 90 39

Geneesheer-assistenten 89 31

89 32

89 33

89 34

Permanentie anesthesist 90 35

Anesthesieverpleegkundige 89 40

89 60

Ziekendienster

1ste verdieping 89 64

3de verdieping 89 37

Schoonmaak

1ste verdieping 66 82

3de verdieping 86 82

Logistieke voorraadbeheer 90 31

35

OPERATIEKWARTIER

Personenzoeker TelefoonOperatiezalen 3de verdieping

Operatiezaal 1 89 41

Operatiezaal 2 89 42

Operatiezaal 3 89 43

Operatiezaal 4 89 44

Operatiezaal 5 89 45

Operatiezaal 6 89 46

Operatiezaal 7 (cardio) 89 47 89 47

Operatiezaal 8 89 48

Operatiezaal 9 89 49

Operatiezaal 10 89 50

Recovery 90 49

Pacu 91 39

Voorbereidingskamer anesthesie 90 36

Stafl okaal perfusie 90 61 90 61

Stafl okaal anesthesie 90 35

Koffi ekamer 90 34

Operatiezalen 1ste verdieping

Operatiezaal 11 89 61

Operatiezaal 12 89 62

Operatiezaal 13 89 63

Recovery 89 60

Hoofdverpleegkundigen

bureel 90 45 90 45

dagcoördinator 90 41

Geert Moechars

Koen Thijsen

Instrumentendeskundige

bureel 90 50 90 50

Ghis Panis

Zorgmanager

Els Nelissen 89 26 89 26

Wachtdienst 89 21

36

OPERATIEKWARTIER

Personenzoeker TelefoonApotheek

Secretariaat 94 20

Labo

Secretariaat 97 40

Bloeddepot 97 41

Medische beeldvorming

Administratie 99 21

Spoedgevallen

Balie 99 72

Intensieve zorgen

Verpleegafdeling A3 91 35

Verpleegafdeling C3 93 35

Algemene coördinatie (opname van OK) 93 33

Centrale sterilisatie 86 93

4.3. Oproepen van de schoonmaakdienst

Tussen twee ingrepen wordt de operatiezaal gereinigd door de poetsdienst. Deze kan je oproepen via de personenzoeker 76/8682. De poetsdienst ziet op de display van de personenzoeker vanuit welke zaal er gebeld wordt en komt naar die zaal (zonder terug te bellen). Op het 1ste is de poetsdienst bereikbaar via 76/6682. Als de zaal gepoetst moet worden na een besmette ingreep, moet dit gemeld worden aan de medewerker van de schoonmaakdienst! In dit geval gelden er speciale procedures.

4.4. Doorgeefl uik Operatiekwartier – Labo anatomo-pathologie

Het doorgeefl uik is een rechtstreekse verbinding van het operatiekwartier met de dienst Anatomo-pathologie en bevindt zich achter zaal 6. Iedere biopsie wordt ingeschreven in het boek :

• volgnummer

• patiëntklever

• aard van het biopt

• naam verpleegkundige

Je noteert het volgnummer op het biopsiepotje en op het aanvraagformulier. Daarna bevestig je het formulier aan het potje m.b.v. een elastiekje zet het in de daartoe voorziene bak.

Verse stalen en stalen waarbij een vriescoupe moet gebeuren, breng je rechtstreeks naar de dienst-doende anatomo-patholoog in het labo. Daar noteer je het staal in het daarvoor voorziene boek.

De uitgebreide procedure kan je terugvinden in de map ‘ reglement inwendige orde’.

37

OPERATIEKWARTIER

5. PERSONEELSINFORMATIE

5.1. Ziekenhuisbreed

Op Jessanet vind je:

• algemene personeelsinformatie (ziektemelding,

verlof, uurrooster verzekering,...)

• informatie over de evaluatieprocedure

• informatie over de vormingsprocedure

• stappenplan per dienst

Een groot deel van deze informatie vind je ook in de infomap die je ontvangt bij je aanwerving.

5.2. Dienstspecifi ek

Code UurroosterInstrumenterende en omloopverpleegkundigen

A 07u00-15u30

AC 07u00-15u30 (cardio)

C 08U00-16u30

P 08u00-14U00 (zonder pauze)

C+ 08u00-18u00

D 09u30-18u00

B 13u30-22u00

BC 13u30-22u00 (cardio)

E 15u30-22u00

N 22u00-07u00

Rode B’ 13u30-22u00 (indien nodig blijft deze verpleegkundige na 22u00)

Anesthesie:

A 07u00-15u30

B 13u30-22u00tdagE 15u30-22u00

Recovery

VRR 08u00-16u30

PR 08u00-14u00 (zonder pauze)

R 09u00-17u30

BR 12u30-21u00

ER 13u30-20u00

Tijdens het weekend en op wettelijke feestdagen werken er 4 medewerkers 1 A, 1 C, 1 B en 1 N.

38

OPERATIEKWARTIER

Wachtdiensten

Wij beschikken over 3 wachtdiensten.

• Algemene wacht

• Anesthesie wacht

• Cardio-thoracale en vasculaire wacht

De wachtdiensten zijn oproepbaar volgens de gemaakte afspraken en in samenspraak met de artsen. De afspraken en een lijst van ingrepen waarvoor de wachtdiensten dienen opgeroepen worden kan je terugvinden aan de balie.

DienstplanningDagelijks wordt er een planning van de volgende werkdag opgemaakt door de dagverantwoordelijke. Op deze planning kunnen de verpleegkundigen lezen op welke plaats (zaal/recovery) ze die dag wor-den ingezet. De planning is terug te vinden in de rode programmamap aan de balie.

Overuren - Ruilboek

Gepresteerde overuren dienen correct ingevuld te worden in de map ‘ overuren-ruilen’. Het arbeidsre-glement bepaalt dat overwerk pas wordt toegekend na 15’. Overwerk van minder dan 15’ hoeft dan ook niet genoteerd te worden. Wanneer je door omstandigheden geen pauze kan nemen mag je deze 30’ op een aparte lijn inschrijven. Om de uren van bijscholing gecompenseerd te krijgen, moeten ook deze uren ingevuld worden in deze map. De stand van overuren kan je in dezelfde map terugvinden. Vooraan zit een document met een lijst in Sp-Expert. Achteraan op de lijst staat het saldo aan over-uren. Het vermelde saldo is je stand aan overuren van de lopende lijst. Op het formulier staat een datum vermeld. Alle gepresteerde overuren en oproepen en de teruggenomen uren (bij vroeger naar huis gaan) zijn tot die datum verwerkt in Sp-Expert en zijn dus opgenomen in je saldo.

Het ruilboek ligt eveneens aan de balie. Hierin worden de teruggenomen overuren genoteerd. In geval van ruilen dient ment het formulier ‘aanvraag uitzonderlijke roosterwijziging’ in te vullen. Dit formulier kan je vinden achteraan in de map ‘overuren-ruilen’. Eén van de hoofdverpleegkundigen zal deze ruil nadien goed- of afkeuren en aftekenen. Hij zal dan ook de ruil op de dienstlijst aanpassen. Op dat mo-ment is de ruil goedgekeurd. Medewerkers mogen geen wijzigingen op de dienstlijst aanbrengen!

Als je een bepaalde dag wat vroeger naar huis wil, dan kan je je naam noteren op ‘het blokske’. Als iedereen zijn/haar middagpauze heeft gehad, raadpleegt de verantwoordelijk hoofdverpleegkundige het blokske en zal trachten – zo veel mogelijk rekening houdend met de volgorde – de aanvragers vroeger naar huis te laten gaan.

Alvorens naar huis te gaan vragen we je nog één zaal klaar te zetten voor de volgende dag zodat de late en of de nachtdienst wat ontlast wordt.

Ziekte

In geval van ziekte verwittig je zo snel mogelijk het operatiekwartier (011 30 90 41). Nadien ver-wittig je de dienst personeelszaken. De melding bij de dienst P&O kan op volgende wijze gebeuren: telefonisch op het gratis nummer ziektemeldingen: 0800 98 048 of op toestel 011 30 85 75 of 011 30 85 79, via fax 011 30 85 88 of via e-mail: ziektemeldingen@jessazh.be.

Het ziekteattest moet binnen de 24u00 bij de dienst personeelszaken of bij de hoofdverpleegkun-dige zijn. Je kan een attest ook opsturen via de post.

39

OPERATIEKWARTIER

Dienstlijst - Wensenboek

De hoofdverpleegkundigen stellen de dienstlijst op, waarbij zo veel mogelijk rekening wordt gehou-den met de individuele wensen van de medewerkers. Op het bureaublad van de PC aan de balie staat het icoontje van het wensenboek. Iedere medewerker heeft een persoonlijke inlog om zijn wensen in te vullen. De wensen dienen ten laatste de 15de van de maand ingevuld te zijn voor de volgende dienstlijst. Voor het invullen van het wensenboek gelden volgende richtlijnen:

Aan de balie liggen er normaliter 2 dienstlijsten, telkens periodes van 1 maand. De ene lijst is de lo-pende lijst en wordt ‘oude lijst’ genoemd, de andere wordt de ‘nieuwe lijst’ genoemd.

De wensen voor de volgende lijst (degene die volgt op ‘de nieuwe lijst’) dienen ingevuld te zijn ten laatste op de 15de van de oude lijst.

Wensen met een speciaal karakter kunnen te allen tijde met één van de hoofdverpleegkundigen be-sproken worden.

5.3. Teambuilding

Het OK beschikt over een personeelskas, die wordt beheerd door Hilde Moesen. Die wordt aange-wend bij huwelijken, geboorten,… Deelname wordt aangemoedigd, maar is vrij. De jaarlijkse bijdrage bedraagt €25. Het rekeningnummer waar de bijdrage kan gestort worden, kan je bekomen bij Hilde.

De risicoanalyse en werkpostfi che vind je op onze website:

http://www.werkenbijjessa.be/stage---jobstudent/stage-in-het-jessa-ziekenhuis

Wij zijn er ons van bewust dat het voor jou een hele uitdaging is om te verwerken wat je hier gelezen hebt.

Laat je echter niet ontmoedigen! Iedereen die hier werkt heeft hetzelfde meegemaakt.

Mocht je nog met vragen of problemen zitten, stap dan gerust naar een collega of naar een van de hoofdverpleegkundigen toe, ze zullen je maar al te graag helpen.

Nu rest ons nog één iets zeggen: succes en nogmaals welkom in ons team!